Strategjia dhe Plani i Veprimit për Parandali- min dhe ... 6) • Deklarata e Vjenës për...
2
Strategjia dhe Plani i Veprimit për Parandali- min dhe Rregullimin e Vendbanimeve Jofor- male Politikat shtetërore të Kosovës janë të orientuara kah zbatimi i qëllimeve të mileniumit që do të shpien edhe deri te anëtarësimi në Bashkimin Evropian. Kosova ka miratuar dokumente politikash që tu krijoj banorëve të vet të gëzojnë të drejtat e veta për një standard të përshtatshëm të jetesës , e në veçanti banim të për- shtatshëm .Nga kjo dalin edhe obligimet si për qeverinë qendrore dhe atë lokale. • Plani për Zbatimin e Standardeve të Kosovës (Stan- dardi 6) • Deklarata e Vjenës për vendbanimet Joformale në Evropën Jug-lindore, nënshkruar nga Kosova në 2005 • Plani për Partneritet Evropian (Veprimi 45) Vendosmëria dhe përkushtimi i shtetit si reagim ndaj këtyre zotimeve deri më tani ka rezultuar me veprime konkrete si: • Udhëzuesi për planifikim hapësinor për Vendbabi- met Joformale , MMPH 2005 • Vendbanimet Joformale: Anketim mbi gjendjen ekzistuese të VBJ MMPH 2005 • Ndryshimi i Ligjit për Planifikim Hapësinor 2003/14 • Raporti mbi gjendjen ekzistuese të VBJ në Kosovë, MMPH 2010 dhe • Draft-Strategjia dhe Plani i Veprimit për paranda- limin dhe rregullimin e vendbanimeve joformale në Kosovë, 2011-2015. Parimet bazë të Strategjisë dhe Planit të Veprimit janë paraqitur në këtë fletëpalosje. Çfarë janë vendbanimet joformale? Vendbanimet joformale janë çështje që prekin të gjitha komunitetet në Kosovë. Bazuar në definicionin që jep Ligji Nr.03/L-106 për Ndry- shimin e Ligjit për Planifikim Hapësinor, “Vendbanimet joformale” janë vendbanime të cilat nuk u mundësojnë banorëve të gëzojnë të drejtat e tyre për një standard të përshtatshëm të jetesës, e në veçanti banim të për- shtatshëm. Ato mund të kenë disa ose të gjitha karakter- istikat e mëposhtme: • Zotërim joformal i pronësisë. • Qasje joadekuate ose privimi në shërbimet • Pjesëmarrja joadekuate ose mos-pjesëmarrje në qeverisje. • Rrezikshmëri të lartë. Pse ekzistojnë vendbanimet joformale? Ekzistojnë disa faktorë pse janë të pranishme vendbani- met joformale në Kosovë si: • Urbanizimi I shpejtë. • Mungesa e menaxhimit efektiv të tokës në hap me kohën. • Mungesa e menaxhimit efektiv të planifikimit hapësinor dhe kontrollit të zhvillimeve. • Mungesa e politikës për të siguruar banim të për- shtatshëm. • Mungesa e resurseve humane,financiare dhe teknike të autoriteteve qendrore dhe lokale. Sfidat për parandalimin dhe rregullimin e: Kosova ballafaqohet me një numër të sfidave me paran- dalimin dhe rregullim e vendbanimeve joformale: • Manifestimi i një udhëheqjeje të fortë për çështjen • Harmonizimi i legjislacionit dhe përafrimi i të njëjtit me atë të BE-së, të planifikimit hapësinorë , ndërti- mit, mjedisit, banimit, tokës ndërtimore • Mungesa e politikave të menaxhimit urbane, të ba- nimit social dhe financimit • Trajnimi i planerëve qendror dhe komunal • Zhvillimi i qëndrueshëm hapësinor Parandalimi dhe rregullimi i Vendbanimeve Jofor- male Parandalimi i krijimit të VBJ arrihet me: • kompletimin e bazës ligjore dhe sigurimin e zbatimit të saj • vetëdijesimi i popullatës dhe kyçja e komunitetit në procesin e planifikimit hapësinor, • krijimin e politikave të favorshme për grupe të popul- latës me të ardhura të ulëta • urbanizimi në hap me kohën kërkesë-ofertë, • avancimit të kontrollit të zbatueshmërisë së planeve hapësinore dhe urbanistike. • Trajtimit dhe inkorporomi i VBJ në planet hapësinore dhe urbanistike • Bashkëpunim më i kënaqshëm ndërinstitucional Rregullimi I VBJ sigurohet me: • Kompletimi dhe zbatimi I bazës ligjore në Planifikim Hapësinor • Hartimi dhe zbatimi I planeve hapësinore dhe urban- istike • Rregullimi I çështjes pronësore në VBJ • Ngritja e kapaciteteve institucionale gjegjëse për rregullimin e VBJ • Përmirësimi I infrastrukturës fizike • Përmirësimi I infrastrukturës social • Sigurimi I tokës ndërtimore në rast të zhvendosjes së vendbanimit për shkaqe sigurie Obligimet e MMPH-së: • Zbatimi i dokumenteve ndërkombëtare të nënshkru- ara për trajtimin e VBJ-ve • Monitorimi i zbatimit të strategji dhe planin e vep- rimit. • Mbështetja e komunave në proceset e planifikimit hapësinor Obligimet e komunave: • Përfshirja dhe trajtimi i vendbanimeve joformale në planet hapësinore dhe urbanistike • Sigurimi I të drejtës në shërbime elementare, pa- varësisht nga zotërimi I gjendjes pronësore
Transcript of Strategjia dhe Plani i Veprimit për Parandali- min dhe ... 6) • Deklarata e Vjenës për...
Strategjia dhe Plani i Veprimit për Parandali-min dhe Rregullimin e Vendbanimeve Jofor-male Politikat shtetërore të Kosovës janë të orientuara kah zbatimi i qëllimeve të mileniumit që do të shpien edhe deri te anëtarësimi në Bashkimin Evropian. Kosova ka miratuar dokumente politikash që tu krijoj banorëve të vet të gëzojnë të drejtat e veta për një standard të përshtatshëm të jetesës , e në veçanti banim të për-shtatshëm .Nga kjo dalin edhe obligimet si për qeverinë qendrore dhe atë lokale.
• Plani për Zbatimin e Standardeve të Kosovës (Stan-dardi 6)
• Deklarata e Vjenës për vendbanimet Joformale në Evropën Jug-lindore, nënshkruar nga Kosova në 2005
• Plani për Partneritet Evropian (Veprimi 45)Vendosmëria dhe përkushtimi i shtetit si reagim ndaj këtyre zotimeve deri më tani ka rezultuar me veprime konkrete si:• Udhëzuesi për planifikim hapësinor për Vendbabi-
met Joformale , MMPH 2005• Vendbanimet Joformale: Anketim mbi gjendjen
ekzistuese të VBJ MMPH 2005• NdryshimiiLigjitpërPlanifikimHapësinor2003/14• Raporti mbi gjendjen ekzistuese të VBJ në Kosovë,
MMPH2010dhe• Draft-Strategjia dhe Plani i Veprimit për paranda-
limin dhe rregullimin e vendbanimeve joformale në Kosovë,2011-2015.
Parimet bazë të Strategjisë dhe Planit të Veprimit janë paraqiturnëkëtëfletëpalosje.
Çfarë janë vendbanimet joformale?Vendbanimet joformale janë çështje që prekin të gjitha komunitetet në Kosovë.BazuarnëdefinicioninqëjepLigjiNr.03/L-106përNdry-shimin e Ligjit për PlanifikimHapësinor, “Vendbanimetjoformale” janëvendbanime të cilat nukumundësojnëbanorëve të gëzojnë të drejtat e tyre për një standard të përshtatshëm të jetesës, e në veçanti banim të për-shtatshëm. Ato mund të kenë disa ose të gjitha karakter-istikat e mëposhtme:• Zotërim joformal i pronësisë.• Qasje joadekuate ose privimi në shërbimet
• Pjesëmarrja joadekuate ose mos-pjesëmarrje në qeverisje.
• Rrezikshmëri të lartë.
Pse ekzistojnë vendbanimet joformale?Ekzistojnë disa faktorë pse janë të pranishme vendbani-met joformale në Kosovë si: • Urbanizimi I shpejtë.• Mungesa e menaxhimit efektiv të tokës në hap me
kohën.• Mungesa e menaxhimit efektiv të planifikimit
hapësinor dhe kontrollit të zhvillimeve.• Mungesa e politikës për të siguruar banim të për-
shtatshëm.• Mungesa e resurseve humane,financiare dhe
teknike të autoriteteve qendrore dhe lokale.Sfidat për parandalimin dhe rregullimin e: Kosovaballafaqohetmenjënumërtësfidavemeparan-dalimin dhe rregullim e vendbanimeve joformale:
• Manifestimi i një udhëheqjeje të fortë për çështjen• Harmonizimi i legjislacionitdhepërafrimi i tënjëjtit
meatëtëBE-së,tëplanifikimithapësinorë,ndërti-mit, mjedisit, banimit, tokës ndërtimore
• Mungesa e politikave të menaxhimit urbane, të ba-nimitsocialdhefinancimit
• Trajnimi i planerëve qendror dhe komunal• Zhvillimi i qëndrueshëm hapësinor
Parandalimi dhe rregullimi i Vendbanimeve Jofor-male Parandalimi i krijimit të VBJ arrihet me:
• kompletimin e bazës ligjore dhe sigurimin e zbatimit të saj
• vetëdijesimi i popullatës dhe kyçja e komunitetit në procesineplanifikimithapësinor,
• krijimin e politikave të favorshme për grupe të popul-latës me të ardhura të ulëta
• urbanizimi në hap me kohën kërkesë-ofertë, • avancimittëkontrollittëzbatueshmërisësëplaneve
hapësinore dhe urbanistike. • Trajtimit dhe inkorporomi i VBJ në planet hapësinore
dhe urbanistike • BashkëpunimmëikënaqshëmndërinstitucionalRregullimi I VBJ sigurohet me:• KompletimidhezbatimiIbazësligjorenëPlanifikim
Hapësinor• Hartimi dhe zbatimi I planeve hapësinore dhe urban-
istike• Rregullimi I çështjes pronësore në VBJ• Ngritja e kapaciteteve institucionale gjegjëse për
rregullimin e VBJ• PërmirësimiIinfrastrukturësfizike• PërmirësimiIinfrastrukturëssocial• Sigurimi I tokës ndërtimore në rast të zhvendosjes
së vendbanimit për shkaqe sigurieObligimet e MMPH-së:• Zbatimi i dokumenteve ndërkombëtare të nënshkru-
ara për trajtimin e VBJ-ve• Monitorimi i zbatimit të strategji dhe planin e vep-
rimit.• Mbështetja e komunave në proceset e planifikimit
hapësinor Obligimet e komunave:• Përfshirja dhe trajtimi i vendbanimeve joformale në
planet hapësinore dhe urbanistike• Sigurimi I të drejtës në shërbime elementare, pa-
varësisht nga zotërimi I gjendjes pronësore
Republika e KosovësRepublikaKosova-RepublicofKosovo
Qeveria –Vlada-GovernmentMinistriaeMjedisitdhePlanifikimitHapësinorMinistarstvo Sredine i Prostornog PlaniranjaMinistry of Environment and Spatial Planning
PARANDALIMI DHE RREGULLIMI I VENDBANIMEVE JOFORMALE
Strategjia dhe Plani i Veprimit të Ministrisë së Mjedisit dhe PlanifikimitHapësinorpërparandalimdherregullimtëvendbanimevejoformalenëKosovë,2011–2015
Vendbanimet Joformale në Kosovë kryesisht karakterizohen me mungesë të
banimit adekuat, mos qasjes në ujë të pastër, mungesë të kanalizimit si dhe zotërim jo të
sigurisë së pronësisë.
Mbështetur nga:
• Sigurimi i mundësisë në pjesëmarrje aktive të ko-munitetit në çdo fazë të planifikimit hapësinor dheurbanistik
• Sigurimi i transparencës së plotë në planifikimmevendimmarrje (banorët duhet të konsultohen për vendimet apo veprim të ndërmarrë në vendbanim).
Çfarë mund të bëni për të mbrojtur të drejtat tuaja dhe për ta bërë vendbanimin tuaj vend më të mirë për të jetuar?• Të merrni pjesë në takime publike për planifikim
hapësinor/urbanqëorganizohenngakomunajuaj.• Mos hyni në transaksione “joformale” pronësore.
Sigurohuniqësecilapronëqëbleniapotrashëgonitë jetë e regjistruar në emrin tuaj në librat kadastral komunalë.
• Nëse nuk keni të drejtë ligjore të shfrytëzoni pronën ku banoni, veproni dhe kontaktoni komunën për të zyrtarizuar gjendjen tuaj pronësore.
• Kontaktoni zyrtarët tuaj komunalë për të pyetur për të drejtat dhe përgjegjësitë tuaja.
Kë mund ta kontaktoni për këshilla?
Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor DepartamentiiPlanifikimitHapësinor
IshPallatiiMediave,Kati14,Prishtinë/PrištinaTel:+381(0)[email protected]@ks-gov.netwww.mmph-ks.org
Në komunëDrejtoriapërPlanifikimUrbanDrejtoria e Shërbimeve Publike Zyra Kadastrale KomunaleZyra Komunale për Komunitete dhe Kthim
Ombudspersoni në Kosovëwww.ombudspersonkosovo.orgPrishtinërr. A.Ramadani (ish ndërtesa ‘Kosovodrvo’)Tel:+381(0)38501401,545303Email:[email protected]
Gjilanrr.“AdemJashari”,NdërtesaeKomunësIITel:+381(0)28020843
Graçanicë Tel:+381(0)3865118
Prizren rr. Remzi AdemiTel:+381(0)2944200ext.109
MitrovicëSheshi Agim Hajrizi, pn, Ndërtesa Administratie e taksave regjionaleTel:+381(0)2830138Mitrovicë Nën-ZyraAneksiTrepca,FilipaVisnjica4Tel:+381(0)638174479/+377(0)44393181
Pejë“MbretëreshaTeuta”no.59,NdërtesaeKomunës,kati3Tel:+381(0)3932931
Programiimbështetjessëplanifikimithapësinorkomunal(MuSPP)funded by:
