Straling
-
Upload
jouri-vanlandeghem -
Category
Education
-
view
231 -
download
2
description
Transcript of Straling
![Page 1: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/1.jpg)
Straling = gevaar ???
![Page 2: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/2.jpg)
Enige
algemeenheden
rond golven…
![Page 3: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/3.jpg)
Wat is een golf ?
Golf : storing die
zich verder zet in
een medium.
![Page 4: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/4.jpg)
Transversale golf
![Page 5: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/5.jpg)
Longitudinale golf
![Page 6: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/6.jpg)
Geluidsgolven
Geluidsgolf =
longitudinale golf.
Propagatie van
gebieden met hoge
dichtheid (hoge
druk) afgewisseld
met gebieden met
lage dichtheid (lage
druk).
![Page 7: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/7.jpg)
Geluidsgolven
![Page 8: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/8.jpg)
Wat is straling ???
![Page 9: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/9.jpg)
Aanbeveling
“Hou het zo
eenvoudig
mogelijk…”
“… maar niet
eenvoudiger
dan dat !”
![Page 10: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/10.jpg)
“Radio-actieve” straling en
EM straling
EM straling
• Radio, IR, UV, …
Straling van radioactieve elementen
•Alfa, bètaG
amm
a
![Page 11: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/11.jpg)
EM golf
Trillende lading veroorzaakt EM golf
Wisselend elektrisch en magnetisch veld
Snelheid c
Model niet geschikt voor eerste graad !
![Page 12: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/12.jpg)
Straling = energievorm
![Page 13: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/13.jpg)
Straling = stroom
“energiepakketjes”
![Page 14: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/14.jpg)
“Zichtbare” en “onzichtbare
straling” : het EM spectrum
Toenemende ENERGIE (E = hf)
![Page 15: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/15.jpg)
Lichtstraal
Beweegt door
medium in rechte
lijn.
Snelheid is constant
in homogeen
medium.
Gaat oneindig door,
tenzij er interactie is
materie.
![Page 16: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/16.jpg)
Stralen en bundels
![Page 17: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/17.jpg)
Intensiteit
![Page 18: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/18.jpg)
Interactie van straling met
materie
• Stemvork analogie : straling wordt geabsorbeerd door materie als frequentie afgestemd is op eigenfrequentie deeltjes.
![Page 19: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/19.jpg)
Interactie straling met
materie (2)
Atomen absorberen fotonen.
Juiste energie : absorptie
Niet de juiste energie : re-emissie
Lichtsnelheid in materie is kleiner dan in vacuum.
![Page 20: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/20.jpg)
Interactie straling met
materie (3)
a) Absorptie
b) Reflectie
c) Breking
d) Verstrooiing
a
b
c
d
![Page 21: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/21.jpg)
Toepassingen van EM
golven
Radiogolven
Microgolven
IR
Zichtbaar licht
UV
X-stralen
Gammastralen
![Page 22: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/22.jpg)
Signaaltransfer via
radiogolven
Draaggolf : standaard
frequentie voor
zender.
Deze golf wordt
“gemoduleerd” met
uit te sturen signaal.
AM, FM en PM
![Page 23: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/23.jpg)
Radiogolven - modulatie
![Page 24: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/24.jpg)
Microgolven - RADAR
RAdio Detection And Ranging.
E.M. golven worden weerkaatst door geleiders.
Met behulp van transit-metingen, fasemodulatie en doppler-effect kan men positie en snelheid bepalen.
![Page 25: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/25.jpg)
Microgolven - Microgolfoven
![Page 26: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/26.jpg)
WiFi
Andere frequentie en veel kleinervermogen dan microgolfoven.
![Page 27: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/27.jpg)
Infra-rood
![Page 28: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/28.jpg)
IR vs lichtversterking
![Page 29: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/29.jpg)
Ultra violet
“de-oxiderende straling”
Grootste bron : zon.
Veelvuldige toepassing : Spectroscopie
Sterilisatie
Fluor- en fosforescentie
...
![Page 30: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/30.jpg)
X-stralen
Hoog-energetische elektronen botsen met metaalplaat en slaan elektronen los uit binnenste schillen (K en L schillen).
Deze openingen worden opgevuld door hoger gelegen elektronen.
Bij overgang komen hoog-energetische EMG’s vrij : X-stralen.
Andere bron : synchrotronstraling.
![Page 31: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/31.jpg)
X-stralen : eigenschappen
Ioniserend, bijgevolg
mogelijke DNA-schade
na blootstelling.
Zacht weefsel is
transparant, botten niet.
Toepassingen in
medische beeldvorming
en radio-therapie.
![Page 32: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/32.jpg)
Gamma-straling
Bron : de-excitatie
van atoomkernen.
Hoog – energetisch
Ioniserend
![Page 33: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/33.jpg)
Is straling nu gevaarlijk ?
Afhankelijk van
• Totale energie
• Intensiteit
• Energie van straal en mate van
absorptie (ioniserend of niet...)
![Page 34: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/34.jpg)
Ioniserend
![Page 35: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/35.jpg)
Radio-activiteit
![Page 36: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/36.jpg)
Wat zie je ?
Een laserpen schijnt horizontaal in een volledig zwarte doos
Teken wat je ziet als je door het gat kijkt.
![Page 37: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/37.jpg)
Licht “zien”
![Page 38: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/38.jpg)
Lichtbronnen en “donkere”
voorwerpen
• Lichtbron genereert zelf licht.
• Donker voorwerp niet.
• In geval van reflectie, kan donker voorwerp toch als bron beschouwd worden.
![Page 39: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/39.jpg)
Beeldvorming
![Page 40: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/40.jpg)
Het zichtbare spectrum
![Page 41: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/41.jpg)
Staafjes en kegeltjes
![Page 42: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/42.jpg)
Kegeltjes en hoofdkleuren
• Drie typen kegeltjes.
• Elk type is sensitief voor ander deel van zichtbaar deel spectrum.
• Mate waarin zij geactiveerd worden bepaalt welke kleur wij zien.
![Page 43: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/43.jpg)
Saturatie
![Page 44: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/44.jpg)
Saturatie
![Page 45: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/45.jpg)
Kleuren zitten in ons
hoofd…
![Page 46: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/46.jpg)
Bloemetjes en bijtjes
![Page 47: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/47.jpg)
Emissie en absorptie
![Page 48: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/48.jpg)
Reflectie
![Page 49: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/49.jpg)
Diffuse en regelmatige
reflectie
![Page 50: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/50.jpg)
Spiegelwet
![Page 51: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/51.jpg)
Spiegeltje spiegeltje
![Page 52: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/52.jpg)
Lichtbreking
![Page 53: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/53.jpg)
Brekingswet
![Page 54: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/54.jpg)
Optisch ijl – optisch dicht
Optisch ijl :
Lichtsnelheid
wijkt weinig af
van lichtsnelheid
in vacuüm.
Optisch dicht :
Lichtsnelheid
wijkt veel af van
lichtsnelheid in
vacuüm.
Breking NAAR normaal TOE
Breking VAN normaal WEG
![Page 55: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/55.jpg)
Principe van Fermat
Licht neemt het pad dat de minste tijd vraagt.
![Page 56: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/56.jpg)
Uitgebreide
stralendiagrammen
![Page 57: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/57.jpg)
Schijnbare diepte
![Page 58: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/58.jpg)
Schijnbare positie sterren
![Page 59: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/59.jpg)
Fata Morgana
![Page 60: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/60.jpg)
Ovale zon
Dichtheidsvariatie atmosfeer zorgt voor beeldvervorming
![Page 61: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/61.jpg)
Totale interne reflectie
![Page 62: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/62.jpg)
Dispersie
Breking is afhankelijk van energie (golflengte) straal
![Page 63: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/63.jpg)
Regenboog
![Page 64: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/64.jpg)
Lenzen
![Page 65: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/65.jpg)
Beeldvorming bij bolle lens
![Page 66: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/66.jpg)
Uitgebreid stralendiagram
Gebruik van uitgebreid stralendiagram vergroot redeneervermogen !
![Page 67: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/67.jpg)
Lenzencombinaties
Basisprincipe : het beeld uit de eerste
wordt het voorwerp in de volgende...
FA
FB
![Page 68: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/68.jpg)
Toepassing : fotografie
![Page 69: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/69.jpg)
Scherpstellen
![Page 70: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/70.jpg)
Het oog
![Page 71: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/71.jpg)
Microscoop
![Page 72: Straling](https://reader036.fdocuments.net/reader036/viewer/2022070323/5594e2ed1a28abcf128b4656/html5/thumbnails/72.jpg)
Telescoop