Sorani - Lue Lapselle · 2020. 6. 12. · Sorani...تێبەد ەوەتێرنێوخەد یۆب ەک...

2
www.luelapselle.fi Sorani وە دەبێت...خوێنرێتە بۆی دە منداڵێك کە گروپی بێت لە دۆخییەتمانەی بەخۆی بێت و کۆمە زیاتر متوەی گەشە بکات بۆ ئە بن و هەستیانەتییی کۆمە زیاتر هۆشیاریوە دەبێتخوێنرێتە بۆیان دەردەوامین کە بە بە، منداوەکان توێژینە بەپێیجێن. خەڵکانی تر بگون و باشتر لەگەڵ خەڵك بێت لەگەڵندەستبێنی فراوانتر بە بەرچاو ووشەکاریەکیشێوەی بەملیۆن ووشە02 ستیوە گوێبیخوێننە دەنانەی کەو ئەو خێزانی ناڵیدا، مندا کە لە تەمەنی سێ سای دەدەن نیشانوەکان توێژینەوانێتوەی بتکات بۆ ئەڵێك ئاسانتر دەتر بۆ مندا زیا ووشەکاریوە.نانەی ناخوێننەو ئەو خێزانەی ناتر لەو مندا بوونە زیا خۆیان دەربڕن.ر دەبێت لە قوتابخانە سەرکەوتووت دەردەچێت وستپێکردنی قوتابخانەتر پێش دەیەکان پێش و سروود و گۆرانا بێت لەگەڵ چیرۆکەکانڵێك کە ئاشن مندای نەبێت.وەڵێك کە ئاشنای خوێندنەتر لە مندا لەناو قوتابخانە زیا دەبێت زیاترستکەوتی دەکەوێتدەست دەانی بە ژی باشتری دەستپێکردنێکیی منداڵەکە چەندی بۆوەبێت بەر دەگەری لەسە زیاتر کارینداڵێك لە ژیاتووی منداهارکەوتنی داەکان، سەوە توێژینە بەپێییك و باوکان.بووری داەتی و ئایکگراوندی کۆمەیەن با لەوەتە خوێندراوەوەبێت لەناو ماڵەبازتر دە زیاتر چەنە زیاتروە گفتوگۆیخوێننەی زۆر دەنانەت. ئەو خێزاهێز دەکا خێزانی بەوەندی بەرز بۆ منداڵەکەت پەی دەنگی بەوە خوێندنەاو ژیان زۆراتری ن زینکاریوگۆ بکرێت، وە گۆڕا گفتوانرێت دەتنی ڕۆژانە و بۆنەکا چیرۆکەکان بە ڕێگەیکەن. دەڵدا دەکرێتبێت و مامەڵەی لەگەیشتوو دە ئاسانتر تێگە زیاتررەو ئامانجیکتر و بەورەی چاەسێکی گە بوون بە کی ئاسای لە کەسانین بۆ کراوە زیاتریاوەیو ئامانج خوێندنەرەڕاستەکراو بەز و ئاك و زانینخواورەی چا کەسانی گەرۆکەی بینین دەربڕی دەتوان ئەوانورەن.اتێک گە زیاتر ک کتێبیوەی لە خوێندنەردەوام دەبنندا و بەڵیا تەمەنی منداماوەی لەن.دەستبێن خۆیان بە زۆر بە ئاسانتر و ئامانجی خۆیان بکەنك و باوکێك بەزمانیتێك کە دایەکانی کەسێكە. کا سۆزداریک زمانی دای زمانیوەیدات بۆ ئەتی دە، یارمەوەخوێننەیان دە بۆ منداڵەکە خۆیانسەنی ڕە دروست بێت، وە بۆوك و منداڵەکەیك و باێوان داەکی بەهێز لە نیوەندیی پەنی هەستەکانیوانێت دەربڕی دەت منداڵەکەوە کە بەهۆیە ووشەکاریادنانی بنی و سۆزدارییە.ندروستی دەروونیستی تە پێوی بکات – بەشێکی خۆی خۆیکی دایرنگی زمانی گ1. 4. 2. 3. 6. 5. اب: دایباری زانیوەرنگی خوێندنە گ بۆ منداڵ

Transcript of Sorani - Lue Lapselle · 2020. 6. 12. · Sorani...تێبەد ەوەتێرنێوخەد یۆب ەک...

  • www.luelapselle.fi

    Sorani

    منداڵێك کە بۆی دەخوێنرێتەوە دەبێت...گەشە بکات بۆ ئەوەی زیاتر متمانەی بەخۆی بێت و کۆمەاڵیەتی بێت لە دۆخی گروپ

    بەپێی توێژینەوەکان، مندااڵن کە بە بەردەوامی بۆیان دەخوێنرێتەوە دەبێت زیاتر هۆشیاریی کۆمەاڵیەتی بن و هەستیانلەگەڵ خەڵك بێت و باشتر لەگەڵ خەڵکانی تر بگونجێن.

    بەشێوەیەکی بەرچاو ووشەکاریی فراوانتر بەدەستبێنن توێژینەوەکان نیشانی دەدەن کە لە تەمەنی سێ ساڵیدا، مندااڵنی ناو ئەو خێزانانەی کە دەخوێننەوە گوێبیستی 02ملیۆن ووشە بوونە زیاتر لەو مندااڵنەی ناو ئەو خێزانانەی ناخوێننەوە. ووشەکاری زیاتر بۆ منداڵێك ئاسانتر دەکات بۆ ئەوەی بتوانێت

    خۆیان دەربڕن.

    لە قوتابخانە سەرکەوتووتر دەبێتو دەردەچێت قوتابخانە دەستپێکردنی پێش پێشتر گۆرانیەکان و سروود و چیرۆکەکان لەگەڵ بێت ئاشنا کە منداڵێك

    دەستکەوتی زیاتر دەبێت لەناو قوتابخانە زیاتر لە منداڵێك کە ئاشنای خوێندنەوەی نەبێت.

    دەستپێکردنێکی باشتری ژیانی بەدەست دەکەوێت بەپێی توێژینەوەکان، سەەرکەوتنی داهاتووی منداڵێك لە ژیاندا زیاتر کاریگەری لەسەر دەبێت بەوەی منداڵەکە چەندی بۆ

    خوێندراوەتەوە لەالیەن باکگراوندی کۆمەاڵیەتی و ئابووری دایك و باوکان.

    زیاتر چەنەبازتر دەبێت لەناو ماڵەوە خوێندنەوە بە دەنگی بەرز بۆ منداڵەکەت پەیوەندی خێزانی بەهێز دەکات. ئەو خێزانانەی زۆر دەخوێننەوە گفتوگۆی زیاتر دەکەن. بە ڕێگەی چیرۆکەکان و بۆنەکانی ڕۆژانە دەتوانرێت گفتوگۆ بکرێت، وە گۆڕانکاری زیاتری ناو ژیان زۆر

    ئاسانتر تێگەیشتوو دەبێت و مامەڵەی لەگەڵدا دەکرێت

    بوون بە کەسێکی گەورەی چاالکتر و بەرەو ئامانجی زیاترئاسایی کەسانی لە کراوە بۆ زیاتریان خوێندنەوەی ئامانج بەرەو ئاڕاستەکراو و زانینخواز و چاالك گەورەی کەسانی لەماوەی تەمەنی منداڵیاندا و بەردەوام دەبن لە خوێندنەوەی کتێبی زیاتر کاتێک گەورەن. ئەوان دەتوانن دەربڕینی بیرۆکەی

    خۆیان بکەن زۆر بە ئاسانتر و ئامانجی خۆیان بەدەستبێنن.

    زمانی دایک زمانی سۆزداریەکانی کەسێكە. کاتێك کە دایك و باوکێك بەزمانیئەوەی بۆ دەدات یارمەتی دەخوێننەوە، منداڵەکەیان بۆ خۆیان ڕەسەنی پەیوەندییەکی بەهێز لە نێوان دایك و باوك و منداڵەکە دروست بێت، وە بۆ بنیادنانی ووشەکاری کە بەهۆیەوە منداڵەکە دەتوانێت دەربڕینی هەستەکانی

    خۆی بکات – بەشێکی پێویستی تەندروستی دەروونی و سۆزدارییە.

    گرنگی زمانی دایکی خۆی

    1.

    4.

    2.

    3.

    6.

    5.

    زانیاری دایباب: گرنگی خوێندنەوە

    بۆ منداڵ

  • www.luelapselle.fi

    هەرگیز زوو نیە بۆ دەستپێکردنی خوێندنەوە

    بۆ منداڵەکەت!

    وانەیەکی خوێندنەوە دەکرێت کاتێکی

    حەسانەوەی باش بێت بۆگشت خێزانەکە!

    دایك یان باوکێك دەتوانێت هەروەها وانەیەکی »خوێندنەوە« ئەنجام بدات بە

    چیرۆك گێڕانەوە، یان دەربارەی ئەندامانی خێزان بێت، بە دروستکردنی چیرۆك، یان

    بە باسکردنی چیرۆکی شێوازی کۆن لەماوەی تەمەنی منداڵی خۆیان.

    تۆ دەتوانیت بۆ منداڵەکەت بخوێنیتەوە لە هەر کاتێك و

    لەهەر شوێنێك!

    چیرۆکی کاتی خەوتن دەکرێت ڕێگایەکی باش بێت بۆ

    یارمەتیدانی منداڵێك بۆ حەسانەوەپێش خەوتن.

    کتێبێك بۆ گشت تەمەنەکان گونجاوە خوێندنەوە بە دەنگی بەرز باشترین وەبەرهێنانە بۆ داهاتووی منداڵێك

    بناغەی کارامەیی مندالێك و حەزکردن بە خوێندنەوە لە تەمەنی زووی منداڵیدا دروست دەبێت. کاریگەری دایك و باوکان بۆ سەر خوێندن و نووسینی منداڵەکەیان زۆر هەستیارە پێش ئەوەی منداڵەکە بتوانێت بۆ خۆی بخوێنێتەوە.

    کۆرپەی ساوا گوێگرێکی وشیار و بە ئاگایەدەنگە باوەکانی ئەندامانی خێزان لەگەڵ گۆڕینی ریتمەکان و هەستکردنیان بە زمان تێردەکات. زمانی دەوڵەمەندی باشترین دیارییە بۆ منداڵێک.

    کۆرپەیەکی 6 مانگی وەك یاریەک چێژ لە کتێبێك وەردەگرێتمنداڵەکە کتێبێك بۆن دەکات، تام دەکات و یاری لەگەڵ دەکات. پیتە سادەکان و ڕەنگە بریقەدارەکانی سەر کتێبێکی لەوحە سەرنجڕاکێش دەبێت.

    منداڵێکی تەمەن 1 ساڵی حەز لە کاتی چیرۆکی ڕۆژانە دەکاتڕیتمە ئاوازدارەکان و هۆنراوەکان هاوکاری پەرەسەندنی زمانی قسەکردنی منداڵێك دەدەن. کاتێکی کورتی چیرۆك یان الیالیە منداڵێك ئارام

    دەکاتەوە پێش کاتی خەوتن.

    منداڵی تەمەن 2-3 ساڵی ووشەی نوێ وەردەگرێتکاتی چیرۆك دەبێتە خۆگونجاندن کاتێك کەسە گەورەکە پرسیار لە منداڵێك دەکات ئەوە چی ڕوودەدات لەناو وێنەکانی کتێبەکە. لەوکاتەی کە

    توانای منداڵێك بۆ سەرنجدان باشتر بوو، ئەوە کاتی ئەوەیە لە کتێبە لەوحەکان بۆ کتێبە وێنەدارەکان بچیت.

    منداڵی تەمەن 4-5 ساڵی دەست بە فێربوونی پیتەکانی ABCی ژیان لە چیرۆکەکان دەکاتچیرۆکەکان وا لە منداڵێك دەکەن بە سەالمەتی هەست بە ترس بکات و هەست بە سۆزداریە جیاوازەکان بکات. سروود و هۆنراوەکان هانی

    منداڵێك دەدەن بۆ ئەوەی بە تەنیا بۆ خۆی یاری لەگەڵ زمانی قسەکردن بکات.

    منداڵی تەمەن 6 ساڵی پێشتر لەسەر باڵەکانی ئەندێشە و هێنانە بەرچاو دەفڕێتمنداڵێك ئێستا ئارامگری هەیە تەنانەت بۆ چیرۆکێکی درێژتر. گفتوگۆکان لەسەر چی بۆ خوێنراوەتەوە کاریگەری دەبێت لەسەر کەسە

    گەورەکەش. چیرۆکەکانی سەردەمی تەمەنی منداڵیی دایك و باوکەکان دەکرێت سوودبەخش بێت بۆ ئەوەی شانازی کەلتووری دروست بکات، وە بۆ ئەوەی کاتێکی تایبەتی چیرۆك دروست بکات بۆ هەردووکیان دایك و باوکەکە و منداڵەکە.

    منداڵی تەمەن 7 ساڵی دەست بە سەربەخۆیی دەکات لە خاوەنداریکردنی کتێبەکانمنداڵێك وای لێ دێت چێژ وەربگرێت لە پیتەکان و پێشتر دەیەوێت بۆ خۆی بە تەنیا بخوێنێتەوە. فێربوونی خوێندنەوە ئاماژەیەکە شایستەی ئاهەنگ گێڕانە بۆی. کاتەکانی چیرۆك خوێندنەوە لەنێوان کەسە گەورەکە و منداڵەکە بەردەوام دەبێت بۆ ئەوەی گرنگ بێت بۆ منداڵەکە بۆ ماوەیەکی درێژ.