Standart v Normalara ml Olunma Hesabatlar (SNH)Con Heqarti Menecer, Maliyy daretmsi Con Huper Maliyy daretmsi zr Mtxssis Avropa v Mrkzi Asiya Regionu Azrbaycan DNYA BANKI

mumi mlumat:Beynlxalq maliyy arxitekturunun gclndirilmsin ehtiyac 1990-c illr Yeni yaranm bazarlarda bhranlar v onlarn yaylmas SNH Azrbaycan

mumi mlumat:Beynlxalq maliyy infrastrukturunun gclndirilmsin ehtiyac Bhrann aradan qaldrlmasndan Bhrann qarsnn alnmasna doru keid SNH Azrbaycan

mumi mlumat :SNH proqramnn balanmas 22 lk zr qrupun hesabatlar: bhrann qarsnn alnmas diqqt mrkzind ffaflq v Hesabatllq (SNH proqram il nticlndi)Milli Maliyy Sistemlrinin gclndirilmsi zl sektora hkumt zmantlri SNH Azrbaycan

SNH Proqram: 12 Fundamental Standartdan ibartdir Qiymtli kazlar bazarnn tnzimlnmsi Bank nzartiMhasibat uotu v audit Korporativ idaretmSorta nzarti Mflislik v kreditor hquqlar SNH Azrbaycan

Yksk keyfiyytli mhasibat uotu v auditin vacibliyiMhasibat uotu v audit Kapital bazarlarnn inkiaf yerlrinin yaradlmas Maliyy sabitliyizl sektorunun inkiaf Maliyy sektorunun inkiaf Krediti ld etmk imkanlarnn artrlmas Maliyy mlumatqtisadi artmSNH Azrbaycan

M v A SNH: M v A rivsinin keyfiyytinin qiymtlndirilmsi qtisadi kontekst Hquqi v institusional riv Mhasibat uotu tcrbd Audit tcrbd

Tvsiylr

Nticlr

Faktlar sasnda qiymtlndirm QavramaSNH Azrbaycan

Azrbaycan SNH M v A: sas tapntlar - Kredit ld etmk imkanlar, xsusil orta v kiik mssislr n- Kapital bazarlarnn inkiaf- zl sektorun inkiaf - Beynlxalq n yax tcrbnin ttbiq edilmsi nkiaf etdirmk :Qarsn almaq :SNH Azrbaycan

M v A SNH: M v A rivsinin keyfiyytinin qiymtlndirilmsi Etalonlar:Beynlxalq maliyy hesabatverm standartlar Beynlxalq Audit Standartlar Acquis communautaireYax beynlxalq tcrbSNH Azrbaycan

M v SNH: Qlobal hatLatn Amerikas v Karib regionuAvropa v Mrkzi AsiyaOrta rq v imali AfrikaAfrikaCnubi Asiyarqi AsiyaSNH Azrbaycan

M v A SNH: Avropa v Mrkzi Asiyada SNH Azrbaycan

SNH islahat prosesinin birinci addmdrqanunvericilik bazas monitorinq v icra Thsil v tlim Mhasibat pesi v etika Mhasibat uotu standartlar Audit standartlar SNH Azrbaycan

Btn dstklyici pilllr gclndirilmlidir Qanunvericilik bazas Monitorinq v icra Thsil v tlim Mhasibat pesi v etika Mhasibat uotu standartlar Audit standartlar SNH Azrbaycan

Azrbaycan SNH M v A: sas Tapntlar Azrbaycann artan qlobal inteqrasiyas v qlobal maliyy bazarlarna x ffafln artrlmasnn vacibliyini rtlndirir Son zamanlarda hmiyytli trqqi, xsusil 2004-c ild qbul olunmu Mhasibat Uotu haqqnda Qanun Mhasibat Uotu haqqnda Qanunun icras ciddi arlar yaradrFraqmentldirilmi tnzimlm v mhasibat uotu qaydalarnn icrasnn harmonizasiyas tmin edilmlidir Audit zr qanunvericilik bazas khnlmi v uyunladrlmam vziyytddir Mhasiblrin v auditorlarn yeni altlrl tmin edilmsi, thsil v tlimlrin keirilmsin ciddi zrurt var SNH Azrbaycan

Azrbaycan SNH M v A: sas tvsiylr Mhasibat Uotu haqqnda Qanunun icrasna kmk etmk n tdbirlr: ctimai hmiyytli Qurumlarda BMHS-in ttbiq edilmsi BMHS-in trcmsi, Milli Mhasibat Uotu Standartlarnn yaradlmas, v hr ikisinin dstklnmsi n daimi resurslar BMHS v MMUS n keid zr tlim proqram Fraqmentldirilmi tnzimlmnin v mhasibat sahsind qaydalarn harmonizasiya proqram Yeni, uyunladrlm Audit haqqnda Qanunun qbul edilmsi, Auditorlar Palatasnn islahat v inkiaf etdirilmsi Mhasiblrin v auditorlarn yeni altlrl tmin edilmsi, thsil v tlimlrin keirilmsi zr xsusi proqram SNH Azrbaycan

SNH tvsiylrinin ttbiqi

Maliyy NazirliyininRhbrlik etdiyiMlli Tkilat Komitsi

IAISIFACIASBBazel KomitsiAvropa Komissiyas vKomitlrDnya BankSNH Azrbaycannkiaf partnyorlar

Azrbaycan SNH M v A: craMaliyy Nazirliyi v Dnya Banknn tbbs olan Korporativ v Dvlt Sektorunda Hesabatllq Layihsi (CAPSAP)Layihy 3 sas komponent daxil olacaq:- Korporativ sektorda mhasibat islahat, o cmldn ctimai hmiyytli Qurumlarda BMHS-un ttbiq edilmsi, audit haqqnda yeni qanunun hazrlanaraq qbul edilmsin yardm; Auditorlar Palatasnn islahat v inkiaf - Dvlt sektorunda mhasibat islahat (hazrk hesabatdan ayrdr) - Azrbaycann Mhasibat zr Pekar Tlim, Thsil v Tdqiqat Mrkzi (ACPATER), BMHS-n trcmsi, Milli Mhasibat Uotu Standartlarnn hazrlanmas, BMHS v MMUS-a keid zr tlim proqramnn dstklnmsi, v mhasiblrin v auditorlarn yeni altlrl tmin edilmsi, thsil v tlimlrin keirilmsi zr xsusi proqramn dstklnmsi zr daimi resurs SNH Azrbaycan

Seilmi dstlr: Tailand: 17,2 milyard AB dollar / -10% DM (1998) ndoneziya: 36,1 milyard AB dollar / -13% DM (1998) Cnubi Koreya 58,4 milyard AB dollar / -7% DM (1998)Blk d n pis tsir mruz qalm lk ndoneziya, Cnubi Koreya v Tailandn milli valyutalarn mznnsi iyun 1997 yanvar 1998 dvrnd dollara v funt sterlinq nisbtn 50% azalb, v onlarn fond birjalarnda mvafiq indekslri 40% azalb (FSA vebsayt) IFA anlay 1998-ci ili aprelind AB-n kemi Xzindarlq Katibi Robert Rubin trfindn icad edilmidir.

rqi Asiya Bhran 2 sas aspektl xarakteriz olunur:Bhran 1994-c ild Mexikoda Kolosionun qtli kimi gzlnilmz ok hadis nticsind ba vermyib. ksin, Tailandn iqtisadi v maliyy vziyyti tdricn pislib. Asiya lklrinin iri xarici valyuta borclar yox idi, v bununla suveren borc thlksi yox idi. ksin, bhrana mruz qalm lklrin banklarna qsa-mddtli xarici kreditlrin verilmsi qfltn dayandrlb v ya geri arlb. [MHASBAT BUNU GZLDB!]Bhrann qarsnn alnmas: Bhrann qarsnn alnmasnn nmliliyi 1998-ci ild AB Xzindarl sistem hmiyytin malik olan 22 lk zr xsusi qrupu yaradandan sonra ox yani oldu. Hmin qrup 3 hesabat hazrlayb (nvbti slayda baxn).ffaflq v hesabatllq:Hkumt yksk keyfiyytli mhasibat standartlarna ml olunman tlb etmlidir Msln, tdqiqat nticlri gstrib ki, 1996, 97 v 98-ci illrd ndoneziya, Malayziya v Tai banklar CAR-a ml edib, lakin hesabatlarda kredit zrrlrinin miqdarn azaldb! Bzi lklrd, maliyy sistemind n pis qeyri-ilr kreditlr, bzi mahidilr sasn, blk d , DM-un 10% v ya ondan da ox tkil edib (FSA). BVF v Dnya Bank hr zvn beynlxalq miqyasda tannm standartlara n drcd cavab vermsini qiymtlndirn ffaflq hesabatlarn hazrlayacaq. SNH!12 SNH standartd 70-dn ox standart arasnda Byk Yeddilik trfindn 1999-cu ild yaradlm FSF trfindn seilib. Mhasibat uotu v audit fundamental pilldir Artur Levitt, AB Qiymtli Kazlar v Birjalar Komissiyasnn kemi sdrindn sitat (1997)):Bizim bazarlarmz Allah trfindn bel yaradlmasna gr deyil, he bir milltin bizim kimi geni investor bazasna malik olmadna gr dnyada n yksk drinliy v likvidliy malikdirllr. Amerikad hazrk geni yaylm itirakn saxlanmas v daha da inkiaf etdirilmsi bizim n ardr. Mhasibat uotu hmin geni ictimai itirakn tml dadr. drin, n likviddirlr. nsanlar maliyy hesabatlar aydn olanda investisiya qoymaa daha meylli olur. Buna gr, biz keyfiyyti qurban ver bilmrik. Hqiqt ondan ibartdir ki, yksk standartlar kapitaln msrflrini azaldr. Bu bizim mumi mqsdimizdir. http://www.sec.gov/news/speech/speecharchive/1997/spch176.txt2005-ci il iyun ayna: 122 lkd 723 qiymtlndirm 2006-c il n 63 M v A qiymtlndirmsi nformasiyann iqtisadiyyat yax ilyn iqtisadiyyatda informasiyann rolu nmayi etdirdiyi kimi, maliyy hesabatvermnin etibarlnn v ona xn artrlmas iqtisadi artm v maliyy sisteminin qeyri-sabitliyi riskinin azaldlmas n vacibdir. qtisadi kontekst Mhasibat uotu v auditin rolu v tnzimlnmsi iqtisadi kontekst v xidmt etdiyi bazarn strukturu il myyn edilir. Misal n, ail mlkiyytind olan v xsi vsait hesabna maliyyldriln irktd maliyy mlumatnn rolu mxtlif mlkliyytilri olan v fond birjasnda qeydiyyatdan kemi irktlrd maliyy mlumatnn rolundan frqlidir. Hquqi v institusional riv:Mlki Hquq mumi hquq (Mrak Hindistan) Standarlar mcburi olmaldr Qavrama:ctimaiyytin mhasiblrin hesabatlarnn drstlyn etibar sarsdlbsa, onlarn dyri itirilir. Arthur Andersen, 1932.2001-ci ild Enron mflisliyini elan edib: bazar kapitallamasnn 67 milyard AB dollar.2002-ci ild Worldcom mflisliyini elan edib: bazar kapitallamasnn 175 milyard AB dollar / 65 lkd 60.000 insan i yerlrini itirib.Parmalat hesabatlarda kreditlrin miqdarn azaldb, bazaar kapitallamasnn txminn 14 milyard AB dollar / 65 lkdl 36.000 insan i yerlrini itirib / 90.000 kiik investor 5.000 fermer 150 milyon AB dollar borcludur (hr fermer 30.000 AB dollar dr) Mhasibat uotu v auditin tnzimlnmsind n yax tcrbnin istifad edilmsi davaml iqtisadi artm v qlobal iqtisadi inteqrasiya n nmlidir. Bu cr yax praktikann ld edilmsinin bir sulu, BMHS v ya BAS, v ya mxtlif chtlr malik olan lklr ttbiq edil bilck mhasibat uotu v auditin tnzimlnmsi n yksk keyfiyytli model olan acquis communautairenin qbul edilmsi v ya onlara uyunladrlmadr. kincisi, acquis communautairenin mhasibat uotu v audit mnasibtd qbul edilmsi, Azrbaycan n Avropa Birliyi il iqtisadi laqlrin drinldirilmsi sahsind faydal olacaq. Hiss lklr Hazrk tarix 66 SNH baa atdrlb, 15 hazrlanmaqdadr.Nvbti il n btn lklrd planladrlan SNH-lr, Belarus v Trkmnistan istisna olmaqla, hl ki, hyata keirilmyib.Jon to add detailed notesCon Huper trafl qeydlri lav edckto add