ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW
-
Upload
octavius-buchanan -
Category
Documents
-
view
97 -
download
0
description
Transcript of ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW
![Page 1: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/1.jpg)
ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW
![Page 2: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/2.jpg)
PLAN WYKŁADU
Daty wyznaczające epokę. Charakterystyka średniowiecza. Kierunki filozoficzne. Cechy kultury średniowiecznej Motywy epoki Tematy literatury. Wieki średnie w ocenie historyków literatury
![Page 3: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/3.jpg)
RAMY CZASOWE•Początek : 476r upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego.
•Koniec: upadek Konstantynopola 1453, •Wynalezienie druku około 1450,
•0dkrycie Ameryki 1492.
![Page 4: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/4.jpg)
CHARAKTERYSTKA EPOKIKultura rycerska• Ustrój feudalny,
władza cesarza,• Wzorce osobowe:
władca, rycerz, kochankowie,
• Języki: łacina, narodowe.
Kultura religijna• Religia
chrześcijańska, władza państwa.
• Wzorce osobowe: święty, asceza, męczennik.
• Język: łacina.• Architektura
sakralna.
![Page 5: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/5.jpg)
• świecka:
• chansons de geste,
• romans rycerski,
• Kroniki historyczne,
• poezja świecka.
• religijna:
• żywoty świętych,
• legendy,
• pieśni religijne,
• misteria,
• apokryfy.
LITERATURA
![Page 6: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/6.jpg)
CECHY LITERATURY ŚREDNIOWIECZNEJ:• głównie anonimowa,
• parenetyczna,
• teocentryczna,
• alegoryczna
• patetyczna,
• początek dzieła zawiera zwrot do Boga z prośbą o natchnienie i oczyszczenie z grzechów,
• zawiera zwrot do adresata- Ja powiem, wy słuchajcie ( funkcja fatyczna).
![Page 7: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/7.jpg)
TEMATY LITERATURY
Literatura parenetyczna i proponowane przez nią wzorce osobowe (ideał władcy, świętego, rycerza).
Wizerunek Matki Boskiej („Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski”.
Motyw tańca śmierci . Średniowieczne bon ton w „Pieśni o chlebowym stole”.
![Page 8: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/8.jpg)
LITERATURA PARENETYCZNA Pieśń o Rollandzie
![Page 9: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/9.jpg)
LITERATURA DYDAKTYCZNA Dobry władca
![Page 10: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/10.jpg)
LITERATURA DYDAKTYCZNA Ideał ascety
![Page 11: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/11.jpg)
MOTYW MARYJNY Bogurodzica Lament świętokrzyski
![Page 12: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/12.jpg)
UJĘCIE ŚMIERCI W ŚREDNIOWIECZU
•Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
Siódma pieczęć
![Page 13: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/14.jpg)
GŁÓWNE MOTYWY:• Stabat Mater Dolorosa.
• Taniec śmierci (dansce macabre).
• Dessis
![Page 15: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/16.jpg)
FILOZOFIA ŚREDNIOWIECZA
•Teocentryzm
• dominatą filozoficzną średniowiecza
![Page 17: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/17.jpg)
ŚWIĘTY AUGUSTYN• Chrześcijański platonizm.
• Bóg jako byt wieczny i niezmienny, źródło szczęścia ludzkiego i cel poznania.
• Kreacjonizm- świat stworzony z niczego na podstawie wiecznych idei boskich.
• Zło- brak dobra.
• Państwo Boże i ziemskie.
• Wolna wola wspierana działaniem łaski.
• „Biada mi, ja nawet nie wiem, czego nie wiem”.
![Page 18: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/18.jpg)
ŚWIĘTY TOMASZ• Chrześcijański arystotelizm.
• Człowiek- duchowa-cielesna jedność.
• Rozróżnienie wiedzy i wiary, filozofii i teologii, nie ma między nimi konfliktu.
• Drabina bytów- gradualizm.
• Bóg- byt samoistny, przyczyna wszystkich bytów.
• Cel ludzkiego szczęścia- oglądanie Boga.
• „Natura ludzka bardziej została skażona, jeśli idzie o pragnienie dobra niż o zdolność poznania prawdy”.
![Page 19: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/21.jpg)
WIEKI ŚREDNIE W RÓŻNYCH OPINIACH
•„Każda epoka ma swój własny smak poetycki, a my nie możemy używać naszego smaku do oceny średniowiecza”. Eco
![Page 22: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/22.jpg)
„Korzenie Europy są chrześcijańskie, wciąż w kulturze posługujemy się pojęciami wywodzącymi się z tej tradycji. Ale dopiero dwudziestowieczna
mediewistyka przywróciła w pełni epoce średniowiecza właściwy blask i znaczenie. Zarazem przypominała Europie, gdzie jej
początek.” Kłoczowski
![Page 23: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/23.jpg)
Złożony i dwuznaczny stosunek dzisiejszych rozwiniętych społeczeństw do średniowiecza nie
jest wolny od tej narosłej od stuleci pogardy. Nadal uważa się ten okres za prymitywny,
urzekający jak sztuka murzyńska, ale zdecydowanie barbarzyński (…) J. Le Goff
![Page 24: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/24.jpg)
W przeciwieństwie do społeczeństwa nowożytnego średniowiecze charakteryzował brak
wolności indywidualnej. E. Fromm
Wolność jest wielką wartością średniowiecznego człowieka. Jest natchnieniem najważniejszych
buntów. J. Le Goff
![Page 25: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/25.jpg)
Samo pojęcie „średniowiecze”, które jest trudne do zdefiniowania, oraz jego etymologia mówią
nam, że zostało wynalezione po to, aby nazwać tysiąclecie, którego nikt nie umiał zdefiniować,
ponieważ znajdowało się między dwoma znakomitymi epokami: z jednej już odczuwano dumę, za drugą już bardzo tęskniono (…) Eco
![Page 26: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/26.jpg)
Średniowieczni ludzie w równym stopniu uczestniczyli w dwóch rodzajach życia – w
oficjalnym i karnawałowym, w dwóch aspektach świata- nabożnie poważnym i określanym przez
śmiech. M. Bachtin
Średniowieczni ludzie w równym stopniu uczestniczyli w dwóch rodzajach życia – w
oficjalnym i karnawałowym, w dwóch aspektach świata- nabożnie poważnym i określanym przez
śmiech. M. Bachtin
![Page 27: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/27.jpg)
ROMAńska
![Page 28: ŚREDNIOWIECZE- EPOKA KONTRASTÓW](https://reader035.fdocuments.net/reader035/viewer/2022062223/56812aba550346895d8e7f64/html5/thumbnails/28.jpg)