slide 3

การสร�างแบบจำาลองข้�อมู�ลและแผนภาพอ�อาร�

LECTURE 3

มูาร�สา ก�ณฑาทร�พย์�

Entity – Relationship Model

เรี�ยกสั้�น ๆว่ า E-R Model ถู�กคิ�ดคิ�นโดย Chen (1976)  เป็�นแบบจำ�าลองที่� ใช้�แสั้ดงการีออกแบบฐานข้�อมู�ลรีะด�บแนว่คิ�ด(High – level Conceptual Data Model)  เป็�นอ�สั้รีะจำาก DBMS  E-R Model แสั้ดงเคิ�ารี างฐานข้�อมู�ล ที่� ป็รีะกอบด�ว่ย เอนที่�ตี� (Entity) , แอที่ที่รี�บ�ว่ตี( (Attribute) และคิว่ามูสั้�มูพั�นธ์(รีะหว่ างเอนที่�ตี� (Relationship)  ผลการีออกแบบ E-R Model การีเข้�ยนแผนภาพั Entity Relationship  Diagram (ERD) 

Entity – Relationship Model

ERD เป็�นเคิรี. องมู.อใช้�อธ์�บายองคิ(ป็รีะกอบและข้�อก�าหนดข้องฐานข้�อมู�ล ที่� น�กว่�เคิรีาะห(และออกแบบรีะบบใช้�เป็�นสั้. อกลางในการีสั้. อสั้ารีรีะหว่ างผ��ใช้�และน�กพั�ฒนาโป็รีแกรีมู  เน. องจำากมู�สั้�ญล�กษณ์(ที่� สั้. อคิว่ามูหมูายให�เข้�าใจำได�ง าย หล�งจำากออกแบบฐานข้�อมู�ลและเข้�ยนแผนภาพั ERD ที่� ถู�กตี�องเหมูาะสั้มูก�บรีะบบงานแล�ว่  และเล.อกรีะบบจำ�ดการีฐานข้�อมู�ล (DBMS) ที่� จำะน�ามูาใช้�งานได�แล�ว่  ก5จำะที่�าการีแป็ลง (Mapping Data Model)แผนภาพั ERD  ให�เป็�นเคิ�ารี างฐานข้�อมู�ลให�สั้อดคิล�องก�บรีะบบการีจำ�ดการีฐานข้�อมู�ลที่� เล.อกใช้�  

แบบจำ�าลองข้�อมู�ล

แบบจำาลองเชิ�งกรอบแนวคิ�ด (Concepetual Data Models)แบบจำาลองเชิ�งตรรกะ (Logical Data Models)

แบบจำาลองเชิ�งกาย์ภาพ (Physical Data Models

Customer

PK Cust_ID

Name

Address

Tel

Order

PK Order_ID

FK1 Cust_ID

FK2 Pro_id

OrderDate

Product

PK Pro_ID

ProName

ล�กคิ�า ส�นคิ�าส�$งซื้&'อ

1 M

CustomerPK Cust_ID Char(5)

Name Char(30)

Address Char(50)

Tel Char(10)

OrderPK Order_ID Char(5

)

FK1

Cust_ID Char(5)

FK2

Pro_id Char(10)

OrderDate

Date

ProductPK

Pro_id Char(10)

ProName

Char(30)

submit

submit

include

include

1 M

1 M

1 M

1 M

หมูาย์ถึ+ง  กล-.มูข้องส�$งต.าง ๆ ท�$เราสนใจำจำะเก1บข้�อมู�ลไว�ในฐานข้�อมู�ล  ซื้+$งอาจำจำะเป็5น บ-คิคิล  สถึานท�$  การกระทา  หร&อ ก�จำกรรมูต.าง ๆ ต�วอย์.างข้องเอนท�ต� ได�แก. เอนท�ต�ท�$เป็5น บ-คิคิล เช้ น พัน�กงาน , น�กศึ7กษา , อาจำารีย(  ,

แพัที่ย( , พัยาบาล , ผ��ป็8ว่ย , น�กบ�น , พัน�กงานข้�บรีถู   เป็�นตี�น

เอนท�ต�ท�$เป็5น สถึานท�$ เช้ น ป็รีะเที่ศึ , จำ�งหว่�ด , อ�าเภอ , น�าตีก , ภ�เข้า , โรีงแรีมู , ห�องพั�ก , ห�องเช้ า , ห�องเรี�ยน   เป็�นตี�น

เอนท�ต�ท�$เป็5น ว�ตถึ- , ส�$งข้อง , อ-ป็กรณ� เช้ น  รีถู , สั้�นคิ�า , หน�งสั้.อ , อะไหล , ว่�ตีถู9ด�บ , อาหารี , เคิรี. องใช้�   เป็�นตี�น

เอนท�ต�ท�$เป็5น นามูธรรมู  เช้ น  ว่�น , ว่�ช้า , คิว่ามูสั้ามูารีถูพั�เศึษ , คิ�าที่�านาย , คิ�าพัยากรีณ์(  เป็�นตี�น

เอนท�ต� (Entity หร&อ Entity Type)

หมูาย์ถึ+ง  กรณ�ต�วอย์.างท�$แตกต.างก�นข้องเอนท�ต� เชิ.น น�กศึ+กษา 1 คิน , รถึย์นต� 1 คิ�น , การเจำ1บป็9วย์ 1 คิร�'ง , หน�งส&อ 1 เล.มู , ภาพย์นตร� 1 เร&$อง , เหต-การณ� 1 เหต-การณ� 

ด�งน�'น เอนท�ต� (Entity Type) “น�กศึ+กษา มู�”น�กศึ+กษา  100 คิน หมูาย์ถึ+ง  มู� Entity Instance 100 ข้�อมู�ลท�$แตกต.างก�นคินละคิน เป็5นต�น

Entity Instance หร&อ Entity Occurrence

องคิ�ป็ระกอบข้องโมูเดลแบบ E-R

เอนท�ต� (Entity)

แอททร�บ�วท� (Attribute)

คิวามูส�มูพ�นธ� (Relationshi

p)

ชิ&$อเอนท�ต�

ชิ&$อแอททร�บ�วต�

ชิ&$อคิวามูส�มูพ�นธ�

          แอที่ที่รี�บ�ว่ตี((Attribute)  หมูายถู7ง ล�กษณ์ะหรี.อคิ9ณ์สั้มูบ�ตี�ที่� น�ามูาอธ์�บายเอนที่�ตี� และ คิว่ามูสั้�มูพั�นธ์(  ตี�ว่อย างข้องแอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ข้องเอนที่�ตี�  เช้ น แอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ข้องเอนที่�ตี� น�กศึ7กษา ได�แก   รีห�สั้น�กศึ7กษา “ ” , คิ�าน�าหน�าช้. อ , ช้. อ , นามูสั้ก9ล , ว่�นเก�ด , โป็รีแกรีมูว่�ช้าที่� สั้�งก�ด , เกรีดเฉล� ยสั้ะสั้มู  แอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ข้องเอนที่�ตี� ผ��ป็8ว่ย   ได�แก รีห�สั้ผ��ป็8ว่ย “ ” , ช้. อ , นามูสั้ก9ล , สั้ถูานภาพั , ว่�นที่� เข้�ารี�กษาคิรี�งแรีก , ที่� อย� , โที่รีศึ�พัที่(แอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ข้องเอนที่�ตี� สั้�นคิ�า ได�แก รีห�สั้สั้�นคิ�า “ ” , ช้. อสั้�นคิ�า , รีาคิา/หน ว่ย , จำ�านว่นคิงเหล.อ แอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ข้องเอนที่�ตี�  ว่�ช้าเรี�ยน   ได�แก   รีห�สั้ว่�ช้า “ ” , ช้. อว่�ช้า , จำ�านว่นหน ว่ยก�ตี

แอททร�บ�วต� (Attribute)

ป็ระเภทข้องแอททร�บ�วท�

สามูารถึจำาแนกได� 6 ป็ระเภท คิ&อ1. แอที่ที่รี�บ�ว่ที่(แบบธ์รีรีมูดา (Simple

Attribute หรี.อ Atomic Attribute)

2. แอที่ที่รี�บ�ว่ที่(แบบ รี ว่มู (Composite Attribute)

3. แอที่ที่รี�บ�ว่ที่( ที่� เป็�นคิ�ย(หล�ก (Key Attribute)

4. แอที่ที่รี�บ�ว่ที่( (Single Attribute)5. แอที่ที่รี�บ�ว่ที่( (Multi-Valued Attribute) 6. แอที่ที่รี�บ�ว่ที่(สั้.บเน. อง (Derived

Attribute)

หมูาย์ถึ+ง  แอที่ที่รี�บ�ว่ที่(ที่� ไมู สั้ามูารีถูแยกข้�อมู�ลออกเป็�นข้�อมู�ลย อย ๆ ได�อ�ก ตี�ว่อย างเช้ น รีห�สั้น�กศึ7กษา “ ” , “เง�นเด.อน   ไมู สั้ามูารีถูแยกออกเป็�นข้�อมู�ลอ. น ได�อ�ก ”สั้�ญล�กษณ์(ที่� ใช้�คิ.อ ว่งรี�เสั้�นข้อบเสั้�นเด� ยว่ มู�ช้. อแอที่ที่รี�บ�ว่ที่(บรีรีจำ9อย� ภายใน

แอททร�บ�วท�แบบธรรมูดา (Simple Attribute หร&อ

Atomic Attribute)

หมูาย์ถึ+ง แอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ที่� สั้ามูารีถูแบ งออกเป็�นแอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ย อย ๆ ได�อ�ก เช้ น   แอที่ที่รี�บ�ว่ตี( ที่� อย�  สั้ามูารีถูแบ งออก“ ”เป็�นแอที่ที่รี�บ�ว่ตี(ย อยได�เป็�น บ�านเลข้ที่� , ถูนน , ตี�าบล , อ�าเภอ , จำ�งหว่�ด เป็�นตี�น  สั้�ญล�กษณ์(ที่� ใช้�แสั้ดง Composite Attribute คิ.อว่งรี�เสั้�นข้อบเสั้�นเด� ยว่ แตี มู�ว่งรี�ย อยมูาเช้. อมูตี อด�ว่ย ด�งรี�ป็ที่� 6.3

แอททร�บ�วท�แบบร.วมู (Composite Attribute) 

แอททร�บ�วท�ท�$มู�คิ.าข้องข้�อมู�ลในแต.ละสมูาชิ�กข้องเอนท�ต�'ไมู.ซื้'าก�น ทาให�สามูารถึระบ-คิวามูแตกต.างข้องสมูาชิ�กในเอนท�ต�'ได�

แอททร�บ�วท�แบบคิ�ย์� (Key Attribute)

หมูาย์ถึ+ง  แอททร�บ�วต�ท�$คิ.าข้องข้�อมู�ลได�เพ�ย์งคิ.าเด�ย์วในแต.ละแอททร�บ�วต�  ส�ญล�กษณ�ท�$แทนใชิ�เหมู&อนแอททร�บ�วท�แบบธรรมูดา เชิ.น - แอททร�บ�วต� รห�สน�กศึ+กษา ข้อง“ ”น�กศึ+กษาแต.ละคินก1จำะมู�รห�สน�กศึ+กษาเพ�ย์งรห�สเด�ย์ว 

- บ-คิคิลหน+$งคินมู�เพศึเด�ย์ว พน�กงานหน+$งคินมู�เง�นเด&อนเพ�ย์งคิ.าเด�ย์ว

แอททร�บ�วท�แบบมู�คิ.าข้�อมู�ลคิ.าเด�ย์ว

(Single-valued Attribute)

หมูาย์ถึ+ง  แอททร�บ�วท�เด�ย์วท�$กาหนดให�สามูารถึมู�คิ.าได�มูากกว.า 1 คิ.า ส�ญล�กษณ�ท�$ใชิ�คิ&อวงร�ท�$มู�เส�นข้อบเป็5นเส�นคิ�. บรรจำ-ชิ&$อ แอททร�บ�วท�

เชิ.น ในเอนที่�ตี� พัน�กงาน ป็รีะกอบด�ว่ย แอที่ที่รี�“ ”บ�ว่ตี( รีห�สั้พัน�กงาน , ช้. อ-นามูสั้ก9ล , เง�นเด.อน , คิว่ามูสั้ามูารีถูพั�เศึษ  

เมู. อพั�จำารีณ์าแล�ว่พับว่ า พัน�กงาน 1 คิน มู�รีห�สั้พัน�กงาน 1 คิ า , ช้. อและนามูสั้ก9ล 1 คิ า , เง�นเด.อนมู� 1 คิ า แตี อาจำจำะมู�คิ าข้�อมู�ลคิว่ามูสั้ามูารีถูพั�เศึษมูากกว่ า 1 อย าง หรี.อ มู�แคิ คิว่ามูสั้ามูารีถูพั�เศึษเด�ยว่ หรี.อ ไมู มู�คิว่ามูสั้ามูารีถูพั�เศึษเลยก5ได�

แอททร�บ�วท�ท�$มู�คิ.าข้�อมู�ลหลาย์คิ.า (Multi-valued Attribute)

Multi-valued Attribute

แอที่ที่รี�บ�ว่ที่(ที่� คิ าข้องข้�อมู�ลในแตี ละสั้มูาช้�กข้องเอนที่�ตี�ได�มูาจำากการีน�าคิ าข้องข้�อมู�ลในแอที่ที่รี�บ�ว่ที่(อ. นที่� มู�อย� ในแตี ละสั้มูาช้�กข้องเอนที่�ตี�มูาที่�าการีคิ�านว่ณ์

ไมู จำ�าเป็�นตี�องเก5บไว่�ในฐานข้�อมู�ลเพัรีาะข้�อมู�ลตี�องมู�การีเป็ล� ยนแป็ลงคิ าที่9กคิรี�งเมู. อมู�การีคิ�านว่ณ์ เช้ น อาย9สั้ามูารีถูคิ�านว่ณ์ได�จำากว่�นเด.อนป็;เก�ด

• Derived Attribute

พัน�กงาน อาย9

ว่/ด/ป็เก�ด

ป็ระเภทข้องแอททร�บ�วท�

แสดงคิวามูส�มูพ�นธ�ระหว.างป็ระเภทข้องเอนท�ต� แอททร�บ�วท� และสมูาชิ�กข้องเอ

นท�ต�

แอททร�บ�วท�ท�$เป็5นต�วชิ�'เฉพาะสมูาชิ�กข้องเอนท�ต�

หมูาย์ถึ+ง  คิวามูส�มูพ�นธ�ระหว.างเอนท�ต�ต.าง ๆ   ต�วอย์.างเชิ.น  

เราสามูารถึกาหนดคิวามูส�มูพ�นธ�ให�ก�บอาจำารย์� สวย์ ก�บน�กศึ+กษา น.าร�ก ให�มู�คิวามู“ ” “ ”ส�มูพ�นธ�ก�นโดย์อาจำารย์� สวย์ เป็5นอาจำารย์�ท�$“ ”ป็ร+กษาข้องน�กศึ+กษา น.าร�ก“ ”

คิวามูส�มูพ�นธ� (Relationship)

กล-.มูคิวามูส�มูพ�นธ� เป็5นท�$“ป็ร+กษา”

กล-.มูคิวามูส�มูพ�นธ� (Relationship Set)  คิ&อ กล-.มูข้องคิวามูส�มูพ�นธ�ระหว.างกล-.มูข้องเอนท�ต� (Entity Type) พ�จำารณาต�วอย์.างคิวามูส�มูพ�นธ�ระหว.างอาจำารย์�ก�บน�กศึ+กษาท�$มู�คิวามูส�มูพ�นธ�เป็5นอาจำารย์�ท�$ป็ร+กษา

อาจำารย์� น�กศึ+กษา

เป็5นท�$

ป็ร+กษา

1 M

Relationship

1. จำงวาดร�ป็ ER Diagram ข้องระบบร�านเชิ.าว�ด�โอแห.งหน+$ง ป็ระกอบด�วย์

ข้�อมู�ลสมูาชิ�ก (Member) ข้�อมู�ลท�$เก1บ รห�สล�กคิ�า , ชิ&$อ , ท�$อย์�.(บ�านเลข้ท�$/ถึนน/หมู�.บ�าน/ตาบล/อาเภอ/จำ�งหว�ด/รห�สไป็รษณ�ย์�),เบอร�โทร,ว�นเด&อนป็=เก�ด,อาย์-

ข้�อมู�ลชิ&$อเร&$อง (Title) ข้�อมู�ลท�$เก1บ รห�สเร&$อง, ชิ&$อเร&$อง , ชิ&$อผ��กาก�บ , ชิ&$อน�กแสดง (Muti-Value Attribute)

ข้�อมู�ลป็ระเภท( Category) ข้�อมู�ลท�$เก1บ รห�สป็ระเภท,ราย์ละเอ�ย์ด

แบบฝึ?กห�ด

เฉลย์แบบฝึ?กห�ดแฟ้Aมู

สมูาชิ�ก

รห�สล�กคิ�า

ชิ&$อท�$อย์�.เบอร�โทร

แฟ้Aมูชิ&$อเร&$อง

รห�สเร&$อง

ผ��กาก�บ

ชิ&$อเร&$อง

น�กแสดง

แฟ้Aมูป็ระเภท

ราย์ละเอ�ย์ด

รห�สป็ระเภท