STRATEGIENOTABASISGEZONDHEIDSZORG

DGOS

Strategie gezondheid

Kloof tussen arm & rijk op gebied van gezondheid

Verschil: Soorten aandoeningen Zorgverstrekking Niet-medische factoren

Niveaus met invloed op gezondheid

gezondheid in kader van “armoedebestrijding

Prioriteit:

basisgezondheidszorg Klemtonen• Reprod. Gezondheid• HIV/aids- malaria – tbc –

verwaarloosde ziektes

Niveaus van interventie

Lessons learned:Globale aanpak

Gezondheid: hoeksteen van duurzame ontwikkelingGezondheidszorg: een fundamenteel recht

Internationale gemeenschap: millennium goals

Gezondheid in de wereld

Gezondheid in de wereld : kloof tussen rijk en arm op het gebied van gezondheid

Actieniveaus die een impact hebben op de gezondheid

Gezondheid, hoeksteen van duurzame ontwikkeling

Gezondheidszorg een fundamenteel recht

Gezondheid en de millenniumdoelstellingen

Kloof tussen arm en rijk op het gebied van gezondheid

Bevolking Levensverwachting

miljoen M Vr

Wereld 6.134 63,9 j. 68,1 j.Rijkste Landen 1.194 71,9 j. 79,3 j.Armste landen 625 50,6 j. 52,2 j.

Percentage Sterfte per leeftijdscategorie

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1955 1975 1995 1955 1975 1995 1955 1975 1995Wereld MOL Geïndustr.

landen

%

0 tot 5

5 tot 19

20 tot 64

65 +

Kindersterfte onder 5jaar : kloof tussen de armste en rijkste bevolkingslagen

050

100150200250

Peru

Bo

livia

Ban

glad

esh

Vietn

am

Ben

in

Mo

zamb

iqu

e

Ug

and

a

armsten 20%

rijkste20%

gemiddelte

Oorzaken van het verschil in gezondheid Rijk-Arm

Verschil in aandoeningen Verschil in gezondheidszorg

en toegang tot zorg Niet-medische invloeden

Verschil in “aandoeningen”

% jaren activiteit-onbekwaamheid

0

10

20

30

40

50

60

70

80

20% armstel

wereldwijdgemiddelde

20% rijkste

overdraagbare ziekten niet-overdraagbare ziekten verwondingen

% van doodsoorzaak per groep

0102030405060708090

20% armste w ereldw ijd

gemiddelde

20% rijkste

communicable diseases non-communicable disease injuries

Kenmerken van “verwaarloosde ziekten”

Veroorzakenmisvormingen,handicaps,amputaties

Verstoren de werk-bekwaamheid, leiden tot stigma,en verstoting…

Voornaamste slachtoffer:arme bevolking in afgelegen streken

Gevreesd door de gemeenschap, overstelpen de gezondheids-

diensten

Verschil in gezondheidszorg

Verschil in aanbod : organisatie en aantal gezondheidsdiensten Gezondheidspersoneel (aantal, vorming, betaling,

braindrain) Geneesmiddelen (kwaliteit, beschikbaarheid, prijs) Middelen: financiering van gezondheidszorg

Verschil in vraag, behoeften & gebruik Financiële - culturele toegankelijkheid

Uitgaven per inwoner voor gezondheid in de partnerlanden

0 50 100 150 200 250 300 350 400

Zuid-AfrikaAlgerije

BeninBurkinaBurundi

IvoorkustEthiopië

MaliMarokko

MozambiqNiger

UgandaR.D.Congo

TanzaniaRwandaSenegal

BangladeshCambodja

LaosVietnamBolivia

EcuadorPeru

overheids-uitgaven in US$ Directe uitgaven in US$

Gezondheidspersoneel & ziekenhuisbedden

Per100.000 inwoners

artsen verpleegkundigen

ziekenhuisbedden

België 395 1140 720

Burkina Faso 3 23 80

Mozambique 2 26 90

Mali 5 16 20

Marokko 46 105 100

Ecuador 170 70 160

Bangladesh 20 11 30

Vietnam 48 64 170

Resultaten verschil van zorg : oa moeder- en kindersterfte

kraambedsterfte

4%

33%

15%

48%

Afrika

L. Amerika

Z-O Azië

Andere landen

Niet-medische invloeden

Armoede/inkomen

Gender (vrouwen minder toegang, meer ondervoeding, toegang tot gezinsinkomen)

Demografisch druk (overbevolking-> minder inkomen, minder grond, slechte behuizing, migratie…)

Leefmilieu – water (infecties luchtwegen, diarree….)

Onderwijs

Gebruiken, cultuur, religie

Onveiligheid, natuurrampen….

Niveaus met determinerende impact op de gezondheid

Lokale Gemeenscha

p

Gezondheids-systeem

Overheid Intern.Gemeenscha

pHuishoudens: acties en verworvenheden

Organisatiev.h. systeem

Beleidvan gezondheids-sector

Beleid Intern. Organisaties gezondheid

Diensten gezondheidszorg

Regionale Acties

GemeenschapNormen, organisaties, infrastructuur

Financiering van zorg

Overheidsbudget

Internationale fondsenInt. handelsovereenkomsten

Rol andere sectoren

Beleid andere sectoren

Onderzoek &ontwikkeling

Gezondheid : hoeksteen van duurzame ontwikkeling

Gezondheid: essentiële voorwaarde voor:• Welzijn van individu• Sociale en economische ontwikkeling

Ziekte vermindert duurzame ontwikkeling

• Verlies inkomen• Beïnvloed levenscyclus (ziekte tijdens kinderjaren

remt verdere ontwikkeling• Ziekte brengt maatschappelijke kosten mee die

draagkracht van individu overschrijden

investeringen in gezondheidszorg hebben rechtstreekse invloed op levensduur en welzijn

Gezondheidszorg een fundamenteel recht

Recht op gezondheid en gezondheidszorg

Universele Verklaring Van de Mensenrechten (art.25)

Conventie Rechten van het Kind (art.24) Internationaal Verdrag inzake Economische,

Sociale en Culturele Rechten (art.12)

Rechten inzake reproductieve gezondheid(szorg)

Internationale Conferentie over Bevolking en Ontwikkeling

Gezondheid in Millenniumdoelstellingen

Tegen 2015 Kindersterfte op 1/3 van 1990 Moedersterfte op ¼ van 1990 Verspreiding HIV/aids stoppen en

tendens van besmetting omkeren Malaria en voornaamste besmettelijke

ziekten onder controle en tendens omkeren

Globale aanpak van gezondheid ipv specifieke ziektebestrijding:

basisgezondheidszorg is aanbod van essentiële en globale zorg , toegankelijk voor iedereen

Zorgsysteem dat De gezondheid van bevolking verbetert Aan de verwachtingen van de bevolking

beantwoordt De bevolking financieel beschermt tegen

kosten van slechte gezondheid.

Lessen getrokken uit ervaringen

Strategische Aanpak

Principes

Prioriteit : basisgezondheidszorg

Klemtonen binnen deze prioriteit Reproductieve gezondheidszorg HIV/AIDS Malaria, tuberculose en verwaarloosde

ziektes

Interventies op 4 niveaus

Principes

Universeel recht op gezondheidszorg Gezondheidszorg als middel om

armoede tegen te gaan en te voorkomen

Intersectorale aanpak Partnerschap in solidariteit (vertrouwen,

transparantie, ownership)

Resultaat- en impactgericht (gebruik van indicatoren)

PrioriteitBasisgezondheidszorg

Concept: Globaal antwoord op voornaamste

gezondheidsproblemen Financieel, geografisch en cultureel

toegankelijk Actieve participatie van bevolking Doeltreffend, doelmatig en duurzaam

Klemtonen binnen prioriteit

Reproductieve gezondheidszorg Wet Belgische samenwerking Internationale Conferentie Caïro

HIV/aids preventie, zorg & controle Ontwrichting sociale en economische structuren Impact op gezondheidsdiensten en personeel, Impact op individu, huishoudens, demografische structuur

van landen Impact op sectoren onderwijs, landbouw, handel en duurzame

ontwikkeling

Controle Malaria, TB, verwaarloosde ziekten

Hoofdoorzaak van ziekte en dood in O.L. Economische gevolgen : leiden tot armoede

Steun op de 4 niveaus met een determinerende impact op de

gezondheid

Lokale Gemeenscha

p

Gezondheids-systeem

Overheid Intern.Gemeenscha

pHuishoudens: acties en verworvenheden

Organisatiev.h. systeem

Beleidvan gezondheids-sector

Beleid Intern. Organisaties gezondheid

Diensten gezondheidszorg

Regionale Acties

GemeenschapNormen, organisaties, infrastructuur

Financiering van zorg

Overheidsbudget

Internationale fondsenInt. handelsovereenkomsten

Rol andere sectoren

Beleid andere sectoren

Onderzoek &ontwikkeling

Matrix : fig 10 strategienota

Basisgezondheidszo

rgRepro.gezo

ndHIV-aids Overdraagb.

ziektes

Interna-tionaal

BeleidFinanc.Solidar.R&DReg. Acties

overheid BeleidBegrotingBeleid andere sectoren

Basisgezondheidszorg

OrganisatieDienstenFinanciering

Lokale gemeen-schap

BewustmakingLok.organisatieInkomen

Hoe verwezenlijken ???

Coherentie-complementariteit-coördinatie (C-C-C)

Ontwikkelingsplannen van de partnerlanden

Samenwerking met donoren

Binnen het Belgisch buitenlands beleid

Tussen de verschillende ontwikkelingskanalen

Verhoging budget voor gezondheid

Coherentie met beleid partnerland

PRSP Sectoraal Beleid (Beleid en Plan

Gezondheid) Regionaal beleid (vb SADC…)

C-C-C VN-organisaties, andere donoren

Beleid en acties WHO – UNAIDS - UNDP Beleid en acties EU & EC Activiteiten en steun andere bilaterale

donoren

C-C-C Belgisch Buitenlands beleid

Andere diensten FOD BZ (vb TRIPS WHO)

Buitenlandse handel

C-C-C Verschillende uitvoeringskanalen van de Belgische OS

Interactie tussen de verschillende kanalen en de steun op verschillende niveaus

versterking inkomen

versterking lokale

organisaties

beter gebruik gezondheids- -

diensten

organisatie

diensten basisgezond- -

heidszorg

financiering zorg

Beleid gezondheids-

sector

overheids- budget

Beleid andere

sectoren

s teun internationale organisaties

steun

internationale fondsen

research

regionale acties

Betere Gezondheidstoestand

multilateraal

bilateraal direct

indirecte

samenw .

Basisgezondheidszorg voor Iedereen reproductieve

gezondheidszorg voor ieder

preventie en controle overdraagbare aandoeningen

preventie en beheersing hiv/aids

Uitdagingen

Van project naar programmaondersteuning

SWAP Steun aan PRSP Harmonisering procedures Opvolging,monitoring

PRSP <-> MDG Resultaatgericht: Indicatoren Dataverzameling en analyse

PPP (PPS) Internationaal & lokaal Invloed van de privé / wat ondersteunen

Capaciteitsopbouw <-> braindrain

Besluit

Strategienota is momentopname Gezondheid verbeteren : voordurend proces

van lokale en internationale analyse en beleidsaanpassing

Eenieder heeft recht op een levensstandaard die hoog genoeg is voor de gezondheid en welzijn van zichzelf en zijn gezin, waaronder …. Geneeskundige verzorging en de noodzakelijke sociale diensten (Universele Verklaring van de Mensenrechten, art. 25)