SOLVENCY II AKTÜERYAL Z NC R MERD VEN YÖNTEMLER … · SCR Ç N SOLVENCY II YAKLA/IMI Solvency II...

32
SOLVENCY II & AKTÜERYAL ZNCR MERDVEN YÖNTEMLERNE GENEL BAKI BURAK ÖZGEN RAY SGORTA A.. VIENNA INSURANCE GROUP

Transcript of SOLVENCY II AKTÜERYAL Z NC R MERD VEN YÖNTEMLER … · SCR Ç N SOLVENCY II YAKLA/IMI Solvency II...

SOLVENCY II&

AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVENYÖNTEMLERİNE

GENEL BAKIŞ

BURAK ÖZGENRAY SİGORTA A.Ş.

VIENNA INSURANCE GROUP

SOLVENCY II NEDİR?

• Sigorta şirketlerinin yüklendikleri riskleri ve yaptıkları işlerin doğasından kaynaklananriskleri yönetebilmek için ayırmaları gereken sermaye tutarına ilişkin yöntemler bütünü.

• Sadece ayrılması gereken sermaye tutarı değil, şirketlerin tüm risk bileşenlerini yönetmedeköklü bi ih i t fköklü bir zihniyet reformu.

• Globalleşen ekonomik yapılarda sigorta sektöründe kalite artışı.

• Risk yönetim araçlarına daha kantitatif yaklaşım.

SOLVENCY II İHTİYACI

Mevcut Solvency I Çerçevesi

� 1970’lerin başında ortaya çıkmıştır.� Sermaye gereksinimini hesaplamak için basit modeller kullanmaktadır.

Solvency I´ in Yetersizlikleri

� Riske karşı duyarsızlık.� Tüm riskleri kapsayabilen bir model olmaması.� Risk yönetim tekniklerinin gelişmesi, yeni ürün ve risklerin çeşitlenmesi ve risk azaltımında

ki yeni formlara uyum sağlayamaması.

SOLVENCY II’NİN ÖZELLİKLERİ

� Sektörü temel alan değerleme yaklaşımı.� Sermaye gereksinimine risk bazlı yaklaşım.� Standart Yöntem ve İçsel Model temelli sermaye gereksinimi hesabı.� Risk çeşitlendirilmesi ve risk azaltımı tekniklerinin modele dahil edilmesi.� Çok amaçlı ve geniş kapsamlı risk yönetim taslaklarına sahip olması.� AB piyasasında ihtiyaçlara daha kapsamlı yaklaşım.

QUANTITATIVE IMPACT STUDY(Sayısal Etki Çalışması)

� QIS çalışmalarından temel amaç SCR (Hedef Sermaye – Solvency Sermaye Gereksinimi) veMCR (Minimum Sermaye Yeterliliği-Gereksinimi) sonuçlarının aktüeryal, istatistiksel vefinansal projeksiyonlarla elde edilmesidir.

� Avrupa Komisyonu’nun talebi üzerine CEIOPS tarafından 2005 yılından itibaren her yılyenilenmektediryenilenmektedir.

� Sonuçlar, hesaplamalar için kullanılan formül ve yöntemlerin adaptasyonu ve gelişimi için dekullanılarak 2012 yılına kadar en etkin metodolojiyi bulmayı hedefler.

� Uygulamada bulunmak şirketlerin insiyatifindedir.� 2007 sonu için önerilen çalışma QIS 4 olarak isimlendirilmiştir.� 2008 sonu için ise QIS 4.5 çalışması düzenlenmiştir.� 2009 sonu için ise QIS 5 çalışması Nisan 2010 tarihinde duyurulacaktır.

QIS DEĞERLEME YAKLAŞIMI

VARLIKLAR ve YÜKÜMLÜLÜKLER

� Varlıkların ve yükümlülüklerin değerlemesi, gerçek ekonomik değerlerini yansıtacak şekildeyapılmalıdır.

� Bu bağlamda değerleme için iki temel yöntem mevcuttur:� Bu bağlamda değerleme için iki temel yöntem mevcuttur:- Piyasaya yönelik.- Modele yönelik.

� Teknik karşılıkların değeri Best Estimate ve Risk Marjının toplamına eşittir.� Best Estimate (En İyi Tahminci) hesaplanırken yükümlülüklerin gelecekteki değerlerinin

(nakit akışları – future cash flow) bugünkü beklenen değerleri dikkate alınmalıdır.� Risk Marjı; şirketlerin üstünde tuttukları yükümlülükleri karşılayabilmesi için ek olarak

ayrılan bir güvenlik marjıdır.

SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(HEDEF SERMAYE – SERMAYE GEREKSİNİMİ)

SCR İÇİN SOLVENCY II YAKLAŞIMI

� Solvency II kapsamında SCR’ın en temel özelliği Risk Temelli olmasıdır.� Madde 101 (4) direktif taslağına göre; SCR çalışmasının aşağıda belirtilen risklerden en az

birkaçını kapsaması gerekmektedir.H t D Si t l k Ri kl i (SCR )- Hayat Dışı Sigortacılık Riskleri.(SCRNL)

- Hayat Sigortacılığı Riskleri.(SCRLIFE)- Sağlık Sigortacılığı Riskleri.(SCRHealth)- Piyasa Riski.(SCRMKT)- Karşı Taraf Temerrüd Riski.(SCRDEF)- Operasyonel Riskler.(SCROP)

� SCR yaklaşımları; Standart Yaklaşım, İçsel Model ve Kısmi İçsel Model olmak üzere üçyöntemden oluşmaktadır.

STANDART YAKLAŞIM

SCR

Adj BSCR SCRop

SCRnl SCRlifeSCRdefSCRhealthSCRmkt

NLpr

NLcat

Mktfx Mkteq

Mktprop Mktsp

Mktint Mktconc

HealthLT

Accident&

HealthST

HealthWC

Lifemort Lifeexp

Lifelong Lifecat

Lifedis Liferev

Lifelapse

ALT MODÜLLER

HAYAT DIŞI RİSKLER :1. Prim & Rezerv Riski2. Katastrofik RisklerHAYAT BRANŞI RİSKLER :1. Annuite Revizyon Riski1. Annuite Revizyon Riski2. Mortalite Riski3. Uzun Yaşam Riski4. Maluliyet Riski5. Poliçe yenilenmeme Riski6. Masraf Riski7. Katastrofik RisklerSAĞLIK RİSKLERİ :1. Uzun dönem sağlık riskleri2. Kaza ve kısa dönem sağlık riskleri3. İşçi Tazminat riskleri

ALT MODÜLLER

PİYASA RİSKİ MODÜLÜ:1. Faiz Riski2. Hisse Senedi Riski3. Gayrimenkul Riski4. Kredi Riski5. Yoğunlaşma Riski6. Kur Riski

KARŞI TARAF(Temerrüd Riski)

SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(HEDEF SERMAYE – SERMAYE GEREKSİNİMİ)

TEMEL BİLEŞENLERBSCR (Basic Solvency Capital Requirement) = Temel Hedef SermayeADJ (Adjustment) = Hayat Branşı Kar payından ve ertelenmiş vergilerden kaynaklanan risk

azaltıcı etki için ayarlama.ç ySCRop = Operasyonel risk için sermaye şarjı.

HESAPLAMA

SCR = BSCR – ADJ + SCRop

BASIC SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(TEMEL HEDEF SERMAYE)

MODÜLLER & HESAPLAMA

BSCR altında hesaplamaya dahil olan risk modülleri :

1) SCRnl : Hayat Dışı Sigortacılık Riskleri İçin Sermaye Yüklemesi.2) SCR Pi Ri kl i i i S Yükl i

∑ ⋅⋅=rxc crcr SCRSCRCorrSCRBSCR ,

2) SCRmkt : Piyasa Riskleri için Sermaye Yüklemesi.3) SCRhealth : Sağlık Sigortacılığı Riskleri İçin Sermaye Yüklemesi.4) SCRdef : Karşı Taraf Riskleri İçin Sermaye Yüklemesi.5) SCRlife : Hayat Sigortacılığı Riskleri İçin Sermaye Yüklemesi.

CorrSCR önceden tanımlanmış korelasyon matrisidir.

BASIC SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(TEMEL HEDEF SERMAYE)

∑ ⋅⋅=rxc crcr SCRSCRCorrSCRBSCR ,

KORELASYON MATRİSİ

CorrSCR= SCRmkt SCRdef SCRlife SCRhealth SCRnl

SCRmkt 1

SCRdef 0.25 1

SCRlife 0.25 0.25 1

SCRhealth 0.25 0.25 0.25 1SCRnl 0.25 0.5 0 0.25 1

BASIC SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(TEMEL HEDEF SERMAYE)

X sigorta sirketi için QIS 4 BSCR hesaplaması :SCRmkt = 1.000 Milyon TLSCRdef = 10 Milyon TLSCR = 500 Milyon TL

CorrSCR mkt def life health nlmkt 1 0.25 0.25 0.25 0.25

SCRlife 500 Milyon TLSCRhealth = 40 Milyon TLSCRnl = 400 Milyon TL

def 0.25 1 0.25 0.25 0.5

life 0.25 0.25 1 0.25 0

health 0.25 0.25 0.25 1 0.25

nl 0.25 0.5 0 0.25 1

400.911.1)4040025,040050005004025,0400105,0401025,05001025,0100040025,0

10004025,0100050025,010001025,0(24001401500110110001 222222

=⋅⋅+⋅⋅+⋅⋅+⋅⋅+⋅⋅+⋅⋅+⋅⋅+

⋅⋅+⋅⋅+⋅⋅⋅+⋅+⋅+⋅+⋅+⋅=BSCR

BASIC SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(TEMEL HEDEF SERMAYE)

� Risk modüllerinin aralarındaki korelasyona dayanan hesaplama sonucu;BSCR = 1.383 Milyon TL.BSCR 1.383 Milyon TL.

� Korelasyon matrisi dikkate alınmadığında ise çıkan sonuç;1.000 + 10 + 500 + 40 + 400 = 1.950 Milyon TL.

� Risk Dağıtım Etkisi (Diversification Effect) ;1.950 – 1.383 = 567 Milyon TL.

BASIC SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(TEMEL HEDEF SERMAYE)

RİSK MODÜLLERİ İÇİN TEMEL HESAPLAMA YAKLAŞIMLARI

Hacim Ölçümü :

i Öl i ( Ö i k l b i ll k h l

VfXXXyyy ⋅= )(σ

V = Hacim Ölçüm Parametresi ( Örneğin, kazanılmış brüt prim, muallak hasarlariçin en iyi tahminici).

F = Riske Maruz Değer( Value At Risk) yaklaşımına göre % 99,5 güven aralığındastandart sapma fonksiyonu.

BASIC SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT(TEMEL HEDEF SERMAYE)

shockNAVXXX yyy |∆=

Şok Senaryosu:

RİSK MODÜLLERİ İÇİN TEMEL HESAPLAMAYAKLAŞIMLARI

yyy

NAV = Net varlıklar ile yükümlülükler arasındaki fark.∆NAV = NAV2 – NAV1

NAV1 = En iyi tahmin yöntemi.NAV2 = Sok varsayımları altında hesaplama.

Sok senaryosu : Örnek olarak mortalite oranlarında % 20´lik bir azalma veyamaluliyet oranlarında % 10´luk bir artışın öngörülmesi, varsayılması gibi.

MINIMUM CAPITAL REQUIREMENT(MİNİMUM SERMAYE YETERLİLİĞİ)

� MCR, minimum sermaye yeterliligi, bulundurulması gereken asgari sermaye tutarını ifadeetmektedir.

� MCR, SCR ile karşılaştırılmaktadır. İki yöntemin sonuçlarından büyük olan, sirketinkatlandığı riskleri karşılamada yeterli olan tutar olarak kabul edilmektedir.

� MCR dö t d d h l kt d� MCR dört adımda hesaplanmaktadır.

1. Hayat ve Hayat dışı branşlarda Doğrusal MCR bileşenlerinin elde edilmesi.2. Branşların bir araya getirilerek Doğrusal MCR toplamının elde edilmesi.3. SCR rakkamına % 50 tavan - % 20 taban rasyoları uygulanarak, Birlesik MCR

tutarınınn elde edilmesi.4. Taban rakkamlarının karşılaştırılması sonuçu Nihai Birlesik MCR tutarının

hesaplanması.

MINIMUM CAPITAL REQUIREMENT(MİNİMUM SERMAYE YETERLİLİĞİ)

( )[ ]SCRSCRMCRMCR linearcombined ⋅⋅= 5.0;2.0;maxmin

{ }{ }AMCRMCRMCR combined ;max=

AMCR (Absolute Floor of the MCR) :1. Hayat dışı branşlarda faaliyet gösteren sirketler için 1Milyon Euro.2. Hayat branşında faaliyet gösteren sirketler için 2 Milyon Euro.3. Her iki branşta da faaliyet gösteren sirketler için 3 Milyon Euro.

MINIMUM CAPITAL REQUIREMENT(MİNİMUM SERMAYE YETERLİLİĞİ)

SONUÇ HEDEF SERMAYE

SOLVENCY CAPITAL REQUIREMENT = max(MCR;SCR)

AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVEN

YÖNTEMLERİNE(CHAIN LADDER)

GENEL BAKIŞ

SİGORTACILIKTA TEMEL KARŞILIKLAR

� Hasar Karşılıkları� Dengeleme Karşılıkları� Ka an lmam ş Primler Karş l ğ� Kazanılmamış Primler Karşılığı� Aktüeryal Matematik Karşılık� Kar Payı Karşılıkları� Hasar Masraf Karşılıkları� Devam Eden Riskler Karşılıkları

HAYAT DIŞI SİGORTA BRANŞLARINDA HASARKARŞILIKLARI

1. Dosya Muallak Hasarları (RBNS) : Reported but not setteled, ihbar edilmiş ancakkapatılmamış hasar dosyaları.

2. IBNR : Incurred but not reported, oluşmuş ancak ihbar edilmemiş hasarlar.p , ş ş ş3. IBNER: Incurred but not enough reserved, oluşmuş ancak yeteri kadar karşılık ayrılmamış

hasar dosyaları.4. RBNER: Reported (and Reserved) but not enough reserved, Raporlanmış veya karşılık

ayrılmış ancak karşılıkların yetersiz kaldığı durumlar.

� Terminoloji her zaman teori ve pratiğe uymayabilir. Regulasyonlardan kaynaklanandeğişimler söz konusudur.

� IBNER ve RBNER çoğu zaman beraber ele alınır.� Tüm hasar karşılıklarının toplamı tek bir ifadeyle MUALLAK HASAR KARŞILIĞI olarak

isimlendirilir.

AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVEN YÖNTEMİ

� Aktüeryal Zincir Merdiven Yöntemleri sonucu elde edilen tutar Best Estimate veya En İyiTahminci olarak isimlendirilir.

� Aktüeryal Zincir Merdiven Yöntemlerinden Amaç :

1 M ll k H l t li dü d l l d ğ k t l dil i1. Muallak Hasarların yeterli düzeyde ayrılıp ayrılmadığının kontrol edilmesi.2. Muallak Hasarların ilerideki muhtemel ödemeleri karşılamada yeterli olup olmadığının

ölçülmesi.3. Şirketin poliçe sahiplerine karşı olan yükümlülüklerini yeterli düzeyde karşılayıp

karşılamadığının kontrol edilmesi.

AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVEN YÖNTEMİ

1.DURUM :

MUALLAK HASAR – EN İYİ TAHMİNCİ > 0 ; Yeterli düzeyde Muallak Hasar KarşılığıMUALLAK HASAR EN İYİ TAHMİNCİ 0 ; Yeterli düzeyde Muallak Hasar Karşılığıayrılmıştır.

2.DURUM :

MUALLAK HASAR – EN İYİ TAHMİNCİ < 0 ; Yeterli düzeyde Muallak Hasar Karşılığıayrılmamıştır.

EK REZERVE İHTİYAÇ BULUNMAKTADIR

AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVEN YÖNTEMİ

Aktüerya Teorisinde Karşılık Ayırma Yöntemleri

� Standart Zincir Merdiven Yöntemi� Münih Zincir Merdiven Yöntemi� Cape Code� Additive Yöntem(Hasar Prim Oranı)� Bernouther Fergusson Yöntemi

VERİ ÜÇGENLERİ

KAZA DÖNEMLERİ GELİŞİM DÖNEMLERİ1 2 3 4 5 6

2004/1 100 100 100 50 - -2005/1 250 - 10 20 102006/1 300 50 10 102007/1 300 50 -

İNKRAMENTALÖDENEN

HASAR ÜÇGENİ

2007/1 300 50 -2008/1 500 1002009/1 550

KAZA DÖNEMLERİ GELİŞİM DÖNEMLERİ1 2 3 4 5 6

2004/1 100 200 300 350 350 3502005/1 250 250 260 280 2902006/1 300 350 360 3702007/1 300 350 3502008/1 500 6002009/1 550

KÜMÜLATİFÖDENEN HASAR

ÜÇGENİ

STANDART AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVENYÖNTEMİ

KAZA DÖNEMLERİ GELİŞİM DÖNEMLERİ

1 2 3 4 5 6

2004/1 100 200 300 350 350 350

2005/1 250 250 260 280 290

2006/1 300 350 360 370

2007/1 300 350 350

2008/1 500 600

2009/1 550

ZİNCİR MERDİVEN FAKTÖRLERİ 1.2069 1.1043 1.0870 1.0159 1.0000

1.FAKTÖR =(200+250+350+350+600) = 1.2069

(100+250+300+300+500)

2.FAKTÖR =(300+260+360+350) = 1.1043(200+250+350+350)

STANDART AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVENYÖNTEMİ

GELİŞİM DÖNEMLERİKAZA DÖNEMLERİ 1 2 3 4 5 62004 1 100 200 300 350 350 3502005 1 250 250 260 280 290 2902006 1 300 350 360 370 376 3762006 1 300 350 360 370 376 3762007 1 300 350 350 380 386 3862008 1 500 600 663 720 732 7322009 1 550 664 733 797 809 809

ZİNCİR MERDİVEN FAKTÖRLERİ 1.2069 1.1043 1.0870 1.0159 1.0000

KÜMÜLATİF NAKİT AKIŞLARININ TAHMİNİ

664 = 550 * 1.2069733 = 664 * 1.1043797 = 733 * 1.0870809 = 797 * 1.0159809 = 809 * 1.000

STANDART AKTÜERYAL ZİNCİR MERDİVENYÖNTEMİ

EN İYİ TAHMİNCİ KARŞILIĞI=

KÜMÜLATİF TAHMİNİ SON HASAR – KÜMÜLATİF ÖDENEN HASARKÜMÜLATİF TAHMİNİ SON HASAR KÜMÜLATİF ÖDENEN HASAR

EN İYİ TAHMİNCİ KARŞILIĞI=

( 350 + 290 + 376 +386 +732 +809) - (350 + 290 + 370 + 350 + 600 + 550)

=433 TL

KAYNAKÇA

� Burak Özgen, Solvency Capital Requirement & Quantative Impact Study, Tsrsb Solvency 2İhtisas Komitesine Yapılan Sunum,Haziran 2009 İstanbul

� Solvency II & Internal Model, Meeting of VIG Actuaries, 3 – 4 Kasım 2008, Viyana.� Technical Specifications QIS 4, http://www.ceiops.eu/content/view/118/124p f Q , p p� Onur Acar, Avrupa Birliği Solvency II Projesi,

http://tsrsb.org.tr/Maliye%20ve%20Muhasebe/Solvency� Onur Acar, Avrupa Birliği’nde Yükümlülük Karşılama Yeterliliği : Solvency II, Sigorta

Araştırmaları Dergisi,TSRŞB,Ekim 2005.� Thomas Mack, Distribution Free Calculation of the standard Error of Chain Ladder Reserve

Estimates, Astin Bulletin Vol.23,No.2 1993

K A T I L I M I N I Z İ Ç İ N T E Ş E K K Ü R L E RK A T I L I M I N I Z İ Ç İ N T E Ş E K K Ü R L E R! ! ! ! ! ! ! !