Skeletal/Striated Muscle

Smooth Muscle

Cardiac Muscle

กลา้มเน้ือทัง้ 3 ชนิดมี

ความแตกต่างกนั

อยา่งไร?

*ต าแหน่งท่ีพบ

*รปูรา่งของเซลล ์

*รปูรา่งและต าแหน่ง

ของนิวเคลียส

*จ านวนนิวเคลียสต่อ

เซลล ์

*ระบบประสาทท่ี

ควบคมุ

กลา้มเน้ือลายของคน

เซลลก์ลา้มเน้ือลายมี 2 แบบคือ

1. เซลลส์ีแดง ใหก้ าลงัไม่มากแต่ทน

2. เซลลส์ีขาว ใหก้ าลงัมากแต่ไม่ทน

สตัวบ์างชนิดอาจมีแค่แบบใดแบบหน่ึงเช่น ไกด่ า มีแต่

เซลลส์ีแดง

ระหว่างปลานกกระจอกท่ีว่ายน ้าเรว็กบัปลาอพยพ บอก

ไดห้รือไมว่่าปลาแต่ละชนิดน้ีมีกลา้มเน้ือแบบใด?

โครงสรา้งของกลา้มเน้ือลาย &

Myofilament

Actin Myosin

Myofibril

Muscle Fiber

Bundle/Fascicle

Skeletal Muscle

การท างานของกลา้มเน้ือลาย : เกิดใน muscle fiber หรือ เซลลก์ลา้มเน้ือ นัน่เอง

สว่นประกอบของเซลลก์ลา้มเน้ือลาย

actin

ภายในเซลลก์ลา้มเน้ือมีเสน้ใย Myofibril อีกหลายมดั

Myofibril เหลา่น้ีสามารถหดตวัไดจ้ากการเคลื่อนตวัขององคป์ระกอบของมนัท่ีเรยีกว่า Myofilament 2 ชนิดคือ

Actin และ Myosin ซ่ึงเรยีงตวักนัอยา่งมีระเบียบ

การท างานของกลา้มเน้ือ

คือการเคลื่อนตวัของแอคตินท่ีท าให้

ซารโ์คเมียรส์ัน้ลง

การท างานของกลา้มเน้ือ

การหดตวัของกลา้มเน้ือเกิดจากการเคลื่อน

ตวัของ myofilament

การจบักนัระหว่าง actin และหวัของ myosin รวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงรปูรา่งของ myosin ท า

ใหเ้กิดการหดตวัของกลา้มเน้ือ

Binding Site ของ Actin จะเปิดออกเม่ือมี Ca 2+

การเปลี่ยนแปลงท่ี Actin

Calcium จบั troponin ท าให ้troponin เกิดการเปลี่ยนแปลงและท าให ้tropomyosin เคลื่อนตวัออกจากการบดบงั myosin binding site บน actin monomer

Actin binding site ของ myosin และ Myosin binding site ของ actin จบักนั เม่ือหวั myosin พบัไปขา้งหนา้ actin จะเคลื่อนตวัไปดว้ยเช่นกนั

เม่ือ calcium หลดุออกจาก troponin -> complex ระหว่าง troponin และ tropomyosin จะเคลื่อนลงมาบงั myosin binding site บน actin เหมือนเดิม

1. หวัของ myosin มีพลงังานในรปู ADP จะตัง้ตรงพรอ้มจบั actin 2. เม่ือจบั actin แลว้สญูเสีย ADP ไป รปูรา่ง myosin จะเปลี่ยนแปลง

(หวัจะงอพบัไปขา้งหนา้)

3. หลงัจากหลดุจาก actin หวัของmyosin รบัพลงังาน ATP และใช้พลงังานเปลี่ยนแปลงรปูรา่งใหห้วักลบัมาตัง้ตรงอีกครัง้

การเปลี่ยนแปลงท่ี myosin

การท างานของกลา้มเน้ือ

การท างานของกลา้มเน้ือจ าเป็นตอ้งอาศยั

พลงังานจากกลโูคสท่ีเก็บสะสมไวใ้นกลา้มเน้ือ หรือรบั

ผา่นกระแสเลือด และการเปลี่ยนกลโูคสเป็นพลงังาน

จ าเป็นตอ้งอาศยั oxygen

จะเกิดอะไรข้ึนถา้มี oxygen ไม่เพียงพอต่อการเปลี่ยนกลโูคสไปเป็นพลงังาน?

การท างานของกลา้มเน้ือถกูควบคมุโดยระบบประสาท

NeuroMuscular Junction

การท างานแบบ ANTAGONISM

Flexor & Extensor

กอ่นและหลงัเขา้วงการแสดง จ านวนเซลลก์ลา้มเน้ือของ

ชายผ ูน้ี้มีการเพ่ิมข้ึน/ลดลงอยา่งมีนยัส าคญัหรือไม่?

เหตใุดคนเหลา่น้ีจึงสามารถ

ท าดงัภาพได?้

เหตใุดส่ิงมีชีวิตสว่นใหญ่จึงมีการเคลื่อนท่ีเคลื่อนไหว?

อะไรท่ีท าใหส้ิ่งมีชีวิตบางชนิดเคลื่อนไหวไดแ้ต่เคลื่อนท่ีไม่ได?้

อะไรท่ีท าใหส้ิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดเคลื่อนท่ีเคลื่อนไหวไดต่้างกนั?

การเคลื่อนท่ีเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตเซลลเ์ดียว

สิ่งมีชีวิตเซลลเ์ดียวท่ี

เคลื่อนท่ีไม่ได ้มีการเคลื่อนไหว

ภายในเซลลแ์บบ cycloid ซ่ึงเป็นการเคลื่อนของ

cytoplasm ท าให ้organelles ต่าง ๆ

เคลื่อนตวัอย ูภ่ายในเซลล ์ซ่ึงเป็น

รปูแบบท่ีพบไดใ้นเซลลย์คูารโิอต

ทกุชนิด

การเคลื่อนท่ีของสิ่งมีชีวิตเซลลเ์ดียว

1.อาศยัการเคลื่อนตวัของ cytoplasm

2.อาศยัการโบกพดัของ cilia หรอื flagella

Amoeboid Movement

Amoeba เคลื่อนท่ีโดยอาศยั psudopodium ซ่ึงเกิดจากการท่ี cytoplasm ดนั plasmamembrane ให้โป่งนนูยื่นออกไป

Cytoplasm ของ amoeba แบ่งไดเ้ป็น 2 ลกัษณะคือ

1.Plasmagel มีลกัษณะขน้เหนียว เป็น

cytoplasm ท่ีอย ูใ่กลก้บัสว่น plasmamembrane

2.Plasmasol มีลกัษณะใสไม่เหนียว เป็น

cytoplasm ท่ีอย ูบ่ริเวณชัน้ใน (กลาง ๆ เซลล)์

คาดว่าการไหลเป็นผลจากการท างานของ actin&myosin

Gel->Sol & Sol->Gel

Cilia & Flagellum

เป็นโครงสร้างท่ีมีลักษณะ

เป็นเสน้อย ู่ภายนอกเซลล ์ประกอบ

ข้ึนจาก microtubule โดยท่อ9 ค ู่จะเรียงเป็นวง และอีก 2 ท่อจะ

วางตัวตรงกลางเขียนแทนได้ว่า

(9+2) หรือ (2)9+2

รอบ ๆ ท่อทัง้หมดน้ีจะมี PMB มาห ุม้ไวอี้กที

บริเวณฐานของ cilia & flagellum ฝังตวัอย ูใ่นสว่นท่ี

เป็น PMB แต่โครงสรา้งแตกต่างจากสว่นท่ีเป็นเสน้ยื่นออกไป บริเวณฐานท่ีเรียกว่า Basal Body หรือ Kinetosome จะมีการเรยีงตวัแบบ (3)9+0

ค ำถำม?? จ านวนท่อ microtubule ของบรเิวณฐานมี

จ านวนมากกว่า/นอ้ยกว่าตรงท่ีเป็นเสน้ยื่นออกไป และมาก/

นอ้ยกว่าเท่าใด

MICROTUBULE

Cilia

รอยต่อระหว่าง

Cilia & Basal Body

Basal Body

~ 20 nm

ความแตกต่างของ cilia : flagellum คือ

- ความยาว cilia จะยาว ~ 10 µm - ความยาว flagellum จะยาว ~ 100 µm - จ านวนของ cilia/cell มีจ านวนมาก

- จ านวนของ flagellum /cell มีจ านวนนอ้ย

การเคลื่อนไหวอนัเน่ืองมาจาก Cilia และ Flagellum

รปูแบบของการโบก

มีผลต่อทิศทางการ

เคลื่อนท่ี

รปูแบบการโบกเป็นผลมาจากการการส่งสญัญาณ

ประสาทไปท าให ้Dynein และ Nexin มีการเปลี่ยนแปลง

ในรา่งกายคนเราก็มีเซลลบ์างเซลลท่ี์เคลื่อนท่ีไดแ้บบท่ี

สิ่งมีชีวิตเซลลเ์ดียวท า

* เซลลอ์ะไรท่ีเคลื่อนท่ีแบบ amoeboid movement * เซลลอ์ะไรท่ีเคลื่อนท่ีโดยใช ้flagellum * เซลลอ์ะไรท่ีมี cilia

มีความแตกต่ำงกนัอยา่งไรระหว่างหนา้ท่ีของ cilia และ flagella ท่ีพบในเซลลข์องคน?

การเคลื่อนไหวของสตัว ์

ข้ึนอย ูก่บัโครงสรา้งของสตัว ์

1.การเคลื่อนท่ีโดยใชแ้รงดนัน ้า

2.การเคลื่อนท่ีโดยใชโ้ครงสรา้งพิเศษภายนอกรา่งกาย

3.การเคลื่อนท่ีโดยใชก้ระดกู&กลา้มเน้ือ

การเคลื่อนไหวของสตัวไ์ม่มีกระดกูสนัหลงั

Hydra ใชแ้รงดนัน ้า และหรือกลา้มเน้ือช่วยในการเคลื่อนไหว

กลา้มเน้ือท่ีใชอ้าจเป็นกลา้มเน้ือ 1 หรือ 2 หรือ มากกว่า

2 ชดุ

การเคลื่อนท่ีของไฮดรา้

1. ลอยตวัไปตามกระแสน ้า

2. เดินแบบตีลงักา

3. เดินแบบคืบคลาน

4. ใชก้ารเคลื่อนท่ีแบบ amoeboid ของเซลลท่ี์ pedal disk

อาศยัการท างานแบบแอนตาโกนิซึมของกลา้มเน้ือวงและกลา้มเน้ือ

ตามยาว

การเคลื่อนท่ีของแมงกะพรนุ

แรงดนัน ้าจากการบีบตวัของ

กลา้มเน้ือขอบกระด่ิง

การเคลื่อนท่ีของไสเ้ดือนดิน

1.กลา้มเน้ือตามยาวและกลา้มเน้ือวง

2. เดือย (setae)

การเคลื่อนท่ีของพลานาเรีย

1.กลา้มเน้ือ 3 ชดุ

2. ซีเลีย

การเคลื่อนท่ีของหนอนตวักลม

มีกลา้มเน้ือตามยาวเพียงชดุเดียว

จึงไม่เกิดแอนตาโกนิซึม จะอาศยั

การบิดตวัไปมาในการเคลื่อนท่ี

การเคลื่อนท่ีของหอยและหมึก

แรงดนัน ้า แรงดนัน ้า และกลา้มเน้ือเทา้

การเคลื่อนท่ีของดาวทะเล

แรงดนัน ้า

สิ่งมีชีวิตหลายชนิดเคลื่อนท่ี

โดยอาศยัแรงดนัน ้า พบไดท้ัง้

พวกท่ีไม่มีโครงรา่งแข็ง และ

พวกท่ีมีโครงรา่งแข็งไม่ว่าจะ

เป็นโครงรา่งแข็งภายนอก

หรือภายใน

กลา้มเน้ือปีก

(2 ชดุท่ีอก)

หรือ

กลา้มเน้ือขา

(2 ชดุท่ีขา)

การเคลื่อนท่ีของสตัวข์าขอ้

FLY

HOP & WALK

การเคลื่อนไหวของสตัวมี์กระดกูสนัหลงั

กลา้มเน้ือและกระดกู

กระดกู และกลา้มเน้ือ

ครีบค ู่และครีบเด่ียว

รปูรา่งท่ีเอ้ืออ านวย

การเคลื่อนท่ีของปลา

การเคลื่อนไหวของสตัวอ่ื์น ๆ