SRD Bao cao thuong nien 2008

2

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

3

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn

2007 - 2008

5


4

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

MUÅC LUÅC

LÚÂI NOÁI ÀÊÌU

LÚÂI NOÁI ÀÊÌU 2

QUAÃN LYÁ VAÂ TRAÁCH NHIÏåM GIAÃI TRÒNH 5

TÖÍNG QUAN VÏÌ SRD 6

QUAÃN LYÁ VAÂ TRAÁCH NHIÏåM GIAÃI TRÒNH 10

KÏËT QUAÃ ÀAÅT ÀÛÚÅC TÛÂ CHÛÚNG TRÒNH 11Dûå aán Sinh kïë bïìn vûäng taåi huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc Kaån 11Cêu chuyïån àiïín hònh cuãa gia àònh chõ Àinh Thõ Chuöång 13Nöng dên tröìng dûúåc liïåu vaâ tiïëp cêån thõ trûúâng, huyïån Ba Bïí, tónh Bùæc Kan. 15Cêu laåc böå Sinh kïë cöång àöìng taåi Phuá Thoå 17Thêm canh luáa caãi tiïën (SRI) taåi tónh Phuá Thoå vaâ Thaái Nguyïn 20Cêu chuyïån àiïín hònh cuãa baác Liïåu, tónh Phuá Thoå 22Cuãng cöë vaâ phaát triïín Hïå thöëng giöëng luáa nöng dên taåi tónh Bùæc Kaån 23Caãi thiïån sinh kïë vaâ vïå sinh möi trûúâng cho cöång àöìng ngheâo, huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc Kaån 24

NHÛÄNG CHUÃ ÀÏÌ CHÑNH 26Saáng kiïën vïì Biïën àöíi khñ hêåu cuãa SRD 26

HÏå THÖËNG GIÖËNG LUÁA CUÃA NÖNG DÊN VAÂ BIÏËN ÀÖÍI KHÑ HÊÅU 27

HÏå THÖËNG THÊM CANH LUÁA CAÃI TIÏËN (SRI) 28

HÖÎ TRÚÅ NGÛÚÂI KHUYÏËT TÊÅT ÚÃ THÛÂA THIÏN HUÏË 29

THAM GIA MAÅNG LÛÚÁI VAÂ TUYÏN TRUYÏÌN VÊÅN ÀÖÅNG 31

ÀÖËI TAÁC CUÃA SRD 36

BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH 39

TThhûûaa ccaaáácc bbaaåånn,,

Xin trên troång giúái thiïåu vúái caác baåncuöën Baáo caáo thûúâng niïn nùm 2007-2008* cuãa Trung têm Phaát triïín Nöngthön Bïìn vûäng SRD. Vúái SRD, möåtnùm àêìy sûå kiïån vaâ thaânh quaã àaä diïînra vaâ baáo caáo naây seä nhòn laåi nhûängthaânh tûåu àaåt àûúåc cuäng nhû nhòn vïìnhûäng thaách thûác tûúng lai. Trong nùm qua, SRD vêîn tiïëp tuåc têåptrung nöî lûåc cuãa mònh vaâo 3 lônh vûåc:Nöng nghiïåp bïìn vûäng, Sinh kïë nöngthön vaâ Quaãn trõ àõa phûúng. SRDcuâng vúái caác àöëi taác dûå aán vaâ caác bïnliïn quan àaä phaát triïín Kïë hoaåchchiïën lûúåc múái cho nùm 2008-2012,möåt lêìn nûäa khùèng àõnh sûå cam kïëtcuãa SRD àöëi vúái nhûäng muåc tiïuchñnh àöìng thúâi vaåch ra khung haânhàöång àïí SRD tiïëp tuåc cöng viïåc cuãamònh trong caác lônh vûåc naây. Nhùçmàaåt àûúåc muåc tiïu trong kïë hoaåchchiïën lûúåc naây, SRD àaä vaâ àang triïínkhai caác chûúng trònh/saáng kiïën múái,bao göìm caác nöî lûåc giaãi quyïët vêën àïì

Biïën àöíi khñ hêåu vaâ Chûúng trònh caãithiïån sinh kïë cho ngûúâi khuyïët têåt. SRD àaä phaát triïín möåt caách àaáng kïí vïìmùåt cú cêëu töí chûác. Nguöìn nhên lûåcàaä àûúåc tùng cûúâng thöng qua tuyïínduång vaâ hònh thaânh nïn möåt àöåi nguäcaán böå àa daång, têåp húåp àûúåc chuyïnmön vaâ kinh nghiïåm trïn nhiïìu lônhvûåc khaác nhau vïì nöng nghiïåp vaâ phaáttriïín nöng thön. Nhúâ vêåy SRD coá thïítriïín khai caác phûúng thûác tiïëp cêånmöåt caách toaân diïån hún, coá taác àöångaãnh hûúãng tñch cûåc hún túái caác nhoámàöëi tûúång taåi cöång àöìng.Thïm vaâo àoá, SRD cuäng tùng cûúângsûå tham gia vaâo caác hoaåt àöång cuãamaång lûúái caác töí chûác xaä höåi dên sûå taåiViïåt Nam vaâ trong khu vûåc. Tham giavaâo nhûäng maång lûúái naây SRD coá cúhöåi chia seã nhûäng kinh nghiïåm vïìNöng nghiïåp bïìn vûäng, An toaânlûúng thûåc vaâ Biïën àöíi khñ hêåu, goápphêìn tñch cûåc cho sûå phaát triïín cuãa xaähöåi dên sûå vaâ tham gia vaâo vêån àöångchñnh saách möåt caách hiïåu quaã, giuápàûa tiïëng noái cuãa ngûúâi dên túái vúái caácnhaâ hoaåch àõnh chñnh saách.Tuy nhiïn, nhûäng nöî lûåc vaâ thaânh

cöng trong thúâi gian cuäng ài àöi vúáitraách nhiïåm. Nhûäng thaách thûác lúán maâSRD àang phaãi àöëi mùåt laâ laâm sao têånduång nhûäng thaânh cöng nïìn taãng àaäcoá àïí tiïëp tuåc dêîn dùæt, phaát huy saángkiïën vaâ laâm saáng toã hún têìm nhòn baoquaát vïì phaát triïín nöng thön bïìn vûäng.Àïí hoaân thaânh cöng viïåc cuãa mònhtheo hûúáng muåc tiïu chiïën lûúåc cuãaTöí chûác, SRD baây toã sûå biïët ún àöëi vúáicaác nhaâ taâi trúå: Töí chûác Caritas UÁc,Cordaid, Manos Unidas, Oxfam Myä,Misereor vaâ CIDSE CLV. Khöng coásûå höî trúå quyá baáu cuãa caác nhaâ taâi trúånaây, SRD seä khoá coá thïí thûåc thi caácgiaãi phaáp phaát triïín nöng thön möåtcaách hiïåu quaã vaâ saáng taåo. Nhên àêy,töi cuäng chên thaânh caãm ún caác thaânhviïn cuãa Ban cöë vêën, caác àöëi taác dûå aán,caác cêëp chñnh quyïìn tûâ àõa phûúngàïën trung ûúng vaâ cuöëi cuâng nhûngkhöng keám phêìn quan troång àoá laânhûäng ngûúâi dên taåi caác cöång àöìngnúi chuáng töi laâm viïåc. Khöng coá sûåhöî trúå vaâ húåp taác nhiïåt tònh cuãa hoå,SRD seä khöng thïí àaåt àûúåc sûá mïånhcuãa mònh trong sûå nghiïåp phaát triïínnöng thön bïìn vûäng.

Trên troång

VVuuää TThhõõ BBññcchh HHúúååppGiaám àöëc Trung têm SRD** Baáo caáo giai àoaån 10.2007 - 10.2008.

7


6

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Theo quan niïåm phöí biïën hiïån naytrïn thïë giúái thò trong ba böå phêån cêëuthaânh xaä höåi: Nhaâ nûúác phaáp quyïìn,Thõ trûúâng (khu vûåc tû nhên) vaâ Xaähöåi dên sûå thò nhên dên laâ chuã thïítrûåc tiïëp cuãa Xaä höåi dên sûå (XHDS) taácàöång àïën hai böå phêån kia, taåo nïn sûåphaát triïín haâi hoâa, dên chuã vaâ bïìnvûäng cuãa àêët nûúác. Tuy cuåm tûâ XHDScoá veã múái meã trong ngön tûâ Viïåt Nam,nhûng baãn thên XHDS àaä töìn taåi úãnûúác ta tûâ xa xûa. Noái möåt caách dïîhiïíu thò àoá laâ caác töí chûác nhên dên, sûåtêåp húåp cuãa ngûúâi dên dûúái nhiïìuhònh thûác khaác nhau maâ thöi. Kïí tûânùm 1986 khi Viïåt Nam thûåc hiïån sûånghiïåp “Àöíi múái” vaâ tiïën haânh phaáttriïín kinh tïë thõ trûúâng theo àõnhhûúáng xaä höåi chuã nghôa, àêíy maånhdên chuã hoáa caác mùåt àúâi söëng xaä höåithò XHDS coá vai troâ ngaây caâng quantroång vaâ sûå àoáng goáp ngaây caâng caocho sûå phaát triïín cuãa xaä höåi. Hiïån nay, Liïn hiïåp caác Höåi Khoa hoåcvaâ Kyä thuêåt Viïåt Nam – VUSTA laâmöåt trong nhûäng töí chûác ài àêìu trongxêy dûång vaâ thuác àêíy sûå phaát triïín

XHDS. VUSTA àang laâ àêìu möëi cuãa54 Liïn hiïåp höåi tónh / thaânh (trongsöë 63 tónh thaânh cuãa caã nûúác) vaâ gêìn150 caác Höåi ngaânh Trung ûúng (trongsöë 380 Höåi ngaânh cuãa caã nûúác). Ngoaâira, VUSTA coân coá khoaãng 500 caácàún võ nghiïn cûáu khoa hoåc, phaáttriïín cöng nghïå, phaát triïín cöång àöìng,baão vïå möi trûúâng, chùm soác sûáckhoãe, giaáo duåc-àaâo taåo àûúåc thaânh lêåptheo Nghõ àõnh 35/NÀ-CP vaâ Nghõàõnh 81/2003/NÀ-CP (goåi tùæt laâ àúnvõ 81), trong àoá coá 220 àún võ trûåcthuöåc Àoaân Chuã tõch Höåi àöìng trungûúng VUSTA. VUSTA vúái trñ tuïå,têm huyïët cuãa àöng àaão àöåi nguä trñthûác khoa hoåc & cöng nghïå trong caãnûúác , têåp húåp àöng àaão caác töí chûácXHDS, khöng nhûäng trong maâ coân caãngoaâi haâng nguä cuãa mònh, àaä vaâ àangàaä thûåc hiïån nhiïìu hoaåt àöång manglaåi hiïåu quaã thiïët thûåc, höî trúå Nhaânûúác giaãi quyïët möåt söë vêën àïì vïì phaáttriïín kinh tïë - xaä höåi, thûåc hiïån tû vêën,phaãn biïån, giaám àõnh xaä höåi vaâ trúãthaânh àöëi taác tñch cûåc cuãa Nhaâ nûúáctrong xêy dûång chñnh saách, trong àaâo

taåo vaâ phöí biïën kiïën thûác khoa hoåcvaâ cöng nghïå, trong cöng taác nghiïncûáu khoa hoåc, phaát triïín cöng nghïå,baão vïå möi trûúâng, phaát triïín cöångàöìng, xoáa àoái giaãm ngheâo, chùm soácsûác khoãe nhên dên v.v... Laâ möåt trong hún 208 àún võ 81 trûåcthuöåc Àoaân Chuã tõch cuãa VUSTA,hoaåt àöång trong lônh vûåc xoáa àoái giaãmngheâo, têåp trung vaâo nöng nghiïåp bïìnvûäng vaâ phaát triïín nöng thön, Trungtêm Phaát triïín Nöng thön Bïìn vûäng(SRD) laâ möåt töí chûác XHDS múáihònh thaânh vaâo thaáng 3 nùm 2006,trïn cú súã kïë thûâa 28 nùm kinhnghiïåm cuãa töí chûác CIDSE quöëc tïë.SRD coá möåt cú cêëu töí chûác chuyïnnghiïåp thûåc hiïån caác hoaåt àöång rêëthiïåu quaã. Vúái nïìn taãng töët coá BanLaänh àaåo vaâ àöåi nguä nhên viïn coánhiïìu nùm kinh nghiïåm úã töí chûác phichñnh phuã quöëc tïë, coá têm huyïët,nhiïåt tònh, nùng àöång, tûâ ngaây thaânhlêåp àïën nay, SRD àaä àûúåc VUSTAphï duyïåt 8 dûå aán, vúái töíng kinh phñtrïn 1,500,000 USD. Caác chûúngtrònh, dûå aán cuãa SRD àaä mang laåi

nhiïìu hiïåu quaã trïn caác lônh vûåc nhûhöî trúå phaát triïín nöng nghiïåp vaâ sinhkïë bïìn vûäng, tùng cûúâng sûå tham giacuãa ngûúâi dên vaâ cuãa caác töí chûác cöångàöìng trong phaát triïín kinh tïë xaä höåi,nöng nghiïåp vaâ nöng thön. Bïn caånhnhûäng hoaåt àöång höî trúå taåi cöångàöìng thöng qua caác chûúng trònh dûåaán cuãa mònh, SRD coân tham gia tñchcûåc vaâo caác diïîn àaân lúán nhû: Vai troâcuãa caác töí chûác XHDS trong phaáttriïín kinh tïë xaä höåi, XHDS vaâ hiïåuquaã viïån trúå, Höåi nghõ tû vêën caác nhaâTaâi trúå cuãa Chñnh phuã Viïåt Nam töíchûác, Biïën àöíi khñ hêåu vaâ vai troâ cuãaXHDS, Nghõ àõnh 151 vïì Töí Húåptaác, v.v..., tûâ àoá àoáng goáp tiïëng noái àaåidiïån cho caác töí chûác XHDS vaâ àûatiïëng noái cuãa ngûúâi dên àïën vúái caácnhaâ hoaåch àõnh chñnh saách. SRD cuäng laâ möåt töí chûác tñch cûåctham gia vaâo caác maång lûúái cuãaXHDS Viïåt Nam, àoáng goáp kinhnghiïåm tûâ cöång àöìng vaâ goáp phêìn xêydûång XHDS Viïåt Nam nhû Maång caáctöí chûác phi chñnh phuã laâm viïåc vò sûåtham gia cuãa ngûúâi dên (PPWG),

Maång giúái trong phaát triïín(GenComNet), Maång caác töí chûácXHDS Viïåt Nam vúái Biïën àöíi khñhêåu, Maång caác töí chûác XHDS vò Anninh lûúng thûåc (CIPFEN), Maång caáctöí chûác quöëc tïë vïì Biïën àöíi khñ hêåu(CCWG), Nhoám Húåp taác Phaát triïín(CDG), vaâ möåt söë maång lûúái quöëc tïënhû Maång Chêu AÁ-Thaái Bònh Dûúngvïì khöng sûã duång thuöëc trûâ sêu (PANAP), Maång luáa gaåo caác nûúác vuângÀöng AÁ (EARWG). Laâ möåt töí chûác thaânh viïn cuãaVUSTA, SRD àang rêët tñch cûåc thamgia àoáng goáp vïì nhên lûåc vaâ taâi chñnhcho möåt söë hoaåt àöång cuãaVUSTA,nhû tham gia vaâo Ban cöë vêën cuãa dûåaán UNDP ”Nêng cao nùng lûåc choVUSTA”, phöëi húåp VUSTA vaâ möåtsöë àún võ khaác töí chûác höåi thaão”XHDS vaâ Biïën àöíi khñ hêåu”.SRD laâ möåt trong nhûäng àún võ 81hoaåt àöång rêët chuyïn nghiïåp vaâ hiïåuquaã, chùæc chùæn SRD seä coân tiïën xahún nûäa vaâ hi voång rùçng SRD seä laâmöåt töí chûác phi chñnh phuã haâng àêìucuãa VUSTA cuäng nhû cuãa Viïåt Nam.

THÛ NGOÃ TÛÂ LIÏN HIÏÅP CAÁC HÖÅIKHOA HOÅC VAÂ KYÄ THUÊÅTVIÏÅT NAM (VUSTA)

Höì Uy LiïmQuyïìn Chuã tõch Liïn hiïåp caác Höåi Khoa hoåc

vaâ Kyä thuêåt Viïåt Nam - VUSTA

8

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Giaù trò truyeàn thoáng trong ngöõ caûnh hieän taïiGiuùp ñôõ ngöôøi khoù khaên hôn mình laø baûn chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi duø baát kyø hoïlaø ai, ôû ñaâu, trong hoøa bình, trong chieán tranh, ôû phöông Ñoâng cuõng nhö ôû phöôngTaây. Xaây döïng moät theá giôùi bình ñaúng vaø baùc aùi laø muïc tieâu maø taát caû moïi ngöôøi,moïi quoác gia, moïi daân toäc coù theå chung söùc thöïc hieän. Tinh thaàn ñoaøn keát ngaøycaøng trôû neân moät yeâu caàu caáp thieát trong moät theá giôùi ñang phaûi ñoái phoù vôùi raátnhieàu vaán ñeà noùng boûng mang tính toaøn caàu nhö ñoùi ngheøo, bieán ñoåi khí haäu,nhöõng vaán ñeà khoâng theå naøo giaûi quyeát noåi neáu khoâng coù söï hôïp taùc. Theo nguyeântaéc “Haønh ñoäng cuïc boä, tö duy toaøn caàu”, Trung taâm Phaùt trieån Noâng thoân beànvöõng (SRD) khoâng nhöõng chæ laø moät toå chöùc phaùt trieån Vieät Nam maø coøn laø moätsöï taäp hôïp lieân keát cuûa nhieàu con ngöôøi treân khaép theá giôùi, cuøng vôùi söùc löïc, trítueä vaø loøng baùc aùi cuûa hoï. Töø nhöõng em hoïc sinh bieát quyeân goùp tieàn ñeå laøm töøthieän cho ñeán caùc baùc noâng daân ngheøo ñang aùp duïng caùc kyõ thuaät saûn xuaát noângnghieäp ñeå caûi thieän cuoäc soáng vaø moâi tröôøng, taát caû hoï ñeàu laø caùc thaønh vieân trongñaïi gia ñình cuûa SRD. Nhôø coù nhöõng con ngöôøi ñoù maø coâng vieäc cuûa SRD coù theåthöïc thi vaø coù yù nghóa. Trong theá giôùi hieän ñaïi ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu höôùng tôùi moät xaõ hoäi coâng baèng vaøbaùc aùi thì caùc coâng taùc töø thieän laø chöa ñuû maø coøn caàn phaûi coù söï tham gia tíchcöïc cuûa ngöôøi daân trong caùc hoaït ñoäng veà quaûn trò ñòa phöông. Vì Nhaø nöôùc vaøkhoái kinh teá thò tröôøng chöa ñaùp öùng vaø giaûi quyeát ñöôïc moät caùch toaøn dieän caùcvaán ñeà veà kinh teá, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng cho neân caùc Toå chöùc daân söï ñaõ ñöôïc

Toân chæNgöôøi daân taïi caùc coäng ñoàng noâng thoân ñöôïc taêng cöôøng naêng löïc ñeå töï quaûn lyù nguoàn sinh keá moätcaùch beàn vöõng trong moät xaõ hoäi coâng baèng, ñoaøn keát vaø baùc aùi.

Söù meänhSRD laø moät Toå chöùc phaùt trieån cuûa Vieät Nam hoaït ñoäng hoã trôï naâng cao naêng löïc cho caùc coäng ñoàngngheøo ôû noâng thoân ñeå hoï töï quaûn lyù heä thoáng sinh keá cuûa mình moät caùch beàn vöõng thoâng qua naângcao naêng löïc vaø vaän ñoäng chính saùch vì ngöôøi ngheøo.

Giaù trò cuûa toå chöùc Töï chuû: Ngöôøi daân laøm chuû vaø töï quyeát ñònh veà quaù trình phaùt trieån cuûa hoï Beàn vöõng: Moätnoã löïcphaùt trieån laø beàn vöõng neáu coäng ñoàng coù theå töï duy trì vaø nhaân roängnhöõng thaønhquaû cuûa söï can thieäp veà phaùt trieån.Bình ñaúng: Taát caû caùc thaønh vieân cuûa coäng ñoàngñeàu ñöôïc ñaûm baûo veà cô hoäi tieáp caän caùc nguoànlöïc, lôïi ích, traùch nhieäm vaø ñöôïc baûo veä nhö nhau.Traùch nhieäm/Minh baïch: Toå chöùc SRD, caùc ñoái taùc vaø ngöôøi höôûng lôïi hoaït ñoäng moät caùch chuyeânnghieäp, côûi môû vaø minh baïch.Hieäu quaû: Ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû toát nhaát vôùi nhöõng chi phí hôïp lyù nhaát

hình thaønh nhö moät chuû theá thöù 3 nhaèm huy ñoäng nguoàn löïc cuûa coâng ñoàng vaøñöa ra caùc giaûi phaùp môùi. ÔÛ Vieät Nam hieän nay coù raát nhieàu Toå chöùc daân söï ñöôïcthaønh laäp. Nhöõng toå chöùc naøy thöôøng naèm ngay taïi cô sôû neân ñaõ ñoùng goùp chovieäc quaûn trò ñaïi phöông toát hôn nhieàu so vôùi caùc Toå chöùc Phi chính phuû (NGO)quoác teá ñaõ vaø ñang hoaït ñoäng töø laâu ôû Vieät Nam, trong soá ñoù coù nhieàu toå chöùcñang coù xu höôùng ruùt daàn khoûi Vieät Nam. Söï xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu cuûa caùc Toå chöùc Phi chính phuû ñòa phöông ñaõ ñoùnggoùp ñaùng keå cho söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi daân söï. Tuy nhieân vì phaàn lôùn caùc toåchöùc naøy ñeàu môùi thaønh laäp neân hoï gaëp raát nhieàu khoù khaên veà naêng löïc vaø kinhnghieäm trong lónh vöïc phaùt trieån. Ngöôïc laïi, SRD laø Toå chöùc Phi chính phuû ñaàu tieânñaõ chuyeån ñoåi thaønh coâng töø moät Toå chöùc quoác teá thaønh moät Toå chöùc Phi chính phuûVieät Nam, ñöôïc thöøa keá kinh nghieäm vaø kieán thöùc tích luõy cuûa CIDSE sau 28 naêmhoaït ñoäng ôû Vieät Nam. Vôùi kinh nghieäm voán coù ñoù, SRD coù theå ñöôïc xem nhö moättoå chöùc haït nhaân trong söï phaùt trieån veà xaõ hoäi daân söï ôû Vieät Nam, cuøng chia seû caùcbaøi hoïc kinh nghieäm vaø ñi tieân phong trong vieäc thöïc hieän caùc chöông trình mangtính ñoåi môùi vaø saùng taïo. Ngoaøi ra SRD coøn ñoùng goùp tích cöïc vaøo vieäc naâng caovai troø vaø tieáng noùi cuûa caùc Toå chöùc Phi chính phuû Vieät Nam thoâng qua caùc dieãnñaøn trong vaø ngoaøi nöôùc, nhö tham gia Hoäi thaûo veà toå chöùc xaõ hoäi daân söï vaø hieäuquaû vieän trôï (Haø Noäi, 2007), Hoäi nghò Tö vaán veà noâng nghieäp vaø phaùt trieån noângthoân (Brussels, 2008). SRD luoân baùm chaéc vaøo caùc giaù trò truyeàn thoáng, ñoàng thôøicuõng luoân höôùng tôùi caùc cô hoäi vaø thaùch thöùc trong töông lai.

SRDTÖÍNG QUAN VÏÌ

11


cheá phuø hôïp. Baûn thaân ngöôøi noâng daân coøn phaûi ñoái maët vôùi nhieàu thaùchthöùc ñe doïa ñeán nguoàn sinh keá vaø thu nhaäp cuûa hoï. Khi Vieät Nam hoøa nhaäpvaøo kinh teá toaøn caàu thì caïnh tranh thò tröôøng seõ khoác lieät hôn, theâm vaøoñoù coâng nghieäp hoùa vaø ñoâ thò hoùa ñaõ vaø seõ daãn ñeán tình traïng noâng daânmaát ñaát ôû caùc vuøng noâng thoân. Moät moái ñe doïa khaùc laø Bieán ñoåi khí haäumaø haäu quaû laø thieân tai, luõ luït, khí haäu thay ñoåi baát thöôøng, taát caû seõ aûnhhöôûng nghieäm troïng ñeán ngaønh saûn xuaát noâng nghieäp treân toaøn quoác.

SRD: Moät nhaân toá cuûa söï thay ñoåi tích cöïcMuïc tieâu chính cuûa Toå chöùc SRD laø taän duïng caùc ñieàu kieän thuaän lôïi veàphaùp lyù hieän nay ñeå xaây döïng neân moät neàn taûng cho söï phaùt trieån beànvöõng ôû caáp cô sôû thoâng qua caùc Toå chöùc coäng ñoàng vaø nhöõng phöôngphaùp tieáp caän môùi. SRD tin töôûng raèng naâng cao naêng löïc cho coäng ñoànglaø caùch toát nhaát ñeå hoã trôï ngöôøi daân vöôït qua moïi thaùch thöùc trong töônglai vaø ñoùng goùp tích cöïc cho vieäc thöïc hieän Phaùp leänh daân chuû cô sôû. Ngoaøira, vôùi tö caùch laø moät Toå chöùc daân söï chuyeân nghieäp vaø saùng taïo ñöôïc vaänhaønh vaø quaûn lyù bôûi caùc caùn boä laø ngöôøi Vieät coù trình ñoä vaø chuyeân moâncao, SRD seõ coù nhöõng aûnh höôûng tích cöïc veà tuyeân truyeàn taùc ñoäng chínhsaùch vaø phaùt trieån xaõ hoäi daân söï ôû Vieät Nam.

Cô hoäi môùiTrong thôøi gian qua Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc tieán quan troïng veà Luaättrong lónh vöïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Cuoái naêm 2007 chính phuû ñaõ banhaønh Luaät Bình ñaúng giôùi, Phaùp leänh Daân chuû cô sôû vaø Nghò ñònh veà Toåhôïp taùc. Nhöõng luaät môùi ban haønh naøy cuøng vôùi Chöông trình Tam Noângñaõ khaúng ñònh chính phuû Vieät Nam cam keát thöïc hieän quyeàn bình ñaúng,söï tham gia vaø quaûn trò ñòa phöông trong söï nghieäp phaùt trieån noâng thoân.

Thaùch thöùc môùiTuy coù nhieàu thuaän lôïi môùi nhöng vaãn toàn taïi nhieàu thaùch thöùc caûn trôû treâncon ñöôøng phaùt trieån noâng thoân beàn vöõng. Caùc ñieàu khoaûn vaø luaät ñònhmôùi chæ taïo ra khung phaùp lyù ban ñaàu cho söï phaùt trieån quaûn trò ñòa phöôngvaø xaõ hoäi daân söï taïi coäng ñoàng. Coøn raát nhieàu coâng vieäc caàn laøm ñeå ngöôøidaân naém baét ñöôïc cô hoäi phaùt trieån môùi ñeå töø ñoù xaây döïng neân caùc theå

10

Annu

al R

epor

t2007

-2008

12

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Trong naêm vöøa qua SRD taäp trung hoaït ñoäng vaøo caùc lónh vöïc sau:

Naâng cao naêng löïcHoaït ñoäng naâng cao naêng löïc cuûa SRD nhaèm giuùp caùc caùn boä ñòa phöôngvaø ngöôøi daân caûi thieän kyõ naêng quaûn lyù vaø trình ñoä kyõ thuaät trong saûn xuaátnoâng nghieäp. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng veà naâng cao naêng löïc nhö taäphuaán, tham quan, hoäi thaûo, thöû nghieäm treân ñoàng ruoäng v.v.. SRD ñaõ hoãtrôï ngöôøi daân töï quaûn lyù nguoàn sinh keá cuûa mình moät caùch beàn vöõng vaøthuùc ñaåy vieäc thaønh laäp caùc Toå chöùc coäng ñoàng döôùi caùc daïng khaùc nhau.Thoâng qua caùc hoaït ñoäng naøy SRD ñaõ giuùp ngöôøi daân ôû caáp cô sôû naângcao ñöôïc vai troø vaø vò theá cuûa mình ñeå hoï cuøng nhau xaây döïng coäng ñoàngtöï chuû, töï vöõng, ñoaøn keát vaø baùc aùi.

Sinh keá noâng thoânTrong xu theá phaùt trieån vaø hoäi nhaäp hieän nay, SRD tröïc tieáp laøm vieäc vôùicoäng ñoàng ñeå hoã trôï ngöôøi daân duy trì vaø phaùt trieån caùc nguoàn sinh keá, giuùphoï thích öùng vaø tham gia tích cöïc vaøo söï nghieäp phaùt trieån kinh teá cuûañaát nöôùc. Phöông thöùc tieáp caän cuûa SRD veà taïo nguoàn sinh keá laø döïa treâncaùc nhu caàu cuûa ngöôøi daân ñeå tuyeân truyeàn, vaän ñoäng baø con thöû nghieäm,aùp duïng vaø nhaân roäng caùc kyõ thuaät hieäu quaû vaø phuø hôïp trong saûn xuaátnoâng nghieäp.

13


Bieán ñoåi khí haäu vaø Baûo veä moâi tröôøngBieán ñoåi khí haäu vaø baûo veä moâi tröôøng laø caùc vaán ñeà ngaøy caøng trôû neânñöôïc Nhaø nöôùc vaø caùc toå chöùc phaùt trieån quan taâm. SRD cam keát seõ loànggheùp vaán ñeà naøy vaøo caùc chöông trình cuûa toå chöùc, hoã trôï noâng daân aùpduïng nhöõng kyõ thuaät thaân thieän vôùi moâi tröôøng trong saûn xuaát noâng nghieäpnhö: Kyõ thuaät thaâm canh luùa caûi tieán (SRI), Quaûn lyù vaø söû duïng ñaát coù söïtham gia (PLUM), Noâng daân saûn xuaát gioáng luùa, vaø Quaûn lyù dòch haïi toånghôïp (PIM). Thoâng qua caùc phöông thöùc tieáp caän naøy SRD giuùp ngöôøi daân:

Thay theá duøng phaân hoùa hoïc baèng phaân uû, phaân höõu côCuûng coá kyõ naêng veà baûo toán caùc gioáng ñòa phöôngSöû duïng nguoàn taøi nguyeân ñaát vaø nöôùc hieäu quaû, beàn vöõngPhaùt trieån ña daïng caây troàng vaø vaät nuoâi

Vaän ñoäng chính saùch vaø hoaït ñoäng maïng löôùiHieän taïi caùc hoaït ñoäng vaø ñoùng goùp cuûa caùc Toå chöùc Phi chính phuû trongcoâng cuoäc xoùa ñoùi giaûm ngheøo, ñaëc bieät laø trong vieäc hoaïch ñònh chínhsaùch hoã trôï ngöôøi ngheøo vaãn chöa ñöôïc caùc caùc caáp chính quyeàn coângnhaän vaø ñaùnh giaù moät caùch ñaày ñuû. Bôûi vaäy, vaän ñoäng chính saùch chongöôøi ngheøo laø moät trong nhöõng muïc tieâu chieán löôïc cuûa SRD. Traûi quanhieàu naêm hoaït ñoäng trong coâng taùc xoùa ñoùi, giaûm ngheøo taïi coäng ñoàngSRD ñaõ tích luõy ñöôïc raát nhieàu caùc kinh nghieäm vaø baøi hoïc quyù giaù. Ñeåchia seû vôùi caùc caùn boä chính quyeàn vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch.SRD ñaõ phaùt haønh caùc aán phaåm nhö tôø rôi, aùp phích, saùch, lòch ñeå giôùithieäu veà caùc hoaït ñoäng vaø keát quaû cuûa döï aùn. SRD cuõng toå chöùc caùcchuyeán tham quan, hoäi thaûo cho caùc caùn boä vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chínhsaùch ñeå hoï ñöôïc chöùng kieán vaø trao ñoåi cuøng nhau veà caùc keát quaû maø SRDñaït ñöôïc.

Ñeå taêng theâm taùc ñoäng aûnh höôûng veà xaây döïng chính saùch SRD ñaõ phoáikeát hôïp vôùi caùc toå chöùc phaùt trieån khaùc caû trong vaø ngoaøi nöôùc. Trongnaêm vöøa roài SRD ñaõ môû roäng quan heä hôïp taùc vôùi caùc toå chöùc trong vuøngnhö Nhoùm bieán ñoåi khí haäu, Nhoùm luùa gaïo Ñoâng AÙ (EARWG) vaø Maïng löôùihaønh ñoäng veà saâu beänh chaâu AÙ Thaùi bình döông (PANAP). SRD tích cöïctham gia vaøo caùc maïng löôùi naøy ñeå cuûng coá vò theá cuûa mình nhö moät toåchöùc daân söï luoân hoïc hoûi vaø saün saøng chia seû vôùi caùc toå chöùc khaùc ñeå cuøngnhau tieáp caän vaø taùc ñoäng tích cöïc hôn ñoái vôùi caùc nhaø hoaïch ñònh chínhsaùch hoã trôï ngöôøi ngheøo.

15


14

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

QUAÃN LYÁ VAÂ TRAÁCHNHIÏÅM GIAÃI TRÒNHÑeå ñem laïi thay ñoåi tích cöïc taïi coäng ñoàng, baûn thaân SRD phaûi coù moätchieán löôïc roõ raøng vaø phaûi cô caáu toå chöùc cuõng nhö söû duïng nguoàn löïc moätcaùch hieäu quaû, duy trì vaø tuyeån duïng ñoäi nguõ caùn boä coù trình ñoä, ñoàng thôøiquaûn lyù taøi chính moät caùch minh baïch vaø beàn vöõng.

Taàm nhìn roõ raøng veà töông laiThaùng 12 naêm 2007, caùn boä nhaân vieân SRD cuøng vôùi ñaïi dieän caùc Ñoái taùcdöï aùn, chính quyeàn caùc ñòa phöông vaø moät soá Toå chöùc Phi chính phuû xaâydöïng Keá hoaïch Chieán löôïc naêm 2008 – 2012. Treân cô sôû xem xeùt laïi keáhoaïch chieán löôïc tröôùc ñoù cuûa giai ñoaïn 2004-2007, thöïc hieän phaân tíchSWOT (ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, thaùch thöùc) cuõng nhö xem xeùt moâitröôøng boái caûnh vaø vò theá thöïc teá cuûa SRD, baûn Keá hoaïch chieán löôïc môùitaäp trung vaøo 3 lónh vöïc öu tieân: Noâng nghieäp beàn vöõng, Sinh keá noângthoân vaø Quaûn trò ñòa phöông, ñoàng thôøi ñöa ra ñaùnh giaù cuõng nhö bieänphaùp giaûi quyeát cho moät loaït caùc vaán ñeà veà toå chöùc, nhaân söï, haønh chính,taøi chính nhaèm thöïc hieän caùc muïc tieâu cuûa ba lónh vöïc treân.

Cô caáu toå chöùc hieäu quaûSRD coù moät cô caáu quaûn lyù vaø toå chöùc goïn nheï cho pheùp taäp trungnguoàn löïc moät caùch hieäu quaû vaøo caùc chöông trình taïi coäng ñoàng. Giaùmñoác Trung taâm giaùm saùt vieäc tuaân thuû chaët cheõ vôùi luaät phaùp Vieät Nam,coâng taùc baùo caùo cho VUSTA, caùc caáp chính quyeàn vaø nhaø taøi trôï, ñoàngthôøi theo doõi ñoân ñoác boä phaän chöông trình cuõng nhö boä phaän haønh chínhtaøi chính. Caùc vò trí trong toå chöùc ñeàu coù baûn moâ taû coâng vieäc neâu roõ vai troø

vaø traùch nhieäm cuûa caùn boä ñaûm traùch. Ngoaøi ra, SRD coøn thöïc hieän cô cheáquaûn lyù môû nhaèm khuyeán khích saùng kieán cuõng nhö hôïp taùc giöõa caùc caùnboä trung taâm, taïo neân moät vaên hoùa toå chöùc haøi hoøa giöõa tính taäp theå vaøsaùng kieán caù nhaân.

Ñoäi nguõ caùn boä chuyeân nghieäp vaø coù trình ñoäSRD coù moät ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, caùn boä chöông trình vaø caùn boä hoãtrôï coù trình ñoä chuyeân moân cao vaø ña ngaønh. Moãi caùn boä ñeàu ñoùnggoùp raát nhieàu kinh nghieäm chuyeân moân cuõng nhö trình ñoä hoïc vaán cuûamình cho toå chöùc. Vôùi caùc chuyeân nghaønh khaùc nhau hoï ñaõ giuùp SRD coùcaùi nhìn cuõng nhö caùch tieáp caän mang tính toaøn dieän, dung hoøa ñöôïc caùcvaán ñeà veà kyõ thuaät, moâi tröôøng, kinh teá, xaõ hoäi trong caùc chöông trìnhphaùt trieån. Nhaân löïc laø nguoàn löïc quan troïng nhaát cuûa Trung taâm, do vaäynaêng löïc nhaân vieân luoân ñöôïc chuù troïng caûi thieän thoâng qua caùc khoùañaøo taïo, taäp huaán, thöïc hieän caùc hoaït ñoäng taïi thöïc ñòa vaø tham gia caùcmaïng löôùi. Nhaèm thu huùt vaø giöõ chaân caùc nhaân vieân coù trình ñoä, coâng taùctuyeån duïng vaø cheá ñoä ñaõi ngoä luoân ñöôïc Trung taâm quan taâm moät caùchthích hôïp. Möùc ñoä hoaøn thaønh coâng vieäc cuõng nhö cheá ñoä ñaõi ngoä töôngxöùng cuûa töøng caùn boä ñöôïc xem xeùt trong cuoäc ñaùnh giaù nhaân vieân dieãnra haøng naêm. Maët khaùc, moãi caùn boä ñeàu phaûi tuaân thuû trieät ñeå caùc caåmnang chöông trình, caåm nang taøi chính, caåm nang haønh chính ñeå thöïchieän caùc thuû tuïc moät caùch chính xaùc, roõ raøng, nhaèm naâng cao hieäu suaátvaø tinh thaàn laøm vieäc. Coâng vieäc cuûa Giaùm ñoác cuõng ñöôïc ñaùnh giaùthoâng qua yù kieán phaûn hoài aån danh cuûa Ban coá vaán vaø caùc nhaân vieân cuûaTrung taâm.

Quaûn lyù taøi chính minh baïch vaø beàn vöõngSRD ñaët leân haøng ñaàu vaán ñeà traùch nhieäm giaûi trình, tính hieäu quaû vaøtính minh baïch, ñaëc bieät trong vaán ñeà taøi chính. Treân cô sôû Keá hoaïchchieán löôïc, SRD ñaõ xaây döïng caùc döï toaùn taøi chính ngaén vaø daøi haïn. Veàmaët chi phí, baèng vieäc thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù taøi chính minhbaïch, caùc nhaø taøi trôï cuõng nhö chính quyeàn caùc caáp deã daøng kieåm tragiaùm saùt caùc chi phí taøi chính cuûa Trung taâm. Baùo caùo taøi chính 6 thaùngvaø baùo caùo kieåm toaùn ñoäc laäp haøng naêm ñeàu ñöôïc göûi cho caùc nhaø taøitrôï vaø VUSTA cuøng vôùi caùc giaûi trình vaø chi tieát taøi chính cuï theå khi ñöôïcyeâu caàu. SRD cuõng chuù troïng taäp huaán vaø naâng cao kyõ naêng cho caùn boäcuûa Trung taâm cuõng nhö caùn boä ñoái taùc, ñaëc bieät laø ôû caáp ñòa phöôngnhaèm xaây döïng moät heä thoáng taøi chính keá toaùn chuaån möïc vaø hieäu quaûôû taát caû caùc khaâu.

KÏËT QUAÃ ÀAÅT ÀÛÚÅCTÛÂ CHÛÚNG TRÒNH

17


16

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Dûå aán Sinh kïë bïìn vûängtaåi huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc KaånSRD hoã trôï döï aùn Sinh keá beàn vöõng taïi huyeän Paùc Naëm, tænh Baéc Kan töønaêm 2005. Trong naêm 2008. döï aùn taäp trung cuûng coá naêng löïc cuûa caùcBan Phaùt trieån laøng taïi 4 thoân ngheøo nhaát cuûa xaõ Boäc Boá vaø môû roängtheâm ra 2 thoân môùi cuûa xaõ Nghieân Loan vaø xaõ Xuaân La.

Taêng cöôøng naêng löïc ñeå caûi thieän sinh keáTrong naêm vöøa qua döï aùn Sinh keá beàn vöõng ñaõ hoã trôï caùc hoaït ñoäng caûithieän vaø naâng cao naêng löïc ôû caáp sô sôû. Naêng löïc cuûa caùc thaønh vieân trongBan quaûn lyù thoân baûn vaø ngöôøi daân ñaõ ñöôïc caûi thieän thoâng qua caùc khoùataäp huaán nhö: kyõ naêng laäp keá hoaïch, theo doõi vaø giaùm saùt, bình ñaúnggiôùi vaø kyõ thuaät saûn xuaát nong nghieäp. Moät boä chæ soá theo doõi giaùm saùtñôn giaûn ñöôïc ngöôøi daân laäp ra ñeå theo doõi veà caùc hoaït ñoäng trong xaâydöïng cô sôû haï taàng, chaên nuoâi, troàng troït, taäp huaán, hoäi thaûo ñaàu bôø vaøquaûn lyù nguoàn voán luaân chuyeån.

Khuyeán khích söï tham gia tích cöïc cuûa ngöôøi daânCaùc kieán thöùc vaø kyõ naêng veà xaây döïng vaø quaûn lyù nhoùm thu ñöôïc thoâng quacaùc khoùa taäp huaán ñaõ vaø ñang ñöôïc caùc hoïc vieân söû duïng trong vieäc toå chöùcvaø ñieàu haønh caùc cuoäc hoïp taïi xaõ, thoân veà phaùt trieån Sinh keá beàn vöõng.Caùc cuoäc hoïp naøy ñaõ coù noäi dung roõ raøng, muïc ñích cuï theå vaø ñaëc bieät laøchaát löôïng caùc cuoäc hoïp cuõng ñöôïc caûi thieän thoâng qua söï tham gia phaùtbieåu, ñoùng goùp yù kieán, trao ñoåi thaûo luaän cuøa baø con, ñaëc bieät laø chò em phuïnöõ, nhöõng ngöôøi tröôùc ñaây raát ít khi phaùt bieåu trong cuoäc hoïp.

18

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

19


Trong thôøi gian tôùi döï aùn taäp trung vaøo vieäc:Naâng cao hôn nöõa naêng löïc cho caùc thaønh vieân döï aùn töø caáp huyeän, xaõ cho tôùi thoân baûn, chuùtroïng öu tieân cho caùc thaønh vieân Ban Phaùt trieån thoân baûn.

Tieáp tuïc thuùc ñaåy vieäc trieån khai daân chuû cô sôû vaø bình ñaúng giôùi thoâng qua caùc hoaït ñoäng döï aùnvaø caùc toå chöùc coäng ñoàng, ñeå ngöôøi daân thaáy roõ vai troø, traùch nhieäm cuõng nhö quyeàn lôïi cuûa mìnhtrong quaù trình phaùt trieån coäng ñoàng.

Cuûng coá heä thoáng giaùm saùt töø huyeän xuoáng ñeán xaõ vaø thoân baûn. Ñoái taùc döï aùn vaø SRD cuøng nhauphaùt trieån keá hoaïch giaùm saùt, maãu baùo caùo vaø toå chöùc hoäi thaûo xem xeùt tieán ñoä döï aùn, ñöa ra caùcñieàu chænh caàn thieát, phuø hôïp.

Phoái hôïp vôùi caùc cô quan cuûa nhaø nöôùc vaø loàng gheùp caùc hoaït ñoäng döï aùn vôùi chöông trìnhkhuyeán noâng vaø xoùa ñoùi giaûm ngheøo, nhaèm phaùt huy vaø söû duïng toái ña nguoàn löïc cuûa ñòa phöông

Toå chöùc caùc khoùa taäp huaán thöïc tieãn vaø phuø hôïpCaùc hoaït ñoäng veà ña daïng hoùa sinh keá vaø saûn xuaát noâng nghieäp cuûa DAtrong thôøi gian qua ñaõ ñöôïc nhieàu noâng daân ngheøo tích cöïc tham gia vaø uûnghoä. Döï aùn ñaõ toå chöùc 2 khoùa taäp huaán kyõ thuaät veà gioáng coû VA06, laø moätloaïi coû cho sinh khoái lôùn, sinh tröôûng toát trong muøa ñoâng, ñaûm baûo nguoànthöùc aên khan hieám cho gia suùc trong muøa ñoâng. Ngoaøi kyõ thuaät troàng coû baøcon coøn ñöôïc taäp huaán kyõ thuaät chaên nuoâi lôïn, kyõ thuaät canh taùc luùa caûitieán... Caùc khoùa taäp huaán kyõ thuaät naøy ñaõ ñöôïc caùc caùn boä kyõ thuaät truyeàntaûi vôùi phöông phaùp trao ñoåi hai chieàu, deã hieåu, keát hôïp hoïc ñi ñoâi vôùihaønh neân ñaõ giuùp cho ngöôøi noâng daân deã daøng aùp duïng trong ñieàu kieäncuûa töøng gia ñình. Ñieàu naøy ñaëc bieät yù nghóa ñoái vôùi baø con noâng daânngheøo, daân toäc trong vuøng döï aùn.

Hoïc hoûi töø caùc moâ hình thaønh coângÑeå taêng cô hoäi hoïc hoûi vaø trao ñoåi kinh nghieäm vôùi caùc noâng daân saûn xuaátgioûi döï aùn ñaõ toå chöùc cho caùc thaønh vieân thaêm quan hoïc hoûi caùc moâ hìnhnoâng daân saûn xuaát gioûi. Thoâng qua chuyeán thaêm quan, caùc thaønh vieân ñaõcuøng nhau chia seû caùc kinh nghieäm phaùt trieån kinh teá hoä gia ñình, kinhnghieäm söû duïng voán vay hieäu quaû. Nhöõng hoaït ñoäng naøy thöïc söï hieäu quaûñoái vôùi ngöôøi daân ôû nhöõng vuøng saâu xa nhö huyeän Paùc Naëm, nôi maø ngöôøidaân raát ít coù cô hoäi tieáp caän vôùi nhöõng chöông trình taäp huaán kyõ thuaät cuõngnhö caùc taäp huaán naâng cao naêng löïc xaõ hoäi.

Muïc tieâu chính cuûa döï aùn Quaûn lyù thuûy noâng coù söï tham gia (PIM) laø hoãtrôï coäng ñoàng xaây döïng vaø cuûng coá heä thoâng thuûy lôïi, ñoàng thôøi taêng cöôøngnaêng löïc cho ngöôøi höôûng lôïi, ñaëc bieät laø chò em phuï nöõ ñeå hoï tham giaquaûn lyù toát nguoàn taøi nguyeân nöôùc. Thoâng qua vieäc caûi thieän haï taàng côsôû vaø thuùc ñaåy söï tham gia SRD ñaõ giuùp cho ngöôøi daân ôû cô sôû ñaûm baûophaùt trieån moät caùch bình ñaúng vaø beân vöõng.

Sau 2 naêm thöïc hieän döï aùn taïi 2 xaõ Vaân Hoäi vaøVieät Cöôøng, huyeän Traán Yeân, döï aùn PIM taïiYeân Baùi ñaõ ñaït ñöôïc thaønh quaû nhaát ñònh vaø keátthuùc vaøo thaùng 4 naêm 2008. Töø kinh nghieämcuûa döï aùn ôû Yeân Baùi, SRD tieáp tuïc trieån khai döïaùn Quaûn lyù thuûy noâng coù söï tham gia taïi xaõHöng Long, huyeän Yeân Laäp, Phuù Thoï, ñoàngthôøi loàng gheùp theâm caùc hoaït ñoäng naâng caonaêng löïc cho ngöôøi daân veà Quaûn lyù dòch haïitoång hôïp (IPM).

Taêng cöôøng naêng löïc cho coäng ñoàngHai döï aùn PIM cuûa SRD khaùc vôùi caùc döï aùn khaùc ôû choã ñaây laø laàn ñaàu tieânSRD tröïc tieáp laøm vieäc vôùi ñoái taùc cuûa döï aùn ôû caáp xaõ, chöù khoâng phaûi caáptænh hay huyeän. Thoâng qua caùch laøm vieäc tröïc tieáp vôùi caùn boä ñòa phöông vaøngöôøi daân ôû cô sôû, luoân giuùp ñôõ vaø thuùc ñaåy baø con tham gia vaøo taát caû caùcböôùc cuûa quaù trình xaây döïng vaø phaùt trieån moâ hình thuûy noâng coù söï tham giacaùc döï aùn PIM ñaõ chöùng toû söï cam keát cuûa trung taâm SRD trong vieäc naângcao naêng löïc cho coäng ñoàng caáp cô sôû. Ñeå hoã trôï caùc thaønh vieân trong Banquaûn lyù vaø Nhoùm giaùm saùt coäng ñoàng trong vieäc trieån khai thi coâng vaø giaùmsaùt coâng trình, döï aùn ñaõ toå chöùc caùc khoùa taäp huaán veà kyõ thuaät khuûy noâng vaøkyõ naêng giaùm saùt cho caùc thaønh vieân vaø noâng daân chuû choát. Thoâng qua caùchoaït ñoäng cuûa döï aùn ngöôøi daân ôû thoân/xaõ, ñaëc bieät laø chò em phuï nöõ ñöôïc thamgia nhieàu hôn vaùo caùc coâng vieäc cuûa coäng ñoàng, töø ñoù maø vò theá cuûa hoï cuõngñöôïc caûi thieän moät caùch roõ reät. Chò em ñöôïc tham gia vaøo baøn baïc vaø ñöa racaùc quyeát ñònh lieân quan ñeán coâng trình thuûy lôïi, thoâng qua ñoù chò em tích luõytheâm nhieàu kinh nghieäm trong quaûn lyù, trôû neân töï tin hôn khi giaûi quyeát caùcvaán ñeà phaùt sinh trong laøng, xaõ cuõng nhö trong gia ñình.

21


20

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Quaãn lyá thuãy nöng coá sûå tham gia,tónh Phuá Thoå vaâ Yïn Baái

23


22

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

loàng gheáp theâm caùc hoaït ñoäng taïo nguoàn sinh keá cho ngöôøi höôûng lôïi. Caùclôùp hoïc treân ñoàng ruoäng (FFS) veà Quaûn lyù dòch haïi toång hôïp (IPM) ñaõ ñöôïctoå chöùc nhaèm naâng cao kieán thöùc cuûa baø con trong phaùt trieån saûn xuaát noângnghieäp beàn vöõng. Ñeán nay ñaõ coù 35 noâng daân tham gia khoùa hoc FFS. Saukhoùa hoïc, nhöõng noâng daân naøy seõ laø nhöõng ngöôøi chuû choát ñeå chuyeån taûicaùc kinh nghieäm vaø vaän ñoäng baø con cuøng tham gia trong caùc hoaït ñoängveà taïo nguoàn sinh keá vaø baûo veä moâi tröôøng. Thoâng qua döï aùn PIM caùc lôùptaäp huaán veà naâng cao naêng löïc xaõ hoäi, bình daúng giôùi vaø daân chuû cô sôûñaõ ñöôïc toå chöùc taïi cô sôû. Ñeå xaây döïng neân moät xaõ hoäi coâng baèng, no ñuûvaø baùc aùi caàn nhieàu coâng söùc vaø thôøi gian, tuy nhieân nhöõng kinh nghieämtích luõy ñöôïc töø döï aùn seõ hoã trôï tích cöïc cho ngöôøi daân taïi coäng ñoàng ñeå hoïtöï tin vaø ñoaøn keát cuøng nhau quaûn lyù nguoàn taøi nguyeân ñòa phöông moätcaùch hieäu quaû vaø beàn vöõng.

Thaønh laäp caùc Toå chöùc coäng ñoàng ñeå quaûn lyù thuûy noângHoäi ngöôøi duøng nöôùc vaø Nhoùm giaùm saùt coäng ñoàng ñöôïc thaønh laäp nhaèmñaûm baûo vieäc quaûn lyù, vaän haønh vaø baûo döôõng coâng trình moät caùch hieäuquaû vaø beàn vöõng. Caùc toå chöùc naøy ñeàu do ngöôøi daân laäp neân döïa treânnguyeân taéc töï nguyeän tham gia. Caùc thaønh vieân cuøng nhau xaây döïng quyöôùc veà söû duïng vaø ñieàu tieát nöôùc, möùc thu thuûy lôïi phí duøng ñeå duy tu baûodöôõng coâng trình. Vieäc hình thaønh caùc toå chöùc coäng ñoàng naøy cuøng vôùi côcheá quaûn lyù roõ raøng minh baïch ñaõ taïo cô hoäi toát cho ngöôøi daân ñöôïc laømvieäc cuøng nhau trong caùc nhoùm/toå ñeå töø ñoù naâng cao ñöôïc tinh thaàn ñoaønkeát vaø tình laøng nghóa xoùm trong coäng ñoàng.

Taùc ñoäng toát veà taïo nguoàn sinh keáDöôùi söï giaùm saùt chaét cheõ cuûa Ban quaûn lyù vaø Nhoùm giaùn saùt coäng ñoàngcaùc coâng trình thuûy lôïi cuûa 2 döï aùn ñaõ ñöôïc hoaøn thaønh vôùi chaát löôïng toát,ñuùng tieán ñoä nhö keá hoaïch ñaõ ñeà ra. Hôn 5.000m keânh möông ñaõ ñöôïcxaây döïng taïi 2 xaõ cuûa huyeän Traán Yeân cung caáp ñuû nöôùc töôùi cho 57 haluùa vaø 1,2 ha hoà ao nuoâi caù. Ngoaøi ra 24 ha ruoâng luùa tröôùc kia chæ canhtaùc 1 vuï do thieáu nöôùc töôùi nay coù theå laøm 2 vuï aên chaéc. Taïi Phuù Thoï, saukhi hoaøn thaønh coâng trình dieän tích töôùi taêng töø 30 ha leân 50 ha vaø ñaát canhtaùc 2 vuï taêng theâm 15 ha. Taêng dieän tích töôùi, taêng naêng suaát vaø thôøi vuï seõhoã trôï cho noâng daân ngheøo taêng theâm thu nhaäp, ví duï nhö ôû Yeân Baùi trongvuï vöøa roài baø con ôû 2 xaõ döï aùn ñaõ thu hoaïch theâm ñöôïc 125 taán thoùc.Khoâng nhöõng chæ coù taùc ñoäng veà kinh teá döï aùn coøn coù taùc ñoâng tích cöïcñeán caùc vaán ñeà xaõ hoäi nhö naâng cao tính ñoaøn keát, töông trôï giuùp ñôõ laãnnhau, ñaëc bieät laø caùc maâu thuaãn, tranh chaáp veà nöôùc töôùi haàu nhö khoângcoøn.

Taêng cöôøng naêng löïc vaø quyeàn löïc cho chòem phuï nöõThaønh coâng cuûa caùc döï aùn PIM khoâng nhöõng chæ taäp trung vaøo khía caïnhkinh teá, maët khaùc ôû möùc ñoä naøo ñoù trình ñoä vaø naêng löïc cuûa phuï nöõ veà quaûnlyù thuûy noâng cuõng ñöôïc caûi thieän roõ reät. Ngay töø luùc baét ñaàu cho ñeán khikeát thuùc döï aùn, phuï nöõ ñaõ tham gia vaø ñoùng vai troø tích cöïc trong vieäcxaây döïng, giaùm saùt vaø quaûn lyù coâng trình.Thoâng quaù quaù trình naøy coângñoàng ôû ñaây ñaõ tieán theâm moät böôùc daøi ñeå ñaït ñöôïc muc tieâu veà bình ñaúnggiôùi trong thoân, xaõ cuõng nhö ngay taïi caùc gia ñình.

Hoã trôï phaùt trieån Sinh keáÑeå taêng theâm hieäu quaû cuûa coâng trình thuûy lôïi, dö aùn PIM taïi Phuù Thoï ñaõ

Nöng dên tröìng dûúåc liïåu vaâ tiïëp cêån thõ trûúâng, huyïån Ba Bïí, tónh Bùæc Kan.

ÔÛ huyeän Ba Beå, troàng caây döôïc lieäu laø vaán ñeà môùi so vôùi caùch thu haùi truyeàn thoáng thuïñoäng töø nguoàn taøi nguyeân röøng saün coù. Thay ñoåi thoùi quen laâu ñôøi naøy ñoøi hoûi caû moät quaùtrình, bôûi vaäy trong giai ñoaïn khôûi ñaàu döï aùn taäp trung vaøo vieäc xaây döïng neàn taûng côbaûn cuûa söï thaønh coâng thoâng qua chuyeån giao kyõ thuaät vaø tieán haønh caùc khaûo nghieämcuûa noâng daân veà troàng caây döôïc lieäu ngay treân maûnh vöôøn vaø ñaát troáng cuûa gia ñình hoï.Döï aùn ñaõ naâng cao naêng löïc cho baø con caû veà kyõ thuaät troàng laãn phöông phaùp tieáp thòcaùc caây döôïc lieäu quyù, coù giaù trò cao.

24

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

25


Caâu chuyeän ñieån hình cuûa gia ñình chò Ñinh Thò Chuoäng(Thoân Thieän 1, xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp, tænh Phuù Thoï).

““NNhhêêëëtt nnûûúúáácc nnhhòò pphhêênn ttaamm ccêêììnn ttûûáá ggiiööëënngg””, chõ Àinh Thõ Chuöång laâ chuã höå ngheâo úãthön Thiïån 1 khi tham gia vaâo dûå aán àaä noái nhû vêåy àïí khùèng àõnh têìm quantroång cuãa nûúác àöëi vúái cêy tröìng. Chõ cho biïët khi cöng trònh thuãy lúåi àûúåc xêydûång, baâ con ààaaää ccooáá ààuuãã nnûûúúáácc ttûûúúááii,, nhiïìu ruöång trûúác àêy chó cêëy 1 vuå bêy giúâ àaäcêëy àûúåc 2 vuå vaâ coá nhaâ coân laâm àûúåc caã cêy vuå àöng. Khöng nhû trûúác àêy, dênkhöí lùæm, phaãi thûác àïm ài bùæt nûúác vaâo ruöång, tranh daânh nhau nûúác, coá ngûúâiphaãi chêìu trûåc àïën haâng tuêìn múái coá àuã nûúác cêëy. “Nhû gia àònh töi àêy coá 6saâo ruöång chó cêëy àûúåc möåt vuå thöi coân möåt vuå ““tthhaaãã mmaaåå cchhúúââ ttrrúúââii””, bêy giúâ coá àuãnûúác röìi töi coân laâm àûúåc caã vuå thûá 3 cú àêëy!”,

Chõ Chuöång cho biïët “Tûâ khi coá Dûå aán chuáng töi coân àûúåc têåp huêën vaâ töi thñchnhêët laâ lúáp hoåc Quaãn lyá dõch haåi töíng húåp trïn cêy luáa, noá ssaaáátt tthhûûååcc vúái chuáng töi,vûâa hoåc trïn lúáp vûâa àûúåc ra ruöång tthhûûååcc ttïïëë nïn rêët hhiiïïååuu qquuaaã. Qua lúáp hoåc, töi àaäbiïët àûúåc tûâng giai àoaån phaát triïín cuãa cêy luáa, töi coân phaát hiïån àûúåc khi coásêu phaá haåi vaâ biïët caách phoâng trûâ, cûá möîi buöíi hoåc trïn lúáp vïì laâ töi ra ruöångmònh luön àïí kiïím tra xem coá sêu bïånh khöng, nïn vuå luáa nùm nay rêët töët, böngdaâi hún vaâ khöng bõ sêu phaá haåi, chùæc chùæn luáa vuå naây seä cho nùng suêët cao, àúâisöëng cuãa gia àònh töi seä àúä khoá khùn hún trûúác”

Khöng riïng gò gia àònh chõ Chuöång, maâ nhûäng ngûúâi nöng dên khaác khi thamgia lúáp têåp huêën IPM àaä aáp duång àûúåc caác kiïën thûác vaâo thûåc tïë cuãa gia àònhmònh vaâ coân tuyïn truyïìn, chia seã cho caác höå khaác. Chõ Chuöång noái “Khi töi ài raàöìng, thêëy ruöång nhaâ chõ Thuåc bõ sêu cuöën laá nhiïìu töi àaä vïì noái vúái chõ êëy vaâhhûûúúáánngg ddêêîînn cho chõ êëy caách phoâng trûâ”.

Ngoaâi lúáp IPM, caác lúáp têåp huêën khaác nhû LLêêååpp kkïïëë hhooaaååcchh tthhöönn bbaaããnn,, DDêênn cchhuuãã ccúússúúãã,, BBòònnhh ààùùèènngg ggiiúúááii do dûå aán töí chûác chõ àïìu tñch cûåc tham gia. Ngaây xûa ngûúâidên chûa hiïíu nhiïìu vïì bònh àùèng giúái, giúâ múã lúáp naây taåi thön xoám múâi caã namvaâ nûä tham gia nïn rêët hay, sau khi hoåc vïì vúå chöìng hiïíu nhau hún, chöìng biïëtthöng caãm cho vúå hún, chia seã cöng viïåc cho vúå nhiïìu hún. Theo lúâi chõ Chuöång:“Nhû gia àònh anh Tuyïn caånh nhaâ töi, trûúác àêy rêët hay caäi nhau nhûng tûâ höìitham gia lúáp bònh àùèng giúái anh chõ àaä hhooââaa tthhuuêêåånn, khöng coân to tiïëng vúái nhaunûäa vaâ anh cuäng cchhiiaa sseeãã viïåc nhaâ cho chõ nhiïìu hún”.

Nguyïån voång cuãa chõ cuäng nhû nhûäng ngûúâi dên úã àêy mong muöën dûå aán múãthïm nhiïìu lúáp ttêêååpp hhuuêêëënn kkyyää tthhuuêêåått nnöönngg nngghhiiïïååpp cho baâ con hún nûäa àïí cho dênàûúåc hoåc thïm caách thûác laâm ùn, tùng thïm thu nhêåp cho gia àònh, tûâ àoá baâ controng thön ààooaaâânn kkïïëëtt hún, giuáp àúä nhau nhiïìu hún.

26

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

27


Töø naêm 2006, SRD ñaõ hoã trôï ngöôøi daân taïi 6 thoân ngheøo vuøng cao thuoäc xaõKhang Ninh, huyeän Ba Beå, tænh Baéc Kaïn vôùi muïc ñích thoâng qua vieäc thöûnghieäm troàng vaø cheá bieán caây döôïc lieäu haøng hoùa taïo theâm thu nhaäp, goùpphaàn giaûm tæ leä ñaát troáng, thay ñoåi cô caáu caây troàng vaø gìn giöõ nhöõng baøithuoác daân gian, ñoàng thôøi thoâng qua ñoù giuùp ngöôøi daân thoân baûn taêng cöôøngnaêng löïc, töï tin hôn vaø ñoäc laäp trong quyeát ñònh ñaàu tö saûn xuaát.

Taêng cöôøng Naêng löïc vaø Quyeàn löïc cuûangöôøi daân nhaèm caûi thieän Sinh keá coäng ñoàngTrong giai ñoaïn 2007-2008, döï aùn ñaõ toå chöùc ñöôïc 72 buoåi hoïc cuûa lôùp FFS,ñaøo taïo ñöôïc 18 giaûng vieân noâng daân veà canh taùc döôïc lieäu (30% laø nöõ).Nhöõng giaûng vieân noâng daân naøy ñaõ tröïc tieáp tham gia tieán haønh caùc bieän phaùpkyõ thuaät, boá trí thöû nghieäm vaø theo doõi ñaùnh giaù söï sinh tröôûng vaø phaùt trieåncuûa caùc caây döôïc lieäu töø khi baét ñaàu gieo haït, öôm caây con, chaêm soùc choñeán khi thu hoaïch vaø baûo quaûn sau thu hoaïch. Döï aùn ñaõ xaây döïng thaønh coâng6 moâ hình ñieåm taïi 6 thoân nhö moâ hình thaûo quyeát minh troàng xen ngoâ, moâhình bakichs troàng xen döôùi taùn caây röøng, moâ hình gaác... Keát quaû töø caùc moâhình trình dieãn vaø öùng duïng cho thu nhaäp 4,750,000 VND/naêm/saøo. Böôùc ñaàungöôøi daân cuõng ñaõ nhaän thaáy tieàm naêng kinh teá cuûa caây döôïc lieäu haøng hoùataïi thoân baûn cuûa hoï.

Ñoåi môùi döïa vaøo coäng ñoàng Keát quaû thu haùi nhöõng caây döôïc lieäu ñaàu tieân, maëc duø vôùi khoái löôïng coøn nhoûnhöng ñaõ giuùp cho nhöõng noâng daân tham gia chöông trình coù nhöõng thay ñoåikhi hoï töï xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån caây döôïc lieäu, töï choïn löïa loaïi caâydöôïc lieäu phuø hôïp coù khaû naêng thích öùng cao, deã troàng, deã chaêm soùc vaø coùgiaù trò kinh teá ñeå troàng taïi hoä gia ñình. Hieän nay, coù 9 loaïi caây döôïc lieäu ñaõ vaøñang ñöôïc troàng thöû nghieäm vaø cho keát quaû phaùt trieån phuø hôïp vôùi ñieàu kieän

BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM:

Xaây döïng moâ hình khaûo nghieäm thoâng qua Lôùp hoïc ñoàng ruoäng (FFS) laø hình thöùc hoã trôï hieäuquaû, giuùp ngöôøi noâng daân thay ñoåi nhaän thöùc cuõng nhö thoùi quen canh taùc thuï ñoäng tröôùc ñaây.

Thöû nghieäm troàng döôïc lieäu taïi hoä gia ñình laø moät caùch thuyeát phuïc ngöôøi noâng daân daân toäcthay ñoåi daàn phöông thöùc saûn xuaát töø khai thaùc töï nhieân sang troàng vaø chuû ñoäng nguoàn gioáng.Tuy nhieân khoâng deã vaø khoâng theå noùng voäi ñeå thay ñoåi moät thoùi quen laâu ñôøi neáu ngöôøi daân khoângthöïc söï yù thöùc vaø coù quyeát taâm thay ñoåi, ñoàng thôøi coù söï hoã trôï tích cöïc töø phía döï aùn cuõng nhöchính quyeàn ñòa phöông.

Vieäc môû roäng canh taùc döôïc lieäu treân phaïm vi roäng caàn naâng cao naêng löïc cho nhoùm noâng daânnoøng coát ñeå hoï ñoùng vai troø nhö nhöõng kyõ thuaät vieân höôùng daãn cho caùc noâng daân khaùc trongcoäng ñoàng. Ngoaøi ra hoï cuõng raát caàn söï hoã trôï cuûa döï aùn ñeå naâng cao kieán thöùc vaø tieáp caän thoângtin thò tröôøng. Coù nhö vaäy hoï môùi coù theå ñoùng vai troø nhö caàu noái giöõa noâng daân – ngöôøi saûn xuaátvôùi thò tröôøng – ngöôøi tieâu thuï.

ñòa phöông. Töø ñaàu naêm 2008 ñeán nay, 18 noâng daân noøng coát ñaõ tröïc tieáptrieån khai 23 moâ hình trình dieãn caây döôïc lieäu , coù 122 hoä gia ñình ñaõ aùpduïng troàng ít nhaát moät loaïi caây döôïc lieäu trong heä canh taùc caây troàng cuûa giañình mình. Keát quaû naøy cuõng ñaõ ñöôïc noâng daân chia seû kinh nghieäm tronghoäi thaûo ñaàu bôø vaø ñöôïc chính quyeàn ñòa phöông ñaùnh giaù cao. Keát quaû cuûadöï aùn khoâng chæ coù taùc ñoäng taïi caùc thoân döï aùn, taïi moät soá thoân khaùc, caùc hoägia ñình cuõng coù mong muoán ñöôïc tham gia troàng thöû döôïc lieäu.

Xaây döïng tinh thaàn Ñoaøn keát vaø Bình ñaúng giôùiThoâng qua keát quaû phaùt trieån caùc loaïi caây döôïc lieäu phuø hôïp vôùi ñòa phöông,caùc nhoùm noâng daân ñaõ taïo ñöôïc söï hôïp taùc, chia seû kinh nghieäm laãn nhau,ñoàng thôøi hoï cuõng ñaõ tham gia tích cöïc hôn trong caùc hoaït ñoäng cuûa coängñoàng. Keát quaû naøy thöïc söï coù yù nghóa ñoái vôùi caùc coäng ñoàng daân toäc thieåu soáôû vuøng cao nhö Khang Ninh, ñaëc bieät ñoái vôùi ngöôøi phuï nöõ. Tröôùc ñaây, ngöôøiphuï nöõ daân toäc ít coù cô hoäi tham gia caùc khoùa taäp huaán, ít khi döï caùc cuoächoïp thoân, xaõ,. Nhöng khi tham gia vaøo döï aùn, ñöôïc cung caáp kieán thöùc kyõthuaät cuõng nhö caùc kieán thöùc xaõ hoäi chò em ñaõ töï tin hôn. Chò em tham giatích cöïc vaøo vieäc xaây döïng keá hoaïch, boá trí vaø thöïc hieän caùc khaûo nghieäm treânñoàng ruoäng, baùo caùo keát quaû, trao ñoåi lieân laïc vôùi caùc ñôn vò thu mua saûnphaåm... Nhieàu chò em trôû neân maïnh daïn hôn trong caùc giao tieáp, trình baøyyù kieán cuûa mình, ñaëc bieät laø khi tham gia thaûo luaän trong quaù trình ñöa raquyeát ñònh. Gia ñình vaø chính quyeàn ñòa phöông cuõng ñaùnh giaù cao nhöõngthay ñoåi tích cöïc naøy cuûa chò em phuï nöõ trong thoân baûn.

28

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

29


Töø thaùng 8 naêm 2006 SRD ñaõ hoã trôï 6 huyeän cuûa tænh Phuù Thoï xaâydöïng, cuûng coá vaø phaùt trieån caùc Caâu laïc boä Sinh keá Coäng ñoàng(CLC) vôùi muïc ñích phaùt trieån beàn vöõng, xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaøñoùng goùp vaøo quaù trình töï quaûn taïi ñòa phöông.

Phöông phaùp ñoåi môùi vaø Moâ hình laáythaønh vieân laøm trung taâmMoâ hình Caâu laïc boä Sinh keá Coäng ñoàng keá thöøa treân cô sôû caùc caâulaïc boä IPM cheø taïi Phuù Thoï tröôùc ñaây. Luùa, Cheø, Lôïn, Gaø vaø caùchoaït ñoäng dòch vuï noâng nghieäp laø nhöõng höôùng saûn xuaát khoâng heàmôùi laï ñoái vôùi noâng daân. Tuy nhieân, caùi môùi laï ôû ñaây laø noâng daântham gia trong caâu laïc boä ñöôïc cuøng nhau hoïc hoûi chia seû kinhnghieäm vôùi moät moái quan taâm chung trong saûn xuaát, ñöôïc hoã trôï moätphaàn kinh phí hoaït ñoäng töø döï aùn vaø chính quyeàn ñòa phöông. Thamgia CLB, caùc thaønh vieân ñöôïc töï quaûn vaø töï quyeát ñònh höôùng phaùttrieån sinh keá cuûa Caâu laïc boä, ñoù chính laø moät höôùng môùi so vôùi thoùiquen troâng chôø yû laïi töø bao laâu nay cuûa ngöôøi daân. Ñeå thay ñoåi thoùiquen naøy laø caû moät quaù trình, bao goàm töø caùc hoaït ñoäng tuyeântruyeàn, taäp huaán, thaêm quan giuùp thaønh vieân CLB coù theâm kieán thöùcvaø kyõ naêng veà xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån sinh keá cuûa CLC cuõngnhö cuûa töøng hoä gia ñình. Ngoaøi ra, döï aùn nhöõng hoaït ñoäng cuûa döïaùn nhö hoã trôï taøi chính, vaän ñoäng ngaân haøng vaø chính quyeàn ñòaphöông cho vay voán, toå chöùc caùc hoäi thaûo tuyeân truyeàn vaän ñoängchính saùch, taïo haønh lang phaùp lyù ñeå moâ hình CBO ñöôïc coâng nhaänvaø phaùt trieån ñaõ giuùp ngöôøi daân töï tin vaø töï chuû hôn trong quaù trìnhxaây döïng vaø phaùt trieån sinh keá cuûa mình.

Hôïp taùc vaø Taêng cöôøng naêng löcMoät taùc ñoäng tích cöïc nöõa cuûa döï aùn laø söï hôïp taùc, lieân keát giöõa caùcCaâu laïc boä trong döï aùn ñaõ ñöôïc naâng leân roõ reät qua vieäc haøng quyùcaùc thaønh vieân ñöôïc gaëp gôõ, trao ñoåi chia xeû caùc kieán thöùc, kinhnghieäm trong phaùt trieån sinh keá, baûo veä moâi tröôøng, caùch söû duïngthuoác BVTV, caùch canh taùc beàn vöõng... Caùc thaønh vieân coøn toå chöùccaùc hoaït ñoäng xaõ hoäi coäng ñoàng nhö thaêm hoûi gia ñình thaønh vieân,khuyeán khích nhöõng gia ñình saûn xuaát gioûi, hoã trôï nhöõng gia ñìnhthieáu lao ñoäng.... Nhöõng hoaït ñoäng naøy khoâng nhöõng chæ giuùp caùcthaønh vieân Caâu laïc boä phaùt trieån saûn xuaát noâng nghieäp maø coøn laø côhoäi ñeå caùc thaønh vieân cuøng nhau chia xeû, giao löu vaø hoïc taäp, ñaëcbieät laø chò em phuï nöõ. Vôùi tæ leä 2/3 laõnh ñaïo CLB laø nöõ, chò em ñaõ trôûneân maïnh daïn hôn trong caùc giao tieáp, trình baøy yù kieán cuûa mìnhcuõng nhö tham gia caùc hoaït ñoäng coäng ñoàng, nhöõng coâng vieäc maøtröôùc ñaây chæ coù nam giôùi tham gia.

Hoã trôï cuûa chính quyeàn ñòa phöôngDöï aùn khoù maø ñaït ñöôïc caùc keát quaû thaønh coâng nhö trong naêm qua neáunhö khoâng nhaän ñöôïc söï uûng hoä maïnh meõ cuûa chính quyeàn ñòa phöôngcaùc caáp, ñaëc bieät laø cuûa Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân PhuùThoï. Sôû ñaõ coâng nhaän caùc thaønh töïu ñaït ñöôïc cuõng nhö trieån voïng phaùttrieån cuûa moâ hình Caâu laïc boä Sinh keá trong töông lai. Hieän nay coù 28/30Caâu laïc boä phaùt trieån toát vaø trong caùc keá hoaïch phaùt trieån kinh teá 5-10naêm cuûa caùc xaõ ñeàu loàng gheùp hay ñeà caäp ñeán keá hoaïch phaùt trieån cuûacaùc Caâu laïc boä.

Cêu laåc böå Sinh kïë cöång àöìng taåi Phuá Thoå Thaønh töïu chính ñaït ñöôïctrong naêm 2007-2008

Xaây döïng ñöôïc 116 moâhình trình dieãn veà caùc lónhvöïc nhö troàng troït, chaênnuoâi. dòch vuï noâng nghieäp.

Ñaøo taïo ñöôïc 90 caùn boäBan chuû nhieäm (60% laønöõ) coù ñuû kieán thöùc vaø kyõnaêng veà laäp keá hoaïch,quaûn lyù taøi chính, thòtröôøng. Toå chöùc ñöôïc 162cuoäc taäp huaán cho thaønhvieân caâu laïc boä.

Moâ hình caâu laïc boä Sinh keácoäng ñoàng taïi Tænh PhuùThoï ñaõ ñöôïc nhieàu toå chöùctham quan,

Moâ hình hoaït ñoäng cuûaCaâu laïc boä laø ví duï ñieånhình goùp phaàn cho vieäc rañôøi nghò ñònh toå hôïp taùcvaøo thaùng 11 naêm 2007.

MOÄT SOÁ BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM RUÙT RA TÖØ VIEÄC TRIEÅNKHAI CAÙC HOAÏT ÑOÄNG CUÛA DÖÏ AÙN:

Moâ hình Caâu laïc boä sinh keá coäng ñoàng laø moâ hình xaõ hoäi daân söï hieäu quaû nhaèm phaùt huy yù thöùctaäp theå vaø söï tham gia trong phaùt trieån sinh keá. Moâ hình naøy caàn phaûi ñöôïc nhaân roäng, hoã trôïkhoâng chæ cuûa caùc toå chöùc NGO Vieät Nam maø coøn cuûa caû chính quyeàn ñòa phöông.

Vieäc phaùt trieån sinh keá caàn môû roäng ña daïng treân nhieàu lónh vöïc troàng troït, chaên nuoâi, dòch vuïnhaèm giuùp ngöôøi daân coù theå theo ñuoåi caùc chieán löôïc phaùt trieån sinh keá phuø hôïp vôùi ñieàu kieänveà lao ñoäng, nguoàn taøi chính cuûa töøng hoä gia ñình.

Huy ñoäng nguoàn voán töø caùc nguoàn khaùc nhau cho hoaït ñoäng cuûa caùc caâu laïc boä, ñoàng thôøi taêngnaêng löïc vaø quyeàn löïc cho nhöõng noâng daân noøng coát ñeå hoï coù theå ñoùng vai troø nhö moät höôùngdaãn vieân chuû choát, nhaèm quaûn lyù toát hôn caùc hoaït ñoäng sinh keá trong Caâu laïc boä cuûa mình cuõngnhö khi Caâu laïc boä sinh keá trong töông lai coù theå phaùt trieån thaønh caùc Hôïp taùc xaõ kieåu môùi, trongñoù ngöôøi daân thöïc söï laøm chuû quaù trình phaùt trieån cuûa mình.

31


30

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Thaùch thöùc trong vieäc Söû duïng ñaát beàn vöõngÑoái vôùi caùc coäng ñoàng noâng thoân, ñaát ñai laø nguoàn taøi nguyeân thieân nhieânquan troïng nhaát. ôû Vieät Nam, aùp löïc gia taêng daân soá cao cuøng vôùi ñaát ôû haïncheá laøm cho ñaát ñai luoân laø vaán ñeà böùc thieát. Trong lòch söû, nhöõng thay ñoåilôùn trong moâ hình söû duïng ñaát ñaõ taïo ra nhöõng taùc ñoäng ñaùng keå (caû maëttích cöïc laãn tieâu cöïc) leân sinh keá hoä gia ñình vaø söï phoût trieån veà kinh teá, ñoâikhi daãn ñeán nhöõng chuyeån bieán veà chính trò vaø vaên hoùa. ÔÛ Vieät Nam, nhöõngthaùch thöùc hieän taïi cho nguoàn taøi nguyeân ñaát gaây ra bôûi nhieàu vaán ñeà khaùcnhau nhö möïc nöôùc bieån daâng cao luoân ñe doaï gaây ngaäp luït cho 1/5 dieäntích ñaát ñai cuûa caû nöôùc, gia taêng daân soá, vaø söï môû roäng moät caùch nhanhchoùng caùc khu coâng nghieäp vaø ñoâ thò höôùng veà caùc vuøng noâng thoân, laømcho vaán ñeà quaûn lyù ñaát ñai ñöôïc coâng chuùng quan taâm roäng raõi. Phuø hôïpvôùi moái quan taâm naøy, döï aùn PLUM cuûa SRD ôû Thöøa Thieân Hueá nhaèm muïcñích hoã trôï caùc coäng ñoàng ñòa phöông thöïc hieän quaûn lyù nguoàn taøi nguyeânquan troïng baäc nhaát naøy moät caùch coù hieäu quaû vaø ñaït hieäu suaát cao, ñoàngthôøi ñaûm baûo cho caùc coäng ñoàng ñöôïc tham gia moät caùch daân chuû vaø côûimôû trong vaán ñeà quaûn lyù ñaát ñai taïi ñòa phöông.

Quaãn lyá vaâ sûã duång àêët coá sûå tham gia (PLUM)

32

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

33


Moâ hình Quaûn lyù söû duïng ñaát coù söï thamgia ôû Thöøa Thieân Hueá.Muïc ñích cuûa PLUM laø giuùp ñôõ noâng daân ngheøo naâng cao nhöõng hieåu bieátcuûa hoï veà quyeàn söû duïng ñaát, thöïc hieän sinh keá beàn vöõng vaø töï quaûn taïicoäng ñoàng. Thaùng 3 naêm 2008, pha ñaàu tieân cuûa döï aùn, giai ñoaïn thöûnghieäm veà phöông phaùp PLUM ôû xaõ Phong Xuaân, huyeän Phong Ñieàn ñöôïcbaét ñaàu trieån khai. Treân cô sôû hoaøn thaønh giai ñoaïn naøy, döï aùn seõ ñöôïc môûroäng ra caùc xaõ vaø huyeän khaùc cuûa tænh Thöøa Thieân Hueá vôùi thôøi haïn thöïchieän laø 2 naêm.

Quaûn lyù döï aùn coù söï tham giaCuøng vôùi vieäc toå chöùc leã khôûi ñoäng cho pha thöû nghieäm, böôùc ñaàu tieân trongquoû trôõnh trieån khai döï aùn laø thaønh laäp Ban quaûn lyù döï aùn caáp xaõ ñeå theodoõi vaø giaùm saùt caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn. Caùn boä chöông trình taïi hieäntröôøng cuûa SRD vaø caùc cô quan, ban ngaønh caáp huyeän vaø tænh tích cöïc hoãtrôï cho Ban quaûn lyù veà kyõ thuaät cuõng nhö phöông phaùp thöïc hieän döï aùn.Taïi caáp cô sôû, Ban phaùt trieån thoân baûn ñaõ ñöôïc thieát laäp nhaèm huy ñoängngöôøi daân trong coäng ñoàng tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng veà quaûn lyù vaø söûduïng ñaát. Moãi Ban naøy do moät thuùc ñaåy vieân coäng ñoàng ñöùng ñaàu, hoï laønhöõng ngöôøi do daân baàu choïn vaø chòu traùch nhieäm ñieàu phoái caùc hoaït ñoängphaùt trieån taïi thoân baûn.

Taêng cöôøng naêng löïc vaø kieán thöùcThoâng qua caùc lôùp taäp huaán vaø kinh nghieäm thöïc hieän caùc hoaït ñoäng trongphaùt trieån coäng ñoàng, laäp keá hoaïch coù söï tham gia, bình ñaúng giôùi, ngöôøidaân ñoù naâng cao naêng löïc vaø hieåu bieát saâu hôn veà caùc vaán ñeà kinh teá vaøxaõ hoäi. Naêng löïc ñaõ ñöôïc taêng cöôøng naøy taïo cô sôû vöõng chaéc cho caùc

coäng ñoàng ñòa phöông thöïc hieän PLUM vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà caáp baùchtrong quoû trình phaùt trieån. Thaùng 7 naêm 2008, moät soá nhoùm sôû thích cuûangöôøi noâng daân ñöôïc thaønh laäp, muïc ñích cuûa caùc nhoùm naøy laø nhaèm caûithieän sinh keá cho caùc hoä thoâng qua söï coäng taùc giuùp ñôõ laãn nhau. Nhöõngnoâng daân tham gia moâ hình ñuôïc döï aùn hoã trôï ñoù cuøng nhau chia seû kieánthöùc vaø kinh nghieäm veà phaùt trieån caây troàng hoaëc vaät nuoâi. Thoâng qua vieäcxuùc tieán xaây döïng caùc moâ hình coù hieäu quaû vaø thaân thieän vôùi moâi tröôøng,nhöõng nhoùm sôû thích naøy khoâng nhöõng chæ guùp phaàn taêng cöôøng tìnhñoaøn keát coäng ñoàng vaø caûi thieän sinh keá, maø coøn laøm taêng hieäu quaû söûduïng ñaát. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu naøy, döï aùn ñaõ toå chöùc moät cuoäc hoäi thaûoñaùnh giaù hieän traïng söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät vaø phaân boùn hoùa hoïcvaø taùc ñoäng cuûa noù leân ñaát ñai, ñeå töø ñoù giôùi thieäu vaø khuyeán khích baøcon söû duïng phaân boùn sinh hoïc vôùi coâng ngheä thaân thieän hôn vôùi moâitröôøng sinh thaùi. Ngöôøi daân ñaõ coù nhöõng phaûn hoài raát tích cöïc veà cuoäc hoäithaûo naøy ñoàng thôøi nhaän ra laø hoï ñaõ laïm duïng quaù möùc thuoác baûo veä thöïcvaät vaø phaân boùn hoùa hoïc, vaø quyeát ñònh seõ thay theá baèng caùch söû duïngkyõ thuaät mang tính beàn vöõng hôn.

Keát quaû mong ñôïi cuûa döï aùn:

Phöông phaùp Quaûn lyù vaø söû duïng ñaát coù söï tham gia (PLUM) ñöôïc aùp duïng taïi 6 thoân thuoäc 3huyeän cuûa tænh Thöøa Thieân Hueá

Taêng hieäu quaû söû duïng ñaát vaø sinh keá thoâng qua caûi tieán kyõ thuaät troàng troït vaø cheá bieán sau thu hoaïch.

PLUM ñöôïc taøi lieäu hoùa, phoå bieán vaø nhaân roäng treân ñòa baøn caùc xaõ khaùc trong huyeän

Phöông phaùp PLUM ñöôïc tuyeân truyeàn moät caùch coùù hieäu quaû nhaèm vaän ñoäng chính saùch veà ñaát ñai.

34

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

35


Baét ñaàu töø thaùng 9 naêm 2007 döï aùn ñaõ hoã trôï noâng daân aùp duïng phöôngphaùp Thaâm canh luùa caûi tieán (SRI) vôùi muïc ñích thoâng qua vieäc öùng duïngSRI giuùp noâng daân taêng naêng xuaát, giaûm chi phí ñaàu vaøo, thu nhaäp ñöôïccaûi thieän töø ñoù hoï trôû neân töï tin hôn vaø ñoäc laäp hôn trong quyeát ñònh ñaàutö saûn xuaát cuûa mình.

Thay ñoåi nhaän thöùc Kyõ thuaät canh taùc theo SRI coøn khaù môùi laï so vôùi taäp quaùn canh taùc töø baoñôøi nay cuûa ngöôøi noâng daân ôû Vieät Nam. Ñeå thay ñoåi caùc thöïc haønh voánñaõ trôû thaønh thoùi quen naøy laø caû moät quaù trình, döï aùn ñaõ xaùc ñònh caùc böôùcñi phuø hôïp vôùi töøng giai ñoaïn. Trong naêm ñaàu tieân döï aùn chuù troïng ñaøo taïonhöõng noâng daân noøng coát trôû thaønh nhöõng caùn boä kyõ thuaät veà SRI qua hìnhthöùc Lôùp hoïc ñoàng ruoäng (FFS) vaø xaây döïng caùc moâ hình trình dieãn ñeåthuyeát phuïc laõnh ñaïo vaø ngöôøi daân tin vaøo lôïi ích vaø hieäu quaû SRI.

Keát quaû khaû quan vaø trieån khai nhaân roängKeát quaû thu ñöôïc töø 4 moâ hình öùng duïng SRI vôùi dieän tích 1,7 ha trong vuïXuaân 2008 ñaõ chöùng minh vieäc aùp duïng SRI cho naêng xuaát cao hôn sovôùi taäp quaùn töø 0,2 – 0,6 taï/saøo, giaûm löôïng gioáng 75%, saâu beänh giaûmhaún vaø lôïi nhuaän taêng töø 110.000 – 120.000 ñoàng/saøo.

Sau khi taän maét thaáy nhöõng lôïi ích vaø hieäu quaû cuûa SRI taïi ñòa phöông mình,laõnh ñaïo ñòa phöông vaø baø con noâng daân ñaõ thöïc söï tin töôûng vaøo SRI.Trong Hoäi nghò ñaàu bôø, Phoù chuû tòch huyeän Phoå Yeân (Thaùi Nguyeân) ñaõ chæñaïo caùc xaõ coøn laïi trong huyeän aùp duïng SRI ngay trong vuï Muøa 2008. Chínhquyeàn moät soá xaõ döï aùn coøn chuû ñoäng toå chöùc cho baø con caùc thoân khaùc ñeánthaêm quan, hoïc hoûi kinh nghieäm töø moâ hình ñeå vuï sau aùp duïng.

SRI khoâng chæ gaây tieáng vang trong caùc xaõ cuûa döï aùn maø ñaõ baét ñaàu vöôïtra beân ngoaøi khi maø laõnh ñaïo vaø ngöôøi daân moät soá xaõ/huyeän ngoaøi döï aùnñaõ veà thaêm quan hoïc hoûi moâ hình ôû caùc xaõ döï aùn ñeå aùp duïng treân caùnhñoàng xaõ mình. Soá hoä vaø dieän tích aùp duïng SRI trong vuï Muøa 2008 ñaõ taêngleân ñaùng keå. Neáu nhö trong vuï Xuaân chæ coù 43 hoä aùp duïng SRI vôùi dieäntích 1,7 ha thì ñeán vuï Muøa ñaõ coù 259 hoä aùp duïng vôùi toång dieän tích laø25,6 ha (rieâng huyeän Phoå Yeân laø 20,6 ha).

Taêng cöôøng naêng löïc vaø tình ñoaøn keáttrong coäng ñoàngKeát quaû naøy ñaït ñöôïc laø do söï ñoùng goùp goùp tích cöïc ngay töø ñaàu cuûa caùcTaäp huaân vieân noâng daân. Toång soá coù 120 noâng daân trong ñoù coù 88 nöõ laønoâng daân noøng coát ñaõ ñöôïc ñaøo taïo ñeå trôû thaønh giaûng vieân noâng daân trongvuï Xuaân vaø hoï ñaõ phaùt huy ñöôïc nhöõng kieán thöùc vaø kyõ naêng veà SRI cuûamình trong vuï Muøa. Nhöõng giaûng vieân noâng daân naøy ñaõ ñöôïc phaân coângtröïc tieáp phuï traùch trieån khai 22 moâ hình trình dieãn SRI ôû 22 thoân vaø hoãtrôï kyõ thuaät cho caùc hoä trong quaù trình aùp duïng SRI. Söï hôïp taùc, lieân keátcuûa ngöôøi noâng daân treân ñòa baøn trieån khai döï aùn ñaõ ñöôïc naâng leân roõ reät,qua vieäc caùc thaønh vieân thöôøng xuyeân gaëp nhau trao ñoåi, thaûo luaän, chia

Thêm canh luáa caãi tiïën (SRI) taåi tónh Phuá Thoå vaâ Thaái Nguyïn

Caâu chuyeän ñieån hình cuûabaùc Lieäu tænh Phuù Thoï

36

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

37


seû kinh nghieäm. Taïi moãi ñòa baøn döï aùn ñaõ hình thaønh caùc nhoùm noâng daânSRI. Caùc thaønh vieân trong nhoùm ñaõ chuû ñoäng vaø töï giaùc phaân coâng phoáihôïp thöïc hieän caùc coâng vieäc lieân quan ñeán moâ hình trình dieãn cuûa nhoùmmình phuï traùch.

Goùp phaàn caûi thieän veà Bình ñaúng giôùiThöïc hieän caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn SRI ñaõ goùp phaàn laøm thay ñoåi nhaänthöùc veà vai troø cuûa chò em phuï nöõ trong coäng ñoàng. Neáu nhö tröôùc ñaâyvieäc tieáp nhaän nhöõng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät chuû yeáu do nam giôùi ñaûmnhaän, thì trong döï aùn naøy tö töôûng ñoù ñaõ coù söï thay ñoåi. Ngay trong cuoächoïp choïn nhöõng noâng daân noøng coát ñeå ñaøo taïo trôû thaønh giaûng vieân caùcchò em raát haêng haùi ñaêng kyù tham gia. Trong soá 120 giaûng vieân noâng daânñöôïc ñaøo taïo chò em chieám tôùi hôn 70%. Khi tham gia vaøo caùc hoaït ñoängcuûa döï aùn caùc chò em ñaõ trôû neân töï tin vaø maïnh daïn hôn trong caùc giaotieáp, trình baøy yù kieán cuûa mình, cuõng nhö tham gia trong vieäc quyeát ñònhaùp duïng SRI treân ruoäng cuûa gia ñình. Tin töôûng vaøo hieäu quaû cuûa SRI neânchò em ñaõ chuû ñoäng vaø tích cöïc tuyeân truyeàn veà SRI vaø vaän ñoäng nhöõngngöôøi khaùc trong coäng ñoàng cuøng tham gia SRI.

Xaây döïng nguoàn Sinh keá beàn vöõngVôùi nhöõng böôùc ñi phuø hôïp cuøng söï vaøo cuoäc cuûa caùc caáp, caùc ngaønh coùlieân quan vaø söï tham gia tích cöïc cuûa nhoùm giaûng vieân noâng daân, döï aùnñaõ goùp phaàn ñaùng keå vaøo vieäc thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa ñòaphöông. Trong nhöõng naêm tôùi chaéc chaén döï aùn seõ coù nhöõng böôùc tieán daøihöôùng tôùi moät neàn saûn xuaát luùa theo höôùng beàn vöõng, hieäu quaû, vaø thaânthieän vôùi moâi tröôøng.

“Möåt kyä thuêåt àem laåi nhiïìu lúåi ñch nhû vêåy àaáng leä caác anh nïnàûa xuöëng vúái chuáng töi súám hún nûäa!”. Àoá laâ cêu noái maâ baác NguyïînHuy Liïåu, möåt trong 30 nöng dên àêìu tiïn cuãa xaä Kinh Kïå, huyïån Lêm

Thao, Phuá Thoå tham gia thûã nghiïåm vaâ ûáng duång SRI trong vuå xuên 2008 trongbuöíi Höåi thaão àêìu búâ àaánh giaá vïì mö hònh aáp duång SRI trïn caánh àöìng cuãa xaä.

Trong thúâi gian àêìu mùåc duâ àaä àûúåc caán böå kyä thuêåt giúái thiïåu vïì SRI, àûúåc àithùm quan mö hònh úã Haâ Têy, àûúåc tham gia lúáp nghiïn cûáu vaâ tûå aáp duångnhûng thûåc sûå baác vêîn chûa tin tûúãng laâ SRI seä thaânh cöng vaâ àem laåi hiïåu quaã.Nguyïn nhên laâ búãi vò tûâ trûúác àïën nay theo têåp quaán cêëy maå phaãi tûâ 4 - 5 laá, 4 -6 daãnh/khoám vaâ 45 - 50 khoám/m2 chûá cêëy nhû SRI hûúáng dêîn maå chó coá 22 -22,,55 llaaáá, cêëy 11 ddaaããnnhh//kkhhooáámm,, 3300 ddaaããnnhh//mm22 nhû vêåy thò laâm sao maâ cho nùng xuêët caoàûúåc. Nhûng vúái baãn tñnh ûa tòm hiïíu, hoåc hoãi baác cuäng àaä tûå aáp duång caác kyäthuêåt SRI trïn thûãa ruöång khoaãng 1 saâo cuãa gia àònh mònh. Vúái sûå hûúáng dêîn cuãacaán böå kyä thuêåt, baác àaä ghi cheáp têët caã nhûäng thöng tin vïì thúâi vuå, söë liïåu àêìu tûcuãa ruöång àaä aáp SRI vaâ ruöång chûa aáp duång caác kyä thuêåt SRI. Kïët quaã so saánhcho thêëy trïn 1 saâo ruöång SRI chó cêìn 00,,55 kkgg ggiiööëënngg trong khi caác ruöång khöngaáp duång laâ 2,5 kg/saâo; giaãm àûúåc möåt nûãa cöng gaánh maå ra ruöång vaâ cöng cêëycuäng giaãm rêët nhiïìu, lûúång àaåm giaãm gêìn möåt nûãa, laåi kkhhöönngg pphhaaããii pphhuunn tthhuuööëëccttrrûûââ ssêêuu. Nùng xuêët cuãa ruöång 1 saâo aáp duång SRI vuå àoá àoá àaåt 2,6 taå, coân caácruöång chûa aáp duång chó àaåt gêìn 2 taå/saâo. “Sau khi haåch toaán so saánh vúái caácruöång chûa aáp duång töi thêëy ruöång aáp duång SRI laäi hún caác ruöång khaác 112200..000000ààööììnngg//ssaaââoo, nhòn haåt thoác laåi rêët mêíy vaâ oáng aã, “saåch” hún caác haåt luáa úã ruöångchûa aáp duång SRI.” Baác Liïåu phêën khúãi noái.

Sau nhûäng thaânh cöng àaáng khñch lïå taåi vuå Xuên, baác Liïåu àaä thûåc sûå tin tûúãngvaâo hiïåu quaã vaâ lúåi ñch cuãa SRI mang laåi cho mònh. Sang vuå Muâa, sau khi traoàöíi, baân baåc vúái gia àònh baác múã röång diïån tñch SRI lïn 3,6 saâo ruöång chuã àöångàûúåc nûúác sau khi àaä thöëng nhêët vúái caác chuã ruöång khaác liïìn kïì cuâng cuäng aápduång SRI. Hiïån giúâ luáa cuãa gia àònh baác àang trong giai àoaån àoã àuöi vaâ hûáa heåncho nùng suêët cao hún hùèn caác ruöång chûa aáp duång SRI. Trung bònh möîi khoámluáa coá túái 18 - 20 böng hûäu hiïåu vaâ caác böng àïìu daâi vaâ nhiïìu haåt. ÀÀûûúúååcc hhûûúúáánnggddêêîînn kkyyää tthhuuêêåått,, tthhùùmm qquuaann mmöö hhòònnhh thaânh cöng, tham gia nngghhiiïïnn ccûûááuu tthhûûãã nngghhiiïïååmmvaâ tûå aáp duång trïn ruöång nhaâ mònh nïn baác Liïåu nùæm rêët roä vïì caác khêu kyä thuêåtSRI. Tin tûúãng vaâ têm huyïët nïn cûá coá cú höåi laâ baác laåi noái chuyïån vaâ ggiiúúááii tthhiiïïååuuvvïïìì SSRRII vúái nhûäng ngûúâi nöng dên khaác, vêån àöång nhûäng ngûúâi khaác cuâng thamgia laâm SRI nhû baác.

Cuãng cöë vaâ phaát triïín Hïå thöëng giöëng luáa nöng dên taåi tónh Bùæc Kaån

38

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

39


Phaùt trieån döïa treân neàn taûng cuûa söï thaønh coângTöø naêm 2005 ñeán 2007, döï aùn “Naâng cao naêng löïc cho caùc nhoùm noângdaân nhaèm phaùt trieån beàn vöõng caùc gioáng luùa coäng ñoàng” ñaõ ñöôïc thöïc hieäntaïi 20/122 xaõ cuûa tænh Baéc Kaïn. Döï aùn ñaõ goùp phaàn cuûng coá vaø ña daïnghoùa caùc gioáng luùa thuaàn cuûa ñòa phöông. Ngöôøi noâng daân tham gia vaøo döïaùn ñaõ aùp duïng caùc kieán thöùc ñaõ ñöôïc hoïc cuûa hoï ñeå saûn xuaát haït gioángcuõng nhö saûn xuaát luùa, treân cô sôû ñoù, naêng suaát luùa ñaõ gia taêng vaø ñaõgiuùp cho noâng daân ngaøy caøng bôùt leä thuoäc vaøo caùc nguoàn gioáng luùa beânngoaøi. Ñoàng thôøi, söï hôïp taùc trong coäng ñoàng ñaõ ñöôïc cuûng coá thoâng quasöï trao ñoåi haït gioáng giöõa caùc nhoùm noâng daân.

Tuy nhieân, soá löôïng noâng daân tham gia tröïc tieáp vaøo döï aùn, keå caû nhöõngngöôøi ñöôïc chuyeån giao kyõ thuaät thoâng qua nhoùm noâng daân chuû choát, coønraát haïn cheá chæ chieám khoaûng 3-5% soá noâng daân trong tænh. Ngoaøi ra, do

ñòa hình mieàn nuùi ñi laïi khoù khaên cuõng caûn trôû vieäc chuyeån giao kieán thöùctöø noâng daân ñeán noâng daân. Vì theá, ñeå cuûng coá vaø phaùt trieån beàn vöõng caùcgioáng luùa ñòa phöông vaø ñeå tìm kieám söï hoã trôï töø caùc toå chöùc chính quyeàncho heä thoáng gioáng luùa cuûa ngöôøi noâng daân, SRD vaø Chi cuïc baûo veä thöïcvaät ñaõ phaùt trieån moät döï aùn môùi ñeå tieáp tuïc caùc keát quaû cuûa döï aùn cuõ. Döïaùn taäp trung vaøo 3 muïc tieâu sau:

a) Naâng cao naêng löïc veà saûn xuaát gioáng luùa cho nhieàu noâng daân hôn,ñaëc bieät laø noâng daân vaø phuï nöõ taïi caùc laøng xaõ khaùc vôùi laøng xaõ cuûa döïaùn tröôùc, ñeå caûi thieän thu nhaäp cuûa hoä gia ñình, phaùt trieån noâng nghieäpbeàn vöõng vaø giaûm ngheøo;

b) Noâng daân daàn daàn thích nghi vôùi caùc aûnh höôûng lieân quan tôùi vieäcgia nhaäp WTO. Ñaëc bieät laø khi söï trôï giaù haït gioáng cuûa chính phuû hoaøntoaøn khoâng coøn vaø noâng daân seõ phaûi quaûn lyù haït gioáng cuûa chính hoïdöôùi aùp löïc cuûa thò tröôøng Quoác teá, trong nöôùc vaø ñòa phöông;

c) Vaän ñoäng thay ñoåi chính saùch ñeå chính phuû thöøa nhaän vai troø cuûangöôøi noâng daân trong saûn xuaát gioáng luùa, hoã trôï hoï trong vieäc saûn xuaátgioáng ñeå phuïc vuï nhu caàu cuûa ñòa phöông vaø ñoàng thôøi hoã trôï chöùngnhaän moät soá gioáng luùa phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông ñaõ ñöôïc choïnbôûi chính ngöôøi noâng daân.

Cuûng coá naêng löïc, taêng cöôøng hôïp taùc vaøkhai thaùc kieán thöùc baûn ñòaDöï aùn “Cuûng coá vaø phaùt trieån heä thoáng gioáng luùa cuûa noâng daân taïi tænh BaécKaïn” ñaõ ñöôïc trieån khai töø thaùng 4 naêm 2008 vôùi muïc tieâu laø caûi thieän sinhkeá vaø kieán thöùc xaõ hoäi cuûa ngöôøi daân, ñaëc bieät laø ngöôøi ngheøo vaø phuï nöõ.Trong 6 thaùng qua, döï aùn ñaõ hoã trôï ñöôïc 340 ngöôøi daân taïi 12 xaõ treân toaøntænh Baéc Kaïn caùc kieán thöùc cô baûn veà kyõ thuaät saûn xuaát gioáng vaø saûnxuaát luùa, nhö: phuïc traùng gioáng, nhaân gioáng, so saùnh gioáng, choïn doøngphaân ly, kyõ thuaät canh taùc luùa caûi tieán. Hai Trung taâm hoïc taäp coäng ñoàngcuõng ñöôïc thaønh laäp, caùc Trung taâm naøy khoâng nhöõng chæ laø nôi ñeå noângdaân trao ñoåi, hoïc hoûi maø coøn laø nôi ñeå caùc caùn boä ñòa phöông tieáp caän kieánthöùc vaø hoã trôï noâng daân saûn xuaát caùc gioáng luùa ñòa phöông. Ngoaøi ra, döïaùn tieáp tuïc cuûng coá vaø naâng cao naêng löïc cho caùc caùn boä kyõ thuaät cuûa Chicuïc Baûo veä Thöïc vaät tænh Baéc Kaïn vaø caùc Traïm Baûo veä Thöïc vaät veà kyõnaêng quaûn lyù, ñieàu haønh vaø höôùng daãn ñeå hoï coù theå hoaøn thaønh toát vai troøñieàu phoái vaø hôïp taùc vôùi caùc cô quan, ban ngaønh khaùc taïi ñòa phöông trongvieäc giuùp ñôõ vaø hoã trôï noâng daân.

40

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

41


Caãi thiïån sinh kïë vaâ vïå sinh möi trûúâng cho cöång àöìng ngheâo,huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc KaånSöï phaân hoùa giöõa khu vöïc noâng thoân vaø thaønh thò, phaân hoùa giöõa caùc vuøngvaø ñaëc bieät giöõa caùc nhoùm daân toäc ngaøy caøng taêng trong maáy naêm gaàn ñaây.Vaán ñeà baát bình ñaúng trong vieäc tieáp caän caùc nguoàn löïc giöõa caùc nhoùmngöôøi, ñaëc bieät laø nhoùm nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát, phuï nöõ vaø ngöôøi daân toäcthieåu soá ôû vuøng saâu, vuøng xa ngaøy caøng theå hieän roõ reät. Nhö ñaõ ñöôïc trìnhbaøy trong Keá hoaïch chieán löôïc naêm 2008 – 2012, SRD vaãn tieáp tuïc naângcao naêng löïc cho ngöôøi daân ôû nhöõng vuøng thieät thoøi nhaát ñeå hoï töï quaûnlyù nguoàn sinh keá moät caùch beàn vöõng. Döïa treân caùc baøi hoïc kinh nghieämruùt ra töø döï aùn Ña daïng noâng nghieäp vaø Sinh keá ñaõ thöïc hieän taïi huyeän PaùcNaëm töø naêm 2005 – 2007, SRD trieån khai döï aùn veà caûi thieän sinh keá vaø veäsinh moâi tröôøng töø thaùng 8 naêm 2008. Döï aùn taäp trung vaøo hai xaõ An Thaéngvaø Coå Linh laø nhöõng xaõ ngheøo nhaát ngheøo cuûa huyeän Paùc Naëm. Muïc tieâucuûa döï aùn laø nhaèm taêng cöôøng naêng löïc cho caùc coäng ñoàng ngheøo ñeå hoïcoù theå tham gia tích cöïc vaøo caùc hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, caûithieän ñieàu kieän soáng, sinh keá vaø xaây döïng tinh thaàn ñoaøn keát, hôïp taùc trongcoäng ñoàng.

Hoã trôï tích cöïc cuûa caùc caáp chính quyeànñòa phöôngTrong quaù trình trieån khai döï aùn SRD ñaõ poái hôïp chaêt cheõ vôùi Sôû Noângnghieäp vaø PTNT tænh Baéc Kaïn vaø caùc ban ngaønh, cô quan khaùc cuûa ñòaphöông nhö Trung taâm khuyeán noâng vaø khuyeán ngö, Coâng ty coå phaàn vaättö kyõ thuaät noâng nghieäp ñeå tuyeân truyeàn vaän ñoäng caùc toå chöùc ñòa phöôngcoâng nhaän vai troø cuûa noâng daân trong saûn xuaát caùc gioáng luùa. Keát quaû laøcaùc toå chöùc naøy ñaõ cam keát cuøng vôùi SRD vaø ñoái taùc döï aùn seõ hoã trôï tíchcöïc cho caùc hoaït ñoäng nhaèm ñaït muïc tieâu laø gioáng luùa cuûa noâng daân seõcoù giaáy chöùng nhaän ñaït caùc tieâu chuaån quoác gia. Trung taâm khuyeânnoâng tænh cam keát seõ hoã trôï kinh phí cho caùc noâng daân tham gia döï aùn laømgioáng luùa treân phaïm vi töø 5-10 ha. Caùc keát quaû thaønh coâng cuûa döï aùn cuõngseõ ñöôïc tuyeân truyeàn quaûng baù cho qua caùc keânh truyeàn thoâng cuûa Trungtaâm. Coâng ty CPVT KTNN cam keát hoã trôï caùc nhoùm noâng daân saûn xuaátgioáng luùa ñeå coù theå kinh doanh. Chi cuïc BVTV vaø caùc Traïm BVTV cam keáttröïc tieáp tham gia caùc hoaït ñoäng döï aùn, hoã trôï ngöôøi daân caùc kieán thöùc vaøkyõ naêng veà kyõ thuaät. UBND caùc xaõ döï aùn cam keát hoã trôï vaø taïo ñieàu kieänthuaän lôïi nhaát ñeå döï aùn ñöôïc trieån khai ñuùng tieán ñoä.

Höôùng tôùi töông laiTrong 2 naêm tôùi, döï aùn döï kieán seõ môû roäng theâm 30 xaõ nöõa, taêng soá xaõtham gia vaøo döï aùn leân 42 xaõ, vôùi toång soá khoaûng 1,200 noâng daân môùi seõñöôïc taäp huaán ñeå coù ñuû trình ñoä vaø kyõ naêng veà baûo toàn nguoàn gen vaø saûnxuaát gioáng luùa. Ngoaøi nhöõng hoaït ñoäng giuùp naâng cao kieán thöùc cuûa noângdaân, döï aùn seõ môû ra nhieàu höôùng giuùp noâng daân hôïp taùc vaø tieáp caän roänghôn vôùi beân ngoaøi (caû trong nöôùc vaø quoác teá), nhaèm muïc ñích chia seû kinhnghieäm vaø trao ñoåi gioáng luùa do noâng daân saûn xuaát. Vôùi muïc ñích ñoù SRDvaø ñoái taùc seõ laøm vieäc chaët cheõ vôùi caùc Trung taâm hoïc hoûi coäng ñoàng ñeåphoå bieán vaø nhaân roäng keát quaû thaønh coâng cuûa noâng daân, ñoàng thôøi naângcao vò theá cuûa hoï ôû trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå hoï coù theå tuyeân truyeàn vaänñoäng cho vieäc phaùt trieån Heä thoáng gioáng luùa cuûa noâng daân moät caùch hieäuquaû vaø beân vöõng.

43


42

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8 Naâng cao tinh thaàn töï chuû Ñeå caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn ñöôïc thöïc hieän moät caùch hieäu quaû vaø beànvöõng, SRD ñaõ laäp Vaên phoøng döï aùn ngay taïi cô sôû vaø phaân coâng moät Caùnboä chöông trình naèm vuøng laøm vieäc tröïc tieáp vôùi ñoái taùc vaø ngöôøi daân ôûcô sôû. Ñoàng thôøi SRD cuõng phoái hôïp vôùi chính quyeàn ñòa phöông vaø ngöôøidaân trong coäng ñoàng ñeå thaønh laäp Ban quaûn lyù döï aùn caùc caáp töø huyeän,xaõ cho ñeán thoân baûn. Vôùi vieäc phaân caáp quaûn lyù döï aùn veá caùc caáp taïi côsôû döï aùn ñaõ taïo ra moâi tröôøng hoïc hoûi, naâng cao naêng löïc veà quaûn lyù, laäpkeá hoaïch, thöïc hieän vaø kieåm tra giaùm saùt cho nhöõng ngöôøi tham gia, ñaëcbieät laø ngöôøi daân taïi coäng ñoàng. Ngoaøi ra, caùn boä hieän tröôøng cuõng coù côhoäi ñeå laøm vieäc tröïc tieáp vaø thöôøng xuyeân hôn vôùi ñoái taùc vaø coäng ñoàng oûcaáp cô sôû. Thoâng qua ñoù seõ hieåu ñöôïc roõ hôn nhöõng khoù khaên cuûa coängñoàng trong cuoäc soáng noùi chung cuõng nhö trong vieäc thöïc hieän caùc hoaïtñoäng cuûa döï aùn noùi rieâng .Nhöõng hieåu bieát naøy seõ giuùp caùn boä hieän tröôøngtìm ra caùc giaûi phaùp phuø hôïp hôn, hieäu quaû hôn trong quaù trình trieån khaidöï aùn.

Quaûn lyù döï aùn moät caùch toång theåÑaàu thaùng 9 naêm 2008, SRD cuøng vôùi ñoái taùc ñòa phöông ñaõ toå chöùc leã kyùkeát thoûa thuaän vaø hoäi thaûo khôûi ñoäng döï aùn vôùi söï tham gia cuûa ñaïi dieänSRD vaø UBND huyeän Paùc Naëm, ñaïi dieän cuûa caùc xaõ, thoân tham gia döï aùn.Thoâng qua hoäi thaûo naøy caùc phöông phaùp tieáp caän cuûa döï aùn vaø caùcnguyeân taéc quaûn lyù taøi chính ñöôïc thoáng nhaát giöõa SRD, Ban quaûn lyù döïaùn vaø ngöôøi höôûng lôïi. Ngay sau hoäi thaûo, vôùi söï hoã trôï cuûa Caùn boä döï aùn,Ban quaûn lyù döï aùn caùc caáp vaø ñaïi dieän ngöôøi daân taïi 4 thoân döï aùn ñaõ cuøng

thaûo luaän vaø xaây döïng keá hoaïch thöïc hieän döï aùn trong naêm ñaàu tieân. Caùclôùp taäp huaán veà xaây döïng nhoùm, laäp keá hoaïch, kieåm tra, giaùm saùt vaø ñaùnhgiaù coù söï tham gia laø nhöõng hoaït ñoäng naâng cao naêng löïc ñaàu tieân cuûa döïaùn ñöôïc Thöïc hieân trong naêm 2008.

Thaùch thöùc trong thôøi gian tôùiDöï aùn trieån khai treân ñòa baøn cöïc kyø khoù khaên cuûa tænh Baéc Kaïn caû veà maëtcô sôû haï taàng laãn ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi. Nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa döïaùn SRD cuøng vôùi ñoái taùc vaø ngöôøi daân seõ phaûi vöôït qua nhöõng khoù khaên,thaùch thöùc ôû phía tröôùc. Nhöõng khoù khaên naøy chuû yeáu taäp trung vaøo 4 vaánñeà chính: haï taàng cô sôû, naêng löïc coäng ñoàng, ñieàu kieän töï nhieân vaø moâitröôøng xaõ hoäi. Tieáp theo caùc hoaït ñoäng veà naâng cao naêng löïc ñaõ ñöôïc trieånkhai, trong thôøi gian tôùi döï aùn seõ taäp trung vaøo:

Thuùc ñaåy hình thaønh vaø hoaït ñoäng caùc Toå chöùc coäng ñoàng (CBO) ñeå cuûng coá tinh thaàn hôïp taùc,ñoaøn keát vaø söï tham gia cuûa ngöôøi daân vaøo quaù trình ra quyeát ñònh taïi coäng ñoàng.

Caûi thieän sinh keá vaø thu nhaäp cuûa caùc hoä gia ñình thoâng qua vieäc naâng cao naêng löïc veà kyõ thuaätcho baø con ñeå hoï aùp duïng thaønh coâng caùc tieán boä kyõ thuaät phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa mình...

Caûi thieän ñieàu kieän sinh hoaït cô baûn cuûa daân baûn thoâng qua vieäc naâng caáp haï taàng cô sôû, ñaûmbaûo veä sinh moâi tröôøng.

Naâng cao vai troø vaø vò theá cuûa chò em phuï nöõ trong coäng ñoàng thoâng qua vieäc loàng gheùp vaø hoøanhaäp giôùi vaøo caùc hoaït ñoäng phaùt trieån coäng ñoàng.

NHÛÄNG CHUÃ ÀÏÌ CHÑNH

44

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

45


(1) Baùo caùo cuûa UNDP 2007

Saáng kiïën vïì Biïën àöíi khñ hêåu cuãa SRDVieät nam, vôùi neàn khí haäu nhieät ñôùi vaø bôø bieån daøi, laø moät trong naêm nöôùcbò aûnh höôûng lôùn bôùi bieán ñoåi khí haäu1 (BÑKH). Nhöõng haäu quaû cuûaBÑKH ñaõ, ñang vaø seõ tieáp tuïc aûnh höôûng tôùi söï phaùt trieån kinh teá cuûa VieätNam, ñaëc bieät ñoái vôùi ngaønh Noâng nghieäp. BÑKH ñang khieán cho sinh keácuûa haøng chuïc trieäu ngöôøi daân, nhaát laø nhöõng ngöôøi ngheøo vaø nhöõngngöôøi caän ngheøo treân toaøn quoác bò ñe doïa. Tröôùc tình hình ñoù, Chính phuûVieät Nam ñaõ ngaøy moät quan taâm hôn ñeán vaán ñeà BÑKH vaø ñaõ giao cho BoäTaøi nguyeân Moâi tröôøng phoái hôïp vôùi Boä noâng nghieäp vaø PTNN xaây döïngChöông trình Muïc tieâu Quoác gia ñeå öùng phoù vôùi vaán ñeà BÑKH. Caùc Toåchöùc Phi chính phuû (NGOs), caùc Nhoùm coäng ñoàng vaø caùc Toå chöùc xaõ hoäidaân söï ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng trong vieäc öùng phoù vôùi BÑKH,bôûi vì caùc toå chöùc naøy laøm vieäc tröïc tieáp vôùi coäng ñoàng vaø seõ coù nhöõngñoùng goùp tích cöïc vaøo vieäc naâng cao nhaän thöùc vaø naêng löïc cuûa ngöôøi daânnhaèm giaûm thieåu nhöõng taùc ñoäng xaáu cuûa BÑKH.

Bieán ñoåi khí haäu: Söï ñe doïa tôùi sinh keáSRD laø moät Toå chöùc Phi chính phuû (NGO), laøm vieäc tröïc tieáp vôùi ngöôøingheøo, taäp trung vaøo maûng noâng nghieäp beàn vöõng vaø caûi thieän sinh keá taïicaùc vuøng mieàn nuùi, vì vaäy SRD xem vaán ñeà BÑKH laø moät vaán ñeà öu tieântrong Chieán löôïc phaùt trieån chöông trình cuûa Toå chöùc. Nhöõng aûnh höôûngmaïnh meõ cuûa BÑKH ñaõ vaø ñang ñeø naëng leân neàn Noâng nghieäp Vieät Namvaø ñe doïa sinh keá cuûa haøng ngaøn ngöôøi daân ngheøo. Beân caïnh ñoù, moät soá

47


46

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

kyõ thuaät noâng nghieäp khoâng quan taâm ñeán baûo veä moâi tröôøng cuõng goùpphaàn gia taêng söï BÑKH.

Loàng gheùp vaán ñeà BÑKH vôùi phaùt trieån sinh keáTrong caùc chöông trình cuûa mình, SRD luoân laøm vieäc tröïc tieáp vôùi coängñoàng ôû caáp cô sôû ñeå hoã trôï ngöôøi daân thöïc hieän hoaït ñoäng nhaèm phaùt trieånnoâng nghieäp beàn vöõng vaø baûo veä moâi tröôøng. Thoâng qua vieäc loàng gheùp caùcvaán ñeà lieân quan tôùi BÑKH vaøo trong caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn SRD ñaõ taïora moät aûnh höôûng tích cöïc tôùi caùc caáp ñòa phöông. Caùc döï aùn cuûa SRD veà“Baûo toàn gioáng luùa ñòa phöông”, veà “Canh taùc luùa caûi tieán - SRI”, veà “Quaûnlyù dòch haïi toång hôïp”, vaø veà “Quaûn lyù söû duïng ñaát beàn vöõng coù söï tham gia”ñaõ vaø ñang ñoùng goùp vaøo vieäc thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa BÑKHñoái vôùi caùc coäng ñoàng ngheøo, soáng chuû yeáu döïa vaøo noâng nghieäp.

Thích öùng beàn vöõng Trong Keá hoaïch chieán löôïc phaùt trieån 2008-2012, SRD xem vieäc giaûi quyeátcaùc vaán ñeà lieân quan tôùi BÑKH vaø loàng gheùp BÑKH trong caùc chöôngtrình, döï aùn laø moät öu tieân haøng ñaàu. SRD seõ phoái hôïp chaët cheõ vôùi ñoái taùcñòa phöông vaø caùc coäng ñoàng ñeå phaùt trieån moät moâ hình nhoû veà thích öùngvaø giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa BÑKH, ñoàng thôøi xaây döïng moät boä döõ lieäulieân quan tôùi taùc ñoäng aûnh höôûng cuûa BÑKH taïi caùc vuøng döï aùn maø SRDhieän ñang trieån khai, ñeå töø ñoù laøm cô sôû theo doõi, phaân tích cuõng nhö thieátkeá caùc döï aùn can thieäp, nhaèm thích öùng vôùi aûnh höôûng cuûa BÑKH.

Hôïp taùc vaø Vaän ñoäng chính saùchSRD laø moät thaønh vieân saùng laäp cuûa maïng BÑKH vaø caùc Toå chöùc xaõ hoäidaân söï (CC&CSOs), moät maïng löôùi cuûa caùc toå chöùc phí chính phuû Vieät Nam(VNGO). SRD cuõng laø Toå chöùc NGO Vieät Nam duy nhaát trong Nhoùm noøngcoát cuûa Nhoùm caùc Toå chöùc Phi chính phuû laøm vieäc veà BÑKH (CCWG). Muïcñích cuûa SRD khi tham gia vaøo caùc maïng löôùi/nhoùm naøy laø ñeå hoïc hoûi vaøchia seû kinh nghieäm cuõng nhö goùp söùc cuøng vôùi caùc toå chöùc khaùc giuùpngöôøi daân öùng phoù vaø giaûm thieåu caùc taùc haïi lieân quan tôùi BÑKH vaø ñöatieáng noùi cuûa ngöôøi daân tôùi caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch.

Hïå thöëng giöëng luáa cuãa nöng dênvaâ biïën àöíi khñ hêåuMoái ñe doïa cuûa Bieán ñoåi khí haäuHôn moät thaäp kyû trôû laïi ñaây, khí haäu bieán ñoåi theo chieàu höôùng xaáu baát thöôøng laø moättrong nhöõng vaán ñeà thôøi söï cuûa toaøn caàu. Chính phuû cuûa caùc quoác gia, caùc taäp ñoaønkinh teá lôùn, caùc toå chöùc xaõ hoäi daân söï ñaõ vaø ñang coá gaéng tìm caùc bieän phaùp, ñöa ranhieàu chöông trình caáp quoác gia cuõng nhö caùc chöông trình lieân keát vuøng nhaèm ñaùp öùngmoät caùch chuû ñoäng ñoái vôùi vaán ñeà thôøi söï naøy. Vieät Nam laø moät trong nhöõng nöôùc chòuhaäu quaû naëng neà cuûa bieán ñoåi khí haäu. Hieän taïi luõ queùt vôùi taàn xuaát ngaøy caøng taêng,gaây maát muøa, röûa troâi ñoä maøu cuûa ñaát... Haäu quaû naøy coøn naëng neà hôn khi Vieät Nam laømoät nöôùc noâng nghieäp, trong ñoù saûn xuaát luùa laø moät maûng chính cuûa neàn kinh teá.

Nhu caàu veà ña daïng gioáng luùaVieät nam coù hai vuøng troàng luùa chính laø Ñoàng baèng soâng Hoàng vaø Ñoàng baèng soângCöûu Long. Haøng naêm saûn löôïng luùa caû nöôùc ñaït 33 – 34 trieäu taán thoùc, trong ñoù chæsöû duïng 8 trieäu taán (töông ñöông 4 trieäu taán gaïo sau khi xay xaùt) cho xuaát khaåu, coønlaïi laø tieâu thuï trong nöôùc vaø boå sung döï tröõ quoác gia. Saûn löôïng luùa ñaït ñöôïc nhö hieännay laø nhôø thay caùc gioáng luùa cuõ, daøi ngaøy baèng caùc gioáng ngaén ngaøy, cao saûn cuøngvôùi caùc bieän phaùp kyõ thuaät thaâm canh. Beân caïnh nhöõng keát quaû veà saûn löôïng luùa ñaõñöa Vieät Nam trôû thaønh nöôùc thöù hai xuaát khaåu gaïo treân theá giôùi, nhöõng thaùch thöùcmaø ngöôøi noâng daân ñang phaûi ñöông ñaàu laø duy trì moät boä gioáng luùa ña daïng coù chaátlöôïng nhaèm ñaùp öùng moät caùch chuû ñoäng vôùi taùc ñoäng cuûa bieán ñoåi khí haäu nhö:ñaát trôû neân maát ñoä maøu môõ do luõ luït baát thöôøng, phaùt sinh nhöõng típ saâu, beänh haïikhaùng thuoác nhö raày naâu, beänh vaøng luøn xoaén laù... trong khi heä thoáng cung öùng gioángcuûa nhaø nöôùc chæ ñaït ñöôïc 20 – 30% nhu caàu gioáng cuûa noâng daân, 70 – 80% nhu caàugioáng coøn laïi laø do noâng daân töï ñeå gioáng.

48

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

49


Taêng cöôøng naêng löïc veà Baûo toàn gioáng luùa cho noâng daânChaát löôïng cuûa haït gioáng phuï thuoäc vaøo naêng löïc vaø kyõ naêng cuûa chính ngöôøi noâng daân, chaát löôïnggioáng xaáu laø nguyeân nhaân daãn ñeán caây luùa khoâng coù khaû naêng khaùng saâu beänh, khaû naêng choáng chòulaïnh, noùng baát thöôøng vaø giaûm naêng suaát. Ñeå hoã trôï noâng daân naâng cao kieán thöùc veà gioáng vaø ñadaïng sinh hoïc SRD ñaõ tham gia vaøo chöông trình Chaâu AÙ veà baûo toàn vaø söû duïng ña daïng sinh hoïcBUCAP. Chöông trình naøy do Toå chöùc naâng cao naêng löïc coäng ñoàng vuøng Ñoâng Nam AÙ (SEARICE)quaûn lyù vaø ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû Vieät Nam töø naêm 2000 vôùi muïc ñích naâng cao kieán thöùc vaø kyõ naêngcuûa noâng daân trong vieäc löïa choïn gioáng, phuïc traùng gioáng, nhaân gioáng vaø töï lai taïo gioáng nhaèmcuûng coá beàn vöõng heä thoáng töï cung öùng gioáng cuûa noâng daân, chuû ñoäng öùng phoù vôùi ñieàu kieän khí haäudieãn bieán baát thöôøng. Ñeán cuoái 2007, ñaõ coù hôn 5,000 noâng daân töø 185 xaõ khaùc nhau cuûa 13 tænh treâncaû nöôùc tham gia vaøo chöông trình naøy, töø phía Baéc nhö Haø Noäi, Hoøa Bình, Yeân Baùi ñeán mieàn Trungnhö Ngheä An, Quaûng Bình, Hueá, Quaûng Nam ñeán mieàn Nam nhö Long An, Ñoàng Thaùp, Kieân Giang.Töø 2003, CIDSE/SRD ñaõ thöïc hieän chöông trình naøy ôû Baéc Kaïn.

Töø 2008, vôùi söï hoã trôï taøi chính cuûa toå chöùc Cordaid – Haø Lan, SRD ñaõ keá tuïc caùc keát quaû cuûa döï aùntröôùc ñeå hoã trôï tænh Baéc Kaïn döï aùn “Cuûng coá vaø phaùt trieån heä thoáng gioáng cuûa noâng daân”. Muïc tieâucuûa döï aùn laø nhaèm caûi thieän naêng löïc cuûa noâng daân veà saûn xuaát gioáng luùa vaø tuyeân truyeàn vaänñoäng ñeå naâng cao vai troø cuûa ngöôøi daân trong vieäc saûn xuaát gioáng khi Vieät Nam ñaõ gia nhaäp Toå chöùcthöông maïi theá giôùi (WTO).

Keát quaû ñaït ñöôïc töø thöïc tieãnMoät trong nhöõng kieán thöùc maø ngöôøi noâng daân thu nhaän ñöôïc vaø raát coù ích trong vaán ñeà öùng phoù vôùi bieán ñoåikhí haäu chính laø phuïc traùng caùc gioáng luùa ñòa phöông. Caùc gioáng naøy ñaõ ñöôïc troàng ôû ñòa phöông trongthôøi gian daøi, chuùng ñaõ khaúng ñònh ñöôïc tính thích öùng vaø oån ñònh vôùi ñieàu kieän cuûa ñòa phöông nhö khaùngsaâu beänh, chòu ñöôïc haïn cuïc boä, khoâng ñoøi hoûi thaâm canh cao. Vieäc noâng daân söû duïng caùc gioángluùa ñòa phöông ñaõ chöùng toû nhöõng höùa heïn toát ñeïp ÔÛ caùc tænhphía Baéc Vieät Nam nhö Hoøa Bình vaø Baéc Kaïn ñaõ coù 37loaïi gioáng ñöôïc phuïc traùng, trong ñoù coù caû gioáng Bao

Thai Hoàng, laø gioáng luùa coù chaát löôïng, cho naêng suaát cao vaø raát phuø hôïp vôùi ñieàu kieán khí haäu vuøng nuùi phíaBaéc. Tröôùc khi phuïc traùng, gioáng luùa naøy gaàn nhö ñaõ bò tuyeät chuûng. Keát quaû baûo toàn gioáng cuõng thu ñöôïcnhöõng keát quaû raát höùa heïn ôû vuøng Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, vöïa luùa cuûa caû nöôùc. Nhöõng kieán thöùc veà sosaùnh gioáng, löïa choïn doøng phaân ly hay caùc kyõ thuaät veà lai taïo ñaõ giuùp ngöôøi noâng daân môû roäng taäp ñoaøngioáng luùa ñòa phöông, khaúng ñònh tính oån ñònh cuõng nhö tính thích öùng cuûa chuùng treân dieän roäng. ÔÛ KieânGiang, coù khoaûng 240 noâng daân ñaõ tham gia phuïc traùng ñöôïc 10 gioáng luùa, trong ñoù coù gioáng OM 2718 chonaêng suaát cao, meàm côm vaø chòu ñöôïc haïn. Baùc Döông Vaên Chaâu, moät noâng daân ñöôïc meänh danh laø “OÂngvua gioáng luùa” vì ñaõ lai taïo thaønh coâng gioáng TM 14 töø vuï ñoâng xuaân 2002 – 2003. Ñeán nay baùc Döông ñaõlieân tuïc cung caáp 10 taán gioáng cho vuï heø thu 2007, 30 taán gioáng cho vuï thu ñoâng, vaø ñeán vuï ñoâng xuaân 2007– 2008 hôn 100 taán gioáng TM 14 ñaõ ñöôïc saûn xuaát ñaïi traø taïi Ñoàng baèng soâng Cöûu Long.

Hoã trôï söï ñoåi môùiNgöôøi noâng daân coù theå khoâng hieåu saâu saéc nhö caùc nhaø khoa hoïc veà bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu, nhönghoï seõ laø ngöôøi ñaàu tieân phaûi gaùnh chòu haäu quaû cuûa söï bieán ñoäng baát thöôøng cuûa khí haäu. Neáu hoïkhoâng laøm chuû nguoàn gioáng cuõng nhö laøm cho nguoàn gioáng cuûa hoï ngaøy caøng coù chaát löôïng, oånñònh vaø phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông, hoï seõ laø nhöõng ngöôøi chòu nhieàu toån thöông nhaát trongcaùc thay ñoåi baát thöôøng cuûa töï nhieân. Ñeå giuùp ngöôøi noâng daân baûo veä ñöôïc nguoàn sinh keá cuûa mình,Nhaø nöôùc caàn hoã trôï hoï thoâng qua caùc chính saùch khuyeán noâng phuø hôïp, coøn caùc Toå chöùc Phi chínhphuû nhö Trung taâm SRD caàn giuùp ñôõ noâng daân tieáp caän caùc nguoàn löïc cuõng nhö aùp duïng caùc phöôngphaùp veà phaùt trieån coäng ñoàng. Thoâng qua caùc döï aùn hoã trôï cho noâng daân ôû tænh Baéc Kaïn, SRD ñaõ,ñang vaø seõ tieáp tuïc giuùp ñôõ ngöôøi noâng daân, ñaëc bieät laø nhöõngnoâng daân ngheøo baûo veä nguoàn sinh keá, ñoàng thôøi ñoùng goùptheâm nhöõng noã löïc môùi trong quaù trình thích öùng vôùibieán ñoåi khí haäu toaøn caàu.

Caùn boä ñòa phöông tham quan ruoäng luùa thuoäc döï aùn SRD

50

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

51


BENEFITS OF SRI

Higher yields andhigher quality rice

Reduced use of water,seed, fertilizer andpesticides

Greater resistance tostorms, floods,drought, and climatechange

Higher environmentalsustainability

Communityempowerment throughgrassroots educationcampaigns

SRI laø gì?SRI laø phöông phaùp canh taùc luùa sinh thaùi vaø hieäu quaû, taêng naêng suaátnhöng lai giaûm chi phí ñaàu vaøo nhö gioáng, phaân boùn, thuoác tröø saâu vaø nöôùctöôùi. Nhöõng nguyeân taéc/kyõ thuaät cô baûn cuûa phöông phaùp naøy bao goàm: caáymaï non, caáy moät daûnh, caáy thöa, quaûn lyù nöôùc, laøm coû suïc buøn vaø boùn phaânhöõu cô. SRI ñöôïc aùp duïng ôû Madagascar töø naêm 1980, sau ñoù ñöôïc Giaùo söNorman Uphoff thuoäc Tröôøng ñaïi hoïc Cornell cuûa Myõ tuyeân truyeân ñeå aùp duïngvaø nhaân roäng ra nhieàu nöôùc treân theá giôùi.

Moät phöông thöùc canh taùc môùi taïo theâm thu nhaäp Maëc duø ñaây laø moät phöông phaùp troàng luùa hieäu quaû vaø thaân thieän vôùi moâitröôøng nhöng ñeå noâng daân aùp duïng vaø nhaân roäng phaûi laøm thay ñoåi nhaän thöùccuûa hoï, nhöõng ngöôøi ñaõ quaù quen thuoäc vôùi phöông phaùp canh taùc truyeànthoáng. Moät khi ngöôøi noâng daân ñaõ chaáp nhaän thay ñoåi thì SRI coù theå mang laïinguoàn thu nhaäp ñaùng keå cho nhöõng ngöôøi troàng luùa, ñaëc bieät laø ngöôøi ngheøo.Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc minh chöùng qua nhieàu nöôùc ôû chaâu AÙ khi maø caùc Toå chöùccoäng ñoàng hoã trôï ngöôøi daân aùp duïng phöông thöùc canh taùc naøy. Ví duï, nhö ôûCam Pu Chia, Toå chöùc Phi chính phuû CEDAC cuøng vôùi OXFAM Myõ ñaõ nhaänroäng thaønh coâng moâ hình lieân keát giöõa canh taùc luùa SRI vôùi hoaït ñoäng tín duïngtieát kieäm. Moâ hình naøy ñaõ giuùp noâng daân laøm luùa vöøa taêng thu nhaäp vöøa tieátkieäm ñeå daønh ñöôïc voán cho gia ñình.

Hïå thöëng thêm canh luáa caãi tiïën (SRI)

53


52

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Keá hoaïch chieán löôïc 2008-2012 cuûa SRD khaúng ñònh seõ tieáp tuïc laøm vieäcvôùi caùc coäng ñoàng ngheøo vaø thieät thoøi, keát hôïp giöõa caûi thieän sinh keá vaøphaùt trieån caùc toå chöùc ôû caáp cô sôû nhö caùc toå chöùc coäng ñoàng vaø caùcnhoùm noâng daân. Treân cô sôû ñoù, SRD ñang xuùc tieán moät döï aùn môùi taäp trungvaøo ngöôøi khuyeát taät, nhaèm boå trôï cho caùc chöông trình khaùc taïi ThöøaThieân Hueá, môû roäng chöông trình phaùt trieån sinh keá tôùi ngöôøi khuyeát taättheo hình thöùc döïa vaøo caùc toå chöùc coäng ñoàng saün coù hoaëc phaùt trieån caùctoå chöùc môùi cho ngöôøi khuyeát taät.

Tính xaõ hoäi cuûa vaán ñeà khuyeát taätNgöôøi khuyeát taät thöôøng ñöôïc nhìn döôùi laêng kính moät söï khieám khuyeát veàtheå chaát hoaëc tinh thaàn aûnh höôûng tôùi quaù trình sinh hoaït, lao ñoäng cuûa hoï.Vì vaäy, moät hình thöùc hoã trôï thöôøng thaáy laø giuùp phuïc hoài caûi thieän chöùcnaêng thoâng qua chöõa trò y teá hoaëc caùc thieát bò trôï giuùp, hoaëc toå chöùc chaêm

Höî trúå ngûúâi khuyïët têåt úã Thûâa Thiïn - Huïë

SRI aùp duïng ôû Vieät NamTöø naêm 2003 SRI ñaõ ñöôïc aùp duïng vaø trieån khai taïi 17 tænh trong khuoânkhoå chöông trình IPM quoác gia do Cuïc baûo veä thöïc vaät, Boä noâng nghieäp vaøPTNT ñieàu phoái. Caùc keát quaû thu ñöôïc cho ñeán nay raát ñaùng ghi nhaän caûveà yù nghóa kinh teá, xaõ hoäi laãn baûo veä moâi tröôøng. Trong naêm vöøa qua, vôùisöï taøi trôï cuûa Oxfam Myõ, SRD ñaõ phoái hôïp vôùi Cuïc BVTV vaø OxfamQuebec hoã trôï noâng daân taïi 12 xaõ cuûa 6 tænh laø Haø Taây, Yeân Baùi, Phuù Thoï,Thaùi Nguyeân, Ngheä An vaø Haø Tónh trieån khai aùp duïng vaø nhaân roäng moâhình SRI . Ñaây laø saùng kieán cuûa Toå chöùc Oxfam Myõ trong chöông trình Anninh sinh keá vaø thu nhaäp cho noâng daân ôû mieàn Baéc vaø mieàn Trung VieätNam,

Taêng cöôøng naêng löïc cho noâng daân ñeå caûi thieän sinh keáThaùng 9 naêm 2007, Cuïc BVTV ñaõ xaây döïng giaùo trình ñaøo taïo giaûng vieânSRI (TOT) cho 6 tænh tham gia döï aùn. Phöông phaùp Lôùp hoïc treân ñoângruoäng (FFS) ñaõ ñöôïc aùp duïng, 13 khoùa hoïc ñaõ ñöôc toå chöùc cho 390 noângdaân. Nhöõng noâng daân naøy seõ hình thaønh caùc Nhoùm haït nhaân ñeå tieán haønhcaùc thöû nghieäm vaø nhaân roâng moâ hình SRI trong caùc laøng xaõ cuûa döï aùn.Caùc thöû nghieäm ñöôïc noâng daân thieát keá döïa treân ñieàu kieän thöïc teá cuûa töønghoä chuû yeáu taäp trung vaùo caùc vaán ñeà chính nhö chaát ñaát, dinh döôõng, nöôùctöôùi, chuaån bò maï caáy, laøm ñaát, boùn phaân.Sau khi ñöôïc ñaøo taïo, 390 giaûng vieân noâng daân ñaõ toå chöùc caùc lôùp taäp huaáncho caùc noâng daân khaùc ngay taïi thoân baûn. Cho ñeán nay 1.274 noâng daân ñaõtham gia caùc lôùp taäp huaán veà SRI vaø 302.3 ha luùa ñaõ ñöôïc troàng theophöông phaùp naøy. Sau vuï ñaàu aùp duïng SRI noâng daân baùo caùo keát quaû laøñaõ giaûm ñöôïc 75% gioáng, 50-100 % thuoác BVTV, trong khi ñoù naêng suaátluùa taêng 13-29% vaø thu nhaäp taêng 8-32%.

soùc ngöôøi khuyeát taät taïi caùc tröôøng hoaëc laøng khuyeát taät. Caùc caùch hoã trôïnaøy laø raát caàn thieát, tuy nhieân laø chöa ñuû vì ngöôøi khuyeát taät coøn phaûi ñoáimaët vôùi raát nhieàu vaán ñeà mang tính xaõ hoäi nhö kyø thò, coâ laäp, baïo löïc, v.v…

Cuoäc soáng cuûa ngöôøi khuyeát taätNhöõng vaán ñeà neâu treân laø raát nhöùc nhoái. ÔÛ Vieät Nam, ngöôøi khuyeát taät coùraát ít cô hoäi kieám ñöôïc vieäc laøm toát. Caùc quaûng caùo tuyeån lao ñoäng thöôøngyeâu caàu caùc tieâu chí veà ngoaïi hình, nhö vaäy voâ hình chung ñaõ töï ñoäng loaïiboû ngöôøi khuyeát taät. Töông töï, vieäc caùc coâng sôû vaø coâng trình coâng coäng

thieáu ñöôøng xe laên hay nhaø veä sinh thieát keá cho ngöôøikhuyeát taät laø nhöõng trôû ngaïi khieán ngöôøi khuyeát taät khoùmaø tham gia ñöôïc caùc hoaït ñoäng coäng ñoàng. Tình hìnhnaøy ñoøi hoûi söï hoã trôï khoâng nhöõng veà maët thöïc theå beänhlyù, maø coøn phaûi dôõ boû caùc haøng raøo voâ hình veà maët xaõhoäi, moâi tröôøng, theå cheá ñoái vôùi ngöôøi khuyeát taät.

Caùi nhìn cuûa söï phaùt trieånDo haäu quaû cuûa chieán tranh vaø ñoùi ngheøo trong nhieàuthaäp kyû, Vieät Nam coù moät soá löôïng ngöôøi khuyeát taät raátlôùn. Rieâng veà ñoùi ngheøo, ñaây vöøa laø nguyeân nhaân, laïivöøa laø keát quaû cuûa vaán ñeà khuyeát taät. Ñoùi ngheøo daãn ñeánsuy dinh döôõng, beänh taät vaø thieáu chaêm soùc y teá, ñieàunaøy laøm taêng ruûi ro bò khuyeát taät. Ngöôïc laïi, ngöôøi bòkhuyeát taät vôùi nhieàu haïn cheá neân khoù khaên hôn caùc ngöôøikhaùc trong vaán ñeà sinh nhai. ÔÛ noâng thoân nôi caùi ngheøocoøn nhieàu, ngöôøi khuyeát taät laø nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát.

Ñieàu ñaùng noùi ôû ñaây laø vì ñoùi ngheøo vaø khuyeát taät coù lieân quan maät thieát,chuùng ta coù cô hoäi ñeå khaéc phuïc caû hai vaán ñeà, moät chöông trình phaùttrieån phuø hôïp laø moät muõi teân coù theå nhaém tôùi hai ñích.

Xaây döïng naêng löïc, choáng kyø thò Laø moät Toå chöùc phaùt trieån coù caùi nhìn toaøn dieän, SRD höôùng tôùi ngöôøikhuyeát taät vôùi hai muïc tieâu. Thöù nhaát laø caûi thieän ñieàu kieän soáng cuûa ngöôøikhuyeát taät baèng vieäc môû roäng chaêm soùc y teá vaø hoã trôï caùc phöông tieän trôïgiuùp, giuùp thaân nhaân ngöôøi khuyeát taät hoïc veà phuïc hoài chöùc naêng, cuõng nhötaïo ñieàu kieän phaùt trieån sinh keá cho ngöôøi khuyeát taät vaø thaân nhaân. Naângcao thu nhaäp laø tieàn ñeà ñeå cuoäc soáng ngöôøi khuyeát taät ñöôïc toát hôn. Thöùhai laø hoã trôï naêng löïc xaõ hoäi vaø kinh teá cuûa ngöôøi khuyeát taät thoâng quañaøo taïo, taäp huaán cuõng nhö tham gia vaøo caùc döï aùn phaùt trieån sinh keá.Muïc tieâu laø taêng cöôøng tình ñoaøn keát töông trôï laãn nhau thoâng qua caùc toånhoùm töï löïc, vaø daàn daàn hoøa nhaäp ngöôøi khuyeát taät vaøo caùc hoaït ñoäng xaõ

54

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

55


hoäi taïi nôi hoï sinh soáng. Ngoaøi ra, SRD cuõng seõ laøm vieäc vôùi chính quyeànvaø coäng ñoàng ñòa phöông ñeå giuùp naâng cao nhaän thöùc veà vaán ñeà khuyeáttaät, vaän ñoäng ñeå coù chính saùch toát hôn cho ngöôøi khuyeát taät cuõng nhö caùchaønh ñoäng cuï theå trieån khai caùc chính saùch naøy. Keát hôïp giöõa naâng caonaêng töïc, taêng cöôøng söï töï tin cuûa ngöôøi khuyeát taät vôùi söï caûm thoâng, uûnghoä cuûa coäng ñoàng vaø chính quyeàn laø caàn thieát ñeå ngöôøi khuyeát taät coù theåhoøa nhaäp xaõ hoäi moät caùch thöïc söï vaø ñaày ñuû.

Haøn gaén veát thöông chieán tranhDöï aùn môùi cuûa SRD taïi Thöøa Thieân Hueá laø moät tænh bò taøn phaù vaø chòu aûnhhöôûng naëng neà cuûa chieán tranh do coù vò trí ñòa lyù ñaëc bieät. Maëc duø chieántranh keát thuùc ñaõ laâu, nhöõng haäu quaû cuûa noù vaãn coøn tieáp dieãn tôùi taän hoâmnay khi maø chaát ñoäc maøu da cam vaãn coøn laøm oâ nhieàm traàm troïng nhieàunôi trong tænh. Ñaây laø luùc ñeå tieáp tuïc tìm laïi coâng lyù cho nhöõng naïn nhaânchieán tranh, nhöõng ngöôøi bò khuyeát taät vaø chòu thieät thoøi. Döï aùn môùi cuûaSRD seõ giuùp ngöôøi khuyeát taät, laø nhöõng ngöôøi ngheøo vaø thieät thoøi nhaát, caûithieän cuoäc soáng höôùng tôùi moät xaõ hoäi coâng baèng vaø baùc aùi.

57


56

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Trong naêm qua, SRD ñaõ chuû ñoäng tham gia vaøo caùc maïng löôùi trong nöôùcvaø maïng löôùi cuûa khu vöïc. Tham gia vaøo caùc maïng löôùi laø moät maûng chínhtrong caùc hoaït ñoäng cuûa SRD, thoâng qua ñoù SRD coù theå vaän ñoäng moät caùchhieäu quaû cho caùc ñoái taùc cuõng nhö ngöôøi daân ôû caáp coäng ñoàng, chia seû caùckieán thöùc cuõng nhö kinh nghieäm vaø giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà phöùc taïpthuoäc caùc lónh vöïc vaø vuøng mieàn khaùc nhau. Ngoaøi ra, tham gia caùc maïnglöôùi naøy SRD ñaõ ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï phaùt trieån caùc Toå chöùc xaõ hoäi daânsöï ôû Vieät Nam cuõng nhö trong khu vöïc.

Tuyeân truyeàn vaän ñoäng moät caùch hieäu quaûSRD laø moät thaønh vieân tích cöïc cuûa caùc maïng löôùi ôû Vieät Nam, ñieàu naøy chopheùp SRD goùp theâm söùc maïnh vôùi caùc Toå chöùc NGO Vieät Nam vaø caùc Toå chöùcNGO quoác teá, nhaèm ñaït ñöôïc caùc keát quaû tích cöïc ôû caáp quoác gia. Thoâng quacaùc maïng löôùi SRD coù cô hoäi tham döï Dieãn ñaøn "Taùc ñoäng aûnh höôûng cuûa xaâydöïng chính saùch vaø söûa ñoåi luaät”, cuõng nhö giaùo duïc caùc ñoái taùc veà luaät. Vaitroø laø chuû tòch Nhoùm Coâng taùc veà: “Söï tham gia cuûa ngöôøi daân” trong gaàn hainaêm (2006-2007), SRD ñaõ laøm vieäc vôùi nhieàu caùc toå chöùc Phi chính phuû quoácteá vaø cô quan nhaø nöôùc ñeå xuùc tieán Khung phaùp lyù veà Toå Hôïp taùc hay caùc toåchöùc coäng ñoàng (CBOs). Keát quaû cuûa nhöõng coá gaéng treân laø Nghò ñònh 151 veàToå hôïp taùc ra ñôøi vaøo cuoái naêm 2007 vaø Thoâng tö höôùng daãn thöïc hieän ra ñôøivaøo naêm 2008. Treân cô sôû keát quaû naøy, Nhoùm Coâng taùc ñaõ toå chöùc taäp huaáncho 120 ñaïi dieän töø caùc toå chöùc coäng ñoàng treân toaøn quoác veà Nghò ñònh 151

cuõng nhö Thoâng tö höôùng daãn thöïc hieän. Töông töï nhö theá, laø thaønh vieân cuûaMaïng löôùi GenComNet (Giôùi vaø Phaùt trieån Coäng ñoàng), SRD ñaõ ñoùng goùp moätphaàn vaøo döï luaät Bình ñaúng giôùi, cuõng nhö hoã trôï Maïng toå chöùc hoäi thaûo veà“Ñöa Luaät Bình ñaúng giôùi vaøo cuoäc soáng”, hoaëc hoã trôï toå chöùc taäp huaán veàChoáng phaân bieät ñoái xöû vôùi phuï nöõ (qua Coâng öôùc CEDAW) trong naêm 2008.

Chia seû kinh nghieäm, cuûng coá kieán thöùcThaønh vieân cuûa caùc maïng löôùi trong nöôùc cho pheùp SRD cô hoäi chia seû caùckieán thöùc cuõng nhö kinh nghieäm vôùi caùc toå chöùc phaùt trieån khaùc. Laø thaønhvieân cuûa maïng löôùi “Xoùa ñoùi giaûm ngheøo cuûa caùc toå chöùc xaõ hoäi daân söï” –CIFPEN, vaøo thaùng 2 naêm 2008, SRD ñaõ toå chöùc Hoäi thaûo “Caây döôïc lieäu -nhö laø moät coâng cuï giaûm ngheøo”, döïa treân nhöõng thaønh coâng cuûa döï aùn caâydöôïc lieäu ôû Baéc Kaïn, SRD xöùng ñaùng laø ñaïi dieän cuûa caùc toå chöùc phi chínhphuû Vieät Nam cuõng nhö Quoác teá. Tham gia maïng löôùi” Nhoùm Hôïp taùc vaøPhaùt trieån” – CDG, SRD ñaõ tham gia moät phaàn hoaït ñoäng thaêm quan thöïcñòa vaø taäp huaán nghieân cöùu, cuõng nhö ñoùng goùp caùc baøi cho taäp san cuûaCDG. Ngoaøi ra SRD coøn coù keá hoaïch ñoàng toå chöùc hoäi thaûo chia seû kinhnghieäm veà Phaùt trieån Coäng ñoàng vaø Phoøng choáng HIV/AID vaøo cuoái naêm2008 cuûa maïng CDG.

Giaûi quyeát caùc caùc vaán ñeà veà moâi tröôøngBaèng caùch taäp hôïp caùc ñôn vò ban ngaønh ôû caùc lónh vöïc khaùc nhau, caùc maïnglöôùi trong nöôùc laø moät ñòa chæ hieäu quaû cho vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà phöùc taïp,nhö baûo veä moâi tröôøng. Tham gia trong Maïng Soâng ngoøi, bao goàm caû caùc toåchöùc, caùc nhaø nghieân cöùu trong baûo toàn vaø baûo veä heä thoáng soâng ngoøi VieätNam ñaõ cho SRD cô hoäi hieåu roõ hôn vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñang ñe doaï caùcdoøng soâng ôû Vieät Nam cuõng nhö heä sinh keá cuûa caùc coäng ñoàng. Laø moät thaønhvieân trong nhoùm saùng laäp “Nhoùm coâng taùc veà bieán ñoåi khí haäu” goàm caùc nhaøtaøi trôï, caùc Phi chính phuû Quoác teá, caùc Phi chính phuû Vieät Nam, cuõng nhö laøthaønh vieân cuûa caùc toå chöùc xaõ hoäi veà bieán ñoåi khí haäu, SRD ñaõ cuøng vôùi caùc toåchöùc khaùc chuaån bò moät ñeà xuaát veà bieán ñoåi khí haäu, trong ñoù taäp trung vaøo caùchoaït ñoäng ñieàu phoái, vaän ñoäng tuyeân truyeàn vaø xaây döïng naêng löïc. Ñaëc bieätSRD ñaõ ñoùng vai troø laõnh ñaïo trong ñieàu phoái caùc hoaït ñoäng xaây döïng naênglöïc. Trong naêm 2008, SRD ñaõ tham gia vaø trình baøy baùo caùo taïi 3 hoäi nghò caápKhu vöïc vaø 4 hoäi thaûo caáp Quoác gia veà vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu.

Taêng cöôøng lieân keát vôùi caùc ñoái taùc Quoác teáSRD laø moät ñaïi dieän tích cöïc trong 4 maïng löôùi Khu vöïc cuõng nhö Quoác teá.Tham gia vaøo nhöõng maïng löôùi naøy ñaõ cho pheùp SRD xaây döïng ñöôïc hình aûnhvaø quaûng baù caùc hoaït ñoäng cuûa mình ôû caáp Khu vöïc, thu nhaän ñöôïc caùc baøi hoïcvaø kieán thöùc giaù trò ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñaït chaát löôïng vaø hieäu quaû cao hônnhö vaán ñeà veà an ninh löông thöïc vaø suy thoaùi moâi tröôøng, ñoù laø nhöõng vaán ñeà

Tham gia maång lûúái vaâ tuyïn truyïìn vêån àöång

59


58

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

chung cuûa moïi quoác gia. Hôn moät naêm qua, SRD ñaõ tham gia vaøo hai maïng löôùiKhu vöïc taäp trung vaøo caùc vaán ñeà noâng nghieäp: Maïng löôùi Chaâu AÙ – Thaùi bìnhdöông veà Haønh ñoäng khoâng thuoác tröø saâu (PAN AP) vaø Maïng löôùi luùa gaïo ÑoângAÙ (EARWG) Maïng löôùi PAN AP cam keát hoã trôï noâng nghieäp sinh hoïc vaø sinhthaùi, trong khi EARWG thuùc ñaåy saûn xuaát luùa beàn vöõng vaø hoã trôï caùc löïa choïntöï nhieân khoâng theo coâng ngheä gen vaø bieán ñoåi gen. SRD laø toå chöùc Phi chínhphuû Vieät Nam duy nhaát trong caû hai Maïng löôùi treân, ñem tieáng noùi töø coäng ñoàngñeå vaän ñoäng tuyeân truyeàn cho caùc moái quan taâm vaø quyeàn lôïi cuûa nguôøi noângdaân SRD cuõng tham gia Uyû Ban Ñoâng Nam AÙ veà An ninh löông thöïc vaø Thöôngmaïi coâng baèng (SEACON), thoâng qua ñoù SRD ñaõ ñoùng goùp vaøo ñoái thoaïi Khuvöïc veà An ninh löông thöïc, Thöông maïi coâng baèng, Bieán ñoåi khí haäu vaø Quyeàncuûa noâng daân. Hieän taïi SRD ñaõ baét ñaàu tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa Uyû banQuoác teá veà Phuùc lôïi xaõ hoäi, laø maïng löôùi toaøn caàu veà Phuùc lôïi xaõ hoäi maø caùc hoaïtñoäng chính taäp trung vaøo vaán ñeà baûo veä xaõ hoäi vaø phuùc lôïi xaõ hoäi. SRD coøn ñöôïcmôøi tham döï khoaù taäp huaán veà phuùc lôïi xaõ hoäi, bao goàm caû caùc phöông phaùpvaän ñoäng tuyeân truyeàn hieäu quaû, ñoàng thôøi coøn tham gia vaøo chöông trình vaänñoäng caáp Khu vöïc ñoái vôùi caùc cô quan lieân chính phuû trong khoái ASIAN.

Laø moät Toå chöùc xaõ hoäi daân söï tích cöïcNgoaøi vieäc tham gia vaøo caùc maïng löôùi treân, SRD coøn laø moät toå chöùc chuû ñoängkhôûi xöôùng caùc hoaït ñoäng veà xaõ hoäi daân söï nhaèm taêng cöôøng lieân keát vôùi caùcñoái taùc trong vaø ngoaøi nöôùc. Thaùng 12 naêm 2007, Ngaân haøng Theá giôùi taïi VieätNam ñaõ môøi Giaùm ñoác cuûa SRD tham gia vaøo dieãn ñaøn caùc nhaø hoaïch ñònhchính saùch ñeå chính thöùc khai tröông baùo caùo phaùt trieån cuûa theá giôùi 2008 veà“ Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån”. Lieân hieäp caùc toå chöùc Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät VieätNam (VUSTA) ñaõ löïa choïn SRD ñöùng ra tieáp ñoùn phaùi ñoaøn ñaïi bieåu laø ñaïi dieäncuûa caùc toå chöùc XHDS töø Laøo, ñoàng thôøi tham gia vaøo Ban coá vaán cuûa döï aùngiöõa VUSTA vaø UNDP veà taêng cöôøng naêng löïc cho VUSTA.

Thaùng 3 naêm 2008, nhö laø moät ñaïi dieän cuûa xaõ hoäi daân söï töø vuøng Ñoâng NamAÙ, SRD ñöôïc môøi tham döï Dieãn ñaøn veà Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoândo Dieãn ñaøn caùc nhaø taøi trôï toå chöùc taïi Brussels – Bæ nhaèm xaây döïng keá hoaïchhaønh ñoäng cho Dieãn ñaøn caáp cao veà hieäu quaû söû duïng Nguoàn vieän trôï taïi Accra.Cuõng trong naêm 2008, Caritas UÙc ñaõ môøi Giaùm ñoác SRD, nhö laø moät khaùch môøinoùi chuyeän, tham döï chieán dòch vaän ñoäng voán cuûa mình, trong thôøi gian naøyGiaùm ñoác ñaõ coù haøng loaït caùc buoåi trình baøy veà caùc hoaït ñoäng cuûa SRD cuõngnhö caùc vaán ñeà phaùt trieån noâng thoân ôû Vieät Nam taïi caùc Nhaø thôø cuõng nhö trongtröôøng hoïc. Chuyeán ñi naøy ñaõ cho SRD moät cô hoäi giaù trò giuùp ngöôøi daân UÙc hieåunguoàn taøi trôï töø toå chöùc Caritas ñaõ ñöôïc söû duïng nhö theá naøo ñeå caûi thieän hôncuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi daân chòu nhieàu thieät thoøi ôû Vieät Nam vaø coâng vieäccuûa Caritas vôùi ñoái taùc Vieät Nam nhö theá naøo. Ñaây cuõng laø cô hoäi ñeå ngöoøi daânUÙc chia seû côûi môû nhöõng kieán thöùc cuûa hoï veà tình hình phaùt trieån ôû Vieät Nam.

Sô ñoà Quaûn lyù vaø Vaän haønh cuûa SRD

Giaám àöëc Höåi àöìng Trung têm

Nhoám Quaãn lyá

Phoâng Chûúng trònh

Vùn phoâng Haâ Nöåi

Quaãn lyá Chûúng trònhCöë vêën Chûúng trònhCaác Caán böå Chûúng trònhCaán böå Truyïìn thöngThûåc têåp sinh/Tònh nguyïån viïn

Vùn phoâng Bùæc Kaån

Caán böå Chûúng trònh

Vùn phoâng

Thûâa Thiïn Huïë

Cöë vêën Chûúng trònhCaán böå Chûúng trònh

Quaãn lyá Haânh chñnh

Taâi chñnh Kïë toaán

Lïî tên/ Trúå lyá Haânh chñnhThûåc têåp sinh/Tònh nguyïån viïnLaái xe, Àêìu bïëp, Baão vïå

Phoâng Haânh chñnh - Taâi chñnh

Ban cöë vêën

VUSTA

Caác cöång taác viïn:

Chñnh phuã, Phi chñnh phuã, nhaâ taâi trúå, giúái khoa hoåc

Àöëi taác Dûå aán

Caác Ban quaãn lyá Dûå aán (cêëp Tónh, Huyïån, Xaä)

Ban Phaát triïín Thön baãn, caác Töí chûác Cöång àöìng, caác Nhoám nöng dên

61


60

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Quan heä ñoái taùc laø moät trong nhöõng ñieåm khaùc bieät cuûa SRD vôùi haàu heátcaùc toå chöùc phi chính phuû Vieät Nam khaùc. Trung taâm SRD cuøng vôùi ñoái taùcñòa phöông tröïc tieáp trieån khai caùc hoaït ñoäng döï aùn taïi cô sôû thoâng qua caùcToå chöùc coäng ñoàng do ngöôøi daân ñòa phöông xaây döïng vaø laøm chuû. Keáhoaïch hoaït ñoäng cuõng nhö ñeà xuaát phaùt trieån döï aùn ñeàu ñöôïc baét ñaàu xaâydöïng töø ngöôøi daân ôû caáp thoân baûn vôùi söï tham gia cuûa caùc caáp chính quyeànvaø caùc beân lieân quan.

Thoâng qua caùc khoùa taäp huaán söû duïng phöông phaùp coù söï tham gia, hoïcñi ñoâi vôùi haønh, Trung taâm SRD ñaõ hoã trôï caùn boä ñòa phöông töøng böôùcthay ñoåi nhaän thöùc, naâng cao naêng löïc ñeå caùc toå chöùc ñòa phöông tham gia,ñoùng goùp tích cöïc vaøo quaù trình quaûn trò coäng ñoàng vaø phaùt trieån xaõ hoäi daânsöï beàn vöõng taïi noâng thoân. Ñònh kyø 6 thaùng moät laàn, caùc chöông trình ñeàutrieån khai hoïp phaûn hoài giöõa caùc beân, laéng nghe yù kieán töø cô sôû. Laáynguyeân taéc toân troïng, bình ñaúng trong quan heä vôùi ñoái taùc, laáy con ngöôøilaøm troïng taâm, coù tinh thaàn traùch nhieäm vaø hieäu quaû trong coâng vieäc ñeå

xaây döïng moái quan heä ñoái taùc, ñoù laø ñieåm nhaán khaùc bieät cuûa SRD.

Naêng löïc caùc ñoái taùc cuûa SRD raát khaùc nhau phuï thuoäc vaøo caùc caáp ñoäkhaùc nhau töø caáp tænh, caáp huyeän, caáp xaõ cho tôùi caáp thoân. Ñôn vò quaûn lyùcaáp xaõ vaø thoân laø nhöõng caáp gaëp nhieàu khoù khaên nhaát veà naêng löïc vaønguoàn löïc, tuy nhieân trong giai ñoaïn vöøa qua SRD ñaõ coù ñöôïc nhöõng thaønhcoâng nhaát ñònh trong xaây döïng vaø taïo laäp moái quan heä vôùi caùc ñoái taùc ôû caápcô sôû naøy. Ñaây laø caûm nhaän cuûa Ban quaûn lyù döï aùn xaõ Khang Ninh, moätñoái taùc caáp cô sôû cuûa SRD tham gia thöïc hieän döï aùn VM004 - Hoã trôï noângdaân troàng döôïc lieäu nhaèm oån ñònh heä sinh keá coäng ñoàng.

“Sau hai naêm laøm vieäc vôùi Trung taâm SRD, Ban quaûn lyù döï aùn ñaïi dieän laøChuû tòch vaø Phoù chuû tòch UBND xaõ caûm nhaän thaáy nhieàu ñieàu thay ñoåi. Baûnthaân chuùng toâi hoïc ñöôïc caùch quaûn lyù, kyõ naêng veà giao tieáp, phöông phaùptieáp caän vaø caùch toå chöùc ñieàu haønh trong coâng vieäc. Chuùng toâi töï tin hônkhi bieát caùch laäp keá hoaïch, quaûn lyù vaø giaùm saùt caùc hoaït ñoäng döï aùn. Chuùngtoâi ñöôïc cuøng nhau trao ñoåi vaø quyeát ñònh caùc hoaït ñoäng cuûa mình, bieátñöôïc caùch troàng caùc caây thuoác, thu haùi, baûo quaûn, bieát ñöôïc coâng duïng vaøcaùc caùch duøng caùc caây thuoác naøy trong chöõa beänh vaø chaêm soùc söùc khoûe.

Chuùng toâi ñaùnh giaù cao söï hôïp taùc vaø caùch laøm vieäc hieäu quaû cuûa Trung taâmtaïi caáp cô sôû. Trung taâm ñaõ chæ ñaïo saùt sao vieäc thöïc hieän döï aùn, Caùn boädöï aùn cuûa Trung taâm ñaõ tröïc tieáp trieån khai caùc noäi dung chöông trình theokeá hoaïch quí, naêm, giuùp chuùng toâi tìm thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm. Tuynhieân trong quaù trình hoaït ñoäng vaãn coøn nhöõng toàn taïi ñoù laø vieäc chuyeån kinhphí hoaït ñoäng caàn ñaåy nhanh hôn nöõa ñeå cô sôû thöïc hieän ñuùng tieán ñoä thôøigian döï aùn.

Vôùi keát quaû hai naêm thöïc hieän döï aùn, UBND xaõ Khang Ninh thaáy raèng vieäcTrung taâm tröïc tieáp ñaàu tö döï aùn vaøo xaõ ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng nhaátñònh. Caùc loaïi caây döôïc lieäu ñöôïc ñöa vaøo troàng khaûo nghieäm ñeàu phaùt trieåntoát vaø ñaït naêng suaát, chaát löôïng cao. Baûn thaân caùc nhoùm noâng daân vaø ngöôøidaân tuy laàn ñaàu tieáp caän vôùi nhöõng phöông phaùp laøm vieäc môùi töø döï aùnnhöng hoï cho ñaây laø moät phöông phaùp hay vaø hieäu quaû. Döï aùn ñaõ giuùp chongöôøi daân toäc ôû Khang Ninh, Ba Beå töï tin vaø gaët haùi thaønh quaû trong ñaàu töphaùt trieån sinh keá. UBND Xaõ Khang Ninh ñeà nghò phía Trung taâm SRD tieáptuïc ñaàu tö, phaùt trieån vieäc troàng caây thuoác taïi xaõ nhaèm goùp phaàn phaùt trieånkinh teá xaõ hoäi, giaûm tæ leä hoä ñoùi ngheøo vaø giuùp baø con daân toäc coù cuoäc soángngaøy moät toát ñeïp hôn”.

QUAN HÏÅ ÀÖËI TAÁC VÚÁI CÖÅNG ÀÖÌNG ÀÕA PHÛÚNG

62

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

63


DANH MUÅC DÛÅ AÁNSoá Maõ soá Döï aùn Naêm Naêm Kinh phí

baét ñaàu keát thuùc USD 1

1 VM0012 Naâng cao naêng löïc cho caùc nhoùm noâng daân trong quaûn lyù beàn vöõng 2005 2008 181,758gioáng luùa coäng ñoàng tænh Baéc Kaïn

2 VM0023 Cuûng coá naêng löïc nhaèm caûi thieän ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi 2005 2008 224,310huyeän Paùc Naëm, tænh Baéc Kaïn

3 VM003 Noâng daân tham gia quaûn lyù thuûy noâng huyeän Traán Yeân, tænh Yeân Baùi 2006 2008 229,708

4 VM004 Hoã trôï noâng daân troàng caây döôïc lieäu, huyeän Ba Beå, tænh Baéc Kaïn 2006 2009 122,057

5 VM005 Caùc caâu laïc boä sinh keá hoã trôï giaûm ngheøo vaø quaûn trò ñòa phöông tænh Phuù Thoï 2006 2009 362,827

6 VM006 Phaùt trieån Quaûn lyù vaø Söû duïng ñaát coù söï tham gia, tænh Thua Thieân – Hueá 2008 2009 67,7554

7 VM007 Noâng daân ngheøo vaø phuï nöõ tham gia quaûn lyù thuûy noâng 2007 2010 209,599xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp, tænh Phuù Thoï

8 VM008 Canh taùc luùa caûi tieán (SRI) tænh Thaùi Nguyeân vaø Phuù Thoï 2007 2010 189,545

9 VM014 Cuûng coá vaø Phaùt trieån heä thoáng gioáng cuûa noâng daân tænh Baéc Kaïn 2008 2011 310,089

10 VM015 Caûi thieän heä sinh keá vaø veä sinh moâi tröôøng 2008 2011 277,175cho caùc coäng ñoàng chòu thieät thoøi huyeän Paùc Naëm, tænh Baéc Kaïn

11 VM016 Hoã trôï ngöôøi khuyeát taät tænh Thöøa Thieân – Hueá 2008 2011 154,1355

12 VM017 Nghieân cöùu veà caùc toå chöùc coäng ñoàng 2008 2008 13,600

Total 2,342,558

PHUÅ LUÅCÀÖËI TAÁC SRD

Cô quan/Toå chöùc Tænh

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân Baéc Kaïn

Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät Baéc Kaïn

Trung taâm khuyeán noâng khuyeán laâm Baéc Kaïn

UÛy ban Nhaân daân huyeän Paùc Naëm Baéc Kaïn

UÛy ban Nhaân daân huyeän Paùc Naëm Baéc Kaïn

UÛy ban Nhaân daân xaõ Khang Ninh, huyeän Ba Beå Baéc Kaïn

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân Phuù Thoï

Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät Phuù Thoï

UÛy ban Nhaân daân xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp Phuù Thoï

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân Thaùi Nguyeân

Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät Thaùi Nguyeân

UÛy ban Nhaân daân xaõ Vaân Hoäi, xaõ Vieät Cöôøng, huyeän Traán Yeân Yeân Baùi

Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng Thöøa Thieân – Hueá

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân Thöøa Thieân – Hueá

UÛy ban Nhaân daân xaõ Phong Xuaân, huyeän Phong Ñieàn Thöøa Thieân – Hueá

UÛy ban Nhaân daân huyeän Phong Ñieàn Thöøa Thieân – Hueá

Hoäi lieân hieäp caùc toå chöùc höõu nghò Thöøa Thieân – Hueá

1 Toång kinh phí bao goàm caû ñoùng goùp cuûa ñòa phöông.2 Kinh phí ñöôïc chuyeån töø CIDSE Vietnam3 Kinh phí ñöôïc chuyeån töø CIDSE Vietnam4 Môùi thöû nghieäm moät naêm5 Ñeà xuaát döï aùn naøy ñang trong giai ñoaïn hoaøn thieän.

64

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

65


1. Vuä Thõ Bñch Húåp, Giaám àöëc Bùçng töët nghiïåp trïn àaåi hoåc, Kyä nùng Lêåp kïë hoaåch Phaát triïín, Viïån Nghiïn cûáu Xaä höåi, Haâ Lan (1993) Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên, Haâ Nöåi (1983)

2. Nguyïîn Thõ Hoâa, Phoá giaám àöëc/ Quaãn lyá Chûúng trònhKyä sû Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp, Haâ Nöåi (1976)

3. Nguyïîn Vùn Phuác, Cöë vêën Chûúng trònhThaåc syä - Khoa hoåc Nöng thön, Àaåi hoåc Töíng húåp New England, UÁc (1996) Cûã nhên Chùn nuöi, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp George Dimitrov, Bun-ga-ri (1977)

4. Nguyïîn Kim Ngên, Quaãn lyá Haânh chñnh vaâ Taâi chñnh/ Kïë toaán trûúãngCûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên, Haâ Nöåi (1994)

5. Lï Vùn Anh, Cöë vêën Chûúng trònh taåi Thûâa Thiïn Huïë Kyä sû Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp Haâ Nöåi (1967)

6. Nguyïîn Thõ Phûúng Nga, Caán böå Chûúng trònhBaác sô Y khoa, Àaåi hoåc Y Haâ Nöåi (1994)Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Taâi chñnh Kïë toaán Haâ Nöåi (2001)

7. Phaåm Thõ Bñch Ngoåc, Caán böå Chûúng trònhThaåc sô Quaãn lyá chêët thaãi vaâ Xûã lyá vuâng ö nhiïîm, chûúng trònh àaâo taåo quöëc tïë phöëi húåp giûäa trûúâng Àaåi hoåc Kyäthuêåt Dreden, CHLB Àûác vaâ Trûúâng Àaåi hoåc Khoa hoåc Tûå nhiïn Haâ Nöåi (2007)Cûã nhên Khoa hoåc Möi trûúâng, Àaåi hoåc Khoa hoåc Tûå nhiïn, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (1998)

8. Phaåm Höìng Kiïn, Caán böå Chûúng trònhThaåc sô Nghiïn cûáu phaát triïín, Àaåi hoåc Melbourne, UÁc (2007)Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Cöng nghïå, Sydney, UÁc (1999)

9. Nguyïîn Duy Thõnh, Caán böå Chûúng trònhCûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Kinh tïë Huïë (2001)

10. Vuä Thïë Thûúâng, Caán böå Chûúng trònhThaåc syä Têm lyá Xaä höåi, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp Haâ Nöåi (2003)Cûã nhên Têm lyá Xaä höåi, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (1999)

11. Nguyïîn Viïåt Cûúâng, Caán böå Chûúng trònhThaåc syä Kinh tïë Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (2005)Cûã nhên Kinh tïë Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (2002)

12. Nguyïîn Àònh Phûúác, Caán böå Chûúng trònhKyä sûå Lêm nghiïåp, Àaåi hoåc Nöng lêm Huïë (2007)

13. Nguyïîn Thõ Bñch Ngoåc, Caán böå Haânh chñnh, Kïë toaánCûã nhên Kïë toaán, Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên (1999) Cûã nhên Ngoaåi ngûä (Tiïëng Anh), Àaåi hoåc Ngoaåi ngûä Haâ Nöåi (1998)

14. Tim Gorman, Caán böå Truyïìn thöng Thaåc sô Nghiïn cûáu Àöng Nam AÁ, Àaåi hoåc Quöëc Gia, Singapore (2007)Cûã nhên Quan hïå Quöëc tïë, Àaåi hoåc Georgetown, Myä (2003)

15. Buâi Thuây Dûúng, Trúå lyá Haânh chñnh/ Lïî tênCûã nhên Quaãn lyá Du lõch, Àaåi hoåc Thûúng maåi Haâ Nöåi (2006)

16. Nhên viïn phuåc vuå: 1 laái xe, 1 phuåc vuå/nêëu ùn, 2 baão vïå

Ban cöë vêën 17. PGS. TS. Nguyïîn Thu Linh

Giaám àöëc Trung têm Giúái Àa ngaânh, Hoåc viïån Haânh chñnh Quöëc gia

18. Trêìn Ngoåc Tuïå

Giaám àöëc Taâi chñnh, Quyä cûáu trúå nhi àöìng taåi Viïåt Nam

19. Nguyïîn Àònh Anh

Trûúãng ban Phi chñnh phuã, Phoâng Húåp taác taâi chñnh quöëc tïë, Böå taâi chñnh

20. TS. Nguyïîn Maånh Cûúâng

Giaám àöëc Viïån Nghiïn cûáu xaä höåi, VUSTA

DANH SAÁCH NHÊN VIÏN

2007 THU NHAÄP USDCaùc nguoàn taøi trôï trong naêm 2007 (A) 628,221Laõi suaát 9,584Cheânh leäch tyû giaù 37,325Caùc khoaûn thu khaùc -Toång thu nhaäp (B) 675,130

CHI PHÍChi phí chöông trình 356,198Chi phí hoã trôï chöông trình 24,965Toång chi phí (C) 381,163

Thaëng dö ngaân saùch chuyeån naêm 2008 (D)=(A)-(C) 247,058

THU NHAÄP THAËNG DÖ TRONG NAÊM (B)-(C)-(D) 46,909

(*) Caùc soá lieäu treân ñaõ ñöôïc Coâng ty Kieåm toaùn Ñoäc laâp Quoác gia Vieät Nam - VNFC kieåm toaùn vaøo thaùng 2 naêm 2008

2007Chi phí chöông trình USDChi phí nhaân söï 99,182 Ñaøo taïo & phaùt trieån nhaân söï 6,495 Thueâ VP, ñieän, nöôùc 8,631 Baûo döôõng VP/ caùc chi phí khaùc 897 Baûo döôõng taøi saûn 1,887 Vaên phoøng phaåm & caùc vaät tö khaùc 4,094 In aán 527 Truyeàn thoâng 3,224 Quan heä ñoái ngoaïi 885 Ñi laïi 14,135 Hoäi hoïp 1,840 Tö vaán & ñaùnh giaù 2,991 Kieåm toaùn 2,292 Kinh phí chuyeån cho ñoái taùc 200,387 Phí ngaân hang 419 Thieát bò 4,821 Chi phí chuaån bò döï aùn 3,492 Toång chi phí chöông trình 356,198

Chi phí hoã trôï chöông trình USDChi phí nhaân söï 17,746 Ñaøo taïo & phaùt trieån nhaân söï - Thueâ VP, ñieän, nöôùc 2,877 Baûo döôõng VP/ caùc chi phí khaùc 58 Baûo döôõng taøi saûn 706 Vaên phoøng phaåm & caùc vaät tö khaùc 552 In aán 652 Truyeàn thoâng 158 Quan heä ñoái ngoaïi 361 Ñi laïi 280 Hoäi hoïp 252 Tö vaán & ñaùnh giaù - Kieåm toaùn 764 Kinh phí chuyeån cho ñoái taùc - Phí ngaân haøng 137 Toång chi phí hoã trôï chöông trình 24,965

66

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

67


BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNHThu chi (*)

Cho naêm taøi chính keát thuùc ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2007

BAÁO CAÁO CHI TIÏËT CAÁC KHOAÃN CHI PHÑ

68

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

69


MUÅC TIÏU, CHIÏËN LÛÚÅC VAÂ KÏËT QUAÃ CUÃA CHÛÚNG TRÒNH

Muïc tieâu Chieán löôïc Keát quaû

1. Hoã trôï noâng daân vaøcoäng ñoàng höôùng tôùineàn Noâng nghieäpbeàn vöõng.

2. Caûi thieän thu nhaäpcho noâng daân ngheøothoâng qua phaùt trieånnguoàn sinh keá moätcaùch beàn vöõng vaøña daïng.

3. Noâng daân vaø caùc Toåchöùc noâng daân ñöôïctham gia vaøo quaùtrình ra quyeát ñònh vaøñoùng goùp cho söïphaùt trieån xaõ hoäi

1. Ña daïng hoùa caây troàng, vaät nuoâi theohöôùng thaân thieän vôùi moâi tröôøng.

2. Söû duïng nguoàn taøi nguyeân ñaát ñai vaø nöôùcmoät caùch hieäu quaû vaø beàn vöõng.

3. Baûo toàn vaø phaùt trieån nguoàn gen caây luùa.

4. Loàng gheùp vaán ñeà bieán ñoái khí haäu vaøo caùcchöông trình/döï aùn cuûa SRD ñeå naâng caonaêng löïc vaø nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân.

1. Gia taêng giaù trò cuûa saûn phaåm noângnghieäp thoâng qua: - Cheá bieán - Baûo toàn - Ñoùng goùi

2. Caûi thieän thu nhaäp cho ngöôøi daân thoângqua caùc hoaït ñoäng noâng nghieäp vaø phinoâng nghieäp.

3. Hoã trôï noâng daân naâng cao kieán thöùc/nhaänthöùc veà chuoãi giaù trò, kyõ naêng tieáp thò, phaântích lôïi nhuaän vaø laäp keá hoaïch kinh doanh.

4. Hoã trôï noâng daân trong quaù trình caáp giaáychöùng nhaän caùc saûn phaåm cuûa hoï (cheø, gaïo...).

1. Caûi thieän naêng löïc cuûa noâng daân ñeå thöïc thiPhaùp leänh daân chuû cô sôû, Luaät quaûn lyù vaøsöû duïng ñaát ñai, Luaät bình ñaúng giôùi vaø caùcvaán ñeà lieân quan ñeán bieán ñoåi khí haäu...

2. Cuûng coá naêng löïc cho caùn boä xaõ ñeå hoïhoaøn thaønh toát hôn vai troø vaø traùch nhieämcuûa hoï ñoái vôùi coäng ñoàng

3. Hoã trôï vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån caùc Toåchöùc coäng ñoàng (keå caû toå chöùc / nhoùmngöôøi khuyeát taät). Thuùc ñaåy söï hôïp taùc giöõacaùc Toå chöùc coäng ñoàng vôùi laõnh ñaïo chínhquyeàn caùc caáp ôû ñòa phöông.

1. Noâng daân öùng duïng caùc phöông phaùp baûo veä moâi tröôøng trong saûnxuaát noâng nghieäp. - Caùc kyõ thuaät phuø hôïp vaø hieäu quaû ñöôïc öùng duïng vaø nhaân roäng.

2. ÖÙng duïng vaø nhaân roäng SRI, PIM, IPM…- Noâng daân söû duïng phaân uû vaø phaân vi sinh ñeå thay theá cho phaân hoùa hoïc.- Noâng daân söû duïng vaät lieäu saün coù taïi ñòa phöông ñeå choáng xoùi moøn ñaát

3. Noâng daân coù ñuû kyõ naêng vaø kyõ thuaät phuø hôïp ñeå baûo toàn gioáng baûn ñòa.- Moät soá gioáng luùa cuûa ngöôøi daân ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän.

4. Ngöôøi daân ôû coäng ñoàng nhaän thöùc ñöôïc vaø chuaån bò ñoái phoù vôùi bieánñoåi khí haäu baèng caùch xaây döïng caùc moâ hình thích öùng vaø giaûm thieåutaùc ñoäng cuûa BÑKH.

1. Noâng daân baùn ñöôïc saûn phaåm cuûa hoï vôùi giaù caïnh tranh.

2. Thu nhaäp cuûa noâng daân vaø ñaëc bieät laø nhoùm ngöôøi ngheøo/ngöôøi thieätthoøi haøng naêm ñöôïc caûi thieän.

3. Noâng daân hieåu veà noäi dung cuûa chuoãi giaù trò, coù khaû naêng tieáp caän,phaân tích thoâng tin thò tröôøng vaø laäp keá hoaïch saûn xuaát/kinh doanhkhi caàn thieát.

4. Moät soá saûn phaåm cheø vaø gaïo cuûa noâng daân ñöôïc chöùng nhaän laøsaûn phaåm coù chaát löôïng vaø an toaøn.

1. Noâng daân coù theå thöïc hieän caùc noäi dung chính cuûa Phaùp leänh daânchuû cô sôû döïa treân nguyeân taéc “Daân bieát, daân baøn, daân laøm vaø daânkieåm tra”.

2. Caùn boä UBND xaõ hieåu roõ hôn vaø saün saøng thöïc hieän toát chöùc naêngphaùp lyù cuûa hoï.

3. Caùc Toå chöùc coäng ñoàng hoaït ñoäng hieäu quaû, caùc keá hoaïch phaùttrieån cuûa hoï nhaän ñöôïc söï hoã trôï cuûa caùc caáp chính quyeàn.

Vaän ñoäng chính saùch höôùng tôùi ngöôøi ngheøo

Muïc tieâu Chieán löôïc Keát quaû

1. Caùc moâ hình hieäu quaûveà phaùt trieån coängñoàng, xoùa ñoùi giaûmngheøo vaø quaûn lyù taøinguyeân cuûa caùc Toåchöùc NGO ñöôïc coângnhaän nhieàu hôn nöõa.

2. SRD, caùc Toå chöùcNGO, caùc doanh nghieäpxaõ hoäi khaùc coù theå thamgia vaøo caùc chöông trìnhcuûa chính phuû veà xoùañoùi giaûm ngheøo (Ví duïnhö caùc döï aùn ODA)

3. SRD vaø caùc Toå chöùcNGO khaùc coù theå thamgia xaây döïng, giaùm saùtvaø ñaùnh giaù caùc chöôngtrình,/chính saùch höôùngtôùi ngöôøi ngheøo.

4. SRD ñoùng vai troø tíchcöïc trong caùc chöôngtrình/döï aùn vaø vaän ñoängchính saùch veà bieán ñoåikhí haäu.

1. Taøi lieäu hoùa caùc moâ hình thaønh coâng, taäptrung vaøo caùc baøi hoïc kinh nghieäm vaø keát quaûcuoái cuøng.

2. Xuaát baûn taøi lieäu vaø tuyeân truyeàn quaûng baùcho vieäc öùng duïng caùc moâ hình

3. Lieân keát vôùi caùc toå chöùc coù cuøng kinhnghieäm vaø moái quan taâm, caùc toå chöùc coùnhieàu aûnh höôûng nhaèm hình thaønh caùc maïnglöôùi ñeå vaän ñoäng vaø truyeàn baù caùc moâ hình.

1. Xaây döïng hình aûnh vaø moái quan heä toát vôùichính phuû vaø caùc nhaø taøi trôï.

2. Thu thaäp vaø caäp nhaät caùc thoâng tin veà caùcchöông trình cuûa chính phuû vaø caùc thuû tuïcñaáu thaàu caùc chöông trình naøy.

1. Tích cöïc tham gia vaø ñoùng goùp caùc yù töôûngmang tính xaây döïng vaø thöïc tieãn taïi caùc dieãnñaøn chính saùch vì ngöôøi ngheøo.

2. Phaùt trieån naêng löïc veà nghieân cöùu, giaùm saùtvaø ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän caùc chính saùch.

1. Tham gia vaøo caùc maïng löôùi BÑKH trong vaøngoaøi nöôùc.

2. Vaän ñoäng xaây döïng caùc moâ hình nhoû taïicoäng ñoàng veà thích öùng vaø giaûm thieåu taùcñoäng cuûa BÑKH

Chính phuû phaùt haønh nhöõng vaên baûn chính thöùc coângnhaän vaø khuyeán khích aùp duïng vaø nhaân roäng caùc moâhình naøy.

Nhaän ñöôïc ít nhaát 1 hôïp phaàn trong moät döï aùn ODA/döï aùn cuûa chính phuû.

1. SRD seõ laø thaønh vieân cuûa caùc nhoùm/maïng NGO coùñoùng goùp caùc yù töôûng cho caùc chính saùch cuï theå. Víduï: Lieân quan tôùi chöông trình Tam noâng cuûa chínhphuû “Noâng nghieäp, noâng daân vaø noâng thoân”

2. SRD seõ ñöôïc môøi laø thaønh vieân cuûa caùc Nhoùm ñaùnhgiaù, giaùm saùt vieäc trieån khai caùc chöông trình/döï aùncuûa chính phuû.

1. SRD ñöôïc môøi tham döï caùc dieãn ñaøn veà chính saùchvaø chöông trình lieân quan ñeán BÑKH do chính phuû vaøcaùc nhaø taøi trôï toå chöùc.

2. Caùc moâ hình thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng BÑKHñöôïc loàng gheùp vaøo caùc chöông trình, saùng kieán vaøhoaïch ñònh chính saùch caûu Nhaø nöôùc.

(Trích daãn töø baûn Keá hoaïch Chieán löôïc 2008-2012)Döïa treân keát quaû phaân tích veà SWOT cuûa SRD, moâi tröôøng phaùt trieån, kinh nghieäm vaø theá maïnh cuûa Toå chöùc, caùc yeáu toá taùc ñoängtrong vaø ngoaøi nöôùc, SRD ñaõ xaây döïng 2 muïc tieâu chính cuûa chöông trình trong giai ñoaïn 2008-2012 nhö sau:

Caûi thieän naêng löïc cho caùc coäng ñoàng ngheøo, vuøng saâu, vuøngxa ñeå hoï töï quaûn lyù heä thoáng sinh keá moät caùch beàn vöõng.

70

Baáo c

aáo th

ûúâng

niïn

2007

-200

8

Tham gia vieát baøi: Caùn boä nhaân vieân SRDHieäu ñính: Vuõ Thò Bích Hôïp, Nguyeãn Vaên Phuùc,

Phaïm Hoàng Kieân vaø Tim GomanNhieáp aûnh: Caùn boä SRD vaø Nguyeãn Tieán Duõng

BAÃN ÀÖÌ VUÂNG DÛÅ AÁN CUÃA SRD

71


Baéc Kaïn

Yeân Baùi

Phuù Thoï

Thaùi Nguyeân

Thöøa ThieânHueá

TRUNG TAÂM PHAÙT TRIEÅN NOÂNG THOÂN BEÀN VÖÕNGSoá 6, Ngoõ 1, Leâ Vaên Höu, Quaän Hai Baø Tröng, Haø Noäi, Vieät NamTel: (84-4) 3943-6678/76 Fax: (84-4) 3943-6449Email: info@ srd.org.vn Website: www.srd.org.vn

SRD Bao cao thuong nien 2008

Documents

Transcript of SRD Bao cao thuong nien 2008