Sikvdilis tsarmadobis zrda - kartuli ekonomikis saastsauli

16
1 Ramis 22 saaTsa da 20 wuTze qalaq tyibulSi mindelis saxelobis SaxtaSi gaisma afeTqebis xma. afeTqeba imdenad Zlieri iyo, rom Saxtis mimdebare ubnebSic ki igrZnoboda. SemTxvevis adgilze saSvelad micvenil muSebsa da Saxtis TanamSrom- lebs adgilze oTxi adamianis usicocxlo sxeulebi daxvdaT. daqvrivebuli zaira buxaiZe am saSineli SemTxvevis Sedegad umZimes viTarebaSi TiTqmis yovelgvari finansuri Semosavlis gareSe darCa. marCenalis gareSe darCe- nili qali uimedod elis kuTvnil kompensacias. saqarTveloSi mSromelebi yvelaze daucvelni arian. qveynis politika libertari- anuli mimarTulebisaa da yuradReba ZiriTadad damsaqmeblebze maxvildeba, vidre - mSromelTa uflebebze. yovelive amis naTeli magaliTia saxelmwifos mier 2006 wels Secvlili - maqsimalurad damsaqmebelze morgebuli axali Sromis kodeqsi. miuxedavad imisa, rom axalma Sromis kodeqsma araerTxel daimsaxura mwvave kritika rogorc adgilobrivi profkavSirebis, aseve evrkomisiis mxridan, saxelmwifo mxare amtkicebs, rom Zveli Sromis kodeqsi da evrokomisiis mier SemoTavazebuli modeli uvargisia da zedmet valdebulebebs akisrebs damsaqmebels. saqarTveloSi usafrTxoebis we- sebis daucvelobis an, xSir SemTxveva- Si, saerTod maTi ararsebobis gamo, uamravi mSromeli adamiani iRupeba. Sinagan saqmeTa sa- ministros statis- tikuri monacemebiT, 2009 wels saqarT- velos masStabiT, warmoebaSi momx- dari ubeduri Sem- Txvevebis Sedegad gardaicvala 403 ada- miani da dazaralda 193. xolo 2010 wels 4 Tvis gnmavlobaSi ukve daRupulia 130 adamiani, dazaralda 231 adamiani. statistikis es maCveneblebi sakmaod STambeWdavia iseTi patara qveynisTvis sadac 4.4 milioni adamiani cxovrobs. sikvdilis warmadobis zrda - qarTuli ekonomikis saswauli a/o “Jurnalistebi momavlisTvis” sainformacio saagento 25/7 gamoZieba Catarda germaniis fridrix ebertis fondis mxardaWeriT mari nikuraZe buka SublaZe wina fasadis remonti aRmaSeneblis quCaze

description

Investigation about Labor protection in GeorgiaMariam NikuradzeBuka ShubladzeNews Agency 25/7Friedrich ebert foundation(2010)

Transcript of Sikvdilis tsarmadobis zrda - kartuli ekonomikis saastsauli

Page 1: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

1

Ramis 22 saaTsa da 20 wuTze qalaq tyibulSi mindelis saxelobis SaxtaSi gaisma afeTqebis xma. afeTqeba imdenad Zlieri iyo, rom Saxtis mimdebare ubnebSic ki igrZnoboda. SemTxvevis adgilze saSvelad micvenil muSebsa da Saxtis TanamSrom-lebs adgilze oTxi adamianis usicocxlo sxeulebi daxvdaT.

daqvrivebuli zaira buxaiZe am saSineli SemTxvevis Sedegad umZimes viTarebaSi TiTqmis yovelgvari finansuri Semosavlis gareSe darCa. marCenalis gareSe darCe-nili qali uimedod elis kuTvnil kompensacias.

saqarTveloSi mSromelebi yvelaze daucvelni arian. qveynis politika libertari-anuli mimarTulebisaa da yuradReba ZiriTadad damsaqmeblebze maxvildeba, vidre - mSromelTa uflebebze. yovelive amis naTeli magaliTia saxelmwifos mier 2006 wels Secvlili - maqsimalurad damsaqmebelze morgebuli axali Sromis kodeqsi.

miuxedavad imisa, rom axalma Sromis kodeqsma araerTxel daimsaxura mwvave kritika rogorc adgilobrivi profkavSirebis, aseve evrkomisiis mxridan, saxelmwifo mxare amtkicebs, rom Zveli Sromis kodeqsi da evrokomisiis mier SemoTavazebuli modeli uvargisia da zedmet valdebulebebs akisrebs damsaqmebels.

s a q a r T v e l o S i usafrTxoebis we-sebis daucvelobis an, xSir SemTxveva-Si, saerTod maTi ararsebobis gamo, uamravi mSromeli adamiani iRupeba.

Sinagan saqmeTa sa-ministros statis-tikuri monacemebiT, 2009 wels saqarT-velos masStabiT, warmoebaSi momx-dari ubeduri Sem-Txvevebis Sedegad gardaicvala 403 ada-miani da dazaralda

193. xolo 2010 wels 4 Tvis gnmavlobaSi ukve daRupulia 130 adamiani, dazaralda 231 adamiani. statistikis es maCveneblebi sakmaod STambeWdavia iseTi patara qveynisTvis sadac 4.4 milioni adamiani cxovrobs.

sikvdilis warmadobis zrda -

qarTuli ekonomikis saswaulia/o “Jurnalistebi momavlisTvis” sainformacio saagento 25/7

gamoZieba Catarda germaniis fridrix ebertis fondis mxardaWeriT

mari nikuraZebuka SublaZe

wina fasadis remonti aRmaSeneblis quCaze

Page 2: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

2

erT-erTi yvelaze naTeli da SemaSfoTebeli magaliTi qalaq tyibulis SaxtebSi arsebuli situaciaa. bolo oTxi Tvis ganmavlobaSi 5 adamiani daiRupa. SedarebisTvis: yovel milion tona naxSiris mopovebaze erTi adamiani iRupeba ru-seTSi, CineTSi - 4, CileSi ki - 6. samwuxaroa, magram saqarTveloSi ukanasknel erT weliwadSi sul raRac 150 000 tona naxSiri mopioves, wlis gegma ki 275 000 tona naxSiria. tyibulis SaxtebSi sul 1010-mde adamiania dasaqmebuli.

Saxtebis garda, zogadad warmoebaSi momxdari ubeduri SemTxvevebis ricxvi saqa-rTvelos masStabiT katastroful ricxvs aRwevs. ojaxebSi mZime ekonomiuri viTa-rebis gamo, adamianebi iZulebulebi xdebian, daTaxmdnen samuSaos nebismier pirobas, oRondac ojaxSi lukma puri Seitanon. qveyanaSi, sadac regionebSi umuSevrobis done katastroful maCvebebels aRwevs, sakuTari Tavis usafrTxoeba meore xarisxovani xdeba da pirvel adgilas siduxWiris zRvarze myofi ojaxis keTildReoba dgas. rogorc Cans, am viTarebiTa da sxva arCevanis ararsebobiT garkveuli Zalebi sak-maod moxerxebulad sargebloben.

irRveva kanonebi da yovelive amis gamkontrolebeli aravinaa. dazaralebul ojaxebs saqarTvelos kanonmdeblobis mixedviT, ekuTvniT kompensaciebi, Tumca maT yuradRebas aravin aqcevs. xSir SemTxvevaSi, maT arc ki ician TavianTi uflebebi da gulubryvilod elian sawarmos xelmZRvanelobisa Tu saxelmwifosgan materialur daxmarebas.

ekonomia sicocxlis xarjze

2010 wlis 2 marts Ramis 22 saaTsa da 20 wuTze qalaq tyibulis mindelis saxelo-bis SaxtaSi momxdari afeTqebis Sedegad oTxi adamiani gardaicvala.

Saxtis yofil muSebTan da dazaralebuli ojaxebis wevrebTan saubrisas irkveva, rom afeTqeba gamoiwvia Cixur SaxtaSi gazis (meTanis) dagrovebam. ramdenadac cno-bili xdeba, mocemul ubanSi mwyobridan iyo gamosuli saventilacio sistemis mag-nituri gamSvebi, rac avtomaturad niSnavs imas, rom im ubnis ganiaveba ar xdeboda.

“naxSiris Saxtebis usafrTxoebis wesebis” mixedviT, “Cixur gvirabSi ventilatoris gaCerebis an ventilaciis darRvevisas samuSaoebi unda Sewydes, eleqtro mowyobi-lobaze Zabva avtomaturad unda moixsnas da adamianebi saswrafod unda gamovid-nen ganiavebul gvirabSi. amasTan Cixuri gvirabis pirze unda daidges amkrZalavi niSani.”

miuxedavad amisa, Saxtis ufrosobam drois ekonomiis mizniT, gadawyvita gayvaniTi samuSaoebis paralelurad ventilaciis magnituri gamSvebis saremonto samuSaoebis warmoeba, rasac Sedegad mohyva dagrovili meTanis aaleba. Sedegad adgilzeve gar-daicvalen im ubanSi myofi oTxi adamiani: Saxtis mzadebiTi ubnis ostati - mizdon oniani, el. zeinklebi giorgi bregaZe da jemal jiSiaSvili, aseve ubnis gamyvani mur-man kublaSvili.

momxdar SemTxvevasTan dakavSirebiT Seiqmna specialuri samTavrobo komisia, romelmac Caatara gamoZieba. Tumca gamoZiebis wakiTxvisas nebismier adamiani aR-moaCens, rom uamravi kiTxva pasuxgaucemeli rCeba.

magaliTisaTvis, gamoZiebis ubeduri SemTxvevis garemoebebis aRweraSi naxsenebia,

Page 3: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

3

rom mwyobridan iyo gamosuli ori magnituri gamSvebi. maT Soris erT-erTi gadamy-iraveblis gamSvebi, xolo meore ar aris miTiTebuli. TumcaRa gamoZiebis daskvnis aRmofxvriTi RonisZiebebis mesame punqtSi weria:L

”adgilobrivi ganiavebis ventilatoris gaTiSvis SemTxvevaSi xuT wuTze meti xnis ganmavlobaSi gvirabis sangrevi CaiTvalos dagazianebulad da SemdegSi muSaoba unda gagrZeldes specialuri gangazviTi samuSaoebis Catarebis Semdeg.”

am punqtis mixedviT, SeiZleba, vivaraudoT, rom zemoT naxsenebi meore gamSvebi ven-tilaciis iyo. Aam SemTxvevaSi ki SaxtaSi nebismieri saxis samuSaoebi dauSvebelia.

“Tu SaxtaSi ventilaciis gamSvebi gamodis mwyobridan, SaxtaSi meTanis dagroveba aris gardauvali da afeTqeba aris yovel wuTs mosalodneli. es aris sagangebo mdgomareoba, unda gamocxaddes gangaSi, yvela unda iqnes gamoyvanili Saxtidan da iq unda CaiSvas mxolod gasamxedroebeli maSveli brigada, maT CauSves zeinklebi. es aris darRveva” – ganmartavs saqarTvelos profesiuli kavSirebis gaerTianebis warmomadgeneli viqtor doliZe.

dazaralebuli ojaxis wevrebi gamoZiebis mier aRweril am garemoebas eWvis TvaliT uyureben da Tavis versiebze saubroben. maTi azriT, momxdaris erT-erTi mizezi isic gaxldaT, rom muSebs ar hqondaT meTanis Semcvelobis specialuri sazomi xel-sawyoebi. Tumca “naxSiris Saxtebis usafrTxoebis wesebis” 32-e muxlis mixedviT, sazomebis qona aucilebelia. ojaxebma ganacxades, rom am SemTxvevis Semdeg sawar-mom danaSaulis dafarvis mizniT, saswrafod SeiZina mocemuli xelsawyoebi.

afeTqebis Sedegad 28 wlis murman kublaSvili gardaicvala, romelic ojaxis fexze dasayeneblad Tavisi axalgazrdobis saukeTeso wlebSi mxari mxar sakuTar mamasTan, pavlesTan, erTad mesame cvlaSi gamyvanad muSaobda.

rogorc daRupuli murmanis mama yveba, im ubanSi, qvanaxSiris mopovebis Sedegad dagrovili iyo gazi (meTani) da, sanam es problema ar iqneboda mogvarebuli, misi Svilis SaxtaSi Casvla ar SeiZleboda:

“eg Cems Svils ar exe-boda. arsebobs SaxtaSi ventilaciis ubnis ufro-si, romelsac hyavs cvlis ufrosebi, hyavs moadgilee-bi, romelsac exeba am yvelafris Semowmeba. Tan yvelam icis, rom wina dRes sangrevi gaCerebuli iyo swored gazis dagrovebis gamo. xoda unda gaeSvaT iq es xalxi, gaeniavebi-naT da mere daevalebinaT Cemi SvilisTvis iq ramis gakeTeba”. – yveba pavle kublaSvili.

dResdReobiT kublaS-vilebis ojaxSi aravin muSaobs. Ppavle kublaSvils misi Svilis gardacvalebis Semdeg SaxtaSi Casvlaze

kublaSvilebi

Page 4: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

4

fiqric ki uWirs.Mmisi meore Svili ki mZime avadmyofia, romelsac meTvalyureobis gareSe cxovreba ar SeuZlia da ojaxi mas marto ver tovebs. kublaSvilebis ojaxi gamouval mdgomareobaSia Cavardnili da imis gamo, rom ojaxis ufrosma samarTali versad hpova, gadawyvetili aqvs, saqarTvelos prezidents piradad Sexvdes da Svela sTxovos. sxva dazaralebuli ojaxis wevrebic sazarel situaciaSi aRmoCndnen. jiSiaSvilebis ojaxma am SemTxvevis Sedegad ojaxis erTaderTi marCenali 71 wlis mama, jemal jiSiaSvili, dakarga, romelic SaxtaSi zeinklad muSaobda. jemalis Svilis, 44 wlis natos, gancxadebiT, mamamisi saerTod ar unda yofiliyo SemTxvevis adgilas: “mamaCems damTavrebuli hqonda Tavis saqme da unda wamosuliyo. amTavrebda cvlas, magram, rom daurekes, Saxtas xom ar gaaCerebda da iZulebuli iyo da wavida. moxda aseTi rame iq aTistavic damnaSavea, im wuTSi imitom, rom, roca ar aris usafrTxoe-bis wesebi daculi, maSin ar unda CauSva muSa. administraciis bralic aris, ar unda daevalebinaT imis gaketeba, rac kontraqtSi ar ewera.”

2 martis SemTxvevis Sedegad sas-waulebrivad gadarCa erTaderTi muSa - 39 wlis besik zosiaSvili, romelic sakuTarma mamam Tavisi sicocxlis riskis fasad gadaar-Cina.

“me vmuSaob cvlis ufrosad mex-uTe ubanSi da, roca afeTqeba mox-da, mec naxSirze viyavi da biWebs vamuSavebdi da roca afeTqda, im wuTSi davuZaxe biWebs, imitom, rom velodi, vicodi, rom gazi iyo dag-rovebuli im ubanSi da velodi, rom im ubanSi raRaca afeTqdebo-da.” - yveba besikis mama, demur zo-siaSvili.

Svilis dakargvis SiSiT, mwyob-ridan gamosuli mama cecxlsa da kvamlSi gaxveul SaxtaSi martod marto Sevarda Svilis gadasar-Cenad im dros, rodesac veravin be-davda SaxtasTan miaxlovebasac ki. afeTqebis Sedegad SaxtaSi kvamli dagrovda, rac mxedvelobas TiTq-

mis SeuZlebels xdida, Tumca de-

murma Svils kvnesis xmiT miagno da dasaxiCrebuli vaJi sakuTari xeliT gamoiyvana samSvidobos.

saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis 1006-e muxlis mixedviT, “dazaralebulis gar-dacvalebis SemTxvevaSi zianis mimyenebelma sarCos dawesebiT unda aunazRauros ziani im pirebs, romelTa rCenac dazaralebuls evaleboda.”

besik zosiaSvili

Page 5: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

5

jiSiaSvilis ojaxis monaTxrobiT, maT TavianTi yuriT moismines televizorSi prezidentis gancxadeba, rom TiToeu-li dazaralebuli ojaxi, dakrZalvis xarjebis garda, miiRebda 20 000 lar-ian kompensacias, Tumca arc erT ojaxs, dakrZalvis xarjebis garda, araferi mi-uRia.giorgi bregaZis ojaxSi Semosavlis gareSe darCa invalidi meuRle da ori qaliSvili. “Cems qmars 350 lari hqonda xelfasi da veRar vanawilebdi, studen-ti SvilebisTvis mimeca Tu ojaxisTvis.. saWmelic ra unda gveWama iseTi gansa-kuTrebuli.” – ambobs 54 wlis diasax-lisi naTela.

komunisturi arqiteqturis aCrdilad qceul naxevrad dacarielebuli qa-laqis centrisgan moSorebiT cxovrobs qalbatoni zaira buxaiZe. erToTaxian Raribulad mowyobili binis patara oTaxSi mtirali qali yveba, rom finans-uri problemebis gamo, iZulebuli gax-da, Tavisi erT-erTi Svili imave Saxtis gresis mSeneblobaze gaeSva samuSaod.

“aRaravin aris Cemi patroni. aravis moukiTxavs da yuradRebasac aravin maqcevs. Cemi qmari erTaderTi adamiani iyo, vinc ojaxs arCenda da axla damrCa studenti Svilebi. ra vqna, riTi gadavuxado swavlis fuli. erTaderTi, rac direqciidan mi-viReT, es dasaflavebis xarjebia. raT mindoda me dasaflavebis xarjebi? magaze

gadavuxado madloba? roca movidoda dro, me da Cemi Svilebic davasaflavebdiT Cems qmars, ar dagvrCeboda daumarxavi.” – ambobs zaira buxaiZe.

mxolod erTaderTxel S.p.s. “saqnaxSiri (ji-ai-ji jgufi)”-is korporaciuli marTvis direqtor-ma, avTo boWoriSvilma, zogadad sawarmosTan da-kavSirebiT saubarSi gakvriT moixsenia afeTqebis SemTxveva da oriod sityviT Semoifargla, rom es yovelive muSebis daudevribis gamo moxda.

mindelis saxelobis Saxtis direqciam uari Tqva komentaris gakeTebaze. pres-mdivanis TqmiT, direqtorma ar CaTvala saWirod, epasuxa kiTx-vebze arc pirispir da arc werilobiTi saxiT.

samTavrobo komisiis daskvnaSi weria, rom afeTqe-ba gamoiwvia muSebis mier “naxSiris Saxtebis usafrTxoebis wesebis” darRvevam, Tumca daskv-naSi ar aris miTiTebuli, konkretulad romeli wesebi dairRva.

naTela cnobilaZe

zaira buxaiZe

Page 6: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

6

saqarTvelos profesiuli gaerTianebis Sromis mTavari teqnikuri inspeqtor viqtor doliZis gancxadebiT, es aris deklaraciuli gancxadeba, romelsac ar aqvs samarT-lebrivi safuZveli, radgan ar aris miTiTebuli konkretu-lad muxlebi, romelic dair-Rva.

“daskvnaSi unda yofiliyo asaxuli mTeli procedura im dRes dawyebuli an wina dRiT mimdinare samuSao procesebi-sa, saSiSroebebisa da safrTx-eebisa, romelic gamomdin-areobda samuSao procesebidan, rac gakeTebuli ar aris, rac badebs safuZvlian eWvs imis Sesaxeb, rom imaleba namdvili suraTi.” – acxadebs batoni viqtori.

“ai, amis meSinoda, rom mkv-drebs daabralebdnen. da raxan muSebis daudevrobis brali aris, amitom amis Semdeg xelfasebi gaidides..” – Civis zaira.

“..mere isic ki damabrales, rom mkvdriT vaWrobo da maSin me vuTxari, ar minda arc Tqveni kompensacia, minda da araferi. ai, is kaci rom gavuSvi samsaxurSi, cocxali damibruneT da aRaraferi aRar minda-Tqo ase vuTxari.” – ambobs nato jiSiaSvili.

Tu usafrTxoebis wesebis darRvevis gamo afeTqeba-saSiS sawarmoSi, ori an meti ada-miani gardaicvala, saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 242-e muxlis mixedviT, moqmedeba isjeba xuTidan rva wlamde Tavisuflebis aRkveTiT, muSaobis uflebis CamorTmeviT sami wlis ganmavlobaSi.

kodeqsis 170-e muxli zogadad Sromis dacvas Seexeba: ori an meti adamianis gar-dacvalebis SemTxvevaSi, moqmedeba isjeba Tavisuflebis aRkveTiT oTxidan Svid wlamde, samuSaos uflebis CamorTmeviT sami wlis ganmavlobaSi.

tyibulis SaxtaSi afetqebisas orive muxli dairRva, Tumca aravin dasjila.

es ojaxebi tyibulidan, iseve, rogorc sxva danarCeni dazaralebuli ojaxebi saqa-rTveloSi, ar da ver Civian sasamarTloSi. maTi Semosavali saarsebo zRvarze daba-lia da maT ar SeuZliaT, daiqiravon advokati an saCivris Setanis xarjebi gadaixa-don.

bolo wlebis ganmavlobaSi iyo ramdenime SemTxveva, rodesac dazaralebulma muSeb-ma iCivles sasamarTloSi da kompensacia miiRes. Tu dazaralebul muSas an ojaxs aqvs SesaZlebloba, daqiravos advokati da sasamarTloSi iCivlos, maT Zalian didi Sansi aqvT, miiRon kuTvnili kompensacia.

nato jiSiaSvili

Page 7: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

7

Tamazi samgzavro matareblis gamcileblad muSaobda. vagonis RumelSi cecxli unda aenTo. roca Rumelis kari gamoaRo, uecrad cecxli gamovarda da tansacmelze waekida. man ver SeZlo cecxlis Caqroba, vagonidan gadmovarda da goneba dakarga. Sedegad saxisa da xelebis damwvroba miiRo, marcxena fexze amputacia gaukeTes.

rogorc aRmoCnda, naxSiri uxarisxo iyo da swrafad ar iwvoda, ramac mavne kvamlis dagroveba gamoiwvia. vagonSi ar iyo cecxlis Casaqrobi xelsawyo. es 2006 wlis 24 noembers moxda. avadmyofobis gamo, Tamazma ver SeZlo, droulad eCivla sasamarT-loSi. man saCivari 2009 wlis aprilSi Seitana. Sedegad miiRo erTjeradi kompensa-cia 2500 laris odenobiT moraluri zianisTvis da yovelTviuri pensia 79,75 lari. sarCeli mTlianad ar dakmayofilda, radganac “saqarTvelos rkinigzam” uari ga-nacxada, gadaexada 2233 lari, Tanxa, romelic baton Tamazs 2006 wlidan 2009 wlamde ar miuRia.

cidan cviva muSebi

tyibulSi momxdari SemTxveva mxolod erT-erTi sxva mraval SemTxvevaTagania, rac saqarTvelos sawarmoebSi da zogadad Sromis sferoSi xdeba.

amis erT-erT gamomwvev mizezad SeiZleba, CaiTvalos is, rom dReisaTvis saqarT-veloSi ar arsebobs aranairi organo, romelic axorcielebs monitorings qveyanaSi muSaTa usafrTxoebis wesebis dacvaze.

2006 wlamde arsebobda saqarTvelos Sromis inspeqcia, romelic saxelmwifom gaau-qma korufciis arsebobis gamo. is zedamxedvelobas axorcielebda yvela danarCen obieqtze garda saSiSi obiqtebisa. amave dros, Tanamakontrolebeli iyo saxelmwifo teqnikuri zedamxedvelobis inspeqciasTan erTad ubeduri SemTxvevis gamokvlevis procesSi.

garda Sromis inspeqciisa, 2009 wlis dekembramde moqmedebda ori inspeqcia: saqa-rTvelos teqnikuri zedamxedvelobis inspeqcia da arqmSeninspeqcia. zedamxedvelo-bis inspeqciis movaleoba iyo saSiS sawarmoebis, obi-eqtebisa da samuSaoebis teqnikur zedamxedvelobis ganxorcieleba, usafrTxoe-bis teqnikis kompleqsur marTva da avariebis sax-elmwifoebrivi regulireba, ubeduri SemTxvevebisa da sawarmoo travmatizmis Ta-vidan acilebis mizniT.

teqnikuri zedamxedvelo-bas inspeqciis direqtorma, ramaz obolaZe,m ganacxa-da, rom 2009 wlis dekem-

bers misi brZanebiT, Sewyda

sawarmoebis perioduli Semowmeba. weliwadis ganmavlobaSi saqarTvelos masStabiT

yvela sawarmo ramdenjerme mowmdeboda. diretoris gancxadebiT, es brZaneba man gasca imitom, rom yofili direqtori qrTamis aRebis gamo daapatimres.

ramaz obolaZe

Page 8: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

8

“me aq gamomgzavnes, rogorc terminatori,

rom ai, es yvelaferi momegvarebina, rom

administrireba gameZlierebina.” - rama-

zis TqmiT, 2009 wlis dekembridan mowm-deba mxolod is sawarmoebi, sadac raime moxdeba, an srulad mowmdeba axlad Se-qmnili sawarmoebi. - “me rom giTxraT, rom, radgan sami Tvea, es sawarmoebi ar Semowmebula, amis gamo, xalxi ixoceba permanentulad da Cqari daberebis wesiT kvdebian.. araferi egeTi ar aris. saqarT-veloSi aris Zalian bevri sawarmo da ase, rom sami Tvis ganmavlobaSi yovelTvis iyo, rom ar mowmdebodnen isini. SeiZleba, viRac erTi-ori Semowmebuliyo, magram im erTi, orSi ar moxda araferi iseTi.”

zedamxedvelobis inspeqciis paralelu-rad samSeneblo obieqtebze Sewyvita mon-itoringi arqmSeninspeqciamac. am orga-noebis gauqmebis mizezad dasaxelda maTi korumpirebuloba. amgvari faqtebis aR-mofxvris mizniT gadawyda am ori inspeq-ciis gaerTianeba da kerZo seqtorisaT-vis gadacema. Aaxali inspeqciis muSaobis dawyeba zafxulis meore naxevrisTvis igegmeba. SemuSavda specialuri kanonpro-eqti, romelmac profkavSirebis mxridan

ukve mwvave kritika daimsaxura.

usafrTxoebis wesebis darRvevis gamo, uamravi muSa iRupeba mSeneblobebzec. aravin amowmebs maT usafrTxoebas. umetes SemTxvevaSi dRevandeli mdgomareobiT, mSene-blobebze muSebi yovelgvari damcavi saSualebebis gareSe muSaoben. maT ar axur-avT Cafxutebi, ar ukeTiaT damcavi qamrebi maRal sarTulebze muSaobisas, dganan gaumagrebel xaraCoebze da a.S. Sedegad gaxSirda ubeduri SemTxvevebi, roca muSebi iRupebian samSeneblo samuSaoebis Sesrulebis dros maRali sarTulebidan gad-movardnis Sedegad. bolo erTi Tvis ganmavlobaSi ori muSa swored ase daiRupa:

42 wlis vasil museriZe 2010 wlis 17 ivniss q.TbilisSi J.Sartavas quCaze, mSene-bare korpusis meTxuTmete sarTulidan gadmovarda. administraciisve gancxadeb-iT, vasil museriZe didi xania, mSenebloba-ze muSaobda da aqidan gamomdinare, ube-duri SemTxveva daudevrobiT ar aris gamowveuli.

2010 wlis 9 ivniss q.TbilisSi nafareu-lis #5-Si momxdari ubeduri SemTxvevis Sedegad 53 wlis mamakaci gardaicvala. igi me-8 sarTulis xaraCodan Camovarda.

erT-erTi mSeneblobaze muSis samuSao “stili”

Page 9: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

9

saqarTvelos mTavrobis 2007 wlis 28 martis dadgenilebis pirveli muxlis meeqvse punqtis mixedviT “muSebsa da inJinerteqnikur personals samSeneblo moedanze yofnisas unda exuroT Cafxutebi, xolo specialuri samuSaoebi unda Sesruldes saTanado aRWurvilobis gamoyenebiT”.

miuxedavad amisa, SemTxveviT SerCeul mSeneblobebze 100 muSidan 82-s Cafxuti ar exura, qamari ki arc erTs ar ekeTa.

ukompensaciod

dReisaTvis arc profe-siul daavadebebze tar-deba monitoringi. TiTq-mis arcerTi sawarmo ar atarebs savaldebulo periodul da winaswar samedicino Semowmebebs. imis gamo, rom samedi-cino Semowmeba fasiania, muSebs ar aqvT saSualeba, Caitaron es gamokvleva da, rac yvelaze samwux-aroa, Zalian xSirad isini malaven Tavis daavadebebs, rom samuSao SeinarCunon.

sawarmoebi ar ixdian profesiuli daavadebebis samkurnalo xarjebs, Tum-ca saqarTvelos Sromis kodeqsis 35-e muxlis meeqvse punqtis mixedviT:

“damsaqmebeli valdebulia, srulad aunazRauros dasaqmebuls samuSaos Sesrule-basTan dakavSirebuli, janmrTelobis mdgomareobis gauaresebiT miyenebuli ziani da aucilebeli mkurnalobis xarjebi.”

saqarTveloSi profesiuli daavadebebiT umeteswilad WiaTuris maRaroSi momuSave muSebi arian. 350 larisTvis isini xandaxan filtvebis anTebiTac ki muSaoben rvasaaTian cvlebSi. muSebi ver aZleven Tavs uflebas, sam-kurnalod Svebuleba aiRon maSin, rodesac ar aqvT sakmarisi saxsrebi amisaTvis. samsaxuris Secvla ki SeuZlebelia, radganac WiaTuris mTeli infrastruqtura maRaroebzea damokide-buli da arCevani TiTqmis ar aqvT.

yvelaze ukanaskneli monacemebi, sadac pro-fesiuli daavadebebia aRwerili, saqarTvelos Sromis, medicinisa da higienis kvleviTi insti-

tutis siaa 2004-2006 wlis Sesaxeb. siaSi 85 adamiania da ZiriTadad sam sawarmos moicavs: “fero”, “WiaTurmanganumi” da “tyibulnaxSiri”. yvelaze xSiri daavadeba

muSebi WiaTuridan

SuqruTis maRaro WiaTuraSi

Page 10: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

10

manganumiT intoqsikaciaa, romliTac 22 adamiania daavadebuli, aseve koniogenuri da qronikuli bronqiti - 26 adamiani.

saqarTveloSi SromiTi movaleobis Sesrulebi-sas muSis gardacvalebis SemTxvevaSi, misi ojaxi umeteswilad sxvadasxva garemoebebis gamo, rCeba kompensaciis gareSe. erT-erTi umTavresi mizezi aris qveyanaSi arsebuli dRevandeli kanonmde-bloba.

dResdReobiT saqarT-veloSi moqmedebs “SromiTi movaleobis Sesrulebisas muSakis janmrTelobi-saTvis miyenebuli zianis anazRaurebis wesis Ses-axeb” #53-e dadgenileba. am kanonma Caanacvla 1999

wlis 9 Tebervlis saqarTvelos prezidentis #48-e brZanebulebiT “SromiTi mova-leobis Sesrulebisas muSakis janmrTelobisaTvis vnebis miyenebis Sedegad zianis anazRaurebis wesi”.

axal kanonSi Setanili cvlilebebis Sedegad yvelaze metad dazaralda qveyanaSi dRes arsebuli sawarmoo travmis Sedegad dazaralebuli mSromelebi, romlebic iRebdnen an elian kuTvnil kompensacias.

Zvel #48-e brZanebulebaSi amomwuravad iyo gansazRvruli muSakTa SromiTi mova-leobis Sesrulebisas sawarmoo travmiT, profesiuli daavadebiT an janmrTelobi-saTvis vnebis miyenebis Sedegad damqiraveblis mier zianis anazRaurebis samarT-lebrivi safuZvlebi, kerZod, zemoxsenebuli aqtis mixedviT:

• dazaralebuls ziani aunazRaurdeboda yovelTviuri sarCos gadaxdiT im vadiT, ra vadiTac dadgenili hqonda Sromis unaris xarisxis dakargva;• Tu organizaciaSi aRar arsebobda dazaralebulis an imave Tanrigis profesiebi da Tanamdebobebi, dazaralebuls sarCo ganesazRvreboda saxelmwifos mier dadge-nili minimaluri sammagi, xolo im organizaciebSi, sadac xorcieldeboda mis balan-sze arsebuli qonebis 10 procentze meti investicia, arsebuli Sromis anazRaurebis minimaluri donis ormagi odenobidan;

axali #53-e dadgenileba ki am kuTxiT, mxolod zogadi CanaweriT Semoifargleba da damsaqmebels akisrebs valdebulebas, aanazRauros ziani, romelic miadga dasaqme-bulis janmrTelobas SromiTi movaleobis Sesrulebisas, Tu ziani gamowveulia damsaqmeblis braleuli moqmedebiT.

muSis gardacvalebis SemTxvevaSi, Zvel #48-e brZanebulebaSi mkafiod iyo gamokveT-li ojaxisTvis zianis anazRaurebis wesi. brZanebulebis meoTxe Tavis 39-e muxlis mixedviT, ‘SromiTi movaleobis SesrulebasTan dakavSirebiT muSakis daRupvis Sem-TxvevaSi daRupulis ojaxs eZleva erTjeradi daxmareba gardacvlilis 10 wlis

Page 11: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

11

samsaxureobrivi sargos odenobiT, agreTve dakrZalvis xarjebi, xolo daRupuli sajaro mosamsaxure ikrZaleba saxelmwifos an Sesabamisi adgilobrivi TviTmmarT-velobis dawesebulebis xarjze.” xolo #53-e dadgenilebaSi aseT SemTxvevasTan dakavSirebiT naxsenebi saerTod araferia.

aseve #53-e dadgenilebis mixedviT, 2007 wlis 1 martidan kompensaciebis miReba SeuwydaT im dazaralebul adamianebs, romlebic sawarmoo travmis miRebis Semdeg daxmarebas iRebdnen #48-e brZanebulebis mixedviT.

protesti yavarjnebiTa da invalidis etlebiT

3 wlis ganmavlobaSi saqarTvelos TiTqmis yvela msxvil industrialuri qalaqebis centrSi yovel dRe invalidis etlebiTa da yavarjnebiT Tavs iyrian sawarmoebSi Sromisas dazaralebuli invalidi adami-anebi. umravlesoba maTgani qalaqidan mo-Sorebuli sxvadasxva soflebidan Camodis da gzaSi ukanasknel kapikebs xarjavs. isi-ni jerjerobiT uSedegod iTxoven maTTvis saarsebod aucilebel kuTvnil pensias, ma-gram imeds mainc ar kargaven.

am adamianebs ar ZaluZT, sakuTari saxsre-biT uzrunvelyon cxovrebisaTvis saTana-do pirobebis Seqmna, miT ufro – ZviradRi-rebuli medikamentebiT mkurnaloba.

“fexi amovardnili maqvs muxlSi, Wriloba maq, menjis Zvlebi daJeJili maqvs da mtki-va… mtkiva da fuli ar maqvs, rom wamlebi viyido. eqimma wamali gamomiwera menjisT-vis, rom tkivilebma gamiaros, mara fuli ar maqvs da riTi viyido?” - WiaTuris aqciis erTerTi monawile i. dvali.

aqciis monawileni aqtiurad cdiloben Ta-

vianTi uflebebis dacvas, Civian sasamarT-

loSi, weren werilebs prezidentis saxelze da periodulad aqveyneben statiebs

sxvadasxva gazeTSi.

“sami sasamarTlo Catarda adgilobrivi, saolqo da uzenaesi da samive movigeT, magram, miuxedavad amisa, Cveni moTxovnebi ar dakmayofilda. me mainteresebs an pre-zidenti ras akeTebs an es xelisufleba ras akeTebs?. eseni xelmZRvanelebi ki ara monarqistebi arian. erTi amixseniT romel normalur demokratiul qveyanaSi xdeba aseTi rame?” - WiaTuris aqciis monawile giorgi WilaZe.

am adamianebis didi nawili WiaTuris maRaroebSi iyvnen dasaqmebulni. WiaTuraSi 7 maRaroa, sadac 35 000-mde adamiania dasaqmebuli.

saprotesto aqciis monawile

Page 12: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

12

samuSao velur pirobebSi

qalaq WiaTuris maRaroebSic usafrTxoe-bis wesebis darRvevis gamo, uamravi ubeduri SemTxveva xdeba. ramdenime kviris win ukve moxda aseTi SemTxveva. 2010 wlis 13 ivniss 20 saaTsa 40 wuTze saelmavlo sakontaqto xazi gawyda da daeca 38 wlis zeinkal no-dar kutalaZes, romelic memanqanes satvir-To matarebliT gahyavda, rac wesebis mixed-viT sastikad akrZalulia. am incidentis Sedegad kutalaZe adgilze gardaicvala.

imereTis samTo mrewvelobis muSakTa profesiuli kavSiris warmomadgenel goga bregvaZis TqmiT, WiaTuraSi katastrofuli mdomareobaa. iq TiTqmis Tve ar gava, rom ori adamini ar dasaxiCrdes an daiRupos. misi azriT, es yovelive imis gamo xdeba, rom sawarmoSi moZvelebuli sistema aris da administracia ar xarjavs resurss, rom aRmofxvras Sromis usafrTxoebis darRvevis faqtebi.

“WiaTuris maRaroebSi, pirvel rigSi, is usafrTxoebis wesebi irRveva rom ar aris ganaTebuli maRaroebi. SeiZleba, gaiaro Svidi kilometric maRaroSi da iyos raRac sami-oTxi naTura anTebuli da isic Zalian dabal vatiani, ar aris spec-tansacmeli, romelic daicavs muSebs am ubeduri SemTxvevebisgan. – ganmartavs goga bregvaZe - sadenebi, romelic maRaroSi gadis, aris erTjeradi polieTilenis parkiT SefuTuli, ar aqvT maT elementaruli iaraRebi, anu eleqtro zeinkals ar aqvs brtyeltuCa, ar aqvs saizolacio lenti, romelic mas aucileblad sWirdeba. aris agreTve Zalian Zveli praqtikulad 40-50 wlis elmavlebi, romlebic amortizirebulia da arc ga-naTebebi ar aqvT”

WiaTuris maRaroebSi mopovebuli madani Semdegi gada-muSavebis mizniT specialuri damakavSirebeli sarkinig-zo magistraliT transportirdeba zestafonis feroSe-nadnob qarxanaSi. “fero” saqarTvelos erT-erTi yvelaze didi sawarmoa. man 2006 wels msoflio feroSenadnobebis 6% Seadgina da eqsportze gaitana: 57% - amerikaSi, 19% - evropaSi da 16% - ruseTSi. DdReisaTvis feroSenadno-bebis eqsporti saqarTvelos mTliani eqsportis 15.5%-s Seadgens (72.5 000 000 dolari).

adgilobrivi prof-kavSiris gancxadebiT, Sromis usafrTxoebis wesebis mxriv, arc zestafonSia saxarbie-lo situacia. misi TqmiT, zestafonSi dRemde arsebuli profkavSirebi aris mikerZoebuli da ZiriTadad qarxnis direqciis interesebis gamtarebelia.

swored mitom 2009 wels bregvaZem da misma Tanamoazreebma daarses axali prof-kavSirebi, romlis mizanic aris, ibrZolos mSromelTa interesebis dasacavad. axa-li profkavSirebi aqtiurad Caeba mSromelTa uflebebis dacvisTvis brZolaSi da araerTi saprotesto aqcia gamarTa. amas “feros” direqciis mxridan sakmaod mkve-Tri reaqcia mohyva.

“administraciis mxridan iyo Cvenze zewolebi damuqrebebi da, SeiZleba, iTqvas, aRasrules kidevac es muqara, radganac mamaCemi emsxverpla am yovelives, radgan

goga bregvaZe

saprotesto aqcia WiaTuraSi

Page 13: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

13

Cveni erTi TanamSromeli da mamaCemic gaaT-avisufles samsaxurebidan. Cven viTxovdiT Sromis usafrTxoebis gaumjobesebas, xel-fasebis momatebas da socialur-ekonomi-uri pirobebis aRdgenas da yvelafer imas, rac ki aucilebeli iyo muSisTvis.” – yveba goga bregvaZe.

2008 wels zestafonis feroSenadnob qa-rxanaSi moxda afeTqeba, ris Sedegadac gar-daicvala ori adamiani - Temur xixaZe da omar feraZe. 6 adamiani ki mZimed daSavda.

afeTqebis erT-erTi mizezi, profkavSirebis warmomadgenlis azriT, iyo is, rom Ru-melSi wyali Caedineboda. amis Sesaxeb ki muSebma araferi icodnen, radganac Rumel-ze ar iyo specialuri signalizacia. profkavSiris TqmiT, Sida wesebis meoce Tavis meeqvse muxlis mixedviT, iq unda yofiliyo Suqur-xmovani signalizacia, romelic winaswar gascemda Setyobinebas, roca afeTqebis saSiSroeba Seiqmneboda.

daSavebuli eqvsi muSis vinaoba administraciam ar gamoaaSkarava da damala. momx-dari ki gardacvlil muSas, omar feraZes, daabrales, rogorc Cveulebriv xdeba xolme saqarTveloSi. saeWvoa is faqtic, rom qarxnis direqtori TviTon Sevida spe-cialuri gamokvlevis komisiaSi, rac ewinaaRmdegeba gamokvlevis debulebas.

350 larisaTvis dakarguli TiTebi

kidev erTi msxvili sawar-mo rusTavis metalurgiuli qarxanaa. „jeostili“ in-dur-qarTuli sawarmoa da erT-erTi udidesi ucxouri industrialuri investiciaa saqarTveloSi. sawarmoo in-frastruqtura masStaburia da 13 heqtarzea ganTavse-buli. aq weliwadSi 175 000 tona armaturas awarmoeben.

44 wlis Temur sexniaSvi-li erT-erTi im rusTavel-Tagania, romelic ojaxis rCenis mizniT, sxva arCevanis ar arsebobis gamo, rusTavis “jeostilis” qarxanaSi sakmaod mZime pirobebisda miuxedavad, dauRalavad Sromob-da. erT-erT Cveulebriv samuSao dRes, Ramis cvlaSi, Temuri cecxlgamZle agurebze muSaobda.

“CavrTe aparati, vawarmoebdi Termoizolaciur samuSaoebs, ra drosac Weridan Cam-ovarda qva da Sig aparatSi Cavarda. me maSinve gamovrTe manqana da xeli Cavyavi qvis amosaRebad. moulodnelad aparati TavisiT CairTo, datrialda da wamawyvita sami TiTi.” – yveba dazaralebuli.

feroSenadnobi qarxana

rusTavis metalurgiuli qarxana

Page 14: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

14

Temuri qarxanaSi erTi wlis ganmavlobaSi muSaobda. SemTxveva 2010 wlis 22 marts mox-da dilis eqvs saaTze, rodesac is Tormet-saaTian cvlaSi muSaobda. misi TqmiT, mTeli Ramis ganmavlobaSi man ramdenjerme SeamCnia, rom aparaturas raRac sWirda, Tumca indoel zedamxedvels veraferi uTxra, radganac amis gamo, SeiZleboda, samsaxuri daekarga - zedamxedveli yvelafers mas daabralebda. ramdenime dRis win gaafrTxila kidevac meqa-nikosi, rom aparatura dazianebuli iyo. im Rames ki meqanikosi ar iyo adgilze.

rogorc saqarTvelos profesiuli gaer-Tianebis warmomadgeneli viqtor doliZe acxadebs, adgili, sadac Temuri muSaobda, arasworad iyo mowyobili.

“iq berketi, romliTac is dazgaze muSaobas aregulirebda ganlagebulia dazgis meore mxares, xolo marTvis pulti - mis sawinaaR-mdego mxares. orTave erT mxares unda iyos ganlagebuli. rogor SeiZleba, berketiT mar-Tavde erTi mxridan da, Tu ki saSiSroeba war-moiqmna, gaiqce da meore mxridan gamorTo da-nadgari?

erTi mxridan unda imarTebodes, es saerTa-Sorisod aRiarebuli wesebia, rac darRveu-lia.” – ganmartavs viqtor doliZe.

operaciis xarjebi sawarmom dafara, Tumca amis garda, dazaralebuls kompensacia ar miuRia. direqcia yvelafers mas abralebs. Temurma sasamarTloSi Seitana saCivari, rom miiRos kuTvnili kompensacia materialuri da moraluri zianisaTvis.

sawarmo indoelebs ekuTvniT. isini qa-rTvelebTan erTad muSaoben qarxanaSi. ro-gorc Temuri da misi TanamSromlebi yvebian, isini 350 laris odenobis xelfass iReben ma-Sin, rodesac imave samuSaoze indoelebs 1000-dan 2500 laramde aqvT xelfasi.

“jeostilSi” Zalian mZime samuSao pirobe-bia. ar aris gasaxdeli oTaxebi, sasadilo, saa-bazano da Casacmeli oTaxebi, arc tualeti. muSebs dasalev wyals ar aZleven, xel-pirs ki mazuTiani wyliT ibanen. maT ar aqvT special-uri savaldebulo tansacmeli da induri ja-ris formas atareben.

Temur sexniaSvili

Temuri gviCvenebs induri jaris formas

Page 15: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

15

samuSao procesis dawyebamde muSebs ar acnoben usafrTxoebis wesebs da aranair instruqciebs ar aZleven.

“nebismieri muSa dameTanxmeba, rom absoluturad araferze aravin ar mosula da ar auxsnia CvenTvis, ra rogor unda gagvekeTebina, ra manqanaze rogor unda gvemuSava da usafrTxoeba - araviTari araferi ar gagvivlia. “ - acxadebs Temur sexniaSvili.

profesiuli kavSirebis warmomadgenelma sawarmos Sida wesebisa da aparatis serT-ifikati mosTxova, rac savaldebuloa, rom yvela sawarmos hqondes, Tumca, “jeos-tils” aRniSnuli dokumentebi ar aRmoaCnda. sawarmom uari ganacxada aRniSnul SemTxvevasa da zogadad sawarmoSi arsebuli mdgomareobis Sesaxeb saubarze.

Temur sexniaSvilis TqmiT, misi TanamSromlebis umravlesobas kontraqti ar hqonda dadebuli damsaqmebelTan. am SemTxvevis Semdeg ki sawarmom yvela maTganTan gaaf-orma samuSao kontraqtebi.

Sromis kodeqsi - mSromelTa mteri saqarTveloSi damsaqmebelsa da dasaqmebuls Soris urTierToba axali Sromis kodeqsis mixedviT, daubalansebelia. rogorc wesi, dasaqmebulis mizania, damsaqmeb-lisgan miiRos maqsimalurad usafrTxo Sromis pirobebi da hqondes Rirseuli anaz-Raureba, xolo damsaqmebeli, Tavis mxriv, upiratesobas aniWebs Sromis ekonomikur mxares da cdilobs, maqsimalurad dazogos xarjebi, Tundac Sromis usafrTxoebis dacvis xarjze.

saqarTvelos saxelmwifom bolo wlebSi uamravi reforma ganaxorciela da maT Soris cvilebebi Sevida saqarTvelos Sromis kodeqsSic. axali Sromis kodeqsis mixedviT, damsaqmebels mieniWa meti uflebebi da naklebi movaleobebi. Apremier ministris mrCevelTa jgufis wevr naTia samuSias azriT, imis gamo, rom dam-saqmebels aqvs fuli da is samuSao adgils qmnis, es ar niSnavs imas, rom mas zedmeti pasuxismgebloba unda daekisros. miT umetes, iseT qveyanaSi, rogoric saqarTveloa, sadac arsebobs umuSevrobis problema da aris meti damsaqmeblis saWireoba, es niS-navs imas, rom qveyanaSi unda iyos sxva qveynebTan SedarebiT ukeTesi pirobebi, mag-aliTad, SromiTi urTierTobebi, es marTlac izidavs ucxoel investorebs.

misi TqmiT, axali Sromis kodeqsi dRevndelobsTan bevrad ufro morgebulia, vidre - Zveli, radgan adrindeli kodeqsi damsaqmebels ufro met movaleobebs akisrebda vidre uflebebs. “Zveli kodeqsi, iseve, rogorc, samwuxarod, bevri saerTaSoriso reg-ulacia, maT Soris evro komisiis regulaciebic, iTvaliswinebs imas, rom dasaqmebu-li aris Cagruli da is saWiroebs damsaqmeblisagan dacvas. amis gamo, xSirad xdeba ise, rom damsaqmebels Zalian bevr valdebulebebs kideben. “- acxadebs naTia samuSia.

aseve naTias gancxadebiT, saqarTveloSi dRes arsebuli sainvesticio politikidan gamomdinare, Tu saxelmwifos surs, dasaqmebis problema gadaWras, aucilebelia dam-saqmeblisTvis xelis Sewyoba.

miuxedavad imisa, rom saqarTvelos politikuri kursi imisken aris mimarTuli, rom qarTuli politika maqsimalurad miuaxlovdes evropul standartebs, am aspeqtSi qveyana sakiTxisadmi libertarianul midgomas iCens da arafrad agdebs evrokomi-siis rCevebsa da rekomendaciebs.

Page 16: Sikvdilis tsarmadobis zrda -  kartuli ekonomikis saastsauli

16

008 wlis 3 aprils evrokomisiam gamosca Sualeduri angariSi saqarTvelos Sesaxeb, sadac konkretulad Sromis kodeqsze aris saubari. dokumentis mixedviT:

“2006 wlis Sromis kod-eqsi, romelic profkav-SirebTan yovelgvari wi-naswari konsultaciebis gareSe momzadda, ar See-sabameba “Sromis saerTa-Soriso organizaciis” standartebs. kerZod ki, masSi ar aris asaxuli “Sromis saerTaSoriso organizaciis” konven-ciebiT gaTvaliswinebu-li valdebulebebi gaer-Tianebis Tavisuflebis Sesaxeb. Sromis kodeqsi ewinaaRmdegeba evrokav-Siris standartebs da

aqarTvelos mier 2005 wlis ivlisSi ratificirebul “evropis socialuri qartiis” standartebs. Tuki saqarTvelos surs, 2009 wlidan kvlav isargeblos evrokavSiris “SeRavaTebis zogadi sistemiT”, Sromis kodeqsSi Sesabamisi cvlilebebi unda iqnes Setanili”, Tumca saqarTvelos mTavrobam evrkomisiis es miTiTeba ar gaiTvaliswina.

saqarTvelos profesiuli gaerTianebis warmomadgeneli viqtor doliZe ki acxadebs, rom:

“saqarTvelos dRevandeli Sromis kodeqsi ise exmareba mSromels, rogorc Toki CamoxrCobils.”

“rezonansi” 2010 wlis 1 seqtemberi

Jurnalisturi gamoZiebamxardaWerilia germaniis fridrix ebertis fondismier. statiis Sinaarsi ar

gamoxatavs fondis mosazre-bebsa da Sexedulebebs.

viqtor doliZe