Sogndal kommune · I 2014 gav representantar i skognæringa ut ein rapport (skog22) om dagens...

1

Hovudplan skogsveg Sogndal kommune

2018 - 2033

Foto 1: Skogsdrift i Mundalen 2019, foto Jørgen Hundseth

2

Innhold

1 Bakgrunn ......................................................................................................................................... 3

2 Innleiing ........................................................................................................................................... 4

3 Planen sin status .............................................................................................................................. 4

4 Organisering .................................................................................................................................... 4

5 Sentrale trekk ved skogbruket i Sogndal ......................................................................................... 5

5.1 Terrengforhold ........................................................................................................................ 6

5.2 Driftsmetodar og kostnader ved hogst og terrengtransport .................................................. 6

6 Inndeling i geografiske område og dekningsområde ...................................................................... 6

7 Ressurskartlegging ........................................................................................................................... 7

7.1 Økonomiske parametrar ......................................................................................................... 7

7.1.1 Byggjekostnad for vegar .................................................................................................. 7

7.1.2 Gjennomsnittleg tømmerpris .......................................................................................... 7

8 Resultat frå ressurskartlegginga ...................................................................................................... 8

9 Skogsvegane i delområda .............................................................................................................. 10

9.1 Norane ................................................................................................................................... 11

9.2 Fardal ..................................................................................................................................... 14

9.3 Stedje ..................................................................................................................................... 17

9.4 Åberge ................................................................................................................................... 20

9.6 Rappalii .................................................................................................................................. 26

9.7 Sandsteigen ........................................................................................................................... 29

9.8 Litlabø .................................................................................................................................... 31

9.9 Kvam/Torstad ........................................................................................................................ 34

9.10 Rauboti .................................................................................................................................. 37

9.11 Distad sør ............................................................................................................................... 40

9.12 Distad / Hatlestad .................................................................................................................. 43

9.13 Homrane ................................................................................................................................ 46

9.14 Mundalsdalen sør .................................................................................................................. 49

9.15 Mundal aust ........................................................................................................................... 52

9.16 Bøyum.................................................................................................................................... 55

9.17 Tverrdalen ............................................................................................................................. 58

9.18 Venesåsen ............................................................................................................................. 61

10 Samandrag ................................................................................................................................. 63

11 Tiltaksbehov på offentlege vegar .............................................................................................. 65

12 Viktige kjelder ............................................................................................................................ 67

3

1 Bakgrunn

I 2014 gav representantar i skognæringa ut ein rapport (skog22) om dagens situasjon og

framtidsutsiktane i norsk skogbruk. Hovudkonklusjonen var at norsk skogbruk skal vere ein viktig og

stabil leverandør av fornybar råvare innanfor miljøforsvarlege rammer. Det vart også presentert ei

målretta satsing på å effektivisere verdikjeda frå frø til tømmer levert industritomt. Dette skal gjerast

med betre planlegging, strukturelle endringar og ved å etablere ein framtidsretta infrastruktur.

Langs kysten vart det bygd fleire nye, moderne kaier for å auke transportkapasiteten til sjøs. Men om ikkje på same tid kapasiteten til infrastrukturen på land vert auka, nyttar ikkje denne investeringa. I denne samanheng må det gjerast eit løft i skogsvegbygginga dei neste 20 år, i form av både opprusting og nybygging. Dette er spesielt viktig på Vestlandet der det står mykje skog som snart er hogstmoden. Om lag 30 % av arealet langs kysten er rekna for å vere taubaneterreng. Taubanedrifter stiller særlige

krav til vegnettet. I denne planen er det rekna med at 60 % av arealet må drivast med taubane. I

tillegg må det offentlege vegnettet i tilknytning til skogsvegar kunne brukast av vogntog med 24 m

lengde og totalvekt på 60 tonn. Dette er eit ambisiøst og difor meir langsiktig mål, og i fyste omgang

må ein sørgje for at vegane kan brukast med vogntog på 50 tonn og lengde 19,5 meter. Dette vil

redusere mengda kippkøyring, og dermed store kostnadar. Kippkøyring er ein ekstra kostnad som

skogeigar må betale på tømmertransporten. Dette kjem som følgje av at vegane er for dårlege til å

køyre med lastebil og hengjar.

Kystskogmeldinga frå 2008 legg opp til ei dobling av verdiskapinga i skogbruksnæringa langs kysten. Frå dagens nivå på kring 17 mrd. kr til om lag 40 mrd. kr mot år 2020. For å nå dette målet er utarbeiding av ein “Hovudplan skogsveg” i alle kystfylka prioritert.

4

2 Innleiing Føringar frå Landbruksdirektoratet og Kystskogmeldinga (2008) er bakgrunnen for at det vert utarbeidd hovudplanar i alle skogkommunar i kystskogbruket. Kystskogbruket er kort forklart eit samarbeid om skog og skogbruk mellom alle fylka langs den norske kyst. Andre viktige overordna føringar er «Forskrift for planlegging og godkjenning av veier til landbruksformål», «Normalar for Landbruksvegar» og «Lov om naturens mangfald». Av føreskrift om planlegging og godkjenning av landbruksvegar går det fram at skogsvegplanar skal godkjennast av kommunen før vegane kan byggjast. Kommunen skal passe på at vegen vert bygd i tråd med gjeldande vegnormalar, at vegplanen sikrar landbruksfaglege heilskapsløysingar og at prinsippa i naturmangfaldslova for utøyving av offentleg mynde er innarbeidd i vedtaket. Arbeidet med planlegging av vegane er utført i samarbeid med Fylkesmannen og Kystskogbruket, og i

tråd med retningslinjene utarbeidd av Kystskogbruket.

Hovudplan skogsveg skal presentere kvar skogforvaltninga i Sogn og Sogndal kommune på sikt

ynskjer det skal byggjast skogsvegar for å oppnå ein rasjonell og framtidsretta infrastruktur. I tillegg

vert det påpeika punkt på dei offentlege vegane som er problematiske for tømmertransporten og

resulterer i mykje kippkøyring. Planen skal også vere eit reiskap for kommunen og Fylkesmannen ved

vurdering av søknader om tilskot til bygging av skogsvegar og tilskot til skogsdrift i vanskeleg terreng.

3 Planen sin status Hovudplan skogsveg er ein sektorplan (temaplan) i kommunen sitt planverk. Planen er ikkje juridisk bindande og avgjer såleis ikkje kva tiltak som skal eller ikkje skal gjennomførast. Det er ein oversiktsplan og ein analyse som konkluderer med hovudlinjer i skogbruket sine behov for infrastruktur. Skogeigarane bestemmer sjølv eiget aktivitetsnivå og kva vegar dei vil byggje. Hovudplan skogsveg føreslår aktuelle skogsvegtrasear, og det endelege trasévalet og reelt dekningsområde kan avvike frå planen. Dei føreslegne vegane i planen er ikkje unnateke vanleg saksgang for bygging av skogsvegar. Forskrift

om planlegging og godkjenning av veier for landbruksformål gjeld, og det må søkjast om

byggjeløyve.

4 Organisering Kommunen er ansvarleg for arbeidet med Hovudplan skogsveg. Det vart organisert ei faggruppe med skogforvatninga Skog i Sogn saman med tidlegare tilsette på skogforvaltninga i Sogndal kommune. Det har og vært eit oppstartmøte med representantar for plan og forvaltning. Det har vært gjennomført 2 grendamøte med skogeigarar. Her var det god oppslutnad (totalt om lag 100 frammøtte) og det kom inn mange gode innspel til planarbeidet

Planen blir lagt fram til politisk handsaming for Kommunestyret i løpet av 2019.

5

5 Sentrale trekk ved skogbruket i Sogndal Historisk er det Kaupangerhalvøya ein forbind med skogbruk i Sogndal, mellom anna dei store

eigedommane Alma gard og Kaupanger hovudgard som har lange tradisjonar innan skogbuk og

treforedling. Her er det furuskogane som har, og vil dominerer. Kaupangerhalvøya har eit økonomisk

drivverdig skogareal på om lag 53 000 daa med eit skogvolum på om lag 300 000 kbm, der stor sett

alt er furu. Med unnatak av eit areal på Venesåsen er desse areala ikkje med i planen.

Men etter århundreskiftet 18-1900, starta mange gardbrukarar å plante gran. Dette var gardar som

kansje ikkje hadde tilgang til eiga bartrevirke til mellom anna husbygging. Men den store skogreisinga

starta fyrst etter 1950, med storstilt landsomfattande skogreisingsplanar med svært god statsstøtte.

I den siste tida har furua tapt seg noko i høve grana. Og ein opplever no stor etterspørsel etter den

norske grana verden over, og med stigande prisar.

Her vert det skapt nye verdiar i verdikjeda frå skogeigar til marknaden. Ein kan seie at skogreisarane

på 50-talet handla i rett tid, eller burde vært ute 10 år tidlegare. Mesteparten av grana vart planta på

60 og 70-tallet (Figur 1).

Mykje av granfelta i Sogndal har allereie starta avverkinga, noko som og skuldast vindfallhogst. Men

som oftast er ein for tidleg ut i høve det som er mest økonomisk. I snitt auke verdien av ein granskog

i Sogndal frå 50 års alder til 70-års alder med 100 %. Dette viser og berekningane i denne planen som

syner at det er mest økonomisk er å vente til skogen er nær 60-70 år eller eldre før ein avvirker og

bygger veg.

Mykje av granfelta står utan vegtilkomst eller med eit vegnett i dårleg standard, samtidig som skogen

står i bratt terreng og krev utdrift med taubane.

Her ligg og stor potensiale for lokale entreprenørar innan blant anna vegbygging.

Figur 1: Areal med planta gran i dekar, frå år 1949 til 2000 i Sogndal kommune. Kjelde: Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, 2019.

Til bygging av vegar finst det mange små og store entreprenørar, men for tømmerhogst er det ikkje

like mange. Eikås skogsdrift, Dale skogservice og Holstad Hogst er døme på to verksemder som

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

1949

Planta gran i Sogndal 1949-2000, daa

6

samarbeider om drifter med hogstmaskin og driftar utvilsamt mest tømmer i distriktet i løpet av eit

år. Største entreprenør på skogsdrift med taubaner i distriktet er T. Frivik Taubanedrift.

Vestskog, Norskog og det lokale skogeigarlaget er medlemsorganisasjonane for skogeigarane i

Sogndal kommune. Det lokale skogeigarlaget er ein del av Vestskog sitt system slik at medlemmar frå

Sogndal skogeigarlag kan nytte seg av tenester Vestskog kan tilby. Vestskog er den dominerande

aktøren for kjøp og sal av tømmer.

5.1 Terrengforhold Sogndal har forholdsvis mykje terreng som er tilgjengeleg for hogstmaskiner, truleg om lag 50 % av

skogarealet og mesteparten av dette på Kaupangerhalvøya. Dei resterande 50 % er taubaneterreng.

Fjellmassane er av ulik kvalitet. Somme plassar i midtre del av kommunen er det fyllitt som ikkje

eignar seg til vegbygging pga. han den lett forvitrar. Elles er det gneis og granitt, og som er gode

massar å byggje veg på, men som gir mindre næringsrik jord men godt egna for produksjon av furu

(Kaupanger-Fimreite). Fjærland er prega at av skredjord og svært høge bonitetar i dei lågare områda.

5.2 Driftsmetodar og kostnader ved hogst og terrengtransport Skogsentreprenørane Eikås skogsdrift og Dale Skogservice as med hogstmaskiner/lassberar, og

T. Frivik as med taubane, står i dag for mesteparten av avverkinga i Sogndal. Hogstoppdraga er prega

av forholdsvis små skogsdrifter og ofte lang terrengtransport. Kostnaden for maskinell hogst varierer

frå kr 100,- til kr 200,-/m3 alt etter terrengforhold og produksjon.

Uttransport med lassberar vil ha ein startkostnad på ca. 50 kr/m3, men aukar med 15 - 20kr/m3 pr.

100 meter terrengkøyring. Dette er ein viktig faktor å ta med når ein skal vurdere lengda på

terrengtransport oppimot investering i skogsbilveg og riktig plassering av velteplass.

Taubaner har høg driftspris frå kr 280,-/m3 og oppover. Men med gjeldande tilskot på 90 kr/m3 vil

skogeigaren sin rotnetto med dagens tømmerprisar vere frå 80 - 200 kr/m3.

6 Inndeling i geografiske område og dekningsområde Ajourføring av eksisterande og planlegging av framtidige skogsvegar vart gjort i kombinasjon med

synfaringar og gjennomgang av arkivdata. Hovudplanen delar kommunen inn i geografiske område

med dekningsområde til kvart veganlegg og forslag for skogsvegtraséar.

I planen har vi delt inn Sogndal kommune i 7 område. Desse er Norane, Fardal, Stedje, Åberge,

Sogndalsdalen, Fjærland og Venesåsen.

For å kunne kvantifisere mengda skog per skogsveg, er det definert eit dekningsområde for både

eksisterande og planlagde vegar. For planlagde skogsvegar er dekningsområdet avgrensa av

naturlege tekniske hinder (t.d. fjell, fjord, elvar) og offentlege vegar. Eit dekningsområde skal vise eit

område der det er mest rasjonelt å gå saman om eit felles vegprosjekt, uavhengig av

eigedomsgrenser.

For eksisterande skogsvegar er dekningsområda som oftast definert som eit område inntil 400-500

meter på begge sider av vegen («buffer») i taubaneterreng og ca. 1000 meter der det er mogleg å ha

tømmerdrift med skogsmaskiner.

7

7 Ressurskartlegging Det vart gjennomført ei grov kartlegging av skogressursane av Jørgen Hundseth og Torkjell Dyrdal. I

tillegg har det vorte brukt gjennomsnittlege tal på produksjon i furu og granbestand. Lauv har ikkje

ein positiv bruttoverdi som ved, og er derfor utelatt i berekningane. Verdien i ved blir sett på som

biprodukt.

Med tanke på eventuelle viktige naturverdiar og kulturminne er alle driftsområda gjennomgått ved

hjelp av NIBIO (Norsk institutt for bioøkonomi) si nettside «KILDEN». Der vert miljøverdiar frå ulike

databasar presenterte på kart. Døme på slike databasar er «Askeladden» (Riksantikvaren),

Artsdatabanken (Norges teknisk-naturvitenskaplige universitet) og Norges Vassdrag og

energidirektoratet sine data om vassdrag og skredrisiko.

På denne måten er det kontrollert om det finst kjende verdiar eller andre faktorar ein må ta omsyn til

i dei aktuelle områda. Følgjande tema er kontrollerte: viktige naturtypar, viktige funksjonsområde for

viltartar, inngrepsfrie område, raudlisteartar , verna vassdrag og kulturminne. Databasane blir stadig

oppdaterte, slik at situasjonen i dag ikkje treng vere lik den om nokre år. Dette er også grunnen til at

det i denne planen ikkje er vist kart over miljøverdiane. Men eventuelle registreringar vert

kommentert for kvart driftsområde. Driftsområda som er vurderte, er dei teoretiske driftsområda til

dei ulike vegane slik dei er presenterte i kartvedlegga.

Den type opplysningar skal og nyttast når kommunen handsamar søknadar etter

landbruksvegforskrifta. Her skal det gå fram av vedtaksdokumentet at også naturmangfaldlova §§ 8-

12, med dei såkalla miljørettsprinsippa, er vurderte. Det er eit krav om MiS-registreriong når ein skal

hogge meir enn 100 m3 i eit område. Under ei MiS-registrering kartleggjast m.a. spesielle naturtypar

og leveområde for trua artar.

I enkelte tilfelle kan det vere aktuelt å sende vegsaker på høyring, t.d. til Fylkeskommunen som då

gjev ei uttale om omsyn til eventuelle kulturminneverdiar. Det kan også verte aktuelt at

Fylkeskommunen krev kulturminneregistrering i vegtraséen.

Turstiar er og eit viktig element å ta vare på. Difor må det gjerast nokre tiltak for å

kombinere/inkludere slike interesser i dei meir detaljerte byggjeplanane. Dette kan innebere å

byggje avgangar frå veg til sti, gode merke og skilt osv.

7.1 Økonomiske parametrar Økonomi er også eit tema ved vurdering av søknader om godkjenning av landbruksvegar (jf. Forskrift

om planlegging og godkjenning av landbruksveier) og ved prioritering av veganlegg ved tildeling av

statstilskot og kommunalt næringstilskot til skogsvegar. I planen er det ikkje rekna med

indeksregulerte prisar. Det er brukt tal gjeldande i 2017/18.

7.1.1 Byggjekostnad for vegar Estimert byggjekostnad (i kr/m) for vegane er basert på erfaringstall for tilsvarande vegklassar i

kommunen. Det er i gjennomsnitt brukt ca. kr 1400-1500 per meter bilveg og kr 7-800 per meter

traktorveg (sjå Figur 2, tal frå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane).

7.1.2 Gjennomsnittleg tømmerpris Som snittpris for tømmer er det rekna kr 390,- per m3. I denne planen er det kulturgrana som er i

fokus og vi har derfor ikkje differensiert tømmerpris etter treslag. Kr 390,- er eit erfaringstal og basert

på 65 % sagtømmer, noko skurslip til eksport og resten som massevirke og energivirke.

8

8 Resultat frå ressurskartlegginga Resultata blir presenterte i dekningsområder. Kartdelen viser skogsvegane, både dei eksisterande og

dei føreslåtte vegløysingane for området, samt dekningsområde og granplantefelt. Nokre av dei

planlagde vegane har fått vegnamn, som skal gjere det enklare å omtale desse i planen. Namna kan

endrast ved ein eventuell byggjesøknad.

Vegløysingane vert presenterte med lengde og tiltaksbehov dvs. om det er nybygging, ombygging

eller opprusting. Nybygging er å byggja veg i eit veglaust område eller å byggje vidare på ein

eksisterande veg (tilskotsberettiget). Ombygging tyder som regel å heve vegklassen til ein

eksisterande veg(rett til tilskot). Opprusting skiljar seg frå ombygging med at ein «restaurerer» vegen

til sin opphavlege vegklasse(ikkje rett til tilskot, men ein kan nytte skogfond). Dette kan gjelde

vedlikehald, punktutbetring m.m.

Vidare presenterast det ei grov oversikt over skogressursane som står i dekningsområdet. I store

delar av kommune blei nytta skogbruksplandata frå 2006 med berekna tilvekst fram til i dag. Dette i

tillegg til feltregistreringar i dekningsområda som ikkje har skogbruksplandata.

Det vert og lagt fram eit estimat på kor mykje volum som truleg vil stå på dei same areala når grana

er 70 år. I utgangspunktet er det brukt om lag 50 m3 per dekar. Vurderinga er basert på bl.a. alder,

høgde over havet, og andre faktorar knytt til bonitet. I fylgje eit innspel frå Torkel Hofseth hjå

fylkesmannen i Sogn og Fjordane er dette for lågt, og det burde vere 70m3 per dekar. Ein har i denne

planen likevel vald å rekne med om lag 50 m3/daa.

Desse opplysningane vert brukte til å gi ei kostnads-/lønsemdsvurdering på vegane med omsyn til

dagens gjennomsnittlege kostnadar for bygging av veg, tilskot, og driftskostnadar i skogbruket.

Tabell 1: Kostnadar og verdiar brukt til utrekning på dei ulike vegane. Dette er snittprisar i Sogn og Fjordane 2018/19.

Grunnkostnadar og bruttoverdiar til utrekning av lønsemda ved bygging av skogsvegar

Bruttoverdi per kubikk tømmer 390kr/m3

Kostnad kr/m

Vegklasse 4 / 5 (nybygg) 1500kr/m

Vegklasse 4 / 5 (ombygging/opprusting) 800kr/m

Vegklasse 7 (standardpris) 800kr/m

Vegklasse 8 (standardpris) 400kr/m

Produksjonspotensial v/70 års alder 50m3/daa

Gjennomsnittlege estimerte kostnadar for vegbygging er baserte på gjennomsnittskostnadar i Sogn

og Fjordane (sjå Figur 2). Ein kubikkmeter tømmer vert gitt ein bruttoverdi på 390 kr, før

driftskostnad. Det er fleire faktorar som ein teoretisk kunne ha teke omsyn til i utrekninga, men den

valde løysinga blir sett på som føremålstenleg for denne planen. Statlege og kommunale tilskot, bruk

av skogfond, framtidige investeringar og vedlikehald av veg er element som kan drive det

økonomiske resultatet i positiv eller negativ retning. Difor bør kostnadane i denne planen ikkje

brukast som ein «fasit» for økonomien i eit vegprosjekt.

9

Figur 2: Utviklinga i meterpris for skogsvegar i Sogn og Fjordane i perioden 1990-2016 (kjelde: Fylkesmannen Sogn og Fjordane, 2017).

10

9 Skogsvegane i delområda

Dei 7 ulike geografiske områda med dei ulike vegprosjekta vert no presenterte kvar for seg.

I tekstdelen vert det forklart litt rundt tankegangen på val av vegar til «hovudplan skogsveg». I tillegg

vert eventuelle funn av kjende viktige miljøverdiar kommenterte. I tabellform vert det gitt ei grov

oversikt over ressursane for kvart enkelt vegprosjekt. Dette kan i enkelte område vere eit estimat

som følgje av manglande synfaring eller skogtakstar. Då vert det som regel brukt eit gjennomsnittleg

tal basert på erfaringar elles i fylket. Vidare er det tabell med ei kostnads- lønsemdskalkyle for kvart

enkelt vegprosjekt. Gjennomsnittsprisar for vegbygging i tillegg til ressursoversikta vert brukt som

grunnlag for lønsemdskalkyla. Vegklassane i tabellane er basert på «normaler for landbruksveier –

med byggebeskrivelse, 2016». Til slutt vert det presentert eit kart med ei enkel oversikt over vegane.

Område 1: Norane

- Norane

- Ølmheim

Område 2: Fardal

- Vassvollen

- Ylvisåker (ikkje med i planen)

Område 3: Stedje

- Stedje nedre

- Stedje midtre

- Stedje øvre

- Lerheim (ikkje med i planen)

Område 4: Åberge

- Åberge øvre

- Åberge nedre

Område 5: Sogndalsdalen

- Vikheim

- Rappalii

- Sandsteigen

- Kvam/Torstad

- Litlabø

Område 6: Fjærland

- Rauboti

- Distad sør

- Distad

- Hatlestad

- Homrane

- Mundalsdalen sør

- Mundal aust

- Bøyum

- Tverrdalen

Område 7: Venesåsen

- Venesåsen vest

11

9.1 Norane Norane har eit dekningsområde på om lag 2000 daa, der hovudtyngda av granfelta ligg i midtre og

vestre del av området. Mykje ar granfelta kan hoggast eller bør hoggast i nær framtid. Det ligg ein

eksisterande traktorveg i nedre del av området, men som ikkje dekker opp for dei øvre og vestre

områda.

Om lag 20 % av granfelta kan drivast ut med terrengtransport medan dei resterande 80% må drivast

ut med taubane.

Aktuelle tiltak vil difor her vere ombygging på delar av eksisterande traktorveg og bygging av ny

skogsbilveg klasse 4 opp og ut mot Krokelvi. Detaljane med bru over Krokelvi må ha eiga vurdering

før ei eventuell planlegging og stikking av vegen. Det er og lagt opp til ein stikkveg mot Sledaskiftet

for betre tilkomst for drift av granfeltet der, og som tilkomst for ei eventuell vidareføring seinare.

Av særleg omsyn å ta er ein gamal og oppmura buferdsveg på langs av lia under Bjørnuri.

Grunneigarane innom dette dekningsområdet bør opprette eit veglag med eit styre som organiserer

seg slik at samarbeid kring vegbygging og vedlikehald blir enklare.

Utrekningane visar at vegprosjektet har eit potensiale til å være lønsamt i dag.

Men sidan det ikkje står granskog over heile dekningsområde er det viktig for god økonomi i

prosjekta at skogen ikkje blir hogd for tidleg. Kalkyler syner at ved å vente til dei yngre felta vært 70

år, vil lønsemda bli større.

Mykje av områda mellom granfelta har lauvskog med liten verdi. Her kan ein med utplanting av gran

få ei merkbar auke i den framtidige skogverdien. Dei ytre områda under ca. 175 moh har stort

potensiale for produksjon av kvalitetsvirke av lauv (lavlandsbjørk og villkirsebær)

Dekningsområde Ølmheim måler om lag 920 daa, der granfelta dekker om lag 10 % av arealet . Elles

naturskog lauv.

Store delar av granfelta er i 50 til 70 årsalderen, hogstklasse 4 og 5, eldre produksjonsskog til

hogstmoden skog.

Det er tidlegare bygd ein bratt traktorveg opp i området. Det kan her vært ei utfordring å få nytte

denne vegen til større drifter samt plass for lagring av tømmer ved bilveg.

Det er ikkje lagt opp til noko tiltak her, men for framtidig rasjonell drift bør ein vurdere ombygging av

vegen under Dunarvoll, med ein felles samleveg og velteplass for heile området i nedre del (mot

Tverrsvai) og ein traktorveg ut frå.

Det er og tidlegare laga ein vegplan med tilkomst frå Norane på ein trase nedre del av lia. Denne har

vi sett på som ikkje lønsam. Men det som vi har sett på som meir aktuelt, er ein framtidig veg frå

Sledaskiftet på Norane og opp via Klanten slik at ein kan få vegtilkomst til granfelta i øvre del.

I følgje registrerte miljø- og kulturfunn i Sogndal, er det ingen særleg omsyn å ta er området der

veglina er planlagt.

Mykje av områda mellom granfelta som ikkje er nytta til beite, har lauvskog med liten verdi. Her kan

ein med utplanting av gran få ei stor auke i den framtidige skogverdien.

Utrekningane visar at det er rom for noko investering i ombygging av vegen i området, men at det er

viktig for god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at delar av skogen

har størst lønsemd etter 10-20 år.

12

Tabell 1: Ressursoversikt i dekningsområda til vegane som er planlagt på Norane/Ølmheim, basert på skogregistreringar i 2018:.

Vegnamn V.kl. Lengde (meter)

Tiltak Dekningsområde (daa)

totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu

Areal (daa) Kubikk (m3) Produksjonspotensial

v/70år Areal (daa)

Noranevegen 1 4 2630 Nyanlegg 2000 400 17500 23500 1000

Noranevegen 2 4 400 Ombygging

Ølmheim 920 110 4500 6800 500

sum 3030 2920 510 22000 30300 1500

Tabell 2: Kostnads- og lønsemdskalkyle til vegane på Norane/Ølmheimbasert på ressursoversikten i dekningsområda.

Vegnavn

Vegklasse

Mengde kubikk i dekningsområde

Bruttoverdi i kr Veglengde

meter Vegkostnad i kr Lønsemd i kr

I dag (2017) Ved 70 års alder I dag (2019) Ved 70 års

alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

Noranevegen

1,2 4 13400 23500 5 360 000 9 400 000 3030 4 200 000 440 000 2 060 000

Ølmheim 4500 6800 1 800 000 2 600 000

13

Figur 3: Vegane

planlagt på

dekningsområde

Norane (Ikkje

planlagt veg til

dekningsområde

Ølmheim.)

Raud line er planlagt

skogsbilveg kl. 4,

raud prikla line er

alternativ

vidareføring av veg

(Vkl. 4). Blå prikla

line er

dekningsområde til

dei enkelte vegane.

Sort line er

eksisterande veg.

Grøne skraverte felt

er granplantefelt.

14

9.2 Fardal

For område Fardal er bare dekningsområde Vassvollen teke med i planen her.

Vassvollen har eit dekningsområde på om lag 680 daa, der hovudtyngda av granfelta ligg i sørlege og

nordlege del av området.

Mykje ar granfelta er fortsatt i Hkl. 4, og at det økonomisk er best å vente til skogen er nær 70 år,

som kjem om 10-20 år for dei fleste felta.


ut med taubane.

Aktuelle tiltak vil difor her vere å bygge ny skogbilveg klasse 4 med bru over elva veg Brekkedal. Frå

Vassvollen er det lagt opp til bygging av ein veg nordover mot Kløvergjelgrovi og ein veg sørover.

For å unngå ekstra kostand med framkøyring, er bygging av bilveg fram til vinsjeplass mest rasjonelt,

då mykje av granfelta krev framdrift med taubane.

Av særleg omsyn å ta er stølsområdet på Vassvolen og val av rett plassering av vegline for minst

mogleg inngrep i dei freda kulturminna der.

Utrekningane visar at vegprosjekta har eit potensiale til bli lønsame. Men sidan det ikkje står

granskog over heile dekningsområde er det viktig for god økonomi i prosjekta at skogen ikkje blir

hogd for tidleg. Kalkyler syner at ved å vente til dei yngre felta vært 70 år vil lønsemda bli større.


ein med utplanting av gran få ei merkbar auke i den framtidige skogverdien.

15

Tabell 3: Ressursoversikt i dekningsområda til vegane som er planlagt på Vassvollen i Fardal.

Vegnavn V.kl. Lengde (meter)


totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu


v/70år Areal (daa)

Vassvollvegen 4 1600 nyanlegg 680 270 6700 12700 300

Tabell 4: Kostnads- lønsemdsanalyse til vegane på Vassvollen i Fardal.

Vegnavn Vegklasse





alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

Vassvollvegen 4 6700 12700 2 600 000 4 900 000 1600 2 500 000 100 000 2 400 000

16

Figur 3: Vegar som er planlagde rundt Vassvollen. Raud line er planlagd skogsbilveg (vegklasse 4 og 5). Blått prikla omriss er dekningsområda til dei ulike vegane. Grøne skraverte felt er granplantefelt.

17

9.3 Stedje

Dei 3 dekningsområda på Stedje har eit areal på om lag 3000 daa, der hovudtyngda av granfelta ligg

på Stedjeåsen og i lia ned til bustadfelta.

Mykje av dei eldste granfelta ligg i nedre område, der om lag halvparten er 60 år og eldre.

Midtre område rundt Stedjeåsen har større samanhengjande plantefelt som enno er i Hkl. 4 , i dag

mellom 58 til 63 år.

Einaste vegtilkomst i området i dag er ein bratt traktorveg i midtre del, og kan løyse ut mindre drifter

i dette området, men ikkje egna som tilkomstveg for heile dekningsområdet.

Det øvre området har yngre granplantingar, der dei eldste er rundt 50 år,


ut med taubane. Terrengtransport er stort sett bare mogleg på Stedjeåsen medan det i nedre

område er fullt ut taubaneterreng.

Då mykje av granfelta krev framdrift med taubane, er bygging av bilveg fram til vinsjeplass mest

rasjonelt for å unngå ekstra kostand med framkøyring.

Aktuelle tiltak vil difor her vere bygging av nye skogsbilveg klasse 4.

Av særleg omsyn å ta er området rundt stølen på Stedjeåsen. Grunneigarane innom dette

dekningsområdet burde opprette eit veglag med eit styre som organiserer seg slik at samarbeid kring

vegbygging og vedlikehald blir enklare.

Utrekningane visar at vegprosjekta på midtre og nedre har eit potensiale til å være lønsamt i dag.

Men det er viktig for god økonomi i prosjekta at skogen ikkje blir hogd for tidleg, særleg er det det

midtre området som har best lønsemd ved å vente ein 10-årsperiode.

Øvre områder viser derimot at det ikkje er lønsamt å bygge ut i dag, der hogst og vegbygging her bør

utsetjast til om 15 til 20 år.

Altså bør ein på Stedje fyrst prioritere bygging på uttak av den eldste skogen i nedre område.

18

Tabell 5: Ressursoversikt knytt til vegane på Stedje.


Tiltak Dekningsområde

(daa) totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu

Areal (daa) Kubikk i dag(m3)

Produksjonspotensial v/70år

Areal (daa)

Stedje nedre 4 600 nyanlegg 350 130 5000 6500 150

Stedje midtre 4 2000 nyanlegg 2000 730 19800 35900 700

Stedje øvre 4 670 nyanlegg 650 190 160 8500 300

Tabell 6: Kostnad- lønsemdsanalyse knytt til vegane på Stedje.

Vegnavn Vegklasse

Mengda kubikk i dekningsområde



I dag (2017) Ved 70 års alder I dag

(2017) Ved 70 års

alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

Stedje nedre 4 5000 6500 1 900 000 2 500 000 600 900 000 1 000 000 1 600 000

Stedje midtre 4 19800 35900 7 722 000 14 000 000 3700 5 400 000 2 300 000 8 600 000

Stedje øvre 4 160 8500 60 000 3 300 000 670 900 000 -840 000 2 400 000

19

Figur 4: Vegar planlagt på Stedje.

Raud line er planlagde skogsbilvegar (vegklasse 4/5), og svart er eksisterande veg.

Blått prikla omriss er dekningsområda til dei enkelte vegane. Grøne felte er granplantingar.

Lilla line er flaskehalsar offentleg veg.

20

9.4 Åberge

Dei 2 dekningsområda på Åberge har eit areal på om lag 1550 daa, der granfelta i øvre område ligg

meir sprett og i det nedre ligg meir samla i eit felt.

Mykje av granfelta i både i øvre og nedre område er i hogstklasse 4, eldre produksjonsskog, men vil

gå over i Hkl 5 (hogstmoden) etter ein 10-årsperiode.

Det nedre området har ikkje vegtilkomst i dag, medan det øvre området har fleire traktorvegar og ein

hovudveg opp til Hylsete. Området under Hylsete har ikkje vegtilkomst.

Berre om lag 20 % av granfelta kan drivast ut med terrengtransport medan dei resterande 80% må

drivast ut med taubane. Då mykje av granfelta krev framdrift med taubane, er bygging av bilveg fram

til vinsjeplass mest rasjonelt for å unngå ekstra kostnad med framkøyring.

I høve skogmenga vil aktuelle tiltak i det øvre området være ombygging av eksisterande veg til

Hylsete, slik at den støtter krava til skogsbilveg klasse 4.

Hovudproblemet for Åberge er kommunalvegen opp som ikkje tillet bil med hengar, slik at ein får

kippetillegg på 30-40 kr på alt tømmer som skal ut.

Eit anne tiltak for Åberge er å bygge ny kommunal veg i kombinasjon med skogsveg opp, som vist på

plankartet. Då ville ein få tilkomst med vogntog for heileområdet og til gardane der oppe.

Det er registret mykje av kulturhistorisk interesse i område, slik at dette må klarerast nærare ved

eventuell bygging av vegar i området.



Utrekningane visar at vegprosjektet på øvre område har eit potensiale til å være lønsamt i dag,

medan den nedre ikkje er lønsamt i dag. Men det er viktig for god økonomi i prosjektet at skogen

ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det mest lønsame er å vente ein 10-20 år.

21

Tabell 7: Grov oversikt av ressursane innafor dekningsområde til vegane på Åberge:



(daa) totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu Annet


v/70år Areal (daa) Areal (daa)

nedre 4 900 nyanlegg 350 80 3000 5500 200 150

øvre 4 1700 omb./ny 1200 226 4900 9900 800 700

Tabell 8: : Kostnads- lønsemdsanalyse til vegprosjekta på Åberge.

Vegnavn Vegklasse

Mengde kubikk gran i dekningsområde (m3)


meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

nedre 4 3000 5500 1 100 000 2 100 000 900 1 400 000 -300 000 700 000

øvre 4 4900 9900 1 900 000 3 800 000 1700 1 400 000 500 000 2 400 000

22

Figur 5: Vegar planlagd på Åberge nedre og øvre i 2018. Raud line er planlagd skogsbilveg(vegklasse 4 og 5),

Raud med svart prikla line viser ombygging og svart linje viser eksisterande vegar. Raud prikla line viser

planlagd framtidig vidareføring av veg. Blå prikla linje er dekningsområde for heile vegnettverket. Grøne felt er

granplantingar. Orange line viser alternativ ny kommunal veg til Åberge. Lilla line er flaskehalsar offentleg veg

23

8.5 Vikheim

Dekningsområde Vikheim har eit areal på om lag 1600 daa, der dei største granfelta er samla i

nordre del.

Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 ( rundt 50 år), eldre produksjonsskog, men vil gå over i Hkl

5 (hogstmoden) etter ein 10 - 20-årsperiode.

Stort sett heile området kan drivast ut med terrenggåande utstyr.

Aktuelle tiltak er bygging/ombygging av eksisterande skogsveg fram til ein felles velteplass og

snuplass bil med hengar. Det er tidlegare bygd ein enkel traktorveg i nordre del av området. Det vil

nok være trong for fleire traktorvegar i området, men ikkje teke med i denne planen.

I følgje registrerte miljø- og kulturfunn i Sogndal er det ingen særleg omsyn å ta er området der


Utrekningane visar at vegprosjektet på øvre område har eit potensiale til å være lønsamt i dag. Men

det er viktig for god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det mest

lønsame er å vente ein 10-20 år.

24

Tabell 9: Resultata frå den enkle ressurskartlegginga i dekningsområde knytt til vegprosjektet på Vikheim.

Vegnamn V.kl. Lengde meter


daa totalt

Gran (Hogstklasse > 3)

Lauv / Furu

Areal (daa) Antall kubikk (m3)

idag Produksjonspotensial

v/70år (m3) Areal (daa)

Vikheimsvn. 4 400 Nyb./omb. 1600 360 6700 19900 800

Tabell 10: : Kostnads- lønsemdsanalyse knytt til vegprosjektet på Vikheim.

Vegnavn Vegklasse


Bruttoverdi i kr Veglengde i

meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

4 6700 19900 2 600 000 7 700 000 400 600 000 2 000 000 7 100 000

25

Figur 6: Veg som er planlagt på Vikheim. Raud line med svart stipla line er planlagd ombygging, heil raud strek er ny skogsbilveg (vegklasse 4). Svarte line er eksisterande skogs-landbruksvegar. Blå prikla line er dekningsområde til vegen. Grøne felt er granplantingar.

26

9.6 Rappalii Dekningsområde Rappalii har eit areal på om lag 820 daa, og nær halvparten av området er granfelt.

Elles naturskog med hovudvekt på furu.

Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 ( rundt 50 -60 år), eldre produksjonsskog, men vil gå over i

Hkl 5 (hogstmoden) innan ein 10 –årsperiode.


Området har ein enkel landbruksveg gjennom området med tilkomst frå gardane, men den

kommunale tilkomstvegen tillet ikkje bil med hengar. Dette medfører at uttransport av tømmeret vil

få ein kostnad på 30-40 kr/kbm (kippetillegg), som i dette området er rekna til om lag kr 500 000,- for

den ståande skogen i dag.

Aktuelle tiltak er då bygging av ein skogbilveg frå riksvegen til ein felles velteplass og snuplass for bil

med hengar. Vidare ein traktorveg klasse 7 vidare opp mot eksisterande veg.



Utrekningane visar at vegprosjektet har eit potensiale til å være lønsamt i dag, men det er viktig for

god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det er stor lønsemd å

vente 10-20 år.

27

Tabell 11: Ressursar innom dekningsområde til vegane i Rappalii.

Vegnamn

V.kl Lengde

(meter) Tiltak

Dekningsområde (daa) totalt

Gran Lauv / Furu

Areal (daa)

Kubikk (m3)

Produksjonspotensial v/70år

Areal (daa)

Rappaliivn. 4 350 nyanlegg

7 1000 nyanlegg

Sum 1350 820 330 5000 12500 300

Tabell 22: : Kostnads- lønsemdsanalyse på vegane i Rappalii.

Vegnavn Vegklasse



meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

Rappailivn. 4/7 5000 12500 1 950 000 4 800 000 1350 1 300 000 650 000 3 500 000

28

Figur 8: Dei planlagde vegane i Rappalii, der heiltrekt raud linje er planlagd ny skogsbilveg (vegklasse 4 ). Grøn

line er veglinje i traktorveg(vegklasse 7) og blå line er dekningsområda til vegen. Grøne felt er granplantingar.

29

9.7 Sandsteigen Dekningsområde Sandsteigen har om lag 100 daa, og der over halvparten av området er granfelt.

Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 ( rundt 50 -60 år), eldre produksjonsskog, men vil gå over i

Hkl 5 (hogstmoden) innan ein 10 –årsperiode.

Men området har tydleg prega av vindfall, og med fare for vindfall av den resterade skogen.

Driftsform er noko usikkert men ein kombinasjon taubane og terrengtransport er vurdert her.

Aktuelle tiltak her då bygging av ein tilkomstveg for bil og hengar ut frå riksvegen og inn til ein

snuplass/velteplass.




god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det er stor lønsemd å

vente 10-20 år. Her bør ein nok ta omsyn til vindfallfaren og tilrå hogst snarast.

Tabell 13: Oversikt over ressursane i dekningsområda til vegane i Sandsteigen.

Vegnamn V.kl Lengde meter


totalt (daa)

Gran

Areal (daa) Kubikk (m3) Produksjonspotensial v/70år

Sandsteigvn. 1 4 100 nyanlegg

Sandsteigvn.2 8 300 nyanlegg

Sum 400 100 52 2300 3200

Tabell 14: : Kostnads- lønsemdsanalyse knytt til vegane i sandsteigen.

Vegnavn Vegklass

e

Mengde kubikk i

dekningsområde

Bruttoverdi i kr

Veglengde

meter

Vegkostnad i kr

Lønsemd i kr

I dag (2017)

Ved 70 års

alder

I dag (2017

)

Ved 70 års

alder

I dag (2019

)

Ved 70 års

alder

Sandsteigvn.

4/8 2300 3200 900 000

1 250 000

400 250 000 650 000

1 000

000

30

Figur 7: Dekningsområde Sandsteigen. Raud line viser planlagd ny skogsbilveg( vegklasse 4 og 5). Blå line er dekningsområda til vegen.

31

9.8 Litlabø Dekningsområde Litlabø måler om lag 820 daa, der granfelta dekker om lag 20 % av arealet . Elles

naturskog med lauvblanding.

Store delar av granfelta i 60-75 årsalderen i hogstklasse 4 og 5, eldre produksjonsskog til hogstmoden

skog.

To eksisterande traktorvegar går opp i området, og mykje at skogen kan drivast ut frå desse i

kombinasjon taubane terrenggåande utstyr.

Det er ikkje lagt opp til noko tiltak her, men for framtidig rasjonell drift bør ein vurdere bygging av ein

felles samleveg og velteplass for heile området.

I følgje registrerte miljø- og kulturfunn i Sogndal, er det ingen særleg omsyn å ta i området der




Utrekningane visar at det er rom for investering i eit vegprosjektet i området, men at det er viktig

for god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det er stor lønsemd i å

vente 10-20 år.

32

Tabell 15: Resultatet frå ressurskartelegginga på Litlabø:.

Tabell 163: Skogverdiar for Litlabø. Disse utrekningane er basert på ressurskartlegginga frå 2018.

Vegnavn Vegklasse



meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

4300 7100 1 600 000 2 700 000


Tiltak Dekningsområde totalt

(daa)

Gran Lauv /

Furu/landbruk

Areal (daa)

Kubikk (m3)

Produksjonspotensiale v/70år (m3)

Areal (daa)

880 110 4300 7100 500

33

Figur 8: Dekningsområde Litlabø. Ikkje planlagt vegar i dette området. Svart line viser eksisterande skogsvegar,

og blå prikla linje er dekningsområdet. Grøne felt er granplantingar.

34

Kvam/Torstad

Dekningsområde Kvam/Torstad måler om lag 560 daa, der granfelta dekker om lag 1/3 av arealet.

Elles naturskog lauv.

Store delar av granfelta er mellom 50 og 55 år og i hogstklasse 4, eldre produksjonsskog. Eit felt på

Kvam er i hogstklasse 5.

To eksisterande traktorvegar går opp i området, og mykje av skogen kan drivast ut frå desse i

kombinasjon med taubane og terrenggåande utstyr.

Det er ikkje lagt opp til noko tiltak her, men for framtidig rasjonell drift bør ein vurdere bygging av ein

felles samleveg og velteplass for heile området.





Utrekningane visar at det er rom for investering i eit vegprosjektet i området, men at det er viktig

for god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det er stor lønsemd å

vente 10-20 år.

35

Tabell 4: Resultatet frå ressurskartelegginga på Kvam/Torstad.

Tabell 5 : Skogverdiar for Kvam/Thorstad. Disse utrekningane er basert på ressurskartlegginga frå 2018.

Vegnavn

Vegklasse



meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

3000 5200 1 200 000 2 000 000


Tiltak Dekningsområde totalt

(daa)

Gran Lauv /

Furu/landbruk

Areal (daa)

Kubikk (m3)

Produksjonspotensiale v/70år (m3)

Areal (daa)

1020 140 3000 5200 700

36

Figur 11: Kvam/Torstad. Svart line viser eksisterande skogsvegar, og blå prikla linje er dekningsområdet. Grøne felt er granplantingar.

37

9.10 Rauboti

Dekningsområde Rauboti har eit areal på om lag 300 daa, der granfelta utgjer om lag 20 %, resten

lauvskog og anna mark.

Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 og 5 ( rundt 55-75 år), eldre produksjonsskog

Stort sett heile området er bratt og må drivast ut med taubane.

Aktuelle tiltak er bygging av ein skogbilveg fram til ein felles velteplass og snuplass bil med hengar.



Mykje av områda mellom granfelta har lauvskog med liten verdi. Her kan ein med utplanting av gran

få ei stor auke i den framtidige skogverdien.

Utrekningane visar at vegprosjektet er lite lønsamt i dag. Men det er viktig for god økonomi i

prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det mest lønsame er å vente ein 10-20 år.

Eit alternativ er å vurdere lønsemda ved bygging av traktorveg.

38

Tabell 6: Estimert ressursgrunnlag i dekningsområde til Rauboti.



(daa) totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



4 460 Nyanlgg 300 58 1830 2400 60

Tabell 20: Kostnad- lønsemds overslag på Rauboti.

Vegnavn Vegklasse



meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

4 1830 2400 710 000 930 000 460 650 000 60 000 280 000

39

Figur 12: Raud line viser den nye skogsbilvegen planlagt på Rauboti . Blå prikla line viser dekningsområde til

vegen. Grøne felt viser granplantefelta.

40

9.11 Distad sør

Dekningsområde Distad sør har eit areal på om lag 350 daa, der granfelta utgjer om lag 25 %, resten


Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 ( rundt 45-55 år), eldre produksjonsskog.


Aktuelle tiltak kan enten være å bygge traktorveg i nedre del og drift med taubane og framkøyring til

bilveg, eller ein skogbilveg kl. 4 frå kommunevegen og fram til ein velteplass og stadplass for

taubane.






prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det mest lønsame er å vente 15 -20 år.

Eit alternativ er å vurdere lønsemda ved bygging av traktorveg som vist i kartet

41

Tabell 21: Ressursgrunnlag i dekningsområda til Distad sør.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



7 460 nyanlegg 350 80 1900 3700 200

Tabell 22: Kostnads- og lønsemdskalkyle på Distad Sør.

Vegnavn

Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

7 1900 3700 740 000 1 400 000 460 650 000 90 000 750 000

42

Figur13: Grøn line viser den planlagde skogsvegen (vegklasse 7) på Distad Sør. Dei blå prikla linene visar dekningsområdet til vegen.

43

9.12 Distad / Hatlestad

Dekningsområda til Distad har eit areal på om lag 180 daa, der granfelta utgjer om lag 60 %, resten


Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 og 5 ( rundt 50-65 år), eldre produksjonsskog til

hogstmoden skog.


Aktuelle tiltak er bygging av ein skogbilveg fram til velteplass med stadplass for taubane.




god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det er større lønsemd å

vente 10-15 år.

Dekningsområda til Hatlestad har eit areal på om lag 400 daa, der granfelta utgjer om lag 25 %,

resten lauvskog og anna mark.

Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 ( rundt 50 år), men to felt er rundt 65 år og i Hkl 5

hogstmodent.

Stort sett heile området er bratt og må drivast ut med taubane med unnatak av noko langs

eksisterande veg

Det er ikkje lagt opp til aktuelle tiltak her, med ein må vurdere bygging av velteplass og standplass for

taubaner



Mykje av områda mellom granfelta som ikkje er nytta til beite,har lauvskog med liten verdi. Her kan


Utrekningane visar at det er rom for investering i noko veg i området, men det er viktig for god

økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det er større lønsemd å vente

10-15 år.

44

Tabell 23: Ressursgrunnlag i dekningsområda til Distad og Hatlestad.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



Distad 4 460 nyanlegg 180 95 3100 5900 60

Hatlestad 400 101 1700 3000 200

Tabell 247: Kostnad og lønsemdskalkyle på Distad og Hatlestad.

Vegnavn Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

Distad 4 3100 5900 1 200 000 2 300 000 460 600 000 600 000 1 700 000

Hatlestad 1700 3000 660 000 1 200 000

45

Figur 14: Raud line viser planlagd ny skogsveg (vegklasse 4) på Distad. Svart line viser eksisterande vegar. Dei blå prikla linene viser dekningsområdet til vegen i 2019. Grøne felt er granplantingar. Lilla line viser flaskehalsar offentleg veg.

46

9.13 Homrane

Dekningsområde Homrane har eit areal på om lag 740 daa, der granfelta utgjer om lag 1/3 del, resten


Store delar av granfelta er hogstklasse 5 ( 60-75 år), og hogstmoden i dag.


Aktuelle tiltak er ombygging av eksisterande traktorveg ved Nesaviki og opp til ein velteplass og

stadplass for taubane.

Når det gjeld vidare bygging for tilkomst til Rengbakkane er det her 2 moglege alternativ; å bygge ein

traktorveg frå Homrane så fremt det er snakk om eigenhogst eller vidareføring av eksisterande veg

frå Nesaviki som lagt opp i denne planen.



Mykje av områda mellom granfelta som ikkje er nytta til beite har lauvskog med liten verdi. Her kan


Utrekningane visar at vegprosjektet har god lønsamt i dag. Men viser og at lønsemda auke noko

fram til 70-årsalder. Her bør ein sjekke sunnheita på skogen, så ein ikkje risikerer stormfellingar i

nær framtid.

47

Tabell 25: Ressursgrunnlag i dekningsområda til Homrane.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



4 310 ombygging

7 310 Ny/omb.

Sum 620 740 226 7000 11300 400

Tabell 26: Kostnads- og lønsemdskalkyle på Homrane.

V egnavn

Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

4/7 7000 11300 2 700 000 4 400 000 620 700 000 2 000 000 3 700 000

48

Figur 15: Homrane. Raud line visar planlagd ombygging til skogsbilveg (vegklasse 4/5), Grøn line viser planlagt

ny traktorveg. Svart prikla line viser eksisterande vegar. Dei blå linene visar dekningsområdet til vegen i 2019.

Grøne felte er granplantingar.

Lilla line viser flaskehalsar offentleg veg.

49

9.14 Mundalsdalen sør

Dekningsområde Mundalen sør har eit areal på om lag 580 daa, der granfelta utgjer om lag 1/3 del,

resten lauvskog og anna mark. Granfelta lengt nord blei avvirka no vinteren 2019.

Store delar av granfelta er i hogstklasse 4 ( 50-60 år), eldre produksjonsskog.


På motsett side av elva ligger ein skogsbilveg klasse 4, og store delar av vinterhalvåret kan ein

passere elva med terrenggåande skogsutstyr.

Aktuelle tiltak kan då være bygging av traktorvegar i nedre del og med ei elvepasseringar over til

eksisterande skogsveg.






50

Tabell 87: Ressursgrunnlag i dekningsområda til Mundalsdalen sør.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



7 1300 Nyanlegg 230 6800 12100

Tabell 28: Kostnads- og lønsemdskalkyle til Mundalsdalen sør.

Vegnavn

Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

7 6800 12100 2 600 000 4 300 000 1300 900 000 1 700 000 3 400 000

51

Figur 16 : Vegar

som er planlagde i

Mundalsdalen sør.

Grøn vegliner er

planlagd

traktorvegar

(vegklasse 7). Svart

line er eksisterande

vegar. Blått omriss

er dekningsområda

til dei ulike vegane.

Grøne skraverte felt

er granplantefelt.

52

9.15 Mundal aust

Dekningsområde Mundal aust har eit areal på om lag 300 daa, der granfelta utgjer om lag 30 %,


Store delar av granfelta er i hogstklasse 5 ( rundt 65-75 år), hogstmoden skog.


Aktuelle tiltak er bygging av ein skogbilveg fram til ein felles velteplass og standplass for taubane.

I alt.1 er det lagt opp til bilveg fram til velteplass, men sidan denne i følgje utrekninga ikkje er lønsam,

er det her sett opp eit alt 2 med traktorveg kl. 7 fram til velteplass. I alternativ 2 har ein her lagt inn

ekstrakostnad med framkøyring fram til bilveg. Ein må og vurdere om stikkvegen frå velteplassen er

naudsynt i høve betre lønsemd.



Mykje av områda mellom granfelta som ikkje vert nytta til beite, har lauvskog med liten verdi. Her

kan ein med utplanting av gran kan ein auke i den framtidige skogverdien.

Utrekningane viser altså at alt. 2 er mest lønsamt, men ved ei eventuell drift her bør ein vurdere

dette på nytt ut frå veg- og driftskostnad.

Det er viktig for god økonomi i prosjektet at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det mest

lønsame er å vente nokre år. Faren for vindfall bør då vurderast

53

Tabell 29: Ressursgrunnlag i dekningsområda til Mundal aust.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



4 520 Nyanlegg 300

7 180 Nyanlegg

Sum 300 61 2100 2600 200

Tabell 30: Kostnads- og lønsemdskalkyle til Mundal aust.

Vegnavn Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

Alt 1 4/7 2100 2600 820 000 1 000 000 700 900 000 -70 000 150 000

Alt 2 7 2100 2600 660 000 1 000 000 700 550 000 110 000 450 000

54

Figur 17 : Veg som er planlagd på Mundal aust. Raud liner er planlagd

skogsbilvegveg (vegklasse 4/5). Svart line er eksisterande vegar. Blått omriss er

dekningsområda til dei ulike vegane. Grøne skraverte felt er granplantefelt.

55

9.16 Bøyum

Dekningsområde for Bøyum har eit areal på om lag 570 daa, der granfelta utgjer om lag 1/4 del,


Om lag 60% av granfelta er hogstklasse 5 ( 60-75 år), og hogstmoden i dag, resten i hogstklasse 4.

Om lag 1/3 av arealet kan drivast ut med terrenggåande utstyr, resterande med taubane.

Aktuelle tiltak er ombygging av eksisterande traktorveg fram til nedre sving og ny skogbilveg vidare

inn mot Høvkreda.

Areala nord i området har tilstrekkeleg med vegdekking frå den eksisterande traktorvegen.



Mykje av områda mellom granfelta som ikkje er nytta til beite har lauvskog med liten verdi. Her kan

ein med utplanting av gran få auke i den framtidige skogverdien.




56

Tabell 31: Ressursgrunnlag i dekningsområda på Bøyum.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



4 640 Ombygging

4 690 Nyanlegg

Sum 570 145 4800 7000 300

Tabell 32: Kostnads- og lønsemdskalkyle til Bøyum.

Vegnavn Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

4 4800 7000 1 800 000 2 700 000 1330 1 500 000 300 000 1 200 000

57

Figur 18: Vegar som planlagt på Bøyum. Raud line viser planlagd ny og ombygging til skogsbilveg (vegklasse 4).

Svart line viser eksisterande vegar. Dei blå linene viser dekningsområdet til vegen. Grøne felte er

granplantingar.

58

9.17 Tverrdalen

Dekningsområde Tverrdalen har eit areal på om lag 550 daa, der granfelta utgjer om lag 40%, resten


Store delar av dei eldre granfelta er hogstklasse 4/5 ( 50-60 år). Eit om lag 100 da stor område i

vestre del blei her råka av stormen Dagmar 2011.

Aktuelle tiltak er bygging av ny traktorveg kl. 7 frå eksisterande skogsveg og mot Leigdaskreda.

Med litt bygging av driftsvegar kan området drivast ut med terrenggåande utstyr.

Areala vest i området har tilstrekkeleg med vegdekking frå den eksisterande traktorvegen.



Utrekningane visar at vegprosjektet er lønsamt i dag. Men det er viktig for god økonomi i prosjektet

at skogen ikkje blir hogd for tidleg, og viser til at det kan være noko meir lønsamt er å vente ein 10-

årsperiode.

59

Tabell 33: Ressursgrunnlag i dekningsområda i Tverrdalen.



totalt

Gran Hogstklasse >3

Lauv / Furu



7 550 nyanlegg 550 200 1900 2400 300

Tabell 34: Kostnads- og lønsemdskalkyle i Tverrdalen.

Vegnavn Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2019)

Ved 70 års alder

7 1900 2400 740 000 930 000 550 440 000 300 000 490 000

60

Figur 19: Vegar som er planlagde tverrdalen.

Grøn line viser planlagt trakorveg kl 7. Svart line

er eksisterande skogsvegar. Blått omriss er

dekningsområda til dei ulike vegane. Grøne

skraverte felt er granplantefelt.

61

9.18 Venesåsen Dekningsområdet for Venesåsen vest har eit areal på om lag 1200 daa. Området er dominert av eldre furuskog.

Statnett sin kraftline går midt i området.

Aktuelle tiltak er bygging av ny skogbilveg kl. 4 frå eksisterande skogsveg og fram til ein velteplass og standplass for taubane.

I følgje registrerte miljø- og kulturfunn i Sogndal, er det ingen særleg omsyn å ta i området der veglina er planlagt.

Med dei forutsetningane som er sett opp i utrekningane, visar vegprosjektet at det ikkje er lønsamt. Men volumberekninga her er gjort ut frå erfaringstal

for furubestand i distriktet, slik at mengda skog kan være høgare eller noko lågare. Lønsemda vil her og endre seg med høgare tømmerprisar eller

driftsopplegg som krev lågare vegkostnader. Eit spleiselag med Statnett bør og sjekkast ut.

Tabell 9: Ressursgrunnlag i dekningsområda på Venesåsen vest



totalt

Furu Hogstklasse >3

Lauv / Furu



4 900 nyanlegg 1200 700 3000 3000 800

Tabell 38: Kostnads- og lønsemdskalkyle til Vinesåsen vest.

Vegnavn Vegklasse



Meter Vegkostnad i

kr

Lønsemd i kr


alder I dag (2017)

Ved 70 års alder

4 3000 3000 1 200 000 900 1 300 000 -100 000

62

Figur 21: Vegar som planlagt på Venesåsen vest. Raud line visar ny skogbilveg kl. 4 . Svart line viser eksisterande vegar. Dei blå linane visar dekningsområdet til vegen i

2019.

63

10 Samandrag Tabell 10: Samla kostnad- lønsemdstabell over vegane i «Hovudplan skogsveg» i Sogndal kommune 2019.

Dekningsområde Vegklasse

Mengde kubikk i dekningsområde Bruttoverdi i kr Veglengde

meter Vegkostnad

i kr

Lønsemd i kr Burde prioriterast

I dag (2019) Ved 70 års alder I dag

(2019)

Ved 70 års alder

I dag (2019)

Ved 70 års alder

Norane 4 13400 23500 5 360 000 9 400 000 3030 4 200 000 440 000 2 060 000

Ølmheim 4500 6800 1 800 000 2 600 000

Fardal 4 6700 12700 2 600 000 4 900 000 1600 2 500 000 100 000 2 400 000

Stedje nedre 4 5000 6500 1 900 000 2 500 000 600 900 000 1 000 000 1 600 000

Stedje midtre 4 19800 35900 7 722 000 14 000 000 3700 5 400 000 2 300 000 8 600 000

Stedje øvre 4 160 8500 60 000 3 300 000 670 900 000 -840 000 2 400 000

Åberge nedre 4 3000 5500 1 100 000 2 100 000 900 1 400 000 -300 000 700 000

Åberge øvre 5 4900 9900 1 900 000 3 800 000 1700 1 400 000 500 000 2 400 000

Vikheim 4 6700 19900 2 600 000 7 700 000 400 600 000 2 000 000 7 100 00

Rapplii 4/7 5000 12500 1 950 000 4 800 000 1350 1 300 000 650 000 3 500 000

Sandsteigen 4 2300 3200 900 000 1 250 000 420 600 000 300 000 650 000

Litlabø 4300 7100 1 600 000 2 700 000

Kvam 3000 5200 1 200 000 2 000 000

Rauboti 4 1830 2400 710 000 930 000 460 650 000 60 000 280 000

Distad Sør 7 1900 3700 740 000 1 400 000 460 650 000 90 000 750 000

Distad 4 3100 5900 1 200 000 2 300 000 460 600 000 600 000 1 700 000

Hatlestad 1700 3000 660 000 1 200 000

Homrane 4/7 7000 11300 2 700 000 4 400 000 620 700 000 2 000 000 3 700 000

Mundalsdalen sør 7 6800 12100 2 600 000 4 700 000 1300 900 000 1 700 000 3 400 000

Mundal aust 7 2100 2600 660 000 1 000 000 700 550 000 110 000 450 000

Bøyum 4 4800 7000 1 800 000 2 700 000 1330 1 500 000 300 000 1 200 000

Tverrdalen 7 1900 2400 740 000 930 000 550 440 000 300 000 490 000

Venesåsen 4 3000 3000 1 200 000 1 200 000 900 1 300 000 -100 000

Sum 108700 204000 42 500 000 79 000 000 21150 22 790 000

64

I Tabell 10 er alle vegkalkylar presenterte samla på prioriterte dekningsområder med granplantingar i

Sogndal kommune. Den viser at skogbruket i Sogndal utanom Kaupangerområdet, er ei næring med

stort samla potensial. Lønsemda vil vere ei utfordring for enkelte vegar. Difor er det viktig at det

framleis kan byggjast vegar med tilskot frå staten. Når grunneigarar økonomisk kjem ut i null etter

vegbygging og drift, kan det verke som ei ufornuftig investering . Men ein må ta omsyn til at vegane

også kan brukast i neste omløp dvs. neste gong granfelta skal hoggast dersom det blir planta ny.

Foryngingsplikta er lovpålagt. I tillegg har mange skogsvegar også ein landbruksinteresse og

skogsvegane vert mange plassar tekne i bruk som tur- og trimvegar.

Totalkostnaden for byggjing av alle her omtalte vegar er på om lag 23 millionar kroner. Vegane kan

løyse ut ein bruttoverdi frå 42 til 80 millionar kroner, alt etter kor lenge skogen får stå.

Om ein legg til grunn ein maksimal tilskotsats på 60 prosent, vert det totalt eit tilskotsbehov på nær

14 millionar kronar. Dette er midlar som kan sikre eit aktivt skogbruk i kommunen og løyser ut

enorme verdiar totalt sett gjennom ei næringskjede. Verdien til ein kubikkmeter tømmer genererer

ein 12 gangar høgare verdi på veg til ferdig produkt, om den vert foredla og selt innom

landegrensene, og ein del mindre om den vert sendt til utlandet.

Eit berekraftig skogbruk er ein viktig del av det «grøne skiftet» som må skje innan dei neste 30-50 år.

Skogen er ein fornybar ressurs og eit viktig CO2 –lager.

I denne planen har ein ikkje teke omsyn til furuskog, med unnatak av Venesåsen vest. Stort sett all

furuskogen er konsentrert på Kaupangerhalvøya, og det er såleis også eit viktig skogbruksområde.

Eit grovt overslag vise at det i 2019 står om lag 300 000 m3 med furu i Sogndal. Med ein

gjennomsnittleg pris på 400 kr per kubikkmeter svarer dette til ein bruttoverdi på 120 millionar

kroner. Denne summen kan auke om ein får levert tømmer til lokale sagbruk med høgare pris pr.

kubikkmeter, til blant anna laftevirke.

Totalt sett er det ikkje registrert mange viktige naturtypar, livsmiljø, artar eller kulturminne som må

takast vare på. Ein må rekne med at både Fylkeskommunen si kulturminneavdeling og Fylkesmannen

si miljøavdeling vil gjere registreringar på enkelte vegar. Dette kan innebere ein ekstra kostnad som

kan vere avgjerande for vegbygginga. Problemstillinga må takast stilling til når det blir aktuelt.

Skogforvaltninga ynskjer å ta vare på slike verdiar og eit godt og produktivt samarbeid mellom dei

ulike interessene i skogen.

Det som er viktigast for å få god lønsemd i skogbruket er å vente med hogsten til skogen er

økonomisk mest lønsam å hogge. Det er såleis viktig at grunneigarane tek kontakt med

skogbrukansvarleg i kommunen for nøytral rådgjeving knytt til skogbruk.

65

11 Tiltaksbehov på offentlege vegar

Figur 9 og 15. Område som vert kartlagt som flaskehalsar på fylkes- og kommunale vegar Sogndal kommune. Til venstre Fjærland og til venstre midtre delar av kommunen.

Kartlegginga er teke frå Statens Vegvesen si vegliste av

november 2018.

Vegar med raud line kan ikkje køyrast med bil og hengar. Dette

pga. av at det er ulike delar av vegen som ikkje stetter krava til

vogntog. Desse punkta vert kalla «flaskehalsar». I praksis

tyder dette at transport av tømmer på desse strekningane må

skje med berre lastebil, utan tilhengar, eller at tømmeret må

lastast om frå bil til vogntog. Dette skapar ein ekstrakostnad, i

dag 30 -40 kr per kubikkmeter tømmer (kippetillegget). Målet

med kartlegginga var å vise behovet for utbetringar på

vegnettet, sett frå skogbruket sitt perspektiv. Minstekav på

vegstandard for tømmerbil med henger er i dag : Bk10 – 19,50

meter –maks totalvekt 50 tonn.

Prioriteringsliste offentlege vegar

I tabellen nedanfor er dei naudsynte tiltak på dei offentlege vegane sett opp med prioritering.

Vurderinga er gjort på fagleg basis, med omsyn til blant anna mengda skog som skal ut og alder på

skogen som soknar til dei ulike vegane. Dette som eit bidrag til prioritering av vegstrekningar som må

utbetrast.

Det er ikkje sett på kva type tiltak som gjer at desse vegane ikkje kan skrivast opp. På nokre at vegane

kan det være omfattande utbetring, medan andre er det snakk om ein snuplass eller ei

kurveutbetring. Dette må då prosjekterast i samråd med kommunen eller fylkeskommune.

66

Tabell 11: Registrerte flaskehalsar på kommunale vegar i Sogndal kommune i 2018.

Kommunale vegar

Prioritet Tiltaksnr/id Vegstrekning Vegdata i dag Tiltak

2 KV49 - Åberge Bk8 – 32 t – 15 m Ny veg frå Kløvhola

1 KV702 Skjeldestad - Flatane Bk 6 – 28 t – 12,4 m

4 Kv32 – Kvam - Flåten Bk6 – 28 t -12,4 m

7 Kv33 – Fossane England Bk8 – 32 t – 15 m

6 Kv21 – Lerheim – Tylden bru Bk8 – 32 t – 12,4 m

9 Kv25/26 -Gjerde – Kalbakken - Reppen Bk6 – 28 t – 12,4 m

3 Kv221 - Distad- Rauboti Bk8 – 32 t – 12,4 m

8 Kv225 – Skeie bru- Skeie/Vårstølen Bk8 – 32 t – 12,4 m

5 Kv218 Skarestad - Supphella Bk8 – 32 t – 12,4 m

Tabell 38: Registrerte flaskehalsar på fylkesvegar i Sogndal kommune i 2018..

Fylkes- og riksvegar

Prioritet

Tiltaksnr/id Vegstrekning Vegdata i dag Tiltak

1 FV212- Nedrehagen-Lerheim B10 – 50 tonn – 12,4 m

3 FV212 – Skjeldestad- Kvåle bru B8 – 32 tonn – 12,5 m

2 Fv152 – Fjærland kai - Distad Bk10 – 50 t – 12,4 m

Av fylkesvegar har Fv212 Nedrehagen-Lerheim høgst prioritet. Alt tømmeret på dekningsområda Stedje skal ned denne vegen, totalt om lag 50 000 kbm

Her vil dette utgjer eit kippetillegg på totalt kr 2 mill. kr så frem ein ikkje kan køyre med bil og hengar.

67

12 Viktige kjelder

1) Kartverktøyet Kilden frå NIBIO https://kilden.nibio.no/?X=7334000.00&Y=400000.00&zoom=0&lang=nb&topic=arealinformasjon&bgLayer=graatone_cache

2) Vegkart frå Statens vegvesen https://www.vegvesen.no/vegkart/vegkart/#kartlag:geodata/@600000,7225000,3

3) Normaler for landbruksveier – med byggebeskrivelse http://www.skogkurs.no/vegnormaler/

4) Norges lovar – digital base

https://lovdata.no/

https://kilden.nibio.no/?X=7334000.00&Y=400000.00&zoom=0&lang=nb&topic=arealinformasjon&bgLayer=graatone_cache

https://www.vegvesen.no/vegkart/vegkart/#kartlag:geodata/@600000,7225000,3

http://www.skogkurs.no/vegnormaler/

https://lovdata.no/

Sogndal kommune · I 2014 gav representantar i skognæringa ut ein rapport (skog22) om dagens...

Documents

Transcript of Sogndal kommune · I 2014 gav representantar i skognæringa ut ein rapport (skog22) om dagens...