Standard CL-GS:2019/1 Nowy standard postępowania w ...lekarz stomatolog dotyka podczas zabiegu....
Transcript of Standard CL-GS:2019/1 Nowy standard postępowania w ...lekarz stomatolog dotyka podczas zabiegu....
-
Standard CL-GS:2019/1Nowy standard postępowania
w działalności stomatologicznej
ZESZYT XVIII
Autorzy: dr n. med. Marcin Wieliński, dr n. med. Mirosława Malara, mgr Maria Ciuruś,
mgr Jolanta Fiołek, mgr Małgorzata Sobania, dr Grzegorz Ziółkowski
Katowice 2019
-
Spis treściWprowadzenie ............................................................................................................................4Rozdział I Zasady ogólne ...........................................................................................................6Rozdział II Standard CL-CR (Czyste Leczenie-Czyste Ręce) Kryterium procesu .............7 1. Wymania dotyczące postępowania podczas badania stomatologicznego, zabiegu fluoryzacji kontaktowej, wybielania zębów, oddania pacjentowi aparatu ortodontycznego ruchomego, oddania szyn wybielających i protez całkowitych .......................................................................................................7 1.1. Higienicznemycierąk ............................................................................................7 1.2. Dezynfekcjarąk ......................................................................................................8 1.3. Założenierękawicdiagnostycznychlubchirurgicznych ........................................9 2. Wymagania dotyczące postępowania podczas leczenia stomatologicznego zachowawczego, endodontycznego, ortodontycznego ..............................................10 2.1. Higienicznemycierąk ..........................................................................................10 2.2. Dezynfekcjarąk ....................................................................................................10 2.3. Założenierękawicdiagnostycznych .....................................................................10 2.4. Zabezpieczeniewyposażeniagabinetustomatologicznego ..................................10 2.5. Środkiochronyosobistejpersonelu ......................................................................10 2.6. Użyciekoferdamu(ślinochronu) ..........................................................................11 2.7. Personel ................................................................................................................11 3. Wymagania dotyczące postępowania podczas zabiegów inwazyjnych – w zakresie chirurgii stomatologicznej, implantologii, periodontologii (skaling, piaskowanie, kiretaż), protetyki (szlifowanie zębów pod korony, mosty i licówki) ............................................................................................................11 3.1. Chirurgicznemycierąk ........................................................................................11 3.2. Chirurgicznadezynfekcjarąk ...............................................................................11 3.3. Założeniesterylnychrękawic ...............................................................................12 3.4. Zabezpieczeniewyposażeniagabinetustomatologicznego ..................................12 3.5. Środkiochronyosobistejpersonelu ......................................................................12 3.6. Użyciekoferdamu ................................................................................................12 3.7. Personel ................................................................................................................12Rozdział III Standard CL-CG (czyste leczenie-czysty gabinet) Kryterium struktury ......12 • Przygotowanieunitustomatologicznegodobezpiecznegoleczenia .............................12 • Przygotowanieinnychurządzeńiwyposażenia–kryteriumprocesu ...........................13 • Przygotowaniesterylnychnarzędzi ...............................................................................13Rozdział IV Standard CL-HP (czyste leczenie-higiena personelu) .....................................15Rozdział V Odpady medyczne ................................................................................................15Rozdział VI Działania doskonalące ........................................................................................15Rozdział VII Dokumentacja gabinetu stomatologicznego ...................................................16Załącznik A do Standardu CL-GS: 2019 /1 / Punkty krytyczne w gabinecie stomatologicznym .....................................................................................................................17
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
4
WprowadzenieGabinetstomatologicznyjestjednymzgabinetówzabiegowych,wktórychwykonujesię diagnostykę chorób jamy ustnej, leczenie uzębienia, przyzębia i chorób błonyśluzoweja takżewykonujesięzabiegioperacyjneoróżnymstopniu inwazyjności.Wykonujesięrównieższeregczynnościpomocniczychtakichjakprzygotowaniena-rzędzidosterylizacji,atakżeczynnościzwiązanychzgospodarkąodpadami.
Lekarz stomatolog i asystująca mu higienistka/asystentka stomatologiczna mająduży kontakt zmateriałem biologicznym różnych pacjentóww tym ze: śliną, krwią,tkankązębową,wydychanympowietrzemzdrógoddechowychpacjenta,atakżepotemnatwarzyleczonychpacjentów.Każdyczłowiekmamiędzyinnymiwjamieustnej,dy-namicznyorazbardzozróżnicowanyiunikalneekosystemdrobnoustrojów,zwanymi-krobiomemdrógoddechowych,którajestniezbędnadożyciaifunkcjonowaniekażdegoczłowieka.Wludzkiejsliniestwierdzasięobecnośćponad100rodzajówbakterii,wtymokoło40dotychczasnieopisanych.Wekosystemietym,możnawyróżnićtakierodzajebakteriejak:Streptococcus, Prevotella, Veilonella, Neisseria, Heamophilus, Rothia, Po-rphyromonas, Fusobacterium, Scardovia, Parascardovia i Alloscardovia.Zupełnieinnyskładmikrobiologicznydotyczypłytkibakteryjnejgdziespotykasiębakterietakiejak:S. mutants, S. salivarus, S. motis,Lactobacillus spp.,Methanobrevibacter oralis i M. smithii, Actinobacillus spp., Campylobacter spp., Fusobacterium nucleatum i Porphyro-monas gingivalis. W jamie ustnej można również zauważyc bakteriofagi Aggregatibac-ter actinomycetemcomitans oraz grzyby Candida spp., Saccharomyces spp., Penicillium spp., Scopularis spp., Geotrichum spp. oraz Aspergillus spp., Cryptococcus spp., Fusa-rium spp., Alternaria spp., Aurebasidium spp., Epicoccum spp, Phoma spp. oraz grzyby z rodzaju Malassezia – patogenów charakterystycznych dla mikrobiomu skóry, w tym skóry owłosionej.
Mikroorganizmyżyjąwswoimnaturalnymśrodowisku,np.wjamieustnej,chroniączłowiekam.in.przedniektórymizakażeniamiipodczaszabiegówstomatologicznychmogązostaćprzeniesionedo innychmiejsc,np.donaciętych lubuszkodzonych jało-wychtkanek,gdziemogąspowodowaćzakażeniaoportunistyczne.Szczególnienarażeninazakażeniasąpacjenci,którymwszczepiasięimplanty,usuwazębyiwykonujeinnezabiegi inwazyjnenp.znieczuleniemiejscowe,plastykęwędzidełka itp.Częstodo le-karzastomatologazgłaszająsiępacjenci,którzymajązmianyropnewjamieustnenp.zapaleniedziąseł(łac.gingivitis),zepsutezębynp.przezpróchnicę,dodatkowomająza-każeniagórnychlubdolnychdrógoddechowych,zażywająantybiotyki,którezmieniająilościowoi jakościowomikrobiomjamyustnej.Przyokazjistosowaniaantybiotyków,częstodochodzidorozwojuzakażeńgrzybiczych(naskutekzaburzeniarównowagimi-krobiologicznej).
Ukażdegoczłowiekawystępujepłytkanazębnazwanarównieżpłytkąbakteryjną,któraprzylegadopowierzchniuzębieniaczyprotezzębowych.Zmineralizowanapostaćpłytkinazębnejbędziemynazywaćkamieniemnazębnym.
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 5
Nazębachwokolicachszyjekzębowychosadzasiękamieńnazębny(łac.calculusdentalis), który czyni gładką powierzchnię zębów chropowatą, szorstką.Niedokładnei zbyt szybkie szczotkowanie zębów powoduje nawarstwianie się kamienia nazębne-go,naktórymosadzająsiębakterie.Bakterierozmnażająsięipowodująpowstawaniei rozmnażanie się biofilmu, czyli żywej niewidocznej „gołymokiem”wielokomórko-wej strukturybakterii.Wbiofilmie zwanym równieżbłonąbiologiczną (ang. biologi-calmembrane),mogąopróczbakteriirozwijaćsięinnemikroorganizmy,któreżyjąc„w jednej społeczności” jako strategii przetrwaniam.in.wymieniają swójmateriał gene-tyczny,komunikująsięmiędzysobą(angquorumsensing),przemieszczająsięzmiejscanamiejsce,wytwarzająnowegenetyczniemikroorganizmy,któresąbardziejzjadliwe,trudnedoeradykacjiprzezantybiotykiiśrodkidezynfekcyjne.
Wgabineciestomatologicznymistniejewysokieryzykozakażeńróżnymimikroor-ganizmamichorobotwórczymi,międzyinnymi:–wirusami przenoszonymi drogą krwi (pozajelitowo) np. wirusy zapalenia
wątroby w tym HAV, HCV, HBV i ludzki wirus niedoboru odporności- HIV, (wykreślono)(wirusyteprzenosząsięrównieżdrogąkontaktówseksualnych,niewiemyileosóbjestzakażonychzewzględunazróznicowanyokresbezobjawowyzakażeńiniewykonywaniebadańprzesiewowychpozwalającychnawczesnewy-krywaniezakażeń,celempodjęcialeczenia
–wirusami przenoszonymi drogą powietrzno-kropelkowąidrogąbezpośredniegokontaktunp.przezręce(np.wirusygrypy,adenowirusy,rinowirusy,herpeswirusy/wirusopryszczkiitp.),
–bakteriami (w tymprątkami gruźlicy, gronkowcami, paciorkowcami iwielomainnymi)–
–grzybami(np.Candida albicans),–mikroorganizmami żyjącymi w biofilmie (jeżelinarzędziastomatologiczneniebędąprofesjonalnieprzygotowanedoponownegoużycia,będąstanowićpoważneźródło zakażeń dla leczonychpacjentów i dla personelu posługującego się tyminarzędziami–nanarzędziachutworzysiębiofilmpodobnydotego,którytworzysięnazębach.Biofilmnanarzędziachjestbardzotrudnydozniszczeniapodczassterylizacji,oileniesąprzestrzeganewszystkiezasadywłaściwejobróbkimającejnaceluprzygotowaniebezpiecznych,tj.czystychisterylnychnarzędzistomatolo-gicznych).
Zakażenia,doktórychmożedojśćwgabineciestomatologicznymprzenoszonesąprzez–niesterylnenarzędzia,–nieodpowiednio przygotowany personel (nieprawidłowa higiena rąk, długie pa-znokcie,biżuterianarękach,długie,niezwiązanewłosy,nieprawidłowoużywanerękawice,zanieczyszczone,zbytrzadkozmienianeubraniaochronne,chorobyper-sonelu),
–niewłaściwieprzygotowanyunitstomatologiczny,–niewłaściweprzechowywanieiużywaniesterylnychwyrobówmedycznychwielo-razowegoijednorazowegoużytku.
Wprowadzenie
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
6
Wdrożenie systemu zarządzania bezpieczeństwemmikrobiologicznymStandard CL- GS:2018/1wgabineciestomatologicznymjestdecyzjąosóbzarządzającychfunk-cjonowaniemgabinetustomatologicznego,któramanaceluminimalizację ryzykaza-każeń.Decyzjatawynikaznietylkozodpowiedzialnościzabezpieczeństwopacjenta,ale również zwymagań prawnych dotyczących opieki zdrowotnej nad pacjentem jakrównieżbędziemiałakonkretnywymiarekonomicznyzuwaginaograniczeniekosztówzwiązanychzleczeniemzakażeńzwiązanychzopiekązdrowotną-HAI(ang.HealthcareAssociatedInfection),popularnienazywanychzakażeniamiszpitalnymiorazewentual-nychkonsekwencjiprawnychwynikającychzzakażeń.
Jedyniewprowadzenienowych,nowoczesnych standardówdecyzyjnych i proce-duralnych w gabinecie stomatologicznymmoże znacznie ograniczyć ryzyko zakażeńwdziałalnościstomatologicznej.
Wniniejszymstandardziestosujesięnastępującesiłyzaleceń:–„powinien”,„należy”–oznaczawymaganie,–„zaleca się”-oznaczazalecenie,–„dopuszcza się”–oznaczadopuszczenie,–„może”–oznaczamożliwośćlubzdolność,
Informacjeoznaczone„Uwaga”oznaczanesąwskazówkamiułatwiającymizrozu-mienielubwyjaśniającymizwiązanewymaganie.
ZałącznikAdoStandardCL-GS:2018/1–Punktykrytycznewgabineciestomato-logicznym,pomagawidentyfikacjipunktówkrytycznychbezpośrednichipośrednichcopowinnomiećzastosowaniewidentyfikacjizagrożeńianalizieryzyka,którąnależyprze-prowadzićwgabineciestomatologicznym.Ocenaryzykapowinnabyćpoddawanaokreso-wymprzeglądompodkątemaktualnościidoskonaleniawdrażanegosystemujakości.
Rozdział I Zasady ogólne
–Gabinetstomatologicznypowinienmiećodpowiedniąinfrastrukturęzapewniającą:–łatweutrzymanieczystościpomieszczeńiurządzeń,–odpowiedniukładpomieszczeńzapewniającyoddzieleniestrefyczystejodbrudnej,–oddzielneumywalkiwstrefieczystejibrudnej,–wydzielonemiejsce przeznaczone do dezynfekcji i sterylizacjiwyrobówme-dycznych,–odpowiedniewarunkisanitarno-higienicznewstrefiepoczekalnipacjenta.
–Biorącpoduwagęspecyfikęzabiegówstomatologicznychnależyzapewnićodpo-wiedniąliczbęwykwalifikowanegopersoneluwłaściwegodlarodzajuzabiegu.
–Należyzapewnićodpowiedniąilośćijakośćśrodkówochronyindywidualnejdlapersonelugabinetustomatologicznegoorazpacjentów.Wymaganejestrównieżod-powiedniezabezpieczaniewszystkichelementówwyposażeniagabinetu,którychlekarzstomatologdotykapodczaszabiegu.
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 7
–Należyopracowaćiwdrożyćplanhigienywgabineciestomatologicznym,zwra-cającwnimszczególnąuwagęnastosowanieśrodkówdezynfekcyjnychzgodniez zaleceniamiproducenta, utrzymanie czystości i porządkuna stanowiskupracyczypostępowaniewprzypadkuzranieniawczasiepracy.
Gabinet stomatologiczny powinien posiadać sterylizatornię spełniającą wymogiRozporządzeniaMinistraZdrowiazdnia26czerwca2012rwsprawieszczegóło-wychwymagań,jakimpowinnyodpowiadaćpomieszczeniaiurządzeniapodmiotuwykonującegodziałalnośćleczniczą(Dz.U.12.739zdnia29czerwca2012r(wy-mogidotyczącesterylizatorniwambulatorium).
Rozdział II Standard CL-CR (Czyste Leczenie-Czyste Ręce)
Kryterium procesuMającnauwadze,żedo80%zakażeńszpitalnychmamiejscezpowoduzaniedbańwprzestrzeganiuprawidłowejhigienyrąk,należywprowadzićnastępującezasady:
1. Wymania dotyczące postępowania podczas badania stomatologicznego, za-biegu fluoryzacji kontaktowej, wybielania zębów, oddania pacjentowi apa-ratu ortodontycznego ruchomego, oddania szyn wybielających i protez cał-kowitych.
1.1. Higieniczne mycie rąkPrzedprzystąpieniemdopracywgabineciestomatologicznymnależyzdjąćbiżuterię,krótkoobciąćpaznokcieizmyćznichlakier.Niedopuszczasięużywaniasztucznychpaznokci(tipsów).Preparatydomyciaidezynfekcjirąkpowinnybyćumieszczonewdozownikachbezkontaktowych(łokciowychlubelektronicznych),najlepiejwsys-temiezamkniętym(zapewnitobezpieczny,higienicznysposóbdozowaniaiużycia).Skórarąkniemożemiećżadnychmikrouszkodzeńanizmianchorobowych.
Sposób higienicznego mycia rąk:–zwilżyćręcebieżącąletniąwodą,–ułożyćjednądłońnakształtkubka,–łokciemdrugiejrękiucisnąćramiędozownikałokciowegolubjednądłońułożonąnakształtkubkapodstawićpoddozownikelektroniczny,
–wziąć1,5ml(1dozę)preparatuprzeznaczonegodomyciarąkirozprowadzićposkórzedłonizgodnieztechnikąmyciarąkwgAyliffe,
–myćręcezgodniezprocedurąreferencyjną–należywykonać6etapów(po5razynakażdąrękę),
–wczasiemycianależywziąćkolejne1,5mlpreparatudomyciarąk(1dozę)prepa-ratudomyciarąk–skóradłoniinadgarstków(naszerokośćdłoni)musibyćcałyczaspokryta/zwilżonapreparatemdomycia,
RozdziałII–StandardCL–CR(CzysteLeczenie–CzysteRęce)
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
8
–myćręceprzez1 minutę(zgodnieznormąPN-EN1499)anastępnieopłukaćpodbieżącąletniąwodąprzez15sekund,
–osuszyćręceręcznikiemjednorazowegoużycia.1.2. Dezynfekcja rąk
–ułożyćjednąsuchądłońnakształtkubka,–łokciemdrugiejrękiucisnąćramiędozownikałokciowegolubjednądłońułożonąnakształtkubkapodstawićpoddozownikelektroniczny,
–wziąć1,5ml(1dozę)preparatuprzeznaczonegodo(wykreślono)dezynfekcjirąk,–wcieraćpreparatdezynfekcyjnywręcezgodniezprocedurąreferencyjną–należywykonać6etapów(po5razynakażdąrękę)–(zgodnieztechnikądezynfekcjirąkwgAyliffe),
–wczasiedezynfekcjinależywziąćkolejne1,5ml(1dozę)preparatudodezynfekcjirąk–skóradłoniinadgarstków(naszerokośćdłoni)musibyćcałyczaszwilżonaalkoholowympreparatemdezynfekcyjnym,
–dezynfekowaćręceprzez1minutę(zgodnieznormąPN-EN1500),–poczekać, aż skóra rąk wyschnie (preparatdezynfekcyjnybędziemiał czasnazadziałanie).Uwaga
–Niewolnostosowaćpreparatudodezynfekcjirąknamokrąskórę,ponieważwodarozcieńczypreparat,obniżysięskutecznośćdezynfekcji,anaskórekulegnieuszko-dzeniu.
–Dezynfekowanychrąkniewolnowycieraćdosucharęcznikiemjednorazowym.–Wwolnychchwilachnależypielęgnowaćręcekrememumieszczonymwdozowni-kubezkontaktowym.Technika mycia i dezynfekcji rąk (wg Ayliffe)
Niżejwymienioneetapydotyczązarównomycia,jakidezynfekcji(higienicznejichi-rurgicznej)samychdłoniiichgrzbietów,któremusząbyćwczasiekażdejproceduryumyteizdezynfekowanedokładnietaksamo,abyzapewnićskutecznośćmycialubdezynfekcjirąk.Myjącidezynfekującręcenależypamiętaćrównieżoumyciuizde-zynfekowaniunadgarstków(przynajmniejnaszerokośćdłoni,czylidowysokości,doktórejsięgająmankietyrękawicdiagnostycznychichirurgicznych.Etapy,należypowtórzyć5razy(nakażdąrękę)przedprzejściemdonastępnegoetapu:–etap1–pocieraniewewnętrznychczęścidłoni,–etap2–pocieraniepowierzchniądłoniowąprawejdłoniopowierzchnięgrzbietowądłonilewej(zmianarąk),
–etap3–pocieraniewewnętrznychczęścidłonizprzeplecionymipalcami(zmia-narąk),
–etap4–pocieraniegrzbietowejczęścizagiętychpalcówjednejdłonipodzgiętymipalcamidrugiejdłoni(zmianarąk),
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 9
–etap5–obrotowepocieraniekciukaprawejdłoniowewnętrznaczęśćzaciśniętejnanimlewejdłoni(zmianarąk),
–etap6–obrotowepocieranieopuszkówpalcówprawejdłoniwzagłębieniudłonio-wymlewejdłoni(zmianarąk).1.3. Założenie rękawic diagnostycznych lub chirurgicznych
Uzupełnieniemhigienicznegomyciaidezynfekcjirąkjestwłaściweposługiwaniesięrękawicamidiagnostycznymi.Wzwiązkuzespecyfikągabinetustomatologicznego,wktórympowstajedużobioaerozolu,docierającegodoodległychmiejscwgabineciestomatologicznym, nie każdy rodzaj opakowań z rękawicamimoże być używany.Najbezpieczniejszymi rękawicamisą rękawicepakowanewsposóbumożliwiającypociągnięcie zamankiet jednej rękawicy.Ponałożeniu pierwszej rękawicynależyrękąwrękawicypociągnąćzamankietkolejnejrękawicyinałożyćjąnadrugąrękę.Dotegotypurękawicprzeznaczonesąspecjalneuchwytymocowanenaścianie.
Bezpieczne jest zakładanie sterylnych rękawic do wszelkich procedur stomato-logicznychzuwaginato,żerękawicesązapakowanedochwiliichużyciainiesąnara-żonenaosadzaniesięnaichpowierzchnibioaerozoluikurzu–zminimalizujetoryzykozakażeńzwiązanychz zanieczyszczeniempowierzchni rękawicmateriałembiologicz-nympochodzącymodróżnychpacjentów.Zakładającsterylnerękawice(chirurgiczne)należywykorzystywać do nakładaniawywiniętemankiety i uważać, aby nie dotykaćrękądozewnętrznejpowierzchnijałowychrękawic.
W gabinetach stomatologicznych nie powinno się używać rękawic pakowanychwnieszczelneopakowaniazdużymotworemwlotowym,przezktórymożnawłożyćdoopakowaniapalcelubcałądłoń.Natakichrękawicachjestnajwięcejzanieczyszczeńbiolo-gicznych.Imdłużejopakowaniejestużywane,tymwiększejestzagrożeniedlapacjenta.
Od21kwietnia2018rokuobowiązujenoweRozporządzenie(UE)wsprawieśrod-kówochronyindywidualnej,wgktóregorękawicemedycznemusząspełniaćm.in.wy-moginormyPN-ENISO374-5:2017(pełnanazwanormy:„Terminologia i wymagania dotyczące ryzyka przenikania mikroorganizmów”).
Rękawicemedyczneopróczochronymikrobiologicznej,musząrównieżstanowićdlapracownikaochronęprzedsubstancjamichemicznymiorazposiadaćodpornośćnaprzesiąkanie (PN-EN374-1:2017,PN-EN374-2:2015,PN-EN16523-1:2015,PN-EN374-4:2014.
Uwaga:–Przednałożeniemrękawicnależyumyćizdezynfekowaćręce(dopuszczasięwy-konaniedezynfekcji,jeżeliręceniemiałykontaktuzmateriałembiologicznympa-cjenta).
–Niewolnodotykaćopakowaniarękawicbrudnymi,niezdezynfekowanymirękami.– Rękawice muszą być;
– nałożone bezpośrednio przed podejściem do pacjenta– zdjęte bezpośrednio po odejściu od pacjenta,– zmieniane tak często, jak wymaga tego sytuacja.
RozdziałII–StandardCL–CR(CzysteLeczenie–CzysteRęce)
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
10
–Niedopuszczalnejestwykonywaniewrękawicachtakichczynnościjak:regulowa-niewysokości fotela stomatologicznego, ustawianie unitu, asystora, oświetlenia,odbieranie telefonu,wypełnianiedokumentacji,otwieranie szuflad,wychodzeniezgabinetu/otwieraniedrzwi,włączanieiwyłączanieświatła.
–Niedopuszczalnejestwykonywaniejakichkolwiekczynnościprzyróżnychpacjen-tachwtychsamychrękawicach.
–Wprzypadkupacjentówuczulonychnalateks,personelniemożeużywaćrękawiclateksowych.Należyużywać rękawicnitrylowych (niesterylnych) lubneopreno-wych(sterylnych)lubinnychsyntetycznychbezlateksowych.
–Niewolnowkładaćdoopakowańfabrycznychrazwyjętychznichrękawic.– Otwarte opakowania z tradycyjnie pakowanymi rękawicami należy przecho-
wywać w zamkniętych szufladach lub szafkach. –Opakowań z rękawicami nie wolno wkładać do żadnych większych pudełek„ochronnych”.
–Niewolnonakrywaćotwartychopakowańżadnymiosłonamitypu:maskachirur-giczna,serweta,gaziki,czapkachirurgiczna.
–Użyterękawicenależywrzucićdopojemnikaprzeznaczonegodosegregacjiodpa-dówmedycznych,wyłożonegoczerwonymworkiem(worekmusimiećwywiniętyok.20cm.mankiet).
2. Wymagania dotyczące postępowania podczas leczenia stomatologicznego za-chowawczego, endodontycznego, ortodontycznego
2.1. Higieniczne mycie rąk (jakwpunkcie1.1)2.2. Dezynfekcja rąk (jakwpunkcie1.2)2.3. Założenie rękawic diagnostycznych (jakwpunkcie1.3)2.4. Zabezpieczenie wyposażenia gabinetu stomatologicznego
Wszystkiepowierzchniedotykoweunitustomatologicznego(doktórychdotykasto-matologwczystychlubsterylnychrękawicach)powinnybyćzabezpieczonejednora-zowymi,sterylnymiosłonami.Przednałożeniemosłon,powierzchnieunitupowinnybyćzdezynfekowanejednorazowymichusteczkamilubserwetaminasączonymipre-paratemdezynfekcyjnymoszerokimzakresiedziałaniaprzeznaczonymdodezynfek-cjipowierzchni(alkoholowymlubbezalkoholowym).
2.5. Środki ochrony osobistej personeluNaczystyfartuchlekarski,którypowinienmiećkrótkirękaw,należyzałożyćjedno-razowy,niesterylnyfartuch.Fartuchnależyzmieniaćprzedkażdympacjentem.Zasa-dypolitykiubraniowejzalecajądodatkowąodzieżochronnąjednorazową.
Lekarzstomatologihigienistkastomatologicznaasystującadozabiegupowinnina-łożyćokularyochronne(lubinnąosłonęnaoczy),maskęchirurgicznąirękawiceochron-ne(chroniąceprzedprzenikaniemmikroorganizmów).
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 11
2.6. Użycie koferdamu (ślinochronu)Zawsze,kiedytomożliwenależyużywaćkoferdamu(wykonanegozlateksulubsi-likonu–dlawszystkichpacjentówuczulonychnalatekstrzebaużywaćproduktuniezawierającegolateksu).Donakładaniakoferdamunależyzapewnićsterylneklamryiramki.Koferdammusibyćużywanyjednorazowo.Pozakończeniuleczeniapacjen-ta,brudnykoferdamnależywyrzucićdopojemnikaprzeznaczonegodo segregacjiodpadówmedycznych.
Zewzględunadużątoksycznośćprzyusuwaniuamalgamatówkoferdamjestko-niecznością.
2.7. Personel–Dowszystkichzabiegów,wktórychnaruszonazostajeciągłośćtkanekwymaganajestosobaasystującaipomagająca.
–Zalecasiępracęnasześćrąktak,abyjednahigienistka/asystentkastomatologicznapartnerowała lekarzowi, a drugapomagała (otwierała opakowania ze sterylnyminarzędziamiisprzętemjednorazowegoużytku)–podobniejakwinnychgabine-tachzabiegowych.
–Obiehigienistkistomatologiczne(asystującaipomagająca)powinnyposiadaćta-kie samo przygotowanie do pracy; powinny być przeszkolonew zakresie pracywgabineciestomatologicznymorazpowinnyukończyćkurssterylizacji,abymócwsposóbprofesjonalnyprzygotowaćnarzędziaisprzętmedycznywielokrotnegoużytkudoponownegoużycia.
3. Wymagania dotyczące postępowania podczas zabiegów inwazyjnych – w za-kresie chirurgii stomatologicznej, implantologii, periodontologii (skaling, pia-skowanie, kiretaż), protetyki (szlifowanie zębów pod korony, mosty i licówki)
3.1. Chirurgiczne mycie rąkDłonienależymyćtakjakwprzypadkuhigienicznegomycia,zgodniezprocedurąreferencyjną.Należydokładniewykonać6etapów(5razynakażdąrękę).Dodatko-wonależyumyćręcenajpierwdozgięćłokciowych,następnieodok2/3wysokościprzedramion,nakoniecdłonieinadgarstki.Wczasiemyciarąkipłukania,dłoniemu-sząbyćuniesionedogóry,tak,abywodaspływaławjednymkierunku–dołokcia.
ZgodniezwytycznymiŚwiatowejOrganizacjiZdrowia,szczoteczkiniesązalecanedochirurgicznegomyciarąk.Jałowąszczoteczkęnależyużyćdomyciapaznokci(skórypodpaznokciami).
Czasmyciachirurgicznegorąkpowinienwynosić2 minuty,płukania15sekund.Umyteiopłukaneręcenależyosuszyćsterylnymręcznikiem(abyuniknąćdodatkowegozanieczyszczeniarąk–wgproceduryreferencyjnejwnormiePN-EN12791).
3.2. Chirurgiczna dezynfekcja rąk.Wczasiedezynfekcjisucheręce(dłonie)musząbyćuniesionedogóry,tak,abypre-paratdezynfekcyjnymógłspływaćwjednymkierunku–dołokcia.Ręcenależyde-zynfekowaćwtakisamsposóbjakbyłowykonanemycie.
RozdziałII–StandardCL–CR(CzysteLeczenie–CzysteRęce)
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
12
Łącznyczaswcieraniapreparatudezynfekcyjnegowskóręrąkpowinientrwać nie krócej niż 3 minuty i nie dłużej niż 5 minut. Preparat do chirurgicznej dezynfekcji rąk powinien być wcierany w skórę rąk do czasu wyschnięcia skóry.
3.3. Założenie sterylnych rękawicNakładanierękawicnależyrozpocząćodlewejręki,zachowująckolejnośćwykony-wanychczynności:–należyrozłożyćpakietzrękawicami,–palcamiprawejrękichwycićzawywiniętymankietlewejrękawicy,–wsunąćlewądłońdorękawicy,–palcamilewejrękichwycićprawąrękawicęwkładającpalcepodmankietiwłożyćprawąrękędorękawicy,
–naciągnąćmankiety (zzachowaniemostrożności, abyniezabrudzićzewnętrznejpowierzchnirękawic).
Ponałożeniusterylnychrękawicniemożnadotykaćdożadnejniesterylnejpowierzchni.3.4. Zabezpieczenie wyposażenia gabinetu stomatologicznego (jakwpkt2.4)3.5. Środki ochrony osobistej personelu (jakwpkt2.5)
Naczystyfartuchlekarski,którypowinienmiećkrótkirękaw,należyzałożyćjednora-zowy,sterylnyfartuchochronny.Fartuchnależyzmieniaćprzedkażdympacjentem.
3.6. Użycie koferdamu (jakwpkt2.6)3.7. Personel (jakwpkt2.7)
Rozdział III Standard CL-CG (czyste leczenie-czysty gabinet)
Kryterium strukturyPrzygotowanie unitu stomatologicznego do bezpiecznego leczenia
–Całapowierzchniaunitustomatologicznego,konsolaunitu,rękawymikromotora-,rękawturbiny,rękojeśćdmuchawki,siedziskoizagłówekmusząbyćdezynfeko-waneprzedipoprzyjęciukażdegopacjenta.
–Zalecasięużywaniedodezynfekcjijednorazowychchusteczeknasączonychpre-paratemdezynfekcyjnymoszerokimzakresiedziałania.Dezynfekcjęnależywy-konaćprzezprzetarciepowierzchni(zmycie)ipozostawieniejejdowyschnięcia.Wmiejscachtrudnodostępnychzalecanejestużycieśrodkadezynfekcjiwsprayu.
–Należy robić przerwy między pacjentami (preparaty użyte do dezynfekcji po-wierzchnimusząmiećczasnazadziałanie,gabinetmusibyćprzewietrzony,abyzmniejszyćstężeniemateriałubiologicznegorozpylonegowgabineciewpostacibioaerozolu).
–Wszystkiekońcówkiobrotowe:turbiny,kątnice,prostnice,rękojeśćskaleraipia-skarkiorazdmuchawkamusząbyćsterylnedokażdegopacjenta.
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 13
–Końcówkiobrotowemusząbyćzgodniezzaleceniemproducentaoliwioneprzedsterylizacją.
–Konsolęunitu(pozałożeniusterylnychrękawic)należyzabezpieczyćjednorazo-wą, jałową serwetą z przylepnymbrzegiem lub założyć oryginalną dopasowanądokonsoliwysterylizowanągumowąosłonę(nowszeunity).Następnienależyza-mocowaćdorękawówunitusterylnemikromotorydokątnic(wprzypadkubrakumożliwości sterylizacjiw/wmikromotorów należy przygotować sterylne osłonyfoliowe,którenastępniepozałożeniukońcówekobrotowychumieszczasięnarę-kawieosłaniającmikromotor).
–Wnowszychunitachnależyzałożyćwcałościsterylnądmuchawkę(wprzypadkubrakumożliwościsterylizacjirękojeścidmuchawkizalecasięzałożenienaniąste-rylnego,jednorazowegorękawafoliowego).Przygotowanie innych urządzeń i wyposażenia – kryterium procesu
–Inneurządzaniatakiejakpiaskarka,skalerpowinnybyćwyjmowanezesterylnychpakietówbezpośrednioprzypacjencie.
–Należypamiętaćozabezpieczeniuuchwytówlampyunitusterylnymiosłonamilubgdyproducenttoprzewidziałkażdorazowowpinaćdolampysterylizowaneuchwyty.
–Niedopuszczalnejestpozostawianiewpiętychkońcówekdentystycznych(turbina,kątnica,dmuchawka)przedprzyjęciempacjenta.
–Całaprocedurazałożeniakońcówekobrotowychpowinnaodbyćsięwobecnościpacjenta.Przygotowanie sterylnych narzędzi
Niezależnieodpodmiotuleczniczego,wktórejwykonywanesązabiegiinwazyjne/operacyjnezasadyprzygotowaniasprzętuwielokrotnegoużytkudoponownegouży-ciasątakiesame.Jakośćnarzędziisprzętumedycznegomusibyćnawysokimpozio-mie,gwarantującymwszystkimpacjentom,wtympacjentomwszystkichgabinetówzabiegowych100%bezpieczeństwomikrobiologiczne.
Ponowneprzygotowanie(ponownaobróbka)wyrobówmedycznychdoużycia jest to procedura obejmująca czynności zapewniające bezpieczeństwo ponownego użyciawyrobu,takiejakrutynowydemontaż,mycie,dezynfekcja,konserwacja,testyfunkcyjneisterylizacja.
Technologia procesu przygotowania narzędzi wielokrotnego użytku do ponow-nego użycia musi przebiegać w ściśle określonych, następujących po sobie etapach, któremusząbyćwykonanezmaksymalnąstarannościąiefektywnością:–mycie i dezynfekcja wstępna(wroztworzemyjąco-dezynfekującym,wwaniencedezynfekcyjnejimyjniultradźwiękowej–wceluusunięciapozostałościmateriałuorganicznegorazemzdrobnoustrojami),
–mycie właściwe (wceluwiększej/dalszejredukcjiilościmateriałuorganicznegoorazliczbydrobnoustrojów–procestenmusibyćwykonanywmyjni-dezynfektorze),
–dezynfekcja(wceluredukcjiliczbydrobnoustrojówżywychdobezpiecznegopo-ziomu–procestenmusibyćwykonanywmyjni-dezynfektorze),
RozdziałIII–StandardCL-CG(czysteleczenie-czystygabinet)
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
14
–płukanie(wceluusunięciapozostałościchemikaliówstosowanychdomyciaide-zynfekcji),
–końcowe płukanie(wodądemineralizowanądlaochronynarzędziprzeduszkodze-niami,któremogąbyćspowodowaneprzezsolemineralnerozpuszczonewwodziewodociągowej oraz przedmożliwością utworzenia się biofilmu bakteryjnego naszorstkichodosaduznieodpowiedniejwodypowierzchniach),
–suszenie (zmaksymalnąwydajnością,byograniczyćkontaktnarzędzizwodą),–kontrola stanu technicznego – testy funkcyjne (sprawdzenieruchomości,narzę-dzi,ichchwytności,zdolnośćcięcia,kontrolaprzewodówelektrycznychwystępu-jącychwurządzeniachmedycznych.
–pakowanie (wopakowaniasterylizacyjnezgodneznormamiwcelumożliwościbezpiecznegoprzechowywaniaiprzemieszczaniajałowychnarzędziisprzętów),
–sterylizacja (ściśledobranadokonkretnegozestawulubpakietu),–kontrola skuteczności procesów(m.in.mycia,dezynfekcji,pakowania–zgrzewa-nia,sterylizacji),
–prowadzenie dokumentacji dotyczącej procesu przygotowania narzędzi do po-nownegoużycia,abymożnabyłowkażdejchwiliudowodnić,żewszystkieetapyponownejobróbkibyływykonaneznależytąstarannościąiskutecznością,
– autoryzacja dokumentacji wsadu przez kompetentnych (uprawnionych) pra-cowników sterylizatorni,
–zwalnianie parametryczne (jeżeliwszystkietestytj.testpróżniowy,testBowie-Dick,wskaźniki procesu zewnętrzne, kontrolawsadu są pozytywne, sterylizatorniesygnalizowałżadnychbłędów,atakżezapisparametrówprocesu–temperatury,ciśnieniaw danym cyklu sterylizacji także sąwłaściwe, załadunekmoże zostaćzwolniony),
–stosowanie normzharmonizowanychzunijnądyrektywąowyrobachmedycznych(Normyopisująm.in.wymaganiadlaurządzeństosowanychwtechnologiiponow-nejobróbki,walidacjiirutynowejkontroliprocesówsterylizacji,wskaźnikówite-stówkontroliprzebieguprocesówsterylizacji;określająteż,jakąodpowiedzialnośćzaeksploatacjęsterylizatoraponosiwytwórca,ajakąużytkownik).
Narzędziastomatologiczne(chirurgiczne)mogąbyćuznanezasterylne,jeżelisteryli-zacjazostałaprzeprowadzonazeskutecznościąSAL≤1/1.000.000,narzędziazostaływysterylizowanewrazzopakowaniem.Sterylnenarzędziamusząbyćprzechowywa-newhigienicznychwarunkach.
Wszystkie narzędzia i sprzęty, które mają kontakt z uszkodzonymi tkankami muszą być sterylne, czyli muszą być przygotowane zgodnie z opisaną wyżej standar-dem proceduralnym i technologią.
Wiertła stomatologiczne/dentystyczne powinny być pakowane do pojedyn-czych torebek papierowo-foliowych.
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 15
Rozdział IV Standard CL-HP (czyste leczenie-higiena personelu)
–Wprzypadku leczeniazachowawczego,protetycznego,periodontologicznego,gdypowstajeaerozol(szlifowaniezęba,polerowanie,skaling,piaskowanie),osobawy-konującazabiegmusibyćubranawjednorazowyniesterylnyfartuchzdługimiręka-wami,amankietysterylnychrękawicpowinnybyćnałożonenarękawyfartucha.
–Wprzypadkuzabiegówchirurgicznych,implantologicznychzalecanejestzałoże-niesterylnegojednorazowegofartucha.
–Obowiązujerównieżzałożeniejednorazowejochronnejmaseczkinatwarz,czepkaiokularówochronnych.
–Wgabineciezabiegowympowstająbioaerozole,którewzależnościodwielkościczą-stekosadzająsięnapowierzchniachlubzawieszonesąwpowietrzuprzezkilkago-dzinimogąpowodowaćzakażeniepersoneluipacjentów.Wzwiązkuztymgabinetystomatologicznepowinnybyćklimatyzowanelubodpowiedniowentylowane.
Rozdział V Odpady medyczne
Odpadymedycznemusząbyćodpowiedniogromadzoneimagazynowane,oznako-waneiprzekazywanedoutylizacjązgodniezwymaganiamiprawnymidotyczącymiodpadówmedycznych.Wytwórcaodpadówpowinienewidencjowaćodpadyjakiteżposiadaćkartęprzekazaniaodpadów.Właścicielpraktykistomatologicznejmapra-wodomagaćsięodpodmiotuutylizującegozakaźneodpadymedycznepotwierdze-niaunieszkodliwieniaodpadów.(RozporządzenieMinistraŚrodowiskaz12grudnia2014rokuwsprawiewzorówdokumentówstosowanychnapotrzebyewidencjiod-padów(Dz.U.z2014roku,poz.1973).
Rozdział VI Działania doskonalące
–ZgodniezUstawązdnia5grudnia2008r.o zapobieganiu oraz zwalczaniu za-każeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.Unr234,poz.1570zpóźn.zm)Art.11.1.KierownicyZakładówOpiekiZdrowotnejorazinneosobyudzielająceświadczeńzdrowotnychsąobowiązanidopodejmowaniadziałańzapobiegającychszerzeniusięzakażeńichoróbzakaźnych.Wymaganiatedotycząwrównejmierzeleczeniapacjentówwgabineciestomatologicznym.
–Należywdrożyć działania, o którychmowaw ust. 1Ustawy, a które obejmująwszczególności:
RozdziałIV–StandardCL-HP(czysteleczenie-higienapersonelu)
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
16
–ocenęryzyka(zachorowalność)wystąpieniazakażeniazwiązanegozwykonywa-niemświadczeńzdrowotnych,–monitorowanie czynników alarmowych i zakażeń związanych z udzielaniemświadczeńzdrowotnychwzakresiewykonywanychświadczeń,–opracowanie,wdrożenieinadzórnadproceduramizapobiegającymizakażeniomichorobomzakaźnymzwiązanymzudzielaniemświadczeńzdrowotnych,wtymdekontaminacji: skóry i błon śluzowych lub innych tkanek,wyrobówmedycz-nych oraz powierzchni pomieszczeń i urządzeń, oraz procedurę postępowaniawprzypadkuekspozycjizawodowej,–stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej w celu zapobieżeniaprzeniesieniunainneosobybiologicznychczynnikówchorobotwórczych.
Standardwymagawdrożeniazarządzaniaryzykiemwgabineciestomatologicznym.ZałącznikAdoStandardCL-GS:2018/1–Punktykrytycznewgabineciestomato-logicznymwskazuje najważniejsze, bezpośrednie i pośrednie punktykrytyczne conależywykorzystaćwidentyfikacjizagrożeńianalizieryzyka.
Poprzeprowadzeniuanalizyryzykanależywdrożyćodpowiednieśrodkisterowaniaryzykiemwceluminimalizacjiryzykszczątkowychizagrożeń.
Analizęryzykanależyprzeprowadzićwgabineciestomatologicznymwsposóbsys-tematyczny.Ocenaryzykapowinnabyćpoddawanaokresowymprzeglądompodkątemaktualnościidoskonalenia.Należyprowadzićzapisydotycząceanalizyryzykaizastoso-wanychśrodkówsterowaniaryzykiem.
Rozdział VII Dokumentacja gabinetu stomatologicznego
Dokumentacjagabinetustomatologicznegopowinnabyćprowadzonazzachowaniemnależytej staranności i powinna spełniaćwymagania prawne dotyczące dokumen-tacjimedycznej obowiązującejw zakłada opieki zdrowotnej iwymagania prawnedotyczącedokumentacjizwiązanejzzapobieganiemzakażeniomszpitalnym.Zasadatapowinnaobowiązywaćwrównejmierzepubliczneiniepublicznezakładyopiekizdrowotnejposiadającegabinetystomatologiczneorazprywatnegabinetystomato-logiczne.
Dokumentacjagabinetustomatologicznegopowinnaobejmowaćconajmniejnastę-pująceelementy:–dokumentacjaleczeniapacjenta,–dokumentacjanadzorowaniainfrastrukturygabinetu(m.in.planyizapisyzrealiza-cjiplanówokresowychprzeglądówtechnicznychwyposażenia,przeglądówikon-serwacjiklimatyzacji),
–dokumentacjaurządzeńisprzętustomatologicznego(deklaracjezgodności,certyfi-katyCE)
–planyhigienyizapisyzrealizacjiplanówhigieny,
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 17
–analizaiocenaryzykawystąpieniazakażeniazwiązanegozwykonywaniemświad-czeń zdrowotnych oraz wdrożone środki sterowania ryzykiem, a także zapisyzokresowejocenyryzyka.
–zapisyzmonitorowanieczynnikówalarmowychizakażeńzwiązanychzudziela-niemświadczeńzdrowotnychwzakresiewykonywanychświadczeń,
–opracowanie,wdrożenie inadzórnadproceduramizapobiegającymizakażeniomichorobomzakaźnymzwiązanymzudzielaniemświadczeńzdrowotnych,wtymdezynfekcjiskóryibłonśluzowychlubinnychtkanek,wyrobówmedycznychorazpowierzchnipomieszczeńiurządzeń,procedurępostępowaniawprzypadkuekspo-zycjizawodowejnakrewlubinnypotencjalnieinfekcyjnymateriał(IPIM).
–proceduryizapisyzplanowania,realizacjiiocenyskutecznościdziałańkorygują-cychizapobiegawczych,
–zapisyzprzeprowadzonejdezynfekcji,sterylizacjiikontroliskutecznościste-rylizacji,
–procedurystosowaniaśrodkówochronyindywidualnejizbiorowejwceluzapobie-żeniaprzeniesieniunainneosobyszkodliwychbiologicznychczynnikówchorobo-twórczych,
–książeczkizdrowiapersoneluizapisyzokresowychbadaństanuzdrowia,–rejestrekspozycjizawodowych,–dokumentacjadotyczącanadzorusanitarnegoiinnychorganównadzoru,–dokumentacjazwiązanazdziałaniaminiepożądanymilekówwprocesieleczenia,–dokumentacjazwiązanazezgłaszanymiincydentamimedycznymi.–dokumenty,procedury,instrukcjepowinnybyćobjęteokresowymprzeglądemak-tualnościzwymaganiamiprawnymiiinnymizaleceniami,
–Zapisypowinnybyćprowadzonestarannie,zzachowaniemidentyfikacjipozwala-jącejnapełnąidentyfikowalnośćprowadzonychidokumentowanychczynności.
–dokumentywycofanepowinnybyćarchiwizowaneprzezokreszgodnyzwymaga-niamiprawnymilubwłasnymijeśliwymaganiaprawneniedefiniująokresuprze-chowywaniadanegodokumentulubzapisu.
Załącznik A do Standardu CL-GS: 2019 /1 Punkty krytyczne w gabinecie stomatologicznym
Endodoncja mikroskopowa
Punkty krytyczne bezpośrednie:– niesterylnewiertarkidentystyczne,– dmuchawki,– pistoletdowypełnień,– brakosłoni jałowychrękawównamikromotoryorazniesterylneklamrydo
koferdamu,
ZałącznikAdoStandarduCL-GS:2018/1–Punktykrytycznewgabineciestomatologicznym
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
18
– braksterylnychkońcówekdopluggera,– braksterylnychkleszczydokoferdamu.Punkty krytyczne pośrednie:– brakodpowiednichprocedur,– braksterylnychosłonnaśrubymikroskopu,– brakosłonnapistoletdowypełnianiakanałów,– brakosłonnalampędoutwardzaniawypełnień,– brakosłondopluggera,– pracawpojedynkę–dotykanieopakowańleków,otwieranieszufladitp.,– niesterylnenarzędziaendodontyczneiwyrobymedyczne(np.wkładykorono-
wo-korzeniowe,kliny).
Periodontologia
Punkty krytyczne bezpośrednie:– niesterylneskalery,piaskarki,kiretyitp.Punkty krytyczne pośrednie:– brakodpowiednichprocedur,– niesterylnerękawiczki,– pracawpojedynkę-dotykanieskażonychpowierzchni,opakowańleków.
Ortodoncja
Punkty krytyczne bezpośrednie:– bezpośrednie:niesterylnenarzędziaortodontyczne(kleszczedocięciadrutu,
kleszczedozdejmowaniazamków,Weingarty,peanyitp.),– niesterylnewiertarkistomatologiczne,– niesterylnepiaskarki.Punkty krytyczne pośrednie:– brakodpowiednichprocedur,– niesterylnerękawiczki,– skontaminowaneaparatyortodontyczneiichelementy,– pracawpojedynkę.
Chirurgia stomatologiczna i implantologia
Punkty krytyczne bezpośrednie:– niesterylnenarzędzia(dźwignie,kleszcze,raspatory,wiertarki),– sterylizowanewiertłazpozostawionązwiercinąkostną,– niesterylnewyrobymedyczne(implantologicześrubyzamykające,zabliźnia-
jące).
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych 19
Punkty krytyczne pośrednie:– brakodpowiedniejliczbypersonelu(pracawpojedynkę),– brakodpowiednichprocedur.
Protetyka
Punkty krytyczne bezpośrednie:– niesterylnewiertarkidentystyczne,– niesterylnewiertła,– dmuchawka,– zbijakidokoron,– łyżkiwyciskowe.Punkty krytyczne pośrednie:– pracawpojedynkę,– dotykanieprzezlekarzalekarstw,– opakowańwyrobówmedycznych,– brakodpowiednichprocedur,– brakjałowychrękawównamikrosilniki,– brakjałowychserwetnakonsolęunitu,– brakjałowegoślinociągu,rękawiczkidiagnostyczne,– pistoletdomaswyciskowych,– zanieczyszczeniegłowicyirękojeściskanerawewnątrzustnego.
Stomatologia zachowawcza, pedodoncja:
Punkty krytyczne bezpośrednie:– niesterylnewiertarkidentystyczne,– dmuchawki,– pistoletydowypełnień,– brakosłonijałowychrękawównamikromotory.Punkty krytyczne pośrednie:– rękawiczkidiagnostyczne,– niesterylnewyrobymedyczne(paski,– kształtki,– formówki,– kliny,– ślinociągi,gumkipolerskie),– brakodpowiednichprocedur,– pracabezasysty–otwieranieszuflad,leków,dotykanieopakowańwypełnień,
buteleksystemówłączących,– brakosłonnalampępolimeryzacyjną.
ZałącznikAdoStandarduCL-GS:2018/1–Punktykrytycznewgabineciestomatologicznym
-
PolskieStowarzyszeniePielęgniarekEpidemiologicznych
StandardCL-GS:2018/1
20
Stomatologia estetyczna (nieinwazyjna np. wybielanie zębów),inwazyjna np. ko-rekta uśmiechu dziąsłowego, szlifowanie pod korony, licówki
Punkty krytyczne bezpośrednie: jakwprotetyceichirurgii.Punkty krytyczne pośrednie: jakwprotetyceichirurgii.
Kryteria wyniku:1.Zabiegistomatologicznezostaływykonaneprawidłowo,niezaobserwowanopowi-kłańwczesnychorazpóźnychzwiązanychzudzielonymświadczeniemzdrowot-nym
2.Wtrakcietrwaniazabiegustomatologicznegoniewystąpiłyobjawyniepożądanezwiązaneznariszeniemciągłościtkaneklubpodanychleków
3.Zaobserwowanopoprawęjakościpracyipoziomubezpieczeństwaepidemiologicz-negopersoneluipacjentów.
4.PracownicygabinetustomatologicznegoniesąnosicielamiHCV5.WszyscyPracownicyzostalizaszczepieninakosztpracodawcywkierunkuHBVorazgrypy
6.WdrożenienieodpłatnychszczepieńwedługzaleceńACIP(AmerykańskiKomitetDoradczyds.PraktykiImmunizacyjnej–www.immunize.org/acipszczepieńpra-cownikówmedycznychopłacanychprzezpracodawcę.Szczepieniaprzeciwko Zalecenia
WZWtypB Schemat3dawkowy0.1.5isprawdzeniepoziomuprzeciwciałAntyHBs.Potemniedoszczepiać.Grypa 1dawkacorocznieczterowalentnaTężec,błonica,krztusiec Szczepienieprzypominająceco10lat.JednadawkaOdra,świnka,różyczka Szczepienieprzypominająceco10lat.Jednadawka
Jesteśmygłębokoprzekonani,żezaprezentowanystandardwypełnilukęwzakresiepoprawyjakościibezpieczeństwaepidemiologicznegowgabinetachstomatologicz-nychibędzieużytecznymkompendiumpoziomuwiedzyzgodnyzaktualnąwiedząwdziedziniekontrolizakażeńzwiązanychzopiekązdrowotnąwdziałalnościstoma-tologicznej.