Stedelijk Onderwijs Antwerpen - brochure

Zoveel talent,zoveel mogelijkhedenEen overzicht van de secundaire scholenvan het Stedelijk Onderwijs Antwerpen

Het Stedelijk Secundair OnderwijS telt 7.400 leerlingen. wOrd jij StrakS ÉÉn van Hen?

inHOudStafel

Voorwoord: Het Stedelijk Secundair Onderwijs… zoveel sterke punten! ..................... 6

Een secundaire school kiezen, een belangrijke stap! ............................ 10

Kiezen na de basisschool: een keuze in twee stappen ........................... 12Verder oriënteren in de eerste graad A of B..................................................................... 12

Eerste graad A-stroom (als je je getuigschrift basisonderwijs hebt) .................................... 13

Eerste graad B-stroom (zonder getuigschrift basisonderwijs) ............................................ 14

De tweede en derde graad: tijd om definitief een bepaalde richting in te slaan .................. 15

De secundaire scholen van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen stellen zich voor................................................................................. 20

Indexen ............................................................................................. 60Beroepenindex ............................................................................................................ 60

Studierichtingenindex .................................................................................................. 64

Praktisch ........................................................................................... 70Keuze gemaakt? Hoe inschrijven? ................................................................................. 70

Moeilijk kiezen? Doe een beroep op het Centrum voor Leerlingenbegeleiding! .................. 70

Stedelijk Onderwijs Antwerpen

• 6

Competenties ontwikkelenElke jongere, los van achtergrond of herkomst, heeft talent om het in de wereld te maken. Maar talent alleen volstaat niet… Wie zichzelf alle kansen wil geven, heeft nog heel wat andere zaken nodig. Kennis, natuurlijk. Maar ook allerlei vaardigheden, én een juiste houding. Kunnen samenwerken met andere mensen, weten hoe je informatie opzoekt, projecten beheert of met klanten of medewerkers omgaat, is in onze maatschappij minstens even belangrijk als kennis verwer-ven en reproduceren.

Daarom gaat het Stedelijk Secundair Onder-wijs maximaal voor vernieuwend, competen-tiegericht onderwijs. Vanuit die vernieuwende visie op onderwijs bereiden wij ieder van onze 7.400 leerlingen voor op zijn of haar toe-komst. Wat ook je leerstijl of beginsituatie is, of je nu verder wilt studeren of meteen voor een beroep gaat, het Secundair Onderwijs van de stad Antwerpen staat klaar om je te helpen om al jouw kansen te benutten!

Zoveel talenten, zoveel mogelijkhedenUiteraard zijn de 7.400 jongeren die bij ons school lopen, allemaal anders. Ieder van hen heeft zijn eigen mix van talenten en toekomstdromen. Daarom is het voor ons belangrijk dat we met alle vormen van talent aan de slag gaan. We willen in het Stedelijk Secundair Onderwijs iedereen de kans geven om zichzelf maximaal te ontwikkelen in een

omgeving die bijna individueel op maat gesneden is.

En dat lukt, want het Stedelijk Secundair Onderwijs is ongelooflijk veelzijdig. Er zijn kleine en grote scholen. Er is technisch, beroeps- én algemeen secundair onderwijs. Maar daarbinnen zijn er school per school zoveel verschillende invullingen – de top-sportschool, de balletschool, de voetbalklas, iLearn, iPadklassen, de Daltonmethode, peercoaching,…. Na de lesuren zijn er extra activiteiten binnen en buiten de school. Er is individuele begeleiding en zelfstudie. En dat alles mooi verspreid over de stad, en altijd vlot bereikbaar met het openbaar vervoer. Nergens anders in Vlaanderen zijn er zoveel opleidingen en onderwijsniveaus op zo’n kleine oppervlakte beschikbaar.

Voor elk wat wils, dus ook voor jou!Er zijn, als je alles bekijkt, zoveel mogelijk-heden dat het onbegonnen werk is ze in deze inleiding op te sommen. Daarvoor dient deze brochure, om aankomende jongeren uit het basisonderwijs en hun ouders te laten zien hoe veelzijdig het Stedelijk Secundair Onder-wijs wel is. Wie even rondkijkt, zal versteld staan van de enorme verscheidenheid aan richtingen en stijlen. Er is vast wel iets voor jou bij!

Mark Wouters, Guy Keeren en Bert Arnold

Het Stedelijk Secundair OnderwijS… ZOveel Sterke Punten!

7 •

Zoveel talent, zoveel mogelijkheden

evi Soors Solis SISA

“ik Zit dan wel OP de grOOtSte Secundaire ScHOOl van Het Stedelijk OnderwijS, de Sfeer iS Hier familiair en de band met de leerkracHten uitStekend.”

• 8


“Tot mijn elfde woonde ik in Nicaragua en sprak ik Spaans. Eens in België stond mijn papa, die wetenschappelijk onderzoeker is, erop dat ik Latijn zou volgen. Vanaf het derde middelbaar koos ik echter bewust voor de opleiding Woordkunst-Drama. Ik wou mijn taal en uitspraak bijschaven. Hier op school krijg ik ook de kans om bijles Nederlands, Engels en Frans te volgen”, aldus Evi Yanasakilla Soors Solis. Binnen-kort neemt Evi deel aan de toelatingsproef acteren van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen. “Wie op een podium wil schitteren, moet zich durven openstellen. Als je een dramatische gebeurtenis moet naspelen, gaat het er soms emotioneel aan toe. Dan moet je op zoek naar pijnlijke mo-menten in je eigen leven om je te kunnen inleven in de rol. Voor onze geïntegreerde proef voeren wij het stuk Apocalypso op in het Cultureel Centrum van Berchem. Ik zit dan wel op de grootste secundaire school van het Stedelijk Onderwijs, de sfeer is hier familiair en de band met de leerkrachten uitstekend.”

9 •


een Secundaire ScHOOl kieZen, een belangrijke StaP!

Word je dit jaar 11 of 12 jaar? Dan is het mo-ment aangebroken om een paar belangrijke beslissingen te nemen... en dat is best wel spannend. Misschien weet je al wat je later wilt worden? Of misschien heb je daar juist nog helemaal geen idee van? In beide geval-len zal deze brochure je helpen, om in het rijke aanbod van opleidingen en leerdomei-nen van het Stedelijk Secundair Onderwijs een keuze te maken.

Welke school? Welke opleiding? Deze brochure wil je helpen om een school te vinden die bij je past. Je krijgt een overzicht van het aanbod in de eerste twee jaar van het middelbaar, maar tegelijk kan je ook al ken-nismaken met de studierichtingen en scholen waar je vanaf je 14 jaar terecht kunt.

• 10


Op het stadsplan hebben we alle scholen aangeduid zodat je in een oogopslag kan zien welke scholen in de buurt liggen van je huis of van het traject dat je volgt met tram, bus, auto of fiets. Alle scholen dragen een nummer. Verderop in de brochure stellen de scholen zich één voor één voor in de volgorde van de cijfers die ze op het plan hebben. Daar ontdek je of de school opleidingen aanbiedt in de 1e, 2e en 3e graad, welk soort opleidingen je er kan volgen, wat er speciaal is aan de school, wat je later zoal kan worden met de richtingen die je er volgt.

We laten niet enkel de scholen aan het woord. Enkele oud-leerlingen vertellen over hun middelbare schooltijd en welk beroep zij nu uitoefenen. Uiteraard komen ook de huidige leerlingen aan bod. Zo hoor je via leeftijdsgenoten wat zij ervan vinden.

In de rubriek “Index” op bladzijde 60 vind je een overzicht met beroepen en studierich-tingen. Misschien weet je al wat je later wil worden meteen na het middelbaar of na ho-gere studies. Ga dan in de lijst op zoek naar je latere droomjob of je favoriete studierichting en kijk in welke school je daarvoor terecht kunt.

11 •


kieZen na de baSiSScHOOl: een keuZe in twee StaPPen

Verder oriënteren in de eerste graad A of BHet secundair onderwijs is ingedeeld in graden. In de eerste graad (eerste en tweede leerjaar) van het secundair onderwijs volg je de meeste vakken gemeenschappelijk met alle leerlingen. Twee jaar lang ga je met de hulp van je leerkrachten verder op zoek naar je interesses, naar wat je goed kunt en waar je minder sterk in bent. Je bent je dus nog verder aan het oriënteren, je hebt je keuze nog niet definitief gemaakt… Vele leerlingen appreciëren dit, omdat ze op de leeftijd van 11 of 12 nog niet helemaal zeker weten wat de mogelijkheden zijn, en welke richting ze in hun leven uit willen. Op het einde van het tweede jaar secundair ben je weer wat ouder, en ben je dus beter in staat om de juiste keuze te maken voor je verdere studie- of beroepsloopbaan.

Binnen de eerste graad maken we een onderscheid tussen de A-stroom en de B-stroom. De A-stroom is bedoeld voor wie het basisonderwijs afsluit met een getuig-schrift. Wie zo’n getuigschrift niet heeft, kiest voor de B-stroom. Het schema hierboven toont wat de mogelijkheden zijn. Lees zeker de volgende pagina’s om goed te begrijpen in welke stroom jij thuishoort en wat daarin telkens je mogelijkheden zijn.

Wat nade basisschool?

Getuigschrift?

Ja 1A

Nee 1B

2e leerjaar

Beroepsvoorbereidend leerjaar (BVL)

ASO KSO TSO BSO

BSO

• 12


1a 28 GEMEEnSCHAPPElIjKE urEn + VrIj tE KIEZEn lESSEnPAKKEt VAn 4 urEn

VrIJ TE KIEZEN LESSENPAKKET (4U)

SCHOOL

ArTISTIEKE VOrMING

De Muze

BALLET Koninklijke Balletschool Antwerpen

ErVArINGS-GErICHT

Leonardo Lyceum Groenhout

MODErNE De Beeldekens

LATIJN Lyceum LinkeroeverLeonardo Lyceum EsemnegenLeonardo Lyceum QuellinstraatLyceum Deurne - WaterbaanLeonardo Lyceum Groenhout

WETENSCHAPPEN Lyceum LinkeroeverSISO Deurne - De HandelsschoolLeonardo Lyceum QuellinstraatLeonardo Lyceum EsemnegenSHIM - Talentencampus LuchtbalSHIM - Talentencampus MercxheemLeonardo Lyceum SITO 5Leonardo Lyceum SITO 7Lyceum Deurne – Waterbaan

TECHNIEK Lyceum LinkeroeverLeonardo Lyceum SITO 7SISO Deurne - De Handelsschool

SPOrT Lyceum Linkeroever

Eerste graad A-stroom (als je je getuigschrift basisonderwijs hebt)Eerste leerjaar: 28 uren met 4 aanvullende urenHeb je een getuigschrift van het basisonder-wijs? Dan mag je starten in het eerste leerjaar A (1A). In 1A volg je 32 uren les, waarvan 28 uren voor iedereen dezelfde zijn. De vier overige uren zijn keuzevakken. Het Stedelijk Secundair Onderwijs biedt je hierin heel veel mogelijkheden: je kunt kiezen voor artistieke vorming, ballet, Latijn, moderne, wetenschappen, techniek of sport. Elke school heeft haar eigen aanbod.

Je ziet in het schema hiernaast welke opties je in welke scholen vindt.

tweede jaar secundair: 26 uren aangevuld met een keuzerichtingIn het tweede jaar van de A-stroom (2A) volg je 26 uren aan algemene vakken die je aanvult met een keuzepakket van 6 of 7 uren uit de volgende keuzerichtingen: Artistieke vorming, Creatie en vormgeving, Ballet, Wetenschappelijke vorming, Industriële Wetenschappen, Handel, Latijn, Mechanica-elektriciteit, Moderne wetenschappen of Sociale en technische vorming.

Je ziet in het schema op de volgende pagina welke opties je in welke scholen vindt.

13 •


Eerste graad B-stroom (zonder getuigschrift basisonderwijs)Heb je geen getuigschrift van het basison-derwijs? Dan ga je naar het eerste leerjaar B (1B). Dat is een brugklas tussen het lager en het secundair onderwijs. In 1B ga je de leerachterstand die je opliep in de lagere school zoveel mogelijk inhalen. In kleine groepjes word je bijgewerkt voor Neder-lands, Frans en wiskunde. Je maakt kennis met de beroepenvelden van het beroeps-voorbereidend leerjaar of je bereidt je voor op 1A.

In 1B volg je 32 uren les, waarvan 27 uren voor iedereen dezelfde zijn. Voor de vijf overige uren kies je voor algemene vakken, eventueel gecombineerd met techniek. Je kunt ook kiezen voor een aanvullend lessenpakket: Techniek, Gezinstechnieken, Nijverheidstechnieken of Hotel.

Slaag je in 1B? Dan behaal je het getuig-schrift van het basisonderwijs en mag je kiezen wat je volgende stap is. Ofwel ga je over naar 1A, ofwel kies je voor het beroepsvoorbereidend leerjaar (BVL).

Slaag je niet in 1B? Dan ga je sowieso naar het beroepsvoorbereidend leerjaar. In het BVL volg je 18 uren basisvorming en 14 of 15 uren in één of twee beroe-penvelden. De beroepenvelden die je bij het Stedelijk Onderwijs kunt volgen zijn: Nijverheid, Hout, Metaal, Elektriciteit, Kantoor en verkoop, Decoratie, Haarzorg, Hout, Verzorging en voeding, Mode, Hotel-Bakkerij-Slagerij.

2a 26 GEMEEnSCHAPPElIjKE urEn + VrIj tE KIEZEn rICH-tInG VAn 6 Of 7 urEn

KEUZE- rICHTINGEN SCHOOL

ArTISTIEKE VOrMING

De Muze

CrEATIE EN VOrMGEVING

Leonardo Lyceum SITO 5

BALLET Koninklijke Balletschool Antwerpen

LATIJN Lyceum LinkeroeverLeonardo Lyceum EsemnegenLeonardo Lyceum QuellinstraatLyceum Deurne - WaterbaanLeonardo Lyceum Groenhout

MODErNE WETENSCHAPPEN

Lyceum LinkeroeverDe Beeldekens Leonardo Lyceum EsemnegenLeonardo Lyceum SITO 5SISO Deurne - De HandelsschoolLyceum Deurne - WaterbaanLeonardo Lyceum GroenhoutLeonardo Lyceum QuellinstraatSHIM - Talentencampus Luchtbal

WETENSCHAPPE-LIJKE VOrMING


INDUSTrIëLE WETENSCHAPPEN

Leonardo Lyceum Quellinstraat

SOCIALE EN TECHNISCHE VOrMING

Lyceum LinkeroeverLeonardo Lyceum SITO 5Leonardo Lyceum SITO 7Lyceum Deurne - Waterbaan

HANDEL WETENSCHAPPEN

SHIM - Talentencampus MercxheemSISO Deurne - De Handelsschool

MECHANICA-ELEKTrICITEIT VOrMING

De Beeldekens

• 14


1b 27 GEMEEnSCHAPPElIjKE urEn + VrIj tE KIEZEn lESSEnPAKKEt VAn 5 urEn

VrIJ TE KIEZEN LESSENPAKKET (5U) SCHOOL

ALGEMENE VAKKEN SIHALyceum LinkeroeverLeonardo Lyceum QuellinstraatSHIMDe BeeldekensLyceum Deurne – rochusstraatSISO Deurne - De Handelsschool

ALGEMENE VAKKEN + TECHNIEK

SISA – Cadixstraat

TECHNIEK De BeeldekensLeonardo Lyceum SITO 7SISO Deurne - De Kappersschool

GEZINSTECHNIEKEN Leonardo Lyceum SITO 5

NIJVErHEIDSTECHNIEKEN Leonardo Lyceum SPIA

HOTEL SHIM

bvl BErOEPSVOOrBErEIDEnD lEErjAAr (BVl) = 18 GEMEEnSCHAP-PElIjKE urEn + 14 urEn In 1 Of 2 BErOEPEnVElDEn

BErOEPENVELDEN SCHOOL

NIJVErHEIDMETAAL - HOUT - DIAMANT

SIHA

NIJVErHEIDMETAAL - HOUT - ELEKTrICITEIT

De BeeldekensLeonardo Lyceum SPIA

HOUT + METAAL De Beeldekens

ELEKTrICITEIT + KANTOOr EN VErKOOP

De Beeldekens

DECOrATIE + KANTOOr EN VErKOOP

SIHASISO Deurne – De HandelsschoolLeonardo Lyceum Quellinstraat

DECOrATIE + HAArZOrG SISA – CadixstraatSISO Deurne – De KappersschoolLeonardo Lyceum SITO 5

DECOrATIE + HOUT SISA – CadixstraatLeonardo Lyceum Quellinstraat

DECOrATIE + VErZOrGING EN VOEDING EN VErKOOP

Lyceum LinkeroeverDe BeeldekensLeonardo Lyceum SITO 5

MODE + VErZOrGING EN VOEDING

Lyceum Deurne rochusstraatLeonardo Lyceum SITO 7Leonardo Lyceum Quellinstraat

KANTOOr EN VErKOOP +VErZOrGING EN VOEDING

Leonardo Lyceum QuellinstraatDe Beeldekens

HAArZOrG + VErZOrGING EN VOEDING


HOTEL – BAKKErIJ – SLAGErIJ SHIMLeonardo Lyceum SITO 7

De tweede en derde graad: tijd om definitief een bepaalde richting in te slaanIn de tweede en derde graad ga je echt een bepaalde richting uit. Pas dan spreken wij ook echt van de gekende studierichtin-gen ASO (Algemeen Secundair Onderwijs), TSO (Technisch Secundair Onderwijs), BSO (Beroepssecundair Onderwijs) en KSO (Kunst-Secundair Onderwijs). Je kiest in de tweede graad (dus vanaf het derde jaar secundair) voor één welbepaalde studierichting, uit het rijke aanbod aan mogelijkheiden van het Secundair Onderwijs van het Stedelijk Onder-wijs Antwerpen.

15 •


liesl decock LeonArDo Lyceum eSemnegen

“na Het middelbaar ga ik eerSt drie jaar dierengeneeSkunde in antwerPen vOlgen en dan mijn StudieS afmaken in gent.”

• 16


Liesl Decock is dertien jaar en wil dieren-psycholoog worden. “Mijn beide ouders zijn dierenarts. Een hond die agressief is, dat is vaak de fout van het baasje. En ik wil mensen daarbij helpen. Ik zit in een iLearn-klas, waardoor ik drie lesuren per week op mijn eigen tempo mag werken. Tijdens die lessen werken we ook rond projecten over bejaardenhulp, verkeer en mythen en sagen. Het vierde thema mogen we zelf kiezen. Mijn opdracht gaat over bijtpreven-tie en agressief gedrag bij honden.” Vanaf volgend jaar wil Liesl Wiskunde-Weten-schappen studeren. “Na het middelbaar ga ik eerst drie jaar dierengeneeskunde in Antwerpen volgen en dan mijn studies afmaken in Gent.” Liesl maakt tijdens de middag vaak gebruik van het coach-uurtje.

“Ik maak mijn huiswerk of vraag extra uitleg aan de leerkracht. Daardoor heb ik

’s avonds en in het weekend tijd voor mijn hobby’s: accordeon en muurklimmen. En elke donderdagnamiddag ga ik langs bij mijn overgrootouders die op het Kiel wonen, net zoals mijn mama vroeger elke dag deed toen zij hier op school zat.”

17 •


jaber maqrane SIHA

“mijn Stagebegeleider Heeft Hier Zelf nOg OP ScHOOl geZeten. en dat geldt vOOr velen uit deZe brancHe. dat maakt Het OOk aangenaam werken.”


• 18

“Ik zie graag het eindresultaat van mijn werk”, vertelt Jaber Maqrane van het zevende jaar Carrosserie enthousiast. “Ik heb eerst Kantoor en daarna Sanitair gestudeerd. Toen ik echter vernam dat er ook zoiets bestaat als een studierichting Carrosserie, heb ik geen seconde getwijfeld om van richting te veranderen.” Jaber loopt stage bij Sancar in Wilrijk. “Mijn stagebege-leider heeft hier zelf nog op school gezeten. En dat geldt voor velen uit deze branche. Dat maakt het ook aangenaam werken: mijn stagebegeleider weet perfect wat mijn opleiding inhoudt, wat ik wel en niet kan. Auto’s wassen, spuiten en uitdeuken, dat zijn mijn voornaamste taken hier.” Andere pluspunten van de school? “Wij werken in kleine klassen en kennen elkaar en de leerkrachten best goed. Bovendien ligt de school pal in het centrum, en is alles dus gemakkelijk bereikbaar. Ik werk enkele da-gen per week in een pizzeria en kan te voet van mijn school naar mijn werk.”

19 •


• 20


de Secundaire ScHOlen van Het Stedelijk OnderwijS antwerPen Stellen ZicH vOOr

In dit overzicht geven we voor elk van de 23 secun-daire scholen van het Stedelijk Onderwijs Antwerpen een kort overzicht van de voornaamste kenmerken. We geven mee welk type onderwijs er aangeboden wordt, hoeveel leerlingen er zijn, en welke beroepen je later zoal kunt uitoefenen als je op die school een opleiding volgt. Maar vooral geven we aan waar elke school voor zichzelf het meest trots op is – want het is met de stedelijke secundaire scholen zoals met de jongeren die er les (gaan) volgen: zij zijn allemaal verschillend, en die rijkdom biedt oneindig veel mogelijkheden…

De scholen in dit overzicht staan in alfabetische volg-orde. De nummering verwijst naar de nummering op het stedelijk scholenstadsplan dat je op de volgende bladzijde vindt.

legende

Middenschool (eerste en tweede leerjaar)

2e graad Tweede graad (derde en vierde leerjaar)

3e graad Derde graad (vijfde en zesde leerjaar)

Algemeen Secundair Onderwijs

Kunstsecundair Onderwijs

Technisch Secundair Onderwijs

Beroepssecundair Onderwijs

Deeltijds Beroepssecundair Onderwijs

21 •


• 22


18c

18b

22

14a

18a

20c

20a

20b

14b11b

11a

16

2317

0219

09

06

12

07

0504a

13

01

21

15

03

08

10

04b

01 CDO nOOrD CEntruM VOOr lErEn En WErKEn Bredastraat 35 - 37 2060 Antwerpen

02 DE MuZE Leningstraat 26 2140 Borgerhout

03 KOnInKlIjKE BAllEtSCHOOl AntWErPEn meistraat 2 2000 Antwerpen

04 lEOnArDO lyCEuM CDO CEntruM VOOr lErEn En WErKEn A. Vestiging Berchem grotesteenweg 226 2600 Berchem

B. Vestiging het @lternatief Sint-Bernardsesteenweg 620 2660 Hoboken

05 lEOnArDO lyCEuM ESEMnEGEn Boomsesteenweg 270 2020 Antwerpen

06 lEOnArDO lyCEuM GrOEnHOut Sint-Hubertusstraat 12 2600 Berchem

07 lEOnArDO lyCEuM PEStAlOZZI Jan de Voslei 6 2020 Antwerpen

08 lEOnArDO lyCEuM PIErEnBErG Pierenbergstraat 31 2020 Antwerpen

09 lEOnArDO lyCEuM QuEllInStrAAt Quellinstraat 31 2018 Antwerpen

10 lEOnArDO lyCEuM SItO 5 VIIe olympiadelaan 2 2020 Antwerpen

11 lEOnArDO lyCEuM SItO 7 A. Vestiging Harmonie Lamorinièrestraat 248 2018 Antwerpen

B. Vestiging mercator Lamorinièrestraat 16 2018 Antwerpen

12 lEOnArDO lyCEuM SPIA A. Leyweg 3 2020 Antwerpen

13 lEOnArDO lyCEuM tOPSPOrt edegemsesteenweg 100 2610 Wilrijk

14 lyCEuM DEurnE A. Vestiging Waterbaan Waterbaan 159 2100 Deurne

B. Vestiging rochus Sint-rochusstraat 22 2100 Deurne

15 lyCEuM lInKErOEVEr gloriantlaan 60 2050 Antwerpen

16 lyCEuM PAArDEnMArKt Paardenmarkt 94 2000 Antwerpen

17 MIDDEnSCHOOl DE BEElDEKEnS Lange Beeldekensstraat 264 2060 Antwerpen

18 SHIM A. Vestiging merksem en Talentencampus mercxheem Vuurkruisenlaan 16 2170 merksem

B. Vestiging metropolis Sint-Bartholomeusstraat 79 2170 merksem

c. Talentencampus Luchtbal montrealstraat 6 2030 Antwerpen

19 SIHA eikenstraat 8 2000 Antwerpen

20 SISA A. Vestiging cadixstraat cadixstraat 2 2000 Antwerpen

B. Vestiging Tolhuis Sint-Pietersvliet 7 2000 Antwerpen

c. Vestiging noorderlaan noorderlaan 52 2060 Antwerpen

21 SISO DEurnE DE HAnDElSSCHOOl confortalei 173 2100 Deurne

22 SISO DEurnE DE KAPPErSSCHOOl Lakborslei 339 2100 Deurne

23 SISO DEurnE MArCO POlO offerandestraat 19 2060 Antwerpen

ScHOlenlijSt

23 •


01 . cdO nOOrd centrum vOOr leren en werken 270 leerlingen

2e graad 3e graad

WErKPlEKlErEn VOOr WIE OP15 MEtEEn In HEt WErKlEVEnWIl StAPPEn

Bij CDO Noord omschrijven wij onszelf graag als een ‘centrum’, in plaats van als een school. Wij kiezen voor een aangepaste manier van lesgeven, speciaal afgestemd op jongeren die vanaf 15 jaar liefst meteen het werkleven in willen. Zij volgen slechts twee dagen per week echt les - één dag algemene vorming en één dag beroepsgerich-te vorming. De overige drie dagen van de week werken de jongeren in een bedrijf of volgen ze een project op. Wij weten uit ervaring dat deze aanpak, beter bekend als ‘werkplekleren’, hen weer zin in studeren doet krijgen terwijl ze toch onmisbare werkervaring opdoen. Omdat de jongeren in dit systeem een grote verantwoor-delijkheid krijgen, heerst er een ongedwongen en losse sfeer in het centrum. De leerkrachten benade-ren hen op een meer volwassen manier, het zijn geen kinderen meer maar (bijna) jongvolwas-senen.

Bij CDO Noord wordt er niet beoor-deeld met cijfers, maar via vorde-ringsfiches. Zo wordt een duidelij-

ker beeld geschetst van de evolutie die elke jongere doormaakt op studievlak. Bijzonder is dat zij zelf mee verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces en ook aanwezig zijn op open klassenraden. Boven-dien krijgen ze de kans om tijdens hun schoolloopbaan anderen te helpen via peercoaching en jongerenraden.

De jongeren kunnen bij ons reke-nen op een doorgedreven zorg en een intensieve begeleiding, maar ook op een fijne samenwerking met het schoolpersoneel.

WIj ZIjn BIjZOnDEr trOtS OP…

CDO Noord is meer een gemeen-schapscentrum dan een school. Wij stellen onze deuren open voor buurtactiviteiten, organiseren be-nefieten voor lokale goede doelen en zetten zelf buurtevenementen op het getouw. Zo willen wij niet alleen een tweede thuis zijn voor de jongeren die hier les volgen, maar

ook voor mensen uit de buurt.

WIj BErEIDEn VOOr OP EEn lAtErE lOOPBAAn AlS…

Kapper, kok, dienster of kelner, winkel- of kantoorbediende, magazijnier, verhuizer, metselaar, schrijnwerker,… Afgestudeerden kunnen met hun opleiding ook zelfstandig aan de slag gaan.

Bredastraat 35-37 - 2060 Antwerpen

t 03 201 25 10

f 03 201 25 11

E [email protected]

W www.cdo-noord.be

Buslijnen: 60, 61, 64, 65, 66, 28

(halte Ijzerlaan)

02 . de muZe52 leerlingen

EEn ArtIStIEKE A-StrOOM

De Muze is een nieuwe stedelijke secundaire school. Wij openden pas in het schooljaar 2010-2011 onze deuren. Ons aanbod richt zich tot 12- tot 15-jarigen die creatief zijn en zelfverantwoordelijkheid en zelfdiscipline aan boord kunnen leg-gen. In de lessen leren zij zelf hun werk plannen en organiseren. Daar hoort een frequent gebruik van de computer bij. Bij hun projecten en taken stellen onze leerlingen voor zichzelf steeds nieuwe grenzen om zo nieuwe dingen bij te leren.

• 24


Natuurlijk worden zij niet aan hun lot overgelaten: zij werken ook samen met klasgenoten en worden steeds begeleid door de leerkracht. De school verwacht ook een inbreng van de ouders.


De Muze is een artistiek getinte school die verschillende Daltonprin-cipes toepast (zie verder in deze brochure). In de lessentabellen zijn er 5 vrije uren per week, waarin de leerlingen projectmatig kunnen werken rond creatieve en artis-tieke vorming. Af en toe komen er kunstenaars en verantwoordelijken van kunstinstellingen langs, om te vertellen waarmee ze bezig zijn en hoe ze werken. WIj BErEIDEn VOOr OP EEn lAtErE lOOPBAAn AlS…

Dat hangt natuurlijk af van de vervolgstudie. Na De Muze kunnen de leerlingen in principe naar alle studierichtingen van de tweede graad ASO, KSO en TSO. Leerlingen die doorstromen naar SISA zijn goed voorbereid op de 2de graad Kunst-Woord-Media (KWM).

leningstraat 26 - 2140 Borgerhout

t 03 233 64 93

E [email protected]

W www.shim.be

Buslijnen: 30, 31, 34, 68, 242, 410, 411,

412, 414, 415, 416, 417, 418, 420, 421,

422, 423, 427, 429

tramlijnen: 10, 24

03 . kOnink-lijke ballet-ScHOOl antwerPen80 leerlingen

2e graad 3e graad

BAllEt OP tOPnIVEAu

Koninklijke Balletschool Antwerpen is de enige topcultuurschool in Vlaanderen. Wij bieden niet alleen een zesjarige balletopleiding aan, maar zorgen er ook voor dat onze studenten een goede algemene vorming krijgen.

Sommige afgestudeerden vinden na hun opleiding een antwoord op hun passie in een balletgezelschap, anderen halen nog een bijkomend diploma in het hoger onderwijs – om danspedagoog te worden, bijvoorbeeld. Na het secundair

onderwijs zijn de leerlingen dus voorbereid op een verdere carrière, welke weg zij ook inslaan.


De leerlingen worden toegelaten in de Koninklijke Balletschool na het doorlopen van een auditie. Dat betekent dat de kwaliteit van het onderwijs bijzonder hoog is. De school heeft dan ook een grote aantrekkingskracht bij buitenlandse leerlingen. Wij begeleiden momen-teel niet alleen Belgische, maar ook Nederlandse, Franse, Spaanse, Amerikaanse en Japanse leerlingen.

Omdat de praktijk in de richting ballet een belangrijke rol inneemt, krijgen leerlingen de kans om meerdere keren deel uit te maken van dans- en theaterproducties. Niet alleen de studenten zelf, maar ook de ouders leven naar deze voorstellingen toe. Zij kunnen dan immers de vorderingen van hun

25 •


wannes wouterslEOnArDO lyCEuM CDO ZuIDbOOmverZOrger

“de cOmbinatie van leren en werken viel Onmiddellijk in de Smaak”


• 26

zoon of dochter live op het podium meemaken. Ten slotte kunnen onze studenten ook deelnemen aan internationale concours, of hun stage vervolledigen in buitenlandse dansgezelschappen.

SECunDAIr nA SECunDAIr: OP nAAr DE VErVOlMAKInG!

Vanaf 2012-2013 biedt Konink-lijke Balletschool Antwerpen een vervolmakingsjaar aan. Het is een jaar van intensieve training met topdocenten, waarin afgestapt wordt van de algemene vakken en de nadruk volledig op ballettraining ligt. Op deze manier kunnen de gevorderde leerlingen technisch meesterschap verwerven. Hier krij-gen zij ook de mogelijkheid om op te treden met werk van beroemde choreografen en zo de nodige scène-ervaring op te doen.


De Balletschool bereidt natuurlijk voor op een carrière als professio-neel danser of danspedagoog.

Meistraat 2 - 2000 Antwerpen

t 03 202 83 17

f 03 202 83 30

E [email protected]

W www.koninklijke-balletschool-

antwerpen.be

Buslijnen: 1, 9, n2, 12, 13, 23, 24, n29,

290, 500

tramlijnen: 2, 3, 5, 6, 12

04 . leOnardO lyceum cdO centrum vOOr leren en werken500 leerlingen

2e graad 3e graad

Leonardo Lyceum CDO biedt een oplossing aan jongeren tussen 15 en 24 jaar die een beroepsgerichte opleiding succesvol willen combineren met werkervaring.


Twee dagen per week worden de leerlingen op school verwacht, de andere drie dagen gaan ze werken of nemen ze deel aan projecten die hen voorbereiden op de arbeids-markt.

Er wordt veel aandacht besteed aan knelpuntberoepen, waardoor het vinden van een halftijdse betaalde job vrij vlot verloopt. We bieden bovendien een aantal opleidingen aan die bijna nergens anders gevolgd kunnen worden, zoals heftruckchauffeur, industri-eel elektrotechnisch installateur, hovenier, pc-technicus, arbeider in bos- en natuurbeheer, enz. Het belangrijkste streefdoel van onze school is dan ook om leerlingen na het afstuderen zo snel mogelijk tewerk te stellen.

Wannes Wouters maakte van zijn passie voor de natuur zijn beroep, dankzij de opleiding arbeider in bos- en natuurbeheer. “Mijn moeder werkt op het leerlingensecretariaat van de school en via haar ontdekte ik deze minder bekende opleiding. De combinatie van leren en beta-lend werken beviel me onmiddellijk. Ik deed mijn praktijkervaring op bij een tuinarchitect en na mijn studie, ging ik aan de slag als boomver-zorger. Ik moet soms in hele hoge bomen klimmen, en veiligheid en de juiste snoeitechnieken zijn een prioriteit. Ik ben me altijd blijven bijscholen ’s avonds en in de week-ends. Na de opleiding bosbekwaam-heid, behaalde ik ook het certificaat van European Tree Worker. Dankzij mijn vooropleiding Moderne talen-Wetenschappen trek ik mij goed uit de slag bij anderstalige klanten, en vooral: ik heb geleerd hoe ik moet studeren. Dat laatste is belangrijk voor iedereen die zich wil speci-aliseren en goede resultaten wil behalen.”

27 •


EEn tWEEDE KAnS

Elke leerling van het Leonardo Lyceum CDO begint met een schone lei aan zijn of haar opleiding. Vooral jongeren die graag een beroep wil-len leren om meteen aan het werk te gaan, zijn bij onze school aan het juiste adres. We opteren voor een zo realistisch mogelijke ‘hands on’ benadering: elke dag worden echte muren gemetseld, toiletten en wasbakken geplaatst, gekookt voor honderden mensen, parken en grote plantsoenen onderhouden,… Elke cursist krijgt een persoonlijk traject dat gevolgd wordt door leerkrachten, trajectbegeleiders en externe organisaties. Twee derden van de leerlingen zijn bovendien meerderjarig; daarom wordt extra aandacht besteed aan een open en

volwassen dialoog met de leer-krachten.


Metselaar, garagist, magazijnier, lasser, onderhoudsmecanicien, schilder, schrijnwerker, elektricien, alarminstallateur, keukenmedewer-ker, verkoper, zorgkundige,…

Vestiging Berchem

Grotesteenweg 226 - 2600 Berchem

t 03 287 26 00

f 03 287 26 02

E [email protected]

W www.werkendleren.be

tramlijnen: 7, 15

Buslijnen: 6, 9, 18, 32, 38, 190, 192,

193, 195, 196, 197, 297

treinen: station Antwerpen-Berchem

Vestiging het @lternatief

Sint-Bernardsesteenweg 620

2660 Hoboken

t 03 828 34 23

f 03 825 21 63

E [email protected]

W www.werkendleren.be

Bereikbaar met tram 2, 4, 24,

stadsbussen 22, 27, 33 en streekbussen

290, 291, 292, 293, 294, 295

05 . leOnardO lyceum eSemnegen 257 leerlingen

EEn MIDDEnSCHOOl VOOr jOnGErEn VAn 11 tOt 15 jAAr

Leonardo Lyceum is een midden-school die jongeren van 11 tot 15 jaar een kwaliteitsvolle opleiding biedt in Latijn en wetenschappen.We werken bewust kleinschalig waardoor het contact tussen leerlingen, ouders en personeel optimaal verloopt. De communica-tie en de samenwerking tussen alle betrokken partijen wordt onder-steund door het elektronische platform Smartschool. Het is hier strenger dan op andere scholen, maar onze leerlingen en ouders waarderen de duidelijke afspra-ken en de invloed hiervan op hun resultaten.

• 28


We bieden een aangename leerom-geving met coach-uren, bijwerk-lessen en aandacht voor elk kind. Zowat alle lokalen zijn voorzien van voldoende computers en een digitaal bord. Ook op onze sport-infrastructuur en groene omgeving zijn we bijzonder fier. De kosten blijven onder controle doordat we ons strikt houden aan de maximum-factuur.


ilearniLearn is een aangepaste leerme-thode voor zeer gemotiveerde of hoogbegaafde jongeren. In de iLearn-klas verwerken de leerlingen de leerstof gedeeltelijk op zelfstan-dige basis. Daardoor komt er tijd vrij voor uitdagingen en projecten waarmee ze nieuwe vaardigheden kunnen ontwikkelen en bestaande vaardigheden aanscherpen.In het Leonardo Lyceum Pestalozzi (zie pagina 30), waarnaar veel van onze leerlingen doorstromen, wordt iLearn voortgezet.

Sport: voetbalDit is een voorbereiding op een mo-gelijk topsportstatuut dat toegang verleent tot de tweede graad in de Topsportschool. Het basislessen-rooster van 28 uur blijft natuurlijk behouden, en de leerlingen in deze klas volgen het lesprogramma van de wetenschappelijke richtingen. Maar de 2 uur lichamelijke opvoe-ding worden tijdens een deel van het schooljaar vervangen door

voetbal, en 4 extra uren worden ingevuld met voetbaltrainingen op het kunstgrasveld van OLC Wilrijk.


De meeste van onze leerlingen studeren verder in het ASO, onder meer in Leonardo Lyceum Pestaloz-zi. Een minderheid komt terecht in het TSO of in het BSO.

Boomsesteenweg 270 - 2020 Antwerpen

t 03 216 23 64

f 03 216 00 26

E info-llesemnegen@

so.antwerpen.be

W www.esemnegen.be

tramlijnen: 2, 4, 24

Buslijnen: 22, 180, 181, 182, 290, 291,

295, 500

06 . leOnardO lyceum grOenHOut150 leerlingen

2e graad 3e graad

Leonardo Lyceum Groenhout is een methodeschool.


Leonardo Lyceum Groenhout is een kleinschalige ervaringsgerichte school met een warme sfeer en veel zorg voor elk individu. Het contact tussen leerlingen, leraars, secre-

tariaatsmedewerkers en ouders is steeds heel open en intensief.

tAlEntEn OntDEKKEn VIA PrOjECtWErKInG

Wij zien de klas als een onderzoeks-gemeenschap waarin nieuwsgierig-heid en zin voor ontdekking een belangrijke plaats innemen. Want wie nieuwsgierig is, en zelf zaken ontdekt en daarop verder bouwt, begrijpt alles beter en onthoudt hoe de dingen in mekaar zitten. We wer-ken ook in projecten, want daarin

29 •


komen alle verschillende talenten en interesses van de jongeren aan bod. Ouders die graag willen weten hoe het onderwijs bij Groenhout precies in zijn werk gaat, kunnen de infoavond bijwonen die ieder jaar op de laatste woensdag van februari plaatsvindt.


Groenhout is een jonge school: nu zijn we bezig aan ons 10de schooljaar. Sommigen willen leraar worden, anderen gaan voor kunstzinnige, sociale beroepen, nog anderen worden ingenieur of infor-maticus, architect of vormgever,... of brandweerman of boomchirurg!

Sint-Hubertusstraat 12 - 2600 Berchem

t 03 292 95 70

f 03 292 95 79

E info-llGroenhout@

so.antwerpen.be

W www.groenhout.be

Buslijnen: 17, 190, 191, 192, 193, 195,

196, 197, 297, 507

tramlijnen: 7, 15

07 . leOnardO lyceum PeStalOZZi304 leerlingen

2e graad 3e graad

In het Leonardo Lyceum - Vestiging Pestalozzi kan je Algemeen Secun-

dair Onderwijs (ASO) en Technisch Secundair Onderwijs (TSO) volgen.


Wij zijn bijzonder trots op onze drie multifunctionele lokalen, geschikt voor een brede waaier aan werkvor-men, alle voorzien van Smartboard en computers. En ook op de extra muros activiteiten die we onze leerlingen kunnen aanbieden; de Vlaamse Olympiades, de Mathe-matische Modelleerwedstrijd, internationale taalwedstrijden en zelfs een Franstalige toneelgroep die optreedt tot in het buitenland!

ilEArn: OP WEG nAAr ZElfStAnDIG lErEn

Leonardo Lyceum Pestalozzi (in de omgang ‘de Pest’) biedt gemoti-veerde jongeren heel wat extra mogelijkheden. Zo kan je bij ons de richting Economie-Wiskunde of Latijn-Wiskunde volgen, telkens met 6 of 8u wiskunde. Bovendien bereiden we onze leerlingen met het iLearn project in de 2de graad voor op zelfstandig leren in de 3de graad, onder meer via groepsprojec-ten en een onderzoeksopdracht.


Onze ASO-studierichtingen vormen een optimale voorbereiding op het hoger onderwijs (hogeschool of universiteit). Het TSO stoomt de leerlingen (theoretisch en praktisch)

• 30

“Ik mocht van mijn ouders zelf een studie kiezen. Zij hadden slechts één voorwaarde: goede prestaties neerzetten. Ook mijn kinderen Lander, Yente, Luna en Amber zul-len later hun eigen studiekeuzes mogen maken”, vertelt Sylvia Van den Bouwhuijsen. Zij maakte in het vierde middelbaar een ommezwaai naar de opleiding haartooi. “Ik startte pas in januari en moest heel wat leerstof bijbenen. Met extra hulp van de leerkrachten en weekendcursussen bij hairdesigners Sanké en Kreatos, studeerde ik met vlag en wimpel als kapster af.” Deze opleiding is zeer praktijkgericht en dat is nodig ook. “Als kapster moet je op de hoogte blijven van nieuwe tendensen. Bezoeken aan beurzen in binnen- en buitenland stonden steevast op de schoolkalender. In het zevende specialisatiejaar richtte ik samen met mijn klasgenoten het bedrijf Minimax op, waardoor we de financiële kant van de zaak en het marktaanbod pas echt leerden ken-nen. Die ervaring kwam goed van pas toen ik enkele jaren geleden met mijn eigen zaak ‘Hairfashion@home’ van start ging.”

• 30

Stedelijk Onderwijs AntwerpenStedelijk Onderwijs Antwerpen

Sylvia van den bouwhuijsen SISo Deurne De KAPPerScHooL ZelfStandig kaPSter

“de OPleiding HaartOOi iS Zeer PraktijkgericHt en dat iS nOdig OOk”

31 •


klaar voor een administratieve of commerciële loopbaan in het bedrijfsleven, bij de overheid of in de dienstensector. Onze opleidin-gen bereiden daarom voor op een hele reeks uiteenlopende carrières en beroepen, van leerkracht tot geneesheer, van wetenschapper over veearts tot advocaat, van IT-specialist over directiesecretaris tot boekhouder…

jan de Voslei 6 - 2020 Antwerpen

t 03 293 24 00

f 03 248 04 25

E [email protected]

W www.lyceum.be

Buslijnen: n2, 22, n29, 180, 181, 182,

183, 500

tramlijnen: 2, 6

08 . leOnardO lyceum Pierenberg118 leerlingen

2e graad 3e graad


In Leonardo Lyceum Pierenberg kun-nen de leerlingen terecht voor extra taalondersteuning, leren leren en coaching in het openleercentrum. De leerlingbegeleiders nemen de rol van coach op zich en helpen jongeren om hun eigen weg te vinden tijdens hun schoolloopbaan. Zij begeleiden de leerlingen ook bij persoonlijke problemen.

PrAKtIjKGErICHtE VOrMInG

In het Leonardo Lyceum Pierenberg leren jongeren vlot met klanten omgaan en hen een goede service te bieden. Onze richtingen Kantoor, en Kantoor-Verkoop stomen hen dus klaar voor een degelijke commerci-eel-administratieve baan. De school streeft ernaar om de overgang naar de arbeidsmarkt zo vlot mogelijk te laten verlopen. De lessen zijn

voornamelijk praktijkgericht en via de projecten, kantoorsimulaties, actieve werkvormen, sollicitatietrai-ningen en stages in samenwerking met de bedrijfswereld kunnen de leerlingen ontdekken hoe ze later in het werkleven willen staan. Zelfs bij de eigenlijke sollicitaties krijgen leerlingen van de school een steun-tje in de rug. We willen dat al onze leerlingen na het 7de jaar helemaal klaar zijn om een job te vinden die goed bij hen past.

• 32


EEn EIGEn BEDrIjfjE OPrICHtEn

In een 7de specialisatiejaar kunnen de leerlingen zich verder verdiepen in Kantooradministratie en Gege-vensbeheer of in Logistiek. Geduren-de dit jaar zetten de leerlingen hun kennis uit de voorbije jaren om in de praktijk, onder begeleiding van de leerkracht-coach. Bijzonder zijn de studentenbedrijfjes die zij per twee of drie leerlingen volledig zelf-standig oprichten en waarin ze het hele proces van promotie maken, aankopen en verkopen doorlopen. Daarnaast leren ze omgaan met de boekhouding en in een hecht teamverband samenwerken. De leerlingen van het 7de jaar Logistiek kunnen bovendien kosteloos hun attest van vorkheftruckchauffeur behalen. Meer dan genoeg stimuli om nog een extra jaar school te lopen dus.


Onthaalmedewerker of kantoorbe-diende in districtshuizen, uitzend-bureaus, notaris- en advocatenkan-toren en banken, logistiek arbeider bij verschillende grote bedrijven,…

Pierenbergstraat 31 - 2020 Antwerpen

t 03 239 24 70

f 03 239 24 79

E info-llpierenberg@

so.antwerpen.be

W www.pierenberg.be

Buslijnen: 38, 290, 291, 295, 298, n29

tramlijnen: 4, 24

09 . leOnardO lyceum Quellin-Straat425 leerlingen

2e graad 3e graad

Het Leonardo Lyceum bereidt jongeren voor op hoger onderwijs en hanteert daarbij vernieuwende methodes.


Onze vernieuwende pedagogische visie, onze cluburen, en zeker ook onze schoolcultuur met respect voor iedereen en een sterke partici-patie van alle leerlingen.

EEn InnOVAtIEVE AAnPAK: OnDErWIjS OP MAAt

Het LL Quellinstraat is bekend om zijn innovatieve pedagogische aanpak.

Onderwijs op maat, met een persoonlijk ontwikkelingsplanElke leerling volgt een eigen leertraject, aangepast aan zijn profiel en leerstijl. Hij krijgt inzicht in de manier waarop hij het beste en het liefste leert, en daarop wordt zijn persoonlijk ontwikkelingsplan afgestemd. Moderne middelen als e-learning maken dat alles mogelijk.

Een uitgestelde studiekeuze met een breed voortraject

De eerste en tweede graad zijn breed opgevat, zodat de jongeren die hier school lopen niet verplicht zijn om hun definitieve keuze voor een of andere leerrichting meteen al te maken. Ze maken kennis met verschillende mogelijkheden die hen interesseren, werken intus-sen hun eerste twee graden af, en maken pas in de derde graad hun definitieve keuze – met de hulp van hun schoolloopbaanbegeleider.

Een uniek aanbod na de lesuren – de ‘cluburen’Cultuur – van film over tentoonstel-lingen tot theater – krijgt een be-langrijke plaats in alle lessen. Maar na de lessen kunnen jongeren zich in het LL Quellinstraat naar keuze be-kwamen in allerlei extra activiteiten: fotografie, muziek, animatie, kunst en sport staan op het menu.


Het LL Quellinstraat bereidt voor op hoger onderwijs, met een zeer breed palet aan mogelijkheden.

Quellinstraat 31 - 2018 Antwerpen

t 03 201 62 80

f 03 201 62 81

E info-llQuellinstraat@

so.antwerpen.be

W www.llQuellinstraat.be

Bereikbaar met alle bussen en trams

die via de rooseveltplaats, de leien of

het Centraal Station rijden.

33 •


10 . leOnardO lyceum SitO 5650 leerlingen

2e graad 3e graad Les volgen en les geven, gebeurt in SITO 5 in een warme, zorgende sfeer. De afstand tussen lesgever en leerling is niet groot waardoor jonge mensen bij ons het vertrou-wen krijgen om hun grenzen te verleggen, talenten te ontplooien en helemaal open te bloeien.


Leerlingen worden bij ons intensief begeleid. Elke leerling krijgt zijn eigen coach, en elke leerkracht volgt een kleine groep leerlingen (maximaal 8, vaak slechts een 6-tal) van heel dichtbij. Zowel sterke als minder sterke leerlingen krijgen zo maximaal ondersteu-ning. De klassen zijn klein om iedereen voldoende aandacht te kunnen geven. Wie op school verder wil kijken dan de lessen, kan na de lesuren en op woensdagmiddag terecht in de open leerruimte waar iedereen met computers en internet aan de slag kan. Na schooltijd is onze professionele fitnessruimte gratis toegankelijk en zijn er huiswerk-klassen.

Een gespecialiseerde leerkracht (de ‘remedial teacher’) voorziet extra hulp voor de leerlingen met leer-

stoornissen. Voor taalzwakke leer-lingen hebben we een uitgewerkt taalbeleid om de achterstand zo snel mogelijk weg te werken. Taal is immers de basis van alle leren.Na de middenschool kan je op Leonardo Lyceum SITO 5 opleidin-gen volgen voor de dienstverlenen-de, sociale en welzijnssector, en dit zowel op TSO- als op BSO-niveau.

uItStEKEnDE rEPutAtIE, En EEn EXtrA SPECIAlISAtIEjAAr

SITO 5 heeft een ijzersterke reputatie in opleidingen voor de dienstverlenende sector. Dat geldt zeker ook voor onze verzorgende richtingen zoals Schoonheid, Haarzorg en Verzorging. Boven-dien organiseren wij een zevende jaar, waarin leerlingen zich verder kunnen specialiseren in kinderzorg of bejaardenzorg. In de richting Haarzorg verwerven onze leerlin-gen de vaardigheden en kennis om salonverantwoordelijke te worden en eventueel zelfs zelfstandig kap-per (daarvoor moet je een attest bedrijfsbeheer halen, dat kan ook bij SITO 5). Voor alle leerlingen 7de jaar geldt natuurlijk dat zij een bijzonder diploma behalen, waardoor heel wat nieuwe poorten openzwaaien.


Kapper, schoonheidsspecialist, thuisverzorger, bejaardenverzorger, kinderverzorger, communicatie-

verantwoordelijke, maatschappe-lijk werker, assistent in de psycho-logie, assistent in een reisbureau, leerkracht,…

VIIe Olympiadelaan 2 - 2020 Antwerpen

t 03 242 90 60

f 03 242 90 70

E [email protected]

W www.sito5.be

tramlijnen: 2, 6

Buslijnen: 22, 180, 181, 182, 183, 500.

11 . leOnardO lyceum SitO 7 800 leerlingen

2e graad 3e graad


Op SITO 7 krijgen de leerlingen veel verantwoordelijkheid. Wij zijn bijzonder trots op onze praktijk-gerichte opleidingen, met een sterke koppeling tussen theorie en praktijk – onder meer in stages en praktijklessen op school. Onze leerlingen kunnen rekenen op een professioneel team van leerkrach-ten en schoolpersoneel, dat steeds klaarstaat om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Onze schoolcultuur en het warme leefklimaat van ons onderwijs staan daarom volledig in het teken van respect voor elkaar. We onderhouden uitstekende relaties met onze stageplaatsen en krijgen van de stagebegelei-ders positieve feedback. Wie hier

• 34


daltononderwijs

De tijd dat de leerkracht vooraan stond en de leerlingen luisterden en noteerden, ligt gelukkig al lang achter ons. Meer en meer staat de leerkracht letterlijk en figuurlijk tussen de leerlingen. In de drie talentencampussen van SHIM, De Muze, Luchtbal en Mercxheem, wordt lesgegeven vol-gens de Daltonprincipes.

Het Daltononderwijs werd aan het begin van de 20ste eeuw ontwikkeld door de Amerikaanse Helen Parkhurst. Zij vond dat leerlingen met een verschillend niveau van ontwikkeling een andere aanpak nodig hadden. Deze bijzondere manier van lesgeven is gebaseerd op drie pijlers: verantwoor-delijkheid, zelfstandigheid en samenwerking. Aan de hand van studiewijzers leren zij de volgorde van hun taken bepalen en die op hun eigen tempo uitvoeren. Hierdoor moeten de leerlingen creatief omspringen met planningen, maar over voldoende zelfverantwoordelijkheid en zelfdisci-pline beschikken. Bijzonder is ook dat de jongeren samen aan een opdracht mogen werken.

De Talentencampussen van SHIM zijn geen pure Daltonscholen, maar passen sinds twee jaar wel Daltonprincipes toe: de leerlingen leren hoe ze informatie kunnen vergaren, zaken naar waarde kunnen schatten en keuzes maken. Op die manier leren ze gaandeweg zelfstandig werken en wor-den ze meer en meer zelfredzaam. De leerkracht legt het initiatief zoveel mogelijk bij de leerlingen, maar is uiteraard steeds aanwezig om hen te bege-leiden. Ze volgen de vorderingen van de jongeren van dichtbij, en passen hun leerproces aan indien nodig.

De leerlingen zijn zelf verantwoordelijk voor hun resultaten en leren hun eigen grenzen kennen én overstijgen. Op die manier bouwen ze langzaam-aan meer vertrouwen op in hun eigen kunnen.

Daltononderwijs gaat ervan uit dat samenwerking de leerlingen niet alleen toelaat om elkaar te helpen, maar ook om elkaar te beïnvloeden en te stimuleren. Tijdens de les werken ze met iedereen samen, ook met degenen waar ze zelf niet voor kiezen. Tijdens de talenturen (twee uur per week per klas om te ontdekken waar men goed en min-der goed in is) werken leerlingen van verschillende klassen samen. Al doende leren ze te luisteren naar elkaar en respect te hebben voor elkaar.

Ook de stedelijke middenschool De Muze, die in het schooljaar 2010-2011 haar deuren opende, neemt verschillende Daltonprincipes over in haar onderwijsmethode. De Muze is een middenschool waar creativiteit, artistieke vorming, participatief leren en zelfverantwoordelijkheid een belangrijke plaats krijgen. In het teken van zelfgestuurd leren verwacht De Muze niet alleen een sterk engage-ment van de leerlingen maar ook van hun ouders.

Meer weten ? De 3 talentencampussen van SHIM Mercxheem, Luchtbal en De Muze stellen zich voor op respectie-velijk blz. 47 en blz. 24.


35 •

koen Stein LeonArDo Lyceum PeSTALozzI

wetenScHaPPelijk medewerker

“je mOet vOlHarden in wat je wil”


• 36

Koen Stein maakte carrière met zijn onderzoek naar de evolutie van dinosaurussen op een eiland en de vliegkunsten van de kuehneosau-rus. “Ik heb de anatomie van het dier gereconstrueerd aan de hand van opgegraven botjes, en vervol-gens een driedimensioneel model nagebouwd in plastic. Dat is best een innoverende methode in de paleobiologie, waarin ik werkzaam ben. Hiermee is bewezen dat dit het eerste prehistorisch reptiel is dat kon zweven.” Als kind was Koen Stein al gefascineerd door dinosau-russen, fossielen en mineralen. “Ik heb dan ook Wiskunde-Wetenschap-pen gestudeerd. Ik koos bewust voor 6 en geen 8 uur wiskunde, omdat ik dan een extra uurtje biologie en fysische aardrijkskunde had. Vervolgens heb ik Geologie gestudeerd aan de universiteiten van Brussel en Gent, en een extra master in de Paleobiologie in Bristol behaald.” De zoektocht naar werk verliep echter niet van een leien dakje. “Het is niet evident om een job te vinden in een heel specifieke branche. Maar ondertussen werk ik al vijf jaar aan de ‘rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität’ in Bonn. Je moet volharden in wat je wil, en dan is succes verzekerd.”

afstudeert heeft goede kansen op de arbeidsmarkt; verschillende leerlingen studeren na SITO 7 ook verder.

Sleutelcompetenties als startpuntOm goed voorbereid te zijn op de eerste job, leren de jongeren bij SITO 7 de technieken die bij een beroep horen en de theorie die daarbij nodig is. Bovendien bren-gen we hen ook de vaardigheden en attitudes bij die van hen op het werk verwacht worden. Wij doen er alles aan om een aangename sfeer te creëren, want we willen dat onze leerlingen zich goed in hun vel voelen. Daarom besteden we niet alleen veel aandacht aan sleutelcompetenties zoals leren omgaan met elkaar en leren samenwerken, maar ook aan beroepscompetenties. Zo willen we hen voorbereiden om later sterk te staan, vlot te kunnen inspelen op nieuwe omstandigheden en een interessant beroep te kunnen uitoefenen.

Een divers aanbodSITO 7 heeft een sterke reputatie wat het aanbod aan opleidingen betreft en levert leerlingen af die een goede positie verwerven op de arbeidsmarkt. De school organiseert bovendien voor heel wat richtingen een extra specialisatiejaar, waarmee de leerlingen hun diploma nog waardevoller kunnen maken.


Laborant, apotheekassistent, operator, verpleegkundige, vroed-vrouw, maatschappelijk assistent, assistent in de psychologie, kinderverzorgster, zorgkundige, kleuterleidster, onderwijzer, leraar, opvoeder, begeleider, buiten-schoolse kinderopvang, animator in de ouderenzorg, chef-kok, chef-zaal,…

leonardo lyceum SItO 7

Vestiging Harmonie

lamorinièrestraat 248 - 2018 Antwerpen

t 03 285 94 00

f 03 285 94 01

E [email protected]

W www.sito7.be

Buslijnen: 17, 30, 34, 190, 191, 192,

193, 195, 196, 197, 297, 507

tramlijnen: 2, 6, 7, 15

leonardo lyceum SItO 7

Vestiging Mercator

lamorinièrestraat 16 - 2018 Antwerpen

t 03 292 69 10

f 03 292 69 37

E [email protected]

W www.sito7.be

Beide vestigingen zijn bereikbaar met

alle treinen die stoppen in Berchem

Station

tramlijnen: 2, 6, 7, 8

Buslijnen: 17, 27, 32, 295, 297

37 •


12 . leOnardO lyceum SPia380 leerlingen

2e graad 3e graad

EEn DEGElIjKE OPlEIDInG tOt GESPECIAlISEErD VAKMAn, MEt ZICHt OP EEn GOEDE jOB

Op het Leonardo Lyceum SPIA (Stedelijk Polytechnisch Instituut Antwerpen) onderwijzen we vooral ‘harde’ technieken: elektriciteit, autotechniek, carrosserie, bouw, sanitair en centrale verwarming. Onze leerlingen gaan als volwaar-dige vaklui van school. We werken nauw samen met bedrijven in de privésector waar stages georgani-seerd worden. Heel wat leerlingen kunnen na hun studies meteen bij die bedrijven aan de slag.


Onze school biedt jongeren een kwaliteitsopleiding in harde tech-nieken. Dat gebeurt binnen een structuur waar ook aandacht is voor de nodige discipline. Dat maakt het leren bij ons niet minder aange-naam, integendeel, het stimuleert juist iedereen om zijn talenten aan te spreken en waar te maken. Wij begeleiden onze leerlingen zo individueel mogelijk. Bij alle lessen, theorie of praktijk, waken we erover dat de leerlingen iets kúnnen en kunnen toepassen, want pas dan beheersen ze wat ze geleerd heb-

ben. Ook de theoretische lessen moeten leiden tot een betere be-heersing van een vakgebied. Naast de technische vakken besteden we veel aandacht aan algemene vorming. We begeleiden de jon-geren bij het ontwikkelen van hun sociale vaardigheden, burgerzin en gevoel voor solidariteit. Daarom toetsen we geregeld hoe zij met andere mensen – medeleerlingen, leerkrachten, stagebegeleiders – omgaan.

Verder moeten goede vaklui altijd goed kunnen communiceren en goed met taal kunnen omgaan. Wie nog niet zo goed Nederlands kan,

krijgt daarom extra taalondersteuning.


Leonardo Lyceum SPIA bereidt jongeren voor op een beroepsloop-baan als gespecialiseerd vakman: loodgieter, carrosseriehersteller, elektricien, metselaar, leerkracht,…

A. leyweg 3 - 2020 Antwerpen

t 03 241 07 50

f 03 241 07 79

E [email protected]

W www.spia.be

tramlijnen: 4, 12

Buslijnen: 1, 13

• 38


13 . leOnardO lyceum tOPSPOrt140 leerlingen

2e graad 3e graad


Het Leonardo Lyceum Topsport biedt een alternatief aan leerlingen die hun hart aan sporten hebben verloren. De 32 uur algemene vak-ken die gewone scholen aanbieden, worden hier vervangen door 20 uur, aangevuld met 12 uur topsport. Zo kunnen jongeren sport op een hoog niveau combineren met algemene vorming. Een berekend evenwicht tussen sport en studieOmdat de eindtermen die nodig zijn om een volwaardig diploma te behalen dezelfde zijn als in een ‘ge-wone’ school, wordt een ijzersterke discipline aan de dag gelegd. We zoeken steeds een evenwicht tussen algemene vakken en trainingen, zodat geen van beide aan kwaliteit moet inboeten. Zo krijgen leerlin-gen die enkele dagen of weken afwezig zijn voor een buitenlandse stage een aangepast lessenpakket en kunnen zij ook buiten de school oefeningen maken via het elektro-nisch leerplatform. We houden de klasgroepen opzettelijk klein om iedere leerling van dichtbij op te volgen. Hierdoor kunnen vooral ook de ouders erop rekenen dat

hun kind de combinatie algemene vorming en topsport tot een goed einde zal brengen.

Omdat we ernaar streven om top-sporters af te leveren, wordt in het trainingsluik alles op alles gezet. Een sporter kan alleen topprestaties neerzetten als hij zich goed voelt in zijn vel: een goede omkadering en samenwerking door de ouders, de kinesist, de sportpsycholoog, de trainer én de school is dus onont-beerlijk. Stuk voor stuk spelen zij een belangrijke rol in het succes van de sportstudent.


Leerkracht, kinesist, professioneel sporter. Bijzondere voorbeelden van dit laatste beroep zijn voetbal-ler Moussa Dembele, skister Karen Persyn, judoka Dirk van Tichelt en snowboarder Seppe Smits.

Edegemsesteenweg 100 - 2610 Wilrijk

t 03 645 82 51

f 03 647 35 77

E [email protected]

W www.topsportschool-antwerpen.be

Buslijn: 22

14 . lyceum deurne 547 leerlingen (rochus: 195, Waterbaan: 352)

2e graad 3e graad

Lyceum Deurne is een stedelijke se-cundaire school met twee vestigin-gen: Vestiging rochus en Vestiging Waterbaan.

VEStIGInG rOCHuS IS BIjZOnDEr trOtS OP…

In onze kleine vestiging in de Sint-rochusstraat wordt de nadruk niet alleen op kennis en intellectuele vaardigheden gelegd, maar ook op sociale competenties. Dit wordt benadrukt door het Empowerment-project dat in alle klassen tot en met het vijfde jaar loopt. Juist om-dat onze vestiging een beperkt aan-

39 •


tal leerlingen heeft, heerst er een geborgen sfeer waar elke jongere een aangepaste begeleiding krijgt. Met de nieuwste leerinstrumenten (iPads en e-boards) ondersteunen wij deze individuele aanpak.

VEStIGInG WAtErBAAn IS BIjZOnDEr trOtS OP…

In Vestiging Waterbaan krijgen jongeren de nodige vorming om het zwaardere werk in het hoger of universitair onderwijs tegemoet te treden. Iedere leerling krijgt de kans om te ontdekken waar zijn of haar talenten liggen via uiteenlopende schoolactiviteiten, zoals projecten en uitstappen. Leerlingen worden ook aangemoedigd om met multi-media zoals smartboards en iPads te leren werken. Wij waken erover dat jongeren zich op ieder moment door ons ondersteund voelen. Ze kunnen bij leerkrachten terecht voor extra huiswerkbegeleiding, bijwerklessen en zelfs ‘prikkeluren’. Zo krijgen leerlingen de nodige bagage mee om de uitdagingen van de moderne maatschappij aan te gaan.

AfStuDErEn MEt EEn ArBEIDSCOntrACt In DE HAnD BIj VEStIGInG rOCHuS

In Vestiging rochus zijn alle richtin-gen toegespitst op de sociale sector, waar stages een belangrijke rol innemen. Vanaf het 5de jaar BSO kunnen onze leerlingen praktische ervaring opdoen via hun stage-

“Bedrijven die het goed doen in België vinden hier niet langer de geschikte medewerkers. Sommige rekruteren nu al in het buitenland.”

Onze bedrijven schreeuwen om technisch geschoolde mensen. Ondanks het schrijnende tekort, kampt het technisch onderwijs met een gebrek aan populariteit.

Het begrip “technisch” roept bij jong en oud nog altijd de associatie op met “handenar-beid”. Het doet denken aan vuil en zwaar werk. Niets is minder waar. Het technisch onderwijs is zeer divers en omvat boeiende studierichtingen waarvan ouders het bestaan niet vermoeden. Naast praktijkgerichte lessen, zijn er telkens heel wat algeme-ne vakken; sommige richtingen bevatten veel wiskunde en we-tenschappen en bereiden voor op hogere studies.

Technisch onderwijs kan jonge-ren klaarstomen om te werken in een reisbureau, om zich te vestigen als schoonheidsspeci-aliste, maar ook om zelfstandig vliegtuigcontroleur te worden of om verder te studeren als in-genieur, leerkracht, advocaat of communicatieverantwoordelijke. De latere beroepsmogelijkheden zijn dus zeer ruim.

Wie vandaag in een technische richting afstudeert, en zeker in de meer technologische richtin-gen, ziet zich verzekerd van een job waar ook een interessante verloning tegenover staat.

Het Stedelijk Onderwijs Antwerpen biedt meer dan 20 technische richtingen aan. lees de enthousiaste getuigenissen van Eda tabak en Gianni Daems elders in deze brochure.

een positieve keuze voor het technisch onderwijs:veel opties, jobzekerheid en een competitief salaris


• 40

uren, eventueel aangevuld door een 7de specialisatiejaar. Zo leren jongeren uit de studierichting Ver-zorging in een extra jaar Kinderzorg omgaan met (zowel gezonde als zieke) kinderen tot 12 jaar. Ook een specialisatie in Thuis- en Bejaarden-zorg behoort tot de mogelijkheden, waarbij de nadruk gelegd wordt op thuiszorg of op rust- en verzorgings-tehuizen.

Met onze diploma’s secundair on-derwijs kunnen leerlingen meteen aan de slag gaan, maar kunnen ze evengoed verder doorstromen naar het hoger onderwijs.

VEStIGInG WAtErBAAn StOOMt lEErlInGEn KlAAr VOOr EEn nIEuWE uItDAGInG

De ASO- en TSO-richtingen van Vestiging Waterbaan zijn populair omdat leerlingen makkelijk kunnen doorstromen naar het hoger en uni-versitair onderwijs. De school richt zich niet alleen op het bijbrengen van leertechnieken, maar helpt haar leerlingen ook zelfstandig te studeren en verantwoordelijkheid op te nemen in hun eigen stu-dieproces. In de Vestiging Water-baan kunnen jongeren hun talenten ontdekken en verder ontwikkelen in een warme, vertrouwde omgeving. De hechte personeelsgroep staat dan ook steeds met raad en daad klaar om de leerlingen én hun ouders te ondersteunen.

VEStIGInG rOCHuS BErEIDt VOOr OP EEn lAtErE lOOPBAAn AlS…

Verpleger, kinderverzorg(st)er, bejaardenverzorg(st)er, kleuteronderwijzer(es), leerkracht, huishoudhulp, leerkracht verzor-ging, orthopedagoog,…VEStIGInG WAtErBAAn BErEIDt VOOr OP EEn lAtErE lOOPBAAn AlS…

Accountant, advocaat, apotheker, arts, bankbediende, boekhouder, burgerlijk ingenieur, criminoloog, docent, expediteur, fiscalist, informaticus, journalist, jurist, leerkracht, logopedist, opvoeder, psycholoog, vertaler-tolk, topspor-ter,…

lyceum Deurne Vestiging Waterbaan

Waterbaan 159 - 2100 Deurne

t 03 292 66 70

f 03 292 66 89

E sgn_lyceumdeurne@

so.antwerpen.be

W www.lyceumdeurne.be

lyceum Deurne Vestiging rochus

Sint rochusstraat 22 - 2100 Deurne

t 03 321 02 65

f 03 322 82 41

E sgn_lyceumdeurne@

so.antwerpen.be

W www.lyceumdeurne.be

Beide vestigingen zijn bereikbaar met

bus 19, 20, 21, 33, 242, 244, 420, 421,

423, 429 en tram 8, 21 en 24.

15 . lyceum linkerOever357 leerlingen

2e graad 3e graad

Lyceum Linkeroever richt zich hoofdzakelijk op doorstroming naar het hoger onderwijs. De lat ligt hoog, maar wordt gecombineerd met de nodige ondersteuning en aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling. WIj ZIjn BIjZOnDEr trOtS OP…

Wij zijn bijzonder trots op onze leerlinggerichte aanpak, met vele leervormen en moderne werk-instrumenten. Onze school ligt in een aangename, groene omgeving.Onze leerlingen werken gedurende hun hele schoolloopbaan aan een weloverwogen studiekeuze op basis van een bewuste inschatting van hun eigen mogelijkheden. Voor elk vak zijn er inhaallessen mogelijk. Zowel leerlingen met leerstoornis-sen als hoogbegaafden krijgen bij ons begeleiding op maat.

lErEn IS AltIjD EEn BEEtjE rEIZEn

Projectweken aan zee of in het bos, een reis naar Parijs, een trip naar Londen, rondtoeren in Duitsland, een skistage,… De leerstof wordt in binnen- en buitenland getoetst aan de realiteit.

41 •


BEGElEID ZElfStAnDIG EnZElfGEStuurD lErEn (BZZl)

Vanaf het eerste jaar wordt leren leren en zelfgestuurd leren stap voor stap opgebouwd. Voor alle vakken is er aandacht voor Begeleid Zelfstandig en Zelfgestuurd Leren (BZZL). Dit gebeurt in het open-leercentrum. Elke leerling beschikt over een netbook en kan zijn eigen opdrachten afwerken, les volgen op het smartboard of in de audiovisu-ele werkhoeken beeld- en audiofrag-menten bekijken of beluisteren. De sturing door de leerkracht vermin-dert naarmate de leerling vorderin-gen maakt.

7 SfIt

De toeristische en vrijetijdssector groeit, hotels en vakantiedorpen zoeken steeds meer animatoren. Aansluitend op Lichamelijke Opvoeding en Sport, volgen de leerlingen in het 7de jaar Sportclub en Fitnessbegeleiding (7 Sfit) een doorgedreven opleiding met een stage in een fitnesscentrum en in een van de hotels van de keten Solmelia. Ook bedrijfsbeheer staat op het programma.


Leerkracht kleuter- en lager onderwijs, diëtist, ingenieur, socioloog, assistent psycholoog, handelsingenieur, leraar secundair onderwijs, laborant,… 7 Sfit leidt

op tot fitnessbegeleider-uitbater, animator voor jongeren of senioren, medewerker bij een evenementen-bureau,…

Gloriantlaan 60 - 2050 Antwerpen

t 03 292 90 50

f 03 292 90 60

E [email protected]

W www.lyceumlinkeroever.be

tramlijnen: 2, 3, 15

Buslijnen: 36, 41S, 81-85, 87, 89, 93,

95, 97, 99S

16 . lyceum Paarden-markt158 leerlingen

2e graad 3e graad

Met nog geen 160 leerlingen is Lyceum Paardenmarkt een kleine school. Jongeren voelen zich er snel thuis. Dankzij de kleinschalig-heid krijgt elke leerling de nodige aandacht. Sterke leerlingen worden uitgedaagd om hun kennis en vaar-digheden zo breed mogelijk te ont-wikkelen, de zwakkere leerlingen krijgen hulp om hun achterstand in te halen. Alle opleidingen starten vanaf het 3de jaar.


Binnen het Stedelijk Onderwijs biedt Lyceum Paardenmarkt unieke opleidingen aan. We zijn daarenbo-ven één van de slechts drie scholen

“Hier maakte ik vrienden voor het leven”, zegt Ellen De Witte. “Onze schoolreizen naar Italië, daar denk ik met veel plezier aan terug. Na een drukke werkdag hou ik ervan om met mijn beste vriendinnen iets te gaan drinken. We lachen nog vaak om de tijd van toen.” In het zesde middelbaar stond Ellen De Witte voor een belangrijke keuze: wat ga ik studeren? “Ik twijfelde tussen leerkracht lager onderwijs, orthopedagogie en psychologie. Uiteindelijk werd het dat laatste omdat ik een universitaire oplei-ding wilde proberen. En het is me gelukt. In de opleiding psychologie krijg je immers veel statistiek en data-analyse, en wiskunde was nooit mijn beste vak. Zonder mijn voorkennis van wiskunde en weten-schappen, had ik nooit mijn studie psychologie aangekund.” Ellen De Witte combineert vandaag twee jobs. “Ik begeleid kankerpatiënten op het Multidisciplinair Oncolo-gisch Centrum van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen en heb daarnaast mijn eigen zelfstandige psychologenpraktijk op Linkeroever, waar ik mijn jeugd doorbracht. Ik geef therapie aan kinderen, jonge-ren en volwassenen die kampen met onzekerheid, depressie, rouw... Momenteel combineer ik dat allemaal met een extra opleiding systeemtherapie.”

• 42


ellen de witteLyceum LInKeroeVer

kliniScH PSycHOlOge

“tijdenS de ScHOOlreiZen naar italië maak-te ik vrienden vOOr Het leven”


43 •

in Vlaanderen die de studierichting Vliegtuigtechnieken organiseert. Onze leerlingen zijn na hun studies zeer gegeerd op de arbeidsmarkt.

tECHnISCH OnDErWIjS, nIEt GElIjK AAn HAnDEnArBEID

Ook voor bollebozenTechnisch onderwijs doet nog vaak denken aan praktijkgerichte opleidingen en handenarbeid. De opleidingen van Lyceum Paarden-markt zijn echter doorstromings-richtingen, met veel wiskunde en wetenschappen. Sommige jongeren studeren nadien verder voor ingeni-

eur. Ook voor wie verder studeren geen optie is, zijn er voldoende mogelijkheden.

toekomst verzekerdDe studierichtingen leiden op tot diverse gespecialiseerde en complexe technische beroepen met mooie toekomstperspectieven en een hoge verloning. Vroegere leerlingen oefenen nu vaak een knelpuntberoep uit. Zo heeft de vliegtuigonderhoudssector vandaag een tekort van 150 onderhoudstech-nici, terwijl er over heel Vlaanderen dit jaar slechts 25 zullen afstuderen.

Vervolgopleidingen binnen het lyceum na de 3de graadOm de omvangrijke leerstof van de richting Vliegtuigtechnieken onder de knie te krijgen is er een 7de jaar nodig. Een groot deel van dit jaar wordt besteed aan een stage in een bedrijf.

Momenteel ontwikkelt het Stedelijk Onderwijs samen met de industrie ook een extra jaar ‘Product- en procestechnologie’. Via werkplek-leren zullen jongeren worden opgeleid tot operatoren van produc-tieprocessen. Als dit nieuwe pro-gramma op 1 september 2012 kan starten, zou dat voor Antwerpen een primeur zijn. Deze leerlingen zouden daardoor een unieke positie verwerven.


In de verschillende studierichtingen wordt toegewerkt naar de meest uiteenlopende technische beroepen en doorstromingsrichtingen, gaan-de van ingenieur, technicus, ope-rator, bedrijfsleider tot leerkracht. Zelfs leerlingen die afstuderen als vliegtuigtechnicus kunnen door hun brede basis van elektro-mechanica nog alle kanten uit.

Paardenmarkt 94 - 2000 Antwerpen

t 03 470 25 30

f 03 470 25 31

E [email protected]

W www.slpl.be

Buslijnen: 1, 13, 17, 30, 34, n62, n65,

n86

• 44


17 . midden-ScHOOl de beeldekenS171 leerlingen

De Beeldekens is een middenschool, en biedt dus enkel eerstegraads secundair onderwijs aan (eerste en tweede jaar middelbaar).


De klassen worden bewust klein ge-houden. Door de extra begeleiding kunnen de leerlingen zich na de ba-sisschool gemakkelijker aanpassen aan het middelbaar onderwijs en meer gerichte keuzes maken voor het vervolg van hun studies.

EEn BrEDE SCHOOl MEt OOG VOOr DE lEErlInGEn, Hun OuDErS En DE Buurt

In het eerste jaar Moderne Weten-schappen (A-stroom) krijgen de leerlingen extra uren Nederlands, wiskunde en Engels. Daardoor heb-ben zij betere kansen in de daarop volgende jaren. Typisch voor De Beeldekens is de doorgedreven pro-jectwerking die zich uit in verschil-lende domeinen: Alle betrokkenen zetten zich in

om de leerlingen allemaal aan de eindmeet te krijgen door mee te zoeken naar hun talenten.

Niet alleen de leerlingen, maar ook hun ouders worden betrokken

bij de studieloopbaanbegeleiding. Tegelijk worden er stappen onder-

nomen om de gezondheid van de leerlingen, zowel fysiek als mentaal, te bevorderen.

Er is een nauwe samenwerking met de omringende basisscho-len. De leerlingen uit het 5de en 6de jaar komen af en toe bij De Beeldekens op bezoek en volgen er snuffelstages.

De Beeldige BIB biedt de kinderen uit de buurt op woensdagnamid-dag een vertelhuis.

jOnGErEn VOrMEn, OOK BuItEn DE SCHOOlurEn

De Beeldekens levert speciale inspanningen om leerlingen en hun ouders vertrouwd te maken met een zinvolle vrijetijdsbesteding, zowel op school als daarbuiten. Omdat de meisjes niet altijd even snel aansluiting vinden bij het bestaande vrijetijdsaanbod, werd voor hen in samenwerking met JES stadslabo een danscollectief opgericht. Sport is hierbij niet het

belangrijkste, wel het versterken van de competenties van de deelne-mende meisjes. De jongens kunnen voetballen en basketballen. De deelnemers leren al spelend het be-lang van teamsport en sportiviteit. Tijdens de activiteit evalueren de begeleiders ook de sociale vaardig-heden van de leerlingen.


Welk beroep de leerlingen later uit-oefenen, hangt uiteraard af van het vervolg van hun schoolloopbaan. lange Beeldekensstraat 264 -

2060 Antwerpen

t 03 236 11 67

f 03 235 49 37

E sgn_de-beeldekens@

so.antwerpen.be

W www.de-beeldekens.be

Bereikbaar met alle lijnen die via het

AZ Stuivenberg rijden (bus 6, 34 en 23;

tram 3, 5 en 6). Op 15 minuten stappen

van het Centraal Station en de roose-

veltplaats.

45 •


lynn de roy LeonDArDo Lyceum PIerenBerg

adminiStratief medewerker bij dexia HObOken

“je wOrdt klaar-geStOOmd vOOr de arbeidSmarkt”


• 46

“De middelbare school was voor mij een springplank naar mijn huidige functie bij het Dexia-kantoor in Hoboken. Op 12 juli 2011 kreeg ik dubbelgoed nieuws: na mijn diploma-uitreiking mocht ik op sol-licitatiegesprek bij de bank en kreeg ik een baan aangeboden. Mijn leerkracht toegepaste economie/recht had mij hiervoor aanbevolen”, aldus Lynn De roy. “Ik doe de ad-ministratie van de bank, sta in voor de kluizen en help ook klanten met hun vragen over bijvoorbeeld inter-netbankieren of de gevolgen van de Dexia-crisis. Het is uiterst boeiend om voor zo’n grote speler op de financiële markt te werken, zeker nu Dexia de afgelopen maanden zo vaak in de media kwam.” Na haar zevende specialisatiejaar Kantoorad-ministratie en gegevensbeheer kon Lynn De roy zich verder bekwamen in management, maar ze koos er-voor om te gaan werken. “Daar heb ik geen spijt van. Binnenkort volg ik een interne opleiding loketbediende in het hoofdkantoor in Brussel, samen met Dexia-werknemers van over heel België! Dankzij mijn opleiding in het middelbaar werd ik klaargestoomd voor de arbeids-markt. De stages, eindwerken en mini-onderneming waren enorm leerrijk.”

18 . SHim 285 leerlingen

2e graad 3e graad

SHIM kan door haar kleinschaligheid iedere leerling de nodige aandacht en de juiste begeleiding geven. Tegelijk vinden wij het belangrijk dat de leerlingen zelfstandig leren werken. Daarom kozen wij in de eerste graad voor Daltononderwijs.


In de eerste plaats zijn we heel fier op onze drie talentencampussen: De Muze, Luchtbal en Mercxheem. Terwijl Luchtbal zich vooral toespitst op opleidingen Techniek, kunnen leer-lingen bij Mercxheem voor Economie en Wetenschappen terecht. De Muze richt zich dan weer op Artistieke Vor-ming. De drie talentencampussen wer-ken wel allemaal vanuit het oogpunt Kunst, Cultuur en Creativiteit en op basis van de Daltonprincipes. Jongeren krijgen bij ons genoeg verantwoorde-lijkheid, maar kunnen de leerkracht toch om hulp vragen indien nodig. De omgang tussen leerlingen en leer-krachten wordt daarbij gekenmerkt door openheid en betrokkenheid. Onze persoonlijke en competentiege-richte aanpak wordt ook ondersteund door de ‘talenturen’. Twee uur per week gaan leerlingen van verschil-lende klassen samenwerken om hun competenties te ontdekken en te ont-wikkelen. Ze proberen een antwoord te formuleren op de vraag ‘Wie ben ik?’ en worden tegelijk begeleid in hoe

ze het ‘leren’ best op een eigen manier kunnen aanpakken.

EEn WArM WElKOM VOOr AnDErStAlIGE lEErlInGEn

Anderstalige leerlingen worden – meestal gedurende één jaar – bege-leid in een onthaalklas. Daar wordt de nadruk gelegd op hun taalvaar-digheid, maar ook op hun sociale vaardigheden, omgangsvormen en culturele bagage. Dit vraagt uiteraard om een andere, meer visuele en inter-actieve manier van lesgeven. Tijdens het schooljaar kunnen de leerlingen zich wel al inwerken in reguliere klassen via een ‘snuffelstage’, en een aantal uren in de gewone klassen meevolgen.

EEn StAGE In EEn tOPrEStAurAnt, BIj DE POlItIE Of DE BrAnDWEEr? HEt KAn!

In de richting restaurant-Keuken kunnen leerlingen een extra jaar Specialiteitenrestaurant volgen, waarin 6 weken stage in toprestau-rants verwerkt zijn. Die restaurants worden zorgvuldig uitgekozen, en hebben minstens een vermelding in de Michelingids of de Gault Millau op hun naam staan. Daarnaast gaan de leerlingen mee op een didactische wijnreis naar Italië van maar liefst 10 dagen.

Ook leerlingen van Veiligheidsbe-roepen en Integrale Veiligheid lopen stage en leren de knepen van het vak via werkplekleren. De eerste groep

47 •


wordt ingeleid in de niet-politionele veiligheidssector, terwijl de tweede groep een 7de Se-n-Se (secundair na secundair jaar) kan volgen. Zij worden voorbereid op de selectie-proeven van brandweer en politie en kunnen tevens aan de slag in de bewakingssector.


Politieman of -vrouw, veiligheids-specialist, Horeca-medewerker, leraar, boekhouder, verkoper, havenmedewerker, administratief medewerker,…

Vestiging Merksem en

talentencampus Mercxheem

Vuurkruisenlaan 16 - 2170 Merksem

t 03 641 64 20

f 03 641 64 39

E [email protected]

W www.shim.be

Buslijnen: 28, 610, 778, 779, n65, 600,

601, 602, 605, 610, 620, 621, 629, 640,

641, 642, 643, 650, 660, 661, 670, 778

tramlijn: 3

Vestiging Metropolis

Sint-Bartholomeusstraat 79

2170 Merksem

t 03 292 96 50

f 03 292 96 59

E sgn_shim_metropolis@

so.antwerpen.be

W www.shim.be

Buslijnen: 28, n62, n65, 600, 601, 602,

605, 610, 620, 621, 629, 640, 641, 642,

643, 650, 660, 661, 670, 778

tramlijn: 3

talentencampus luchtbal

Montrealstraat 6 - 2030 Antwerpen

t 03 292 97 60

f 03 292 97 69

E [email protected]

W www.shim.be

Buslijnen: 23, 123, n77, 720, 730, 760,

761, 770, 775

19 . SiHa 500 leerlingen

2e graad 3e graad

100 leerkrachten zorgen bij SIHA voor een ruime waaier aan studie-richtingen en een goed draaiende leerlingenbegeleiding.


SIHA is trots op zijn opleidings-aanbod, met een aantal zeldzame of zelfs unieke richtingen, zoals Diamant (uniek in België in het reguliere onderwijs), Vrachtwagen (de enige school in de provincie), Podiumtechnieken, Goud en Juwelen en PVC-schrijnwerk (in de richting Hout en bijzondere schrijn-werkconstructies).

Ik SIHA graag... met respectIn het SIHA staan de leerlingen centraal: indien nodig volgen ze een individueel begeleidingstraject – elke leerling kan zich hier maximaal ontplooien. Tegelijk is er een strikt schoolreglement dat de leerlingen leert omgaan met wetten en regels en met een zekere hiërarchie. Op

SIHA is respect een prioriteit, een absolute voorwaarde om samen te werken en samen tot goede resul-taten te komen. Het motto van de school is dan ook: ik SIHA graag.

Antwerps en EuropeesIn alle opleidingen hecht SIHA belang aan onderwijs dat nauw aansluit bij het hedendaagse be-drijfsleven. Er zijn goede contacten met Antwerpse organisaties en on-dernemingen. SIHA legt de nadruk op talenkennis in de handelsafdelin-gen, op nuttige ervaring via stages en praktijklessen in de BSO-TSO opleidingen. Deze hebben ook een 7de specialisatiejaar.

SIHA is ook actief buiten België: de leerlingen worden betrokken bij

• 48


Europese projecten met leerlingen- of gegevensuitwisseling of stages in het buitenland, internationale reizen, ontvangst van buitenlandse delegaties en pedagogische uitstap-pen naar buurlanden.


Veel afdelingen vinden direct aan-sluiting bij de havenactiviteiten van Antwerpen. De leerlingen studeren af als schrijnwerker, verkoper, diamantbewerker, juwelier, vracht-wagenchauffeur, administratief bediende, etalagist(e), boekhouder, medewerker bij een toneelgezel-schap,…

Eikenstraat 8 - 2000 Antwerpen

t 03 212 19 40

f 03 212 19 41

E [email protected]

W www.siha.be

De Eikenstraat is een zijstraat van de

Meir. te bereiken via Antwerpen

Centraal Station, alle trams en bussen

die op de rooseveltplaats stoppen of

naar centrum Antwerpen rijden.

20 . SiSa 1000 leerlingen

2e graad 3e graad

SISA heeft een heterogeen aanbod en een heterogeen publiek, wat leidt tot een eigen schoolcultuur en een vruchtbare kruisbestuiving.

7de jaar: Se-n-Se

Naast het specialisatiejaar BSO bestaat er nu ook het Se-n-Se.Se-n-Se staat voor ‘secundair-na-secundair’, en verwijst naar een aanvullend jaar waarin leerlin-gen zich beter kunnen voorbe-reiden op de overgang van het secundair onderwijs naar de arbeidsmarkt.

Tijdens dit bijkomende jaar krijgen de jongeren doelgerichte en specifieke toepassingen en vaardigheden aangeleerd. De leerstof wordt via een nauwe samenwerking tussen school en bedrijven voortdurend bijge-stuurd en aangepast aan onze snel veranderende samenleving. Concreet zijn dit vandaag de zevende specialisatiejaren in TSO en KSO. Elke overstap van een zesde jaar secundair onderwijs naar een Se-n-Se-jaar is mogelijk binnen hetzelfde studiegebied. Om vanuit een ander studiege-bied te worden toegelaten, is altijd een gunstig advies van de toelatingsklassenraad nodig.

Voorbeelden van bestaande opleidingen die het Stedelijk Onderwijs Antwerpen aanbiedt, zijn: chemische procestech-nieken, leefgroepenwerking, commercieel webverkeer, inter-nationaal transport en goederen-verzending, vliegtuigtechnieken en integrale veiligheid. Ook het vervolmakingsjaar bij het Koninklijk Ballet van Antwerpen, waarin leerlingen technisch meesterschap kunnen verwer-ven, valt onder Se-n-se.


49 •


Sinds enkele jaren heeft SISA een brede 2de graad. Dit bredere gemeenschappelijk aanbod zorgt ervoor dat de talenten van de leerlingen tijdens het 3de en 4de jaar aan de oppervlakte komen. De leerlingen kunnen daardoor voor de 3de graad een meer gefundeerde studiekeuze maken. De kwaliteit van de opleiding verhoogt en de jongeren zijn ook beter voorbereid op een vervolgopleiding.

EEn ArtIStIEKE OPlEIDInG VOOr CrEAtIEVE DOEnErS

De klassen 1A en 2A werden in 2010 ondergebracht in De Muze, in een apart gebouw, en bieden een goede voorbereiding op een 2de graad Kunst-Woord-Media. Klas 1B vormt een geleidelijke overgang tussen de lagere en de middelbare school. De vaardigheden en ken-nis uit de basisschool worden er stapsgewijs opgefrist. SISA biedt zowel KSO, TSO als BSO aan, maar ongeacht het onderwijsniveau ligt de nadruk in alle richtingen op artistieke en creatieve vorming. Het 2de jaar is een beroepsvoor-bereidend jaar. In de KSO en TSO-richtingen bieden de jaren 3 en 4 een brede, artistieke vorming die toelaat van alles te proeven. Deze laatste groep leerlingen maakt pas aan het einde van het 4de jaar een keuze tussen Audiovisuele Vorming (KSO), Fotografie (TSO), Multimediatechnieken (TSO),

Vrije Beeldende Kunst (KSO) en Woordkunst-Drama (KSO).


Fotograaf, leerkracht, kunstenaar, etalagist(e), grafisch ontwerper, desk top publisher (DPT-er), bin-nenhuisarchitect, restaurateur, modeontwerper, cameraman, regisseur, kapper, haarstilist, schilder en behanger, plaatser van wand- en vloerbekleding,…

SISA Vestiging Cadixstraat

Cadixstraat 2 - 2000 Antwerpen

t 03 206 00 60

f 03 206 00 75

E [email protected]

W www.sisa-antwerpen.be

Bereikbaar met alle bussen die in

noordelijke richting vertrekken vanop

de rooseveltplaats of vanuit het

noorden de stad binnenrijden.

SISA Vestiging tolhuis

St-Pietersvliet 7 - 2000 Antwerpen

t 03 203 09 72

E [email protected]


Buslijn: 9

tramlijnen: 4, 7

SISA Vestiging noorderlaan

noorderlaan 52 - 2060 Antwerpen

t 03 292 54 81

E [email protected]


Buslijnen: 23, n77, 123, 720, 730, 760,

761, 770, 771, 775, 776

“Op mijn twaalfde wilde ik politicus worden, op school zat ik in de leerlingenraad en mijn engagement voor de samenleving is blijven groeien. Mijn keuze voor een bachelor in Communicatiemanage-ment en een master in de politiek, was vanzelfsprekend, voor mij en mijn ouders.” Na een eerste werk-ervaring in het federaal parlement, zet Yannick Peers vandaag zijn beste beentje voor op het kabinet van de schepen voor Onderwijs, Werk, Economie en Middenstand van de stad Antwerpen. “Ik werk op inhoudelijke thema’s, zoals het rokersverbod dat zeer actueel is, en onderhoud contact met de media en de mensen. De vaardigheden die ik werd aangeleerd tijdens de lessen gesprekstechnieken en presenta-tietechnieken, komen hierbij nog steeds van pas! Net omwille van die praktijkvakken stapte ik na twee jaar Latijn-Wetenschappen over naar het TSO. Daar ontdekte ik voor het eerst mijn talent in redeneren en schrijven, en was ik omringd door gedreven jongens en meisjes. Dankzij de jaarlijkse klasreünie blijven we in contact. Als voorzit-ter van Animo in Antwerpen maak ik jongeren graag warm voor de politiek.”

• 50


yannick PeersLeonArDo Lyceum SITo 5

kabinetSmedewerker

“OP mijn twaalfde wilde ik POliticuS wOrden”


51 •

21 . SiSO deurne de HandelSScHOOl250 leerlingen

2e graad 3e graad

SISO Deurne gelooft in modern doe-onderwijs, waarbij leerlingen dingen zelfstandig ontdekken en onder begeleiding van enthousias-te leerkrachten probleemoplossend leren werken.


Bij SISO Deurne ligt de nadruk op het kleinschalige en familiale karakter van de school. De directie probeert de kosten van de opleiding zo laag mogelijk te houden.

lErEn In EEn lEVEnSECHt KAntOOr

De Handelsschool leidt jongeren op tot praktische kantoorbedienden. Na de studies kunnen zij klasseren, telefoneren, post behandelen, mensen ontvangen aan het ont-haal, de boekhouding bijhouden, blind typen, rekenbladen opstellen en nog veel meer.

De school bootst een levensecht kantoor na om de leerlingen ver-trouwd te maken met alle discipli-nes. Daarbij worden ze geconfron-teerd met offertes, bestellingen, leveringen, facturen en credit-

nota’s, klachten en onvoorziene problemen. De school hanteert de modernste kantoortechnieken en software, zoals heel wat echte bedrijven die ook gebruiken. Dit alles samen leidt tot een realis-tische en praktijkgerichte oplei-ding. In de afdeling TSO speelt de kantoorsimulatie zich gaandeweg af in een internationale context, met gebruik van Engels en Frans. De beroepsopleiding wordt afgeslo-ten met een 7de jaar Kantoor- en Gegevensbeheer die toelaat de algemene kennis verder uit te diepen en het diploma secundair onderwijs te behalen.

WIj BErEIDEn VOOr OP EEn lA-tErE lOOPBAAn AlS…

receptionist, kassier, hulp in de boekhouding en kantoormede-werker.

Confortalei 173 - 2100 Deurne

t 03 360 50 20

f 03 360 50 30

E sgn_dehandelsschool@

so.antwerpen.be

W www.siso-dm.be

tramlijn: 5

Buslijnen: 33, 410, 411

ilearn

Met het iLearn-project wil het Ste-delijk Onderwijs Antwerpen hoog-begaafde en supergemotiveerde leerlingen meer ontwikkelingskan-sen bieden. De twee pijlers van dit programma zijn BZL, Begeleid Zelfstandig Leren, en projectwerk. iLearn laat leerlingen toe om te evolueren van ‘zelf werken’ in de eerste graad naar ‘zelfstandig wer-ken’ in de tweede graad en ‘zelfstandig leren’ in de derde graad.”

Hoe gaat het in zijn werk ? Tijdens de iLearn-uren voeren de leerlingen in hun eentje opdrach-ten uit die door andere jongeren in klasverband worden aangepakt. Ze zijn dan op hun eigen tempo bezig met opdrachten voor de meest uiteenlopende vakken: biologie, wiskunde, Nederlands, Frans,… Deze uren vinden gewoonlijk in PC-klassen plaats. Dankzij de computers kunnen de leerlingen zelfstandig werken. Er zijn steeds een aantal vaste vakken voorzien, maar één van de onderwerpen mogen de leerlin-gen zelf kiezen. Ze kunnen steeds hulp vragen aan de leerkracht die toezicht houdt, maar in principe kunnen zij deze taken alleen aan.

lees meer over het leonardo lyceum Esemnegen en leonardo lyceum Pestalozzi waar ilearn voor het eerst werd toegepast.


• 52

22 . SiSO deurne de kaPPerSScHOOl250 leerlingen

2e graad 3e graad

SISO Deurne gelooft in modern doe-onderwijs, waarbij leerlingen dingen zelfstandig ontdekken en onder begeleiding van enthousiaste leerkrachten probleemoplossend leren werken.


Bij SISO Deurne ligt de nadruk op het kleinschalige en familiale karakter van de school. De directie probeert de kosten van de opleiding zo laag mogelijk te houden.

VAn KAPPEr tOt HAArStIlISt

Starten aan de Kappersschool kan vanaf het 2de jaar, waar de leerlingen experimenteren met kleuren en materialen. In de vervolgjaren focust de beroepsop-leiding Haarzorg op handvaardig-heid, creativiteit, snelheid en orde, maar ook op wilskracht, milieube-wust en ergonomisch werken en aandacht voor collega’s en klanten. De meeste leerlingen volgen ook het 7de jaar Haarstilist omdat dit hun opleiding vervolledigt en hen het diploma secundair onderwijs bezorgt. Tijdens dit extra jaar ligt de klemtoon vooral op praktijkervaring met stages, beurs- en bedrijfsbezoe-ken, fotoshoots,...

SCHOOnHEIDSSPECIAlIStES

Wie schoonheidsspecialiste wil wor-den kan na het 2de leerjaar A verder-gaan in TSO Bio-esthetiek. Zowel gelaats-, voet- als lichaamsverzor-ging komen aan bod. Ook massage hoort bij de opleiding. De leerlingen krijgen tevens een flink pakket alge-mene vorming aangeboden. Gevoel voor orde en nauwkeurigheid en zin voor esthetiek zijn onontbeerlijk.


Kapper, uitbater van kapsalon of schoonheidsinstituut, visagist, haar-stilist, schoonheidsspecialist(e).

lakborslei 339 - 2100 Deurne

t 03 327 30 11

t 03 327 31 29

E sgn_dekappersschool@

so.antwerpen.be

W www.siso-dm.be

tramlijn: 5

Buslijn: 33

53 •


23 . SiSO deurne marcO POlO250 leerlingen

2e graad 3e graad


SISO Marco Polo heeft enorm veel expertise in de ondersteuning en begeleiding van leerlingen die het Nederlands niet als moeder-taal spreken. Als school met een groot percentage OKAN-leerlingen (Onthaalonderwijs Anderstalige Nieuwkomers) is SISO Marco Polo voor andere scholen dé referentie in Antwerpen. Vele scholen zijn al komen kijken naar de werking van de school. De kennis en ervaring van OKAN wordt ook toegepast in de opleiding BSO Verzorging-Voeding en werpt ook daar zijn vruchten af.

In Marco Polo kunnen leerlingen in de tweede graad kennismaken met een uitgebreid aanbod aan zorg-opleidingen (Verzorging, Gezins-management, Organisatiehulp). Daardoor maken zij in de 3de graad een meer gerichte studiekeuze die niet alleen gebaseerd is op hun interesses, maar ook op hun competenties.

De 3de graad BSO Verzorging is toegespitst op omgaan met zorg-vragers die specifieke behoeften hebben. Tijdens de stages in de kin-derzorg en bejaardenzorg kunnen

de leerlingen hun verworven ken-nis en vaardigheden in de praktijk omzetten. Bovendien biedt Marco Polo een zevende specialisatiejaar Thuis- en bejaardenzorg aan, aan-gevuld door hogere studies – bij voorkeur in de richting Verpleeg-kunde. Met dit diploma kunnen zij aan de slag als logistiek helper, zorgkundige, bejaardenhelper in ziekenhuizen, rust- en verzorgings-tehuizen (rVT), revalidatiecentra, kinderopvang,… Een grote waaier aan mogelijkheden dus.

EEn WArM nESt MEt nIEuWE MOGElIjKHEDEn

Veel leerlingen ervaren de school Marco Polo als een warm nest, een plek waar ze zichzelf kunnen zijn en ontwikkelen, als een tweede ‘thuis’. Ex-leerlingen blijven contact houden met SISO Marco Polo, omdat ze er hun hart hebben verloren.

De anderstalige nieuwkomers zijn tussen 12 en 18 jaar en komen van overal in de wereld. In de onthaal-klas worden ze ondergedompeld in de wondere wereld van de Ne-derlandse taal. rekening houdend met hun schoolse en persoonlijke achtergrond wordt voor elke leerling een geschikte opleiding gezocht. Ze worden klaarge-stoomd voor verdere studies in het secundair onderwijs of voor een opleiding in het deeltijds onder-wijs, het volwassenen-onderwijs of bij de VDAB. Zowel tijdens als na

hun doortocht in de onthaalklas worden ze intensief begeleid om hun kansen op slagen te maxima-liseren.


De carrière van ex-OKAN leerlin-gen wordt meer bepaald door de studies die ze volgen nadat ze de school hebben verlaten. Dit kan dus eender welk beroep zijn. Enkel indien de BSO-opleiding Verzorging-Voeding effectief de geschikte studiekeuze is voor een OKAN-leerling, zal de klassenraad dit advies geven. De leerlingen die afstuderen in deze beroepsoplei-ding zijn nu werkzaam in de kinder- of bejaardenzorg.

Offerandestraat 19 - 2060 Antwerpen

t 03 231 92 45

f 03 233 86 73

E [email protected]

W www.siso-dm.be

Bereikbaar via bussen en trams die

stoppen aan het Centraal Station en

het Astridplein.

• 54


Zalmmodel

In het Vlaamse onderwijs komen veel kinderen in het zogenaamde watervalsysteem terecht. De samenleving is er nog steeds van overtuigd dat een opleiding in het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) de beste kansen biedt op tewerkstelling en een interessante loopbaan. Daardoor laten ouders hun kinderen starten in studierichtingen die hoger staan aangeschreven en die bevinden zich vaak in het ASO. Lukt het niet, dan kan de leerling altijd een niveau lager gaan. Vele jongeren worstelen ook met de overgang van basisschool naar secun-dair. Zij hebben aanpassingsproblemen, presteren in het eerste jaar minder goed, moeten een jaar overdoen of verzeilen in een neerwaartse spiraal. Op die manier gaat er veel talent verloren.

Om daar iets aan te doen willen verscheidene stedelijke secundaire scholen volgens het zalm-model werken. Daarbij wordt gebruik gemaakt van individuele leertrajecten die de leerling toelaten stroomopwaarts te zwemmen in plaats van steeds verder af te dalen.

Hoe gaat het in zijn werk ?Over élke leerling worden alle gegevens verza-meld die van belang zijn om hem professioneel te begeleiden. Bij de inschrijving brengen de nieuwe leerlingen hun laatste rapport mee en de leer-krachten voeren een intake-gesprek met de ouders. Er is tevens overleg met de leraars, directeurs en het CLB van hun vorige school. De leerkrachten krijgen de opdracht om te speuren naar specifieke talenten. Door alles aan mekaar te koppelen, ontstaat er een totaalbeeld en krijgen de kinderen de best mogelijke startpositie. Zodra de sterktes en zwaktes van elke leerling gekend zijn, wordt een individueel leertraject opgestart. Bepaalde delen van de leerstof worden gemeenschappelijk gege-ven, al dan niet op de klassieke manier. Er wordt

de leerlingen uitgelegd waarom ze iets leren en op termijn is de leerling in staat zelf in te schatten of hij iets wel of niet beheerst. De leerkracht treedt daarbij op als een soort coach en voorziet gericht onderwijs voor de onderdelen die nog problemen opleveren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van e-learning.

Bovendien werken de leerlingen drie uur per week aan hun persoonlijk ontwikkelingsplan, aan de hand van het digitale platform “Smartschool”. Ze voeren opdrachten uit binnen een bepaalde dead-line. Dat kunnen taken zijn voor Frans, wiskunde, Engels, chemie,… Aan sterkere leerlingen worden moeilijkere of andere opdrachten voorgelegd, zwakkere leerlingen krijgen hulp om bij te benen. Wie het moeilijk heeft met een welbepaald vak, krijgt extra ondersteuning. Op die manier wordt vermeden dat de leerling zijn jaar moet overdoen of moet overstappen naar een totaal andere rich-ting. De leerling wordt door extra lessen opgewaar-deerd totdat hij weer mee kan met de groep. Hij gaat dus opwaarts in plaats van neerwaarts. Zoals een zalm die tegen de stroom inzwemt.

55 •


maxime vanderloovenLyceum LInKeroeVer

“met een OPleiding latijn-wiSkunde leg je een gOede baSiS Om verder te Studeren”


• 56

“Met een opleiding Latijn-wiskunde leg je een goede basis om verder te studeren”, vertelt Maxime Vanderlooven die ervan droomt kinderarts te worden. “Ik heb wat schrik voor het toelatingsexamen arts, maar mijn leerkracht chemie helpt mij bij de voorbereidingen ervan. Van haar kreeg ik alvast een cursus met een resem aan voorbeeldvragen die ooit op het examen werden gesteld.” Maxime heeft het vijfde middelbaar opnieuw gedaan en volgt in haar laatste jaar extra lessen voor wis-kunde en chemie. “Ik ben ervan overtuigd dat als je ergens hard voor werkt, je ook kan slagen in je opzet. Bovendien legt onze school de lat hoog. Zo behoort ‘entropie’ tot de examenstof van het vak chemie, terwijl mijn vriendinnen op andere scholen nog nooit van het begrip gehoord hebben. Dat maakt de examens vandaag moeilijker, maar verhoogt wel mijn slaagkansen aan de universiteit.” Maxime vindt vooral de kleine klassen een sterke troef. “Ik heb de school niet zelf gekozen. Maar mijn broer en neven hebben hier hun middelbaar afge-rond en dus was deze nieuwe omgeving mij niet compleet vreemd.”

57 •


gianni daems Lyceum PAArDenmArKT

“met SlecHtS beHulP van een ZOnnePaneeltje en HOnderd eurO budget bedenken en bOuwen we Zelf een gadget dat werkt OP ZOnne-energie.

• 58


Deelnemen aan de ‘Solar Olympics’ van het toonaangevende ‘Umicore Solar Team’, dat is een uitdaging om U tegen te zeggen. Gianni Daems van de opleiding Elektrome-chanica greep deze kans met beide handen en vervoegde het schoolteam. “Met slechts behulp van een zonnepaneeltje en honderd euro budget bedenken en bouwen we zelf een gadget dat werkt op zonne-energie. Onze school biedt haar leerlingen veel kansen om zich te ontplooien. Zo ben ik ondervoorzitter van de leerlingenraad en treed ik ook op als ‘peer mediator’ om te bemiddelen bij ruzies op school. Met deze rijke ervaring kan ik uitpakken op mijn cur-riculum vitae! Ik ijver voor een job bij een bedrijf zoals Atlas Copco, een marktleider in compressoren en generatoren. Die betalen bovendien zeer goed.” Waarom Gianni graag naar dit lyceum komt? “Omdat wij probleemoplossend werken. Er heerst hier een bedrijfsmentaliteit eerder dan een schoolse mentaliteit, en dat spreekt mij enorm aan. Voor wie op zoek is naar een ideale mix van nadenken en de handen uit de mouwen steken, is deze opleiding een aanrader.”

59 •


Op de volgende pagina’s vind je een beroepenindex en een studierichtingenindex. Als je al een idee hebt van welke richting je wil volgen of welk beroep je later wil uitoefenen, kan je in deze tabellen aflezen in welke scholen je daarvoor terecht kan. De num-mers in het blauw komen overeen met de scholen die eerder in deze brochure werden voorgesteld.

We hebben getracht om deze overzichten en trajec-ten zo volledig mogelijk te maken. Maar meerdere richtingen kunnen natuurlijk naar hetzelfde beroep leiden. En eenzelfde richting kan iemand opleiden voor verschillende beroepen. Deze indexen zijn daarom slechts als een aanwijzing te beschouwen... Er zijn veel meer mogelijkheden dan wat de tabellen vermelden.

Als je nu een richting kiest, betekent dat trouwens ook niet automatisch dat je toekomst al helemaal vastligt. Naarmate je in het secundair vordert, kan je immers van idee veranderen, je ontwikkelt je talenten en voorkeuren gaandeweg… en dat is prima, daar is het Stedelijk Secundair Onderwijs op voorzien! Verder studeren in het hoger onderwijs is een must na alle ASO-opleidingen, maar kan evenzeer na alle TSO- en KSO-opleidingen en zelfs na het 7de jaar BSO.

Heb je nog helemaal geen idee van een richting of beroep? Dat is ook geen enkel probleem. Je start immers in een brede eerste graad, waardoor je je definitieve keuze nu nog helemaal niet hoeft te ma-ken. Je houdt alle opties nog open als je ervoor kiest om in de secundaire stadsscholen te starten.

InDEXEn TOEKOMST STUDIErICHTINGEN SCHOOL

Hoger onderwijs Boekhouden-informatica EconomieEconomie-Moderne talenEconomie-WiskundeGezondheids- en welzijnswetenschappen HandelHumane wetenschappenIndustriële informatie- en communicatietechnologieIndustriële wetenschappenKunst-Woord-MediaLatijnLatijn-Moderne talenLatijn-WiskundeLichamelijke opvoeding en sportSociale en technische wetenschappenSportwetenschappenTechniek-WetenschappenVrije beeldende kunstWetenschappenWetenschappen-Moderne talenWetenschappen-WiskundeWoordkunst-Drama

7 - 14 - 18

7 - 14 - 15

7 - 14 - 15

7 - 15

11

7 - 18 - 19 - 21

6 - 7 - 9 - 14

16

16

20

6 - 7 - 9 - 14 - 15

7 - 14 - 15

7 - 9 - 14 - 15

15

7 - 11 - 14 - 15

15

11

20

6 - 9 - 14 - 15

6

6 - 7 - 9 - 14 - 15

20

Animator Gespecialiseerd recreatiemedewerkerOnthaal en recreatieSportclub- en fitnessbegeleider

10

10

15

Apotheekassistent Farmaceutisch-technisch assistent 11

Automecanicien AutotechniekenBasismechanicaCarrosserieMechanische technieken

12 - 19

12

12 - 19

19

Balletdanser Ballet 3

Bewakingsagent Integrale veiligheidVeiligheidsberoepen

18

18

Bouwvakker BekisterBijzondere schrijnwerkenBouwBouw en decoratieBouw- en houtkundeHoutMachinaal houtbewerkerMetselaarPlaatser interieurelementenruwbouw

1

19

12

4

18

19 - 4

1

1

1

12

berOePenindex

• 60


TOEKOMST STUDIErICHTINGEN SCHOOL TOEKOMST STUDIErICHTINGEN SCHOOLDiamantbewerker Diamantbewerking

Geautomatiseerde diamantbewerking en kwaliteitsanalyse

19

19

Drukker Drukvoorbereidingstechnieken Drukken en afwerkenDrukken en voorbereidenDrukvoorbereidingMeerkleurendruk en drukwerkveredeling

20

20

20

20

20

Elektricien Elektriciteit-elektronica Elektrische installatiesElektriciteit

16

12

4

Fitnessbegeleider Sportclub- en fitnessbegeleider 15

Fotograaf Fotografische vorming Fotografische techniekenAudiovisuele technieken

20

20

20

Graficus Publiciteit en illustratiePubliciteitsgrafiekPubliciteit en etalageMultimediale vorming Multimediatechnieken Grafische opmaaksystemen

20

20

20

20

20

20

Horeca restaurant en keuken Specialiteitenrestaurant WereldgastronomieHorecamedewerker

11 - 18

18

11

1 - 4

Hovenier/ natuurbeheerder

Land- en tuinbouw 4

Installateur cen-trale verwarming of loodgieter

Centrale verwarming en sanitaire installatiesMetaal en Kunststoffen

12 - 19

4

Juweelontwerper Goud en juwelen 19

Kantoorbediende Boekhoudkundig medewerkerGegevensinvoerderKantoor Kantooradministratie en gegevensbeheer Typist

1

1

8 - 19 - 21

8 - 19 - 21

1

Kapper HaarstilistHaarzorgKapper

10 - 20 - 22

10 - 20 - 22

1

Labtechnicus Chemie 11

Lasser Lassen 4

Loodgieter Centrale verwarming en sanitaire installatiesMetaal en Kunststoffen

12 - 19

4

Magazijnier MagazijnLogistiek

1 - 4

8

Modellenmaker Creatie en mode 10

Patroonmaker Creatie en mode 10

PC-technicus InformaticaInformaticabeheer

4

7

Pr-medewerker Onthaal en public relations Onthaal en recreatie

10

10

Podiumtechnicus Podiumtechnieken 19

receptionist Onthaal en recreatiereceptiemedewerker

10

1

Onderhouds-technicus

Elektromechanica 16

Onthaalmoeder Kinderzorg 10 - 11 - 14

Opvoeder Jeugd- en gehandicaptenzorg 11

Secretariaats-medewerker

Secretariaat-Talen 7

Schilder/ decorateur

Decoratie en restauratie schilderwerkDecor- en standenbouwSchilderwerk en decoratie

20

20

20

Schoonheids-specialist

Bio-esthetiekEsthetische lichaamsverzorgingGrimeSchoonheidsverzorging

10 - 22

10

10

10 - 22

Toeristische medewerker

Gespecialiseerd recreatiemedewerkerOnthaal en recreatieToerisme

10

10

10

Topsporter (voetbal, zwem-men, taekwando,ski- en snowboard, judo, badminton, tennis)

Wetenschappen-TopsportTopsportTopsport-SportinitiatieModerne talen-Topsport

13

13

13

13

Vakman in een onderhoudsploeg

Werktuigmachines 12 - 19

Verkoper Handel en administratieVerkoopWinkelbeheer en etalage

4

19

19

Verpleegkundige Verpleegkunde 11

Vliegtuigtechnicus Vliegtuigtechnieken 16

Vrachtwagen-chauffeur

VrachtwagenchauffeurBijzonder transportTransport

19

19

4

Voetbalsteward Integrale veiligheidVeiligheidsberoepen

18

18

61 •


berOePenindex (vervolg)

Webdesigner Multimediale technieken Multimediale vorming

20

20

Zorgverstrekker Animator ouderenzorgGespecialiseerd recreatiemedewerkerJeugd- en gehandicaptenzorgKinderzorgOrganisatieanimatieOrganisatiehulpPersonenzorgThuis- en bejaardenzorg VerzorgingVerzorging-Voeding

11

10

11

10 - 11 - 14

10 - 11 - 14

10

4

10 - 11 - 14

14

10 - 11 - 14

TOEKOMST STUDIErICHTINGEN SCHOOL

• 62


63 •


StudiericHtingenindex

STUDIErICHTING SCHOOL

Animator ouderenzorgAudiovisuele techniekenAutotechniekenBalletBasismechanicaBekisterBijzonder transportBijzondere schrijnwerkenBio-esthetiekBoekhouden-informatica Boekhoudkundig medewerkerBouwBouw en decoratieBouw- en houtkundeCarrosserieCentrale verwarming en sanitaire installatiesChemieCreatie en modeDecor- en standenbouwDecoratie en restauratie schilderwerkDiamantbewerkingDrukken en afwerkenDrukken en voorbereidenDrukvoorbereidingDrukvoorbereidingstechnieken EconomieEconomie-Moderne talenEconomie-WiskundeElektriciteitElektriciteit-elektronica Elektrische installatiesElektromechanicaEsthetische lichaamsverzorgingFarmaceutisch-technisch assistentFotografische techniekenFotografische vorming Geautomatiseerde diamantbewerking en kwaliteitsanalyseGegevensinvoerderGespecialiseerd recreatiemedewerkerGezondheids- en welzijnswetenschappen Goud en juwelenGrafische opmaaksystemenGrimeHaarstilistHaarzorgHandelHandel en administratie

11

20

12 - 19

3

12

1

19

19

10 - 22

7 - 14 - 18

1

12

4

18

12 - 19

12 - 19

11

10

20

20

19

20

20

20

20

7 - 14 - 15

7 - 14 - 15

7 - 15

4

16

12

16

10

11

20

20

19

1

10

11

19

20

10

10 - 20 - 22

10 - 20 - 22

7 - 18 - 19 - 21

4

• 64


StudiericHtingenindex


HorecamedewerkerHoutHumane wetenschappenIndustriële informatie- en communicatietechnologieIndustriële wetenschappenInformaticaInformaticabeheer Integrale veiligheidJeugd- en gehandicaptenzorgKantoor Kantooradministratie en gegevensbeheer KapperKinderzorgKunst-Woord-MediaLand- en tuinbouwLassenLatijnLatijn-Moderne talenLatijn-WiskundeLichamelijke opvoeding en sportLogistiek Machinaal houtbewerkerMagazijnMechanische techniekenMeerkleurendruk en drukwerkveredelingMetaal en KunststoffenMetselaarModerne talen-topsportMultimediale technieken Multimediale vorming Multimediatechnieken Onthaal en public relations Onthaal en recreatieOrganisatiehulpPersonenzorgPlaatser interieurelementenPodiumtechniekenPolyvalent gezinscoachPubliciteit en etalagePubliciteit en illustratiePubliciteitsgrafiekreceptiemedewerkerrestaurant en keuken ruwbouwSchilderwerk en decoratieSchoonheidsverzorgingSecretariaat-Talen

1 - 4

19 - 4

6 - 7 - 9 - 14

16

16

4

7

18

11

8 - 19 - 21

8 - 19 - 21

1

10 - 11 - 14

20

4

4

6 - 7 - 9 - 14 - 15

7 - 14 - 15

7 - 9 - 14 - 15

15

8

1

1 - 4

19

20

4

1

13

20

20

20

10

10

10

4

1

19

14

20

20

20

1

11 - 18

12

20

10 - 22

7


Sociale en technische wetenschappenSpecialiteitenrestaurant Sportclub- en fitnessbegeleiderSportwetenschappenTechniek-WetenschappenThuis- en bejaardenzorg Toerisme TopsportTopsport-SportinitiatieTransportTypistVeiligheidsberoepenVerkoopVerpleegkundeVerzorgingVerzorging-Voeding VliegtuigtechniekenVrachtwagenchauffeurVrije beeldende kunstWereldgastronomieWerktuigmachinesWetenschappenWetenschappen-Moderne talenWetenschappen-TopsportWetenschappen-WiskundeWinkelbeheer en etalageWoordkunst-Drama

7 - 11 - 14 - 15

18

15

15

11

10 - 11 - 14

10

13

13

4

1

18

19

11

14

10 - 11 - 14

16

19

20

11

12 - 19

6 - 9 - 14 - 15

6

13

6 - 7 - 9 - 14 - 15

19

20

65 •


eda tabakLeonArDo Lyceum SITo 5

“ik Heb de kOning OntmOet tijdenS een StageOPdracHt in Het muSeum aan de StrOOm.”


• 66

“Ik heb de koning ontmoet tijdens een sta-geopdracht in het Museum aan de Stroom. Zulke unieke ervaringen zijn typerend voor de opleiding onthaal & public relations”, vertelt Eda Tabak uit het zesde jaar trots.

“Samen met mijn drie klasgenootjes heb ik een minionderneming opgericht. Het snoo-kertoernooi in de Antwerpse Lotto Arena, de nieuwjaarsreceptie in het Hilton en het Eurocities Congres in het kader van Ant-werpen Europese Jongerenhoofdstad, zijn slechts enkele topevenementen waarvoor we als hostess werden ingehuurd. Ik spreek vloeiend Frans en Turks, en dat is best han-dig bij internationale contacten.” Waarom Eda net voor deze studierichting heeft ge-kozen? “Ik behaalde zeer goede punten in de tweede graad Economie-Wiskunde, maar ambieerde een praktijkgerichte opleiding. Daarom stapte ik in het vijfde middelbaar over van ASO naar TSO. Ik heb er geen spijt van! Volgend jaar ga ik zeker en vast verder studeren. Na Onthaal & Public relations ligt er nog een hele wereld voor mij open. Een specialisatie in de journalistiek, psycho-logie of communicatiemanagement, dat is allemaal mogelijk.”

67 •


daan joos LeonArDo Lyceum PeSTALozzI

“OP ScHOOl OrganiSeren wij actieS vOOr Het gOede dOel, ZOalS de verkOOP van cake, SOeP en rOZen.”

• 68


Daan Joos zit nu nog zelf op de school-banken, maar hoopt om binnen enkele jaren vooraan in de klas te staan. “Ik volg Humane Wetenschappen omdat ik erg sociaal ben en houd van mensen om me heen.” Daan spreekt dan ook vol lof over het grote samenhorigheidsgevoel op zijn school. “Op school organiseren wij acties voor het goede doel, zoals de verkoop van cake, soep en rozen. Wij houden ook jaarlijks het vrij podium ‘Après Pest’, een ta-lentenjacht waarbij leerlingen en leerkrach-ten optreden ten voordele van het François Joosenfonds. Zo leer je elkaar op een totaal andere en leuke manier kennen. Met onze klas doen we bovendien aan teambuilding en gaan we elk jaar op reis naar het buiten-land. Wie wil kan met de respo-groep mee brainstormen over hoe het beter kan op school, of deelnemen aan naschoolse acti-viteiten zoals de Franse toneelgroep. Zelf volg ik elke maandag een extra les Spaans. Naar school gaan is voor mij meer dan les volgen alleen.”

69 •


Keuze gemaakt? Hoe inschrijven?Vanaf 15 januari tot eind februari kan je je inschrijven in de secundaire school waar al een broer of zus zit. Vanaf zaterdag 3 maart om 13u kan iedereen zich inschrijven.

Als alle plaatsen in een school ingenomen zijn, dan krijg je een attest waarop staat dat de school volzet is. Je moet je dan in een andere school inschrijven. Je kunt je eventueel op de wachtlijst laten opschrijven. Komt er toch een plaats vrij, dan word je gecontacteerd.

Wat moet je meebrengen bij inschrijving? Je komt met je moeder en/of vader en brengt zeker je identiteitskaart mee. Breng ook je laatste schoolrapport mee. Alle informatie hierover kan je terugvinden op de website van de Studiewijzer (http://studiewijzer.antwerpen.be).

PrAKtISCH: Moeilijk kiezen? Doe een beroep op het Centrum voor leerlingenbegeleiding!Op de websites van onze twee scholengemeen-schappen vind je studiekeuzefiches die thema-tisch gerangschikt zijn. Die fiches kunnen je helpen om voor jezelf uit te maken welke studierichting het best bij je past. Surf naar www.sg-noord.be of www.leonardolyceum.be.

Deze brochure toont dat het Stedelijk Secundair Onderwijs zeer veel keuze biedt. Voor gedetail-leerd en deskundig advies over je persoonlijke mogelijkheden in het secundair onderwijs kan je steeds contact opnemen met het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB).

Stedelijk Centrum voor Leerlingenbegeleiding Antwerpen (SCLBA) Lange Gasthuisstraat 24 2000 Antwerpen T 03 206 13 11 E [email protected]

• 70


ColofonCantilis stond in voor het concept en de vormgeving van deze brochure. De teksten van deze brochure en de interviews werden eveneens door Cantilis uitgeschreven. De coördinatie van het geheel gebeurde door Cantilis in samenwerking met Stedelijk Onderwijs Antwerpen (Kirsten Gysels).

Verantwoordelijke uitgever: Frank Noten, BedrijfsdirecteurStedelijk Onderwijs Antwerpen.

Fotografie door Elisabeth Verwaest, met dank aan de leerlingen en alumni.

Stedelijk Onderwijs Antwerpen dankt alle betrokken scholen en ondersteunende diensten voor hun medewerking bij de totstandkoming van deze brochure.

Wettelijk depot: D/2012/0306/20

0800 23019www.stedelijkonderwijs.be

[email protected]

Stedelijk Onderwijs Antwerpen - brochure

Documents

Transcript of Stedelijk Onderwijs Antwerpen - brochure