Skólanámskrá Austurborgar Síða 2³lanámskrá_Austurborgar.pdf · Putaland 2-3 ára börn...

Skólanámskrá Austurborgar Síða 2


Efnisyfirlit

SKÓLANÁMSKRÁ AUSTURBORGAR .................................................................................................................. 4

LEIKSKÓLINN AUSTURBORG ............................................................................................................................. 5

LEIÐARLJÓS AUSTURBORGAR ........................................................................................................................... 6

NÁM Í LEIKSKÓLA ............................................................................................................................................. 7

NÁM OG LEIKUR ...................................................................................................................................................... 7

NÁM Í DAGLEGU LÍFI ................................................................................................................................................. 8

NÁMSUMHVERFI ................................................................................................................................................... 11

GRUNNÞÆTTIR MENNTUNAR ......................................................................................................................... 12

UPPELDISSTEFNA AUSTURBORGAR ................................................................................................................ 14

STARF Í ANDA REGGIO EMILIA .................................................................................................................................. 15

UMHVERFISMENNT ................................................................................................................................................ 16

BARNASÁTTMÁLI SAMEINUÐU ÞJÓÐANNA ................................................................................................................... 16

ÚTIKENNSLA ......................................................................................................................................................... 16

UPPELDISSTEFNA ................................................................................................................................................... 17

NÁMSSVIÐ LEIKSKÓLA .................................................................................................................................... 18

LÆSI OG SAMSKIPTI ................................................................................................................................................ 19

HEILBRIGÐI OG VELLÍÐAN ......................................................................................................................................... 20

SJÁLFBÆRNI OG VÍSINDI ........................................................................................................................................... 21

SKÖPUN OG MENNING ............................................................................................................................................ 21

HEFÐIR OG HÁTÍÐIR ....................................................................................................................................... 23

TENGSL SKÓLASTIGA ............................................................................................................................................... 26

SAMSTARFSAÐILAR ................................................................................................................................................. 28

MAT Á STARFI ................................................................................................................................................ 29

INNRA MAT ........................................................................................................................................................... 29

YTRA MAT ............................................................................................................................................................ 29

STOÐÞJÓNUSTA ............................................................................................................................................. 30

ÖRYGGISMÁL ................................................................................................................................................. 31

SLYS .................................................................................................................................................................... 31

ÖRYGGISHRINGURINN ............................................................................................................................................. 31

ÖRYGGISTRÚNAÐARMENN. ...................................................................................................................................... 31

ÁFALLARÁÐ .......................................................................................................................................................... 32

Í LEIKSKÓLANUM ER ÁFALLARÁÐ SEM SAMAN STENDUR AF LEIKSKÓLASTJÓRA, AÐSTOÐARLEIKSKÓLASTJÓRA, KENNARA OG

SÓKNARPRESTI. SAMRÁÐ ER HAFT VIÐ AÐSTANDENDUR UM AÐKOMU SÓKNARPRESTS AÐ HVERJU MÁLI FYRIR SIG. HLUTVERK

RÁÐSINS ER AÐ VERA TIL AÐSTOÐAR VIÐ AÐ MÆTA ÞEIM ÁFÖLLUM SEM NEMENDUR, AÐSTANDENDUR OG/EÐA KENNARAR VERÐA

FYRIR. .................................................................................................................................................................. 32

VIÐBRAGÐSÁÆTLUN ............................................................................................................................................... 32

BRUNAÆFINGAR .................................................................................................................................................... 32


1. Skólanámskrá Austurborgar Samkvæmt Aðalnámskrá leikskóla frá 2011 sem gefin er út af menntamálaráðuneytinu, skal

sérhver leikskóli móta sína eigin skólanámskrá. Námskráin á að vera skrifleg og aðgengileg

öllum þeim sem málið varðar. Þar skal gera grein fyrir hvernig leikskólinn hyggst vinna að

þeim markmiðum sem aðalnámskrá leikskóla setur, hvaða leiðir verða farnar og hvernig

staðið er að mati. Jafnframt skal fjallað um þau gildi sem starf leikskólans byggist á og þær

hugmyndafræðilegu áherslur sem tekið er mið af. Í skólanámskrá eiga einnig að koma fram

þær áherslur og leiðir sem leikskólinn hefur ákveðið að fara í samskiptum við börn, starfsfólk,

foreldra og nærsamfélagið.

Skólanámskrá á að vera lifandi og í stöðugri endurskoðun. Hún skal taka mið af áhuga barna

og sjónarmiðum og skal unnin í samvinnu leikskólakennara, annars starfsfólks, barna og

foreldra. Skólanámskráin er eins konar sáttmáli um uppeldi og nám í leikskólanum.

Í nýrri aðalnámskrá er birt ný menntastefna sem á við um öll skólastig og hefur það markmið

að rækta með markvissum hætti þekkingu, leikni og viðhorf sem styrkir getu einstaklinga í

framtíðinni. Leikskólastarf byggir á lögum um leikskóla þar sem lögð er áhersla á gildi

leiksins. Leikskólar útfæra sjálfir í skólanámskrá hvernig þeir vinna með hæfnisþætti í

samræmi við aldur og þroska barna. Miða skal við námssvið leikskóla sem eru: Læsi og

samskipti, heilbrigði og vellíðan, sjálfbærni og vísindi, sköpun og menning.


2. Leikskólinn Austurborg

Leikskólinn Austurborg er við Háaleitisbraut 70 og er rekinn af Reykjavíkurborg.

Reykjavíkurborg er rekstraraðili leikskólans og sér til þess að hann starfi samkvæmt lögum,

reglugerðum og aðalnámskrá leikskóla.

Leikskólinn tók til starfa 1. júlí 1974, hann er fjögurra deilda með 100 börn samtímis og

mælist 873 m2. Fjöldi starfsmanna fer eftir aldri og viðveru barnanna hverju sinni.

Skólinn er fjögra deilda og skiptast deildarnar:

Putaland 2-3 ára börn

Bangsaland 3-4 ára börn

Ólátagarður 4-5 ára börn

Kattholt 5-6 ára börn

Við erum með útisvæði sem nýtist vel fyrir leiki og ýmiskonar útileikföng eins og hjól og

snjóþotur. Leikskólinn er miðsvæðis, staðsettur nálægt helstu samgönguæðum borgarinnar

og því auðvelt að ferðast með börnin um borgina.

Dvalartímar

Opnunartími leikskólans er frá 7:30-17:00 alla virka

daga. Dvalartími barnanna er misjafn frá 6-9 tímum

og sækja foreldrar um viðverutíma barna sinna á

rafrænni Reykjavík. Einnig fara allar breytingar á

dvalatíma barnanna þar í gegn og reynir

leikskólastjóri að koma til móts við þarfir foreldra.

Lögð er áhersla á að dvalartími barna sé virtur þar

sem vinnutími starfsmanna fer eftir fjölda barna hverju

sinni.

Þjónustumiðstöð Laugardals og Háleiti, Efstaleiti 1 er Ráðgjafar- og Þjónustumiðstöðin okkar

og þangað sækjum við sérhæfða ráðgjöf og stuðningsþjónustu. Leikskólaráðgjafar starfa á

Skóla og frístundasviði í Borgartúni 14-16.

Trúnaður

Allt starfsfólk Austurborgar er bundið þagnarskyldu um alla þá vitneskju sem það fær í starfi

um málefni barna og foreldra leikskólans. Þagnarskyldan helst þó að starfsmaður láti af

störfum. Gagnkvæmur trúnaður er mikilvægur öllum og eykur traust

innan leikskólans. Myndir sem foreldrar taka á viðburðum skólans á

ekki að birta á samfélagsmiðlum, heldur vera til einkanota.


3. Leiðarljós Austurborgar

Vil, get og kann eru einkunnarorð skólans og höfum við

þau sem leiðarljós í öllu starfi Austurborgar. Að okkar

mati eru börn góð, virk, áhugasöm og forvitin og teljum

að öll börn vilji, geti og kunni ef þau fá tækifæri til. Við

notum opnar spurningar svo börnin fái tækifæri til að

uppgötva heiminn sem mest á eigin forsendum. Við

leggjum einnig áherslu á jákvæða hvatningu til að stuðla

að auknu sjálfstæði og sjálfsöryggi í gegnum leikinn.

Börnin eru hvött til að rannsaka umhverfið sitt og nýta

öll tjáningarform sín. Í öllu starfi okkar er leitast við að

nota eins mikið val og kostur er því

það gefur barni

möguleika á að efla

skilning á eigin ábyrgð og getu. Við höfum verið í miklum

tengslum við umhverfi skólans og samfélagið allt til því

við teljum það auka víðsýni og upplifun barnanna að

fræðast um nærumhverfi sitt, svo sem heimsóknir á

elliheimilið, bókasafnið, hin ýmsu söfn og viðburði.

Umhverfi Austurborgar er sveigjanlegt. Við lítum svo á að umhverfið eigi að mótast af þeim

börnum sem í skólanum eru hverju sinni og leyfum okkur að horfa á barnið sem er hér og nú.

Í umhverfinu innan veggja leikskólans birtist menning hans og fyrir hvað hann stendur.

Austurborg er leikskóli í stöðugri þróun, þar sem börn og fullorðnir eru í góðu sambandi

hvert við annað þar sem rík áhersla er lögð á samvinnu milli foreldra, kennara og barna.


4. Nám í leikskóla

4.1 Nám og leikur

Leikur er órjúfanlegur þáttur bernskuáranna og þungamiðja leikskólastarfsins. Leikur er

sjálfsprottinn, börnum eðlislægur og er meginnámsleið barna (Aðalnámskrá leikskóla 2011).

Í bernsku afla börnin sér þekkingar í gegnum leik.

Gegnum hann læra börnin að umgangast önnur

börn, vinna saman, sýna tillitssemi og umhyggju. Þar

taka börn þátt í lýðræðislegum athöfnum þegar þau

setja fram eigin hugmyndir og virða sjónarmið

annarra. Í frjálsum leik lærir barnið að skapa með

eigin hugarheimi, það tekur ákvarðanir á eigin

forsendum og lærir að leita lausna. Leikurinn er

mikilvægasta tjáningarform barnsins og ýtir undir sköpunarþörf og þroskar athyglisgáfu þess.

Í Austurborg leggjum við áherslu á að vinna með óhefðbundinn og opinn efnivið. Örva áhuga

barnsins með því að hvetja það til að gera tilraunir og finna lausnir. Leikurinn er tæki

barnsins til að takast á við áföll og gleði lífsins um leið og hann losar um orku. Hann er

grunnur fyrir allt frekara nám og flettast því inn í allt leikskólastarfið.

Hlutverk kennarans er að taka þátt í leik barnanna, vera til staðar og grípa inn í og leiðbeina.

Hlutverk leikskólans er að styðja við nám barna í gegnum leik á sem fjölbreyttastan hátt, ætla

leiknum tíma og rými í samfellu við aðra þætti leikskólastarfsins. Leikurinn er hornsteinn

leikskólastarfsins og kennsluaðferð kennarans. Hann kallar á félagsleg samskipti, notkun

tungumálsins, tilfinningatengsl, áræðni, hreyfingu og hugmyndaflug.


Könnunarleikurinn er hluti af námsumhverfi yngstu barnanna. Þar leika börnin sér með

óhefðbundin efnivið, rannsaka og gera tilraunir með t.d. hljóð, lögun, áferð og eiginleika

hluta. Könnunarleikurinn getur staðið í allt að 45 mínútur en þriðjungur af tímanum felst í því

að taka saman. Tíminn sem fer í tiltektina ,er jafn mikilvægur og leikurinn sjálfur og er hluti af

leiknum. Markmið með könnunarleiknum er að gefa börnunum tækifæri til að auka reynslu

sína og virkja áhugahvöt með efnivið sem hvetur þau til að skoða, prófa og kanna eiginleika

þeirra.

Könnunaraðferðin er að dýpka skilning og þekkingu

barnanna á ákveðnu efni á þeirra forsendum.

Fyrst er kannað og skráð niður hvað börnin vita

um efnið og hvar áhugasvið þeirra liggur.

Verkefnið er unnið á þann hátt að það getur

tekið á sig ýmsar myndir og aldrei að vita hvert

við stefnum fyrirfram í hverju verkefni.

Verkefnin vara í mislangan tíma eftir áhuga

barnanna. Könnunaraðferðin er góð leið til að styrkja

félagslega færni þar sem unnið er í hópavinnu með

samræðum, deila upplýsingum og reynslu og komast að samkomulagi. Kennarar gera síðan

viðfangsefnið sýnilegt fyrir foreldum og börnum.

4.2 Nám í daglegu lífi

Allt starf skólans felur í sér viðamikið og samþætt nám, hvort sem það eru matartímar,

salernisferðir eða markviss þekkingaröflun í gegnum leik og með leiðbeiningu kennara. Börn

uppgötva og læra af öllu sem þau gera og taka sér fyrir hendur í leik og námi.

Heilmikið nám á sér stað í daglegu lífi leikskólans. Þegar

talað er um daglegt líf, þá eru það stundir þegar börnin

eru að mæta í leikskólann, matartíma, hreinlætisvenjur,

að klæða sig í og úr fyrir útiveru, hvíldartími,

samverustundir og kveðjan í lok dags. Allar þessar

venjur eru fastir liðir í skipulaginu. Í Austurborg leggjum

við áherslu á að efla sjálfshjálp og sjálfstæði barna í

daglegu lífi og hvetjum þau áfram til sjálfshjálpar eins

og þroski þeirra leyfir. Að líkamleg og andleg umönnun sé veitt af hlýhug og af

ábyrgðarkennd svo það leiði til trúnaðartrausts og tilfinningatengsla. Hlutverk kennarans er

að veita umönnun, vera til staðar, leiðbeina, hvetja, setja orð á athafnir og vera góð

fyrirmynd.


Að taka á móti börnum og foreldrum

Að byrja í leikskóla er stórt skref fyrir barn og foreldra þess og því mikilvægt að vel takist til

með alla aðlögun. Hér er lagður hornsteinn að öryggi barnsins og samstarfi heimilis og skóla.

Lykilatriði í aðlögun barns er því góð samvinna milli foreldra og starfsfólks. Þar verða báðir

aðilar að átta sig á þeirri breytingu sem það hefur í för með sér fyrir barn að aðlagast nýjum

aðstæðum og hversu mikilvægt það er að vel takist til ? Í Austurborg leggjum við áherslu á

að taka vel á móti börnunum og foreldum þegar þau koma í leikskólann og viljum að börnin

finni fyrir öryggi og að nærvera þeirra skipti(r) máli. Á sama hátt sköpum við skemmtilega

stund í lok dagsins svo börnin fari sátt heim og hlakki til að koma aftur í leikskólann.

Aðlögun

Áður en barn byrjar í leikskólanum er foreldrum boðið á fund

þar sem farið er yfir dvalarsamninginn og aðrar upplýsingar

sem varða leikskóladvöl barnsins. Foreldrar hitta síðan

leikskólastjóra/aðstoðarleikskólastjóra í salnum í hádeginu á

öðrum eða þriðja degi aðlögunar. Þar verður leikskólastarfið

kynnt nánar og spurningum svarað. Deildarstjóri boðar

foreldra í viðtali á meðan á aðlögun barnsins stendur til að

fá ítarlegri upplýsingar um barnið.

Þátttökuaðlögun er notuð og byggist hún m.a. á þeirri trú að

foreldrar yfirfæri eigin öryggiskennd og forvitni í þessum nýju

aðstæðum á börnin sín. Með því að foreldrar séu

þátttakendur frá fyrsta degi aðlögunar öðlist þeir öryggi um daglegt líf í leikskólanum og það

nám sem þar fer fram. Foreldrar kynnast kennurunum, öðrum börnum og foreldrum.

Hugmyndafræðin á bak við þátttökuaðlögun er Öruggir foreldrar = örugg börn

Hreinlæti

Lögð er áhersla á að börnin tileinki sér almennar hreinlætisvenjur og þroski með sér heilbrigt

og jákvætt viðhorf til líkamans. Salernisferðir eru reglulegar þar til börnin ná sjálf tökum á

þeim. Rík áhersla er lögð á að börnin þvoi hendur og þurrki eftir

bæði salernisferðir og fyrir matmálstíma. Við ræðum

einnig við börnin um hreinlæti, líkamann og klæðnað og

hvetjum þau til að hjálpa sér sjálf og hvert öðru.

Kennarar leggja sig fram um að sinna þörfum barnanna

af hlýju og nærgætni og vera í góðu sambandi við

foreldra um hreinlætisþjálfun þeirra. Unnið er

samkvæmt hreinlætisáætlun leikskólasviðs.

https://www.yumpu.com/is/document/view/27093649/hreinlaetisaaetlun-leikskola-reykjavik


Matartímar

Í Austurborg er lögð áhersla á ánægjulega

samveru barna og kennara um leið og mikið nám

fer fram. Málörvun á sér stað þegar börn og

kennarar spjalla saman og hlusta hvert á annað.

Börnin æfa fínhreyfingar um leið og þau læra að

nota hnífapör og áhöld við að skammta sér sjálf á

diskinn. Þau taka þátt í undirbúningi máltíða og

ganga frá eftir sig. Börnin læra að smakka allan

mat auk þess að læra almenna borðsiði. Í

leikskólanum er boðið upp á þrjár máltíðir á dag

þ.e. morgunmat, hádegismat, og síðdegishressingu.

Hvíld

Nægjanlegur og reglulegur svefn og góð hvíld er öllum

börnum nauðsynleg, ekki síst fyrstu ár ævinnar þegar

vöxtur og þroski er hvað örastur. Svefn- og hvíldartímar eru

því nauðsynlegir í leikskólanum til að tryggja andlega og

líkamlega vellíðan barnanna. Eftir hádegismat er hvíld á

Ólátagarði, Bangsalandi og Putalandi. Ólátagarður skiptir

hvíldinni í tvennt. Annars vegar börn sem þurfa að sofa og hins vegar

þau börn sem hvílast við tónlist eða hlusta á sögu. Á Bangsalandi og Putalandi sofa börnin

mismikið eða í samráði við foreldra. Börnin eiga sinn fasta hvíldarstað (sérstaklega yngstu

börnin) og haft er í huga að sum börn þurfa meiri nálægð við fullorðna en önnur. Lögð er

áhersla á að eiga rólega og notalega stund saman.

Fataherbergi

Lögð er áhersla á sjálfshjálp. Börnin læra

smám saman að klæða sig úr og í og að ganga

snyrtilega frá fatnaði sínum ásamt því að

hjálpa hvert öðru. Mikil umræða fer þar fram

um fatnað, líkamann, heilsuna, veðrið og

hvernig á að ganga frá. Í fataherberginu fer

fram mikið nám um hugtök, fjölda, liti o.fl.

Við gefum börnunum góðan tíma til að klæða

sig úr og í.


Útivera

Við leggjum áherslu á að börnin fari út a.m.k. einu sinni á dag. Ef veður er slæmt þá klæðum

við okkur vel og erum bara styttra úti þann daginn. Í útiverunni er allt leiksvæðið í boði og

ímyndunarafl barnsins fær að njóta sín. Kennarar af öllum deildum eru úti með börnunum

og taka þátt í að örva og hvetja þau til leikja, bæði sjálfsprottinna og skipulagðra.

Umgengni

Hæfni til samskipta er grundvöllur þess að lifa, starfa og leika sér með öðrum í sátt og

samlyndi. Hún er nauðsynleg svo að öll börn fái að njóta sín í samskiptum og læra að taka

tillit til annarra. Mikilvægur þáttur í daglegu lífi barna er umgengni og frágangur og tengist

það því að bera virðingu fyrir eigin eigum og annarra. Í Austurborg er lögð árhersla á að börn

taki þátt í að ganga frá leikefni og efniviði með aðstoð kennara og er það stór þáttur í

sjálfbærni þeirra

Samverustundir

Samverustundir eru á öllum deildum á hverjum degi

en tímasetning þeirra getur verið misjöfn á milli

deilda. Þar eru lesnar sögur, sungið, farið í ýmsa leiki

og spjallað saman. Áhersla er lögð á að allir taki þátt

og njóti samverunar en skipulag hennar tekur mið af

þroska og þörfum barna s.s hópaskiptinar og

viðfangsefni.

4.3 Námsumhverfi

Námsumhverfi leikskólans byggir á aðstöðu hans bæði inni og úti. Við lítum svo á að

umhverfið sé þriðji kennarinn og því mikilvægt að virkja umhverfið sem best til að mæta

námsþörfum barna og fullorðinna. Leitast er við að skipta svæðum deilda/ leikskólans þannig

að það mæti þörfum barna og að svigrúm skapist fyrir leik í stærri og smærri hópum.

Mikilvægt er að leikskilyrði hæfi þroska hvers og eins.


Deildir og sameiginleg svæði leikskólans eru skipulögð þannig að hver deild gengur að sínu

svæði ákveðna daga og skipuleggur starfið út frá því. Skipulagt hópastarf er í skólanum og

þá er hver hópur með sínum hópstjóra í leik og starfi. Valstundir ramma inn frjálsa leikinn og

með valinu nýtist leikumhverfi deildar betur. Í valinu er búið að ákveða hversu mörg börn

geta verið á ákveðnum svæðum en leik- og efniviður tekur mið af áhuga og getu barnanna.

Skólalóðin okkar er stór og býður uppá fjölbreytni með hæðóttu landslagi og góðum

leiktækjum. Leikskólinn er staðsettur miðsvæðis í borginni og er í alfaraleið þannig að gott

aðgengi er að ferðast um alla borg. Námsumhverfi skólans nær út fyrir leikskólalóðina þar

sem fullt er af tækifærum til upplifunar og leiks.

Í nær umhverfi skólans er; Háaleitisskóli, Kringlubókasafn, Öskjuhlíð, Svartiskógur í Fossvogi,

Nauthólsvík.

Fyrir framan skólann er gróið tún með trjáþyrpingu sem við notum allt árið til að fræðast um

náttúruna s.s. veðráttuna, trén, blóm, fugla o.fl. Útinám er mikilvægt ferli í námi skólans sem

við erum að tileinka okkur til að fræða og kenna.

5. Grunnþættir menntunar

Grunnþættirnir snúast um læsi á samfélag, menningu, umhverfi og náttúru þannig að börn

og ungmenni læri að byggja upp andlega og líkamlega færni til að bjarga sér í því samfélagi

sem við búum í og vinna með öðrum. Grunnþættirnir snúast einnig um þá framtíðarsýn,

getu og vilja til að hafa áhrif og taka virkan þátt í að viðhalda samfélagi sínu, breyta því og

þróa það. (Mennta og menningarmálaráðuneytið; Aðalnámskrá leikskóla 2011)

Grunnþáttum menntunar er ætlað að endurspeglast í öllu námi , sem fer fram í skólum.

Í leikskólanum ber að flétta áherslur þeirra inn í daglegt starf, leik og nám barna þannig að

það taki mið af barninu sjálfu, þroska þess og getu.


Grunnþættir menntunar eru;

læsi - talað mál og ritað, samræður, málörvun, læsi í umhverfi og samskipti

sjálfbærni -umgengni, virðing fyrir umhverfinu, skilja samhengi hluta, bera ábyrð á

eigin lífi og heilbrigði

lýðræði og mannréttindi - tryggja jafnan rétt, hafa áhrif og val, rökræður/gagnrýni,

taka afstöðu, virkni og þátttaka, félagsleg hæfni / umburðarlyndi / samkennd

jafnrétti - allir fái að njóta sín, jafna aðstöðumun, viðfangsefni /nálgun strákar/stelpur

heilbrigði og velferð - andleg og líkamleg heilsa barna, hvíld, næring, umhyggja,

vellíðan, hreinlæti, útivera, hreyfing, jákvæð sjálfsmynd

sköpun - listsköpun, prófa fjölbreyttan efnivið, fá útrás og prófa eitthvað nýtt,

leikurinn, leikræn tjáning, söngur, tónlist, dans

Þegar skólastarf er metið á að skoða hvernig grunnþættirnir setja mark sitt á kennslu, leik og

nám og skólastarfið í heild.

Lestur Sjálfbærni Lýðræði og mannréttindi

Heilbrigði og

velferð Sköpun Jafnrétti

Skólabragur, gildi og

viðhorf


6. Uppeldisstefna Austurborgar

Leikskólinn Austurborg starfar i anda Reggio–Emilia uppeldisstarfsins sem kennd er við

borgina Reggio Emilia á Norður- Ítalíu. Hugsuðurinn að baki hennar er uppeldisfræðingurinn

Loris Malaguzzi . Hugmyndir hans byggjast t.d. á kenningum John Dewey, Vygotsky og Jean

Piaget . Ein af aðal ástæðum þess að við viljum vinna í anda Reggio er sýn stefnunnar á nám

barna og sú áhersla sem lögð er á lýðræði og áhugahvöt þeirra.

Í Austurborg er lögð áhersla á að börn geti skoðað

einn hlut eða málefni út frá mörgum hliðum og

hvers kyns rannsóknir eru í hávegum hafðar. Við

notum opnar spurningar “hvað, hvernig og hvers

vegna“ og höfum þær að leiðarljósi í öllu starfi því

að þær gefa börnum tækifæri til að skoða og

kanna svör sín. Skynjun og sköpun er börnum

mikilvæg til að geta tengt hluti og atburði fyrri

reynslu sinni og því gefum við börnum færi á að

gera sem mest sjálf. Til að efla sjálfstæði

barnanna örvum við þau til að tjá reynslu sína og

upplifanir. Við leggjum áherslu á að virkja

áhugahvöt og efla sjálfstæði og frumkvæði

barnanna með því að gefa þeim tækifæri á að

takast á við fjölbreytt viðfangsefni sem veitir þeim

gleði og vellíðan en um leið áskoranir. Börnin eru

hvött í lausnaleit með því að leita svara, þora að prófa og læra að það sé í lagi að þurfa að

endurtaka sig – það má gera mistök.

Markmið Austurborgar er:

að sérhvert barn fái að blómstra á sínum eigin forsendum

að hvetja börn til að hafa trú á eigin getu

að börnin séu lífsglöð og þeim líði vel

að börn beri virðingu fyrir sjálfum sér, öðrum og umhverfinu

að börn, kennarar og foreldrar efli með sér jákvæða samvinnu

að börn séu sjálfsörugg, skapandi og sjálfstæð við lok leikskólagöngu sinnar

Leiðir til að ná fram settum markmiðum eru í gegnum allt sem fram fer í leikskólanum og

með því að tileinka okkur:

hrós og hvatningu til handa öllum í leikskólanum

virða getu allra og hæfileika, áhugamál og hugmyndir

að kennarar séu góð fyrirmynd


læra virðingu fyrir eigum sjálf síns og annarra

að leyfa sér að bulla og skemmta sér

kanna umhverfið og læra á það

læra að hlusta á aðra

leggja áherslu á samvinnu/hópvinnu

læra um menningu okkar og annarra

vinna að því að börnin finni til öryggis, andlega sem

líkamlega

6.1 Starf í anda Reggio Emilia

Undanfarin ár hafa leikskólarnir Hulduheimar, Engjaborg,

Brekkuborg og Austurborg átt með sér samstarf. Þessir

skólar kalla sig HEBA-leikskóla, eftir upphafsstaf hvers

skóla. Í anda Reggio Emilia er litið á barnið sem megnugt og skapandi. Börnin eru hvött til

að hugsa og tjá sig með öllum málum sínum eftir kenningum Malaguzzi um að börn hefðu

hundrað mál en tekin væru frá þeim 99. Börnin fái aðeins að halda eftir einu þ.e. hinu talaða

máli. Með því að fá að nota málin sín hundrað getur barnið reynt, skynjað og upplifað sama

hlutinn á hundrað vegu.

Umhverfi leikskóla sem starfa í anda Reggio Emilia þarf að vera skapandi svo að barnið upplifi

lýðræði í leikskólanum, að hlustað sé á það og að það hafi áhrif á umhverfi sitt beint eða

óbeint. Gæði náms er háð umhverfinu að hluta til og því þurfa kennarar að skapa umhverfið

þannig að þar sé fjölbreyttur, opinn efniviður, að borin sé virðing fyrir verkefnum barnanna

og gengið frá þeim á fallegan hátt. Fegurð og fjölbreytileiki kallar fram sköpunarmátt fólks.

Efniviður þarf að vera staðsettur í augnhæð barnanna þannig að þau geti sjálf nálgast hann

og unnið með hann út frá eigin áhuga.


6.2 Umhverfismennt

Markmið okkar er að vekja áhuga barns á náttúru og umhverfi og kenna því að umgangast

hana af ábyrgð og virðingu. Leikskólinn tekur þátt í verkefni á vegum Reykjavíkurborgar sem

nefnist Græn skref og snýst um að efla vistvænan rekstur í starfsemi borgarinnar og minnka

umhverfisáhrif.

Við flokkum pappír og plast með börnunum og þau taka sem dæmi þátt í því að losa pappír

sem ekki er endurnýttur í gám fyrir utan skólann. Eldhúsið flokkar svo plast, ál og gler að

auki. Þá leggjum við áherslu um að fræða þau um hvaðan

efniviðurinn kemur og kenna þeim að nýta betur efnivið

s.s. pappír, plast og annað sem til fellur á leikskólanum.

Heimurinn minn er fræðsluefni um umhverfismennt

ætlað börnum sem hægt er að nýta í umhverfismennt.

Barnið kynnist þannig endurvinnslu og endurnýtingu

hluta sem er byrjun á aukinni vitund og ábyrgari afstöðu

til umhverfissins. Við höfum einnig verið dugleg að fara í

vettvangsferðir með börnin þar sem gefast ótal tækifæri til þess

að kynnast dýrum, plöntum, veðri og áhrifum árstíða á lífríki og umhverfi. Einnig förum við út

og týnum rusl í okkar nánasta umhverfi með börnunum.

6.3 Barnasáttmáli sameinuðu þjóðanna

Í leikskólanum vinnum við með Barnasáttmála sameinuðu þjóðanna með elstu börnum

skólans. Markmið okkar er að kynna barnasáttmálann fyrir börnunum til þess að þau þekki

réttindi sín í samfélaginu. Unnið er með barnasáttmálann í gegnum leik og skemmtileg

verkefni. Inn í verkefnin fléttum við inn hugtök eins og jafnrétti, lýðræði og samfélag og

útskýrum í einfaldari mynd hvað það felur í sér. Við vinnum með sjálfsöryggi, framsögn,

sjálfsmynd og sjálfsþekkingu allt eftir því hvar þau eru stödd í þroska hverju sinni.

6.4 Útikennsla

Austurborg er miðsvæðis í borginni og í nærumhverfi skólans er ýmsilegt sem hægt er að

nýta til útikennslu. Sem dæmi er Fossvogsdalurinn í

göngufæri sem og Laugardalurinn. Við erum dugleg

að nýta Grasagarðinn í Laugardalnum og

Svartaskóg sem er grenndarskógur Háaleitisskóla í

Fossvoginum til þess að breyta til. Við höfum verið

að prófa okkur áfram í útikennslu og eru þrír

starfsmenn skólans í útikennsluteymi á vegum

Náttúruskóla Íslands sem mun vonandi nýtast

okkur vel áfram. Við stefnum að því að gera

útikennslu stærri þátt af daglegu starfi.

http://graenskref.reykjavik.is/http://vefir.nams.is/heimurinn/heimurinn/http://www.barnasattmali.is/


Útisvæði skólans er einnig stórt og bíður upp á mikla möguleika. Markmið okkar í útiveru er

að stuðla að fjölbreyttum leikaðferðum bæði með hefðbundnum og óhefðbundnum efnivið.

Á sumrin tökum við oft efnivið sem

oftast er nýttur inni og færum út til þess

að fá nýja vídd í verkefnin og heppnast

það alltaf mjög vel. Við nýtum okkur það

sem náttúran hefur upp á að bjóða í

bland við annað. Einnig höfum við lagt

áherslu að kenna börnunum leiki í

samræmi við aldur eins og til dæmis

„Stórfiskaleik“, „köttur og mús“ og „Rebbi hver er liturinn?“. Slíkir leikir stuðla bæði að

samvinnu, eftirtekt og ýta undir félagsfærni.

6.5 Uppeldisstefna

Við höfum skýrar, jákvæðar og einfaldar reglur, sem allir geta framfylgt. Fyrir reglum þurfa

að vera ákveðin rök og tilgangur sem börn skilja og mikilvægt er að hægt sé að standa við

þær reglur sem settar eru. Reglur eru settar til að bæta samvinnu og auka virðingu á milli

barna og kennara. Agi er ekki eingöngu notaður til að takast á við hegðunarerfiðleika, heldur

verkfæri í uppeldi sem felur í sér að skapa börnum öryggi og vellíðan.

Leikskólinn nýtir sér Uppeldi sem virkar – færni til framtíðar við agastjórnun sem er verkefni

á vegum Heilsugæslunnar. Námskeiðið er byggt á gagnreyndum, viðurkenndum

atferlisfræðum og miðast sérstaklega við börn undir 6 ára aldri. Mikil áhersla er á að laða

fram æskilega hegðun barns með því að setja meiri athygli í æskilega hegðun en óæskilega.

Með því að nýta okkur Uppeldi sem virkar – færni til framtíðar verður samræmi milli deilda

sem skapar öryggi hjá börnum og starfsfólki og ýtir undir vellíðan. Við teljum mikilvægt að

starfsfólk sé samstíga og sýni börnunum virðingu sem skapar góð skilyrði fyrir barnið til þess

að læra góð samskipti.

Markmiðið er að með þessu öðlist þau færni í samskiptum sem nýtist þeim til frambúðar. Ef

upp koma hegðunarerfiðleikar, sem er hegðun sem víkur það mikið frá viðurkenndum og

aldurstengdum viðmiðum að það gangi á rétt annarra er unnið eftir fyrirfram ákveðnum

verkferlum sem byggja einnig á Uppeldi sem virkar, færni til framtíðar og má nálgast á

heimasíðu skólans. Einnig höfum við aðgang að hegðunarráðgjöf frá Þjónustumiðstöð

Laugardals og Háaleitis.


7. Námssvið leikskóla

Börn læra í gegnum leik og daglegt starf innan dyra sem utan. Þau læra í samvinnu við önnur

börn og þegar þau fá stuðning og hvatningu frá hinum fullorðnu. Námssviðin eru samþætt

og samofin öllu í starfi leikskólans. Þau byggjast á skapandi og gangrýninni hugsun og

tengjast leik og daglegum athöfnum í leikskólanum. Við skipulagningu leikskólastarfs skal

jafnframt taka mið af leiðarljósum leikskóla, grunnþáttum menntunar og námssviðum

leikskóla.

Námssvið leikskólans samkvæmt Aðalnámskrá Menntamálaráðuneytisins eru: Læsi og

samskipti, heilbrigði og vellíðan, sjálfbærni og vísindi, sköpun og menning

Leikskólarnir Hulduheimar, Engjaborg, Brekkuborg og Austurborg, HEBA- leikskólar, hafa

verið í samstarfi undanfarin ár og haft samráð um áhersluþætti á hverju námssviði.


7.1 Læsi og samskipti

Í leikskóla teljum við að nýta eigi þau tækifæri sem gefast í daglegum samskiptum til að efla

málvitund barna þar sem börn læra ný orð og hugtök og þrói (a) áfram tungumálið.

Starfshættir leikskóla eiga að stuðla að því að börn læri að bera virðingu og umhyggju fyrir

öðru fólki og þrói með sér samkennd, tillitsemi og vináttu. Við vinnum samkvæmt læsistefnu

Reykjavíkurborgar. https://issuu.com/skola_og_fristundasvid/docs/l__sisstefna_tilbu__i__2

Í Austurborg er málrækt og málörvun rauður þráður gegnum allt nám barna sem fléttast inn í

flesta þætti leikskólastarfsins eins og með samtölum, opnum spurningum, lestri bóka og

söngstundum. Við leggjum áherslu á að auka orðaforða og málskilning barna með því að

setja orð á athafnir og eru ótal stundir í dagsins önn vel til þess fallnar eins og við matarborð,

í fataherbergi, hópastarfi og lestrar- og samverustundum.

Bókstafir eru gerðir sýnilegir í skólanum, hólf og persónuskúffur barnanna merktar ásamt því

að unnið er með bókstafi við nám og leik. Við leggjum áherslu á að nota hvert tækifæri sem

gefst til að benda á bókstafi og orð í texta þegar lesið er, tengja saman hljóð við bókstafi og

leiða börn áfram í þekkingarleit sinni. Einnig leggjum við áherslu á að ræða við börnin um öll

heimsins mál og hvetjum þau til að taka virkan þátt, segja sína skoðun og virða skoðanir

annarra.

Læsi birtist í leikskólastarfi Austurborgar í eftirtöldum áherslum:

Málvitund/málörvun

Lestur, söngur, þulur, vísur, rím, tónlist, daglegar athafnir,

samverustundir, opnar spurningar, umræður, hlustun, barn

vikunnar, ferilmappa, skráningar, útikennsla, veðurfræðingur,

loðtöflusögur, leikhús.

Leikur og nám

Hlutverkaleikur, frjáls leikur, leikræn tjáning

Þjálfa samskipti, reglur, félagsfærnisögur, barn vikunnar,

brunaverðir, tjáning, fjölmenning, foreldrasamstarf, sjálfræði,

Tölvur og Ipadar

Lífsleikni

/tilfinningatjáning

Bókin mín, Lúlli bangsi, Stiga af stigi, Númi og höfuðin sjö,

Innipúkinn, Mínir einkastaðir. Ræða skoðanir sýnar og tilfinningar.

Umhverfi/vettvangsferðir

Umferðarfræðsla, náttúran, samskipti við nær samfélag, skóli á

grænni grein, útikennsla, virðing fyrir náttúrunni,

umhverfismennt, endurnýtanlegur og náttúrulegur efniviður.

Hvetjandi umhverfi sem stuðlar að læsi í víðum skilningi svo og

jákvæðum samskiptum

Samskipti

Virðing, tilfinningar, tjáning, hlusta á barnið, sjálfræði, lýðræði,

val.

Samvinna heimilis og

skóla

Gefa foreldrum tíma, gæði í daglegum samskiptum, fundir/viðtöl

með foreldrum. Þátttaka foreldra í leikskólastarfi.

https://issuu.com/skola_og_fristundasvid/docs/l__sisstefna_tilbu__i__


7.2 Heilbrigði og vellíðan

Í leikskóla eiga börn að fá tækifæri til að fást við viðfangsefni sem taka mið af áhuga þeirra,

styrkleikum og þroska þannig að trú þeirra á eigin getu aukist og hneigð þeirra til náms eflist.

Hreyfing og vellíðan hafa jákvæð áhrif á samskipti barna, umgengni

þeirra við umhverfið sitt og hæfni þeirra til að takast á við daglegt líf

og nýjar aðstæður. Hreyfing leggur grunn að heilbrigðu líferni,

lífsstíl og vellíðan. Í Austurborg er lögð áhersla á að öllum börnum

líði vel og finni fyrir öryggi og hlýju. Mikilvægt er að börn og

kennarar upplifi sig sem getumikla og einstaka einstaklinga innan

hópsins.

Í Austurborg fá börn tækifæri til að hreyfa sig frjáls og óhindrað

bæði úti sem inni. Nægjanlegur og reglulegur svefn og góð hvíld

er öllum börnum nauðsynleg til að tryggja andlega og

líkamlega vellíðan. Lögð er áhersla á að öll börn tileinki sér

almennar hreinlætisvenjur og þroski með sér heilbrigt og

jákvætt viðhorf til líkamans.

Allt starf í Austurborg miðar að því að efla lífsleikni barnanna.

Lífsleikni er geta til að laga sig að mismunandi aðstæðum og breyta á jákvæðan hátt. Með

lífsleikni fá börnin tækifæri til að ræða skoðanir sínar og tilfinningar og koma þeim á

framfæri. Börnin læra samskipti og siðgæði og að bera virðingu fyrir sjálfum sér og öðrum.

Heilbrigði og vellíðan birtist í leikskólastarfinu í Austurborg með eftirtöldum áherslum:

Hreyfing Fjölbreytt hreyfing og leikir inni sem úti, dans, skipulagðar

leikfimisstundir vikulega, afnot af íþróttasal í Háaleitisskóla og Fram

Útivera

Dagleg útivera og frjáls leikur, útinám og vettvangsferðir.

Hreinlæti / umhirða

Hreinlætisvenjur, umræður við börnin um mikilvægi heilbrigðis og

jákvæðs viðhorfs til líkamans.

Mataræði

Reynt er að bjóða uppá fjölbreytt og hollt mataræði, ávextir og

grænmeti daglega, hvetja börnin til að smakka allan mat ásamt því

að börnin komi með tillögur að matseðli.

Hvíld/slökun

Hvíld yngstu barna og sögustund eldri barna.

Lífsleikni

Efla sjálfsmynd barna, að börnin fái tækifæri til ræða skoðanir sínar

og tilfinningar með aðstoð námsgagna eins og stig af stigi, Númi,

líkaminn minn og mínir einkastaðir.


7.2 Sjálfbærni og vísindi

Í leikskóla á að leggja áherslu á sjálfstæði og frumkvæði og hvetja á hvert barn til að taka ábyrgð á sjálfu sér. Starfshættir leikskóla eiga að stuðla að virðingu barna fyrir náttúru og umhverfi sínu. Í Austurborg sköpum við börnum möguleika á að uppgötva og upplifa umhverfið og taka þátt í félagslegum samskiptum. Vettvangsferðir eru farnar um borgina og börnin fá tækifæri til að læra um heiti trjáa, blóma, fugla og skordýra. Þau læra jafnframt um hringrás árstíða og umgengni um umhverfi og náttúru. Þau læra að bera virðingu fyrir öllu lífi í náttúrunni. Hvert barn nýtir reynslu sína til að læra og búa til nýja þekkingu um leið. Í Austurborg fylgjum við Grænum skrefum Reykjavíkurborgar. Börnin taka þátt í að flokka og við leggjum áherslu á að fræða þau um hvaðan efniviðurinn kemur og kennum þeim að endurnýta hann betur s.s. pappír, plast og annað sem til fellur á leikskólanum. Í umhverfismennt nýtum við okkur ýmis verkefni og er Heimurinn minn fræðsluefni ætlað börnum til að vekja áhuga þeirra á náttúru og umhverfi. Vísindanám er mikilvæg leið í þroska og námi barna og grípum við þau tækifæri sem gefast í leik og starfi til að styðja við það. Börnin kynnast möguleikum á notkun tækninnar eins og tölva, myndavéla, myndvarpa, ljósaborða og spjaldtölva. Börn og kennarar hafa aðgang að fjölbreyttum efnivið til að skoða, hlusta, bragða, handleika, flokka og bera saman. Við notum vatn, jarðveg, jarðleir og ýmis tæki til rannsókna. Sjálfbærni og Vísindi birtast í leikskólastarfinu í Austurborg með eftirtöldum áherslum:

Virðing fyrir umhverfi og náttúru

Við leyfum börnunum að horfa, hlusta, snerta og upplifa umhverfi sitt með því að nota útikennslu og útinám í starfinu.

Rannsaka, uppgötva og njóta Við ýtum undir forvitni, ígrundun og vangaveltur barna til að spyrja spurninga og leita mismunandi lausna. Við hvetjum þau til að setja sig í spor ólíkra aðstæðna. Til að auka skilning þeirra og væntumþykju fyrir náttúrunni.

Opinn efniviður Við förum í vettvangsferðir, skoðum og söfnum efnivið. Við ræðum við börnin um fjölbreyttan efnivið í náttúrunni og kennum þeim að umgangast hann.

Víðsýni og umhverfislæsi Rými, fjarlægðir, áttir, hvað er viðeigandi í náttúrunni.

Samspil náttúru og samfélags Við hvetjum börnin til að ganga vel um náttúruna og tölum um jákvæð samskipti og samspil fólks og náttúru. Við þurfum að passa jörðina fyrir komandi kynslóðir. Gerum börnin ábyrgt fyrir gerðum sínum.

Umhverfi, aðstæður og námsgögn

Kennarinn skapar heilbrigt umhverfi, aðstæður og námsgögn sem vekja forvitni barna sem aftur leiðir til náms út frá eigin áhuga.

http://vefir.nams.is/heimurinn/heimurinn/


7.3 Sköpun og menning

Í leikskóla á að hvetja börn til að túlka og tjá sig á fjölbreyttan

hátt, m.a. í gegnum leik, hreyfingu, myndmál, tónlist,

tungumál, tölur og tákn. Starfshættir leikskólans eiga að taka

mið af umhverfi leikskólans og af því samfélagi sem hann er í.

Jafnframt á leikskólinn að vera virkur þátttakandi í

samfélaginu og hafa áhrif á það.

Sköpun er mikilvægur þáttur í námi og þroska barna.

Skapandi starf á fyrst og fremst að beinast að ferlinu sjálfu,

rannsókninni, gleðinni, tjáningunni og því námi sem á sér stað

þegar hugmyndir, tilfinningar og ímyndun fær að njóta sín.

Umhverfi barnanna á að örva skynjun og styðja við

sköpunarkraft þeirra. Gera skal barninu kleift að nálgast viðfangsefni frá mörgum hliðum og

á eigin forsendum. Hlutverk leikskólakennara felst m.a. í því að velja leiðir sem hvetja til

skapandi hugsunar og sjálfstæðra vinnubragða hjá börnunum.

Menning er samofin öllu starfi leikskóla og tengist leik

barna, lýðræði, skapandi starfi og þjóðmenningu. Í

Austurborg eru margar hefðir og venjur sem er

mikilvægur hluti af menningu leikskólans, hvort sem

það eru viðburðir í sal, gestum boðið í heimsókn, opin

hús, leiksýningar eða vettvangsferðir. Síðastliðin ár

höfum við unnið að innleiðingu fjölmenningalegra daga

þar sem börn og starfsfólk af erlendum uppruna kynna

þjóð sína, hefðir og menningu.

Sköpun og menning birtast í Austurborg með eftirtöldum áherslum:

Listsköpun Fjölbreyttur og sýnilegur efniviður, áhöld og tæki. Frjáls

aðgangur að efnivið til sköpunar.

Tónlist Söngur, söngstundir, hljóðfæri, hlustun, dans.

Leikræn tjáning Dans, hreyfing, leikur, helgileikur elstu barna, tákn með tali

Hefðir og venjur Ömmu og afa kaffi, foreldrakaffi, dagur íslenskra tungu, bleikur

dagur, alþjóðlegi bangsdagurinn, fullveldisdagurinn, kaffihúsið

3 kerti, Pálínukaffi, helgileikur, bolludagur, sprengidagur,

öskudagur, þorrablót, opið hús, blómadagur, blár dagur,

páskakanína, þjóðhátíðarvika, tjaldavika, vatnsvika.

Menninga- og

vettvangsferðir

Leiksýningar í leikskólanum, vettvangsferðir á ýmsa

menningaviðburði og söfn. Elstu börn fara í

vinnustaðaheimsóknir til foreldra

Fjölmenning Börn og starfsfólk kynni land sitt og þjóð. Fánar landa barna og

starfsmanna sett í fataherberi.


8. Hefðir og hátíðir Við höfum gaman af því að gera okkur dagamun í Austurborg. Í leikskólanum eru ýmsar

hátíðir og hefðir haldnar og sjálfsagt að börnin kynnist þeim.

Á 17.júní þjóðhátíðardeginum okkar förum við í

skrúðgöngu um hverfið með fána, syngjum íslensk lög og

grillum pylsur. Boðið er upp á andlitsmálningu.

Afmæli Austurborgar er 1.júlí þá er farið í Skrúðgöngu

um hverfið og allir drekka saman í salnum og borða

afmælisköku.

Afa og ömmudagur er seinnipart dags og bjóðum við upp á veitingar. Skemmtileg stund sem

tengir kynslóðir saman.

Opið hús er á hverju vori í samvinnu við foreldrafélagið.

Skólinn kynnir starfsemi sína og börnin sýna verkin sín. Allir

velkomnir og nýir foreldrar og börn sérstaklega boðnir

velkomnir.

Kaffihúsið 3 kerti er sett upp í salnum á aðventunni. Þá fá

börnin heitt kakó með rjóma og foreldrafélagið býður upp á

bakkelsi. Börnunum er skipt niður í nokkra hópa til að skapa rólega og notalega stund.

Dansað og sungið er í kringum jólatré.

Helgileikur er sýndur af elstu börnum leikskólans. Öll börn skólans trítla yfir í Grensáskirkju

til að horfa á og syngja jólalög. Foreldrar útskriftarárgangs velkomnir.

Jólaball er hátíðardagur í skólanum og þá er dansað í kringum jólatréð og aldrei að vita

nema jólasveinar komi í heimsókn. Í hádegismat fáum við hangikjöt og hátíðar ís í eftirmat.

Pálínukaffi höldum við á þrettándanum þann 6. Janúar. Þá gefst börnunum færi á að bjóða

foreldrum sínum í kaffi eða kakó í skólanum. Pálínukaffi gengur út á að gestirnir komi með

veitingarnar með sér og því biðlum við til foreldra að koma með smákökuafganga með sér.


Okkur þykir sérstaklega vænt um þennan dag þar sem svo skemmtilega vill til að fyrsti

leikskólastjóri Austurborgar var Pálína Árnadóttir.

Þorrablót er skemmtileg uppákoma þar sem allir borða hefðbundinn þorramat saman í

salnum. Lögð er áhersla á að skapa þjóðlega stemningu með skotthúfum og víkingahjálmum

og syngja þjóðlega söngva.

Bollu – ,sprengi- og öskudagur eru haldnir

hátíðlegir í leikskólanum með því að bjóða uppá

bollur, saltkjöt og baunir og á öskudaginn eru allir í

grímubúningum. Köttur er sleginn úr tunnunni og

síðan er grímuball í salnum.

Bóndadags-konudagskaffi börnin eru frædd um

þjóðlega siði og við gerum okkur dagamun.

Pöbbum er boðið í bóndadagskaffi og mömmum í

konudagskaffi. Börnin bjóða uppá góðgæti í tilefni

þessara daga.

Myndataka er á hverju ári fyrir útskriftarhóp. Annað hvert ár

er myndataka á öllum börnum skólans. Foreldrum er boðið

að kaupa myndirnar.

Páskaeggjaleit er í samvinnu við foreldrafélagið. Börnin

mála hænuegg sem eru falin í garðinum og í skiptum fyrir

eggið fá þau lítið súkkulaðiegg frá Páskakanínunni.

Á Alþjóðlegum bangsadegi 27. október mæta allir með

bangsa í tilefni dagsins. Farið yfir ýmsa góða gullmola um

bangsann þennan dag, bangsalög sungin og bangsasögur

sagðar. Haldið er náttfataball í tilefni dagsins.

Vasaljósadagar eru tveir, einn fyrir

áramót og annar eftir áramót. Allir

mæta með vasaljós og muna þarf að

merkja vasaljósin.

Söngstund í sal er einu sinni í viku og þá

syngjum við öll saman og eru

afmælisbörn þá vikuna hyllt með

afmælissöng. Til tilbreytingar er

stundum eitthvert atriði frá einni deild í senn. Það geta verið leikþættir, dans eða söngur.


Barn vikunnar

Barn vikunnar fer þannig fram að eitt barn er í brennidepli í heila viku. Barnahóparnir á

deildum leikskóla í dag eru stórir og því er þetta kjörin leið til þess að öll börnin verði

sýnilegri og njóti sín betur. Barn vikunnar fær að :

Umsjónarmaður og aðstoðar við ýmislegt, s.s.

leggja á borð, sækja mat, nýjar bækur, spil og

púsl. Barnið fær að heimsækja aðrar deildir ef

það vill, koma með bók eða geisladisk að

heiman og fær Lúlla bangsa með sér heim. Gerð

er myndaskráning af barni vikunnar sem fer í

ferilmöppu barnsins og er sýnileg í fataherbergi.

Lúlli bangsi

Ferðabangsinn Lúlli er á öllum deildum og á hann heima í bakpoka og fer heim með hverju

barni yfir eina helgi. Bangsanum fylgir dagbók þar sem foreldrar og barn skrá saman viðburði

í heimsókninni, síðan er lesið úr dagbókinni fyrir alla í samverustund og barnið hvatt til að

segja sjálft frá. Þannig tengir Lúlli bangsi heimilin við leikskólann.

Rugldagar eru tveir, en þá koma nemendur og kennarar í einhverju öfugu t.d. sitt hvorum

sokknum, bolur og peysa ranghverf, segjum ,,góða kvöldið” í staðinn fyrir ,,góðan daginn”

o.s.frv.

Litadagar eru fjórir – gulur, rauður, grænn og blár dagur. Þá koma nemendur og kennarar í

fötum með þessum litum.

Á Degi íslenskrar tungu 16. nóvember söfnumst við saman í sal skólans þar sem lögð er

áhersla á íslenskt mál í formi söngs og lesturs.

Leiksýningar eru ein til tvær á vetri, foreldrafélagið sér um

aðra sýninguna en leikskólinn hina.

Sveitaferð/vorferð er fjölskylduferð út fyrir

borgina á vegum foreldrafélagsins.

Vinnustaðaheimsóknir

Vinnustaðaheimsóknir er hluti af starfi elsta

árgangs. Okkur er boðið á vinnustaði foreldra sem

eru jafn fjölbreyttir og þeir eru margir. Þar er tekið vel á

móti okkur og eru margar ferðir farnar yfir veturinn. Markmið með þessum ferðum er að

fræða börn um störfin í samfélaginu og gera þau meðvitrari um samfélagið sem við lifum í.


Útskriftarferð og útskrift elsta árgangs. Elstu börnin fara í dagsferð með kennurum t.d

Vatnaskóg eða Úlfljótsvatn.

Útskrift skólahóps er í lok maí en þá eru elstu börnin kvödd með sameiginlegu stund þar

sem börnin halda sýningu og leggja foreldrar fram veitingar á hlaðborð. Börnin fá rós og

viðurkenningarskjal frá leikskólanum. Þegar börnin hætta fá þau með sér Ferilmöppu sem

inniheldur verk og skráningar um nám þess í skólanum.

9. Tengsl skólastiga Þegar leikskólabörn ljúka leikskóladvöl sinni og fara í grunnskólann verða miklar breytingar í

lífi þeirra. Reynslan hefur sýnt að góð samvinna og tengsl skólastiga veita börnunum öryggi á

þessum tímamótum og því er lögð áhersla á að efla samstarf

skólastiganna tveggja.

Markmiðið samstarfsins:

að tengja skólastigin saman

að stuðla að vellíðan og öryggi barna við að fara

úr leikskóla í grunnskóla

að skapa samfellu í námi og kennslu barna á

þessum tveimur skólastigum

Að hausti er haldin skipulagsfundur og matsfundur að vori. Þá hittast þeir kennarar sem eru

í samstarfinu og fara yfir skipulag vetrarins. Í kjölfar grunnskólaheimsóknanna hefjast

gagnkvæmar heimsóknir elstu barna leikskólans, 1. bekk grunnskólans og börnum sem eru í

Frístundarheimilinu Krakkakoti. Íþróttahús Háaleitisskóla/Hvassaleiti stendur okkur til boða

þegar salurinn er ekki í notkun.

Skilafundir eru í maí en þá er upplýsingum og gögnum um leikskólabörnin skilað til

grunnskólanna. Þetta eru gögn frá greiningaraðilum, upplýsingar um niðurstöður Hljóm-2

prófanna og aðrar upplýsingar sem taldar eru mikilvægar út frá velferð barnsins. Foreldrar

eru upplýstir um hvaða gögn og upplýsingar fylgja börnum þeirra en slík miðlun er gerð með

það að leiðarljósi að grunnskólinn geti sem best tekið á móti hverju barni.


9.1 Samstarf við foreldra

Við leggjum árherslu á góða samvinnu við foreldra strax í upphafi leikskólagöngunnar. Gott

samstarf heimilis og skóla stuðlar að auknum þroska og styður við nám barna. Foreldrar bera

frumábyrgð á uppeldi og menntun barna sinna en

leikskólastarfið er viðbót við það uppeldi. Markmið

okkar er að eiga gott samstarf og skapa traust milli

foreldra og starfsfólks. Einnig teljum við það

mikilvægt að upplýsingaflæði milli heimili og skóla sé í

góðum farvegi.

Í upphafi leikskólagöngu barns í Austurborg vinnum

við með þátttökuaðlögun þar sem foreldrar eru með

barni sínu þrjá daga í leikskólanum. Þar er lagður

hornstein að því samstarfi sem koma skal því að þar kynnast þeir starfsfólki, starfi skólans og

námsumhverfi barnsins.

Í leikskólanum er starfandi foreldrafélag og foreldraráð. Foreldrafélagið hefur það markmið

að efla tengsl milli foreldra og starfsmanna, auk þess að efla þátttöku foreldra í starfi

leikskólans og tryggja velferð barna sem best. Hlutverk foreldraráðs er að gefa umsagnir til

leikskóla og nefndar, sbr. 2. mgr. 4. gr. um skólanámskrá og áætlanir, ásamt öllum meiri

háttar breytingum á skólastarfinu. Sameiginlegur foreldrafundur er einu sinni á ári og

foreldraviðtöl tvisvar á vetri. Fyrir þessi viðtöl hafa kennarar gert athugun á barninu, stöðu

þess og líðan. Foreldrum gefst þar kostur á að og koma á framfæri óskum og hugmyndum

um starfsemina.

Upplýsingar um nám og starf barnanna fá foreldrar í skóladagatalinu en þar kemur fram það

sem efst er á baugi í starfi leikskólans allt árið. Í fataherbergi eru upplýsingatöflur fyrir

hverja deild, þar sem öll skilaboð eru skrifuð og einnig stuttar skráningar frá starfsemi

deildanna. Hver deild gerir deildarnámskrá þar sem helstu upplýsingar skólans koma fram

ásamt mánaðardagatali. Einnig senda deildarstjórar foreldrum fréttabréf í hverri viku um

starfið. Leikskólinn er með heimasíðu þar sem finna má ýmsar upplýsingar, blogg og myndir

frá starfsemi leikskólans. www.austurborg.is

Foreldrar halda úti facebook síðu sem er hugsuð sem upplýsingasíða og til að spyrja

spurninga, viðrað skoðanir og skipuleggja viðburði. Foreldrar geta óskað eftir viðtali við

deildarstjóra og leikskólastjóra hvenær sem er og setjum við þá niður tíma sem fyrst.

Sérstakir foreldradagar eru á hverju ári eins og Pálínukaffi, bóndadagskaffi, konukaffi, vorferð

og ömmu- og afadagur.

http://www.austurborg.is/


9.2 Samstarfsaðilar

Leikskólinn hefur samvinnu við ýmsa aðila. Mikilvægt er að þessi samvinna byggi á

gagnkvæmri virðingu og trausti. Hér er t.d. átt við aðra leikskóla, ráðgjafa- og

sálfræðiþjónustu og barnaverndaryfirvöld. Þá er

oft haft samstarf og annars konar tengsl við ýmsar

stofnanir og aðila í nágrenni leikskólans. Við erum

í samstarfi við Háskóla Íslands Menntavísindadeild

um að taka nema í vettfangsnám.

Samstarf við Hvassaleitisskóla

Á hverju hausti er haldin fundur með kennara og

aðstoðarskólastjóra grunnskólans þar sem

samstarf vetrarins er ákveðið. Íþróttahús Hvassaleitisskóla stendur okkur til boða þegar

salurinn er laus. Elsti árgangur eignast vináttubekk sem er börn í 3. bekk í Hvassaleitisskóla,

þau koma í heimsóknir í leikskólann til að mynda tengsl við börnin. Þessir vinir taka síðan á

móti börnunum og aðstoðar þau í grunnskólaheimsóknum og verða þeir aðsoðarmenn/vinir

leikskólabarnanna þegar þau hefja nám í grunnskólanum. Markmiðið með samstarfinu er að

auðvelda börnunum að flytjast á milli skólastiga ásamt því að byggja kennslu á reynslu

barnanna svo að það skapist samfella í námi þeirra.

Samstarf við Grensáskirkju er gott. Börnin fara í skoðunarferð um kirkjuna og spjalla og

syngja fyrir eldriborgara. Elstu börnin setja upp helgileik sem þau sýna í kirkjunni fyrir hádegi

á virkum degi fyrir leikskólabörn og foreldra.

Í Samstarfi kennara leggjum við upp með jákvæð og góð samskipti og fagleg vinnubrögð.

Stuttir fundir í upphafi dags þar sem farið er yfir stöðu deilda.

Deildastjórafundir eru vikulega, umræða og ákvarðanir um

fyrirliggjandi efni og miðlun upplýsinga.

Hver deild er með fundi á hálfsmánaðar fresti,

umræða um innra starf deilda.

Starfsviðtöl, leikskólastjóri býður starfsmönnum í

viðtal einu sinni á ári.

Sex starfsdagar eru á skólaárinu, ýmist hálfir eða

heilir og er leikskólinn lokaður þá daga/dagsparta.

Á haustin er kosið í skemmtinefnd og fjáröflunarnefnd sem

sér um að skipuleggja ýmsar uppákomur fyrir kennara s.s. vinaviku,

jólagleði, ferðir og fleira.

Leiðarljós okkar í samskiptum er: Jákvæðni - virkni – fagmennska


10. Mat á starfi Í reglugerð um starfsemi leikskóla á grundvelli laga nr. 78/1994 segir að sérhver leikskóli skuli

móta aðferðir til að meta uppeldisstarf, stjórnunarhætti og samskipti bæði innan leikskólans

og utan. Markmiðið er að leggja þar með faglegan grunn að endurbótum í leikskólastarfi,

auka gæði skólastarfsins og gera það skilvirkara. Mat á að leiða í ljós hvort markmiðum hefur

verið náð og hvort breytinga er þörf.

10.1 Innra mat

Við notum meðal annars skráningar til að meta leikskólastarfið. Daglega fara fram ýmsar

skráningar um leik barna og samskipti , bæði í myndrænu og skriflegu formi. Þessar

skráningar eru skoðar, rifjaðar upp og metnar til áframhaldandi starfs með börnunum.

Börnin koma einnig að mati með verkefnavinnu um

leikskólann t.d hvar sé uppáhalds staðurinn þeirra,

hvað er gaman / ekki gaman o.s.frv. Hluti af

þessum skráningum fara síðan í Ferilmöppu sem

fylgja barninu alla leikskólagönguna en í möppuna

eru settar teikningar og skráningar úr starfinu,

bæði frá leikskóla og heimili.

Formlegt innra mat leikskólans fer fram á hverju

vori þar sem við metum ákveðna þætti starfsins og

aðbúnað. Þetta mat fer bæði fram í gegnum hópaumræðu og einstaklingslega innan

starfsmannahópsins. Viðtöl eru tekin við börnin að hausti og vori varðandi viðfangsefni

vetrarins. Í lok leikskólagöngunnar eru tekin viðtöl við elstu börn leikskólans að vori um

viðhorf þeirra til leikskólans og upplifanir. Rafrænir spurningalistar eru sendir heim til

foreldra um innra starf leikskólans.

Við úrvinnsluna gefst gott tækifæri til að útskýra starfsþætti, ræða um starfsemina og hvað

betur má/mætti fara. Niðurstöður allra matsgagna eru kynntar fyrir starfsmönnum og nýttar

við gerð nýrrar starfsáætlunar sem kemur út í september ár hvert. Í henni eru sett fram

markmið fyrir komandi ár og/ásamt leiðum til að ná þeim/settum markmiðum. Ásamt

upplýsingum um fjölda barna í hverjum árgangi og kynjaskiptingu.

10.2 Ytra mat

Leikskólasvið, Reykjavíkurborg og Menntamálaráðuneytið sér um ytra mat á skólastarfinu.

Reglulega eru lagðar fyrir starfsmenn og foreldra spurningakannanir. Hver leikskóli fær

niðurstöður fyrir sinn skóla en niðurstöður eru sýndar fyrir alla leikskóla Reykjavíkur í heild

sinni opinberlega. http://www.rvk.is/desktopdefault.aspx/tabid-2277

http://www.rvk.is/desktopdefault.aspx/tabid-2277


Reglubundið ytra mat ráðuneytisins felst í úttektum, könnunum

og rannsóknum ásamt almennri öflun, greiningu og miðlun

upplýsinga. Ráðuneytið gerir áætlun til þriggja ára um ytra

mat, kannanir og úttektir, sem miða að því að veita

upplýsingar um starfsemi leikskóla. Ytra mat ráðuneytisins

getur m.a. falist í úttektum á skólastarfi í heild eða

einstökum þáttum þess, stofnanaúttektum, úttektum á

ákveðnum þáttum eða innra mati. Einnig getur ytra matið

falist í greiningu á niðurstöðum mats sveitarfélaga.

Niðurstöðum ber að fylgja eftir og tekur eftirfylgni

ráðuneytisins mið af niðurstöðum hverju sinni. Niðurstöður

allra kannana og úttekta eru birtar á vef ráðuneytisins.

https://www.menntamalaraduneyti.is/mat-og-uttektir/leikskolar/

Starfsáætlun

Leikskólinn vinnur starfsáætlun fyrir hvert starfsár. Skýrslur liðinna ára liggja frammi hjá

leikskólastjóra og er einnig að finna á vefsíðu skólans.

Deildarnámskrár

Deildarnámskrá er leiðarljós um starfið á deildinni og er endurskoðað ár hvert, þannig að hún

taki sem best mið af aldri barnanna hverju sinni. Deildarnámskrá er endurskoðuð árlega og

tekur mið af Aðalnámskrá, skólanámskrá og starfsáætlun. Deildarnámskrá segir frá hvaða

leiðir deildin fer að markmiðum skólans. Deildarnámskrá nýtist einnig sem foreldrahandbók.

11. Stoðþjónusta Í Austurborg er unnið eftir hugmyndafræði heiltækrar skólastefnu. Felur það í sér samábyrgð

starfsfólks á barnahópnum, upplýsingastreymi milli starfsfólks og foreldra. Heildtæk

skólastefna felur í sér að sérhvert barn fái verkefni við hæfi, læri að bera virðingu fyrir

náunganum óháð atgervi hans, kyni, húðlit, tungu eða trúarbrögum. Lögð er áhersla á

sterkar hliðar barnsins og unnið út frá þeim í litlum barnahópum þar sem starfið er skipulagt

með það fyrir augum að öll börn séu virkir þátttakendur.

Við skólann er 50% staða sérkennslustjóra sem heldur utan um þau börn sem þurfa stuðning

og skipuleggur fundi með kennurum, foreldrum og sérfræðingum. Hann ásamt

leikskólakennurum gerir einnig formlegar athuganir á þroska barnsins í skólanum með

viðeigandi þroskaprófi eða matstæki, en slík vinna fer alltaf fram með samþykki foreldra og í

samvinnu við þá. Stuðst er við Íslenska þroskalistann sem gerður er til að kanna getu 3-6 ára

https://www.menntamalaraduneyti.is/mat-og-uttektir/leikskolar/


barna á mál-og hreyfisviði og Smábarnalistann sem kannar þroska 15-38 mánaða barna.

Mat á hverju barni er viðkvæmasta og þýðingarmesta matið sem fram fer í leikskólanum. Í

því felst kjarni uppeldisstarfsins og hjálpar það starfsfólki til að styðja við áframhaldandi

þroska barnsins og að skipuleggja verkefni við hæfi hvers og eins. Fyrir foreldraviðtöl er

gerðar aldurstengdar athuganir sem byggðar eru á bók Brittu Holle, Börns motoriske

Udvikling og Birgittu Jonasson 1984 og Barnehagens pædagogiske rolle. Birgitta Jonasson og

Mia Rocstrtröm. 1985

Við styðjumst við Hljóm - 2 sem eru matstæki fyrir elstu börn leikskólans. Það metur færni

barna í hljóðkerfis- og málvitund. Megintilgangur próftækisins er að finna börn sem eru í

áhættuhópi við síðari lestrarerfiðleika. Prófið er lagt fyrir að hausti svo hægt sé að vinna með

þá þætti sem þurfa þykir yfir veturinn og aftur að vori fyrir þau börn sem komu illa út að

hausti. Einnig notum við Tras sem er málþroskakönnum og nýtum við hana til að gera

skráningu á málþroska ungra barna til að fylgjast betur með málþroska þeirra.

11.1 Öryggismál

Foreldrar eiga að geta treyst því að öryggi barna sé tryggt af fremsta megni meðan á dvöl

þeirra í skólanum stendur. Börnin skulu ætíð vera undir eftirliti þannig að þau skaði hvorki

sjálf sig né aðra meðan á dvöl þeirra stendur. Í starfsmannahandbók fyrir kennara er farið

ítarlegar í vinnureglur varðandi einstaka þætti.

Slys

Ef upp koma óhöpp, veikindi eða slys byrjum við ávallt á því að hringja í foreldra. Í öllum

slysatilfellum þar sem vafi er á um greiningu, er hringt 112 og leitað ráða. Ávallt er fyllt út

slysaskráningarblað þegar börn slasast í leikskólanum. Kennarar fara allir á námskeið annað

hvert ár í tengslum við skyndihjálp barna.

Öryggishringurinn

Á hverri deild er hringur með upplýsingum um skyndihjálp auk viðbragðsáætlana vegna slysa

og eldsvoða. Þar eru einnig helstu upplýsingar um hvert barn á deildinni með símanúmerum

forráðamanna og mynd af barninu.

Öryggistrúnaðarmenn. Einn kennari og aðstoðarleikskólastjóri gegna hlutverki

öryggistrúnaðarmanns og öryggisvarðar. Eftirlitið fer fram hjá utanaðkomandi aðilum en ef

eitthvað kemur upp á höfum við haft samband við hverfamiðstöðina Miklatún eignir og þeir

hafa brugðist skjótt við. Stefnt er að því að hafa brunaæfingu að minnsta kosti einu sinni á

hverju skólaári.


Áfallaráð Í leikskólanum er áfallaráð sem saman stendur af leikskólastjóra,

aðstoðarleikskólastjóra, kennara og sóknarpresti. Samráð er haft við aðstandendur um

aðkomu sóknarprests að hverju máli fyrir sig. Hlutverk ráðsins er að vera til aðstoðar við að

mæta þeim áföllum sem nemendur, aðstandendur og/eða kennarar verða fyrir.

Viðbragðsáætlun er til staðar í Austurborg í samræmi við áætlun Almannavarna nr.

82/2008 og lög um sóttvarnir nr. 19/1997 um viðbrögð við heimsútbreiðslu inflúensu.

Áætlunin er aðgengileg á deildum og heimasíðu leikskólans www.austurborg.is

Brunaæfingar eru einu sinni á ári og eru á hverri deild áætlun um rýmingu húsnæðis við

brunaboð.
http://www.austurborg.is/

Skólanámskrá Austurborgar Síða 2³lanámskrá_Austurborgar.pdf · Putaland 2-3 ára börn...

Documents

Transcript of Skólanámskrá Austurborgar Síða 2³lanámskrá_Austurborgar.pdf · Putaland 2-3 ára börn...