Starfshæfnismat - og starfsendurhæfing

StarfshæfnismatStarfshæfnismat- og starfsendurhæfing- og starfsendurhæfing

Kynning á drögum að starfshæfnismatisbr. skýrslu faghóps um aðferðir við mat á

starfshæfni10. mars 2010

Nýtt “örorkulífeyriskerfi”Nýtt “örorkulífeyriskerfi”

10. 3. 2010Starfshæfnismat og starfsendurhæfing 2

Á að bæta hag þeirra sem búa við skerta starfsorku

og auka þátttöku þeirra í samfélaginu. Miðað verði

við getu einstaklinganna til að afla tekna og að

framfærsla (bætur) verði að jafnaði háð skilyrðum

um atvinnuleit og starfsendurhæfingu.

Helstu markmið nýs kerfis:Helstu markmið nýs kerfis:Draga úr fjölgun einstaklinga með skerta

starfshæfni og efla virkni þeirra í samfélaginuVeita einstaklingsmiðaða þjónustuSömu viðmið við mat á starfshæfniGreina á milli mats á starfshæfni og mat á

þörf fyrir stoðþjónustuHeildrænt mats- og endurhæfingarferliEfla tengsl og samstarf þjónustuaðilaFjölbreyttara framboð starfsendurhæfingarBetri yfirsýn yfir þá þjónustu sem í boði erAuka skilvirkni þjónustunnarBæta kjör lífeyrishafa


Helstu hugtök – Helstu hugtök – skilgreiningar (1)skilgreiningar (1)Starfshæfni: Færni einstaklings í líkamlegu, andlegu

og félagslegu tilliti til að taka virkan þátt í samfélaginu þ.m.t. að afla sér lífsviðurværis

Starfshæfnismat:◦ 1. Grunnupplýsingar – grunnmat◦ 2. Sérhæft mat og/eða stöðumat ◦ 3. Endurmat

Metur starfshæfni (líkamlega, andlega og félagslega færni)

Starfshæfnismat er sett fram sem hlutfall af fullri starfshæfni (%)

Starfsendurhæfing: Miðar að því að einstaklingur sem glímir við veikindi eða fötlun öðlist eins góða líkamlega, andlega og félagslega færni og unnt er. Í henni felast öll þau úrræði sem stuðla að virkri þátttöku einstaklingsins í samfélaginu.


Helstu hugtök – Helstu hugtök – skilgreiningar (2)skilgreiningar (2)Starfsendurhæfing: Felur í sér læknisfræðilega

endurhæfingu, starfsendurhæfingu og atvinnulega endurhæfingu.

Þegar fjallað er um starfsendurhæfingu eru eftirfarandi hugtök notuð:◦ Sjúkdómur Líffræðilegt stig◦ Skerðing Líffærastig◦ Athafnir (hömlun) Einstaklingsstig◦ Þátttaka (fötlun) Samfélagsstig

Hugtökin eru í samræmi við hugtakanotkun ICF

flokkunar- og kóðunarkerfisins



StarfshæfnismatStarfshæfnismat

I. Grunnupplýsingar - grunnmat

GII. ICF Sérhæft mat –stöðumat

GII. ICF Sérhæft mat -

endurmat

Leið að starfshæfnismati- Heilbrigðiskerfi –

heilsugæsla- Vinnumálastofnun- Tryggingastofnun- Félagsþjónusta

sveitarfélaga- Starfsendurhæfingarsjóður- Annað

Virkniaukandi úrræði

Starfsendurhæfing

Starfshæfni Lífeyrir

Starfshæfni Lífeyrir

Stoðþjónustu-þörf

Starfshæfnismat – í Starfshæfnismat – í upphafiupphafiEinstaklingurinn

◦ Hver er leið hans inn í kerfið?◦ Hver er saga hans?

Vinnulag ráðgjafa◦ Hafa í huga upplýst samþykki◦ Viðhafa ákveðinn skráningarmáta

Fyrstu viðbrögð - skimun◦ Er þá fyrst og fremst horft til:

Ráðningarsambands Heilsufarslegra og félagslegra þátta Hvar staldra eigi við (rauð flögg innbyggð) Þarfarinnar fyrir virkniaukandi aðgerðir Stoðþjónustuþarfar


StarfshæfnismatStarfshæfnismat“I Grunnupplýsingar – “I Grunnupplýsingar – grunnmat” (1)grunnmat” (1)1. Er lykilþáttur starfshæfnismats

Veitir heildarmynd af stöðu og líðan einstaklingsins Er grunnur ákvarðanatöku um þjónustuleið hans

innan velferðarkerfisins

2. Er vettvangur samskipta Veitir skýrari mynd af einstaklingnum Tækifæri til að byggja upp traust (í gegnum samskipti) Valdefling (“Empowerment) á sér líka stað í gegnum

samskipti

3. Er tækifæri til snemmtækrar íhlutunar og virkjunar Brugðist er við strax á þessu fyrsta stigi

starfshæfnismatsins Virkniáætlun unnin – virkniaukandi aðgerðir Ítarlegri upplýsingar til mats á þörf fyrir stoðþjónustu

strax á þessum tímapunkti10. 3. 2010

Starfshæfnismat og starfsendurhæfing 8

StarfshæfnismatStarfshæfnismat“I Grunnupplýsingar – grunnmat” (2)“I Grunnupplýsingar – grunnmat” (2)

Tekur til eftirfarandi þátta (sbr. samtalsramma):1. Viðhorf og tengsl við vinnumarkað

2. Menntun

3. Áhugamál

4. Félagsleg færni – persónuleg hæfni

5. Félagslegar og fjárhagslegar aðstæður

6. Heilsufar

Þáttunum 6 fylgja m.a.◦ Gátlistar (1 fyrir hvern þátt)◦ ICF – fylgiskjöl (eitt fyrir hvern þátt) niðurstaða þeirra

verður hluti af sérhæfðu mati


StarfshæfnismatStarfshæfnismat“I Grunnupplýsingar – “I Grunnupplýsingar – grunnmat” (3)grunnmat” (3)

Við hvern þáttanna 6 skal1. Draga sérstaklega fram styrkleika og veikleika

einstaklingsins

2. Setja fram möguleg markmiðVið lok öflunar grunnupplýsinga er:

1. Unnið heildarmat á möguleikum

2. Unnin virkniáætlun ef það á við og vísað í úrræði

3. Unnið grunnmat


II ICF - Sérhæft mat (1)II ICF - Sérhæft mat (1)Tekur mið af ICF flokkunar- og

kóðunarkerfinuSkiptist í 30 þætti

◦ 20 mynda svokallað kjarnasett (“Core set”) sbr. rannsókn Eumass, samtaka tryggingalækna Læknisfræðilegt sjónarhorn

◦ 10 eru þættir til viðbótar (þar af 6 þættir úr grunnmati) Félagslegt sjónarhorn

PCA staðallinn (Personality Capability Assessment)◦ Er verkfæri sem notaður er til upplýsingaöflunar

fyrir sérhæfða matið


II ICF - Sérhæft mat (2)II ICF - Sérhæft mat (2)

Niðurstaða◦ Við viðeigandi þátt/þætti skal m.a.:

Draga fram styrkleika og veikleika Vinna samantekt Ákvarða endurhæfingu og setja fram áætlun Tilgreina tímasetningu endurmats


II Sérhæft mat - endurmatII Sérhæft mat - endurmat

Endurmat ◦ Unnið að lokinni starfsendurhæfingu

Niðurstaða endurmats getur sagt til um:◦ Þörf fyrir áframhaldandi endurhæfingu◦ Starfshæfni einstaklingsins, - þ.e. grunnur

til ákvörðunar um lífeyri


Starfshæfnismat - Starfshæfnismat - stöðumatstöðumat

Starfshæfnismatið er heildrænt mat◦ Stöðumat – mat á þörf fyrir stoðþjónustu einn þáttur

þess◦ Kastljósinu er beint að þörf fyrir stoðþjónustu jafnhliða

Viðmið ráðgjafa til að greina þörf á stöðumati◦ Nýta mætti Skimunina (viðmið innbyggð í

skimunarlista)◦ Nýta mætti Grunnmatið (viðmið innbyggð í

samtalsramma)Stöðumat ætíð unnið af sérfræðingi/um Stöðumatið er sett fram sérstaklega


Þróun starfshæfnismatsÞróun starfshæfnismatsHvað þarf að kanna nánar?Hvað þarf að kanna nánar?

I. Grunnupplýsingar – grunnmat◦ Hlutverk ráðgjafa, m.a. skilgreining verkefna og

umboðs◦ Notkun matstækja við grunnmat◦ Vinnulag ráðgjafa ◦ Tímalengd og fjöldi viðtala◦ Vinna og kostnaður við gerð grunnmats◦ Tengsl við stöðumat◦ Þörf fyrir fræðslu og þjálfun í nýju kerfi



II. Sérhæft mat (endurmat)◦ Útfærsla mats◦ Sérfræðingar í matsteymi◦ Hugtakanotkun◦ Tengls innan kerfisins◦ Tími við gerð sérhæfðs mats og kostnaður◦ Framsetning mats (hlutfall af starfshæfni)◦ Matstæki í sérhæfðu mati◦ Þörf fyrir fræðslu og þjálfun í nýju kerfi



III. Stöðumat◦ Nánari skilgreining á stoðþjónustu◦ Hver gerir hvað? (s.s. vinnustaður,

Hjálpartækjamiðstöð, starfsendurhæfingaraðilar)◦ Viðmið vegna stöðumats í grunnmati (fyrir

ráðgjafa)◦ Framsetning stöðumats◦ Þörf fyrir fræðslu og þjálfun í nýju kerfi


Starfshæfnismat - og starfsendurhæfing

Documents

Transcript of Starfshæfnismat - og starfsendurhæfing