SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri...

18
SİMÜLASYONLU PERİTON DİYALİZ UYGULAMASININ ÖĞRENC İLERİN PS İKOMOTOR BECERİLERİ ÖZ- YETERLİLİĞİNE ETKİSİ Yrd. Doç. Dr. Eylem TOPBAŞ, Öğr. Gör. Gülay BİNGÖL, Öğr. Gör. Öznur GÖRGEN, Yrd. Doç. Dr. Banu TERZİ Amasya Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü

Transcript of SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri...

Page 1: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

SİMÜLASYONLU PERİTON DİYALİZ UYGULAMASININ

ÖĞRENCİLERİN PSİKOMOTOR BECERİLERİ Ö Z- YETERLİLİĞİNE ETKİSİ

Yrd. Doç. Dr. Eylem TOPBAŞ,

Öğr. Gör. Gülay BİNGÖL, Öğr. Gör. Öznur GÖRGEN,

Yrd. Doç. Dr. Banu TERZİ

Amasya Üniversitesi

Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü

Page 2: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

SUNUM PLANI

GİRİŞ

AMAÇ

GEREÇ VE YÖNTEM

BULGULAR

SONUÇ

Page 3: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GİRİŞ-I

• Sağlık bakımı sistemi içinde bir disiplin olan hemşirelikte, eğitim sürecibüyük önem taşımaktadır. Hemşirelik eğitimi öğrencilere mesleğingerektirdiği çağdaş rolleri kazandıracak yeterlilikte bilişsel, duyuşsal vepsikomotor öğrenme alanlarını kapsayan bir eğitim sistemigerektirmektedir.1

• Gelişen teknoloji ve eğitim bilimi öğrenciyi aktif kılan ve gerçek hayatagüvenle hazırlayan yöntemleri karşımıza çıkarmaktadır.

• Bu yöntemlerden biri olan simülasyon, çağdaş gelişimi yakalama çabasıdoğrultusunda hemşirelik öğrencilerine yaşam durumlarınıdeneyimledikleri gerçekçi bir öğrenme ortamı sağlamakla birlikte hastabakımının geliştirilmesi ve hasta güvenliğinin sağlanmasında eğitiminönemli bir parçası olarak görülmektedir.2,3

1. Göriş, S., Bilgi, N. ve Bayındır, S. K. (2014). Hemşirelik eğitiminde simülasyon kullanımı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29.

2. Edeer, A.D., Dicle, A. (2014). Ameliyat öncesi ve sonrası bakım yönetiminin bilgi işleme kuramına dayalı bilgisayar destekli simülasyonla yapılandırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 7 (3), 212-217.

3. Terzioğlu, F., Kapucu, S., Özdemir, L., Boztepe, H., Duygulu, S., Tuna, Z. vd. (2012). Simülasyon yöntemine ilişkin hemşirelik öğrencilerinin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 16-23.

Page 4: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GİRİŞ-II

• Simülasyon araçları ileri teknoloji içermeyen temel plastik

mankenler, üç boyutlu organ modelleri olabileceği gibi,

bilgisayar ve videoya dayalı, gerçekçi ve aslına uygunluğu

yüksek girişimsel ileri teknolojiyi içeren simülasyonlar da

olabilir.4

4. Mıdık, Ö., Kartal, M. (2010). Simülasyona dayalı tıp eğitimi. Marmara Medical Journal, 23 (3), 389-399.

Page 5: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GİRİŞ-III

• Son dönem böbrek yetmezliği olan hastalarda alternatif tedavi

yöntemlerinden birisi olan PD, periton kapillerlerindeki kan ve diyalizat

arasında solütlerin difüzyonu ve hipertonik solüsyonların periton

boşluğuna ultrafiltrasyona yol açmaları, peritonun bir diyaliz membranı

olarak kullanılması esaslarına dayanmaktadır.

• PD sistemi temel olarak, peritona giriş sağlayan bir yol ile periton

boşluğuna diyalizatın verilmesi, belirli bir süre tutulması ve bu süre

sonunda boşaltılması şeklinde olmaktadır.4

4. Türkmen, A. (2008). Periton diyalizi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 6(1), 7-10.

Page 6: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GİRİŞ-IV

• PD sırasında görülebilecek en sık ve en önemli

komplikasyonlardan birisi peritonittir.

• Bu nedenle PD uygulamasında bağlantının doğru teknikle

yapılması olası enfeksiyöz komplikasyonların önlenmesi

açısından oldukça önemlidir.

Page 7: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

AMAÇ

• Hemşirelik öğrencilerinde simülasyonlu periton diyaliz

uygulamasının öğrencilerin psikomotor becerileri ve öz

yeterliliğine etkisini değerlendirmektir.

Page 8: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

ARAŞTIRMANIN HİPOTEZLERİ

• Deney ve kontrol grubuarasında PD uygulamasıpsikomotor beceri toplampuanları açısından fark vardır.

HİPOTEZ 1

• Deney ve kontrol grubuarasında PD uygulaması öncesive sonrası öz-yeterlilikpuanları açısından fark vardır.

HİPOTEZ 2

Page 9: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GEREÇ ve YÖNTEM-I

Araştırmanın Tipi: Deneysel

Araştırmanın Evreni ve Örneklemi: Toplam 28 öğrenci (Deney ve kontrol)

Veri Toplama Araçları: Becerideğerlendirme kontrol listesi, Öz-yeterlilikölçeği

Page 10: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GEREÇ ve YÖNTEM-II

Veri Toplama Araçları:

1- Beceri değerlendirme kontrol listesi: Araştırmacılar tarafındanhazırlanan kontrol listesinde PD uygulama basamakları yeralmaktadır. Bu liste aynı zamanda öğrencilere PD uygulamarehberi olarak önceden verilmiştir.

2- Öz-yeterlilik ölçeği: Toplam 10 maddeden oluşan 4’lü likerttipindeki ölçek, öğrencilere PD uygulaması öncesi vesonrasında uygulandı.

Page 11: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GEREÇ ve YÖNTEM-III

Araştırmanın Uygulama Aşamaları

III. AŞAMA

Deney grubu; PD uygulama öncesi ve sonrası öz-yeterlilik ölçüldü.

Kontrol grubu; PD uygulama öncesi ve sonrası öz-yeterlilik ölçüldü.

II. AŞAMA

Deney grubu; PD simülatörü üzerindePD uygulama kontrol listesi iledeğerlendirildi.

Kontrol grubu; PD simülatörü üzerindePD uygulama kontrol listesi iledeğerlendirildi.

I. AŞAMA

Deney grubu; teorik eğitim ve PDsimülatörü üzerinde demonstrasyon

Kontrol grubu; teorik eğitim ve video gösterimi

ARAŞTIRMANIN UYGULAMA AŞAMALARI

Page 12: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

GEREÇ ve YÖNTEM-IV

Etik Yaklaşım

• Araştırmanın yapılabilmesi için üniversitenin etik kurulundan,sağlık yüksekokulunun yönetim kurulundan ve öğrencilerdengerekli yazılı izinler alındı.

İstatistiksel Analiz

• Veriler SPSS 21.0 paket programında girilerek sayı, yüzdelikdağılım; bağımsız ve eşleştirilmiş gruplarda t-testihesaplamaları yapıldı.

Page 13: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

BULGULAR

Page 14: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

BULGULAR

Deney ve kontrol grubu arasında PD uygulaması

psikomotor beceri toplam puanları açısından istatistiksel

olarak anlamlı bir farklılık vardır (p<0.05) (Tablo 1).

{HİPOTEZ 1 GERÇEKLEŞTİ}

Deney ve kontrol grubu arasında PD uygulaması öncesi

ve sonrası öz-yeterlilik puanları açısından istatistik

olarak anlamlı bir farklılık yoktur (p>0.05) (Tablo 1).

{HİPOTEZ 2 GERÇEKLEŞMEDİ}

Page 15: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

Tablo 1. Deney ve kontrol grubunun PD uygulaması psikomotor beceri, uygulama öncesi ve sonrası öz-yeterlilik toplam puanlarının karşılaştırılması

(n=28)

Page 16: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

Tablo 1. Deney ve kontrol grubunun PD uygulaması psikomotor beceri, uygulama öncesi ve sonrası öz-yeterlilik toplam puanlarının karşılaştırılması

(n=28)

Page 17: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

SONUÇ

• Simülasyon tekniği ile PD uygulamasının öğrencilere gösterilmesi

psikomotor becerilerin geliştirilmesinde etkilidir.

• PD uygulaması gibi çok titiz çalışmayı gerektiren uygulamalar gerçek hasta

bireylerde denenmeden önce simülatörler üzerinde çalışılabilir.

• Sadece hemşirelik öğrencilerinde değil klinikte diyaliz ünitelerinde çalışan

hemşirelerin eğitiminde de bu öğretim yöntemi kullanılabilir.

• Bu şekilde PD uygulamasında ortaya çıkabilecek enfeksiyon gibi

komplikasyonlar önlenebilir.

Page 18: SİMÜLASYONLU PER İTON DİYALİZ UYGULAMASININ … · Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 25-29. 2. Edeer, A.D., Dicle, A. (4). Ameliyat öncesi

TEŞEKKÜRLER