Sikh Phulwari Jan,2012

√≈Ò CB ‹ÈÚ∆ B@AB È≈È’Ù≈‘∆ √øÓÂ 543 ¡≥’ F

˜»∆ ÈØ‡J “«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆” «Ú⁄ ¤Í‰ Ú≈Ò∆¡ª ⁄È≈Úª Á∂ «Ú⁄≈ Ò∂÷’ª

Á∂ «Èº‹∆ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ »∆ È‘∆∫ «’ √øÍ≈Á’∆ ÏØ‚ «¬È∑ª

È≈Ò Í»∆ Â∑ª √«‘ÓÂ ‘ØÚ∂Õ

J «’√∂ Ú∆ ’≈˘È∆ ’≈Ú≈¬∆ Á≈ «ÈÍ‡≈≈ ´«Ë¡≈‰≈ Á∆¡ª

¡Á≈ÒÂª «Ú⁄ ‘∆ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ

J √øÍ≈Á’∆ ÏØ‚ «’√∂ Ú∆ ⁄È≈ ’º‡‰/¤ª‡‰ ‹ª ºÁ ’È

Á≈ Í»≈ ¡«Ë’≈ ‘ÀÕ ∏√øÍ≈Á’

√øÍ≈Á’∆ ÏØ‚J «ÍÃø: ‘«Ì‹È «√øÿ, ´«Ë¡≈‰≈ (Óπº÷ √øÍ≈Á’)J √: ‘‹∆Â «√øÿ, ‹¶Ë (√øÍ≈Á’)J √: «’Í≈Ò «√øÿ “⁄øÁÈ” (√«‘ √øÍ≈Á’)J √: ◊πÓ∆Â «√øÿ, ’∞≈Ò∆ (√«‘ √øÍ≈Á’)

⁄øÁ≈ Ì∂‹‰ Á≈ ÍÂ≈«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆, A@EA/AD, ¯∆Ò‚ ◊ø‹, ´«Ë¡≈‰≈-ADA@@H

ÎØÈ : @AFA-E@BAHAE, IIADD-BAHAE

√Ï ¡≈«Î√ : C-ACE, Ó≈È √ØÚ ◊≈‚È,ÈÚ∆∫ «ÁºÒ∆-AA@@AE ÎØÈ : @AA-DEGGAAHG

‹¶Ë √Ï ¡≈«¯√ : ’øÚ √ÂÈ≈Ó «√øÿ ⁄À∆‡∂ÏÒ ’øÍÒÀ’√

Ó≈‚Ò ‘≈¿±√ Ø‚, Ï√Â∆ Ù∂÷, ‹¶Ë-ADD @@B

ÎØÈ : @AHA-BDC@EDG

‹øÓ» √Ï ¡≈«¯√ : CF, ◊πÁπ¡≈≈ «√øÿ √Ì≈ ’øÍÒÀ’√,

√À’‡ B, ◊π» È≈È’ È◊, ‹øÓ»Õ ÎØÈ : @AIA-BDCIDHI

√≈Ò≈È≈ ⁄øÁ≈ : Á∂Ù : A@@ π:, «ÚÁ∂Ù : A@@@ π: ($BE)

Ò≈¬∆¯ ÓÀ∫Ï«ÙÍ : Á∂Ù : A@@@ π: «ÚÁ∂Ù : A@@@@ π:($BE@)

«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆ ‚≈«¬À’‡, «√º«÷¡≈ «ÚÌ≈◊, Í≥‹≈Ï ÚÒØ∫ √Ì

√’±Òª, √Ó≈‹’ «√º«÷¡≈ ’∂∫Áª Â∂ Ò≈«¬Ï∂∆¡ª Ò¬∆ ÍºÂ

ÈßÏ CCBHAC-G-AIHA ≈‘∆∫ ÍÃÚ≈«‰Â ‘ÀÕ

ÂÂ’≈ÂÂ’≈ÂÂ’≈ÂÂ’≈ÂÂ’≈

J Ô≈Á◊≈ª Á≈ «¬«Â‘≈√ ..................................... B

J ¬∂’ «◊¡≈È ’∂ «Ï‘∆È ¤∆È ’À√∂ ’À ÂÂ ‘À∫® ........... E

J √Ú≈Ò? ‹Ú≈Ï ............................................... F

J Í≈·’ «Ò÷Á∂ ‘È ............................................ I

J √«‘øÁ Ó≈È Á∆ Á≈√Â≈È............................... AA

J «√º÷ Ò√ ∂ ¡≥ÂÓ ¤±‘ª Á∂‰ Ú≈Ò∂

≈Ù‡ «ÍÂ≈ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ........................... AC

J Ú≈‘π Ú≈‘π ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ..................................... AE

J √ÏÍº÷∆ È≈«¬’∏◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ..................... AI

J ¡≈˙, Â‰≈¡ «‘Â ‘Ø¬∆¬∂!-(D) ........................ BA

J Ó≈Â≈ Ë«Â Ó‘Â∞ .......................................... BB

J ’≈«Ú-ÎπÒÚ≈Û∆ ............................................ BF

J Ï≈Ò ÎπÒÚ≈Û∆ .............................................. BH

J Ìº‡ª Á∂ √Úº¬∆¡ª Á∆ «ÚÙ≈-Ú√Â± (2) .................. C@

J ¬∂’Ø ’‘∆¡À È≈È’≈ ........................................ CD

J ◊πÓ«Â Á∂ Í«Í∂÷ «Ú⁄ Í«Ú≈’ √øÏøË .................... CF

J ıÏÈ≈Ó≈ ¡Â∂ √◊Ó∆¡ª... ........................... CH

J √Ï«Á √Ú≈∂ √«Â◊π Í»À ................................. DA

J ‘≈˜Ó∂ Á∂ Ø◊ : ’≈‰ ¡Â∂ ¿∞Í≈¡....................... DC

J ËÓ∆ Ï≈ÏÒ «’ºÊ∂ ‹≈Ú∂ ÒØ’Ø? ............................. DD

J Sri Guru Har Rai Ji ... ................................ DE

J Ó≈ÿ (Baramaha) .............................................. DF

J Ú «ÙÂ∂ Á∆ ÒØÛ ......................................... DG

E-mail : [email protected]

«¬’ ’≈Í∆ : AE πÍ¬∂

Website : www.sikhmissionarycollege.netWebsite : www.smcludhiana.com

◊πÍπÏ ¡Â∂ «¬«Â‘≈√’ «Á‘≈Û∂

ÍÃ’≈Ù √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ ........................ E ‹ÈÚ∆

(B@@C, È≈È’Ù≈‘∆ ’À¶‚ ¡È∞√≈)

Ù‘∆Á∆ Ì≈¬∆ ’∂‘ «√øÿ, √ÂÚøÂ «√øÿ .............. F ‹ÈÚ∆

‹ØÛ Ó∂Ò≈ √Ã∆ Óπ’Â√ √≈«‘Ï ....................... AD ‹ÈÚ∆

‹ÈÓ Ï≈Ï≈ Á∆Í «√øÿ ‹∆ Ù‘∆Á ................... BF ‹ÈÚ∆

ÍÃ’≈Ù Í≈ÂÙ≈‘∆ 7 .................................... CA ‹ÈÚ∆

«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆ ‹ÈÚ∆ B@AB2

’≈«¬¡≈ ’ÒÍ ’ «ÁºÂ∆Õ √Á∆¡ª ÂØ∫

◊πÒ≈Ó∆ Á∆¡ª ø‹∆ª «Ú⁄ ‹’Û∆ Ì≈Â∆

Í‹≈ ˘ ¡≈˜≈Á∆ Á≈ ≈‘ ◊π» È≈È’ Á∂Ú

‹∆ Ó‘≈≈‹ È∂ ‘∆ «Á÷≈«¬¡≈Õ ◊π» È≈È’

Á∂Ú ‹∆ Á∂ «Í¡≈ Ì∂ ÏØÒª È≈Ò ÓπÁ≈ »‘ª

‹≈◊ ¿∞µ·∆¡ªÕ ¡≈Í‰∂ ‘º’ Â∂ √º⁄ Ò¬∆

ÒÛÈ Ò¬∆ ÈÚª ¿∞ÂÙ≈‘ ÍÀÁ≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

Ï≈Ï∂ È∂ ¡≈Í‰∂ «Ó·≈√ Ì∂ Í ‚±øÿ∂ ¡Ê

º÷‰ Ú≈Ò∂ ÏØÒª È≈Ò ÒØ’≈¬∆ ˘ Áº«√¡≈ «’

¿∞‘ ‹∆ÚÈ, ‹∆ÚÈ È‘ƒ ‘πøÁ≈ «‹√ È≈Ò «¬√

‹∆ÚÈ «Ú⁄ Â∂ √≈¬∆∫ Á∂ ÿ «Ú⁄ ÍºÂ È≈

‘∂Õ ¿∞‘ «Ú¡’Â∆ ‘∆ ¡√Ò «Ú⁄ ‹∆¿±∫Á≈

‘À «‹√ Á∂ ¡≥Á √≈¬∆∫ Á∆ Ô≈Á Úº√ ◊¬∆

‘ÀÕ √≈¬∆∫ ˘ ÌπºÒ ’∂ ‹∆ÚÈ Á∆ ’Ø¬∆ Ó‘≈ÈÂ≈

È‘ƒÕ ¿∞‘ ’≈‘Á≈ ‹∆ÚÈ ‘À «‹√ Á∂ «‹¿±‰

È≈Ò ÍÃÌ» Á∂ ÿ «Ú⁄ ÍºÂ È≈ Ï‰∂Õ ¿∞√ Á≈

÷≈‰≈ Í∆‰≈ Ú∆ √Ì ‘≈Ó ‘ÀÕ

◊π» Ú≈’ ‘À :

√Ø ‹∆«Ú¡≈ «‹√π Ó«È Ú«√¡≈ √Ø«¬®È≈È’ ¡Úπ È ‹∆ÚÀ ’Ø«¬®‹∂ ‹∆ÚÀ Í«Â ÒÊ∆ ‹≈«¬®√Ì ‘≈Óπ ‹∂Â≈ «’¤∞ ÷≈«¬® (142)

◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ «¬‘Èª Ï⁄Èª È∂

Ì≈Â∆ √Ó≈‹ ˘ ÏÁÒ ’∂ º÷ «ÁºÂ≈Õ Ì≈Â∆

ÒØ’ª Á∆ Ù≈È ¡Â∂ Ó≈‰ Á∆ fiÒ’ ¿∞‘Èª

Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄Ø∫ √≈¯ È˜ ¡≈¿∞‰ Òº◊ Í¬∆

¡Â∂ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Á∆ «√‹‰≈ «¬«Â‘≈√ «Ú⁄

Ï∂‘ºÁ «ÚÒº÷‰ «¬√ »‘≈È∆ Ò«‘ Á∆

«¬«Â‘≈√’ «√÷ Á≈ ÍÃÂ∆’ ‘ÀÕ «¬√ ¡Ó∆

«Ú√∂ ˘ «Ú√∂ Á∂ Ú≈√ª È∂ √øÌ≈Ò‰ Á≈

ÔÂÈ È‘ƒ ’∆Â≈Õ «¬«Â‘≈√’ Ô≈Á◊≈ª ˘

’≈ √∂Ú≈ Á∂ Èª ”Â∂ ÷ÂÓ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

Á∂ ¡≈¬∂ Áπ√Â ¡≈¬∂ Á∂ ’ÊÈ ¡È∞√≈

ÈÚøÏ B@AA Á≈ ¡≈÷∆ ‘¯Â≈ «√º÷

«¬«Â‘≈√ «Ú⁄ «¬’ «ÈÚ∂’Ò∆ Êª Ï‰≈

«◊¡≈ ‘ÀÕ BE ÈÚøÏ ÂØ∫ C@ ÈÚøÏ Âº’

⁄≈ ÍÃÓπº÷ «¬«Â‘≈√’ Ô≈Á◊≈ª ’ΩÓ ˘

√Ó«ÍÂ ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ ¡ÈßÁÍπ

√≈«‘Ï «Ú÷∂ «Ú≈√Â-¬∂-÷≈Ò√≈,

’≈‘˘Ú≈È ¤øÌ (◊πÁ≈√Íπ) «Ú÷∂ ¤Ø‡∂

ÿº ÿ≈∂, ’∞ºÍ ‘∆Û≈ (√ø◊») «Ú⁄ Úº‚∂

ÿº ÿ≈∂ Á∆ Ô≈Á◊≈ ¡Â∂ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆

(Óπ‘≈Ò∆) «Ú÷∂ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á È≈Ò

√øÏø«ËÂ ‹ø◊∆ Ô≈Á◊≈ª ¡Â∂ ¯Â«‘ Ïπ‹

’ΩÓ ˘ √Ó«ÍÂ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Á∆ Ú≈√∆ ‘À

Â÷Â ’∂√◊Û∑ √≈«‘Ï «¬√Á≈ ‹ÈÓ ¡√Ê≈È

√øÍ≈Á’∆ Ô≈Á◊≈ª Á≈ «¬«Â‘≈√

«‹¿±∫Á∆¡ª ‹≈◊Á∆¡ª ’ΩÓª Á∆ «¬’

«√¯Â ‘À «’ ¿∞‘ ¡≈Í‰∂ Úº‚∂-Ú‚∂«¡ª,

¡≈Í‰∂ Ù‘∆Áª Â∂ ÍÚ≈«È¡ª Á∆ Ô≈Á

¡≈Í‰∂ «ÁÒ «Ú⁄ Â≈˜≈ º÷‰ Ò¬∆ ¿∞µÁÓ

’Á∆¡ª «‘øÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘ ¿∞µÁÓ «È≈

«¬«Â‘≈√ «Ò÷ ’∂ ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ Ó‘≈È

«Ú¡’Â∆¡ª (Á≈Ù«È’ª, È∆Â∆Ú≈Èª,

«ÚÁÚ≈Èª, √»Ï∆ª, Ì◊Âª, Ù‘∆Áª ¡≈«Á)

Á∆¡ª Ô≈Á◊≈ª ’≈«¬Ó ’’∂ Ú∆ ’∆Â≈

‹ªÁ≈ ‘À Âª «’ ¿∞‘Èª Á∂ Ó‘≈È ’≈‹ª ¡Â∂

’∞Ï≈È∆¡ª Á≈ ÍÃÌ≈Ú, ¿∞√ ’ΩÓ Á∂ ÍÀØ’≈ª

Á∂ Ëπ ¡≥Á Âº’ Úº√ ‹≈¬∂Õ Ú∂÷‰ ˘ Âª

Ô≈Á◊≈ Á∂ »Í «Ú⁄ ¿∞√∆¡ª «¬Ó≈Âª

⁄»È∂ Â∂ «¬º‡ª Á∆¡ª ‘∆ ‘πøÁ∆¡ª ‘È Í

«¬‘Èª Ó‘≈È «Ú¡’Â∆¡ª Á∆¡ª Ô≈Á◊≈ª

Á≈ √»Í «¬‘ “«⁄øÈ∑” Ëπ ¡≥Á ‹ÁØ∫ ‹≈

«‡’Á≈ ‘À Âª ’ΩÓ∆ ÍÚ≈«È¡ª Á∂ ‹∆ÚÈ ˘

√«‘‹∂ √«‘‹∂ «¬«Â‘≈√ Á∆ ’∞·≈Ò∆ «Ú⁄

ÿÛÁ≈ «‘øÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘ Ó‘≈È Ô≈Á◊≈ª Â∂

“Ë≈«Ó’ «⁄øÈ∑ª” Á∆ ‘∆ Ï’Â ‘À «’ ¡ÈÍÛ∑

Ïø«Á¡ª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ Ú∆ ¿∞µ⁄∂ Ì≈Ú ÍÀÁ≈ ‘Ø

‹ªÁ∂ ‘È, «’¿∞∫«’ «¬‘ «⁄øÈ∑ ÓÈ∞º÷ Á∂ «‘Á∂

Á∆ ‚±øÿ∆ Â«‘ «Ú⁄ ‹≈ ÏÀ·Á∂ ‘È Â∂ ÓÈ∞º÷∆

« øÁ◊∆ Á≈ «‘º√≈ Ï‰ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬‘ ◊ºÒ

Ú∆ Ô≈Á º÷‰ Ú≈Ò∆ ‘À «’ ËÓ Á∂ «⁄øÈ∑ª

ÂØ∫ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ ’ΩÓª Í∑∂ ‘‡Á∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª

‘È ¿∞‘Èª Á∂ ¡≥ÁØ∫ ËÓ ÍÃÂ∆ «Í¡≈ Ú∆

ÿ‡Á≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¡√Ò «Ú⁄ «¬‘Èª «⁄øÈ∑ª

Á∂ «Íº¤∂ ’ΩÓ Á∂ «Í¡≈ Â∂ ’∞Ï≈È∆ Á≈

«¬«Â‘≈√ ÓΩ‹»Á ‘πøÁ≈ ‘À, ¿∞√ «¬«Â‘≈√ ˘

«Ó‡≈¿∞‰ Á∆ ÒØÛ È‘∆∫ ‘πøÁ∆, √◊Ø∫ ¿∞√

«¬«Â‘≈√ ˘ ÓπÁ≈ »‘ª Á∂ √≈‘Ó‰∂ º÷ ’∂

¿∞‘Èª ˘ ÓπÛ « øÁ≈ ’È Á∆ ÒØÛ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ

Á»‹∂ Í≈√∂ «¬‘ ◊ºÒ Ú∆ «ÏÒ’∞Ò ·∆’ ‘À

«’ ¡≈Í‰≈ «¬«Â‘≈√ ÌπºÒ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ÒØ’ª

˘ «¬«Â‘≈√ Ú∆ ¡≈Í‰∂ Í≥«È¡ª ÂØ∫ √≈¯ ’

«ÁøÁ≈ ‘À «’¿∞∫«’ «¬«Â‘≈√ ’ΩÓª Á∆ «‹øÁ-

‹≈È ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ’ΩÓª Á≈ Ì«Úº÷ Ï∆Â ⁄πº’∂

«¬«Â‘≈√ Á∆¡ª ÿ‡È≈Úª ”Â∂ «ÈÌ ’Á≈

‘ÀÕ «‹ÂÈ≈ ÚË∆¡≈ Â∂ ¿∞√≈» «¬«Â‘≈√ «’√∂

’ΩÓ Á≈ ‘ØÚ∂◊≈ ¿∞ÂÈ≈ ‘∆ ¿∞√ Á≈ Ì«Úº÷ Ú∆

¿∞µ‹Ò ‘ØÚ∂◊≈Õ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Á≈ «¬«Â‘≈√ ÏÛ≈

Â∂‹√Ú∆ ¡Â∂ Ù≈ÈªÓºÂ≈ ‘À ¡Â∂ «¬√ Á≈

«Ú√≈ Ú∆ Ï‘πÂ ¡Ó∆ ¡Â∂ ◊ΩÚÓ¬∆ ‘ÀÕ

«¬‘ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÚÒØ∫ Ï÷Ù∂ √πÈ«‘∆

¿∞ÍÁ∂Ù ‘∆ √È, «‹È∑ª È∂ Ì≈Â ÚÙ Á∆

‘ÀÕ «¬√ «¬«Â‘≈√’ Ù«‘ «Ú÷∂ ‘∆ ◊π» Â∂◊

Ï‘≈Á ‹∆ Á∂ Í≈ÚÈ √∆√ Á≈ √√’≈ ’∆Â≈

«◊¡≈ ‹Ø Ì≈¬∆ ‹ÀÂ≈ ‹∆ «ÁºÒ∆ ÂØ∫ ¡≈Í‰∆

«‘øÓÂ Â∂ ÁÒ∂∆ È≈Ò ÒÀ ’∂ ¡≈¬∂ √ÈÕ «¬ºÊ∂

’∂√∆ «ÈÙ≈È fiπÒ∂ ¡Â∂ ‰‹∆Â È◊≈∂

◊»ø‹Á∂ ‘∂Õ «¬ºÊ∂ ‘∆ ‘ØÒ∆ Á∂ ◊øÁ∂ «Â¿∞‘≈

˘ ÷ÂÓ ’’∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ‘ØÒ≈-

Ó‘ºÒ≈ ˘ ‹ÈÓ «ÁºÂ≈Õ √øÈ AFII ˘ ÷≈Ò√∂

Á∆ «√‹‰≈ ’’∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂

◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÚÒØ∫ ⁄Ò≈¬∂ «ÈÓÒ Í≥Ê

˘ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Á≈ È≈Ó Á∂ ’∂ √øÍ»ÈÂ≈ ÍÃÁ≈È

’∆Â∆Õ ÷≈Ò√≈ √≈‹‰ Á∂ C@@ √≈Ò≈ Ì≈Ú √øÈ

AIII ¬∆: ˘ «¬√ Ù«‘ «Ú⁄ «Ú≈√Â-¬∂-

÷≈Ò√≈ Ï‰≈¿∞‰ Á≈ ¡ÀÒ≈È ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆

‹Ø D@@ ’ØÛ πÍ¬∂ Á∆ Ò≈◊Â È≈Ò Óπ’øÓÒ

‘Ø ’∂ BE ÈÚøÏ B@AA ˘ ’ΩÓ ˘ √Ω∫«Í¡≈

«◊¡≈Õ «¬√ ¡‹≈«¬Ï ÿ «Ú⁄ E@@ √≈Ò≈

«√º÷ «¬«Â‘≈√ ¡Â∂ Í≥‹≈Ï∆ ÒØ’ ‹∆ÚÈ Á∂

¡ÁÌπÂ «ÁzÙ Á∂÷∂ ‹≈ √’Á∂ ‘ÈÕ ¿∞√ √Ó∂∫

Í≥‹≈Ï Á∂ ÒØ’ª Á∆ «‘‰∆ Ï«‘‰∆ «’√ Â∑ª

Á∆ √∆, ¿∞√ √Ó∂∫ «’√ Â∑ª Á≈ √º«Ì¡≈⁄≈

√∆ ¡Â∂ ¿∞√ √Ó∂∫ ÒØ’ «’Ú∂∫ «Ú⁄Á∂ √È,

«¬‘Èª √≈∆¡ª ⁄∆˜ª ˘ «¬’ ¡‹≈«¬Ïÿ

«Ú⁄ ¡≥«’Â ’È Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ «◊¡≈

‘ÀÕ «¬‘ ◊ºÒ Âª √≈∂ ‘∆ ‹≈‰Á∂ ‘È «’ ¡º÷ª

È≈Ò Ú∂÷ ’∂ Â∂ ’øÈª È≈Ò √π‰ ’∂ «’√∂ Ú∆

◊ºÒ Á≈ ¡√ ÚË∂∂ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ ’’∂ «¬√

¡≥Á ◊π» √≈«‘Ï≈È ÚÒØ∫ ’∆Â∂ ’≈È≈«Ó¡ª

Á∆¡ª fiÒ’ª ÓÈÓØ‘‰≈ «ÁzÙ Í∂Ù ’Á∆¡ª

‘ÈÕ ‘≈Ò∂ «¬√ Á∆¡ª BE «Ú⁄Ø∫ AE

◊ÀÒ∆¡ª ‘∆ √ø◊Âª Á∂ Á∂÷‰ Ò¬∆ ÷ØÒ∑∆¡ª

◊¬∆¡ª ‘È ¡Â∂ «¬√ Á∂ Í»≈ ‘Ø‰ ”Â∂ «¬√

Á∂ ÍÃÌ≈Ú «Ú⁄ ‘Ø Ú≈Ë≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ √≈˘ «¬‘

◊ºÒ Ú∆ Ô≈Á º÷‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘À «’ «¬«Â‘≈√

¿∞‘ ‘∆ ’ΩÓ ˘ √‘∆ «ÁÙ≈ Á∂ √’Á≈ ‘À ‹Ø

√⁄≈¬∆ ”Â∂ ¡≈Ë≈«Â ‘ØÚ∂Õ Áπº÷ Á∆ ◊ºÒ Âª

«¬‘ ‘À «’ «¬√ ¡‹≈«¬Ï ÿ «Ú⁄ Á‹

’∆Â∂ ÿ‡È≈¥Ó Á≈ ¡≈Ë≈ Íπ≈ÂÈ ‹ÈÓ

√≈÷∆¡ª ˘ º«÷¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ’’∂ ‘∆

◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∆ Â√Ú∆ Á∂ È≈Ò, «‹ºÊ∂

Ì≈¬∆ ÓÁ≈È≈ ‹∆ ˘ «Á÷≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘À

¿∞µÊ∂ Ì≈¬∆ Ï≈Ò∂ Á≈ «⁄ºÂ Ú∆ È≈Ò

Ï‰≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘À ‹Á«’ ÈÚ∆È ÷Ø‹ª «¬√

◊ºÒ È≈Ò «ÏÒ’∞Ò √«‘ÓÂ È‘ƒ ‘ÈÕ ¿∞‘Èª

¡È∞√≈ Ì≈¬∆ Ï≈Ò∂ È≈Ó Á∆ ’Ø¬∆ Ù÷√∆¡Â

◊π» ‹∆ È≈Ò È‘ƒ ‘∆Õ Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆

È∂ Ú∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ «√º÷ª Á∆ «Ò√‡

«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆ 3 ‹ÈÚ∆ B@AB

«ÏÈ∞ ÿπÈ≈Ê √«È ’≈ ’∆ Ò∆‹À®(710)

¡º◊∂ ÏØÒ«Á¡ª Ï≈Í» ¡≈√≈ ≈Ó È∂ «’‘≈

«’ Í≥‹≈Ï «Ú⁄ È«Ù¡ª ˘ Ø’‰ Á∆ ÒØÛ

È‘ƒÕ È≈Ó ÷πÓ≈∆ È≈È’≈ ⁄Û∑∆ ‘∂ «ÁÈ

≈Â® ¡È∞√≈ ’ ÒÀ‰ «Á˙ «¬‘Èª ÈÙ∂Õ

«¬‘Èª Á≈ ÈÙ≈ Ú∆ «¬’ «ÁÈ È≈Ó ÷πÓ≈∆

Ú≈Ò≈ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ Í«‘Òª Âª Ï≈Í» ¡≈√≈ ≈Ó

˘ «¬‘ È‘ƒ ÍÂ≈ «’ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï «Ú⁄

«’Â∂ Ú∆ È≈Ó ÷πÓ≈∆ È≈È’≈ ⁄Û∑∆ ‘∂ «ÁÈ

≈Â® Ú≈Ò∆ Í≥’Â∆ Á‹ È‘ƒ ‘ÀÕ ’º⁄∆¡ª

⁄È≈Úª ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ Ï≈Ï «¬√Â∂Ó≈Ò

È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈Õ Á»‹≈ ¿∞√ ¡È∞√≈

Í≥‹≈Ï Á∆ ‹Ú≈È∆ È«Ù¡ª È≈Ò ¡≈Í∂ ‘∆

÷ÂÓ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆, ¿∞‘Èª Á≈ Ó√Ò≈ ¡≈Í∂ ‘∆

‘ºÒ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ

«¬√ √Ó∂∫ Í≈«’√Â≈È ÂØ∫ ¡≈¬∂ √≈Ï’≈

«√º«÷¡≈ Ó≥Â∆ «¬Ó≈È Ó√»Á È∂ «¬‘ ’«‘

Ó≈«¡≈ «’ √≈˘ ÍÂ≈ ‘À «’ Ï≈Ï≈ È≈È’ Óº’∂

‘º‹ ’È Ú≈√Â∂ ◊¬∂ √ÈÕ ¿∞√ Á≈ «¬‘

Á≈¡Ú≈ Ú∆ «ÏÒ’∞Ò fi»·≈ ‘ÀÕ Ï≈Ï≈ È≈È’

Óº’∂ ‘º‹ ’È Ò¬∆ È‘ƒ ◊¬∂ √◊Ø∫ ‘º‹ ”Â∂

‹≈‰ Ú≈Ò∂ ‘≈‹∆¡ª «√ºË∂ ≈‘ Í≈¿∞‰ Ò¬∆

◊¬∂ √ÈÕ

«¬‘ «√ºË≈ ÍÃ√≈‰ ÁπÈ∆¡ª Á∂ B@@ Á∂

’∆Ï Á∂Ùª «Ú⁄ Ú∂«÷¡≈ «◊¡≈Õ «‹‘Û∂

«¬«Â‘≈√ ˘ Í»∆ Â∑ª È‘ƒ √ÓfiÁ∂, ¿∞‘ Âª

¡≈√≈ ≈Ó Â∂ «¬Ó≈È Ó√»Á Á∂ fi»· ˘ √º⁄

√Ófi ’∂ Ó≥È ÒÀ‰◊∂ «‹√Á≈ ÈÂ∆‹≈ ·∆’ Á∆

Ï‹≈¬∂ ◊ÒÂ ‘∆ «È’Ò∂◊≈Õ √‡∂‹ ”Â∂

√πÙØ«ÌÂ «√øÿ √≈«‘Ï≈È ‹ª «’√∂ ‘Ø Ë≈«Ó’

Ù÷√∆¡Â Á≈ ¯˜ Ï‰Á≈ √∆ «’ ¿∞‘ √‡∂‹

ÂØ∫ ‘∆ «¬√ fi»· Á≈ ÍÁ≈ Î≈Ù ’Á∂ Â∂ √º⁄

ÒØ’≈¬∆ Á∆ fiØÒ∆ «Ú⁄ Í≈¿∞∫Á∂Õ

Á»‹∆ Ô≈Á◊≈ ¤Ø‡∂ ’≈‘˘Ú≈È Á∂ ¤øÌ

«Ú⁄ Ù‘∆Á ‘Ø‰ Ú≈Ò∂ «√øÿ-«√øÿ‰∆¡ª Á∆

Ô≈Á «Ú⁄ ¿∞√≈∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ √øÈ AGDF ¬∆:

‹»È Á∂ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ Ú≈Í∂ «¬√ ¤Ø‡∂ ÿº ÿ≈∂

«Ú⁄ G@@@ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ «√øÿ Ù‘∆Á ‘Ø¬∂Õ

C ‘˜≈ «√º÷ª ˘ ’ÀÁ ’’∂ Ò≈‘Ω ÒÀ

‹≈«¬¡≈ «◊¡≈ «‹‘Èª Ï‘πÂ √÷Â Â√∆‘∂

Á∂ ’∂ Ù‘∆Á ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ◊πÁ≈√Íπ

«˜Ò∑∂ «Ú⁄ ’≈‘˘Ú≈È Á∂ ¤øÌ «Ú⁄ ¿∞√ √Ó∂∫

Á∆Ú≈È Ò÷ÍÂ ≈¬∂ ¡Â∂ Ô≈‘∆¡≈ ÷ª Á∆

’Ó≈È ‘∂· Ï‘πÂ Úº‚∆ Ω‹ È∂ «√º÷ª Á∆

ÿ∂≈ÏøÁ∆ ’’∂ ‘˜≈ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ «√º÷

¡ΩÂª Â∂ Ïº«⁄¡ª Ù‘∆Á ’ «ÁºÂ≈Õ «¬øÈ∆

Úº‚∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ Ù‘∆Á∆¡ª ‘Ø‰ ’’∂ «¬√

˘ ¤Ø‡∂ ÿº ÿ≈∂ Á≈ È≈Ó «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ

¿∞√ ÿº ÿ≈∂ Á∆ Ô≈Á «Ú⁄ ¿∞√≈∆ ◊¬∆

«¬‘ Ô≈Á◊≈ Ú∆ ’ΩÓ ˘ √Ó«ÍÂ ’∆Â∆

◊¬∆ ‘ÀÕ

√øÈ AGFB Á∆ E ÎÚ∆ ˘ ’∞Í‘∆Û∂

«˜Ò∑≈ √ø◊» Á∂ ¡√Ê≈È ”Â∂ Úº‚≈ ÿº ÿ≈≈

Ú≈Í«¡≈ «‹√ «Ú⁄ C@-CE ‘˜≈ Á∂

Ò◊Ì◊ «√øÿ Â∂ ¿∞‘Èª Á∂ Í«Ú≈ Ù‘∆Á

‘Ø ◊¬∂Õ ¡Î◊≈«È√Â≈È Á∂ ‘≈’Ó ¡«‘ÓÁ

Ù≈‘ ¡ÏÁ≈Ò∆ È∂ Ì≈Â ”Â∂ ’¬∆ ‘ÓÒ∂ ’∆Â∂Õ

¿∞‘ È‘ƒ √∆ ⁄≈‘πøÁ≈ «’ Ì≈Â ¡≥Á ’Ø¬∆

Ú∆ Ù’Â∆ ¿∞√Á≈ ≈‘ Ø’ √’∂Õ «√º÷ ‹«Ê¡ª

È∂ √: ‹º√≈ «√øÿ ¡≈‘¨Ú≈Ò∆¡≈ Á∆

¡◊Ú≈¬∆ «Ú⁄ ’¬∆ Ú≈ ¡«‘ÓÁÙ≈‘ Á≈

≈‘ Ø«’¡≈ √∆ Â∂ ¿∞√ ˘ Ìª‹ «ÁºÂ∆ √∆ Í

«¬√ Ú≈ ¡«‘ÓÁÙ≈‘ ÚÒØ∫ ’∆Â∂ ¡⁄È⁄∂Â

‘ÓÒ∂ «Ú⁄ ¬∂È∆ Úº‚∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ «√º÷ «¬’

«ÁÈ «Ú⁄ ‘∆ Ù‘∆Á ’∆Â∂ ◊¬∂ «‹√ ’’∂

«¬√ ¡º‹ Úº‚∂ ÿº ÿ≈∂ Á∂ È≈Ó È≈Ò Ô≈Á

’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘Èª Ù‘∆Áª Á∆ Ô≈Á◊≈

Ï‰≈ ’∂ √’≈ È∂ ’≈Ï«Ò-Â≈∆¯ ’øÓ ’∆Â≈

‘ÀÕ

⁄ΩÊ∆ Ô≈Á◊≈ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ (ÓØ‘≈Ò∆) Á∂

¡√Ê≈È ”Â∂ Ï‰≈¬∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ «¬‘ Ô≈Á◊≈

Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Â∂ ¿∞√ Á∂ √≈Ê∆¡ª

ÚÒØ∫ √«‘øÁ Á∂ √»Ï∂Á≈ Ú˜∆ ı≈È ˘ √ØË

’∂ «√º÷ ≈‹ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’È Á∆ Ô≈Á «Ú⁄

Ï‰≈¬∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ˘ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ÚÒØ∫ Ú˜∆ ÷ª, «‹√ È∂ ¿∞È∑ª Á∂ ¤Ø‡∂

√≈«‘Ï˜≈«Á¡ª, Ó≈Â≈ ‹∆ ˘ Ù‘∆Á ’∆Â≈

¡Â∂ Òº÷ª «√º÷ª ˘ ’Ø‘-’Ø‘ ’∂ Ó≈«¡≈ √∆,

˘ √ØË‰ Á≈ ’øÓ √Ω∫«Í¡≈ «◊¡≈ √∆Õ

⁄ºÍÛ«⁄Û∆ Á∆ ‹ø◊ ·∆’ «¬√∂ ¡√Ê≈È ”Â∂

ÒÛ∆ ◊¬∆ √∆ «‹ºÊ∂ «¬‘ Ô≈Á◊≈ ¿∞√≈∆

◊¬∆ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ÏÈ±Û

Í‘πø«⁄¡≈ Âª ¿∞√ È∂ Ú˜∆ ÷ª ˘ ¡◊∂Â∆

⁄∂Â≈ÚÈ∆ ÿºÒ «ÁºÂ∆Õ Ú˜∆ ÷ª √«‘øÁ ¡Â∂

ÏÈ±Û Á∂ Á«Ó¡≈È «Í≥‚ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ Á∂

√Ê≈È ¿∞µÂ∂ ¡≈ «◊¡≈Õ ¿∞√ È∂ ¡≈Í‰∆¡ª

Ω‹ª ˘ ÂØÍª, ‘≈Ê∆¡ª, ÿØ«Û¡ª ¡Â∂ Ó≈‘

ÔØ«Ë¡ª È≈Ò ÒÀ√ ’ «ÁºÂ≈ Â∂ ¿∞È∑ª ˘ ¿∞√

ÓÀÁ≈È∆ √Ê≈È ”Â∂ ÂÀÈ≈Â ’ «ÁºÂ≈ «‹√ Á∂

¡º◊∂ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ (⁄ºÍÛ Á≈ Ì≈Ú ¤ºÍÛ,

«⁄Û∆ («fiÛ∆) Á≈ Ì≈Ú Áº÷Âª Á∂ fiπø‚ ¡Â∂

«‡ºÏ∂ Ì≈Ú («‡ºÒ∂) Á∆ ¿∞ËÛ-÷πÁÛ∆ Ó∆È Ùπ»

‘πøÁ∆ √∆Õ

‹ø◊ Á∂ √Ó∂∫ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Ù≈Ó

√Ó∂∫ «¬√ √Ê≈È ”Â∂ Íπº‹∂ ¡Â∂ ÁπÙÓ‰ Á∆ Ω‹

Á∆ Í∂ÙÏøÁ∆ ”Â∂ fi≈Â Ó≈È Ò¬∆ √Ì ÂØ∫ ¿∞µ⁄∂

«‡ºÏ∂ ”Â∂ ⁄Û∑ ◊¬∂ ¡Â∂ «Î ¿∞È∑ª È∂ ¡≈Í‰∂

Ú≈Ò∂ Í≈√∂ fi≈Â Ó≈∆ ¡Â∂ ¿∞‘ ‹ø◊∆ ÍÀ∫ÂÛ≈

«Ú⁄ «’Â∂ Ú∆ Ï≈Ò∂ Á≈ «˜’ È‘ƒ ’∆Â≈Õ

«¬‘ ◊ºÒ √ØË Á∆ Ó≥◊ ’Á∆ ‘ÀÕ

«Ú≈√Â-¬∂-÷≈Ò√≈ Á∂ ¿∞Áÿ≈‡È

√Ó≈Ø‘ «Ú⁄ Úº÷-Úº÷ ËÓª Á∂ ¡≈◊»¡ª ˘

ÏπÒ≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆ Í «√º÷ ËÓ Á∂ ÍÃ⁄≈

Â∂ ÍÃ√≈ «Ú⁄ ¶Ó∂ √Ó∂ øÂØ∫ ’øÓ ’ ‘∆¡ª

«√º÷ ‹Ê∂ÏøÁ∆¡ª ˘ «¬√ Ò¬∆ √ºÁ≈ Á∂‰ Á∆

ÒØÛ «’¿∞∫ È‘ƒ √Ófi∆ ◊¬∆, «¬‘ ◊ºÒ √Ófi

ÂØ∫ Ï≈‘ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ Ú∆ ÙÓ Á∆ ◊ºÒ Âª

«¬‘ ‘À «’ ‹ÁØ∫ ’Ø¬∆ ’∞º¤Û ÏÀ· ’∂ Â∞‘≈‚∆

Á≈‘Û∆ ˘ Íπº‡∂ Â∂ Â∞√ƒ ¿∞√Á≈ ’Ø¬∆ ¿∞µÂ

È≈ «Á¿∞ Âª «¬√ ÂØ∫ Úº‚∆ ’Ó Ø∆ ’∆ ‘Ø

√’Á∆ ‘ÀÕ ’ΩÓ Á∂ ≈‹√∆ ¡Â∂ Ë≈«Ó’ Ò∆‚

Ó≥»‘ «Ú⁄ «¬√ ’’∂ ¿∞∫◊Òª Í≈ ÒÀ‰ «’ ’Ø¬∆

È≈≈˜ È≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ Ì≈Ú∂∫ √≈‚∆ ÍºÂ ‘∂ È≈

‘∂Õ

‘Ø«¬¡≈ «¬øfi «’ ¡≈Í‰∂ ÒÀ’⁄ ÁΩ≈È

Ï≈Í» ¡≈√≈ ≈Ó È∂ «¬ºÊØ∫ Âº’ ’«‘‰ Á∆

‹π¡Â ’∆Â∆ «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ «’Â∂ ◊π» Â∂◊

Ï‘≈Á ‹∆ ˘ ÓπÙ’Ò ¡≈¬∆ Âª ¿∞‘Èª È∂

√Ã∆ ≈Ó ⁄øÁ ‹∆ ˘ Ô≈Á ’∆Â≈Õ ¿∞√ È∂ ◊π»

Â∂◊ Ï‘≈Á ‹∆ Á∂ «¬√ √ÒØ’ :

√ø◊ √÷≈ √«Ì Â«‹ ◊¬∂’Ø¿» È «ÈÏ«‘˙ √≈«Ê®’‘π È≈È’ «¬‘ «ÏÍ«Â ÓÀ‡∂’ ¬∂’ ÿ∞È≈Ê® (1429)

«Ú⁄Ø∫ “‡∂’ ¬∂’ ÿ∞È≈Ê” ’«‘ ’∂ «¬‘

Áº√‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈ «’ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á

‹∆ È∂ √Ã∆ ≈Ó ⁄øÁ ˘ Ô≈Á ’∆Â≈ √∆Õ

‘π‰ ˜≈ ◊‘π È≈Ò √Ø⁄∆¬∂ Âª ⁄≈‘∆Á≈

Âª «¬‘ √∆ «’ √‡∂‹ ”Â∂ ÏÀ·∂ «√øÿ √≈«‘Ï≈È

«Ú⁄Ø∫ ’Ø¬∆ È≈ ’Ø¬∆ ¿∞µ· ’∂ ¿∞√ ˘ √ÍºÙ‡

’Á≈ «’ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆ √Óπº⁄∆ Ï≈‰∆

«’√∂ ÓÈ∞º÷ Á∆ ¡≈≈ËÈ≈ Á∆ ◊ºÒ È‘ƒ ’Á∆

«¬ºÊ∂ Âª ÿπÈ≈Ê ÙÏÁ ÍÃÌ» Ò¬∆ ‘∆

«¬√Â∂Ó≈Ò ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ ◊π» Ú≈’ ‘À :

ÍÃ‘Ò≈Á ’≈ ≈÷≈ ‘Ø«¬ ÿπ≈«¬¡≈®(1133)

Ì≈Ú ÍÃ‘Ò≈Á Á∆ ≈÷∆ ÍÃÌ» È∂ ¡≈Í

’∆Â∆Õ ‘π‰ √Ø⁄Ø «‘øÁ» ÓÈΩÂ ¡È∞√≈ ÍÃ«‘Ò≈Á

Âª √«ÂÔ∞◊ Á∂ √Ó∂∫ Á≈ Ì◊Â ‘À Â∂ √Ã∆ ≈Ó

⁄øÁ Âz∂Â∂ Ô∞◊ Á∂ ¡ÚÂ≈ Ó≥È∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ

‹∂’ ÿπ≈«¬¡≈ ÙÏÁ √Ã∆ ≈Ó ⁄øÁ Ò¬∆

‘πøÁ≈ Âª «Î Ì◊Â ’Ï∆ ‹∆ Â∂ Ì◊Â

«ÚÁ≈√ ‹∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ «¬√ Â∑ª È≈

«Ò÷Á∂ :

’«‘ ’øÏ∆ ’Ø¿± √ø«◊ È √≈Ê®‹Ò ÊÒ ≈÷È ‘À ÿπÈ≈Ê®

(1162)

’«‘ «ÚÁ≈√ ’‘≈ ’À√∂ ’∆‹À®


¿∞Ò∆«’¡≈ «‹√ √Á’≈ ¿∞‘ ‹ø◊ «‹ºÂ ◊¬∂Õ

«‡º«Ï¡ª «Ú⁄ Ï∂ÙπÓ≈ ÂØÍª Á∂ ◊ØÒ∂ «‚º◊∂ ¡Â∂

¿∞‘ Î‡∂ È‘ƒÕ ‹ÁØ∫ ÁπÙÓ‰ Á∆ Ω‹ È∂ «fiÛ∆

”⁄Ø∫ ¶ÿ‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ Âª ¿∞È∑ª ˘ «√º÷

Ω‹ Áπ¡≈≈ ◊Ø∆Ò≈ ‘ÓÒ∂ Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È

Ò¬∆ ÿØ«Û¡ª ÂØ∫ ¿∞ÂÈ≈ ‘∆ «Í¡≈Õ

⁄ºÍÛ«⁄Û∆ ¡Â∂ «‡º«Ï¡ª Á∂ Ïø‹

’∞ÁÂ∆ È˜≈«¡ª Á∆ ¡«‘Ó∆¡Â ¿∞µÂ∂

«Ú⁄≈ ’Á∂ ‘Ø«¬¡ª ¡≈’∆‡À’‡’ ∂

÷≥È≈ ¡≈÷Á∂ ‘È «’ ¡√ƒ √Ê≈È ˘ ÁØ Ì≈◊ª

«Ú⁄ Úø‚‰ Á≈ ÎÀ√Ò≈ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ √Ê≈È

«‹ºÊ∂ «√º÷ Ω‹ «ÚÁÓ≈È ‘Ø¬∆ √∆, ⁄ºÍÛ«⁄Û∆

¡Â∂ «‡º«Ï¡ª Á∂ ¿∞√∂ ÌØ∫ «ÁzÙ Á∆ ¡√ƒ ÍπÈ

«√‹‰≈ Á∆ ÔØ‹È≈ Ï‰≈¬∆ ‘ÀÕ «‡º«Ï¡ª Á∆

«√‹‰≈ ¡≈.√∆.√∆. ◊πøÏÁÁ≈ „ª⁄∂

Áπ¡≈≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘À «‹√Á∂ «√÷ ”Â∂

‹ÈÀÒª Á∂ ÏπºÂ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ ‘È ¡Â∂ «‡ºÒ≈

¡ÀÓ-A «Ú⁄ CF@ «‚◊∆ Ò∆ÈÂ≈ ¡È∞ÌÚ

¡Â∂ ‘∂·ª «‡ºÒ≈ ¡ÀÓ F «Ú⁄ À√‡ØÀ∫‡

Ú◊∆¡ª √‘»ÒÂª Á∆ «√‹‰≈ ’∆Â∆ ◊¬∆

‘ÀÕ Ú˜∆ ÷ª Ú≈Ò∂ √Ê≈È ÚºÒ ÓºË «Ú⁄ «¬’

A@@ Ó∆‡ ¿∞µ⁄∂ “¯Â«‘ Ïπ‹” Á∆ ÔØ‹È≈

Ï‰≈¬∆ ◊¬∆ √∆Õ ’øÍÒÀ’√ Á≈ ÍÃÚ∂Ù «¬’

«’Ò∑∂ ≈‘ƒ ‘πøÁ≈ ‘À «‹√ «Ú⁄ √»⁄È≈ ’∂∫Á

¡Â∂ «◊¯‡ Ù≈Íª ‘Ø‰◊∆¡ªÕ «¬’ ˙ÍÈ

¬∂¡ Ê∆¬∂‡ ‘ØÚ∂◊≈ «‹√ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈

«√øÿ Ï‘≈Á Á∂ ’≈È≈«Ó¡ª ”Â∂ ØÙÈ∆

Í≈¿∞∫Á∂ È≈‡’ ÷∂«‚¡≈ ‹≈«¬¡≈ ’È◊∂Õ

√≈˘ ¡≈√ ‘À «’ Â∞√ƒ «¬È∑ª «¬«Â‘≈√’

«‡º«Ï¡ª, ⁄ºÍÛ-«⁄Û∆ ¡Â∂ ÎÂ«‘ Ïπ‹

≈‘ƒ «¬√ «¬«Â‘≈√’ ÿ‡È≈ Á∂ »Ï» ‘ØÚØ◊∂Õ

«¬‘ Ô≈Á◊≈ B@ ¬∂’Û «Ú⁄ Ï‰≈¬∆

◊¬∆ ‘ÀÕ «¬√ «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á

Á∂ È≈Ò-È≈Ò «¬ºÊ∂ Ì≈¬∆ ÎÂ«‘ «√øÿ, Ì≈¬∆

≈Ó «√øÿ, Ì≈¬∆ ¡≈Ò∆ «√øÿ, Ì≈¬∆ Ó≈Ò∆

«√øÿ Â∂ Ì≈¬∆ Ï≈‹ «√øÿ Á∂ ÏπºÂ Ú∆ Ô≈Á◊≈∆

»Í «Ú⁄ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ

Ì≈¬∆ ÎÂ«‘ «√øÿ : Ì≈¬∆ ÎÂ«‘ «√øÿ

Ó≈ÒÚ≈ ÂØ∫ √∆ ¡Â∂ ¿∞È∑ª È∂ «√º÷ «√Í≈‘∆¡ª

Á∂ ÁÒ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ’∆Â∆ ¡Â∂ ⁄ºÍÛ «⁄Û∆

Á∆ «‹ºÂ ÚË∂∂ ’’∂ ¿∞È∑ª √Á’≈ ÍÃ≈ÍÂ

‘Ø¬∆Õ «Í≥‚ ⁄º’-ÎÂ«‘ «√øÿ Ú≈Ò≈ Á≈ È≈Ó

¿∞È∑ª ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ «Í¡≈Õ

Ì≈¬∆ ≈Ó «√øÿ : Ì≈¬∆ ≈Ó «√øÿ, Ì≈¬∆

Ï≈‹ «√øÿ Á≈ Ì≈ √∆ ¡Â∂ ¿∞È∑ª È∂

⁄ºÍÛ«⁄Û∆ Á∆ ‹ø◊ «Ú⁄ Ó‘≈È Ì»«Ó’≈

«ÈÌ≈¬∆Õ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ÚÒØ∫ ¡≈Í

˘ «√Í≈‘∆¡ª Á∂ ÁÒ Á≈ ’Óª‚ Ê≈«Í¡≈

«◊¡≈ √∆Õ ¡≈Í Ú∆ I ‹»È AGAF ˘ Ï≈Ï≈

ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Á∂ È≈Ò Ù‘∆Á∆ Á≈ ‹≈Ó

Í∆ ◊¬∂Õ

Ì≈¬∆ Ï≈‹ «√øÿ : Ì≈¬∆ Ï≈‹ «√øÿ ‹Ø

Ó∆Íπ Íº‡∆ ÂØ∫ √∆, Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á

Á∆ √º‹∆ Ïª‘ √ÈÕ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ Á∆ «‹ºÂ

¿∞ÍøÂ ¡≈Í ˘ √«‘øÁ Á∂ Í«‘Ò∂ √»Ï∂Á≈

Ê≈«Í¡≈ «◊¡≈ √∆Õ ¡≈Í Ú∆ I ‹»È AGAF

˘ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á È≈Ò Ù‘∆Á ’∆Â≈

«◊¡≈Õ

Ì≈¬∆ Ó≈Ò∆ «√øÿ : Ì≈¬∆ Ó≈Ò∆ «√øÿ Ì≈¬∆

¡≈Ò∆ «√øÿ Á≈ Ì≈ √∆Õ ¿∞‘ Ú∆ ¡≈Í‰∂ Ì≈

Á∂ È≈Ò Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Á∆ ÎΩ‹ «Ú⁄

¡≈ «Ò¡≈ √∆Õ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ÚÒØ∫ ¿∞√

˘ «√Í≈‘∆¡ª Á∂ ÁÒ Á≈ ’Óª‚ Ê≈«Í¡≈

«◊¡≈ √∆Õ ¿∞‘ Ú∆ I ‹»È AGAF ˘ Ï≈Ï≈

ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Á∂ È≈Ò Ù‘∆Á∆ Í≈ «◊¡≈Õ

Ì≈¬∆ ¡≈Ò∆ «√øÿ : Ì≈¬∆ ¡≈Ò∆ «√øÿ

√ÒΩÁ∆ «Í≥‚ ÂØ∫ √∆ ‹Ø Ú˜∆ ÷ª Á∂ «¬Ò≈’∂

√«‘øÁ Á≈ Ω‹Á≈ √∆Õ ‹ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ

Ï‘≈Á Í≥‹≈Ï Íπº‹≈ Âª ¿∞‘ ¡≈Í‰∂

«√Í≈‘∆¡ª √Ó∂Â ¤º‚ ’∂ ¡≈ «◊¡≈ ¡Â∂ Ï≈Ï≈

ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Á∆ Ω‹ «Ú⁄ Ò «◊¡≈

¡Â∂ ¿∞√ ˘ Ú∆ I ‹»È AGAF ˘ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈

«√øÿ Ï‘≈Á Á∂ È≈Ò Ù‘∆Á ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈

√∆Õ

Í≥‹≈Ï √’≈ ÚÒØ∫ ¡≈Í‰∂ «Ú√∂ Á∆

√øÌ≈Ò ’È≈ ⁄ø◊≈ ¿∞µÁÓ ‘ÀÕ ‘Ø Ú∆ ⁄ø◊≈

‘πøÁ≈ ‹∂’ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ «Ú⁄ ¿∞√≈∂ ÎÂ«‘

Ïπ‹ Á∆ «Áº÷ «√º÷∆ «¬Ó≈Âª Ú≈Ò∆ ‘πøÁ∆Õ

«¬√ Ïπ‹ Á∆ «Áº÷ «‘øÁ» ËÓ Á∂ Ó≥Áª Á∆

«¬Ó≈Â Ú◊∆ Á∂÷ ’∂ ÷≈Ò√∂ Á∆ «ÚÒº÷‰Â≈

¡ÒØÍ ‘πøÁ∆ È˜ ¡≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ ¡≈√ ’Á∂ ‘ª

«’ «√º÷ ‹◊Â «¬‘Èª Ô≈Á◊≈ª ÂØ∫ «‹ºÊ∂

ÍÃ∂‰≈ ÍÃ≈ÍÂ ’’∂ ¡≈Í‰∂ √πÈ«‘∆ «Ú√∂

È≈Ò ‹πÛ∂◊≈ ¿∞µÊ∂ «¬‘Èª «Ú⁄ «‘ ◊¬∆¡ª

’Ó∆¡ª ˘ Á» ’È Á≈ ÔÂÈ Ú∆ ’Á≈

‘∂◊≈Õ

ËÓ ÍÃ⁄≈ Ò¬∆ Íπº‹∆ √‘≈«¬Â≈J Ï∆Ï∆ ’øÚÒ‹∆Â ’Ω √πÍÂÈ∆ √: √ÂÈ≈Ó «√øÿ, √’Ò Ó≈«¬¡≈ È◊, ´«Ë¡≈‰≈ ÚÒØ∫ ¡≈Í‰∆ ÒÛ’∆ ◊◊ÈÁ∆Í ’Ω Á∂ ¡ÈßÁ

’≈‹ Á∆ ÷πÙ∆ «Ú⁄ AA@@ πÍ¬∂ Á∆ √‘≈«¬Â≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ

J √: ◊πÁ∆Í «√øÿ √ÂÈ≈Ó∆, AD@, √πÌ≈Ù È◊, Ø‘Â’ ÚÒØ∫ BA@@ πÍ¬∂ √‘≈«¬Â≈ «ÁºÂ∆ ◊¬∆Õ (≈‘ƒ √: Ó≥◊Â «√øÿ)

J √: Í«ÚøÁ «√øÿ (ÓÈ‹∆Â ∂‚∆˙˜ ÚÒØ∫ ¡≈Í‰∂ «ÍÂ≈ ÍÒØ’Ú≈√∆ √: ÏÒÏ∆ «√øÿ ‹∆ Á∆ Ô≈Á «Ú⁄ ËÓ ÍÃ⁄≈ Ò¬∆ E@@

πÍ¬∂ Ì∂‹∂ ◊¬∂Õ

J √: ‹√ÚøÂ «√øÿ, «¬ø⁄≈‹ ‹øÓ» √’Ò È∂ ¡≈Í‰∂ Ï∂‡∂ Á∂ ¡ÈßÁ ’≈‹ Á∆ ÷πÙ∆ «Ú⁄ E@@@ πÍ¬∂ ËÓ ÍÃ⁄≈ Ò¬∆ Ì∂‹∂Õ

’∂√ ◊π» ’∆ ÓØ‘ ‘È¡À ÈΩ‹Ú≈È ı≈Ò√≈! ‹≈◊ Â∂ √øÌ≈Ò ¡≈Í‰≈ ◊ΩÚÓ¬∆ «Ú√≈! ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ¡≈Í‰≈ √Ïø√ Ú≈ ’∂ ÂÀ √Á≈∆ ÏıÙ∆

√∆Õ ¡º‹ Â±ø ◊π» ˘ ¤º‚ ’∂ fi»·∂ ÎÀÙÈª Ó◊ Òº◊ ’∂ ¡≈Í‰∆ √Á≈∆ Á≈ ¡≈Í ’≈ÂÒ È≈ Ï‰Õ ’∂√ª Á∆ Ï∂¡ÁÏ∆ ¤º‚ ’∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ‹∆ Á≈ ı≈√ »Í Ï‰Õ ’∂√ ◊π» ’∆ ÓØ‘ ‘È Â∂ ◊π» Á∆ ÏıÙ∆ ‘Ø¬∆ ¡Ó≈ÈÂ ‘È ¡Â∂ Â±ø ◊π» Á∆ ¡Ó≈ÈÂ «Ú⁄ «÷¡≈ÈÂ È≈

’Õ ıÏÁ≈! ıÏÁ≈!!

ÿ ÏÀ·∂-«Ï·≈¬∂ ÁØ-√≈Ò≈ «√º÷ «ÓÙÈ∆ ÍºÂ «Ú‘≈ ’Ø√«Ú⁄ Á≈ıÒ≈ ÒÀ ’∂ «√º÷ ËÓ Á∆ √‘∆ Â∂ Í»∆ ‹≈‰’≈∆ ‘≈√Ò ’ØÕ ÍÃ≈√ÍÀ’‡√ (Î≈Ó, «√Ò∂Ï√ ¡≈«Á) G πÍ¬∂ Á∆¡ª ‚≈’-«‡’‡ª

Ì∂‹ ’∂ ’≈Ò‹ Á∂ ÍÂ∂ ÂØ∫ Ó≥◊Ú≈¿∞Õ


ÙÏÁ-«Ú⁄≈

¬∂’ «◊¡≈È ’∂ «Ï‘∆È ¤∆È ’À√∂ ’À ÂÂ ‘À∫®Â… ÍÃ√≈«Á® ’«ÏºÂ (Í≈: 10)

÷»’ ÓÒ‘≈∆ ◊‹ ◊Á‘≈ «ÏÌ»ÂË≈∆«◊Á»¡≈ Ó√≈È Ï≈√ ’«˙¬∆ ’Â ‘À®ÿπºÿ» Ó‡Ï≈√∆ Ò◊∂ ‚ØÒÂ ¿∞Á≈√∆ «ÓÃ◊ÂÚ √Á∆Ú ÓØÈ √≈Ë∂ ‘∆ ÓÂ ‘À®«ÏøÁ ’∂ √ËºÔ≈ Â≈«‘ ‘∆‹ ’∆ Ï‚Ô≈ Á∂ÂÏøÁ≈ √Á∆Ú Í≈«¬ È≈◊∂ ‘∆ «ÎÂ ‘À®¡≥◊È≈ ¡Ë∆È ’≈Ó ¥ØË ÓÀ ÍÃÏ∆È¬∂’ «◊¡≈È ’∂ «Ï‘∆È ¤∆È’À√∂ ’À ÂÂ ‘À® 1® 71®ÍÁ ¡Ê : ÷»’∏√»Õ ÓÒ‘≈∆∏

◊øÁ◊∆ ÷≈‰ Ú≈Ò≈Õ ◊‹∏‘≈Ê∆Õ

◊Á‘≈∏◊Ë≈, ÷ØÂ≈Õ «ÏÌ»ÂË≈∆∏√Ú≈‘

¡Â∂ «Óº‡∆ ÓÒ‰ Ú≈Ò∂Õ «◊Á»¡≈∏«Ï‹»,

«◊ºÁÛÕ Ó√≈È∏ÓÛ∑∆¡ª-Ó√≈‰ªÕ Ï≈√∏«‘‰≈Õ ÿπºÿ»∏¿∞µ¨Õ Ó‡∏Óº·Õ «ÓÃ◊∏«‘ÈÕ ÂÚ∏ÁıÂÕ ÓØÈ √≈Ë∂∏«’√∂

È≈Ò ◊ºÒ Ï≈Â È≈ ’È≈, ⁄πºÍ «‘‰≈Õ «ÏøÁ’∂ √ËºÔ≈∏Ï∆‹ Ø’‰ Ú≈Ò∂, ÏÃ‘Ó⁄≈∆Õ

‘∆‹∏‘∆‹Û∂Õ Ï‚Ô≈∏ Ú«‚¡≈¬∆Õ

ÏøÁ≈∏ÏªÁÕ √Á∆Ú∏‘Ó∂Ù≈Õ Í≈«¬∏ÍÀÕ

¡≥◊È≈∏√∆’ ¡≥◊ªÕ ÍÃÏ∆È∏⁄Â∞,

Â∂ Õ «Ï‘∆È∏Ï ÀÕ ¤∆È∏’Ó Ø,

ÏÒ‘∆ÈÕ 1Õ

«Ú⁄≈ : √ø√≈ Á∂ ¡È∂’ª ÎØ’‡ ÓÂª È∂

ÍÃÌ» ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ÏÛ∂ ÏÛ∂ ‘≈√Ø-‘∆‰∂, ÁÒ∆Ò

¡Â∂ √⁄≈¬∆ Á∂ ¿∞Ò‡ ¡‹∆Ï-¡‹∆Ï „ø◊

Â∆’∂ ‹ª √≈ËÈ ¡≈Í‰∂ ‹«◊¡≈√»¡ª ÍÃÂ∆

Â‹Ú∆˜ ’∆Â∂ ‘ÈÕ «¬‘Èª ÎØ’∂ √≈ËÈª Á≈

√º⁄∂ ËÓ È≈Ò Ï‘πÂ Ú≈∆ Á» Á≈ √øÏøË Ú∆

È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ ‹«◊¡≈√»¡ª Ì≈Ú ¿∞√ ÓÂ «ÚÙ∂Ù

Á∂ Ó≥È‰-‘≈«¡ª ˘ √«Â◊π» Á∂ «◊¡≈È Á∆

¡‰‘Ø∫Á ’≈È ¡«‹‘∂ ÌøÏÒ-Ì»«√¡ª «Ú⁄

Î√ ’∂ ¡≈Í‰∆ ¿∞Ó ◊≈Ò‰∆ ÍÀ ‹ªÁ∆ ‘À,

«‹‘Èª «Ú⁄ ÷⁄Â ‘Ø¬∂ ‘Ø«¬¡ª ˘ ¡≈Í‰∆

«¬√ ÷Ú≈∆ Á∆ √Øfi∆ Ú∆ È‘ƒ ÍÀ∫Á∆Õ

’Ò◊∆Ë √Ú≈Ó∆ È∂ ¡≈Í‰∆ ØÁ≈

ÙÀÒ∆ «Ú⁄ ¡ÈÓÂª Áπ¡≈≈ Â‹Ú∆˜ ’∆Â∂

◊¬∂ «ÈÊ’ √≈ËÈª Â∂ «ÚÙÚ≈√ª Á∆

√⁄≈¬∆ ÍÃ◊‡ ’ ’∂ ÓÈ∞º÷ Ó≈Â ˘ √‘∆

«‘È∞Ó≈¬∆ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ ¡ÈÓÂª «Ú⁄ ‘∂· «ÁºÂ∂

√≈ËÈ ÍÃÌ»-ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ‹ª ÓÈ∞º÷∆ ‹∆ÚÈ Á∂

ÓÈØÊ ˘ «√ºË ’È Ò¬∆ Ú’Ø«ÒÂ∂ »Í

«Ú⁄ Áº√∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ «¬‘ √Óπº⁄∂ √≈ËÈ √Ì

ÓÂª È∂ Â‹Ú∆˜ È‘ƒ ’∆Â∂Õ «’√∂ È∂ «’√∂

√≈ËÈ ¿∞µÂ∂ Ø «ÁºÂ≈ ‘À, «’√∂ È∂ «’√∂ ¿∞µÂ∂Õ

«’√∂-«’√∂ È∂ Âª ’∂ÚÒ «¬’ √≈ËÈ ¿∞µÂ∂

«˜¡≈Á≈ Ø «ÁºÂ≈ ‘À, «’√∂ È∂ «¬’ ÂØ∫ ÚË∆’

√≈ËÈª ¿∞µÂ∂ «¬’Ø √Ó∂∫ ‘∆ Í»≈ Ø Ò◊≈

«ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ÔÊ≈ (A) «ÚÙ‡≈ (HumanExcreta) ¤’ ‹≈‰≈ («‹Ú∂∫ «’ ÿØ∆ ÓÂ Á≈

È«÷ºË «√ËªÂ ‘À, (B) √∆ ¿∞µÂ∂ √π¡≈‘ ‹ª

«ÏÌ»Â ÓÒ ’∂ √∆ ˘ ‘≈ÒØ∫ Ï∂‘≈Ò ’È≈

(«‹Ú∂∫ «’ √ø«È¡≈√∆ √≈Ë»¡ª «Ú⁄ ÍÃ⁄ºÒÂ

‘À), (C) ÙÓÙ≈È Ì»Ó∆¡ª «Ú⁄ «‘‰≈, (D)

Óº·ª «Ú÷∂ «ÈÚ≈√ ’È≈, (E) ÿ-Ï≈

«Â¡≈◊ ‹ø◊Òª «Ú⁄ «Ú⁄Á∂ «ÎÈ≈, (F)

ÓØÈ ÏÂ Ë≈È ’È≈, Ì≈Ú ¿∞µ’≈ ‘∆ È≈

ÏØÒ‰≈, (G) «Ú¡≈‘ Ù≈Á∆ È≈ ’È≈ ¡Â∂

ÏÃ‘Ó⁄≈∆ «‘‰≈, (H) ÍÀ «Ú⁄ ‹πºÂ∆ È≈

Í«‘È‰∆ ¡Â∂ Èß◊∂ ÍÀ «Ú⁄È≈ («‹Ú∂∫

√∂ÚÛ∂ ¡≈«Á’ ’Á∂ ‘È)Õ

¿∞ÍØ’Â √≈ËÈª Á≈ √º⁄∂ ËÓ È≈Ò ‹ª

ÍÃÌ»-ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∂ √‘∆ √Â∂ È≈Ò Á» Á≈ Ú∆

’Ø¬∆ √øÏøË È‘ƒÕ √«Â◊π» ¿∞ÍØ’Â √≈ËÈª

Á≈ ØÁ≈ ÷≥‚È «¬√ „ø◊ È≈Ò ’Á∂ ‘È

¡Â∂ ¡À√∂ «ÈÊ’ √≈ËÈª ˘ «¬√ Â∑ª

√ÍºÙ‡ ’Á∂ ‘È, «’ ¡«‹‘∂ ÎØ’∂ √≈ËÈª

¿∞ÍØ∫ ÓÈ∞º÷ Á≈ fi»·≈ «ÚÙÚ≈√ √Á≈ Ò¬∆ ‘‡

‹≈Ú∂ ¡Â∂ ‹«◊¡≈√» √‘∆ ¡Â∂ √π÷ÀÈ √Â∂

˘ ¡÷«Â¡≈ ’’∂ ¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ √ÎÒ

’ √’∂Õ

’Ò◊∆Ë «ÍÂ≈ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ «ÚÙ‡≈

(ÓÈ∞º÷∆ ◊øÁ◊∆, ‡º‡∆) ÷≈‰ Ú≈Ò∂ √≈Ë’ ˘

ÚºË ÂØ∫ ÚºË √» È≈Ò ¿πÍÓ≈ «ÁºÂ∆ ‹≈ √’Á∆

‘À, «¬√ Á≈ ÍÃÌ» ÍÃ≈ÍÂ∆ È≈Ò Á» Á≈ Ú∆ √øÏøË

È‘ƒÕ √∆ ¿∞µÂ∂ «ÏÌ»Â ‹ª √π¡≈‘ ÓÒ ’∂

√≈ËÈ≈ ’È Ú≈Ò∂ ÏπºË∆‘∆‰ ‘≈Ê∆ ‹ª ÷ØÂ∂

Ú◊∂ È«÷ºË ‹≈ÈÚª È≈Ò Â∞ÒÈ≈«¬¡≈ ‹≈

√’Á≈ ‘À, «‹È∑ª Á≈ ’Ó Ú∆ «ÈºÂ ¡≈Í‰∂

¿∞µÂ∂ «Óº‡∆ Í≈¿∞∫Á∂ «‘‰≈ ‹ª «Óº‡∆ ÿº‡∂ ¿∞µÂ∂

Ò∂‡Á∂ «‘‰≈ ‘ÀÕ ÓÛ∑∆¡ª-Ó√≈‰ª ¡ÊÚ≈

ÙÓÙ≈È Ì»Ó∆¡ª «Ú⁄ «ÈºÂ «ÈÚ≈√ º÷ ’∂

ÍÃÌ» ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆ ¡≈√ Ò≈ º÷‰ Ú≈Ò∂ «ÈÏπºË

√≈Ë’ª ˘ «ÍÂ≈ ’Ò◊∆Ë, «◊ºÁÛ Ú◊∂

‚ÍØ’ ‹≈ÈÚ È≈Ò Â∞ÒÈ≈ «ÁøÁ∂ ‘È,

«’¿∞∫«’ «¬√ ‹Ú≈È Á≈ ÓÈ-Ì≈¿∞∫Á≈

«ÈÚ≈√ ¡√Ê≈È ÙÓÙ≈È Ì»Ó∆ ‘∆ ‘ÀÕ

Óº·ª «Ú⁄ «ÈÚ≈√ ’È Ú≈Ò∂ √≈Ëª ˘

√«Â◊π» ÿπº◊»¡ª ¡ÊÚ≈ ¿∞µ¨¡ª ÂØ∫ Ï∂‘Â

Ó≥È‰ Ò¬∆ «’√∂ Â∑ª Ú∆ «Â¡≈ È˜ È‘ƒ

¡≈¿∞∫Á∂ «’¿∞∫«’ ¿∞µ¨ Ú◊≈ ‹∆Ú √Á≈ Óº·ª

¡≈«Á’ ˘ ¡≈Í‰≈ √Á∆Ú∆ «ÈÚ≈√ ‹≈‰È

«Ú⁄ ¡≈Í‰∆ Ù≈È √ÓfiÁ≈ ‘ÀÕ ÿ Ï≈

«Â¡≈◊ ’∂ ÏÈª «Ú⁄ «ÎÈ Ú≈Ò∂ √≈Ëª ‹ª

Ï≈ÈÍÃ√Ê∆¡ª ˘ ‹ª ¡«‹‘∂ «ÚÙÚ≈√ Á∂

Ë≈È∆ √≈Ë’ª ˘ «‘È ¡≈«Á’ ‚ÍØ’

‹ø◊Ò∆ ‹≈ÈÚª-Úª◊ ‘∆ Ó≥«È¡≈ ‹≈

√’Á≈ ‘À, «’¿∞∫«’ «¬‘ ‹≈ÈÚ Ú∆ ÏÈª-

‹ø◊Òª «Ú⁄ ‡º’ª Ó≈Á∂ «ÎÁ∂ Â∂ ÷º‹Ò

‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ÓØÈ Ë≈È Ú≈Ò∂ «ÈÏπºË √≈Ëª ˘

πº÷ª Ú◊∂ ‹Û∑ ÍÁ≈Ê È≈Ò ¿∞ÍÓ≈«¬¡≈

«◊¡≈ ‘ÀÕ πº÷ ¡≈«Á ÍÀÁ≈Ú≈ Ëπ Á◊≈‘Ø∫

ÓØÈ ‘À ¡Â∂ ÓØÈ (Ì≈Ú ⁄πºÍ-⁄≈Í) «‘ ’∂ √≈∆

¿∞Ó «ÏÂ≈ ’∂ ’≈Ò Á≈ ◊Ã≈√ Ï‰ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ

ÓØÈ∆ √≈Ëª ˘ «¬√ ‹Û∑ ÍÁ≈Ê ÂØ∫ «’√∂ «ÏË

Ú∆ Ï∂‘Â È‘ƒ Ó≥«È¡≈ ‹≈ √’Á≈Õ

«Ú¡≈‘ Ù≈Á∆ È≈ ’Ú≈¿∞‰ ‹ª

ÏÃ‘Ó⁄≈∆ «‘‰ «Ú⁄ ÍÃÌ»-ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆ ¡≈√

Ò≈ º÷‰ Ú≈«Ò¡ª ˘ Âª ’∂ÚÒ ‘∆‹Û∂ Á∂

ÍÁ Á∆ Ú«‚¡≈¬∆ Á≈ ‘º’Á≈ √Ó«fi¡≈ ‹≈

√’Á≈ ‘À, ‹Ø ’≈Á Á∆ ’∞ÁÂ ÚÒØ∫ Ëπ

Á◊≈‘Ø∫ ‘∆ ÏÃ‘Ó⁄≈∆ «‘‰ Íπ Ó‹Ï»

‘πøÁ≈ ‘ÀÕ Èß◊∂ ÍÀƒ «‘‰ Á∂ ’Ó ¬∆ÙÚ∆

√≈ËÈ ‹≈‰È Ú≈Ò∂ √≈Ë’ ˘ ÏªÁ Ú◊∆

‘√Ω‰∆ ⁄∆˜ È≈Ò ¿∞ÍÓ≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ

ÏªÁ ¡≈«Á’ ’Ø¬∆ ‹≈ÈÚ Ú∆ ÍÀƒ ‹πºÂ∆

È‘ƒ Í≈¿∞∫Á≈Õ

¿∞ÍØ’Â √Ó»‘ √≈ËÈª Á≈ √º⁄∂ ËÓ È≈Ò

¡ÊÚ≈ √º⁄∆ ¬∆ÙÚ∆ √≈ËÈ≈ È≈Ò ’Ø¬∆ √øÏøË

È‘ƒÕ ‹∆ÚÈ Ô≈Â≈ √ÎÒ ’È ¡Â∂ ÍÃÌ»

ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ √«Â◊π» Á∂ √º⁄∂ «◊¡≈È ¡ √º⁄∂

¡≈⁄≈ ‹ª ¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ Á∆ Ò≈˜Ó∆ ÂΩ

”Â∂ »Â ‘ÀÕ Í, ¿∞ÍØ’Â «’√Ó Á∂ √≈Ë’

¡º÷, Èº’, ’øÈ, ‹∆Ì ¡≈«Á’ ¡≥◊ª Á∂

¡Ë∆È «‘øÁ∂ ‘Ø¬∂ Ú≈√ÂÚ «Ú⁄ ’≈Ó, ’ØË,

ÒØÌ, ÓØ‘, ‘ø’≈ ¡≈«Á’ «Ú’≈ª «Ú⁄ ‘∆

Ó≈«‘ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ¡≈Â«Ó’ «◊¡≈È ÂØ∫ «Ú‘»‰∂

¡Â∂ «Ú’≈ª «Ú⁄ ◊Ã√Â ¡«‹‘∂ ¡«Â

’Ó Ø ‹«◊¡≈√» ¡≈Í‰∂ ◊ÒÂ Â∂ «ÈÊ’

¡’∆«Á¡ª È≈Ò √ø√≈ √≈◊ ˘ «’Ú∂∫ Â

√’Á∂ ‘È, ¡ÊÚ≈ ¡≈Í‰≈ ÓÈ∞º÷≈ ‹∆ÚÈ

«’Ú∂∫ √ÎÒ ’ √’Á∂ ‘È?

√ÍºÙ‡ ‘À : (A) ÍÃÌ» ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ √«Â◊π»

Áπ¡≈≈ «√÷≈¬∂ √º⁄∂ «◊¡≈È Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ¡Â∂

’≈Ó, ’ØË, ÒØÌ ¡≈«Á’ «Ú’≈ª ¿∞µÂ∂ ’≈Ï»

Í≈¿∞‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ

(Ï≈’∆ Í≥È≈ H ”Â∂)


√Ú≈Ò? ‹Ú≈Ï√Ú≈Ò : ÍÓ≈ÂÓ≈ ’∆ ‘À? «’Â∂ ’∞ÁÂ∆

«ÈÔÓª ˘ ‘∆ ÍÓ≈ÂÓ≈ Âª È‘ƒ «’‘≈ ‹ªÁ≈?’∆ ºÏ ‹∆ ’Ø¬∆ Úº÷∆ Ù’Â∆ ‘È? «¬√ Ï≈∂⁄ø◊∆ Â∑ª «Ú√Ê≈Í»Ú’ Áº√ØÕ ÓÀ∫ ◊π» ◊ÃøÊ√≈«‘Ï ˘ «◊¡≈È Á≈ Ó‘ª√≈◊ √ÓfiÁ≈ ‘ª¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆ ˘ √«Â-√«Â ’’∂ Ó≥ÈÁ≈ ‘ªÕ«¬√ Ò¬∆ ÌÓª, Ú«‘Óª ¡Â∂ ’Ó-’ª‚ª ÂØ∫Óπ’Â ‘Ø «◊¡≈ ‘ªÕ

∏◊πÍÃ∆Â «√øÿ, √«‘øÁ

‹Ú≈Ï : Â∞√ƒ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ ˘

“«◊¡≈È Á≈ Ó‘ª√≈◊” «Ò«÷¡≈ ‘À ¡Â∂

«¬√ Á∆ Ï≈‰∆ ˘ “√«Â √«Â” ’’∂ Ó≥È‰

Á∆ ◊ºÒ ’∆Â∆ ‘À, «‹√ È≈Ò ‹∆ÚÈ

“¡ÈßÁÓ¬∆” ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ....’∂ÚÒ «¬øÈ≈

¡≈÷‰ Á∂ È≈Ò ‘∆ ◊ºÒ È‘ƒ Ï‰ ‹ªÁ∆Õ ◊ºÒ

Âª ‘∆ Ï‰Á∆ ‘À ‹∂ «◊¡≈È Á∂ √Ó≥πÁ «Ú⁄

⁄πºÌ∆ Ò≈¬∆ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ ‘∂·Ò∆ √Â«‘ ”Â∂ Í‘πø⁄

’∂ ¿∞µÊ∂ Í¬∂ ¡ÓØÒ’ ÍÁ≈Ê (◊πÓ«Â

«√ËªÂ) ÍÃ≈ÍÂ ’∆Â∂ ‹≈‰Õ

‹∂ ’ «¬√ «◊¡≈È Á∂ √≈◊ Á∂ «’È≈∂

”Â∂ ÷Û∑∂ ‘Ø ’∂ √√∆ È˜ ‘∆ Ó≈∆ ‹≈Ú∂ Âª

√≈˘ «√º÷∆ Á∂ Óπ„Ò∂ «√ËªÂ («‹√ Ó»ÒÓ≥Â

‹ª Ó≥◊Ò≈⁄È Ú∆ ¡≈÷Á∂ ‘È) Á∂ ÁÙÈ

‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Óπ„Ò∂ «√ËªÂ «Ú⁄ ‘∆

Â∞‘≈‚∂ √Ú≈Ò Á≈ ‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘À,

«‹√ Á∂ Ù≈Ï«Á’ (¡º÷∆) ¡Ê ‘È : ÍÓ

√ºÂ≈ (ºÏ) «¬’ ¡«‹‘∆ Ù’Â∆ ‘À ‹Ø ‘Ó∂Ù≈

‘∆ «¬’Ø-«‹‘∆ («¬’-√), ‘ Êª, Ò◊≈Â≈

ÓΩ‹»Á ‘ÀÕ ‹Ø ‘Ó∂Ù≈ «‘‰ Ú≈Ò∆ (√«Â È≈Óπ)

‘À; √Ì ’∞fi Á∆ ⁄È≈ ’È Ú≈Ò∆ Â∂ ⁄È≈

«Ú⁄ ÓΩ‹»Á ‘À, «È‚ ‘À, «ÈÚÀ ‘À, √Ó∂∫ Á∆

Í≈ÏøÁ∆ ÂØ∫ Óπ’Â ‘À (Ï⁄ÍÈ, ‹Ú≈È∆, Ïπ„∂Í≈

¿∞√ ”Â∂ È‘ƒ ¡≈¿∞∫Á≈), È≈ ‹øÓÁ∆ ‘À, È≈

ÓÁ∆ ‘À, ¡≈Í‰∂ ¡≈Í ÂØ∫ ‘∆ Ï‰∆ ‘À ¡Â∂

◊π» Á∆ «’Í≈ Áπ¡≈≈ ¿∞√ Á≈ «◊¡≈È ‘πøÁ≈

‘À (ÍÃ≈ÍÂ ‘πøÁ∆ ‘À)Õ «’¿∞∫«’ «¬‘ “Ù’Â∆”

«È≈’≈ ‘À «¬√ Ò¬∆ È˜ È‘ƒ ¡≈¿∞∫Á∆

Â∂ ÓÈ∞º÷ Á≈ ¿∞√ ”Â∂ «ÚÙÚ≈√ È‘ƒ ÏºfiÁ≈Õ

Ì≈Ú∂∫ «¬‘ «√ËªÂ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ Í«‘Ò≈

«√ËªÂ ‘À, «‹√ Á≈ «˜’ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

«Ú⁄ ‘À, «‹√ Á≈ ÚÈ‰ ◊π» ‹∆ È∂ ¡≈Í

¡È∞ÌÚ ’’∂ «Ï¡≈È ’∆Â≈ ‘À, Í ¡≈Ó

ÓÈ∞º÷ Á∆ ÁÙ≈ «¬‘ ‘À «’ ¿∞‘ ◊πÏ≈‰∆ Á∂

«¬√ «Ú⁄≈/«√ËªÂ/¿∞ÍÁ∂Ù ˘ “√«Â √«Â”

’’∂ Ó≥È‰ Ò¬∆ «Â¡≈ È‘ƒ ‘À, «¬√ Ò¬∆

¿∞‘ Ì‡’ «‘≈ ‘ÀÕ «‹‘Û∆ Ù’Â∆ ◊π» ˘

√ÍºÙ‡ «Á÷≈¬∆ Á∂ ‘∆ ‘À, ¿∞‘ ¿∞√ (ÓÈ∞º÷)

˘ È˜ È‘ƒ ¡≈ ‘∆Õ √Ø, ‹∂ Â∞√ƒ ºÏ Á∂

Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆/«◊¡≈È ÍÃ≈ÍÂ ’È≈ ⁄≈‘πøÁ∂

‘Ø, Âª Â∞‘≈˘ √øÍ»È ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈

Í≈· ¡Êª Â∂ «Ú⁄≈ √«‘Â ’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ

«‹√ È≈Ò ÓÈ «Ú⁄ ¿∞·Á∂ ‘Ø ¡È∂’ª

√Ú≈Òª Á≈ ‹π¡≈Ï Ú∆ «ÓÒ ‹≈Ú∂◊≈Õ...‹∂

«¬‘ √øÌÚ È‘ƒ Âª ‹Íπ ‹∆ √≈«‘Ï, ¡ÈßÁπ

√≈«‘Ï, «√Ë ◊Ø√«‡, √π÷ÓÈ∆ √≈«‘Ï, ¡≈√≈

’∆ Ú≈ ¡≈«Á’ Ï≈‰∆¡ª Á≈ Í≈·-«Ú⁄≈

’È≈ ÍÚ∂◊≈, Âª ‹≈ ’∂ ’Ø¬∆ ◊ºÒ Ï‰∂◊∆Õ

Ô≈Á º÷Ø √ÎÒÂ≈ ¡≈Í «Ó‘ÈÂ ’È È≈Ò

‘∆ «ÓÒÁ∆ ‘À (ı≈√ ÂΩ ”Â∂ Ë≈«Ó’/

¡«Ë¡≈Â«Ó’ ÷∂Â «Ú⁄)Õ «¬√ Ò¬∆ √Ì ÂØ∫

Í«‘Òª ◊π» ”Â∂ «ÚÙÚ≈√ ’È≈ ÍÀ∫Á≈ ‘À,

«‹Ú∂∫ √ø√≈’ ÷∂Â «Ú⁄ Ïº⁄≈ («Ú«Á¡≈Ê∆)

¡«Ë¡≈Í’ ¿∞µÂ∂ «ÚÙÚ≈√ ’Á≈ ‘ÀÕ ‹∂ Ïº⁄≈

Í«‘Ò∂ «ÁÈ ‘∆ ÍÛ∑≈¬∆ ¿∞µÂ∂ ‘∆ Ùø’≈

(¡«ÚÙÚ≈√) ’È≈ Ùπ» ’ Á∂Ú∂ Âª ¿∞‘

‹∆ÚÈ Ì ¡«◊¡≈È∆ ‘∆ ‘∂◊≈Õ ◊π» √≈«‘Ï

È∂ Âª «◊¡≈ÈÚ≈È ‘∆ ¿∞√ ˘ Ó≥«È¡≈ ‘À,

«‹√ ˘ ÍÃÌ» ¿∞µÂ∂ Í»È «ÚÙÚ≈√ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

◊πÏ≈‰∆-◊π» Á≈ ’ÊÈ ‘À :

‹≈ ’À «ÁÀ «Ï√…≈√π ÍÃÌ ¡≈«¬¡≈®ÂÂ∞ «◊¡≈È∞ «Â√π Ó«È ÍÃ◊‡≈«¬¡≈®

(◊¿∞Û∆, √π÷ÓÈ∆ Ó: 5, 285)

√Ú≈Ò : ÓÀ∫ ¡º‹-’ºÒ∑ ¡Á≈√ ’È∆ ÏøÁ’ «ÁºÂ∆ ‘À «’¿∞∫«’ ÓÈ∞º÷ «‹‘Ø «‹‘∂ ’Ó’Á≈ ‘À, ¿∞√ Á≈ ÎÒ ¿∞√ ˘ «ÓÒ ‘∆ ‹ªÁ≈‘ÀÕ È≈Ò∂ √≈˘ ÍÃÌ» Á∂ Ì≈‰∂ «Ú⁄ «‘‰≈ Ï‰Á≈‘À, Ó≥◊‰ È≈Ò Âª ’∞fi «ÓÒ‰≈ È‘ƒÕ «Î¡Á≈√ Á≈ ’∆ Î≈«¬Á≈?

∏◊π«Á¡≈Ò «√øÿ, √Ï˜∆ Ó≥‚∆ «ÁºÒ∆

‹Ú≈Ï : «√º÷ Á∆ ¡Á≈√ Ú≈«‘◊π» ¡º◊∂

Ó≥◊ª Á∆ «Ò√‡ Í∂Ù ’È≈ È‘ƒ ‘ÀÕ «‹‘Û∂

ÓÈ∞º÷ ◊πÓ«Â ”Â∂ ⁄ÒÁ∂ ‘È, ÍÃÌ» È≈Ò √ªfi

Í≈¿∞∫Á∂ ‘È, ¿∞È∑ª Á∆¡ª √ø√≈’ ¡≈Ù≈Úª/

«ÂzÙÈ≈Úª ıÂÓ ‘Ø ‹ªÁ∆¡ª ‘È, ¿∞‘ Áπº÷-

√π÷, ‘÷-√Ø◊, Ò≈Ì-‘≈È∆, Ó≈È-¡ÍÓ≈È

Á∂ ÍÃÌ≈Ú ÂØ∫ Óπ’Â ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘

¡≈Â«Ó’ ¡‚ØÒÂ≈ (√«‘‹) «Ú⁄ «‹¿±∫Á∂

‘ÈÕ ¡«‹‘∂ ÓÈ∞º÷ª Á∆ ÁÙ≈ ◊π» Â∂◊ Ï‘≈Á

‹∆ È∂ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ Í≥È≈ FCC-CD

”Â∂ ¡≥«’Â ÙÏÁ : ““‹Ø Èπ Áπ÷ ÓÀ Áπ÷π È‘∆Ó≈ÈÀ® 1® ‘≈¿∞® «Ú⁄ «Ï¡≈È ’∆Â∆ ‘ÀÕ

¡«‹‘∂ ÓÈ∞º÷ª Á∆ ’Ø¬∆ √ø√≈’ Ó≥◊ È‘ƒ

‘πøÁ∆, ¿∞È∑ª Á∆ ¡Á≈√ ÍÃÌ» Á∂ «ÓÒ≈Í,◊πÓπ÷ª Á∆ √ø◊Â, ‹∆ÚÈ-¿∞Á∂Ù «Ú⁄√¯ÒÂ≈ Ò¬∆ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ

¡Á≈√ «Ú⁄ ‹π«Û¡≈ «√º÷/Ì◊Â

¡≈Í‰∂ ¡≈Í ˘ ÍÃÌ» Á∆ ÙÈ (‘ »∆) «Ú⁄

√ÓfiÁ≈ ‘À, ¿∞‘ ÍÃÌ» Á∆ È∂ÛÂ≈ ‘≈«√Ò ’Á≈

‘ÀÕ ¡Á≈√ «Ú⁄ ’‘∂ ◊¬∂ ¿∞√ Á∂ ÏØÒ «¬’

ÍÃ’≈ Á∆¡ª “ÍÃÌ» È≈Ò ◊ºÒª” ‘πøÁ∆¡ª ‘ÈÕ

¿∞√ Á∆ ¡Á≈√ ’∞fi «¬√ Â∑ª Á∆ ‘πøÁ∆ ‘À :∏√≈ Ïπ«Ë Á∆‹À «‹Â∞ «Ú√«‘ È≈‘∆®

√≈ Ó«Â Á∆‹À «‹Â∞ Â∞Ëπ «Ë¡≈¬∆®√≈√ √≈√ Â∂∂ ◊π‰ ◊≈Ú≈˙‡ È≈È’ ◊π ⁄‰≈ ‹∆¿∞®

(Ó≈fi, Ó: 5, 100)

∏≈÷‘π ¡ÍÈ∆ √«‰ ÍÃÌ ÓØ«‘ «’Í≈ Ë≈∂®√∂Ú≈ ’¤± È ‹≈È¿± È∆⁄π Ó»÷≈∂® 1®Ó≈È∞ ’¿∞ ÂπËπ ¿±Í∂Ó∂∂ ÍÃ∆ÂÓ «Í¡≈∂®‘Ó ¡Í≈Ë∆ √Á Ì»ÒÂ∂Â∞Ó© Ï÷√È‘≈∂® 1® ‘≈¿∞®

(«ÏÒ≈Ú´, Ó: 5, 809)

∏‹◊Â∞ ‹¶Á≈ «÷ ÒÀ¡≈Í‰∆ «’Í≈ Ë≈«®«‹Â∞ Áπ¡≈À ¿∞ÏÀ«ÂÂÀ ÒÀ‘π ¿πÏ≈«®

(√ÒØ’ Ó: 3, 853)

∏«Ú‰∞ Â∞Ëπ ‘Øπ «‹ Ó≥◊‰≈«√« Áπ÷≈ ’À Áπ÷®Á∂«‘ È≈Óπ √øÂØ÷∆¡≈¿∞ÂÀ ÓÈ ’∆ Ìπ÷®

(≈Ó’Ò∆ ’∆ Ú≈, Ó: 5, 958)

∏Ó≈◊È≈ Ó≈◊È∞ È∆’≈‘« ‹√π ◊ππ Â∂ Ó≈◊È≈®

(Ó≈», Ó: 5, ¡Ù‡., 1018)

«‹‘Û∆ ¡Á≈√ “«√º÷ «‘Â ÓÔ≈Á≈”

«Ú⁄ «ÈË≈«Â ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘À, ¿∞√ ÂØ∫

√ÍºÙ‡ ‘À «’ «√º÷ ¡Á≈√ ≈‘ƒ «¬’ ¡’≈Ò

Íπ÷, Á√ ◊π» √≈«‘Ï≈È ¡Â∂ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ È≈Ò ‹πÛÁ≈ ‘ÀÕ

¿∞‘ ¿∞√ Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ √∂Ë Á∂‰ Ú≈Ò∂ Í≥‹ª

«Í¡≈«¡ª, ⁄Ω‘ª √≈«‘Ï˜≈«Á¡ª, ⁄≈Ò∆¡ª

Óπ’«Â¡ª ¡Â∂ √ÏºÂ Á∂ ÌÒ∂ Ò¬∆ ’≈‹

’È Ú≈Ò∂ È∂’ Íπ÷ª (√«⁄¡≈«¡ª-

«Í¡≈«¡ª) ˘ Ô≈Á ’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ Ù‘∆Áª

˘ Ô≈Á ’«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª Ï≈’∆ «¬«Â‘≈√

È≈Ò ‹πÛ ’∂ Ó≈È«√’ Ù’Â∆ ÍÃ≈ÍÂ ’Á≈


‘ÀÕ ¿∞‘ «√º÷ √º«Ì¡≈⁄≈ È≈Ò ‹πÛÁ≈ ‘ÀÕ

Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘ «¬’ºÒ≈ ¡Á≈√ ’∂, ¿∞‘ «√º÷-

Í≥Ê (◊π» Á≈ Ë≈«Ó’-√Ó≈«‹’ √ø◊·È)

È≈Ò ‹πÛ ’∂, √Óπº⁄∂ Í≥Ê ÚÒØ∫ ¡Á≈√ ’Á≈

‘À ¡Â∂ Í≥Ê’ «ÈÙ≈«È¡ª ˘ Áπ‘≈¿∞∫Á≈ ‘À

(‹‘ª ‹‘ª ı≈Ò√≈ ‹∆ √≈«‘Ï.....ËÓ ’≈

‹À’≈, ÏØÒØ ‹∆ Ú≈«‘◊π»)Õ √≈∂ «√º÷ª Á∂ ÓÈ

È∆Ú∂∫ (‘¿∞ÓÀ-‘ø’≈ Á≈ «Â¡≈◊) ¡Â∂ Ó«Â

¿∞µ⁄∆ («◊¡≈ÈÚ≈È ‘Ø‰) Á∆ ¡Á≈√ ’Á≈

‘ÀÕ «Ú¤Û∂ ◊πÁπ¡≈«¡ª Á∆ √∂Ú≈-√øÌ≈Ò

Ò¬∆ ¡Á≈√ ’Á≈ ‘ÀÕ ’∆Â∂ Í≈· Á∆¡ª

ˆÒÂ∆¡ª Ò¬∆ Óπ¡≈Î∆ Ó≥◊‰ Ó◊Ø∫ «¬’

Ú≈ «Î √≈∆ ÁπÈ∆¡ª («ÏÈª «’√∂ Á∂Ù,

ÍÃªÂ, ‹≈Â-Í≈Â, È√Ò, ËÓ, «¶◊,

√Ó≈‹’ ÍºË Á∂ «ÚÂ’∂ ÂØ∫) √ÏºÂ Á∂ ÌÒ∂

Á∆ ’≈ÓÈ≈ ’Á≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡Á≈√ Á∆

√Ó≈ÍÂ∆ ’Á≈ ‘ÀÕ

∏«¬√ √≈∆ ¡Á≈√ «Ú⁄ «È‹∆ Ó≥◊ª

Á≈ «˜’ Âº’ È‘ƒ ‘ÀÕ ÌÒ≈ «’‘Û≈ «√º÷

⁄≈‘∂◊≈ «’ ¡À√∆ ¡Á≈√ È≈ ’∂?

√Ø, ‹∂ √≈‚∂ ÓÈ «Ú⁄ ÍÓ≈ÂÓ≈ √Ófi‰

Á∆ «¬º¤≈ ‘À, ¿∞√ È≈Ò ¡Â∂ ◊π» Á∆

«Ú⁄≈Ë≈≈ È≈Ò ‹πÛÈ Á∆ «¬º¤≈ ‘À, ıπÁ

√«⁄¡≈ Ï‰È Á∆ «¬º¤≈ ‘À, «√º÷ Ï‰È Á∆

«¬º¤≈ ‘À, √ÏºÂ Á∂ ÌÒ∂ ˘ ⁄≈‘π‰ ¡Â∂ ’È

Á∆ «¬º¤≈ ‘À «Î Âª ¡Á≈√ ’È∆ ‘∆

ÍÚ∂◊∆Õ

√Ú≈Ò : Ï∆Ï∆ ¡ÓØ ‹∆ Á≈ «Ú¡≈‘ «’√È≈Ò ‘Ø«¬¡≈ √∆, «¬‘ Ú∆ Áº√Ø «’ Ï∆Ï∆ ¡ÓØ‹∆ «’‘Û≈ ÙÏÁ ÍÛ∑ ‘∆ √∆ «‹√ Á≈ Ï≈Ï≈¡ÓÁ≈√ ‹∆ ”Â∂ ÍÃÌ≈Ú «Í¡≈?

∏ÓÈÍÃ∆Â «√øÿ,

«Í≥‚ Ï∆Û «’ÙÈ «√øÿ, ÷≥È≈

‹Ú≈Ï : ◊π» ¡≥◊Á Á∂Ú ‹∆ Á∆ √ÍπºÂ∆

Ï∆Ï∆ ¡ÓØ ‹∆, Ï≈Ï≈ ¡ÓÁ≈√ ‹∆ Á∂ ¤Ø‡∂

Ì≈ √Ã∆ Ó≈È’ ⁄øÁ Á∂ √ÍπºÂ Ì≈¬∆ ‹º√» È≈Ò

«Ú¡≈‘∆ ‘Ø¬∆ √∆Õ ¿∞‘ È∂Ó È≈Ò Ï≈‰∆ Á≈

Í≈· ’«¡≈ ’Á∆ √∆Õ «¬’ «ÁÈ √Ú∂∂

Ï≈Ï≈ ¡ÓÁ≈√ ‹∆ È∂ Ï∆Ï∆ ¡ÓØ ˘ ÁπºË

«Û’Á∂ √Ó∂∫ √π∆Ò∆ ¡≈Ú≈˜ «Ú⁄ Ï≈‰∆

ÍÛ∑Á∂ √π«‰¡≈Õ ¿∞ÁØ∫ Ï≈Ï≈ ¡ÓÁ≈√ ‹∆ Á∂

ÓÈ «Ú⁄ ◊π» Ë≈È Á∆ ÍÃÏÒ «¬º¤≈ ‹≈◊∆

‘Ø¬∆ √∆Õ Ï∆Ï∆ ¡ÓØ ‹∆ Á∂ Ó≥»‘Ø∫ ◊π» È≈È’

Á∂Ú ‹∆ Á≈ ‘∂·Ò≈ ÙÏÁ √π‰ ’∂ ¿∞È∑ª Á≈

ÓÈ ‘Ø «Ï‘ÏÒ ‘Ø ¿∞«·¡≈Õ ¿∞‘ Ï∆Ï∆ ‹∆

Á∂ È≈Ò ◊π» ¡≥◊Á Á∂Ú ‹∆ Á∂ ÁÏ≈ «Ú⁄

Íπº‹∂ ¡Â∂ √º⁄∂ ◊π» ¡Â∂ «√º÷-√ø◊Âª Á∆ √∂Ú≈

«Ú⁄ ‹π‡ ◊¬∂ :

’‰∆ ’≈◊Áπ ÓÈ∞ Ó√Ú≈‰∆Ïπ≈ ÌÒ≈ Áπ«¬ Ò∂÷ Í¬∂®

ÍÁ-¡Ê : ‘≈Ó÷Øπ∏Í≈«¬¡≈ ‘º’

÷≈‰ Ú≈Ò∂Õ ‘¿∞∏ÓÀ∫Õ È∆⁄π∏Ó≥Á ’Ó∆Õ

Ë≈‰’∏ËÈ∞÷Ë≈∆, √ª‘√∆, ’‘∆ ‹ªÁ∆

È∆⁄ ‹≈Â Á∂ ÏøÁ∂ ‹Ø ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ «Ù’≈

÷∂‚Á∂ √È ¡Â∂ ‹πÓ ’Á∂ √ÈÕ ◊π» ‹∆ «¬‘

(√ª‘√∆) ÙÏÁ ÌÀÛ∂ ’Ó ’È Ú≈«Ò¡ª

Ò¬∆ ÚÂÁ∂ ‘ÈÕ

¡Ê : ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Ó≥Á ’Ó∆¡ª

Á∆ ÁÙ≈ «Ï¡≈È ’«Á¡ª «ÈÓÂ≈-Ì≈Ú

«Ú⁄ ¡≈ ’∂ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í √øÏØËÈ ’«Á¡ª

ÎπÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È :

‘∂ Ú≈«‘◊π»! ÓÀ∫ Â∂∆¡ª Á≈Âª Á∆ ’Á

È‘ƒ Í≈¬∆ Â∂ Í≈«¬¡≈ ‘º’ ÷ªÁ≈ ‘ªÕ ÓÀ∫

«Ú’≈∆ ‘ª, ÓÀ∫ Â∂≈ ⁄Ø ‘ª, ÓÀ∫ Â∂∂ √≈‘Ó‰∂

«’‘Û∂ Ó≥»‘ È≈Ò ‘≈˜ ‘ØÚª◊≈? Ó≥Á ’Ó∆

È≈È’ ¡≈÷Á≈ ‘À «’ ‘∂ ’Â≈! ÓÀ∫ Âª

√ª‘√∆-»Í (ÌÀÛ∂ ÓÈ∞º÷ Á≈) ‹∆ÚÈ ÏÂ∆Â

’ «‘≈ ‘ªÕ

√Ú≈Ò : ’∆ √øÍ‡ Í≈· ’È≈ ◊πÓ«Â¡È∞√≈ ·∆’ ‘À?

∏¡ÚÂ≈ «√øÿ, ÓØ◊≈

‹Ú≈Ï : «√º÷ ËÓ ÈÚ∂∫ Ô∞º◊ Á≈

¡≈ÒÓ◊∆∆ ÓÂ ‘À, «‹√ ÂØ∫ √π⁄º‹∂ „ø◊ È≈Ò

‹∆ÚÈ ‹∆¿±‰ Á∆ ÍÃ∂È≈ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ «√º÷

ËÓ «Ú⁄ «’√∂ ÌÓ-ÌπÒ∂÷∂, ¡≥Ë «ÚÙÚ≈√,

ÏÃ≈‘Ó‰∆ ’Ó-’ª‚ Ò¬∆ ’Ø¬∆ Êª È‘ƒ ‘ÀÕ

◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ ÙÏÁ Á∆ «Ú⁄≈ ¡Â∂ ¡ÓÒ

”Â∂ Ø «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ

Í ’∞fi ‚∂∂Á≈/¡÷ΩÂ∆ Ó‘ªÍπ÷

◊πÏ≈‰∆ ÏÃ≈‘Ó‰∆ ÓÂ ¡È∞√≈ ÍÛ∑Á∂ ‘È

¡Â∂ ’¬∆ Â∑ª Á∂ ’Ó-’ª‚ ’Á∂ ‘ÈÕ

¿∞È∑ª Á≈ «ÈÙ≈È≈ «Ú÷≈Ú≈ ’’∂ ¡Â∂ ¡≥Ë-

«ÚÙÚ≈√ «Ú⁄ ÒØ’ª ÂØ∫ ËÈ ÍÃ≈ÍÂ ’È≈

‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ √ø◊Âª ˘ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ ÙπºË

¿∞⁄≈È, ·∆’ ¡Ê ¡Â∂ «Ú¡≈’‰’ È∂Óª

Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ È‘ƒ «ÁøÁ∂Õ Ó«‘ø◊∂ ¡Â∂

’Ó-’ª‚∆ Í≈·ª «Ú⁄ √ø◊Âª ˘

¿∞Òfi≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘À ¡Â∂ Í≈·ª Á∆¡ª

«ÚË∆¡ª «ÈÙ«⁄Â ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ª ‘ÈÕ

√øÍ‡ Í≈· √Ó∂∫ «’√∂ Â∞’ ‹ª ÙÏÁ ÎÒ

Á∂‰ Ú≈Ò≈ Ó≥È ’∂ ‘∂’ ÙÏÁ Á∂ ¡≥Â «Ú⁄

Í«Û∑¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √øÍ‡ Í≈· Á≈ «√º÷ «‘Â

ÓÔ≈Á≈ «Ú⁄ ’Ø¬∆ «˜’ È‘ƒ ‘ÀÕ ◊πÏ≈‰∆

ÂØÂ≈-‡È Í≈· È‘ƒ «√÷≈¿∞∫Á∆Õ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À

Ï≈‰∆ Á≈ Í≈· √«‘‹ È≈Ò √Ófi ’∂ ’∆¬∂

¡Â∂ ◊πÓ«Â «√ËªÂª ”Â∂ ¡ÓÒ ’∆¬∂Õ √Ø

√øÍ‡ Í≈· ’È≈/’≈¿∞‰≈ ÓÈÓ«Â ‘ÀÕ

√Ú≈Ò : «¬È∑ª Â∞’ª Á∂ ¡Ê √ÍºÙ‡ ’Ø‹∆ :

«‹¿∞ «‹¿∞ «’Âπ ⁄Ò≈¬∂ «Â¿∞ ⁄Ò∆¡ÀÂ¿∞ ◊π‰ È≈‘∆ ¡≥Â∞ ‘∂® 1®«⁄Â ⁄∂Â«√ ’∆ È‘∆ Ï≈Ú«¡≈®‘« «Ï√Â Â∂∂ ◊π‰ ◊«Ò¡≈® 1® ‘≈¿∞®... ... ...Ì«¬¡≈ ÓÈ±π ’ø⁄È∞ «Î« ‘ØÚÀ‹∂ ◊π «ÓÒÀ «ÂÈ∂‘≈®¬∂’∞ È≈Óπ ¡≥«ÓÃÂ∞ ˙‘π Á∂ÚÀÂ¿∞ È≈È’ «Âz√‡«√ Á∂‘≈®

(Ó≈», Ó‘Ò≈ 1, ÿπ 1, 990)

√Ú≈Ò : ’∆ «√º÷ «‘øÁ» ÓÂ Á∂ Â∆Êª ”Â∂«¬ÙÈ≈È ’È Ò¬∆ ‹≈ √’Á≈ ‘À?

∏ÍÓ‹∆Â «√øÿ, ÷Û

‹Ú≈Ï : «√º÷ ËÓ «Ú⁄ Â∆Ê Ô≈Â≈

Á≈ ’Ø¬∆ «ÚË≈È È‘ƒ ‘À ¡Â∂ È≈ ‘∆ «¬√ Á≈

’Ø¬∆ ÷≈√ Ó‘ºÂÚ ‘ÀÕ «√º÷ ‘Ó∂Ù≈ ¡≈Í‰∂

◊πË≈Óª Á∆ Ô≈Â≈ ’∂ÚÒ «¬«Â‘≈√ ÂØ∫ ‹≈‰±

‘Ø‰ ¡Â∂ ⁄ºÒ ‘∂ ◊πÓ«Â √Ó≈◊Óª ÂØ∫

◊πÓ«Â «√ËªÂª Á∆ ‹≈‰’≈∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ ‘∆

’Á≈ ‘ÀÕ ¡√Ò «Ú⁄ ◊πÓ«Â ¡È∞√≈ ÍÃÌ»

Á≈ È≈Ó ‹Í‰≈ (◊π ÙÏÁ Á∆ «Ú⁄≈ ’È∆)

‘∆ Â∆Ê «¬ÙÈ≈È ‘À∏

Â∆«Ê È≈Ú‰ ‹≈¿∞ Â∆Êπ È≈Óπ ‘À®Â∆Êπ √ÏÁ Ï∆⁄≈π ¡≥Â« «◊¡≈È∞ ‘À®

(ËÈ≈√∆, Ó: 1, 687)

¡ÈÓÂ∆ ËÓ Á∂ «Â¿∞‘≈ ‹ª Â∆Ê

Ô≈Â≈Úª «√º÷ ËÓ Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ È≈Ò

Ó∂Ò È‘ƒ ÷ªÁ∆¡ªÕ «¬√ Ò¬∆ ¿∞µÊ∂ ‹≈‰≈

ÓÈÓ«Â ‘ÀÕ

√Ú≈Ò : ‘∂· «Ò÷∆¡ª ◊πÏ≈‰∆ Â∞’ª Á∂¡Ê √Ófi≈¿∞Õ ’∆ ÙÏÁ “Ë≈‰’” Á≈ Ì≈Ú‹≈Â ÂØ∫ ‘À?

ÓÀ ’∆Â≈ È ‹≈Â≈ ‘≈Ó÷Øπ®‘¿∞ «’¡≈ Óπ‘π Á∂√≈ Áπ√‡π ⁄Øπ®È≈È’ È∆⁄π ’‘À Ï∆⁄≈π®Ë≈‰’ »«Í ‘≈ ’Â≈® 4® 29®

∏¿∞µ‹Ò «√øÿ, ¡≈. √∆. ¡ÀÎ. ’Í»ÊÒ≈

‹Ú≈Ï : ◊πÏ≈‰∆ Á∆¡ª «¬‘ Â∞’ª ◊π»

È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÚÒØ∫ √Ã∆ ≈◊ «Ú⁄ ¿∞⁄≈È

’∆Â∂ ◊¬∂ ÙÏÁ Á∆¡ª ‘È, ‹Ø √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¡≥’ 24 ¿∞µÂ∂ √πÙØ«ÌÂ ‘ÈÕ

«¬√ ÙÏÁ «Ú⁄ ◊π» ‹∆ «’√∂ «ÚÙ∂Ù ‹≈Â ˘

È‘ƒ Ìø‚Á∂ √◊Ø∫ ÒØÌ, «ÂzÙÈ≈, ⁄Ø∆ ¡≈«Á

«Ú’≈ª «Ú⁄ Î√∂ ÓÈ∞º÷ª Á∆ ÁÙ≈ «Ï¡≈È

’Á∂ ‘ÈÕ ¿∞√ √Ó∂∫ √ª‘√∆ ‹≈Â/’Ï∆Ò∂ ˘

È∆Ú∂∫ ’øÓ ’È Ú≈Ò≈ ÏÁÈ≈Ó ’Ï∆Ò≈

√Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ Í ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï

È∂ «Ï¡≈È ’∆Â≈ «’ ‹≈Â ’’∂ ÏøÁ∂ È∆⁄

È‘ƒ ‘πøÁ∂ √◊Ø∫ ¡√Ò∆ È∆⁄ ‹ª È∆Ú∂∫ (’‘∂

‹ªÁ∂ √ª‘√∆) ¿∞‘ ‘È ‹Ø ÌÀÛ∂ ’øÓ ’Á∂ ‘ÈÕ


““‚« ÿπ ÿ« ‚π, ‚« ‚π ‹≈«¬®√Ø ‚π ’∂‘≈ «‹Â∞ ‚« ‚π Í≈«¬®””

(151)

∏Ì≈¬∆ ¡ÚÂ≈ «√øÿ, Í≥‹ÚÛ

‹Ú≈Ï : «¬‘ Â∞’ª, ◊¿∞Û∆ ≈◊ «Ú⁄,

◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÚÒØ∫ ¿∞⁄≈È ’∆Â∂ ◊¬∂

ÙÏÁ Á∂ Í«‘Ò∂ ÍÁ∂ «Ú⁄Ø∫ Ò¬∆¡ª ◊¬∆¡ª

‘È ‹Ø √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

Í«ÚºÂ Í≥È≈ 151 ”Â∂ √πÙØ«ÌÂ ‘ÈÕ ¡Ê

«¬√ Â∑ª ‘È :

ÍÁ ¡Ê : ‚«∏‚ È≈Ò Ì≈Ú; ÍÃÌ»

Á∂ ‚ «Ú⁄ «‘ªÕ ÿπ∏ÍÃÌ» Á≈ ÿ, ¿∞‘

¡Ú√Ê≈ «‹√ «Ú⁄ ÓÈ ÍÃÌ» «‘Á∂ «Ú⁄

‹π«Û¡≈ «‘øÁ≈ ‘ÀÕ ‚π∏ÍÃÌ» Á≈ ‚, Ì≈Ú;

«¬‘ Ô’∆È «’ ÍÃÌ» Ó∂∂ Â∂ √Ì «Ú⁄ Úº√Á≈

‘ÀÕ ‚π ‹≈«¬∏(ÁπÈ∆¡ª Á≈ ‘∂’ «’√Ó Á≈)

√«‘Ó Á» ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √Ø ‚π ’∂‘≈∏ÍÃÌ» Á≈

‚ ¡À√≈ È‘ƒ ‘πøÁ≈ «’Õ «‹Â∞ ‚«∏¿∞√ Á∂

‚ «Ú⁄ «‘ªÕ ‚π Í≈«¬∏ÁπÈ∆¡ª Ú≈Ò≈

√«‘Ó «‡«’¡≈ ‘∂Õ

¡Ê : (‘∂ ÍÃÌ») Â∂∂ ‚-¡ÁÏ «Ú⁄

«‘ª ¿∞‘ ¡≈Â«Ó’ ¡Ú√Ê≈ «ÓÒ ‹ªÁ∆ ‘À

«‹ºÊ∂ ÓÈ Â∂∂ ⁄Èª «Ú⁄ ‹π«Û¡≈ «‘øÁ≈

‘ÀÕ «‘Á∂ «Ú⁄ «¬‘ Ô’∆È Ï‰ ‹ªÁ≈ ‘À «’

Â±ø Ó∂∂ ¡≥Á Úº√Á≈ ‘À∫ Â∂ √Ì «Ú⁄ Úº√Á≈

‘À∫Õ Â∂∂ ‚ «Ú⁄ «‘ª (ÁπÈ∆¡ª Á≈ ‘∂’

«’√Ó Á≈) √«‘Ó Á» ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Â∂≈ ‚

¡À√≈ È‘ƒ «’ ¿∞√ ‚ «Ú⁄ «‘‰ È≈Ò ’Ø¬∆

‘Ø √«‘Ó «‡«’¡≈ ‘∂Õ

√Ú≈Ò : Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ Á∂ ⁄∂ ‘Ø¬∂’«ÏºÂ “√πÍÈ ⁄«Âz «⁄ÂÃ Ï≈È’ ÏÈ∂ Ï«⁄Âz”Á∂ ¡Ê √Ófi≈˙ ‹∆Õ

∏ÓÁÈ‹∆Â «√øÿ, ◊πÛ◊≈¿∞∫

‹Ú≈Ï : Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Á≈ √øÍ»È

√Úº¬∆¡≈ ¡Â∂ «¬√ Á∂ ¡Ê ‘∂· «Ò÷∂

¡È∞√≈ ‘È :

√πÍÈ ⁄«Âz «⁄Âz, Ï≈È’ ÏÈ∂ Ï«⁄Âz,Í≈ÚÈ Í«ÚÂz «ÓÂz ¡≈‹ ÓØ∂ ¡≈¬∂ ‘À®ÍÓ Á«¬¡≈Ò Ò≈Ò, ÒØ⁄È «Ï√≈Ò,Óπ÷ Ï⁄È √≈Ò, ÓËπ ÓËπ Í∆¡≈¬∂ ‘À®√Ø«ÌÂ «√‘‹≈√È «ÏÒ≈√È ÁÀ ¡≥’Ó≈Ò,ÍÃ∂Ó √ «Ï√Ó ‘π«¬ √‘‹ √Ó≈¬∂ ‘À®⁄≈«Âz’ √ÏÁ √π«È ¡÷∆¡ª ¿∞ÿ ◊¬∆,Ì¬∆ ‹Ò-Ó∆È ◊«Â, «Ï‘ ‹◊≈¬∂ ‘À® 205®ÍÁ ¡Ê : ⁄«Âz∏’ΩÂ’Õ

Ï≈È’∏ÏÈ≈Ú‡, √‹ Ë‹Õ Ï«⁄Âz∏¡‹∆Ï,

¡√⁄‹, ¡ÁÌπÂÕ Í≈ÚÈ∏Í«ÚºÂ ’È

Ú≈Ò≈Õ Ò≈Ò∏«Í¡≈≈ ÍÃ∆ÂÓÕ

ÒØ⁄È∏È∂ÂÕ «Ï√≈Ò∏«ÚÙ≈ÒÕ √≈Ò∏√ Ì∂, √∆Ò∂Õ ÓËπ∏Ù«‘Á, «Óº·≈ √Õ

ÓËπ∏«Óº·∂Õ √Ø«ÌÂ∏√πÌ≈«¬Ó≈ÈÕ

«√‘‹≈√È∏√∂‹≈ Á≈ ¡≈√‰Õ

«ÏÒ≈√È∏¡ÈßÁÕ ¡≥’Ó≈Ò∏¤≈Â∆,

«‘Á≈Õ «Ï√Ó∏¡√⁄‹, ¡ÒΩ«’’Õ

⁄≈«Âz’∏ÍÍ∆‘≈Õ ¿∞ÿ ◊¬∆∏(¡º÷∆¡ª)

¿∞ÿÛ ◊¬∆¡ª, ÈƒÁ ÷πÒ∑ ◊¬∆Õ ‹Ò-Ó∆È◊«Â∏‹Ò ÂØ∫ «Ú¤Û∆ Óº¤∆ Úª◊Õ

«Ï‘∏«Ú¤ØÛ≈Õ

¡Ê : (¡≈Í) Í«ÚºÂ ¡Â∂ ‘ØÈª ˘

Í«ÚºÂ ’È Ú≈Ò∂ «ÓºÂ-√«Â◊π» ‹∆, ¡º‹

ÏÛ∆ ¡√⁄‹ √‹ Ë‹ È≈Ò, √πÍÈ∂ Á∂ ’ΩÂ’

Á∂ «⁄Â «Ú⁄ Ó∂∂ Í≈√ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ

«Í¡≈∂ ÍÃ∆ÂÓ Ò≈Ò ‹∆ Ï‘πÂ ‘∆ «Á¡≈¨

»Í «Ú⁄ «ÚÙ≈Ò È∂Âª ¡Â∂ Óπº÷ Á∂ ¡«‹‘∂

«Óº·∂ Ï⁄Èª Ú≈Ò∂ ‘È, Ó≈ÈØ Ù«‘Á Á∂ «Óº·∂

¡≥«ÓÃÂ-√ «Í¡≈ ‘∂ ‘ÈÕ

Ó∂∂ «‘Á∂ »Í∆ √∂‹≈ Á∂ ¡≈√‰ ”Â∂

√πÌ≈«¬Ó≈È ‘Ø¬∂ ¡Â∂ ÓÀ ¡ÈßÁ-«ÏÒ≈√

Ï÷«Ù¡≈, ÓÀ∫ (È≈Ó Á∂) ÍÃ∂Ó-√ «Ú⁄ «Ï√Ó≈Á

(÷∆Ú∆) ‘Ø ◊¬∆ ¡Â∂ Ó∂∆ √‘‹ ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄

√Ó≈¬∆ ‘Ø ◊¬∆Õ

(√πÍÈ∂ Á∂ ’ΩÂ’ «Ú⁄ ø◊ Ó≈‰Á∆ ˘)

ÍÍ∆‘∂ Á∆ ¡≈Ú≈˜ √π‰ ’∂ ¡º÷∆¡ª ÷πºÒ∑

◊¬∆¡ª (Ì≈Ú, ‹≈◊ ÷ºπÒ∑ ◊¬∆, √πÍÈ≈ ‡πº‡

«◊¡≈, ÍÃ∂Ó-√ Ó≈‰È Ú≈Ò≈ ¿∞‘ ¡È±ÍÓ

’ΩÂ’ ‹ªÁ≈ «‘≈) «Î «Ï‘Ø∫ «Ú‹Ø◊ ‹≈◊

¿∞«·¡≈, «‹√ ’≈È (Ó∂∆ ÂÛÎ‰∆) ‹Ò ÂØ∫

«Ú¤Û∆ Óº¤∆ Úª◊ ‘Ø ◊¬∆Õ 205Õ

(B) «ÈÊ’ ¡ÈÓÂ∆ √≈ËÈª ˘

◊πÓ«Â «’√∂ Ì≈¡ ¿∞µÂ∂ ÷∆Á‰ Ò¬∆

«Â¡≈ È‘ƒÕ «ÚÙ‡≈ ÷≈‰∆, «ÏÌ»Â ÓÒ‰∆,

Ó√≈‰-Ú≈√ ’È≈, Óº·-Ú≈√ ’È≈,

‹ø◊Òª «Ú⁄ Ì‡’‰≈, ÓØÈ Ë≈È≈,

ÏÃ‘Ó⁄≈∆ «‘‰≈, Èß◊∂ ÍÀƒ «‘‰≈ ¡≈«Á’

¡ÈÓÂª Ò¬∆ ‘∆ ≈÷Ú∂∫ «‘‰ Á∂‰∂ ⁄≈‘∆Á∂

‘ÈÕ

(C) ¡ÈÓÂ∆¬∂ Â∂ ÓÈÂ∆¬∂ ¡¤ØÍÒ∂ «‹‘∂

¡«‹‘≈ ÍÃ⁄≈ ’ ‘∂ ‘È «’ ◊πÓ«Â

ÏÃ‘Ó⁄‹ Á≈ ‹ª ÓØÈ ¡≈«Á’ «√ËªÂª Á≈

÷≥‚È È‘ƒ ’Á∆, ’∂ÚÒ «¬‘Èª ¡≈√∂ ’∆Â∂

Í÷≥‚ Á≈ ‘∆ ÷≥‚È ’Á∆ ‘ÀÕ «¬‘ «ÓÒ◊ØÌ≈

¡Â∂ Á»ÙÂ «Ú⁄≈ ‘ÀÕ ˆÒÂ «√ËªÂª «’√∂Ù’Ò «Ú⁄ Ú∆ Ó≥È‰≈ ◊πÓ«Â ¡È∞’±ÒÈ‘ƒÕ

(D) √øÂ-Ï≈‰≈ Ë≈È ’’∂ «Ú⁄È

Ú≈Ò∂ √≈Ë ¡Â∂ √øÂ ¡≈«Á’ ¡ÈÓÂ∆

«√ËªÂª ˘ Ó≥È‰ Ú≈Ò∂ √øÂª ‹ª ‹Ê∂Á≈ª ˘

«¬√ ¡≈Ë≈ ¿∞µÂ∂ ’Ø¬∆ Ó≈‰ È‘ƒ «ÓÒ‰≈

⁄≈‘∆Á≈Õ

(E) √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄

Ú∆ «¬‘Èª ¡ÈÓÂ∆ ¡’∆«Á¡ª Á≈ ⁄ø◊∆

Â∑ª ÷≥‚È ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘À, ÔÊ≈ :

(¿) ÓØ«È «Ú◊»Â≈®«’¿∞ ‹≈◊À ◊π «ÏÈ∞ √»Â≈®

(¡≈√≈ ’∆ Ú≈, 467)

«¬’ºÒÚªfi∂ ⁄πºÍ Úº‡ ’∂ ¡√Ò∆ ≈‘ ÂØ∫

÷≥π«fi¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ¡Â∂ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÈƒÁ «Ú⁄

√πºÂ≈ ‘Ø«¬¡≈ ÓÈ∞º÷ ◊π» ÂØ∫ «ÏÈª «’Ú∂∫ ‹≈◊

√’Á≈ ‘À?

(¡) Í◊ ¿∞Í∂Â≈‰≈®¡Í‰≈ ’∆¡≈ ’Ó≈‰≈® (467)

ÍÀª ÂØ∫ Èß◊≈ «ÎÁ≈ ‘À ¡Â∂ ¡≈Í‰∆ «¬√

’∆Â∆ ‘Ø¬∆ ÌπºÒ Á≈ Áπº÷ √«‘ «‘≈ ‘ÀÕ

(¬) ¡´ Ó´ ÷≈¬∆ «√« ¤≈¬∆ Í≈¬∆®Ó»«÷ ¡≥ËÀ Í«Â ◊Ú≈¬∆®

(467)

⁄ø◊≈ ÌØ‹È ¤º‚ ’∂ ◊øÁ ÷ªÁ≈ ‘À Â∂ «√

«Ú⁄ √π¡≈‘ Í≈ º÷∆ ‘ÀÕ ¡«◊¡≈È∆ Ó»÷ È∂

«¬√ Â∑ª ¡≈Í‰∆ ÍºÂ ◊Ú≈ Ò¬∆ ‘ÀÕ

(√) ÏÈ«‘ Ï√∂ «’¿∞ Í≈¬∆¡À‹¿∞ Ò¿∞ ÓÈ‘π È Â‹«‘ «Ï’≈®

(Ó≈», ’Ï∆ ‹∆, 1103)

‹Á Âº’, ‘∂ Ì≈¬∆! Â±ø ¡≈Í‰∂ ÓÈ «Ú⁄Ø∫

«Ú’≈ È‘ƒ ¤º‚Á≈ ‹ø◊Ò «Ú⁄ ‹≈ Úº«√¡ª

ÍÓ≈ÂÓ≈ «’Ú∂∫ «ÓÒ √’Á≈ ‘À? (Ì≈Ú, È‘ƒ

«ÓÒ √’Á≈)Õ

(‘) «ÏøÁπ ≈«÷ ‹Ω Â∆¡À Ì≈¬∆®÷π√∂ «’¿∞ È ÍÓ ◊«Â Í≈¬∆®

(◊¿∞Û∆, ’Ï∆ ‹∆, 324)

‘∂ Ì≈¬∆! ‹∂ Ï≈Ò-‹Â∆ «‘ª √ø√≈

√Ó≥πÁ ÂØ∫ Â √’∆Á≈ ‘À Âª ÷π√∂ ˘ «’¿∞∫

Óπ’Â∆ È‘ƒ «ÓÒ ‹ªÁ∆Õ

◊π» √≈«‘Ï Á∂ «¬È∑ª ¿∞ÍÁ∂Ùª ÂØ∫ √∂Ë ÒÀ

’∂ ◊π«√º÷ È∂ ‘∂’ Â∑ª Á∂ ÌÓ, Ú«‘Ó,

Í÷ø‚, ’Ó-’ª‚ Á∆ Êª ¿∞µÂ∂ ’∂ÚÒ ÍÃÌ»

ÍÃ∆Â ¡Â∂ ÙπºÌ-’Óª Á∂ Ó≈◊ ˘ ‘∆

¡ÍÈ≈¿∞‰≈ ‘ÀÕ «¬‘ ‘∆ √º⁄≈ ËÓ ‘ÀÕ

√Ï ËÓ Ó«‘ √Ã∂√‡ ËÓπ®‘« ’Ø È≈Óπ ‹«Í, «ÈÓÒ ’Óπ®

(◊¿∞Û∆, √π÷ÓÈ∆, Ó: 5, 266)

¬∂’ «◊¡≈È ’∂ «Ï‘∆È ¤∆È ’À√∂ ’À ÂÂ ‘À∫....(√¯≈ E Á∆ Ï≈’∆)


‹∆ÚÈ «¬¿∞∫ ÏÁ«Ò¡≈◊ºÒ Ï‘πÂ Íπ≈‰∆ ‘À, Ù≈«¬Á BE √≈Ò

Í«‘Òª Á∆, ‹ÁØ∫ ÓÀ∫ ºÏ ˘ È‘ƒ Ó≥ÈÁ≈ √∆Õ

Ó∂∆ Ó≈Â≈ ‹∆ È∂ ÿ∂ ¡÷≥‚ Í≈· ÍÃ’≈Ù

’Ú≈«¬¡≈ √∆ Í ÓÀ∫ ÓºÊ≈ Ú∆ È‘ƒ ‡∂«’¡≈

√∆Õ Ó∂∂ ’∂√ ’º‡∂ ‘Ø¬∂ √È ¡Â∂ ÓÀ∫ Ù≈Ï Ú∆

Ï‘πÂ ÍƒÁ≈ √∆Õ ÓÀ∫ Ëª◊Ú≈Ò≈ «Í≥‚ Á∂

√’≈∆ √’±Ò «Ú⁄ √≈«¬ø√ Ó≈√‡ √ªÕ

Ëª◊Ú≈Ò∂ «Í≥‚ «Ú⁄ ÈÓ∂ ¿∞µÂ∂ ‹‘≈˜ È≈Ò

√Í∂ ’È «ÁºÒ∆ Á≈ «¬’ Í≈«¬Ò‡ ¡≈«¬¡≈

√∆Õ ¿∞√ Ú’Â √≈‚≈ ‘À‚Ó≈√‡ Ú∆ È≈√Â’

√∆Õ ¿∞√ Í≈«¬Ò‡ Á∆ ‘Àµ‚Ó≈√‡ È≈Ò

ÓπÒ≈’≈Â ‘Ø¬∆Õ ◊ºÒªÏ≈Âª ‘Ø¬∆¡ªÕ ¿∞√ È∂

Ó∂∂ ÂØ∫ “«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆” Á≈ «¬’ √≈Ò Á≈ ⁄øÁ≈

ÒÀ «Ò¡≈Õ “«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆” ¡≈¿∞‰≈ Ùπ» ‘Ø

«◊¡≈Õ Á≈»-«√º’≈ Ú∆ ⁄ÒÁ≈ «‘≈, Ó∂≈

È≈√Â’Íπ‰≈ Ú∆ ⁄ÒÁ≈ «‘≈Õ Â∂ ÓÀ∫ «√º÷

ÎπÒÚ≈Û∆ Ú∆ ÍÛ∑Á≈ «‘≈Õ Î∂ ÓÀ∫ «√º÷

«ÓÙÈ∆ ’≈Ò‹ Á≈ “ÁØ √≈Ò≈ ÍºÂ «Ú‘≈’Ø√” Ú∆ Ùπ» ’ «Ò¡≈Õ

«¬’ «ÁÈ Ó∂∂ ’ØÒ Ó∂≈ ÁØ√Â ’∞ÒÏ∆

«√øÿ ¡≈«¬¡≈Õ ¡√ƒ Ø Úª◊ º‹ ’∂ Á≈»

Í∆Â∆Õ Í «ÓÙÈ∆ ’Ø√ Â∂ «√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆

Á≈ ¡√ ¡≥Á∂ ¡≥Á ‘Ø «‘≈ √∆Õ ÓÀ Ô≈Á

‘À «’ ¡√ƒ ÈÙ∂ «Ú⁄ ËπºÂ √ª Â∂ À√Ò≈ ’∆Â≈

«’ Á≈» ¤º‚∆ ‹≈Ú∂Õ ÈÙ∂ «Ú⁄ ’Ø¬∆ ÍÂ≈ È≈

Òº«◊¡≈ ‹ÁØ∫ √≈‘Ó‰∂ Ó∂ ”Â∂ Í¬∂ √π÷ÓÈ∆

√≈«‘Ï Á∂ ◊π‡’∂ Á∂ Í«‘Ò∂ √ ∂ ”Â∂ «Ò÷ «ÁºÂ≈

«’ ¡º‹ ÂØ∫ Á≈» Í∆‰∆ ÏøÁÕ (◊π‡’∂ ”Â∂ «¬øfi

«Ò÷‰≈ Ï‘πÂ Úº‚∆ ◊ÒÂ∆ √∆) Í ÓÀ∫ Á≈»

Í∆ ’∂ Ú∆ Í≈· ’Á≈ «‘øÁ≈ √∆Õ ‘ΩÒ∆ ‘ΩÒ∆Á≈» ¤∞º‡ ◊¬∆Õ ’∂√ º÷ Ò¬∂Õ ¡≥«ÓÃÂ ¤’«Ò¡≈Õ ÚºË ÂØ∫ ÚºË ◊πÏ≈‰∆ ¡Êª √Ó∂ÂÍÛ∑È∆ Ùπ» ’ «ÁºÂ∆Õ ÍÃØ. √≈«‘Ï «√øÿ Á∆¡ª

√À∫⁄∆¡ª ÂØ∫ ¡Êª √Ó∂Â ’¬∆ √«‘‹ Í≈· ’

Ò¬∂ ‹Ø ¡‹∂ Ú∆ ‹≈∆ ‘ÈÕ Â’∆ÏÈ ‚∂„

ÁØ √≈Ò «Ú⁄ ÌØ◊ Í≈¿∞∫Á≈ ‘ª Â∂ «Î È≈Ò

‘∆ ¡◊Ò≈ Í≈· Ùπ» ’ «ÁøÁ≈ ‘ªÕ √À∫⁄∆¡ª

Á∂ ’¬∆ √Àµ‡ º÷∂ ‘ÈÕ Ó∂∂ ÂØ∫ √À∫⁄∆¡ª ÒÀ ’∂

’¬∆ Ú∆, ÌÀ‰ª Â∂ Ïº⁄∂ √«‘‹ Í≈· ’ ‘∂

‘ÈÕ ÓÀ∫ ÿ∂ Ò≈«¬ÏÃ∂∆ Ï‰≈ Ò¬∆ ‘À «‹√ «Ú⁄

G@@ ÂØ∫ ¿∞µÍ «’Â≈Ïª ‘ÈÕ ¿∞√ Í≈«¬Ò‡

Á≈ È≈Ó ÍÂ≈ ÓÀ Ô≈Á È‘ƒ Í ¿∞√ È∂ «√º÷

ÎπÒÚ≈Û∆ Ò≈ ’∂ Ó∂≈ ‹∆ÚÈ ÏÁÒ «ÁºÂ≈Õ

◊π√∂Ú’ «√øÿ ÷≈Ò√≈

«Í≥‚ Â∂ ‚≈’ÿ ’∞ø‚Ò, Â«‘√∆Ò ¡ÏØ‘,

«˜Ò∑≈ «ÎØ ÍπÕ ÓØÏ≈: IIHHB-CGHHH

‹ªÁ∆Õ ¡ÈßÁ ’≈‹ª Á∂ √Ó∂∫ Âª ◊ÃøÊ∆ «√øÿ

˘ ’«‘ «ÁºÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ «˜¡≈Á≈ √Óª È‘ƒ

Ò◊≈¿∞‰≈ È‘ƒ Âª ÒØ’ª È∂ «Í¡≈ È‘ƒ

Á∂‰≈, ÒØ’ ⁄Ò∂ ‹≈‰◊∂, ÍøÂ± ¿∞‘∆ √Óª ‘πøÁ≈

‘À, ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ ˘ ¿∞√Á∂ Î˜ «ÈÌ≈¿∞‰ Á∂

Ï≈∂ Áº√‰ Á≈, ‹Ø ¡√ƒ ‹ÒÁÏ≈˜∆ «Ú⁄

ÈÙ‡ ’ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ

’∞fi Ó‘∆È∂ Í«‘Òª ‘Ø¬∂ ¡≈Í‰∂ «Ú¡≈‘

Ï≈∂ ¡≈Í ‹∆ È≈Ò ’∞fi «Ú⁄≈ √ªfi∂ ’È≈

⁄≈‘πøÁ≈ ‘ªÕ Ó∂≈ «Ú¡≈‘ √Á∆ «Ú⁄ ‘Ø‰≈

√∆, Í «ÙÂ∂Á≈ª ¡Â∂ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ‹∆ È∂

Ó∂≈ «Ú¡≈‘ ‹»È Á∂ Ó‘∆È∂ «Ú⁄ ‘∆ º÷

«ÁºÂ≈Õ ¡º‹’ºÒ∑ √Ó≈‹ ˘ ÷⁄∆Ò∂ Â∂ ÈÙ∂

È≈Ò ÌÍ» «Ú¡≈‘ ’Á∂ Ú∂÷ ’∂ ÓÀ∫ ¡Â∂

Ó∂∂ ÁØ√Â Ï‘πÂ Âø◊ √ÈÕ Ó∂≈ «Ú¡≈‘ √Á∆

«Ú⁄ º÷‰≈ √∆, «Î Ú∆ ¡√ƒ ÊØÛ∑∆ Ï‘πÂ∆

«Â¡≈∆ ’ Ò¬∆Õ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª-Í«‘Òª

Ó∂∂ √‘π≈ Í«Ú≈ È∂ ÍÀÒ∂√ Ïπº’ ’Ú≈ «Ò¡≈

√∆Õ ÓÀ∫ ¡Â∂ Ó∂∂ Í«Ú≈ È∂ ÍÀÒ∂√ Á∆ Ïπ«’ø◊

Ú≈«Í√ ’È Ò¬∆ «’‘≈ «’¿∞∫«’ Ó∂≈

Í«Ú≈ ÒÛ’∆ Ú≈«Ò¡ª Á≈ ÷⁄≈ ’Ú≈

’∂ ıπÙ È‘ƒ √∆, Í «¬øfi ‘Ø È≈ √«’¡≈Õ ÍÀÒ∂√

Ïπº’ ‘Ø‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ◊ºÒª ‘Ø‰ Òº◊∆¡ª √È

«’ ÍÀÒ∂√ «Ú⁄ Âª ¡≈’À√‡≈ Ò◊≈¿∞‰≈

ÍÚ∂◊≈Õ Í ÓÀ∫ ¡Â∂ Ó∂≈ ÁØ√Â ‘Á∆Í «√øÿ

«¬√ ◊ºÒ È≈Ò √«‘ÓÂ È‘ƒ √ÈÕ «Ú¡≈‘

ÂØ∫ «¬’ «ÁÈ Í«‘Òª ‘Á∆Í «√øÿ È∂ Í≥‹≈Ï

Ô±È∆Ú«√‡∆ ÂØ∫ ’∞fi ÈΩ‹Ú≈È ÏπÒ≈¬∂ «‹È∑ª

È∂ Ó∂∂ «Ú¡≈‘ ¿∞µÂ∂ ÍÀÒ∂√ «Ú⁄ È≈‡’ ’∆Â∂Õ

«¬‘ «¬√ ÍÃ’≈ √È∏ı≈Ò√∂ Á∂ ‹ÈÓ «ÁÈ

Ï≈∂, «ÙÚÂ Ï≈∂, ◊π» ÿª Á∂ Ó√øÁ «’√

Â∑ª ◊π» ÿª Á≈ ÍÀ√≈ ÷ªÁ∂ √È, Óº√≈ øÿÛ

«’√ Â∑ª ÁÏ≈ √≈«‘Ï «Ú⁄ ’ø‹∆¡ª

È⁄≈¿∞∫Á≈ √∆, Óº√≈ øÿÛ Âª «√º÷ ËÓ Á≈

«ÚØË∆ √∆ Í ¡√ƒ ÷πÁ ¡≈Í‰∆¡ª Ë∆¡ª-

ÌÀ‰ª Á∂ «Ú¡≈‘ª ¿∞µÍ ’ø‹∆ È≈⁄

’Ú≈¿∞‰≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ Ï⁄ÍÈ ÂØ∫

¡≥«ÓÃÂË≈∆ ‘Ø‰ ’’∂ ÓÀ∫ ’Á∂ «’√∂ Ú∆

«ÙÂ∂Á≈ Á∂ Ù≈Ï È‘ƒ √∆ Í∆Â∆, ¡Â∂ È≈

‘∆ Ó∂∂ «ÍÂ≈ ‹∆ È∂Õ ¡√ƒ «Ú¡≈‘ «Ú⁄ «’√∂

˘ Ú∆ «¬’ ÿπº‡ Ú∆ Ù≈Ï È‘ƒ «ÁºÂ∆, Ì≈Ú∂∫

«ÙÂ∂Á≈ È≈˜ Ú∆ ‘Ø¬∂Õ Ó∂∆ «¬‘ √Ø⁄ «¬√

◊ºÒ ÚºÒ Ú∆ «Ë¡≈È ’ ‘∆ √∆ «’ ¡º‹’ºÒ∑

ÒØ’ ¡≈Í‰∆ Óª ÏØÒ∆ Í≥‹≈Ï∆ ÌπºÒ ‘∂ ‘ÈÕ

ÓÀ∫ «Ú¡≈‘ Á∂ ’≈‚ª Á∂ ¿∞µÍ «Ò÷Â∆ √πÈ∂‘≈

Á∂‰≈ ⁄≈‘πøÁ≈ √∆ «’ «‹√ ”Â∂ ÓÀ∫ «Ò÷Ú≈«¬¡≈

Á√Â≈ Á∂ ¡Ê«ÓÂ∆ BD-H-AA ‹Ø «◊¡≈È∆ ‹∆ Ó≥‹∆

√≈«‘Ï, ÁÏ≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ Óπº÷Ú≈’ Á∆ ’Ê≈

’ ‘∂ √È, ¿∞È∑ª È∂ Í◊Û∆ Ï≈∂ Ú∆ ’∞fi

ÙÏÁ √ø◊Âª È≈Ò √ªfi∂ ’∆Â∂ Â∂ «’‘≈ «’

Í◊Û∆ Á√Â≈ Ú∆ ¡≈÷Á∂ ‘È Â∂ Á√Â≈

«¬√ Ò¬∆ ¡≈÷Á∂ ‘È «’¿∞∫«’ «¬√ Á∂ A@

(Á√) ÒÛ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ

√≈‚∂ «Ú⁄≈ «Ú⁄ Í«‘Ò∆ ◊ºÒ Âª «¬‘

‘À «’ Á√Â≈/Í◊Û∆ Á∂ ‘Ó∂Ù≈ A@ ÒÛ È‘ƒ

‘πøÁ∂ ÏÒ«’ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ E, F ‹ª G ÒÛ

‘πøÁ∂ ‘È Â∂ Á√Â≈ Á≈ ¡Ê A@ È≈Ò

‹ØÛÈ≈ Ú∆ ·∆’ È‘ƒ «’¿∞∫«’ “Á√Â-Â≈”

¯≈√∆ Ì≈Ù≈ È≈Ò √øÏøË º÷Á≈ ‘À, «‹√Á≈

¡Ê ‘À Á√Â Ô≈È∆ ‘ºÊ È≈Ò ÏøÈ∑∆ ‘Ø¬∆ Íº◊Õ

«¬‘ ◊ºÒ «¬√ ÂØ∫ ‘Ø Ú∆ √ÍºÙ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘À

«‹Ú∂∫ «’ ‘ºÊ È≈Ò ’øÓ ’È Ú≈Ò∂ ’≈∆◊ª

˘ “Á√Â’≈” «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ‘ºÊ «ÓÒ≈¿∞‰

˘ Ú∆ “Á√Â-Í≥‹≈ ‘Ø‰≈” ¡≈«÷¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

«¬√∂ Â∑ª ‘ºÊ È≈Ò ÏøÈ∑∆ ‘Ø¬∆ Í◊Û∆ ˘

Á√Â≈ «’‘≈ «◊¡≈ ‘À, ÚÈ≈ «◊¡≈È∆ ‹∆

Á∂ Áº√∂ ‘Ø¬∂ A@ ÒÛª Ú≈Ò∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ‘Ø

Ú∆ ÌπÒ∂÷∂ ÷Û∑∂ ’ Á∂Ú∂◊∆ «’¿∞∫‹Ø ‘ Í◊Û∆

Á∂ A@ ÒÛ È‘ƒ ‘πøÁ∂ Â∂ È≈ ‘∆ «¬√ «’√Ó

Á∆ ˜»Â ‹ª «Î ’Ø¬∆ ‘Á≈«¬Â ‘ÀÕ

√≈‚∂ «Ú⁄≈ «Ú⁄ ◊π» √≈«‘Ï È∂ ‘ºÊ È≈Ò

Ø Í◊Û∆ ÏøÈ∑‰ Á∆ ‘Á≈«¬Â ’∆Â∆ ‘À, È≈

«’ Á√ (A@) ÒÛª Á∆ Íº◊ ÏøÈ∑‰ Á∆Õ

∏Ìπ«Í≥Á «√øÿ Â∂ ‘Ø √≈Ê∆

◊πÓ«Â «ÓÙÈ √∂Ú≈ √π√≈«¬‡∆, ‹øÓ»

◊π«√º÷ª Á∂ «Ú¡≈‘ Á≈ „ø◊«Ú¡≈‘ ÂØ∫ Í«‘Òª «¬È√≈È ¡≈Í‰∆

Ó˜∆ ÓπÂ≈«Ï’ «‹¿∞∫Á≈ ‘À, ¿∞√ Á∂ «√ Ï‘πÂ

ÿº‡ « øÓ∂Ú≈∆ ‘πøÁ∆ ‘À, ÍøÂ± «Ú¡≈‘ ÂØ∫

Ï≈¡Á «‹ºÊ∂ «¬È√≈È ¡≈Í‰∆ « øÁ◊∆ Ï≈∂

√Ø⁄Á≈ ‘À, ¿∞µÂ∂ ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ √≈Ê∆ Á∆

« øÁ◊∆ Ï≈∂ Ú∆ √Ø⁄‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆

√≈˘ «Ú¡≈‘ «¬√ Â∆’∂ È≈Ò ’È≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ «Ú¡≈‘ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ÁØÚ∂∫

Í«Ú≈ª ˘ ¡Ω÷∂ È≈ ‘Ø‰≈ ÍÚ∂Õ «¬’ Ú≈

‹º◊ «Ú⁄ Ú≈‘-Ú≈‘ ’Ú≈ ’∂ Ï≈’∆ Á∆

« øÁ◊∆ ’Ù‡ª Ì∆ «‹¿±‰ È≈ÒØ∫ Âª ¡≈ÁÓ∆

¿∞∫fi ’∞¡≈≈ ‘∆ ⁄ø◊≈ √∆Õ ¡º‹’ºÒ∑ Á∂

«Ú¡≈‘ª Á∂ ÂÒ≈’ ‘Ø‰ Á∂ ’≈È «¬‘ ‘È

«’ Ïº«⁄¡ª ˘ Í«‘Òª «√º«÷¡≈ È‘ƒ «ÁºÂ∆


√∆ «’ Í≥‹≈Ï∆ ÏØÒØ, Í≥‹≈Ï∆ ÍÛ∑Ø, Í≥‹≈Ï∆ «Ò÷ØÕ

¡º‹’ºÒ∑ Á∂ √Ë≈È Í«Ú≈ª Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’

¡Ó∆ª Á∂ Ï«‘’≈Ú∂ ‹ª Á∂÷ «Á÷≈Ú∂ «Ú⁄

¡≈Í‰∆¡ª ˜Ó∆Èª È≈ Ú∂⁄‰ ¡Â∂ È≈ ‘∆

◊«‘‰∂ º÷‰Õ √≈Á≈ «Ú¡≈‘ ’’∂ √≈∆

« øÁ◊∆ √π÷ È≈Ò ÏÂ∆Â ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ

’∆ «¬’ Ú≈ ’∞Û∆ Ú≈«Ò¡ª Á≈ ÷⁄ ’Ú≈

’∂ ÁπÏ≈≈ ¿∞√ Í«Ú≈ È≈Ò ÚÂ‰≈ È‘ƒ

‘πøÁ≈? Ë∆¡ª Ú≈«Ò¡ª ˘ Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’ ‹Ø

Í«Ú≈ Ó≥◊ ’∂ Á≈‹ ÒÀ∫Á≈ ‘À ¿∞√ ˘ «ÙÂ≈

È‘ƒ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ Õ Ó∂∆ Ï∂ÈÂ∆ ÍÃÚ≈È

’È≈ ‹∆Õ

∏√π÷«‹øÁ «√øÿ ÿº◊≈

ÓØÏ≈: IEIBG-GEA@G

ˆÒÂ √Ø⁄‰∆Ó˘Ú≈Á∆ ÏÃ≈‘Ó‰ª È∂ Ù»Áª È≈Ò

¡«‹‘≈ «ÚÚ‘≈ ’∆Â≈ «’ ‘ØÈª ◊ºÒª ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈ ‹∂ ¿∞È∑ª Á∂ ’øÈ Á∂ «Ú⁄ ’Ø¬∆

ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∂ È≈Ó Á∆ ‹ª «◊¡≈È Á∆ ◊ºÒ

ÍÀ ‹ªÁ∆ √∆ Âª «¬‘ ÒØ’ ¿∞√ Á∂ ’øÈª «Ú⁄

«√º’≈ „≈Ò ’∂ Í≈ «ÁøÁ∂ √È «’ ¡º◊∂ ÂØ∫ «¬‘

◊ºÒ È≈ √π‰∂Õ Ù»Áª Ò¬∆ «Ú«Á¡≈Ò∂ ¡Â∂

Ó‘ª«Ú«Á¡≈Ò∂ Âª ÏøÁ ‘∆ √È Í ¿∞È∑ª Ò¬∆

Ë≈«Ó’ Ó≥Áª «Ú⁄ ‹≈‰≈ Ú∆ ÓÈ∑ª √∆Õ

¡«‹‘∆ ‘≈ÒÂ «Ú⁄ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï È∂

““¬∂’ «ÍÂ≈ ¬∂’√π ’∂ ‘Ó Ï≈«’”” ¡Â∂ ◊π»

◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ““Ó≈È√ ’∆ ‹≈«Â √ÌÀ ¬∂’À

Í«‘⁄≈ÈÏØ”” Á∂ ÍÀ ≈Ó «ÁºÂ∂Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈

◊π» ¡‹È Á∂Ú ‹∆ È∂ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆

√øÍ≈ÁÈ≈ ’È Òº«◊¡ª Ù»Áª «Ú⁄ ÍÀÁ≈ ‘Ø¬∂

Ì◊Âª «‹Ú∂∫ Ì◊Â «ÚÁ≈√, Ì◊Â

È≈ÓÁ∂Ú, Ì◊Â √ËÈ≈, Ì◊Â ’Ï∆ ¡≈«Á

Á∆ Ï≈‰∆ ‘∆ Ù≈«ÓÒ È‘ƒ ’∆Â∆ √◊Ø∫

◊πÁπ¡≈«¡ª «Ú⁄ ‘ ø◊, È√Ò, ‹≈Â∆

Á∂ ÓÈ∞º÷ª Á≈ Á≈÷Ò≈ Ú∆ Ùπ» ’∆Â≈Õ «¬√ ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈ «¬’Ø Í≥◊Â «Ú⁄ ÏÀ· ’∂ ¶◊ ¤’‰

Á∆ ÍÃÊ≈ Ú∆ Ùπ» ’∆Â∆Õ «¬√ Â∑ª «¬È∑ª

’«ÊÂ Ù»Áª ˘ Ï≈ÏÂ≈ Á≈ Á‹≈ Ú∆

«ÁºÂ≈Õ

«¬ºÊ∂ «¬‘ Ú∆ ÚÈ‰ ’È≈ ˜»∆ ‘À «’

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ◊π»¡ª Á∆

Ï≈‰∆ «Ò÷‰ √Ó∂∫ ¿∞È∑ª Á∂ È≈Ó È‘∆∫ «Ò÷∂

◊¬∂ √◊Ø∫ «√Î Ó‘Ò≈ Í«‘Ò≈, Á»‹≈, Â∆‹≈

¡≈«Á ‘∆ «Ò«÷¡≈ «◊¡≈, «‹È∑ª ÂØ∫ «¬‘

Í«‘⁄≈‰ ‘πøÁ∆ ‘À «’ «¬‘ Ï≈‰∆ «’√ ◊π»

√≈«‘Ï Á∆ ‘ÀÕ Í «‹ºÊ∂ Ì◊Âª Á∆ Ï≈‰∆

¡≈¿∞∫Á∆ ‘À ¿∞µÊ∂ «ÚÙ∂Ù ÂΩ ”Â∂ ¿∞√ Ì◊Â

Á≈ È≈Ó «Ò÷ ’∂ È≈Ò ““‹∆”” ¡ÊÚ≈ ““‹∆˙””

ÙÏÁª Á∂ «ÚÙ∂Ù‰ ‹ØÛ∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ «‹√ ÂØ∫

˜≈«‘ ‘À «’ «¬È∑ª Ì◊Âª ˘ «’øÈ≈ Ó≈‰

√ÈÓ≈È «ÁºÂ≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ ‹Á ’Ø¬∆ Ú∆ «’√∂

«Î’∂ Á≈ «¬È√≈È ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ˘ ◊π»

√Ófi ’∂ √∆√ «ÈÚ≈¿∞∫Á≈ ‘À Âª ¿∞‘ È≈Ò ‘∆

«¬È∑ª Ì◊Âª ˘ Ú∆ √∆√ «ÈÚ≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ «¬√

Ò¬∆ «¬√ ÂØ∫ Úº‚≈ Á‹≈ ‘Ø «’‘Û≈ «ÓÒ

√’Á≈ ‘À?

Í «¬È∑ª Ó˘Ú≈Á∆ ÏÃ≈‘Ó‰ª ‹ª √øÿ

Í«Ú≈ ÚÒØ∫ Í«‘Òª «√º÷ª ˘ ⁄πº’ «ÁºÂ∆

◊¬∆ «’ Â∞√ƒ «¬È∑ª Ù»Áª Á∆ Ï≈‰∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï «Ú⁄Ø∫ ’º„ ’∂ «√Î ◊π» √≈«‘Ï≈È Á∆

«ÈØÒ Ï≈‰∆ ‘∆ «’¿∞∫ È‘ƒ º÷Á∂, «‹√ ’’∂

’∞fi Ò≈¬∆Òº◊ «√º÷ª È∂ «¬‘ ΩÒ≈ Í≈¿∞‰≈ Ùπ»

’ «ÁºÂ≈ «’ Ì◊Âª Â∂ Ìº‡ª Á∆ Ï≈‰∆ ◊π»

◊ÃøÊ √≈«‘Ï «Ú⁄Ø∫ ’º„ «ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂Õ Í «Î

«√¡≈‰∂ «√º÷ª È∂ √Ófi≈«¬¡≈ «’ ‹ÁØ∫ ◊π»

√≈«‘Ï È∂ «¬‘ Ï≈‰∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï «Ú⁄

¡≈Í Á‹ ’∆Â∆ ‘À, Â∞√ƒ ◊π» √≈«‘Ï ÂØ∫

«˜¡≈Á≈ «√¡≈‰∂ È‘ƒ ‘ØÕ «‹√ ’’∂ «¬‘

◊ºÒ «¬ºÊ∂ ‘∆ ıÂÓ ‘Ø ◊¬∆Õ

Í «Î ¿∞È∑ª ’º‡ÛÚ≈Á∆ «‘øÁ»¡ª È∂

«ÚÁ≈√ Ì≈¬∆⁄≈∂ ˘ «¬‘ ’«‘ ’∂

Ú◊Ò≈«¬¡≈ «’ «√º÷ Â∞‘≈‚∂ Ì≈¬∆⁄≈∂ ˘

◊π» ‘∆ È‘ƒ Ó≥ÈÁ∂, «‹√ Á∂ ÍÃÌ≈Ú ‘∂· ¡≈

’∂ «ÚÁ≈√ Ì≈¬∆⁄≈∂ È∂ «√º÷ª ”Â∂ ÁÏ≈˙

ÏÈ≈¿∞‰≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈ «’ Ì◊Â «ÚÁ≈√

˘ ◊π» «ÚÁ≈√ «Ò«÷¡≈ ‹≈Ú∂Õ Í «√º÷ª È∂

‹π¡≈Ï «ÁºÂ≈ «’ «¬‘ ◊π» √≈«‘Ï È∂ ‘∆ Ì◊Â

ÙÏÁ Ú«Â¡≈ ‘À, «‹√ Á∆ Ó‘≈ÈÂ≈ Ú∆ ◊π»

Ú◊∆ ‘∆ ‘À ¡Â∂ ‹ÁØ∫ ’Ø¬∆ Ú∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ˘ ÓºÊ≈ ‡∂’Á≈ ‘À Âª «¬‘Èª Ì◊Âª

˘ Ú∆ ◊π» √Ó≈È ‹≈‰ ’∂ ‘∆ ÓºÊ≈ ‡∂’Á≈ ‘À

¡Â∂ Ì◊Â ’ØÒ Ú∆ ¿∞‘Ø ‘∆ ¡«Ë¡≈ÂÓ’

«◊¡≈È Ú≈Ò∆ ¡Ú√Ê≈ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ Â∞√ƒ

¡≈Í‰≈ ÌπÒ∂÷≈ Á» ’ØÕ

Í ¡Î√Ø√ «¬√ Ì≈¬∆⁄≈∂ È∂, «‹√ Â∑ª

«’ Í«‘Ò∂ ÍÀ∂ «Ú⁄ «Ò«÷¡≈ «◊¡≈ ‘À,

Ï≈Ï∆ Ú≈Ò≈ πÂÏ≈ ¤º‚ ’∂ ¡Â∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ ÚÒØ∫ ÏıÙ∆¡ª √Á≈∆¡ª ¤º‚ ’∂

¡≈Í‰∂ Úº÷∂ √Ê≈È ¡Â∂ ¡≈Í‰≈ Úº÷≈ ◊ÃøÊ

Ï‰≈ «Ò¡≈Õ ‹Ø È≈ Âª ¡’ÒÓ≥Á∆ Ú≈Ò≈ ¡Â∂

È≈ ‘∆ ÙÒ≈ÿ≈ Ú≈Ò≈ ’øÓ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈

‘ÀÕ

∏È¤ºÂ «√øÿ ¡À‚ÚØ’∂‡

◊∆È ¡ÀÚ∆È∆¿±, ⁄«‘Ò Ø‚, Î∆Á’Ø‡Õ

ÓÈ∆¡≈‚ Ì∂‹‰ Ú≈Ò∂ «Ë¡≈È Á∂‰¡≈Í ‹∆ ‹Ø ÓÈ∆¡≈‚ Ì∂‹Á∂ ‘Ø, ¿∞√ «Ú⁄Ò∂ √øÁ∂Ù Ú≈Ò∆ ‹◊∑≈ ”Â∂ ¡≈Í ‹∆ Á≈ Í»≈ ÍÂ≈ ¡Â∂ Ó≈«¬¡≈ «’√ Ú≈√Â∂ Ì∂‹∆ ‘À,

«Ò÷∆ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ ‚≈’ «ÚÌ≈◊ È∂ ‘π‰ √≈≈ ’øÓ ’ø«Í¿±‡ ¿∞µÍ ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ‚≈’-«ÚÌ≈◊ ÚÒØ∫ ¡≈Í ‹∆ Á≈ Ì∂«‹¡≈ ‘Ø«¬¡≈ √øÁ∂Ù

¡Â∂ Í»≈ ÍÂ≈ ·∆’ „ø◊ È≈Ò È‘ƒ ¿∞Â≈«¡≈ ‹ªÁ≈Õ «¬√ Â∑ª ¡Ë»≈ ÍÂ≈ ¡Â∂ √øÁ∂Ù √≈‚∂ ’ØÒ Íπº‹Á≈ ‘À «‹√ ’’∂ ¡√ƒ √‘∆

ÍÂ∂ ”Â∂ ÓÀ◊˜∆È ‹ª «Ò‡∂⁄ Ì∂‹‰ ÂØ∫ ¡√ÓºÊ ‘πøÁ∂ ‘ª «’¿∞∫«’ ¡≈Í ‹∆ Ú≈Ò≈ Ì∂«‹¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ÓÈ∆¡≈‚ Î≈Ó ‚≈’-«ÚÌ≈◊

¡≈Í º÷ ÒÀ∫Á≈ ‘À, «¬√ Ò¬∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’ ¡≈Í ‹∆ ‹ÁØ∫ Ú∆ ÓÈ∆¡≈‚ Ì∂‹Ø Âª «¬’ Úº÷∆ «⁄º·∆ ‹ª ÍØ√‡ ’≈‚ «Ò÷Ø«‹√ «Ú⁄ ¡≈Í ‹∆ Á≈ Í»≈ ÍÂ≈ ¡Â∂ ÓÈ∆¡≈‚ «’√ ’øÓ Ò¬∆ Ì∂«‹¡≈ ‘À, ¿∞‘ √≈¯-√≈¯ ÓØ‡∂ ¡º÷ª «Ú⁄ «Ò«÷¡≈ ‘ØÚ∂Õ ¡≈Í ‹∆

Á∆ «⁄º·∆ ‹ª ÍØ√‡ ’≈‚ ÂØ∫ Ú∂÷ ’∂ ¡√ƒ ¡≈Í ‹∆ ˘ ÓÀ◊˜∆È, «Ò‡∂⁄ ‹ª ’Ø√ ·∆’ ÍÂ∂ ¿∞µÍ √Ó∂∫ «√ Ì∂‹ √’ª◊∂Õ

«¬√ Â∑ª ¡≈Í ‹∆ ˘ ’Ø¬∆ «Ù’≈«¬Â Á≈ ÓΩ’≈ È‘ƒ «ÓÒ∂◊≈Õ «¬√ Ï∂ÈÂ∆ ÚºÒ ¡≈Í ‹∆ È∂ ¿∞⁄∂⁄≈ «Ë¡≈È Á∂‰ Á∆ «’ÃÍ≈ÒÂ≈ ’È∆

‹∆Õ ∏⁄∂¡ÓÀÈ, «ÓÙÈ∆ ’≈Ò‹, ´«Ë¡≈‰≈

Â≈» «√øÿ Á≈ Ú≈√ ¬∂∫ Â±ø, ’∂√ Á≈‘Û∆ ’‡Ú≈ È≈ Ú∆≈Õfi»·∂ ÎÀÙÈª Á∂ «Ú⁄ ¡≈ ’∂, Á≈ˆ «√º÷∆ ˘ Ò≈ È≈ Ú∆≈Õ


«’Í≈Ò «√øÿ “⁄øÁÈ”, ´«Ë¡≈‰≈

√«‘øÁ Ó≈È Á∆ Á≈√Â≈È

√øÈ AGFD Á∂ ‹ÈÚ∆ Ó‘∆È∂ Á∆ AD

Âz∆’...«√º÷ Ω‹ª È∂ √Á≈ ‹º√≈ «√øÿ

¡≈‘¨Ú≈Ò∆¡≈ Á∆ ‹Ê∂Á≈∆ ‘∂· √«‘øÁ ”Â∂

ØÁ≈ ‘ÓÒ≈ ’∆Â≈Õ √«‘øÁ Á∂ Ω‹Á≈

ÀÈ ı≈È ˘ ’≈∆ ‘≈ Á≈ Ó≥»‘ Ú∂÷‰≈

«Í¡≈Õ ¿∞‘ ‹ø◊ Á∂ ÓÀÁ≈È «Ú⁄Ø∫ Ìº‹

¿∞«·¡≈, Í ◊ØÒ∆ Òº◊‰ È≈Ò Ó≈«¡≈

«◊¡≈Õ ¿∞√ Á∂ ¡¯◊≈È √À«È’ ÌÀ-Ì∆Â ‘Ø¬∂

‹≈È Ï⁄≈¿∞‰ Ò¬∆ √Ì Í≈«√¡ª ˘ Èº·

¿∞µ·∂Õ ¿∞È∑ª Á≈ «Íº¤≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ’¬∆

’ÂÒ ’ «ÁºÂ∂ ◊¬∂Õ Ù«‘ º«‡¡≈ «◊¡≈

¡Â∂ Úº‚∆¡ª Â∂ Íº’∆¡ª «¬Ó≈Âª „≈‘-„∂∆

’ «ÁºÂ∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ «¬√ Â∑ª «√º÷ª È∂ ‹Ø

√πÍÈ≈ √º· √≈Ò Í«‘Òª «Ò¡≈ √∆, ¿∞‘ ¶Ó∂,

«ÈøÂ ¡Â∂ √÷Â √øÿÙ Ó◊Ø∫ √≈’≈ ‘Ø

«◊¡≈Õ «‹ºÊ∂ ¤Ø‡∂ √≈«‘Ï˜≈«Á¡ª Ï≈Ï≈

Ø≈Ú «√øÿ ‹∆ ¡Â∂ Ï≈Ï≈ ¯Â«‘ «√øÿ ‹∆

˘ Ù‘∆Á ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆, ¿∞‘ Êª ÒºÌ∆ ◊¬∆

¡Â∂ ¿∞µÊ∂ ÎÂ«‘◊Û∑ √≈«‘Ï Èª Á≈

◊πÁπ¡≈≈ √Ê≈«ÍÂ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

√«‘øÁ ’∂ÚÒ «¬’ Ù«‘ ‘∆ È‘ƒ √∆,

√◊Ø∫ Í»≈ √»Ï≈ (ÍÃªÂ) √∆Õ «¬‘ BB@ Ó∆Ò

¶Ó≈ ¡Â∂ AF@ Ó∆Ò ⁄ΩÛ≈ √∆Õ «¬‘ √»Ï≈

¿∞µÂ «Ú⁄ √Â´‹ Á«¡≈ (´«Ë¡≈‰≈)

¡Â∂ Áº÷‰ «Ú⁄ ’È≈Ò ¡Â∂ Ø‘Â’ Á∂

«˜«Ò∑¡ª Âº’; Íº¤Ó «Ú⁄ Ï‘≈ÚÒÍπ Á∆

«¡≈√Â ¡Â∂ Í»Ï «Ú⁄ ‹ÓÈ≈ Âº’ ÎÀ«Ò¡≈

‘Ø«¬¡≈ √∆, ¡Â∂ «¬√ «Ú⁄Ø∫ √º· Òº÷ πÍ¬∂

√≈Ò≈È≈ ¡≈ÓÁÈ ‘πøÁ∆ √∆Õ*

Á√øÏ AG@D «Ú⁄ (’∞fi √ØÂª ¡È∞√≈

Á√øÏ AG@E «Ú⁄) √«‘øÁ Á∂ «ÈÁ¬∆

√»Ï∂Á≈ Ú˜∆ ı≈È È∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆

Á∂ ¤Ø‡∂ ÁØ √ÍπºÂª (√≈«‘Ï˜≈«Á¡ª) ˘ ÿØ

Â√∆‘∂ Á∂ ’∂ Ù‘∆Á ’Ú≈ «ÁºÂ≈ √∆Õ ¿∞ÁØ∫ ‘∆

«√øÿª È∂ √«‘øÁ Á∆ «¬º‡ È≈Ò «¬º‡ ÷Û’≈

’∂ «¬√ Ù«‘ ˘ Í»∆ Â∑ª È∂√ÂØ-È≈Ï»Á

’È Á≈ À√Ò≈ ’ «Ò¡≈ √∆Õ ¤Ø‡∂-¤Ø‡∂

Ïº«⁄¡ª Á∆ Ù‘∆Á∆ È∂ «√øÿª Á∂ ÓÈª ¡≥Á

◊πº√∂ Á∂ ÌªÏÛ Ï≈Ò «ÁºÂ∂ √È ¡Â∂ ’∞fi

«Ò÷Âª ÓπÂ≈Ï’ «√øÿª È∂ Ù«‘ Á∆¡ª

«¬Ó≈Âª ˘ „≈‘ ’∂ ¿∞µÊ∂ ◊«Ë¡ª È≈Ò ‘Ò

Ú≈‘π‰ Á≈ À√Ò≈ ’∆Â≈ √∆Õ

‹ÁØ∫ «√øÿª È∂ «¬‘ À√Ò∂ ’∆Â∂ ¿∞ÁØ∫

Óπ Ò ‘’±ÓÂ ‹ØÏÈ ¿∞µÂ∂ √∆Õ √«‘øÁ,

Ò≈‘Ω Á∂ ‡≈’∂ Á≈ Ù«‘/√»Ï≈ √∆ ¡Â∂ «ÁºÒ∆

√’≈ Á∂ ¡Ë∆È √∆Õ √«‘øÁ Á∆ «√-Í∆Û

√π‰ ’∂ «ÁºÒ∆ ÂØ∫ Ω‹ª fiº‡ ⁄Û∑ ÍÀ∫Á∆¡ª

√ÈÕ...«√øÿª Á∂ À√Ò∂ ˘ √π‰ ’∂ ÒØ’ ‘º√

¤º‚Á∂ √ÈÕ ¿∞‘ ¡≈÷Á∂, ““«¬‘ Âª ÏªÚ«¡ª

Ú≈Ò∆¡ª ◊ºÒª ‘ÈÕ «√º÷ª ˘ Âª «√

´’≈¿∞‰ ˘ Êª È‘ƒ «ÓÒÁ∆, √«‘øÁ Á∂

«’Ò∑∂ Âº’ Âª «¬‘ Î‡’ Ú∆ È‘ƒ √’Á∂Õ

√«‘øÁ Á≈ «¬È∑ª È∂ ’∆ «Ú◊≈Û √’‰≈ ‘À?

«¬‘ Âª ¡≈Í‰∆ √π÷ Ó≥◊‰Õ””

Í «√º÷ Âª «’√∂ ‘Ø ‘∆ «Óº‡∆ Á∂ Ï‰∂

‘Ø¬∂ √ÈÕ «√º÷ ◊π» √≈«‘Ï≈È È∂ ◊πÏ≈‰∆ Á∂

¿∞ÍÁ∂Ùª Á∂ È≈Ò ¿∞È∑ª Á∂ ¡≥Á “⁄Û∑Á∆

’Ò≈” Á≈ ¡À√≈ √ø’ÒÍ Ì «ÁºÂ≈ √∆ «’ ¿∞‘

¡√øÌÚ ˘ √øÌÚ «Ú⁄ ÏÁÒ«Á¡ª Á∂ È‘ƒ

√È Ò≈¿∞∫Á∂Õ ÓΩÂ ˘ ÷∂‚ √Ófi‰ Ú≈Ò∂ «¬‘

ÒØ’, «√ ÂÒ∆ ”Â∂ Ë ’∂ √øÿÙ ’È ˘

«¬’ √≈Ë≈‰ «‹‘≈ ’øÓ ‘∆ √ÓfiÁ∂ √ÈÕ

«√º÷ª È∂ E-F √≈Òª «Ú⁄ ‘∆ Í≈√≈ ÍÒ‡

«ÁºÂ≈Õ

Á√Ó Í≈ÂÙ≈‘ È∂ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ

Ï‘≈Á ˘ √ÂøÏ AG@H «Ú⁄ ÈßÁ∂Û ÂØ∫

Í≥‹≈Ï Ì∂«‹¡≈Õ Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ È≈Ò BE-C@

«√øÿ ‘∆ √È ‹ª Í≥‹≈Ï Á∂ «√øÿª Á∂ È≈Ó «Ò÷∂

÷Â (‘π’ÓÈ≈Ó∂)Õ √Â∂ «Ú⁄ Ú∆ ‘’±ÓÂ ¡Â∂

⁄Øª-‚≈’±¡ª ÂØ∫ √Â≈¬∂ ‘Ø¬∂ ÒØ’ ¿∞È∑ª È≈Ò

«ÓÒÁ∂ ◊¬∂Õ ¡‹Ø’∂ ‘«¡≈‰∂ Á∂, √ØÈ∆ÍÂ

«˜Ò∑∂ Á∂ ÷÷Ω·∂ Í◊‰∂ «Ú⁄ ¿∞È∑ª È∂, «√‘∆

Â∂ ÷≥‚∂ «Í≥‚ª Á∆ ‹»‘ «Ú⁄ ‚∂≈ Ò≈ «ÁºÂ≈Õ

Í≥‹≈Ï ÂØ∫ «√øÿª ˘ ¿∞‚∆«’¡≈, Â∂ «Î

«Ï‹Ò∆ Á∆ Â∂ ∆ È≈Ò Í≥‹≈Ï ÚÒ ÚË∂Õ

√Ó≈‰≈, Óπ√Â¯≈Ï≈Á, ’Í»∆, √„Ω≈ ¡≈«Á’

Óπ Ò ‘’±ÓÂ Á∂ ◊Û∑ª ”Â∂ ’Ï˜≈ ’È

Ó◊Ø∫ √«‘øÁ Á∂ È∂Û∂ ¡≈ Íπº‹∂Õ AB Ó¬∆,

AGA@ ˘ “Óπº·∆ Ì” «√øÿª È∂, ’∞fi ÂØÍª ¡Â∂

Ú≈«¬Â∆ ‘«Ê¡≈ª Á∂ È≈Ò √«‘øÁ Á∆

«ÚÙ≈Ò Ω‹ ˘ ‹Ø Ï∂ÙπÓ≈ ÂØÍª ¡Â∂ ÚË∆¡≈

ÂØ∫ ÚË∆¡≈ ‘«Ê¡≈ª È≈Ò ÒÀ√ √∆,

⁄ºÍÛ«⁄Û∆ Á∂ ÓÀÁ≈È «Ú⁄, Òº’ ÂØÛÚƒ ‘≈

«ÁºÂ∆Õ Ω‹Á≈ Ú˜∆ ı≈È ˘ Ó≈

Óπ’≈«¬¡≈Õ Á»‹∂ «ÁÈ √«‘øÁ Ù«‘ «Ú⁄

◊«‘◊º⁄ ÒÛ≈¬∆ ‘Ø¬∆Õ √À∫’Û∂ «√º÷ Ù‘∆Á

‘Ø¬∂Õ AD Ó¬∆, AGA@ ˘ «√º÷ ‹∂Â±¡ª Á∆

Ù’Ò «Ú⁄ √«‘øÁ «Ú⁄ Á≈÷Ò ‘Ø¬∂Õ Íπ≈‰∂

À√Ò∂ ¡È∞√≈ «√º÷ª È∂ Ù«‘ ˘ ÂÏ≈‘

’È≈ Ùπ» ’ «ÁºÂ≈, Í Ù«‘ Á∂ «‘øÁ»¡ª

Á∆ Ï∂ÈÂ∆ ”Â∂ Ï≈Ï≈ ‹∆ È∂ º‡-Ó≈ Â∂

ÂÏ≈‘∆ Ø’ «ÁºÂ∆Õ ’∞fi Ó‘∆«È¡ª «Ú⁄ ‘∆

«√º÷ ¡‹Ø’∂ ‘«¡≈‰∂ ¡Â∂ Í≥‹≈Ï Á∂ Ó≈Ò’

Ï‰ ◊¬∂Õ Ô±.Í∆. (‹Ò≈Ò≈Ï≈Á) Âº’ «√øÿª È∂

ÓºÒª Ó≈∆¡ªÕ

«√º÷ √«Í‡ ¡Â∂ √«Â◊πª Á∂ √πÍ«È¡ª

˘ √≈’≈ ’È Ò¬∆ «√º÷ «√ ÂÒ∆ ”Â∂ º÷

’∂ ÒÛ Âª √’Á∂ √È, «‹ºÂª ‘≈√Ò ’ √’Á∂

√È, Í ÊØÛ∑∆ «◊‰Â∆, ‘«Ê¡≈ª ¡Â∂ ËÈ

¡≈«Á’ √≈ËÈª Á∆ ’Ó∆ Á∂ ’≈‰ «ÚÙ≈Ò

«¬Ò≈«’¡ª ¿∞µÂ∂ ≈‹ (Ù≈√È) Á≈ ÍÃÏøË È‘ƒ

’ √’Á∂ √ÈÕ «ÁºÒ∆ Á∂ Ï≈ÁÙ≈‘ Ï‘≈Á

Ù≈‘ È∂ ÷πÁ Í≥‹≈Ï «Ú⁄ ¡≈¿∞‰, ¿∞µÂ∆

Ì≈Â Á∂ Óπ Ò ‘≈’Óª ¡Â∂ Óπ Ò ‘’±ÓÂ

Á∂ «’Í≈-Í≈Â Í‘≈Û∆ ≈«‹¡ª Á∆ √Óπº⁄∆

√À«È’ Ù’Â∆ ˘ «√º÷ª «ÚπºË fiØ’‰ ’ ’∂

Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Á≈ ≈‹ ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ Ò¬∆ ‘∆

«‘ √«’¡≈Õ Ï‘≈Á Ù≈‘ È∂ Âª «√º÷ª ˘

Á∂÷Á∂ √≈ ’ÂÒ ’È Á∂ ‘π’Ó (A@ Á√øÏ,

AGA@) ˘ ‹≈∆ ’∆Â∂Õ ¿∞√ Á∂ Ó◊Ø∫

¯π÷√∆¡ Ú∆ «¬√∂ È∆Â∆ ”Â∂ ⁄º«Ò¡≈Õ

Á√øÏ AGAE «Ú⁄ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Á∆ ‘≈

¡Â∂ «◊Ã Â≈∆ Ó◊Ø∫ ‘˜≈ª «√º÷ ’ÂÒ

’∆Â∂ ◊¬∂Õ «ÁºÒ∆ «Ú÷∂ Ó≈⁄ AGAF «Ú⁄

G@@ ÂØ∫ ÚºË «√º÷ Ù‘∆Á ’∆Â∂ ◊¬∂ ¡Â∂ I

‹»È AGAF ˘ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ ‹∆ ˘ ÿØ

Â√∆‘∂ Á∂ ’∂ Ù‘∆Á ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

√øÈ AGAF ÂØ∫ AGFE Âº’ Ò◊≈Â≈ E@

√≈Ò «√º÷ ¡º«Â¡≈⁄≈ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’Á∂

‘∂Õ √øÈ AGBA ÂØ∫ AGDH Âº’ Âª Â√∆‘∂

Á∂‰ Á≈ ’Ø¬∆ ¡À√≈ „ø◊ Â∆’≈ È‘ƒ √∆ ‹Ø

Ú∂Ò∂ Á∆ √’≈ È∂ È≈ ¡˜Ó≈«¬¡≈ ‘ØÚ∂Õ

Ò≈‘Ω Á∂ √»Ï∂Á≈ (◊ÚÈ) ˜’∆¡≈ ı≈È

È∂ Âª ¡º«Â¡≈⁄≈ª Á∆ ‘ºÁ ‘∆ ’ ÁºÂ∆Õ

«Í≥‚ª Â∂ ‹ø◊Òª «Ú⁄ «√º÷ª Á≈ «Ù’≈ ’È

Ò¬∆ ◊ÙÂ∆ Ω‹ª Ì∂‹∆¡ª ◊¬∆¡ª, «√º÷ª ˘

Í≈‰∆ «Ú⁄ ¿∞Ï≈Ò ’∂, ¡≈«¡ª È≈Ò ⁄∆

’∂, ¡º◊ «Ú⁄ √≈Û ’∂, ÏøÁ-ÏøÁ ’º‡ ’∂, «√ª

È≈ÒØ∫ ÷ØÍ∆¡ª Ò≈‘ ’∂, ‹Ó»ª È≈Ò √∆

Á≈ Ó≈√ ÈØ⁄ ’∂, ⁄÷∆¡ª ”Â∂ ⁄≈Û∑ ’∂, Îª√∆

⁄≈Û∑ ’∂, ÂØÍª È≈Ò ¿∞‚≈ ’∂, ‘≈Ê∆¡ª Á∂ ÍÀª

‘∂· ÁÛ ’∂, Ó≥»◊Ò∆¡ª È≈Ò «√ ÌøÈ ’∂,

˜Ó∆È «Ú⁄ ◊º‚ ’∂ ’∞º«Â¡ª Á≈ ¡≈‘≈ Ï‰≈

’∂....¡≈«Á „ø◊ª È≈Ò Ù‘∆Á ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

Ì≈¬∆ ÂÈ «√øÿ (Ìø◊»), “√Ã∆ ◊π (ÍÃ≈⁄∆È)

*«Í≥Ã. Â∂‹≈ «√øÿ, ◊ø‚≈ «√øÿ, «√º÷ «¬«Â‘≈√

(ADFI-AGFE), Í≥È≈ B@@-B@A.


Í≥Ê ÍÃ’≈Ù «Ú⁄” «¬È∑ª Ù‘∆Á∆¡ª Á≈ «˜’

«¬√ Â∑ª ’Á∂ ‘È :

’¬∆ ⁄÷ ’¬∆ Îª√∆ Ó≈∂;

’¬∆ ÂØÍÈ ’¬∆ ¤∞∆ ’‡≈∂®

’¬∆¡È ’∂ «√ Ó≥π◊Ò∆ ’∞‡∂;

’¬∆ ‚ØÏ∂, ’¬∆ ÿ√∆‡ √π √πº‡∂® 3®

ÁºÏ∂, ‡ø◊∂, Ïø⁄»÷È Á¬∂ Ó≈;

’ΩÈ ◊ÈÀ ‹∂ Ó≈∂ ‘˜≈®

ÍªÂ ÍªÂ ’¬∆ Í’Û Ï‘≈¬∂;

√≈Ê Â∂◊È ’∂ √∆√ ¿∞‚≈¬∂® 4®

«’√À ‘ºÊ, «’√À ‡ø◊ ’‡Ú≈«¬;

¡º÷ ’º„ «’√À ÷ºÒ ’„Ú≈«¬®

’∂√È Ú≈Ò∂ ‹Ø È ‘Ø¬∆;

Ï≈Ò «ÏË ÒÌ ¤º‚À È ’Ø¬∆® 5®

«√º÷ª ˘ ’∂ÚÒ Óπ Òª È≈Ò ‘∆ È‘ƒ,

¡¯◊≈«È√Â≈È ÚÒØ∫ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂

‘ÓÒ≈Úª È≈Á Ù≈‘, ¡«‘ÓÁ Ù≈‘

¡ÏÁ≈Ò∆ ¡≈«Á È≈Ò Ú∆ ÁØ ‘ºÊ ’È∂ ÍÀ∫Á∂

√ÈÕ «√º÷ª Á∂ È≈Ò «√º÷ Ï∆Ï∆¡ª Ú∆

¡º«Â¡≈⁄≈ª Á≈ «Ù’≈ ‘πøÁ∆¡ª √ÈÕ ¿∞È∑ª

˘ «◊Ã Â≈ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈, ‹∂Ò∑ª «Ú⁄ ÓπÙº’Â

’Ú≈¬∆ ‹ªÁ∆, ⁄º’∆¡ª Í∆‘‰∆¡ª

ÍÀ∫Á∆¡ª, ’¬∆ ’¬∆ «ÁÈ Ìπº÷∂ º«÷¡≈ ‹ªÁ≈Õ

«¬√ ÂØ∫ Ú∆ ÚºË ¤Ø‡∂-¤Ø‡∂ Ïº«⁄¡ª ˘ ’ÂÒ

’’∂, ¿∞È∑ª Á∆¡ª ¡ªÁª Ó≈Â≈Úª Á∂ ◊Òª

Áπ¡≈Ò∂ ÒÍ∂‡ «ÁºÂ∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª∏Í ¿∞‘

«√Á’ Á∆¡ª Ó»Âª Ï‰ √Ì ’∞fi √«‘

‹ªÁ∆¡ªÕ

√øÈ AGDF ¡Â∂ AGFB «Ú⁄ ÿº ÿ≈∂

ÚÂ∂, Í«‘Ò∂ «Ú⁄ A@ ‘˜≈ Â∂ Á»‹∂ «Ú⁄ B@

ÂØ∫ BE ‘˜≈ «√º÷ Ù‘∆Á ‘Ø¬∂, Í «√º÷ª ˘

√øÿÙ Á∂ ≈‘ ÂØ∫ ÒªÌ∂ È≈ ’∆Â≈ ‹≈ √«’¡≈Õ

«¬√ √Ó∂∫ «√º÷ «¬’ Í≈√∂ Óπ Òª È≈Ò ÒÛ ‘∂

√È, Á»‹∂ Í≈√∂ ¡¯◊≈«È√Â≈È∆ ‘ÓÒ≈Úª

È≈Ò «√ºfi ‘∂ √È ¡Â∂ Â∆‹∂ Í≈√∂ ¡≈Í‰≈ ≈‹

√Ê≈«ÍÂ ’È Ò¬∆ ÔÂÈÙ∆Ò √ÈÕ «¬√

√øÿÙ ÁΩ≈È ‹ÁØ∫ Ú∆ ÓΩ’≈ «Ó«Ò¡≈, «√º÷ª

È∂ √«‘øÁ ”Â∂ ’Ï˜≈ ’È Á≈ Í»≈ Í»≈ ÔÂÈ

’∆Â≈Õ

‚≈: ‘∆ ≈Ó ◊πÍÂ≈ ¡È∞√≈ (Vol. II,P. 125) √øÈ AGED Á∂ ¡÷∆ «Ú⁄ ÁÒ

ı≈Ò√≈ È∂ ¡≥Ï≈Ò≈ «˜Ò∑∂ «Ú⁄ ÂÏ≈‘∆ Ó⁄≈¬∆

¡Â∂ AB@@@ «√º÷ª È∂ √«‘øÁ ¿∞µÂ∂ ¡⁄≈È’

‘∆ ‘ÓÒ≈ ’ «ÁºÂ≈Õ Ù≈‘∆ Ω‹ Á∂ √π⁄∂Â

‘πø«Á¡ª ‘∆ Ù«‘ √ØË «ÁºÂ≈ ¡Â∂ ÿØ«Û¡ª

˘ ¡º‚∆¡ª Ò≈ ’∂ ‘È ‘Ø ◊¬∂Õ ·∆’∆ Ú≈Ò∂

¡≈ ’∂ √≈‘ «Ò¡≈Õ

Ó≈⁄ AGEG Á∂ ¡÷∆ «Ú⁄ «√º÷,

√Á≈ ¡≈Ò≈ «√øÿ ¡Â∂ ‘ØÈª Á∆ ¡◊Ú≈¬∆

«Ú⁄ √«‘øÁ Á∂ √Ê≈È ”Â∂ «¬’º·∂ ‘Ø¬∂ ¡Â∂

ÂÀÓ» ¡Â∂ ‹‘≈È ı≈È Á∆ Ω‹ Á∂ ¡◊Ò∂ «‘º√∂

”Â∂ ‡πº‡ ’∂ ÍÀ ◊¬∂, ‹Ø Ò≈‘Ω ÚºÒ ˘ ‹≈ ‘∂

√ÈÕ «√º÷ª È∂ ¿∞È∑ª Í≈√Ø∫ ¿∞√ ÷˜≈È∂ Á≈ ’≈Î∆

«‘º√≈ º‡ «Ò¡≈, ‹Ø ¿∞‘ «ÁºÒ∆ ÂØ∫ º‡ ’∂

«Ò¡≈ ‘∂ √ÈÕ

¡¯◊≈È∆ Ω‹ª Ó≈ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆

¡Á∆È≈ Ï∂◊ È∂ «√º÷ª ˘ √Ú≈ Òº÷ π«Í¡≈

‹¶Ë Áπ¡≈Ï Á∆ ≈÷∆ Ò¬∆ «ÁºÂ≈ √∆ ¡Â∂

A@@@ πÍ¬∂ Á≈ ’Û≈‘ ÍÃÙ≈Á ’≈«¬¡≈ √∆Õ

¿∞√ È∂ ¡¯◊≈Èª Á∆ Ù’Â∆ ˘ ’Ó Ø ’È

Ò¬∆ Ó≈«·¡ª Á∂ ¡≈◊» ÿ»È≈Ê ≈¿∞ È≈Ò

Ú∆ √øË∆ ’ Ò¬∆ ¡Â∂ Ó≈·≈ Ω‹ª «ÁºÒ∆¿∞∫

ÒÀ ¡≈«¬¡≈Õ ¿∞√ È∂ Ó≈·≈ ¡Â∂ «√º÷ Ω‹ª

Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò I Ó≈⁄ AGEH ˘

√«‘øÁ ”Â∂ ‘ÓÒ≈ ÏØÒ «ÁºÂ≈Õ √«‘øÁ Á≈

◊ÚÈ ¡ÏÁπ√ √ÓºÁ ı≈È ‚ ’∂ Ù«‘

”⁄Ø∫ Ìº‹ «◊¡≈Õ Ù«‘ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª

«√º÷ Á≈÷Ò ‘Ø¬∂Õ ¿∞È∑ª È∂ Ù«‘ ˘ √Óπº⁄∂ »Í

«Ú⁄ º‡ «Ò¡≈, Ó’≈È „≈‘ «ÁºÂ∂ ¡Â∂

¤∞Í≈¬∂ ‘Ø¬∂ ÷˜≈«È¡ª Á∆ Ì≈Ò «Ú⁄ ÎÙ Íπº‡

«ÁºÂ∂Õ «√º÷ª Á∆ Í«‘Ò ’≈È Ì≈Ú∂∫ Ó≈·∂

¡Ω÷∂ ‘Ø¬∂, Í ¡Á∆È≈ Ï∂◊ È∂ ¿∞È∑ª ˘ √Ófi≈

Ïπfi≈ ’∂ ÓÈ≈ «Ò¡≈Õ

(«¬√ Á∂ Ó◊Ø∫ «ÂøÈª ‘∆ Ω‹ª È∂ √ªfi∂ »Í

«Ú⁄ AI ¡ÍÃÀÒ, AGEH ˘ Ò≈‘Ω ”Â∂ Ú∆

‘ÓÒ≈ ’∆Â≈Õ)

¡◊Ò∂ √≈Òª «Ú⁄ «√º÷ª È∂ ¡≈Í‰∆

Â≈’Â ÚË≈ Ò¬∆ ¡Â∂ √øÈ AGFA «Ú⁄ ’∞fi

√Ó∂∫ Ò¬∆ Ò≈‘Ω ”Â∂ ’≈Ï˜ ‘∂Õ √Á≈ ‹º√≈

«√øÿ ¡≈‘¨Ú≈Ò∆¡≈ ˘ “√πÒÂ≈È∞Ò ’ΩÓ” Á≈

«ıÂ≈Ï «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ ¿∞√ È∂ ◊π» Á∂ È≈Ó Á≈

«√º’≈ ⁄Ò≈«¬¡≈Õ «Î ‹¶Ë Áπ¡≈Ï ÚºÒ

¡≈ ◊¬∂Õ ¡’Â±Ï AGFA «Ú⁄, Á∆Ú≈Ò∆ Á∂

ÓΩ’∂ √ÏºÂ ı≈Ò√≈ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ ◊πÓÂ≈

Í≈√ ’∆Â≈ «’ ¡«‘ÓÁÙ≈‘ ¡ÏÁ≈Ò∆ Á∂ √≈∂

√≈Ê∆¡ª ¡Â∂ √ÓÊ’ª Á∂ ¡º«‚¡ª ”Â∂

’Ï˜≈ ’ «Ò¡≈ ‹≈¬∂Õ ‹ø«‚¡≈Ò∂ Á∂ ¡≈’Ò

Á≈√ «Èø‹È∆¬∂ ˘ ı≈Ò√∂ Á∆ ¬∆È Ó≥È‰

Ò¬∆ «’‘≈ «◊¡≈Õ ¿∞√ È∂ ¿∞Ò‡≈ ¡ÏÁ≈Ò∆

˘ √‘≈«¬Â≈ Ò¬∆ «⁄º·∆ «Ò÷∆Õ

¡«‘ÓÁ Ù≈‘ Ì≈Â ÚºÒ ¡≈ ‘∆ «‘≈ √∆Õ

¿∞‘ ’≈‘Ò∆-’≈‘Ò∆ ‹ø«‚¡≈Ò∆ Íπº‹≈Õ «√º÷

‹ø«‚¡≈Ò∂ Á≈ ÿ∂≈ ¤º‚ ’∂ √«‘øÁ ÚºÒ ⁄Ò∂

◊¬∂Õ ¡ÏÁ≈Ò∆ Ú∆ ¿∞È∑ª Á∂ Ó◊ ‘Ø «Ò¡≈Õ

¿∞‘ Ò≈‘Ω ÂØ∫ C ÎÚ∆, AGFB ˘ ⁄º«Ò¡≈

¡Â∂ «Ï‹Ò∆ Á∆ Â∂ ∆ È≈Ò E ÎÚ∆ ˘

ÓÒ∂’Ø‡Ò∂ Á∂ Ò≈◊∂ Íπº‹ «◊¡≈Õ ¿∞√ È∂

√«‘øÁ Á∂ ◊ÚÈ ÀÈ ı≈È ˘ Í«‘Òª ‘∆

‘Á≈«¬Âª Ì∂‹ «ÁºÂ∆¡ª √È «’ ¿∞‘ ¡≈Í‰∆

Ω‹ È≈Ò «√º÷ª ”Â∂ ‘ÓÒ≈ ’∂; ¿∞‘ ¡≈Í

«Í¤Ò∂ Í≈«√¿∞∫ ‘ÓÒ≈ ’∂◊≈Õ Ò◊Í◊ D@-

E@ ‘˜≈ «√º÷ (ÈΩ‹Ú≈È, Ïº⁄∂, Ïπº„∂,

Ï∆Ï∆¡ª) ÿ∂∂ «Ú⁄ ¡≈ ◊¬∂Õ ◊«‘◊º⁄

ÒÛ≈¬∆ «Ú⁄ Ò◊Í◊ B@-BE ‘˜≈ «√º÷

Ù‘∆Á ‘Ø ◊¬∂Õ «¬øÈ∆ Úº‚∆ √º‡ ÷≈‰ Ó◊Ø∫

Ú∆ «√º÷ª È∂ «ÁÒ È‘ƒ ‘≈«¡≈ ¡Â∂ ’∂ÚÒ

¡º· Ó‘∆«È¡ª Ó◊Ø∫ Á∆Ú≈Ò∆ Á∂ ¡Ú√ ”Â∂

¡ÏÁ≈Ò∆ ˘ ¡≥«ÓÃÂ√ «Ú÷∂ Òº’-ÂØÛÚƒ

‘≈ «ÁºÂ∆Õ

Úº‚∂ ÿº ÿ≈∂ È∂ √«‘øÁ Á∂ ÀÈ ı≈È

«ÚπºË ◊πº√∂ Á∆ ¡º◊ ˘ ‘Ø Â∂ ’ «ÁºÂ≈Õ

«√º÷ Ò◊≈Â≈ ¡≈Í‰∆ Ù’Â∆ «Ú⁄ Ú≈Ë≈ ’

‘∂ √ÈÕ ¿∞Ë ÀÈ-ı≈È Á∂ ≈‹ «Ú⁄ Ú∆

¡√øÂ∞Ù‡Â≈ ÎÀÒ∆ Í¬∆ √∆Õ ¿∞‘ ¡≈Í‰∂ «¬Ò≈’∂

Á∂ ÒØ’ª ˘ ¡≥È∑∂Ú≈‘ º‡‰ Òº◊ «Í¡≈ √∆Õ

’Ó⁄≈∆ ¡Â∂ «√Í≈‘∆¡ª ˘ ÂÈ÷≈‘ Ú∆

È‘ƒ √∆ «ÁøÁ≈; º‡ Á≈ Ó≈Ò ‘∆ ¿∞È∑ª «Ú⁄

Úø‚ «ÁøÁ≈ √∆Õ ¿∞‘ «ÁÈ-Ï«ÁÈ ÚË∂∂ ¡ºÔ≈Ù

‘πøÁ≈ ‹≈ «‘≈ √∆Õ ¿∞√ ˘ ’Ø¬∆ ‚ Ú∆ È‘ƒ

√∆, «’¿∞∫«’ ¡ÏÁ≈Ò∆ Á» ¡¯◊≈«È√Â≈È

«Ú⁄ √∆ Â∂ ¿∞‘ ‹ÒÁ∆ È≈Ò ¿∞µÊ∂ Íπº‹ È‘ƒ

√∆ √’Á≈Õ ‹¶Ë Á≈ √≈Á≈Â ı≈È ¿∞∫fi «√º÷ª

Í≈√Ø∫ ‚«¡≈ «Í¡≈ √∆Õ Ò≈‘Ω Á∂ ’≈ÏÒ∆ ÓºÒ

Í≈√ ’Ø¬∆ Â’Û∆ Ω‹ È‘ƒ √∆Õ Á»‹∂ Í≈√∂ E@

‘˜≈ «√º÷ ¿∞√ ¿∞µÂ∂ ‘ÓÒ≈ ’È Á∆ «Â¡≈∆

«Ú⁄ √ÈÕ Í«‡¡≈Ò≈ Á∂ ¡≈Ò≈ «√øÿ Á∆ Ω‹

Ú∆ «‘øÓÂ «√øÿ ¡Â∂ ⁄ÀÈ «√øÿ Á∆ ’Ó≈È ÊºÒ∂

ÁÒ ı≈Ò√≈ Á∂ È≈Ò ‘Ø ◊¬∆ √∆Õ

AD ‹ÈÚ∆, AGFD ˘ √Á≈ ‹º√≈

«√øÿ ¡≈‘¨Ú≈Ò∆¡≈ Á∂ fiø‚∂ ‘∂· «√º÷ª È∂

√«‘øÁ ¿∞µÂ∂ ØÁ≈ ‘ºÒ≈ ÏØÒ «ÁºÂ≈Õ ÀÈ

ı≈È ÿÏ≈ «◊¡≈, ¿∞√ È∂ Èº√‰ «Ú⁄ ‘∆

ÌÒ≈ √Ó«fi¡≈Õ ¿∞‘ Èº√‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ «Ú⁄

√∆ «’ ◊ØÒ∆ Òº◊‰ È≈Ò Ó≈«¡≈ «◊¡≈Õ

«‹√ Â∑ª Ò∂÷ Á∂ ¡≈øÌ «Ú⁄ Áº«√¡≈

«◊¡≈ ‘À, Í»∂ √«‘øÁ ÍÃªÂ ¿∞µÂ∂ «√º÷ª Á≈

’Ï˜≈ ‘Ø «◊¡≈Õ

«‹‘Û∆ «ÁzÛ∑Â≈ «√º÷ª È∂ √«‘øÁ ¯Â«‘

’È Ò¬∆ «Ú÷≈¬∆ √∆, ¡º‹ ¿∞‘Ø «‹‘∆

«ÁzÛ∑Â≈ Á∆ ÒØÛ Í«ÂÂÍπ‰∂ ˘ ıÂÓ ’È

Ò¬∆ ‘ÀÕ «√º÷ª Á∂ ¡≥ÁÒ∆¡ª ¡Â∂

Ï≈‘Ò∆¡ª ◊πÓ«Â «ÚØË∆ Ù’Â∆¡ª «√º÷-

«Ú⁄≈Ë≈≈ ¡Â∂ «√º÷-√»Í (Úº÷∆ Í¤≈‰)

˘ ıÂÓ ’È Ò¬∆ ‹Ê∂ÏøÁ ‘Ø ’∂, «Ú¿∞∫ÂÏºË

Â∆’∂ È≈Ò √◊Ó ‘Ø¬∆¡ª Í¬∆¡ª ‘ÈÕ

«¬‘ Í≥Ê-ÁÁ∆¡ª Ò¬∆ «¬’ ◊øÌ∆ Úø◊≈

Ï‰∆¡ª Í¬∆¡ª ‘ÈÕ ¡≈˙, «¬’º·∂ ‘Ø ’∂,

Íπ≈‰∂ «√øÿª Ú◊∆ «ÁzÛ∑Â≈ È≈Ò ¿∞È∑ª Á∂

ÓÈ√»«Ï¡ª ”Â∂ Í≈‰∆ Î∂ Á∂¬∆¬∂ ¡Â∂ ¡≈Í‰∂

◊π» √≈«‘Ï≈È ¡Â∂ ◊π«√º÷ª Á∆¡ª ’Û∆¡ª

ÿ≈Òª ¡Â∂ Ù‘∆Á∆¡ª ˘ ¡‹≈¬∆∫ È≈ ‹≈‰

Á∂¬∆¬∂Õ


◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆ ¡ÁπºÂ∆ Ùı√∆¡Â

Ï‘πÂ √≈∂ ◊π‰ª Á≈ √πÓ∂Ò √∆Õ ¿∞µÈ∆Úƒ √Á∆

Á≈ ÍÃ«√ºË «¬«Â‘≈√’≈ √ºÔÁ Óπ‘øÓÁ ÒÂ∆¯

«Ò÷Á≈ ‘À «’ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹ø◊ Á∂ ÓÀÁ≈È

«Ú⁄ «¬’ ‹∂Â± ÔØË≈, Ó√ÈÁ ¿∞µÂ∂

Ù«‘ÈÙ≈‘, ◊π» »Í «Ú⁄ «◊¡≈È Á≈ Á≈Â≈

¡Â∂ ı≈Ò√∂ Á∆ √ø◊Â «Ú⁄ ¯’∆ √∆Õ ◊ºÒ

’∆, ◊π» √≈«‘Ï «Ú⁄ «¬’Ø √Ó∂∫ ¡«Ë¡≈Â«Ó’

È∂Â≈, ¿∞µ⁄ ’Ø‡∆ Á∂ √ø◊·È ’Â≈, ‹ÓªÁ»

√ÀÈ≈ È≈«¬’, ÍÃ«ÂÌ≈Ù≈Ò∆ «ÚÁÚ≈È ¡Â∂

√º⁄∂ √πË≈’ Á∂ ◊π‰ «ÚÁÓ≈È √ÈÕ Ù≈«¬Á

‘∆ ’Ø¬∆ ¡«‹‘∆ «¬È√≈È∆ ı»Ï∆ ‘ØÚ∂ ‹Ø ¿∞È∑ª

Á∆ Ùı√∆¡Â Á∂ «ÚÙ≈Ò ÿ∂∂ «Ú⁄ È≈

¡≈¿∞∫Á∆ ‘ØÚ∂Õ Â≈‘∆¿∞∫ ◊π» √≈«‘Ï Á∆

«È≈Ò∆ Ùı√∆¡Â ˘ √≈Ë» ‡∆. ¡ÀÒ.

Ú≈√Ú≈È∆ È∂ “√Âø◊∆ Íƒÿ” È≈Ò Â∞ÒÈ≈

«ÁºÂ∆ ‘ÀÕ

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆ «ÚÒº÷‰ Â∂ Ï‘π-

Íº÷∆ Ùı√∆¡Â ˘ ’ÒÓ Á∆ Ïø«ÁÙ «Ú⁄

«Ò¡≈¿∞‰≈ «¬’ ÏÛ≈ ’«·È ’øÓ ‘À, «’¿∞∫«’

‘ Ò∂÷’/’Ú∆ Á∆ ¡≈Í‰∆ «¬’ √∆Ó≈ ‘πøÁ∆

‘ÀÕ ¡ºÒ≈ Ô≈ ıª ‹Ø◊∆ Ú◊≈ ¿∞√Â≈Á

Ù≈«¬ Ú∆ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ Ï‘π-Íº÷∆

Ùı√∆¡Â ˘ «Ï¡≈È ’È Ò¬∆ ÙÏÁª Á∆

ÿ≈‡ Ó«‘√»√ ’Á≈ ‘À ¡Â∂ ¡≈Í‰∆ √ÓºÊ≈

”Â∂ Ùº’ ’Á≈ ‘Ø«¬¡≈ «Ò÷Á≈ ‘À∏

’Â≈ ’∆ √Ω◊øË ‘À, È≈È’ ’∆ ’√Ó ‘ÀÕ«‹ÂÈ∆ Ì∆ ‘Ø ◊Ø«ÏøÁ ’∆ Â≈∆¯ ÚØ‘ ’Ó ‘ÀÕ‘ ⁄øÁ Ó∂∂ ‘≈Ê Ó∂∫ Íπ Ø ’ÒÓ ‘ÀÕ√«Â◊π» ’∂ «Ò÷»ø Ú√Î ’‘ª Â≈«Ï ’Ó ‘ÀÕ

Á¡√Ò, ◊π» √≈«‘Ï Ï≈∂ «Ò÷‰ Ú≈Ò≈

Ò◊Í◊ ‘ Ò∂÷’/’Ú∆, ◊π» ‹∆ Á∆

Ùı√∆¡Â Á∂ ¿∞È∑ª Íº÷ª ˘ ‘∆ ¿∞ÿ≈ÛÁ≈ ‘À,

«‹‘Û∂ Íº÷ ¿∞√ Á∂ ÓÈ ”Â∂ ‚±øÿ≈ ÍÃÌ≈Ú ¤º‚Á∂

‘ÈÕ

¿∞∫fi Âª ◊π» √≈«‘Ï Ï‘π-Íº÷∆ Ú«‚¡≈¬∆

Á∂ Ó≈Ò’ ‘È Í ‹∂’ ¿∞È∑ª Á∆ Ùı√∆¡Â

˘ Ï‘πÂ ‘∆ √ø÷∂Í «Ú⁄ «Ï¡≈È ’È≈ ‘ØÚ∂

Âª ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ «¬’Ø

√Ó∂∫ Ï≈ÁÙ≈‘ Â∂ ÁÚ∂Ù ¡Â∂ √øÂ Â∂ «√Í≈‘∆

‘ÈÕ «¬‘ ◊ºÒ Úº÷∆ ‘À «’ «√º÷ ¡≈Í‰∂

Ó‘≈È È≈«¬’ √øÂ È≈ÒØ∫ «√Í≈‘∆ Ú‹Ø∫ ÚºË

Ó≈ÈÂ≈ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ Â≈‘∆¿∞∫, «√º÷ª Â∂ À-

«√º÷ª È∂ Ú∆ ¿∞È∑ª ˘ Ô∞ºË Á∂ ÓÀÁ≈È ˘ ‹ªÁ∂

‘∆ «⁄Â«¡≈ ‘À, ÿØÛ∂ ”Â∂ √Ú≈ ¡Â∂ ‘ºÊ

«Ú⁄ ÂÒÚ≈ ‘ÀÕ ÚÀ√∂, ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∂

’ºÁ-’≈· ˘ ’∂ÚÒ ¿∞È∑ª Á∆¡ª ‹ø◊∆

ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª Á∂ ◊˜ È≈Ò È‘ƒ Ó≈«Í¡≈ ‹≈

√’Á≈, «’¿∞∫«’ ¿∞È∑ª Á∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª

√Ï-Íº÷∆ ‘ÈÕ ““◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‘ Íº÷

ÂØ∫ «¬’ Ó‘≈È «Ú¡’Â∆ √È, «‹È∑ª È∂

«√¯ DB √≈Òª Á∂ ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ ’≈Ò

(AFFF-AG@H ¬∆:) ÁΩ≈È Úº‚∆¡ª ÓºÒª

Ó≈∆¡ªÕ ¿∞È∑ª È∂ ¿∞µÂ∆ Ì≈Â Á∆ Í»∆ Á∆

Í»∆ ÂÚ≈∆ı ‘∆ ÏÁÒ ’∂ º÷ «ÁºÂ∆Õ””

∏ıπÙÚøÂ «√øÿÕ ◊ºÒ ’∆, ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ,

√Ó∂∫ Á∆ «‘º’ ”Â∂ ’Á∂ È≈ «Ó‡‰ Ú≈Ò∆¡ª

ÍÀÛª Í≈ ◊¬∂ ‘È, «‹È∑ª ÂØ∫ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∆¡ª

È√Òª √∂Ë ÒÀ∫Á∆¡ª «‘‰◊∆¡ªÕ «¬‘Ø

’≈È ‘À «’ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Í≥‹≈Ï Á∂

«¬«Â‘≈√ Á∂ √Ì ÂØ∫ Ó‘≈È ¡Â∂ ¡≈’Ù’

«Ú¡’Â∆¡ª «Ú⁄Ø∫ ÍÃÓπº÷ Ó≥È∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

““«È√øÁ∂‘, ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆ √Ì Ô∞º◊ª

Á∂ √Ì ÂØ∫ Ó‘≈È Ì≈Â∆¡ª «Ú⁄ «◊‰Â∆¡

’∆Â∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ”” ‚≈: «¬øÁ» Ì»ÙÈ

ÏÀÈ‹∆Õ

Ï∂Ùº’ ◊π» √≈«‘Ï Ï≈∂ «Ò÷‰ Ú≈«Ò¡ª

È∂ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ Ùı√∆¡Â Á∂ Úº÷-Úº÷

Í«‘¨¡ª ”Â∂ ÌÍ» ΩÙÈ∆ Í≈¬∆ ‘À, «Î Ú∆

◊π» √≈«‘Ï Á∆ Ùı√∆¡Â Á∂ ’∞fi Í«‘¨,

‹≈‰∂-¡È‹≈‰∂, ¡‰◊ΩÒ∂ ‘∆ «‘ ◊¬∂ ‘ÈÕ

Ò∂÷’ È∂ ¡≈Í‰∂ ¡«Ë¡ÀÈ ÁΩ≈È «¬‘ ◊ºÒ

ÈØ‡ ’∆Â∆ ‘À «’ ◊π» √≈«‘Ï «¬’ Ó‘≈È

«¯Ò≈√¯, ÓÈØ«Ú«◊¡≈È∆ ¡Â∂ ÓÈØ-

«ÚÙÒ∂Ù’ Ú∆ √È (◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆

Ù÷√∆¡Â Á∂ «¬‘ Í«‘¨, Â∞√ƒ Ó∂∂ È≈Ò

√«‘ÓÂ ‘ØÚØ◊∂, ¡‰◊ΩÒ∂ ‘∆ «‘ ◊¬∂ ‘È)Õ

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á≈ ‹∆ÚÈ Ô∞º◊-ÍÒ‡≈¿±

ÿ‡È≈Úª Á∆ ’‘≈‰∆ ‘ÀÕ Â∞√ƒ Ú∂÷Ø◊∂ «’ ‘

Ó‘ºÂÚÍ»È ÿ‡È≈ Á∂ «Íº¤∂ ◊π» √≈«‘Ï Á∆

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi ‹ª ’Ø¬∆ ‚±øÿ≈ ¯Ò√¯≈

’øÓ ’Á≈ È˜ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘À (ÏÙÂ∂ Â∞‘≈‚∂

’ØÒ Ú∂÷‰ Ú≈Ò∆ ¡º÷ ‘ØÚ∂)Õ ◊π» √≈«‘Ï Á∆

«¯Ò≈√¯∆, ‹ØÙ Á∂ È≈Ò ‘ØÙ ÂØ∫ ’øÓ ÒÀ‰ Á∆

◊ºÒ ’Á∆ ‘ÀÕ «Ó√≈Ò Ú‹Ø∫, ◊π» √≈«‘Ï È∂

¡≈Í‰∂ √øÿÙÓ¬∆ ‹∆ÚÈ Á∂ ¡≈øÌ’

‚≈: ‘⁄øÁ «√øÿ √«‘øÁ∆*

«√º÷ ¯Ò√ ∂ ˘ ¡≥ÂÓ ¤±‘ª Á∂‰ Ú≈Ò∂ ≈Ù‡ «ÍÂ≈ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ

*Ó’≈È Èß, BHEH, Ú≈‚ Èß. I, √«‘øÁ-

AD@D@F (Í≥‹≈Ï) ÓØÏ≈: IBAGH-DEHAB

ÍÛ≈¡ ÁΩ≈È ¡≈Í‰∂-¡≈Í , Ú≈‘ Ò◊Á∆,

Í‘≈Û∆ ≈«‹¡ª È≈Ò ¤Ø‡∂-ÓØ‡∂ fi◊«Û¡ª

«Ú⁄ ¿∞Òfi‰ ÂØ∫ Ï⁄≈¬∆ º«÷¡≈, «’¿∞∫«’

¿∞‘ ¡«‹‘∂ fi◊«Û¡ª «Ú⁄ ¡≈Í‰∆ √À«È’

Ù’Â∆ ˘ ’Ó Ø È‘ƒ √È ’È≈ ⁄≈‘πøÁ∂,

ÏÒ«’ ’∞fi Ú«∑¡ª Âº’ Úº‚∂ ÍÀÓ≈È∂ ”Â∂

Óπ Òª «ÚπºË √À«È’ «Â¡≈∆¡ª ’È≈

⁄≈‘πøÁ∂ √ÈÕ √Ø, Ú’Â Á∆ È˜≈’Â «Ë¡≈È

«Ú⁄ º÷«Á¡ª, ◊π» √≈«‘Ï ¡≈Í‰∂ Í«Ú≈

Â∂ √À«È’ª √«‘Â È≈‘È «¡≈√Â Á∂ «¬Ò≈’∂

«Ú⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂ ¡Â∂ Í≈¿∞∫‡≈ √≈«‘Ï ˘

¡≈Í‰∆¡ª √◊Ó∆¡ª Á≈ ’∂∫Á

Ï‰≈«¬¡≈Õ «¬ºÊ∂ «‘ø«Á¡ª ‘∆, √øÈ AFHH

¬∆: «Ú⁄ Ìø◊≈‰∆ Á∆ ‹ø◊ ÒÛ∆ ¡Â∂ Í‘≈Û∆

≈«‹¡ª ˘ «Ù’√Â «ÁºÂ∆Õ «¬√ Â∑ª ‹ØÙ Â∂

‘ØÙ Á≈ √øÂ∞ÒÈ ’≈«¬Ó º÷«Á¡ª, ◊π» √≈«‘Ï

È∂ ’∂ÚÒ BB Ú«∑¡ª Á∆ ¿∞Ó «Ú⁄ Í‘≈Û∆

≈«‹¡ª ˘ Òº’ ÂØÛÚƒ ‘≈ «ÁºÂ∆Õ Ìø◊≈‰∆

Á∆ «‹ºÂ ÂØ∫ Ï≈¡Á ◊π» √≈«‘Ï È∂ ÓπÛ

¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï ˘ ¡≈Í‰∆¡ª √◊Ó∆¡ª

Á≈ Óπº÷ ’∂∫Á Ï‰≈ «Ò¡≈ ¡Â∂ ÓΩ’∂ ÂØ∫ Ò≈Ì

¿∞·≈¿∞∫«Á¡ª, ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï («‹√ Á≈ Èª

¿∞ÁØ∫ Ó≈÷ØÚ≈Ò √∆) «Ú÷∂ ¡ÈßÁ◊Û∑, ’∂√◊Û∑,

ÒØ‘◊Û∑, ¯Â«‘◊Û∑ ¡Â∂ ‘ØÒ◊Û∑ È≈Ó∆ Í≥‹

«’«Ò∑¡ª Á∆ ¿∞√≈∆ ’Ú≈¬∆Õ ◊π» √≈«‘Ï

¬∂È∆ Â∆÷‰ ÏπºË∆ Á∂ Ó≈Ò’ √È «’ ¿∞È∑ª È∂

‘ºÊ ¡≈¬∂ «’√∂ Ú∆ ¡Ú√ ˘ ’Á∂ ¡‹≈¬∆∫

È‘ƒ ◊Ú≈«¬¡≈Õ

◊π» √≈«‘Ï È∂ ‹∆ÚÈ Ì ‹ØÙ Á∂ È≈Ò

‘ØÙ ÂØ∫ ’øÓ ÒÀ‰ Á∂ ÎÒ√ ∂ ”Â∂ ‚‡ ’∂ Í«‘≈

«ÁºÂ≈ ¡Â∂ Ù≈ÈÁ≈ ÈÂ∆‹∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈¬∂Õ

ÈØ‡ ’Ø! ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÒÛ∆ ¡≈ı∆

‹ø◊ (Óπ’Â√ Á∆ ‹ø◊) ÂØ∫ Ï≈¡Á ◊π»

√≈«‘Ï È∂ ‘ØÙ ˘ ‹ØÙ ¿∞µÂ∂ Ì≈» º÷«Á¡ª,

«√º÷ Ù’Â∆ ˘ ÈÙ‡ ‘Ø‰ ÂØ∫ Ï⁄≈ «Ò¡≈ ¡Â∂

«¬√∂ ÁΩ≈È «√º÷ª ˘ Óπ Òª È≈Ò ‡º’ ÒÀ‰

Ò¬∆ Ó≈È«√’ Â∂ ‹Ê∂ÏøÁ’ ÂΩ ”Â∂ «Â¡≈

’Á∂ ‘∂Õ «Î, «√º÷ Í≥Ê Á∆ «‘È∞Ó≈¬∆

’È Ò¬∆ ÏÛ∂ È≈‡’∆ „ø◊ È≈Ò Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈

«√øÿ Ï‘≈Á Á∆ ⁄Ø‰ ’∆Â∆ ¡Â∂ Óπ Òª

È≈Ò √≈‘Ó«‰˙∫ ‡º’ ÒÀ‰ Ò¬∆ Í≥‹≈Ï ÚºÒ

Ì∂«‹¡≈Õ ’Ó≈Ò Á∆ ◊ºÒ Âª «¬‘ ‘À «’ ◊π»

√≈«‘Ï È∂ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ˘ ¿∞√ √Ó∂∫

ÓÀÁ≈È «Ú⁄ ¿∞Â≈«¡≈ ‹ÁØ∫ “ÒØ‘≈ ◊Ó” √∆


¡Â∂ ÏøÁ≈ «√øÿ Á∆ “«¬’Ø √º‡” È∂ Óπ Ò

‘’±ÓÂ Á∆¡ª È∆‘ª «‘Ò≈ ’∂ º÷ «ÁºÂ∆¡ªÕ

«¬√ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’

Â∂ ‹ø◊∆ ‹»fi Á≈ «√÷ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ

ÚÀ√∂, ‹∂ ◊‘π È≈Ò Ú∂«÷¡≈ ‹≈Ú∂ Âª ◊π»

√≈«‘Ï Á∆ ‘ ‹ø◊∆ √◊Ó∆, ¿∞È∑ª Á∆

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ Â∂ ‹ø◊∆ √»fi Á∆ Ó≥»‘ ÏØÒÁ∆

Â√Ú∆ Í∂Ù ’Á∆ ‘ÀÕ ¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï

Ú◊∂ „ºπ’Ú∂∫ √Ê≈È ˘ ¡≈Í‰∆¡ª Óπº÷

√◊Ó∆¡ª Á≈ ’∂∫Á Ï‰≈¿∞‰≈, ¿∞È∑ª Á∆

‹ø◊∆ √»fi ÚºÒ √ø’∂Â ’Á≈ ‘ÀÕ «Î,

¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï Á≈ «’Ò∑≈ ¤º‚‰ ¿∞ÍøÂ,

«Íº¤≈ ’ ‘∆ «‡º‚∆ ÁÒ Óπ Ò Ω‹ ·ºÒ∑‰

Ò¬∆ ÂºÂ-ÌÛºÂ «Ú⁄ ¿∞µ⁄∆ Êª ”Â∂ √«ÊÂ

«¬’ ’º⁄∆ ‘Ú∂Ò∆ (⁄Ó’Ω Á∆ ◊Û∑∆) «Ú⁄

ÓØ⁄∂ √øÌ≈Ò ÒÀ‰≈ ¡Â∂ ÁπÙÓ‰ Á∂ Ì∆Û∂ ÿ∂∂

˘ ⁄∆ ’∂ ÙÍº‡ «È’Ò ‹≈‰≈, ¿∞È∑ª Á∆ Ω‹∆

√»fi Á∆ «¬’ Ï‘πÂ ‘∆ Ù≈ÈÁ≈ «Ó√≈Ò Í∂Ù

’Á≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «¬‘ Ú∆ √ÍºÙ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈

‘À «’ ◊π» √≈«‘Ï ÓÈ√»Ï≈ÏøÁ∆ ’È «Ú⁄

’Ó≈Ò Á∆ Óπ‘≈Â º÷Á∂ √ÈÕ

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‚±øÿ∆ √Ø⁄-«Ú⁄≈ ÂØ∫

Ï≈¡Á ‘∆ «’√∂ ’øÓ ˘ ‘ºÊ Í≈¿∞∫Á∂ √È ¡Â∂

¿∞È∑ª Á≈ È˜∆¡≈ «¬’ÁÓ «Ú«◊¡≈È’ √∆Õ

¿∞È∑ª Á∆ «Ú«◊¡≈È’/ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi

˘ Á√≈¿∞∫Á∆¡ª ’∞fi «¬’ «Ó√≈Òª Â∞‘≈‚∆

È˜ ’ «‘≈ ‘ª :

Ì≈Â Á∂ «¬«Â‘≈√ «Ú⁄ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ

⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Á∂ ¡ÚÂ≈ Ó≥È∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ◊π»

√≈«‘Ï È∂ ¡≈Í‰∂ «√º÷ª ˘ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Á≈

È≈¡≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ “«È√⁄À ’ ¡≈ÍÈ∆ ‹∆Â

’Ø∫®”” Á≈ √Ï’ ’ø· ’Ú≈«¬¡≈, «’¿∞∫«’

““√ÚÀ ÌØ√∂ È≈Ò ‘∆ ’Ø¬∆ ’øÓ È∂Í∂ ⁄Û∑Á≈

‘ÀÕ”” («Ú«‹Ò)Õ √Ø, «ÒÂ≈Û∆ ¡Â∂ √≈‘-√Â

◊π¡≈ ⁄πº’∆ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Á≈

È≈¡≈ Á∂‰≈ √Ó∂∫ Á∆ Ó≥◊ √∆, «’¿∞∫«’

„«‘øÁ∆ ’Ò≈ ”⁄ ‹≈ ‘∆ ’ΩÓ ÂØ∫ «’√∂ ·Ø√

ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∆ ¡≈√ È‘ƒ √∆ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆Õ

Á»‹≈, ‘≈Ò≈Â ¡Â∂ ÓΩ’∂ ¡È∞√≈ ◊π» √≈«‘Ï

È∂ «√º÷ √Ó≈‹ Ò¬∆ ’∞fi ÈÚ∂∫ «√ËªÂ ÿÛ∂

¡Â∂ ¿∞È∑ª ”Â∂ ¡ÓÒ ’È≈ Ú∆ «√÷≈«¬¡≈Õ

«¬È∑ª «√ËªÂª, ‹Ø Ï≈¡Á «Ú⁄ Ú≈«¬Âª Á≈

»Í Ë≈È ’ ◊¬∂, Á∆ √πøÁ Ó≈Ò≈ «Ú⁄

“¡Á≈√≈ √ØË‰” Á≈ ’∆ÓÂ∆ Ó‰’≈ «ÚÙ∂Ù

Ó‘ºÂÚ º÷Á≈ ‘ÀÕ (¿∞∫fi ¡’≈Ò Íπ÷ ¡º◊∂

ÏøÁÈ≈ ’È ‹ª ¡Á≈√ ’È Á∆ ∆Â «√º÷

‹◊Â «Ú⁄ ˙È∆ ‘∆ Íπ≈‰∆ ‘À «‹øÈ≈ «√º÷

ËÓ, Í “¡Á≈√≈ √ØË‰” Á∆ ÍøÍ≈ «¬√

È≈ÒØ∫ ¯’ Ú≈Ò∆ ‘À ¡Â∂ √‘∆ Ó≈¡«È¡ª

«Ú⁄ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á∂ √Ó∂∫ ‘Ø∫Á «Ú⁄

¡≈¬∆Õ)

“¡Á≈√≈ √ØË‰” Á∆ «√º÷∆ Ú≈«¬Â,

«Ú«◊¡≈È’ √Ø⁄ ”Â∂ ¡≈Ë≈«Â ‘ÀÕ Â∞√ƒ

Íπº¤Ø◊∂, «’Ú∂∫? «¬√ ÂºÊ ˘ ¡√Á≈ „ø◊

È≈Ò √Ófi‰ Ò¬∆ ◊ºÒ ˘ ÊØÛ∑≈ ÿπÓ≈ ’∂

«Ò¡≈¿∞‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ Áπ«ÏË≈ Â∂ Áπ«⁄ºÂ∆ «Ú⁄

Î«√¡≈ «Ú¡’Â∆ ¡≈Í‰∆ Ó≥«˜Ò ”Â∂ È‘ƒ

Í‘πø⁄ √’Á≈, ‹ÁØ∫ «’ À√Ò≈ ÒÀ ’∂ «ÁzÛ∑Â≈

È≈Ò ¡≈Í‰∂ «ÈÙ≈È∂ ÚºÒ ÚË‰ Ú≈Ò≈

«Ú¡’Â∆ √«‘‹∂ ‘∆ √¯ÒÂ≈ ÍÃ≈ÍÂ ’

ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «¬√ √øÏøË «Ú⁄ ◊πÏıÙ «√øÿ

ÍÃ∆ÂÒÛ∆ Á∂ «¬‘ ÙÏÁ «’øÈ∂ Ì≈ÚÍ»Â

‘È∏““’Ø¬∆ ÓπÙ«’Ò ¬∂‚∆ ÓπÙ«’Ò È‘ƒ

‘πøÁ∆, ‹∂‚∆ Áπ«⁄ºÂ∆Õ ÿÏ≈‘‡ Ú∆ √≈∆

Áπ«⁄ºÂ∆ «Ú⁄ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ”” Áπ«⁄ºÂ∆ «Ú⁄ Í¬∂

«Ú¡’Â∆ Á∆¡ª √Óº«√¡≈Úª, À√Ò∂ ÷π‰Ø∫

«‹¿∞∫ Á∆¡ª «Â¿∞∫ Í¬∆¡ª «‘øÁ∆¡ª ‘ÈÕ

√Ø, ““Úº‚≈ Áπ÷∆¡≈ ¿∞‘ ‘À, ‹Ø √Ò≈‘ƒ ÍÀ

‹≈Ú∂Õ””∏’≈Ò≈¬∆ÒÕ √Ã∆ «¥ÙÈ ‹∆ Á≈ «¬‘

ÍÃÚ⁄È ∏““√ø√∂ «Ú⁄ ‚∞ºÏ∂ ¡≈ÁÓ∆ Á≈ «ÚÈ≈Ù

¡ÚºÙ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ””∏ÍºÊ ”Â∂ Ò’∆ «÷º⁄Á≈

‘Ø«¬¡≈ √≈‚≈ Ó≈◊ ÁÙÈ ’Á≈ ‘ÀÕ ◊π»

◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ˘ «¬√ ◊ºÒ Á≈ «◊¡≈È √∆ «’

““‚≈Úª‚ØÒ ÓÈ ’∂ÚÒ È∆⁄ √øÍÂ∆ ‘ÀÕ””

(Ô±∆Í∆‚‡∆˜) √Ø, ◊π» √≈«‘Ï È∂ Áπ«ÏË≈ Â∂

Áπ«⁄ºÂ∆ ıÂÓ ’È Ò¬∆ “¡Á≈√≈ √ØË‰”

Á∆ ⁄ÓÂ’≈∆ «√º÷∆ Ú≈«¬Â ÍÃ⁄ºÒÂ ’∆Â∆Õ

¡≈˙! «¬√ Ú≈«¬Â Á∆ Ïπº’Ò «Ú⁄ ’øÓ

’ ‘∂ ¯Ò√ ∂ ˘ ÊØÛ∑≈ ‘Ø È∂«Û˙∫ Ú∂÷‰

Â∂ √Ófi‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆¬∂Õ ◊ºÒ «¬‘ ‘À «’

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ, ¡√øÌÚ √øÌÚ Ï‰≈¿∞‰≈

⁄≈‘πøÁ∂ √È, Ô≈È∆ √Ú≈ Òº÷ È≈Ò «¬’ ˘

«ÌÛ≈¿∞‰≈ ⁄≈‘πøÁ∂ √È ¡Â∂ ““«⁄Û∆˙∫ √∂ ÓÀ∫

Ï≈‹ Â∞Û≈¿±∫® ÂÏ∆ ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ È≈Ó

’‘≈¿±∫®”” ˘ ¡ÓÒ∆ ‹≈Ó≈ Í«‘È≈¿∞‰≈

⁄≈‘πøÁ∂ √ÈÕ «¬√ √Ì ’≈√∂ Ò¬∆ «’√∂

⁄ÓÂ’≈∆ „ø◊ Á∆ ÒØÛ √∆Õ ¡Á≈√≈ √ØË‰

Á≈ «√ËªÂ, ’√Úº‡∆ ”Â∂ ÷≈ ¿∞ÂÁ≈ È˜

¡≈«¬¡≈Õ √Ø ◊π», √≈«‘Ï È∂ «¬√ «√ËªÂ ”Â∂

¡≈Í‰∆ ÓØ‘ Ò◊≈ «ÁºÂ∆, Ô≈È∆ «¬√ «√º÷

«‘Â ÓÔ≈Á≈ Á≈ «¬’ ¡≥◊ Ï‰≈ «ÁºÂ≈

¡Â∂ “¡Á≈√≈ √ØË ’∂” Ìº‹‰ ˘ «√º÷∆

Ú≈«¬Âª Á∂ «ÚπºË ’≈ «ÁºÂ≈Õ (Â∞‘≈˘

Ù≈«¬Á ÍÂ≈ ‘ØÚ∂◊≈ «’ Ó≈√‡ Â≈≈ «√øÿ

Ú◊∂ Ó≥È∂-ÍÃÓ≥È∂ «√º÷ È∂Â≈ Ú∆ «¬√ «‘Â

ÓÔ≈Á≈ Á∆ ¿∞¶ÿ‰≈ ’È ÏÁÒ∂ √Ã∆

¡’≈Ò ÂıÂ ÚÒØ∫ ÂÈ÷≈‘∆¡≈ ’≈ «ÁºÂ≈

«◊¡≈ √∆Õ)

◊ºÒ ˘ √Ó∂‡«Á¡ª, Áπ«ÏË≈ Â∂ Áπ«⁄ºÂ∆

√ÚÀ-«ÚÙÚ≈√ Á∆ ÿ≈‡ ÂØ∫ ¿∞Í‹Á∆ ‘ÀÕ

“¡Á≈√≈ √ØË‰” Á∆ ÍøÍ≈, √ÚÀ-«ÚÙÚ≈√

Â∂ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Á∆ ÍÃÂ∆’ ‘ÀÕ ◊ºÒ ’∆, «¬√

Á∆ Í≈Ò‰≈ ’È È≈Ò Áπ«⁄ºÂ∆ Óπº’ ‹ªÁ∆

‘À ¡Â∂ À√Ò≈ ÒÀ ’∂ «ÁzÛ∑Â≈ È≈Ò Ó≥«˜Ò ÚºÒ

ÚË‰ È≈Ò ’≈ÓÔ≈Ï∆ ÍÀ ⁄πøÓÁ∆ ‘ÀÕ «¬√

Â∑ª «¬‘ ⁄ÓÂ’≈∆ Ú≈«¬Â, Í≈Ò‰≈ ’È

Ú≈Ò∂ «√º÷ ˘ Áπ«ÏË≈ ÂØ∫ Á∞«⁄ºÂ∆ Á∆ ÁÒÁÒ

”⁄Ø∫ ’º„ ’∂, «ÁzÛ∑Â≈ Â∂ «√Á’«ÁÒ∆ È≈Ò

«ÈÙ≈È∂ ÚºÒ ÚË‰ Ò¬∆ ÍÃ∂«Â ’Á∆ ‘ÀÕ

«¬«Â‘≈√ ◊Ú≈‘ ‘À «’ «¬‘ ∆Â, «√º÷ª Ò¬∆

Ù’Â∆ Á≈ «¬’ √ØÓ≈ ‘Ø «ÈÏÛ∆Õ «√º÷ª È∂ «¬√

ÂØ∫ ÏÒ Íz≈ÍÂ ’’∂ ¡È∂’ª ¡‹ØÛ Â∂

¡√≈Ú∆¡ª ‹ø◊ª ÒÛ∆¡ª ¡Â∂ «‹ºÂª ÍÃ≈ÍÂ

’∆Â∆¡ªÕ ¡’≈Ò∆ Î»Ò≈ «√øÿ ÚÒØ∫ ¡Á≈√≈

√ØË ’∂ ‹ø◊ Ò¬∆ ’±⁄ ’È ¿∞ÍøÂ, Ó‘≈≈‹≈

‰‹∆Â «√øÿ ÚÒØ∫ «ÈÓÂ≈ √«‘Â Ï∂ÈÂ∆

’È ”Â∂ Ú∆ «Í¤ª‘ È≈ ‘‡‰ ¡Â∂ Í·≈‰ª

«ÚπºË «¬’ ¡‹ØÛ ‹ø◊ «Ú⁄ «‹ºÂ ÍÃ≈ÍÂ

’È Á∆ Ï‘π-⁄«⁄Â ÿ‡È≈, «¬«Â‘≈√ Á∂

Í≥«È¡ª ”Â∂ √πÈ«‘∆ ¡º÷ª «Ú⁄ Á‹ ‘ÀÕ

÷À!

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi

¡Â∂ Á»¡≥Á∂Ù∆ ˘ Á√≈¿∞∫Á∆¡ª ’¬∆ ‘Ø

«Ó√≈Òª «ÁºÂ∆¡ª ‹≈ √’Á∆¡ª ‘È, Í

«¬ºÊ∂, Êª Á∆ ÊπÛ∑ ’≈È, «¬È∑ª √≈∆¡ª Á≈

«˜’ ’È≈ √øÌÚ È‘ƒ ‘ÀÕ √Ø, Ò∂÷’ È∂

Â∞‘≈‚∂ È≈Ò «¬’ ¡«‹‘∆ ⁄Ø‰Úƒ «Ó√≈Ò

√ªfi∆ ’È Á≈ ÓÈ Ï‰≈«¬¡≈ ‘À, ‹Ø “‘≈Ê∆

Á∆ ÍÀÛ «Ú⁄ √≈∆¡ª ÍÀÛª ¡≈ ‹≈‰” Á∆

‘À√∆¡Â º÷Á∆ ‘ÀÕ

«¬«Â‘≈√ Áº√Á≈ ‘À «’ AFIF-AFII

¬∆: ÁΩ≈È ◊π» √≈«‘Ï ˘ È≈ Óπ Òª ¡Â∂ È≈

‘∆ Í‘≈Û∆ ≈«‹¡ª ÂØ∫ ’Ø¬∆ ıÂ≈ «‘≈Õ √Ø,

«¬√ ¡√∂ ÁΩ≈È ¿∞È∑ª È∂ ¡≈Í‰∆ √»fiÏ»fi Â∂

Ù’Â∆ ˘ Í»È »Í «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ Á∂

¡√Ò∆ ¿∞Á∂Ù Á∆ Í»Â∆ ÚºÒ ÓØ«Û¡≈Õ

◊π» √≈«‘Ï Á∂ ‹∆ÚÈ Á≈ Óπº÷ ÓÈØÊ «¬‘

√∆ «’ ÒØ’ª ˘ πÒÓ ¡Â∂ ÏÁ∆ Á∂ «ıÒ≈¯

Óπ’≈ÏÒ≈ ’È Á∂ √ÓºÊ Ï‰≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂

¡Â∂ √Óª ¡≈¿∞‰ ”Â∂ «¬È’Ò≈Ï Á≈ fiø‚≈

Ïπ¶Á ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√ Ó’√Á Á∆ Í»Â∆

Ò¬∆ «¬’ ¡«‹‘∆ «√ÒºÊ ’ΩÓ Á≈ «ÈÓ≈‰

’È Á∆ ÒØÛ √∆, ‹Ø Óπ Ò ‘’±ÓÂ ˘

√≈‘Ó«‰˙∫ ÒÒ’≈ √’∂ Í «¬’

Ù’Â∆Ù≈Ò∆ ‘’±ÓÂ «ÚπºË «¬È’Ò≈Ï Á≈

(Ï≈’∆ Í≥È≈ AH ”Â∂)


«Ú«◊¡≈È Á∂ ÁØ «‘º√∂ Ó≥È∂ ‹ªÁ∂

‘È∏Óπ„Ò≈ ‹ª Ï∂«√’ «Ú«◊¡≈È (BasicScience) ¡Â∂ ÚÂØ∫ ‹ª ¡ÍÒ≈¬∆‚

«Ú«◊¡≈È (Applied Science) Õ Ï∂«√’

«Ú«◊¡≈È ¡À√∆¡ª ÷Ø‹ª ’Á≈ ‘À ‹Ø Ù≈«¬Á

√≈‚∂ Ø ≈È≈ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ Á» Âº’ ‘∆

√øÏø«ËÂ ‘πøÁ∆¡ª ‘È Í ¡ÍÒ≈¬∆‚

«Ú«◊¡≈È ¡À√≈ «Ú«◊¡≈È ‘À ‹Ø Ï∂«√’

«Ú«◊¡≈È Á∆¡ª ÷Ø‹ª ÂØ∫ ¡À√∆¡ª ⁄∆˜ª

Ï‰≈¿∞∫Á≈ ‘À ‹Ø √≈‚∂ ‹∆ÚÈ ˘ √π÷≈Ò≈

Ï‰≈¿∞∫Á∆¡ª ‘πøÁ∆¡ª ‘ÈÕ

«¬øfi «¬«Â‘≈√ Á∂ Ú∆ ÁØ «‘º√∂ Ó≥È∂ ‹≈

√’Á∂ ‘È∏Ï∂«√’ «¬«Â‘≈√ (BasicHistory) ¡Â∂ ¡ÍÒ≈¬∆‚ «¬«Â‘≈√

(Applied History) Õ

Ï∂«√’ «¬«Â‘≈√ «Ú⁄ ¡√ƒ ’∂ÚÒ

ÿ‡È≈Úª Ï≈∂ ⁄⁄≈ ’Á∂ ‘ªÕ ¿∞È∑ª Á∂

Í≈Â, √Óª, ÿ‡È≈¥Ó ¡≈«Á ‘∆ Óπº÷ «ÏøÁ»

‘πøÁ∂ ‘È, Í ¡ÍÒ≈¬∆‚ «¬«Â‘≈√ «Ú⁄

¡√ƒ ÿ‡È≈Úª ÂØ∫ ÍÃ∂‰≈Úª ÒÀ‰ Á∆ ◊ºÒ

’Á∂ ‘ªÕ ÿ‡È≈ Á≈ √Óª, Í≈Â ¡Â∂

ÿ‡È≈¥Ó ”Â∂ Ï«‘√ ’È È≈ÒØ∫ ¿∞√ ÂØ∫

«ÓÒÁ∆¡ª «√º«÷¡≈Úª √≈‚≈ ’∂∫Á ‘πøÁ∆¡ª

‘ÈÕ «¬‘ «√º«÷¡≈Úª ¡º‹ √≈‚∂ ‹∆ÚÈ ˘

√Á-√Á≈ ıπÙ∆¡ª ÷∂Û∂ Â∂ ¡Ê ÌÍ» Ï‰≈

√’Á∆¡ª ‘ÈÕ «¬øfi ¡√ƒ ’«‘ √’Á∂ ‘ª ◊π»

«¬«Â‘≈√ ÍÛ∑È-√π‰È Á∂ ÁØ „ø◊ ‘È :

A. ÿ‡È≈Úª Á∆ ‹≈‰’≈∆ ÒÀ‰∆Õ

«¬«Â‘≈√’ «Á‘≈Û∂, √øÈ ¡≈«Á ÍÂ≈ ’È∂Õ

«’√ Á≈ «’√ È≈Ò ’∆ «ÙÂ≈ √∆? «’√-«’√

È∂ ’∆-’∆ ’∆Â≈? «¬√ ˘ ’∂ÚÒ ‹≈‰’≈∆

(Information) «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ¡º‹ √≈‚≈

Ï‘πÂ≈ √≈«‘Â ’∂ÚÒ ‹≈‰’≈∆¡ª

(Information) ‘∆ Á∂ «‘≈ ‘ÀÕ

B. ÿ‡È≈Úª ÂØ∫ √∂Ë ÒÀ‰∆, ÍÃ∂‰≈ ÒÀ‰∆,

◊π» √≈«‘Ï Á∆ ‹∆ÚÈ «√º«÷¡≈ ÂØ∫ ¡º‹ ¡√ƒ

¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ «’Ú∂∫ √πË≈ √’Á∂ ‘ª? ◊π»

’≈Ò Á∆¡ª ÿ‡È≈Úª ÂØ∫ √Ï ’≈Ò∆, √Ï

√Ó∂∫ Ò¬∆ √º⁄∂ «√ËªÂ ÒºÌ‰∂ ¡Â∂ È≈Ò ◊π»

”Â∂ ÌØ√≈ ‘Ø «ÁzÛ∑ ’È≈Õ «¬√ ÍÃ∂‰≈Ó¬∆

(Inspirational) Â∂ ¡ÈßÁ Ó¬∆

(devotional) „ø◊ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ

«¬«Â‘≈√ ÍÛ∑È Á∂ B „ø◊(¿) Óπ„Ò≈ «¬«Â‘≈√ : √øÈ, «ÓÂ∆¡ª, Ê≈Úª,

(Basic History) «ÙÂ∂Á≈∆¡ª,

ÿ‡È≈Úª ‘∆ Ô≈Á

’È∆¡ªÕ

(¡) ÚÂØ∫ «¬«Â‘≈√ : Ú≈Í∆¡ª ÿ‡È≈Úª

(Applied History) ÂØ∫ √∂Ë ÒÀ ’∂ ¡≈Í‰∂

ÚÂÓ≈È Â∂ Ì«Úº÷

˘ √π÷≈Ò≈ Â∂ √¯Ò

Ï‰≈¿∞‰≈Õ

¡≈˙! Á√Ú∂∫ «ÍÂ≈ √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ‹∆ÚÈ ÂØ∫ ’∞fi ÍÃ∂‰≈Úª

√ªfi∆¡ª ’∆¬∂ :

¤Ø‡∆ ¿∞Ó∂ Óπ√∆ÏÂªÿ‡È≈ : Ï≈Ò’ ◊Ø«ÏøÁ ≈¬∂ Á∆ ¿∞Ó

’∂ÚÒ I √≈Ò Á∆ √∆ ‹Á «ÍÂ≈ √Ã∆ ◊π» Â∂◊

Ï‘≈Á ‹∆ Á∆ Ù‘∆Á∆ ‘Ø¬∆Õ

ÍÃ∂‰≈ : ¬∂È∆ ¤Ø‡∆ ¿∞Ó∂ «√ ÂØ∫ Ï≈Í Á≈

√≈«¬¡≈ ¿∞· ‹≈‰≈, Í «Î Ú∆ ¡≈Í‰∂ «ÓºÊ∂

«ÈÙ≈È∂ ÚºÒ ’≈‹Ù∆Ò «‘‰≈Õ Í≈ÂÙ≈‘ Á≈

‹∆ÚÈ √≈˘ ÍÃ∂‰≈ ’Á≈ ‘À «’ ‹∂’ √≈‚∂

Í«Ú≈ «Ú⁄ ¡À√∆ ◊ºÒ Ï‰ ¡≈Ú∂ «’

Ú≈«‘◊π» Á∂ ‘π’Ó «Ú⁄ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ Á≈

√≈«¬¡≈ È≈ ‘∂ Âª Ú∆ ¡√ƒ «’√∂ Í≈√Ø∫

‘ÓÁÁ∆ Á∆ ¡≈√ º÷‰ Á∆ Ï‹≈¬∂, ¡≈Í‰∂

ÍÀª ”Â∂ ÷Û∑∂ ‘Ø¬∆¬∂Õ ’∞‡øÏ ¡Â∂ Í«Ú≈ Á∂

ÓØ‘ È≈ÒØ∫ ‹∆ÚÈ ¡≈ÁÙ Â∂ √ÏºÂ Á≈ ÌÒ≈

ÚË∂∂ ˜»∆ ‘ÀÕ

√Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á≈ ‹∆ÚÈ √≈‚∂

Ò¬∆ ¡À√≈ ÍÃ∂‰≈-√ÃØÂ ‘À «’ ’Ø¬∆ Ú∆ «√º÷

’Á∂ Ú∆ «È≈Ù≈ «Ú⁄ È‘ƒ ¡≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ

¡≈Í Á≈ √Óπº⁄≈ ‹∆ÚÈ √øÿÙÓ¬∆ «‘≈Õ

ÓÈ∞º÷Â≈ È≈Ò ÍÃ∂Óÿ‡È≈ : «√º÷ª È∂ Ì≈¬∆ ÿÈ¬∆¡≈ ‹∆ Á∆

«Ù’≈«¬Â ’∆Â∆ «’ ¿∞‘ ÁπÙÓ‰ª ˘ Í≈‰∆

«ÍÒ≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ ¿∞√ ˘ Â≈ÛÈ≈ ’Ø, Í

Í≈ÂÙ≈‘ È∂ Ì≈¬∆ ÿÈ¬∆¡≈ ‹∆ ˘ ÓºÒ∑Ó Á∆

‚ºÏ∆ Ú∆ «ÁºÂ∆ «’ ¿∞‘ ˜ıÓ∆¡ª Á∂ Îº‡ª Á≈

Ú∆ «¬Ò≈‹ ’ÈÕ

ÍÃ∂‰≈ : ◊π» √≈«‘Ï Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄

Ú≈Í∆ «¬‘ ÿ‡È≈ √≈‚∂ Ò¬∆ √ÍºÙ‡ ÍÃ∂‰≈

‘À «’ «√º÷ ’Á∂ Ú∆ «’√∂ È≈Ò È¯Â ‹ª

ÚÀ È≈ ’∂Õ «’√∂ ˘ ¿∞√ Á∂ ËÓ ’≈È

È∆Úª ‹≈‰È≈ ‹ª ¿∞√ ÍÃÂ∆ ◊πº√≈ º÷‰≈, ¿∞√

˘ «Îº’∂ ÏØÒ ÏØÒ‰∂Õ «¬‘ «√º÷∆ Á≈ ≈‘ È‘ƒÕ

«√º÷ Âª ‘∂’ ÓÈ∞º÷ «Ú⁄ ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ‹ØÂ

Ú∂÷∂Õ Í ‘À «¬‘ Ï‘πÂ ¡Ω÷≈Õ

¡º‹ Í≥‹≈Ï «Ú⁄ Ï‘πÂ √≈∂ ÍÃÚ≈√∆

Ó˜Á» ¡≈ Ú√∂ ‘ÈÕ «√º÷ ¿∞È∑ª È≈Ò «¬√

’’∂ È¯Â È≈ ’∂ «’ Á»‹∂ ≈‹ ÂØ∫ ¡≈¬∂

‹ª ◊∆Ï ‘È, √◊Ø∫ ’Ò◊∆Ë Á∂ «√º÷ ¿∞È∑ª

È≈Ò Ú∆ ÍÃ∂Ó ’È Â∂ ¿∞È∑ª «√º÷∆ ø◊ „ø◊

«Ú⁄ «Ò¡≈¿∞‰Õ

‘ª, ÍÃÚ≈√∆¡ª ≈‘ƒ Í≥‹≈Ï «Ú⁄

«Ú◊ÛÁ≈ √«Ì¡≈⁄≈ Ø’‰ Ò¬∆ ¡√ƒ »

ÔÂÈÙ∆Ò ‘Ø¬∆¬∂Õ ÂøÏ≈’±-◊π‡÷≈ ¡Â∂ ‘Ø

È«Ù¡ª Á∂ ÍÃ⁄ÒÈ ˘ Ø’∆¬∂Õ ¡≈Í «’Â

’È Á∆ ¡≈ÁÂ Í≈¬∆¬∂, È≈ «’ «Ú‘Ò∂ ‘∆¬∂

¡Â∂ √≈∂ ’øÓª Ò¬∆ ÍÃÚ≈√∆ Ó˜Á»ª ¿∞µÂ∂

«ÈÌ ‘Ø ‹≈¬∆¬∂Õ

«Á÷≈Ú≈ È‘ƒ∏√º⁄ Â∂ ’∂ÚÒ √º⁄ÿ‡È≈ : ÷ØÂ∂ ¿∞µÂ∂ Ù∂ Á∆ ÷ºÒÕ ¡ÈßÁÍπ

√≈«‘Ï Á∂ ‹ø◊Òª «Ú⁄ «¬’ Ù∂ ˘ «Ú⁄Á∂

Ú∂÷ ’∂ ÒØ’ ‚ ◊¬∂, Í ‹ÁØ∫ ÍÂ≈ Òº◊≈ «’

«¬‘ Âª ¡√Ò «Ú⁄ ÷ØÂ≈ √∆, «‹√ Á∂ ¿∞µÍ

«’√∂ È∂ Ù∂ Á∆ ÷ºÒ Í≈ «ÁºÂ∆ √∆, Âª ÒØ’ª

«Ú⁄ Ï‘πÂ ‘≈√≈ «Í¡≈Õ Í≈ÂÙ≈‘ È∂

√Ófi≈«¬¡≈ «’ «¬‘ ÷∂‚ «√º÷ª ˘ «¬‘ «ÁzÛ∑

’Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ⁄∆ ◊¬∆ «’ ¿∞‘ ’∂ÚÒ

¡≈Í‰∆ Ù’Ò ’’∂ ‘∆ È≈ «√º÷ ‘Ø‰, √◊Ø∫

¿∞È∑ª «Ú⁄ «√º÷∆ Ú≈Ò∂ ◊π‰ Ú∆ ‘Ø‰Õ

ÍÃ∂‰≈ : ¡º‹ ¡√ƒ Ú∆ Ï‘πÂ∂ «√º÷ ’∂ÚÒ

«√º÷∆ Á≈ Í«‘≈Ú≈ ‘∆ Í≈¬∂ ÏÀ·∂ ‘ªÕ √≈‚∂

¡≥Á «√º÷∆ Á∂ ◊π‰ È‘ƒ ‘ÈÕ «¬‘ √≈÷∆ √≈˘

ÍÃ∂‰≈ ’Á∆ ‘À «’ «√º÷ ’∂ÚÒ ¡≈Í‰∂ √»Í

’’∂ ‘∆ «È¡≈≈ È‘ƒ ‘À, √◊Ø∫ ¿∞√ Á≈ ÏØÒ

⁄≈Ò, ÷≈‰-Í∆‰, ‹∆ÚÈ √Ø⁄, ¡≈⁄≈-

«Ú‘≈ √Ì ’∞fi ‘∆ √ø√≈ ÂØ∫ «È¡≈≈ ‘ÀÕ

¡≈Ó ÓÈ∞º÷ Ïº√/∂Ò «Ú⁄ √¯ ’«Á¡ª

¡≈Í‰∆ √‘»ÒÂ Ú∂÷Á≈ ‘À, Í «√º÷ Á»‹∂

Ô≈Â∆¡ª ˘ È≈Ò «Ï·≈¿∞‰ ‹ª Áπ÷∆-

’Ó Ø ÒØÛÚøÁ ˘ ¡≈Í‰∆ √∆‡ Á∂ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ

¡≈Ó ÓÈ∞º÷ ¥ØË ’Á≈ ‘À ¡Â∂ ¥ØË Úº√

∂‰∞’≈ √Ï‹∆Â «√øÿ*

Ú≈‘π Ú≈‘π ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ

*A@G, Î∂√ C, Áπ◊∆, ´«Ë¡≈‰≈

[email protected]

(91) 98146-12004

(‹∆ÚÈ ÿ‡È≈Úª Â∂ ÍÃ∂‰≈Úª)


«Îº’∂ ÏØÒ ÏØÒÁ≈ ‘ÀÕ ’Ò◊∆Ë Á≈ «√º÷

¡≈Í‰∂ ◊πº√∂ ”Â∂ ’≈Ï» ’Á≈ ‘À ¡Â∂ «Îº’≈

ÏØÒ‰ ÂØ∫ √ø’Ø⁄ ’Á≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ «Óº·-ÏØÒÛ≈

‘ÀÕ

¡≈Ó ÓÈ∞º÷ «’√∂ Á∂ È≈Ò ÚË∆’∆ ‘πøÁ∆ Ú∂÷

’∂ Í≈√≈ Úº‡ ÒÀ∫Á≈ ‘À ¡Â∂ √Ø⁄Á≈ ‘À ““ÓÀ

’∆””, Í ’Ò◊∆Ë Á≈ «√º÷ Ó˜¨Ó Á∆

º«÷¡≈ ’Á≈ ‘ÀÕ √Ó≈‹ «Ú⁄ «Ú⁄«Á¡ª

«’√∂ ”Â∂ Ú∆ ‘πøÁ∆ ÚË∆’∆ ˘ Ú∂÷ ’∂ ¿∞‘ ¡º÷ª

È‘ƒ Ó∆‡Á≈ √◊Ø∫ ¡≈Í Ìº‹ ’∂ ¿∞√ Á∆ ÓÁÁ

’Á≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ Ú∆ ’Ø¬∆ ÓÁÁ Ò¬∆ ÏπÒ≈¿∞∫Á≈

‘À Âª «√º÷ fiº‡ Ï‘πÛÁ≈ ‘ÀÕ Í≈ÂÙ≈‘ ¿∞√ ˘

√Á≈ «È‘≈Ò ’Á∂ ‘ÈÕ

«√º÷ ÒØÛÚøÁ ˘ ı»È-Á≈È ’Á≈ ‘À,

È∂Â Á≈È ’Á≈ ‘À, ¡≥◊ Á≈È ’Á≈ ‘À,

ËÈ Ú∆ Á≈È ’Á≈ ‘À, «¬ºÊØ∫ Âº’ «’ ‹∆ÚÈ

Ú∆....Õ

¡≈Ó ÓÈ∞º÷ ‚Á≈ ‘À Â∂ ‚≈¿∞∫Á≈ Ú∆ ‘À,

Í ’Ò◊∆Ë Á≈ «√º÷ È≈ «’√∂ ÂØ∫ ‚Á≈ ‘À

Â∂ È≈ ‘∆ «’√∂ ˘ ‚≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ

«¬øfi ¡º‹ ¡√ƒ Ú∆ ¡√Ò Ù∂ Ï‰∆¬∂Õ È≈

«’ ’∂ÚÒ √»Í «√º÷ª Ú≈Ò≈ ‘ØÚ∂ Â∂ ¡≈⁄≈

«„ºÒ≈ ‘ØÚ∂Õ

÷≈Ò√≈ «È¡≈≈ ‘ÀC

◊ºÒª ’’∂

«È¡≈≈ √»Í «È¡≈≈ «√ËªÂ «È¡≈≈ ¡≈⁄≈

√»Í Â∂ «√ËªÂ Á≈ «È¡≈≈ÍÈ ’≈«¬Ó º÷‰ Ò¬∆

’∞fi ¿∞Í≈Ò∂ Âª ‘Ø ‘∂ ‘È Í ¡≈⁄≈ «È¡≈≈

º÷‰ Ò¬∆ Ú∆ ÚË∂∂ ¿∞µÁÓ ’È Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ

«Úº«Á¡’ √Ï √Ã∂Ù·Â≈(Academic Excellence)

ÿ‡È≈ : ÁÙÓ∂Ù «ÍÂ≈ È∂ «√º÷ª ˘

«◊¡≈ÈÚ≈È, √»fiÚ≈È Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆ ¿∞È∑ª

˘ ‘ Â∑ª Á∆ «Úº«Á¡≈ ‘≈√Ò ’È Á∆

ÍÃ∂‰≈ «ÁºÂ∆Õ «¬ºÊØ∫ Âº’ «’ ¿∞È∑ª È∂ Í≥‹ «√º÷ª

˘ Í≥‚Âª ’ØÒØ∫ √ø√«¥Â ÍÛ∑È Ò¬∆ ’ªÙ∆

Ì∂«‹¡≈Õ ‹Á Í≥‚Âª È∂ «√º÷ª ˘ «¬√ ’’∂

«Úº«Á¡≈ ÍÛ∑≈¿∞‰ ÂØ∫ Èª‘ ’ «ÁºÂ∆ «’ ¿∞‘

ÏÃ≈‘Ó‰ ‹≈Â Á∂ È‘ƒ Âª √«Â◊πª È∂ ‹≈Â

¡«ÌÓ≈È∆¡ª Á∂ «◊¡≈È Ú≈Ò∂ ‘«Ê¡≈ ˘

÷≥π„≈ ’È Á≈ «ÈÙ⁄≈ ’ «Ò¡≈Õ ¿∞È∑ª Í≥‹

«√º÷ª ◊∂»¬∂ Ú√Â Í«‘È≈ ’∂ ÏÈ≈√ Ì∂‹

«ÁºÂ≈Õ ÏÈ≈√ «‘ ’∂ ¿∞‘ ’¬∆ √≈Ò

√ø√«¥Â ÍÛ∑Á∂ ‘∂ ¡Â∂ «ÈÓÒ∂ √øÂ

¡÷Ú≈¬∂Õ «‹ºÊ∂ ¿∞È∑ª «√º÷ª È∂ «Úº«Á¡≈ ÍÛ∑∆

√∆, ¿∞µÊ∂ ‘π‰ “⁄∂ÂøÈÓÈ” ◊π» ’∆ √ø◊Â ‘ÀÕ

¡≥«ÓÃÂ ¤’‰ ÂØ∫ «Íº¤Ø∫ ¿∞È∑ª Í≥‹ª «√º÷ª Á∂

È≈Ó «√º÷ «¬«Â‘≈√ È∂ «¬‘ Áº√∂ ‘È∏≈Ó

«√øÿ, ’Ó «√øÿ, ◊ø‚≈ «√øÿ, Ú∆ «√øÿ ¡Â∂

√ØÌ≈ «√øÿÕ

ÍÃ∂‰≈ : Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∆ «¬‘ ÷∂‚

¡º‹ √≈‚∂ √ÌÈª Ò¬∆ «¬’ ⁄À¶‹ ‘À «’ ‘∂’«√º÷ ÚºË ÂØ∫ ÚºË «◊¡≈È ‘≈√Ò ’∂Õ ÚºË ÂØ∫ÚºË Ì≈Ù≈Úª «√º÷∂Õ «◊¡≈È Á∆ ÷Û◊ Á≈ ¿∞‘

Ë≈È∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ Ú«‘Óª-ÌÓª Á∂ √Ì ‡≈‡

¿∞‚≈ ¤º‚∂Õ ÁπÈ∆¡ª Á∂ ‘∂’ ÷∂Â,

ÿ‡È≈¥Ó Á∆ Â«‘ Âº’ «√º÷ Á∆ Í‘πø⁄ ‘ØÚ∂,

«¬‘ Ú∆ «√º÷ Á≈ ËÓ ‘À ¡Â∂ Í≈ÂÙ≈‘ Á≈

‘π’Ó ‘À «’ «√º÷ «◊¡≈È Íº÷Ø∫ «’√∂ ÂØ∫ «Íº¤∂

È≈ ‘∂Õ «√º÷ «‹√ ÷∂Â «Ú⁄ ÏÀ·≈ ‘À, ¿∞‘¿∞√ ÷∂Â Á≈ √Á≈ Ï‰∂, ÓØ‘∆ Ï‰∂Õ

Í≥Ê ÂÈ Ì≈¬∆ √≈«‘Ï Ì≈¬∆ ‹√Ï∆

«√øÿ ‹∆ ı≈Ò√≈, ÷≥È∂ Ú≈«Ò¡ª ÚÒØ∫ √Ê≈«ÍÂ

“√π«¥Â ‡º√‡” ÚÒØ∫ «¬’ ¡√Á≈«¬’

Ò«‘ ¡≈øÌ∆ ◊¬∆ ‘À∏Spiritual,Academic and Professional ExcellenceÌ≈Ú ¡«Ë¡≈ÂÓ’, «Úº«Á¡’ ¡Â∂ ’øÓ’≈‹∆

√Ï-√Ã∂Ù‡Â≈Õ ¿∞µÿ∂ «⁄øÂ’ ‚≈. ‹√ÚøÂ «√øÿÈ∂’∆ «’‘≈ ’Á∂ ‘È «’ «√º÷ ¬∂È∆ «Ó‘ÈÂ’∂ «’ ¿∞‘ «ÚÂ’∂ Á∂ Ï≈Ú‹»Á Ú∆ ¡º◊∂ ÚË∂Õ

‘ØÒ∆ ÂØ∫ ‘ØÒ≈ÿ‡È≈ : ’Ò◊∆Ë Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∂

’ΩÂ’-’∞Ï≈È∆¡ª Âª «¬’ ’≈Ó≈Â ‘∆

Ì≈√Á∂ ‘ÈÕ ¿∞È∑ª √Ó≈‹ ‘∂’ «⁄º’Û ¡Â∂

◊øÁ ÂØ∫ ’º„‰ Á≈ ÌÍ» ÔÂÈ ’∆Â≈Õ ¡º‹

Úª◊ ¿∞√ Ú∂Ò∂ Ú∆ ‘ØÒ∆ Á≈ «Â¿∞‘≈, ÷-

Ó√Â∆¡ª ¡Â∂ «ÚÙ∂ «Ú’≈ª Á∂ ◊øÌ∆ ◊øÁ

«Ú⁄ ‚∞ºÏ ⁄πº’≈ √∆Õ Í≈ÂÙ≈‘ È∂ ¡≈Í‰∂ «√º÷ª

˘ ‘ØÒ∆ Á∆¡ª ø◊ Ò∆¡ª ÂØ∫ ‘‡≈ ’∂ ‘ØÒ∂

Á≈ √ø’ÒÍ «ÁºÂ≈, «‹√ «Ú⁄ Ï∆ √

’ÂºÚ, Ù√Â «Úº«Á¡≈ Á∂ ¡«Ì¡≈√ ¡Â∂

ÓÁ≈Ú∆¡ª ÷∂‚ª Ù≈«ÓÒ ’∆Â∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ

«¬øfi «√º÷ √«‘‹ √πÌ≈¿∞ Ω‹∆ ◊π‰ª Á∂ Ë≈È∆

Ï‰È Òº◊∂Õ

ÍÃ∂‰≈ : ‘ØÒ∆ ˘ ‘ØÒ≈ Ï‰≈¿∞‰ Á∆ Á∂‰

√≈‚∂ Ò¬∆ ÍÃ∂‰≈-√ÃØÂ ‘À «’ ¡º‹ ¡√ƒ Ú∆

¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ¡≈¬∆¡ª ’∞∆Â∆¡ª

’º„‰ Ò¬∆ √π⁄∂Â ‘Ø¬∆¬∂Õ Í ¡º‹ «√º÷

¡÷Ú≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ Ú∆ Ú∆ ‘ØÒ∆ Á∂ ø◊ª «Ú⁄

‚∞ºÏÁ∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ √≈˘ ‘ØÒ∆ Ú≈Ò∂ «ÁÈ ‘ØÒ∆

È‘ƒ, √◊Ø∫ ‘ØÒ≈ ÓÈ≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Ì≈Ú,

¿∞√ «ÁÈ «¬Ò≈’∂ Á∂ Ïº⁄∂, ÈΩ‹Ú≈È, Ï π◊,

Ï∆Ï∆¡ª √Ì ÷∂‚ª ÷∂‚‰Õ ÓÁ≈Ú∆¡ª ÷∂‚ª,

Ï∆ √∆ ’ÂºÚ ¡Â∂ ◊Â’∂ Á∂ ¡÷≈Û∂

Ò◊≈¿∞‰Õ «¬øfi ‘ØÒ∂ Á∆ «Â¡≈∆ Ò¬∆ «‹ºÊ∂

«’Â∂ ’Ò◊∆Ë Á∂ «√º÷ Úº√Á∂ ‘È, ¿∞‘

Ó‘∆È≈ ÁØ Ó‘∆È≈ Í«‘Òª «¬È∑ª ÷∂‚ª Á≈

¡«Ì¡≈√ ’ÈÕ

¬∂È≈ ‘∆ È‘ƒ ’√Âª ¡Â∂ ÷∂‚ª «√º÷ Á∂

‹∆ÚÈ Á≈ ¡«Èº÷ÛÚª ¡≥◊ Ï‰ÈÕ «¬‘

’Ò◊∆Ë Á∆ «√º«÷¡≈ ”Â∂ ⁄ºÒ‰ Á≈ «¬’

«ÈÚ∂’Ò≈ ¡Â∂ ˜»∆ ¡≥◊ ‘ØÚ∂◊≈Õ «√º÷ ’Á∂

Ú∆ «„ºÒ≈ ¡Â∂ √∆’ Íº÷Ø∫ «ÏÓ≈ È≈ ‘ØÚ∂,

√◊Ø∫ ¿∞‘ ⁄Û∑Á∆¡ª ’Òª ¡Â∂ √∆’

ÂøÁπ√Â∆ Á≈ Ó≈Ò’ ‘ØÚ∂Õ

Ò∆‚«ÙÍ Á∂ ◊π‰ÿ‡È≈ : ¤∂Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ Ú∂Ò∂ «¬«Â‘≈√’

‹ø◊ª Á≈ Ú∂Ú≈ «¬¿∞∫ «ÓÒÁ≈ ‘À «’ ‘∂’

‹ø◊ «Ú⁄ ◊π» ‘«◊Ø«ÏøÁ √≈«‘Ï ¡º◊∂ ‘Ø ’∂

¡◊Ú≈¬∆ «ÁøÁ∂ √È, Í Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ Ú∂Ò∂

«√º÷ ’ΩÓ Á∆ «Â¡≈∆ ¬∂È∆ ‘Ø ⁄πº’∆ √∆ «’

Í≈ÂÙ≈‘ È∂ «√º÷ª ˘ ‹ø◊ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ √Ω∫Í∆

¡Â∂ ¡≈Í «Íº¤∂ «‘ ’∂ ¿∞È∑ª ˘ Ú≈⁄Á∂ ‘∂Õ

’Ò◊∆Ë «ÍÂ≈ È∂ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í ˘ ¡≈Í‰∂

«√º÷ª Á≈ √∂Ú’ Ó≥«È¡≈ ¡Â∂ ¡≈Í‰∂ ‘ ◊π‰

˘ ¡≈Í‰∂ «√º÷ª ÚÒØ∫ «ÓÒ∆ Ï÷«ÙÙ «’‘≈Õ

«¬ºÊØ∫ Âº’ ¡≈Í πÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È «’ “«¬È‘∆’∆ «’Í≈ ’∂ √‹∂ ‘Ó ‘À∫Õ” Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘

Ï≈∂ (Á»‹∂) Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ «Ò÷Á∂

‘È∏““Ú≈‘π Ú≈‘π ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ¡≈Í∂ ◊π⁄∂Ò≈Õ””

ÍÃ∂‰≈ : ’Ò◊∆Ë Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ «√º÷ª ’ØÒ

Ò∆‚«ÙÍ Á∂ ¡À√∂ ◊π‰ ‘Ø‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È «’

¿∞‘ È≈ ’∂ÚÒ «√º÷ ’ΩÓ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ’È

√◊Ø∫ √Óπº⁄∂ √ø√≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ’È Á∂

√ÓºÊ ‘Ø‰Õ Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ È∂ ¡≈Í‰∂ «√º÷ª

˘ ◊π» ’∂ÚÒ «’‘≈ ‘∆ È‘ƒ, √◊Ø∫ ‘’∆’Â

«Ú⁄ Ó≥«È¡≈ Ú∆ ‘ÀÕ ‹Á ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ

‹∆ È∂ Á≈Á» Á∆ ’Ï ˘ Â∆ È≈Ò ÈÓ√’≈

’∆Â≈ Âª «√º÷ª È∂ √Ú≈Ò ’∆Â≈ «’ Â∞√ª Í∆

Á∆ ’Ï ˘ «√‹Á≈ «’¿∞∫ ’∆Â≈?

Í≈ÂÙ≈‘ È∂ «’‘≈ «’ ÓÀ∫ Â∞‘≈‚∆ ÍÃ∆«÷¡≈

ÒÀ «‘≈ √∆Õ «√º÷ª È∂ «’‘≈ «’ ÍÃ∆«÷¡≈ «Ú⁄

Âª ¡√ƒ Í≈√ ‘Ø ◊¬∂, Í ’∆Â∆ Âª Â∞√ª

◊ÒÂ∆ ‘ÀÕ «¬«Â‘≈√ «Ò÷Á≈ ‘À «’ «√º÷ª È∂

Á√Ú∂∫ Í≈ÂÙ≈‘ ÂØ∫ «¬√ ◊ÒÂ∆ Ò¬∆ Íπº¤-

«◊º¤ ’∆Â∆ ¡Â∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ¿∞È∑ª

«√º÷ª ˘ ◊π» ‹≈‰«Á¡ª ‘ ÂÈ÷≈‘ ˘

ÍÃÚ≈È ’∆Â≈Õ

’∆ ¡º‹ √≈‚∂ «√º÷ª «Ú⁄ Ò∆‚«ÙÍ Á∂

¡À√∂ ◊π‰ ‘È? Ù≈«¬Á ¡√ƒ «¬√ ÂØ∫ ’Ø‘ª Á»

‘ªÕ √≈‚∂ ¡≈◊»¡ª «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ «√º÷ª Á∆


’Á ◊Ú≈⁄Á∆ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ ‹∂ ¡º‹ Á∂ «√º÷

¡≈◊» ’Ò◊∆Ë Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ ‹∆ÚÈ ÂØ∫ ÍÃ∂‰≈

ÒÀ ’∂ «ÈÓÂ≈, «Ó·≈√ ¡Â∂ «Â¡≈◊ Ú◊∂

◊π‰ª Á∂ Ë≈È∆ Ï‰ ‹≈‰ ¡Â∂ ¡≈Í‰∆¡ª

ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª Ò¬∆ ¡≈Í‰∂ √≈Ê∆¡ª ˘ «√‘≈

Á∂‰ Âª ’Ø¬∆ ’≈È È‘ƒ «’ «√º÷ ’ΩÓ «’√∂

Ú∆ Íº÷Ø∫, «’√∂ Ú∆ «ÍÛ «Ú⁄ «Íº¤∂ ‘∂Õ

‘ºÊƒ ’≥Ó ’∆¬∂∏√π«¥Â ’∆¬∂ÿ‡È≈ : ’Ò◊∆Ë ‹∆ È∂ ¡ÈßÁÍπ

√≈«‘Ï «Ú÷∂ Á∆Ú≈È «Ú⁄ ÏÀ«·¡ª «¬’ Ú≈∆

«’‘≈ «’ ’Ø¬∆ «√º÷ Í∆‰ Ò¬∆ Í≈‰∆ Á≈

◊Ò≈√ «Ò¡≈Ú∂Õ «¬’ ÈΩ‹Ú≈È Í≈‰∆ Á≈

◊Ò≈√ ÒÀ ’∂ ‘≈˜ ‘Ø«¬¡≈Õ Í≈ÂÙ≈‘ È∂ ¿∞√

Á∂ ÈÓ ‘ºÊª ˘ Ú∂÷ ’∂ Íπº«¤¡≈ «’ «¬‘ «¬øÈ∂

’±Ò∂ «’¿∞∫ ‘È? «√º÷ È∂ ‹π¡≈Ï «ÁºÂ≈ «’ ÓÀ∫

√Ω÷∂ ÿ Á≈ ‹øÓÍÒ ‘ª ¡Â∂ «¬‘Èª ‘ºÊª

È≈Ò ’Á∂ ’Ø¬∆ ’øÓ È‘ƒ ’∆Â≈Õ ¡º‹ Í«‘Ò∆

Ú≈ ¡≈Í Ò¬∆ Í≈‰∆ Á≈ ◊Ò≈√ «Ò¡≈«¬¡≈

‘ªÕ √«Â◊π» ‹∆ È∂ ¿∞√ Á∂ ‘ºÊØ∫ Í≈‰∆ Á≈

◊Ò≈√ ÒÀ‰ ÂØ∫ «¬È’≈ ’ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ «’‘≈

«’ «‹‘Û∂ ‘ºÊ «’Â È‘ƒ ’Á∂ ¡Â∂ ıÒ’Â

Á∆ √∂Ú≈ È‘ƒ ’Á∂, ¿∞‘ Í«ÚºÂ È‘ƒ ‘ÈÕ

√◊Ø∫ ÁπÈ∆¡ª ”Â∂ Ì≈ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «’√∂ ’Ú∆

È∂ «¬√ ÿ‡È≈ ˘ «¬¿∞∫ «Ò«÷¡≈ ‘À :

«‹‘Û∂ ‘ºÊ È≈ ’Á∂ ’≈,

ÁπÈ∆¡ª ¿∞µÂ∂ ‘πøÁ∂ Ì≈Õ

ÍÃ∂‰≈ : «¬‘ √≈÷∆ ¡√ƒ ¡È∂’ª Ú≈

ÍÛ∑∆ √π‰∆ ‘À, Í ‹∂’ «Î Ú∆ ¡√ƒ «’Â

È‘ƒ ’Á∂ Âª Í≈ÂÙ≈‘ Á∆ ÷πÙ∆ È‘ƒ ‘≈√Ò

’ √’Á∂Õ ¡º‹ Í≥‹≈Ï Á∂ ÒØ’ª «Ú⁄Ø∫ «’Â-

√º«Ì¡≈⁄≈ ¡ÒØÍ ‘πøÁ≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ √≈≈

«ÁÈ «Ú‘ÒÛ Ï‰ «¬ºÊ∂-¿∞Ê∂ ÏÀ· ’∂ √Óª

ÏÂ∆Â ’È≈ ¡Â∂ ÿ Á∂ ’øÓ ‹ª ÷∂Â∆ Á∂

’øÓ Ï≈‘Ø∫ ¡≈¬∂ ÈΩ’ª ÂØ∫ ’Ú≈¿∞‰≈ ¡≈Ó

ÍÃ⁄ºÒÂ ‘Ø ⁄πº’≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ’øÓ È≈ ’È≈ Ù≈È

√Ó«fi¡≈ ‹≈‰ Òº◊ «Í¡≈ ‘ÀÕ «¬øfi Í≥‹≈Ï

«Ú⁄ «ÚÙ∂Ù ’’∂ √∆’ Â∂ Ó≈È«√’

Ø◊∆¡ª Á∆ «◊‰Â∆ ÚË ‘∆ ‘À, È≈Ò ‘∆

«Ú‘ÒÛ ÏøÁ∂ È«Ù¡ª Á≈ «Ù’≈ ‘Ø ‘∂

‘ÈÕ

«¬ºÊØ∫ Âº’ «’ ◊πÍπÏª ‹ª ‘Ø √Ó≈◊Óª

√Ó∂∫ ¡√ƒ ¶◊ Á∆ √∂Ú≈ ¡≈Í È‘ƒ ’Á∂

¡Â∂ √Ï˜∆¡ª Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆ ‘ÒÚ≈¬∆ ¡Â∂

ÍÃÙ≈«Á¡ª Ò¬∆ ·∂’∂ ”Â∂ ’øÓ ’È Ú≈Ò∆¡ª

Ï∆Ï∆¡ª ÏπÒ≈¬∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ ’Ò◊∆Ë

Í≈ÂÙ≈‘ Á≈ ‹∆ÚÈ √≈˘ ¿∞µÁÓ∆ Ï‰È Ò¬∆

ÍÃ∂È≈ ’Á≈ ‘ÀÕ ¡≈˙! ¡√ƒ √≈∂ ÍÃ‰ ’∆¬∂

«’ ÚºË ÂØ∫ ÚºË ‘ºÊƒ ’øÓ ¡≈Í ’ª◊∂ ¡Â∂

ÈΩ’ª ”Â∂ «ÈÌ È‘ƒ ‘ØÚª◊∂Õ

◊∆Ï Á≈ Ó≥»‘∏◊π» Á∆ ◊ØÒ’ÿ‡È≈ : ’Ò◊∆Ë Í≈ÂÙ≈‘ Á∂ ‹∆ÚÈ

”Â∂ fi≈Â Í≈¿∞∫«Á¡ª Ì≈¬∆ Í∂» ‹∆ Á∆ √≈÷∆

ÏÛ∆ ÍÃ«√ºË ‘ÀÕ ‹Á Í≈ÂÙ≈‘ È∂ «Ú◊Û ⁄πº’∂

Ó√øÁª ˘ √ØË‰ Ò¬∆ ‘π’Ó ’∆Â≈ ¡Â∂ «’‘≈

«’ √Ì Ó√øÁª ˘ Á≈Û∑∆¡ª ÂØ∫ ÎÛ ’∂ ‘≈˜

’Ø Âª Ì≈¬∆ Î∂» ‹∆, ‹Ø «’ ¡≈Í «¬’ √º⁄∂-

√πº⁄∂ Ó√øÁ √È, ¿∞È∑ª ˘ Á≈Û∑∆ ÂØ∫ ÎÛ ’∂

’Ò◊∆Ë Á∂ ÁÏ≈ «Ú⁄ «Ò‹≈‰ Ò¬∆ ’Ø¬∆

È≈ ¡≈«¬¡≈Õ ¿∞‘ ¡≈Í ‘∆ ¡≈Í‰∆ Á≈Û∑∆ ÎÛ

ÁÏ≈ «Ú⁄ ¡≈ ‘≈˜ ‘Ø¬∂Õ Í≈ÂÙ≈‘ È∂

Ì≈¬∆ Î∂» ‹∆ ˘ ““√º⁄∆ Á≈Û∑∆”” ¡Â∂ ““√ø◊Â√≈«‘Ï”” Á∆ ÍÁÚ∆ Ï÷«ÙÙ ’∆Â∆, Í ’ØÒ

ÏÀ·∂ ÓπÈ∆Ó È∂ Ï∂ÈÂ∆ ’∆Â∆ «’ Ì≈¬∆ Î∂» Á∂

«¬Ò≈’∂ «˜Ò∑≈ Ò≈‘Ω, Â«‘√∆Ò ⁄πøÈ∆¡ª ÂØ∫

’Á∂ Ú∆ Á√ÚøË Á∆ ’Ó È‘ƒ Íπº‹∆ Âª

√«Â◊π» ‹∆ È∂ «’‘≈ «¬‘ Á√ÚøË √≈˘ «√ºË≈

‘∆ Ì∂‹ «ÁøÁ∂ ‘È «’¿∞∫«’ Ì≈¬∆ Î∂» Á√ÚøË

Á∆ √≈∆ Ó≈«¬¡≈ ◊∆Ïª ¡Â∂ ÒØÛÚøÁª Á∆

ÓÁÁ Ò¬∆ ÷⁄ «ÁøÁ∂ √ÈÕ «¬øfi ◊∆Ï Á∂

Ó≥»‘ «Ú⁄ Íπº‹∆ √‘≈«¬Â≈ √ÓfiØ ◊π» Á∆ ◊ØÒ’

«Ú⁄ Íπº‹ ◊¬∆ ‘ÀÕ

ÍÃ∂‰≈ : ¡‹Ø’∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ ‹ÁØ∫ √Óπº⁄∂ «√º÷

‹◊Â «Ú⁄ ◊πÁπ¡≈«¡ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄

Ï∂«‘√≈Ï Ú≈Ë≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À Âª ‹≈«¬Á≈Áª Á∂

fi◊Û∂ ÚË∂ ‘È «’¿∞∫«’ «√º÷ ‹◊Â ¡º‹ Ú∆

¡≈Í‰∂ Á√ÚøË Á≈ Úº‚≈ «‘º√≈ ◊πÁπ¡≈∂ Á∆

◊ØÒ’ «Ú⁄ ‘∆ Í≈¿∞∫Á∆ ‘À ‹Ø «’ ÍÃÏøË’ª

«Ú⁄ ÒÛ≈¬∆¡ª Á≈ ’≈È Ï‰Á≈ ‘ÀÕ ¡º‹

≈‹È∆Â∆ «Ú⁄ ’ÁÓ º÷‰ Ò¬∆ √Ê≈È’

◊πÁπ¡≈∂ Á≈ ÍÃË≈È Ï‰È≈ «¬’ ˜»∆

Í¿∞Û∆ Ï‰Á≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬«Â‘≈√’

◊πÁπ¡≈«¡ª ÂØ∫ ¤∞º‡ «’√∂ Ú∆ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄

◊πÁπ¡≈«¡ª Á∆ «◊‰Â∆ È∆¡Â ’È

√øÏøË∆ ’Ø¬∆ À√Ò≈ ÒÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ «¬’ ¤Ø‡∂

«‹‘∂ «Í≥‚ «Ú⁄ ⁄≈ ‹ª Í≥‹ ◊πÁπ¡≈«¡ª

Á≈ ’∆ ’øÓ?

‹∂’ «√º÷ √ø◊Â ◊∆Ï Á∂ Ó≥»‘ ˘ ◊π»

Á∆ ◊ØÒ’ √Ófi ’∂ ’≈‹Ù∆Ò ‘Ø ‹≈Ú∂ Âª

«‹ºÊ∂ √Ó≈‹ Á∆ ÌÒ≈¬∆ ‘Ø‰∆ √øÌÚ ‘ØÚ∂◊∆,

¿∞µÊ∂ È≈Ò ‘∆ ⁄ΩËª ¡Â∂ ‹≈«¬Á≈Áª Á∂

fi◊Û∂ Ú∆ ıÂÓ ‘Ø‰◊∂Õ

¡º‹ ’¬∆ ‹≈◊»’ Ú∆ª-ÌÀ‰ª È∂

¡≈Í‰≈ Á√ÚøË ◊ØÒ’ª «Ú⁄ Í≈¿∞‰ È≈ÒØ∫

◊∆Ï «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª Á∆¡ª Î∆√ª,

«’Â≈Ïª, ÚÁ∆¡ª, Á√Â≈ª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈

Ó∆˜ª Ò¬∆ ÁÚ≈¬∆¡ª ¡Â∂ ‘Ø √Ó≈‹

ÌÒ≈¬∆ Á∂ ’≈‹ª ”Â∂ Ò◊≈¿∞‰≈ Ùπ» ’

«ÁºÂ≈ ‘ÀÕ ’¬∆ ‹≈◊»’ ◊π«√º÷ ‹∆¡Û∂

¡≈Í‰∂ Á√ÚøË È≈Ò ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ◊π‡’∂ ¡Â∂

«¬«Â‘≈√ Á∆¡ª Íπ√Â’ª ÿ-ÿ Úø‚ ‘∂

‘ÈÕ ÌªÂ-ÌªÂ Á∂ ¶◊ ⁄Ò≈¿∞‰ ¡Â∂

’∆ÓÂ∆ Ó«·¡≈¬∆¡ª Úø‚ ’∂ º«‹¡ª ˘ ‘Ø

‹≈¿∞‰ È≈ÒØ∫ ⁄ø◊≈ ıÒ’Â Á∆ √∂Ú≈ Ò¬∆

¡≈Í‰≈ Á√ÚøË Ò◊≈¿∞‰ Òº◊ Í¬∆¬∂ Âª «¬‘

ÍÃÏøË’ª Á∆ ‘¿∞ÓÀ «Ú⁄ ‹ª ÏÀ∫’ª Á∂ ÷≈«Â¡ª

«Ú⁄ Í‘πø⁄‰ È≈ÒØ∫ «√ºË≈ ◊π» ’ØÒ Íπº‹∂◊≈

¡Â∂ √≈˘ ÓØÛÚ∆¡ª Ï÷«ÙÙª «ÓÒ‰◊∆¡ªÕ

¡ÈÍÛ∑Â≈ Á≈ √Î≈«¬¡≈ÿ‡È≈ : ’Ò◊∆Ë Í≈ÂÙ≈‘ È∂ DB √≈Ò

Á∆ ¤Ø‡∆ «‹‘∆ ¿∞Ó «Ú⁄ Úº‚∆¡ª ¤Ø‡∆¡ª

Ò◊Ì◊ AF ‹ø◊ª ÒÛ∆¡ªÕ «¬‘ «¬«Â‘≈√’

ÂºÊ ‘À «’ √øÈ AFI@ Âº’ ’Ø¬∆ «√º÷ ¡ÈÍÛ∑

È‘ƒ √∆, Ì≈Ú Í≈ÂÙ≈‘ È∂ «√º÷ª «Ú⁄

¡ÈÍÛ∑Â≈ ıÂÓ ’È Ò¬∆ ¡«‹‘∂ ÍÃÏøË

’∆Â∂ ‘Ø¬∂ √ÈÕ √øÈ AFII «Ú√≈÷∆ Ú≈Ò∂ «ÁÈ

Ò◊Ì◊ B@ ‘˜≈ ÍÃ≈‰∆¡ª È∂ ¡≥«ÓÃÂÍ≈È

’∆Â≈; Ì≈Ú, ÍÃ⁄≈ ¡Â∂ ÍÃÏøË ¬∂È≈ «ÚÙ≈Ò

¡Â∂ «Ú¡≈Í’ √∆Õ «¬√∂ Â∑ª È≈Ò «¬‘ Ú∆

ÍÛ∑È «ÓÒÁ≈ ‘À «’ ¿∞√ Ú∂Ò∂ ’∂ÚÒ «Ï‘≈

Á∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ CF@ ÍÃ⁄≈ ’∂∫Á √È ‹Ø

«’ «Ú¿∞∫ÂÏºË Â∆’∂ È≈Ò ◊π» Í≈ÂÙ≈‘ Á≈

√πÈ∂‘≈ ÿ-ÿ Í‘πø⁄≈ ‘∂ √ÈÕ

ÍÃ∂‰≈ : ¿∞ÍØ’Â √≈∂ «¬«Â‘≈√’ ÂºÊ

√≈˘ ÌÍ» ÍÃ∂‰≈ «ÁøÁ∂ ‘È «’ ¡≈Í‰∂

¡‹Ø’∂ ÍÃ⁄≈ ˘ «Ú«◊¡≈È’ Ò∆‘ª ”Â∂

⁄Ò≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ’∆ ‘π‰ Ú∆ ¡√ƒ «¬‘

’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ ¡º‹ ’Ø¬∆ «√º÷ ¡ÈÍÛ∑

È‘ƒ? Á∂Ù «ÚÁ∂Ù Á∆¡ª √Ó»‘ ◊πÁπ¡≈≈

’Ó∂‡∆¡ª ˘ ¡≈ÍØ ¡≈Í‰∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄Ø∫

¡ÈÍÛ∑Â≈ √Ó≈ÍÂ ’È Á∂ ¿∞Í≈Ò∂ »

¡øÌ‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ ’ΩÓ Á∆ ’∂∫Á∆ √ø√Ê≈

Á∂ ¡Ë∆È Á∂Ù-«ÚÁ∂Ù Á∂ √≈∂ ≈‹ª, Ù«‘ª,

Â«‘√∆Òª, ÏÒ≈’ª ¡Â∂ «Í‚ª «Ú⁄ Í⁄≈

’∂∫Á «’√∂ «Ú¿∞∫Â ¡Ë∆È «Ò¡≈¿∞‰∂ ⁄≈‘∆Á∂

‘ÈÕ

’Á∂ ÿÏ≈‘‡ È‘ƒ,’Á∂ «È≈Ù≈ È‘ƒ

ÿ‡È≈ : Í«Ú≈ Á∂ «Ú¤ØÛ∂,

√≈«‘Ï˜≈«Á¡ª Á∆¡ª Ù‘∆Á∆¡ª ¡Â∂ ‘

Â∑ª Á∆¡ª ¡Ω’Ûª fiºÒ‰ Á∂ Ï≈Ú‹»Á

Í≈ÂÙ≈‘ È∂ ¡Ωø◊ ∂Ï ˘ “«‹ºÂ Á∆ «⁄º·∆”

Ì≈Ú ˜¯È≈Ó≈ «Ò«÷¡≈Õ «¬√ «⁄º·∆ ˘ ÍÛ∑

’∂ ¡Ωø◊ ∂Ï ˘ ◊«‘≈ Ëº’≈ Òº◊≈ ¡Â∂ ¿∞√

Á∆ ÓΩÂ Á≈ «¬’ ’≈È «¬‘ ˜¯È≈Ó≈ Ú∆

√∆, «‹√ È∂ ¿∞√ Á∆ ¡≈ÂÓ≈ ˘ ‘¨‰ ’∂ º÷

«ÁºÂ≈ √∆Õ


ÍÃ∂‰≈ : ¯È≈Ó≈ √≈˘ ’Ó≈Ò Á∆ ÍÃ∂‰≈

«ÁøÁ≈ ‘ÀÕ «√º÷ ’Á∂ Ú∆ «È≈Ù È≈ ‘ØÚ∂Õ ¿∞√

Á∂ «ÁÓ≈◊ ”Â∂ ÏØfi, «‚ÍÀÙÈ (Depression)È≈ ‘ØÚ∂Õ ¿∞√ ¡≥Á ‘∆È Ì≈ÚÈ≈ È≈ ¿∞ÂÍ≥È

‘ØÚ∂Õ «√º÷ Âª √Á-√Á≈ ¿∞√≈» √Ø⁄ Ú≈Ò≈

¡Â∂ ‘ ‘≈ÒÂ ⁄Û∑Á∆¡ª ’Ò≈ «Ú⁄ «‘‰

Ú≈Ò≈ «‹¿±Û≈ ‘ÀÕ √ø√≈ Á∆ ’Ø¬∆ fiº÷Û ‘È∂∆

¿∞√ ˘ «‘Ò≈ È‘ƒ √’Á∆, ‚∞Ò≈ È‘ƒ √’Á∆Õ

˜¯È≈Ó≈ «¬’ ‘Ø ÍÃ∂‰≈ «ÁøÁ≈ ‘À, ¿∞‘

‘À : «⁄º·∆ «Ò÷‰ Á≈ „ø◊ (way of writinga letter). Í≈ÂÙ≈‘ È∂ ˜¯È≈Ó∂ «Ú⁄ «‹√

Â∆’∂ È≈Ò Í«‘Òª ¡Ωø◊ ∂Ï Á∂ ◊π‰ª Á∆

«Ú⁄≈ ’∆Â∆, «Î ¿∞√ Á∂ ¡º«Â¡≈⁄≈ª ˘

«Ï¡≈È ’∆Â≈, ¿∞√ Á∂ Ë≈«Ó’ ‹˘È ”Â∂

Â’ ’∆Â≈ ¡Â∂ ¿∞√ Á∆ ÓÈ∞º÷Â≈ ÍÃÂ∆ Ó≈Û∆

È∆¡Â ”Â∂ ‘ÓÒ≈ ’∆Â≈Õ ’Ó≈Ò Á≈ ‘À «¬‘

˜¯È≈Ó≈ ‹Ø √≈˘ ÍºÂ «Ò÷‰ Á∆ ¡À√∆

«ÚË∆ «√÷≈¿∞∫Á≈ ‘À ‹Ø ÍÛ∑È Ú≈Ò∂ ˘ «√ºË∆

√Ófi Ú∆ ¡≈¿∞∫Á∆ ‘À ¡Â∂ ¡≈Í‰≈ ø◊ Ú∆

«Á÷≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ

AFII Á∆ «Ú√≈÷∆ Â∂ ¡≥«ÓÃÂ √ø⁄≈ÿ‡È≈ : √øÈ AFII Á∆ «Ú√≈÷∆ ”Â∂

Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ È∂ «¬’ Úº‚≈ «¬’º· ’∆Â≈Õ Í≥‹

«√ª Á∆ Ó≥◊ ’∆Â∆, ÷≥‚∂ Á∆ Í≈‘πÒ «Â¡≈

’∆Â∆ Â∂ Í≥‹ «Í¡≈«¡ª Á∆ √≈‹È≈ ’∆Â∆Õ

«Î ¿∞È∑ª ‘∆ Í≥‹ «Í¡≈«¡ª ˘ ◊π» Ê≈Í

’∂ ¡≈Í ◊Ø«ÏøÁ ≈¬∂ ÂØ∫ ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ √‹ ◊¬∂Õ

ÍÃ∂‰≈ : «Ú√≈÷∆ Á∆ «¬√ Ò≈√≈È∆

Ú≈Á≈Â ˘ ¡√ƒ ’∂ÚÒ «¬’ ¡≈Ó ÿ‡È≈

È≈ √Ófi∆¬∂Õ «¬‘ ÓÈ ˘ ‘¨‰ Á∂‰ Ú≈Ò∆

Â∂ √ÏºÂ √ø√≈ Á∂ «¬«Â‘≈√ Ò¬∆ Ï∂«Ó√≈Ò

‘ÀÕ ◊π» ¡≈Í ⁄∂Ò≈ Ï‰ «◊¡≈Õ ⁄∂«Ò¡ª È∂

«√ Ì∂‡ ’∆Â∂Õ ◊π» ‹∆ È∂ «¬’ «¬’ ’’∂

Í≥‹ Ó≥◊∂, Í≥‹ ‘≈˜ ‘Ø ◊¬∂Õ «¬‘ ’«‘‰≈ ÔØ◊

È‘ƒ «’ ’∂ÚÒ Í≥‹ ‘∆ «ÈÂ∂Õ ¡√Ò «Ú⁄

Ó≥◊∂ ‘∆ Í≥‹ √ÈÕ ‘Ø Ó≥◊Á∂ Âª ‘Ø Ú∆ ¿∞·

÷ÒØ∫Á∂Õ AFII Âº’ ’ΩÓ Á∆ «Â¡≈∆ Óπ’øÓÒ

‘ØØ ⁄πº’∆ √∆Õ «¬«Â‘≈√ ¡È∞√≈ Í«‘Ò∂ ’∞fi

«ÁÈª «Ú⁄ ‘∆ Ò◊Ì◊ B@,@@@ ÍÃ≈‰∆¡ª

È∂ ÷≥‚∂ Á∆ Í≈‘πÒ ¤’∆ √∆Õ ¡º‹ ¡√ƒ Ú∆ ’Á∂

ËÓ Ò¬∆ «√ Á∂‰ ÂØ∫ ÿÏ≈¬∆¬∂ È≈Õ √Ì

ÂØ∫ Í«‘Òª Ì≈¬∆ Á«¬¡≈ ≈Ó ¡º◊∂ ¡≈¬∂ √ÈÕ

¿∞È∑ª Í«‘Ò (Initiative) ’∆Â∆Õ √≈‚∂ ¡≥Á

√Ó≈‹ √∂Ú≈ Ò¬∆ Í«‘Ò ’ÁÓ∆ Á≈ ⁄≈¡ ‘ØÚ∂Õ

Á∂ È≈ ’∆¬∂, «¬‘ È≈ √Ø⁄∆¬∂, ¿∞‘ ’∂◊≈

Âª ÓÀ∫ ’ª◊≈, ¿∞‘ ⁄Ò∂◊≈ Âª ÓÀ∫ ⁄ºÒª◊≈,

√◊Ø∫ ◊π» Á∆ ’≈ Ò¬∆ ¡º◊∂, √Ì ÂØ∫ ¡º◊∂

ÚË-⁄Û∑ ’∂ √∂Ú≈Úª Ò¬∆¬∂ Â∂ «ÈÌ≈¬∆¬∂Õ

«Ú√≈÷∆ Á≈ «¬’ ‘Ø ¡«‘Ó √πÈ∂‘≈ Â∂

ÍÃ∂‰≈ ‘À∏Ó˜¨Óª Á∆ √øÌ≈ÒÕ Í‘≈Û∆ ≈‹∂

’«‘øÁ∂ √È «’ ‹∂’ Â∞√ƒ È∆Ú∆¡ª ‹≈Âª

Ú≈«Ò¡ª ˘ ¡≈Í‰∂ ÂØ∫ Á» ’Ø◊∂ Âª ¡√ƒ

Â∞‘≈‚∂ «√º÷ Ï‰ ‹≈Úª◊∂, ¡≥«ÓÃÂ ¤’

ÒÚª◊∂Õ Í ◊π» ‹∆ È∂ «’‘≈ √∆ “«¬È ◊∆Ï«√÷È ’Ø Á∂¿±∫ Í≈ÂÙ≈‘∆Õ”

¡º‹ √≈˘ «Î ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ ¡√ƒ ◊∆Ï

Ï√Â∆¡ª «Ú⁄ ‹≈¬∆¬∂, «’Â∆ Â∂ ÒØÛÚøÁª

Á∆ √ªÌ ’∆¬∂Õ √≈‚∂ ÍÃ⁄≈ Á∆ ÿ≈‡ ’≈È

«¬‘ Á∂‘Ë≈∆¡ª Â∂ Í≈÷≥‚∆¡ª ÚºÒ ‹≈ ‘∂

‘ÈÕ ◊π«√º÷ª ⁄≈‘∆Á≈ ‘À «’ ¿∞‘ ◊πÍπÏ

«¬È∑ª Ï√Â∆¡ª «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ÓÈ≈¿∞‰,

«¬È∑ª Á∆ «Úº«Á¡’ Â∂ ¡≈«Ê’ ÓÁÁ

’ÈÕ

‘ ◊πÁπ¡≈∂ «Ú⁄ È◊≈≈ ‘ØÚ∂ÿ‡È≈ : Á√Ó «ÍÂ≈ ‹∆ È∂ √øÈ AFHB

¬∆: «Ú⁄ «¬’ Úº‚≈ ËΩ∫√≈ «Â¡≈

’Ú≈«¬¡≈, «‹√ Á≈ È≈Ó ¡≈Í ‹∆ È∂

“‰‹∆Â È◊≈≈” º«÷¡≈Õ «¬‘ È◊≈≈ Ï∆

√ ÌÁ≈ √∆, ¡Â∂ ‹ø◊ Ú∂Ò∂ «√øÿª «Ú⁄

¿∞ÂÙ≈‘ ÌÈ Ò¬∆ «¬‘ È◊≈≈ Ú‹≈«¬¡≈

‹ªÁ≈ √∆Õ È◊≈∂ Á∆ ⁄Ø‡ √π‰ ’∂ «√º÷

◊ºÌ»¡ª Á∂ ‚ΩÒ∂ Î’ ¿∞·Á∂ √ÈÕ

ÍÃ∂‰≈ : “‰‹∆Â È◊≈≈” √Ê≈«ÍÂ

’È Á∆ «¬‘ ÿ‡È≈ ¡º‹ Ú∆ √≈˘ «¬‘

ÍÃ∂‰≈ ’Á∆ ‘À «’ √≈‚∂ ‘∂’ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï «Ú÷∂ È◊≈≈ » ‘ØÚ∂Õ ¡Á≈√ Ú∂Ò∂

√≈ÚË≈ÈÂ≈ Ò¬∆, ‘π’ÓÈ≈Ó∂ Ú∂Ò∂ √π⁄∂Â ‘Ø‰

Ò¬∆ ¡Â∂ È◊ ’∆ÂÈª ”Â∂ ◊Â’∂ Á∂ ‹Ω‘ª

√Ó∂∫ «¬‘ Úº‹∂ ¡Â∂ √≈‚∂ «Ú⁄ Ï∆ √ ÍÀÁ≈

’∂Õ È◊≈≈ ¡≈ÂÓ’ Óπ«Á¡ª «Ú⁄ Ú∆ »‘

Î»’ √’‰ Á∂ √ÓºÊ ‘ÀÕ ÒØÛ ‘À «¬√ Ó‘≈È

ÍøÍ≈ ˘ ÍπÈ √π‹∆Â ’È Á∆Õ Úº‚∂

¡≈Ò∆Ù≈È ◊πÁπ¡≈∂ Ï‰≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ÍÃÏøË’

Â∂ √ø◊Â, È◊≈∂ Á∆ ÒØÛ ˘ √Ófi‰ Â∂ «¬√

˘ ÓπÛ ÍÃ⁄ºÒÂ ’ÈÕ

fiø‚≈ Ïπ¶Á ’È≈ ’Ø¬∆ ¡≈√≈È ’øÓ È‘ƒ √∆Õ

√Ø, ¡«‹‘∂ ¡√øÌÚ ’≈‹ ˘ √øÌÚ Ï‰≈¿∞‰

Ò¬∆ «’√∂ ⁄ÓÂ’≈∆ Â’∆Ï Á∆ ÒØÛ √∆Õ

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ, Â∞‘≈˘ ÍÂ≈ ‘∆ ‘À, «‹ºÊ∂

«¬’ ¡≈Ò∑≈ Á‹∂ Á∂ Á»-¡≥Á∂Ù √È ¿∞µÊ∂

«¬’ Ó‘≈È «⁄øÂ’ Â∂ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È∆ Ú∆

√ÈÕ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi È∂

«¬’ ‚±øÿ∆ ⁄πºÌ∆ Ó≈∆ ¡Â∂ “«⁄Û∆¡ª Ï≈˜ª

Á∂ ÷≥Ì ÈØ⁄‰” Á∂ √ÓºÊ Ï‰≈¿∞‰ Ú≈Ò∆ «¬’

⁄ÓÂ’≈∆ «ÚË∆ „»ø„ «Ò¡ªÁ∆Õ «¬‘ «ÚË∆

√∆∏“÷≥‚∂ Á∆ Í≈‘πÒ”, Ô≈È∆ ¡≥«ÓÃÂ ¤’≈¿∞‰

Á≈ «√ËªÂÕ «¬√ «√ËªÂ Ëπ≈ «ÓºÊ ’∂, √øÈ

AFII ¬∆: «Ú⁄ ◊π» √≈«‘Ï È∂ ı≈Ò√∂ Á∆

√≈‹È≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ «Î ı≈Ò√∂ ˘ ¿∞√ Á∆

Ï≈»Á∆ Ù’Â∆ Á≈ ¡«‘√≈√ ’≈¿∞∫«Á¡ª

«’‘≈ :

““«Í¡≈∆˙ «⁄Û∆˙! ‘π‰ Â∞√ƒ ¿∞‘ È‘ƒ

“ı≈Ò√≈ Ó∂Ø »Í ‘À ı≈√®

ı≈Ò√∂ Ó«‘ ‘¿∞ ’Ø∫ «ÈÚ≈√®”

‹≈˙, Ï≈˜ª Á∂ ÷≥Ì ÂØÛØÕ””

(√øÂØ÷ «√øÿ Ë∆)

«¬«Â‘≈√ ◊Ú≈‘ ‘À «’ «⁄Û∆¡ª È∂ Ï≈˜ª

Á∂ ÷≥Ì ÂØÛ∂Õ «¬‘ ◊π» √≈«‘Ï Á∆

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi Á≈ ‘∆ «¥ÙÓ≈ √∆ «’

‹ÁØ∫ ◊π» Á≈ √≈«‹¡≈ «ÈÚ≈«‹¡≈ ı≈Ò√≈

‘ºÊª «Ú⁄ ÙÓÙ∆ ÒÀ ’∂ ÓÀÁ≈È «Ú⁄

«ÈÂ«¡≈ Âª ÂıÂª Â∂ Â≈‹ª È∂ ¿∞È∑ª ˘

ÍÃ‰≈Ó ’∆Â≈Õ «Î «¬’ √Óª ¡≈«¬¡≈ ‹ÁØ∫

ı≈Ò√∂ È∂ √Á∆¡ª Á∆ πÒ≈Ó∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á

Óπ Òª ”Â∂ ¯Â«‘ ‘≈√Ò ’’∂ ◊˜ÈÚ∆,

ÂÀÓ» Â∂ Ï≈Ï Á∂ ı≈ÈÁ≈Èª «Ú⁄Ø∫ ¡÷Ú≈¿∞‰

Ú≈«Ò¡ª Á∆ ¡≈È Â∂ Ù≈È ˘ «Óº‡∆ «Ú⁄

«ÓÒ≈ ’∂ º÷ «ÁºÂ≈Õ Á»‹≈, ı≈Ò√∂ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈

È≈Ò «√º÷ √Ó≈‹ «Ú⁄ ÒØ’ÂøÂ∆ ÂºÂª

(Democratic Elements) Á≈ √ø⁄≈ÒÈ

‘Ø«¬¡≈, «’¿∞∫«’ ı≈Ò√∂ ˘ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

Á∆ ‘ »∆ «Ú⁄ «√º÷ª Á∂ √≈∂ À√Ò∂ ’È Á≈

¡«Ë’≈ Á∂ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

‘π‰ «¬√ ◊ºÒ «Ú⁄ ’Ø¬∆ Ùº’ È‘ƒ «‘

‹ªÁ≈ «’ «¬È∑ª Ô∞º◊-ÍÒ‡≈¿± ÿ‡È≈Úª Á∂

«Íº¤∂, ‘Ø ◊ºÒª ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈, ◊π» √≈«‘Ï Á∆

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi ‹ª ’Ø¬∆ ‚±øÿ≈ ¯Ò√¯≈

’øÓ ’ «‘≈ ‘πøÁ≈ √∆Õ ‹∂ ◊‘π È≈Ò Ú∂«÷¡≈

‹≈Ú∂ Âª Í≥‹ «Í¡≈«¡ª Á∆ «√‹‰≈ ÂØ∫ ÒÀ

’∂ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Á∆ ⁄Ø‰ ’È

Ú∂Ò∂ Âº’ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ «Ú«◊¡≈È’ Â∂

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √»fi ‘ Êª ¿∞Ì ’∂ √≈‘Ó‰∂

¡≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ Á∆,

«È√øÁ∂‘, ÁπÈ∆¡ª Á∂ Ó‘≈È

ÓÈØ«Ú«◊¡≈È∆¡ª Â∂ «⁄øÂ’ª «Ú⁄ «◊‰Â∆

’∆Â∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ

Ú≈‘π Ú≈‘π ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ.....(√¯≈ AD Á∆ Ï≈’∆)


√ÏÍº÷∆ È≈«¬’∏◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ

ı≈Ò√≈ Í≥Ê √≈«‹¡≈«¬’ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È∆ Ó≈È«√’ ÂΩ ”Â∂

„«‘øÁ∆¡ª ’Òª «Ú⁄ ‹≈ ‘∂ «Ú¡’Â∆ Á∆

√Ø⁄ ÏÁÒ ’∂ º÷ «ÁøÁ≈ ‘À ¡Â∂ «Î ¿∞‘Ø

«Ú¡’Â∆ «‹‘Û≈ ‹∆ÚÈ ÂØ∫ «È≈Ù ‘Ø ’∂

¡≈ÂÓ ‘º«Â¡≈ ’È Á∆ «Ú¿∞∫Â Ï‰≈ «‘≈

‘πøÁ≈ ‘À, ¡≈Í‰∂ ¡≥Á ¤∞Í∆¡ª Ù’Â∆¡ª Á≈

¡«‘√≈√ ’ ÒÀ∫Á≈ ‘À, ¿∞√ Á∂ ¡≥Á Ëπ÷ ‘∆

⁄ø«◊¡≈Û∆ Ì÷‰ Òº◊ ‹ªÁ∆ ‘À ¡Â∂ «’√∂

¡Ìπº‹ ÌªÏÛ Á≈ »Í Ë≈È ’ ÒÀ∫Á∆ ‘ÀÕ ◊π»

√≈«‘Ï È∂ AFII Á∆ «Ú√≈÷∆ Ú≈Ò∂ «ÁÈ

¡ÈßÁÍπ √≈«‘Ï «Ú÷∂ «¬’ Ì≈∆ «¬’º·

ÏπÒ≈«¬¡≈Õ ‘˜≈ª Á∆ «◊‰Â∆ «Ú⁄ √ø◊Âª

Á∂Ù Á∂ ’ØÈ∂ ’ØÈ∂ ÂØ∫ «¬√ √Ó≈◊Ó «Ú⁄ Ì≈◊

ÒÀ‰ ¡≈¬∆¡ªÕ «¬√ «ÁÈ ◊π» √≈«‘Ï È∂

ı≈Ò√≈ Í≥Ê Á∆ √≈‹È≈ ’∆Â∆Õ Í≥‹ «√ÒºÊ

‹πfi≈» «√º÷ª ˘ ¡≥«ÓÃÂ ¤’≈«¬¡≈ ¡Â∂ ¿∞È∑ª

«Ú⁄Ò∆ ‘∆‰Â≈ ˘ «¬’ ¡ÈØ÷∆ ¿∞µ⁄Â≈

ÍÃÁ≈È ’∆Â∆Õ ¿∞È∑ª ’ØÒØ∫ «Î ¡≈Í ¡≥«ÓÃÂ

¤«’¡≈Õ «Î ¿∞È∑ª ˘ ¡≈Í‰≈ ‘∆ »Í Áº√

’∂ √≈Ò≈«‘¡≈, Ú«‚¡≈«¬¡≈ ¡Â∂

¿∞«⁄¡≈«¬¡≈Õ

““÷≈Ò√≈ Ó∂Ø »Í ‘À ÷≈√®÷≈Ò√∂ Ó«‘ ‘¿∞ ’Ø∫ «ÈÚ≈√®””Ï≈¡Á «Ú⁄ «¬È∑ª «√øÿª È∂ ◊π» √≈«‘Ï

Á∆ √π⁄º‹∆ ¡◊Ú≈¬∆ ‘∂· πÒÓ, Ï∂«¬È√≈¯∆

¡Â∂ ¡º«Â¡≈⁄≈ «ÚπºË ‹ø◊ Á≈ ¡ÀÒ≈È ’

«ÁºÂ≈Õ ˜≈ÒÓ Óπ Ò ‘’±ÓÂ Á∆¡ª È∆‘ª

«‘Ò≈ ’∂ º÷ «ÁºÂ∆¡ªÕ ◊π» √≈«‘Ï È∂ Í¤Û∂

‘Ø¬∂ ’øÓ∆ ’Ó∆Èª ˘ √Á≈∆¡ª ÏıÙ∆¡ªÕ

¿∞È∑ª ¡≥Á ¡ÁπºÂ∆ ¿∞ÂÙ≈‘ Â∂ ‘Ω√Ò≈ ÍÀÁ≈

’ «ÁºÂ≈Õ

““√Ú≈ Ò≈÷ √∂ ¬∂’ ÒÛ≈¿±∫,ø’È ’Ø ÓÀ∫ Ì»Í ÏÈ≈¿±∫,«⁄Û∆¡È √∂ ÓÀ∫ Ï≈‹ ÂÛ≈¿±∫,ÂÏÀ ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ È≈Ó ’‘≈¿±∫Õ””◊π» √≈«‘Ï È∂ ’∂ÚÒ «¬‘ «’‘≈ ‘∆ È‘ƒ

√◊Ø∫ ’’∂ «Ú÷≈ «ÁºÂ≈Õ «ÚÁ∂Ù∆ ‘ÓÒ≈Ú

Ì≈Â «Ú⁄ ¡≈¿∞∫Á∂ √ÈÕ «‘øÁØ√Â≈È Á∆

ÁΩÒÂ º‡ ’∂ ÒÀ ‹ªÁ∂ √ÈÕ «¬ºÊØ∫ Á∆¡ª √πøÁ

ÒÛ’∆¡ª ˘ ¿∞‘ ’≈ÏÒ Â∂ ’øË≈ ‹≈ ’∂

È∆Ò≈Ó ’Á∂ √ÈÕ ¿∞È∑ª Ø’‰ Ú≈Ò≈ ’Ø¬∆

È‘ƒ √∆ «Á√Á≈ Í ◊π» √≈«‘Ï Á∂ «√øÿª È∂

πÒÓ Á∂ «ÚπºË ÙÓÙ∆ ⁄πº’ Ò¬∆Õ «‘ø√≈ Á≈

‡≈’≈ «‘ø√≈ È≈Ò ’È ˘ ¿∞«⁄Â

«¬«Â‘≈√ «Ú⁄ Ò◊≈Â≈Â≈ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ «¬‘

’Ï∆«Ò¡ª ¡Â∂ ’ΩÓª Á∂ «Ú’≈√ ˘ÍÃ◊‡

’È Á≈ √≈ËÈ Ú∆ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ’¬∆ Ú≈∆ Âª

«¬‘ ’ΩÓª Á∆ ‘Ø‰∆ ˘ Ú∆ ÏÁÒ «ÁøÁ≈ ‘À Í

’∞fi Ó‘≈È ÓÈ∞º÷ª «Ú⁄ «¬«Â‘≈√ Ú∆ ÏÁÒ

Á∂‰ Á∆ √ÓºÊ≈, Ù’Â∆ Â∂ ‘Ω√Ò≈ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ

¡«‹‘∂ ‘∆ √ÏÍº÷∆ È≈«¬’ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ

√È, «‹È∑ª È∂ ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ Á∂ ’∂ÚÒ DB

√≈Òª «Ú⁄ Ì≈Â Á∂ «¬«Â‘≈√ ˘ «¬’ ÈÚª

ÓØÛ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ ¡«‹‘∂ ’≈‹ È∂Í∂ ⁄≈Û∑∂

«‹È∑ª Á∆ √øÍ»ÈÂ≈ Ò¬∆ ’¬∆ √≈Òª Á∆ ÒØÛ

‘πøÁ∆ ‘ÀÕ

““‘Ó∂∫ Ì∆ Ô≈Á ÷È≈,

‹Ï «Ò÷Ø ÂÚ≈∆ı ◊πÒÙÈ ’∆,

«’ ‘Ó È∂ Ì∆ ´‡≈«¬¡≈ ‘À,

⁄ÓÈ Ó∂∫ ¡≈«Ù¡ª ¡ÍÈ≈””

¿∞Á» Á∂ «’√∂ ’Ú∆ È∂ «¬’ Í≥¤∆ ÚÒØ∫

«¬‘ Ù∂¡ «Ò÷ ’∂ ÏÛ∂ ‘∆ √Ø‘‰∂ «Ú⁄≈

ÍÃ◊‡ ’∆Â∂ ‘ÈÕ Í≥¤∆ Ï≈ˆ Á≈ «¬«Â‘≈√

«Ò÷‰ Ú≈«Ò¡ª Ï∂ÈÂ∆ ’Á≈ ‘À «’ Ï≈ˆ

Á≈ «ÈÓ≈‰ ’È «Ú⁄ ¿∞√ È∂ Ú∆ ¡ÁπºÂ∆

’∞Ï≈È∆ «ÁºÂ∆ ‘À ¡Â∂ ¡≈Í‰≈ ¡≈Ò∑‰≈ «¬√

Ò¬∆ ´‡≈ «ÁºÂ≈ ‘À «’ Ï≈ˆ Á∆ Ó«‘’ Â∂

√π◊øË Ó≈ÈÚÂ≈ ˘ Â≈˜◊∆ Â∂ ıπÙÏ» ÏıÙ

√’∂Õ

Í ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ È∂ Âª «‘øÁØ√Â≈È

»Í∆ Ï≈ˆ Á∂ «ÈÓ≈‰ Ò¬∆ ¡Â∂ «¬√ Á∆

º«÷¡≈ Ò¬∆ ¡≈Í‰≈ «ÍÂ≈ ’∞Ï≈È ’∆Â≈,

¡≈Í‰∂ ÁØ «‹◊ Á∂ ‡Ø‡∂ √«‘øÁ Á∆¡ª ’øËª

«Ú⁄ «⁄‰Ú≈ «ÁºÂ∂ ¡Â∂ ÁØ √≈«‘Ï˜≈Á∂

⁄Ó’Ω Á∆ ÒÛ≈¬∆ «Ú⁄ Ù‘∆Á ’Ú≈ «ÁºÂ∂Õ

«¬ºÊ∂ ‘∆ Ïº√ È‘ƒ ¡≈Í‰≈ √≈≈ ÍÚ≈ Í≥Ê

Â∂ ’ΩÓ Ò¬∆ Ú≈ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ Á∂Ù Á∂ ÒØ’ª

Á∆ «’√ÓÂ Â∂ È∞‘≈ ÏÁÒ ’∂ º÷ «ÁºÂ∆Õ

«¬‘Á∂ «Ú⁄ ’Ø¬∆ Ú∆ Ùº’ È‘ƒ «’ ◊π»

√≈«‘Ï «¬’ ¡ÈØ÷∂ «Ú⁄≈’ √ÈÕ ¿∞‘ √øÂ

Ú∆ √È, ¿∞‘ «√Í≈‘∆ Ú∆ √È, ¿∞‘ ’Ú∆ Ú∆

√È, ¿∞‘ ‹ÈÀÒ Ú∆ √ÈÕ ¿∞‘ ÓÈ∞º÷Â≈ Á∂

¡≈Ù’ Ú∆ √ÈÕ ¿∞‘ ËÓ Á∂ º«÷¡’ Ú∆

√È, ¿∞‘ Ò≈√≈È∆ Á∂Ù Ì◊Â √È ¡Â∂ Ó‘≈È

Á≈Ù«È’ Ú∆ √ÈÕ ¿∞‘ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È∆ Ú∆

√È, «‹‘Û∂ ¡≈Ó ÒØ’ª Á∆ Ó≈È«√’Â≈ ˘

ÌÒ∆ ÌªÂ √ÓfiÁ∂ √ÈÕ ¿∞È∑ª È∂ ÁÏ∂ ÒÂ≈Û∂

ÒØ’ª ˘ «¬’ ¡ÈØ÷∆ ‹∆ÚÈ ‹≈⁄ «√÷≈¬∆Õ

“¡≥«ÓÃÂ” Á∆ Á≈Â ÏıÙ ’∂ ¿∞È∑ª È∂ ‹≈Â

«Í≥Ã√∆ÍÒ √≈«‘Ï «√øÿ «Í≥Ã√, ⁄ø‚∆◊Û∑

*«Í≥Ã√∆ÍÒ √≈«‘Ï «√øÿ ¡≈«Á’ ’∞fi «ÚÁÚ≈Èª

È∂ «¬‘ ÿ‡È≈ ‘«¡≈‰≈ ÍÃªÂ Á∂ È◊

“Ò÷ÈΩ” «Ú÷∂ ‘Ø¬∆ «Ò÷∆ ‘À, ‹ÁØ∫ «’ ◊π»-

Í«Ú≈ Í‡È≈ ÂØ∫ Ú≈Í√ Í≥‹≈Ï ¡≈ «‘≈ √∆Õ

Í≈Â, ¿±⁄ È∆⁄ Á∆¡ª À-’∞ÁÂ∆ ’øËª,

«‹‘Û∆¡ª ÓÈ∞º÷Â≈ ˘ Úø‚Á∆¡ª √È, „≈‘

«ÁºÂ∆¡ª √È ¡Â∂ «√º÷ª ˘ “«√øÿ” Ì≈Ú Ù∂

Ï‰≈ «ÁºÂ≈ √∆Õ

Â≈˜◊∆ Â∂ ıπÙÏ»◊π» √≈«‘Ï Á∂ ‹∆ÚÈ È≈Ò Ì≈Â Á∂ ⁄≈

Á«¡≈Úª Á≈ ‚±øÿ≈ √øÏøË ‘ÀÕ ¿∞È∑ª Á≈ ‹ÈÓ

AFFF «Ú⁄ Í‡È≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ Á«¡≈ ◊ø◊≈

Á∂ «’È≈∂ ‘Ø«¬¡≈Õ ◊π» √≈«‘Ï Á≈ Ï⁄ÍÈ

¡≈ÈßÁÍπ √≈«‘Ï Á«¡≈ √Â´‹ Á∂ «’È≈∂

◊π «¡≈Õ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ ‹Ú≈È∆ Á≈ ’∞fi

√Óª Í≈¿∞∫‡≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ Á«¡≈ ‹ÓÈ≈ Á∂

’ø„∂ Ï∆«Â¡≈ «‹ºÊ∂ ◊π» √≈«‘Ï È∂ Ò≈√≈È∆

√≈«‘Â Á∆ ⁄È≈ ’∆Â∆ ¡Â∂ ÏÚø‹≈ ’Ú∆¡ª

˘ ¿∞ÂÙ≈«‘Â ’∆Â≈Õ «¬ºÊ∂ ‘∆ ◊π» √≈«‘Ï È∂

πÒÓ ¡Â∂ Ï∂«¬È√≈¯∆ «ÚπºË ‹ø◊ ÒÛÈ

Ò¬∆ Ω‹ª ˘ «Â¡≈ ’∆Â≈Õ ¿∞È∑ª ˘

«√÷Ò≈¬∆ «ÁºÂ∆ ¡Â∂ ˜≈ÒÓ Óπ Ò ≈‹

Á∆¡ª È∆‘ª «‘Ò≈¿∞‰ Á∆ Ù’Â∆ ÏıÙ∆Õ ◊π»

√≈«‘Ï È∂ ¡≈Í‰∂ √Ú≈√ Á«¡≈ ◊ØÁ≈Ú∆ Á∂

«’È≈∂ «Â¡≈◊∂ ¡Â∂ √ø◊≈Óª Ì∂ ‹∆ÚÈ Á∆

Ô≈Â≈ ˘ √øÍ»È ’∆Â≈Õ

«’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’ ◊π» √≈«‘Ï Á∂ ‹ÈÓ

ÂØ∫ ’∞fi «ÁÈ Ó◊Ø∫ ÿπÛ≈Ó ÂØ∫ «¬’ Óπ√ÒÓ≈È

¯’∆ Ì∆’Ó Ù≈‘ «¬√ Ï≈Ò’ Á∂ ÁÙÈ

’È ¡≈«¬¡≈ ¡Â∂ ¡≈Í‰∂ È≈Ò «Óº‡∆ Á∂

ÒØ‡∂ Ú∆ «Ò¡≈«¬¡≈Õ ¿∞√ È∂ Ë≈È≈ ’∆Â∆ √∆

«’ ‹∂ ◊Ø«ÏøÁ ≈¬∂ È∂ √º‹∂ ‘ºÊ Ú≈Ò∂ ÒØ‡∂ ˘

¤Ø‘ «ÁºÂ≈ Âª ¿∞‘ Úº‚≈ ‘Ø ’∂ Óπ√ÒÓ≈Èª Á∆

√‘≈«¬Â≈ ’∂◊≈Õ Í∆ Ì∆’Ó Ù≈‘ Áø◊ «‘

«◊¡≈ ‹ÁØ∫ ◊Ø«ÏøÁ Ï≈Ò’ È∂ «¬’Ø √Ó∂∫ ÁØÚ∂∫

ÒØØØ«‡¡ª ˘ ¤Ø‘ ’∂ «¬‘ Á√≈«¬¡≈ «’

¿∞‘Á∆¡ª È˜ª «Ú⁄ ÁØÚ∂∫ ËÓª Ò¬∆ «¬’Ø

«‹‘≈ ¡≈Á √«Â’≈ ‘ÀÕ Úº‚∂ ‘Ø ’∂ ◊π»

√≈«‘Ï È∂ ¡≈Í‰∆ «¬’ ’«ÚÂ≈ «Ú⁄ «‘øÁ»¡ª

¡Â∂ Óπ√ÒÓ≈Èª ˘ «¬’ ‘∆ ºÏ Á∆ ⁄È≈

Áº«√¡≈ ¡Â∂ «¬√ ◊ºÒ ”Â∂ Ø «ÁºÂ≈ «’ ËÓ

Ì≈Ú∂∫ Úº÷-Úº÷ ‘Ø‰ Í √Óπº⁄∆ ’≈«¬È≈Â Á≈

⁄È‘≈≈ Âª «¬’ ‘∆ ÍÓ≈ÂÓ≈ ‘ÀÕ*

““Ó≈È√ ’∆ ‹≈Â √ÌÀ ¬∂’À Í«‘⁄≈ÈÏØÕ””


·«‘≈«¬¡≈Õ «‹ºÊ∂ «’√∂ ‚≈¿∞‰≈ ¡Í≈Ë

‘À, ¿∞µÊ∂ «’√∂ ÂØ∫ ‚È≈ Ú∆ Ïπ «ÁÒ∆ √Ó≈È

‘ÀÕ ◊π» √≈«‘Ï È∂ ¡≈Í‰∂ ÍÀØ’≈ª ˘ «¬‘

◊ºÒ Ô≈Á º÷‰ Á∆ «⁄Â≈ÚÈ∆ «ÁºÂ∆ :

““ÌÀ ’≈‘» ’¿∞ Á∂Â È«‘,È«‘ ÌÀ Ó≈ÈÂ ¡≈ÈÕ”” (Í≈: 9, 1427)

◊π» √≈«‘Ï «¬’ Ó‘≈È ’Ú∆ Ú∆ √ÈÕ

’«ÚÂ≈ Á∆ ⁄È≈ «¬’ ¡ÈØ÷∆ «¬’≈◊Â≈

Á∆ Ó≥◊ ’Á∆ ‘ÀÕ √øÿÙ ¡Â∂ √ø◊≈Ó Ì∂

‹∆ÚÈ «Ú⁄Ø∫ Ú∆ ◊π» √≈«‘Ï ¡≈Í‰∆¡ª

’ØÓÒ Ì≈ÚÈ≈Úª ’«ÚÂ≈ Á≈ »Í Á∂‰ Ò¬∆

√Óª «Ú¿∞∫Â ÒÀ∫Á∂ √ÈÕ “‹≈Íπ √≈«‘Ï”,

“¡’≈Ò ¿∞√ÂÂ” ¡Â∂ ¯≈√∆ Ì≈Ù≈ «Ú⁄

Ù«‘ÈÙ≈‘∂ ¡Ωø◊ ∂Ï «Ò«÷¡≈ “˜¯È≈Ó≈”

◊π» √≈«‘Ï Á∆¡ª ’∞fi ¡«‹‘∆¡ª ’≈«Ú

«’Âª ‘È, «‹‘Û∆¡ª √≈«‘Â Á∆¡ª «√ıª

¤Ø∫‘Á∆¡ª ‘ÈÕ

ºÏ Á≈ √∂Ú’¬∂È∂ ◊π‰ª Á∂ Ó≈Ò’ ‘πøÁ∂ ‘Ø¬∂ Ú∆ ◊π»

√≈«‘Ï ¡≈Í‰∂ ¡≈Í ˘ ºÏ Á≈ √∂Ú’ √ÓfiÁ∂

√È ¡Â∂ «ÚÙ≈Ò, «ÚÒº÷‰ Â∂ Ú«⁄ºÂ

ÁπÈ∆¡ª ˘ «¬’ ÂÓ≈Ù≈ ’«‘‰ Á∆ ÁÒ∂∆

º÷Á∂ √ÈÕ

◊π» √≈«‘Ï «¬√ ¡ÒΩ«’’ ¡Â∂ ‘π√∆È

‹◊Â Á≈ ÂÓ≈Ù≈ Ú∂÷‰ Ú≈Ò∂ ÁÙ’ √ÈÕ

¡«‹‘∆ √Ø⁄ ¿∞È∑ª Á∆ ‘Ò∆Ó∆ ¡Â∂ «ÈÓÂ≈

Á≈ ÍÃ◊‡≈Ú≈ ’Á∆ ‘ÀÕ ¡√Ò «Ú⁄ Âª ¿∞‘

«¬√ ø◊ Ó≥⁄ Á∂ √ÏÍº÷∆ È≈«¬’ √ÈÕ

‘ √≈Ò ÁπÈ∆¡ª Á∂ Úº÷-Úº÷ «‘º«√¡ª

«Ú⁄ «‘ ‘∂ ¿∞È∑ª Á∂ ¿∞Í≈Ù’ √Ó∆ ÂΩ

”Â∂ ¿∞È∑ª Á≈ ‹ÈÓ «ÁÈ ÏÛ∆ ‘∆ ÙË≈ È≈Ò

ÓÈ≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ È◊ ’∆ÂÈ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ

¡÷≥‚ Í≈· ’∆Â∂ Â∂ ’Ú≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È, ≈◊∆

«√øÿ «¬Ò≈‘∆ Ï≈‰∆ Á≈ ’∆ÂÈ ’Á∂ ‘È,

„≈‚∆ ‹Ê∂ Ò‘» ◊Ó≈¿± Ú≈ª ◊≈ ’∂ √ø◊Âª

˘ «È‘≈Ò ’Á∂ ‘ÈÕ ◊π» √≈«‘Ï Á∆¡ª

’∞Ï≈È∆¡ª ˘ Ô≈Á ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘À ¡Â∂

¿∞È∑ª Á∂ ’ΩÂ’ª ˘ ÙËª‹Ò∆¡ª Ì∂‡≈

’∆Â∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ

¡º‹ ◊π» √≈«‘Ï Á≈ ‹ÈÓ «ÁÈ ÏÛ∆ Ë»Ó

Ë≈Ó È≈Ò ÓÈ≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬‘ ÏÛ∆

‘∆ ⁄ø◊∆ ÍøÍ≈ ‘À Í ÒØÛ «¬√ ◊ºÒ Á∆ ‘À

«’ ¡√ƒ ∆Â∆ «Ú≈‹ª Á∆¡ª √ΩÛ∆¡ª

ÚÒ◊‰ª «Ú⁄Ø∫ «È’Ò ’∂ ¡≈Í‰∂ ¡≥Á Ú∆

fi≈Â∆ Ó≈∆¬∂, √ÚÀ ÍÛ⁄ØÒ ’∆¬∂Õ ◊π» √≈«‘Ï

È∂ √≈˘ «¬’ «ÈÚ∂’Ò∆ Í«‘⁄≈‰ ÏıÙ∆Õ √∆Õ

¿∞√ ˘ Ï’≈ º÷‰≈ √≈‚≈ ¯˜ Ï‰Á≈

‘ÀÕ

◊π» √≈«‘Ï ‹∆ÚÈ Ì Ïπ≈¬∆ ¡Â∂

¡º«Â¡≈⁄≈ª «ÚπºË √øÿÙ ’Á∂ ‘∂Õ ¿∞È∑ª

Á∂ ¡È∞Ô≈¬∆¡ª Ú∆ ¿∞È∑ª Á∂ Í≈¬∂ Í»«È¡ª

”Â∂ ⁄ºÒ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ¿∞È∑ª Á∂ ‹∆ÚÈ ÂØ∫

«√º«÷¡≈ «ÓÒÁ∆ ‘À «’ «Â¡≈◊, ’∞Ï≈È∆

È≈Ò ‘∆ ’ΩÓª Á∆ Ù≈È Ï⁄≈¬∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ

ÍÀ√≈ Â∂ √ØÈ≈ ’ΩÓª Á∆ Ù≈È È‘ƒ ÚË≈ √’Á∂

¡Â∂ È≈ ‘∆ ’ΩÓª Á∂ Ì«Úº÷ ˘ πÙÈ≈ √’Á∂

‘ÈÕ ’ΩÓª Á∆ ¡√Ò∆ Í≥»‹∆ ¿∞µ⁄∂ ¡≈⁄È

Ú≈Ò∂ ¡Â∂ ¡≈ÁÙ’ ‹∆ÚÈ Ú≈Ò∂ «Ú¡’Â∆

‘∆ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «√º÷ «¬«Â‘≈√ ˘ ◊π»¡ª,

√»Ï∆ª ¡Â∂ Ù‘∆Áª È∂ «√¡≈‘∆ Á∆ Ï‹≈¬∂

¡≈Í‰∂ ı»È È≈Ò «Ò«÷¡≈ √∆Õ «¬√ «¬«Â‘≈√

˘ ¡≈Í‰∂ ⁄ø◊∂ ¡ÓÒ ¡Â∂ ÙπºÌ ’Ó ’’∂

√øÌ≈Ò ’∂ º÷‰≈ ‘π‰ √≈‚∆ « øÓ∂Ú≈∆ ‘ÀÕ

ÙÏÁ ◊π»ÓÈ∞º÷∆ ‹≈Ó≈ «Â¡≈◊‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ◊π»

√≈«‘Ï È∂ √Ó»‘ «√º÷ª ˘ ‘π’Ó ’∆Â≈ √∆ «’

¿∞È∑ª Á∂ Ó◊Ø∫ ¿∞‘ ’∂ÚÒ ÙÏÁ ◊π», ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ˘ ‘∆ ¡≈Í‰≈ ◊π» √Ófi‰ ¡Â∂ ¿∞√

«Ú⁄ Á‹ Ï≈‰∆ ÂØ∫ ‘∆ ‹∆ÚÈ ‹π◊Â ÍÃ≈ÍÂ

’ÈÕ ¡º‹ √≈∆ ÁπÈ∆¡ª Á∂ ËÓª Á∂ ÒØ’

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∆ Ó‘≈ÈÂ≈ √Ófi ’∂ «¬√

˘ √Óπº⁄∆ ÓÈ∞º÷Â≈ ˘ »‘≈È∆ ıπ≈’ Á∂‰ Á≈

√ØÓ≈ ’Ï»ÒÁ∂ ‘ÈÕ «’øÈ∂ Áπº÷ Á∆ ◊ºÒ ‘À «’

√≈‚∂ «Ú⁄ ¡È∂’ª ¡«‹‘∂ «Ú¡’Â∆ Ú∆ ‘È,

«‹‘Û∂ ÒØÌ∆, Ò≈Ò⁄∆, ¡≈⁄‘∆‰, Í≈÷≥‚∆

¡Â∂ ÏÒ≈Â’≈∆ √øÂª, Ó‘øÂª Á∂ ‚∂«¡ª ”Â∂

‹≈ ’∂ √Ú◊ Á≈ ≈‘ Ì≈ÒÁ∂ ‘ÈÕ ¡º‹ Á∂

«ÁÈ ÌπºÒÛ ÒØ’ª ˘ ¡≈Í‰∆ ÌπºÒ ÏıÙ≈ ’∂

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∂ ÒÛ Òº◊ ’∂ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ

«√øÿ Á∂ ‘π’Ó Á∆ Í≈Ò‰≈ ’È Á≈ ÍÃ‰ ÒÀ‰≈

⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

BE ‹ª BE ÂØ∫ ÚºË “«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆” ÓÀ◊˜∆È Ïπº’ ’È Ú≈«Ò¡ª Á∂ È≈ÓA. ‰‹∆Â «√øÿ ‘Àµ‚Ó≈√‡ (√∂Ú≈ Óπ’Â),

√’Ò «¬ø⁄≈‹, Ó≈«¬¡≈ È◊, ´«Ë¡≈‰≈ ∏ BH

B. «◊¡≈È∆ «◊¡≈È «√øÿ, Ú∆ ‰‹∆Â «√øÿ («ÏÒ≈√Íπ √’Ò) ∏ CA

«¬’Ï≈Ò∆¡≈ «Ï¡≈È

Â±ø ÁπÙÓ‰ ÂØ∫ ’∂√◊Û∑ Íº’≈ Ï‰Ú≈«¬¡≈Õ

¡√∆∫ √øÈ∑ ¿∞√ «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ ‘ºÊ∆∫ Ò≈«¬¡≈Õ

Â±ø ≈‹ √≈˘ ‹Ø ‹ÂÈª È≈Ò √∆ √øÌ≈«Ò¡≈Õ

√≈ÊØ∫ «’Ú∂∫ Ú∆ ¿∞‘ «◊¡≈ È≈ √øÌ≈«Ò¡≈Õ

Â±ø √≈‚≈ «‹øÈ≈ Ó≈‰ ‘ Êª Ï‰≈«¬¡≈Õ

ÓÀ∫ ¿∞È≈ ‘∆ ¿∞√ ˘ «Óº‡∆ ”⁄ «ÓÒ≈«¬¡≈Õ

Â±ø √≈ÊØ∫ ¡≈Í‰≈ √Ì ’∞fi Ú≈«¡≈Õ

¡√∆∫ ◊ºÒ ◊ºÒ Ò¬∆ ÂÀ Ú≈«¡≈Õ

¡È∂’Â≈ ’ΩÓ Á∆ ˘ Â±ø Ï⁄≈«¬¡≈Õ

¬∂’Â≈ Â∂∆ «ÁºÂ∆ ˘ ¡√∆∫ «Ó‡≈«¬¡≈Õ

Ï∂-Á≈Ú≈ ‘ «’√Ó Á≈ ÍÛ∑ ’∂ √π‰≈«¬¡≈Õ

Â±ø “Í≈Ò” ˘ ÍπºÂ ¡Í‰≈ ¡≈«÷¡≈Õ

Â∂∂ ’∆Â∂ ˘ ¿∞√ È∂ √Ó∂∫ Á∆ ÒØÛ ¡≈«÷¡≈Õ

∏◊π«’Í≈Ò «√øÿ,

CGC, ¡ÈßÁ È◊-¬∂, Í«‡¡≈Ò≈-ADG@@D

ÓÀ∫ ‘ÒÎ ’Áª, ‹Ø ÓÀ∫ ’Ó≈«¬¡≈Õ

ÓÀ∫ «¬’Ï≈Ò ’Áª, Â∂≈ ’∆Â≈ ÓÀ∫ ÌπÒ≈«¬¡≈Õ

Â±ø ¡≈Í≈ È≈ ’Á∂ Ú∆ ‹‰≈«¬¡≈Õ

ÓÀ∫ ÂÀ ’Á∂ Ú∆ È≈ ¡≈Í‰≈ Ï‰≈«¬¡≈Õ

Â»ø √≈˘ ¡≈Í‰≈ √Ì ’∞fi √øÌ≈«Ò¡≈Õ

¡√∆∫ Â∂≈ ’∆Â≈ ‘ ¿∞Í’≈ ÌπÒ≈«¬¡≈Õ

Â±ø √≈‚∂ Ò¬∆ ‹ø◊Òª «Ú⁄ «Ú⁄«¡≈Õ

¡√∆∫ ÍÒ Ú∆ ¿∞‘ √Óª È≈ «⁄Â«¡≈Õ

Â±ø «ÚÒ’Á∆ ’ΩÓ ˘ «ÍÂ≈ Á∂ √∆√ È≈Ò Ú⁄≈«¬¡≈Õ

¡√∆∫ fi»·∆ ÍÃ∆Â «Íº¤∂ ÂÀ «÷È ”⁄ «Ú√≈«¡≈Õ

Â±ø ÍπºÂ «¬’ Ú∆ È≈ ¡≈Í‰∂ Ò¬∆ Ï⁄≈«¬¡≈Õ

‘π‰ ‘˜≈ª «Ú⁄Ø∫ ’Ø¬∆ Ú∆ ‹ªÁ≈ È≈ Í¤≈«‰¡≈Õ


Â‰≈¡ «‘Â ‹∆ÚÈ ÍÃ≈ÍÂ ’È Á≈⁄ΩÊ≈ √»Â ‘À∏«’Â ’È∆Õ

ÓÈ∞º÷ «¬’ √Ó≈«‹’ ÍÃ≈‰∆ ‘ÀÕ «¬√ √Ó≈‹

«Ú⁄ ¡√ƒ Óª-Ï≈Í, ÍπºÂ, Ë∆, ⁄≈⁄∂, Ó≈Ó∂,

Â≈¬∂, Ì≈, ÌÀ‰, ÍÂ∆-ÍÂÈ∆, «ÓºÂ Â∂ √≈’

√øÏøË∆ Ï‰ ’∂ √Ó≈«‹’ « øÓ∂Ú≈∆¡ª

«ÈÌ≈¿∞∫Á∂ ‘ªÕ «¬‘ « øÓ∂Ú≈∆¡ª «ÈÌ≈¿∞‰

Ò¬∆ √≈‚≈ ¡≈«Ê’ Â∂ «ÚÚ‘≈«’ ‹∆ÚÈ

¿∞µÂÓ Á‹∂ Á≈ ‘Ø‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ‹∂’ ¡√ƒ

«Ú‘ÒÛ Â∂ Ó÷º‡» ‹∆ÚÈ Ú≈Ò∂ ‘ØÚª◊∂ Âª

«¬‘ « øÓ∂Ú≈∆ «’√∂ Â∑ª Ú∆ «ÈÌ≈¡ È‘ƒ

√’ª◊∂ «‹√ È≈Ò ¡√ƒ ¡≈Í Ú∆ Áπ÷∆ Â∂

Ï≈’∆ √Ó≈‹ Á∂ ÓÀ∫Ï Ú∆ Áπ÷∆ Â∂ Â‰≈¡ Ì∆

« øÁ◊∆ ‹∆‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘ØÚª◊∂Õ Í ‹∂

¡√ƒ «’Â ’È Á∂ ¡≈Á∆ ‘ØÚª◊∂ Âª «’Â

’’∂, «Ó‘ÈÂ ’’∂ ⁄ø◊∂ ÂØ∫ ⁄ø◊≈ πÂÏ≈

‘≈√Ò ’’∂ ¡≈Í‰≈ ¡≈«Ê’ Â∂ «ÚÚ‘≈«’

‹∆ÚÈ ÏÛ∂ ¿∞µ⁄∂ ÍºË Á≈ Ï‰≈ √’ª◊∂Õ

‹∂’ ’Ø¬∆ ÓÈ∞º÷ «’Â È‘ƒ ’∂◊≈ Âª

¿∞‘ ¡≈«Ê’ Íº÷Ø∫ ÏÛ≈ ’Ó Ø ‘ØÚ∂◊≈Õ

¡≈Í‰∆¡ª Â∂ ¡≈Í‰∂ Í«Ú≈ Á∆¡ª ÒØÛª

Í»∆¡ª È‘ƒ ’ √’∂◊≈Õ «‹√ ’’∂ ¿∞√ Á∂

Í«Ú≈ «Ú⁄ √Á≈ ’Ò∂Ù ‘∂◊≈Õ «¬√ ’Ò∂Ù

È∂ √Á≈ ¿∞√ Á∂ Í«Ú≈ Á∂ ‹∆¡ª ˘ Â‰≈¡

«Ú⁄ º÷‰≈ ‘À, «‹√Á≈ ¡≥Â ’¬∆ Ú≈∆

¡≈ÂÓ-‘º«Â¡≈ Â∂ ‘Ø ¡‰√π÷≈Ú∆¡ª

ÿ‡È≈Úª «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ‹∂’ ÓÈ∞º÷

«’Â È‘ƒ ’∂◊≈ Âª ¿∞√ Á≈ Í«Ú≈ Â∂

¿∞‘ ¡≈Í ¡≈Í‰≈ Í≈Ò‰-ÍØÙ‰ «’√ Â∑ª

’∂◊≈? «’¿∞∫«’ √∆ ˘ ’≈«¬Ó º÷‰ Ò¬∆

Ø‡∆ Âª ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ √Ø «¬√ Ò¬∆ ¿∞‘ ·º◊∆-

·Ø∆, «ÌzÙ‡≈⁄≈ ¡≈«Á’ ¡ÈÀ«Â’ „ø◊-

Â∆’∂ ÚÂ∂◊≈Õ «¬√ ÍÃ«ÚÂ∆ «Ú⁄ ÍÀ∫«Á¡ª

‘∆ ¿∞√ ˘ ‘ Ú∂Ò∂ Í’Û∂ ‹≈‰, Íπ«Ò√

Áπ¡≈≈ Áø«‚Â ’∆Â∂ ‹≈‰ Á∂ ‚ Á≈ Â‰≈¡

Ï«‰¡≈ ‘∂◊≈Õ «’Â È≈ ’È Ú≈Ò≈

«Ú¡’Â∆ ‘∆ ¡≈Í‰≈ Â∂ Í«Ú≈ Á≈ Í∂‡

ÌÈ Ò¬∆ Úº‚∂ ÂØ∫ Úº‚≈ ‹πÓ ’È Ò¬∆

«Â¡≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’¬∆ Ú≈∆ ‹πÓ ’’∂

¿∞‘ Ï⁄ ‹ªÁ≈ ‘À, Í Ï‘πÂ ’’∂ ÓÈ∞º÷

Í’«Û¡≈ ˜» ‹ªÁ≈ ‘À Â∂ «Î Íπ«Ò√ Á≈

ÂÙºÁÁ Â∂ ¿∞√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’ÀÁ ¡≈«Á Á∆

√˜≈Õ «¬√ Â∑ª ¿∞√ Á≈ Â∂ ¿∞√Á∂ Í«Ú≈

Á≈ ‹∆ÚÈ Â‰≈¡ Ì«¡≈ ‘∆ Ï∆ÂÁ≈ ‘ÀÕ

Ó≥◊Â «√øÿ “≈‘∆”*¡≈˙, Â‰≈¡-«‘Â ‘Ø¬∆¬∂!-(D)

*38-A, Rose Enclave, Behind SilverOak Gardens & Resorts, PakhowalRoad, Ludhiana. Mob. : 98882-91607

«’Â È≈ ’È Ú≈Ò≈ ÓÈ∞º÷ ’¬∆ Â∑ª Á∆¡ª

‘∂≈Î∂∆¡ª ’Á≈ ‘À, «‹Ú∂∫ ÒØ’ª ˘ ÍÀ√∂

Áπ◊‰∂ ’’∂ Á∂‰ Á≈ fiª√≈ Á∂ ’∂ ÒØ’ª ’ØÒØ∫

’ØÛª πÍ¬∂ «¬√ Ï‘≈È∂ ÒÀ ’∂ Î≈ ‘Ø ‹≈‰≈Õ

‘π‰∂-‘π‰∂ ‡∆. Ú∆. ”Â∂ ¡À√∂ «Ú¡’Â∆ Á∆ ÿ

Ú≈Ò∆ Á∆ ’Ø‡ «Ú⁄ Í∂Ù∆ √Ó∂∫ ÒØ’ª ÚÒØ∫ ÷»Ï

’∞‡≈¬∆ ’Á∂ «Á÷≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ «’Â È≈

’È Ú≈Ò≈ ÓÈ∞º÷ ‘∆ ¡≈Í‰≈ Í∂‡ ÌÈ Ò¬∆

Ó≥◊ ’∂ ÷≈‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘ØÚ∂◊≈ Â∂ «¬√ Ó≥◊

’∂ ÷≈‰ Ú≈Ò∆ «ÏÂ∆ È∂ ‘∆ Ì≈Â «Ú⁄

Ò◊Ì◊ «¬’ ’ØÛ Ó≥◊Â∂ ÍÀÁ≈ ’∆Â∂ ‘È ‹Ø

¡≈Í‰∂ ¡≈Í ¡Â∂ √≈∂ √Ó≈‹ ”Â∂ ÏØfi Ï‰∂ ‘Ø¬∂

‘ÈÕ

«√º÷ ËÓ √ø√≈ ÂØ∫ «Ú’Â ‘Ø‰ ¡Â∂

«¬√ ÂØ∫ Ìº‹ ‹≈‰ Á∆ «√º«÷¡≈ È‘ƒ «ÁøÁ≈Õ

«¬‘ «¬√ ‹◊Â ˘ “√º⁄∂ Á∆ ’Ø·Û∆” Ó≥È ’∂

«¬√ «Ú⁄ ’ÓÙ∆Ò ‘Ø‰, «’Â ’È,

‘º√‰, ÷∂‚‰ ¡Â∂ √ÚÀÓ≈‰ Ì«¡≈ ¡≈˜≈Á

‹∆ÚÈ ‹∆¿±‰ Á≈ √øÁ∂Ù «ÁøÁ≈ ‘À Âª «’

Â‰≈¡ »Í∆ ÁÀ∫Â ÓÈ∞º÷ Á∂ Ò≈◊∂ Â≈◊∂ Ú∆ È≈

Î‡’ √’∂ :

È≈È’ √«Â◊π« Ì∂«‡¡ÀÍ»∆ ‘ØÚÀ ‹π◊«Â®‘√ø«Á¡≈ ÷∂¶«Á¡≈ ÍÀÈß«Á¡≈÷≈Úø«Á¡≈ «Ú⁄∂ ‘ØÚÀ Óπ’«Â® (522)

◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ÁπÈ∆¡ª Á∂ Í«‘Ò∂

«‘Ï ‘Ø¬∂ ‘È «‹È∑ª È∂ √ø√≈ ˘ «¬’ ÈÚƒ

‹∆ÚÈ ‹≈⁄ «ÁºÂ∆ «’ «‹ºÊ∂ Á»«‹¡ª Á∆

’Ó≈¬∆ ”Â∂ ÍÒ‰≈ ¿∞È∑ª Á≈ Ò‘» Í∆‰ Á∂

Ï≈Ï ‘À, ¿∞µÊ∂ Á√ª È‘πø¡ª Á∆ «’Â ’’∂

‹∆‰≈ ‘∆ ¡√Ò∆ ÓÈ∞º÷Â≈ Á≈ ‹∆ÚÈ ‹∆‰≈

‘ÀÕ ◊π» √≈«‘Ï È∂ «¬‘ «ÁzÛ∑ ’≈«¬¡≈ «’

«’Â Á≈ ’Ø¬∆ Ú∆ «’ºÂ≈ Ó≈Û≈ È‘ƒ ‘ÀÕ

Ó≈Û≈ÍÈ Âª ÓÈ∞º÷∆ Ì≈ÚÈ≈ ‹ª È∆¡Â «Ú⁄

‘ÀÕ ‘ ÍÃ’≈ Á∆ «’Â ⁄ø◊∆ ‘À ‹Ø È∂’∆ Â∂

¬∆Ó≈ÈÁ≈∆ È≈Ò ’∆Â∆ ‹≈Ú∂Õ

Ï∂¬∆Ó≈È∆ Á∆ «’Â ’È È≈Ò ÓÈ∞º÷ Á∂

¡≈Í‰∂ ÓÈ «Ú⁄ √Á≈ ‘∆‰-Ì≈ÚÈ≈ Ï‰∆

«‘øÁ∆ ‘ÀÕ ¿∞√Á∂ ÓÈ «Ú⁄ √Á≈ «¬‘ ÂΩ÷Ò≈

Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈ ‘À «’ ¡º‹ Î√∂ «’ Î√∂Õ ¿∞‘

√Á≈ ‘∆ ¡≈Í‰∆ Ï∂¬∆Ó≈È∆ ˘ Á»«‹¡ª ¡º◊∂

˜≈«‘ ‘Ø‰ Á∂ ‚ ’≈È ¡≥Á ‘∆ ¡≥Á

Â‰≈¡ «Ú⁄ ‘∆ ‘∂◊≈Õ «¬√Á∂ È≈Ò-È≈Ò

¿∞√Á∂ ¡≥Á ‘Ø Ú∆ ’¬∆ Â∑ª Á∂ ÂΩ÷Ò∂ Ï‰∂

«‘øÁ∂ ‘È ‹Ø «’ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í «Ú⁄ Â‰≈¡

Á≈ »Í ‘∆ ‘ÈÕ ¿∞√ ˘ √Á≈ «¬‘ «⁄øÂ≈ Ï‰∆

«‘øÁ∆ ‘À «’ «¬√ ’≈Ò∂ ËÈ Á∆ ’Ó≈¬∆ ˘

«’√ Â∑ª √ªÌ ’∂ º÷ª? ’¬∆ Ú≈∆ «¬√

’Ó≈¬∆ ˘ ¿∞‘ ¡≈Í‰∂ «ÙÂ∂Á≈ª ‹ª

√øÏøË∆¡ª Á∂ Èª ÒÚ≈ Á∂∫Á≈ ‘À Â∂ ‹ÁØ∫ Íπº¤

ÍÛÂ≈Ò ‘πøÁ∆ ‘À ÂÁ ¿∞‘ ¡≈Í Âª Î√Á≈

‘∆ Î√Á≈ ‘À, È≈Ò ‘∆ ¿∞‘ √≈’-√øÏøË∆ Ú∆

◊Û∂ «Ú⁄ ¡≈ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ’≈Ò∂ ËÈ

’≈È √Á≈ ‘∆ ¿∞√ ⁄Øª-‚≈’±¡ª Á≈ ÌÀ¡

Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈ ‘À «‹√ ’≈È È≈ ¿∞√˘ ≈Âƒ

ÈƒÁ ‘∆ ¡≈¿∞∫Á∆ ‘À Â∂ È≈ ‘∆ ¿∞‘ «ÁÈ ˘

⁄ÀÈ È≈Ò «Ú⁄ √’Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Ï∂¬∆Ó≈È∆

Á∂ ÍÀ√∂ ’≈È ¿∞√ ˘ √Á≈ ‘∆ «¬È’Ó ‡À’√

Á∂ ¤≈«Í¡ª Á≈ ‚ √Â≈¬∆ º÷Á≈ ‘À «’ ÓÂª

’Ø¬∆ «¬√ Ï≈∂ «Ù’≈«¬Â È≈ ’ Á∂Ú∂ Â∂

«¬È’Ó ‡À’√ Ú≈Ò∂ ¿∞√ Á∂ ÿ ¡Â∂ ÁÎÂ

‹ª ÎÀ’‡∆ ”Â∂ ¤≈Í≈ È≈ Ó≈ Á∂‰Õ «¬√ ¤≈Í∂

’≈È ¿∞√ Á∆ ÏÁÈ≈Ó∆ Âª ‘Ø¬∂◊∆ ‘∆ È≈Ò

‘∆ ¿∞‘ ’≈Ò≈ ËÈ Ú∆ ˜ÏÂ ’ «Ò¡≈

‹≈¬∂◊≈Õ «¬√ ’≈Ò∆ ’Ó≈¬∆ Ï⁄≈¿∞‰ Ò¬∆

¿∞‘ √Á≈ «¬È∑ª ⁄º’ª «Ú⁄ «Í¡≈ «‘øÁ≈ ‘À

«’ «¬√ ËÈ ˘ «’√ Â∑ª «˜¡≈Á≈ ÂØ∫

«˜¡≈Á≈ «¬È’Ó ‡À’√ ÂØ∫ Ï⁄≈«¬¡≈ ‹≈¬∂Õ

«‹√ ’≈‰ ⁄ÀÈ È≈Ò ‹∆ÚÈ Ï√ È‘ƒ ’

√’Á≈Õ Ï√ ‘ Ú∂Ò∂ Â‰≈¡ ‘∆ Â‰≈¡ «Ú⁄

«‘øÁ≈ ‘ÀÕ

«¬√ ’≈Ò∂ ËÈ ’≈‰ √Ó≈«‹’

’∞∆Â∆¡ª Ú∆ ÚËÁ∆¡ª ‘ÈÕ «’¿∞∫«’ «¬‘

ÍÀ√≈ Ó∂‘ÈÂ È≈Ò Âª ’Ó≈«¬¡≈ È‘ƒ «◊¡≈,

√Ø ÓÈ∞º÷ «¬√ ÷πºÒ∑ ’∂ ÷⁄‰ «Ú⁄ Ú∆ ’Ø¬∆

Áπº÷ ’Ù‡ Ó«‘√»√ È‘ƒ ’Á≈Õ ’ÒºÏª,

Í≈‡∆¡ª «Ú⁄ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ÷»Ï ÈÙ∂ ’Á≈ ‘À

Â∂ ÈÙ∂ «Ú⁄ ¡≈Í‰∆ «√‘Â Á∆ Â∂ ÍÀ«√¡ª

Á∆ ÏÏ≈Á∆ ’È «Ú⁄ ’Ø¬∆ √ø’Ø⁄ È‘ƒ

’Á≈Õ «¬√ ËÈ ’’∂ ‹»¡≈ ÷∂‚‰ Á∆ Ïπ∆

ÒÂ ¿∞√ ˘ ¡≈Í‰∂ ⁄πø◊Ò «Ú⁄ Î√≈ ÒÀ∫Á∆

‘ÀÕ «¬‘∆ ’≈‰ ‘À «’ ¡À√∂ ËÈ È≈Ò ¡Ó∆

Ï‰∂ ÒØ’ª Á∂ Ë∆¡ª ÍπºÂ ÈÙ∂ Â∂ ‹»¬∂ Á∆ ÌÀÛ∆

«¬ºÒÂ «Ú⁄ Î√ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ Óª-Ï≈Í Á∂

’ø‡ØÒ ÂØ∫ Ï≈‘ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «ÚÌ⁄≈

¡≈«Á’ ’¬∆ ¡ÈÀ«Â’ ’øÓª «Ú⁄ ÍÀ ‹ªÁ∂

‘È «‹√ ’≈È Óª-Ï≈Í Ò¬∆ √Á≈ «⁄øÂ≈,

‚ Â∂ Â‰≈¡ ÍÀÁ≈ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ √Ó≈‹ Â∂ √’≈

Ò¬∆ Ú∆ «¬È∑ª ’’∂ «√ÁÁ∆ «Ú⁄ Ú≈Ë≈

‘∆ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ

Ï∂¬∆Ó≈È∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ Á∂ ’≈Ò∂ ËÈ Á∆

Ï‘πÂ≈Â Á≈‹-Á‘∂‹ Á∆ ’∞∆Â∆ ÚË≈¿∞‰

«Ú⁄ Ú∆ ÏÛ∆ √‘≈«¬’ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ ¡Ó∆

(Ï≈’∆ √¯≈ BE ”Â∂)


Í’≈Ù «√øÿ*

Ó≈Â≈ Ë«Â Ó‘Â∞

A. ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï¤Ø‡∂ ‘πø«Á¡ª √≈‚∆¡ª Ó≈Â≈Úª ◊π»

È≈È’ √≈«‘Ï Ï≈∂ «¬’ √≈÷∆ √π‰ªÁ∆¡ª

√ÈÕ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï «¬’ «Í≥‚ «Ú⁄ ◊¬∂,

¿∞ÊØ∫ Á∂ ÒØ’ ⁄ø◊∂ È‘ƒ √ÈÕ ◊π» ‹∆ È∂ ¿∞È∑ª

˘ «’‘≈ : ““Ú√Á∂ ‘Ø””Õ «Î «¬’ ‘Ø «Í≥‚

◊¬∂Õ ¿∞ÊØ∫ Á∂ ÒØ’ ÏÛ∂ ÌÒ∂ Ó≈‰√ √È, ¿∞È∑ª

È∂ ◊π» ‹∆ Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù √π«‰¡≈ ¡Â∂ ◊π» ‹∆

Á∂ ÙË≈¨ Ï‰ ◊¬∂Õ ◊π» ‹∆ È∂ ¿∞È∑ª ˘

«’‘≈, ““¿∞µ‹Û ‹≈˙””Õ Íπº¤‰ ”Â∂ «’ Â∞√ƒ

«¬ºÁª «’¿∞∫ ’∆Â≈ Âª ◊π» ‹∆ È∂ «’‘≈ : ““ÌÀÛ∂

ÒØ’ª Á≈ «¬√∂ «Í≥‚ «Ú⁄ ‘∆ «‘‰≈ ·∆’ ‘À,

ÌÀÛ∂ ÒØ’ª Á≈ ÎÀÒ‰≈ Á»«‹¡ª Ú≈√Â∂ ·∆’

È‘ƒÕ Í ⁄ø◊∂ ÒØ’ «‹ºÊ∂ Ú∆ ‹≈‰◊∂, Ó∂∂

¿∞ÍÁ∂Ù ¡Â∂ ¡’≈Ò Íπ÷ Á∆ Ì∂‹∆ ‘Ø¬∆ «√º÷∆

Á∆ Á≈Â ÒØ’ª Âº’ Í‘πø⁄≈¿∞‰◊∂Õ””

Ï≈Ï∂ È≈È’ È∂ «¬√ ÿ‡È≈ Áπ¡≈≈ √≈˘

√∂Ë «ÁºÂ∆ ‘À : ““‹≈˙ Ó∂∂ Ïº«⁄˙ ◊π«√º÷∆ ˘

√≈∆ ÁπÈ∆¡ª Âº’ Í‘πø⁄≈ Á∂ÚØÕ ◊π«√º÷∆ ˘¡≈Í‰∂ ÿ Âº’ √∆ÓÂ È≈ º÷ØÕ «¬√ ˘ÚË≈˙Õ «¬√ ˘ ÚË≈˙, «¬√ ˘ ÚË≈˙””Õ

◊π» È≈È’ √≈«‘Ï È∂ «√º÷∆ Á∂ ÎÀÒ≈‰ ”Â∂

«¬ÂÈ≈ Ø «ÁºÂ≈ «’ «È≈ ’ÊÈ∆ Áπ¡≈≈

◊ºÒ ‘∆ È‘ƒ ’∆Â∆, √◊Ø∫ √≈∆ ¿∞Ó «¬√

Ò¬∆ ’øÓ ’∆Â≈Õ ◊π» ‹∆ ¡◊ ⁄≈‘πøÁ∂ Âª

¡≈Í‰∂ «Í≥‚ «Ú⁄ «‘ ’∂ ‘∆ ¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ

ÏÂ∆Â ’ √’Á∂ √È Í ¿∞È∑ª È∂ ¡≈Í‰∂

‹∆ÚÈ ’≈Ò «Ú⁄ ⁄≈ Úº‚∆¡ª ¿∞Á≈√∆¡ª

’∆Â∆¡ª ¡Â∂ ‘ØÈª Ê≈Úª ”Â∂ ‹≈ ’∂ «√º÷∆

˘ ÎÀÒ≈‰ Á≈ ÔÂÈ ’∆Â≈Õ «¬È∑ª Î∂∆¡ª Á≈

¡◊ ¡º‹ Ú∆ ¡≥Á≈˜≈ Ò◊≈¬∆¬∂ Âª ‘À≈È∆

‘πøÁ∆ ‘À «’ ¬∂È≈ Úº‚≈ ¡Â∂ ’·È ’øÓ ◊π»

‹∆ È∂ «’Ú∂∫ ’∆Â≈Õ «¬È∑ª Î∂∆¡ª ÁΩ≈È ◊π»

‹∆ È∂ Ò◊Ì◊ D@,@@@ «’ÒØÓ∆‡ Á≈ √Î

Â«‘ ’∆Â≈Õ ¿∞√ ˜Ó≈È∂ «Ú⁄ ‹ÁØ∫

¡≈Ú≈‹≈¬∆ Á∂ √≈ËÈ «ÏÒ’∞Ò È≈Ó≈Â √È,

¡Â∂ «‹‘Û∂ ‘À √È, ¿∞‘ Ú∆ ’∆Û∆ ⁄≈Ò Á∂

Â∞Ò √Ó≈È √ÈÕ √Â∂ «Ú⁄ ¡Ω’Ûª Ú∆

¡È∂’ª ÍÃ’≈ Á∆¡ª √ÈÕ «¬È∑ª √Ì ◊ºÒª

ÂØ∫ ¡≥Á≈˜≈ Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À «’ ◊π»

‹∆ È∂ ¬∂È≈ ’∞fi ’È Ú≈√Â∂ ’≈Î∆ √÷Â

ÿ≈Ò‰≈ ÿ≈Ò∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ

«¬‘ √≈∆¡ª Óπ√∆ÏÂª «√¯ ◊π«√º÷∆

ÎÀÒ≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ fiºÒ∆¡ª ◊¬∆¡ªÕ ◊π«√º÷∆

Á∆ ¿∞‘ ‹ØÂ ‹Ø ¿∞È∑ª ˘ ¡’≈Ò Íπ÷ È∂

ÏıÙ∆, ◊π» ‹∆ È∂ ÿ-ÿ, «Í≥‚-«Í≥‚ ¡Â∂

ÓπÒ’ª ”⁄ ‹≈ ’∂ ÒØ’ª Âº’ Í‘πø⁄≈‰ Á≈ Ï∆Û≈

¡≈Í‰∂ ¡≈Í ”Â∂ ⁄πº«’¡≈Õ ◊π«√º÷∆ Á∂ «‹øÈ∂

Ú∆ ‘Ø Í«‘¨ ‘È, ◊π«√º÷∆ ˘ ÚË≈¿∞‰≈

ÍÃÓπº÷ Í«‘¨ ‘ÀÕ

B. ÁÚ≈¬∆«√º÷ ËÓ Á∂ ÎÀÒ≈‰ √øÏøË∆ ’∞fi ’∞ ‘Ø

È∞’Â∂ ‘È, «‹È∑ª Ï≈∂ «Ú⁄≈ ’È≈

Ò≈‘∂ÚøÁ ‘ØÚ∂◊≈Õ ‹ÁØ∫ «’√∂ ÏøÁ∂ È∂ Ï∆Ó≈∆

«Ú⁄ Ï‘πÂ Â’Ò∆¯ Í≈¬∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ «Î ¿∞√

˘ «¬’ ¡«‹‘∆ ÁÚ≈¬∆ «ÓÒ ‹≈¬∂ ‹Ø ¿∞√ ˘

·∆’ ’ Á∂Ú∂, Âª ¿∞‘ √º‹‰ «¬√ ˘ ÏÛ∆

«‘Î≈˜Â È≈Ò º÷∂◊≈ Í ¿∞√ Á≈ ’Ø¬∆

ÁØ√Â-«ÓºÂ ‹ª ÌÀ‰-Ì≈ «¬√ Ï∆Ó≈∆ Á≈

«Ù’≈ ‘Ø ‹≈¬∂ Âª ¿∞‘ «¬√ ÁÚ≈¬∆ ¡≈Í‰∂

’ØÒ ’Ø ’∂ º÷∆ º÷∂Õ ‘«◊˜ È‘ƒÕ ¿∞‘ ¿∞√

ÁØ√Â ’ØÒ ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ È∞√÷≈ Á∂ Á∂Ú∂◊≈ :

*HIE, Î∂ C-Ï∆-B, ¡À√.¬∂.¡À√. È◊

(Óπ‘≈Ò∆)-AF@@EI ÎØÈ Èß: @IHAE@-A@CAG,

@AGB-DFBE@AG

(The Destiny of the Sikhs)

Ó∂∂ Ú∆Ø ¡Â∂ ÌÀ‰Ø!

“Any system which ceases to grow can not be considered as alive. The system is either crippled or is approaching death.”

√≈˘ «’√∂ ÈØÏÒ Íπ√’≈ «Ú‹∂Â≈ ‹ª √‡∆ÎÈ ‘≈«’ø◊ ˘ ÏπÒ≈ ’∂ «¬‘ Íπº¤‰ Á∆ ÒØÛ È‘ƒ «’ «√º÷∆ Á≈ ’∆ Áπ÷ªÂ ‘ÀÕ Á∆Ú∂ Á∆ ÓºËÓ

ÒØ¡ «Ú⁄ ‹ª √»‹ Á∆ Â∂ ØÙÈ∆ «Ú⁄ ÿº‡ ¡’Ò Ú≈Ò∂ «¬È√≈È ˘ ‹ª «√¡≈‰∂ ÂØ∫ «√¡≈‰∂ ÓÈ∞º÷ ˘ «¬‘ ◊ºÒ ÍÃÂº÷ «Áº√ ‘∆ ‘À «’

«√º÷∆ ¡º◊∂ È‘ƒ ÚË ‘∆, √◊Ø∫ «ÁÈØ-«ÁÈ √πø◊ÛÁ∆ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ ÏÛ∆ „≈√ ¡Â∂ √ø‹∆Á◊∆ È≈Ò ÓÀ∫ «¬√ «ÚÙ∂ ˘ ’ΩÓ Á∂ √≈‘Ó‰∂ «Ò¡ªÁ≈ ‘À :

““¡≈˙ Ï≈Ï∂ È≈È’ Á∆ Ú∂Ò ÚË≈¬∆¬∂””√≈‚∆ ’ΩÓ «Ú⁄ «¬‘ «ÚÒº÷‰Â≈ ‘À «’ «√º÷ «Ò÷Â∆ ¡º÷ ˘ ÍÛ∑È ÚºÒ ¿∞µ’≈ «Ë¡≈È È‘ƒ «ÁøÁ∂Õ Í«‘Òª Âª ¿∞‘ ’Ø¬∆ «’Â≈Ï ÷∆ÁÁ∂

‘∆ È‘ƒ ‘È ¡Â∂ ‹∂ ’Ø¬∆ «’Â≈Ï ¿∞È∑ª Á∂ ‘ºÊ ÌπºÒ∂ Ì‡’∂ ÊÓ≈ ‘∆ Á∂Ú∂ Âª «Î «¬√ ˘ ºÁ∆ √Ófi ’∂ √πº‡ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ Ó∂∆ Ï∂ÈÂ∆ ‘À «’

«¬√ Ò∂÷ ˘ ÍÛ∑È≈ ˜»Õ «¬√ Ò∂÷ «Ú⁄ ¿∞√≈∂ ‘Ø¬∂ «⁄ÂÚÈ (Thesis) ““«√º÷∆ ¡º◊∂ È‘ƒ ÚË ‘∆, «¬√ ˘ ¡º◊∂ ÚË≈¬∆¬∂”” Á∂ «¬‘Èª I

ÙÏÁª Á∆ √⁄≈¬∆ Á≈ Ú˜È ¿∞ÂÈ≈ ‘∆ ‘À, «‹øÈ≈ «’ «¬’ Black Hole Ï‰∂ ‘Ø¬∂ Â≈∂ Á≈Õ

√≈Ò AIHB-AIHD «Ú⁄ ÓÀ∫ «ÁºÒ∆ ”⁄ «√º÷ «ÓÙÈ∆ ’≈Ò‹, ◊πÓ«Â «ÓÙÈ∆ ’≈Ò‹ ¡Â∂ ¡’≈Ò∆ Î»Ò≈ «√øÿ Ò≈«¬ÏÃ∂∆ Á∂ ¡Á≈«¡ª

‘∂· “Practical Advancement of Sikhism” Á∂ ÓπºÁ∂ ”Â∂ ÒÛ∆Ú≈ ÒÀ’⁄ «ÁºÂ∂ √ÈÕ ¿∞È∑ª «Ú⁄Ø∫ ’∞fi Âª Ì≈¬∆ ÈÀ‰ «√øÿ ‹∆ Guru NanakMission-Academy of Sikh Religion Í«‡¡≈Ò≈-√ÈΩ Ú≈«Ò¡ª È∂ ¤≈Í∂ √ÈÕ ¿∞√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’∞fi ’≈‰ª ’’∂ «¬√ Í≈√∂ «Ë¡≈È È≈

Á∂ √«’¡≈Õ ‘π‰ ’∞fi ¿∞µÁÓ ‹π‡≈ √«’¡≈ ‘ªÕ

ÓÀ∫ «¬√ Ò∂÷ ˘ G Pyramid Points (Ì≈◊ª) «Ú⁄ Úø«‚¡≈ ‘À, ‹Ø «’ «¬’Ø ‘∆ Ëπ∂ (Nodal Point) ÚºÒ Í‘πø⁄Á∂ ‘È, (Converge) ‘πøÁ∂

‘È, ¡Â∂ «¬‘ Nodal Point ‘À :

“Let us take Sikhism to the masses.”‹Ø «’ «¬√ Ò∂÷ Á≈ «⁄ÂÚÈ ‘ÀÕ

’∆ «√º÷ ’ΩÓ ’ØÒØ∫ ¡≈√ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘À «’ «√º÷ : ““«√º÷∆ Á≈ Ú≈Ë≈ ’È”” Ú≈Ò∂ «¬√ Practical Theme ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ Á≈

Ó≥ÂÚ Ï‰≈¿∞‰◊∂Õ ∏Í’≈Ù «√øÿ


““Ó∂∂ Ú∆ ¡≈Í ‹∆ ˘ «¬√ È∞√÷∂ È≈Ò ˜»

Î≈«¬Á≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ ÓÀ ıπÁ «¬√ È≈Ò Ï‘πÂ

Ò≈Ì Í‘πø«⁄¡≈ ‘À””Õ

√≈‚∂ √«Â◊πª ÂØ∫ Úº‚≈ ‚≈’‡ ’Ω‰ ‘À

«¬√ ÁπÈ∆¡ª «Ú⁄Õ ¿∞È∑ª È∂ ¡’≈Ò Íπ÷ Á∆

Ï≈‰∆ ‹Ø √Ï Ø◊ Á∆ Ù≈ÈÁ≈ ÁÚ≈¬∆ ‘À,

√≈˘ ÏıÙ∆, ‹Ø √≈‚∂ Áπº÷ª ˘ Á» ’ √’Á∆

‘ÀÕ «ÿ‰≈, Ú«‘Ó-ÌÓ, «Èß«Á¡≈ ¡Â∂

‘¿∞ÓÀ Á≈ Ø◊ ÓÈ∞º÷Â≈ ”Â∂ ¤≈«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬’

√º⁄∆ «ÒÚ Ú≈Ò≈ «√º÷ «‹√ È∂ ◊π» È≈È’-

◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ Á∆ ÙÈ Ò¬∆ ‘ØÚ∂, ¿∞‘

«’Ú∂∫ ⁄πÍ⁄≈Í ÏÀ·≈ Ú∂÷ √’Á≈ ‘À «’ Á»‹∂

ÒØ’ «¬È∑ª Ø◊ª «Ú⁄ ‹’Û∂ «‘‰Õ Ô’∆ÈÈ

√≈‚∂ √≈∂ «√º÷ª Ú≈√Â∂ «¬‘ ’Ø«ÙÙ ’È∆

Ï‰Á∆ ‘À «’ ¿∞‘ ¡ÈßÁ ÏıÙÙ ‹Ø √≈˘

√«Â◊πª Í≈√Ø∫ «√º÷ Á∂ »Í «Ú⁄ «ÓÒ∆, «¬√

«√º÷∆ ˘ Úø«‚¡≈ ‹≈Ú∂Õ «‹ºÊ∂ «’ºÊ∂ Ú∆ √≈˘

ÓΩ’≈ «ÓÒ∂, ¡√ƒ ¡≈Í‰∂ ¿∞µÁÓ È≈Ò ‘ØÈª

˘ «√º÷ ËÓ «Ú⁄ ÍÃÚ∂Ù ’Ú≈¬∆¬∂Õ ¿∞√ ˘

«√º÷ ËÓ Á≈ ÍÃ∂Ó √πÈ∂‘≈ «ÓÒ∂, √≈‚∂ √«Â◊πª

Á≈ Ê≈ÍÛ≈ «ÓÒ∂Õ

√≈‚∂ √«Â◊πª ˘ √Ó»‘ ÓÈ∞º÷Â≈ È≈Ò

«Í¡≈ √∆, «¬√ Ò¬∆ √≈‚≈ «¬‘ Î˜ Ï‰Á≈

‘À «’ «¬√ ËÓ ˘ √Óπº⁄∆ ÓÈ∞º÷Â≈ Âº’

Í‘πø⁄≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ ¿∞‘ ¡Í≈ ÏıÙÙ ‹Ø ◊π»

È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÂØ∫ ⁄ºÒ∆ ¡Â∂ ı≈Ò√≈ Í≥Ê «Ú⁄

⁄∆, ¿∞√ ÏıÙÙ Á≈ Í≈Â √Ì Ï‰≈¬∆¬∂Õ

ÿ-ÿ «Ú⁄ «√º÷∆ ˘ Í‘πø⁄≈¬∆¬∂Õ «√º÷∆ ˘¡º◊∂ È≈ ÚË≈‰≈ Úº‚≈ Í≈Í ‘À, ‹Ø «’ ¡√ƒ √≈∂«√º÷ Ú∆ ÚË ⁄Û∑ ’∂ «¬√ Í≈Í ˘ ’Ó≈¿∞‰«Ú⁄ Òº◊∂ ‘Ø¬∂ ‘ªÕ

C. ◊π» ÿ Á∆¡ª ÷πÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ ’È≈√≈‚∂ ◊πÁπ¡≈«¡ª «Ú⁄ Ø Á∆Ú≈È

√‹Á∂ ‘È, ÍÃ’≈Ù ¿∞Â√Ú ”Â∂, «¬«Â‘≈√’

«Â¿∞‘≈ª ”Â∂ È◊ ’∆ÂÈ ’º„∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

Ú≈-Ú≈ ÍÃÏøË’ √º‹‰ «¬‘ Áπ‘≈¿∞∫Á∂ ‘È

«’ ı≈Ò√≈ ‹∆ Á∆Ú≈È «Ú⁄ (È◊ ’∆ÂÈ

«Ú⁄, ÍÃÌ≈Â Î∂∆ «Ú⁄) ‘πøÓ ‘πÓ≈ ’∂ Íπº‹Ø ¡Â∂

◊π» ÿ Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ ’ØÕ «¬‘ ◊π»

ÿ Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ ’È Á∆ ’Ø¬∆

‹∞◊Â∆ È‘ƒ ‘ÀÕ ÷≈Ò∆ «¬È∑ª ◊ºÒª È≈Ò ◊π»

ÿ Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ ‘πøÁ∆¡ª Âª ÿ≈‡≈

«’√ ⁄∆˜ Á≈ √∆Õ «¬ºÁª Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ

’«Á¡ª Âª «√º÷ª ˘ √À∫’Û∂ Ú∑∂ ‘Ø ◊¬∂ ‘È,

Í ’ΩÓ „«‘øÁ∆¡ª «ÁÙ≈Úª ÚºÒ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ

¡√ƒ «√º÷∆ ˘ ’∞fi «˜«Ò∑¡ª ÂØ∫ Ï≈‘ È‘ƒ

ÚË≈ √’∂Õ «√º÷∆ ÚË‰∆ Âª «¬’ Í≈√∂ ‘∆,

¡√ƒ √≈«¡ª È∂ «ÓÒ ’∂ «√º÷∆ ˘ Ï∂‹≈È

√ø√Ê≈ (Dying Institution) Ï‰≈ «ÁºÂ≈ ‘À,

«‹√ Á∂ ÎÒ√»Í ’∞fi È≈ ’∞fi Í«Ú≈ «ÈºÂ

«Á‘≈Û∂ «√º÷∆ ¤º‚Á∂ ‹≈ ‘∂ ‘È, «Î ¡√ƒ

«’Ú∂∫ ◊π»-ÿ Á∆¡ª ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ ’ ‘∂

‘ª? ‹∂ √≈‚∂ Í≈√ «ÁÓ≈ˆ ‘À Âª «¬√ Í≈√∂

«’¿∞∫ È‘ƒ ⁄ÒÁ≈?

¡√Ò ◊ºÒ ‘À «√º÷∆ ÚË≈‰≈, «‹√ «Ú⁄

¡√ƒ «ÏÒ’∞Ò Î≈‚∆ ‘ªÕ Á∆Ú≈Èª ”⁄,

’∆ÂÈ ÁÏ≈ª «Ú⁄ √ø◊Â ¡≈¿∞∫Á∆ ‘À

¡Â∂ “‘πøÓ ‘πÓ≈” ’∂ ¡≈¿∞∫Á∆ ‘À, Í «√º÷∆

¡≈Í‰∆ Ó≥«˜Ò Á∆ ÍΩÛ∆ ⁄Û∑È Á∆ Ï‹≈¬∂,

√Ó∂∫ Á∂ È≈Ò-È≈Ò «¬’ ¡ºË≈ ‚ø‚≈ ÊºÒ∂ ÚºÒ

˘ «‚º◊ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ √º⁄∆-Óπº⁄∆ «√º÷∆ ¡Â∂ «√º÷

’ΩÓ Á∂ ÍÀ «ÊÛ’∂ Í¬∂ ‘ÈÕ

«ÏÈª «’√∂ ·Ø√ ’øÓ ’∆Â∂, È≈‘∂, ‹¨√,

ÍÃÌ≈Â Î∂∆¡ª ¡Â∂ ÍØ√‡ Ò◊≈ ’∂ ’øËª ˘

Ì∆ ‹≈‰≈, «¬È∑ª ⁄∆˜ª ˘ Óπº÷ ¡≥◊ Ï‰≈

’∂ «ÏÈª √Ø⁄∂ √Ófi∂, ¡√ƒ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í ˘

«◊≈Ú‡ ÚºÒ «Ò‹≈ ‘∂ ‘ª, «¬‘ «√º÷ª ˘

ÙØÌ≈ È‘ƒ «ÁøÁ≈Õ ¡√ƒ «’√∂ «’√Ó Á∂ fi◊Û∂

¡Â∂ «ÚÚ≈Á ÂØ∫ Í∑∂ ‘Ø ’∂ ÓÈ È∆Úª «Ú⁄

«‘øÁ∂ ‘Ø¬∂ «ÁÃÛ∑Â≈ È≈Ò (low profile andhigh mindedness) “«√º÷∆ ÚË≈‰” Á∂ ’øÓ

«Ú⁄ ‹π‡ ‹≈¬∆¬∂, «¬‘Ø ‘∆ “◊π» ÿ Á∆¡ª

ıπÙ∆¡ª ÍÃ≈ÍÂ” ’È Á≈ Ú√∆Ò≈ ‘ÀÕ

D. «√º÷ ≈‹Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ È∂ «√º÷ ≈‹

’≈«¬Ó ’∆Â≈Õ ¿∞‘ ÏÛ≈ Ì≈∆ ÔØË≈ √∆, «¬’

Ï‘πÂ ⁄ø◊≈ ÓÈ∞º÷ √∆ ¡Â∂ «√º÷ª «Ú⁄ ¿∞√ Á∆

ÏÛ∆ Ó≈ÈÂ≈ √∆ ¡Â∂ ‘≈Ò∂ Ú∆ ‘ÀÕ Ó‘≈≈‹≈

‰‹∆Â «√øÿ Á∂ ≈‹ Á∆ √∆Ó≈ Íº¤Ó ÚºÒ

Áº≈ ÷ÀÏ Âº’ ¡Â∂ ¿∞µÂ ”⁄ ’ÙÓ∆ Âº’

ÎÀÒ∆ ‘Ø¬∆ √∆Õ Í≥‹≈Ï Á≈ √Â´‹ ÂØ∫ ÊºÒ∂ Á≈

«¬Ò≈’≈ ¤º‚ ’∂ √≈∂ Ï≈’∆ √≈∂ ”Â∂ Ó‘≈≈‹≈

‰‹∆Â «√øÿ Á≈ ≈‹ √∆Õ

Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ AHCI «Ú⁄

⁄Û∑≈¬∆ ’ «◊¡≈Õ ¿∞√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’∞fi ’∞

√≈Ò ’Á∆ ’Ø¬∆ ¡Â∂ ’Á∆ ’Ø¬∆ ÊØÛ∑∂-ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫

Ò¬∆ ≈‹ ◊ºÁ∆ ”Â∂ ÏÀ·Á≈ «‘≈Õ ‹Ø Ú∆

ÏÀ·Á≈, ¿∞‘ «√Î È≈Ó≈Â √∆Õ ≈‹ ÷∂»ø-

÷∂»ø ‘Ø «◊¡≈ ¡Â∂ ¡≥Â AHDH «Ú⁄ ¡≥◊∂ ª

È≈Ò Á»‹∆ ‹ø◊ ‘Ø¬∆ ¡Â∂ ÎÚ∆ AHDI Á∆

¡≈÷∆ ÒÛ≈¬∆ «Ú⁄ «√º÷ª ˘ ¡≥«ÂÓ ‘≈

«ÁøÁ∂ ‘Ø¬∂, ¡≥◊∂ ª È∂ «√º÷ ≈‹ Á≈ ÷≈ÂÓ≈

’ «ÁºÂ≈Õ Ó≈⁄ AHDI «Ú⁄ Í≥‹≈Ï ˘

¡≥◊∂ ∆ ≈‹ «Ú⁄ «ÓÒ≈ «Ò¡≈ «◊¡≈Õ

«√º÷ ≈‹ Á∂ ‹≈‰ Á∂ Óπº÷ ’≈È «¬‘ Áº√∂

‹ªÁ∂ ‘È :

A. ¡≥◊∂ ª Á∆ «√º÷ ≈‹ ˘ ıÂÓ ’È

Á∆ È∆Â∆Õ

B. Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ ÂØ∫ Ï≈¡Á

«’√∂ ‘Ø ≈‹∂ Á≈ ¬∂È≈ ÍÃÌ≈ÚÙ≈Ò∆ È≈ ‘Ø‰≈Õ

C. ‚Ø◊«¡ª Á∆ ËØ÷∂Ï≈˜∆Õ

«‹ºÊØ∫ Âº’ Í«‘Ò∂ È∞’Â∂ Á≈ √øÏøË ‘À «’

¡≥◊∂ ª Á∆¡ª «√º÷ ≈‹ ˘ ıÂÓ ’È

Á∆¡ª «Ú¿∞∫Âª √È, «¬√ ˘ ’≈‰ ’«‘‰≈

√≈‚∆ «ÁÓ≈◊∆ ’Ó Ø∆ ˘ Á√≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ

«¬‘ Âª ’Ø¬∆ ÈÚƒ ◊ºÒ È‘ƒÕ ‘ Â≈’Â

Á»‹∆¡ª Â≈’Âª ıÂÓ ’’∂ ‘∆ ¡º◊∂ ÚË∆

‘À Â∂ ¡º◊∂ ÚË‰ Á∆ È∆Â∆ ”Â∂ ⁄ÒÁ∆ ¡≈¬∆

‘ÀÕ «¬√ «Ú⁄ ’Ø¬∆ ¡‰‘Ø‰∆ ◊ºÒ È‘ƒ √∆

¡Â∂ È≈ ‘∆ «¬‘Ø «‹‘∆ ◊ºÒ √∆, ‹Ø Í«‘Ò∆

Ú≈ Ú≈Í∆ ‘ÀÕ

«¬‘ Âª ’∞ÁÂ Á≈ «ÈÔÓ ‘À, ‹Ø √Ì ”Â∂

Ò≈◊» ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ Á≈ ËÂ∆ ”Â∂ «¬È√≈È

Ï«‰¡≈ ‘À, «¬‘∆ ÚÂ∆≈ ‘πøÁ≈ ¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ

Â≈’ÂÚ ¡≈Í‰∂ ÂØ∫ Ó≈Û∂ ˘ ¡≈Í‰∂ ¡Ë∆È

’Á≈ ¡≈ «‘≈ ‘ÀÕ Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ

÷πÁ ¡≈Í Ú∆ Á»‹∆¡ª «Ó√Òª ˘ ıÂÓ ’’∂

‘∆ Í≥‹≈Ï Á≈ Ó‘≈≈‹≈ Ï«‰¡≈ √∆Õ

«‹ÊØ∫ Â∆’ Á»‹∂ È∞’Â∂ Á≈ √øÏøË ‘À «’

Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ ÂØ∫ Ï≈¡Á «‹ÂÈ∂ Ú∆

√≈‚∂ Ó‘≈≈‹∂ ¡≈¬∂, ¿∞‘ ¬∂È∂ «√¡≈‰∂

Â≈’ÂÚ È‘ƒ √È, «¬‘ «√º÷ª Á∆ Ó≥Á-

Ì≈◊∆ √∆ Í «¬√ Ó≥ÁÌ≈◊∆ Á≈ Úº‚≈ ’≈‰

‘Ø Ú∆ √∆, ‹Ø ¡◊Ò∂ È∞’Â∂ È≈Ò ‹π«Û¡≈

‘Ø«¬¡≈ ‘À, «‹√ Á≈ ‘Ú≈Ò≈ ¡º◊∂ ¡≈Ú∂◊≈Õ

«‹ºÊØ∫ Â∆’ Â∆‹∂ È∞’Â∂ Á≈ √øÏøË ‘À «’

«√º÷ ’ΩÓ È≈Ò ‚Ø◊«¡ª È∂ «Ú√≈‘ÿ≈Â

’∆Â≈, «¬‘ «¬’ ÏÛ∆ Áπ÷Á≈¬∆ ¡Â∂ Ω∫◊‡∂

÷Û∑∂ ’È Ú≈Ò∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’

Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ ÏÛ≈ «√¡≈‰≈ ¡Â∂

Á»-¡≥Á∂Ù √∆Õ Í «¬«Â‘≈√ ◊Ú≈‘ ‘À,Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ È∂ ¡≈Í‰∂ ÁÏ≈«Ú⁄ ⁄ø◊∂ ⁄ø◊∂ «√øÿª ˘ È‘ƒ ÏÒ«’ ‚Ø◊«¡ª¡Â∂ ‘ØÈª ˘ ≈‹-ÍÃÏøË ¿∞µÂ∂ Úº‚∂-Úº‚∂¡‘π«Á¡ª ”Â∂ Ò≈«¬¡≈ √∆Õ ¡«‹‘≈ ’È≈Ó‘≈≈‹∂ Á∆ «√¡≈‰Í ˘ È‘ƒ ÍÃ◊‡≈¿∞∫Á≈Õ«¬√ Á∂ ÈÂ∆‹∂ Ó‘≈≈‹∂ Á∂ ¡≈Í‰∂ Í«Ú≈˘, «√º÷ ≈‹ ˘ ¡Â∂ √Óπº⁄∂ «√º÷ ‹◊Â ˘Ìπ◊Â‰∂ Í¬∂Õ Á»‹≈ È∞’Â≈ Ú∆ «‹√ Á≈ «˜’

¿∞µÍ ’∆Â≈ ‘À, «’ Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ

ÂØ∫ Ï≈¡Á Ï≈’∆ Á∂ ≈‹∂ ¬∂È∂ «√¡≈‰∂ ‹ª

Â≈’ÂÚ≈ È‘ƒ √È, «¬√ «Ú⁄ Ú∆

‚Ø◊«¡ª Á≈ ÏÛ≈ Úº‚≈ ‘ºÊ √∆, ‹Ø «’

Ó‘≈≈‹∂ Á∂ ÷≈√Ó-÷≈√ Ï‰∂ ‘Ø¬∂ √ÈÕ Ï≈¡Á

«Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ Ó‘≈≈‹∂ ’¬∆ «√¡≈‰∂ Ú∆

√È ¡Â∂ ‚Ø◊«¡ª Á∆¡ª ⁄≈Òª ˘ √Ófi Ú∆

◊¬∂ √ÈÕ Í ‚Ø◊∂ ‹Ø ‰‹∆Â «√øÿ Á∂

‹∆¿±∫«Á¡ª ‹∆¡ ‘∆ Ï‘πÂ Â≈’ÂÚ ‘Ø ⁄πº’∂

√È, ¿∞È∑ª Á∆¡ª Ï‘πÍº÷∆ ⁄≈Òª È∂ Ó‘≈≈‹∂


Á∂ ¿∞µÂ ¡«Ë’≈∆¡ª ˘ ‚Ø◊«¡ª ˘ È≈

Âª √ØË‰ Á≈ ¬∂È≈ √Óª «ÁºÂ≈ ¡Â∂ È≈ ‘∆

¬∂È∂ Í¬∂ ‘Ø¬∂ fiÓ∂«Ò¡ª «Ú⁄ ¿∞È∑ª Á∆ ’Ø¬∆

Í∂Ù ◊¬∆Õ «‹√ Ú∂Ò∂ Á»√∂ Ó‘≈≈‹∂ «¬’ Á»‹∂

ÂØ∫ Ï≈¡Á ≈‹ ÍÁ ”Â∂ Í‘πø⁄∂, ¿∞ÁØ∫ Âº’ «¬‘

‚Ø◊∂ ¡≈Í‰∆ Â≈’Â, ⁄Ò≈’∆ ¡Â∂ ◊·-

‹ØÛ Á∆¡ª «√÷ª ”Â∂ Íπº‹∂ ‘Ø¬∂ √ÈÕ «¬‘

‚Ø◊∂ Âª ‰‹∆Â «√øÿ Á∂ ‹∆∫«Á¡ª ‘∆

Ó‘≈≈‹∂ Á∆¡ª ¡º÷ª ”⁄ Ë»Û Í≈¿∞∫Á∂ √È, Í

¡≈Í‰∆ ¡’Ò Ú∆ È≈Ò-È≈Ò Í»∆ ÚÂÁ∂

√È Â∂ Ó‘≈≈‹∂ ÂØ∫ Ï⁄∂ Ú∆ «‘øÁ∂ √ÈÕ ‹∂

‰‹∆Â «√øÿ ¡≈Í «¬È∑ª ˘ √ØË È≈ √«’¡≈

Âª Ï≈’∆ Á∂ ¿∞µÂ-¡«Ë’≈∆ Ó‘≈≈‹∂,

«‹È∑ª ˘ ÍÒ ÍÒ ¡≈Í‰∆ « øÁ◊∆ Á≈

ÌÚ≈√≈ È‘ƒ √∆, ¡Â∂ ⁄≈∂ Í≈«√¡ª ÂØ∫

¤‚ÔøÂ∆ ◊Ø∫Áª (Intrigues) È≈Ò «ÿ∂ ‘Ø¬∂

√È, ¿∞‘ «’Ú∂∫ «¬È∑ª ‚Ø◊«¡ª ˘ √∆ÓÂ

(contain) ’ √’Á∂ √È?

«√º÷ ≈‹ ˘ ‘˜≈ª «√øÿª È∂ ‹≈Èª Ú≈

’∂ ¡Â∂ Â’∆ÏÈ A@B √≈Òª Á∆ ÿ≈Ò‰≈

ÿ≈Ò ’∂ ÍÃ≈ÍÂ ’∆Â≈, ¿∞√ ˘ ‚Ø◊«¡ª È∂

«√Î AA √≈Òª «Ú⁄ ÷∂»ø-÷∂»ø ’ «ÁºÂ≈Õ

‚Ø◊∂ ¡≈Í Âª ’ÙÓ∆ ÒÀ ◊¬∂, Ï≈’∆ √≈≈

Í≥‹≈Ï ¡≥◊∂ √ªÌ ◊¬∂Õ «√º÷ª Á∂ «‘º√∂ «√Î

ÓÈ≈, ’‡∆‰≈, ø‹Ù ¡Â∂ Ï∂«¬º Â∆ ‘∆

¡≈¬∆Õ Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ Á∆ ¡ΩÒ≈Á

˘ Á∂Ù «È’≈Ò≈ ‘Ø «◊¡≈, ‚Ø◊«¡ª Á∆¡ª

ÍπÙÂª-Á-ÍπÙÂª ’ÙÓ∆ Á∂ ≈‹ «√øÿ≈√‰

”Â∂ «Ï≈‹Ó≈È ‘∆¡ªÕ Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â

«√øÿ Á≈ ÷≈√Ó-÷≈√ «ÚÙÚ≈√-Í≈Â

¡«Ë’≈∆ √Óπº⁄∆ «√º÷ ’ΩÓ ’≈Ò∂ È≈◊ Úª◊

‚º√ «◊¡≈Õ Ó‘≈≈‹≈ ‰‹∆Â «√øÿ Á∆ «¬√

√»fi ˘ È˜Ø∫ ¿∞‘Ò∂ È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈Õ

«¬‘ «¬’ «√ºË∆ ÍºË∆ ¡Â∂ «‘Á∂ ˘

«ÚøÈ∑‰ Ú≈Ò∆ √⁄≈¬∆ ‘À, ‹ÁØ∫ ¡√ƒ «¬‘

’«‘øÁ∂ ‘ª «’ ‚Ø◊∂ Ï‘πÂ ¡«¥Âÿ‰ ¡Â∂

È‘πø È‘πø ÷Ø‡∂ √È, Í «¬‘ Ú∆ √≈˘ Ó≥È‰≈

ÍÚ∂◊≈ «’ ‚Ø◊∂ √≈‚∂ √≈«¡ª È≈ÒØ∫ Ï‘πÂ

«√¡≈‰∂ √È ‹Ø Ó‘≈≈‹∂ Á∂ ÁÏ≈ «Ú⁄

«‘øÁ∂ ‘Ø¬∂, Ó‘≈≈‹∂ Á∆¡ª ¡º÷ª «Ú⁄ Ë»Û

Í≈¿∞∫Á∂ ‘∂Õ È≈ «‘ø◊ Òº◊∆ È≈ Î‡’Û∆,

’ÙÓ∆ Ú◊∆ «¡≈√Â ¡≈Í‰∂ ‘ºÊ ’

Ò¬∆Õ «√¡≈‰∂ ‚Ø◊∂ ‘Ø¬∂ ‹ª «’ √≈‚∆ «√º÷

’ΩÓ ‹ª √≈‚≈ Ó‘≈≈‹≈? «¬‘ √≈‚∆ «√º÷ ’ΩÓ

Á∆ ¡Â∂ Ó‘≈≈‹∂ Á∆ ¡’Ò ”Â∂ √Ú≈Ò∆¡≈

«⁄øÈ∑ ‘ÀÕ

«¬‘ ¡ÈÓÂ∆ (Ï‘πÂ ÷Ø‡∂ Í Ï‘πÂ Â∂

ÏπºË∆ Ú≈Ò∂ ÍπÙ) Ó‘≈≈‹∂ Á∂ ‘πø«Á¡ª Ú∆ «√º÷

≈‹ Á∂ ÷À-÷≈‘ È‘ƒ √ÈÕ ¡≥◊∂ ≈‹

È≈Ò ◊ø„ ÂπºÍ ¡Â∂ ¡’≈Ò∆ Î»Ò≈ «√øÿ Â∂

‘∆ «√øÿ È¨¡≈ ‹ÈÀÒ Ú◊∂ Í≥Ê

ÁÁ∆¡ª «÷Ò≈Î Ó‘≈≈‹∂ Á∂ ’øÈ ÌÁ∂

«‘øÁ∂ √ÈÕ ‘Ø Âª ‘Ø ‘∆ «√øÿ È¨¡≈

¡Â∂ Ó‘≈≈‹∂ Á∂ ÍπºÂª Ó‘≈≈‹∂ «ÓÒ‰

Ú≈√Â∂ «‚˙Û∆ ¡Î√ (ReceptionOfficer) ‹Ø «’ ‚Ø◊«¡ª Á∂ ÷∆Á∂

(Planted) ÏøÁ∂ ‘πøÁ∂ √È, «¬‘ ’«‘ ’∂

““√’≈ Ó√»Î È∂, Ô≈ √’≈ «ÏÓ≈ È∂””,

Ô≈ √’≈ “˜»∆ Ó∆«‡ø◊ ”⁄ È∂”, ÓÈ∑≈ ’

«ÁøÁ∂ √ÈÕ «√º÷ ≈‹ ˘ ¿∞√≈È «Ú⁄ ‹≈Èª«ÁºÂ∆¡ª Âª «√º÷ª È∂, «√º÷ ≈‹ ˘ Ï⁄≈¿∞‰Ú≈√Â∂ ‹≈Èª «ÁºÂ∆¡ª Âª «√º÷ª È∂, «√º÷ ≈‹«◊¡≈ Âª ‘øfi» ’∂∂ «√º÷ª È∂, Í ‹ÁØ∫ «√º÷ ≈‹Ï«‰¡≈ Âª Ú≈◊‚Ø ¡≈ ◊¬∆ ¡ÈÓÂ∆¡ª Á∂‘ºÊª «Ú⁄Õ

«¬È∑ª √≈«¡ª ’≈‰ª ÂØ∫ ¿∞ÍøÂ «√º÷

≈‹ Á∂ ı≈ÂÓ∂ Á≈ «¬’ Ï‘πÂ Úº‚≈ ’≈‰

‘Ø Ú∆ ‘À, «‹√ ÚºÒ «Ë¡≈È Á∂‰ Á∆

¡«Â¡≥Â ÒØÛ ‘À, ¿∞‘ ’≈‰ √∆, «√º÷ª Á∆«◊‰Â∆Õ («¬‘ √≈‚∂ «ÁÓ≈◊ Á∆ ÿ≈‡ √Óπº⁄∆

«√º÷ ’ΩÓ È≈Ò Ùπ» ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¡‹∂ Â∆’ ‹πÛ∆

‘Ø¬∆ ‘À)Õ

Ó≥È Ò˙ «’ ¡≥◊∂ «√º÷ª È≈Ò

ÒÛ≈¬∆¡ª È≈ ’Á∂ ¡Â∂ «√º÷ ≈‹ È≈

÷Ø∫‘Á∂Õ «¬‘ Ú∆ Ó≥È Ò˙ «’ ‚Ø◊∂ «√º÷ª È≈Ò

⁄≈Òª È≈ ⁄ÒÁ∂Õ ’∆ «Î «√º÷ ≈‹ ⁄ÒÁ≈

«‘øÁ≈, ¡Â∂ «’øÈ≈ «⁄? «¬√ ◊ºÒ ˘ Ì≈Ú∂∫

’Ø¬∆ Ó≥È∂ ‹ª È≈ Ó≥È∂, Í «¬‘ «¬’

ÍÃÀ’‡∆’Ò √⁄≈¬∆ ‘À «’ «‹√ ≈‹ «Ú⁄ ¡≈Ó

ÒØ’ª (Masses) Á≈ ËÓ ¿∞‘ È‘ƒ ‘À, «‹√

ËÓ Á∂ ≈‹ ¡«Ë’≈∆ ‘È, Âª «Î ≈‹

¡«Ë’≈∆ «˜¡≈Á≈ Á∂ ≈‹ È‘ƒ ’ √’Á∂,

«’¿∞∫«’ ¿∞√ ËÓ ˘ ÒØ’ª Á∆ ‘Ó≈«¬Â

‘≈√Ò È‘ƒ ‘πøÁ∆ ¡Â∂ «‹√ ≈‹ «Ú⁄ ÒØ’ª

Á∆ «ÁÒ⁄√Í∆ È≈ ‘ØÚ∂, ÒØ’ «¬‘∆ √Ø⁄Á∂

«‘øÁ∂ ‘È «’ «‹Ú∂∫ «’Ú∂∫ «¬‘ ≈‹ ıÂÓ

‘Ø ‹≈Ú∂Õ

«¬’ ¤Ø‡∆ «‹‘∆ ÁÒ∆Ò «ÁºÂ∆ ‹≈ √’Á∆

‘À «’ Í»Ï∆ ¡Â∂ Íº¤Ó∆ Í≈«’√Â≈È «Ú⁄

Ï‘π«◊‰Â∆ «¬√Ò≈Ó ËÓ Á∆ √∆, ¡Â∂ ≈‹

Ú∆ Óπ√ÒÓ≈Èª Á≈ √∆ «Î Ú∆ Í»Ï∆

Í≈«’√Â≈È Á∂ ÒØ’ª È∂ Íº¤Ó∆ Í≈«’√Â≈È Á∆

◊πÒ≈Ó∆ «’¿∞∫ È≈ √‘∆Õ ‘ª, ¿∞ÍØ∫ Ì≈Ú∂∫ ËÓ

«¬’ √∆, Í ¡≥Á»È∆ ÓÂÌ∂Á ¬∂È∂ √È «’

’Ø¬∆ ⁄∆˜ √ªfi∆ È‘ƒ √∆Õ È≈ ÏØÒ∆, È≈

Í«‘≈Ú≈, È≈ √º«Ì¡Â≈, È≈ ÍΩ‰-Í≈‰∆Õ

Óπ’Á∆ ◊ºÒ «’ «’√∂ Ú∆ ⁄∆˜ Á≈ Ó∂Ò È‘ƒ

√∆Õ ’∞fi ‘Ø Ú∆ ’≈‰ √È, «‹Ú∂∫ «’ Í‡√È

Á∆ ¿∞Í‹, Ω‹ ¡Â∂ «√«ÚÒ √«Ú√˜ Á≈

¡≥Â, ¡Â∂ ÍÀ√∂ Á∆ Úø‚ (allocation)Õ Ì»◊ØÒ

Ú∆ «¬È∑ª Á∂ «ÚπºË √∆Õ Í «¬È∑ª √≈«¡ª

’≈‰ª ÂØ∫ Úº‚≈ ’≈‰ «¬’ ‘Ø √∆ : Íº¤Ó∆

Í≈«’√Â≈È Á∆ «◊‰Â∆ ÿº‡ √∆ ¡Â∂ ≈‹

ÍÃÏøË Íº¤Ó∆ Í≈«’√Â≈È Á∂ Óπ√ÒÓ≈Èª Á∂ ‘ºÊ

«Ú⁄ «‘øÁ≈ √∆Õ «‹√ ˘ ¿∞‘ (Í»Ï∆

Í≈«’√Â≈È Ú≈Ò∂) ’Á∆ È‘ƒ √È √«‘ √’Á∂Õ

Ï‘π«◊‰Â∆ Ú≈Ò∆ ’ΩÓ ¡º‹ È‘ƒ Âª ’ºÒ∑,

≈‹ ÍÃÏøË ¡≈Í‰∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ’ ÒÀ∫Á∆ ‘ÀÕ

«¬‘ ÷∂Â∆ ¡Â∂ √º«Ì¡≈⁄≈’ fi◊Û∂ «Î

Ú∆ ¿∞È∑ª Á∂ «Ú⁄ ¡≈Í√∆ fi◊Û∂ √È, Í «¬√

◊ºÒ ˘ ¿∞‘ «ÏÒ’∞Ò ‘∆ È‘ƒ ÏÁ≈ÙÂ ’

√’Á∂ «’ ¡≈Ï≈Á∆ Óπ√ÒÓ≈Èª Á∆ ‘ØÚ∂ ¡Â∂

≈‹ «’√∂ ‘Ø ËÓ Á∂ Ïø«Á¡ª Á≈ ‘ØÚ∂Õ ¿∞√

Ú∂Ò∂, ¿∞È∑ª Á≈ Í«‘Ò≈ «ÈÙ≈È≈ ¿∞√ ≈‹ ˘

ıÂÓ ’È≈ ‘À, Ì≈Ú∂∫ ¡≈Í√ «Ú⁄ «’øÈ∂ ‘∆

ÓÂÌ∂Á ‘Ø‰Õ «¬‘ ◊ºÒ «’ ¡√ƒ ¡≈Í√ «Ú⁄

«ÓÒ ’∂ «‘‰≈ ‘À ‹ª Úº÷∂ «‘‰≈ ‘À, Ï≈¡Á

Á∆ ◊ºÒ ‘ÀÕ «¬‘Ø ‘≈Ò Ù∆¡≈ ¡Â∂ √πøÈ∆

Óπ√ÒÓ≈Èª Á≈ ‘ÀÕ ¿∞È∑ª «Ú⁄ ‹Ø Ú∆ ÓÂÌ∂Á

‘Ø‰, ¿∞‘ ¡≈Í È«‹º·‰◊∂Õ È≈ Âª ¿∞‘ «’√∂

Á∆ Á÷Ò¡≥Á≈˜∆ ÏÁ≈ÙÂ ’È◊∂ ¡Â∂ È≈

‘∆ ¿∞‘ «¬‘ √«‘ √’Á∂ ‘È «’ ≈‹ «’√∂

À-Óπ√«ÒÓ Á∂ ‘ºÊ ‘ØÚ∂Õ

«¬Áª Á∆ «¬’ Ï‘πÂ ‘∆ Ó‘ºÂÚÍ»È

ÿ‡È≈ ‹Ø ˜È˜∆Ï≈ «Ú÷∂ ‘Ø¬∆, ¡º÷ª ÷ØÒ∑

«ÁøÂ∆ ‘ÀÕ ˜È˜∆Ï≈ (Zanzibar) ¡Î∆’≈

Á∂ «Ú⁄ «‘øÁ Ó‘ª√≈◊ Á∂ «Ú⁄ ‡È˜≈È∆¡≈

(Tanzania) «‹√ Á≈ Í«‘Ò∂ Èª ‡ª◊≈È∆’≈

(Tanganyika) ‘πøÁ≈ √∆ Á∂ È≈Ò Ò◊Á≈ «¬’

¤Ø‡≈ «‹‘≈ ‡≈Í» ‘À, «‹√ È∂ ¡ÍÃÀÒ AIFD

«Ú⁄ ÏÂ≈È∆¡≈ ¡Â∂ ˙Ó≈È (Oman)√ÒÂÈÂ È≈Ò Ó∂Ò ÷ªÁ∂ ¡Ï∆ Óπ√ÒÓ≈Èª

Á∂ ≈‹ ÂØ∫ ¡≈˜≈Á∆ ‘≈√Ò ’È Ò¬∆ ÒÛ≈¬∆

ÒÛ∆, «‹√ ˘ Revolution in Zanzibar Á∂

Èª È≈Ò ‹≈«‰¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ¡Â∂ «‹√ Á∂

ÎÒ√»Í ¡≥◊∂ ª ˘ ¡Â∂ ¡Ï∆ Óπ√ÒÓ≈Èª

˘ ˜È˜∆Ï≈ Á≈ ÓπÒ’ ¤º‚‰≈ «Í¡≈Õ «¬√

⁄ºÒ ‘∆ ‹ÁØ-‹«‘Á «Ú⁄ Ì≈Ú∂∫ ˜È˜∆Ï≈

Á∂ ¡≈Í‰∂ Óπ√ÒÓ≈Èª È∂ («‹È∑ª Á∆ Óπº÷

«√¡≈√∆ Í≈‡∆ Á≈ Èª ¡ÀÎØ-«Ù≈˜∆ Afro-Shirazi Í≈‡∆ √∆) «‘º√≈ Âª «Ò¡≈, Í «¬√

Á∆ «‹ºÂ Á≈ √≈≈ «√‘≈ «¬’ ¡Î∆’È

¬∆√≈¬∆ ‹≈‘È ¡’≈ÒØ (John Okello) «‹√

È∂ Ï≈¡Á «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í ˘ Î∆Ò‚

Ó≈ÙÒ Á∆ ÍÁÚ∆ È≈Ò ‹ØÛ «Ò¡≈, Á∂ «√

√∆Õ ÓπÒ’ ¡≈˜≈Á ‘Ø «◊¡≈, ÊØÛ∑∂ «ÁÈª Âº’

≈‹√∆ Ú≈◊ ‚Ø Î∆Ò‚ Ó≈ÙÒ ¡’≈ÒØ Á∂

‘ºÊ ‘∆ ‘∆ ¡Â∂ Ï≈’∆ ˜È˜∆Ï≈ Á∂

¡Î∆’È Óπ√ÒÓ≈È ‹Ø ¡¯Ø-«Ù≈˜∆

Í≈‡∆ Á∂ Óπ÷∆ √È, ¿∞√ Á∆ ◊Ú«Èß◊ ’Ω∫√Ò


Á∂ ÓÀ∫Ï Ï‰∂ ¡Â∂ ‘ Í≈«√˙∫ ‹≈‘È ¡’≈ÒØ

˘ ÚË≈¬∆¡ª ¡≈ ‘∆¡ª √ÈÕ √ÈÓ≈È

√Ó≈Ø‘ ‘Ø ‘∂ √ÈÕ

¡À Ø-«Ù≈˜∆ Í≈‡∆ Á∂ Óπ÷∆¡ª È∂

Ú≈-Ú≈ «¬√ ◊ºÒ ˘ Ó≥«È¡≈ «’ ¡≈˜≈Á∆

÷≈Â Ì≈Ú∂∫ ¡√ƒ ’¬∆¡ª √≈Òª ÂØ∫ ‹ºÁØ-

‹«‘Á ’ ‘∂ √ª, Í ‘«Ê¡≈ÏøÁ ÒÛ≈¬∆

ÒÛÈ ‹Ø◊∂ ¡√ƒ «ÏÒ’∞Ò È‘ƒ √ª, «¬‘ Âª

¡’≈ÒØ Á≈ √Á’≈ √∆, «‹√ È∂ ¡≈Í‰∂ ’∞fi

’∞ √≈Ê∆¡ª È≈Ò «Ï‹Ò∆ Á∂ «ÒÙ’≈∂ Úª◊

Íπ«Ò√ √‡∂ÙÈ º‡ «Ò¡≈ ¡Â∂ º‡∂ ‘Ø¬∂

‘«Ê¡≈ª È≈Ò ‘∆ Ò≈◊Ò∂ ∂‚∆˙ √‡∂ÙÈ ”Â∂

’Ï˜≈ ’’∂ ¡ÀÒ≈È ’ «ÁºÂ≈ «’ ¡≥◊∂

¡Â∂ ¡Ï∆ Ω‹ª È∂ ‘«Ê¡≈ √π‡ «ÁºÂ∂ ‘È

Âª «¬√ ‹ºÁØ-‹«‘Á Á≈ √≈≈ Í≈√≈ ‘∆ ÍÒ‡

«◊¡≈Õ

ÊØÛ∑∂ «ÁÈª Ï≈¡Á («√¯ ’∞fi ‘∆ Ó‘∆È∂

Ï≈¡Á)∏‹ÁØ∫ ˜È˜∆Ï≈ Á∂ Óπ√ÒÓ≈Èª ˘

«¬‘ Ô’∆È ‘Ø «◊¡≈ «’ ‘π‰ ¡Ï∆

√πÒÂ≈È, ¡Ï∆ Ω‹ª ¡Â∂ ¡≥◊∂ ÓπÒ’

¤º‚ ◊¬∂ ‘È ¡Â∂ ‘π‰ ¿∞È∑ª Á∂ Ú≈Í√

¡≈¿∞‰ Á∆ ’Ø¬∆ √øÌ≈ÚÈ≈ È‘ƒ ‘∆, ‹≈‘È

¡’≈ÒØ Á∂ «ÚπºË √≈˜Ùª ◊πøÁ‰ Òº◊ Í¬∂Õ ¿∞√

˘ Ï∂-È≈Ó∆ «⁄º·∆¡ª ¡≈¿∞‰ Òº◊ Í¬∆¡ª «’

¡√ƒ ¡Ï∆ Óπ√ÒÓ≈Èª ÂØ∫ ¡≈˜≈Á∆ «¬√

’’∂ È‘ƒ √∆ Ò¬∆ «’ ≈‹ «’√∂ «¥√⁄∆¡È

Á∂ ‘ºÊ «Ú⁄ Á∂ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂Õ À-Óπ√ÒÓ≈È

Á∆ ¡Ë∆ÈÂ≈ Âª √≈˘ ¡Ï∆ Óπ√ÒÓ≈Èª Á∆

πÒ≈Ó∆ È≈ÒØ∫ Ú∆ ÏÁÂ ‘ÀÕ ¿∞‘ ’Á∆

ÏÁ≈ÙÂ È‘ƒ √È ’ √’Á∂ «’ Óπ√ÒÓ≈Èª

Á∂ Á∂Ù «Ú⁄ ≈‹ Á∆ Ú≈◊ ‚Ø «’√∂ À-

Óπ√«ÒÓ Á∂ ‘ºÊ «Ú⁄ ‘ØÚ∂, Ì≈Ú∂∫ ¿∞‘ À-

Óπ√«ÒÓ ¿∞√ ÓπÒ’ Á∆ ¡≈˜≈Á∆ Á≈ ‹ÈÓ

Á≈Â≈ ‘∆ √∆Õ

«¬‘ «¬’ ’ΩÓªÂ∆ «√ËªÂ ‘À, «‹√ ˘

Ì≈Ú∂∫ ¡√ƒ Ó≥È∆¬∂ Â∂ Ì≈Ú∂∫ È≈ Ó≥È∆¬∂, Í ‘À

«¬‘ √⁄≈¬∆Õ «√¯ ’∞fi ’∞ ÓπÒ’ª ˘ ¤º‚ ’∂

«¬‘ ¡ÍÈ≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘À «’ «‹√ ËÓ

Á∂ ÒØ’ª Á≈ Ï‘πÓÂ ‘ØÚ∂◊≈, ≈‹ ÍÃÙ≈√È

¿∞È∑ª ’ØÒ ‘∆ ‘ØÚ∂◊≈Õ ’¬∆ ÓπÒ’ª È∂ Âª

«Ò÷Â «Ú⁄ «ÚË≈È Ï‰≈«¬¡≈ ‘À «’ √≈‚∂

ÓπÒ’ Á≈ ËÓ «¬‘ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ √≈‚∂ ÓπÒ’

Á≈ Óπ÷∆ «√Î «¬√∂ ËÓ Á≈ ‘∆ ‘ØÚ∂◊≈Õ

«¬‘Ø ‘∆ ‘≈ÒÂ «√º÷ ≈‹ Á∆ √∆Õ «‹ºÊ∂

¡≈Ó ‹ÈÂ≈ (masses) «Ú⁄ (grass roots)«√º÷∆ È‘ƒ √∆, ¿∞µÊ∂ «√º÷ ≈‹ È‘ƒ √∆ «‘

√’‰≈Õ ‹ÁØ∫ AIDG «Ú⁄ ÓπÒ’ Á∆ Úø‚ ‘Ø¬∆

Âª √ªfi∂ Í≥‹≈Ï «Ú⁄ («√º÷ «¡≈√Âª ˘ ¤º‚

’∂) «√º÷ª Á∆ «◊‰Â∆ AG% √∆ (¡Â∂ √≈∂

«‘øÁπ√Â≈È «Ú⁄ A.E-A.F%)Õ ¡≥Á≈˜≈

Ò≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À «’ «√º÷ ≈‹ Á∂ √Ó∂∫

‹ÁØ∫ «√º÷ ≈‹ «Ú⁄ ‹øÓ» ’ÙÓ∆ √∆ ¡Â∂ «√º÷

≈‹ Á∆¡ª ‘ºÁª «ÍÙ≈Ú ¡Â∂

¡Î◊≈«È√Â≈È ˘ ¤∞‘øÁ∆¡ª √È, «√º÷ª Á∆

¡≈Í‰∆ «◊‰Â∆ ¡≈Í‰∂ ‘∆ «√º÷ ≈‹ «Ú⁄

E-F% ÂØ∫ ÚºË È‘ƒ √∆Õ ’Ø¬∆ ≈‹ ’≈«¬Ó

È‘ƒ «‘ √’Á≈ ‹ÁØ∫ ¿∞√ ˘ ÒØ’ª Á∆ «ÁÒ∆

‘ÓÁÁ∆ (mass support) È≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ «¬√

(mass support) Á∂ ‘Ø‰ Ú≈√Â∂ ËÓ Á≈ Ï‘π

«◊‰Â∆ ‘Ø‰≈ «¬’ Ï‘πÂ Úº‚≈ ¡≥◊ (factor)‘ÀÕ «‹√ ≈‹ «Ú⁄ Úº‚≈ Ì≈∆ Ï‘πÓÂ Á»‹∂

«’√∂ ‘Ø ËÓ Á≈ ‘ØÚ∂, ¿∞‘ ÊØÛ∑∂ √≈Òª ‹ª

ÊØÛ∑∂ Á‘≈«’¡ª Á≈ Ó«‘Ó≈È ‘∆ √ÓfiØÕ «¬Áª

Á≈ ≈‹ ¿∞√ ÍΩÛ∆ Úª◊ ‘À, «‹√ Á∂ ÍÀ ËÂ∆

”Â∂ Ó˜Ï»Â∆ È≈Ò ‹πÛ∂ ‘Ø¬∂ È≈ ‘Ø‰, ˜≈

«‹øÈ≈ ‘Ú≈ Á≈ π÷ (political climate)ÏÁÒ‰ ”Â∂ ÊºÒ∂ «‚º◊ ÍÀ∫Á∆ ‘ÀÕ

Ó‘≈≈‹∂ Á≈ È∂’ «ÁÒ ‘Ø‰≈ «¬’ ‘Ø ◊ºÒ

‘À, ¿∞√ Á∂ ≈‹-ÍÃÏøË Á≈ ⁄ø◊≈ ‘Ø‰≈ «¬’ ‘Ø

◊ºÒ ‘À, ¡≥◊∂ ª Á≈ Í≥‹≈Ï ˘ ‘«Ê¡≈¿∞‰≈

«¬’ ‘Ø ◊ºÒ ‘À, ‚Ø◊«¡ª Á≈ «ÚÙÚ≈√ÿ≈Â

’È≈ «¬’ ‘Ø ◊ºÒ ‘À, Í «√º÷ª Á≈ Óπº·∆

Ì «◊‰Â∆ «Ú⁄ ‘Ø‰≈ ‘∆ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í «Ú⁄

‘≈ √∆ (self defeating influence) ‹Ø «√º÷

≈‹ ˘ «‡’‰ È≈ Á∂∫Á∆Õ «¬‘ ÿº‡ «◊‰Â∆

Ú≈Ò∆ „≈‘ (Self defeating influence)‘Ó∂Ù≈ ‘∆ «√º÷ª Á∂ È≈Ò ‘∆ ‘À, ¡Â∂ ¡º‹

Ú∆ ‘ÀÕ

¡≈ÁÓ∆ Ò¬∆ Âª «¬√ È≈Ò ’Ø¬∆ Î’ È‘ƒ

ÍÀ∫Á≈ Í «¬√ ’∞∆Â∆ ’≈È ◊∆Ï Óª-Ï≈Í

Ò¬∆ «⁄øÂ≈, «Î’ Â∂ Â‰≈¡ Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈

‘À «’¿∞∫«’ ¿∞‘ «¬√ Á∂ √ÓºÊ È‘ƒ ‘πøÁ∂Õ

Ï∂¬∆Ó≈È∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ «’√∂ È≈ «’√∂ Á≈ ‘º’

Ó≈ ’∂ ‘∆ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ‘ÀÕ «ÏÈª «’√∂

Á≈ ‘º’ Ó≈∂ «¬‘ ’Ó≈¬∆ ‘Ø ‘∆ È‘ƒ √’Á∆Õ

√Ø «‹È∑ª ÒØ’ª Á≈ ‘º’ Ó≈«¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ¿∞È∑ª

¡≥Á Ú∆ Â‰≈¡ Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈ ‘ÀÕ «¬√

Ï∂¬∆Ó≈È∆ Á∆ ’Ó≈¬∆ È≈Ò ‹Ø «Ú¡’Â∆ Úº‚∂

Úº‚∂ ËÈ≈„ Â∂ ¡Ó∆ Ï‰∂ ‘È, ¿∞È∑ª Á∆

Ú«‚¡≈¬∆ ÏÛ∆ Á» Âº’ ÎÀÒ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Í

‹Á ¿∞È∑ª Á≈ Í≈‹ ¿∞ÿÛ ‹ªÁ≈ ‘À, ‹∂Ò∑ Â∂

’Ø‡ª Á∆ ÈΩÏÂ ¡≈ ‹ªÁ∆ ‘À, √ø◊∆ √≈Ê∆ Ú∆

√≈Ê ¤º‚ ‹ªÁ∂ ‘È Âª «¬√ ÏÁÈ≈Ó∆ ’≈È

¿∞È∑ª Á≈ ‹∆¿±‰≈ ‘≈Ó ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘

«¬ÂÈ∂ Â‰≈¡ «Ú⁄ ¡≈ ‹ªÁ∂ ‘È «’

¡≈ÂÓ-‘º«Â¡≈ Âº’ ’È Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘Ø

‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ’≈Ò∂ ËÈ ’’∂ ÓÈ∞º÷

ÁπÈ∆¡ª «Ú⁄ √øÍÂ∆ Â∂ ÍÃÌπÂ≈ ’’∂ Âª »

Úº‚∂ «Á√Á∂ ‘È Í ¡≥Á ‘∆ ¡≥Á ¿∞È∑ª

˘ «⁄øÂ≈ Á≈ Ø◊ √Á≈ ÁÏ≈¬∆ º÷Á≈ ‘À Â∂

¿∞‘ √Á≈ Â‰≈¡ «Ú⁄ ‘∆ «‘øÁ∂ ‘È :

Ú‚∂ Ú‚∂ ‹Ø Á∆√«‘ ÒØ◊®«ÂÈ ’¿∞ «Ï¡≈ÍÀ «⁄øÂ≈ Ø◊® (188)

«¬√ «ÌzÙ‡≈⁄≈ ’’∂ Ó≥Â∆¡ª Â∂ Úº‚∂

Úº‚∂ ¡Î√ª Âº’ ˘ ‹Ò≈ÒÂ Â∂ Í∂Ù≈È∆

’≈È Â‰≈¡ «Ú⁄Ø∫ ◊π È≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ ◊ºÒ

’∆ ‘∂≈ Î∂∆, º‡ ÷√πº‡, «ÌzÙ‡≈⁄≈,

«ÙÚÂ÷Ø∆, Â∂ ⁄Ø∆ È≈Ò ’Ó≈¬∂ ËÈ È≈Ò

Â‰≈¡ ‘∆ Â‰≈¡ Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈ ‘ÀÕ

◊πÓ«Â Á≈ «¬‘ «√ËªÂ ÓÈ∞º÷Â≈ Ò¬∆

⁄≈È‰ ÓπÈ≈≈ ‘À∏

¿∞ÁÓπ ’∂«Á¡≈ ‹∆¿∞ Â±ø’Ó≈Ú«Á¡≈ √π÷ Ìπø⁄π®«Ë¡≈«¬«Á¡≈ Â±ø ÍÃÌ» «Ó´È≈È’ ¿∞Â∆ «⁄øÂ® (522)

◊π» √≈«‘Ï È∂ √≈˘ √≈ÚË≈È ’∆Â≈ ‘À «’

Á»«‹¡ª ’ØÒØ∫ Ó≥◊ ’∂ ÷≈‰ ‹ª ⁄Û∑≈«Ú¡ª Â∂

ÍÒ‰ Ú≈Ò∂ Í÷≥‚∆ √≈Ëª-√øÂª ¡Â∂ Á∂‘Ë≈∆

◊π»¡ª ˘ ’Á∂ Ú∆ ¡≈ÁÔØ◊ È‘ƒ √Ófi‰≈ :

◊ππ Í∆π √Á≈¬∂ Ó≥◊‰ ‹≈«¬

Â≈ ’À Ó»«Ò È Ò◊∆¡À Í≈«¬® (1245)

Úø‚ ¤’‰ Ï≈∂ ’∂ÚÒ «¬‘∆ ’«‘‰≈

’≈Î∆ ‘À «’ ‹Ø ’Ó≈¬∂◊≈ È‘ƒ ¿∞‘ Úø‚ «’ºÊØ∫

√’∂◊≈? √Ø Í«‘Òª «’Â ’’∂ ’Ó≈¬∆ ’∆Â∆

‹≈¬∂ Âª ‘∆ ¿∞‘ Úø‚‰ÔØ◊ Ï‰ √’∂◊≈Õ

◊πÏ≈‰∆ √∂Ë «ÁøÁ∆ ‘À :

ÿ≈«Ò ÷≈«¬ «’¤∞ ‘Ê‘π Á∂«¬®È≈È’ ≈‘π Í¤≈‰«‘ √∂«¬® (1245)

‹∂’ ¡º‹ ◊πÓ«Â Á∂ «¬√ “ËÓ Á∆«’Â ’È” Ú≈Ò∂ «√ËªÂ Á∂ Ë≈È∆ Ï‰

‹≈¬∆¬∂ Âª ⁄Ø∆, ‚≈’≈, ’ÂÒ, ·º◊∆, ÏÒÀ’

Ó≈’∆«‡ø◊, √Ó◊«¶◊, Áπ≈⁄≈, «ÚÌ⁄≈,

‘∂≈Î∂∆, ‹∂Ï’‡∆ ¡≈«Á √Ó≈«‹’ Ïπ≈¬∆¡ª

√Á≈ Ò¬∆ Óπº’ ‹≈‰Õ ‹∂ ¿∞ÍØ’Â Ï∆Ó≈∆¡ª

(Ïπ≈¬∆¡ª) Óπº’ ‹≈‰ Âª «’√∂ ˘ Ú∆ «¬È∑ª

È≈Ò ‘πøÁ∂ È∞’√≈È Á∆ «⁄øÂ≈ «Î’ È‘ƒ

‘∂◊∆Õ «¬√ Â∑ª «’√∂ Á∂ Ú∆ Â‰≈¡-◊Ã√Â

‘Ø‰ Á≈ ’Ø¬∆ ‚ È‘ƒ ‘∂◊≈Õ

√Ø Â‰≈¡ «‘Â ‹∆ÚÈ ÍÃ≈ÍÂ ’È Á≈

⁄ΩÊ≈ √»Â Ô≈Á º÷∆¬∂∏«’Â ’È∆ (ËÓÁ∆)Õ

¡≈˙, Â‰≈¡-«‘Â ‘Ø¬∆¬∂!-(D).....(√¯≈ BA Á∆ Ï≈’∆)


’≈«Ú-ÎπÒÚ≈Û∆

ÓπºÒ Á√Â≈ª Á∂

∏√«ÂÈ≈Ó «√øÿ ’ØÓÒ

ÓØÏ≈: IHGBF@IIBA

Ø‚∂ ÌØ‚∂ ‹ÀµÒª Ò≈¿∞∫Á∂ ÍπºÂ √Á≈ª Á∂Õ

ÌπºÒ ◊¬∂ «¬‘Èª Â≈¬∆∫ ¡º‹ È∂ ÓπºÒ Á√Â≈ª Á∂Õ

‘Ø¬∆ «Ù’≈ ‹Ú≈È∆ «ÎÁ∆ ¬∂√ Ï∆Ó≈∆ Á∆,

⁄ΩÛ∂ ‘Ø ‘Ø ’Á∂ È∂ ◊ºÒ «’√ √Á≈∆ Á∆,

’∂√ È‘ƒ «√ ÒºÊÁ∂ Ú∂÷∂ È∂ ıπÁÁ≈ª Á∂Õ

ÌπºÒ ◊¬∂ «¬‘Èª Â≈¬∆∫ ...................................Õ

Ï∂Óπ÷ ◊π» ÂØ∫ ‘Ø¬∂ Â∂ È«Ù¡ª Á∂ ¡≈Á∆ È∂,

¡≈Í‰∂ ‘ºÊƒ ¡≈Í‰∆ ‘∆ ’Á∂ ÏÏ≈Á∆ È∂,

‘ºÊƒ «’Â ÂØ∫ Ìº‹Á∂, ¡≈Á∆ ÓØ‡∆¡ª Ó≈ª Á∂Õ

ÌπºÒ ◊¬∂ «¬‘Èª Â≈¬∆∫ ...................................Õ

√πÍÈ∂ Ï≈‘ Á∂ ÓπÒ’ª Á∂, «ÁÈ ≈Âƒ ¡≈¿∞∫Á∂ È∂,

Ï≈Í» Á∆ √Ì Í≥»‹∆, ¬∂‹ø‡ª fiØÒ∆ Í≈¿∞∫Á∂ È∂,

Ó≈Í∂ ¿∞‚∆’‰ Ú≈∆, «Î ¬∂È∑ª «ÁÒÁ≈ª Á∂,

ÌπºÒ ◊¬∂ «¬‘Èª Â≈¬∆∫ ...................................Õ

«¬√ ¿∞Ó∂ Âª ⁄≈‘∆Á∂ √∆ ÙΩ’ ÍÛ∑≈¬∆¡ª Á∂,

«¬‘Èª Âª Í Í≈Ò∂ ‘Ø¬∂ ÙΩ’ ÁÚ≈¬∆¡ª Á∂,

πÒÁ∆ Í≈¬∆ ‹Ú≈È∆, Úª◊»ø „Ø ◊Ú≈ª Á∂Õ

ÌπºÒ ◊¬∂ «¬‘Èª Â≈¬∆∫ ...................................Õ

’≈‘Á≈ Ó≈‰ Í≥‹≈Ï ˘, «¬‘ «Ú√∂ Á∂ Ú≈√ È∂

√ØÈ≈ Ï‰È≈ ⁄≈‘πøÁ∂, ÈÙ∂ «¬‘Èª Ò¬∆ Í≈√ È∂Õ

’ØÓÒ ¯˜ È‘ƒ ⁄∂Â∂, ¬∂‘Èª ‘º’Á≈ª Á∂Õ

ÌπºÒ ◊¬∂ «¬‘Èª Â≈¬∆∫ ¡º‹ È∂ ÓπºÒ Á√Â≈ª Á∂Õ

√º⁄Ø-√º⁄

(◊πÏ≈‰∆ Á∆ ÒØ¡ ”⁄)∏¡Ó∆’ «√øÿ Ù∂ ÷ª*

Á√Ó∂Ù Á∆ ’Ò◊∆

∏’Ó «√øÿ “≈‘∆”*

Â∂∆ ’Òˆ∆ È∂ ÓØ‘ «Ò¡≈ ‹‘≈È Á≈«Â¡≈,

º÷ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ «‘øÁ Á≈ ¬∆Ó≈È Á≈«Â¡≈Õ

‹ÁØ∫ ◊Û∑∆ ⁄Ø∫ “¡‹∆Â” Â∂ “‹πfi≈” «È’Ò∂,

Â∂◊ª «Âº÷∆¡ª ˘ ‹ÁØ∫ ¿∞‘ «Ùø◊≈ «È’Ò∂,

ÂΩÏ≈ ÂΩÏ≈ ’∂ ‹ø◊ Á≈ ÓÀÁ≈È Á≈«Â¡≈,

Â∂∆ ’Òˆ∆ È∂...............................................Õ

¡≈Ò∆Ù≈È Ó«‘Ò «√º÷∆ Á∂ Ï‰≈¬∂ ‹ª ◊¬∂,

√≈«‘Ï˜≈Á∂ ¤Ø‡∂ È∆‘ª ”⁄ «⁄‰≈¬∂ ‹ª ◊¬∂,

«ÁÒ ˜≈ÒÓª Á∂ Òº◊∂ ÿÏ≈‰ Á≈«Â¡≈,

Â∂∆ ’Òˆ∆ È∂...............................................Õ

Áπ÷∆ «ÁÒª «Ú⁄Ø∫ ‹ÁØ∫ Ú∆ Íπ’≈ «Èº’Ò∆,

Á√Ó∂Ù Á∆ «Ó¡≈ÈØ∫ ÂÒÚ≈ «Èº’Ò∆,

Ï‰ «◊¡≈ Â±ø «ÈÂ≈«‰¡ª Á≈ Â≈‰ Á≈«Â¡≈,

Â∂∆ ’Òˆ∆ È∂...............................................Õ

’≈È≈Ó∂ √≈∂ ÓØÛ ’∂ Áπ‘≈¬∂ ‹ª ◊¬∂,

“Ï’∆” ”⁄ Â∂∂ «√º÷ ¡˜Ó≈¬∂ ‹ª ◊¬∂,

Ò‘» È≈Ò «Ò÷∆ ¿∞‘Èª Á≈√Â≈È Á≈«Â¡≈,

Â∂∆ ’Òˆ∆ È∂...............................................Õ

“≈‘∆” Í≥Ê ˘ ‹ÁØ∫ Ú∆ ÒÒ’≈«¡≈ «◊¡≈,

‹ÁØ∫ ¡≈«÷¡≈ ˆ∆Ï È∂ “ÓÀ∫ Ó≈«¡≈ «◊¡≈”

Â∂∆ ÀÂ ”⁄ ¡≈ «◊¡≈ Â± ≈È Á≈«Â¡≈,

Â∂∆ ’Òˆ∆ È∂...............................................Õ

*GD, √ØÈ≈∆ È≈Ê, Ø‚ Èß. AF, ‹ÓÙ∂ÁÍπÕ ÓØÏ≈: IDGAEGGFGC

*«Í≥‚ Â∂ ‚≈’: Ù∂ ÷ª («ÎØ Íπ) ÓØÏ≈: IHAEGEHDFF

1. ‘’∞ Í≈«¬¡≈ È≈È’≈ ¿∞√ √»¡¿∞√ ◊≈«¬® (◊π» È≈È’ √≈«‘Ï)

‘º’ Á∆ ’Ó≈¬∆ «‹‘Û≈ È‘∆˙∫ ’Á≈Õ

’∆Û∂ ÍÀ∫Á∂ Ú∂÷∂, ¡Ω÷≈ ‘Ø ’∂ ÓÁ≈Õ

Ò≈«Ò¡ª È∂ ‹∆‘Èª «˜ÓƒÁ≈ º«‡¡≈Õ

¿∞‘Èª Á≈ Ú∆ È≈Ò∂ «◊¡≈ fiπº◊≈ Íπº«‡¡≈Õ

’À∫√, ¡‡À’ ‹‘∆ Ï∆Ó≈∆ Òº◊Á∆Õ

·º◊∂ ‘Ø¬∂ ÈØ‡ª ˘ Ï∆Ó≈∆ ·º◊Á∆Õ

‘º’ √º⁄ Ú≈Ò∆ ‹∆ ’Ó≈¬∆ ’ Ò˙Õ

Ï≈Ï∂ È≈È’ Á∆ √≈∂ Ï≈‰∆ ÍÛ∑ Ò˙Õ

2. ÍÚ‰ ◊π» Í≈‰∆ «ÍÂ≈ Ó≈Â≈ ËÂ∞Ó‘Â∞® (◊π» È≈È’ √≈«‘Ï)

Í≥‹ª Í≈‰∆¡ª Á∆ «¬‘ Í≥‹≈Ï ËÂ∆Õ

Ú∂÷ Ò˙ ‹∆ «’ºÁª «¬‘ Ïø‹ ’Â∆Õ

Í≈‰∆¡ª Á∂ «Ú⁄ «◊¡≈ ˜«‘ ÿπÒ ‹∆Õ

Ïπºfi∂ È≈ «Í¡≈√, √πº’∂ «‘‰ ÏπÒ∑ ‹∆Õ

«ÁøÁ∂ √∆ «Ó√≈Ò ’Á∂ Í≥‹-¡≈Ï Á∆Õ

Í≈‰∆ ÂØ∫ ÓÙ‘» ‘Ø◊∆, Ù-¡≈Ï ‹∆Õ

Í≈‰∆ ¤º‚Ø, ‘Ú≈ Ú∆ ÍÒ∆Â ’Â∆Õ

«’ºÊØ∫ ÒºÌª È≈È’ ‹∆, “Óª ËÂ∆”Õ

«’ºÊØ∫ ÒºÌª.................................Õ

3. «ÈÓ÷ ’≈Ó √π¡≈«Á ’≈‰ ’Ø«‡«ÁÈ√ Áπ÷ Í≈ÚÀ® (◊π» ¡‹È √≈«‘Ï)

Í≥‹ª ¬∆ «Ú’≈ª «Ú⁄Ø∫ ’≈Ó Í«‘Ò≈ ¬∂Õ

‘ Êª Â∂, ’≈Ó∆-ÍπÙª Á≈ Ó∂Ò≈ ¬∂Õ

⁄ÀÈÒ ⁄Ò≈ ’∂ ’Ø¬∆ Â∞√ƒ Ú∂÷ Ò˙Õ

’≈Ó Ú≈Ò∆ ¡º◊, ¡º÷ª ≈‘ƒ √∂’ Ò˙Õ

Í≈¿∞∫Á∂ È∂ «Ú’≈ Ú∂÷Ø «’ºÁª Ï≈ÿ∆¡ªÕ

È’-Áπ¡≈∂ Á∆¡ª «¬‘ È∂ ⁄≈Ï∆¡ªÕ

«ÎÒÓ∆-¡≥Á≈˜ Ó≈∂ ‚±øÿ∂ ‚ø◊ ‹∆Õ

‚ø◊∆ ‘Ø¬∆ ‹Ú≈È∆ Í≈‰∆ Ú∆ È≈ Ó≥◊Á∆Õ

◊π»¡ª Á∆ Ï≈‰∆ ’‘∂ ◊ºÒª √º⁄∆¡ªÕ

‹Ø √Ófi‰ »‘ª, Ïº√ ˙‘∆ Ï⁄∆¡ªÕ


‘º‚-Ï∆Â∆

ÓÀ∫ Ïø◊ÒΩ ÂØ∫ Í≥‹≈Ï Ú≈Í√ ¡≈ «‘≈ √∆Õ

Ó∂∂ È≈Ò ⁄≈ ÈΩ‹Ú≈È ‘Ø Ú∆ √È, ‹Ø Í≥‹≈Ï

ÂØ∫ ‘∆ √ÈÕ ¡√ƒ «¬’º·∂ «’√∂ «¬ø‡«Ú¿± Ò¬∆

Ïø◊ÒΩ ◊¬∂ √∆ Â∂ ‘π‰ Ú≈Í√ ¡≈ ‘∂ √∆Õ

‡∂È ≈‘ƒ «¬‘ ⁄≈ ’∞ «ÁÈ Á≈ √¯ ‘ÀÕ

¡√ƒ √≈∂ ÏÀ·∂ Ú∆ «¬’º·∂ √∆Õ «¬’ ’È≈‡’≈

≈‹ Á≈ Ú≈√∆ ‹Ø «’ Ïø◊ÒΩ ÂØ∫ «ÁºÒ∆ ‹≈

«‘≈ √∆Õ Ó∂∂ «√ ¿∞µÍ Á√Â≈ Á∂÷ ’∂

Íπº¤‰ Òº◊≈ «’ Â∞√ƒ Í≥‹≈Ï ÂØ∫ ‘Ø? ÓÀ∫ ‘ª «Ú⁄

‹Ú≈Ï «ÁºÂ≈Õ ¿∞√ È∂ ‹Á Ï≈’∆ ÈΩ‹Ú≈Èª

Ï≈∂ Ú∆ Íπº«¤¡≈ Âª ÓÀ∫ «’‘≈ «’ «¬‘ Ú∆

Í≥‹≈Ï ÂØ∫ ‘∆ ‘ÈÕ ¿∞È∑ª ⁄≈ª Á∂ «√ ”Â∂

Á√Â≈ª ¡Â∂ ’∂√ È‘ƒ √ÈÕ ¿∞‘ ‘À≈È ‘Ø

’∂ Íπº¤‰ Òº◊≈ «’ ÓÀ∫ Âª √π«‰¡≈ ‘À «’ Â∞‘≈‚∂

◊π» ‹∆ Â∂ «√º÷ª È∂ ¡≈Í‰∆¡ª ‹≈Èª Âª

’∞Ï≈È ’ «ÁºÂ∆¡ª Í ¡≈Í‰∆ Á√Â≈

È‘ƒ «Â¡≈◊∆Õ

¿∞√ È∂ Áº«√¡≈ «’ ¿∞‘ «√º÷ √Ó≈‹ ˘

Ï‘πÂ Ï‘≈Á ’ΩÓ Ó≥ÈÁ≈ ‘ÀÕ ÓÀ∫ «√º÷ ËÓ «Ú⁄

’≈¯∆ «ÁÒ⁄√Í∆ º÷Á≈ ‘ª ¡Â∂ ¡’√ «√º÷

«¬«Â‘≈√ ÍÛ∑Á≈ ‘ªÕ ¿∞√ È∂ ÓÀ Í≥‹≈Ï Á∂

Ó≈‘ΩÒ Ï≈∂ Íπº«¤¡≈Õ ÓÀ∫ ¿∞√ Í≥‹≈Ï Á∂ Ó≈‘ΩÒ

Ï≈∂ ⁄ø◊∆ Â∑ª √Ófi≈«¬¡≈ ¡Â∂ Áº«√¡≈ «’

ÈΩ‹Ú≈È «¬√ Â∑ª «’¿∞∫ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞‘

ÊØÛ∑≈ √Óª ⁄πºÍ ‘Ø ’∂ √≈˘ √≈«¡ª ˘ √øÏØËÈ

’’∂ ¡≈÷‰ Òº◊≈ «’ Í«‘Òª Âª Â∞‘≈‚∆¡ª

«√º÷ª Á∆¡ª Ï∂ÓπºÒ∆¡ª Ú√Âª ’Ø«‘È± ‘∆≈,

Ó‘≈≈‹∂ Á∆ Ù≈‘∆ ’∞√∆, ◊π» ÿ Á∆¡ª ‘Ø

Ú√Âª ¡≥◊∂ ÒÀ ◊¬∂ √È ¡Â∂ ¡º‹ Â∞√ƒ

¿∞È∑ª Á∂ « øÁ◊∆ ‹∆¿±‰ Á∂ Â∆«’¡ª ÂØ∫

ÍÃÌ≈«ÚÂ ‘Ø ’∂ ¡≈Í‰∆¡ª Á√Â≈ª Ò≈‘ ’∂

’∂√ ’ÂÒ ’Ú≈¬∆ ‹≈ ‘∂ ‘ØÕ ÓÀ ¿∞√ Á∆¡ª

¡º÷ª ”⁄Ø∫ ¡Î√Ø√ fiÒ’Á≈ «Á÷≈¬∆ Á∂ «‘≈ √∆

«’ «¬’ À-«√º÷ ‘Ø ’∂ Ú∆ ¿∞√ ’≈Î∆ Áπº÷

Ó«‘√»√ ‘Ø «‘≈ √∆Õ ÓÀ∫ √≈≈ ≈‘ «¬‘∆ √Ø⁄Á≈

«‘≈ «’ ¿∞√ Ú’Â √≈˘ ¡≥◊∂ ª È∂ √∆’

ÂΩ ”Â∂ ◊πÒ≈Ó ’’∂ √≈‚≈ ’∆ÓÂ∆ √≈Ó≈È ‹Ø

ÒÀ ◊¬∂ √È, ¡√ƒ ¡º‹ Âº’ ’∞fi È‘ƒ ’ √’∂Õ

‘π‰ √≈‚∂ ÈΩ‹Ú≈È Ó≈È«√’ ÂΩ ”Â∂ ¬∂È∂ ¿∞È∑ª

Á∂ ◊πÒ≈Ó ‘Ø ⁄πº’∂ ‘È, ¿∞È∑ª Á∆ ‹∆ÚÈ Â˜

¿∞µÂ∂ ¡≈Í‰∆ ¡‰÷ ¡≈Ï» Á∆¡ª ÍÃÂ∆’

Á√Â≈ª «√Ø∫ ‹πÁ≈ ’’∂ ¡≈Í‰∆ Í«‘⁄≈‰

«Â¡≈◊ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞√ √Ó∂∫ √∆’ ◊πÒ≈Ó∆ È∂

√≈˘ Ó≈È«√’ ÂΩ ”Â∂ ◊πÒ≈Ó È‘ƒ √∆

Ï‰≈«¬¡≈Õ «¬√∂ Ò¬∆ ¡√ƒ ¿∞È∑ª Ì≈Â ”⁄Ø∫

’º„‰ ”⁄ ’≈ÓÔ≈Ï ‘∂Õ Ì≈Ú∂∫ √≈‚∆¡ª

¡≥«ÓÃÂÍ≈Ò «√øÿ, ÷ºÏ∂ ≈‹Í»Âª*

ÁØÚ∂∫ ÷π√ ◊¬∂ È∂ √π‰Ø ‹∆ √Á≈Õ

Í«‘Òª ’Ø«‘È± Â∂ ‘π‰ Á√Â≈Õ

’∆ÓÂ∆ Ú√Âª Âª ÒÀ ◊¬∂ √È Í √≈‚∆

√º«Ì¡Â≈ ¡Â∂ ¡√»Òª √≈‚∂ ÂØ∫ Úº÷ È‘ƒ ’

√’∂Õ

Í ¡º‹ √≈‚∆ Ó≈È«√’ ◊πÒ≈Ó∆ ¬∂‘

Á√≈ ‘∆ ‘À «’ √≈˘ ¡≈Í‰∂ Ò≈Ì ‹ª ‘≈È∆

Á∆ ’Ø¬∆ ÍÚ≈‘ È‘ƒÕ «√Î ÍÀ√∂ Á∆ ÷≈«Â

¡√ƒ ¡≈Í‰∆ ¡‰÷ ¡≈Ï» Ú∂⁄ ‘∂ ‘ªÕ ¡º‹

¡√ƒ ¿∞È∑ª Á∆ ⁄Ó’-ÁÓ’ Ì∆ « øÁ◊∆

‹∆‰ Á∂ Â∆’∂ ¡ÍÈ≈¿∞‰ ”⁄ ¯÷ Ó«‘√»√

’Á∂ ‘ªÕ ‘ª, «¬’ ◊ºÒ ˜» «’ ¡√ƒ ¿∞È∑ª

Á∂ «√√‡Ó, ¿∞ÊØ∫ Á∂ √Î≈¬∆ Á∂ Â∆’∂,

«ÌzÙ‡≈⁄≈-Óπ’Â √Ó≈‹ ¡≈«Á’ ⁄ø◊∂ ¡√»Ò

«√º÷‰ Á∆ ’Ø¬∆ ÒØÛ È‘ƒ √Ófi∆ «‹È∑ª Á∆

√≈˘ ¡º‹ «˜¡≈Á≈ ÒØÛ ‘ÀÕ «’¿∞∫«’ ‹∂’

«¬‘ «ÂøÈ∂ ⁄∆˜ª Ì≈Â Á∂ „ª⁄∂ «Ú⁄ ÍØ

«ÁºÂ∆¡ª ‹≈‰ Âª √≈˘ ¡≈Í‰≈ Á∂Ù ¤º‚‰

Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ ¡º‹ √≈‚∆ ÏØÒ∆, ËÓ,

√º«Ì¡≈⁄≈, ÍÀ√∂ ¡Â∂ ÙØ‘Â Á∂ Ò≈Ò⁄-Úº√

«Ú’Á≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ «¬√Á∂ ’≈È Âª Ï‘πÂ

È∂; «¬‘ «’¿∞∫ Ú≈Í «‘≈ ‘À∏«¬‘ «¬’

◊øÌ∆ «ÚÙ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ò∂÷ Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ¿∞√

√º‹‰ Á∂ ÏØÒ ‹Ø ’«ÚÂ≈ «Ú⁄ ÏÁÒ∂ ‘È,

È≈Ò ’Á≈ ‘ªÕ

ÁØÚ∂∫ Â≈‹ ÷π√ ◊¬∂ ‹∆ √Á≈Õ

Í«‘Òª ’Ø«‘È± Â∂ ‘π‰ Á√Â≈Õ

*«Í≥‚ Â∂ ‚≈’: ÷ºÏ∂ ≈‹Í»Âª,

Â«‘√∆Ò : Ï≈Ï≈ Ï’≈Ò≈, «˜Ò∑≈ ¡≥«ÓÃÂ√-

ADCAAD, ÓØÏ≈: IGGICBABH@

¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂

(◊π«√º÷ ÈΩ‹Ú≈Èª ˘ Ó˜≈’ ’È Ú≈«Ò¡ª ˘ ‹Ú≈Ï)∏‹∂ ¡√ƒ Â±ø-ÂÛ≈’ ’’∂

◊ºÒ È‘ƒ ’Á∂

Â∂ ÒÀ’⁄ª ˘ Ïø’ È‘ƒ Ó≈Á∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

∏‹∂ ¡√ƒ ÌÀ‰ Á∆ ◊≈Ò∑ Á≈ ‹Ú≈Ï

Óª Á∆ ◊≈Ò∑ È≈Ò È‘ƒ «ÁøÁ∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

∏‹∂ ¡√ƒ «ÍÂ≈ ˘ ÏπÛ∑≈ Â∂

Óª ˘ ÏπÛ∑∆ ’«‘ ’∂ Ï∂-«¬º Â

È‘ƒ ’Á∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

∏¡ÙÁ∆Í «√øÿ, ´«Ë¡≈‰≈

ÎØÈ : BBB@DI@

∏‹∂ ¡√ƒ ÏπºÒ∑ª ÊºÒ∂ ⁄ÀÈ∆ ÷ÀÈ∆ Ò≈ ’∂

Â∂ ¡º÷ ÷Û∑∆ ’’∂,

ÓπÛ ÒÀ’⁄ ‘≈Òª «Ú⁄

ÒÀ’⁄ È‘ƒ ’Á∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

∏‹∂ ¡√ƒ Ò≈ ’∂ ÁØ-ÁØ ÍÀµ◊

È‹≈«¬˜ ‘∆ ÏÛ∑’ª È‘ƒ Ó≈Á∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

∏‹∂ ¡√ƒ ÒÀ ’∂ ÒØ’ª Á∆¡ª

Ë∆¡ª ÌÀ‰ª ˘, Áº÷Âª Á∆ ¤ª ˙‘Ò∂

¡≈Ù’∆ È‘ƒ ’Á∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

∏‹∂ ¡√ƒ Ò≈‘ ’∂ «√ Á∂ Â≈‹ ˘

Â∂ ’∂√ª Á≈ ’ÂÒ ’’∂

√‡∂‹ª ”Â∂ ◊∆Â È‘ƒ ◊≈¿∞∫Á∂

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®

«¬‘ È≈ √Ó«fi˙ «’ √≈‚∂ «Ú⁄

«‘º’ Á≈ Ø È‘ƒ ‹ª √≈‚∂

«ÁÒ «Ú⁄ ÁÒ∂∆ È‘ƒ

Í ‹∂ ¡≈Í‰∂ Ú◊∂ Ú∆ª ”Â∂

‘ºÊ ⁄πº’‰≈ ‘∆ “ÁÒ∂∆” ‘À Â∂

¿∞‘Èª Á∆ «÷ºÒ∆ ¿∞‚≈¿∞‰≈ ‘∆

‘π«Ù¡≈∆ ‘ÀÕ

Î∂ ¡√ƒ √≈¿± ‘∆ ⁄ø◊∂®


Ï≈Ò ÎπÒÚ≈Û∆√Ò ¡Ê

√Ø«· Ó‘Ò≈ 5 ÿ 2 ÁπÍÁ∂

˝ √«Â◊π ÍÃ√≈«Á®

A. √◊Ò ÏÈ√Í«Â Ó«‘ ÏÀ√øÂπ, √◊Ò Á»Ë Ó«‘ ÿ∆¡≈®B. ¿±⁄ È∆⁄ Ó«‘ ‹Ø«Â √Ó≈‰∆, ÿ«‡ ÿ«‡ Ó≈Ë¿∞ ‹∆¡≈® 1®C. √øÂ‘π ÿ«‡ ÿ«‡ «‘¡≈ √Ó≈«‘˙®

D. Í»È Í»« «‘˙ √Ï Ó«‘, ‹«Ò Ê«Ò Ó¬∆¡≈ ¡≈«‘˙® 1® ‘≈¿∞®E. ◊π‰ «ÈË≈È È≈È’∞ ‹√π ◊≈ÚÀ, √«Â◊π« ÌÓπ ⁄π’≈«¬˙®F. √Ï «ÈÚ≈√∆, √Á≈ ¡Ò∂Í≈, √Ì Ó«‘ «‘¡≈ √Ó≈«¬˙® 2® (617)

ÍÁ ¡Ê : ÁπÍÁ∂∏ÁØ ÍÁª (ÏøÁª) Ú≈Ò≈ ÙÏÁÕ ÏÀ√øÂπ∏¡º◊Õ ÿ∆¡≈∏«ÿ¿∞Õ √Ó≈‰∆∏√Ó≈¬∆ ‘Ø¬∆ ‘ÀÕ ÿ«‡ ÿ«‡∏‘ «¬’ √∆ («‘Á∂)

«Ú⁄Õ Ó≈Ë¿∞∏Ó≈«¬¡≈ Á≈ ÍÂ∆, ÍÓ≈ÂÓ≈Õ ¡≈«‘˙∏‘ÀÕ ◊π‰ «ÈË≈È∏◊π‰ª Á≈ ÷˜≈È≈Õ ÌÓπ∏ÌπÒ∂÷≈Õ ⁄π’≈«¬˙∏Á» ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

¡Ò∂Í≈∏«ÈÒ∂Í, ÍÃÌ≈Ú ÂØ∫ «ÏÈªÕ

¡Ê : A. «‹Ú∂∫ √≈∆ ÏÈ√ÍÂ∆ (Ï»«‡¡ª ¡≈«Á) «Ú⁄ ¡º◊ ◊πÍÂ »Í «Ú⁄ ÓΩ‹»Á ‘À, ¡Â∂ ‘ «’√Ó Á∂ ÁπºË «Ú⁄ «ÿ˙ ÓΩ‹»Á ‘À, «ÂÚ∂∫

‘∆∏

B. ⁄ø◊∂-Ó≥Á∂ √Ì ‹∆Úª «Ú⁄ ÍÃÌ» Á∆ ‹Ø«Â √Ó≈¬∆ ‘Ø¬∆ ‘À, ÍÓ≈ÂÓ≈ ‘∂’ √∆ «Ú⁄ ‘À; √Ì ‹∆Úª «Ú⁄ ‘ÀÕ

C. ‘∂ √øÂ ‹ÈØ (◊πÓπ÷Ø)! ÍÓ≈ÂÓ≈ √Ì √∆ª «Ú⁄ ÓΩ‹»Á ‘ÀÕ

D. ¿∞‘ Í»∆ Â∑ª √≈∂ ‹∆Úª «Ú⁄ «Ú¡≈Í’ (Úº√ «‘≈) ‘ÀÕ ¿∞‘ √Ø‘‰≈ ≈Ó Í≈‰∆ «Ú⁄ ‘À, ËÓ «Ú⁄ ‘ÀÕ

E. (◊π») ¡‹È Á∂Ú ‹∆ ÎπÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È∏) ‘∂ Ì≈¬∆! È≈È’ ¿∞√ ◊π‰ª Á∂ ÷˜≈È∂ ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ Ú«‚¡≈¬∆ Á≈ ◊∆Â ◊≈¿∞∫Á≈

‘ÀÕ ◊π» È∂ Ó∂≈ ÌπÒ∂÷≈ Á» ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

F. ‘π‰ ÓÀ «ÚÙÚ≈√ ‘Ø «◊¡≈ ‘À «’ ÍÓ≈ÂÓ≈ √Ì ‹∆Úª «Ú⁄ Úº√Á≈ ‘À, Í √Á≈ Ó≈«¬¡≈ Á∂ «Í¡≈ ÂØ∫ «ÈÒ∂Í ‘À, √Ì ‹∆Úª

«Ú⁄ √Ó≈ «‘≈ ‘ÀÕ

¿∞ÍÁ∂Ù : ◊π» Á∆ ≈‘ƒ «¬‘ ÍÂ≈ Ò◊Á≈ ‘À «’ ÍÓ≈ÂÓ≈ ‘∂’ ÓÈ∞º÷, «¬√Â∆, Ïº⁄∂ ¡Â∂ ‹∆Ú-‹øÂ± «Ú⁄ ÓΩ‹»Á ‘À, Í ¿∞√ ¿∞µÂ∂

√ø√≈ Á∆ Ó≈«¬¡≈ Á≈ ’Ø¬∆ ¡√ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ

‘˜≈ª «Ú⁄ ÷Û∑≈ Á»Ø∫ «Á√∂ «¬’ «¬’ºÒ≈ √Á≈

Â±ø ¡≈Í ‘Ø ◊«¬ ∫ √Ïø√ Á≈È∆

Á∂ ◊«¬ ∫ «√º÷ª ˘ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈

«√º÷ ’Á∂ ¡Á≈√ Ó≥◊Á∂ √ÏºÂ Á≈ ÌÒ≈

‘∂ √Á≈ ⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ «Ú⁄ Â∂≈ ı≈Ò√≈ Í≥Ê

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ÂØ∫ Úº‚≈ ÁπÈ∆¡ª «Ú⁄

È‘ƒ Á»‹≈ ’Ø¬∆ ◊ÃøÊ

«¬øÁ‹∆Â «√øÿ ˘ Ó≈‰ ‘À ¡≈Í‰∂ «√º÷ ‘Ø‰ Á≈

Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ı≈Ò√≈

Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ ÎÂ«‘ ‘ª ÏØÒÁ≈

’∆ «√¯Â ’ª Â∂∆ ’Ò◊∆ Ú≈«Ò¡≈ ’∆ «√¯Â ’ªÕ

’Ò◊∆ Ú≈Ò∂ Á∂ ¿∞Í’≈

’∆ «√¯Â ’ª Â∂∆ ’Ò◊∆¡ª Ú≈«Ò¡≈

’∆ «√¯Â ’ª...............

È≈ ÍÀÈ «Ú⁄ Ï⁄∆ «√¡≈‘∆

È≈ ÏπºÒ∑ª Â∂ Ï⁄∂ ’Ø¬∆ ÏØÒ

Â±ø ¡≈Í∂ ◊π», Â±ø ¡≈Í∂ ⁄∂Ò≈

Â±ø ¡≈Í∂ √øÂ, Â±ø ¡≈Í∂ «√Í≈‘∆

Â∂∆¡ª Â±ø ‘∆ ‹≈‰∂ Â∂≈ ’∆¡≈ ‘Ø È≈ ‹≈‰∂

È‘ƒ ÌπºÒ √’Á∂ Â∂∂ Í¿∞Í’≈ ’Ò◊∆¡ª Ú≈«Ò¡≈

Í«‘Òª «ÍÂ≈ Ú≈«¡≈ «Î Ú≈∂ Ò≈Ò ⁄≈

Â∂∂ √Á’≈ «ÓÒ∆ √≈˘ Úº÷∆ Í«‘⁄≈‰

∏«¬øÁ‹∆Â «√øÿ, ´«Ë¡≈‰≈*

√øÂ «√Í≈‘∆

Ï≈‹ª Ú≈Ò≈ ¡≈ «◊¡≈Õ

«√º÷∆ Á≈ Ï»‡≈ Ò≈ «◊¡≈Õ

«¬’ Úº÷∆ ’ΩÓ Ï‰≈ «◊¡≈Õ

’∂√∆ «ÈÙ≈È fiπÒ≈ «◊¡≈Õ

È∆Ò∂ ÿØÛ∂ Â∂ ¡≈«¬¡≈,

ÓØ„∂ «‹‘Á∂ Ï≈‹ √∆Õ

«√ Â∂ √π‘‰∆ ’Ò◊∆,

¡º÷ª «Ú⁄ ‹Ò≈Ò √∆Õ

’∂√∆ √∆ ⁄ØÒ≈ Í≈«¬¡≈,

«⁄‘≈ È±Ø È± √∆Õ

«¬’ ‘ºÊ «Ú⁄ Â∆ ’Ó≈‰,

Á»‹∂ ‘ºÊ ÙÓÙ∆ √∆Õ

ÚÀ∆¡ª Á≈ «‹‘È∂ ÷»È √π’≈«¬¡≈,

ÓΩÂ Á≈ ıΩ «‹‘È∂ «√ ÂØ∫ Ò≈«‘¡≈Õ

⁄≈Ø∫ ÍπºÂ Ù‘∆Á ’≈¬∂,

Ú≈«‘◊π» ˘ √∆√ «ÈÚ≈«¬¡≈Õ

«ÍÂ≈ Â∂◊ Ï‘≈Áπ È∂ Ú∆,

‘º√ ‘º√ ’∂ √∆√ ’‡≈«¬¡≈Õ

Óª ◊π‹∆ Ú∆ Ù‘∆Á ‘Ø ◊¬∆,

ÚÀ∆¡ª È∂ πÒÓ Á∆ ‘ºÁ Óπ’≈¬∆Õ

√≈≈ √Ïø√ Ù‘∆Á ’≈«¬¡≈Õ

’∆Â≈ Ú≈¡Á≈ ÂØÛ «ÈÌ≈«¬¡≈Õ

Ïø‰ ’∂ √øÂ «√Í≈‘∆ ¡À√≈ ‹ØÙ ‹◊≈ «◊¡≈Õ

ı≈Ò√∂ ˘ ‘º√ ‘º√ √»Ò∆ ⁄Û∑È≈ «√÷≈ «◊¡≈Õ

Ï≈‹ª Ú≈Ò≈ ¡≈ «◊¡≈Õ

«√º÷∆ Á≈ Ï»‡≈ Ò≈ «◊¡≈Õ

«¬’ Úº÷∆ ’ΩÓ Ï‰≈ «◊¡≈Õ

’∂√∆ «ÈÙ≈È fiπÒ≈ «◊¡≈Õ

∏ÏÒ«ÚøÁ «√øÿ, ‹øÓ»

ÓØÏ≈: IDAID-CFEFB

*AAFG, ¡ÀÒ.¡≈¬∆.‹∆. ÎÒÀ‡, Î∂√ I, Áπ◊∆, «Ë¡≈‰≈Õ ÓØÏ≈: IGGIFBDEDE


ÁØ Ï∆Ï∆¡ª ◊πÍÃ∆Â ’Ω ¡Â∂ ÓÈÁ∆Í

’Ω ¡≈Í√ «Ú⁄ «ÓÒ‰ ”Â∂∏

ÓÈÁ∆Í ’Ω : √«Â √Ã∆ ¡’≈Ò ÌÀ‰ ‹∆Õ

◊πÍÃ∆Â ’Ω : Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈

ı≈Ò√≈® Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ ÎÂ«‘®

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆ ÓÀ∫ Âª Â∞‘≈˘

Ù≈‡ ’‡ «Ú⁄ √«Â √Ã∆ ¡’≈Ò ÏπÒ≈«¬¡≈

√∆; Â∞√ƒ Âª ÓÀ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ Ì≈¬∆

√≈«‘Ï Úª◊»ø Úº‚∆ ¶Ó∆-⁄ΩÛ∆ Â«‘ ÏπÒ≈

«ÁºÂ∆, «¬‘ ÌÒ≈ Â∞√ƒ ’ÁØ∫ ÂØ∫ Ì≈¬∆ ‹∆

Ï‰ ◊¬∂?

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆ ¯Â«‘ Âª «¬’Ø

‘À, «‹√ ˘ ÏπÒ≈¿∞‰ Á≈ √≈˘ Á√Ó «ÍÂ≈

√≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ È∂ ¿∞ÍÁ∂Ù

«ÁºÂ≈ √∆ «’ ‹ÁØ∫ Ú∆ «√º÷ ¡≈Í√ «Ú⁄

«ÓÒ‰ Âª Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ı≈Ò√≈®

Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ ¯Â«‘® ÏπÒ≈¿∞‰Õ «¬√

«Ú⁄ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ Ì≈¬∆ Ú◊∆ «’‘Û∆

◊ºÒ ‘À?

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ¡º¤≈ ·∆’ ‘À ÌÀ‰ ‹∆;

Í ÌÀ‰ ‹∆ ÓÀ Áº√Ø «¬‘ ◊ºÒª Â∞‘≈˘ ’Ω‰

«√÷≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, ¡√ƒ Âª ‘

Ø ◊πÓ«Â ’Ò≈√ «Ú⁄ ‹ªÁ∂ ‘ª ¡Â∂

¿∞ÊØ∫ ‘∆ √≈˘ «¬‘ √∂Ëª ÍÃ≈ÍÂ ‘πøÁ∆¡ª ‘ÈÕ

√π÷«ÚøÁ ’Ω : ¡≈¿∞∫«Á¡ª

‘∆∏Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ı≈Ò√≈, Ú≈«‘◊π» ‹∆

’∆ ÎÂ«‘® ÌÀ‰ ‹∆, ’∆ «Ú⁄≈ª ‘Ø ‘∆¡ª

‘È?

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, Â∞‘≈‚≈ ‘∆

«¬øÂ˜≈ ’ ‘∆ √ª, «Î «¬È∑ª Á∂ È≈Ò

«Ú⁄≈ª ’È ÏÀ· ◊¬∆Õ

√π÷«ÚøÁ ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆ √Óª ‘Ø

«‘¡≈, ⁄ÒØ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ⁄Ò∆¬∂,

‘≈«√ √≈«‘Ï Á≈ Í≈· ¡Â∂ √π÷≈√È Ú∆

’È≈ ‘ÀÕ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : Í≈· Â∂ √π÷≈√È....¿∞‘

Ú∆ ÌÀ‰ ‹∆ Â∞√ƒ?

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ‘ª ÌÀ‰∂ ‘ª, ¡√ƒ ‘∆

’Á∂ ‘ªÕ ÂÀ ’∆ ÍÂ≈, √≈≈ «ÁÈ Âª

Â±ø ¡≈Í‰∂ ’øÓª «Ú⁄ Ó√Â «‘øÁ∆ ‘À∫Õ

È≈Ò∂ ‹∂ ’ ÂÀ ‡∆.Ú∆. ÂØ∫ π√Â «ÓÒ∂

Âª ‘Ø √’Á≈ ‘À ÂÀ ÍÂ≈ Ú∆ ‘πøÁ≈ «’

√ø◊Â Á≈ ÍÃÌ≈Ú √ÂÍ≈Ò «√øÿ, Ï∆.‚∆.¡Àµ√.

Ï∆Ï∆ ’ØÓÒÍÃ∆Â ’Ω*

Í»∆ ‹≈‰’≈∆, ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈

Í≈·, «√º÷ «‘Â ÓÔ≈Á≈ ¡≈«Á Á∆

‹≈‰’≈∆ «ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, «Î ÓÀ∫ Ú∆

Â∞‘≈‚∂ Úª◊ ◊π» √≈«‘Ï Á∆ Â≈«Ï¡≈ ÏÀ·

’∂ Í≈· ’ √’ª◊∆?

◊πÍÃ∆Â ’Ω : «ÏÒ’∞Ò ÌÀ‰ ‹∆, Â∞√ƒ

Ú∆ Í≈· ’ √’Ø◊∂, «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Â∞‘≈˘

’∆ÂÈ, ÒÀ’⁄, ’Ú∆Ù∆ ¡≈«Á Á∆

«√÷Ò≈¬∆ Ú∆ «ÁºÂ∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : (’Ò≈√ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ ÂØ∫

Ï≈¡Á) ÌÀ‰ ‹∆ Ó∂∆ √Ófi «Ú⁄ «¬‘ È‘ƒ

¡≈ «‘≈ «’ «‹‘Û∂ ◊π‡’∂ Ó∂∂ ÿ Í¬∂ ‘È,

¿∞‘Èª «Ú⁄ «’¿∞∫ Ï≈‰∆ Ú≈Ë» «Ò÷∆ ‘Ø¬∆

‘À ¡Â∂ Ó∂∂ È≈È’∂ «Í≥‚ «Ú⁄ ’¬∆ ÒØ’ ¡Â∂

Ì≈¬∆ √≈«‘Ï ◊πÁπ¡≈«¡ª ”⁄ «¬È∑ª

◊π‡«’¡ª ÂØ∫ Í≈· ’Á∂ ‘È, ÓÀ∫ ÏÛ∆ Ú≈∆

√π«‰¡≈ ‘À, ¿∞‘ Âª ‘≈«√ √≈«‘Ï Á∂ Í≈·

˘ ‘Ø «’√∂ Êª ÂØ∫ Ùπ» ’Á∂ ‘È, «Ú⁄Ø∫

Ú∆ ’∞fi ‘Ø ÍÛ∑Á∂ ‘È ¡Â∂ ¡≥Â ”Â∂ Ú∆

’∞fi «˜¡≈Á≈ ÍÛ∑Á∂ ‘ÈÕ

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, «¬‘ √Ì ’∞fi

Âª ÒØ’ª Á∆ ÓÈÓÂ ‘À, ÓÈÓÂ∆¡ª Á≈

fi»·≈ ÍÃ⁄≈ ¡Â∂ √≈‚∂ ¡÷ΩÂ∆ Ë≈«Ó’

¡≈◊»¡ª Á∆¡ª ’Â»Âª Á≈ ÈÂ∆‹≈ ‘À, ‹Ø

«’ Í≥Ê „«‘øÁ∆ ’Ò≈ ÚºÒ ÒÀ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ

«√º÷ª ˘ ‘π’Ó ‘Ø«¬¡≈ √∆ «’ ¿∞‘ Í≥Ê

ÍÃÚ≈‰Â «√º÷ «‘Â ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ ‘∆

¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆Â ’È, ‘ ’Ø¬∆

’≈‹ ’ÈÕ ◊π» ÿ «Ú⁄ Ú∆ «√º÷ «‘Â

ÓÔ≈Á≈ Ò≈◊» ‘ØÚ∂ Í ¡‹∂ Âº’ «¬‘

ÓÔ≈Á≈ È≈ Âª Ï‘πÂ∂ ◊π»-ÿª «Ú⁄

Ò≈◊» ‘Ø √’∆ ‘À ¡Â∂ È≈ ‘∆ √≈‚∂ ÿª «Ú⁄,

«‹√ Á∂ ’≈È ’¬∆ ÌÓ ÌπÒ∂÷∂ ÍÀÁ≈ ‘Ø ◊¬∂

‘ÈÕ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, ’∆ ÓÔ≈Á≈

«Ú⁄ «¬‘ √Ì ’∞fi «Ò«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À?

√π÷«ÚøÁ ’Ω : ‘ª ÌÀ‰ ‹∆, √Ì ’∞fi

«Ò«÷¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘ÀÕ Â∞‘≈˘ ÓÔ≈Á≈ Ú≈Ò∆

«’Â≈Ï ÍÛ∑È ”Â∂ √Ì ’∞fi ÍÂ≈ Òº◊

‹≈Ú∂◊≈ «’ «¬’ «√º÷ ˘ ¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ

«’√ Â∑ª ÏÂ∆Â ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ √Ø

¡≈˙ √≈∂ ÍÃ‰ ’∆¬∂ «’ ¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ

«√º÷ «‘Â ÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈ ‹∆Úª◊∂Õ

*ÍπÒÚ≈Ó≈ (’ÙÓ∆)Õ ÎØÈ : @HIFHCEGDFG, @II@FCIFICH

◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú⁄ «Í¤Ò∂ ¤∂ Ó‘∆«È¡ª

ÂØ∫ √∂Ú≈ ’Ω‰ ’Á≈ ‘ÀÕ

√π÷«ÚøÁ ’Ω : ⁄ÒØ ÌÀ‰ ‹∆, ¡º‹ Â∞√ƒ

Ú∆ √≈‚∂ È≈Ò ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡Â∂ Ú∂÷Ø

¡≈Íª ¿∞µÊ∂ ‹≈ ’∂ ’∆ ’Á∂ ‘ªÕ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ·∆’ ‘À ÌÀ‰ ‹∆, A@ «Ó≥‡

π’Ø, ÓÀ∫ ÊØÛ∑≈ Ó∂’¡Í ’’∂ ¡≈¿∞∫Á∆ ‘ªÕ ’∆

ÍÂ≈ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ ’Ω‰-’Ω‰

¡≈¿∞∫Á≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆! ¡≈Íª Âª ◊π»

ÿ ‹≈‰≈ ‘À «’Â∂ «Ú¡≈‘ Ù≈Á∆ ”Â∂ È‘ƒ,

◊π» Á∂ Á Â∂ Âª «ÈÓÂ≈ √«‘Â √≈Á∂

«ÒÏ≈√ «Ú⁄ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ◊π» Á∂ Á

”Â∂ ’Ø¬∆ Úº‚≈ ¤Ø‡≈ È‘ƒ ‘πøÁ≈, ’Ø¬∆ ¡Ó∆

◊∆Ï È‘ƒ ‘πøÁ≈, ⁄ÒØ «¬√∂ Â∑ª «‹Ú∂∫ ¡≈Íª

‹≈ ‘∂ ‘ªÕ

√π÷«ÚøÁ ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆ «‹øÈ∆ Á∂ ¡≈Íª

‘≈«√ √≈«‘Ï ‹∆ Á≈ Í≈· ’ª◊∂, Â∞√ƒ Ú∆

◊π‡’≈ ‘ºÊ «Ú⁄ ÎÛ ’∂ √≈‚∂ È≈Ò È≈Ò Í≈·

’∆ ‹≈«¬˙Õ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ·∆’ ‘À ÌÀ‰ ‹∆Õ

(Í≈· Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ ¡Â∂ √π÷≈√È Ó◊Ø∫)

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆ Â∞‘≈˘ ¡Â∂ Â∞‘≈‚∂

’≈È≈«Ó¡ª ˘ Ú∂÷ ’∂ Âª ÓÀ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í

”Â∂ ÙÓ Ó«‘√»√ ‘Ø ‘∆ ‘ÀÕ Â∞√ƒ «¬øÈ∆ ¤Ø‡∆

¿∞Ó «Ú⁄ «’ºÊ∂ ÷Û∂ ‘Ø ¡Â∂ ÓÀ∫ BE √≈Òª

Á∆ ‘Ø ◊¬∆, Í ˜∆ØÕ

◊πÍÃ∆Â ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, ‘ ’Ø¬∆ ’øÓ

’È È≈Ò ‘∆ ‘πøÁ≈ ‘À; «‹Ú∂∫ ¡≈Íª ÌØ‹È

¤’‰ Ò¬∆ Í«‘Òª Ø‡∆ Ï‰≈¿∞∫Á∂ ‘ª, «Î

÷ªÁ∂ ‘ªÕ «¬√ Â∑ª ’∞fi ‘≈√Ò ’È Ò¬∆

Âª ÔÂÈ ’È≈ ‘∆ Í¿±◊≈, Ì≈Ú «√º«÷¡≈

ÍÃ≈ÍÂ ’È∆ ÍÚ∂◊∆Õ

ÓÈÁ∆Í ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆, ·∆’ ‘À, ÓÀ∫

¡≈Í‰≈ ‹∆ÚÈ ÏÁÒ‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆ ‘ªÕ ÓÀ∫ Ú∆

¡≈Í‰∂ ¡≈Í Â∞‘≈‚∂ Ú◊∆ Ú∂÷‰≈ ⁄≈‘πøÁ∆

‘ª, Í ÓÀ Áº√Ø ÓÀ ’∆ ’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ

√π÷«ÚøÁ ’Ω : ÌÀ‰ ‹∆! Â∞‘≈˘ ‘ Ø

√≈‚∂ È≈Ò √Ú∂∂ Ù≈Ó ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

¡≈¿∞‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ Ù≈Ó ‘

Ø ÁØ ÿ≥‡∂ «√º÷ «ÓÙÈ∆ ’≈Ò‹ Á∂ √’Ò

ÚÒØ∫ ⁄Ò≈¬∆ ‹≈ ‘∆ ◊πÓ«Â ’Ò≈√ «Ú⁄

¡≈¿∞‰≈ ‘ØÚ∂◊≈ «‹ºÊ∂ Â∞‘≈˘ «√º÷ ËÓ Á∆


√: Ó«‘øÁ «√øÿ “‹ØÙ”*

Ìº‡ª Á∂ √Úº¬∆¡ª Á∆ «ÚÙ≈-Ú√Â± (2)

(C) ““√«Â◊π»”” Ï≈∂ Ìº‡ª Á∂ ÍÃÓπº÷«Ú⁄≈

““√«Â◊π»”” Ú≈Ò∂ Ï‘πÂ ÍÃÓπº÷ ¡≈ÂÓ’

Ó˜Ó»È Á∂ Úº÷-Úº÷ Íº÷ª ¿∞µÂ∂ Ìº‡ª È∂

«Ú√Ê≈ √«‘Â ¡≈Í‰∂ √ÍºÙ‡ «Ú⁄≈ º÷∂

‘È «‹È∑ª «Ú⁄Ø∫ ’∞fi ’∞ «Ú⁄≈ ‘∂·ª «ÁºÂ∂

‹≈ ‘∂ ‘È :

(¿) ◊π» Á∂ «◊¡≈È ¡Â∂ ÍÃÌ» Á∆ ÏøÁ◊∆«ÏÈª √≈‚≈ «’√∂ È≈Ò ’Ø¬∆ √Ø’≈È‘ƒ :

Ì◊Â∞ Ï∂«‰ ◊π‰ ÚÀ√‘«‹ ¡≈ÂÓ ø◊π Ó≈‰À®‹Ø◊ «Ë¡≈«È ◊π «◊¡≈«È«ÏÈ≈ ÍÃÌ ¡Úπ È ‹≈‰À®

(Ó: 1 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1390)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ Ì◊Â Ï∂‰∆ ‹∆ Ï≈∂ ◊ºÒ

’«Á¡ª √«Â◊π» Á∆ Ó‘≈ÈÂ≈ Ï≈∂ ’ÊÈ

’Á∂ ‘È «’ Ï∂‰∆ ‹∆ ¡≈Í‰∂ ÁΩ «Ú⁄

Ú≈«‘Á ÍÓ∂Ù Á∂ ◊π‰ ◊≈-◊≈ ’∂ ¡≈ÂÓ’

¡‚ØÒÂ≈ Á∆ ¡Ú√Ê≈ Á≈ ¡ÈßÁ Ó≈‰Á∂ ‘∂

√ÈÕ ¿∞‘ ºÏ È≈Ò ‹ØÛÈ Ú≈Ò∂ «Ë¡≈È ¡Â∂

√«Â◊π» Á∂ «◊¡≈È Á∆ Ï’Â ’≈È

Ú≈«‘Á ÍÓ∂Ù «ÏÈª ‘Ø «’√∂ Á»‹∆ ‘√Â∆

Á∆ Í≈«¬¡ª ‹ª ‘Ø∫Á ˘ ‘∆ È‘ƒ √Ú∆’≈Á∂Õ

⁄∂Â∂ ‘∂ «’ «’√∂ ‘√Â∆ ˘ Ú∆ ÍÓ∂Ù Á∂

Ï≈Ï Ó≥È ÒÀ‰ ¡Â∂ ºÏ Á≈ ’Ø¬∆ Ù∆’ ÷Û∑≈

’ ÒÀ‰ Á∂ Á»«ÙÂ «Ú⁄≈ Á≈ ◊π» È≈È’

Í≈ÂÙ≈‘ È∂ Ú∆ ¡≈Í‰∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ““¬∂’Ø’‘∆¡À È≈È’≈ Á»‹≈ ’≈‘∂ ’±∫®”” (1291) ’«‘

’∂ √ÍºÙ‡ ¡Â∂ √ıÂ ÷≥‚È ’∆Â≈ ‘ÀÕ)

(¡) ◊π» ‘π’Óª ˘ Ó≥È‰≈ ¡Ω÷≈ Í«ÏÒ’∞Ò ˜»∆ :

˙«¬ ‹π √∂Ú«‘ √ÏÁπ √≈π◊≈÷Û∆ «Ï÷Ó ’≈Â∂ È ÌÚ ¿∞Â≈«’∆¬∂ «ÈÌ≈®

(Ó: 2 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1391)

(√«Â◊πª Á∆ «√º«÷¡≈ ¿∞µÂ∂ ¡ÓÒ ’È≈

Ï‘πÂ ¡Ω÷≈ ’øÓ ‘À Í «¬‘ ’øÓ ‘À Ï‘πÂ

˜»∆Õ ‹Ø ‹∆Ú ◊π» Á∂ ÂºÂ ÙÏÁ ˘ ¡≈Í‰∂

¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ¿∞Â≈Á∂ ‘È, ’∂ÚÒ ¿∞‘

‘∆ ¡≈Í‰∆ ÿ≈Ò‰≈ ≈‘ƒ √ø√≈ √≈◊ ˘

’≈ÓÔ≈Ï∆ È≈Ò Í≈ ’ √’Á∂ ‘ÈÕ)

(¬) √«Â◊π» ÏÃ‘Ó«◊¡≈È Á≈ √≈÷Ù≈Â»Í ‘À :

Â± Â≈ ‹«È’ ≈‹≈ ¡¿∞Â≈π√ÏÁπ √ø√≈« √≈π‘«‘ ‹◊Âz ‹Ò ÍÁÓ Ï∆⁄≈®

(Ó: 2 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1391)

(√«Â◊π» ºÏ∆ «◊¡≈È Á≈ √»‹ ‹ª

Óπ‹º«√Ó ‘ÈÕ ◊π» Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù ‹ª ÙÏÁ ‘∆

√ø√≈ «Ú⁄ ¡√Ò ÂºÂ √≈ ‘ÀÕ ÙÏÁ Á∆

Ï’Â È≈Ò √«Â◊π» ¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ «Ú⁄

Ó≈«¬¡≈ ÂØ∫ «ÈÒ∂Í «‘ ’∂ «¬√ Â∑ª

«Ú⁄Á∂ ‘È «‹Ú∂∫ ’ÓÒ ÎπºÒ Á∆¡ª

Í≥÷Û∆¡ª ‹Ò «Ú⁄ «‘ ’∂ Ú∆ ‹Ò ÂØ∫

¡«Ìº‹ ‘∆ «‘øÁ∆¡ª ‘ÈÕ

ÈØ‡ : «¬ºÊ∂ ⁄∂Â∂ ‘∂ «’ «¬√ Í≥◊Â∆ «Ú⁄

‹È’ ≈‹∂ ÂØ∫ Óπ≈Á ÏÃ‘Ó-«◊¡≈È Á≈ √»‹

‘À; ≈‹≈ ‹È’ È‘ƒÕ)

(√) ◊π» Á∆ Â≈Ò∆Ó «Íº¤Ø∫ «’√∂ ’Ó’ª‚Á∆ ’Ø¬∆ Úπ’¡Â È‘ƒ :

È≈Ó Í√π «‹«È Í≈«¬˙√Â∞ ÍÃ◊«‡˙ «Ú ÒØ«¬®Á√«È Í«√¡À ◊π» ’À¡·√«· Ó‹È∞ ‘Ø«¬®

(Ó: 2 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1392)

(ÍÓ∂Ù »Í∆ Í≈√ Á≈ √ÍºÙ ’ ’∂

√«Â◊π» Á≈ ‹√ √»‹ Á∂ ÍÃ’≈Ù Á∆ Â∑ª ÎÀÒ

«◊¡≈Õ ◊π ¿∞ÍÁ∂Ù Á∆ «Ú⁄≈ ¡Â∂ ¡ÓÒ

È≈Ò, ‹≈‰Ø, «ÏÈª Â∆Ê «¬ÙÈ≈È ’∆«Â¡ª

‘∆ √Ì Â∆Êª Á∂ «¬ÙÈ≈È ¡≈Í ‘∆ ‘Ø ‹ªÁ∂

‘ÈÕ ◊π-¿∞ÍÁ∂Ù «Ú¿∞‘≈ «Ú⁄ ¿∞Â≈È

Ú≈«Ò¡ª ˘ Â∆Ê «¬ÙÈ≈Èª Ú◊∂ «’√∂

’Ó’ª‚ Á∆ ’Ø¬∆ ÒØÛ È‘ƒ Ó«‘√»√ ‘πøÁ∆Õ

⁄∂Â∂ ‘∂ «’ ◊π» ‹≈«Ó¡ª ÚÒØ∫ ¡Â∂ Ì◊Âª

Á∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ ‹◊∑≈-‹◊∑≈ Â∆Ê «¬ÙÈ≈Èª

Á∂ ’Ó’ª‚ Á≈ ÌÚª ÷≥‚È ’∆Â≈ «◊¡≈

‘ÀÕ)

(‘) ◊π-«’Í≈ Â∂ ◊π-«√º«÷¡≈ ’≈Ó-¥ØË ¡≈«Á’ «Ú’≈ª ˘ ’≈Ï» ’È«Ú⁄ ¡√Ò √‘≈«¬’ ‘È :

¡«Ó¡ «Áz√«‡ √πÌ ’À‘À ¡ÿ Í≈Í √’Ò ÓÒ®’≈Ó ¥ØË ¡π ÒØÌ ÓØ‘

*«√º÷ «ÓÙÈ∆ Ò«‘ Á∂ ÓØ„∆, ¡Â∂ B@Úƒ √Á∆

Á∂ ÍÃÓπº÷ «√º÷ «ÚÁÚ≈ÈÕ

Ú«√ ’À √ÌÀ ÏÒ®(Ó: 2 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1392)

(’Ò∑ ‹∆ Á∂ «Ú⁄≈ª ¡È∞√≈, √«Â◊πª

Á∆ ¡≥«ÓÃÂ∆ «√º«÷¡≈ («ÁzÙ‡∆) Áπ¡≈≈ Í≈Íª

¡Â∂ «Ú’≈ª Á∂ √ø√’≈ª ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ ‘Ø

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ ◊π-«√º«÷¡≈ Á≈ ’∞ÁÂ∆

ÈÂ∆‹≈ «¬‘ «È’ÒÁ≈ ‘À «’ ‹∆Ú ’≈Ó, ¥ØË,

ÒØÌ, ÓØ‘ ¡≈«Á’ √Ì Â≈’Âª ˘ Úº√ «Ú⁄

’ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ

(’) √«Â◊πª Á∂ ¡È∞ÍÓ ◊π‰ª ˘ Á∂÷ ’∂Ò◊Á≈ ‘À, ‹≈‰Ø, «Èø’≈ ¡≈’≈ Ë≈ ’∂‹◊Â «Ú⁄ ¿∞Â ¡≈«¬¡≈ ‘À :

¡≈«Í È≈«¬‰π∞ ’Ò≈ Ë≈«‹◊ Ó«‘ ÍÚ«Ô¿∞®«Èø’≈« ¡≈’≈π‹Ø«Â ‹◊ Ó≥‚«Ò ’«Ô¿∞®

(Ó: 3 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1395)

(√«Â◊πª Á∂ ◊π‰ª ˘ √Ófi‰-√Ófi≈¿∞‰

Ò¬∆ √Ì ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √≈Ê’ ÂÙÏ∆‘ ıπÁ

ÍÓ∂Ù Á∆ ‘∆ ‘ÀÕ Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ πÓ≈¿∞∫Á∂

‘È «’ √«Â◊π» (¡ÓÁ≈√ ‹∆) Á∂ ºÏ∆ ◊π‰ª

˘ Á∂÷ ’∂ «¬¿∞∫ Ò◊Á≈ ‘À, ‹≈‰Ø, ÍÓ∂Ù È∂

¡≈Í ÷πÁ ‘∆ ’Ò≈ Ë≈ ’∂ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈Í‰∂

¡≈Í ˘ Í∂Ù ’∆Â≈ ‘ÀÕ)

√«Â◊πª Á∂ ¡È∞ÍÓ ºÏ∆ ◊π‰ª ’≈È

¡Â∂ Ìº‡ª Á∂ ÓÈ «Ú⁄ √«Â◊πª Ò¬∆ Ï∂‹ØÛ

ÙË≈ ’≈È Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ È∂ Úº‚∂ ’≈«Ú-Ó¬∆

¡≥Á≈˜ «Ú⁄ √«Â◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ Á≈

‹√Ø◊≈È ’∆Â≈ ‘ÀÕ («¬√ ’«ÚÂ≈ Á∆ «ÚÙ∂Ù

ÙÀÒ∆ √Ófi‰ Á∆ Êª «¬√ Á∂ ¡º÷∆ ‹ª Ú≈⁄’

¡Êª Á∂ ÿØÛ∂ ”Â∂ √Ú≈ ‘Ø ’∂ Ì≈Ú ¡Ê

’º„‰≈ ’∞≈‘∂ ÍÀ‰ ÂØ∫ ÚºË ‘Ø ’∞fi È‘ƒÕ)

(÷) ◊π» ÍÃ∂Ó≈ Ì◊Â∆ È≈Ò ÌÍ» ‘À ¡Â∂‹∆Úª ˘ «Ú’≈ª «Ú⁄ ‚∞Ï‰Ø∫Ï⁄≈¿∞‰ Á∂ √ÓÊ ‘À :

Ì◊«Â Ì≈«¬ ÌÍ»π «ÁÀ ¿∞⁄À ’Â≈À®◊ππ ◊¿∞‘π Á∆¡≈¿∞,ÍÒ’ ‚∞ÏøÂ~‘ Â≈À®

(Ó: 3 ’∂, ’∆Â ‹∆, 1395)

(Ìº‡ ’∆Â ‹∆ ¡È∞√≈, √«Â◊π»

(¡ÓÁ≈√) ÍÃ∂Ó≈-Ì◊Â∆ È≈Ò ÌÍ» ¡«Â

√ø‹∆Á≈ ¡Â∂ Úº‚∂ «‹◊∂ Ú≈Ò∆ ‘√Â∆ ‘È ‹Ø

«¤È Ó≈Â √Ó∂∫ «Ú⁄ ‹∆Úª ˘ «Ú«Ù¡ª-

«Ú’≈ª Á∂ √≈◊ «Ú⁄ ‚∞ºÏ‰ ÂØ∫ Ï⁄≈ ÒÀ∫Á∆

‘ÀÕ)


(◊) √«Â◊π» Á∆ «√º«÷¡≈ «ÏÈª ÓÈ∞º÷ Á∂¡≈ÂÓ’ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿπºÍ ‘È∂≈ ‘∆«‘øÁ≈ ‘À :

◊π «ÏÈ∞ ÿØπ ¡≥Ë≈π◊π» «ÏÈ∞ √Ófi È ¡≈ÚÀ®◊π «ÏÈ∞ √π«Â È «√«Ë◊π» «ÏÈ∞ Óπ’«Â È Í≈ÚÀ®

(Ó: 4 ’∂, ÈÒ∑ ‹∆, 1399)

(Ìº‡ ÈÒ∑ ‹∆ Á∂ «Ú⁄≈ª ÓπÂ≈«Ï’,

√«Â◊π» Á∂ ÏıÙ∂ ÏÃ‘Ó «◊¡≈È «ÏÈª √ø√≈

«Ú⁄ ‹∆Úª Ò¬∆ ‘È∂≈ ‘∆ ‘È∂≈ ‘ÀÕ √º⁄∂

√«Â◊π» Á∆ Â≈Ò∆Ó ‹ª ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ ◊Ã«‘‰

’∆Â∂ «ÏÈª ÓÈ∞º÷ Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ¡«◊¡≈È-

¡≥Ë’≈ ‘∆ ¤≈«¬¡≈ «‘øÁ≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞√ Á∆

«Ó‘ «ÏÈª ÓÈ∞º÷ Á∆ ÓºÂ «Ú⁄ ÒØÛƒÁ∆ √»fi

Ú∆ È‘ƒ ÍÀÁ≈ ‘Ø √’Á∆Õ √«Â◊π» Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù

˘ ◊Ã«‘‰ ’∆Â∂ «ÏÈª ÍÓ∂Ù È≈Ò √πÂ∆

«ÏÂ∆ ‹ØÛÈ «Ú⁄ Ú∆ ’≈ÓÔ≈Ï∆ ‘≈√Ò ‘Ø

√’‰∆ √øÌÚ È‘ƒÕ ◊π» Á∂ «◊¡≈È Á∆

Ï÷«ÙÙ «ÏÈª ÓÈ∞º÷ Á≈ «Ú’≈ª ÂØ∫ ¡

¡≈Ú≈◊ÓÈ ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ È‘ƒ ‘Ø √’Á≈Õ)

(ÿ) ‘∆ È∂ ÏÃ‘Ó-«◊¡≈È∆ √«Â◊π» ˘ÙÏÁ »Í «Ú⁄ »ÍÓ≈È ’∆Â≈ ‘À :

Ì◊«Â ‹Ø◊ ’Ω ‹ÀÂÚ≈π‘« ‹È’∞ ¿∞Í≈Ô¿∞®√ÏÁπ ◊π» Í’≈«√˙‘« √È Ï√≈Ô¿∞®

(Ó: 5 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1407)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ √«Â◊π»

¿∞‘ ‘√Â∆ ‘À «‹√ È∂ «¬√ ‹∆ÚÈ √øÿÙ

«Ú⁄ ÍÃ∂Ó≈ Ì◊Â∆ ¡Â∂ ºÏ∆ «ÓÒ≈Í Ú◊∂

‹∆ÚÈ Á∂ «ÈÙ≈«È¡ª ˘ ¯Â«‘ ’ «Ò¡≈

‘ÀÕ √ÍºÙ‡ ÂΩ ”Â∂ ‘∆ È∂ √«Â◊π» ˘ Í»È

ÏÃ‘Ó «◊¡≈È∆ Á∂ »Í «Ú⁄ «¬√ ‹◊Â «Ú⁄

ÍÀÁ≈ ’∆Â≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞√ Á∆ √È≈ ”Â∂ ºÏ∆

È≈Ó ˘ Ú√≈ º«÷¡≈ ‘ÀÕ)

(D) ’∂ÚÒ ◊π» Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ ˘ Ó≥ÈØ Â∂‘Ø ÓºÂ-ÓÂªÂª ˘ «Â¡≈◊ «Á˙,√ÎÒÂ≈ Ò¬∆ ◊π-Ï⁄Èª ”Â∂ «È√⁄≈¡ ¡ÓÒ ˜»∆ :

Îπ«È ÍÃ∂Ó ø◊ Í≈¬∆¡À◊πÓπ÷«‘ «Ë¡≈¬∆¡À¡≥È Ó≈◊ Â‹‘πÌ‹‘π ‘« ◊~≈È∆¡‘π®Ï⁄È ◊π ««Á Ë‘πÍ≥⁄ Ì» Ï«√ ’‘π‹ÈÓ ’∞Ò ¿∞Ë‘πÁ…≈« ‘« Ó≈È∆¡‘π®

(Ó: 4 ’∂, ÈÒ∑ ‹∆, 1400)

(Ìº‡ ÈÒ∑ ‹∆ ‹∆Ú ˘ √Ò≈‘ ¡Â∂

≈‘È∞Ó≈¬∆ «Áø«Á¡ª ’ÊÈ ’Á∂ ‘È, ‘∂

√ø√≈ Á∂ «◊¡≈ÈÚ≈È Íπ÷Ø, ¡È ÓºÂ

ÓÂªÂª Á∂ Áº√∂ ‘Ø¬∂ √«Â¡ª ˘ ¤º‚ ’∂ ◊π»

¡È∞√≈∆ Ï‰ ’∂ ÍÃ∂Ó≈-Ì◊Â∆ Áπ¡≈≈

ÍÓ∂Ù Á≈ Ì‹È ’ØÕ ’∂ÚÒ «¬‘Ø «¬’Ø-

«¬’ √¯Ò √Â≈ ‘À «’ √«Â◊πª Á∂ Ï⁄È

«‘Á∂ «Ú⁄ Ë≈«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª «¬‘Èª Í≥‹

«Ú’≈ª ¡Â∂ «¬‘Èª Á∂ ¿∞Á◊Ó Ó»Ò, ÓÈ

˘ Úº√ «Ú⁄ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√ Â∑ª ’È

È≈Ò ‹∆Ú ¡≈Í‰≈ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ √¯Ò ’

Ò¬∂◊≈ ¡Â∂ ¿∞‘ ÍÓ∂Ù Á∂ Áπ¡≈∂ ”Â∂

√ÈÓ≈«È¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ)

«‹È‘π Ï≈Â «È√Ò ËÃ»¡ ‹≈È∆Â∂¬∆ ‹∆Ú ’≈Ò Â∂ Ï⁄≈®«ÂÈ© Â«˙ √ÓπÁzπ πÁzzπ «÷È «¬’ Ó«‘‹Ò‘ «ÏøÏ ‹π◊«Â ‹◊π ⁄≈®’∞ø‚ÒÈ∆ √πfi∆ √Â√ø◊«ÂÍÓ≈ÈßÁ ◊π» Óπ«÷ Ó⁄≈®«√∆ ◊π» √≈«‘Ïπ √Ì ¿±Í«ÓÈ Ï⁄ ¥øÓ √∂Ú∆¡À √⁄≈®

(Ó: 4 ’∂, ◊ÔøÁ ‹∆, 1402)

(Ìº‡ ◊ÔøÁ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’

◊πÓ«Â «Ú⁄≈Ë≈≈ È∂ «¬‘ ◊ºÒ Ï‘πÂ Ø

Á∂ ’∂ √Ófi≈¬∆ ‘À «’ «ÁzÙ‡Ó≈È ⁄È≈ È≈Ò

√ÏøËÂ √Ì ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ÏºÁÒª Á∆ ¤ª Á∆ Â∑ª

«÷È-Ìø◊π «’√Ó Á∆¡ª ‘ÈÕ «‹‘Èª

ÓÈ∞º÷ª È∂ «¬‘Èª ◊π-‘π’Óª ‹ª «√ËªÂª ˘

Í»∆ Â∑ª ¡‡ºÒ ’ ’∂ √‘∆ Ó≥«È¡≈ ‘À ’∂ÚÒ

¿∞‘ ÓÈ∞º÷ ‘∆ ÓΩÂ Á∂ √«‘Ó ÂØ∫ Ï⁄ √’∂ ‘ÈÕ

¿∞‘ ‚≈¿∞‰∂ √ø√≈-√≈◊ ˘ «÷È

Ó≈Â √Ó∂∫ «Ú⁄ ÂÈ Á∂ ’≈ÏÒ Ï‰ ◊¬∂

¡Â∂ ¿∞‘Èª Á∆¡ª Ùø√≈-◊Â Ó≈È«√’

◊πøfiÒª √πÒfi ◊¬∆¡ª ¡Â∂ ÍÃ’≈Ù »Í

ÍÓ∂Ù ‹≈‰Ø ¿∞‘Èª Á∂ Óπº÷ «Ú⁄ ÙØÌ≈ Á∂‰

Òº◊ «◊¡≈Õ

◊ÔøÁ ‹∆ πÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È «’ ÍÓ∂Ù Á≈

√»Í ¿∞µ⁄∂ ÂØ∫ Ú∆ Ï‘πÂ ¿∞µ⁄≈ ‘À ¡Â∂ ¿∞‘

«√¯ ÓÈ, Ï⁄È ¡Â∂ ’Ó È≈Ò ’∆Â∆ √∂Ú≈

≈‘ƒ ÍÃ≈ÍÂ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ◊π» Á∂ ‘π’Óª ˘

«ÁÒØ∫-ÓÈØ∫ Ó≥È‰≈ ¡Â∂ ¡ÓÒ∆ ÂΩ ”Â∂

’Ó≈¿∞‰≈ «ÏÒ’∞Ò ˜»∆ ‘ÀÕ)

Â∂À ‘π’«Ó ÍÚÀ È∆√≈‰∞Â¿∞ ’¿∞ √≈«‘Ï ’∆ √∂Ú≈®‹Ï ◊ππ Á∂÷À √πÌ «Á√«‡È≈Óπ ’Â≈ Óπ«÷ Ó∂Ú≈®

(Ó: 3 ’∂, ’∆Â ‹∆, 1395)

(Ìº‡ ’∆Â ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’

ÍÓ∂Ù Á∂ ‘π’Ó ‹ª ¿∞√ Á∂ ¡‡ºÒ «ÈÔÓª

˘ Ó≥È«Á¡ª ‘∆ ÓÈ∞º÷ ËÓ Á∂ √º⁄∂ Ó≈◊ ”Â∂

⁄ºÒ ’∂ ºÏ∆ √∂Ú≈ ’ √’Á≈ ‘ÀÕ ’∆Â ‹∆

√«Â◊πª ¡º◊∂ Ï∂ÈÂ∆ ’Á∂ ‘È «’ ÓÀ∫ Ú∆

Â∞‘≈‚∆ «Ó‘ Á∆ È˜ ≈‘ƒ ºÏ∆ ‘π’Ó ˘

Ó≥È ’∂ ºÏ∆ È≈Ó Ú≈Ò≈ Ó∂Ú≈ ÍÃ≈ÍÂ ’

√’Á≈ ‘ªÕ)

ÓÊπ≈ ‹È ‹≈«È ’‘∆ ‹∆¡ √≈⁄π√π ¡¿∞ ’¤± È «Ï⁄≈È ’¿∞®‘« È≈Óπ ÏØ«‘Êπ Ï‚Ω ’«Ò ÓÀÌÚ √≈◊ Í≈« ¿∞Â≈È ’¿∞®

(Ó: 4 ’∂, ÓÊπ≈ ‹∆, 1404)

(ÓÊπ≈ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ‘∂ ‹∆Ú,

√∂Ú’ ÓÊπ≈ Á∆ ’‘∆ ‘Ø¬∆ ◊ºÒ ¿∞µÂ∂ Í»È

ÍÃÂ∆Â∆ ’ «’ «¬√ ‹◊Â «Ú⁄ ‹∆Úª Ò¬∆

‚≈¿∞‰∂ √ø√≈-√≈◊ ÂØ∫ √ÎÒÂ≈ È≈Ò Í≈

‘Ø‰ Ò¬∆ √º⁄∆ ºÏ-ÍÃ√Â∆ ¡ÊÚ≈ ÍÃÌ»

«√ÓÈ Ú≈Ò≈ √≈ËÈ ‘∆ «¬’ Ó≈Â Úº‚≈

‹‘≈˜ ‘ÀÕ ¡≈Í ‹∆ ÓπÂ≈«Ï’ «¬√ Ï≈∂ ÍÃÌ»

«√ÓÈ ˘ ¤º‚ ’∂ ‘Ø ’Ø¬∆ ¡À√∆ «Ú⁄≈È

Ò≈«¬’ ◊ºÒ ‘∆ È‘ƒ «‘ ‹ªÁ∆Õ)

«√Óø √Ø¬∆ Íπ÷π ¡⁄´ ¡«ÏÈ≈√∆®«‹√π «√ÓÂ ÁπÓ«Â Ó´ È≈√∆®

(Ó: 5 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1406)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ÓÀ∫

’∂ÚÒ Ó≈Â ¿∞√ ¡⁄ºÒ, ¡«ÏÈ≈Ù∆ √Ï-

«Ú¡≈Í’ ‘√Â∆ Á≈ «√ÓÈ ’Á≈ ‘ª «‹√

Á∂ «√ÓÈ Áπ¡≈≈ ÷Ø‡∆ ÓºÂ ≈‘ƒ Òº◊∆ ‘Ø¬∆

«Ú’≈ª Á∆ ÓÀÒ ÓÈ ÂØ∫ ÒºÊ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ)

(E) ¡≈ÂÓ’ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ «Ú’≈ª ¿∞µÂ∂«‹ºÂ ‘≈√Ò ’’∂ ÓÈ Úº√ «Ú⁄’È≈ «ÏÒ’∞Ò ˜»∆ ‘À :

¡≈ÂÓ’ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ’≈Ó, ¥ØË ¡≈«Á’

«Ú’≈ª ¡Â∂ ¿∞√ Á∂ √ØÓ∂ ÓÈ ˘ Úº√ «Ú⁄

’È≈ Ï‘πÂ ˜»∆ ‘ÀÕ ºÏ∆ Ìº‡ª È∂ ¡≈Í‰∆

⁄È≈ «Ú⁄ ◊π» ‹≈«Ó¡ª ÚÒØ∫ «ÁzÛ∑≈¬∆ «¬√

Â≈Ò∆Ó ˘ Í»∆ Â∑ª ÓÈ «Ú⁄ Ú√≈ ’Ó≈ ’∂

‘∆ ¡≈Í‰∂ √Úº¬∆¡ª «Ú⁄ ’ÒÓ-ÏøÁ ’∆Â≈

‘À, ÔÊ≈ :

ÂÀ Â≈ ‘Á«Ê Í≈«¬˙ Ó≈È∞√∂«Ú¡≈ ◊ππ ÍÚ≈È∞√≈«Ë ¡‹◊π, «‹«È ’∆¡≈ ¿∞ÈÓ≈È∞®

(Ó: 2 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1391)

(’Ò∑ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ √«Â◊π»

(¡≥◊Á Á∂Ú ‹∆) È∂ ÓÈ »Í∆ ¡‹◊, ‹Ø «ÈÂ

‘∆ ’≈Ó, ’ØË, ÒØÌ ¡≈«Á’ «Ú«Ù¡ª-

«Ú’≈ª Á∆ ˜«‘ ¿∞◊ÒÁ≈ «‘øÁ≈ ‘À, ˘

’≈Ï» ’’∂ ¡≈ÂÓ’ ¡ÈßÁ Á∆ ¡«Â ¿∞µ⁄∆

¡Ú√Ê≈ ‘≈√Ò ’ º÷∆ ‘ÀÕ ◊π» ¡≥◊Á È∂

‘˜Â √«Â◊π» È≈È’ Í≈«ÂÙ≈‘ Á∆¡ª

«√º«÷¡≈Úª ˘ Ó≥È ’∂ ¿∞‘Èª Á∆ Í»∂ «√Û


È≈Ò √∂Ú≈ ’∆Â∆ √∆ ¡ «¬ÂÈ∆ ¿∞µ⁄∆

¡≈ÂÓ’ ¡Ú√Ê≈ ÍÃ≈ÍÂ ’∆Â∆ √∆)

ÂÀ ÒØÌπ, ¥ØËπ, «Âz√È≈ Â‹∆√π Ó«Â ‹Ò~ ‹≈‰∆ ‹π◊«Â®◊ππ ¡ÓÁ≈√π «È‹ Ì◊Â∞ ‘ÀÁ∂«÷ Á√π Í≈Ú¿∞ Óπ’«Â®

(Ó: 3 ’∂, ‹Ò∑ ‹∆, 1394)

(Ìº‡ ‹Ò∑ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ◊π»

¡ÓÁ≈√ ‹∆ È∂ ¡≈Í‰∂ ‹≈◊∂ ‘Ø¬∂ «ÚÚ∂’

√Á’≈ ÒØÌ, ’ØË ¡Â∂ «ÂzÙÈ≈ ¡≈«Á’

«Ú’≈∆ Ì≈Úª ˘ √Á≈ Ò¬∆ Í»∆ Â∑ª

«Â¡≈◊ «ÁºÂ≈ √∆ ¡Â∂ ¡≈Í ‹∆ ºÏ Á∂ ¡«‹‘∂

√º⁄∂ Ì◊Â √È «’ ¡≈Í Á∂ Á∆Á≈ Í≈ ’∂

(¡≈Í Í≈√Ø∫ «√º«÷¡≈ ÍÃ≈ÍÂ ’ ’∂) ‹∆Ú √Ì

ÍÃ’≈ Á∂ Áπº÷ª ÂØ∫ ¤∞‡’≈≈ ÍÃ≈ÍÂ ’ ÒÀ∫Á∂

‘ÈÕ)

’≈Ó ¥ØË Ú«√ ’ÀÍÚ‰∞ ¿∞‚øÂ È Ë≈ÚÀ®«Èø’≈ ’À Ú√À Á∂«√‘π’Óπ Ïπ«fi Ï∆⁄≈π Í≈ÚÀ®

(Ó: 3 ’∂, «Ì÷≈ ‹∆, 1395)

(Ìº‡ «Ìº÷≈ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ’∂ÚÒ

√«Â◊π» Á∆ Ï÷«ÙÙ È≈Ò ÓÈ∞º÷ «Ú’≈∆

«ÏÃÂ∆¡ª ”Â∂ ’≈Ï» Í≈ ’∂ ÓÈ ˘ ¡‚ØÒ Ï‰≈

√’Á≈ ‘ÀÕ ◊π-«√º«÷¡≈ Á∆ Ï÷«ÙÙ ¡Â∂

¡ÓÒ∆ ’Ó≈¬∆ Á∆ Ï’Â È≈Ò ‹∆Ú Á√ª

«ÁÙ≈Úª ÚºÒ ÁΩÛÁ∂ ÓÈ ˘ «‡’≈¡ «Ú⁄

«Ò¡≈ ’∂ ’≈Ó, ’ØË ¡≈«Á’ «Ú’≈ª Úº√

«Ú⁄ ’ √’Á≈ ‘ÀÕ ’∂ÚÒ ¡«‹‘≈ √¯Ò

√≈Ë’ ‘∆ «Èø’≈ Á∂ Ó≥‚Ò «Ú⁄ Úº√ √’Á≈

‘ÀÕ)

√Â◊π« ÁÔ≈«Ò ‘« È≈Óπ «ÁzÛ©≈Ô≈«Â√π ÍÃ√≈«Á Ú«√ Í≥⁄ ’∂®

(Ó: 4 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1397)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ ÓπÂ≈«Ï’ ¿∞µ⁄∆ ¡≈ÂÓ’

¡Ú√Ê≈ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ’≈Ó, ¥ØË, ÒØÌ, ÓØ‘

¡ ¡‘ø’≈ ‹À√∂ «Ú’≈ª Úº√ «Ú⁄ ’È≈

˜»∆ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ‹∆Ú √«Â◊π Á∆ «’Í≈

Áπ¡≈≈ Í≥‹ª ‘∆ «Ú’≈ª ¿∞µÂ∂ «‹ºÂ ‘≈√Ò

’ ÒÀ∫Á≈ ‘À «’¿∞∫«’ «¬√ Ó≥ÂÚ Ò¬∆

‹«◊¡≈√» Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄ √«Â◊π» ÍÓ∂Ù Á∆

Ô≈Á «ÁzÛ∑ ’Ú≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ)

‹È’∞ √Ø«¬ «‹«È ‹≈«‰¡≈¿∞ÈÓ«È Êπ Ë«¡≈®√Â∞ √øÂØ÷π √Ó≈⁄∂, ¡Ì≈ √π Ì«¡≈®

(Ó: 4 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1398)

(¡√Ò «◊¡≈ÈÚ≈È (‹È’=

«◊¡≈ÈÚ≈È, ÏÃ‘Ó«◊¡≈È∆) Íπ÷ ¿∞‘

«Ú¡’Â∆ ‘πøÁ≈ ‘À «‹√ È∂ ◊π-«√º«÷¡≈ Á∆

’Ó≈¬∆ È≈Ò √Ï-Ù’Â∆Ó≈È ÏÃ‘Ó ‹≈‰

«Ò¡≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ «‹√ È∂ ¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ »Í∆

ºÊ ˘ ¡ÈßÁ ‹ª √«‘‹ Ú≈Ò∂ ◊πÓ«Â ◊≈‚∆

≈‘ ”Â∂ «Ò¡≈ ÷Û∑≈ ’∆Â≈ ‘ØÚ∂ ¡ «‹√ È∂

√ºÂ ¡Â∂ √øÂØ÷ Á∂ ÁÀÚ∆ ◊π‰ª ˘ ¡≈Í‰∂

«‘Á∂ «Ú⁄ √ø⁄≈«Â ’’∂ «‘Á∂-√ØÚ ˘

ºÏ∆ ÏøÁ◊∆ Á∂ ‹Ò È≈Ò Í»∆ Â∑ª Ì «Ò¡≈

‘ØÚ∂Õ ’Ò∑ ‹∆ ¡È∞√≈, ¿∞µ⁄∆ ¡≈ÂÓ’

¡Ú√Ê≈ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ Ò¬∆ ÓÈ ˘ √ºÂ ¡Â∂

√øÂØ÷ Á∂ ◊π‰ª È≈Ò «Ùø◊≈È≈ Ï‘πÂ ˜»∆

‘ÀÕ)

ÍÂ∆«Â ‘∆¡À ¡≈¬∆ «‹È ‹È ’À«ÂÈ© ’¿∞ ÍÁÚ∆ ¿∞⁄ Ì¬∆®Â«‹ Ó≈«¬¡≈ ÓØ‘π ÒØÌπ ¡π Ò≈Ò⁄π’≈Ó ¥ØË ’∆ «ÏÃÊ≈ ◊¬∆®

(Ó: 4 ’∂, ◊ÔøÁ ‹∆, 1402)

(’∂ÚÒ ¿∞‘ Íπ÷ ‘∆ Ó≈«¬¡≈ Á∂ ÓØ‘,

Ò≈Ò⁄ ¡Â∂ ÒØÌ ˘ «Â¡≈◊ ’∂ ’≈Ó-¥ØË

¡≈«Á’ «Ú’≈ª «Ú⁄Ø∫ «È’Ò‰ Ú≈Ò∆

¡√«‘ Í∆Û≈ ÂØ∫ Óπ’Â∆ ‘≈√Ò ’ √’Á∂ ‘È

«‹‘Èª Á∂ «‘Á∂ «Ú⁄ ◊π» Á∂ Ï⁄Èª ¿∞µÂ∂

Í»∆ ÍÂ∆Â∆ ¡≈ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ¡«‹‘∂ Íπ÷ª Á∆

¡≈ÂÓ’ ÍÁÚ∆ Ú∆ √«‘‹∂ ‘∆ Ï‘πÂ ¿∞µ⁄∆ ‘Ø

‹ªÁ∆ ‘ÀÕ)

’≈Óπ ¥ØËπ ÒØÌπ ÓØ‘π‹‰ ‹‰ «√¿∞ ¤≈‚∞ ËØ‘π‘¿∞ÓÀ ’≈ ÎøËπ ’≈‡π√≈Ë√ø«◊ «Â ‹∆¿∞®

(Ó: 4 ’∂, ◊ÔøÁ ‹∆, 1403)

(◊ÔøÁ ‹∆ ◊π» ≈ÓÁ≈√ Í≈«ÂÙ≈‘ Á∂

‘Ú≈Ò∂ È≈Ò ’ÊÈ ’«Á¡ª ÓÈ∞º÷ ˘ ÍÃ∂È≈

«ÁøÁ∂ ’«‘øÁ∂ ‘È «’ Â±ø ‹‰∂-÷‰∂ È≈Ò ÚÒ-

¤Ò ’È∂ ¡Â∂ ’≈Ó, ’ØË, ÒØÌ, ÓØ‘

¡≈«Á’ «Ú’≈ª ˘ √Á≈ Ò¬∆ «Â¡≈◊ Á∂‘Õ

¡≈Í‰∆ ‘¿∞ÓÀ Ú≈Ò∆ Î≈‘∆ ’º‡ ’∂ √«Â◊π»

Á∆ √ø◊«Â È≈Ò ÍÃ∆Â Í≈ ’∂ ‹∆ÚÈ ˘

’≈ÓÔ≈Ï Ï‰≈Õ)

(F) ¡≈«Á ÂØ∫ ¡ÈßÂ ’≈Ò Âº’ ‹∆ÚÈ√ÎÒÂ≈ Á≈ Ú≈«‘Á √Â≈ ◊πÓ«Â«ÁzÛ∑≈«¬¡≈ ºÏ∆ Ì◊Â∆ Ó≈◊ ‘∆‘À :

¡≈«Á Ò∂ Ì◊Â «‹Â∞ Ò«◊ Â∂√Ø ◊π« È≈Óπ «ÁzÛ≈«¬¡¿∞®

(Ó: 4 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1397)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ¡≈«Á

’≈Ò Á∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ‘π‰ Âº’ ÓÈ∞º÷≈ ‹∆ÚÈ

˘ √’≈Ê≈ ’ ’∂ √ø√≈-√≈◊ ÂØ∫ ‹Ø-‹Ø

Ì◊Â √ÎÒÂ≈ Í»Ï’ Â √’∂ ‘È ¿∞‘

’∂ÚÒ ◊π» Áπ¡≈≈ «√÷≈¬∂ Â∂ ÍÃ⁄≈∂ ºÏ∆

«√ÓÈ Ú≈Ò∂ √≈ËÈ (Ú√∆Ò∂) ˘ ¡ÍÈ≈ ’∂

Â √’∂ ‘ÈÕ Ìº‡ ’ºÒ∑ ‹∆ Á√Á∂ ‘È «’ ÓÀ

Ú∆ √«Â◊πª È∂ «’Í≈ ’’∂ ÍÃÌ» «√ÓÈ Á≈

√≈ËÈ ‘∆ «ÁzÛ∑ ’Ú≈«¬¡≈ ‘ÀÕ)

«‡ºÍ‰∆ : ◊π» ¡‹È Í≈«ÂÙ≈‘ È∂

◊πÓ«Â Á∂ «¬√ ¡«Â ¡«‘Ó «√ËªÂ ˘

¡≈Í‰∆ Ï≈‰∆ «Ú⁄ «√º’∂ÏøÁ »Í «Ú⁄ √ÍºÙ‡

’∆Â≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘À «’ Íπ≈‰∂ ‹ª ÈÚ∆È Ó≈È∂

«Ú⁄ ‹Ø ÓÈ∞º÷ Ú∆ √ÎÒ ‹∆ÚÈ Ú≈Ò≈ ‘Ø«¬¡≈

‘À ¿∞‘ ’∂ÚÒ ÍÃ∂Ó≈ Ì◊Â∆ Á∂ Ó≈◊ ”Â∂ ⁄ºÒ

’∂ √ÎÒ ‹∆ÚÈ Ú≈Ò≈ ‘Ø √«’¡≈ ‘À, ÔÊ≈ :

‹Ø ‹Ø Â«˙ Íπ≈ÂÈ∞ ÈÚÂÈ∞Ì◊«Â Ì≈«¬ ‘« Á∂Ú≈®È≈È’ ’∆ Ï∂ÈßÂ∆ ÍÃÌ ‹∆¿π«ÓÒÀ √øÂ ‹È √∂Ú≈® (Ó: 5, 1219)

√«Â◊π« ÷∂Ó≈ Â≈«‰¡≈‹π◊ ‹»Ê √Ó≈‰∂®¡ÈÌ¿∞ È∂‹≈ È≈Óπ ‡∂’«‹Â∞ Ì◊Â ¡ÿ≈‰∂®

(Ó: 4 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1398)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ Á∂ «Ú⁄≈ ¡È∞√≈,

√«Â◊πª Á∂ √Ï-√ªfi∂ √º⁄∂ ËÓ Ó≈◊ »Í∆

ÂøÏ» ‘∂·ª √ø√≈ Á∂ √Ó»‘ ‹∆Ú ¡≈ ‹πÛ∂Õ

√«Â◊πª È∂ ¿∞‘Èª √ÌÈª ˘ ÏÃ‘Ó-«◊¡≈È

¡ÊÚ≈ ◊πÓ«Â-«◊¡≈È »Í∆ È∂ ≈ ÎÛ≈

«ÁºÂ≈Õ ºÏ∆ È≈Ó Á∆ √º⁄∆ ‡∂’ Á∆ Ï’Â

È≈Ò √ø√≈ Á∂ «’√∂ «÷ºÂ∂ ¡Â∂ «’√∂ ˜Ó≈È∂

Á∂ Ú∆ ‹∆Ú ºÏ∆ ¡ÈßÁ È≈Ò «ÂzÍÂ ‘Ø‰∂ ‘∆

‘Ø‰∂ ‘ÈÕ)

«√∆ ◊π» √≈«‘Ïπ √Ì ¿±Í«®’∆ «¥Í≈ √Â‹π«◊ «‹«È ËÃ» Í«®√Ã∆ ÍÃ‘Ò≈Á Ì◊Â ¿∞Ë∆¡≥®‘√ ’ÓÒ Ó≈Ê∂ Í Ë∆¡≥®¡Ò÷ »Í ‹∆¡ Ò÷~≈ È ‹≈¬∆®√≈«Ë’ «√Ë √◊Ò √‰≈¬∆®◊π ’∂ Ï⁄È √«Â ‹∆¡ Ë≈‘π®Ó≈‰√ ‹ÈÓπ Á∂‘ «È√≈‘π®

(Ó: 4 ’∂, ◊ÔøÁ ‹∆, 1401)

(◊ÔøÁ ‹∆ πÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È «’ ◊π» Á≈

«ÈØÒ «◊¡≈È Ú≈Ò≈ ¡«ÁzÙ‡ ¡Â∂ ¡◊Ø⁄

»Í ¡≈Ó ‹∆Úª Í≈√Ø∫ Ò«÷¡≈ È‘ƒ ‹≈ √’Á≈

Í √º⁄∂ √≈Ë’ ‹ª ‹«◊¡≈√» √Á≈ ÂØ∫ ‘∆

¡«‹‘∂ ◊π» Á∆ ÙÈ «Ú⁄ ‘∆ ‘∂ ‘ÈÕ Íπ≈‰∂

√«Ó¡ª Á∂ ËÃ» ¡Â∂ ÍÃ‘Ò≈Á ¡≈«Á’ √Ì

Ì◊Â ◊π» Á∂ «¬√ È≈ Ò÷∂ (Ú∂÷∂) ‹≈ √’‰

Ú≈Ò∂ ¡«ÁzÙ‡ »Í Ì≈Ú ◊π» Á∂ ÏÃ‘Ó-«◊¡≈È

Á∆ ı≈Ò√ «Ú⁄≈ ˘ ◊Ã«‘‰ ’’∂ ‘∆ √¯Ò

‹∆ÚÈ Ú≈Ò∂ Ï‰ √’∂ √ÈÕ

◊ÔøÁ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ ¡≥Ë’≈

‘Â≈, «◊¡≈È-◊π» √Ì ÂØ∫ ¿∞µ⁄∆ ¡ Úº‚∆

‘√Â∆ ‘ÀÕ √«Â‹π◊ ¡÷Ú≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ Íπ≈‰∂


˜Ó≈È∂ «Ú⁄ √«Â◊π» È∂ ËÃ» ”Â∂ «’Í≈ ’∆Â∆

¡Â∂ ÍÃ‘Ò≈Á Ì◊Â Á≈ ¿∞µË≈ («È√Â≈≈)

’∆Â≈Õ ‘∂ ◊π«√º÷Ø, √«Â◊πª Á∂ Ï⁄È ¡≈Í‰∂

«‘Á∂ «Ú⁄ √«Â √«Â ’ ’∂ Ë≈È ’Ø ¡Â∂

«¬√ Â∑ª ’ ’∂ ¡≈Í‰∂ ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ Á∆

√øÌ≈Ò ’ØÕ)

È≈Óπ «√ØÓ«‰ √Ï ÓÀÌ◊Â ‘∂ «ÒÚ Ë≈«®√Ø¬∆ È≈Óπ ÍÁ≈Êπ ¡Ó ◊πÂ∞«√ Á∆˙ ’Â≈«®

(Ó: 3 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1393)

(ºÏ∆ «√ÓÈ ¡ÊÚ≈ ºÏ Á∆ ÍÃ∂Ó≈-

Ì◊Â∆, ÍÃÌ» ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ «ÙØÓ‰∆ ‹ª Óπ÷∆

√≈ËÈ ‘ÀÕ √º⁄∂ √≈Ë’ ¡Â∂ √º⁄∂ ‹«◊¡≈√» ÍÃÌ»

È≈Ò «Í¡≈ Í≈ ’∂ ¿∞√ «Ú⁄ √πÂ∆ ‹ØÛ ’∂

º÷‰ ˘ ‘∆ ÍÓ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆ Á≈ √≈ËÈ Ó≥ÈÁ∂

‘È ¡Â∂ «¬‘ √º⁄≈ ÍÃ∂Ó-ÍÁ≈Ê ‘∆ ’Â≈

È∂ ◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ ˘ «ÁºÂ≈ √∆Õ)

(G) ◊πÓ«Â È∂ √º⁄∂ ‹«◊¡≈√»¡ª Ò¬∆ÏÃ‘Ó-«◊¡≈È ≈‘ƒ ¡≈ÁÙ’ ÌÒ≈√Óª (√«Â‹π◊) ÒÀ ¡ªÁ≈ ‘À :

‹È’ ≈‹π ÏÂ≈«¬¡≈,√Â‹π◊π ¡≈Ò∆‰≈®◊π √ÏÁ∂ ÓÈ∞ Ó≈«È¡≈, ¡ÍÂ∆‹π ÍÂ∆‰≈®

(Ó: 5 ’∂, ’Ò∑ ‹∆, 1407)

(Ìº‡ ’Ò∑ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’

√«Â◊πª È∂ ◊πÓ«Â «◊¡≈È Á∂ ÍÃ⁄≈ Á∆

Ï∂‹ØÛ ÿ≈Ò‰≈ ÿ≈Ò ’∂ ¡≈Í‰∂ Ó≥È‰‘≈«¡ª

«Ú⁄ Í»È ÏÃ‘Ó-«◊¡≈È Á≈ ÏØÒÏ≈Ò≈

’Ú≈ «ÁºÂ≈ √∆Õ

«¬√ Â∑ª ’ ’∂ ¿∞‘Èª È∂ ÓΩ‹»Á≈ ˜Ó≈È∂

«Ú⁄ ‘∆ ‹≈‰Ø ¿∞√ √«Â‹π◊ «Ò¡≈ Í∂Ù ’

«ÁºÂ≈ «‹√ ˘ Íπ≈‰Í≥Ê∆¡ª ÚÒØ∫ ¡≈Í‰∂

Íπ≈‰’ ◊ÃøÊª «Ú⁄ ÏÛ∂ «ÁÒ«÷⁄Ú∂∫ »Í «Ú⁄

Á√≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ «‹‘Èª ◊π«√º÷ª Á∂

ÓÈ «Ú⁄ ◊π-ÙÏÁ ¡ÊÚ≈ ◊π-Ï⁄Èª

¿∞µÂ∂ «È√⁄≈ Ïºfi ‹ªÁ≈ ‘À ¿∞‘Èª Á≈ ¿∞‘

ÓÈ, ‹Ø «’√∂ Â∑ª Ú∆ ÍÂ∆‹ √’‰ Ú≈Ò∆

⁄∆˜ ‘∆ È‘ƒ √∆, ÍÓ∂Ù ¿∞µÂ∂ Í»∆ Â∑ª

ÍÂ∆‹ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ)

(H) Ï‘πÂ∂ È≈ÓËÃ∆’ Ë≈«Ó’ ¡≈◊», √≈Ë¡Â∂ Á∂‘Ë≈∆ ◊π» Ì∂÷∆ ¡ Í÷≥‚∆‘∆ ‘πøÁ∂ ‘È :

«‘˙ √øÂ ‘¿∞ ‡Ø«Ò√≈Ë Ï‘πÂ∂∂ «‚·∂®√ø«È¡≈√∆ ÂÍ√∆¡‘Óπ÷‘π ¬∂ Í≥«‚Â «Ó·∂®Ï√π ¬∂’∞ ‘¿∞ «Î«˙«’ÈÀ È‘π Í⁄¿∞ Ò≈Ô¿∞®’‘«Â¡‘ ’‘Â∆ √π‰∆‘Â ’Ø ÷π√∆ È ¡≈Ô¿∞®

(Ó: 3 ’∂, «Ì÷≈ ‹∆, 1395)

(Ìº‡ «Ì÷≈ ‹∆ ’ÊÈ ’Á∂ ‘È «’ √ø√≈

«Ú⁄ Ï‘π-«◊‰Â∆ Ë≈«Ó’ ¡≈◊» ¡ÓÒ∆

«‘‰∆ Íº÷Ø∫ ‹ª ºÏ∆ ◊π‰ª Á∂ ‹∆ÚÈ «Ú⁄

Ë≈È ’È Á∂ Íº÷Ø∫ «ÏÒ’∞Ò ’Ø∂ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ

¡≈Í πÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È «’ ¡≈ÂÓ’ ‹∆ÚÈ Á∆

¡≈ÁÙ’ ¿∞√≈∆ Ò¬∆ ÓÀ∫ Ï‘πÂ √≈∂ √øÂª,

√≈Ëª, √ø«È¡≈√∆¡ª, ÂÍº√Ú∆¡ª, «Óº·-

ÏØÒÛ∂ «ÚÁÚ≈Èª ¡Â∂ Ë≈«Ó’ ¡≈◊»¡ª ˘

«ÓÒ ’∂ «¬‘Èª ÂØ∫ ’∞fi ‘≈√Ò ’È Ò¬∆

Ò◊Í◊ «¬’ √≈Ò Ì‡’Á≈ «‘≈ ‘ªÕ «¬‘Èª

’ØÒØ∫ ÓÀ∫ ’∂ÚÒ ´Ì≈Ú‰∆¡ª ◊ºÒª ‘∆ √π‰

√«’¡≈ ‘ª Í «¬‘Èª ’ØÒ ¡ÓÒ∆ «‘‰∆-

«‘Â È≈ ‘Ø‰ ’≈È ÓÀ «¬‘Èª Á∆ ¡«Â

Ó≈Û∆ «‘‰∆ ¡Â∂ Ï‘πÂ ÷Ø‡∂ ¡≈⁄≈ ¿∞µÂ∂

ıπÙ∆ «ÏÒ’∞Ò ‘∆ È‘ƒ ‘Ø √’∆Õ «¬‘Èª Á∆

Í÷≥‚ «’«¡≈ È∂ ‘ «’√∂ «Ú⁄ ÈÓØÙ∆ ‘∆

ÍÀÁ≈ ’∆Â∆ ‘ÀÕ)

√«Â◊πª ÚÒØ∫ ÍÃÚ≈‰Â 11 ºÏ∆ Ìº‡ª Á∂

123 √Úº¬∆¡ª ¿∞µÂ∂ ’∆Â≈ «◊¡≈ √≈Á≈

«‹‘≈ «Ú‘ø◊Ó «ÁzÙ‡∆Í≈Â ¡Â∂ ‘ÊÒ∂ Ò∂÷

≈‘ƒ Ìº‡ª Á∂ √Úº¬∆¡ª Á∆ ’∆Â∆ ◊¬∆ «ÚÙ≈-

Ú√Â± √Ó∆«÷¡≈ ÍÃÂº÷ ≈«‘ ’ ‘∆ ‘À «’

«¬‘Èª Ìº‡ª È∂ √«Â◊πª Áπ¡≈≈ «√÷≈¬∂ ◊¬∂

◊πÓ«Â «√ËªÂª ¡Â∂ ◊πÓ«Â ¯Ò√ ∂ Á≈

¡√ Í»∆ Â∑ª ¡Â∂ «ÁÒØ∫-ÓÈØ∫ ’Ï»Ò «Ò¡≈

√∆Õ

«¬‘Èª √ÌÈª ◊π»-ÚØ√≈¬∂ Ìº‡ª È∂ ÏÛ∆

√ÍºÙ‡Â≈ ¡Â∂ Ï∂Ï≈’∆ È≈Ò ¡≈Í‰∆ Íπ≈‰∆

⁄Ò∆ ¡≈ ‘∆ Íπ≈‰’ ÏÃ≈‘Ó‰∆ «Ú⁄≈Ë≈≈,

¿∞√ Á∂ ’Ó’ª‚∆ «ÚÙÚ≈√ª ¡Â∂ ¿∞‘Èª

Áπ¡≈≈ ÍÃ⁄≈∆ ◊¬∆ ¡≈⁄≈-√ø«‘Â≈

¡≈«Á’ª Á≈ Í»È Í««Â¡≈◊ ’’∂ ¿∞‘

’∂ÚÒ ÓÈ, Ï⁄È ¡Â∂ ’Ó È≈Ò ◊πÓ«Â

Ó≈◊ Á∂ ÍªË∆ ‘∆ È‘ƒ √È Ï‰∂ ÏÒ«’ «√º÷

ÓÂ Á∂ ¡«Â √«Â’≈Â ÍÃ⁄≈’ ‘Ø «ÈÏÛ∂

√ÈÕ

ÓÈ∞º÷ √Á≈ Ìπº÷≈ ‘πøÁ≈ ‘À

∏È≈È’ «√øÿ (‡∆⁄), ¡ÀÓ.¬∂.Ï∆.¡Àµ‚, ¡«Ï⁄ÒÈ◊, ÈªÁ∂Û

ÓÈ∞º÷ ˘ ‹∆ÚÈ ‹∆¿±‰ Ò¬∆ ÷≈‰≈ ˜»∆ ‘ÀÕ ’∞fi ÒØ’ ‹∆ÚÈ ‹∆¿±‰ Ò¬∆ È‘ƒ, ÷≈‰ Ò¬∆ ‹∆¿±∫Á∂ ‘È, ¿∞È∑ª ˘ ⁄ø◊∂-⁄ø◊∂

Í’Ú≈È ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ «‹‘Û≈ ÓÈ∞º÷ ÁØ «ÁÈª ÂØ∫ Ìπº÷≈ ‘πøÁ≈ ‘À ¿∞√ ˘ Âª √πº’∆ Ø‡∆ «Ú⁄ Ú∆ ¡ÈßÁ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ «‹‘Û≈ ÓÈ∞º÷ Ø

º‹ ’∂ Ø‡∆ ¤’‰ Ú≈Ò≈ ‘πøÁ≈ ‘À, ¿∞√ ˘ Âª Í≥⁄ Í’Ú≈Èª «Ú⁄ Ú∆ ¿∞µÈ≈ ¡ÈßÁ È‘ƒ «ÓÒÁ≈ «‹øÈ≈ «¬’ ◊∆Ï ˘ πº÷∆-√π÷∆ ÷≈

’∂ «ÓÒÁ≈ ‘ÀÕ ‹Ø ÌØ◊∆ ‘À, ¿∞‘ Ø◊∆ Ï‰ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞√ Ò¬∆ √≈Á∆ Ø‡∆ ÷≈‰∆ Ú∆ ÓπÙ’Ò ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «Î ¿∞√ Á∂ ’ØÒ «’øÈ≈ Ú∆

ÍÀ√≈ «’¿∞∫ È≈ ‘ØÚ∂, ¿∞√Á∂ «’√ ’øÓ Á≈?

Ìπº÷ Á≈ Á»‹≈ ¡Ê «¬º¤≈ ‘ÀÕ «’√∂ ˘ √øÂ≈È Á∆ Ìπº÷, «’√∂ ˘ ⁄ø◊∂ ’ºÍÛ∂ Í≈¿∞‰ Á∆ Ìπº÷, «’√∂ ˘ ˜Ó∆È ‹≈«¬Á≈Á Á∆ Ìπº÷,

«’√∂ ˘ ËÈ ÁΩÒÂ Á∆ Ìπº÷, «¬√ Â∑ª ÓÈ∞º÷ ˘ ’¬∆ Â∑ª Á∆¡ª Ìπº÷ª ‘ÈÕ «¬È∑ª «Ú⁄ ¿∞√ Á≈ ‹∆ÚÈ ıÂÓ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

ÓÈ∞º÷ Á∂ ¡≥Â ¡≈ÂÓ≈ «Ú⁄ ¡«Ë¡≈ÂÓ Á∆ Ìπº÷ ¤∞Í∆ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ ‹∂ ÓÈ∞º÷ ˘ «¬√ Ìπº÷ Á≈ «◊¡≈È ‘Ø ‹≈¬∂ Âª ÓÈ∞º÷ ÍÓ≈ÂÓ≈

˘ Í≈ ÒÀ∫Á≈ ‘À, ¿∞√ Á∂ √≈∂ Ø◊, Áπº÷ «Ó‡ ‹ªÁ∂ ‘È, ‹∆ÚÈ Â ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

√Ã∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÎπÓ≈¿∞∫Á∂ ‘È :

’ø⁄È ’≈«¬¡≈ «ÈÓÒ ‘ø√π® «‹√π Ó«‘ È≈Óπ «Èø‹È ¡≥√π®Á»÷ Ø◊ √«Ì ◊«¬¡≈ ◊Ú≈«¬® È≈È’ ¤∞‡«√ √≈⁄À È≈«¬® (1256)

¡Ê : «‹√ √∆ «Ú⁄ ÍÓ≈ÂÓ≈ Á≈ È≈Ó Úº√Á≈ ‘À, ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ‹Ø«Â «ÒÙ’≈≈ Ó≈Á∆ ‘À, ¿∞‘ √∆ √ØÈ∂ Ú◊≈ ÙπºË «‘øÁ≈

‘À, ¿∞√ «Ú⁄ ‹∆Ú≈ÂÓ≈ Ú∆ ÈØ¡≈ «‘øÁ≈ ‘ÀÕ ¿∞‘ ‹∆Ú ¡≈Í‰∂ √≈∂ Ø◊ Á» ’ ’∂ «¬ºÊØ∫ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ


¬∂’Ø ’‘∆¡À È≈È’≈

√Ø¬∆ «Èø‹È Á∂¿∞® (469)

D. ¬∂’ø’≈π ¡Úπ È‘∆ Á»‹≈È≈È’ ¬∂’∞ √Ó≈¬∆® (930)

E. ¬∂’Ø «√Ó‘π Ì≈«¬‘π«Â√π «ÏÈ∞ ¡Úπ È ’Ø«¬® (1092)

F. ¬∂’Ø ’‘∆¡À È≈È’≈ Á»‹≈ ’≈‘∂ ’±®(1291)

√≈∆ ÓÈ∞º÷Â≈ ˘ ¡≈Í‰∂ ¡≥◊ √ø◊

◊ÒÚ’Û∆ «Ú⁄ ÒÀ‰≈ Â∂ √≈«¡ª ˘ ¡≈Í‰∂

È≈Ò ÒÀ ’∂ ⁄ºÒ‰≈, ◊π» È≈È’ «Ú⁄≈Ë≈≈

Á∆ Úº‚∆ Ó‘ºÂÚÍ»È Â∂ «ÚÒº÷‰ ÷»Ï∆ ‘ÀÕ

«ÌøÈ-«ÌøÈ Ó˜‘Ï∆ «Î«’¡ª Â∂ ÓÂ-

ÓÂªÂª «Ú⁄ √πÒ‘’∞øÈ √øÚ≈Á ≈‘ƒ √π«‘Á

ÓÈ∞º÷∆-√º«Ì¡≈⁄≈ «√‹‰≈ ‘∆ «¬√ Á≈

¿∞Á∂Ù ‘ÀÕ «¬√∂ ’’∂ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï √≈∂

Í»Ú ÍÃ⁄ºÒÂ ÷πÁ≈¬∆ È≈Úª Á≈ √«Â’≈

’«Á¡ª Ú≈È∂ Ï«Ò‘≈È∂ ‹ªÁ∂ ‘È :

Ï«Ò‘≈∆ ‹≈¿∞ ‹∂Â∂ Â∂∂ È≈Ú ‘À® (1168)

◊π» ¡‹È √≈«‘Ï ‹∆ Áπ¡≈≈ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á≈ √ø’ÒÈ Â∂ √øÍ≈ÁÈ, √Ï ËÓ

√ÓÌ≈Ú Á≈ ‹π◊Ø-‹π◊ ¡‡ºÒ ÁÙÈ-Á∆Á≈

‘À, √ªfi∆ «ÚÒº÷‰Â≈ Á≈ Óπ‹º√Ó≈ ‘À : ¬∂’Ø¡Ò‘π Í≈ÏÃ‘Ó® (897) Á≈ ¿∞Â«¥Ù‡

(¿∞µÂÓª ÂØ∫ Ú∆ ¿∞µÂÓ) Ó≈◊-ÁÙÈ ‘ÀÕ

Ï≈‰∆’≈ª È∂ ˙√ ¬∂’¡≥’≈∆ ¡’≈Ò-Ó»Â

Á∂ «Ú√Ó≈Á∆ ÁÙÈª Á∂ ¡È∞ÌÚ ÍÃ’≈Ù ˘

¡«Ì¡’Â ’«Á¡ª Ú≈‘π-Ú≈‘π ¿∞⁄≈«¡≈

‘ÀÕ ¡√⁄‹Â≈ Á∂ ¡≈ÒÓ ˘ ÒØ’≈¬∆ Âº’

ÍÃ◊‡≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ ¡≈Ó ÒØ’ª Á∆ ÏØÒ∆-ÙÀÒ∆

Â∂ Óπ‘≈Ú∂ «Ú⁄ «¬√ ÂØ∫ ÚË∂∂ „π’Úª ÙÏÁ

‘Ø ’Ø¬∆ È˜ È‘ƒ ¡ªÚÁ≈ :

Ú≈‘π Ú≈‘π √≈⁄∂ ÓÀ Â∂∆ ‡∂’®(◊¿∞Û∆ Ó: 1, 153)

Ú≈‘π Ú≈‘π «Â√ ’¿∞ «‹√ ’≈ «¬‘π ‹∆¿∞®(226)

Â∆√∂ ◊π» ¡ÓÁ≈√ ‹∆ È∂ ◊»‹∆ ’∆

Ú≈ (514-15) «Ú⁄ Ú≈‘π-Ú≈‘π Á∂ √ø’ÒÍ

˘ «Ú√«ÂzÂ »Í «Ú⁄ Ú÷≈«È¡≈ ‘À :

√ÒØ’π Ó: 3®Ú≈‘π Ú≈‘π ¡≈«Í ¡÷≈«¬Á≈◊π √ÏÁ∆ √⁄π √Ø«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π «√Î«Â √Ò≈‘ ‘À◊πÓπ«÷ Ï»fiÀ ’Ø«¬® (514)

Ú≈‘π Ú≈‘π √∂ ‹È √Á≈ ’«‘«‹È© ’¿∞ ¡≈Í∂ Á∂«¬ Ï∞fi≈«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π ’«Â¡≈ ÓÈ∞ «ÈÓÒ∞ ‘ØÚÀ

‘¿∞ÓÀ «Ú⁄‘π ‹≈«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π ◊π«√÷π ‹Ø «ÈÂ ’∂√Ø ÓÈ «⁄ø«Á¡≈ ÎÒ∞ Í≈«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π ’«‘ √∂ ‹È √Ø‘‰∂‘« «ÂÈ© ’À √ø«◊ «ÓÒ≈«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π «‘ÁÀ ¿∞⁄≈Óπ÷‘π Ì∆ Ú≈‘π Ú≈‘π ’∂¿∞®È≈È’ Ú≈‘π Ú≈‘π ‹Ø ’«‘‘¿∞ ÂÈ∞ ÓÈ∞ «ÂÈ© ’¿∞ Á∂¿∞® (515)

⁄ΩÊ∂ Í≈ÂÙ≈‘ ËøÈ ◊π» ≈ÓÁ≈√ ‹∆ «¬’

√ÒØ’ «Ú⁄ √º⁄∂ ◊π» ¡Â∂ ÍÃÌ»-ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆

¡Ì∂ÁÂ≈ Á√≈¿∞∫«Á¡ª Ú≈‘π-Ú≈‘π ÙÏÁ

≈‘ƒ ¡ÈßÁÓ¬∆ ¡Ú√Ê≈ «√‹Á∂ ‘È :

Ú≈‘π Ú≈‘π √«Â◊ππ Íπ÷π ‘À«‹«È √⁄∞ ‹≈Â≈ √Ø«¬®«‹Â∞ «Ó«Ò¡À «Â÷ ¿∞ÂÀÂÈ∞ ÓÈπ √∆ÂÒ∞ ‘Ø«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π √«Â◊ππ √«Â Íπ÷π ‘À«‹√ ÈØ √ÓÂ∞ √Ì ’Ø«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π √«Â◊ππ «ÈÚÀπ ‘À«‹√π «ÈøÁ≈ ¿∞√Â«Â Â∞«Ò ‘Ø«¬®Ú≈‘π Ú≈‘π √«Â◊ππ √π‹≈‰∞ ‘À«‹√π ¡øÂ« ÏÃ‘Óπ Ú∆⁄≈π®Ú≈‘π Ú≈‘π √«Â◊ππ «Èø’≈π ‘À«‹√π ¡øÂ∞ È Í≈≈Ú≈π®Ú≈‘π Ú≈‘π √«Â◊π» ‘À«‹ √⁄∞ «ÁÃÛ≈¬∂ √Ø«¬®È≈È’ √«Â◊π Ú≈‘π Ú≈‘π«‹√ Â∂ È≈Óπ Í≈Í«Â ‘Ø«¬® 2®

(1421)

◊π» ¡‹È Á∂Ú ‹∆ ◊»‹∆ Á∆ Ú≈ «Ú⁄

«¬Ù‡ ÍÃÌ»-Ì◊Â∆ Ò¬∆ “Ú≈‘π Ú≈‘π«√‹‰‘≈ Í≈¬∆¡È∞ ·≈«„ ¡≈«Í® ‹∆¡‹øÂ «Ó‘Ú≈È∞ «Â√ ÈØ √Á≈ ‹≈«Í®” (521)

Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ ’Ï∆ √≈«‘Ï È∂ Ú∆

“Ú≈‘π Ú≈‘π «’¡≈ ÷»Ïπ ◊≈ÚÂ≈ ‘ÀÕ ‘« ’≈ È≈ÓπÓ∂À Ó«È Ì≈ÚÂ≈ ‘À®” (478) ¡≈«÷¡≈ ‘ÀÕ

Ìº‡ Ï≈‰∆’≈ª È∂ Ú∆ Ú≈‘π-Ú≈‘π Á∆ ¡ÈßÁ-

«ÚÌØÂ≈ Â∂ ¡ÒΩ«’’ «Ú√Ó≈Á-È≈Á Á∂

‘º√Ó¬∆ ¡«Ë¡≈ÂÓ’ ¡È∞ÌÚª ˘

ÍÃ’≈ÙÓ≈È ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¿∞ÍØ’Â ◊πÏ≈‰∆

ÍÃÓ≈‰ª ÂØ∫ «È√«⁄Â ‘πøÁ≈ ‘À «’ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ¡≥Â◊«Â “Ú≈‘π” ÙÏÁ ÍÃÌ»-

ÍÃÓ≈ÂÓ≈ ‹ª ÍÓ √ºÂ≈ ‹ª «¬Ù‡-‘√Â∆ Á≈

Ú≈⁄’ ‘ÀÕ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï È∂ “Í≈ÏÃ‘Ó-

ÍÓ∂ÙÚ” ˘ ‘∆ ¡≈Í‰≈ ◊π» Ó≥«È¡≈ ‘À :

√Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ «Ú⁄ ¡≥«’Â Ó≈fi

’∆ Ú≈ Á∆ Â∂∑Úƒ Í¿∞Û∆ ÂØ∫ Í«‘Òª ◊π»

È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ ÚÒØ∫ ¿∞⁄≈∂ √ºÂ √ÒØ’

Á‹ ‘È «‹È∑ª Á∆ ¡÷∆Ò∆ Â∞’ “¬∂’∞ Â∞¬∆

¬∂’∞ Â∞¬∆®” ‘À...Ì≈Ú ’∂ÚÒ Â∂ ’∂ÚÒ «¬’Ø-

«¬’ Í≈ÏÃ‘Ó-ÍÓ∂Ù √Ï-Ù’Â∆Ù≈Ò∆ Â∂

√Ï «Ú¡≈Í’ ‘ÀÕ √≈∂ ¡≈√«Â’ ËÓª È∂

«¬√ Óπ„Ò∆ ¡√Ò∆¡Â ˘ √Ú∆’≈«¡≈ ‘À,

Ì≈Ú∂∫ ¿∞È∑ª È∂ ¡≈ÍØ-¡≈Í‰∆¡ª Ë≈È≈Úª

¡È∞√≈ «¬√ ¡ÒΩ«’’ ‘√Â∆ Á∂ Úº÷Ø-Úº÷∂

ÈªÚ √ø’Ò«ÍÂ ’∆Â∂ ‘ÈÕ «ÁzÙ‡Ó≈È ‹◊Â

˙√ ¬∂’Ø Á≈ Í≈√≈≈ ‘∆ ‘À ‹Ø ‘ ÍÒ ¡≈Í‰≈

»Í-ø◊ Ú‡≈ «‘ÀÕ ˙√ Á∂ ¡È∂’ª ¡≈’≈ª,

ÍÃ’≈ª »Íª, ø◊ª Â∂ ◊π‰ª Á≈ Í≈≈Ú≈ È‘ƒ

Í≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ : Â∂∂ È≈Ó ¡È∂’≈ »Í¡ÈßÂ≈ ’‘‰∞ È ‹≈‘∆ Â∂∂ ◊π‰ ’∂Â∂® (358)

◊πÏ≈‰∆ È∂ √Ófi≈«¬¡≈ ‘À «’ ˙√ ¡Ê≈‘,

¡√∆Ó, ¡◊øÓ, ¡◊Ø⁄ ’Â≈∆ ÍÃÌ»-√ºÂ≈

Á∂ ¡º‚-¡º‚ »Íª-ø◊ª, ◊π‰ª Â∂ «¥«ÂÂÚª

‹ª ÚÂ≈«¡ª ˘ Ú∂÷-Ú∂÷ ’∂ «√¡≈«‰¡ª

ÍπÙª È∂ ¿∞√ ˘ ¡‰«◊‰Â È≈Úª È≈Ò

¡¶«¥Â ’’∂ √øÏØËÈ ’∆Â≈ ‘À, √≈Ò≈«‘¡≈

‘À ¡Â∂ ÈÓ√’≈«¡≈ ‘ÀÕ Í ˙√ ‘Ø∫Á Á≈

«Ú⁄≈ ‹ª ¡«‘√≈√ ‹ª ¡È∞ÌÚ Óπº„ ’Á∆Ó∆

‘Ø‰ ’’∂ ˙√ ÍÓ Ó»Ò’ ‘√Â∆ ˘ √ÂÔ,

√ÂÔø, √«Â ‹ª √⁄π ¡≈÷‰ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈ Ú∆

¡≈«Á ’≈Ò ÂØ∫ ‘∆ Ó≥«È¡≈ «◊¡≈ ‘À∏«’ÂÓÈ≈Ó ’Ê∂ Â∂∂ «‹‘Ï≈® √«Â È≈Óπ Â∂≈ Í≈Í»ÏÒ≈® (1083) ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï «Ú⁄

◊πÏ≈‰∆ Á≈ ¡≈øÌ’ ÙÏÁ «¬√∂ «√ËªÂ

Á≈ ÍÃ«ÂÍ≈ÁÈ ‘ÀÕ √ÍºÙ‡ ‘Ø«¬¡≈ «’ √ ¬∂’Ø

˘ ‘∆ Úº÷-Úº÷ √«Ó¡ª, √Ê≈Èª Â∂ √≈Ë’ª

È∂ ¡≈ÍØ-¡≈Í‰∂ ¡È∞ÌÚª ¡È∞√≈

ÙË≈Í»Ú’ Ú÷≈«È¡≈ ‘ÀÕ ◊π»¡ª È∂

Ï≈øÏ≈ «¬√ √ø’ÒÍ ˘ Áπ‘≈¿∞∫«Á¡ª

√ÍºÙ‡Â≈, √«ÊÂ≈ Â∂ «ÁzÛ∑Â≈ √Ê≈«ÍÂ

’∆Â∆ ‘ÀÕ

A. ¬∂’≈ √π«Â ‹∂Â∂ ‘À ‹∆¡®√π«Â «Ú‘»‰≈ ’Ø«¬ È ’∆¡® (24)

B. ¡√«Â ¬∂’∞ «Á◊ ’∞¬∆®¬∂’ Â∞¬∆ ¬∂’∞ Â∞¬∆® (144)

C. √Ï √ÏÁø ¬∂’ √ÏÁø ‹∂ ’Ø ‹≈‰À Ì∂¿∞®È≈È’∞ Â≈ ’≈ Á≈√π ‘À

«¬ø‹∆: ‹Ø«◊øÁ «√øÿ*

*«‚Í‡∆ ⁄∆¯ «¬ø‹∆È∆¡ («‡≈:),

CF-Ï∆/C@, «Ú’≈√ È◊, ´«Ë¡≈‰≈Õ

ÎØÈ : @AFA-BEFAC@C

«Ú⁄≈Ë≈≈


¡ÍøÍπ Í≈ÏÃ‘Óπ ÍÓ∂√π,È≈È’ ◊π «Ó«Ò¡≈ √Ø¬∆ ‹∆¿∞® (599)

«¬¿∞∫ Ú≈‘π ¡Â∂ ◊π» Á∂ √Ó≈√ Áπ¡≈≈

Ú≈‘◊π» ‹ª Ú≈«‘◊π», «√«‹Â ‘Ø«¬¡≈

ÙÏÁ, «È◊π‰Ú≈Á∆ Ì◊Â∆-√≈ËÈ≈ Á≈

Í≈ÏÃ‘Ó-ÍÃÔ≈ÔÚ≈⁄∆ ‘ÀÕ ◊π» √≈«‘Ï≈È

«’¿∞∫«’ ¡≈Í√∆-‡’≈¿∞ Ú≈Ò∂ ËÓ∆¡ª

«Ú⁄ √πÒ‘’∞È Â∂ √π«‘ÁÂ≈ ÌÍ» ÓÈ∞º÷∆

√º«Ì¡≈⁄≈ Á∆ ÍÃÎπºÒÂ≈ ÒØ⁄Á∂ √È, ¿∞È∑ª

“√ªfi≈ √≈«‘Ï Ï≈Í ‘Ó≈≈” Á∂ √øÏØËÈ∆-È≈¿∞∫

«Ú⁄ Ì≈Ù≈Úª Á∆ √ªfi Á∂ Ï∆‹ Ï∆‹∂Õ ¯≈√∆

Á∂ “Ú≈‘π” ¡Â∂ √ø√«¥Â Á∂ “◊π»” ÙÏÁª Á∆

ÚÂØ∫ Ï≈÷»Ï∆ ’∆Â∆ ‘ÀÕ “Ï∂Óπ‘Â≈‹≈ Ï∂ÍÚ≈‘πÈ≈È’ Á≈√ ’‘π ◊π Ú≈‘π®” (376) Ú≈«‘◊π»

ÙÏÁ Á≈ ¡Ê Ì≈Ú ÓÈ-ÏπºË∆ Á∆ Í‘πø⁄ ÂØ∫

Í∂ ¡√⁄‹-Ô∞’Â «Ú√Ó≈Á∆-√ºÂ≈ ‘ÀÕ

Ìº‡-Ï≈‰∆’≈ª È∂ ◊π»-«Ú¡’Â∆¡ª Á∆

Ù÷√∆¡Â «Ú⁄ ÍÃÓ≈ÂÓ-‘Ø∫Á Á∆ Â∆Ï

¡È∞Ì»Â∆ Á∂ ÍÃ◊‡≈¿∞ Ú≈√Â∂ “Ú≈«‘◊π»” ÙÏÁ

Á≈ ÍÃÔØ◊ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¿∞µÂÓ ’≈«Ú-’Ò≈ «Ú⁄

Ù«ÒÙ‡ ¡Ê≈Â ÁØ‘∂ ¡Ê-Ì≈Úª Á∆

¡«Ì«Ú¡’Â∆, ⁄È≈ Á∆ √πøÁÂ≈ Ó≥È∆ ◊¬∆

‘ÀÕ ⁄∂Â∂ Ú∑∂ «’ ◊π» È≈È’ «Ú⁄≈Ë≈≈

«Ú¡’Â∆Ú≈Á∆ È‘ƒÕ Ìº‡ √≈«‘Ï≈È È∂ ◊π»-

‘ »∆ Á∂ √ÈÓπ÷ ÍÃÌ»-ÍÓ≈ÂÓ≈ Á∆ ‘∆

¿∞√ÂÂ ’∆Â∆ ‘À :

√«Â √≈⁄π √Ã∆ «ÈÚ≈√π¡≈«Á Íπ÷π √Á≈ Â∞‘∆Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘◊π» Ú≈«‘ ‹∆¿∞®

(1402)

’∆¡≈ ÷∂ Ï‚ Ó∂ ÂÓ≈√≈Ú≈‘◊π» Â∂∆ √Ì ⁄È≈® (1404)

◊πÏ≈‰∆ Á∂ ÍÃÓ≈‰∆’ «Ú¡≈«÷¡≈’≈

Ì≈¬∆ ◊πÁ≈√ ‹∆ È∂ “Ú≈«‘◊π»” ˘ “◊πÓ≥Âz”,

“√⁄-Ó≥Âz” Â∂ “◊π-ÙÏÁ” ¡≈÷ ’∂ «¬√ ˘

«‘Á∂ «Ú⁄ Ú√≈¿∞‰ ‹ª «¬√ Á≈ «√ÓÈ

’È ¿∞µÂ∂ Ø «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ‹∆ Á∆ ¡«Ë¡≈Â«Ó’

⁄∂ÂÈ≈ «Ú⁄ «¬Ù‡ ˘ «È√øÁ∂‘ «’√∂ «¬’

È≈¿∞∫ Á∆¡ª √∆Ó≈Úª ‹ª ÚÒ◊‰ª «Ú⁄

Ïø«È∑¡≈ È‘ƒ «◊¡≈Õ Í √ø◊«·Â ËÓ

Ú≈√Â∂ ÍÃ⁄≈-ÍÃ√≈ Á∂ √Ø’≈ª ˘ Óπº÷

º÷«Á¡ª ¡Â∂ Ë≈«Ó’ ∆Âª Â∂ √Ó≈«‹’-

√ø√’≈ª «Ú⁄ «¬’-√πÂ≈ Â∂ «¬’√≈Â≈

Ï’≈ º÷‰ Ú≈√Â∂ «’√∂ «¬’ È≈¿∞∫ ˘

ÍÃÓ≈‰∆’ »Í «Ú⁄ √Ï-√Ú∆«¥Â «ÈÙ«⁄Â

’∆Â≈ ‹≈‰≈ ¡≈ÚºÙ’ √∆Õ «√º÷ √≈«‘Â,

√≈÷∆¡ª, ÓÈΩÂª, «¬«Â‘≈√ Â∂ √∆È≈-Ï-

√∆È≈ ÍøÍ≈Úª «Ú⁄ «¬Ù‡ √ø’ÒÍ ˘

“Ú≈«‘◊π»” ÙÏÁ-√»Í «Ú⁄ Ú≈«¬Â Á∆

«ÈøÂÂ≈ Ú∂÷∆ √π‰∆ ‹≈ √’∆Á∆ ‘ÀÕ Á√Ú∂∫

È≈È’ ◊π» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆ («‹È∑ª ¡’Â±Ï

√øÈ AG@H ¬∆: ˘ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï ˘ ◊πÂ≈

◊ºÁ∆ ”Â∂ √Ê≈«ÍÂ ’∆Â≈ √∆) ‹∆ È∂ ı≈Ò√∂

Á∆ √≈‹È≈ Ú∂Ò∂ Ú≈«‘◊π» ÙÏÁ ˘ Í»∆ Â∑ª

ÏÃ‘Ó Ú≈⁄’ Ú‹Ø∫ Ë≈«Ó’ ÍÃÓ≈«‰’Â≈

ÍÃÁ≈È ’∆Â∆ : Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’≈ ı≈Ò√≈®

Ú≈«‘◊π» ‹∆ ’∆ ÎÂ«‘®

Ì≈¬∆ √øÂØ÷ «√øÿ ‹∆ È∂ “◊π» È≈È’

ÍÃ’≈Ù” Á∂ ¡≈øÌ «Ú⁄ Ú≈«‘◊π» Á≈ ¡Ê

¡≥Ë’≈ «Ú⁄ ÍÃ’≈Ù ’È Ú≈Ò≈ ¡√⁄‹

»Í ’∆Â≈ ‘À :

Ú≈‘π Ú≈‘π È≈Ó ¡√⁄‹ ’Ø ‘Ø¬∆Õ¡√⁄‹ Â∂ Í ¿∞’Â È ’Ø¬∆Õ◊ØÂÓ ÂÈ ¡◊Ô≈È ¡«ÈÂÕ» ÍÃ’≈Ù «’ÔØ «‹È «⁄ÂÕ¡‹Ø’∂ √Ó∂∫ Ú∆ ¡«ÌÒ≈÷∆¡ª ˘ Á∆’ÙÂ

’È ‹ª ÷≥‚∂-Ï≈‡∂ Á∆ Í≈‘πÒ ¤’≈¿∞‰ √Ó∂∫

Í≥‹ª-«Í¡≈«¡ª ÚÒØ∫ “Ú≈«‘◊π»” È≈Ó

ÍÃÁ≈È ’«Á¡ª «√ÓÈ ’È≈ Áº«√¡≈

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï «Ú⁄ Á‹ Ï≈‰∆ ÍÃÌ» Á∂

◊π‰≈ÂÓ’ È≈Úª, «‹Ú∂∫ «’ ’Â≈, ’Â≈∆

‹ª ’≈Á («√ÃÙ‡∆ Á≈ ⁄‰‘≈≈), ≈Ó

(√ÚÂz «Ó¡≈ ‘Ø«¬¡≈), ’∆Ó, ‘∆Ó,

Á«¬¡≈Ò, «¥Í≈Ò (ÒØ’≈¬∆ ”Í «‘Ó ’È

Ú≈Ò≈), Ó≈ËÚ, ◊ØÍ≈Ò (ÍÚÁ◊≈, ÷≈Ò’∞,

«ÍÃÊÚ∆ Á∆ Í≈Ò‰≈ ’È Ú≈Ò≈), ‘«,

◊Ø«ÏøÁ, Óπ≈∆, ÍπÙØÂÓ, ÏÈÚ≈∆ ¡≈«Á’

¡Â∂ Ì≈Ú≈ÂÓ’ È≈Úª, «‹Ú∂∫ «’ «Èø’≈,

¬∂’ø’≈, ˙¡≥’≈, ÍÃÌ», Í≈ÏÃ‘Ó, ÍÓ∂√π,

È≈≈«¬‰, ÓØ‘È, Óπ’øÁ ¡Â∂ Í√Í

«Ù«Â¡ª Á∂ ¡«Â-È∂ÛÒ∂ ¡«‘√≈√

‹◊≈¿∞‰ Á∆ ‹π◊Â Ú‹Ø∫ «ÍÂ≈-Ó≈Â≈,

√º‹‰, √π¡≈Ó∆, ÍÃ∆ÂÓ, ÍÃ≈‰Í«Â, ¡≈«Á’

Áπ¡≈≈ ÓÈ∞º÷∆-√Ó≈‹ «Ú⁄ ÈÀ«Â’ ’Áª

’∆ÓÂª Â∂ ’Â≈Úª Á∂ ¿∞µÊ≈È ˘ Á≈Ù«È’

¡≈Ë≈ ÍÃÁ≈È ’Á∆ ‘ÀÕ «¬√∂ Â∑ª ◊πÏ≈‰∆

“Ú≈‘π-Ú≈‘π” Á∂ √ø’ÒÍ Áπ¡≈≈

«È◊π‰Ú≈Á∆ ÍÃ∂Ó≈-Ì◊Â∆ ÍøÍ≈ Á∂

¡È∞»Í, ÓÈ∞º÷∆ ‹∆ÚÈ ÙÀÒ∆ «Ú⁄ «Ú√Ó≈Á,

√‘‹-¡≈ÈßÁ Â∂ ¡≈Â«Ó’-«◊¡≈È Á≈

¡È∞ÌÚ-ÍÃ’≈Ù ‹◊≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ Í≈ÏÃ‘Ó-

ÍÓ≈ÂÓ≈ Á≈ ÍÃÔ≈«¬Ú≈⁄∆ Ú≈«‘◊π» Á≈ ¡À√≈

√ø’ÒÍ, ’Â≈ Íπ÷ Á∆ ¡√∆ÓÂ≈, ¡◊Ó-

¡◊Ø⁄Â≈ «ÚÙ≈ÒÂ≈ Â∂ ¡ÍøÍÂ≈ Á∂

È≈ÒØ-È≈Ò ¡«Â È∂ÛÂ≈, √Ó∆ÍÂ≈, «È’‡Â≈

Â∂ «Ú√Ó≈ÁÓ¬∆ ¡È∞Ì»Â∆ Á∆¡ª √øÌ≈ÚÈ≈Úª

«√‹Á≈ ‘ÀÕ

¡≈Í‰∂ «Í≥‚ ¡Â∂ Ù«‘ «Ú⁄ Ë≈«Ó’ «ÎÒÓª «Á÷≈¿∞‰ Ò¬∆ √øÍ’ ’Ø :

‚≈: ‹ÈÀÒ «√øÿ, IDAGDGBDEH ‚≈: ‘ÈÀÏ «√øÿ, IDAGCCEDAD

’≈«Ú-«Ú¡≥◊«⁄øÂ≈ «Ú√∂ Á∆!

∏ÂÒØ⁄È «√øÿ ÁπÍ≈ÒÍπ

ÌπºÒ∆ Ó≈Â ◊π‹∆ È≈Ò∂ Ó≈¬∆ Ì≈◊Ø,

◊≈Ê≈ ÌπºÒ∆ √ÂÚøÂ∆¡ª È≈∆¡ª Á∆Õ

√ø◊-ÙÓ √«Â’≈ Á∆ ‹≈⁄ ÌπºÒ∆

‘À √∆ Ù≈È Í≥‹≈Ï‰ª √≈∆¡ª Á∆Õ

«√ ÂØ∫ ⁄πøÈ∆ Ú≈«¬Â∆ «ÒÏ≈√ ÌπºÒ≈

ÿ»’∆ ⁄Û∑∆ ¬∂ ÀÙÈ-÷πÓ≈∆¡ª Á∆Õ

‘∆¡ª-Í∆Ò∆¡ª Íº◊ª Á≈ ÙΩ’ ÌπºÒ≈

¿∞µ‹Û ◊¬∆ Áπ’≈È ÒÒ≈∆¡ª Á∆Õ

Óº÷‰, ⁄≈‡∆¡ª, Òº√∆ ÓË≈‰∆¡ª Á∆,

Ô≈Á «Úº√∆ Óºfi∆¡ª ⁄≈∆¡ª Á∆Õ

‘Ø √≈≈ ’∞fi ÌπºÒ‰ Á≈ «¯’ ‘À È∆

«⁄øÂ≈ Ìø◊Û∂, «◊ºË∂, ÎπÒ’≈∆¡ª Á∆!


Ì≈Ú «√º÷ ÓÂ ⁄Ò≈«¬¡≈, ¿∞‘ «¬‘Èª

Î≈Ó»«Ò¡ª ÂØ∫ ¿∞µÍ ¿∞· ’∂ ÏÛ≈ √Ò

‹∆ÚÈ ‹∆¿∞‰ Á∆ ‹≈⁄ Áº√Á≈ ‘ÀÕ ÚÀ«Á’

«√√‡Ó ¡È∞√≈ Ú≈‰ÍÃ√Â Ë≈È ’È

Ú≈«Ò¡ª Á∆ «◊‰Â∆ È≈Ó Ó≈Â ‘∆, Ì≈Ú

’≈ÓÔ≈Ï È≈ ‘Ø«¬¡≈Õ ⁄ÒØ ‹∂ «¬√ ÚÀ«Á’

¡≈ÙÓ «√√‡Ó Ó≥È Ú∆ Ò¬∆¬∂ Âª «¬√ Á≈

ÓÂÒÏ «¬‘ ‘Ø«¬¡≈ «’ ºÏ∆ ÏøÁ◊∆ E@ √≈Ò

ÂØ∫ Ùπ» ’È∆ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ

Á»√≈ ÓÂ √∆ ÔØ◊∆¡ª Á≈ ‹Ø «’ «◊Ã‘√Â

˘ Óπ’Â∆ «Ú⁄ Úº‚∆ π’≈Ú‡ √ÓfiÁ∂ √ÈÕ

Ï‘πÂ∂ ÔØ◊∆ Âª «Ú¡≈‘ ‘∆ È‘ƒ √È ’≈¿∞∫Á∂

Â∂ «‹‘Û∂ Ï≈Ò Ïº«⁄¡ª Ú≈«Ò¡ª ˘ ÔØ◊ ÓÂ

Ë≈È ’È Á∆ Ò≈◊ Ò◊Á∆, ¿∞‘ Ï≈Ò

Í«Ú≈ ˘ «ÂÒª‹Ò∆ Á∂ ’∂ ‹ø◊Òª ˘ ⁄Ò∂

‹ªÁ∂Õ

«¬‘Èª Á∂ ¡ÀÈ «ÚÍ∆Â ◊π» È≈È’

√≈«‘Ï ‹∆ È∂ «◊Ã‘√Â ËÓ ˘ ¿∞µÂÓ Áº√ ’∂

ÈØ¬∂ Í«Ú≈ «√‹‰ Á∆ ‹≈⁄ «√÷≈¬∆Õ

Ë≈«Ó’ ÍÃ«ÚÂ∆¡ª Ò¬∆ ¿∞Ó Á∆ ‘ºÁ È‘ƒ

«ÓºÊ∆ ÏÒ«’ « øÁ◊∆ Á∂ ‘∂’ √π¡≈√ ˘ ºÏ∆

ÌÀ-Ì≈ÚÈ∆ «Ú⁄ «‘‰ Á∆ ◊ºÒ √Ófi≈¬∆Õ

Á»√∆ ◊ºÒ ÈØ‡ ’È Ú≈Ò∆ ‘À «’ ◊π»

È≈È’ √≈«‘Ï Á≈ ÓÂ ’∂ÚÒ ÍÓ≈Ê Âº’

√∆ÓÂ È‘ƒ √∆Õ ◊π» √≈«‘Ï≈È È∂ ¡≈ÍØ

¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ ’≈Ò «Ú⁄ ¡Â∂ ◊πÏ≈‰∆

≈‘ƒ ÓÈ∞º÷ Ó≈Â Á∆ Ë≈«Ó’, √Ó≈«‹’,

¡≈«Ê’ Â∂ ≈‹√∆, ‘∂’ Íº÷ ”Â∂ ¡◊Ú≈¬∆

’∆Â∆Õ

◊π»-¿∞ÍÁ∂Ù Â∂ ⁄ºÒ‰ Ú≈Ò∂ «√º÷ Í«Ú≈

«¬’ ‡∂«Èß◊ √’±Ò ‘È «‹√ «Ú⁄ «¬√ Á∂

ÓÀ∫Ïª Ò¬∆ √Ó≈«‹’, ¡≈«Ê’ Â∂ ≈‹√∆

‹∆ÚÈ ‹≈⁄ Á∆¡ª È∆∫‘ª ¿∞√≈∆¡ª

‹ªÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ √’±Ò «Ú⁄ √∂Ú≈ Â∂ Í-

¿∞Í’≈∆ ‹∆ÚÈ Á∆ ÿ≈ÛÂ ÿÛ∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ

‹ÈÓ ÂØ∫ ‘∆ Í«Ú≈ «Ú⁄ ÍÀÁ≈ ‘Ø¬∂ Ïº⁄∂ Á∂

ÓÈ «Ú⁄ Ë≈«Ó’, √Á≈⁄≈’ ‹∆ÚÈ Â∂

«¬’ Á»√∂ Ò¬∆ ‹∆¿±‰ Á∂ Ï∆‹ Ï∆‹∂ ‹ªÁ∂

‘ÈÕ ◊π» ¡‹È √≈«‘Ï, Ï≈Ï≈ ÓÈ∆ «√øÿ ‹∆

Á∆¡ª Ù‘≈ÁÂª Á≈ Ó»Ò Í«Ú≈«’ ‹˜Ï≈

‘∆ √∆Õ

¡À√∂ ¡≈ÁÙ’ Í«Ú≈ ¡≈Í‰∆ «ÚºÂ

¡È∞√≈ Ïº«⁄¡ª ˘ «Úº«Á¡≈ Á∂ ’∂ Â∂ ¿∞‘Èª

˘ ¡≈Í‰∂ ÍÀª ”Â∂ ÷Û∑∂ ’Á∂ ‘ÈÕ «√º÷

Í«Ú≈ª «Ú⁄ Ïº«⁄¡ª Á∆ √«‘ÓÂ∆ È≈Ò

¿∞‘Èª Á≈ ¡ÈßÁ ’≈‹ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ’Á∂

‘ÈÕ «√º÷ ÓÂ «Ú⁄ ¡ÈßÁ ’≈‹ «¬’

Áπ«È¡≈Ú∆ ’≈‹ ‘∆ È‘ƒ √◊Ø∫ «¬’ Í«ÚºÂ

ÏøËÈ ‘À «‹‘Û≈ √ø√≈ Á∂ ’≈‹ ’«Á¡ª

«Èø’≈ È≈Ò ‹πÛÈ Á≈ Ó≈◊ Ï‰ ‹ªÁ≈ ‘À

Ï-Ù«Â «¬√ Í«ÚºÂ ÏøËÈ ˘ Í«ÚºÂÂ≈

È≈Ò «ÈÌ≈¬∆¬∂Õ

Ó: 3® ËÈ «Íπ ¬∂«‘ È ¡≈÷∆¡«ÈÏ‘«È «¬’·∂ ‘Ø«¬®¬∂’ ‹Ø«Â Áπ«¬ Ó»Â∆ËÈ «Íπ ’‘∆¡À √Ø«¬® 3® (788)

«¬√ Â∑ª ÁØ √∆ «¬’ ‹ØÂ ‘∆ È‘ƒ, ÁØ

Í«Ú≈ Ú∆ «¬’ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

√º⁄ ”Â∂ ¡≈Ë≈«Â Ó«¡≈Á≈-ÏºË «Í¡≈

Ú≈Ò≈ ‹∆ÚÈ ‹∆¿±‰ Ú≈Ò∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ ØÒ

Ó≈‚Ò ‘πøÁ∂ ‘È ‹Ø «’ ÈØ¡≈ √Ó≈‹ «√‹‰

Ú≈Ò∂ Ïº«⁄¡ª Á∂ Í≈Ò‰ Ò¬∆ ÚË∆¡≈ È√∆

‘ÈÕ ¡À√∂ Í«Ú≈ª Á∂ Ïº⁄∂ ‹Ú≈È ‘Ø ’∂

« øÓ∂Ú≈ «¬È√≈È Ï‰Á∂ ‘È Â∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈

Á≈ ‘∆ È‘ƒ √Ó≈‹ Á∂ ‘∂’ ÍÃ≈‰∆ Á≈ Ï‰Á≈

√«Â’≈ ’Á∂ ‘ÈÕ

«¬‘ Âª ‘À «¬’ ¡≈ÁÙ’ Í«Ú≈ Á∆

«Ó√≈Ò Í ÍÁ≈ÊÚ≈Á, ÀÙÈÚ≈Á Â∂

√∆’ ⁄√«’¡ª È∂ √≈‚∂ √Ó≈‹ Á≈ √øÂ∞ÒÈ

‘∆ «Ú◊≈Û ’∂ º÷ «ÁºÂ≈ ‘À, ¡Â∂ ¡«‹‘∂

¡≈ÁÙ’ Í«Ú≈ª Á∆ «◊‰Â∆ «ÁÈ-

Ï«ÁÈ ÿ‡Á∆ ‹≈ ‘∆ ‘ÀÕ Íº¤Ó∆ √º«Ì¡Â≈

Á∆ ‘È∂∆ È∂ √≈‚∆¡ª √Ó≈«‹’ Â∂ Ë≈«Ó’

’∆ÓÂª ˘ Ï‘πÂ Ëº’≈ Ó≈«¡≈ ‘ÀÕ Ó≈Â≈-

«ÍÂ≈ ÷πÁ Ë≈«Ó’ π⁄∆¡ª Ú≈Ò∂ È≈ ‘ØÚ‰

Âª ¿∞‘ Ïº«⁄¡ª ÂØ∫ ’∆ ¡≈√ º÷Á∂ ‘ÈÕ ‹∂’

«ÍÂ≈ ÈÙ∂ ’Á≈ ‘À, Óª √«Â√ø◊ Á∆ Êª

«’‡∆¡ª Â∂ ’ÒºÏª Á∆ ÙΩ’∆È ‘À Âª Ïº«⁄¡ª

ÂØ∫ √π÷ ÙªÂ∆ ¡Â∂ Ó≈‰ √«Â’≈ Á∆ ¡≈√ È≈

º÷‰Õ

ÿ∂ Ó≈‘ΩÒ Ïº⁄∂ Á∂ Ó≈È«√’ «Ú’≈√ ˘

ÂÀ¡ ’Á≈ ‘ÀÕ Â‰≈Ú Ì∂ Ó≈‘ΩÒ «Ú⁄

Í«Ò¡≈ Ïº⁄≈ ÂÒ÷, ◊π√Â≈ı Â∂ ¡Í≈Ë∆

«ÏÂ∆ Ú≈Ò≈ Ú∆ Ï‰ √’Á≈ ‘ÀÕ Ïº⁄≈ «‹ÂÈ∆

’º⁄∆ ¿∞Ó Á≈ ‘ØÚ∂, ÿ∂ ÙªÂ ‹ª ¡ÙªÂ

Ú≈Â≈ÚÈ Á≈ ¿∞ÂÈ≈ ‘∆ ‚±øÿ≈ ÍÃÌ≈Ú ¿∞√ Á∂

«ÁÒ-«ÁÓ≈ˆ ”Â∂ √Á≈ Ò¬∆ ¿∞’«¡≈ ‹ªÁ≈

‘À, «‹√ ˘ ÏÁÒ‰≈ Ï‘πÂ ¡Ω÷≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

¡«‹‘∂ Ïº⁄∂ Úº‚∂ ‘Ø ’∂ ¡≈Í‰∆¡ª

« øÓ∂Ú≈∆¡ª È‘ƒ «ÈÌ≈¿∞∫Á∂Õ

‚≈: ‘«ÙøÁ ’Ω È∂ «¬’ Ò∂÷ «Ú⁄ ÏÛ∆

ÁÁÈ≈’ ÿ‡È≈ «Ò÷∆ ‘À, ‹Ø «¬ºÊ∂ Áº√‰∆

˜»∆ √ÓfiÁ≈ ‘ªÕ ¿∞‘Èª ¡È∞√≈ Ì◊Â

Í»È «√øÿ ‹∆ «¬’ Ï π◊ «Ó«Ò¡≈ ‹Ø «’

Ï≈Ú«¡ª Úª◊ «Î «‘≈ √∆ Â∂ ÏØÒ∂ ’∞fi È≈Õ

«¬√ Ï π◊ ’ØÒ ’∂ÚÒ «¬’ ‚≈«¬∆ ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈ ’∞fi È‘ƒ √∆Õ ‚≈«¬∆ «Ú⁄ ¿∞√ È∂

¡≈Í‰∂ ‹∆ÚÈ Á∆¡ª ’∞fi Ô≈Áª «Ò÷∆¡ª

Ø√¯ ¬∂. ÓÀ’. Î≈Ò˜ ¡≈Í‰∂ «¬’ Ò∂÷

What’s a family «Ú⁄ «Ò÷Á≈ ‘À «’

√Ó≈«‹’ ◊πºÍ, «‹√ «Ú⁄ «¬’, ÁØ ‹ª «¬√

ÂØ∫ ÚºË Í∆Û∑∆¡ª Á∂ ‹∆¡ «¬’º·∂ «‘‰, ¿∞√

˘ Í«Ú≈ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘Èª ‹∆¡ª Á≈

‹∆ÚÈ-„ø◊, √Ó≈«‹’ √Óª ¡Â∂ ¡≈«Ê’

◊ØÒ (¿∞Á∂Ù) √ªfi∂ ‘πøÁ∂ ‘È, ¡Â∂ «¬’ Á»√∂ Á∂

√π÷ Áπ÷ Á∆ √ªfi º÷Á∂ ‘ÈÕ

‹Ø ’∞fi ¡√ƒ ‘π‰ ‘ª, «¬‘ √≈‚∂ ¿∞µÂ∂

Íπ«÷¡ª ¡Â∂ ‘π‰ Á∂ Í«Ú≈«’ ÓÀ∫Ïª Á∂

ÍÃÌ≈Ú Á≈ ÈÂ∆‹≈ ‘ÀÕ Í«Ú≈ «¬’ ¡À√≈

ÍÒ∂‡-Î≈Ó ‘À «‹ºÊØ∫ ¡√ƒ ⁄ø◊∆¡ª ‹ª

ÌÀÛ∆¡ª ◊ºÒª «√º÷Á∂ ‘ªÕ Í«Ú≈’ Ó»Ò ÂØ∫

‘∆ ¡√ƒ ◊ºÒª ’È∆¡ª, ‘≈Ú Ì≈Ú,

√Ó≈«‹’ ’Áª ’∆ÓÂª «√º÷∆¡ªÕ Í«Ú≈

Á∂ Í≈Ò‰ ÍØ√‰ Á∂ „ø◊ ÂØ∫ ‘∆ ÓÈ∞º÷ √ÚÀ-

¡«ÌÓ≈È Ú◊∆¡ª ÷√ÒÂª Á≈ Ó≈Ò’

Ï‰Á≈ ‘ÀÕ «‹√ Ïº⁄∂ Á∆ Í≈Ò‰≈ «Í¡≈ È≈Ò

‘πøÁ∆ ‘À, ¿∞‘ « øÁ◊∆ «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ ¡≈Í «Ú⁄

√πº«÷¡≈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ º÷Á≈ ‘À, ¿∞√ ¡≥Á

ÍÃÏÒ √ÚÀ-¡«ÌÓ≈È Á∆ Ì≈ÚÈ≈ ‘πøÁ∆ ‘À Í

«Í¡≈ ÂØ∫ Úªfi∂ Ïº⁄∂ «¬√ Íº÷Ø∫ ’Ó Ø Â∂

¡≈ÂÓ-«ÚÙÚ≈√ ÂØ∫ √º÷‰∂ «‘ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

«‹‘Èª ÿª «Ú⁄ È«Ù¡ª Á∆ ÚÂØ∫ ‘πøÁ∆

‘ØÚ∂, ÿ∂ ’Ò∂Ù ‹ª Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ «Ú⁄ ’Ø¬∆

‘Ø ’Ó Ø∆¡ª ‘Ø‰ Âª ¡«‹‘∂ ÿª Á∂ Ïº⁄∂

‹ª Âª Ó≈È«√’ ÂΩ ”Â∂ Í¤Û ‹≈‰◊∂ ‹ª

«Î ¡ÈÀ«Â’ ’≈Ú≈¬∆¡ª «Ú⁄ ◊Ã√ ‹ªÁ∂

‘ÈÕ

¡≈˙, ‘π‰ Ì≈Â∆ √º«Ì¡≈⁄≈ Á∆

«ÁzÙ‡∆ «Ú⁄ Ú∆ Í«Ú≈’ ‹∆ÚÈ Ï≈∂

«Ú⁄≈ ’ Ò¬∆¬∂Õ

ÚÀ«Á’ ¡≈ÙÓ «√√‡Ó Ï≈∂ Ó˘-

«√ÓÂ∆ Á√Á∆ ‘À «’ «¬’ «‘øÁ» ˘

ÏÃ‘Ó⁄≈«¡≈ Â∂ «◊Ã‘√Â Á∂ ÍÛ≈¡ ¶ÿ‰ ÂØ∫

Ï≈¡Á Ú≈‰ÍÃ√Ê ¡≈ÙÓ Ë≈È ’È≈ ‘πøÁ≈

‘ÀÕ

BE √≈Ò Âº’ ÏÃ‘Ó⁄≈«¡≈ Â∂ «¬√ ÂØ∫

¡º◊∂ E@ √≈Ò Âº’ «◊Ã‘√Â ¡≈ÙÓ Ë≈È Â∂

Ú≈‰ÍÃ√Â, « øÁ◊∆ Á∂ Â∆√∂ ÍÛ≈¡ Ò¬∆

Ó≥«È¡≈ ‘À Â∂ «¬√ ¡Ú√Ê≈ Ò¬∆ ¡Ω√ÂÈ

¿∞Ó E@ ÂØ∫ GD √≈Ò, ¿∞‘Èª ÓπÂ≈Ï’ «ÓºÊ∆

◊¬∆ ‘ÀÕ Ó˘ «√ÓÂ∆ ¡È∞√≈ «¬‘Èª BD-

BE √≈Òª ÁΩ≈È ÓÈ∞º÷ Áπ«È¡≈Ú∆ √π÷ Â∂

«ÙÂ∂ ¤º‚ ’∂ ‹ø◊Òª «Ú⁄ ‹≈Ú∂ Â∂ ÍÃÌ»

Ì◊Â∆ ’’∂ ‹∆ÚÈ √ÎÒ≈ ’∂Õ

◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ ‹Ø «ÈÓÒ Í≥Ê,

√º«Ì¡≈⁄≈

*[email protected]

≈‹≈ «√øÿ «ÓÙÈ∆*◊πÓ«Â Á∂ Í«Í∂÷ «Ú⁄ Í«Ú≈’ √øÏøË


‘Ø¬∆¡ª √ÈÕ «¬’ Êª ”Â∂ «Ò«÷¡≈ √∆ :

““¡º‹ Ó∂∂ Úº‚∂ ÍπºÂ È∂ ÓÀ «Íº· ”Â∂ Ëº’≈

Ó≈ ’∂ ÿØ∫ ’º„ «ÁºÂ≈Õ ÓÀ∫ Ô≈Á ’ «‘≈ ‘ª

«’ «¬√∂ «Íº· ”Â∂ ⁄πº’ ’∂ ¡≈Í‰∂ ÒÛ’∂ ˘

√’±Ò ÒÀ ’∂ ‹ªÁ≈ Âª Ó∂∆ «Íº· Áπ÷‰ Òº◊

‹ªÁ∆ Âª (Ó∂∆ ÍÂÈ∆) √ÚÈ ’«‘øÁ∆, ’Ø¬∆

◊ºÒ È‘ƒ Úº‚≈ ‘Ø ’∂ «¬‘ Â∂∆ «Íº· ÿπº«‡¡≈

’∂◊≈Õ””

«¬’ ‘Ø Í≥È∂ ”Â∂ «Ò«÷¡≈ √∆, «’ Ó∂∆

ÍÂÈ∆ ¤Ø‡∂ ÍπºÂ ˘ ÏÛ≈ «Í¡≈ ’Á∆ Â∂

¡≈Í‰∆ Ø‡∆ Á≈ «‘º√≈ Ú∆ ¿∞√ ˘ ⁄Ø∆ «¤Í∂

÷π¡≈¿∞∫Á∆ Í ¡º‹ Ó∂∂ ¿∞√∂ ¤Ø‡∂ ÍπºÂ È∂

¡≈Í‰∆ Óª ˘ «’‘≈, ““¡≈Í‰∆ Ø‡∆ Á≈ ¡≈Í

ÍÃÏøË ’, ’Ø¬∆ ’øÓ ’ ÒÀ, √≈‚∂ ’ØÒØ∫ Â∞‘≈˘

Ø‡∆¡ª È‘ƒ ÷π¡≈ ‘πøÁ∆¡ªÕ””

«¬‘ ’Ø¬∆ «Ú’ÒØÂ∆ ÿ‡È≈ È‘ƒ, «ÏË

¡≈ÙÓª «Ú⁄ ’¬∆ ¡«‹‘∂ Ï π◊ πÒÁ∂ Á∂÷∂

‹≈ √’Á∂ ‘ÈÕ «¬‘Èª Á∂ ’≈È ÒºÌ‰ Á∆

ÒØÛ ‘ÀÕ

«√º÷ Í«Ú≈ ‹Ø ÙÏÁ ◊π», √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ √Ó«ÍÂ ¡÷Ú≈¿∞∫Á∂ ‹ª «Á√Á∂

‘Ø‰, ¿∞‘Èª Í«Ú≈ª «Ú⁄ ’Ò∂Ù «’¿∞∫ ‘À,

«¬‘ √Ø⁄‰ Á≈ Ó√Ò≈ ‘ÀÕ «¬√ Á≈ ’≈È «¬’Ø

‘∆ ‘À «’ ¡√ƒ ◊πÏ≈‰∆ Á∂ ¿∞ÍÁ∂Ù ˘ √π‰Á∂

Âª ‘ª Í ’Ó≈¿∞∫Á∂ È‘ƒ Â∂ «‘Â ÓÔ≈Á≈

¡È∞√≈ ⁄ÒÁ∂ È‘ƒÕ ¿∞Á≈‘‰ Ú‹Ø∫ Ïº«⁄¡ª

Á≈ ¡ÈßÁ ’≈‹ «’√∂ Ú∆ Í«Ú≈ «Ú⁄ ÏÛ≈

¡ÈßÁ Á≈ Â∂ ¡«‘Ó ’≈‹ ‘À, Í ‹Ø ¡º‹

¡√ƒ Á∂÷ ‘∂ ‘ª «’ ’≈¯∆ Í«Ú≈ª «Ú⁄

«Ú¡≈‘ ÂØ∫ Ï≈¡Á fi◊Û∂ Â∂ ’Ò∂Ù ÷Û∑∂ ‘Ø

‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ ’≈È √≈‚∆ Ò≈Ò⁄∆

«ÏÂ∆ ‘À∏Á≈‹ «Ú⁄ ¬∂‘ ⁄∆˜ È‘ƒ, ˙‘

⁄∆˜ È‘ƒ ¡≈¬∆...’≈Ù! √≈˘ ◊πÏ≈‰∆ Á∂

«¬‘ ÏØÒ ‘Ó∂Ùª Ô≈Á «‘‰ :

‘Ø« ÓÈÓπ÷ Á≈‹π «‹ «÷ «Á÷≈Ò«‘√π ’±Û∞ ¡‘ø’≈π ’⁄π Í≈‹Ø®‘« ÍÃÌ Ó∂∂ Ï≈ÏπÒ≈‘« Á∂Ú‘π Á≈È∞ ÓÀ Á≈‹Ø® 4® (79)

Á≈‹ Á≈ Ò≈Ò⁄ Âª ÓÈ∞º÷ Á«øÁ≈ Ï‰≈

«ÁøÁ≈ ‘À Â∂ ’¬∆ Ïº⁄∆¡ª ˘ ÓΩÂ Á∂ Ó≥»‘ Ëº’

«ÁøÁ∂ ‘È...«¬√∂ Ò¬∆ ◊πÏ≈‰∆ «Ú⁄ √≈˘

√≈ÚË≈È ’∆Â≈ ‘À «’ :

ÒØÌ∆ ’≈ Ú∂√≈‘π È ’∆‹À‹∂ ’≈ Í≈« Ú√≈«¬®¡≥«Â ’≈«Ò «ÂÊÀ Ëπ‘À «‹ÊÀ ‘Êπ È Í≈«¬®

(1417)

Í«Ú≈’ √øÂ∞ÒÈÍ«Ú≈ «¬’ ¡«‹‘∆ √ø√Ê≈ ‘À ‹Ø ÍÃ≈‰∆

˘ «Èºÿ Â∂ ‹∆ÚÈ-Ω¡ ÏıÙÁ∆ ‘ÀÕ È≈Ò Á∂

È≈Ò ¿∞√ Áπ«È¡≈Ú∆ Úø◊≈ª Á≈ √≈‘Ó‰≈

’È Á∂ √ÓºÊ Ú∆ Ï‰≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ «¬‘ √≈≈

„ª⁄≈ «Í¡≈ ¡Â∂ «¬ÂÏ≈ ¿∞Â∂ ÷ÛØÂ≈ ‘ÀÕ

Í√Í «Í¡≈ «Ú⁄ ÊØÛ∑∆ «‹‘∆ Â∂Û Ú∆

Í«Ú≈«’ „ª⁄∂ «Ú◊≈Û ’∂ º÷ √’Á∆ ‘ÀÕ

Ï≈Ï≈ ¯∆Á ‹∆ Á∂ Ï⁄È ‘È :

«¬’∞ «Î’≈ È ◊≈Ò≈«¬ ≤√ÌÈ≈ ÓÀ √⁄≈ Ë‰∆®«‘¡≈¿∞ È ’À‘∆ ·≈«‘Ó≈‰’ √Ì ¡ÓØÒÚ∂® 129® (1384)

«¬√ Ò¬∆ ÿ Á∂ ‘ ÓÀ∫Ï ˘ Í»È

√«Â’≈ Â∂ «Í¡≈ Á∂‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ¡≈Í‰∂

√«Â’≈ ¡Â∂ «Í¡≈ Á∆ «¬º¤≈ Âª ‘ ’Ø¬∆

º÷Á≈ ‘À Í Á»√∂ Á∂ √«Â’≈ Á∆ ÍÃÚ≈‘

È‘ƒÕ ◊πÏ≈‰∆ Á≈ πÓ≈‰ Âª ‘À :

¡Ú«Ò ¡Ò‘ È±π ¿∞Í≈«¬¡≈’∞Á«Â ’∂ √Ì ÏøÁ∂®¬∂’ È± Â∂ √Ìπ ‹◊π ¿∞Í«‹¡≈’¿∞È ÌÒ∂ ’Ø Ó≥Á∂® 1® (1349)

Í √≈‚∂ «Ú⁄ Âª ¡≈Í ÂØ∫ ¤Ø«‡¡ª ˘

‘Ó∂Ù≈ ‘π’Ó≈È Ò«‘‹∂ ”⁄ ‘∆ ÏπÒ≈«¬¡≈

‹ªÁ≈ ‘À....ÌÒ≈ «’¿∞∫.....? ¿∞‘Èª Á≈

’∂ÚÒ «¬‘ ‘∆ ’√» ‘À «’ ¿∞‘ ’∞fi √≈Ò

Ï≈¡Á ‹øÓ∂ ‘ÈÕ

¡ÈÓÂ∆¡ª «Ú⁄ ¡ΩÂ Á∆ Ï∂’Á∆ √∆,

¡ΩÂ ‘ÚÈ ‹ª Ôº◊ ¡Â∂ ’¬∆ ‘Ø Ë≈«Ó’

√Óª «Ú⁄ «‘º√≈ È‘ƒ ÒÀ √’Á∆ √∆, ÍÀ Á∆

‹πºÂ∆ Âº’ √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ ’¬∆¡ª ÓÂª

«Ú⁄ ¡ΩÂ Á∆ ÚØ‡ ¡ºË∆ Ó≥È∆ ‹ªÁ∆ √∆, Í

◊π» √≈«‘Ï≈È È∂ «¬√Â∆ Á∂ √«Â’≈ Â∂

Ï≈Ï Á∂ ¡«Ë’≈ Á≈ ¿∞ÍÁ∂Ù «ÁºÂ≈Õ ‘∂’

Íº÷ ÂØ∫ ¿∞µÈÂ∆ Á∂ Ï≈Ú‹»Á «¬√Â∆ Ï≈∂

√≈‚≈ √¨’ ’∆ ‘À.....? «Ú√Ê≈ «Ú⁄ «Ò÷‰

Á∆ ÒØÛ È‘ƒÕ Ï≈’∆ ◊ºÒª ¤º‚Ø, «¬√Â∆ ‹Á

Ú∆ ÍÂ∆ ‹ª Ú‚∂∂ √øÏØËÈ ’∂◊∆ Âª ¿∞√Á∂

ÏØÒ √«Â’≈ Ì∂ ‘Ø‰◊∂ Í ÓÁ Á∂ ÏØÒ

«¬√Â∆ ÍÃÂ∆ πº÷∂ Â∂ ÷∑Ú∂ «’¿∞∫ ‘πøÁ∂ ‘È....?

√ÍºÙ‡ ‘À «’ “√ÌÀ ÿ‡ ≈Óπ ÏØÒÀ ≈Ó≈ ÏØÒÀ®≈Ó «ÏÈ≈ ’Ø ÏØÒÀ ∂® 1® ‘≈¿∞®” (988)

’∂ÚÒ ◊πÁπ¡≈«¡ª «Ú⁄ ‘∆ ¡√ƒ ¿∞µ⁄∆

¿∞µ⁄∆ ˜» ÏØÒÁ∂ ‘ª, Í ÿª «Ú⁄ ¡≈ ’∂

« øÁ◊∆ «Ú⁄ ¡Í‰≈¿∞∫Á∂ È‘ƒÕ ¡√ƒ ’∂ÚÒ

«Ê¿±∆ Á∂ «√º÷ ‘ª, ÍÃÀ’‡∆’Ò «Ú⁄Ø∫ Î∂Ò∑...Õ

Ïº«⁄¡ª ÚÒØ∫ Ú∆ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ˘ º‹ ’∂

«Í¡≈ Â∂ √«Â’≈ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂Õ ’Ø¬∆ Ïº⁄≈

Ú∆ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ Á≈ ’˜≈ Âª È‘ƒ ¿∞Â≈

√’Á≈ Í «ÏË ¡Ú√Ê≈ «Ú⁄ Íπº‹∂ Ó≈Â≈-

«ÍÂ≈, Á≈Á≈-Á≈Á∆ Á∆ √∂Ú≈ ’È È≈Ò ¿∞‘

⁄Û∑Á∆ ’Ò≈ Á≈ ‹∆ÚÈ ÏÂ∆Â ’ √’Á∂

‘ÈÕ

‹∂’ ¡≈Í‰∂ Í«Ú≈ª «Ú⁄ √π÷ ÙªÂ∆

Á≈ Ó≈‘ΩÒ ⁄≈‘πøÁ∂ ‘ª Âª ‘∂’ ‹∆¡ «Ú⁄ ºÏ

Á∆ ‹ØÂ ˘ Í«‘⁄≈‰∆¬∂, ÿ Á∂ ‹∆¡ª È≈Ò

’∂ÚÒ √∆’ «ÙÂ≈ È≈ √Ófi∆¬∂, «¬‘ Ú∆

◊π» Á∆ √ø◊Â ‘ÀÕ «‹√ Â∑ª ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï «Ú⁄ ‘∂’ «¬√Â∆, ÍπÙ, ¤Ø‡∂ Úº‚∂

Á≈ ¡ÁÏ ’Á∂ ‘ª, ÿª «Ú⁄ ‹∂ ¡«‹‘≈

ÚÂ≈≈ Ùπ» ’ Á∂¬∆¬∂ Âª √≈‚≈ ÿ Ú∆

ËÓÙ≈Ò Ï‰ ‹≈Ú∂◊≈Õ

«¬‘ ◊ºÒ È‘ƒ ÌπºÒ‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ «’

◊πÁπ¡≈≈ Í≈·Ù≈Ò≈ ‘À, ¿∞µÊ∂ ¡√ƒ √Ï’

«√º÷‰ Ò¬∆ ¡≈¿∞∫Á∂ ‘ª «‹‘Û≈ «’ ‹∆ÚÈ

«Ú⁄ ¡ÍÈ≈¿∞‰ È≈Ò ‘∆ ’Ø¬∆ Ò≈Ì ‘Ø √’Á≈

‘ÀÕ ¿∞Á≈‘‰ Ú‹Ø∫ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï ¡√ƒ

√ø◊Âª Á∂ ‹»·∂ ÏÂÈ Óª‹Á∂ ‘ª, ¶◊

ÚÂ≈¿∞∫Á∂ ‘ª Í ÿ «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ Ò¬∆

Í≈‰∆ Á≈ «◊Ò≈√ ÌÈ≈ ÓÁ≈¿±-Íπ‰∂ ·∂√

√ÓfiÁ∂ ‘ª Â∂ Í≈‰∆ Í∆‰ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÷≈Ò∆

«◊Ò≈√ Ú∆ ⁄πº’‰≈ ’∂ÚÒ ¡ΩÂª Á≈ ’øÓ

√ÓfiÁ∂ ‘ªÕ «¬‘ ·∆’ È‘ƒÕ

«¬√∂ Â∑ª √«Â√ø◊Â «Ú⁄ Âª ¡√ƒ

«Óº·∂-«Óº·∂ ÏØÒ ÏØÒÁ∂ ‘ª Í ÿª «Ú⁄ √≈‚∆

ÏØÒ∆ ‘∆ ‘Ø ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï «Ú⁄ ‹≈ ’∂ ‹Ø «√º÷∆¬∂, ¿∞√ ˘

√Ó≈«‹’ ÚÂ≈∂ «Ú⁄ ÍÃÀ’‡∆’Ò∆

¡Í‰≈¬∆¬∂Õ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ È∂ «¬√

Ò¬∆ ÷ÏÁ≈ ’∆Â≈ ‘À :

Ó: 1® ◊∫Ò∆ ¡√∆ ⁄ø◊∆¡≈¡≈⁄≈∆ Ïπ∆¡≈‘®ÓÈ‘π ’∞√πË≈ ’≈Ò∆¡≈Ï≈‘« «⁄‡Ú∆¡≈‘® (85)

ÿ Á∂ ‹∆¡ª «Ú⁄ ºÏ Á∂÷Ø, √ø√≈’

«ÙÂ≈ «ÍÂ≈-ÍπºÂ, ÍÂ∆-ÍÂÈ∆, ˘‘ √º√

Á≈ ‘À Í ÍÓ≈Ê Á∆ ÒØ¡ «Ú⁄ Âª √Ì ºÏ∆

‹ØÂ ‘ÈÕ

√Ì Ó«‘ ‹Ø«Â ‹Ø«Â ‘À √Ø«¬®«Â√ ÁÀ ⁄≈È«‰ √Ì Ó«‘ ⁄≈È‰∞ ‘Ø«¬®

(13)

√Ìπ ◊Ø«ÏøÁπ ‘À √Ìπ ◊Ø«ÏøÁπ ‘À◊Ø«ÏøÁ «ÏÈ∞ È‘∆ ’Ø¬∆®√±Â∞ ¬∂’∞ Ó«‰ √Â √‘ø√ ‹À√∂˙«Â ÍØ«Â ÍÃÌπ √Ø¬∆® 1® ‘≈¿∞® (485)

Í ÿ Í‘πø⁄«Á¡ª ‘∆ ÍÂ≈ È‘ƒ «¬‘

Â∞’ª «’¿∞∫ È‘ƒ Ô≈Á «‘øÁ∆¡ªÕ Í«‘Òª

ÿ ÂØ∫ Ùπ» ’∆¬∂, Í«Ú≈ Á∂ ÓÀ∫Ïª «Ú⁄

ºÏ Á∂÷∆¬∂ Â∂ ¡≈«‘√Â≈ ¡≈«‘√Â≈ √≈‚∆

√Ø⁄‰∆ ÏÁÒ ‹≈Ú∂◊∆ Â∂ √≈˘ √≈∂ √Ó≈‹

«Ú⁄ ºÏ∆ ‹ØÂ Á≈ ¡È∞ÌÚ ‘ØÚ∂◊≈Õ

«¬‘ ◊ºÒª «Ò÷‰∆¡ª Â∂ ÍÛ∑È∆¡ª

«‹ÂÈ∆¡ª ¡≈√≈È ‘È, ¡ÍÈ≈¿∞‰∆¡ª

¿∞ÂÈ∆¡ª √Ω÷∆¡ª È‘ƒÕ «¬√ «Ú⁄ Úº‚≈

¡«Ûº’≈ ‘À √≈‚∆ ¡‘øÂ≈ ‹ª ÓÀ∫ Ó∂∆ Á∆

Ì≈ÚÈ≈Õ ‹∂ ÿ∂ ’Ò∂Ù Óπ’≈¿∞‰≈ ⁄≈‘πøÁ∂ ‘ª

Âª «¬√ «ÏÂ∆ ÂØ∫ «È‹≈Â Í≈¿∞‰∆ ÍÚ∂◊∆Õ

¡≈˙, ◊πÏ≈‰∆ Á∆ √∂Ë «Ú⁄ ¡≈ÁÙ’

«√º÷ Í«Ú≈ª Á∆ «√‹‰≈ ÚºÒ ¡º‹ ÂØ∫ ‘∆

’ÁÓ Íπº‡‰≈ Ùπ» ’∆¬∂Õ


«√º÷ «’Í≈È √‰∂ Ú∂÷ √’‰◊∂ ˙¶«Í’÷∂‚ª

¶‚È : ¡◊Ò∂ √≈Ò ‘Ø‰ Ú≈Ò∆¡ª

˙¶«Í’ ÷∂‚ª ÁΩ≈È «√º÷ «’Í≈È √Ó∂Â

«¬È∑ª Á≈ ¡≈ÈßÁ Ó≈‰ √’‰◊∂Õ «√º÷

¡ÀÊÒ∆‡ Ú∆ «’Í≈È √Ó∂Â ÷∂‚ª ”⁄ Ù≈ÓÒ

‘Ø √’‰◊∂Õ

˙¶«Í’ ÷∂‚ª Á∂ ÍÃÏøË’ª È∂ ¡ÀÂÚ≈ ˘

«¬‘ ‹≈‰’≈∆ «ÁºÂ∆Õ Í ÙÂ «¬‘ ‘À «’

«’Í≈È ˘ «Ó¡≈È ”⁄ º÷‰≈ ÍÚ∂◊≈Õ «¬√

Á∂ È≈Ò ‘∆ «’Í≈ÈË≈∆ «√º÷ ˘ «¬‘ Ú∆

√≈ÏÂ ’È≈ ÍÚ∂◊≈ «’ ¿∞√ È∂ Ï≈’∆ Á∂ ⁄≈

’’≈ Ú∆ Ë≈È ’∆Â∂ ‘Ø¬∂ ‘ÈÕ ˙¶«Í’

÷∂‚ª Á∂ ÏπÒ≈∂ ÓπÂ≈Ï’ ‹ª⁄ ÁΩ≈È Ú∆

«’Í≈È «Ó¡≈È ”⁄Ø∫ Ï≈‘ È‘ƒ ’º„∆

‹≈Ú∂◊∆Õ «¬‘ È∆Â∆ √πº«÷¡≈ ‡∆Ó È∂ √øÏøËÂ

«Ë È≈Ò ◊ºÒÏ≈Â ÂØ∫ Ï≈¡Á «Â¡≈ ’∆Â∆

‘ÀÕ «√º÷ ËÓ «ÏÃ‡∂È Á≈ ⁄ΩÊ≈ √Ì ÂØ∫ Úº‚≈

ËÓ ‘ÀÕ √≈Ò B@@A Á∆ ÓÁÓÙπÓ≈∆

ÓπÂ≈Ï’ «ÏÃ‡∂È Á∆ «¬’ Úº‚∆ ¡≈Ï≈Á∆ «¬√

ËÓ ˘ Ó≥ÈÁ∆ ‘ÀÕ

÷∂‚ª ÁΩ≈È √πº«÷¡≈ Ï≈∂ ¡Ó∆’≈ È∂

«⁄øÂ≈ ‹Â≈¬∆ √∆ «‹√ ˘ «ÏÃ«‡Ù √’≈ È∂

√ØÓÚ≈ ˘ ºÁ ’ «ÁºÂ≈Õ «¬√ ÂØ∫ ’∞fi ‘∆

Á∂ Ï≈¡Á º«÷¡≈ Ó≥Â∆ «Î«ÒÍ ‘∂Ó≥‚ È∂

Áº«√¡≈ «’ ÷∂‚ª Ú≈Ò∆¡ª √≈∆¡ª Ê≈Úª ”Â∂

√÷Â √πº«÷¡≈ ÍÃÏøË ’∆Â∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ ˜Ó∆È

ÂØ∫ ‘Ú≈ «Ú⁄ Ó≈ ’È Ú≈Ò∆¡ª «Ó√≈¬∆Òª

ÂÀÈ≈Â ’È Á∆ «Â¡≈∆ ‘ÀÕ ¶‚È ¶«Í’

˘ √Ì ÂØ∫ ÚºË ËÓ «ÈÍº÷ Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆

Úº÷-Úº÷ ËÓª Á∂ AIC ÍπØ«‘Â «ÈÔ∞’Â

’∆Â∂ ‹≈ ‘∂ ‘ÈÕ (Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰)

√≈’≈ È∆Ò≈ Â≈≈ Á∂ Ù‘∆Áª Á∆ Ô≈Á◊≈¿∞√∂◊∆?

¡≥«ÓÃÂ√ : √≈’≈ È∆Ò≈ Â≈≈ Á∂ Ù‘∆Áª

Á∆ Ô≈Á◊≈ ¿∞√≈‰ Á≈ √Â≈ ÷πÒ∑ «◊¡≈

‘ÀÕ ÙÃØÓ‰∆ ◊πÁπ¡≈≈ ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆

(¡À√.‹∆.Í∆.√∆.) ÚÒØ∫ ¡≈Í∂ÙÈ Ï¨ √‡≈

(√≈’≈ È∆Ò≈ Â≈≈) Á∆ Ô≈Á◊≈ Á≈ ÎÀ√Ò≈

Í≥‹ Á√øÏ ˘ ’Ó∂‡∆ Á∂ ‹ÈÒ «¬‹Ò≈√

Ó◊Ø∫ ‘Ø‰ Ú≈Ò∆ “Í«‘Ò∆ ’≈‹’≈È∆” Á∆

Í«‘Ò∆ ÏÀ·’ «Ú⁄ Ò¬∂ ‹≈‰ Á∆ √øÌ≈ÚÈ≈

ÍÃ◊‡ ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰ ˘

«ÓÒ∆ «ÍØ‡ ÓπÂ≈Ï’ ÙÃØÓ‰∆ ◊πÁπ¡≈≈

ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆ √≈’≈ È∆Ò≈ Â≈≈ Á∂ Ù‘∆Áª

Á∆ Ô≈Á◊≈, ◊πÁπ¡≈≈ ÊÛ≈ √≈«‘Ï Á∂

È≈Ò Ò◊Á∆ «’√∂ ÷πºÒ∑∆ Êª «Ú⁄ ¿∞√≈ √’Á∆

‘ÀÕ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ Á∂ ÍÃË≈È ‹Ê∂Á≈ ¡ÚÂ≈

«√øÿ È∂ Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰ È≈Ò ◊ºÒÏ≈Â

’«Á¡ª «’‘≈ «’ √Ê≈¬∆ Ô≈Á◊≈ ¿∞√≈‰

Ò¬∆ Êª ⁄π‰È Ú≈√Â∂ Ï‰≈¬∆ ’Ó∂‡∆ È∂ ¿∞È∑ª

˘ «ÍØ‡ «ÁºÂ∆ ‘À Í «ÍØ‡ ‘≈Ò∂ Âº’

¿∞È∑ª ÷ØÒ∑ ’∂ È‘ƒ Ú∂÷∆Õ «ÍØ‡ ”Â∂ ÎÀ√Ò≈

ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ Á∆ ’≈‹’≈È∆ «Ú⁄

«Ú⁄≈«¡≈ ‹≈Ú∂◊≈ Â∂ ¿∞ÍøÂ «È‰≈ ‘Ø

√’∂◊≈Õ Ô≈Á◊≈ ’Ó∂‡∆ Ú≈√Â∂ Ï‰∆ ‡∆Ó Á∂

ÓÀ∫Ï Ì≈¬∆ «‹øÁ «√øÿ Ó«‘Â≈ È∂ Í≥‹≈Ï∆

‹≈◊‰ Áº«√¡≈ «’ ’Ó∂‡∆ Á∆ «ÍØ‡ √Ω∫Í

«ÁºÂ∆ ‘ÀÕ ÎÀ√Ò≈ ÒÀ‰ «Ú⁄ √Ì ÂØ∫ Úº‚∆

π’≈Ú‡ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ Á∆ ’≈‹’≈È∆ Á≈

◊·È È≈ ‘Ø‰≈ ‘ÀÕ (Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰)

Í≥Ê’ Ï≈‰∂ ”⁄ ◊≈¬∆ «¬Ò≈‘∆ Ï≈‰∆√Ï ËÓ ‹Ê∂ÏøÁ∆ Ô«÷ ÀÒ∆◊∂È ÎØÓ

ÚÒØ∫ √Ã∆ ◊π» È≈È’ Í≈ÂÙ≈‘ ‹∆ Á∂ ÍÃ’≈Ù

ÍπÏ Á∆ ÷πÙ∆ ”⁄ Ïº«⁄¡ª Á≈ ÙÏÁ ’∆ÂÈ

’Ú≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ ÎØÓ ÚÒØ∫ «¬‘ ÍÃØ◊≈Ó

«Í¤Ò∂ C √≈Òª ÂØ∫ ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈ «‘≈ ‘ÀÕ

«¬√ ÍÃØ◊≈Ó «Ú⁄ ÏπºË∆‹∆Ú∆ Â∂ Úº÷-Úº÷

ËÓª Á∂ ÈπÓ≈«¬ø«Á¡ª È∂ ‘≈˜∆ Ì∆Õ Í≥Ê’

ÚÁ∆ «Ú⁄ √«Ú√ Á∂ ‹øÓÍÒ E √≈Ò ÂØ∫ AE

√≈Ò Á∆ ¿∞Ó Á∂ Ïº«⁄¡ª È∂ √ «ÌøÈ≈

’∆ÂÈ Ì≈¬∆ Î∆Á «√øÿ Á∆ «‘È∞Ó≈¬∆

«Ú⁄ √Ú‰ ’Ú≈«¬¡≈Õ «‹√ Á≈ ◊Ø«¡ª

Â∂ ‘≈˜ √ø◊Â È∂ ¡≈ÈßÁ Ó≈«‰¡≈Õ √≈∂

ÙÏÁ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ‹ÓÈ Ì≈Ù≈ «Ú⁄ AD

√≈Ò Á∆ ◊◊È‹ØÂ ’Ω È∂ ’∆Â∆Õ

Ï≈¡Á «Ú⁄ AB √≈Ò≈ ’È «√øÿ Â∂

ÈÚÍÃ∆Â ’Ω È∂ «√º÷ ËÓ Ï≈∂ ◊πÁ∆Í «√øÿ

’∞øÁÈ Á∆ Á∂÷ ∂÷ «Ú⁄ ÍÃØ‹À’‡ ≈‘ƒ

‹≈‰’≈∆ «ÁºÂ∆ «‹√ ˘ Ï‘πÂ √Ò≈«‘¡≈

«◊¡≈Õ ¡≥Â «Ú⁄ AF √≈Ò Á∆ ‹◊‹∆Â ’Ω

È∂ ‹ÓÈ Ì≈Ù≈ «Ú⁄ «‹ºÊ∂ ‚±ø«ÿ¡≈¬∆ È≈Ò

ÍÃØ‹À’ÙÈ ’∆Â∆, ¿∞µÊ∂ Ï‘πÂ √π⁄º‹∂ „ø◊ È≈Ò

‘≈˜ ÒØ’ª Á∂ √Ú≈Òª Á∂ ‹Ú≈Ï Ú∆ «ÁºÂ∂Õ

⁄∂Â∂ ‘∂ «’ √«Ú‡˜ÒÀ∫‚ «¬’ Ï‘πÂ ‘∆

«˜Ú Á∂Ù ‘À, «‹ºÊ∂ ‘ ⁄∆˜ ˘ Ï‘πÂ

«Ë¡≈ÈÍ»Ú’ ¡Â∂ ◊øÌ∆Â≈ È≈Ò «Ò¡≈

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ú∂Ò∂ ◊πÁπ¡≈≈ √≈«‘Ï

√«Ú‡˜ÒÀ∫‚ (Òª◊ÈÊ≈Ò) ˘ Ï‘πÂ

√«Â’≈ È≈Ò ⁄⁄Â ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬‘

ÍÃØ◊≈Ó «√º÷ Î≈¿±∫‚∂ÙÈ ÚÒØ∫ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï √«Ú‡˜ÒÀ∫‚ (Òª◊ÈÊ≈Ò) ÚÒØ∫

’Ú≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆Õ (Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰)

È‘ƒ «Á÷Á∂ √’±Òª ”⁄ ’∂√≈Ë≈∆ Ïº⁄∂«ÁÛÏ≈ Ó≥‚∆, BE ÈÚøÏ : ÙÃØÓ‰∆

◊πÁπ¡≈≈ ’Ó∂‡∆ Á∆¡ª ⁄Ø‰ª ¶ÿ ⁄πº’∆¡ª

‘ÈÕ √≈∆¡ª Í≈‡∆¡ª È∂ «¬‘ ⁄Ø‰ª Ú∆

«√¡≈√∆ ⁄Ø‰ª Úª◊ ‘∆ ÒÛ∆¡ª Â∂ «‹ºÂ∆¡ª

Í ⁄Ø‰ª «Ú⁄ ¿∞‘ Ë≈«Ó’ ÓπºÁ∂ ◊≈«¬Ï ‘∂

«‹È∑ª Á∂ ¡≈Ë≈ ”Â∂ «’√∂ √Ó∂∫ «¬√ ’Ó∂‡∆ Á≈

„ª⁄≈ «Â¡≈ ’∆Â≈ «◊¡≈ √∆Õ √ÍØ’√ÓÀÈ

Á∆ ‡∆Ó ÚÒØ∫ «ÁÛ∑Ï≈ ‘Ò’∂ Á≈ «ÚÙ∂Ù √Ú∂

«¬Ò≈’∂ Á∂ √’≈∆ √’±Òª «Ú⁄ ’∂√≈Ë≈∆

Ïº⁄∂ Á∂÷‰ Ò¬∆ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ Á∂÷‰ «Ú⁄

¡≈«¬¡≈ «’ «¬’ ‘˜≈ Ïº⁄∂ «Íº¤∂ ÓπÙ’ÒÈ≈Ò C@ Ïº⁄∂ ’∂√≈Ë≈∆ ‘ÈÕ √’±Òª «Ú⁄

«‹Ë Ú∆ È˜ Ó≈Ø Ø«‚¡ª Á∆ ÌÓ≈ √∆Õ

’Ó∂‡∆ ¤Ø‡∆ ¿∞Ó Ì≈Ú Ï≈∑Úƒ ’Ò≈√ Âº’

Á∂ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ «√º÷∆ √»Í ÚºÒ ÍÃ∂Â

È‘ƒ ’ √’∆, Ïº«⁄¡ª Á∂ Úº‚≈ ‘Ø‰ ”Â∂ «¬‘

¡≈√ «ÏÒ’∞Ò ·∞º√ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ «¬√ √øÏøË∆

‹ÁØ∫ Úº÷-Úº÷ √’±Ò Óπ÷∆¡ª È≈Ò ◊ºÒ ’∆Â∆

Âª ¿∞È∑ª «’‘≈ «’ ¡º‹ Âº’ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆

ÚÒØ∫ ’∂√≈Ë≈∆ Ïº«⁄¡ª Ò¬∆ ’Ø¬∆ ¡«‹‘≈

¿∞Í≈Ò≈ È‘ƒ ’∆Â≈ «◊¡≈ «‹√ ’≈È Ïº⁄∂

«√º÷∆ √»Í ÚºÒ ÍÃ∂«Â ‘Ø √’‰Õ «ÁÒ⁄√Í

◊ºÒ «¬È∑ª √’±Òª «Ú⁄ «¬‘ Ú∆ Á∂÷‰ ˘

«ÓÒ∆ «’ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ ’Ò≈√ª «Ú⁄

«Ú«Á¡≈Ê∆ ¡º◊∂ ÚËÁ∂ ‘È ¿∞√∂ Â∑ª «√º÷∆

ÂØ∫ ÓπÈ’ ‘Ø ‘∂ ‘ÈÕ Úº÷-Úº÷ «√º÷

‹Ê∂ÏøÁ∆¡ª È≈Ò ◊ºÒÏ≈Â ’∆Â∆ Âª ¿∞È∑ª

«’‘≈ «’ ◊πÁπ¡≈≈ ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆ «¬√ ÍÃÂ∆

√π⁄∂Â È‘ƒÕ ¿∞È∑ª «’‘≈ «’ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆

ÓÀ∫Ïª ˘ ’∂ÚÒ «√º÷∆ Á∂ ÍÃ⁄≈-Í√≈ Ï≈∂

√Ø⁄‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘À È≈ «’ ≈‹√∆ ÀÒ∆¡ª

Á∆¡ª √‡∂‹ª Á≈ «Ùø◊≈ Ï‰È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ «¬√ √øÏøË∆ «ÚÙ∂Ù «¡≈«¬Âª

Á∂‰∆¡ª ⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘È «‹È∑ª «Ú⁄

’∂√≈Ë≈∆ Ïº«⁄¡ª ’Ó∂‡∆ ÚÒØ∫ Ú˜∆Î∂ «ÁºÂ∂

‹≈‰Õ «¬√ √ÏøË∆ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆ ÓÀ∫Ï ‘Á∂Ú

«√øÿ ø◊Ò≈ È∂ «’‘≈ «’ ÈÚƒ ’Ó∂‡∆ Á≈

◊·È ‘πø«Á¡ª ‘∆ «¬√ √øÏøË∆ «ÚÙ∂Ù «Ú⁄≈

’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ (√ÍØ’√ÓÀÈ)

¡‹È‡≈¬∆È≈ ”⁄ ÷∂Â∆ Á≈ Ï≈ÁÙ≈‘ ‘À«¬’ Í≥‹≈Ï∆

¡‹È‡≈¬∆È≈ ”⁄ ’Á∂ Ó≥»◊ÎÒ∆ Á∆ ÷∂Â∆

’È Ú≈Ò≈ Ì≈Â∆ Ó»Ò Á≈ «¬’ «√º÷ ¡º‹


Áº÷‰∆ ¡Ó∆’≈ ”⁄ √Ø«¬¡≈, fiØÈ∂ ¡Â∂ Óº’∆

Á∆ ÷∂Â∆ ’’∂ «¬ºÊØ∫ Á≈ √Ì ÂØ∫ ¡Ó∆ ¡Â∂

Úº‚≈ «’√≈È Ï‰ «◊¡≈ ‘ÀÕ «√ø◊≈Íπ ”⁄

«√ÓÍ≈Ò «√øÿ Á∆ ’øÍÈ∆ ÒÓ ÁπÈ∆¡ª Á∆

ÍÃÓπº÷ ⁄ΩÒ «Ú’∂Â≈ ’øÍÈ∆¡ª ”⁄ Ú∆ Ù≈ÓÒ

‘ÀÕ «¬√ √øÍÈ∆ Á≈ √ø⁄≈ÒÈ Ì≈Â∆ Ó»Ò Á∂

ÒØ’ª ÚÒØ∫ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ú∂Ò∂ ¿∞µÊ∂

Ú∆‘ ‘˜≈ ‘À’‡∂¡ ’Ï∂ ”⁄ ¿∞√Á≈

Ó≥»◊ÎÒ∆ Á≈ Î≈Ó ‘ÀÕ Á√ ‘˜≈ ‘À’‡∂¡

”⁄ √Ø«¬¡≈ ¡Â∂ Óº’∆ Ï∆‹∆ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈ AG@@ ‘À’‡∂¡ ’Ï∂ ”⁄ fiØÈ≈

Ò≈«¬¡≈ ‘ÀÕ

«√ÓÍ≈Ò «√øÿ Ú≈«¬Â∆ „ø◊ È≈Ò ÷∂Â∆

È‘ƒ ’Á≈ ÏÒ«’ «¬√ Ò¬∆ ÓÙ∆Èª Á∆

ÓÁÁ ÒÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «√ÓÍ≈Ò «√øÿ È∂ √≈«¡ª

˘ ¡≈Í‰∆ Í≥‹≈Ï∆ ¡≥Á≈˜ Á∆ «Ó‘ÈÂ È≈Ò

ÍÃÌ≈«ÚÂ ’∆Â≈ ‘ÀÕ ¡‹È‡≈¬∆È≈ ”⁄ «¬√

Á√Â≈ Ú≈Ò∂ Ì≈Â∆ Á∆ ⁄πÎ∂∂ ÙÒ≈ÿ≈ ‘πøÁ∆

‘ÀÕ ¡‹È‡≈¬∆È≈ «Ú⁄ Ì≈Â∆ ≈‹Á»Â

¡≈. «ÚÙÚÈ≈ÊÈ È∂ ¡≈Í‰∂ ÏÒ≈◊ «Ú⁄

«√ÓÍ≈Ò «√øÿ ˘ ÷∂Â∆ ’≈ØÏ≈ «Ú⁄

’≈ÓÔ≈Ï∆ Á≈ ⁄≈È‰ ÓπÈ≈≈ ’≈ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

¿∞È∑ª «Ò«÷¡≈ ‘À, “¿∞√ ˘ ¡‹È‡≈¬∆È≈ Á∂

ÈΩ‹Ú≈È Óπø‚∂-’∞Û∆¡ª ¿∞√Á∆ «Áº÷ ¡Â∂ ¿∞√

Á∆ «Ó‘ÈÂ ’’∂ Ï‘πÂ Í√øÁ ’Á∂ ‘ÈÕ

(Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰)

“«Ú≈√Â-¬∂-ı≈Ò√≈” ÓÈ∞º÷Â≈ ˘√ÓÍÂ

ı≈Ò√∂ Á∂ ‹ÈÓ √Ê≈È ¿∞µÂ∂ ÷≈Ò√≈¬∆

Ù≈È-˙-ÙΩ’Â È≈Ò Ùπ’Ú≈ ˘ ÷≈Ò√≈¬∆

«¬«Â‘≈√ Â∂ Í≥‹≈Ï∆¡Â Á∂ ÍÃÂº÷ ÁÙÈ

’Ú≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ ¡‹≈«¬Ï ÿ “«Ú≈√Â-

¬∂-÷≈Ò√≈” ’ΩÓ √ÓÍÂ ’ «ÁºÂ≈ «◊¡≈Õ

«¬√ ¡‹»Ï∂ ˘ ÷≈Ò√≈ Í≥Ê Á∂ Í≥‹ «√øÿ

√≈«‘Ï≈È Â∂ Óπº÷ Ó≥Â∆ ÍÃ’≈Ù «√øÿ Ï≈ÁÒ

È∂ ◊π» Á≈ ‡-¡≈√≈ ÒÀ ’∂ Ùπ» ’∆Â≈Õ «¬√

ÓΩ’∂ √øÂ √Ó≈‹ Á∆¡ª ’¬∆ ¿∞µÿ∆¡ª

Ù÷√∆¡Âª, Ì≈‹Í≈ Á∂ ’ΩÓ∆ ÍÃË≈È «È«ÂÈ

◊‚’∆, «¬ÈÀÒØ Óπ÷∆ ˙Ó ÍÃ’≈Ù ⁄Ω‡≈Ò≈

√«‘Â ’¬∆ «√¡≈√ÂÁ≈È ÓΩ‹»Á ‘∂Õ

«√º÷ª Á∂ «¬«Â‘≈√ Í»∆ «ÚÙ≈ÒÂ≈ È≈Ò

Á√≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ¡‹≈«¬Ï ÿ Á≈ ¿∞Áÿ≈‡È

’È Ú∂Ò∂ Óπº÷ Ó≥Â∆ ÍÃ’≈Ù «√øÿ Ï≈ÁÒ È∂

«’‘≈ «’ «¬‘ «√Î ÷≈Ò√≈ ‹ª Í≥‹≈Ï Á≈

‘∆ «¬«Â‘≈√ È‘ƒ ÏÒ«’ ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï

Á∂ Í»∆ Ó≈ÈÚÂ≈ ÍÃÂ∆ «ÁºÂ∂ √πÈ∂‘∂ Á≈ Ú≈‘’

‘ÀÕ ¿∞È∑ª «’‘≈ «’ ÓÀ∫ ≈‹È∆«Â’ ÂΩ ”Â∂

ÏÊ∂∂ ’øÓ ’∆Â∂ Í ‘π‰ Â√ºÒ∆ ‘Ø ◊¬∆ ‘À «’

ÓÀ∫ ¡≈Í‰∂ ËÓ Ú≈√Â∂ Ú∆ ’∞fi ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

È≈Ò ‘∆ ¿∞È∑ª «’‘≈ «’ «¬È√≈È ÂØ∫

◊ÒÂ∆¡ª ‘Ø ‹ªÁ∆¡ª ‘È Ó∂∂ ÂØ∫ Ú∆ ‘Ø¬∆¡ª

‘Ø‰◊∆¡ª «‹√ Ú≈√Â∂ ÓÀ Í≥Ê Ó≈¯ ’ Á∂Ú∂Õ

(Í≥‹≈Ï∆ ‹≈◊‰)

⁄ºÍÛ«⁄Û∆ ‹ø◊∆ Ô≈Á◊≈ Á≈ ÈÚª Èª“Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ‹ø◊∆ Ô≈Á◊≈”

Óπ‘≈Ò∆, BH ÈÚøÏ : Óπ‘≈Ò∆ È∂ÛÒ∂

«¬«Â‘≈√’ «Í≥‚ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ «Ú÷∂ «√º÷ ’ΩÓ

Á∂ Ó‘≈È ‹ÈÀÒ Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á Á∆

Ô≈Á «Ú⁄ ¿∞√≈∆ «ÚÒº÷‰ ¡Â∂ «ÚÙÚ Á∆

¡‹»Ï≈ Ô≈Á◊≈ ˘ √Á∆Ú∆ Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆

√≈∆¡ª «Â¡≈∆¡ª ¡Â∂ ÍÃÏøË Óπ’øÓÒ ’

Ò¬∂ ‘ÈÕ «¬ºÊ∂ Í≥‹≈Ï √’≈ ÚÒØ∫

⁄ºÍÛ«⁄Û∆ ‹ø◊∆ Ô≈Á◊≈ Á≈ Èª ÏÁÒ ’∂

Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ‹ø◊∆ Ô≈Á◊≈ º÷

«Ò¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ C@@ Îπº‡ ¿∞µ⁄∂

Ó∆È≈-¬∂-¯Â«‘ Á≈ Èª Ú∆ Â«‘ Ïπ‹ º÷

«Ò¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ Í≥‹≈Ï Á∂ Óπº÷ Ó≥Â∆ ÍÃ’≈Ù

«√øÿ Ï≈ÁÒ «¬√ «¬«Â‘≈√’ Ô≈Á◊≈ C@

ÈÚøÏ ˘ √Óπº⁄∆ ÓÈ∞º÷Â≈ ˘ √Ó«ÍÂ

’È◊∂Õ

«˜’ÔØ◊ ‘À «’ Óπ‘≈Ò∆ ÂØ∫ ÙÃØÓ‰∆ ’Ó∂‡∆

Á∂ ÓÀ∫Ï ¡Â∂ Í≥Ê’ ¡≈◊» Ì≈¬∆ ‘Á∆Í «√øÿ

Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ ”⁄ «¬Ò≈’∂ Á∆¡ª «√º÷

√ø√Ê≈Úª ÚÒØ∫ ⁄ºÍÛ«⁄Û∆ Ô≈Á◊≈ Á≈ Èª

Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á ‹∆ Á∂ Èª ”Â∂ º÷∂

‹≈‰ Á∆ Ó≥◊ ’∆Â∆ ‹≈ ‘∆ √∆Õ √’≈ Á∂

«¬√ ÎÀ√Ò∂ Á≈ √Óπº⁄∆¡ª «√º÷ √ø◊Âª È∂

√Ú≈◊Â ’∆Â≈ ‘ÀÕ (Í≥‹≈Ï∆ «‡z«Ï¿±È)

«ÓÒ≈È ‘Ú≈¬∆ ¡º‚∂ ”Â∂ «√º÷ Í≈«¬Ò‡ √‰∂ÁØ ‹«‰¡ª Á∆¡ª Íº◊ª ¿∞ÂÚ≈¬∆¡ª

ÈÚƒ «ÁºÒ∆, A Á√øÏ : «¬‡Ò∆ Á∂ «ÓÒ≈È

‘Ú≈¬∆ ¡º‚∂ ”Â∂ ‹Àµ‡ ¬∂¡Ú∂ Á∂ «√º÷

Í≈«¬Ò‡ ¡Â∂ ¡ÓÒ∂ Á∂ «¬’ ‘Ø ÓÀ∫Ï ˘

Íº◊ª ¿∞Â≈È Ò¬∆ Ó‹Ï» ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

√»Âª È∂ Á≈¡Ú≈ ’∆Â≈ «’ √πº«÷¡≈ ‹ª⁄

Á∂ Èª ”Â∂ Í≈«¬Ò‡ ¡Â∂ ¡ÓÒ∂ Á∂ ÓÀ∫Ï Á∆¡ª

Íº◊ª ¿∞ÂÚ≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ª ¡Â∂ «¬√ ÂØ∫

Ï≈¡Á ‘∆ ‹‘≈˜ «ÁºÒ∆ Ú≈È≈ ‘Ø‰ «ÁºÂ≈

«◊¡≈Õ «¬‡Ò∆ √’≈ ÚÒØ∫ «√º÷ª Á∆¡ª

Íº◊ª È≈ ¿∞ÂÚ≈¬∂ ‹≈‰ Á∂ Ú≈¡Á∂ Á∂

Ï≈Ú‹»Á «¬‘ ÿ‡È≈Úª Ò◊≈Â≈ ‘Ø ‘∆¡ª

‘ÈÕ

√»Âª ÓπÂ≈Ï’ Í≈«¬Ò‡ È∂ √πº«÷¡≈

¡ÓÒ∂ ˘ √Ófi≈¿∞‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ «’ ¿∞‘

ÓÀ‡Ò «‚‡À’‡ ≈‘ƒ ‹ª⁄ ’Ú≈ ⁄πº«’¡≈

‘À Í ¡«Ë’≈∆¡ª È∂ ¿∞√ Á∆ «¬’ È≈ √π‰∆

¡Â∂ Íº◊ ¿∞ÂÚ≈ ’∂ ‘∆ √≈‘ «Ò¡≈Õ

Áº√‰ÔØ◊ ‘À «’ «¬√ ÂØ∫ Í«‘Òª ◊ΩÒÎ

«÷‚≈∆ ‹∆Ú «ÓÒ÷≈ «√øÿ Á∂ ’Ø⁄

¡≥«ÓÃÂ«¬øÁ «√øÿ Á∆ Íº◊ Ú∆ «¬√∂ ‘Ú≈¬∆

¡º‚∂ ”Â∂ ¿∞ÂÚ≈¬∆ ◊¬∆ √∆Õ Ì≈Â √’≈

È∂ «¬‘ ÓπºÁ≈ ØÁ≈ Â∆’∂ È≈Ò «¬‡Ò∆ ’ØÒ

¿∞·≈«¬¡≈ √∆ «‹√ «Íº¤Ø∫ «¬‘ Ú≈¡Á≈ ’∆Â≈

«◊¡≈ √∆ «’ ¡«‹‘∆¡ª ÿ‡È≈Úª È‘ƒ

‘Ø‰◊∆¡ªÕ ¿∞Ë ÙÃØÓ‰∆ ¡’≈Ò∆ ÁÒ È∂

ÿ‡È≈ Á∆ «È÷∂Ë∆ ’«Á¡ª «’‘≈ «’

Ô±.Í∆.¬∂. √’≈ «ÚÁ∂Ùª «Ú⁄ Í◊Û∆ Á≈

Ó√Ò≈ ‘ºÒ ’È ”⁄ ¡√¯Ò ‘∆ ‘ÀÕ

Í≈«’√Â≈È «Ú⁄ «√º÷ ◊πË≈Óª Á∆ √ªÌ-√øÌ≈Ò ÚºÒ ÂÚº‹Ø ÚË∆

¡≥«ÓÃÂ√, BH ÈÚøÏ, Í≈«’√Â≈È «Ú⁄

«√º÷ ◊πË≈Óª Á∆ √ªÌ-√øÌ≈Ò ’ ‘∂

Í≈«’√Â≈È ¡Ω’≈¯ ÏØ‚ ÚÒØ∫ ¿∞µÊ∂ ◊π»

È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ Èª ”Â∂ ÔÂ∆Óı≈È≈,

‘√ÍÂ≈Ò, Ó≥ÁÏπºË∆ Ïº«⁄¡ª Ò¬∆ √’±Ò ¡Â∂

«¬’ «√º÷ ¡‹≈«¬Ï ÿ √Ê≈«ÍÂ ’È Á∆

ÔØ‹È≈ ‘À, ‹ÁØ∫ «’ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂

Èª Â∂ √Ê≈«ÍÂ ’∆Â∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∆

Ô±È∆Ú«√‡∆ Á≈ Èƒ‘ ÍºÊ ¡◊Ò∂ Ú∑∂ «Ú⁄

º÷∂ ‹≈‰ Á∆ √øÌ≈ÚÈ≈ ‘ÀÕ

«¬‘ ÷πÒ≈√≈ Í≈«’√Â≈È ¡Ω’≈Î ÏØ‚ Á∂

⁄∂¡ÓÀÈ √¬∆¡Á ¡≈«√¯ ‘≈ÙÓ∆ È∂ ’∆Â≈Õ

¿∞‘ «¬ºÊ∂ «ÁºÒ∆ √«ÊÂ ◊πÁπ¡≈≈ √∆√ ◊ø‹

«Ú÷∂ Ï‰È Ú≈Ò∆ √ª, ¶◊ ÿ ¡Â∂

Í≈«’ø◊ ¡≈«Á Á≈ Èƒ‘ ÍºÊ º÷‰ Ò¬∆

¡≈¬∂ √ÈÕ ¡≥«ÓÃÂ√ Íπº‹‰ ”Â∂ ¿∞È∑ª Áº«√¡≈

«’ ¡≈Í‰∂ C √≈Ò Á∂ ’≈‹’≈Ò ÁΩ≈È ¿∞È∑ª

Í≈«’√Â≈È √«ÊÂ Úº÷-Úº÷ ◊πÁπ¡≈≈

√≈«‘Ï≈È Á∆ √ªÌ-√øÌ≈Ò ¡Â∂ Ï∂‘Â

Ï‰≈¿∞‰ Ò¬∆ ‘π‰ Âº’ ’∆Ï ÁØ ¡Ï πÍ¬∂

ı⁄ ’∆Â∂ ‘ÈÕ ¿∞‘ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂

Èª ”Â∂ ¿∞µÊ∂ ÔÂ∆Óı≈È≈ Ï‰≈¿∞‰≈ ⁄≈‘πøÁ∂

‘È, «‹ºÊ∂ Ò≈Ú≈«√ Ïº«⁄¡ª ˘ Ï∂‘Â

Â≈Ò∆Ó «ÓÒ √’∂, ⁄ø◊≈ ÌØ‹È «ÓÒ √’∂ ¡Â∂

¿∞È∑ª Á≈ Ì«Úº÷ Ú∆ ¿∞‹ÚÒ ‘Ø ‹≈Ú∂Õ «¬√

ÍÃ√Â≈«ÚÂ ÔÂ∆Ó ÿ «Ú⁄ Ò≈Ú≈«√

Ïº«⁄¡ª Ò¬∆ «¬‘ √‘»ÒÂª Óπ Â ‘Ø‰◊∆¡ªÕ

«¬√∂ Â∑ª Ù≈‘ Áº≈ È∂Û∂ Ï∂◊Ó ’Ø‡ «Ú÷∂ ◊π»

È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ Èª ”Â∂ ◊π» È≈È’ Á∂Ú

‘√ÍÂ≈Ò √Ê≈«ÍÂ ’È Á∆ ÔØ‹È≈ ‘ÀÕ «¬√

‘√ÍÂ≈Ò «Ú⁄ ‘º‚∆¡ª Á∂ Ø◊ª, «ÁÒ Á∂

Ø◊ª ¡Â∂ «ÁÓ≈◊∆ √º‡ Á∂ «¬Ò≈‹ Á∂ «ÚÙ∂Ù

ÍÃÏøË ‘Ø‰◊∂Õ ÈÈ’≈‰≈ √≈«‘Ï «Ú÷∂ Ï‰È

Ú≈Ò∆ ◊π» È≈È’ Á∂Ú Ô±È∆Ú«√‡∆ Ï≈∂

¿∞È∑ª Áº«√¡≈ «’ Í≈«’√Â≈È Á∂ ÍÃË≈È Ó≥Â∆

È∂ «¬√ Ï≈∂ √Ó∆ ÍÃÚ≈È◊∆ Á∂ «ÁºÂ∆ ‘ÀÕ

È∆∫‘ ÍºÊ º÷‰ Á∆ √Ó ÍÃË≈È Ó≥Â∆ ÚÒØ∫

«ÈÌ≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ (Í≥‹≈Ï∆ «‡z«Ï¿±È)


Ô±. ’∂. ¡≈Ó∆ ÓÀ‚∆’Ò ’Ø «Ú⁄ Í«‘Ò≈√≈ÏÂ √»Â «√øÿ ÌÂ∆

¶‚È : Í≥‹≈Ï ÂØ∫ Ô±. ’∂. ÍÛ∑È ¡≈¬∂

‹«ÂøÁ «√øÿ È∂ ¡≈Ó∆ ÓÀ‚∆’Ò ’Ø «Ú⁄

Í«‘Ò≈ √≈ÏÂ √»Â «√º÷ ÌÂ∆ ‘Ø ’∂ Í≥‹≈Ï

Á≈ ‘∆ È‘ƒ Í≥‹≈Ï∆¡ª ˘ ÎΩ‹ «Ú⁄ ÌÂ∆

‘Ø‰ Á≈ Ó≈‰ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ

«˜’ÔØ◊ ‘À «’ Í≥‹≈Ï ÂØ∫ ’∞fi √≈Ò

Í«‘Òª Ô±. ’∂. Á∆ ËÂ∆ ”Â∂ ÍÛ∑≈¬∆ ’È

¡≈¬∂ ¡È∂’ª «Ú«Á¡≈Ê∆ ÎΩ‹ «Ú⁄ ‹≈‰ ˘

Â‹∆‘ Á∂ ‘∂ ‘ÈÕ «¬√∂ √Ó∂∫ Í≥‹≈Ï Á∂ «˜Ò∑≈

◊πÁ≈√Íπ Á∂ «Í≥‚ Ù∂÷»Íπ≈, Â«‘√∆Ò Ï‡≈Ò≈

Á∂ ‹«ÂøÁ «√øÿ ÍπºÂ ‚≈: ’∞Ò«ÚøÁ «√øÿ

Ó≈Â≈ Í«Ó≥Á ’Ω Á∂ Ò≈‚Ò∂ È∂ ÓÀ‚∆’Ò ’Ø

«Ú⁄ ÌÂ∆ ‘Ø ’∂ Ï∆Â∂ «ÁÈƒ Í≈«√ø◊ Í∂‚

Í≈√ ’’∂ ÓÀ‚∆’Ò ’Ø «Ú⁄ Í«‘Ò≈ √≈ÏÂ

√»Â «√º÷ ÌÂ∆ ‘Ø‰ Á≈ Ó≈‰ ÍÃ≈ÍÂ ’

«Ò¡≈ ‘ÀÕ

Áº√‰ÔØ◊ ‘À «’ √: ‹«ÂøÁ «√øÿ Á∂

«ÍÂ≈ Ú∆ «’ºÂ∂ Ú‹Ø∫ ‚≈’‡ ‘È Â∂ È«√ø◊

‘ØÓ ⁄Ò≈¿∞∫Á∂ ‘È Â∂ ¿∞È∑ª Á≈ ÍπºÂ ÎΩ‹ «Ú⁄

ÓÀ‚∆’Ò ‡À’È∆Ù∆¡È ‘ÀÕ (◊π«√º÷ √ø‹Ø◊)

√≈ÏÂ √»Â «√º÷ Â’Á∆ «√øÿ Ï«‰¡≈«Ú’‡Ø∆¡≈ Íπ«Ò√ Á≈ ¡«Ë’≈∆

ÓÀÒÏØÈ : ¡≈√‡z∂Ò∆¡≈ Á∂ ÍÃªÂ

«Ú’‡Ø∆¡≈ Á∆ Íπ«Ò√ «Ú⁄ ÓÀÒÏØÈ Á∂

«‘‰ Ú≈Ò∂ Â’Á∆ «√øÿ È∂ ÌÂ∆ ‘Ø ’∂

¡≈√‡z∂Ò∆¡≈ Á∂ √Óπº⁄∂ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈¬∆⁄≈∂ Á≈

Èª ¿∞µ⁄≈ ’’∂ «¬’ Úº÷∆ «Ó√≈Ò Í∂Ù ’∆Â∆

‘ÀÕ Â’Á∆ «√øÿ ‹Ø «’ «¬’ √≈ÏÂ √»Â

«√º÷ ‘È, È∂ «’‘≈ «’ «Ú’‡Ø∆¡≈ Íπ«Ò√ Á≈

«‘º√≈ Ï‰ ’∂ ¿∞√ ˘ Ó≈‰ Ó«‘√»√ ‘Ø «‘≈

‘À, ¡Â∂ ¿∞‘ Í»∆ ÂÈÁ∂‘∆ È≈Ò ¡≈Í‰∆ «¬√

« øÓ∂Ú≈∆ ˘ «ÈÌ≈¿∞‰◊∂Õ

(◊π«√º÷ √ø‹Ø◊, AF-C@ ÈÚøÏ, B@AA)

√◊Ó∆¡ª√’Ò ÁØ≈‘≈ ÚÒØ∫ Ë≈«Ó’ Óπ’≈ÏÒ∂

A. «ÓÂ∆ A@-AA-B@AA ˘ √Ã∆ ◊π»

È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∂ ÍÃ’≈Ù ◊πÍπÏ √ÏøË∆

◊πÁπ¡≈≈ √Ã∆ ◊π» «√øÿ √Ì≈ ∂ÒÚ∂ Ø‚

ÁØ≈‘≈ «Ú÷∂ ◊π: ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆ Á∂ √«‘ÔØ◊

È≈Ò ’∆ÂÈ, ’«ÚÂ≈, ÒÀ’⁄,

Ú≈Â≈Ò≈Í, ’Ú∆Ù∆¡ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ Ù«‘

Á∂ I √’±Òª Á∂ ÍÃ≈«¬Ó∆, «Ó‚Ò, √∆. √À’ø‚∆

◊πºÍ Ï‰≈ ’∂ ’Ú≈¬∂ ◊¬∂Õ √≈∂ Ïº«⁄¡ª ˘

Í≈‡∆«√Í∂ÙÈ «¬È≈Ó, √‡∆«Î’∂‡ ¡Â∂

‹∂Â±¡ª ˘ ‡≈Î∆¡ª Á∂ ’∂ √ÈÓ≈«ÈÂ ’∆Â≈

«◊¡≈Õ Ì≈¬∆ «¬øÁ‹∆Â «√øÿ Â∂ ¿∞‘Èª Á∂

√≈Ê∆¡ª ÚÒØ∫ ‹‹ÓÀ∫‡ ’∆Â∆ ◊¬∆Õ «¬È∑ª

Óπ’≈Ï«Ò¡ª «Ú⁄ ◊π» È≈È’ Ó≈‚Ò √∆.√À.

√’±Ò Í«‘Ò∂ √Ê≈È, Á√Ó∂Ù Ó≈‚Ò √’±Ò

ÁØ≈‘≈ Á»√∂ √Ê≈È ¡Â∂ ÷≈Ò√≈ ◊Ò˜

√∆.√À. √’±Ò Â∆√∂ √Ê≈È ”Â∂ «‘≈Õ √≈∂

‹º‹ª ¡Â∂ √’±Ò-«ÍÃø√∆ÍÒª Á≈ √ÈÓ≈È

’∆Â≈ «◊¡≈Õ

B. «ÓÂ∆ AA-AA-B@AA ˘ ◊πÁπ¡≈≈

√Ã∆ ◊π» «√øÿ √Ì≈ ÁØ≈‘≈ «Ú÷∂ Ë≈«Ó’

«ÎÒÓ ““Ù‘∆Á Ì≈¬∆ Â≈» «√øÿ ‹∆”” «Á÷≈¬∆

◊¬∆Õ √ø◊Âª È∂ «¬√ «ÎÒÓ «Ú⁄ Ì≈¬∆ Â≈»

«√øÿ ‹∆ Á∂ ¡ÓÒ∆ ‹∆ÚÈ ÂØ∫ √∂Ë ÍÃ≈ÍÂ

’∆Â∆Õ

‘ÒÁÚ≈È∆ √’Ò : A. ◊π» È≈È’ Á∂Ú

‹∆ Á∂ ◊πÍπÏ ”Â∂ √’Ò ÚÒØ∫ «¬’ ’«Ú˜

Óπ’≈ÏÒ≈ ’Ú≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ Óπ’≈ÏÒ∂ «Ú⁄

ÁØ Á‹∂ Ï‰≈¬∂ ◊¬∂Õ H ÂØ∫ AD √≈Ò ¡Â∂ AE

ÂØ∫ √Ï √ø◊Â Ò¬∆Õ

B. √’Ò ÚÒØ∫ «¬√ Ú≈ «¬’ ÍÃØ‹À’‡

““÷∂‚ Á∂ ≈‘ƒ ◊πÓ«Â Á∆ ‹≈‰’≈∆”” ’∆Â≈

«◊¡≈Õ «¬√ «Ú⁄ Balloon Shooting Á≈

ÍÃØ◊≈Ó ¿∞Ò∆«’¡≈ «◊¡≈Õ «¬√ «Ú⁄

Ïº«⁄¡ª Í≈√Ø∫ ◊πÓ«Â √øÏøË∆ ÍÃÙÈ Íπº«¤¡≈

‹ªÁ≈ √∆Õ √‘∆ ¿∞µÂ Á∂‰ ”Â∂ ¿∞√ ˘

Shooting Á≈ ÓΩ’≈ «ÓÒÁ≈ √∆Õ «¬√ ÈÚ∂∫

ÍÃØ‹À’‡ «Ú⁄ Ïº«⁄¡ª È∂ ’≈Î∆ ¿∞ÂÙ≈‘

«Ú÷≈«¬¡≈ ¡Â∂ √ø◊Âª ÚÒØ∫ Ú∆ ÌÚª

‘πø◊≈≈ «Ó«Ò¡≈Õ

C. ◊πÍπÏ ”Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ ’Ó∂‡∆ Á≈

√«‘ÔØ◊ ÒÀ ’∂ ’∆ÂÈ ¡Â∂ ÒÀ’⁄ Á≈ Ú∆

ÍÃØ◊≈Ó «ÈÌ≈«¬¡≈ «◊¡≈, «‹√ «Ú⁄ Ï∆Ï∆

√π«øÁ ’Ω ÚÒØ∫ ◊π» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∆

√ø√≈ ˘ «ÁºÂ∆ Á∂‰ ¡Â∂ «Ú⁄≈Ë≈≈ Ï≈∂

ÏØÒ«Á¡ª ‘Ø«¬¡ª, “¡º‹ «√º÷ ’∆ ’ ‘∂

‘È” ¿∞µÂ∂ ØÙÈ∆ Í≈¬∆ ◊¬∆Õ √ø◊Âª ˘ «√º÷

«ÓÙÈ∆ ’≈Ò‹ Á∂ ¿∞Á∂Ù ¡Â∂ ÍÃØ‹À’‡ª Ï≈∂

Áº«√¡≈ «◊¡≈Õ √’Ò Á∂ Ú∆ª, Ïº«⁄¡ª

¡Â∂ Ï∆Ï∆¡ª ÚÒØ∫ ÙÏÁ ◊≈«¬È ’∆Â≈

«◊¡≈Õ

D. √’Ò ÚÒØ∫ ‘ √≈Ò “«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆”

ÓÀ◊˜∆È ˘ ÚºË ÂØ∫ ÚºË √ø◊Âª «Ú⁄

Ò◊≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ Òº’∆ ‚Ã≈¡ «¬È≈Ó º«÷¡≈

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ◊πÍπÏ Ú≈Ò∂ «ÁÈ «‹È∑ª È∂ Ú∆

ÓÀ◊˜∆È Ïπº’ ’Ú≈¬∂ ‘È, ¿∞‘Èª Á≈ Òº’∆

‚Ã≈¡ ’º«„¡≈ «◊¡≈Õ «¬√ Ú≈ DD ÓÀ◊˜∆È

Ïπº’ ‘Ø¬∂ ¡Â∂ Sponsership «Ú⁄ Ì√∆È

√‡Ø, «¬ø‡ÈÀÙÈÒ, «¬ø‡ÍÃ≈«¬˜ ¡Â∂ √πÓ∆Â

ÓÀ‚∆’Ø ÚÒØ∫ «¬È≈Ó «ÁºÂ∂ ◊¬∂Õ √’Ò ÚÒØ∫

«¬‘Èª Á≈ ËøÈÚ≈Á ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

√’Ò √Ã∆È◊ : √’Ò ÚÒØ∫ «ÓÂ∆ C@

¡’Â±Ï B@AA ˘ ‹∆.Í∆.√∆. √Ã∆È◊ Á∂

Í»È √«‘ÔØ◊ √Á’≈ «¬’ «ÚÙ∂Ù ◊πÓ«Â

√Ó≈◊Ó √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï Á∂ C@CÚ∂∫

◊πÂ≈ ◊ºÁ∆ «ÁÚ√ ˘ Óπº÷ º÷Á∂ ‘Ø¬∂

’Ú≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ «¬√ √Ó≈◊Ó «Ú⁄

’ÙÓ∆ ÿ≈‡∆ (’ÙÓ∆ ØÈ) Á∂ Ï≈’∆

√’Òª (√’Ò ÍπÒÚ≈Ó≈, √’Ò

Ï≈≈Ó»Ò≈, √’Ò Ï‚◊≈Ó) È∂ Ú∆ ÙÓ»Ò∆¡Â

’∆Â∆Õ Ì≈¬∆ ¡Ó∆’ «√øÿ ¡Â∂ Ú∆ ‹√Ï∆

«√øÿ Á∂ ’∆ÂÈ∆ ‹Ê∂ È∂ ’∆ÂÈ ≈‘ƒ

√Ó≈◊Ó Á∆ ¡øÌÂ≈ ’∆Â∆Õ Ú∆ Ó≥◊Â «√øÿ

√’Ò Ï‚◊≈Ó, ¡Â∂ Ú∆ ÈÚÂ∂‹ «√øÿ

√Ã∆È◊ È∂ ÙÏÁ Ú∆⁄≈ ¡Â∂ ÒÀ’⁄ Á∆

√∂Ú≈ «ÈÌ≈¬∆Õ ÍπÒÚ≈Ó≈ √’Ò È≈Ò √øÏøËÂ

Ïº«⁄¡ª È∂ ’Ú∆Ù∆ ≈‘ƒ √Ó≈◊Ó Á∆ «÷º⁄

˘ ‘Ø Ú∆ ÍÃÌ≈Ú∆ Ï‰≈«¬¡≈Õ

√Ó≈◊Ó ÁΩ≈È «¬’ «ÚÙ∂Ù Ë≈«Ó’

’«Ú˜ Óπ’≈ÏÒ≈ √≈«‘Ï √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ √≈«‘Ï

Á∂ √øÏøË «Ú⁄ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

Ï≈≈Ó»Ò≈ : ◊π» È≈È’ √≈«‘Ï ‹∆ Á∂

ÍÃ’≈Ù ÍπÏ «ÓÂ∆ A@-AA-AA ˘ ◊π: ¤∂Úƒ

Í≈ÂÙ≈‘∆ Ï≈≈Ó»Ò≈ «Ú÷∂ √‡≈Ò √‹≈«¬¡≈

«◊¡≈Õ ’≈Î∆ ÎÃ∆ «Ò‡∂⁄ Â∂ «√º÷ «‘Â

ÓÔ≈Á≈ Á∆¡ª ’≈Í∆¡ª √ø◊Â «Ú⁄ Óπ Â

Úø‚∆¡ª ◊¬∆¡ª ¡Â∂ ÓÀ◊˜∆È Ïπº’ ’∆Â∂

◊¬∂Õ Ù≈Ó ˘ ◊π: ’≈È√Íπ≈ «Ú÷∂ ’Ò≈√ Á∂

Ïº«⁄¡ª È∂ ◊π» ‹∆ Á∆ ‹∆ÚÈ∆ Â∂ ¿∞ÍÁ∂Ùª

Ï≈∂, √ø◊Âª ˘ ’«ÚÂ≈, ÒÀ’⁄ Â∂ ’∆ÂÈ

≈‘ƒ √øÁ∂Ù «ÁºÂ≈Õ

(B) ◊π: √. √. √ø◊Û ’≈ÒØÈ∆, Ï≈≈Ó»Ò≈

«Ú÷∂ AB-AA-AA ˘ Ù≈Ó Á∂ Á∆Ú≈È √‹≈¬∂

◊¬∂Õ Ïº«⁄¡ª È∂ Í≈·, ’Ê≈, ’∆ÂÈ Â∂

ÒÀ’⁄≈ª Áπ¡≈≈ √ø◊Â ˘ Á∂ ≈Â Âº’

’∆Ò ’∂ º«÷¡≈Õ Ú∆ ‹«ÂøÁÍ≈Ò «√øÿ ‹∆

Á∆ «Ó‘ÈÂ √Á’≈ ÈÚ∂∫ ’∆ÂÈ∆ ‹Ê∂ Â∂

Í≈·∆ Ïº«⁄¡ª È∂ Í≈· Â∂ ’∆ÂÈ Á∆ √∂Ú≈

«ÈÌ≈¬∆Õ ◊πÁπ¡≈∂ Á∂ ÍÃË≈È √≈«‘Ï ÚÒØ∫

Ïº«⁄¡ª ˘ √ÈÓ≈«ÈÂ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ

C. «ÓÂ∆ C@-A@-B@AA ˘ √Ã∆ ◊π» ◊ÃøÊ

√≈«‘Ï ‹∆ Á∂ ◊πÂ≈◊ºÁ∆ ˘ √Ó«ÍÂ

’ÙÓ∆ ØÈ Á∂ Ïº«⁄¡ª Ò¬∆ ¡≈ÔØ«‹Â ’∆Â∂

◊¬∂ ÍÃØ◊≈Óª «Ú⁄ √’Ò Ï≈≈Ó»Ò≈ Á∆ ‡∆Ó

È∂ Â∆√≈ ¡√Ê≈È ÍÃ≈ÍÂ ’∆Â≈Õ «¬√ ÓΩ’∂

”Â∂ ◊πÁπ¡≈≈ «˜Ò∑≈ ’Ó∂‡∆ √Ã∆È◊ Á∂

√’ºÂ √: ◊πÓ∆Â «√øÿ ‹∆ È∂ Ïº«⁄¡ª Á∆

‘Ω√Ò≈-¡Î˜≈¬∆ Ú‹Ø∫ ’Ó∂‡∆ Á∆ ÂÎØ∫

√ÈÓ≈ÈÂ ’∆Â≈ ¡Â∂ √≈∆¡ª ‡∆Óª Á∂

Ïº«⁄¡ª ˘ È’Á «¬È≈Ó Ú∆ ÍÃÁ≈È ’∆Â∂Õ


√Ï«Á √Ú≈∂ √«Â◊π Í»À

‘À «¬√ Ò¬∆ ◊π» √≈«‘Ï ¡≈÷Á∂ ‘È : ““‹≈◊Â∞√Ø«¬¡≈ ‹ÈÓπ ◊Ú≈«¬¡≈®”” (792); Ó≈«¬¡≈

‘Û∑ Á≈ ‹Ò ‘À∏‹Ø ÂÈ ˘ È‘ƒ, ÓÈ ˘

¡Ú◊π‰ª «Ú⁄ ØÛ∑ Á∂∫Á∆ ‘À; Ó≈«¬¡≈ ˜«‘

‘À, ‹Ø ÂÈ ˘ Âª «Óº·≈ Ò◊Á≈ ‘À Í ÓÈ

¡≥Á ’À∫√ ÂØ∫ Ú∆ «Ì¡≈È’ Ø◊ ÎÀÒ ‹ªÁ≈

‘À; Ó≈«¬¡≈ Í¤≈¬∆∫ ‘À, ‹Ø ÂÈ Á∆¡ª ¡º÷ª

˘, ÏøÁ∂ ‹ª ⁄∆˜ª Á∂ »Í «Ú⁄ «Á√Á∆ Â∂

¡√Ò ‘Ø‰ Á≈ ÌπÒ∂÷≈ Í≈ «ÁøÁ∆ ‘À; Ó≈«¬¡≈

ÓÀÒ ‘À ‹Ø ÓÈ ˘ ⁄Óπ‡Á∆ ‘À Â∂ √π‘‰∂ ÂÈ

Á∂ ÌπÒ∂÷∂ «Ú⁄ ‹∆Ú ¡≥Á Ú∂÷Á≈ ‘∆ È‘ƒ;

√π «¬‘ ËØ÷∂Ï≈˜ ‘À, ÌØ√∂ÔØ◊ È‘ƒ∏Í ‘À

ÏÛ∆ ⁄Ó’∆Ò∆ Â∂ Ù«‘Á È≈ÒØ∫ Ú∆ ÚºË «Óº·∆

Ò◊Á∆ ‘À Â∂ ÌπÒ∂÷≈ Í≈ Á∂∫Á∆ ‘À «’ «¬√ ¡≥Á

ÏÛ∆ Â≈’Â ‘ÀÕ √π ÓØ‘-Ó≈«¬¡≈ Á∂ ÌπÒ∂÷∂

«Ú⁄ ‹∆Ú √Á≈ √π÷ Á∂‰ Ú≈Ò∂, √Á≈ √≈Ê Á∂‰

Ú≈Ò∂, √Ì ’∞fi Á∂‰ Ú≈Ò∂, √Á≈ ÌÒ≈ ’È

Ú≈Ò∂, √Á≈ «‘‰ Ú≈Ò∂ ÍÃÌ» È≈Ò «Í¡≈

Í≈¿∞‰ Á∆ Êª«¬ ÁπÈ∆¡ª È≈Ò «Í¡≈ Í≈

ÒÀ∫Á≈ ‘À, ““Ó≈Ô≈ ÓØ‘ ÌÓ ÍÀ Ì»Ò∂ √πÂ Á≈≈«√¿∞ ÍÃ∆«Â Ò◊≈¬∆®”” (1406); ““Á≈«Â«Í¡≈∆ «Ú√«¡≈ Á≈Â≈≈®”” (676)∏‹Ø

fi»·≈ ‘Ø‰ ’’∂ «¬’ «ÁÈ ¿∞√Á∆ Í≈‹ ÷πÒ∑

‹ªÁ∆ ‘À Â∂ ¿∞√ Á≈ √π÷ ¤±-Ó≥Â ‘Ø ‹ªÁ≈

‘À, «÷È «Ú⁄ √π÷ ”⁄Ø∫ Áºπ÷ ¿∞Í‹‰ Òº◊ ÍÀ∫Á≈

‘ÀÕ ’Ø¬∆ fi‡’≈, ’Ø¬∆ Ëº’≈, ’Ø¬∆ Áπº÷-√ÁÓ≈

(«’√∂ «Í¡≈∂ Á∆ ¡⁄È⁄∂Â ÓΩÂ, ¡⁄≈È’

Ò≈«¬Ò≈‹ Ï∆Ó≈∆ Òº◊ ‹≈‰∆, Úº‚≈

¡À’√∆‚À∫‡ ‘Ø ‹≈‰≈, Úº‚≈ Ó≈«¬’ È∞’√≈È),

«’√∂ «ÁÈ ¡À√≈ Ò◊Á≈ ‘À «’ ‹∆ÚÈ «Ú⁄

Ìπ⁄≈Ò ¡≈ «◊¡≈ ‘À Â∂ ¿∞√ ˘ ’∞fi √πfiÁ≈

È‘ƒ «’ «¬‘ ’∆ ‘Ø «◊¡≈? «’Ú∂∫ ‘Ø «◊¡≈?

fi‡’≈ Òº◊‰ ”Â∂ ¿∞‘ Ó≈«¬¡≈ Á∆ ◊«‘∆

ÈƒÁ ÂØ∫ ‹≈◊Á≈ ‘À∏““’‘π ’Ï∆ ÂÏ ‘∆ Èπ‹≈◊À® ‹Ó ’≈ ‚ø‚∞ Ó≥»‚ Ó«‘ Ò≈◊À®”” (870)

¡Â∂ √Ø⁄‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Ï≈‘Ø∫

(ÍÀ√∂ ÚÒØ∫, ¡’Ò ÚÒØ∫, ⁄∆˜ª ÚÒØ∫, ‘Øª

ÚÒØ∫) Âª ’Ø¬∆ ’Ó∆ È‘ƒ ‘πøÁ∆, «Î ’Ó∆ «’ºÊ∂

«‘ ◊¬∆? √≈∆¡ª ÁπÈ∆¡≈Ú∆ ’Ø«ÙÙª ’’∂

Êº’ ‹ªÁ≈ ‘À Í Áπº÷ª Á∆ È«ÚÂ∆ È‘ƒ

‘πøÁ∆∏ÓÈ ”⁄ ÿÏ≈‘‡ ‘À, «⁄øÂ≈ ‘À, ‡ÀÈÙÈ

‘À, ‚ ‘À, «Ù’≈«¬Âª ‘∆ «Ù’≈«¬Âª ‘ÈÕ

Â∆‹∆ ◊ºÒ : ‘≈ ’∂ ‹∆Ú ◊π» Á∆ √ø◊Â

«Ú⁄ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘À, ◊π» «’Í≈ ’’∂ ¿∞√ ˘

“È≈Ó” Á∆ √Øfi∆ ÏıÙÁ∂ ‘È, √πºÂ≈ ÓÈ ‹≈◊

ÍÀ∫Á≈ ‘À, Áπº÷ª Á≈ ’≈‰ ÍÂ≈ Ò◊Á≈ ‘À Â∂

Áπº÷ª ÂØ∫ ¤∞‡’≈∂ Á≈ ≈‘ Ú∆ ÒºÌ ÍÀ∫Á≈

‘À∏““«¬’π ¿∞ÂÓ Í≥Êπ √π«È˙ ◊π √ø◊«Â «Â‘«Ó¶Â ‹Ó Âz≈√ «Ó‡≈¬∆®”” (1406);

““«ÎÂ «ÎÂ Ì∂‡∂ ‹È √≈Ë» Í»À ◊π«√Ófi≈«¬¡≈® ¡≈È √◊Ò «Ï«Ë ’ª«Ó È ¡≈ÚÀ‘« ‘« È≈Óπ «Ë¡≈«¬¡≈® 1® Â≈ Â∂ ÓØ«‘Ë≈∆ ˙‡ ◊ØÍ≈Ò® √«È Í«˙ Í»ÈÍÓ∂√π «ÏÈ√∂ √◊Ò ‹ø‹≈Ò®””(676)∏◊π» √≈«‘Ï √Ófi≈¿∞∫Á∂ ‘È «’

ÁπÈ∆¡≈Ú∆ ⁄∆˜ª ‹ª ÁπÈ∆¡≈Ú∆ ÒØ’, «¬‘

√≈fi Ó≈«¬¡≈ ‘À (√º⁄ È‘ƒ, ÌØ√∂ÔØ◊ È‘ƒ,

«‘‰ Ú≈Ò≈ È‘ƒ...)∏ «Ï÷ Á∆ ¤ª Úª◊

‘È, √π «¬È∑ª «Íº¤∂ Ìº‹-Ìº‹ ’∂ ’∞fi Ú∆ ‘ºÊ

È‘ƒ ¡≈¬∂◊≈∏““≈‹π Ó≈´ ¡È∂’ ÌØ◊ √√◊Ò ÂÚ ’∆ ¤≈Ó® Ë≈«¬ Ë≈«¬ Ï‘π «Ï«Ë’¿∞ Ë≈ÚÀ √◊Ò «È≈Ê ’≈Ó®””(713)∏‘Ø ÍÃÌ» Á∂ «¬Ò≈Ú≈ ‘ ⁄∆˜ ¡Ë»∆

‘À, ¿∞√ ¡≥Á ’Ó∆ ‘À, «‹ºÊ∂ ’Ó∆ ‘À ¿∞µÊ∂ Áπº÷

‘∆ Áπº÷ ‘À, «‹ºÊ∂ ’Ø¬∆ ’Ó∆ È‘ƒ ¿∞µÊ∂ ’Ø¬∆

Áπº÷ È‘ƒ∏““«ÏÈ∞ ◊Ø«ÚøÁ ¡Úπ ‹∂ ⁄≈‘¿∞ Á∆√À√◊Ò Ï≈Â ‘À ÷≈Ó®”” (713)∏Á»‹∂ Í≈√∂

«‹ºÊ∂ ÍÃÌ» ‘À ¿∞µÊ∂ Í»ÈÂ≈ ‘À, ’Ø¬∆ ’Ó∆ È‘ƒ,

’Ø¬∆ Ìπº÷ È‘ƒ, ’Ø¬∆ Áπº÷ È‘ƒ∏““Â±ø Ó∂Ø«Í¡≈Ø Â≈ ’À√∆ Ì»÷≈® Â±ø Ó«È Ú«√¡≈ Ò◊ÀÈ Á»÷≈®”” (376); ““‹≈ ’≈ Ó∆Â∞ √≈‹È∞ ‘À√Ó∆¡≈® «Â√π ‹È ’¿∞ ’‘π ’≈ ’∆ ’Ó∆¡≈®””(186); ““Í»≈ ÍÃÌπ ¡≈≈«Ë¡≈ Í»≈ ‹≈ ’≈È≈¿∞® È≈È’ Í»≈ Í≈«¬¡≈ Í»∂ ’∂ ◊πÈ◊≈¿∞®”” (295)

⁄ΩÊ∆ ◊ºÒ : ◊π» È∂ √«Â√ø◊ «Ú⁄ ÁØ

ÙÏÁª ≈‘ƒ ÍÃÌ» Á∆ √≈∆ ÷∂‚ √Ófi≈ ’∂

‹ÈÓª-‹ÈÓª ÂØ∫ Ì‡’∂ ≈‘∆ ˘ √‘∆ ≈‘

(◊πÓ«Â ◊≈‚∆ ≈‘) ”Â∂ ‡πÈ Ò¬∆ ÍÃ∂È≈,

¿∞µÁÓ Â∂ «ÁzÛ∑Â≈ ÏıÙ∆Õ ◊π» √≈«‘Ï È∂

«’‘≈∏““Ï∆Â ‹À‘À Ï∆Â ‹À‘À ‹ÈÓπ ¡’≈‹π ∂®«È«√ «ÁÈπ √π«È ’À Íπ≈È √ÓfiÂ È‘ ∂¡‹≈È®....≈Ó Ì◊«Â ‘∆¬∂ ¡≈«È ¤≈«‚ Á∂ÂÀ ÓÈ ’Ø Ó≈È∞® È≈È’ ‹È «¬‘ Ï÷≈«È ‹◊Ó«‘ «Ï≈‹π ∂®”” (1352)∏¡À ÓÈ≈! ÍÃÌ» ˘

ÌπÒ≈ ’∂ « øÁ◊∆ ◊π ≈∂∫◊≈ Âª ““‘∆∂ ‹À√≈ÓÈ∞º÷≈ ‹ÈÓ”” ’¿∞‚∆¡ª Á∂ Ì≈¡ πÒ

‹≈¬∂◊≈, Â∂∂ ’∆Â∂ √≈∂ ’øÓ ÂÀ Áπº÷ ‘∆

Á∂‰◊∂∏Ïº⁄∂ Í≈Ò∂∫◊≈ ÍÃÌ» ˘ ÌπÒ≈ ’∂, ÓØ‘

«Ú⁄ Î√ ‹≈¬∂∫◊≈; ÈΩ’∆ ’∂∫◊≈ ÍÃÌ» ÌπÒ≈

’∂, ¿∞‘ Ïø«Á¡ª Á∆ ◊πÒ≈Ó∆ ‘Ø «ÈÏÛ∂◊∆;

«Ï˜È√ ’∂∫◊≈ ÍÃÌ» ˘ ÌπÒ≈ ’∂, Ò≈Ò⁄,

¡º‹ √«Â√ø◊ «Ú⁄ «¬‘ ÙÏÁ Í«Û∑¡≈

«◊¡≈, ““ÿ Ó≥Á ‘‡È≈Ò∂ √Ø‘∂ «‹√π «Ú«⁄È≈Óπ «ÈÚ≈√∆ ≈Ó®”” (783) «‹√ Á∆¡ª

¡÷∆Ò∆¡ª Â∞’ª ‘È, ““√øÂ √‹È √π«÷Ó≈‰«‘ Ò∆¡≈ Á»÷ ÁÁ ÌÃÓ È≈√∆® √Ï«Á√Ú≈∂ √«Â◊π« Í»À È≈È’ √Á Ï«Ò ‹≈√∆®””(783) Âª ÙÏÁ-Ú∆⁄≈ Á≈ (topic)«È’Ò ’∂ ¡≈«¬¡≈∏√≈∆ ÁπÈ∆¡≈ «’¿∞∫

Áπ÷∆ ‘À Â∂ √º‹‰ √øÂ ‹È «¬√ √ÛÁ∂ ÏÒÁ∂

√ø√≈ «Ú⁄ «’Ú∂∫ √π÷-Ò∆¡ª Ó≈‰ ÒÀ∫Á∂

‘È?

Í«‘Ò∆ ◊ºÒ : ◊π» √≈«‘Ï ¡≈÷Á∂ ‘È∏

““È≈È’ Áπ÷∆¡≈ √Ìπ √ø√≈π®”” (954);

““«⁄øÂÂ ‘∆ Á∆√À √Ìπ ’Ø«¬®”” (932); ““«‹√πÓ≈È∞÷ Í«‘ ’¿∞ Ï∂ÈÂ∆ √Ø ¡ÍÈÀ Áπ«÷Ì«¡≈®”” (497); ““‹Ø ‹Ø Á∆√À √Ø √Ø Ø◊∆®””(1140)∏’∂ÚÒ ◊∆Ï ‘∆ Áπ÷∆ È‘ƒ,

«ÈËÈ Â∂ ¡È≈Ê ‘∆ Áπ÷∆ È‘ƒ, ¿∞‘ Ú∆ Áπ÷∆

‘È «‹È∑ª ’ØÒ ÁπÈ∆¡≈Ú∆ √Ì ’∞fi ‘À,

““√◊Ò «√Ã√«‡ ’Ø ≈‹≈ Áπ÷∆¡≈®”” (264);

““Ú‚∂ Ú‚∂ ‹Ø Á∆√«‘ ÒØ◊® «ÂÈ ’¿∞ «Ï¡≈ÍÀ«⁄øÂ≈ Ø◊®”” (188)∏Áπº÷ Á≈ ’≈‰? ÍÃÌ»

˘ ÌπÒ≈ ’∂ ‹∆ÚÈ ◊π ≈È≈∏““‘« ’∂ È≈Ó«ÏÈ≈ Áπ÷π Í≈ÚÀ®”” (830); ““’Ø«‡ «ÏÿÈ «Â√πÒ≈◊Â∂ «‹√ ÈØ «Ú√À È≈¿∞®”” (522); ““‘««ÏÈ∞ ‹∆¿∞ ‹«Ò Ï«Ò ‹≈¿∞®”” (14)

Á»‹∆ ◊ºÒ : ÍÃÌ» ˘ ÌπÒ≈‰ È≈Ò «’¿∞∫

‹∆Ú Áπº÷ È≈Ò Ì ‹ªÁ≈ ‘À? ≈‹∂ ˘ Âª

⁄∆˜ª Á∆, ËÈ-√øÍÁ≈ Á∆, ‘Ø «‹ÂÈ∂ Ú∆

ÌØ◊ ‘Ø √’Á∂ ‘È, ¿∞È∑ª Á∆ ’Ø¬∆ ’Ó∆ È‘ƒ,

«Î ¿∞‘ «’¿∞∫ Áπ÷∆ ‘À? ◊π» √≈«‘Ï ¡≈÷Á∂

‘È, √π÷-Áπ÷ Âª ÓÈ Á∆ ¡Ú√Ê≈ ‘À, ÓÈ

Á∆ √Ø⁄ ‘À∏’Ø¬∆ ‡πº‡∆ fiΩ∫ÍÛ∆ «Ú⁄ «‘ ’∂

Ú∆ (√≈∆ ÁπÈ∆¡ª Á∂ ≈‹∂ ÂØ∫ ÚºË √π÷∆ ‘Ø

√’Á≈ ‘À ‹∂ ¿∞√ Á≈ ÓÈ ÍÃÌ»-È≈Ó È≈Ò

˙ÂÍÃØÂ ‘ÀÕ È≈Ó ÂØ∫ Ï À ÓÈ Ó≈«¬¡≈ Á∂

ÒÍ∂‡∂ «Ú⁄ ¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ¡Â∂ Ó≈«¬¡≈ ¡º◊

‘À∏‹Ø ÂÈ ˘ È‘ƒ ÓÈ ˘ √≈ÛÁ∆ ‘À,

¡«◊¡≈ÈÂ≈ Úº√ ‹∆Ú ˘ ÍÂ≈ ‘∆ È‘ƒ

⁄ÒÁ≈ «’ ¿∞‘ «’¿∞∫ √Û «‘≈ ‘À; Ó≈«¬¡≈

Áπº÷ ‘À∏‹Ø ÂÈ È‘ƒ ÓÈ Áπ÷∆ ’ Á∂∫Á∆

‘À, Í Ó≈«¬¡≈ Á∆ ÈƒÁ «Ú⁄ √πºÂ∂ ‹∆Ú ˘

ÍÂ≈ ‘∆ È‘ƒ Ò◊Á≈ «’ Áπº÷ Á≈ ’≈‰ ’∆

Ó∂Ù «√øÿ ‹ÓÙ∂ÁÍπ*

*C-131, Sonari West Jamshedpur-831011 (Jharkhand) Ph. : 09631821636


‘∂≈Î∂∆, ·º◊∆-Ï∂¬∆Ó≈È∆ «Ú⁄ Î√ ‹≈¬∂∫◊≈,

ÓÈ ÓÀÒ≈ ‘Ø ‹≈¬∂◊≈; Ó’≈È (’Ø·∆) Ï‰≈¬∂∫◊≈

ÍÃÌ» ˘ ÌπÒ≈ ’∂, ¿∞‘ Ì»Âª (Í≥‹ª ⁄Øª) Á≈

‚∂≈, ¿∞‹«Û¡≈ È◊ Ï‰∂◊≈; ÷∂Â∆ ’∂∫◊≈

ÍÃÌ» ˘ ÌπÒ≈ ’∂, ¿∞√ ”⁄Ø∫ √π÷ √«‘‹ ¡ÈßÁ-

√Ï-√øÂØ÷ È‘ƒ ¿∞Í‹∂◊≈∏¡ÀÊ∂ Ú∆ Áπ÷∆

‘∂∫◊≈ Â∂ Ó ’∂ ÿØ È’ª Á≈ Ì≈◊∆

Ï‰∂∫◊≈, ‹øÓ‰-ÓÈ Á∂ ◊∂Û «Ú⁄ Í«¬¡≈

‘∂∫◊≈, ÏÛ≈ ¶Ó≈ ⁄º’ ÍÀ ‹≈¬∂◊≈Õ Â± Ø

Í≈· ’ ’∂, Í≈· √π‰ ’∂ Ú∆ ‹∆ÚÈ ÍÃÌ» Á∂

Ò∂÷∂ È‘ƒ Ò≈ «‘≈ (ÍÃÌ» Á∆ ÷∂‚ √Ófi È‘ƒ

«‘≈), Í ÓΩÂ Âª ÍÃÌ» ÚÒØ∫ «ÓºÊ∂ √Ó∂∫ ”Â∂

(«’√∂ Ú∂Ò∂ Ú∆) ¡≈ ‹≈¬∂◊∆, «Î ’∆ ’∂∫◊≈,

«’ºÊ∂ Ìº‹ ’∂ ‹≈¬∂∫◊≈? ÓÈ ˘ ÍÃÌ» Á∆ Ì◊Â∆

(ÍÃÌ» Á∂ ◊π‰ª È≈Ò ‹ØÛ, ¿∞È∑ª È≈Ò «Í¡≈

Í≈) «Ú⁄ Ò≈, ¡≈Í‰∆ √Ø⁄, ¡≈Í‰∆ ¡≈’Û,

¡≈Í‰∆ ‘¿∞ÓÀ Ú≈Ò∆ ÏπºË∆, «Â¡≈◊ Á∂,

¡«◊¡≈ÈÂ≈ «Ú⁄ ¡≈Í‰∂ ÍÀ ”Â∂ ‘∆ ’∞‘≈Û∆

Ó≈Á≈ ‘∂∫◊≈; «¬‘ ‘À Â∆’≈ ◊πÓ«Â Á≈,

‹∂ ¡ÍÈ≈ ÒÚ∂∫◊≈ Âª ÁπÈ∆¡ª ”Â∂ ¡≈¿∞‰≈

√ÎÒ ‘Ø ‹≈¬∂◊≈Õ

Á»‹∂ ÙÏÁ «Ú⁄ ◊π» √≈«‘Ï È∂ «’‘≈, Â±ø

«¬È√≈È ‘À∫, Â∂≈ ’øÓ ‘∆ ÍÃÌ» Á≈ «√ÓÈ-

ÏøÁ◊∆ ’È≈ ‘À, √≈∂ ÁπÈ∆¡≈Ú∆ ’øÓ

’«Á¡ª, « øÓ∂Ú≈∆ «ÈÌ≈¿∞∫«Á¡ª∏Ïº⁄∂

Í≈Ò‰∂ ‘È∏ÓØ‘ ”⁄Ø∫ «È’Ò ’∂, ÈΩ’∆ ’È∆

‘À Í»∆ «Ó‘ÈÂ, Ò◊È Â∂ ¬∆Ó≈ÈÁ≈∆ È≈Ò,

«Ï˜È√ ’È≈ ‘À Ò≈Ò⁄-‘∂≈Î∂∆-

Ï∂¬∆Ó≈È∆∏·º◊∆ ÂØ∫ Ï⁄ ’∂; ÷∂Â∆ ’È∆ ‘À

Í È≈Ò ‘∆ ÓÈ ¡≥Á È≈Ó Á≈ Ï∆‹ Ú∆ ÏØ‰≈

‘À, ““’Ï∆ ¡À√≈ Ï∆‹π ÏØ«¬ Ï≈‘ Ó≈√ Î¶Â®√∆ÂÒ ¤≈«¬¡≈ ◊«‘ ÎÒ Í≥÷∆ ’∂Ò ’øÂ®””(1376)∏Ó’≈È Ï‰≈¿∞‰≈ ‘À Í È≈Ò ‘∆

ÓÈ ¡≥Á ““È≈Ó Á≈ Ó’≈È”” Ú∆ Ï‰∂∏““√»÷√‘‹ ¡≈ÈßÁ ÌÚÈ® √≈Ë√ø«◊ ÏÀ«√ ◊π‰◊≈Ú«‘ Â‘ Ø◊ √Ø◊ È‘∆ ‹ÈÓ ÓÈ®””

(888)∏√π ◊π» √≈«‘Ï ¡≈÷Á∂ ‘È, ““≈Óπ«√Ó« ≈Óπ «√Ó« «¬‘À Â∂À ’≈«‹ ‘À®Ó≈«¬¡≈ ’Ø √ø◊π «Â¡≈◊π....È≈È’π ‹Èπ ’‘ÂπÏ≈Â «ÏÈ«√ ‹À‘À Â∂Ø ◊≈Âπ® «¤È∞ «¤È∞ ’«◊«¬˙ ’≈´ ÂÀ√∂ ‹≈Â∞ ¡≈‹π ‘À® (1352) ¡À

ÓÈ≈! Â±ø «¬È√≈È ‘À∫ Â∂≈ ’øÓ ‘∆ ÍÃÌ» ˘

‹≈È‰≈, Í¤≈È‰≈ Â∂ «ÓÒ‰≈ ‘À, √π Ó≈«¬¡≈

Á≈ √ø◊ ¤º‚ ’∂ ÍÃÌ» Á∆ √∂Ú≈ Òº◊, ÍÃÌ» Á∆

Ù‰ ‹≈Õ (ÓÈ ”⁄Ø∫ ¡Ú◊π‰ª ˘ «Â¡≈◊‰≈

Â∂ ◊π‰ª È≈Ò ÌÈ≈Õ ◊π» Á∆ √ø◊Â ≈‘ƒ

ÍÃÌ» Á≈ «ÈÂ ◊π‰◊≈È ’ ’ ’∂), «¬‘ ÍÃÌ»

Á∆ √º⁄∆ √∂Ú≈ ‘À, ““√∂Ú ’∆Â∆ √øÂØ÷∆∫¬∆ «‹È©∆√⁄Ø √⁄π «Ë¡≈«¬¡≈®....Ú«‚¡≈¬∆ Ú‚≈Í≈«¬¡≈®”” (466) √øÂØ÷∆ ÓÈ ‘∆ √º⁄ ˘

¡ÍÈ≈ √’Á≈ ‘À, «¬‘∆ √º⁄∆ («ÈÙ’≈Ó) √∂Ú≈

‘À, √øÂØ÷∆ ÓÈ Ïπ«¡≈¬∆¡ª ÂØ∫ Ï«⁄¡≈

«‘øÁ≈ ‘À, ÙπºÌ ’Ó ’Á≈ ‘À, ËÓ

’Ó≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ √øÂØ÷∆ ÓÈ ÁπÈ∆¡≈ Á∂ ÏøËÈ

ÂØÛ Á∂∫Á≈ ‘À, ¿∞√ Á≈ ÷≈È-Í≈È Ò≈Ò⁄ Úº√

È‘ƒ, ÒØÛ ¡È∞√≈ ‘πøÁ≈ ‘À (¿∞‘ ¡ÒÍ

¡‘≈∆ ‘πøÁ≈ ‘À)Õ ¡À√∂ ‹∆Ú ”Â∂ ÍÃÌ» Á∆ ‘Ø-

‘Ø «’Í≈ ‘πøÁ∆ ‘À Â∂ ¿∞‘ ◊πÓ«Â Ó≈◊ ”Â∂

¡º◊∂-¡º◊∂ ÚËÁ≈ ‹ªÁ≈ ‘À; «¬√ Â∑ª ÍÃÌ» Á∆

Ú«‚¡≈¬∆ (◊π‰ª) È≈Ò ‹πÛ ’∂ (¿∞È∑ª ˘

Ë≈È ’’∂) √øÂØ÷∆ ÓÈ Á≈ ÍÃÌ» È≈Ò «ÓÒ≈Í

‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À∏«’¿∞∫«’ ‹◊Â Á∂ √π÷ (Ó≈«¬¡≈

Á∂ √π÷) fi»·∂ ‘È, ¿∞È∑ª È≈Ò « øÁ◊∆ ˘

√‹≈‰≈ fi»·∆ √‹≈Ú‡ ‘À ‹Ø ÓÈ ÙªÂ∆ È‘ƒ

Á∂∫Á∆Õ Áπ«È¡≈Ú∆ ËÈ √πÍÈ∂ Á∆ «È¡≈¬ƒ ‘À,

¿∞√ ”Â∂ Ó≈‰ ’È≈ fi»·≈ Ó≈‰ ‘ÀÕ Ì≈Ú∂∫ ’Ø¬∆

√≈∆ ËÂ∆ Á≈ ≈‹≈ ‘À, È≈Ó Á∂ Ï À ¿∞√

Á≈ ≈‹ ’∂ÚÒ ∂Â Á∆ Á∆Ú≈ ‘À, ‹Ø «’√∂

‘≈Ò «Ú⁄ ÌØ√∂Ó≥Á È‘ƒ ’‘∆ ‹≈ √’Á∆Õ

¡≥Â «Ú⁄, ◊π» √≈«‘Ï ¡≈÷Á∂ ‘È, ¡À ‹∆Ú!

Â∂∆ ’‘≈‰∆ Á≈ ¡≥Â È∂Û∂ ¡≈ «‘≈ ‘À, «‹Ú∂∫

’ºÒ∑ Á≈ «ÁÈ «¬’-«¬’ ÍÒ ’’∂ ıÂÓ ‘Ø

«◊¡≈, «ÂÚ∂∫ ‘∆ ¡º‹ Á≈ «ÁÈ Ú∆ Ï∆Â

‹≈¬∂◊≈, √π ‘ØÙ «Ú⁄ ¡≈ Â∂ ÍÃÌ» Á≈ È≈Ó ‹Í

ÒÀ∏‹Ø Â∂∆ « øÁ◊∆ Á≈ Ó’√Á ‘ÀÕ

«¬√ Â∑ª √«Â√ø◊ ≈‘ƒ, ◊π» ‹∆Ú ˘

ÍÃÌ»-È≈Ó Á∆ Ú«‚¡≈¬∆ «Ú⁄≈ Áπ¡≈≈ ÓÈ

˘ ÷Ø‹‰ Á∆ ÍÃ∂‰≈ Á∂∫Á∂ ‘È∏¡À ÓÈ≈! ¡≥Á

‹≈, Â∂∂ ¡≥Á È≈Ó Á≈ Ï˜≈ ‘À «‹√ «Ú⁄

È≈Ó Á≈ √ΩÁ≈ «ÓÒ «‘≈ ‘À, ’Ø¬∆ ‘º‡∆ √º⁄

Á∆ ‘À, ’Ø¬∆ √øÂØ÷ Á∆, ’Ø¬∆ √Ï Á∆, ’Ø¬∆

Á«¬¡≈ Á∆, ’Ø¬∆ ËÓ Á∆....Õ ÍÃÌ» Á∂ «Í¡≈∂

√øÂ ‹È ÓÈ ¡≥Á È≈Ó Á≈ ÚÍ≈ ’Á∂ ‘È

Â∂ ‹Óª Á∆ Î≈‘∆ ’º‡ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ∏¡Ê≈Â,

ÓÈ ¡≥Á ¡¿∞◊π‰ª Á∆ ÓÀÒ Á∂÷Á∂ Â∂ ¿∞√

Á≈ «Â¡≈◊ ’’∂, ÍÃÌ» Ú◊∂ ÁÀÚ∆ ◊π‰ Ì

ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ ¿∞È∑ª Á∆¡ª ÓÈ Á∆¡ª √≈∆¡ª

«¬º¤≈Úª Í»∆¡ª ‘Ø ‹ªÁ∆¡ª ‘È ‹ÁØ∫ ¿∞‘

È≈Ó-ËÈ È≈Ò Ó≈Ò≈Ó≈Ò ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√

Â∑ª ‹Ø ‹∆Ú ÍÃÌ» ÂØ∫ «Ú¤Û ’∂ Áπº÷ª È≈Ò

Ì ◊«¬¡≈ √∆, ¿∞‘ √«Â√ø◊ Â∂ ◊π-«’Í≈

Áπ¡≈≈ ÓÈ Á∆ ÷Ø‹ ’-’ ’∂ Áπº÷ª-’Ò∂Ùª

”⁄Ø∫ ’∂ÚÒ «È’Ò ‘∆ È‘ƒ «◊¡≈, √◊Ø∫ È≈Ò

‘∆ ¿∞‘ (√øÂ-√º‹‰-Ì◊Â-◊πÓπ÷) Ï‰

«◊¡≈Õ ‘π‰ ÓΩ‹ª ’È Òº◊ «◊¡≈ ‘À, «ÈÂ

¡ÈßÁ Ó≈‰ «‘≈ ‘ÀÕ ¿∞√ Á∂ √≈∂ Áπº÷-ÁÁ,

’Ò∂Ù, ÌÓ, ÌπÒ∂÷∂, ’Ù‡ ıÂÓ ‘Ø ◊¬∂ ‘ÈÕ

«¬‘ Í»∆ Â∑ª ◊π» «’Í≈ √Á’≈ √øÌÚ ‘Ø

Í≈«¬¡≈ ‘ÀÕ √Ø ‘π‰ ¿∞‘ ¡À√∂ ◊π» ÂØ∫ Ú≈-

Ú≈ √Á’∂ ‹≈‰≈ ⁄≈‘πøÁ≈ ‘À, «‹√Á∂ ÙÏÁ

(È≈Ó, ¿∞ÍÁ∂Ù, Ï≈‰∆, «√º«÷¡≈) È∂ ‹∆ÚÈ

√Ú≈ «ÁºÂ≈, √πË≈ «ÁºÂ≈, «Ùø◊≈ «ÁºÂ≈ ÍÃÌ»

Á∂ ◊π‰ª È≈ÒÕ «¬√ Ò¬∆, Ùπ’≈È∂ Ú‹Ø∫ «¬‘

Íπ’≈ ¿∞· ‘∆ ‘À∏

‹≈ «ÁÈ Ì∂‡∂ √≈Ë ÓØ«‘¿∞¡≈ «ÁÈ Ï«Ò‘≈∆®ÂÈ∞ ÓÈ∞ ¡ÍÈØ ‹∆¡≈«Î« «Î« ‘¿∞ Ú≈∆® (810)

Í≈·’ «Ë¡≈È Á∂‰¡√∆∫ ‘ Ó‘∆È∂ Á∆ BH Â≈∆÷ ‘ Í≈·’ «√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆ ÓÀ◊˜∆È Ì∂‹ «ÁøÁ∂ ‘ªÕ ‹∂’ AE Â∆’ Âº’ ¡≈Í ‹∆ “«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆”

ÓÀ ˜∆È È‘∆∫ «ÓÒÁ≈, Âª ““«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆””, A@EA/AD, ∆Ò‚ ◊ø‹, «Ë¡≈‰≈-ADA@GD Á∂ ÍÂ∂ ¿∞µÍ «⁄º·∆ ≈‘∆∫ ¡≈Í ‹∆ ¡≈Í‰≈

Í»≈ ÍÂ≈ ¡Â∂ «‹√ Ó‘∆È∂ Á≈ Í⁄≈ ¡≈Í ‹∆ ˘ È‘∆∫ «Ó«Ò¡≈, «Ò÷ ’∂, «Ù’≈«¬Â ’ √’Á∂ ‘ØÕ ¡≈Í ‹∆ Á≈ ÍºÂ Íπº‹Á∂ √≈ ÁπÏ≈≈

Í⁄≈ Ì∂‹ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ÍºÂ «Ú⁄ ÍÂ∂ Á∂ È≈Ò-È≈Ò «⁄º‡ Èß: ‹Ø ÓÀ◊˜∆È Á∂ ÍÒ≈√«‡’ Á∂ «ÒÎ≈ ∂ ¿∞µÍ, ÍÂ∂ ÂØ∫ Í«‘Òª, «Ò«÷¡≈

‘πøÁ≈ ‘À («‹Ú∂∫ «’ PBB-GEGHI ¡≈«Á) «Ò÷‰≈ È≈ ÌπºÒØ ‹∆Õ

¡≈Í ‹∆ IIADD-BAHAE ÓØÏ≈¬∆Ò Èß: ”Â∂ ¡≈Í‰≈ Í»≈ ÍÂ≈ ¡Â∂ ÓÀ◊˜∆È È≈ Í‘πø⁄‰ Á≈ Ó‘∆È≈ ¡Â∂ «⁄º‡ Èß: «Ò÷ ’∂ SMS ≈‘∆∫

Ú∆ ¡≈Í‰∆ «Ù’≈«¬Â Á‹ ’Ú≈ √’Á∂ ‘ØÕ «¬‘ √Ì ÂØ∫ √Ω÷≈ Â∆’≈ ‘ÀÕ ∏⁄∂¡ÓÀÈ

«√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆ ˘ ¡≈Í‰∂ ÿ Á≈ «Ùø◊≈ Ï‰≈˙!


√≈‚∂ √∆ «Ú⁄ ÌØ‹È ˘ ‘˜Ó ’È

Ò¬∆ «‹‘Û∂ √, ÍÃØ‡∆È, ’≈ÏØ‘≈¬∆‚z∂‡

¡≈«Á «ÓÒ ’∂ Êπº’ (Ò≈) Ï‰≈¿∞∫Á∂ ‘È ¿∞√

Á∂ È≈Ò √≈‚∂ √∆ Á∆ ‘≈˜Ó∂ Á∆ ÍÃ‰≈Ò∆

·∆’ «‘øÁ∆ ‘À Í ‹∂ «’√∂ ’≈È Ò≈ ·∆’

È‘ƒ Ï‰Á∆ Âª Í∂‡ ÷≈Ï ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

‘≈˜Ó∂ Á∂ Ø◊Ìπº÷ È≈ Òº◊‰≈ : Í≈⁄È ÍÃ‰≈Ò∆ Á∂ Ø◊ª

Á≈ Óπº÷ Òº¤‰ ‘À : Ìπº÷ È≈ Òº◊‰≈Õ «¬‘

Â’Ò∆¯ Í∂‡, «‹◊ Â∂ ¡ªÁª Á∂ ÷≈Ï ‘Ø‰

È≈Ò ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ «Ú⁄ Ó∆˜ ˘ √≈≈ «ÁÈ

Ìπº÷ È‘ƒ Ò◊Á∆Õ

÷≈‰≈ ‘˜Ó È≈ ‘Ø‰≈ : «¬√ «Ú⁄ ÷≈‰≈

·∆’ „ø◊ È≈Ò ‘˜Ó È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ «¬√ ˘

¡Í⁄ Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Í∂‡ «Ú⁄ ◊À√

Ì≈∆ÍÈ Ó«‘√»√ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ÷≈‰ Á∆ «¬º¤≈ È‘ƒ

‘πøÁ∆Õ Í∂‡ ÁÁ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ ’Á∆ ’Ï˜ ‘Ø ‹ªÁ∆

‘À ‹ª Ú≈-Ú≈ Á√Â Òº◊ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «‹◊

‹ª «ÍºÂ∂ Á∆ ÷≈Ï∆ Á∂ ’≈È Ú∆ ‘≈˜Ó∂ Á∆

ÓπÙ’Ò ¡≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ «˜¡≈Á≈ ÁÚ≈¬∆¡ª

÷≈‰ È≈Ò Ú∆ ÁÚ≈¬∆ Á≈ ¡√ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ

‚≈«¬∆¡≈ (Diarrhoea) : Ú≈-Ú≈

¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ÍÂÒ∂ Á√Â ˘ ‚≈«¬∆¡≈

«’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ø◊ «Ú⁄ «ÁÈ «Ú⁄ Í≥‹

ÂØ∫ Á√ Ú≈ Á√Â Ò¬∆ ‹≈‰≈ ÍÀ∫Á≈ ‘ÀÕ «¬√

È≈Ò √∆ «Ú⁄ ‚∆‘≈¬∆‚∂ÙÈ (Í≈‰∆ Á∆

ÿ≈‡) ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Á√Â Á∂ È≈Ò ÷»È ‹ª

¿∞Ò‡∆ Ú∆ ¡≈ √’Á∆ ‘ÀÕ ÏÒº‚ ÍÃÀÙ ÿº‡ ‘Ø

‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ’Ó Ø∆ Â∂ Ê’≈Ú‡ Ó«‘√»√ ‘πøÁ∆

‘ÀÕ «¬‘ Â’Ò∆¯ ◊øÁ◊∆ «Ú⁄ «‘‰ È≈Ò

Ú∆ ‘Ø √’Á∆ ‘ÀÕ

Ó≥»‘ «Ú⁄ ¤≈Ò∂ : ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ Ó≥»‘ Á∂

¡≥Á ‹∆Ì ‹ª ÏπÒ∑ª Á∂ ¡≥Á ¤≈Ò∂ ‘Ø ‹ªÁ∂

‘ÈÕ «¬‘ Ó≥»‘ Á∆ √Î≈¬∆ Á∆ ’Ó∆ ’≈È ¡Â∂

√∆ «Ú⁄ «Ú‡≈«ÓÈ (Ï∆ ’øÍÒÀ’√) Á∆

’Ó∆, È≈¬∆√∆È, ‘≈¬∆’ØÎÒØ«ÏÈ,

√≈«¬ÈØ’ØÏÒ≈«ÓÈ Á∆ ÿ≈‡ ’≈È ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ

¤≈Â∆ «Ú⁄ ‹Ò‰ (‘≈¬∆Í¡À«√«‚‡∆) :‹∂’ √∆ «Ú⁄ ÌØ‹È ˘ ‘˜Ó ’È Ò¬∆

¡À√. √∆. ¡ÀÒ. ¡À«√‚ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ «Ú⁄

Í∂‡ «Ú⁄ Ï‰È Òº◊ ÍÚ∂ «¬√ È≈Ò ¤≈Â∆

Á∂ «Ú⁄’≈ ‹Ò‰ Â∂ ÁÁ Ó«‘√»√ ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ

Í∂‡ «Ú⁄ ‘Ò’≈ ‘Ò’≈ ÁÁ, Ì≈∆ÍÈ Â∂

÷º‡∆¡ª ‚’≈ª ¡≈¿∞∫Á∆¡ª ‘ÈÕ ÌØ‹È «Ú⁄

¡⁄≈, ◊Ó ‹ª ÂÒ∆¡ª ⁄∆˜ª È≈Ò «¬‘

Â’Ò∆¯ ÚËÁ∆ ‘ÀÕ

’≈‰ : ¡‹Ø’∂ √Ó∂∫ «Ú⁄ √≈∂ «Ú¡’Â∆

‹ÒÁ∆ «Ú⁄ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ÷≈‰≈ Ú∆ ‹ÒÁ∆-

‹ÒÁ∆, «ÏÈª ‹ª ÿº‡ ⁄Ï≈¬∂ ¡≥Á

¶ÿ≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ

‘≈˜Ó∂ ”Â∂ Ó≈Û≈ ÍÃÌ≈Ú Í≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ‘Ø’≈‰ : ˜»Â ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ÌØ‹È ’È≈Õ

Â±Û Â±Û ’∂ Í∂‡ ÌÈ≈, «ÏÈª Ú’Â Á∂ ÌØ‹È

’È≈, «ÏÈª Ìπº÷ Á∂ ÌØ‹È ’È≈, Ìπº÷ Òº◊‰

”Â∂ Ú∆ Ìπº÷∂ «‘‰≈, ’¬∆ Â∑ª Á∂ ÌØ‹È «¬’Ø

Ú≈ ÷≈‰≈, ∂‘Û∆¡ª ÂØ∫ ◊ØÒ ◊ºÍ∂, «‡º’∆¡ª,

√ÓØ√∂, ’⁄Ω∆¡ª ÷≈‰ Á∆ ¡≈ÁÂ Í≈Ò‰≈,

ÌØ‹È ’È ÂØ∫ Ï≈¡Á Ú∆ ’∞fi È≈ ’∞fi ÷ªÁ∂

«‘‰≈, Ó≈√, Ï∆Û∆, «√◊‡ Â∂ ‘Ø ÈÙ∆Ò∂

ÍÁ≈Êª Á≈ √∂ÚÈ ’È≈, «˜¡≈Á≈ «Ó⁄

Ó√≈Ò∂, «¬ÓÒ∆ Á≈ √∂ÚÈ ’È≈, Â∂

ÁÚ≈¬∆¡ª ‹ª ‘ Ú∂Ò∂ ’Ø¬∆ È≈ ’Ø¬∆ ÁÚ≈¬∆

÷ªÁ∂ «‘‰≈Õ ‹∂ ’Ø¬∆ ÁÚ≈¬∆ È≈ ÒºÌ∂ Âª

⁄±È Á≈ Îº’≈ Ó≈È≈, Î≈√‡ Î»‚, ‹ø’ Î»‚

Á≈ √∂ÚÈ ’È≈, ¡ÙπºË Í≈‰∆ Í∆‰≈,

«Ó·≈¬∆¡ª Á≈ «˜¡≈Á≈ √∂ÚÈ ’È≈, È‘πø

¤Ø‡∂ Â∂ √≈Î È≈ º÷‰≈, ‘ºÊª Á∆ √¯≈¬∆ È≈

º÷‰≈ ¡≈«ÁÕ

«ÏÓ≈∆¡ª Á∆ ‹Û∑ ‘À : ‘≈˜Ó∂ Á≈, Í≈⁄‰

ÍÃ‰≈Ò∆ Á≈ ÷≈Ï ‘Ø‰≈Õ ‹∂’ «¬È√≈È Á≈

‘≈˜Ó≈ ÷≈Ï ‘À Âª √∆ Á∂ Á»√∂ ¡≥◊ Ú∆

ÍÃÌ≈«ÚÂ ‘Ø‰ Ò◊Á∂ ‘ÈÕ ‘≈˜Ó∂ «Ú⁄ ÷≈Ï∆

‘Ø‰ È≈Ò ‘∆ Í∂‡ «Ú⁄ ◊À√, «√ ÁÁ, ⁄º’

¡≈¿∞‰≈ ‘ Ú∂Ò∂ Í∂‡ ÚºÒ «Ë¡≈È «‘‰≈

¡≈«Á Òº¤‰ «Á√Á∂ ‘ÈÕ

¿∞Í≈¡ : ÌØ‹È «Ú⁄ ÷º‡∆¡ª ⁄∆˜ª, ◊Ó

Ó√≈Ò∂, Ò≈Ò «Ó⁄, «¬ÓÒ∆ Á∆ ÚÂØ∫ È≈

’ØÕ «˜¡≈Á≈ ◊Ó ‹ª ·ß„∂ ÍÁ≈Ê (Í∂‡ Â∂

ÁøÁª ˘ Ú∆ È∞’√≈È Í‘πø⁄≈¿∞∫Á∂ ‘È), ÓÀÁ∂

ÂØ∫ Ï‰∂ ÍÁ≈Ê, Î≈√‡ Î»‚, ÈÙ∆Ò∂ ÍÁ≈Êª

Á≈ √∂ÚÈ È≈ ’ØÕ ËÈ∆¡≈, √Ω∫Î, ‹ÚÀ‰,

ÍπÁ∆È≈ ¡Í⁄ ÂØ∫ ‘Ø¬∂ Í∂‡ ÁÁ «Ú⁄ ≈‘Â

«ÁÒ≈¿∞‰ «Ú⁄ ’≈¯∆ ÓÁÁ◊≈ ‘ÈÕ ÌØ‹È

’Á∂ √Ó∂∫ ¥ØË ‹ª «⁄øÂ≈ È≈ ’ØÕ Ø ≈È≈ ÙπºË

Í≈‰∆ ’≈Î∆ Ó≈Â≈ «Ú⁄ Í∆˙Õ «⁄’È≈¬∆

Ú≈Ò∂ ÍÁ≈Êª Á≈ √∂ÚÈ ÿº‡ ÂØ∫ ÿº‡ ’ØÕ

⁄ø◊∆ «√‘Â Â∂ Í≈⁄È √øÏøË∆ ◊ÛÏÛ∆¡ª ÂØ∫

Ï⁄‰ Ò¬∆ ≈¬∆Ï Ú≈Ò∂ ÍÁ≈Êª Á≈ √∂ÚÈ

’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ

¯≈¬∆Ï : ¯≈¬∆Ï ’≈ÏØ‘≈¬∆‚Ã∂‡ Á∆

«¬’ ¡À√∆ «’√Ó ‘À ‹Ø «’ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂

ÍΩ«Á¡ª Á∆¡ª ÍºÂ∆¡ª, Â‰∂ Â∂ ‹Û∑ª «Ú⁄

Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Á∂ «¬Ò≈Ú≈ ⁄Ø’,

√≈ÏÂ ¡È≈‹ª Â∂ Ï∆∫√ ÍÃ‹≈Â∆ Á∆¡ª

√Ï˜∆¡ª «Ú⁄ Ú∆ ¯≈¬∆Ï ÓΩ‹»Á ‘πøÁ≈ ‘ÀÕ

¯≈¬∆Ï ÁØ Â∑ª Á∂ ‘πøÁ∂ ‘È, ‹Ø √∆ Ò¬∆

¡Òº◊-¡Òº◊ Â∑ª È≈Ò ’øÓ ’Á∂ ‘ÈÕ

Í«‘Ò∂ Â∑ª Á∂ È≈ ÿπÒ‰Ù∆Ò ≈¬∆Ï ⁄Ø’,

Ó≥π◊ÎÒ∆, √πº’∂ Ó∂Ú∂ Â∂ ‘∆¡ª √Ï˜∆¡ª «Ú⁄

‘πøÁ∂ ‘ÈÕ «¬‘Èª Á∆ ÏÈ≈Ú‡ ÓØ‡∆ Â∂ ÷πÁ∆

‘πøÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ «¬‘ Í≈‰∆ «Ú⁄ È‘ƒ

ÿπÒÁ∂ Â∂ Í≈⁄‰ «’«¡≈ Á∂ ¡≥Â Âº’ √≈ÏÂ

«‘øÁ∂ ‘ÈÕ «¬‘ ’Ï˜ Á» ’È «Ú⁄

√‘≈«¬’ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ÿπÒ‰Ù∆Ò Î≈¬∆Ï Óπº÷

ÂΩ ”Â∂ Ï∆∫√ (Beans), √∂Ï, ÍÍ∆Â≈, ’∂Ò≈,

˙‡, √øÂ≈, ¡Ó»Á Ú◊∂ ◊πºÁ∂Á≈ Â∂

∂Ù∂Á≈ ÎÒª «Ú⁄ «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ ÿπÒ‰Ù∆Ò

¯≈¬∆Ï Á≈ √∂ÚÈ ¡«‘√Â≈-¡«‘√Â≈ √∆

Á∂ ¡ÀÒ.‚∆.¡ÀÒ. (ÒØ¡ ‚À∫«√‡∆ «ÒÍØÍÃØ‡∆È)

Ô≈È∆ È∞’√≈ÈÁ∂‘ ’ØÒÀ√‡z≈Ò ˘ Ú∆ ’ø‡ØÒ

’Á≈ ‘ÀÕ

¯≈¬∆Ï «Ú⁄ ’ÀÒ∆ ÿº‡ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ

Î≈¬∆Ï ÌÍ» ⁄∆˜ª Ï‘πÂ Í⁄‰ÔØ◊

‘πøÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬√∂ Ò¬∆ ’¬∆ ÁÒ∆¡≈, √≈ÏÂ

¡È≈‹ ÒØÏ∆¡≈, Ï∆∫√ ¡≈«Á Á≈ «ÈÔÓÂ »Í

«Ú⁄ √∂ÚÈ ’Á∂ ‘ÈÕ

«¬Ò≈‹ È≈ÒØ∫ Í‘∂ «Ï‘Â ‘ÀÕ ‘≈˜Ó∂

Á∂ ¿∞µÍ «Ò÷∂ ’∞fi Ø◊ ¡Â∂ ’≈‰ª ÂØ∫

«¬Ò≈Ú≈ ‘Ø ’≈‰ª ’ ’∂ ‘≈˜Ó∂ Á∆

Â’Ò∆¯ ‘Ø √’Á∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ Í∂‡ √ÏøË∆

’Ø¬∆ Â’Ò∆¯ ‘ØÚ∂ Âª ¡≈Í‰∂ ¡≈Í (Self-Medication) ÁÚ≈¬∆ È≈ ÒÚØ, «’√∂ È∆Ó-

‘’∆Ó Á∆ ‹◊∑≈ ’∞¡≈Ò∆Î≈¬∆‚ Ó≈‘

‚≈’‡ ÂØ∫ ⁄À’¡Í ’Ú≈ ’∂ «¬Ò≈‹ ¡Â∂

‚≈¬∆‡∆Ù∆¡È ÂØ∫ ‚≈¬∆‡ ⁄≈‡ Ï‰Ú≈ ’∂

¿∞√ ¡È∞√≈ ÌØ‹È ’ØÕ

◊πÁ∆Í «√øÿ*

‘≈˜Ó∂ Á∂ Ø◊ : ’≈‰ ¡Â∂ ¿∞Í≈¡«√‘Â-√øÌ≈Ò

*C@B, «’ÁÚ¬∆ È◊, ´«Ë¡≈‰≈Õ

ÎØÈ∏IHHHABFFI@

Í≈·’ ‹∆! «√º÷ ÎπÒÚ≈Û∆ ÍÛ∑ ’∂, √ªÌ ’∂ º÷Ø ‹∆ÕºÁ∆ «Ú⁄ È≈ Ú∂⁄Ø ‹∆Õ


ËÓ∆ Ï≈ÏÒ «’ºÊ∂ ‹≈Ú∂ ÒØ’Ø?

Íº◊ª Á≈Û∑∆¡ª Ú≈«Ò¡ª ÚÒØ∫ ’∆Â∆¡ª

◊¬∆¡ª Íº’∆¡ª-·º’∆¡ª ÍÀ ◊¬∆¡ª ÷»‘

«Ú⁄Õ ¤Ø’-÷∂Ò È∂ «Á÷≈ ”Â≈ ¡≈Í‰≈ ø◊!!

◊¿±¡ª Ú◊∂ Óª-Ï≈Í È∂ ¡≥Á ÚÛ ’∂ «„º‚Ø∫

‹øÓ∆ Ë∆ Ó»‘∂ ÂÒ∂ ’∆Â∂ ‘≈Û∑∂ ’º„∂Õ

Ì≈¬∆¡ª-ÍÀ∫⁄ª «ÙÂ∂Á≈ª «Ú⁄ ’∆Â∂ ’ΩÒ-

’≈ª Á∂ Ú≈√Â∂ Í≈¬∂Õ Óª Á∆ ÓÓÂ≈ È∂ «Í¿∞

Á∆ Ï∂Á≈ˆ Íº◊ Ï⁄≈¿∞‰ Ò¬∆ Ë∆ ¡º◊∂ ‘ºÊ

ÏøÈ∑∂ Í √Ì Ï∂’≈Õ Á≈Á«’¡ª ÂØ∫ ⁄≈⁄∆¡ª

Â≈¬∆¡ª ¡Â∂ È≈È«’¡ª ÚÒØ∫ Ó≈Ó∆¡ª

Ó≈√∆¡ª È∂, ‹Ø È≈ √Ω «Ó√≈Òª Á∂ ’∂ Á∂÷

Ò¬∆¡ª, Í ’∞Û∆ ‡º√ ÂØ∫ Óº√ È≈ ‘Ø¬∆Õ ÿ»

ÿºÍ≈ Ú∆ ’ ’∂ Á∂÷ «Ò¡≈Õ ’∞Û∆ È∂ « ºÁ

È≈ ¤º‚∆Õ “⁄Ø Á∆ Óª ’Ø·∆ ”⁄ Ó≥»‘” Ú≈Ò∆

’‘≈ÚÂ Úª◊ ÌÒ≈ Ó≈‰√ «Í¿∞ ¡≥ÁØ∫ Ï≈‘

È≈ «È’Ò∂Õ

¡≈Ò∂ Áπ¡≈Ò∂ ‘Ø ‘∂ «¬‘Ø «‹‘∂ ’∞Òº¤‰∂

’≈«¡ª Á∂ ‘Ú≈Ò∂ Á∂ ’∂ Ì≈¬∆ Ì≈Úª È∂ ’∞Û∆

Á∂ «Í¿∞ ˘ √Ófi≈«¬¡≈Õ Ó≥π‚∂ Ú≈«Ò¡ª ˘

Óπ¡≈Î∆ Ó≥◊«Á¡ª ‹Ú≈Ï Ì∂‹ «ÁºÂ≈Õ ’∞Û∆

ÚÒØ∫ Ó≥»‘ Í≈Û ’∂ Áº√∂ ◊¬∂ Ó≥π‚∂ ˘ Á∂÷‰ ‹≈‰

Á≈ ÍÃØ◊≈Ó «Ú¿∞∫«Â¡≈ «◊¡≈Õ ÓÁ∆ È∂ ¡º’

⁄º«Ï¡≈ Ú≈Ò∆ ‘≈ÒÂ «Ú⁄ ’∞Û∆ Á∂ ⁄≈⁄∂ Â∂

Ï≈Í, Ó≥π‚∂ Á∂ ÿ ◊¬∂Õ ¿∞Ê∂ «◊¡ª «¬’ ‘Ø

«√¡≈Í≈ ÷Û∑ «◊¡≈Õ «¬’ Âª Ó≥π‚≈ ¿±∫ «√Ø∫

ÓØÈ≈, Á»‹≈ ¿∞‘ √≈≈ ‡ºÏ ÍÀØ’≈ ¿∞√ Ï≈Ï∂

Á≈, «‹È∑ª È≈Ò Ø‡∆ Ï∂‡∆ Á∆ √ªfi È≈ º÷‰

Á≈ ‘π’ÓÈ≈Ó≈ ‹≈∆ ‘Ø ⁄πº’≈ ‘Ø«¬¡ÀÕ ’«‘øÁ∂

«¬‘ ÍÂ≈ Òº◊‰ ”Â∂ ’∞Û∆ Á≈ «Í¿∞ Ø‘ È≈Ò

¿∞µ· ÷Û∑≈ ‘Ø«¬¡≈∏““«¬√ ÿ ’∞Û∆

«Ú¡≈‘π‰∆ Âª Á» Á∆ ◊ºÒ, ÓÀ∫ «¬È∑ª Á∂ ÿØ∫

Í≈‰∆ Á≈ ÿπº‡ Ú∆ È‘ƒ Í∆‰≈Õ”” √≈∂ ‹‰∂ ¿∞ÊØ∫

¿∞µ· ’∂ Ï∂ø◊ «ÒÎ≈Î∂ Úª◊ ÿ∂ Ú≈Í√ ¡≈

◊¬∂Õ

‘¯Â≈ ’∞ Ì Âª ’∞Û∆ √Ø◊-Ï√»≈ «‹‘≈

Í≈ ’∂ ÿ «Ú⁄ Â∞∆ «Î∆ ◊¬∆Õ ÿ «Á¡ª

√Ø«⁄¡≈ «’ Ù≈«¬Á «¬√ Á∂ ÓÈ-√πÓº«Â¡≈ ÍÀ

◊¬∆ ‘ÀÕ Í «¬’ √Ú∂ ÍÂ≈ ¿∞ÁØ∫ Òº◊≈ ‹Á

’∞Û∆ Á≈ ’Ó≈ Ìª-Ìª ’ «‘≈ √∆Õ ÎÃØÒ≈

ÎÃ≈Ò∆ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òº«◊¡≈ «’ ‹ªÁ∆ ‘Ø¬∆ ¿∞‘

¡≈Í‰∂ Í≈√ÍØ‡ Á∂ È≈Ò È≈Ò ’∞fi È’Á∆

Â∂ ◊«‘‰∂ Ú∆ ÒÀ ◊¬∆Õ «Í¿∞ Á∆ Ï∆Ï∆ Á≈‘Û∆

˘ √π¡≈ ’∂ ÷º‹Ò ’ ◊¬∆ ’ÒÔ∞◊∆ “Ë∆

«Ë¡≈‰∆!” Í≥‹≈Ï∆ √º«Ì¡≈⁄≈ «Ú⁄ Ë∆¡ª

Á∆ «ÈÓÂ≈ ¡Â∂ Ù∆Î∆ ’≈È “Ë∆¡ª

◊¿±¡ª” ÙÏÁ ÚÂƒÁ≈ ¡≈«¬¡≈ ‘À Í

¡‹Ø’∂ Ô∞º◊ Á∆¡ª «¬‘ ◊¿±¡ª Ú∆ ‘π‰ «„º‚

«Ú⁄ «√ø◊ Ó≈È Òº◊ Í¬∆¡ªÕ “Á∂Úƒ Á∂Úƒ

Ú∂ Ï≈ÏÒ ˙√ ÿ∂”∏“Ï≈ÏÒ Ó∂∂ «¬’ Ú

ÒºÌ≈” ¡Â∂ “Â∂∂ Ó«‘Òª Á∂ «Ú⁄ «Ú⁄

Ú∂”...‹À√∂ ÒØ’ ◊∆Â Ï∂ÙÓ∆ Á∂ √ÓπøÁª «Ú⁄

◊ØÂ∂ ÷ªÁ∂ È˜ ¡≈¿∞∫Á∂ Ò◊Á∂ È∂Õ

«„º‚ ”⁄ Óπº’∆¡ª Á∂ ’∂ ¬∂ÊØ∫ Âº’ «Ú«Ê¡≈

√π‰ ’∂ ÓÀ «¬‘ ¡º⁄Ø-¡≈¬∆ Òº◊ ◊¬∆ «’

¿∞√ ¡Ì≈◊∂ Ï≈Í È≈Ò “¡Î√Ø√” «’‘Û∂

Â∆’∂ ’ªÕ «√ºË≈ ¬∆ ÎØÈ ’È ‹ª «⁄º·∆

Í≈¿∞‰ È≈Ò ‘Ø √’Á≈ ‘À «’ ¡◊Ò≈ Ïπ≈

ÓÈ≈Ú∂Õ «’¿∞∫«’ «¬‘ ◊ºÒ ‘∆ ÏÛ∆ ’√»Â∆ ‘ÀÕ

Ë∆¡ª ÌÀ‰ª Ú≈Ò∂ «¬º ÂÁ≈ «’√∂ ˘ Ó≥»‘ Ì

’∂ ¡«‹‘∂ È≈ π’ «ÚÙ∂ ”Â∂ ’∞fi ¡≈÷‰

Òº«◊¡ª √Ω Ú≈ √Ø⁄Á∂ ‘ÈÕ ’ø‚∂ Úª◊ «¬‘

√ºÒ Ó∂∂ ’¬∆ «ÁÈ ⁄πÌÁ≈ «‘≈Õ ÓÀ ’Ø¬∆

≈‘ È≈ √πºfi∂ «’ «’Ú∂∫ ¿∞√ Áπ÷∆¬∂ È≈Ò ≈ÏÂ≈

Ï‰≈ ’∂ ¿∞√ ˘ «ÁÒ≈√≈ «Á¡ªÕ ¿∞√ Á∂ «ÁÒ

Á≈ ÏØfi ‘Ò’≈ ’ªÕ ¿∞√ Á∂ ÿ Á≈ Ó≈‘ΩÒ

«⁄ÂÚ«Á¡ª ÓÀ ‘ΩÒ ÍÀ‰Õ ÓπÛ ÓπÛ ’∂

¿∞‘Á≈ ˆÓˆ∆È «⁄‘≈ ¡º÷ª ¡º◊∂ ¡≈¬∆

‹≈Ú∂Õ Ú≈ Ú≈ «ÁÒ ’≈‘Ò≈ ÍÚ∂ :

÷≥‹ ⁄Ò∂ «’√∆ Í∂

ÂÛÍÂ∂ ‘À∫ ‘Ó “¡Ó∆”

√≈∂ ‹‘ª ’≈ ÁÁ ‘Ó≈∂ √∆È∂ Ó∂∫ ‘ÀÕ

‹ÁØ∫ Ó∂∆ ’Ø¬∆ Í∂Ù È≈ ◊¬∆ Âª ‘≈ ’∂

¡≈Í‰∂ «¬’ ÍÃÚ≈√∆ √È∂‘∆ È≈Ò «Ú⁄≈

’∆Â∆Õ ◊øÌ∆ √Ø⁄ Ú≈Ò∂ «¬√ Ú∆ È∂ ¿∞’Â

“’≈∂” ÍÃÊ≈¬∂ ’∞fi √Âª «Ò÷ Ì∂‹∆¡ª ¡Â∂

È≈Ò ‘∆ ÓÀ È∂’ √Ò≈‘ «¬‘ «ÁºÂ∆ «’ “ÿ

ÿ ¬∂‘≈ ¡º◊” Úª◊ ‘π‰ «¬‘ ÌªÏÛ ◊Ò∆

◊Ò∆-Óπ‘ºÒ∂ Óπ‘ºÒ∂ «Ú⁄ Óº⁄ ‘∂ ‘ÈÕ «’√∂

«¬’ ˘ ÎØÈ ’È ‹ª ıÂ «Ò÷‰ È≈ÒØ∫

Ó∂∆¡ª «¬È∑ª √Âª Áπ¡≈∂ ÿ≥πÓÁ≈ «¬’

¡÷Ï≈∆ Ò∂÷ «Â¡≈ ’Õ «¬ø‹ ¿∞È∑ª √À∫’Û∂

‘˜≈ª Ó≈«Í¡ª Á∂ √ÛÁ∂ ÂÛÍÁ∂ «‘«Á¡ª

˘ ’∞fi Â√ºÒ∆ «ÓÒ∂◊∆ «‹È∑ª Á∂ ÍπºÂª Ë∆¡ª

È∂ ¡≈Í‰∂ Ó≈«Í¡ª Á∂ «√ √π¡≈‘ Í≈¬∆ ‘Ø¬∆

‘ÀÕ ¿∞È∑ª Ó≈Úª Á∆¡ª «ÚÒ’Á∆¡ª ¡ªÁª

˘ ËÚ≈√ «ÓÒ∂◊∆Õ Ó∂∂ «¬√ «ÁÒ∆ Ó«‘Ó

Ú∆ È∂ ¿∞’Â ‘À∫«√¡≈∆ ’∞Û∆ Á∂ Áπ÷∆ Ï≈Í

Á∂ Èª ’∞fi Í≥’Â∆¡ª Ó∂∆ ÂÎØ∫ «¬ø‹ Á∆¡ª

«Ò÷∆¡ª∏

““...Ù«Ó≥Á◊∆ Á∂ Ó‰ª-Ó≥»‘ƒ Ì≈ ÊºÒ∂,

Ó Ó ’∂ ‹∆ ‘∂ Ó∂∂ Áπ÷∆ Ú∆«¡≈, ÓÀ∫

√ÓfiÁ≈ ‘ª «’ Â∂∂ È≈ π’ «ÁÒ ˘ ¡À√∂

˜‘∆Ò∂ ÿ≈¿∞ Òº◊ ◊¬∂ È∂, «‹È∑ª ˘ «’√∂

¿∞‚Á∆ ¿∞‚Á∆ ’È√Ø¡ Á≈ ÓÀ Ô’∆È

È‘ƒ √∆ ¡≈«¬¡≈Õ Í ‹ÁØ∫ Íº’∆ «¬ÂÒ≈‘

«ÓÒ ◊¬∆ Âª «¬‘ ◊ºÒ Ó∂∂ √∆È∂ «Ú⁄ ◊ØÒ∆

Úª◊ Úº‹∆Õ Á» ÏÀ·≈ ÓÀ∫ √π‰ ’∂ ‘∆ ⁄’≈

«◊¡≈ ‘ª, «‹‘Á∂ «√ ”Â∂ Ï∆Â∆ ‘À, ¿∞‘Á≈

’∆ ‘≈Ò ‘Ø«¬¡≈ ‘ØÚ∂◊≈? ÿπ‰ Á∂ ’∆Û∂ Úª◊

«¬‘ √Ú≈Ò Ó∂∂ «ÁÒ «ÁÓ≈ˆ ˘ ÷≈‰ Òº◊≈Õ

«‘ «‘ ’∂ Ó∂∆¡ª ¡º÷ª ¡º◊∂ ‘≈Ò≈Â Á∂ Ó≈∂

‘Ø¬∂ ¿∞√ «Ú⁄≈∂ ◊π«√º÷ √º‹‰ Á≈ «⁄‘≈ ¡≈

«‘≈ √∆Õ ¿∞‘ «¬√ ÓÈ‘»√ ÿ‡È≈ ˘ «’Ú∂∫

ÏÁ≈ÙÂ ’ «‘≈ ‘ØÚ∂◊≈? «È‘≈«¬Â Ù∆¯

¡Â∂ ◊π»-ÿ Á∆ È∂Ó‰-ÍÃ∂Ó‰ ¿∞√ Á∆

ÍÂÈ∆, ¡≈Í‰∆ ‘∆ ‹≈¬∆ ÚÒØ∫ Íπº«‡¡≈ «◊¡≈

¡À‚≈ «ÈÓØ‘≈ Â∂ Ï∂-‘Ô≈¬∆ Ú≈Ò≈ ’ÁÓ Á∂÷

’∂, ’∆ ‘ØÙ «Ú⁄ ‘∆ ‘∆ ‘ØÚ∂◊∆? ‹∂ «¬‘

«ÈÒº‹ Íπ‰≈ ◊π«√º÷ ÿ≈«‰¡ª «Ú⁄ Ú∆

¡≈ Ú«Û¡≈ ‘À Âª √Á≈⁄≈’ ‹ª ÈÀ«Â’

’Áª-’∆ÓÂª «’ºÊ∂ «‘ ‹≈‰◊∆¡ª? «¬√

¿∞Ó «Ú⁄ Í‘πø⁄ ’∂ Ó≥π‚∂-’∞Û∆¡ª Á∆¡ª

¡º÷ª ¡º◊∂ ⁄Ï∆ «’¿∞∫ ¡≈ ‹ªÁ∆ ‘À? ¿∞È∑ª

˘ “¡≈Í‰∂ À√Ò∂” Á≈ «ÚØË ’È Ú≈Ò∂ √≈∂

˜«‘ «Á÷≈¬∆ «’¿∞∫ Á∂‰ Òº◊ ‹ªÁ∂ ‘È?

¡º‹ Á∂ Ó≈‘ΩÒ «Ú⁄ Ë∆ Á≈ Ï≈Í ‘Ø‰≈ ’∆ «¬’

¡◊È∆-ÍÃ∆«÷¡≈ ‘∆ È‘ƒ Ï‰ «◊¡≈

‘Ø«¬¡≈?

Â∂ Ú‘≈¡ Ú≈Ò∂ Í≈‰∆ Á∆¡ª ¤ºÒª Úª◊

⁄Û∑-⁄Û∑ ’∂ ¡≈¿∞∫Á∆¡ª «¬È∑ª ÿøπÓ‰-

ÿ∂∆¡ª «Ú⁄ Î√∂ ÏÀ·∂ ˘ «¬‘ Ó≥Á-Ì≈◊∆

ÿ‡È≈ Áº√‰ Ú≈Ò∂ Á∂ ÏØÒ Ô≈Á ¡≈¿∞‰ Òº◊∂Õ

«’Ú∂∫ ¿∞√ È∂ Ó√Ø√∆ ¡≈Ú≈˜ «Ú⁄ π’ π’

’∂ «Ú«Ê¡≈ √π‰≈¬∆ :

“«√¡≈‰∂ Ï≈Í Úª◊ ¿∞√ È∂ ¡≈Í‰∆ Ë∆

Ò¬∆ √Ø‘‰∆ ÈΩ’∆ ”Â∂ Òº◊≈ ‘Ø«¬¡≈ ı»Ï√»Â

√≈ÏÂ √»Â ÈΩ‹Ú≈È ÒÛ’≈ Òº«Ì¡≈Õ ⁄ÒÁ∂

«Ú≈‹ ÓπÂ≈Ï’ Ó≥π‚∂ ’∞Û∆ È∂ «¬’ Á»‹∂ Á∂÷

«Ò¡≈Õ ÌÀ‰ª-Ì≈¬∆¡ª Á∆ ‘≈˜∆ «Ú⁄ Ó≥π‚∂

’∞Û∆ È∂ ¡≈ÍØ «Ú⁄ƒ ÒØÛƒÁ∆¡ª ◊ºÒª Ï≈Âª

Ú∆ ’ Ò¬∆¡ªÕ ÁØ‘ª «Ëª Á∆ ˜≈Ó≥Á∆

È≈Ò ·≈’≈ ‘Ø‰ ¿∞ÍøÂ «Ú¡≈‘ Ï≈∂ «Ú⁄≈

Ò¬∆ «Ú⁄ØÒ∂ È∂ ‘≈Ò∂ ’∞Û∆ Ú≈Ò∂ ÿ Í«‘Ò≈

◊∂Û≈ ‘∆ Ó≈«¡≈ √∆ «’ ’∞Û∆ È∂ ¡≈Í‰∆ Óª

˘ ¡≈Í‰≈ À√Ò≈ √π‰≈ «ÁºÂ≈ : ¡÷∂ ÓÀ∫ Âª

“«’√∂ ‘Ø Á∆ ‘Ø” ⁄πº’∆ ‘ª, «¬√ Ó≥π‚∂ È≈Ò ÓÀ∫

È‘ƒ «Ú¡≈‘ ’Ú≈¿∞‰≈Õ

ÂÒØ⁄È «√øÿ “ÁπÍ≈ÒÍπ”

*001-408-903-9952

[email protected] (Ï≈’∆ Í≥È≈ DF ”Â∂)


Sri Guru Har Rai Ji was born on 16January, 1630 at Kiratpur in the houseof Baba Gurditta Ji, who was the eldestson of Guru Hargobind Ji. Kiratpurtownship was developed by BabaGurditta in 1626 on the order of hisfather. It was here that Guru NanakDev Ji had met Sain Budhan Shah.

Guru Har Rai Ji’s mother wasknown by the name of Mata NihalKaur Ji. In 1640, Guru Ji marriedMata Kishan Kaur (Sulakhani Ji)daughter of Sri Daya Ram Ji a residentof Buland Shahr (in Uttar Pradesh).The Guru family was blessed with twosons - named Baba Ram Rai and(Guru) Har Krishan Ji.

Before breathing his last, on 3March 1644, Guru Hargobind Jientrusted the responsibility of leadingthe Sikhs to Guru Har Rai Ji who atthat time was 14 years old. ThePunjab was hit by a famine in 1646starving people for three long yearsduring which period many people died.Guru Har Rai followed his ancestorsfootsteps and provided relief to thepeople out of Dasvandh amount. Thepopulation of Sikhs had increasedmanifold. Those living in otherprovinces who had enough forthemselves and also to spare,contributed generously for the relief ofthe people in Punjab.

Shah Jehan had ordered to bringdown all new temple buildings and notto repair old ones. The order jolted theHindu masses. The order did notapply to Sikh shrines since Sikhs didnot worship idols. Guru Ji however didnot approve of the high handedness ofthe king and soon set out to share thegrievances of the Hindu masses.

From Kiratpur, Guruji reachedMehraj village via Kartarpur,Noormahal, Drauli & Bhai RupaChaudhary Kaala the village head-manof Mehraj hosted Guruji for severaldays. One day Chaudhary Kaalabrought Phul and Sandal his two orphannephews to the audience of the GreatGuru and related their woeful tale.Guru Ji blessed them with prosperityand said that they will reign the area

between rivers Satluj and Yamuna.Subsequently, the princely states ofPatiala, Nabha and Jind came intoexistence. These states are commonlyknown as Phulkian states.

Whereas he would promotemeditation on Lord’s Naam to relieveone of worldly tensions and a potentmedicine for all ailments, Guruji alsoestablished a hospital and equipped itwith best medicines of the time.Medicines were distributed free. OncePrince Dara Shikoh son of Shahjehanfell ill. The royal Hakims (Doctors)prescribed some rare herbs and saltswhich could only be obtained fromGuru’s Medicine Store. The requiredmedicine was sent for him. PrinceDara recovered and came to Kiratpurto express his thanks to the Guru.

As per Guru Hargobind Ji’s order,Guru Har Rai Ji maintained a strongcavalary of 2200 to be used in caseof emergency. When the war ofaccession between King Shahjehan’ssons took place, this force had to bebrought into action. Prince Dara Shikohsuffered a defeat at the hands of hisyounger brother Aurangzeb andescaped towards Lahore. Aurangzebchased him. Prince Dara Shikoh metGuru Ji at Goindwal and requestedhim for help. In the true tradition ofGuru Nanak’s philosophy, Guru Jiadvised him to have courage andpatience and after serving him meals,asked him to depart towards hisdestination. Guru Ji then deployed his2200 soldiers on the bank of RiverBeas and captured all boats in orderto delay crossing of river by the RoyalArmy by a day. By then, Dara Shikohhad reached his desired place.

Aurangzeb came to know of thedevelopment. After assassinating hisbrothers and imprisoning his father, hebecame the king. He immediatelysummoned Guru Ji to Delhi. Guru Jidid not go himself but sent Baba RamRai his elder son instead. He wasadvised to have full faith in God andconsider Him by his side at all times.Baba Ram Rai was an expert andquick to react in all situations. He

created a sound impression of hisknowledge and intelligence onAurangzeb. He asked him why GuruJi had assisted Dara Shikoh, BabaRam Rai replied that the great Guruhad assisted him considering him aneedy person who should be helped.It was not because he had any maliceor enmity with the king. The king thenasked many questions relating to Sikhreligion. Baba Ram Rai replied allstrictly according to Guru Nanak’steaching. Aurangzeb was a staunchMuslim and wanted to win over BabaRam Rai with love and respect inorder to ensure his conversion intoIslam. On the coaxing of Qazi, theEmperor asked Baba Ram Rai Ji,“What are the meanings of the verse–

Mittee Musalman KiPerhe Pei Kumihar.Gharh Bhande Ittan KiyanJaldi Kare Pukar.

written in your Granth. Isn’t it aneffort to look down upon our religion?In order to remain in the good booksof the king, he slipped in his missionand replied, “No it isn’t ‘MitteeMusalman Ki’ but ‘Mittee BeimaanKi’ hearing this, the king felt pleasedand allotted Doon area to Baba RamRai as a Jagir.

When Guru Har Rai Ji learntabout the episode of falsifying the trueBani of Guru Nanak, he sent a messageto Baba Ram Rai not to show his faceto him forever. Guru Ji left him forgood and bestowed Guruship on hisyounger son Harkrishan Ji. Guru HarRai left this mortal world for divineabode on 6 October 1661 at Kiratpur.

For the spread of Sikhism, heestablished three major centres. Eachcentre was under the over all controlof a Sikh. They were (1) Suthrey ShahJi (2) Bhagat Bhagwan(3) Bhai Pheru Ji. His father BabaGurditta Ji too had established anumber of organisations called Dhuein(Smokes) or Dhunian for the spreadof Sikhism. These organisations werealso under the control of holy andpious men, who formerly belonged toUdasi Sect.

SRI GURU HAR RAI JI


Ó≈«ÿ Ó‹È∞ √ø«◊ √≈Ë»¡≈, Ë»Û∆ ’« «¬√È≈È∞®‘« ’≈ È≈Óπ «Ë¡≈«¬ √π«‰, √ÌÈ≈ ÈØ ’« Á≈È∞®‹ÈÓ ’Ó ÓÒ∞ ¿∞ÂÀ, ÓÈ Â∂ ‹≈«¬ ◊πÓ≈È∞®’≈«Ó ’Ø«Ë È ÓØ‘∆¡À, «ÏÈ√À ÒØÌ∞ √π¡≈È∞®√⁄À Ó≈«◊ ⁄Ò«Á¡≈, ¿∞√Â«Â ’∂ ‹‘≈È∞®¡·√«· Â∆Ê √◊Ò ÍπøÈ, ‹∆¡ Á«¬¡≈ ÍÚ≈È∞®«‹√ ÈØ Á∂ÚÀ Á«¬¡≈ ’«, √Ø¬∆ Íπ÷π √π‹≈È∞®«‹È≈ «Ó«Ò¡≈ ÍÃÌ∞ ¡≈Í‰≈, È≈È’ «ÂÈ ’∞Ï≈È∞®Ó≈«ÿ √π⁄∂ √∂ ’ª„∆¡«‘, «‹È Í»≈ ◊ππ «Ó‘Ú≈È∞®

(135-136)

The Month of Magh

In the month of Magh (January-February), bathingat holy places on the first day of the month isconsidered auspicious. But, you (the Sikhs) shouldjoin the company of the saints. If one sings the

praises of the Lord in the company of the Guru, thelife becomes pious and pure. This is much moreeffective than doing pilgrimages and bathing at sixtyeight holy places or observing all supersitions.

Such a person is exonerated from the misdeedsof the previous births by the merciful God. Hebecomes free from the influence of desire, anger,greed and other vices. He earns respect in the worldby treading on the right path.

This wisdom comes only to those to whom theCreator bestows. This makes their lives completeand fulfilling. I adore those who have discovered theSupreme Being.

In the month of Magh only those persons areconsidred pure on whom the Perfect Guru is clement(and grouts them the boon of Naam-Simran.)

Ó≈ÿ (Baramaha)Eng. Version : Jaspreet Kaur Falak*

*E-mail : [email protected]

Áπ¡≈-Á≈» ‹ª «’√∂ Â∑ª Á∆ ÓºÒ∑Ó È≈Ò

Ì«¡≈ È‘ƒ ‹≈ √’‰≈Õ ¡≈Í‰∆ ‘∆ ¡ΩÒ≈Á

ÚÒØ∫ ÂÍ≈¬∆ ◊¬∆ Ìº·∆ «Ú⁄ Ìπº‹ ‘∂ Ì≈Ú≈,

’≈Ó-Ì»ÂÈ≈ ¡÷≈¿∞Â∆ «Í¡≈ Á≈ Ó÷Ω‡≈ Í≈

’∂ ‘ «Í≥‚-Ù«‘ “¡≈ÁÓ ÏØ, ¡≈ÁÓ-ÏØ”

’Á≈ «Î «‘≈ ‘ÀÕ ¡º‹ «¬√ ÁÀ∫Â È∂ Â∂∂

‡ºÏ ”Â∂ ‘ºÒ≈ ÏØ«Ò¡≈ ‘ÀÕ ’ºÒ∑ ˘ «’√∂ ‘Ø

Á≈ ÿ º«‡¡≈ ‹≈‰≈ ‘ÀÕ Â∂∂ Úª◊ ‘∆ Ë∆

Á≈ Ï≈Í ‘Ø‰ ’’∂ ¡≈Í‰∆ ‘∆ ◊Ò∆ «Ú⁄

Ó∂≈ ÿ Ú∆ √Ófi ÒÀÕ ÏÁ«’√ÓÂ∆ Â∂∆ «’

Ì»√∂ ’≈Ó-Ì»ÂÈ∂ Á∆ ÒÍ∂‡ «Ú⁄ Â∂≈ ÿ

Í«‘Òª ¡≈ «◊¡≈Õ Ë∆¡ª Á∂ ËÓ∆ Ï≈ÏÒ

«’‘Û∂ „ø◊ È≈Ò ¡≈Í‰∂ ÿª Á∂ ÁÚ≈ ∂

Ì∂Û ÒÀ‰? «’Ú∂∫ Ï⁄≈¿∞‰ ¡≈Í‰∆¡ª Ë∆¡ª

˘ «¬√ Ì∂Û∆¬∂ ’ØÒØ∫? «‹√ Ï≈Í Á∆ Ë∆, √’±Ò-

’≈Ò‹ ‹ªÁ∆ ‘À, ÈΩ’∆ Í∂Ù≈ ‘À, ‘ ¿∞√ Ï≈Í

Á∂ «ÁÒ-«ÁÓ≈◊ ¿∞µÂ∂, ¿∞’Â √Ú≈Ò ‘Ó∂Ù≈

‘ÊΩÛ∂ Úª◊ Úº‹Á∂ «‘øÁ∂ ‘ÈÕ

Ú≈Í∆ ¡‰‘Ø‰∆ ”Â∂ fi»«Á¡≈ Ì≈Ú≈,

¡≈Í‰∂ Ó≈«Í¡ª Á∆¡ª ¡ªÁª ˘ ¨‘‰

Ú≈Ò∆ ¡ΩÒ≈Á ’Á∂ Ú∆ √π÷∆ È‘ƒ «‘ √’Á∆Õ

«‹Ú∂∫ Â∞ «◊¡ª ˘ ÌπÒ≈¿∞‰ «Ú⁄ ‘∆ ÌÒ≈

‘πøÁ≈ ‘ÀÕ «¬√∂ Â∑ª ¡«‘√≈√ª ˘ √Ïª Á≈

ÏøÈ∑ Ó≈ ’∂ Ì≈‰≈ Ó≥È ÒÀ...Õ””

¡≥«Â’≈∏

¡≈Ó ‘≈ÒÂª «Ú⁄ ÓÀ∫ √ºÂª ¡º·ª ÿ≥«‡¡ª

«Ú⁄ «¬’ Ò∂÷ «Ò÷ ÒÀ∫Á≈ ‘ªÕ Í ‘ÊÒ∆

«Ò÷Â «Ò÷«Á¡ª ÓÀ∫ Ó«‘√»√ ’∆Â≈ «’ «‹Ú∂∫

ÓÀ ÓÿÁ∂ ’Ø«Ò¡ª ”Â∂ Èß◊∂ ÍÀƒ Â∞È≈ ÍÀ

«‘≈ ‘ØÚ∂Õ Ò◊Ì◊ Ó‘∆È∂ Ì ÂØ∫ «Ò÷Á≈

«‘≈∏’º‡Á≈ «‘≈, «Î «Ò÷Á≈-«Î

√ØËÁ≈Õ ‹Á Ú∆ «Ò÷‰ Ò¬∆ Ï«‘øÁ≈, Ó∂∆¡ª

¡º÷ª ÓØ‘∂ ¡≈Í‰∆ Ë∆, ÌÂ∆‹∆¡ª,

Ì≈‰‹∆¡ª ¡Â∂ ¿∞‘ √≈¿± Ë∆¡ª fiº‡ ¡≈

‹ªÁ∆¡ª, ‹Ø √’±Òª ’≈Ò‹ª «Ú⁄ ¡≈¿∞‰

‹≈‰ Ú∂Ò∂ ÓπÙ‡ø«‚¡ª Á∂ ¡÷≈¿∞Â∆ “«Í¡≈”

Á∂ ◊πÒ∂«Ò¡ª Á∆ Ó≈ ÂØ∫ Ï⁄≈¡ ’È≈

ÒØ⁄Á∆¡ª È∂Õ Í≈«’√Â≈È «Ú⁄ ‹øÓ∆ ÍÒ∆

Ó∂∆ Óª Áº«√¡≈ ’Á∆ √∆ «’ ‹ÁØ∫ ’∞Û∆¡ª

˘ √’±Òª ”⁄ ÍÛ∑≈¿∞‰ Á≈ «Ú≈‹ Ùπ» ‘Ø«¬¡≈

Âª «¬√ Á∂ «ÚØË∆¡ª È∂ «’º√∂ ¤≈Í ’∂ Úø‚∂Õ

«‹È∑ª Á∂ Ï≈‘ ÓØ‡∂ ¡º÷ª «Ú⁄ «Ò«÷¡≈

‘πøÁ≈ √∆∏

√ØÒª √≈Ò Á∆ ’ø«È¡≈

ÍÛ∑È∂ ◊¬∆ √’±ÒÕ

¿∞√ Á∂ Ó≈¬∆ Ï≈Í ˘

ÙÓ È≈ ¡≈¬∆ Ó»ÒÕ

¡«‹‘∆ √Ø⁄ ˘ ‘π‰ Ì≈Ú∂∫ “‹≈‘ÒÍπ‰≈”

‹ª “Á«’¡≈È±√∆” ’«‘ ’∂ Ìø«‚¡≈ ‹≈‰≈ ‘À

Í «‹√ “‚” «Ú⁄Ø∫ «¬‘ Â∞’ÏøÁ∆ ’∆Â∆ ‘Ø¬∆

‘À ¿∞√ ÂΩ÷Ò∂ È∂ ¡º‹ «Ú≈‡ »Í Ë≈ ’∂ √Ó≈‹

«Ú⁄ ’«‘ª Á∆ ’Ù∆Á◊∆, Ó≈ Ë≈Û ¡Â∂

º‡-÷√πº‡ Ó⁄≈¬∆ ‘Ø¬∆ ‘ÀÕ «¬√ «ÚÙ∂ ”Â∂ ◊ºÒ

’È Òº«◊¡ª ÏπÒ∑ ‘∆ √∆¿±‰∂ ÍÀ∫Á∂ ‘ÈÕ

¡≈÷∆ √Âª «Ò÷«Á¡ª ÿØ∫ ÁΩÛ∆

¿∞’Â ’∞Û∆ Á∆ ’‘≈‰∆ Á≈ “‚≈Í √∆È” Ú∆

√π‰È ˘ «ÓÒ «◊¡≈Õ ’Ø‡-ÓÀ«‹ ’≈ ’∂

‹ØÛ∆ «ÚÁ∂Ù ⁄Ò∆ ◊¬∆Õ ’∞Û∆ È∂ «‹√ √≈∆

ÁπÈ∆¡ª ”⁄Ø∫ “¡ÈØ÷≈ ⁄øÁ” √Ófi ’∂ Óª ‹≈¬∂

Ú∆ª, ¡≥◊ª √≈’ª Â∂ Óª-Ï≈Í Á∆¡ª ∆fiª-

√Ëª ØÒ ’∂ “¡≈Í‰≈” Ï‰≈«¬¡≈ √∆, ¿∞‘

«ÚÁ∂Ù Í‘πø⁄«Á¡ª ‘∆ «¬‘ ’«‘ ’∂ ‡∆‡‰≈

«Á÷≈ «◊¡≈ «’ ÓÀ∫ Âª Ï≈‘ ‘∆ ¡≈¿∞‰≈ √∆,

¿∞∫‹ ÓÀ∫ “«’√∂ ‘Ø” Á≈ ‘ªÕ

ÈÔ≈ ÚØ‘ „»ø‚Â∂ ‘À∫

Ø ‘∆ «¬’ ⁄≈‘È∂ Ú≈Ò≈,

ÏÁÒ Á∂ Ô≈-«¬Ò≈‘∆ Ø ‘∆ √»«Â Ó∂∆Õ

«Ï◊≈È∂ ÓπÒ’ «Ú⁄ ’Ø¬∆ Â√ ÷≈ ’∂ ¿∞√

’∞Û∆ ˘ ◊πÁπ¡≈∂ ¤º‚ «◊¡≈Õ ‘π‰ ¿∞‘ ÎØÈ

”Â∂ ÚÀ‰ Í≈ Í≈ ’∂ Óπ¡≈¯∆¡ª Ó≥◊∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ

¿∞Ë Óª Á≈ √∆È≈ «Î Ë∆ Ò¬∆ «ÍÿÒ «◊¡≈

‘ÀÕ ‹Ø ⁄Ø∆ «¤Í∂ ¿∞√ Á∂ ÎØÈ √π‰ ÒÀ∫Á∆ ‘ÀÕ

Í Ì≈ ¿∞√ Á∆ Ù’Ò Ú∆ È‘ƒ Á∂÷‰∆

⁄≈‘πøÁ∂Õ «‘Ó «ÁÒ∆ «Á÷≈¿∞‰ Á∆ ◊ºÒ √π‰

’∂ «Í¿∞ ¡º÷ª Ò≈Ò ’’∂ ’«‘øÁ≈ ‘À∏““‹∂

«’√∂ È∂ ¿∞√ ˘ «¬√ ÿ «Ú⁄ Ú≈«Û¡≈ Âª

ÓÀ∫ «’Â∂ ⁄Ò≈ ‹≈‰≈ ‘ÀÕ....”” ËÓ∆ Ï≈ÏÒ

«’ºÊ∂ ‹≈Ú∂ ÒØ’Ø?

ËÓ∆ Ï≈ÏÒ «’ºÊ∂ ‹≈Ú∂ ÒØ’Ø?........(√¯≈ DD Á∆ Ï≈’∆)


ÓÀ‡∆ÓØÈ∆¡Ò Î∆√ : E/- ÍÃÂ∆ ÙÏÁ, AE/- ¯≈Ó ÈßÏ Á∂ (ÿº‡Ø-ÿº‡ Î∆√ B@@/-)ÈØ‡ : Í≥‹≈Ï∆ ¡Â∂ «‘øÁ∆ ÁØ‘ª ÓÀ◊˜∆Èª «Ú⁄ ÓÀ‡∆ÓØÈ∆¡Ò ¤≈Í‰ Á∆ Î∆√

H/- ÍÃÂ∆ ÙÏÁ, BE/- ¯≈Ó ÈßÏ Á∂ (ÿº‡Ø-ÿº‡ Î∆√ C@@/-)Ú «ÙÂ∂ Á∆ ÒØÛWanted BoysJ «ÁºÒ∆ «ÈÚ≈√∆ ◊π«√º÷ ÒÛ’∆, AH-F-AIGH, E Îπº‡ A «¬ø⁄, Ï∆. ’≈Ó., ¡ÀÓ.Ï∆.¬∂., ÎÀÙÈ «‚˜≈¬∆È Á≈ ’Ø√, ø◊ ◊Ø≈, ÍÂÒ∆, Ò¬∆ ÔØ◊

◊π«√º÷ ÒÛ’∂ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ⁄ø‚∆◊Û∑ «ÈÚ≈√∆ ˘ Í«‘ÒÕ √øÍ’ ’Ø∏IHADA-@@@DG

J Suitable match for Gursikh girl, DOB 30-5-1983, 5'-3", M.Sc. (Math), B.Ed., M.Ed. (I), permanent govt. job, salaryRs. 28000/- P.M., Contact : Mob. : 98158-08387, 98724-55321

J Wanted Gursikh match for Gursikh girl, DOB 16-11-87, 4'-10", M.Com. (Final), One-year computer course, fatherin business, one younger brother & one sister. Contact : Mob. : 90275-69861

J Desired Gursikh match for divorced Gursikh lady, 42 years, 153 cms., with II-year old male-child. She is M. Pharm.M. Hospital Admini. Working in reputed hospital. Ph. : 098722-016440

J ◊π«√º÷ ÒÛ’∆ ‹ÈÓ BA-I-AIHA, E Îπº‡ C «¬ø⁄, M.Sc., B.Ed., ’≈ÈÚÀ∫‡ √’±Ò «Ú⁄ ÍÛ∑≈¿∞∫Á∆, ÂÒ≈’ÙπÁ≈ ÒÛ’∆, Ú≈√Â∂ ◊π«√º÷ ÍÛ∑∂-

«Ò÷∂ √«Ú√ÓÀÈ ‹ª «Ï˜È√ÓÀÈ Á∆ ˜»Â ‘ÀÕ √øÍ’ Èß: IDFDA-AIEAC E-mail : [email protected]

J U.K. Gursikh family seek partner for Amritdhari daughter; 41 yrs, 5'-4", slim, very fair, beautiful and educated,divorced, no kids, she wears Dastar. Applicants should be Amritdhari (Veg.) and Nitnemi. Please E-mail details withrecent photo : [email protected]

J Seeking well settled and educated Amritdhari Veg. boy for March/83, 5'-5", PGDBA & M.Com., Delhi based girl.Email : [email protected]. Contact : (M) : 9810277469, (R) 011-27677797

J ◊π«√º÷ ÒÛ’∆ M.Sc. Comp. Sci., M.Ed. UGC Lect. ‹πÒ≈¬∆ AIH@, E Îºπ‡ A «¬ø⁄ Ò¬∆ ÍÛ∑∂ «Ò÷∂ ◊π«√º÷ √«Ú√/«Ï˜ÈÀ√ ’Á∂

ÒÛ’∂ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ √øÍ’ ’Ø∏I@DABFBBBA

J √πøÁ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ÒÛ’∆, BF-G-HC, E Îπº‡ A «¬ø⁄, M.A. M.Phil. Í≥‹≈Ï∆ Adhoc ÒÀ’⁄≈ in Private College Ò¬∆ Ï≈Ï ÔØ◊Â≈

Ú≈Ò∂ ⁄ø◊≈ «Ï˜ÈÀ√ÓÀÈ/√’≈∆ ÈΩ’∆ ’Á∂ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ Ú Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ √øÍ’ ’Ø∏IH@CD-AIFID, I@DAAEAH@F, @AHA-BB@@EIA

J Wanted Gursikh match Serviceman or Businessman for slim, beautiful, innocent divorced girl 21-9-81, 5'-3", M.Sc.,B.Ed. Teacher. Email : [email protected]. Contact Mob. : 9199886-15319

J Wanted an educated, Gursikh, slim, tall, good-looking, adjustable, veg., teetotaller, service or business match fora beautiful, slim, caring, adjustable, girl, lecturar, B.Ed., M.Ed., 18-10-84, 5'-7", M.A. Economics+B.Ed. M.Ed.Lecturar. 10,000 P.M. Write Box No. 2034-G-7-7, S.M.C. Gurdwara Sahib, 34-D, Chandigarh. Contact : 9216720206.Email : [email protected]

J Wanted an educated, Gursikh, good looking, adjustable, caring, service or business match for a smart, adjustablecaring, homely girl, 10-11-85, 5'-1", M.A. B.Ed., Write Box No. 2042 G-7-7 , S.M.C. Gurdwara Sahib, 34-D, Chandigarh.Contact : 9465480853, 9888788844, Email : [email protected]

J Wanted an educated, Gursikh, good-looking, slim, tall, caring, adjustable, service or self-employed, veg. match fora smart, slim, caring, girl, Girl is Dr. employed in Govt. College (Medical) Manetya (Karnatka), 25,000 (Stipend), 30-6-82, 5'-4", Write Box No. 2043-G-7-7, S.M.C. Gurdwara Sahib, 34-D, Chandigarh. Contact : 9996119343,Girl is M.B.B.S. + M.D. (Pathology Ist year)

J Wanted an educated, Gursikh, good-looking, slim, caring, adjustable, veg. service match for a beautiful, slim, caring,adjustable girl, 3-2-85, 5'-2½", B.Tech. Software Engineer (Wave Infotech, Noida), 20,000 P.M.. Early simple dowrylessmarriage. Write Box No. 2045-G-7-7, S.M.C. Gurdwara Sahib, 34-D, Chandigarh. Contact : 09996575555, 09050637070

J Wanted suitable service/business Gursikh boy for bit healthy girl M.A., B.Ed. Teacher in Patiala getting 14,000/- p.m.,DOB 5-6-83, 5'-2", Father Bank Manager, Write Box No. 2049-G-7-7, S.M.C. Gurdwara Sahib, 34-D, Chandigarh.Contact : 09878820016, Email : [email protected]

Wanted GirlsJ ¡≥«ÓÃÂË≈∆, √πøÁ, ÈΩ‹Ú≈È, BI √≈Ò, E Îπº‡ F «¬ø⁄, ¡ÀÓ.¬∂. (√ø◊∆Â) ÙÃØÓ‰∆ ◊πÁπ¡≈≈ ÍÃÏøË’ ’Ó∂‡∆, ¡≥«ÓÃÂ√ «Ú⁄ ’∆ÂÈ ’Á≈ ¡Â∂

«√÷≈¿∞∫Á≈, Ò¬∆ ◊π«√º÷ Í«Ú≈ Á∆ ÍÛ∑∆-«Ò÷∆, √πøÁ ÒÛ’∆ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ √øÍ’ ÓØÏ≈: IDAGF-AAFA@, IGH@@-HHGHH.

J Suitable match for Amritdhari, 27 yrs, 5'-9", smart, very fair boy, working as Junior Engineer (Mech Engg.) in M.N.C.,2.5 Lacs p.a. (Rs. 21000 p.m.), Email : [email protected], [email protected]

J Suitable match for Gursikh boy 1981 born, 5'-6", +2, business in Ludhiana. Girl should be homely. Contact :98147-84055


J ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ÒÛ’≈, @A-@C-AIHC, E Îπº‡ F «¬ø⁄, ÍÃ⁄≈’, ¡≈ÓÁÈ BE@@@ Ó‘∆È≈, Ò¬∆ ◊π«√º÷ ÒÛ’∆ Á∆ ÒØÛÕ

√øÍ’∏@@BEDGAGGCA@DE, @AHBD-BBHAHE, IEIBC-FCHHG

J ◊π«√º÷ ÒÛ’≈, ¿∞Ó C@ √≈Ò, ¡≈Í‰≈ ÓÀ‚∆’Ò √‡Ø, Ò¬∆ ÔØ◊ ◊π«√º÷ ÒÛ’∆ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ √øÍ’ ’Ø∏ÓØÏ≈: IFDFD-IHBAA

J ¡≥«ÓÃÂË≈∆ √Ø‘‰≈ ÒÛ’≈, ’ºÁ F Îπº‡, ◊ÃÀ‹»¬∂‡, BE √≈Ò, ¡≈Í‰≈ ’≈ØÏ≈, Ó≈«√’ ¡≈ÓÁÈ C@,@@@ πÍ¬∂ Ò¬∆ √πøÁ, √πÙ∆Ò, ÿ∂ , ÍÛ∑∆-

«Ò÷∆, ¡≥«ÓÃÂË≈∆ ÒÛ’∆ Á∆ ˜»Â ‘ÀÕ ’Ø¬∆ Ó≥◊ È‘ƒÕ √øÍ’ ’Ø∏ÓØÏ≈: @ICEGH-AFDDA, @I@BCC-AHGHG

J ◊π«√º÷ ÒÛ’≈, BD √≈Ò, E Îπº‡ AA «¬ø⁄, +B, ¡≈Í‰≈ ’≈ØÏ≈, Ú≈√Â∂ ◊π«√º÷ ÒÛ’∆ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ √øÍ’ ’Ø∏IDAGG-CEC@F

J ◊π«√º÷ ÒÛ’≈, BH √≈Ò, E Îπº‡ C «¬ø⁄, +B, ATI Diploma, ¡≈Í‰≈ ’≈ØÏ≈, ⁄ø◊∆ ¡≈ÓÁÈ, Ò¬∆ ◊π«√º÷ ÒÛ’∆ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ´«Ë¡≈‰≈

˘ Í«‘ÒÕ √øÍ’∏IGHAA-AIGE@, IIADA-AEB@A

J Gursikh girl from Amritdhari family required for a Gursikh boy, DOB 9-9-1978, 5'-6", B.Com., Well established businessin Ludhiana, monthly income in four figures. Contact : Mob. : 98886-61585

J Well settled Gursikh family seeking Gursikh, educated, beautiful, slim, fair, adjustable caring, homely, girl for Gursikh,non-trimmer, teetotaller, vegetarian, slim, handsome boy 26 years, 6 feet, under-graduate, own home, own business,handsome income. Contact : Mob. : 99148-33425, Email : [email protected]

J Wanted MBBS girl for BAMS Sikh boy, 5'-10", 15-4-1986, running own Nursing Home and employed as medicalofficer in private hospital. Father, mother doctor, brother in London. Contact Mob. : 98148-98835 (Asr).Email : [email protected]

J Wanted Gursikh, vegetarian, educated girl match for a Gursikh boy, 19-7-1983, 5'-8", MCA, working as a softwareengineer at MNC in Gurgaon, Package 6.5 LPA, living in rented house. Contact : Mob. : 92687-00806, 99994-19799,Email : [email protected]. For pic check : www.sunnyluthra.com

J Wanted Gursikh, tall, slim, beautiful girl (Teacher or Lecturer) for a Gursikh boy, 32 years, 6 Ft., B.E. & M.B.A., Workingas Regional Sales Manager in M.N.C., Delhi, getting Rs. 15 lac per annum, issueless, legally divorced in short time.Only sister married and well settled. Mother Retired teacher and father retired Class-I officer (ICAS). Contact : 98118-51183, 98684-50305, (R) 011-25521183. Email : [email protected]

J Suitable match for Amritdhari, 30 yrs, 5'-10", C.A. Boy, working in M.N.C., earning Rs. 12 Lac Per Annum, fair,vegetarian, legal divorcee, very brief marriage, Delhi based, father Class-I Officer, brother M.B.E. Contact Mob. :99993-57633, Email : [email protected]

J Wanted unmarried/divorcee Sikh girl for a divorcee Sikh boy, DOB 8-3-1983, 5'-9", graduate, doing own business (milkdiary), having two brother and one sister. Contact : Mob. : 94664-12697

J Wanted an Amritdhari believing in Sikhism educated girl for Amritdhari Veg., Mumbai based boy, 6 June, 1980,5'-11", B.Com.+Computers from NIIT+Diploma in mechanical Engg., 8 Lakh P.A., Email : [email protected] : 9810908992, 09892057691, 011-25495518, 022-28395682

J Wanted an educated, Gursikh, slim, caring, beautiful, homely or working match for a handsome, caring, slim boy,30-3-1981, 5'-8", B.Tech. (Computer), Employed with M.N.C. in Noida, with Annual Package of 10.25 lacs.Email : [email protected]. Contact : (M) 9312530621

J ◊π«√º÷ ¡≥«ÓÃÂË≈∆ √’≈∆ ‡∆⁄ (¡≥◊Ã∂˜∆), ¿∞Ó BH √≈Ò, E Îπº‡ I «¬ø⁄ Ò¬∆ ◊π«√º÷ ¡≥«ÓÃÂË≈∆, √’≈∆ ÈΩ’∆ ’Á∆ ÿº‡Ø-ÿº‡

E Îπº‡ F «¬ø⁄ ÒÛ’∆ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ‘π«Ù¡≈Íπ ¡Â∂ ‹¶Ë ˘ Í«‘ÒÕ «Ú¡≈‘ «ÏÒ’∞Ò √≈Á≈ ◊πÓÔ≈Á≈ ¡È∞√≈Õ √øÍ’ ’Ø∏IIAECF@IFA

J Wanted Gursikh educated, slim, religious minded girl for Gursikh Amritdhari Veg. religious minded smart boy, 21,5'-11", Well-established business at Jalandhar. Contact : 7696009991

J Tall, healthy, well settled in profession or business, Sikh boy for Sept. 80, 5'-7", tall working chartered accountantgirl from educated and socially well connected family. Caste no bar. Early Marriage. Contact : 09861330517,Email : [email protected]

J Wanted an educated, Gursikh, slim, good looking, adjustable, caring service veg., teetotaller match for an innocentlegally divorcee, slim, smart, caring, MD Doctor boy (Remained married for one month only), 18-8-78, 5'-5", MBBS+MD,Central Govt. Employee (ESI Hospital), Job 40000 P.M. Write Box No. 3653, B-D-I, S.M.C. Gurdwara Sahib, 34-D,Chandigarh. Contact : 098684-93689, 09810220336.

J Wanted an educated, Gursikh, tall, healthy, beautiful, adjustable, caring, service match for a good-looking, caringboy, 24-7-81, 5'-9", MCA, Software Engineer. 70,000 P.M., Write Box No. 3657-B-5-3, S.M.C. Gurdwara Sahib,34-D, Chandigarh. Contact : 0172-402485, 9888400561, Email : [email protected], Early Simple Marriage.

J Wanted an educated, Gursikh, slim, beautiful, veg., adjustable, caring, service or business match for a good looking,smart, slim, caring, Amritdhari boy, 14-3-87, 5'-7", 10+2, Diploma (3 Yrs.) in Electrical Engg. + 1 year diploma incomputer working as Site Engineer in private firms, 10,000 p.m., Write Box No. 3664-B-6, S.M.C. Gurdwara Sahib,34-D, Chandigarh. Contact : 09996157588, 09467003363, Simple Dowryless Marriage.

Sikh Phulwari Jan,2012

Documents

Transcript of Sikh Phulwari Jan,2012