5 lutego /piątek/ godz. 19.00 sala koncertowa Filharmonii

WIECZÓR MEKSYKAŃSKIMiguel Salmon Del Real (Meksyk) – dyrygent, Monika Dondalska – skrzypce, Orkiestra Symfoniczna FW-M

REVUELTAS, CZAJKOWSKI

11 lutego /czwartek/ godz.19.00 12 lutego /piątek/ godz.19.00

13 lutego /sobota/ godz. 18.00 sala koncertowa Filharmonii

GALA – trzech polskich tenorówPiotr Sułkowski – dyrygent, Tenorzy: Adam So-bierajski, Dariusz Stachura, Adam Zdunikowski, Orkiestra Symfoniczna FW-M

najsłynniejsze przeboje z repertuaru Jana Kiepury

19 lutego /piątek/ godz. 19.00 sala koncertowa Filharmonii

WIOLINOWE HITY Sławomir Chrzanowski – dyrygent, Natalia Wa-lewska – skrzypce, Orkiestra Symfoniczna FW-M

m.in. MASSENET, CZAJKOWSKI, KREISLER

25 lutego /czwartek/ godz. 19.00 sala koncertowa Filharmonii

MISTRZOWSKIE RECITALE FORTEPIANOWEAnna Miernik – fortepian

TANSMAN, CHOPIN, NOWOWIEJSKI, SKRIABIN, SZYMANOWSKI, PADEREWSKI

26 lutego /piątek/ godz. 19.00 sala koncertowa Filharmonii

SINFONIA IUVENTUS – gościnnie w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus, Piotr Stani-szewski – dyrygent

WAGNER, CZAJKOWSKI

27 lutego /sobota/ godz. 18.00 sala koncertowa Filharmonii

POP-FilharmoniaAlicja Majewskaw programie m.in. utwory z ostatniej płyty „Piosenki, z których się żyje”

kalendarium luty

2

5 lutego 2016 (piątek), godz. 19.00sala koncertowa Filharmonii

Wieczór meksykański

Miguel Salmon Del Real – dyrygent (Meksyk)Monika Dondalska – skrzypce Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie m.in.:Silvestre Revueltas – SensemayáPiotr Czajkowski – Koncert skrzypcowy D-dur op. 35Allegro moderato – Moderato assaiCanzonetta (Andante)Finale (Allegro vivacissimo)Silvestre Revueltas – La noche de los Mayas

3

Miguel Salmon Del Real dyrygent

Jest głównym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej stanu Michoacán, wybra-nym na to stanowisko w ogólnonarodo-wym konkursie w roku 2012. Prowadził wiele orkiestr, zespołów kameralnych i chórów w Meksyku, w Holandii, w Niem-czech, we Francji, w Zjednoczonym Króle-stwie oraz w Rosji, m.in. takie zespoły jak Państwowa Orkiestra w Woroneżu, Fil-harmonia imienia Janaczka w Ostrawie, l’Orchestre d’Auvergne, Orkiestra i Chór Konserwatorium Paryskiego, The Court Circuit Ensemble, The Ensemble Cosmo-politano, London Steve Reich Ensemble, The Nieuwe Muziek Nederlandse Groep oraz The Ensamble Nuevo de Mexico.

Jako zwycięzca w pierwszym konkursie dyrygentów meksykańskich w 2012 roku – nominowany jednogłośną decyzją jury – dyrygował m.in. orkiestrami symfonicz-

nymi: Jalisco, Sonora, Zacatecas, Puebla, San Luis Potosi, Hidalgo.

W ciągu minionych dziesięciu lat dokonał prawykonań blisko 150 utworów na or-kiestrę oraz na zespoły instrumentalne o różnych składach.

Dwukrotnie był zapraszany na prestiżowe kursy mistrzowskie w zakresie dyrygen-tury w Akademii Festiwalowej w Lucer-nie: w roku 2005 z rekomentacji Pierre’a Bouleza, a w 2007 roku – z rekomendacji Petera Eötvösa.

W 2009 roku jako jeden z 24 młodych dyrygentów brał udział w kursach mi-

Monika Dondalska skrzypce

Urodziła się w 1985 roku w Olsztynie. Pochodzi z rodziny o tradycjach muzycz-nych. Naukę gry na skrzypcach rozpoczęła pod kierunkiem ojca, Jana Dondalskiego. W siódmym roku życia podjęła naukę w PSM I i II st. w Olsztynie w klasie skrzy-piec Antoniego Hoffmana. Od 1996 roku była uczennicą Zdzisława Wylonka. W latach 2000-2002 uczęszczała do Pań-stwowego Liceum Muzycznego im. Ze-nona Brzewskiego w Warszawie w kla-sie skrzypiec Mirosława Ławrynowicza. W roku 2004 ukończyła Państwowe Li-ceum Muzyczne im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy w klasie Bolesława Siarkie-wicza.

W roku 2010 ukończyła Akademię Mu-zyczną im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w klasie Vadima Brodskiego.

Monika Dondalska jest laureatką wielu ogólnopolskich konkursów skrzypco-wych, m.in. im. Janiny Garści w Stalowej

Woli (1993 – IV nagroda oraz nagroda specjalna dla najmłodszego uczestnika); im. Aleksandry Januszajtis w Gdańsku (1994 – IV nagroda; 1997 – III nagroda); im. Grażyny Bacewicz we Wrocławiu (1996 – III nagroda), na Wielkopolskim Konkursie Skrzypcowym w Poznaniu (1997 – III nagroda) oraz im. Stanisława Serwaczyńskiego w Lublinie (1996 – IX nagroda oraz nagroda specjalna dla naj-młodszego uczestnika, nagroda Krajowe-go Funduszu Na Rzecz Dzieci Uzdolnio-nych Muzycznie, oraz nagroda Filharmonii Lubelskiej; 1999 – IV nagroda) oraz na Ogólnopolskim Bachowskim Konkursie

4

strzowskich Bernarda Haitinka. Uczest-niczył także w kursach, które prowadzili tacy mistrzowie jak Ed Spanjaard, Pierre André Valade, Jorma Panula, Zsolt Nagy oraz Párkai István.

Jest jednym z najlepiej wykształconych dyrygentów swojego pokolenia, posia-daczem dyplomów w dziedzinie dyry-gentury orkiestrowej Konserwatorium w Amsterdamie, w dziedzinie kompozycji w Królewskim Konserwatorium w Hadze, dyrygentury chóralnej i orkiestrowej oraz

muzykologii w Instituto Cardenal Miranda oraz Instituto Pontificio di Musica Sacra di Roma, ponadto studiował sonologię i psychoakustykę w Instytucie Sonologii w Hadze, a także języki obce i przedmioty humanistyczne.

W roku 2011 renomowany magazyn mek-sykański „Proceso” nazwał go „najwszech-stronniejszym i najbardziej obiecującym z młodych dyrygentów”, a w 2012 roku określił mianem „najwybitniejszego dyry-genta muzyki współczesnej”.

5

im. Stanisława Hajzera w Zielonej Górze (2003 – II nagroda). Często też zajmowała nagradzane miejsca na Ogólnopolskich Przesłuchaniach Uczniów Klas Skrzypiec Szkół Muzycznych.

W roku 1998 była półfinalistką Międzyna-rodowego Konkursu Skrzypcowego im. Louisa Spohra w Weimarze.

W latach 1996-2000 młoda skrzypaczka była stypendystką Krajowego Funduszu Na Rzecz Dzieci. Brała udział w kursach skrzypcowych w Zakopanem, Łańcucie (pod kierunkiem Mirosława Ławrynowi-cza) oraz w Goch (pod kierunkiem Rober-ta Szredera). W lipcu 2003 uczestniczyła w Kursie „Salony u Mistrza – w stronę Artura Rubinsteina” pod kierunkiem Kon-stantego Andrzeja Kulki w Bydgoszczy. Otrzymała nagrodę dla wyróżniającego się uczestnika kursu.

Koncertowała z zespołem kameralnym oraz orkiestrą szkolną w Hamburgu i Ge-

newie. W 2003 roku wystąpiła z recitalem w Niemczech (Füssen). W tym samym roku w Niemczech wzięła udział w koncercie muzyki współczesnych kompozytorów niemieckich. W 1996 r. wykonała recital w Muzeum Ignacego Jana Paderewskiego w Warszawie. Występowała jako solistka z orkiestrami symfonicznymi Filharmonii Lubelskiej, Olsztyńskiej (później Warmiń-sko-Mazurskiej) oraz w Białymstoku pod batutą Bogdana Olędzkiego, Romana Zie-lińskiego, Jerzego Salwarowskiego, Janu-sza Przybylskiego, Zygmunta Rycherta.

W sezonie artystycznym 2009/2010 roz-poczęła pracę w Filharmonii Warmińsko--Mazurskiej. W latach 2010-2012 pro-wadziła klasę skrzypiec w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia w Mrągowie. We wrześniu 2012 roku rozpoczęła pracę w Państwowej Szkole Muzycznej I Stopnia w Lidzbarku Warmińskim oraz objęła sta-nowisko koncertmistrza Filharmonii War-mińsko-Mazurskiej.

Silvestre Revueltas (1899–1940) nale-ży do najwybitniejszych kompozytorów meksykańskich pierwszej połowy XX wie-ku. W latach 1929-1935 był asystentem Carlosa Cháveza, pełniącego funkcję dy-rygenta Orquesta Sinfónica de Mexico, kierował też orkiestrą w Konserwatorium Narodowym, gdzie prowadził działalność pedagogiczną w zakresie kompozycji, gry skrzypcowej i kameralistyki. Koncertując w końcu lat 30. w Hiszpanii, opowiadał się po stronie republikanów. Echem tamtych

wydarzeń jest m.in. jego kompozycja na zespół kameralny w hołdzie wielkiemu poecie zamordowanemu przez frankistów Hommaje a Federico Garcia Lorca, pre-zentowana po raz pierwszy w roku 1937 w bombardowanym Madrycie.

W swojej twórczości Silvestre Revueltas czerpał wiele inspiracji z muzycznej trady-cji meksykańskiej, nie cytując dosłownie pieśni czy tańców, lecz starając się nawią-zywać do ich ducha. Jego samego nazywa-li współcześni „wielkim, wolnym duchem muzyki meksykańskiej”.

Wprowadzenie

6

*Sensemayá to ukończona w roku 1938 kompozycja, która w efektowny sposób wprowadza słuchacza w język, stylistykę i klimat twórczości tego kompozytora. Punktem wyjścia był wiersz kubańskie-go poety Nicolasa Guilléna, przywołujący rytualną pieśń afro-karaibską śpiewaną w trakcie zabijania węża, z powtarzaną frazą: „Mayombe-bombe-mayombé!”. Dominującą rolę gra rytm; synkopowane dźwięki fagotu, perkusji i rogów, uporczy-wie powtarzane, prowadzące do finałowej kulminacji.

*Suita symfoniczna La noche de los Mayas (Noc Majów) ułożona została z muzyki do filmu pod tym samym tytu-łem, nakręconego w roku 1939. W muzyce tej, podobnie jak w wielu innych kompozy-cjach Revueltasa, charakterystyczne jest użycie bogatego zestawu instrumentów perkusyjnych, których dźwięki ewokują klimaty modlitw i rytuałów z zamierzchłej przeszłości.

Suita składa się z czterech części: Noche de los Mayas (Noc Majów), Noche de Jaranas (Noc Jaranas), Noche de Yucatán (Noc na Jukatanie), Noche de encantamiento (Noc czarów).

Użyty w tytule części drugiej termin Jara-na oznacza meksykański instrument stru-nowy, rodzaj gitary, występujący w kilku odmianach, zależnie od regionu kraju. Z instrumentem tym związane są również charakterystyczne formy tańca i śpiewu.

Koncert skrzypcowy D-dur Piotra Czaj-kowskiego (1840-1893) powstał wiosną roku 1878. Minionej jesieni, po nieuda-nym, zaledwie kilka miesięcy trwającym małżeństwie zakończonym separacją

z żoną, po okresie rozstroju nerwowego i próbie samobójczej, kompozytor udał się w podróż po Europie, przez Berlin, Ge-newę, Paryż – do Włoch. Gotowe już były w tym czasie jego tak znane dziś dzieła, jak Koncert fortepianowy b-moll (1875), balet Jezioro łabędzie (1875-76), na ukoń-czeniu – opera Eugeniusz Oniegin (1877-78, premiera w marcu 1879). W grudniu w San Remo ukończył IV Symfonię, otwierającą cykl jego trzech ostatnich i najsławniej-szych symfonii, w której wyraźnie do gło-su dochodzą charakterystyczne akcenty tragiczne, brzmienia posępne, złowrogie, „motyw losu”.

W tym też czasie Czajkowski otrzymał nie-spodziewane wsparcie: stałą, dostatnią pensję w wysokości 500 rubli miesięcznie, którą ofiarowała mu Nadieżda von Meck, bogata wdowa po budowniczym kolei, melomanka i wielbicielka jego muzyki; jedna z owych nietuzinkowych, często eks-centrycznych postaci, w jakie obfitował wiek XIX.

Wiosną kompozytor przebywał w szwaj-carskiej miejscowości Clarens. I tam, pod wpływem odwiedzin młodego skrzypka z Rosji, swego byłego studenta Józefa Kot-ka, zaczął pracę nad koncertem skrzypco-wym. Praca szła błyskawicznie. Jedenaście dni wystarczyło, by powstał obszerny szkic kompozycji, zaś wykończenie całości zajęło nie więcej niż miesiąc. Premierę dzieła po-stanowił jednak Czajkowski powierzyć nie swemu studentowi, lecz artyście o ugrun-towanej już, światowej renomie. Był to wy-bitny skrzypek rosyjski Leopold Auer. Ten jednak uznał utwór za zbyt trudny i uchylił się od jego wykonania.

Na tym nie koniec. W obawie przed po-sądzeniem o niedostatki własnej techni-

7

ki skrzypcowej, Auer począł intrygować wśród innych skrzypków, aby również Koncertu Czajkowskiego nie grali. Wsku-tek tego do prawykonania doszło dopiero w roku 1881 w Wiedniu, a partię solową zagrał skrzypek Adolf Brodski: – Jakież to piękne! – pisał do Czajkowskiego. – Można grać bez końca i nigdy się nie znudzi ... Rich-ter [dyrygent] chciał coś skrócić, ale nie zgodziłem się na to.

Lecz i na tym nie koniec perypetii koncer-tu. Wyrocznia wiedeńskiej krytyki muzycz-

nej, sławny Edward Hanslick, opublikował druzgocącą recenzję w „Neue Freie Pres-se”. Padły tam m.in. słowa że ta muzyka „cuchnie”:

Mimo to utwór, wpierw oceniony tak kry-tycznie, stał się w krótkim czasie żelazną pozycją programu sal koncertowych i fila-rem repertuaru każdego szanującego się wirtuoza. Nawet i Auer przeprosił się póź-niej z tą kompozycją.

8

11 lutego 2016 (czwartek), godz. 19.0012 lutego 2016 (piątek), godz.19.0013 lutego 2016 (sobota), godz. 18.00sala koncertowa Filharmonii

Gala trzech polskich tenorów

Piotr Sułkowski – dyrygentAdam Sobierajski, Dariusz Stachura, Adam Zdunikowski – tenorzyOrkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie m.in.:najsłynniejsze przeboje z repertuaru Jana Kiepury (Signorina, Ninon, Brunetki, blon-dynki…), słynne pieśni neapolitańskie (Funiculi, funicula, Torna a Sorrento, Santa Lucia, O sole mio) i inne melodie spod włoskiego nieba, a do tego wiązanka latynoamerykań-ska (Celito lindo, Besame mucho, La cucaracha, Siboney, Granada).

Piotr Sułkowskidyrygent

Dyrektor naczelny i artystyczny Filharmo-nii Warmińsko-Mazurskiej w Olsztynie. Posiada ogromne doświadczenie opero-we, zdobyte w czasie wieloletniej pracy dyrygenta – a w latach 2006-07 dyrektora artystycznego – w Operze Krakowskiej, oraz w Opera Wildwood Festival AR (USA), którego był dyrektorem muzycznym. Przygotował wiele premier operowych, w tym kilka prawykonań. Między innymi w 2007 r., podczas Festiwalu Muzyki Pol-skiej, w ramach obchodów Roku Szyma-nowskiego we współpracy z PWM, doko-nał światowego prawykonania nieznanej operetki Karola Szymanowskiego Loteria na mężów, czyli narzeczony nr 69. Zrealizo-wany przez Piotra Sułkowskiego w 2004 r. w Krakowie Gwałt na Lukrecji Benjamina Brittena został uznany na Bydgoskim Fe-stiwalu Operowym za najlepszy spektakl

roku. Współtwórca Krakowskiej Opery Kameralnej, z którą zrealizował kilka pro-dukcji. W latach 2008-09 pracował jako za-stępca dyrektora Chóru Polskiego Radia w Krakowie. Od roku 2009 do 2011 był kierownikiem muzycznym Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej. Od roku 2008 do 2014 był pierwszym gościnnym dyry-gentem Signature Symphony Orchestra w Tulsa (USA).

Współpracuje z wieloma orkiestrami, a także zajmuje się pracą dydaktyczną, zarówno na Akademii Muzycznej w Kra-kowie, jak i w Bydgoszczy, gdzie prowadzi

fot.

Ark

adiu

sz K

orc

zin

9

klasę dyrygentury. Od 1993 r. dyrygent orkiestry POSM im. Chopina w Krakowie, z którą we Francji realizował programy edukacyjne dla młodzieży. Pomysłodaw-ca i dyrektor artystyczny Festiwalu Barba-kan, odbywającego się w okresie letnim w Krakowie. W 2008 r., w ramach Festi-walu Rozstaje poprowadził jubileuszowy koncert na Rynku Głównym w Krakowie ze światowej sławy solistą – Gheorgem Za-mfirem. W 2010 r. koncertem w kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie zainaugu-rował działalność Fundacji Panteon Na-rodowy. Zrealizował nagranie z muzyką Bartosza Chajdeckiego do serialu histo-rycznego Czas honoru.

W 2010 r. w Pampelunie (Hiszpania), na zaproszenie Coro Premier Ensemble de la A.G.A.O, z okazji 20-letniego jubile-uszu tego zespołu, przygotował wraz z Orquesta Sinfonica de Navarra premie-rę Carmen Bizeta. W 2010 r., wraz z Orkie-strą Akademii Beethovenowskiej zreali-zował międzynarodowy projekt operowy Fidelio – ofiarom holokaustu na podsta-wie opery Beethovena, a przedstawione w kilku miastach w Polsce spektakle uzyskały bardzo dobre recenzje m.in. w prestiżowym, angielskim czasopismie Opera. W 2011 r. z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej odbył podróż koncertową do Hiszpanii, gdzie w Bilbao i w Pampelunie pod jego kie-rownictwem przygotowano spektakle Toski Pucciniego. Rok później z tą samą

orkiestrą oraz solistą Eduardem Kunzem zainaugurował w Filharmonii Narodowej w Warszawie cykl „Wielkie koncerty forte-pianowe”. W 2011 r. uzyskał tytuł doktora sztuki muzycznej.

W 2012 r. został powołany przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji do Rady Pro-gramowej Radia Olsztyn. Wraz z orkie-strą Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej otrzymał nagrodę Prezydenta Miasta Olsztyna za rok 2012: Statuetkę św. Ja-kuba w dziedzinie kultury za widowisko taneczno-muzyczne wg Dziadka do orze-chów Czajkowskiego. W 2013 r. Warmiń-sko-Mazurski Klub Biznesu, za działalność artystyczną i popularyzowanie muzyki klasycznej wśród mieszkańców regionu Warmii i Mazur, przyznał Piotrowi Suł-kowskiemu tytuł i statuetkę Osobowość Warmii i Mazur w kategorii kultura. Od 2014 jest wiceprzewodniczącym Zarządu Zrzeszenia Filharmonii Polskich. W 2014 r. prowadzona przez Piotra Sułkowskiego Filharmonia Warmińsko-Mazurska otrzy-mała Laur Najlepszym z najlepszych za suk-cesy i osiągnięcia na skalę ogólnopolską i międzynarodową – za promocję Warmii i Mazur w 2013 r. W 2014 r. Piotr Sułkow-ski został uhonorowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Me-dalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W 2015 roku za „twórcze osiągnięcia w dziedzinie kultury Warmii i Mazur” otrzymał nagrodę Wojewody Warmińsko--Mazurskiego: statuetkę Pegaza.

10

Adam Sobierajskitenor

Absolwent Akademii Muzycznej w Ka-towicach. Od 2007 solista Opery Kra-kowskiej, związany również z Gliwickim Teatrem Muzycznym i z Operą Śląską w Bytomiu. Jest dwukrotnym laureatem Konkursu im. I. Borowickiej w Krakowie (2006, 2008), zdobywcą wyróżnienia oraz czterech nagród, w tym nagrody dla naj-lepszego tenora w Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. A. Didura w By-tomiu (2008) i laureatem I Europejskiego Konkursu Tenorów w Sosnowcu ( 2009).

Współpracuje z Opera Nova w Bydgosz-czy, z Teatrem Muzycznym w Poznaniu oraz z Filharmoniami: Krakowską, Śląską, Zabrzańską i Jeleniogórską. Jego reper-tuar obejmuje partie operowe takie jak Tamino w Czarodziejskim flecie, Don Ot-tavio w Don Giovannim, Almaviva w Cyru-

liku sewilskim, Alfred w Traviacie, Leński w Eugeniuszu Onieginie, Rodolfo w Cyga-nerii, Nemorino w Napoju miłosnym oraz operetkowe: Adam w Ptaszniku z Tyro-lu, Su-Czong w Krainie uśmiechu, Tassilo w Hrabinie Maricy oraz Barinkay w Baronie cygańskim.

Dariusz Stachura tenor

Jest absolwentem łódzkiej Akademii Muzycznej. W 1989 roku z wielkim po-wodzeniem zadebiutował na scenie Te-atru Wielkiego w Łodzi partią Leńskiego w Eugeniuszu Onieginie Czajkowskiego. Rok później został laureatem Konkursu Wokalnego im. Ady Sari. W 1992 roku otrzymał Nagrodę Specjalną krytyki łódz-kiej za wybitne dokonania na scenie Te-atru Wielkiego w Łodzi, m.in. za partie tenorowe w Nabucco i Traviacie Verdiego, Kawalerze srebrnej róży Straussa, Cosi fan tutte i Don Giovannim Mozarta oraz w Cy-ruliku sewilskim Rossiniego. Od tego cza-

su datuje się także udział artysty w licz-nych tournées zagranicznych, zarówno ze swoim macierzystym Teatrem Wielkim w Łodzi, jak i innymi teatrami po całej nie-mal Europie, m. in. po Austrii, Francji, Ho-landii, Hiszpanii, Niemczech, Szwajcarii, a także po Chinach, RPA oraz USA.

11

Bardzo ważną dziedziną aktywności ar-tystycznej Dariusza Stachury jest jego udział w koncertach muzyki oratoryjnej. W salach koncertowych Polski i Europy ar-tysta wraz z zespołem Filharmonii Naro-dowej wykonywał partie tenorowe w ta-kich dziełach jak Stabat Mater i Mała msza uroczysta Rossiniego, Requiem Verdiego, Msza koronacyjna i Requiem Mozarta, Sta-bat Mater Dvořáka, Msza uroczysta Wiłko-mirskiego czy II Symfonia Mendelssohna.

Ściśle współpracując z Teatrem Wielkim – Operą Narodową w Warszawie, kreuje pierwszoplanowe role w premierowych i szeregowych przedstawieniach. Oprócz wymienionych wyżej tytułów artysta ma w swoim repertuarze takie opery jak: Straszny dwór Moniuszki, Faust Gounoda, Don Pasquale, Łucja z Lamermooru i Napój miłosny Donizettiego, Madame Butterfly Pucciniego oraz Rigoletto Verdiego.

Do niewątpliwych sukcesów artystycz-nych Dariusza Stachury należy zaliczyć jego udział w obchodach 100-lecia pre-miery Cyganerii Pucciniego w Turynie w roku 1996. Jako jedyny obcokrajowiec i pierwszy dubler Luciano Pavarottiego kreował na zmianę z Mistrzem partię Ru-dolfa w La Boheme.

Brał udział w licznych festiwalach opero-wych, takich jak m. in. Viva Il Canto w Cie-szynie, Wratislavia Cantans we Wrocła-wiu, Festiwal im. Jana Kiepury w Krynicy, Festiwal Moniuszkowski w Kudowie Zdro-ju, Festiwal w Xanten, w Ludwigsburgu (Niemcy) oraz na Wexford Festival Opera (Irlandia). Jest laureatem VII Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie. W la-tach 2000-2004 przebywał na kontrakcie w Norymberdze. Od 1999 roku koncer-tuje z programem „Trzech Polskich Te-norów” w Polsce i za granicą (Kanada, USA, Niemcy). Obecnie jest dyrektorem artystycznym Festiwalu Włoskiej Muzy-ki Operowej „Belcanto per sempre” we Włocławku oraz „Gali Polskich Tenorów” w Ciechocinku. Organizując konkursy wokalne przy festiwalu, promuje młode talenty.

Nagrał następujące płyty CD: Trzech pol-skich tenorów, Ave Maria, Walewska & Sta-chura, Straszny dwór (z Operą Narodową), Opera Italiana (w Niemczech, pod batutą G. Schulza) oraz Dariusz Stachura – Belcan-to per sempre.

Jest Honorowym Obywatelem Brzezin i Łodzi.

12

Adam Zdunikowski tenor

Urodzony w Warszawie, kontakty z muzy-ką rozpoczął w wieku 7 lat, śpiewając w chórze chłopięcym „Lutnia”. W 1991 roku ukończył Akademię Muzyczną w Warsza-wie w klasie śpiewu solowego doc. Roma-na Węgrzyna.

Laureat konkursów wokalnych (Ady Sari w Nowym Sączu, Stanisława Moniuszki w Warszawie, Belvedere w Wiedniu oraz zwycięzca VI Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie. Debiutował na scenie Te-atru Wielkiego w Warszawie w 1990 roku. Współpracuje ze wszystkimi teatrami operowymi w Polsce oraz ze Staatsoper w Hamburgu, z Operą Narodową w Sofii i z Narodnim Divadlem w Pradze.

Posiada szeroki repertuar operowy (po-nad 40 partii), a także oratoryjny (około

50 tytułów). Występował pod batutami takich znakomitości jak Jerzy Semkow, Stanisław Skrowaczewski, Nello Santi, Jiří Bělohlávek, János Kovács, Kazimierz Kord, Antoni Wit, Jacek Kasprzyk, Gabriel Chmura, Jerzy Maksymiuk, Noam Sheriff, Krzysztof Penderecki, Lawrence Foster.

13

19 lutego 2016 (piątek), godz. 19.00sala koncertowa Filharmonii

Wiolinowe hity

Sławomir Chrzanowski – dyrygentNatalia Walewska – skrzypceOrkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

W programie:Najsławniejsze melodie, m.in. Julesa Masseneta, Piotra Czajkowskiego, Fritza Kreislera oraz popularne utwory orkiestrowe.

Sławomir Chrzanowski dyrygent

Urodził się w Rybniku na Śląsku. Studia muzyczne odbył w Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie w 1986 roku ukończył Teorię Muzyki, a w 1989 – Dyrygenturę Symfoniczną w klasie prof. Karola Stryi. Już podczas studiów rozpoczął współ-pracę z uczelnianym Zespołem Muzyki XX wieku, z którym dokonał kilku świato-wych prawykonań utworów kompozyto-rów współczesnych.

W latach 1985-1990 prowadził orkiestry kameralną i symfoniczną Państwowe-go Liceum Muzycznego w Katowicach. Wraz z tymi zespołami uczestniczył w międzynarodowych festiwalach mu-zycznych (Festiwal Orkiestr Kameralnych w Ahrensburgu, „Musica senza frontiere” w Bolonii), wystąpił także w Berlinie na specjalnym koncercie z okazji 50. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

W 1987 roku brał udział w Międzynaro-dowym Kursie dla Młodych Dyrygentów w Weimarze (u prof. Kurta Sanderlin-ga), gdzie prowadził koncert finałowy.

W 1991 roku uczestniczył w Międzynaro-dowym Konkursie Dyrygenckim w Trento.

W 1990 roku w wyniku konkursu objął stanowisko dyrektora naczelnego i arty-stycznego Filharmonii Zabrzańskiej, którą prowadzi do dziś. Razem z tą orkiestrą dał blisko 2000 koncertów na estradach w kraju i za granicą.

Dyrygował na festiwalach („Gaude Ma-ter” w Częstochowie, „Viva il canto” w Cieszynie, „Zabrzański Festiwal Muzy-ki”, Krystyny Jamroz w Busku-Zdroju, „Si-lesia-Pradziad” w Kędzierzynie, Trnawska Wiosna Muzyczna w Trnawie, „Pro Balti-ca” w Toruniu, Jana Kiepury w Krynicy, Żartu Muzycznego w Nowym Sączu i in.). Wielokrotnie dyrygował imprezami cy-klicznymi, jak „Nieszpory ludźmierskie”,

fot.

And

rzej

Dro

żdża

l

„Koncert trzech polskich tenorów”. Po-nad 50 razy prowadził koncerty – również wielkie imprezy charytatywne – z udzia-łem największego polskiego tenora, Wie-sława Ochmana. Dokonał kilkunastu na-grań CD, a także rejestracji archiwalnych dla Polskiego Radia i dla Telewizji Polskiej. Ze swoją orkiestrą występował w Rosji, w Niemczech, w Czechach, na Słowacji i w Japonii.

W latach 1991-1995 był dyrektorem ar-tystycznym Filharmonii w Rybniku. Dyry-gował ponad 60 orkiestrami na świecie, w tym większością polskich orkiestr fil-harmonicznych i kameralnych, z którymi nadal utrzymuje stałą współpracę, a także NOSPR w Katowicach i Radiową Orkiestrą Symfoniczną w Krakowie. Regularnie wy-stępuje z orkiestrami czeskimi: Filharmo-nii Ostrawskiej, Morawskiej w Ołomuńcu oraz Karlovych Varów, a także z zespołami operowymi w Bytomiu, w Łodzi i we Lwo-wie. Współpracuje z teatrami muzyczny-mi: w 2006 roku przygotował premierę Wesołej wdówki Lehára w Warszawie.

Podczas swoich koncertów dokonał wielu światowych prawykonań, m.in. utworów Bogusława Schaeffera, Romualda Twar-dowskiego, Jana Kantego Pawluśkiewi-

cza, Gheorge’a Zamphira i in. Towarzyszył największym gwiazdom polskiej sceny operowej: Wiesławowi Ochmanowi, Ma-riuszowi Kwietniowi, Piotrowi Beczale.

Kilkakrotnie gościł w USA, gdzie obok kon-certów prowadził także wykłady otwarte dla studentów z zakresu historii muzy-ki polskiej oraz zajęcia w mistrzowskiej klasie dyrygentury (Northwestern Uni-versity Chicago i Mary Washington Col-lege Fredericksburg). Jest honorowym dyrygentem MWC Symphony Orchestra we Fredericksburgu (USA). W 2002 roku wystąpił w słynnych salach koncerto-wych Ameryki: w Carnegie Hall w Nowym Jorku z koncertem muzyki polskiej oraz w Orchestra Hall w Chicago – z koncer-tem Trzech Polskich Tenorów. Od roku 2004 stale współpracuje ze słynną orkie-strą Chicago Philharmonic, zaś w roku 2005 zadebiutował w Chinach, prowa-dząc Wuhan Symphony Orchestra.

Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień, m.in. Złotego Lauru Umiejętności i Kom-petencji, Złotej Odznaki Zasłużony dla Województwa Śląskiego, Nagrody Kultu-ralnej Prezydenta Zabrza, Srebrnym Me-dalem za długoletnią służbę.

Natalia Walewska skrzypce

Debiutowała w wieku dwunastu lat wy-stępem z Orkiestrą Filharmonii Mińskiej oraz w programach radiowo-telewizyj-nych. Ukończyła prestiżową Akademię Muzyczną w klasie skrzypiec profesora A. Janpolskiego (ucznia znakomitego skrzypka XX wieku Leonida Kogana). Zo-stała laureatką konkursów: III Ogólno-bia-

łoruskiego Konkursu Młodych Skrzypków (1986), III Międzynarodowego Konkursu

14

15

im. Karola Szymanowskiego (1992), Kon-kursu Muzyki Kameralnej w Łodzi (1992). Dokonała nagrań dla Sveriges Radio P2. oraz brała udział w Międzynarodowym Festiwalu Orkiestr Symfonicznych „Schle-swig-Holstein Music Festival” pod batutą Georga Soltiego, Christopha Eschenba-cha, Mścisława Rostropowicza. Obecnie zapraszana jest w charakterze solistki do współpracy z wieloma orkiestrami sym-fonicznymi w kraju i za granicą. Od 1999 roku do chwili obecnej piastuje stanowi-sko koncertmistrza Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. Fryderyka Chopina w Gdań-sku.

Wydała cztery autorskie płyty kompakto-we: Romanza Classica na skrzypce i organy z prof. Romanem Peruckim (Złota Płyta), Clair de Lune nagraną wspólnie z pianistą prof. Bogdanem Kułakowskim, Violin & Piano z pianistą Rafałem Lewandowskim oraz Cztery pory roku Antonio Vivaldie-go z Zespołem Muzyki Dawnej Cappella Gedanensis pod dyrekcją Tadeusza Woj-ciechowskiego (Platynowa Płyta). Cztery pory roku Vivaldiego na stałe zagościły w repertuarze artystki i zespołu, i są czę-sto wykonywane na wielu prestiżowych koncertach, m. in. na Gali Osobowości Roku Radia Gdańsk w Dworze Artusa (Gdańsk), podczas inauguracji cyklu „Klej-noty Muzyki Europejskiej” z zespołem

Wirtuozi Lwowa w Filharmonii Lwowskiej, z Wirtuozami Kijowa (Gdańsk i Kijów).

Artystka uczestniczy jako koncertmistrz w licznych nagraniach płytowych, radio-wych i telewizyjnych u boku sławnych dyrygentów. M.in. w 2009 roku nagrała płytę War Requiem z dyrygentem sir Ne-villem Marinerrem.

W 2010 roku rozpoczęła działalność kon-certową jako solistka i dyrygent z powo-łaną wówczas Królewską Orkiestrą Salo-nową. W ramach Orkiestry współpracuje z takimi gwiazdami opery i operetki jak Julia Iwaszkiewicz, Marcin Pomykała, Ali-cja Węgorzewska, Aleksander Ładysz, Krzysztof Gasz, Aleksander Zuchowicz, Magdalena Molendowska i inni, tworząc wraz z założycielką Orkiestry, producent-ką i konferansjerką Barbarą Żurowską--Sutt atrakcyjne dla melomanów widowi-ska w stylu wiedeńskim oraz w stylu gal operowych z udziałem baletu. Za swoje osiągnięcia zawodowe w dziedzinie kul-tury Natalia Walewska była nominowana do nagrody „Splendor Gedanensis 2010”.

W 2011 roku kompozytor Zbigniew Kru-czek (Belgia) dedykował artystce swój koncert Harmonia na skrzypce, trąbkę oraz orkiestrę symfoniczną; wkrótce dzieło zostanie nagrane i opublikowane w Polsce oraz w Belgii.

16

25 lutego 2016 (czwartek), godz. 19.00sala koncertowa Filharmonii

Mistrzowskie recitale fortepianowe

Anna Miernik – fortepian

W programie:Aleksander Tansman – Sonatina transatlantyckaFokstrotSpiritual et bluesCharlestonFryderyk Chopin – Nokturny op. 9 (nr 1 b-moll, nr 2 Es-dur, nr 3 H-dur)Feliks Nowowiejski – „Borowiak”Fryderyk Chopin – Ballada g-moll op. 23 Aleksander Skriabin – Sonata-fantazja gis-moll op. 19AndantePrestoKarol Szymanowski – Etiuda b-moll op. 4 nr 3Ignacy Jan Paderewski – Caprice-valse op. 10 nr 5Fryderyk Chopin – Scherzo b-moll op. 31

Anna Miernikfortepian

Należy do grona szczególnie wyróżnia-jących się artystów polskich młodego pokolenia. Jest absolwentką krakowskiej Akademii Muzycznej w klasie fortepianu prof. Andrzeja Pikula, którą ukończyła z wyróżnieniem. Uczestniczyła również w kursach mistrzowskich, podczas któ-rych pracowała z wybitnymi pedagoga-mi o międzynarodowej sławie, takimi jak Paul Badura-Skoda – legenda światowej pianistyki czy prof. Dina Yoffe, laureatka Konkursu Chopinowskiego w Warszawie w roku 1975.

Występowała na 4 kontynentach w 18 krajach (Armenia, Australia, Czarnogóra, Gruzja, Izrael, Kanada, Kazachstan, Litwa, Luksemburg, Macedonia, Meksyk, Nowa Zelandia, Polska, Serbia, Słowenia, Tur-cja, USA, Włochy). Jest laureatką licznych nagród międzynarodowych i krajowych. Doceniana za osiągnięcia artystyczne

fot.

Kla

udyn

a Sc

hub

ert

17

i naukowe. Koncertuje jako solistka i ka-meralistka w prestiżowych salach koncer-towych.

W roku 2013, podczas tournées po Au-stralii, Nowej Zelandii, Kanadzie i USA wystąpiła z 15 recitalami, m.in. w słynnej Operze w Sydney. Odwiedziła też z kon-certami miasta takie jak Ottawa, Calgary (Kanada), Orchard Lake (USA), Canber-ra, Sydney, Melbourne, Brisbane, Perth (Australia), Wellington (Nowa Zelandia), Tbilisi (Gruzja), Erywań (Armenia), Ałmaty (Kazachstan), Ochryda (Macedonia), Tel--Awiw (Izrael).

W czerwcu 2014 roku ukazała się jej pierwsza płyta, którą nagrała na zapro-szenie skrzypaczki Patrycji Piekutow-skiej. W albumie znajdują się sonaty na skrzypce i fortepian Brahmsa i Francka. Pierwszy koncert promocyjny odbył się w Łazienkach Królewskich w Warszawie w Teatrze Stanisławowskim. Recital swo-ją obecnością zaszczycili ważni goście ze świata muzyki, telewizji i biznesu. Płyta zyskuje bardzo pochlebne recenzje, jest określana jako „przyjemna porcja klasyki” („Newsweek Polska”).

Artystka dużo uwagi poświęca promo-cji polskiej muzyki oraz rodzimej kultury poza granicami kraju. W jej repertuarze znajdują się utwory ponad 20 polskich kompozytorów, których dzieła regular-nie włącza do programów koncertów na całym świecie. Wykonuje kompozycje re-prezentujące różne epoki, gatunki i style. Fascynuje ją również muzyka najnowsza oraz możliwość zaprezentowania i zain-spirowania publiczności dziełami, których nigdy wcześniej nie mieli okazji usłyszeć. Zrealizowała kilka prawykonań, wśród których znalazły się także utwory dedyko-wane jej samej.

Jej koncerty były transmitowane i retrans-mitowane przez wiele stacji radiowych i telewizyjnych, a recenzje z koncertów ukazują się w prasie międzynarodowej („Sydney Morning Herald”, „The Epoch Times”, Ottawa).

Za dotychczasowe osiągnięcia artystycz-ne i naukowe pianistka otrzymała liczne nagrody, w tym stypendia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Sonatina transatlantycka Aleksandra Tansmana (1897-1986) otrzymała taki tytuł z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze: ponieważ pisał ją Tansman na pokładzie transatlantyka France podczas podróży ze Stanów Zjednoczonych do Francji w roku 1930. Po drugie: ponieważ w tej kompozycji przenosił przez Atlan-

tyk do Europy swe świeże doświadczenia z kontaktów z amerykańskim jazzem.

Kompozytor, pianista i dyrygent, uro-dzony w Łodzi, wykształcony tamże oraz w Warszawie, od roku 1919 osiadł w Pary-żu, skąd wyruszał na podróże koncertowe po całym świecie. O sonatinie stworzonej na środku oceanu, sam pisał w słowach na-stępujących:

Wprowadzenie

18

„Utwór nie zamierza odtwarzać muzyki amerykańskiej, lecz raczej chce oddać re-akcję europejskiego muzyka na zetknięcie się z rytmami tańców zza oceanu”.

Pomysł, rzecz oczywista, nie był niczym nowym. W owe lata po pierwszej wojnie – zwłaszcza w Paryżu, mieście rozbawio-nym, odreagowującym tak niedawne złe czasy – do jazzu nawiązywali wszyscy, na-wet „najpoważniejsi” kompozytorzy epo-ki. Sztuką było znaleźć w tym nurcie głos własny i charakterystyczny. Pod piórem kompozytora z Łodzi powstał utwór bez-pretensjonalny, błyskotliwy i pełen dowci-pu, który po dziś dzień szalenie się podoba publiczności koncertowej i wzbudza entu-zjazm.

Nokturny op. 9 Fryderyka Chopina (1810-1849) powstawały w latach 1830-1831 i są pierwszymi przykładami tego gatunku, jakie wyszły spod jego pióra. Formę nokturnu, jako jedną z najbardziej kameralnych form wyrazu w muzyce ro-mantycznej, wylansował w Europie John Field, kompozytor irlandzki, wirtuoz for-tepianu, o grze nacechowanej lekkością, elegancją i wyjątkowym, melodyjnym prowadzeniem kantyleny. Czym był nok-turn? Nastrojową, romantyczną miniaturą, wyrażającą spokój i ciszę nocy. U Chopina – który wyniósł tę miniaturę na szczyty ar-tyzmu – często pojawia się jakiś burzliwy, czy nawet dramatyczny epizod wtrącony w środku, zawsze jednak pozostaje tam miejsce na kantylenę: „bel canto na for-tepianie”. W nokturnie b-moll, pierwszym z trzech w opus 9, wśród rozmarzonej za-dumy można w pewnej chwili dosłyszeć echa starodawnej polskiej pieśni „Chmiel”. Za wzór chopinowskiej śpiewności może

służyć drugi nokturn, w Es-dur. Trzeci zaś, w tonacji H-dur, zaskakuje szczególnym wzburzeniem, mącącym nagle łagodne tony kołyszącej melodii niby-barkaroli.

Ballada g-moll op. 23 Chopina, pierwsza z czterech jego kompozycji tego rodzaju, powstała również około 1831 roku, lecz drukiem ukazała się dopiero w roku 1836. Ballady fortepianowe Chopina – to był jego „autorski” wynalazek: chciał samą muzyką wyrazić to, co tradycyjnie wcze-śniej należało do pieśni – do poezji – pisa-nej przez twórców tak znanych jak Goethe, Gottfried August Bürger czy Heinrich He-ine. Toteż nie dziwiło nikogo, gdy – siłą przyzwyczajenia – w balladach skompo-nowanych przez Chopina doszukiwano się ukrytych odniesień do ballad Mickiewicza. A Robert Schumann potwierdzał, że Cho-pin sam mu do takich inspiracji się przy-znał. Chodziło wówczas o drugą Balladę F-dur, inspirowaną podobno balladą Mic-kiewicza Świtezianka. Od Schumanna rów-nież mamy relację na temat tej pierwszej. Pisał on do przyjaciela, Henryka Dorna:

„Dostałem od Chopina Balladę. Wydaje mi się być najbliższym jego geniuszu (choć nie: najgenialniejszym) jego dziełem. Po-wiedziałem mu, że ze wszystkiego co do-tychczas stworzył najbardziej przypadła mi do serca. Po długim milczeniu Chopin odparł z naciskiem: – To mnie cieszy, bo i ja najwięcej ją lubię, jest mi najdroższa”.

II Scherzo b-moll op. 31 Chopina po-wstawało w latach 1835-37 i jest drugim z kolei spośród czterech jego utworów w tym gatunku. Od pierwszych, niepoko-jących taktów („To powinno być pytanie” – tłumaczył Chopin swoim uczniom) ma charakter fantastycznej ballady i wpisuje się w charakterystykę, jaką wyraził cyto-

19

wany już wyżej Robert Schumann, pytając przy okazji Scherza h-moll, pierwszego: „Jak ma wyglądać powaga, skoro żart jest przybrany w tak ciemne szaty”?

II Sonata gis-moll op. 19 („Sonata – fan-tazja”) Aleksandra Skriabina (1872-1915) ukończona została w roku 1898. Ta efektowna i bardzo lubiana przez publiczność kompozycja stawia wyko-nawcom wysokie wymagania techniczne, pod względem zaś stylistycznym łączy się w niej romantyzm niemal jeszcze chopi-nowski z rysem impresjonistycznym.

Daleko stąd jeszcze do późniejszych skłon-ności mistycznych, z których ten kompozy-tor zasłynął, takich jak Poemat ekstazy, Bo-ski poemat, czy Prometeusz: Poemat ognia. Pamiętamy, że na przykład w tym ostat-nim, prócz orkiestry, fortepianu, chóru i organów w finale, Skriabin chciał dołą-czyć „fortepian świetlny”, mający emito-wać podczas koncertu rozmaite barwy przypisane do odpowiednich tonacji.

Tym niemniej dzisiejszy słuchacz, wiedząc już po fakcie, w którą stronę zmierzała muzyka Skriabina w latach następnych, mógłby – słuchając omawianej sonaty – doszukać się również i w niej zapowiedzi przyszłych uniesień. Przeczytajmy choćby ów programowy komentarz, jakim Skria-bin opatrzył tę muzykę:

„Część pierwsza wyraża spokój nocy na wybrzeżu mórz południowych; przetwo-rzenie – to poruszenie ciemnej morskiej głębi. Środkowa partia w E-dur ukazuje pieszczotliwe światło księżyca spływają-ce po zapadnięciu zmroku. Część druga przedstawia rozległy ocean, wzburzony sztormem”.

Etiuda b-moll op. 4 nr 3 Karola Szyma-nowskiego (1882-1937) należy do zbioru czterech etiud, skomponowanych w la-tach 1900-1902. Jest więc młodzieńczym utworem kompozytora, który później miał zostać największym kompozytorem pol-skim I połowy XX wieku. Lecz mimo, że była utworem młodzieńczym – to od razu bardzo popularnym, rozsławionym zwłasz-cza przez Ignacego Paderewskiego, który ją włączył do swojego repertuaru.

Ale po raz pierwszy wykonał ją publicznie utalentowany kuzyn Szymanowskiego, późniejszy wychowawca największych mi-strzów pianistyki rosyjskiej, takich jak Świa-tosław Richter czy Emil Gilels – wybitny pianista Henryk (Harry) Neuhaus, którego siostrze ów zbiór czterech etiud został za-dedykowany.

To prawykonanie odbyło się w Filharmo-nii Warszawskiej, 6 lutego 1906 roku, na pierwszym koncercie świeżo założonej Spółki Nakładowej Młodych Kompozyto-rów Polskich. Z utworów Szymanowskie-go program zawierał jeszcze Wariacje na polski temat ludowy h-moll op. 10 na forte-pian i Uwerturę koncertową E-dur op. 12 na orkiestrę. A orkiestrę tego wieczoru pro-wadził Grzegorz Fitelberg (który później Etiudę b-moll, jak też i szereg innych kom-pozycji Szymanowskiego zorkiestrował).

Powszechnie podobała się melancholijna melodyka etiudy, wsparta subtelną har-monią i kolorystyką. Konserwatywny kry-tyk warszawski Aleksander Poliński orzekł, że etiuda ta mogłaby być skomponowana przez samego Chopina... Inni muzycy pod-kreślali jej pokrewieństwa z ekspresyjnymi dziełami gwiazdy ówczesnego moderni-zmu rosyjskiego – Aleksandra Skriabina.

20

Sam zaś Szymanowski, widząc że jego nazwisko zaczyna być kojarzone z jednym tylko utworem, ze szkodą dla innych dzieł, żalił się w liście do Fitelberga: Fatalnie jest już w tak młodym wieku skomponować swo-ją IX Symfonię!

Caprice-valse op. 10 nr 5 Ignacego Jana Paderewskiego (1860-1941) to jeden z fortepianowych drobiazgów, jakie przy-szły wirtuoz ułożył na kilka lat przed roz-poczęciem długoletniej kariery światowej, zapoczątkowanej – jak wiadomo – przyję-tymi z aplauzem występami w paryskiej

sali Erarda w roku 1888. Miniatury, które w tamtych wczesnych latach powstały, cieszyły się potem dużym powodzeniem u publiczności i niejedną z nich Paderewski zwykł włączać do programów swoich reci-tali lub grywać na bis. Caprice-valse należy do powstałego przed rokiem 1884 cyklu Album de Mai. Scénes romantiques (Album majowe. Sceny romantyczne). Dedykował go Paderewski pianistce Anette Jessipo-wej, żonie swego wiedeńskiego nauczy-ciela, światowej sławy wirtuoza Teodora Leszetyckiego, u którego podjął był naukę w roku 1884.

Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus

Została utworzona z inicjatywy Jerzego Semkowa na mocy rozporządzenia Mini-stra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 1 października 2007 roku. W skład Or-kiestry wchodzą najzdolniejsi absolwenci i studenci wyższych uczelni muzycznych, którzy nie ukończyli 30 roku życia.

Sinfonia Iuventus rozpoczęła działalność artystyczną w czerwcu 2008 roku. Współ-

pracowała ze znakomitymi dyrygentami, takimi jak: John Axelrod, Kai Bumann, Charles Dutoit, José Maria Florêncio, Ga-briel Chmura, Kazimierz Kord, Jan Krenz, Grzegorz Nowak, Jerzy Maksymiuk, Krzysztof Penderecki, Rafael Payare, Je-rzy Salwarowski, Tadeusz Strugała, Geo-rge Tchitchinadze, Antoni Wit, Tadeusz Wojciechowski, Maxim Vengerov oraz z solistami, wśród których byli m.in.: Yulianna Avdeeva, Abdel Rahman El Bacha, Alena Baeva, François-René Du-

21

26 lutego 2016 (piątek), godz. 19.00sala koncertowa Filharmonii

Sinfonia Iuventus – gościnnie w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Polska Orkiestra Sinfonia IuventusPiotr Staniszewski – dyrygent

W programie:Richard Wagner – Uwertura do opery Tannhäuser– Preludium i Miłosna śmierć Izoldy z dramatu muzycznego Tristan i Izolda Piotr Czajkowski – Uwertura-fantazja Romeo i Julia

fot.

Wik

tor

Zdro

jew

ski

22

châble, Lukas Geniušas, Krzysztof Jabłoń-ski, Jakub Jakowicz, Alexander Kniazev, Andrei Korobeinikov, Bartosz Koziak, Ivan Monighetti, Janusz Olejniczak, Piotr Pa-leczny, Jadwiga Rappé, Jan Stanienda, Agata Szymczewska, Tatiana Szebanowa.

Od początku działalności orkiestra zre-alizowała szereg nagrań płytowych, ra-diowych oraz telewizyjnych dla Universal Music, CD Accord, DUX, Polskiego Ra-dia S. A., Albany Records, TVP Kultura. Szczególne miejsce w dyskografii zespołu zajmują dwie płyty z repertuarem sym-fonicznym (Schubert, Czajkowski) zareje-strowane pod batutą Jerzego Semkowa. Współpraca dyrygencka z Krzysztofem Pendereckim zaowocowała wydaniem kompletu jego symfonii w autorskim kształcie interpretacyjnym (2012). Wy-dawnictwo zostało uhonorowane nagro-dą International Classical Music Award (2014).

W dorobku zespołu znajdują się ponadto nagrania z dyrygentami i solistami takimi

jak Gabriel Chmura (Richard Strauss, Fra-nçaix, Debussy), Tadeusz Wojciechowski (Chopin), Marcin Nałęcz-Niesiołowski (Chopin), Mariusz Patyra (Wieniawski), Ivan Monighetti (Haydn), Agata Szym-czewska (Bruch, Wieniawski i Mendels-sohn), George Tchitchinadze i Monika Wolińska (Bacewicz).

Orkiestra występowała na wielu estra-dach koncertowych oraz podczas licznych festiwali w Polsce i za granicą: w Austrii, Chinach, Francji, Hiszpanii, w Niemczech, Portugalii, Szwajcarii, na Litwie, Ukrainie i we Włoszech.

Od kwietnia 2009 roku orkiestra jest członkiem Europejskiej Federacji Narodo-wych Orkiestr Młodzieżowych (EFNYO).

W listopadzie 2013 roku Honorowym Pa-tronatem Artystycznym objął orkiestrę Krzysztof Penderecki.

Od września 2015 roku dyrektorem or-kiestry jest Anna Kościelna.

Piotr Staniszewski dyrygent

Absolwent Akademii Muzycznej w Gdań-sku w klasie skrzypiec oraz Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w klasie dyrygentury symfoniczno-operowej. Jest laureatem wielu prestiżowych konkur-sów skrzypcowych oraz kameralnych. W roku 2003 otrzymał stypendium mi-nistra Kultury i Sztuki. Doskonaląc swo-je umiejętności, brał udział w kursach mistrzowskich prowadzonych przez tak wybitnych muzyków, jak Gabriel Chmura, Juozas Domarkas, Marina Jaszwili, Wiktor

Pikajzen, Wolfgang Marschner, Jadwiga Kaliszewska.

Już w trakcie studiów pracował jako dy-rygent Elbląskiej Orkiestry Kameralnej oraz pełnił funkcję asystenta-dyrygenta, a później dyrygenta Orkiestry Symfonicz-

23

nej i Orkiestry Kameralnej Akademii Mu-zycznej w Gdańsku. Założyciel orkiestry kameralnej Rameau Ensemble, z którą odkrywał perły francuskiej muzyki baro-kowej oraz dokonywał wielu prawykonań kompozytorów gdańskich. Wielokrotnie występował jako solista i dyrygent z Pol-ską Filharmonią Kameralną w Sopocie. W sezonie artystycznym 2007/2008 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Letniej Sceny Operowej w Sopocie. Od 2010 roku współpracuje ściśle z Gdańską Ope-rą Kameralną, z którą regularnie bierze udział w Festiwalu Muzycznym na Helu. Obecnie jest doktorantem na wydziale instrumentalnym w katedrze instrumen-tów smyczkowych w klasie prof. Krysty-ny Jureckiej. Od sezonu artystycznego 2011/2012 współpracuje jako dyrygent oraz dyrygent-asystent z Teatrem Wiel-kim – Operą Narodową w Warszawie.

Koncertował między innymi z Orkiestrą Symfoniczną Akademii Muzycznej w Lu-cernie, z Chórem Cantus Domus w Berli-nie oraz z wieloma polskimi orkiestrami symfonicznymi i kameralnymi. Asystował takim dyrygentom, jak Krzysztof Pende-recki, Andriy Yurkevych, Stefan Soltesz, Jan Latham Koenig, Friedrich Heider, Patrick Fournillier, Carlo Montanaro, Tadeusz Strugała, Wojciech Michniew-ski, Janusz Przybylski. W Teatrze Wiel-kim – Operze Narodowej asystował przy wielu produkcjach, jak m.in. Jakob Lenz, Madame Butterfly, Wesele Figara, Sprawa

Macropulos, Qudsja Zaher, Dama pikowa, Słowik, Zagłada domu Usherów, Manon Le-scaut, Rigoletto, Elektra, Moby Dick, Maria Stuart, Nabucco, Wilhelm Tell.

W sezonie 2012/2013 dyrygował ba-letem Opowieści Biblijne a od sezonu 2013/2014 prowadzi spektakle opery Madama Butterfly w Teatrze Wielkim i Operze Narodowej w Warszawie. W 2014 roku dyrygował przedstawieniami operowymi reżyserowanymi przez Pete-ra Konvichnego w ramach kursów ope-rowych „Opernwerkstatt” (Szwajcaria) m.in. w Zurychu, w Thun i w Sigriswil. W ramach wymiany Erasmus prowadzi kursy muzyki kameralnej w Akademii Muzycznej w Turku (Finladia). Od 2013 roku jest wy-kładowcą Letnich Kursów Muzycznych w Łomży, w ramach których prowadzi orkiestrę młodzieżową oraz uczy gry na skrzypcach. W sezonie artystycznym 2014/2015 rozpoczął współpracę z Te-atrem Wielkim w Poznaniu, gdzie dyry-guje przedstawieniami Madama Butterfly.

W bieżącym roku artysta poprowadził orkiestrę Sinfonia Iuventus w Filharmo-nii Narodowej oraz nawiązał współpracę z Orkiestrą Symfoniczną PSM im. Elsnera w Warszawie, w ramach której popro-wadził koncert „Nowe obrazki z wysta-wy” organizowany przez Filharmonię Narodową oraz koncert dyplomantów w Sali Koncertowej Polskiego Radia S1 im. W. Lutosławskiego.

24

Uwertura do opery Tannhäuser Ryszar-da Wagnera (1813–1883) zaczyna się me-lodią arcysławnego chóru nabożnych piel-grzymów wracających z Rzymu... Pójdzie szukać w Rzymie przebaczenia za grzechy również i tytułowy bohater opery, śpiewak--poeta, który wpadł w pogańskie sidła bogi-ni miłości Wenus, co ciężko później będzie musiał odpokutować. Echa przyjemności, jakich zaznał w pałacu Wenus również po-brzmiewają w tej uwerturze...

Wystawiony w roku 1845 w Dreźnie Tann-häuser otwiera długi szereg muzycznych fa-scynacji Wagnera tematyką średniowiecz-nych legend, których bohaterowie zaludnią wkrótce jego opery i dramaty muzyczne: po Tannhäuserze przyjdą: rycerz Lohengrin, Tristan i Izolda, następnie wielka galeria bo-gów i herosów w sadze o Nibelungach, i na koniec strażnik świętego Graala – Parsifal.

Wstęp i Miłosna śmierć Izoldy z drama-tu muzycznego Tristan i Izolda Ryszarda Wagnera (1813–1883) to – bez przesady można powiedzieć – najsłynniejsze z wy-znań miłosnych w muzyce XIX stulecia; wyraz żaru, napięcia, zachwytu i tęsknoty, a zarazem kwintesencja „wagnerowskiego czadu”, któremu uległa w owe lata kultural-na Europa.

O tym, co chciał odmalować we wstępie do Tristana i Izoldy, pisał sam Wagner tak:

„Tristan, jako starający się o rękę Izoldy, pro-wadzi ją do swego władcy i stryja. Oboje ko-chają się. Od nieśmiałej skargi nie zaspoko-jonego pragnienia, od najdelikatniejszego

drżenia aż po potężny wybuch tragicznej miłości przechodzi uczucie poprzez wszyst-kie fazy beznadziejnej walki z namiętnością, by pogrążyć się z powrotem w omdleniu, wygasnąć jakby w śmierci.”

Nie trzeba widzieć tej sceny; wszystko jest w muzyce, śmiałej i nowatorskiej, gęstej od chromatyzmów, migotliwych harmonii (sławny „akord tristanowski”!), wyrafino-wanych opóźnień o działaniu wprost nar-kotycznym. – „Zdejmij okulary. Musisz tylko słuchać orkiestry” – radził Wagner swemu (jeszcze wówczas) przyjacielowi, filozofowi Nietzschemu.

A gdy w finale dramatu Izolda umiera z mi-łości nad martwym ciałem Tristana, milknie również jej śpiew, niezdolny wyrazić tęsk-notę do połączenia się z kochankiem i do roztopienia się wraz z nim w wieczności. W tych ostatnich minutach miłosnego drama-tu wszechczasów mówi już tylko sama or-kiestra, roztaczając mistyczną wizję wiecz-nej szczęśliwości i ekstazy.

Partytura Tristana i Izoldy, prawdziwe ar-cydzieło epoki, powstała w roku 1859, lecz premiera dramatu odbyła się dopiero w sześć lat później, niemal równo 140 lat temu, 10 czerwca 1865 roku, w teatrze kró-lewskim w Monachium. Wystawiono Trista-na za sprawą króla Ludwika II Bawarskiego, który – zaledwie wstąpił na tron – polecił pilnie odszukać kompozytora (nota bene znajdującego się wówczas w dramatycznej sytuacji materialnej) i zaprosić go na swój dwór.

Młody monarcha rozkochany był w sztu-ce Wagnera do tego stopnia, że w ciągu następnych lat przyjaźni z kompozytorem wydał majątek na wspieranie jego arty-

Wprowadzenie

25

stycznych idei, a sam, w bajkowym zamku Neuschwanstein zbudowanym na wzór scenerii wagnerowskich dramatów, lubił pływać po jeziorze jak rycerz Lohengrin w łódce... ciągniętej przez łabędzie.

To nie mogło się skończyć dobrze. Narastał gniew dworskiej opozycji i doradców prze-ciwko Wagnerowi. Lecz zanim zmuszono króla do powściągnięcia hojności, a później uznano za chorego psychicznie - jego wy-soka protekcja umożliwiła kompozytorowi kontynuowanie pracy nad kolejnymi dzieła-mi życia: gigantyczną tetralogią Pierścień Ni-belungów wysnutą z mitologii germańskiej, i dramatem-misterium na temat Świętego Graala – Parsifalem.

Uwertura-fantazja Romeo i Julia Piotra Czajkowskiego (1840-1893) brzmi tak efektownie, jest tak świetnie zorkiestro-wana, że niesposób by było się domyślić, iż to utwór z początków kariery kompo-zytora, pisany w latach 1868-70. Pewien – i to niemały – udział mieli tu również jego przyjaciele, zwłaszcza Mili Bałakiriew, je-den z filarów słynnej „Potężnej gromadki” pięciu kompozytorów przejętych ideami „sztuki narodowej”, którzy wywarli ogrom-ny wpływ na muzykę rosyjską drugiej poło-wy XIX wieku. Czajkowski nie należał do tej grupy twórczej, nie ze wszystkim podzielał idee estetyczne „Potężnej gromadki”, liczył

się jednak ze zdaniem przyjaciół w kwe-stiach czysto muzycznych. To Bałakiriew do-radził mu wybór samego tematu, a później, w czasie pracy nad kompozycją, zgłaszał szereg uwag, które Czajkowski uwzględ-niał, solidnie przepracowując partyturę. I tak powstało pierwsze z programowych dzieł symfonicznych Czajkowskiego, któ-ry – wbrew tendencjom swojej epoki – do zbyt dosłownej programowości podchodził z dużą ostrożnością, preferując tradycyj-ne formy, takie jak symfonia (co najwyżej z ewentualnym „komentarzem” literackim, podsuwającym słuchaczowi jakieś ogólne sugestie), czy koncert, opera, balet... Ale wśród tych niewielu jego utworów ściśle związanych z programem literackim, z jakąś fabułą – aż trzy zainspirowane zostały dra-matami Szekspira. Prócz Romea i Julii – jesz-cze Burza op. 18, opatrzona podtytułem: Fantazja symfoniczna według Szekspira oraz Uwertura-fantazja Hamlet. I tu Czajkowski daje upust swojej fantazji, nie wahając się sięgać nawet po efekty czysto ilustracyjne. W przypadku Romea i Julii rozwija przed słuchaczami dźwiękowy teatr wyobraźni: ledwie przebrzmi liryczna melodia miłosna, już słychać odgłosy walki, szczęk szpad – może to pojedynek Romea z Tybaltem? Te dźwięki szpad (czy też mieczy) też doradził podobno Czajkowskiemu Bałakiriew...

26

27 lutego 2016 (sobota), godz. 18.00sala koncertowa Filharmonii

POP-Filharmonia – Alicja Majewska

Alicja Majewska i Włodzimierz Korcz z to-warzyszeniem Warsaw Opera Quartet

Ostatnia płyta Alicji Majewskiej nosi tytuł „Piosenki, z których się żyje”.

– Pozdrawiam serdecznie i cieszę się na ko-lejne spotkania, podczas których będę mogła znowu śpiewać Państwu piosenki, z których i którymi żyję – dodaje piosenkarka a propos tego tytułu.

Orkiestra Symfoniczna

Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Natan Dondalski – I koncertmistrz

Monika Dondalska– koncertmistrz

Michał Marcol– koncertmistrz

Artur Milian– koncertmistrz

Olga KłosowskaJan Dondalski Yuriy Rizun Zbigniew CiuciasTomasz Jabłoński Dominika SitarzEwa WiśniewskaViktoriya KrasyunMonika Kościelna

Maciej Niedźwiedź Tadeusz KorpalEwald WawrzyniukBartosz Bukowian

Roman Kuźniak Emilia JarmoszewiczAleksandra ZakrzewskaBeniamin Lewi

Grzegorz Dybała

Anna MrachaczMarta RusiniakLucyna DobrychłopKrzysztof DanielewiczMaksymilian CybowskiWojciech SuwalskiLech GrzegorzewskiMarina PiweckaDaniela WojtyłowiczKatarzyna Składanek

Anna Jundziłł Anna Kłosowska-GrycSimona Kassak-HajnyMarlena Mentkowska

Józef MorusiewiczPaweł SzulcTomasz AmbrożukMichał KowalewskiSergio Mondejar AlarconJacek Swędrzyński

Sławomir Horodyski Bartosz Zwolski Jan Burzyński

Piotr Stolarz Dorota Michalska Katarzyna LorekJacek SzwecJoanna KorczinJustyna OstrowskaAnna PerkowskaAnna TarnowskaFily Katrin Diakité

Agnieszka ZwolskaZofia RadwańskaMateusz Kubański

Paweł Hulisz Paweł BanasiukHenryk KarniłoMichał TyrańskiOstap PopovychDamian Marat

Małgorzata Ambrożuk-Buczek

Krzysztof Koziatek – koncertmistrz

Paweł PanasiukBarbara PirogowiczEwa GawrońskaSylwia Bronecka-BednarczykMagdalena NiedźwiedźAgnieszka PołubińskaAgnieszka Szulc Magdalena Rapcia

Cezary GrycDominik JastrzębskiKarolina Wiak-Rembowska

Henryk ZinkiewiczAleksander MiśnikiewiczRafał Krauze Eiko Hasegawa

fortepian Agnieszka Panasiuk inspektor orkiestry Paweł Szulc bibliotekarz Ewa Gawrońskastroiciel fortepianów Piotr Jurga

I skrzypce

kontrabasy

fagoty

tuba

II skrzypce

flety

waltornie

perkusja

altówki

oboje

trąbki

harfa

wiolonczele

klarnety

puzony

dyrygent Piotr Sułkowski

Dyrektor naczelny i artystycznyPiotr Sułkowski

Przedsprzedaż i sprzedaż biletów prowadzi kasa biletowa Filharmonii ul. Bartosza Głowackiego 1poniedziałek-piątek: godz. 10.00-18.00oraz dwie godziny przed koncertem

Omówienie programów: Tadeusz Szyłłejko

Mecenas Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Sponsorzy Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej

Patroni medialniZ uwagi na prawa autorskie przypominamy o całkowitym zakazie fotografowania oraz nagrywania dźwięku i obrazu podczas koncertu

Prosimy o wyłączenie telefonów komórkowych