Speurtocht Cornelis Haga

4
Schiedam is tot de nok toe gevuld met verborgen schatten. Dit jaar ontdek- ken we vooral de verborgen schatten die voortkomen uit 400 jaar vriendschap tussen Nederland en Turkije. De meest waardevolle daarvan zijn de initiatieven van Schiedammers zelf, waaronder die van de Turkse gemeenschap. Zo was ik dit jaar te gast bij Bazaar aan de Schie, een openbare Turks-Nederlandse bruiloft en een wijkactiviteit georganiseerd door Islamitische basisschool Ababil. Het zijn maar een paar voorbeelden van echte pareltjes. Ze leggen verbindingen tussen mensen en laten zien dat mensen die van ver gekomen zijn zich hier in Schiedam thuis voelen. Met deze initiatieven leren we elkaar beter kennen en dat verruimt onze blik op de wereld. Dat is pas echte rijkdom. Johan Grijzen Wethouder Gemeente Schiedam Veel van mijn uitspraken zijn fictief omdat de waarheid moeilijk te achterhalen is. Stel je voor, op de binnenplaats van het paleis van de sultan staat een glim- mende tijdmachine. Cornelis Haga stapt in en komt terecht in het Schiedam van 2012. Hoe denk je dat hij zou reageren als hij in zijn geboorteplaats terugkeert? Wat denk jij dat hij het gekste zou vinden? Zijn er misschien ook dingen die hij zou herkennen uit de tijd dat hij in Turkije woonde? Stap op de fiets of trek je wandelschoenen aan en bekijk Schiedam door de ogen van Cornelis Haga. Ontdek wat 400 jaar vriendschap tussen Nederland en Turkije heeft betekend voor onze stad. Sommige dingen zijn misschien voor jou al doodnormaal, zoals de Turkse bakker op de hoek. Voor Cornelis Haga was dit misschien wel onvoorstelbaar. En wat denk je van de eerste gastarbeiders? Toen zij naar Nederland kwamen, moesten ze ook gewoon tussen de middag aan de Hollandse boterham met kaas. Doe mee! Op de volgende pagina vind je een kaart met beziens- waardigheden. De Cornelis Haga-toer kan overal beginnen en je hoeft niet alle punten te bezoeken. Al mis je dan natuurlijk wel wat! Bij sommige punten zijn excursies mogelijk, bij de moskee bijvoorbeeld. Vraag aan je meester of juf of hij of zij dat voor jullie regelt. Misschien heb je in de krant iets gelezen waar je meer over wilt weten. Bij iedere bezienswaardigheid die je bezoekt, kun je een opdracht maken. Dat kan ter plekke, maar ook in de klas. Stuur de Kik’r-redactie jullie antwoor- den, ook als je maar één of twee bezienswaardigheden hebt bezocht. Jullie ontvan- gen dan de enige echte officiële Cornelis Haga Oorkonde. Ontdek de verborgen schatten van Cornelis Haga Voor de leerkracht Met deze tocht door Schiedam ontdekken leerlingen op een originele manier wat de invloed is geweest van 400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Een Turkse supermarkt of bakker, een Turkse moskee… in 2012 zijn ze niet meer weg te denken uit het Schiedamse straatbeeld, terwijl ze er relatief gezien nog niet zo lang zijn. Met deze toer staan de leerlingen hierbij stil en leren ze meer over de Turkse cultuur en de geschie- denis van hun eigen stad. De toer is iedere dag op ieder gewenst punt te begin- nen. U kunt er zelfs voor kiezen om maar één of enkele punten aan te doen. Bij iedere locatie hoort een opdracht. U vindt deze op de achterkant van de kaart. De opdrach- ten kunnen ter plekke worden gemaakt, maar eventueel ook achteraf in de klas. Als u ons de antwoorden stuurt, ontvangt u een originele Cornelis Haga Oorkonde. De leerlingen hoeven hiervoor niet alle vragen te maken, al is dat natuurlijk wel het leukst. Ga ook op zoek naar de verborgen schatten van Schiedam. Stap net als ik op de fiets en bekijk je stad eens goed. Wat valt je op en waar ben jij trots op? Met deze Cornelis Haga-toer word je al een beetje op weg geholpen. Veel plezier!

description

Speurtocht waarin de gevolgen van 400 jaar nederland turkse betrekkingen in Schiedam te zien zijn.

Transcript of Speurtocht Cornelis Haga

Page 1: Speurtocht Cornelis Haga

Schiedam is tot de nok toe gevuld met verborgen schatten. Dit jaar ontdek-ken we vooral de verborgen schatten die voortkomen uit 400 jaar vriendschap tussen Nederland en Turkije. De meest waardevolle daarvan zijn de initiatieven van Schiedammers zelf, waaronder die van de Turkse gemeenschap. Zo was ik dit jaar te gast bij Bazaar aan de Schie, een openbare Turks-Nederlandse bruiloft en een wijkactiviteit georganiseerd door

Islamitische basisschool Ababil. Het zijn maar een paar voorbeelden van echte pareltjes. Ze leggen verbindingen tussen mensen en laten zien dat mensen die van ver gekomen zijn zich hier in Schiedam thuis voelen. Met deze initiatieven leren we elkaar beter kennen en dat verruimt onze blik op de wereld. Dat is pas echte rijkdom.

Johan GrijzenWethouder Gemeente Schiedam

Veel van mijn uitspraken zijn fictief omdat de

waarheid moeilijk te achterhalen is.

Stel je voor, op de binnenplaats van het paleis van de sultan staat een glim-mende tijdmachine. Cornelis Haga stapt in en komt terecht in het Schiedam van 2012. Hoe denk je dat hij zou reageren als hij in zijn geboorteplaats terugkeert? Wat denk jij dat hij het gekste zou vinden? Zijn er misschien ook dingen die hij zou herkennen uit de tijd dat hij in Turkije woonde?

Stap op de fiets of trek je wandelschoenen aan en bekijk Schiedam door de ogen van Cornelis Haga. Ontdek wat 400 jaar vriendschap tussen Nederland en Turkije heeft betekend voor onze stad. Sommige dingen zijn misschien voor jou al doodnormaal, zoals de Turkse bakker op de hoek. Voor Cornelis Haga was dit misschien wel onvoorstelbaar. En wat denk je van de eerste gastarbeiders? Toen zij naar Nederland kwamen, moesten ze ook gewoon tussen de middag aan de Hollandse boterham met kaas.

Doe mee!Op de volgende pagina vind je een kaart met beziens-waardigheden. De Cornelis Haga-toer kan overal beginnen en je hoeft niet alle punten te bezoeken. Al mis je dan natuurlijk wel wat! Bij sommige punten zijn excursies mogelijk, bij de moskee bijvoorbeeld. Vraag aan je meester of juf of hij of zij dat voor jullie

regelt. Misschien heb je in de krant iets gelezen waar je meer over wilt weten.

Bij iedere bezienswaardigheid die je bezoekt, kun je een opdracht maken. Dat kan ter plekke, maar ook in de klas. Stuur de

Kik’r-redactie jullie antwoor-den, ook als je maar één of twee bezienswaardigheden

hebt bezocht. Jullie ontvan-gen dan de enige echte officiële Cornelis Haga Oorkonde.

Ontdek de verborgen schatten van Cornelis Haga

Voor de leerkrachtMet deze tocht door Schiedam ontdekken leerlingen op een originele manier wat de invloed is geweest van 400 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Een Turkse supermarkt of bakker, een Turkse moskee… in 2012 zijn ze niet meer weg te denken uit het Schiedamse straatbeeld, terwijl ze er relatief gezien nog niet zo lang zijn. Met deze toer staan de leerlingen hierbij stil en leren ze meer over de Turkse cultuur en de geschie-denis van hun eigen stad.

De toer is iedere dag op ieder gewenst punt te begin-nen. U kunt er zelfs voor kiezen om maar één of enkele punten aan te doen. Bij iedere locatie hoort een opdracht. U vindt deze op de achterkant van de kaart. De opdrach-ten kunnen ter plekke worden gemaakt, maar eventueel ook achteraf in de klas. Als u ons de antwoorden stuurt, ontvangt u een originele Cornelis Haga Oorkonde. De leerlingen hoeven hiervoor niet alle vragen te maken, al is dat natuurlijk wel het leukst.

Ga ook op zoek naar de verborgen schatten van Schiedam. Stap net

als ik op de fiets en bekijk je stad eens goed. Wat valt je op en

waar ben jij trots op? Met deze Cornelis Haga-toer word

je al een beetje op weg geholpen.

Veel plezier!

Page 2: Speurtocht Cornelis Haga

Havendijk

Groenelaan

Karel Doormanweg

Willemskade

Vlaardingerdijk

Wille

m de

Zwijg

erla

an

Lange Nieuwstraat

Burg. Knappertlaan

Burg

. Van

Haa

renl

aan

Broersvest

Lange Haven

Nieuwe Haven

Maasboulevard

Buitenhavenweg

Rotterdamseweg

Stadserf

Mgr. Nolensl

aan

ʻs G

rave

nlan

dsew

eg

Schie

Nieuwe Damlaan

Admira

al Ru

yterst

raat

Wilhelminahaven

Sint

Liduin

astra

at

Troelstralaan

Rem

bran

dtla

an

West Frankelandsedijk

Horvathweg

Boer

haav

elaa

n

Hog

eban

weg

Oostsingel

Prof. Kamerlingh Onneslaan

Burg. Van HaarenlaanJoha

n de W

ittsing

el

Laan van BolʼEs

Joop den Uyllaan

Kapsalon NieuwlandP. J. Troelstralaan 59

NMS SupermarktNieuwlandplein 10-17 

Ankara market: GroenteboerParkweg 334/336

Werf Maatschappij Wilton-FijenoordAdmiraal de Ruyterstraat 24

Moskee Dr. Schaepmansingel 5

Ach, dat heerlijke Turks fruit. In Turkije kon ik er niet van afblijven. Jammer dat het zo slecht is voor je tanden. Ik heb al een aantal kiezen moeten laten trekken. Dan ging ik niet naar de tandarts, maar naar de barbier, een kapper. Daar kwam ik sowieso vaak om mijn haar en baard bij te laten knippen. Ook in 1611 wilde je er als man goed uitzien en mijn baard is mijn trots!

Zoiets heb ik nog nooit gezien, een winkel met schappen vol eten . Turks eten ! Baklava, brood, Turks fruit en doner, ik was bang dat ik dat in Nederland nooit meer zou kunnen eten .

Toen ik in Turkije woonde en dineerde met de sultan, kreeg ik allerlei soor-ten bijzondere en exotische groenten en fruit voorgeschoteld. Dat had ik in Nederland nog nooit gezien! Fantas-tisch dat je nu Turkse groenteboeren hebt waar je alles gewoon kunt kopen.

In mijn tijd reisde je met een koets, paard of schip, of je ging lopen. Ik reisde graag per schip. Dat was pas avontuur, met storm vreesde je voor je leven en er lagen al-tijd piraten op de loer. Bovendien waren de schepen altijd heel mooi gemaakt, echt vakmanschap. Als ik geen ambassadeur was geworden, had ik wel scheeps-bouwer willen zijn. Wat had ik dan graag stage willen lopen bij Wilton-Fijenoord. Dat was tussen 1929 en 1999 een grote scheepswerf in Schiedam, waar ze schepen maakten en repareerden. In de jaren 60 was dit een van de plekken waar veel Turkse gast-arbeiders kwamen werken.

Toen ik in Turkije aan-kwam keek ik mijn ogen uit, in plaats van kerken hadden ze daar prachtige gebouwen met een soort koepels en kleine torentjes. Later leerde ik dat dit moskeeen waren. In Schie-dam staat er nu ook zo’n mos-kee. Wat is deze mooi he?

..

..

4

6

6

7

7

8

8

9

9

Page 3: Speurtocht Cornelis Haga

Havendijk

Groenelaan

Karel Doormanweg

Willemskade

Vlaardingerdijk

Wille

m de

Zwijg

erla

an

Lange Nieuwstraat

Burg. Knappertlaan

Burg

. Van

Haa

renl

aan

Broersvest

Lange Haven

Nieuwe Haven

Maasboulevard

Buitenhavenweg

Rotterdamseweg

Stadserf

Mgr. Nolensl

aan

ʻs G

rave

nlan

dsew

eg

Schie

Nieuwe Damlaan

Admira

al Ru

yterst

raat

Wilhelminahaven

Sint

Liduin

astra

at

Troelstralaan

Rem

bran

dtla

an

West Frankelandsedijk

Horvathweg

Boer

haav

elaa

n

Hog

eban

weg

Oostsingel

Prof. Kamerlingh Onneslaan

Burg. Van HaarenlaanJoha

n de W

ittsing

el

Laan van BolʼEs

Joop den Uyllaan

Schiedam GemeentearchiefStadserf 1 (derde verdieping)

Grote KerkNieuwstraat 34

Mijn geboorteplekHoogstraat 156

Mozaiek Hagastraat 1

GlasfabriekBuitenhavenweg 146

Gelukkig , in het gemeentearchief kan ik alles lezen over wat er in

de afgelopen 400 jaar is gebeurd. Ik ben bijvoorbeeld best nieuwsgierig naar die gastarbeiders. Bij het archief kun je uitzoeken hoe ze leefden, en woonden, en hoe zij contact hadden met hun familie in Turkije . Voelden zij zich eigenlijk wel thuis in Schiedam?

Duik het archief in, ga op onderzoek uit en maak samen met je klasgenoten je eigen krant over de relatie tussen Nederland en Turkije. Je wordt verslaggever, redacteur, vormgever of fotograaf. Let op: Het archief kun je alleen op afspraak bezoeken.

Hier vond ik mijn laatste rust-plaats. Ik overleed in 1654, in Den Haag, maar ik werd be-graven in de Grote Kerk van

Schiedam. Niet ver van mijn geboortehuis dus! Een bijzondere kerk met de hoogste kerktoren van Schiedam. Vroeger werden rijke mensen niet buiten, maar in de kerk begraven. Ze kregen dan een mooie steen in de vloer van de kerk. Als het heel warm was, begonnen de doden een beetje te stinken. Zo is de uitdrukking rijke stinkerds ontstaan.

Hier is het allemaal begon-nen, hier stond mijn wieg:

ter hoogte van Hoogstraat nummer 156. We woonden hier op

stand, tussen stadsbestuurders, koop-lieden en andere rijke lui. Maar wat is dit nu? Mijn huis staat er niet meer!

Als eerste ambas-sadeur in Turkije ben ik een echte

bekende Schiedam-mer geworden. In de

wijk De Gorzen hangt sinds dit jaar zelfs een portret van mij in mozaiek.

Toen ik ambassadeur in Turkije was, woonden er geen Turkse mensen in Nederland. In de jaren 60 kwam de eerste grote groep Turken naar Schiedam. Dat waren vooral mannen die hier kwamen werken. Zij werden gast-arbeiders genoemd. De eerste Turkse gastar-

beiders werkten in de glasfabriek. Die staat er nog steeds. Ik mocht binnen een kijkje nemen, heel bijzonder! Vraag aan je juf of meester of jullie ook eens kunnen gaan.Hiervoor moet wel een afspraak worden gemaakt.

1

1

2

2

3

3

4

5

5

10

10

.

.

Page 4: Speurtocht Cornelis Haga

Informatie excursie Grote KerkWanneer: vrijdagochtendDuur: 120 minuten

Kosten: € 60,00 Contact: Caroline Nieuwendijk,E-mail: [email protected]

Stuur je antwoorden naar: Kik’r-redactie / o.v.v. Cornelis Haga-toer / Groenelaan 127 / 3114 CE Schiedam / Of mail naar: [email protected]

Teken hoe jij denkt dat mijn huis er vroeger uitzag.

Wanneer ben ik geboren?

Waarom hangt mijn portret precies op deze plek?

Waarom denk jij dat de mannen uit Turkije hier naartoe kwamen om te werken?

Waarom denk jij dat er geen Turkse vrouwen in de fabriek werkten?

Informatie excursieGemeentearchief Schiedam,

Wanneer: gehele schooljaar Duur: maximaal 90 minutenKosten: € 35,00

Contact: Caroline Nieuwendijk,tel.: 14 010 (zonder netnummer)

Vraag aan de groenteboer welke typisch Turkse groente en fruit hij verkoopt en schrijf de namen op.

Zoek in de winkel drie echte Turkse producten, maak hier een of meer foto’s van of teken ze na.

Vraag aan de barbier wat hij allemaal doet. Trekken ze nog steeds tanden?

Cornelis Haga heeft het over de torentjes van de

moskee. Hoe noem je deze torens?

Bezoek de plek waar de Turkse gast-arbeiders vroeger bij Wilton-Fijenoord

werkten. Welk bedrijf repareert daar nu de schepen?

Het graf van Cornelis Haga ligt niet meer in de kerk, dat is ‘ge-ruimd’. Maar er is nog wel iets te vinden waarmee hij en zijn vrouw worden herdacht. Kun jij

het vinden? Beschrijf wat het is.

Informatie excursie Muradiye MoskeeWanneer: in overleg Kosten: in overlegContact: tel.: 010 4493390 of e-mail: [email protected]

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Informatie excursie Glasfabriek

Wanneer: woensdagochtend (periode februari tot april)Voor: groep 8 (max. 30 leerlingen + 3 begeleiders)Duur: 105 minutenKosten: gratisContact: Harmen v.d. Wetering (Tante Yo),tel: 010 2731011 of e-mail: [email protected]