Tworzenie rolniczych wytw órni biopaliw p łynnych na w łasny u żytek na przykładzie Podlaskiego O środka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie

Międzynarodowa Konferencja NaukowaInstytut Technologiczno-Przyrodniczy

Warszawa 31 maja - 01 czerwca 2011 rok.

Mgr in ż. Eugeniusz Stefaniak główny specjalista ds. ro ślin przemysłowych i okopowych

PRZESŁANKI ukierunkowania na upraw ę rzepaku

z przeznaczeniem na biopaliwa

Powiaty Ilość gospodarstw Powierzchnia w ha (ok.)

Białystok 139 846

Bielsk Podlaski 82 779

Grajewo 4 6

Hajnówka 14 244

Łomża 4 12

Mońki 10 47

Siemiatycze 47 228

Sokółka 4 113

Wysokie Maz. 612 2050

Zambrów 70 280

Ogółem 986 4605

Ilość gospodarstw i powierzchnia w ha w woj. podlaskim na której zaprzestano uprawy buraka cukrowego w 2008 roku (dane Cukrownia Łapy)

Działania organizacyjne 2008 r.

1.Zorganizowanie przez Wojewod ę Podlaskiego spotkania na temat mo żliwo ści uprawy ro ślin oleistych z przeznaczeniem ich do produkcji biopaliw płynnych.

2. Powołanie Zespołu ds. wdra żania biopaliw i biokomponentów w woj. podlaskim.- Zdiagnozowanie aktualnej sytuacji obsiewu pól w gospodarstwach po zaniechaniu uprawy buraka.

- Opracowanie zało żeń i projektu pomocy rolnikom w zagospodarowaniu gleb.

- Zapoznanie specjalistów terenowych z zało żeniami i programem.

- Pozyskanie środków finansowych na realizacj ęprogramu.

- Podj ęcie działa ń i pomocy rolnikom w tworzeniu grup producenckich ro ślin oleistych, w tym z przeznaczeniem na biopaliwa.

- Założenie do świadcze ń z roślinami oleistymi.- Utworzenie kolekcji ro ślin energetycznych.

456 tys. ha- 57 %

Gleby przydatne do uprawy rzepaku w tys. ha oraz % ich

udział w stosunku do ogółu gruntów ornych.(dane IUNG-PIB Puławy)

suwalski39 – 56 % sejneński

19 – 66 %

augustowski25 – 63 %

grajewski17 – 45 %

kolneński18 – 39 %

łomżyński32 – 46 %

zambrowski22 – 69 %

wysokomazowiecki60 – 78 %

sokólski52 – 56 %

moniecki25 – 56 %

białostocki44 – 48 %

hajnowski18 – 46 %

bielski podlaski42 – 68 %

siemiatycki41 – 58 %

Program „Jak nie burak to co? ”

Przedsięwzięcie na 2008-2010 rok

• I. Część edukacyjna.Działania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne.

• II. Część doświadczalna.Działalność adaptacyjno-doświadczalnai upowszechnieniowa.

• III. Część inwestycyjna.1. wydzielenie budynku2. adaptacja pomieszczeń3. zakup urządzeń

I Część edukacyjnaDziałania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne

(2008 rok)

I.1. Wyjazd studyjny do „mini rafinerii” w Józinku k/Płocka - 9.06.2008r . z udziałem 18 osób, w tym: przedst. UM., PUW., SDOO Krzyżewo, rolnicy, specjaliści PODR, członkowie Zespołu.

Składamy pierwszy wniosek do WFO Ś i GW w Białymstoku o dotacje z dziedziny Edukacja Ekologiczna .

Otrzymujemy dotację na 2008 rok i realizujmy program EE-I

cd Część edukacyjnaDziałania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne

(rok 2008 )

I.2. Spotkania informacyjno-szkoleniowo-promocyjnelipiec 2008r. 18 spotkań - 528 rolników . (dotacja z WFO Ś i GW)

I.3. Konferencja wojewódzka. (dotacja z WFO Ś i GW)

Temat: „Mo żliwo ści uprawy ro ślin przeznaczonych na biokomponenty i biopaliwa”5 sierpnia 2008r. uczestniczy 118 osób.

(MR i RW , UM, PUW, IBMER, OSCHR, Izba Celna, SOO, IOR, doradcy ,rolnicy, Petex -Serwice)

I.4. Warsztaty terenowe. (dotacja z WFO Ś i GW).

IX - X 2008r. 4 wyjazdy z udziałem 109 osóbTemat: „Agrotechnika uprawy roślin energetycznych przeznaczonych na biokomponenty i biopaliwa”.

I.5. Udział w pokazie tłoczenia i estryfikacji oleju w gosp. indywidualnym na terenie UG Ja świły. (dotacja)

21.X.2008r. - 28 rolników.

cd. Część edukacyjnaDziałania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne

(w latach 2009-2010)

Składamy drugi wniosek do WFO Ś w Białymstoku o dotacj ę z dziedziny Edukacja Ekologiczna .

Otrzymujemy dotacje na 2009-2010 rok

i realizujemy program EE - II

.

cd Część edukacyjnaDziałania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne

(w latach 2009-2010)I.6. Szkolenia dla specjalistów PODR w Szepietowie. (dotacja)

Temat: „Ro śliny i surowce rolne słu żące do produkcji bioenergii ”.26-27 marzec 2009r. zaświadczenie otrzymuje 36 specjalistów ds. produkcji roślinnej oraz ekologii i ochrony środowiska.Wykładowcy: IUNG-PIB Puławy, WSA Łomża, UP w Lublinie.

I.7. Szkolenia powiatowe dla przedstawicieli samorz ądów, rolników i instytucji pracuj ących i działaj ących w otoczeniu rolnictwa. (dotacja z WFO Ś i GW w B-ku )Temat: „Mo żliwo ści uprawy ro ślin energetycznych w powiecie z przeznaczeniem na biokomponenty i biopaliwa”.maj 2009r. 14 szkole ń - 304 osoby.

I.8. Szkolenia gminne dla rolników. (dotacja z WFO Ś i GW w B-ku)

Temat: „Kluczowe elementy agrotechniki w uprawie ro ślin energetycznych przeznaczonych do produkcji bioenerg ii”.X-XI 2009r. 105 szkole ń - 2158 osób

cd. Część edukacyjnaDziałania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne

(w latach 2009-2010)

I.9. Szkolenia dla uczniów szkół rolniczych. (dotacja z WFO Ś i GW)

Temat: „Kluczowe elementy agrotechniki w uprawie ro ślin energetycznych przeznaczonych na biokomponenty i bio paliwa”.

maj 2009r. 10 szkole ń - 282 uczniów

I.10. Pokazy techniczne tłoczenia oleju i prezentacja urządzeńczerwiec – październik 2009 rok (dotacja z WFO Ś i GW w B-ku)

10 pokazów - 393 rolników10 pokazów - 205 uczniów

2 pokazy - 94 studentów (PWSZ Suwałki i UP-H Siedlce)

I.11. Opracowanie dwóch folderów. (dotacja z WFO Ś I GW w B-ku)

1. Produkcja ro ślin z przeznaczeniem na cele energetyczne w warunkach woj. podlaskiego- prof. J. Kuś, IUNG - PIB Puławy

2. Płodozmiany energetyczne alternatyw ą dla rolnictwa podlaskiego - dr W. Rzepiński - WSA Łomża.

cd Część edukacyjnaDziałania promocyjno-szkoleniowo-informacyjne

(w latach 2009-2010)I.12. Konferencja wojewódzka – I. (dotacja z WFO Ś i GW w B-ku))

Temat: „Mo żliwo ści zwi ększenia produkcji ro ślin z przeznaczeniem na cele energetyczne w warunkach województwa podlaskie go”. 15 czerwiec 2009r. - 110 osób

Uczestnicy: MRiRW, UM, PUW, IBMER, WSA w Łomży, WSIiP w Łomży, PIR, WFOŚiGW, OSCHR,WZK,RiOR, SDOO, E-C B -k, PEC-Grajewo, doradcy, rolnicy, firmy skupujące nasiona i ochroniarskie, Wykładowcy: IUNG, UT- P Bydgoszcz, UP Lublin, IBMER, WSA Łom ża, BGŻ, Bayer

I.13. Konferencja wojewódzka – II. (dotacja z WFO Ś i GW w B-ku)

Temat: „Dotychczasowe do świadczenia w produkcji biopaliw”15 listopad 2009r. - 93 osoby.Uczestnicy : UM, PUW, IUNG, IBMER, WSIiP w Łomży, WSA w Łomży, PIR, WFOŚ i GW, WZRKiOR, KSC S..A.-Oddz.Łapy, UP-H Siedlce, ARR, OSChR, BGŻ, SDOO, doradcy, rolnicy, ZT „Kruszwica”, firmy nasienne i ochroniarskie, BGŻ.Wykładowcy: IUNG, IBMER, CES Sp. z o.o. Kraków, Pol itechnika Wrocławska, Firma doradcza PNO W-wa, KIB W-wa, Petex Service, B GŻ, Bayer

I.14. Powiatowe punkty informacyjne - rok 2009 i 2010udzielanie instruktażu, porad i informacji na tematy związane z produkcją i wykorzystaniem bioenergii.15 punktów - 3315 udzielonych porad.

cd Część edukacyjnaDziałania promocyjno- szkoleniowo-informacyjne

( w latach 2008-2010)

I.15. Organizowanie okresowych ekspozycji urz ądzeńdo produkcji bioenergii.

- „Zielona Gala”2008-2010 r. (maj) -ok. 45 tys. osób

- „Dni z doradztwem rolniczym” i OWZH:2008-2010 r. (czerwiec) -ok. 110 tys. osób

- „Targi wiosenne i jesienne w sadzie i ogrodzie”:2008- 2010 (kwiecie ń i październik) -ok. 1 tys. osób

Ogółem: - ok. 156 tys. osób

II. Część doświadczalnaDziałalność adaptacyjno-doświadczalna i upowszechnieniowa

( w latach 2008-2010)

II.1. Demonstracje w terenie (11) - 2008 rok. Temat: „Upowszechnianie nowoczesnych i efektywnych ekonomicznie technologii produkcji roślin oleistych w gospodarstwach indywidualnych”.

Plon średni ok. 30 dt z ha.Potwierdziły się potencjalne możliwości uprawy i plonowania tej rośliny w województwie podlaskim.

II.2. Doświadczenia ścisłe w PODR w latach 2008-2010.Temat: „Porównanie plonowania 3 typów odmian nasion rzepaku ozimego w warunkach woj. podlaskiego”.

Odmiany: Bazyl, Californium, Pomorzanin F1z, Elektron F1.Plony: 32 dt z ha w roku 2008,

30 dt z ha w roku .2009.31 dt z ha w roku 2010.

cd Część doświadczalna:Działalność adaptacyjno – doświadczalna i upowszechnieniowa

(w latach 2008-2010)

II.3. Doświadczenia poletkowe we współpracy z „Euronatur”Temat: „Uprawa ro ślin współrz ędnych” (lnianka + groch siewny + zbo ża).

Plon nasion w 2008 roku:lnianka w siewie czystym - 20,0 dt z ha, lnianka + groch siewny, łącznie - 25,5 dt z ha.(10 dt + 15,5 dt)Uzyskany plon nasion w 2009 rokPlon nasion w 2009 roku:lnianka w siewie czystym -14 dt z ha ,lnianka + jęczmień jary - 32 dt z ha (6dt +26dt),lnianka + groch siewny - 34 dt z ha (11dt. + 23dt.).lnianka + jęczmień jary + groch siewny - 37 dt z ha (3,5dt +25dt + 8,5),

II.4. Doświadczenia ścisłe z rzepakiem jarym 2009- 2010.Temat: „Mo żliwo ści uprawy i plonowania nowych odmian

zagranicznych na tle odmian polskich w warunkachwoj. podlaskiego ”.Odmiany: Feliks (polska), Landmark (szwedzka).Plon nasion w roku 2009 – 19,6 dt i 20,5dt z ha,

2010 – 15,0 dt i 12,5 dt z ha,

III. Część inwestycyjna1.Wydzielenie budynku

III. Część inwestycyjna 2. Zmodernizowane wn ętrze budynku

III. Część Inwestycyjna3.Zainstalowane urządzenia w „rolniczej wytwórni biopaliw

płynnych na własny użytek” w PODR w Szepietowie

III. Część InwestycyjnaPrasa H30 s

• System tłoczenie oleju z nasion rzepaku mechaniczno- ślimakowy Wydajno ść 30kg nasion/godz.

• eksploatowana przy r ęcznym uruchamianiu,

• powinna pracowa ć w temperaturze min.15 0C, max. 350C,

• napęd: silnik 3 fazowy moc 2,2KW• pracuje po podł ączeniu 3x400V

50Hz i przeka źnika przeci ążenia,• nominalny pobór pr ądu to 10 A

przy 400 V, 50 Hz,• przeka źnik przeci ążenia jest

fabrycznie nastawiony do silnika zamontowanego w prasie,

• wykonana z materiałów, które nie powoduj ą zanieczyszczania oleju,

• ziarna nie mog ą zwiera ćkawałków metali lub innych obiektów,

Charakterystyka oraz warunki techniczne pracy prasy H30 S

cd. Część InwestycyjnaPrasa H 30 s

cd. Część inwestycyjna

Cztery zbiorniki (o poj. 20 l ka żdy)z polietylenu do sedymentacji oleju, połączone w samoprzelewow ąkaskad ę.

Pompa elektryczna do okresowego przelewania oleju z silnikiem 1 fazowym 0,5 kW

cd. Część inwestycyjna

Filtr workowy do końcowego filtrowania oleju

cd. Część inwestycyjna Reaktor V 150

Konstrukcja stalowa bezci śnieniowa z odpowietrzeniem-pojemno ść robocza 150 l czystego biodiesla,-zamontowane dwa układy obiegowe z pompami w wykonaniu bryzgoszczelnym z nap ędem 0,25 kW,

-układ zaworów, do pobierania, mieszania i wypompowywania komponentówi produktów,

-napi ęcie sieci 230 V,-napi ęcie zasilania 400 V (3 fazy),-pobór mocy 7,1 KW (grzałki, silniki),-zamontowany technologiczny, elektryczny układ grzejny,

-zamontowana w ężownica do alternatywnego podgrzewania procesu wod ą obiegow ą c. o.,

-zamontowany układ elektryczny sterowania z pompami i pomiarem temperatury procesu

-trwałe poł ączenie ze zbiornikiem mieszaniny katalitycznej,

-zbiornik reaktora posiada zamontowany króciec przewietrzaj ący (wyrównuj ący ci śnienie). Wylot kró ćca trwale połączony z wywietrznikiem na wolne powietrze na wysoko ść 3m.

-wydajno ść: dwa cykle na dob ę.

cd. Część inwestycyjna

Zbiornik (europaleta) na metanol o pojemno ści 1000 l

cd. Część inwestycyjnaMieszalnik mieszaniny katalitycznej

- nie ma zasilania elektrycznego (obsł. ręczna),- konstrukcja stalowo-tworzywowa

bezciśnieniowa z odpowietrzeniem,- pojemność 80 litrów,- zamontowana trwale ręczna pompa do

pobierania metanolu, mieszania i przepompowywania mieszaniny katalitycznej do reaktora,

- zespół zaworów służący do manipulowania kierunkami przepływu oraz licznik pomiarowy,

- połączony ze zbiornikiem metanolu, reaktorem i odpowietrzeniem oparów na

zewnątrz,- mieszanina katalityczna (roztwór metanolu

i wodorotlenku potasu lub sodu w proporcji ok.1,1 kg KOH na 10 l metanolu).

Cd. Część InwestycyjnaOddzielne pomieszczenie na metanol i katalizator

cd. Część inwestycyjna

Elastyczny zbiornik (wymienny) na zbieranie frakcji glicerynowej o pojemno ści do 2,5 m3- zbiornik połączony poprzez

zawór z szybkozłączem, z reaktorem i trwalez odpowietrzeniem odprowadzającym opary na zewnątrz budynku.

cd. Część inwestycyjnaPojemnik na makuchy w postaci pelletów

cd. Część inwestycyjnaBudynek po remoncie

Wytwarzanie biopaliw ciekłych na w łasny użytek przez rolników wymaga

1.Uzyskanie wpisu do rejestru wytwarzaj ących biopaliwaciekłe na własny u żytek zwany „rejestrem rolników”.

Czas operacji 14.02.2011- 04.03.2011r.

2.Dysponowania odpowiednimi urz ądzeniami technicznymi i obiektami budowlanymi spełniaj ącymi wymagania okre ślonew szczególno ści w przepisach o ochronie po żarowej,sanitarnej i ochronie środowiska umo żliwiaj ącymi prawidłowewytwarzanie biopaliw ciekłych.

Czas operacji: 01.06. 2009 – 20.12.2010r.

3. Posiadanie zezwolenia na prowadzenie składu poda tkowego.Czas operacji: 20.11.2009- 18.01.2010r.

4. Przestrzegania wymaga ń jako ściowych wytwarzanego biopaliwa.

Praca bie żąca

Otwarcia „rolniczej wytwórni biopaliw płynnych na własny u żytek” dokonał Podsekretarz Stanu w MR i RW

Pan Tadeusz Nalewajk

Wiceminister Rolnictwa w towarzystwie zaproszonych gości zapoznaje si ę wyposa żeniem „ rolniczej wytwórni” .

Warsztaty praktyczne dla uczniów szkoły rolniczej

Warsztaty praktyczne dla studentówz UP- H w Siedlcach

Koszty utworzenia „rolniczej wytwórni biopaliw płynny ch na własny u żytek” w PODR w Szepietowie

• Koszty zakupu urz ądzeń i instalacji - 53 558,50 zł

Koszty adaptacji budynku - 43 931,68 zł

• Raport oddziaływania na środowisko - 3 000,00 zł

• Opłaty za uzyskanie stosownych za świadcze ń - 443,00 zł

• Koszty zakupu komponentów (metanolu + KOH)-2 600,00 złdo wyprodukowania przyznanego limitu biopaliwa w ci ągu roku

• Inne opłaty za usługi na zlecenie - 4 700,00 zł

Ogółem 108 233,18 zł

Orientacyjny koszt wytwarzania 1 litra biopaliwa rzepakowego

Przyj ęte zało żenia:• 1. Cena rynkowa 1000 kg nasion rzepaku: 1685 zł• 2. Ilość wytłoczonego oleju z 1000 kg = 350 l oleju• 3.Koszt 100 l oleju rzepakowego uwzgl ędniaj ąc tylko cen ę

surowca pierwotnego (nasion) wynosi 481 zł (4,81 zł/ l)• 4. Do transestryfikacji 100 l oleju rzepakowego nal eży

zużyć 14,8 l metanolu, którego warto ść wynosi 58,31 zł(3,94 zł/l).

• 5. Do transestryfikacji 100 l oleju rzepakowego nal eży zużyć 1,6 kg KOH, którego warto ść wynosi 25,60 zł(16zł/kg).

• 6. Koszt surowców ( olej rzepakowy + metanol + katalizator) w przeliczeniu na 100 oleju wynosi 565 ,00 zł.

• 7. Ze 100 litrów oleju rzepakowego uzyskuje si ę 85,1 l biopaliwa ( metyloestru rzepakowego), to znaczy, że tylko koszt surowca na wytworzenie 1 litra biopaliwa wyno si 6,64 zł (565/85,1 l).

Orientacyjny koszt wytwarzania 1 l biopaliwa rzepakowego

Przyj ęte zało żenia:• 1. Cena po kosztach produkcji 1000 kg nasion rzepak u:

1000 zł• 2. Ilość wytłoczonego oleju z 1000 kg = 350 l oleju• 3. Koszt 100 l oleju rzepakowego uwzgl ędniaj ąc tylko cen ę

surowca pierwotnego (nasion) wynosi 286 zł (2,86 zł/ l)• 4. Do transestryfikacji 100 l oleju rzepakowego nal eży zużyć

14,8 l metanolu, którego warto ść wynosi 58,31 zł (3,94 zł/l • 5. Do transestryfikacji 100 l oleju rzepakowego nal eży zużyć

1,6 kg KOH, którego warto ść wynosi 25,60 zł (16zł/kg).• 6. Koszt surowców ( olej rzepakowy + metanol + kata lizator)

w przeliczeniu na 100 oleju wynosi 370,00 zł.• 7.Ze 100 litrów oleju rzepakowego uzyskuje si ę 85,1 l

biopaliwa ( metyloestru rzepakowego), to znaczy, że tylko koszt surowca na wytworzenie 1 litra biopaliwa wyno si 4,35 zł (370/85,1 l).

Wnioski i spostrze żeniaze strony PODR

1. Pierwszy O środek Doradztwa Rolniczego w kraju, któryutworzył „rolnicz ą wytwórni ę biopaliw płynnych na własnyużytek”.

2. Czwarty podmiot w kraju wpisany do Rejestr u Rolników w ARR.

3. Nie mo żemy potwierdzi ć powszechnie istniej ącej opinii, żeprzeszkod ą w tworzeniu „rolniczych wytwórni biopaliw płynnych” jest Urz ąd Celny.

4. Dyskusyjne wydaje si ę być wydatkowanie funduszy naopracowanie raportu oddziaływania na środowisko, skoro jest to produkcja energii odnawialnej.

5. Utworzenie programu pomocowego na dofinansowanieadaptacji istniej ącej maszyny do spalania biopaliw.

6. Możemy stwierdzi ć, że długotrwałym i kosztownym elementem w tworzeniu „rolniczej wytwórni” jest przeprowadzenie modernizacji budynku i dostosowania go do wymogów okre ślonych przepisami.

7. Potwierdza si ę w praktyce fakt, że aby unikn ąćniepotrzebnych awarii i przestojów w pracy tłoczni, nasiona rzepaku musz ą być doczyszczone.

8. Jest sugestia by w województwach wskaza ć podmioty uprawnione do badania i okre ślania jako ści wytworzonego i wykorzystywanego biopaliwa na w łasny u żytek.

cd. Wnioski i spostrze żeniaze strony PODR

9.Widzimy potrzeb ę zorganizowania zabezpieczeniasurowcowego dla potrzeb produkcji biopaliw porzez:

- prowadzenie do świadcze ń w zakresie doboru odmian na mrozoodporno ść, zawarto ści tłuszczu w nasionach, odporno ści na choroby w warunkach woj. podlaskiego.

- znalezienia ch ętnych i zorganizowania w terenie bazy skupowo-usługowej nie tylko skupuj ącej nasiona ale i świadcz ącej usługi innym rolnikom w zakresie: doczyszczania, dosuszania i ewentualnego przechowyw ania ich w przypadku braku wykonania takich czynno ści we własnym gospodarstwie.

- prowadzenia działa ń edukacyjnych w zakresie wdro żeniaw praktyce Integrowanej Produkcji Rzepaku.

- zwrócenia uwagi na elementy beznakładowe w uprawie rzepaku: dobór stanowiska, dobór odmiany, optymalny termin siewu, g ęsto ść siewu i ilo ść wysiewu.

Wnioski i spostrze żeniaze strony rolników

1. Skomplikowane procedury formalno-prawne nie sprzy jająpodejmowaniu decyzji o produkcji biopaliw.

2. Rolnicy oczekuj ą nowelizacji Ustawy w zakresie:-złagodzenia przepisów dot. składu podatkowego oraz prac projektowo-budowlanych,

-wprowadzenia działalno ści usługowej dla innych rolników, -zwiększenia limitu na 1 ha.

3. Zwiększenia w PROW w działaniu „Ró żnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej” poziomu pomocy nadofinansowanie „rolniczych wytwórni” z uwagi na du żekoszty urz ądzeń

4. Przywrócenia premii do produkcji ro ślin energetycznych.5. Wyasygnowania środków finansowych i nasilenie akcji

promocyjnej w kraju w zakresie tworzenia rolniczych„wytwórni” oraz korzy ści wynikaj ących z ichfunkcjonowania.

cd. Wnioski i spostrze żeniaze strony rolników

6. Zwrotu pobranej akcyzy przy zakupie biopaliwa.7. Wprowadzenia mo żliwo ści prowadzenia rejestru rolników

przez Oddziały Terenowe ARR.8. Zbudowania trwałej bazy surowcowej poprzez wspó lne

działania w ramach grup producenckich co w praktyce niejest łatwe.

9. Zwiększenia ofert o zró żnicowanych parametrachtechnicznych urz ądzeń do tłoczenia i estryfikacji olejuzwłaszcza ta ńszych i o mniejszej wydajno ści dostosowanych do wielko ści gospodarstwa.

10. Funkcjonowania na rynku podmiotów oferuj ących usługiw zakresie wyposa żenia i zainstalowania w dodatkowysprzęt użytkowane obecnie kombajny w gospodarstwie.

Efekty realizowane go przedsięwzięcia w terenie

1. Powstanie grupy producenckiej „Zbo ża Podlasia” Sp. z o.o. w Krynkach. Grupa produktów: zbo ża zbóż i nasion oleistych.

2. Zorganizowanie si ę grupy nieformalnej rolników z terenu powiatu Bielsk Podlaski i Hajnówka w kierunku uprawy roślin współrz ędnych z lniank ą na cele spo żywcze i biopaliwowe.

3. Instalacja urz ądzeń do produkcji biopaliwa (biodiesla) na potrzeby własne /grupa rolników/ w gminie Ja świły,powiat moniecki.

4. Instalacja urz ądzeń do produkcji oleju jako biopaliwana potrzeby wł ąsne z nasion lnianki i rzepaku /grupa rolników/ w gminie Choroszcz, pow. białystocki.

5. Rozpocz ęcie prac organizacyjnych nad utworzeniemgrupy producenckiej ro ślin zbo żowych i oleistych rolników z gminy Choroszcz, Bo ćki, Bielsk Podlaskii Hajnówka.

Działania na przyszło ść

1.Dalsza popularyzacja produkcji biopaliw płynnych n a własny u żytek w trakcie organizowanych imprez w PODR wśród:

-rolników

- uczniów szkół rolniczych

- studentów

2.Doskonalenie poprawy jako ści produkowanego biopaliwa

3.Wykorzystanie biopaliw do pracy w ci ągnikach b ędących

na wyposa żeniu O środka.

3.Rozszeżenie współpracy z uczelniami wy ższymi odno śnie wykorzystania funkcjonuj ącej bazy do pisania prac magisterskich z produkcji biopaliw przez studentów.

4. Udzielanie pomocy zainteresowanym osobom w organizacji biopaliwowni na własny u żytek.

5. Inspirowanie i pomoc rolnikom w tworzeniu grupy producenckiej z biopaliw.

Orientacyjny koszt produkcji oleju

Rzepak 1 tona 1685 złEnergia elektryczna (70 kWh) x 0,60 42 złRobocizna ?Amortyzacja ?

Nakłady razem 1727 zł

Wariant I (bez zagospodarowania makuchu)Koszt oleju = 1727 : 350 = 4,93 zł/ litr

Wariant II ( z zagospodarowaniem makuchu)Wartość makuchu (0,65 tony x 895 zł) = 582 złKoszt oleju = 1727 – 582 = 1145 : 350 = 3,27 zł/ litr

Orientacyjny koszt produkcji 1000 l estru

Olej rzepak – 1175 litrów x 4,93 = 5 793 złMetanol – 174 litrów x 3,94 = 686 złKatalizator (KOH) – 19 kg x 16,00 = 304 złEnergia elektryczna-150 kWh x 0,60 = 90 złRobocizna ?Amortyzacja ?Gliceryna ?

Nakłady razem 6 873 zł

Koszt 1 l estru = 6,87 zł

Wariant II ( z zagospodarowaniem makuchu)Wartość makuchu (0,65 tony x 895 zł) = 582 złKoszt 1 l estru = 6,87 - 0,58 = 6,29 zł