SHUTERIQI SALI BERISHA SHQIPTARE, 13 MILIONE USD

Cyan magenta yellow black

PENSIONETKushtet kur mund të merret pensioni pa lënë punënMosha dhe vitet e punës që duhen plotësuar për të përfi tuar dy paga

ÇMIMI 30 LEKË VITI V - NR. 229 E DIEL, 27-09-2015 www.shqiptarja.com

Të parandalosh, më mirë se të kurosh!

Vizita, Analiza & Diagnostikim Të garantuara sipas protokolleve të mjekësisë bashkëkohore nga Blue Medical Center

Adresa: Rruga “Bardhyl” Nr.101, TiranëTel: + 355 4 2370 668

Cel: +355 66 20 90 008Email: [email protected], www.bmc.al

FAQE 2-3

VEND

IMI I

RI SHTYHET AFATI PER TE MARRE

KREDITE E BUTA PER STREHIM

Ndahet sërish PD ikën Doda, Paloka: Po shkon te LSI

Arti shqiptar në gjykimin e

fundtranzicionit

Historiku i ndarjes së Partisë Demokratike që prej themelimit. Grevistja e “dhjetorit 1990”: Në PD mbizotëron klientelizmi

F 14-22

F 7

SHUTERIQIMESJETA

SHQIPTARE, PERTEJ

ERRESIRES

RILINDASI

EKB: Përfi tojnë emrat që u ishte miratuar më parë kërkesa F 9

F 10

F 4

“Basha i vetmi që s’kërkon dorëheqjen e Kryeministrit”

META NE SKRAPAR

n a

0

Kreu i LSI: Basha akuzon sepse lejoj Berishën të fl asë në Parlament

SALI BERISHA SALI BERISHA 13 MILIONE USD 13 MILIONE USD TE BASHKIVE, TE BASHKIVE,

IA DHA CEZIA DHA CEZ

Prapaskenat e ligjitPrapaskenat e ligjit

Me aktin normativ të vitit 2012 u ngurtësua buxheti i pushtetit vendor. Kastriot Ismailaj refuzon për herë të

tretë të dëshmojë në prokurori për marrëveshjen me CEZ. Skema që do të përdoret për të hetuar ish-drejtori Hejsek

E DIEL, 27 SHTATOR 2015www.shqiptarja.com

2 ABUZIMI ME BORXHIN E CEZ

Prokuroria e Tira-nës ka gjetur një rrugëdalje ligjore për të marrë të pan-dehur ish-drejtorin

e “CEZ Albania” Josef He-jsek. Ky i fundit sipas proku-rorisë ka bashkëpunuar me shtetasin shqiptar të arres-tuar Kastriot Ismailaj dhe ky bashkëpunim ka qenë në fillesat e këtij megamash-trimi duke përfunduar deri në lëvrimin e pagesës prej 4.6 milion euro nga kompania CEZ Albania në kompaninë “Debt International Man-agement”. Po si do e akuzojë prokuroria e Tiranës Josef Hejsek, në një kohë kur ky i fundit ka pasur mbrojtje ligjore, nga marrëveshja e lidhur mes CEZ Albania dhe shtetit Shqiptar, e cila i ga-rantonte atij mos nisjen e asnjë procedimi penal? Për këtë,prokuroria shprehet se kanë gjetur dhe rrugën lig-jore që rrëzon mburojën për ish-drejtorin Hejsek. Sipas akuzës, marrëveshja mes “CEZ Albania” dhe shtetit shqiptar, është miratuar në parlament nëpërmjet një ligji dhe kjo marrëveshje është bërë me ligj dhe jo me rati- kim. Nisur nga situata, duke

marrë hierakinë juridike të Shtetit Shqiptar, në këtë rast prevalon më tepër Kodi Penal se sa ligji që ka shërbyer për lidhjen e marrëveshjes mes “CEZ Albania” dhe shtetit. Nisur nga këto kushte, sipas

Në një kohë kur “CEZ Albania” me emrin e ndryshuar (OS-HEE) është vënë në qendër të

kritikave, drejtuesit e kësaj kompanie kanë hapur procedurat tenderuese për trajnimit e punonjësve,ku një ndër etapat trajnimit do të jetë dhe “Menaxhimi i Stresit”. Tenderi kap një vlerë prej 727 milion lek të vjetra, shumë kjo që do shkojë për llogari të kompanisë që do trajnojë stafin e OSHEE, me qëllim menaxhimin e stresit, lodhjes në punë, dhe aftësive menaxhuese. Ky tender është në

burimeve të prokurorisë, shtetasi Austriak Josef He-jsek nuk ka asnjë mburojë ligjore, dhe a mund të merret i pandehur në muajt në vijim.

FTESA PËR TU PYETURIsh-drejtori i “CEZ Alba-

nia” Josef Hejsek është ftuar nga prokuroria e Tiranës për të dëshmuar lidhur me mega aferën korruptive që ka kryer kompania “Debt Interna-tional Management”, në pro-nësi të biznesmenit Shqiptar Kastriot Ismailaj, tashmë i arrestuar. Ftesa për të dësh-muar për llogari të procesit penal, Hejsek i është dërguar nëpërmjet një letërporosie autoriteteve Austriake, të cilave u është kërkuar nga pala shqiptare që të njoftojnë Hejsek për tu paraqitur në Tiranë me qëllim adminis-trimin e pyetjes së tij. Hejsek dyshohet nga prokuroria se

Manovrat e CEZ-itsi do vihet nënakuzë Josef HejsekZbardhet rrugëdalja ligjore e prokurorisë për tëakuzuar bashkëpunton autstriak të Kastriot Ismailaj

Elton QynoTIRANE

TRAJNIMI/KOMPANIA ENERGJETIKE HAP TRAJNIM 120 DITOR PËR PUNONJËSIT

Menaxhimi i stresit, CEZ 727 milion lekë shpenzimeprocedurë e sipër dhe se pritet që të mbyllet në datën 6 tetor të këtij viti. Sipas dokumentave tenderuese trajnimi do kryhet brenda 120 ditëve dhe se objekti kryesor i tij është në: ”…Trajnimet speci ke me fokus kryesor në forcimin e aftësive për menaxhime projektesh, aftësi drejtuese, ndërtim të skuadrave të ndryshme të punës, menaxhimin e burimeve njerëzore, njohuri mbi strategjitë e burimeve njerëzore, zgjidhje problemesh apo menaxhim konfliktesh, aftësi në negocim, menaxhim stresi, shërbim

ndaj klienti, komunikimi efektiv, siguria në vendin e punës, kodet elektrike dhe standartet e sigurisë në punë, përdorimi i drejtë i mjeteve dhe veshjeve të punës, analizimi dhe planifikimi i sistemit energjetik, lid-ership dhe supervizim, teknologjitë e reja dhe tendencat ndërkombëtare në nënstacion, zgjidhja e proble-meve dhe komunikimi i duhur me konsumatorët, menaxhimi i duhur i kohës, cilësia e shërbimit ndaj klientëve, ndihma e shpejtë, mbrojtja nga rreziku i rënies së zjarrit.

ka bashkëpunuar me biznes-menin Kastriot Ismailaj për vjedhjen e 4.6 milion eurove, para këto të mbledhura nga DIA tek qytetarët që ishin

debitorë në CEZ. Sipas buri-meve të prokurorisë nëse do konstatohen prova Hejsek, do vihet nën akuzë për “Mash-trim” dhe se marrëveshja e

miratuar në parlament nuk e pengon një gjë të tillë.

PASTRIMI I PARAVEKompania “Debt Inter-

national Advisory”-Dega Shqipëri që ishte kontrak-tuar nga “OSSH” dhe “CEZ Shpërndarja” për mbled-hjen e borxhit nanciar tek 318.000 konsumatorëve të energjisë elektrike, nuk ka kryer vetëm këtë funksion, por dyshohet se ka pastruar miliona euro dhe dollarë të individëve me pushtet poli-tik dhe personave VIP në Shqipëri. Sipas një grafiku të Drejtorisë së Pastrimit të Parave në Policinë e Shtetit është pikërisht kompania e mësipërme që ka kryer mbi 100 transaksione nga Sh-qipëria në drejtim të dhjetëra vendeve të huaja, ku kanë lëvizur miliona euro, deri në Kongo të Afrikës.

Nga “Debt International Advisori” paratë kanë dalë nga Shqipëria duke hyrë në llogaritë e dhjetëra kompanive të tjera, që veprojnë në rreth 15 shtete. Të gjitha këto transaksione janë kryer nga dy banka të nivelit të dytë në Shqipëri, dhe se aktualisht faturat e këtyre transaksioneve janë sekuestruar nga njësia hetimore Task-Forcë. Pritet që në ditët në vijim prokuroria të caktojë dhe një ekspert kontabël për të nxjerrë të saktë shifrën e transaksioneve që ka kryer kompania e biznesmenit Kastriot Ismailaj, që tashmë është arrestuar nga prokuroria e Tiranës.

DESTINACIONI

Paratë e DIA,u transferuannë 15 shtete të ndryshme

Detajet

Sipas prokurorisë, me vendim gjykatë Ismailajt i janë bllokuar disa llogari bankare që kapin shumën e rreth 3.6 mln eurove, pasi dyshohet se i ka siguruar kundrejt mashtrimit dhe më pas i ka investuar ato.

3.6 MLN EURO

Sipas një grafi ku të Drejtorisë së Pastrimit të Parave në Policinë e Shtetit është pikërisht kompania e mësipërme që ka kryer mbi 100 transaksione nga Shqipëria në drejtim të dhjetëra vendeve të huaja.

PASTRIMI

Shkëlqim Cani

Ish-drejtori i “CEZ Albania” Josef Hejsek Seancë parlamentare në kohën e qeverisë Berisha dhe logo e CEZ

www.shqiptarja.com

E DIEL, 27 SHTATOR 2015 3ABUZIMI ME BORXHIN E CEZ

Ish-kryeministri i Sh-qipërisë Vilson Ahmeti ka dëshmuar në proku-rorinë e Tiranës për rreth 1 orë e 30 minuta,

duke përjashtuar veten e tij nga afera korruptive e CEZ. Megjithëse kompania që ai administron “A.I.C” është një kompani ndërtimi, kjo nuk e ka penguar këtë kompani të provojë dhe eksperienca të tjera në biznes, duke hyrë nënkontraktore e “Debt Inter-national Management”, për të mbledhur borxhin e “CEZ Al-bania” në mijëra konsumatorë energjie. Sipas dëshmisë së Ahmetit marrëdhëniet treg-tare me kompaninë e Ismailajt kanë qenë të rregullta dhe se pagesat janë kryer sipas afatit

të parashikuar në kontratë, pavarësisht se ka pasur disa herë mungesa, por këto pag-esa sërish janë kryer. Ai i ka quajtur këto transaksione si të ligjshme dhe të rregullta, pasi kanë qenë pagesa për punën që kompania e tij, ka kryer në

shërbim të “Debt International Management”. Ahmeti në dëshminë e tij e ka përjash-tuar veten dhe kompaninë si të përfshirë nga kjo aferë, që nuk dihet se si do përfundojë. Momentalisht për këtë ngjarje në qeli ndodhet vetëm një per-

refuzuar për të tretën radhazi të dëshmojë për prokurorinë e Tiranës. Pak kohë më parë një grup hetimor ka shkuar në ambientet e burgut ku ai qën-dron i izoluar prej disa muajsh dhe kanë kërkuar që të zhvil-lojnë një seancë pyetjesh me të. Mirëpo kërkesës së proku-rorëve ai i është përgjigjur negativisht duke pohuar se nuk dëshiron të japë shpjegime për këtë histori, pa pasur një vendim përfundimtar nga gjykata e Arbitrazhit në Austri. Pavarësisht kësaj, prokuroria ka insistuar dhe dy herë të tjera për marrjen e dëshmisë së Is-mailajt, por sërish biznesmeni ka refuzuar të asë. Megjithëse nuk ka mundur të marrë një qëndrim të Ismailajt për këtë çështje, prokuroria ka vijuar hetimet duke administruar një sërë dokumentesh dhe marrë në pyetje dhjetëra punonjës të kësaj kompanie, por jo vetëm.

REAGIMI I AHMETITNë 9 shtator të këtij viti

ish-kryeministri Vilson Ah-meti përmes një deklarate ka hedhur poshtë pretendimet që ai të ketë negociuar një marrëveshje mes CEZ dhe DIA. “Në kushtet e mia nuk e di se çfarë mund t’u ofroja këtyre shoqërive për të arritur marrëveshje, kur dihet se nuk kam patur pushtet në vitin 2009 dhe nuk kam as në ditët e sotme”-ka deklaruar Ahmeti. Ndërsa e cilëson të pavërtetë pretendimin se ai ka marrë ryshfet nga ish-she ekzekutiv i “Cez Albania”, Jozef Hejsek, të cilin thotë se nuk e ka takuar kurrë. Ahmeti përfun-don deklaratën duke thek-suar se “këto të pavërteta janë hedhur në treg në shërbim të interesave të caktuara.”

PËRGJIMI I ISMAILAJTNjësia hetimore Task-Forcë

ka urdhëruar përgjimin e Kas-triot Ismailajt, ku gjatë bise-dave që ky i fundit ka kryer me personat që autorizonte për të kryer transferta bankare ka mësuar se shumat nan-ciare nuk kishin një burim se nga ishin tuar, dhe pikërisht për këtë ai mashtronte duke pohuar se ishin të ardhura nga shitja e biletave të një kompanie turistike të quajtur “Alpha Tango Travel”, kom-pani kjo sërish fantazmë që është hapur dhe më pas mbyl-lur nga Ismailaj. Në bisedat e përgjuara, prokuroria ka mësuar se këto para nuk ishin të tijat, por patjetër duhet ti transferonte jashtë shtetit, duke përdorur çdo mashtrim të mundshëm me qëllim justi- kimin para bankës.

son në burg, i cili është Kastriot Ismailaj.

REFUZON MARRJEN NË PYETJE

Biznesmeni i kompanisë “Debt International Manage-ment” Kastriot Ismailaj ka

Ish-kryeministri Berisha më 2012 ka favorizuar CEZ për pagesat e energjisë së komunave dhe bashkive, duke ua

marrë këtë fond dhe dhënë kompanisë çeke e lënë pa paga punonjësit. Janë penalizuar vetëm bashkitë socialiste, çka solli dhe kundërshtimin e PS.

Ish-kryeministri Berisha pagoi me urgjencë nga buxheti i shtetit 13 milionë USD kopanisë CEZ. Çfarë përmbante akti normativ?

Berisha, pavarësisht nga çfarë thotë sot në opozitë ka favorizuar në kurriz të pushtetit vendor për të paguar CEZ. Kështu Ministria e Financave gjeti një rrugë të shkurtër për të likuiduar faturat e papaguara të energjisë elektrike ndaj CEZ, duke ndërhyrë në buxhetin e njësive ven-dore, me anë të aktit normativ që u miratua me urgjencë. Ishin rreth 1.3 miliardë lekë (13 milionë USD) që iu hoqën bashkive e komunave nga zëri i granteve të pakushtë-

zuara, për llogari të

CEZ-it, kompania p r i - vate që menaxhonte sistemin e furnizimit me energji elektrike.

Çfarë kërkohej konkretisht...?Akti normativ prekte tre nene të ligjit

për buxhetin e shtetit 2012. Në nenin 15, kërkohej ndryshimi i buxheteve për bashkitë e komunat duke u zbritur shumat për llogari të kompanisë CEZ. Sipas vendimit, këto fonde shkonin si

Elton QynoTIRANE

AKTI NORMATIV/ISH-KRYEMINISTRI GRABITI BUXHETIN E VENDORËVE

Berisha i dha CEZ-it më 201213 milionë USD nga bashkitë

DETAJET

PyetjaPak kohë më parë një grup hetimor ka shkuar në ambientet e burgut ku ai qëndron i izoluar prej disa muaj dhe kanë kërkuar që të zhvillojnë një seancë pyetjesh me të.

RefuzimiMirëpo kërkesës së prokurorëve ai i është përgjigjur negativisht duke pohuar se nuk dëshiron të japë shpjegime për këtë histori, pa pasur një vendim përfundimtar nga gjykata e Arbitrazhit.

Reagimi Ish-kryeministri i ka quajtur shpifj e akuzat se ai kishte qenë ndërmjetës. Ahmeti përfundon deklaratën duke theksuar se “këto të pavërteta janë hedhur në treg në shërbim të interesave të caktuara.”

Ish-kryeministri: Pagesatkanë qenë për hakun e punës

Vilson Ahmeti rrëfehet para prokurorëve: Nuk kam lidhje me këtë aferë. Ismailaj e 3-ta herë që refuzon dëshminë

PyetjePërgjigje&

kompensim për ujin e pijshëm, që do të thotë për faturat e energjisë elektrike që ujësjellësit, në varësi të njësive vendore kanë si detyrim ndaj CEZ-it. Transferta e pakushtëzuar e subvencioni për en-ergji elektrike për furnizimin me ujë të pijshëm të papërdorura gjatë vitit bux-hetor trashëgohen në vitin buxhetor pasardhës” thuhej në nenin 2 të Aktit Normativ. Vendimi erdhi në një mo-ment të vështirë për kompaninë CEZ që ndodhej nën presionin e borx-heve të mëdha, por dhe gjobave.

Cilat bashki u prekën më shumë nga akti normativ i qever-isë?

Kompania kishte rreth 50 miliardë lekë detyrime të pambledhura, me një nivel humbjeje prej afro 30%. Akti normativ prek një shumë të

konsiderueshme për buxhetet e bashkive dhe komunave, me rreth

11%. Në total, buxheti i njësive vendore në fillim të vitit, sa u takon granteve të pakushtëzuara ishte rreth 12 miliardë e 775 milionë lekë, dhe me vendimin e fundit të aktit normativ arrin në 11 miliardë e 390 milionë lekë, pra 1 miliard e 385 milionë lekë më pak. Binte në sy diferenca të mëdha në rajonet e drejtuara nga PS. Qytetet Durrës, Vlorë e Fier ishin zonat më të prekura, me minus 30% fonde që shkuan për CEZ, kurse Bashkia e Tiranës 2%. Hartës së të prekurve i ka “shpëtuar” Kuksi, rajon që njihej për problemet me mospagesën e faturave të energjisë elektrike.

Vilson AhmetiKastriot Ismailaj

4 E DIEL, 27 SHTATOR 2015www.shqiptarja.com

META “THUMBON” RAMEN

Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta, i është përgjigjur nga vendlindja liderit të opozitës, Lulzim Basha dhe nuk ka nguruar të përfshijë në lojën e nxehtë të debatit politik, edhe homologun

Edi Rama. Meta ka për tuar nga një vizitë në Skrapar pwr tiu bwrgjigjur kryetarit tw PD, teksa ka theksuar se Basha është i vetmi kryetar opozite që kërkon dorëheqjen e kryetarit të Kuvendit, dhe jo të kryeministrit. Me këtë deklaratë, kreu i LSI-së ka “thumbuar” kryeministrin Rama, i cili nuk është përfshirë në debatin për skandalin e pretenduar në CEZ. Kryeparlamentari e ka futur në llogore të reja diskutimin politik, kur ka thënë se në të ardhmen do të dëgjoni çudira, kur Basha do të asë për qeverinë “Meta” e cila dhunon opozitën “Rama-Basha”. Kjo deklaratë është e paqartë, dhe nuk kuptohet se çfarë ka dashur të thotë kreu i LSI-së: të paralajmërojë rritjen e tij duke krijuar një qeveri të vetën pa aleatë, apo të ironizojë deklaratat, sipas tij të çuditshme, të kreut të opozitës. I pyetur nga gazetarët për marrëdhëniet e tij me ndërkom-bëtarët, Meta tha se ata nuk kanë ndonjë problem me të ose me LSI-së, teksa njoftoi se brenda 3 javësh ai do të jetë në vizitë zyrtare në Uashington.

A është e vërtetë që LSI ka prishur marrëveshjen me PS-në për zgjedhjen e Kry-etarit të Qarkut të Dibrës?

Është një trill krejtësisht mediatik përsa i takon zgjed-hjes së kryetarit të Qarkut të Dibrës, pasi marrëveshja midis PS dhe LSI në nivelin më të lartë ka qenë për një raport përfaqësimi që nënk-uptonte se pozicionin e nënprefektit, si pozicion politik dhe që deri para zgjedhjeve vendore e mbante LSI-ja, do ta përzgjedhë PS, ndërsa LSI do të kandidonte për kryesimin e Qarkut të Dibrës.

A ka LSI probleme me ndërkombëtarët dhe a i qëndronin hetimit ndërkombëtar për CEZ-in?

LSI ka marrëdhënie të shkëlqyera me ndërkombëtarët. Asnjë kandidat i propozuar nga LSI në zgjedhjet vendore nuk ka pasur asnjë problem, që të krijonte edhe shqetësimin më të vogël për ndërkombëtarët. Nuk më është para-

qitur asnjë shqetësim për integritetin e asnjë deputeti të LSI-së apo ministri dhe ne do të vazhdojmë të kontribuojmë dhe të jemi model për luftën që duhet të përshkallëzohet edhe më tej, për thellimin e procesit të konsideruar si dekriminalizim, jo vetëm përmes miratimit sa më shpejt dhe me konsensus të gjithë paketës ligjore për këtë çështje, por edhe në të gjithë hapat e mëtejshëm që thello-jnë transparencën e raporteve të politikës dhe qeverisjes me ushtrimin e këtyre përgjegjësive dhe veçanërisht publikun, përfshirë këtu edhe transparencën e partive politike.

Z. Meta, dy javë më parë jeni zëv-endësuar nga znj. Leskaj për të shkuar në SHBA në një aktivitet me krerët e parlamenteve të vendeve të ndryshme. Përse zgjodhët të zëvendësoheshit nga znj. Leskaj dhe nuk shkuat vetë në këtë

aktivitet?Znj. Leskaj ka përfaqësu-ar Kuvendin e Shqipërisë.

SHBA-të janë një partner i pazëvendësueshëm për Sh-

qipërinë dhe komunikimi me përfaqësuesit e tyre ka qenë i pandërprerë. Për arsye edhe të largësisë por edhe të angazhimeve të ndryshme, nuk mund të shkoj çdo muaj në SHBA por mos u shqetë-

soni se do të jem së shpejti, pas tre javësh dhe do të kemi

mundësi të komunikojmë edhe me ju edhe nga Uashingtoni për të

gjitha çështjet.

Rikthehemi te çështja CEZ, kryetari i PD-së akuzon se dyshja Rama-Meta mbyllën çështjen 600 milionë euro për CEZ-in, a keni ju një koment lidhur me këtë çështje?

Lidhur me risitë dhe çuditë që po sjell në politikën shqiptare kryetari i PD-së, z. Basha nuk ka nevojë të jap edhe shumë sqarime. Është i vetmi kryetar opozite, i cili në vend që të kërkojë dorëheqjen e Kryeministrit, siç kër-kohet në përgjithësi nga kryetarët e opozitës në të gjithë Europën dhe botën, kërkon vetëm dorëheqjen e Kryetarit të Kuvendit. Dhe unë e

kuptoj se kush është arsyeja e vërtetë: është pakënaqësia e tij e thellë për respektin maksimal që unë tregoj, jo thjesht ndaj demokratëve në Parlament, por sidomos edhe ndaj liderit historik z. Berisha, duke i dhënë mundësinë të shprehë pa ku zim në tërësi, mendimet dhe qëndrimet e tij politike. Por nuk habitem me asgjë tjetër që thotë z. Basha, i cili prej dy vitesh qeverinë Rama e etiketon si qeveria Rama-Meta. Madje nuk keni dëgjuar gjë akoma, sepse shumë shpejt do të llojë të ndërrojë vendet, do të

akuzojë qeverinë Meta-Rama dhe pak më vonë të jeni të bindur që do dëgjoni çudi të mëdha për aku-zat e tij ndaj qeverisë “kriminale” Meta-Meta dhe për shtypjen dhe terrorin e saj ndaj opozitës së pafajshme Basha-Rama. Ndërsa,

për hetimin ndaj CEZ-it, absolut-isht i qëndroj deklaratës time për

hetim të plotë, të thellë dhe të shpe-jtë ndërkombëtar, shqiptar dhe par-

lamentar, në mënyrë që çdo qindarkë që është abuzuar, që është shpërdoruar nga zyrtarët nga qeveritarët, nga politikanët, nga administratorët shqiptarë, jo vetëm të shkojë në buxhetin e shtetit dhe të dëmsh-përblehen qytetarët shqiptarë, por secili për çdo qindarkë që ka dëmtuar interesat e publikut, interesat e CEZ/OSHEE, inte-resat e shtetit shqiptar, të marrë dënimin e merituar. Dhe të ndiqet çdo qindarkë se si ka lëvizur, jo vetëm nga CEZ-i te DIA dhe nga DIA te kompanitë e tjera, jo vetëm 4 milionë eurot që ka përfituar DIA, por edhe 15 milionë eurot që kanë përfituar kompanitë e tjera pas uljes tjetër që i ka bërë ERE-s çmimit të energjisë për të favorizuar CEZ-in. Të bëhet transparencë se te cilat kompani kanë shkuar këto para, cilët persona dhe zyrtarë kanë përfituar dhe si kanë ndërhyrë me veprimet e tyre apo se ç’përgjegjësi mbajnë me mosveprimet e tyre. Dhe njëkohësisht e theksoj rëndësinë për të hetuar gjithçka që ka të bëjë me CEZ-in nga dita e parë e realizimit të privatizimit, si u realizua ky privatizim e deri në ditën e sotme.

“Basha të kërkojë dorëheqjen e kryeministrit, dhe jo timen”Kryetari i LSI-së, Ilir Meta: Së shpejti vizitoj Amerikën

REAGIMI

KOALICIONIPozicionin e nënprefektit, si pozicion politik dhe që deri para zgjedhjeve vendore e mbante LSI-ja, do ta përzgjedhë PS, ndërsa LSI do të kandidonte për kryesimin e Qarkut të Dibrës.

SHBANuk mund të shkoj çdo

muaj në SHBA, por mos u shqetësoni se do të jem së shpejti,

pas tre javësh, dhe do të kemi mundësi të

komunikojmë edhe me ju edhe nga Uashingtoni

për të gjitha çështjet.

CEZTë ndiqet çdo qindarkë

se si ka lëvizur, jo vetëm nga CEZ-i te DIA dhe nga DIA te

kompanitë e tjera, jo vetëm 4 milionë eurot

që ka përfi tuar DIA, por edhe 15 milionë

eurot që kanë përfi tuar kompanitë e tjera.

Qeveria Pak më vonë të jeni të

bindur që do dëgjoni çudi të mëdha për akuzat e Bashës ndaj qeverisë

“kriminale” Meta-Meta dhe për shtypjen dhe

terrorin e saj ndaj opozitës së pafajshme

Basha-Rama

a: Së shpejti vizitoj Amerikën Nuk mund tmuaj në S

mos u shqdo të jem

pas tre javëtë kemi m

komunikojmju edhe nga

për të gjith

CETë ndiqet çd

se si ka lvetëm ngDIA dhe n

kompanitëvetëm 4 mi

që ka përfipor edhe 1

eurot që kakompanit

e asnjë do të

model he më ar simit thë he o-s

e

-së. tner për Sh-kimi me ka qenër arsye

r edhe të ryshme,do muaj shqetë-shpejti, të kemi

më edhe ni për të

i PD-sëçështjen koment

sjell në . Basha

qarime.vend që q

siç kër-opozitës n vetëm he unë e

kuptoj sështë prespekjo thjParlamlideridhënku zqëndhabBasRamMeako llo

akupakdo dzatMetterrpafa

për hisht i

hetim tjtë ndër

lamentar,që është abuzuzyrtarët nga qnga administrashkojë në buxhpërblehen qytpër çdo qindae publikut, intresat e shtetite merituar. Dhsi ka lëvizur, jdhe nga DIA te4 milionë euroedhe 15 miliokompanitë e ka bërë ERE-sfavorizuar CEZse te cilat kompcilët persona dhsi kanë ndërhyrç’përgjegjësi mbDhe njëkohësishhetuar gjithçka qëe parë e realizimitprivatizim e deri n

5www.shqiptarja.com

E DIEL, 27 SHTATOR 2015 SAMITI

Esiona KonomiTIRANE

Kryeministri Edi Rama ka zgjedhur të promovojë vlerën e torelancës fe-tare të Shqipërisë, duke dhënë në OKB shembul-

lin e vetë familjes së tij. Kryeministri i Shqipërisë gjatë fjalës së tij, në një prej paneleve të organizuara në kuadër të Samitit për Zhvillim të Qëndrueshëm në Organizatën e Kombeve të Bashkuara, ka marrë jo pak vëmendje kur foli për veten, bashkëshorten dhe fëmijët e tij. “Unë jam katolik, gruaja ime është myslimane dhe ne kemi një vajzë dhe një djalë të besimit ortodoks. Kështu djali ynë, vetëm 1 vjeç duhet ende të vendosë se cilit besim t’i përkasë. Dhe ai është me fat sepse jeton në një vend ku askush përf-shirë familjen e tij nuk do t’i bëjë kurrë presion atij që të zgjedhë një besim të caktuar. Sepse ai ka lindur në një vend të pagëzuar nga vetë Papa Fraçesku si vendi i vëllazërisë fetare, çka përfaqëson një garanci thelbësore për brezat e ardhshëm që ta gëzojnë këtë botë në paqe dhe prosperitet”, tha ai. Sipas Ramës, harmonia fetare si ajo e Shqipërisë mund të kontri-buojnë në luftën kundër ekstrem-izmit, një prej s dave më të mëdha me të cilat po përballet bota sot. “Përtej çdo dyshimi, urrejtja që këto sulme mbartin dhe verbëria që ato tregojnë nuk vjen vetëm për shkak të besimit të korruptuar. Ka kaq shumë forca përçarëse në botën tonë dhe origjina e radikalizimit të atyre që kryejnë masakra në emër të Zotit duhet kërkuar edhe në sistemet dhe mënyrat e qeverisjes që prodhojnë pabarazi tensione sociale dhe diskriminim”, tha

ASAMBLEJA Kryeministri shqiptar Edi

Rama do të mbajë fj alën e tij përpara

Asamblesë së Përgjithshme

Kombeve të Bashkuara në datën 2

tetor, ku do të përqendrohet

në përpjekjet e Shqipërisë kundër

ekstremizmit.

OBJEKTIVAT Për Shqipërinë, “Axhenda e re globale” do të shërbejë për një program zhvillimi më ambicioz në një sërë fushash që do të harmonizojnë angazhimet evropiane me nevojën për zhvillim.

Kryeministri Rama habit në OKB

me shembullin e tij Edi Rama: Unë jam një katolik, me grua

myslimane dhe me fëmijë ortodoksë

LAJME SHKURT

Braçe për Bashën: Nuk duhet të merrte asnjë detyrë publike

Berisha: Rama po bën kurban reformën në drejtësi

Subashi: Draft i i opozitës për reformën, më produktiv

PD, Topallaj: Veliaj po punëson të inkriminuar

PD, Strazimiri: Qytetarët në burg, trafi kani Tahiri, i lirë

Bushati në Asamblenë e OKB-së, takime dypalëshe me homologët

Deputeti socialist, Erjon Braçe, përmes një postimi në Facebook, ka renditur një sërë akuzash ndaj kryetarit të PD-së, Lulzim Basha. Sipas tij, Basha nuk do të duhet të merrte asnjë detyrë publike për të gjitha krimet që ka bërë. “Shikoni! Këto ditë “morali” ka dalë sheshit. Flitet për moral. Në emër të moralit të kërkojnë llogari, prej moralit dalin e radhiten burra e gra, me nisje moralin të përplasen në surrat dëngla që as ti merr dot mendja. Po a ka moral Lulzim Basha që të shpërndajë kund moral, veçanërisht në një betejë kundër korrupsionit”, shkruan deputeti socialist në Facebook.

Ish-kryeministri Berisha vijon të publikojë në faqen e tij në Facebook denoncime që sipas tij, i dërgojnë qytetarët. Berisha ka publikuar dje një denoncim, i cili ngre dyshime për kontrabandë cigaresh në Portin e Durrësit, ndërsa akuzon ministrin Tahiri se po mbron kontrabandistët e duhanit. Ndërsa, në një tjetër status publikuar po dje, Berisha i ka kushtur një shkrim të gjatë ku hedh akuza ndaj kryeministrit Edi Rama. “Reforma me “thikë në palcë” e Ramës është kurban reformë, apo reformë sipas vullnetit të tij”, shprehet ish kryeministri.

Dëshira Subashi, ish-anëtare e KQZ-së, përfaqësuese e Partisë Socialiste, nuk është në një mendim me partinë e saj sa i takon reformës në drejtësi. Madje, në disa pika ajo shpreh dakordësi me draft in e opozitës. “Variantin e opozitës , personalisht, nëse do të më kërkohej një mendim, do ta konsideroja më produktiv”, ka shkruajtur Subashi në Facebook. “Opozita le ta votojë, të japë argumente kundër kur nuk është dakord, sepse institucionet kushtetuese nuk mund të vazhdojnë të mbeten peng e lojërave apo interesave të politikës së ditës”, vijon ajo.

Fabian Topallaj, anëtar i djathtë në këshillin bashkiak të Tiranës, ka akuzuar kryebashkiakun Erjon Veliaj se “po punëson të inkriminuar në administratë dhe po abuzon me shkarkimet nga puna”. “Erjon Veliaj po jep kontributin e tij në projektin e rilindjes se adminiratës shtetërore me

shkarkimin e punonjësve të bashkisë Tiranë dhe zëvendësimin e tyre me kriminelë të afi rmuar, deklaroi Topallaj. “Mesa duket Veliaj nuk ka kohë të bëj një kërkim të thjeshtë në Google ku rezulton se Eqerem Braçe ka probleme me ligjin”, ka vijuar demokrati Fabian Topallaj.

Partia Demokratike ka vijuar akuzat në drejtim të ministrit të Brendshëm, Saimir Tahiri, si i dyshuar për përfshirjen në trafi kun e drogës. “Trafi kanti me targa AA003GB është ende i lirë e i patrazuar, për të “shpjeguar” sa here del, një variant i ri i historisë së tij të dashurise me makinën dhe trafi kantët”, ka deklaruar dje deputeti demokrat, Gent Strazimiri. Ai theksoi se qeveria nuk ndëshkon ministrin e Brendshëm për parregullsitë e shitjes së makinës luksoze, por sipas tij, qeveria është armike me të papunin, invalidin tregtarin dhe pensionistin.

Ministri i jashtëm, Ditmir Bushati, i cili gjendet në Nju Jork për të ndjekur punime e Sesionit të 70 të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, zhvilloi disa takime dypalëshe. Në ditën e parë, ai u takua me homologët e Katarit, Azerbajxhanit, Irakut dhe Malajzisë. Në takimin me homologun nga Katari, ministrat u shprehën se ecuria e suksesshme e marrëdhënieve politike duhet të avancohet me realizimin e projekteve konkrete të bashkëpunimit ekonomik. Bushati e falenderoi ministrin e Katarit për mbështetjen e dhënë ndaj Kosovës dhe inkurajoi qe te vijohet kjo mbështetje dhe me kërkesën e Kosovës për t’u pranuar në UNESCO.

nga pasiguria tek parashikuesh-mëria dhe zgjidhjet, për të lëvizur nga një bashkëpunim i thjeshtë në një partneritet global. Është pakti i një gjenerate që i ka kthyer sytë nga e ardhmja në një botë që shkon përpara me një hap më të shpejtë. Është një marrëveshje e re globale me premtimin solemn që askush nuk duhet lënë mbrapa”,-tha Rama. Në vijim, Kryeministri theksoi mes të tjerash se Reforma në Drejtësi që po ndërmerret do të bashkojë më shumë shtetin me qytetarët. “Ne jemi duke ndër-marrë një reformë transformuese në drejtësi, një proces jetësor që do ta bashkojë më shumë shtetin me qytetarët, do t’i japë drejtësisë kuptimin e saj të vërtetë dhe do të ketë një ndikim më të thellë dhe pozitiv mënyrën sesi vendi do të shkojë përpara në vitet në vijim.” Ndërsa vlerësoi bashkëpunimin mes vendeve të Ballkanit Perëndi-mor, si domosdoshmëri për jetesën në paqe dhe harmoni, Kryemi-nistri u shpreh se kjo gjë është thelbësore për qëndrueshmërinë. “Shqipëria zhvillohet brenda një rajoni, Ballkanit, i cili akoma po përpiqet të gjejë vendin e tij të begatë në Evropën e Bashkuar. Megjithatë, ende në pritje për t’u kualifikuar si anëtarë të BE-së, ne jemi duke bërë gjithçka që mun-demi, ndërmjet nismave konkrete, për të sjellë më afër gjithë vendet e Ballkanit Perëndimor dhe të rri-sim bashkëpunimin në çdo fushë të jetës. Dihet botërisht se sa më shumë bashkëpunojmë me njëri tjetrin, sa më shumë bashkënda-jmë, sa më shumë jemi të ndërlid-hur, sa më shumë e njohim dhe e pranojmë njëri-tjetrin, kemi më shumë shanse që të jetojmë dhe të punojmë së bashku në paqe dhe harmoni”,-tha Rama.

Rama. Në vijim të vizitës së tij në Nju York, Kryeministri Edi Rama, foli gjatë seancës së posaçme për zbatimin e Axhendës së zhvillimit post 2015, në Samitin e Kombeve të Bashkuara, ku merrnin pjesë liderë botërorë nga të gjitha shtetet anëtare. Kjo seancë e posaçme, që u përshëndet edhe nga Papa Françesku, u fokusua në çështjet

e zhvillimit të qëndrueshëm. Kry-eministri Rama theksoi se për Sh-qipërinë qëndrueshmëri do të thotë përforcimi i shtetit të së drejtës dhe vlerave demokratike shoqërore “Kjo axhendë e re, kurajoze, ambicioze e një transformimi global është an-gazhimi ynë që t’i çojmë njerëzit nga përjashtimi tek gjithëpërfshirja. Nga varfëria tek rruga e begatisë,


RIORGANIZIMI

Esiona Konomi TIRANE

Partia Socialiste është tërhequr përkohë-sisht nga skanimi i emërimeve dhe pu-nësimeve në admin-

istratë, duke e shtyrë këtë pro-ces për në janar, pasi PS të ketë përfunduar procesin zgjedhor brenda saj. Burime nga grupi i posaçëm i cili u ngrit nga Rama dhe Ruçi për analizën e performancës së adminis-tratës, thanë për Shqiptarja.com se ky proces, është lënë përkohësisht në heshtje, deri sa partia të mbyllë procesin e ristrukturimit tërësor të saj, me mbledhjen nale të Kon-gresit në janar. Grupi i cili drejtohet nga Musa Ulqini, dhe përbëhet nga deputetet Evis Kushi, Erjeta Alhysa dhe Blerina Gjylameti, është udhëzuar të testojë të gjithë drejtorët e institucioneve shtetërore për performancën e tyre.

është shtyrë për deri në fund të muajit tetor. Udhëzimi i Asamblesë Kombëtare dety-ronte mbylljen e këtij procesi brenda muajit shtator, por duket se brenda këtij afati, objektivat nuk janë arritur, ndaj koha është zgjatur edhe me një muaj. Procesi i parë me të cilin nisi ristrukturi-mi i PS-së, është rifreskimi i anëtarësisë, duke verifi-kuar anëtarët aktualë, si dhe duke bërë freskime të reja në kuadër të arritjes së objektivit prej 150 mijë anëtarësh. Vetë Organizatat Socialiste, që përbëjnë anëtarësinë e par-tisë për një qendër votimi, do t’i nënshtrohen zgjedhjeve. Brenda datës 10 nëntor 2015, çdo organizatë do të ketë

kryetarin dhe sekretarin e saj të zgjedhur nga anëtarë-sia e saj. Procesi do të vijojë me zgjedhjen e delegatëve të Kongresit, proces ky që kry-het deri në datën 21 nëntor të këtij viti sipas parimit “1 anëtar-1 votë”. Në udhëzimin që Gramoz Ruçi u ka dorë-zuar anëtarëve të Asamblesë, thuhet se “duhet të vihen në lëvizje të gjitha forcat aktive për të realizuar objektiva e aksionit për anëtarësimet e reja”. Aksioni politik i organi-zimit kombëtar për shtimin dhe rifreskimin e anëtarësisë së partisë do të shoqëro-het dhe me riorganizimin e strukturave të Forumit Rinor FRESSH, dhe Forumit të Gruas FGS.

EMËRIMET Nuk bëhet fjalë për një

testim teknik profesional apo shtetëror, por për një matje të perceptimit publik, që Par-tia Socialiste do të realizojë

përmes grupeve të punës në të gjithë vendin. Burime brenda ekipit kombëtar të PS-së, bëjnë me dije se si do të funksionojë kjo formë e re e matjes së performancës, e

PS kishte planifi kuar kontroll të emërimeve aktuale, dhe ndreqjen e gabimeve me të pakënaqurit, proces ky që u shty për në janar. Grupi i punës do të mbledhë ankesat qytetare ndaj drejtorëve të PS.

Objektivi prej 150 mijë anëtarësh, i lançuar nga kryetari Rama, nuk është arritur, ndaj afati për anëtarësime të reja u zgjat në tetor, duke u dhënë mundësi prurjeve të reja, dhe largimit të joaktivëve.

EMËRIMET ANËTARËSIA

PS tërhiqet nga skanimi i emërimeve deri në janar

Afati për anëtarët e rinj shtyhet në tetor, nuk arrihet objektivi, shtyhet dhe testi i punonjësve

cila ka për qëllim mbledhjen e denoncimeve qytetare. Sipas tyre, ku është një grup pune brenda organizimeve që po bën PS-ja, i cili do të veri kojë ankesat që kanë qytetarët, denoncimet e ndryshme të tyre, etj. Qëllimi i këtij tes-timi, është të kuptohet se sa të kënaqur janë njerëzit nga puna e kësaj administrate. Sipas grupit të punës, shër-bimi civil është krejtësisht i mbrojtur me ligj dhe kjo nuk është pjesë e analizës së PS-së. Kjo vjen në kuadër të masave të marra nga Kryemi-nistri përmes faqeve online të denoncimit të korrupsionit. Do të ketë disa teste perfor-mance për të gjithë, referuar përshkrimit të punës për çdo vend pune dhe produktit të saj. Testi ka të bëjë me re-agimin e publikut se si përk-thehet shërbimi në zgjidhjen e problemeve qytetare.

ANËTARËSIA Edhe procesi i zgjerimit

dhe rifreskimit të anëtarësisë

LAJME SHKURTKontraceptivët, “shqiptarët të informuar, por s’duan t’i përdorin”

Qendër konsultash në QSUT, Beqaj: Gati në pranverën e 2016-ës

QSUT bllokon hyrjen për 7 familje, “ta zgjidhë bashkia”

Ndërtimet pas 2009, vetdeklarimet në nivel të ulët

Banorët: Jo pusit të naft ës në zonën e mbrojtur të Zvërnecit Çertifi kohen 29 të burgosura, Klosi: Mundësi për të ardhmen

Vetëm 15% e popullsisë përdor masa mbrojtëse gjatë marëdhënieve seksuale, referuar raportit të fundit të Ministrisë së Shëndetësisë. Sipas mjekes gjinekologe, Kozeta Mustafaraj, kjo lidhet me mentalitetin e popullsisë. Ndërsa, për përdorimin e kondomëve, mjekja thotë se shqiptarët kanë shumë njohuri, por shqetësues mbetet hezitimi për ti përdorur. “E rëndësishme është gjithmonë të ruhet partneri, pra të ketë një lidhje monogamike dhe jo të ndryshohen partnerët në mënyrë të herëpashershme dhe nëse lidhja nuk është e qëndrueshme të përdorin gjithmonë prezervativët”, këshillon mjekja.

Pacientët, të cilët nuk janë të shtruar në spital, por që kanë rekomandimin e mjekut të familjes për një konsultë të specializuar me mjekë të QSUT-së, një analizë apo dhe ndërhyrje , nuk do të duhet të enden në radhë nëpër pavione për të pritur mjekun. Një qendër e re konsultash po ndërtohet posaçërisht për shërbimin ambulator. Ministri i Shëndetësisë, Ilir Beqaj, tha se kjo qendër pritet të jetë gati pranverën e vitit 2016 dhe do të pajiset me aparatura të parametrave bashkëkohore. Ndërsa drejtoresha e QSUT-së, Ogerta Manastirliu tha se “do të përmirësojë shumë shërbimin ambulator mjekësor të QSUT-së”.

7 shtëpi pranë QSUT-së në Tiranë rrezikojnë të izolohen. Projekti për ndërtimin e një qendre për konsulta nga QSUT, u ka prishur murin rrethues dhe dyert 7 familjeve, duke nisur ndërtimin e një muri pa dalje dhe rrezikuar bllokimin e shtëpive. Banorët thonë se pranojnë që muri të ndërtohet

dhe të japin edhe pjesë nga prona e tyre për të mirën publike, por kërkojnë zgjidhje për një rrugë kalimi në pronën e tyre të ligjshme, gjë që nuk po e gjejnë në asnjë institucion. Ndërkohë, raportohet se sipas zyrës së shtypit pranë QSUT-së, zgjidhjen për këtë situatë duhet ta japë Bashkia Tiranë.

Në ditët e fundit të afatit për vetëdeklarime të ndërtimeve pa leje, vihet re një zbrazje e sporteleve prane Agjencisë së legalizimit. Burime pranë ALUIZNIT shpjegojnë se qytetarët e kanë përmbyllur këtë proçes prej disa muajsh. Interes kanë patur vetëm emigrantët, të cilët e kanë kohën e qëndrimit në vend të kufizuar. Pas mbylljes së afatit me 30 shtator, paralajmërohet se nuk do të pranohet asnjë dosje. Pas vitit 2009 llogariten se janë ndërtuar rreth 50 mijë objekte pa leje ne gjithe vendin, të cilat tani kanë mundësi të futen në proçesin e legalizimit.

Banorët e Nartës në Vlorë kanë ngritur shqetësimin pasi kanë mësuar se në zonën e mbrojtur të Zvërnecit do të hapet një pus për kërkimin e naft ës. Banorët janë mbledhur në një takim, ku ka shkuar edhe kreu i departamentit të Mbrojtjes së Mjedisit në PD, Jamarbër Malltezi dhe ambientalisti

Sazan Guri. Ndërkohë, banorët kanë kërkuar që kjo kauzë të mos politizohej. “Kur ne ziheshim me policinë e Sali Berishës për pengimin e TEC-it ju fshiheshit, tani na vini për mbrojtjen e gjirit të Vlorës. Nuk duhet të vini të bëni politikë këtu. Një turi kanë të gjithë”, u shpreh një prej banorëve.

Ministri i Mirëqënies Sociale, Blendi Klosi mori pjesë dje në ceremoninë e certifi kimit të 29 grave të burgosura, të cilat morën pjesë në kurset e formimit professional. “Nëpërmjet trajtimit në këto qendra të formimit profesional, ne kemi arritur që disave prej jush t’u japim gjatë këtyre ditëve të dënimit një zanat më shumë, një eksperiencë më shumë të punës dhe për të qenë të gatshme për t’u riaktivizuarnë jetën tuaj të përgjithshme”, tha Klosi në aktivitetin e zhvilluar në qëndrën e formimit profesionale nr.4. Kurset profesionale janë zhvilluar në sajë të bashkpunimit mes MMRS dhe Drejtorisë së Burgjeve.

7www.shqiptarja.com

E DIEL, 27 SHTATOR 2015 TKURRET PD, IKËN MESILA DODA

Paloka: Ka ikur prej kohësh, kujtuam se

la PDIU për LSI-nëMesila Doda: S’pranoj klientelizmin dhe kodin e heshtjes, më përjashtoi Paloka

Leonard Quku TIRANE

Grupi parlamentar i Partisë Demokra-tike ka një numër më pak në ulëset e Kuvendit, duke

rënë në 46 deputetë. Mesila Doda është larguar zyrtarisht nga partia ku ajo u zgjodh deputete e Kuvendit të Sh-qipërisë, për dy mandate rad-hazi. Përmes një postimi në faqen e saj zyrtare në Facebook, deputetja shpjegon arsyet e largimit. Ish- studentja e Lëvizjes së Dhjetorit ’90, thotë se është përjashtuar “de facto” nga kreu i grupit parlamentar Edi Paloka, menjëherë pasi deputetja, ndry-she nga grupi i saj, votoi në Kuvend për heqjen e imunitetit të deputetëve Tom Doshi dhe Mark Frroku. Por, nga ana tjetër, për Partinë Demokratike, Mesila Doda nuk u largua dje. Kryetari i grupit par-lamentar të PD, Edi Paloka u shpreh gjatë një prononcimi për “Shqiptarja.com” se deputetja ka kohë që ka ikur nga Par-tia Demokratike. Ai ironizon letrën e Dodës, duke theksuar se, “mos ka ikur nga PDIU te LSI, se deputete e PD nuk është prej kohësh”.

PALOKA“Partia Demokratike nuk

është e surprizuar nga vendi-mi i bërë publik nga Mesila Doda, për të braktisur grupin parlamentar, pasi ajo prej kohësh nuk ishte në PD”. Kështu u shpreh dje gjatë një prononcimi për “Shqiptarja.com”, kryetari i grupit parla-mentar demokrat, Edi Paloka. Duke iu përgjigjur akuzave të deputetes Doda e cila në letrën e saj publike e bën atë përgjegjës për përjashtimin e saj “de facto”, kreu i parlamen-tarëve demokratë thotë se “de-putetja Doda është larguar vetë nga PD muaj më parë”. Ai thek-son gjithashtu se letrën e saj priste të lexonte largimin nga PDIU te LSI, pasi deputete e PD nuk është prej kohësh. “Në fakt, duhet të bëjmë një sqarim fillimisht. Unë personalisht kujtova se znj.Doda kishte bërë një letër, ku të ketë dhënë edhe sqarimet, për largimin nga PDIU tek LSI-ja. Ndaj thash që mos ka ikur nga ndonjë grup tjetër parlamentar, si ai i PDIU-së për tek grupi par-lamentar i Lëvizjes Socialiste për Integrim, se ndryshe s’ka kuptim”, u shpreh Paloka. Ai sqaron se deputetja Me-sila Doda, prej muajsh kishte shkëputur çdo angazhim me Partinë Demokratike. “Nga grupi parlamentar i PD, ka shkëputur çdo lloj angazhimi prej muajsh”, theksoi Paloka.

LETRA E DODËSMesila Doda bënte pjesë te

grupi i deputetëve të PD, që

nuk ndante të njëjtën pikë-pamje me lidershin demokrat, Lulzim Basha. Jo pak herë ajo ka qenë kritikuese e opozitës

së Bashës, sikurse ishte edhe thyerja e bojkotit të PD në dhjetor të vitit të kaluar, kur dorëzoi në Kuvend, bashkë me kryetarin e PDIU, Shpëtim Id-rizi projektligjin për dosjet. Në letrën e saj, Doda shkruan se aktualisht në PD është vendo-sur kodi i heshtjes, mbretëron

klientelizmi, ndërsa humbja e zgjedhjeve sipas saj nuk u analizua kurrë. Sipas saj, vlerat për të cilat u themelua PD, janë nëpërkëmbur, ndërsa e ve theksin tek rithemelimi i të djathtës. “Tashmë është klientelizmi mbret i situatës së re dhe shpresoj fort që njerëzit

“Kujtova se znj.Doda kishte bërë një letër, ku të ketë dhënë edhe sqarimet, për largimin nga PDIU tek LSI-ja. “Pasi nga grupi parlamentar i PD, ka shkëputur çdo lloj angazhimi prej muajsh. Ka kohë që nuk është në PD”

PALOKA“Tashmë është klientelizmi mbret i situatës së re dhe shpresoj fort që njerëzit politikë që ende po rezistojnë edhe për pak, të arrijnë të kthjellojnë individët përgjegjës për dëmin e madh që po shkaktojnë”

AKUZAT“Qysh kur unë votova në përputhje me ndërgjegjen time njerëzore e politike për heqjen e një imuniteti erdhi radhazi edhe përjashtimi im nga fushata e Tiranës, përjashtimi nga struktura parlamentare, me urdhër personal të kryetarit të grupit”

DODA politikë që ende po rezisto-jnë edhe për pak, të arrijnë të kthjellojnë individët përgjegjës për dëmin e madh që po shkak-tojnë. Shpresoj që edhe ky largim do i shërbejë vendim-marrësve partiak të kenë një qasje tjetër ndaj figurave të vërteta politike, burra e gra të mençura që i shoh shpesh kur fyhen, anashkalohen, anate-mohen e sulmohen me dhe pa intriga, për të vetmen arsye sepse ende nuk kanë pranuar kodin e heshtjes dhe pran-imin e disfatës së radhës”, thuhet në letrën e Dodës. Ajo shton se përjashtimin nga PD e ka ndjerë gjatë fushatës elektorale, kur u la jashtë me vendim të kryetarit të grupit parlamentar. “Qysh kur unë votova në përputhje me ndërgjegjen time njerë-

Partia Demokratike, që në llesat e saj pas krijimit, edhe

pse një parti në pushtet ( l-lim vitet ’90-të) do të kalonte një tranzicion të vështirë me përplasje të brendshme që rrjedhimisht kanë sjellë edhe përçarje të pashman-gshme. Një pjesë e mirë e intele-ktualëve dhe themeluesve të PD, s’do të pajtoheshin me mënyrën e qeverisjes dhe ndarjes së pushtet-it nga lideri i atëhershëm, Sali Berisha. Në 24 vite histori, Partia Demokratike ka përjashtuar ose janë larguar prej dhjetëra gura dhe personalitete, duke mos kursyer as themeluesit. Arben Imami, Preç Zogaj, Gramoz Pashko, Perikli Teta, Petrit Kalakula, Abdi Baleta janë të përjashtuarit nga PD. Ndërsa Genc Ruli, Dashamir Shehi, Artan Hoxha, Genc Pollo, Tritan Shehu, Ferdinand Xhaferri, Nard Ndoka,

Gazmend Oketa dhe Mesila Doda, janë vetëlarguar.

Cilat kanë qenë përjashtimet nga PD ndër vite, që prej themelimit të saj e deri në ditët e sotme?

Që në vitet e para pas theme-limit të PD, madje edhe kur ishte në qeverisjen e vendit dhe lideri i saj, Sali Berisha, ishte President i Repub-likës, një pjesë e themeluesve të saj, intelektualët, nuk do të pajtoheshin me pushtetin e Berishës. Ata nda-

heshin me mënyrën e qeverisjes dhe ndarjes së pushtetit nga Berisha. Kjo u bë shkas që në rresht, ish theme-luesit Arben Imami, Preç Zogaj, Gramoz Pashko dhe Perikli Teta të përjashtoheshin nga PD. Lëvizje e cila solli themelimin e Partisë Aleanca Demokratike në vitin 1992. ’94-a do të njihet një tjetër përjashtim nga radhët e demokratëve, kur Petrit Kalakula, që drejtonte degën e Tira-nës dhe Abdi Baleta, u përjashtuan për qëndrimet kritike ndaj Berishës.

Më pas ata themeluan Partinë e Djathta Demokratike dhe Rimëkëm-bja Kombëtare. Në 1997-ën thellohen rrjedhjet në PD. Nga aty përjashtohen Genc Ruli, Dashamir Shehi dhe Artan Hoxha, të cilët formuan një grupim politik, por pa peshë elektorale.

Krahas përjashtimeve, nga PD ka patur edhe largime të vullnetshme...

Nga PD nuk ka patur vetëm përjashtime, por edhe largime të vullnetshme. Në vitin 1999, nënk-ryetari i PD-së dhe bashkëpunëtori më i ngushtë i Sali Berishës, Genc Pollo, shpall divorcin me kryeta-rin e tij, duke themeluar Partinë Demokratike të Reformuar (PDr), duke marrë me vete edhe Tritan Shehun, Ferdinand Xhaferrin dhe Nard Ndokën. Ndërsa pas një pauze më shumë se 1 dekadë, në PD do të nisnin sërish lëvizjet përjashtuese ose vetëlarguese. Në vitin 2012-ë largohet nga grupi parlamentar i PD, deputeti, ish zv/kryeministër në qeverinë “Berisha”, Gazmend Oketa për t’iu bashkuar FRD-së, kryetar i së cilës u zgjodh Bamir Topi, ish-president dhe ish nënkryetar e kryetar grupi parlamentar i Partisë Demokratike. Të gjitha përjash-timet ose largimet e vullnetshme kanë patur vetëm një qëllim, kri-jimin e një formacioni të ri politik.

LËVIZJET NDËR VITE/NGA POLLO, IMAMI, TEK TOPI, OKETA DHE DODA

Si është ndarë PD-ja në vite, të ikurit kanë themeluar parti të reja

PyetjePërgjigje&

Bamir Topi dhe Sali Berisha

zore e politike për heqjen e një imuniteti erdhi rradhazi edhe përjashtimi im nga fushata e Tiranës, përjashtimi nga struktura parlamentare, me urdhër personal të kryetarit të grupit”. Ajo nuk sqaron nëse do t’i bashkohet ndonjë grupi tjetër parlamentar.

Lulzim Basha dhe Mesila Doda

Edi Paloka


8 AKSIONI KUNDËR EVAZIONIT

“Rapiscan” do paguhet edhe për ngarkesat, të cilat nuk skanohen

Ministri: Kontratën e trashëguam nga qeveria e mëparëshme

Bizneset do t’i paguajnë shoqërisë “Rapiscan” tarifën prej 22 eu-rosh pavarësisht nëse skanojnë

apo jo mallrat e tyre. Në një takim me gazetarët, Ministri i Financave sqaroi termat e kontratës së re me këtë shoqëri, duke theksuar se kjo e fundit madje do të për tojë edhe pagesa nga buxheti i shtetit. “Ishte plotësisht e

papranueshme për ne të rishikonim gjithë kontratën, kështu që ne u de-tyruam të fokusoheshim në disa ele-ment të kontratës, kryesisht tek çmimi që nga 39 euro u bë 22 euro për çdo deklaratë doganore. Kështu ishte dhe në kontratën e vjetër, nuk e ndërruam, pra pavarësisht nëse skanohet apo jo malli, do të paguhet 22 euro për çdo deklaratë doganore, pavarësisht nëse kalon në një pikë doganore ku nuk ka skanim, do të paguhet 22 euro. Kjo kështu ishte, kështu mbeti. Nuk është se nuk bëmë bisedime për këtë që ta ndërronim. Do t’i binte mbi 120 euro për të paguar për ato mjete ku skano-hej malli dhe do të kishte devijime”, tha Cani gjatë takimit me gazetarët.

PAGESAT E DYFISHTA Ministri Cani më pas u ndal tek

problemet që janë vërejtur ku vjen fjala te pagesa e dyfishtë. “Ka një problem teknik, të vërtetuar nga koha, ka pagesa të dyfishta, hyn malli në Durrës dhe kalon në Tiranë, tranziti është e pakuptimtë që të paguhet, pra ne jemi të detyruar që të ndryshojmë ligjin, e kemi çuar për mendim, po vonohet pak nga min-istritë për të marrë mendim, sepse kështu e kërkon kalimi i çdo ligji, por ne do t’i bëjmë rregullimet; janë pesë rregullime, jo vetëm tranziti, por është dhe material-porositësit që paguan dhe në import të lëndës së parë dhe në eksport, janë magazinat doganore, etj, ku do të bëjmë rregul-limet përkatëse”- nënvizoi ministri i Financave. Duke folur për sigurinë e skanimit, sidomos për mallrat ush-qimore, Cani tha se i kemi të gjitha

dokumentet që nuk ka asnjë risk, janë marrë licencat, lejet, etj dhe nuk ka asnjë dëm për popullatën. Ministri bëri gjithashtu me dije se “Rapiscan”,

përveç të ardhurave nga tarifat, do të për tojë edhe një kuotë shtesë nga buxheti i shtetit, veçanërisht për dy-tre vitet e para të kontratës.

Çdo subjekt që do të vetëkorrigjojë deri më 31 dhje-tor vullnetarisht deklarimin tatimor

të mallrave që ka gjendje, do çlirohet nga gjobat ashtu si dhe nga ndjekje penale. Sipas Ministrisë së Financave, çdo subjekt që ka atualisht në inventar mallra të pasho-qëruara me faturë TVSH-je, do mund të paraqesë një deklaratë të re tatimore ku të pasqyrohen të gjitha këto mallra. Po ashtu, vetëkorri-gjimi do të ku zohet te dekla-rimi i produkteve gjendje, pa qenë nevoja që të raportohen në organet tatimore subjektet ku janë blerë këto mallra. Pas kësaj, biznesi duhet të bëjë edhe pagesën e mun-guar të TVSH për produktet e vetëdeklaruara. “Të gjithë tatimpaguesit që kanë gjendje mallrash pa faturë, të cilët e ribëjnë deklaratën deri në 31 dhjetor 2015, u hiqet pe-naliteti dhe u hiqet ndjekja penale”, shpjegoi Ministri i Financave Shkëlqim Cani gjatë një takimi të djeshëm me gazetarët ku paraqiti re-zultatet e deritanishme të ak-sionit kundër evazionit skal.

AKSIONI Duke folur për operacion-

in kundër informalitetit, min-istri Cani i njohu gazetarët me rezultatet e deritanishme të aksionit. “Nuk është ar-

ritur akoma të kontrollohet gjysma e bizneseve aktive të regjistruar, gjetjet me shkelje deri tani janë diku më pak se 10%”, tha Cani. Ministri bëri të njohur edhe disa tregues të këtij kontrolli. Ai tha se duke lluar nga 1 gusht e deri në

24 shtator janë regjistruar 19 000 biznese, xhiro ditore e deklaruar gjatë këtij muajit shtator krahasuar me shta-torin e vitit 2014, është afër 14 miliardë lekë më shumë, janë rreth 16.000 pajisje të reja fiskale që raportojnë në sistem. “Gjatë këtyre 25 ditëve të shtatorit janë shtuar mbi 60.000 punonjës në skemën e kontributeve të sig-urimeve shoqërore dhe shën-detësore nga vetëdeklarimi i tatimpaguesve. Kjo është një shifër, që na jep kënaqësi dhe

është shprehje e ecurisë së reformës”, tha Cani.

TATIMORËT N d r y s h i m e t l i g j o r e

prekin dhe vetë adminis-tratën tatimore, tha min-istri, duke përmendur dy momente. Sipas tij, “kon-siderohet vepër e rëndë pe-nale deformimi i pasqyrave financiare, bashkëpunimi për shkeljen e ligjit, për punonjësin e administratës tatimore dhe së dyti, punon-jësi i administratës tatimore nuk lejohet që të ketë në pronësi firma kontabiliteti dhe konsulence, kurse ins-pektori i doganës, nuk mund të ketë agjenci doganore. Nëse vërtetohet se ka të tilla do të largohet nga puna”, nënvizoi Cani.

Ministri i Finan-cave është nda-

lur edhe tek interesi i medias dhe për eu-robondin. Sipas tij, Ministria prej kohësh po studion mundësitë që ofron tregu për sa i përket kushteve të huasë dhe veça-nërisht normave të interesit. “Nuk rri-tet borxhi, nuk kemi probleme me ku jtë e borxhit, sepse ai do zëvendësojë borxhin e vjetër. Edhe nëse marrim 500 milionë, do e zhvendosim nga borxhi i brendshëm në borxh të jashtëm, por nuk do kemi problem me nivelet e borxhit”, tha ministri i Financave.

Borxhi

Ministria në kërkim të marrjes së

Eurobond-it

Të gjithë tatimpaguesit që kanë gjendje mallrash pa faturë, të cilët e ribëjnë deklaratën deri në 31 dhjetor 2015, u hiqet penaliteti

Afati

Lorenc RabetaTIRANE

Çdo subjekt që ka aktualisht në inventar mallra të pashoqëruara me faturë TVSH-je, do mund të paraqesë një deklaratë të re tatimore ku të pasqyrohen të gjitha këto mallra. Po ashtu, vetëkorrigjimi do të kufi zohet te deklarimi i produkteve gjendje, pa raportuar ku janë blerë

VETËKORRIGJIMI

BUXHETI Cani sqaroi termat e kontratës së re me këtë shoqëri, duke theksuar se kjo e fundit madje do të përfi tojë edhe para nga buxheti i shtetit

I pyetur nga gazetarët për klauzolën që bllokon hetimet ndaj veprimeve të CEZ në të shkuarën, e nënshkruar edhe nga dikasteri i Financave, Cani dha një përgjigje mjaft evazive, duke theksuar se një vendim i tillë është kompetencë e Ministria e Drejtësisë. Sipas tij, për çdokënd që kryen një blerje, është mëse e kuptueshme të kërkojë të vendosë klauzola që do ta çlironin nga çdo implikim i mundshëm nga e shkuara e aktivitetit të tij. “Kur ka shitje të këtyre masave, përgjithësisht janë klauzolat që e nxjerrin palën nga gjithë vargu i gjërave që mund të zbulohen, por kjo nuk do të thotë që nuk hapen çështje të veçanta”, tha Cani. Ministri i Financave, Shkëlqim Cani ka zhvilluar në fundjavë një bashkëbisedim të zgjeruar me gazetarët e mediave të shkruara dhe audiovizive, duke u përqëndruar në disa çështje kryesore si ato të reformës kundër jofomalitetit, të negociatave me investitorët e huaj për shitjen e eurobondit, si dhe për takimin e bordit të drejtorëve të FMN, në Lima të Perusë.

KONTRATA

Cani, përgjigje evazive për klauzolat e CEZ

Ministria: Vetëkorrigjimet, ja çfarë do deklarojnë biznesetSubjektet afat deri 31 dhjetor për t’i shpëtuar ndëshkimeve

Ministri i Financave Shkëlqim Cani

Pajisja e skanimit ne doganë

9E DIEL, 27 SHTATOR 2015www.shqiptarja.com

KREDINë fi llimi të vitit 2014, Enti Kombëtar i Banesave u kërkoi të gjitha bashkive të vendit bllokimin e dhënies së kredisë së butë për të pastrehët. Në total numri arrinte rreth 2,500 kredi

2,500

BANESAT SOCIALE

LAJMEshkurt

Përmes një njoftimi zyrtar, Ebti Kombëtar i Banesave ka ftuar të gjithë familjet nuk kanë arritur të tërheqin kreditë e miratuara brenda

afatit, të kërkojnë shtyrjen e termave kohore. “Për të gjithë për tuesit e kredisë së butë me 3% interes, të cilët ende nuk kanë mundur të mbyllin procedurat brenda afatit 6 mujor me qëllim tërheqjen e kredisë, kanë mundësinë që ende pa skaduar kjo periudhë kohore të kërkojnë shtyrjen e afatit”, thekson në njoftimin zyrtar

Enti Kombëtar i Banesave. Rreth 2.500 kredi të buta, të miratuara nga Qeveria Berisha, u pezulluan pas ndërrimit të pushteteve për shkak të dyshimeve për korrupsion. Ndërkohë që këtij numri i shtohen edhe rreth 3 mijë familje të tjera, të cilave ju afruan kredi të buta pasi banesat e tyre ju kthyen pronarëve.

FORMULARI Enti Kombëtar i Banesave ka bërë

publik edhe formularin që duhet të plotësojnë të interesuarit për të bërë të mundur shtyrjen e aftit për tër-heqjen e kredisë. Në formular të in-teresuarit duhet të sqarojnë shkaqet e pamundësisë së tërheqjes së kredisë,

si dhe njësitë vendore nga të cilat është miratuar huaja e lehtë “Të gjithë të interesuarit duhet të plotëso-jnë formularin e vënë në dispozicion nga Enti Kombëtar i Banesave, i cili duhet të dërgohet me postë ose dorazi pranë zyrave të Drejtorisë së Përgjith-shme të EKB-së. Për çdo informacion më të detajuar mund të paraqiteni nga e hëna-premte pranë zyrave të EKB-së”, thekson Enti Kombëtar i Banesave në njoftimin zyrtar.

PEZULLIMINë llimi të vitit 2014, Enti Kom-

bëtar i Banesave u kërkoi të gjitha bashkive e vendit bllokimin e dhënies së kredisë së butë për të pastrehët. Në

shkresën drejtuar kryebashkiakëve Enti kërkoi pezullimin e projektit deri në një fazë të dytë me argumentin se janë tejkaluar kuotat e vendosura, si dhe kanë për tuar në mënyrë abuz-ive një pjesë e konsiderueshme e qytetarëve. Në 18 muajt e fundit, speci kohej në shkresën e rmosur nga drejtoresha e Entit Kombëtar të Banesave Doris Andoni, janë lidhur mbi 2500 kontrata për kreditim të lehtësuar, kjo përbën rreth 75% të totalit të kontratave të lidhura që nga nisja e procesit. Në shkresë theksohej se krahas shifrës së lartë të familjeve që janë trajtuar me kreditim të lehtësuar, dyshime ka edhe mbi për tuesit e këtij projekti.

Lorenc RabetaTIRANE

Enti: Ja si do shtyhet afati për marrjen e kredive të buta

EKB publikon formularin për aplikimet nga familjet

PROCEDURAT/ NGA APLIKIMI NË BASHKI, TE KREDIA E BUTË

Enti: Ja 4 hapat për të përfi tuar banesa me kosto të ulëtEnti Kombëtar i Banesave

ka publikuar 4 hapat që duhet të hedhin qytetarët

për të për tuar apartamente me kosto të ulët. Procedura nis nga aplikimi në bashkinë për-katëse, te miratimi i kredisë me interes të ulët, te përzgjedhja e për tuesve, e deri te struktura e apartamentit në bazë të për-bërjes familjare. “Qytetarët, të cilët janë të interesuar për bler-jen e këtyre apartamenteve, nëpërmjet pagesës të përcak-tuar me vendim të Këshillit Drejtues të EKB-së, duhet të kenë aplikuar në bashkinë përkatëse. Aplikimi në bashki bëhet në dy faza”, thekson Enti Kombëtar i Banesave.

FAZA E PARËKjo është faza deklarative,

në të cilën qytetarët plotëso-jnë formularin dhe vetëm deklarojnë situatën e strehimit, ekonomike, sociale dhe shën-detësore.

FAZA E DYTË, KREDIA“Kjo fazë aplikimi fillon

vetëm, pasi bashkia ju ka për-zgjedhur për tu trajtuar me një program social strehimi, në rastin konkret, banesë me kosto të ulët të ndërtuar (ose në ndërtim) nga Enti Kombëtar i Banesave. Për tu përzgjedhur nga bashkia për këtë fazë, ju duhet të plotësoni, përveç kri-tereve që përcakton bashkia,

Qytetarët, të cilët janë të interesuar për blerjen e këtyre apartamenteve, nëpërmjet pagesës të përcaktuar me vendim të Këshillit Drejtues të EKB-së, duhet të kenë aplikuar në bashkinë përkatëse. Aplikimi në bashki bëhet në dy faza

BASHKITË

jen e banesës me kosto të ulët përcaktohet nga Enti, bazuar në kushtet e kreditimit të dy bankave, me të cilat Enti ka lid-hur marrëveshje bashkëpunimi dhe konkretisht Bankat BKT dhe Alfa” thekson EKB.

FAZA E TRETËLista e qytetarëve për tues,

e miratuar me Vendimin të Këshillit Bashkiak respektiv, i dërgohet Drejtorisë Rajonale të Entit Kombëtar të Banesave.

FAZA E KATËRTQytetarët e përzgjedhur si

përfitues të apartamenteve njoftohen zyrtarisht për pro-cedurën që do të kryhet, struk-

edhe kriterin e të ardhurave. Ky i fundit i jepet bashkisë nga Enti. Niveli i të ardhurave familjare që duhet të ketë familja për të përballuar bler-

turën e apartamentit që i takon referuar certi katës familjare, përcaktimin e një afati 10 di-tor, për kryerjen e pagesës (sipas mënyrës së përcaktuar me Vendim të Këshillit Drej-tues) në numrin e llogarisë të vënë në dispozicion nga EKB Drejtoria/Dega Rajonale respektive. Afati do të llojë nga marrja e kon rmimit me shkrim të njoftimit nga ana e qytetarit.

NË FOTO: Faksimile e formularit që duhet të plotësojnë të

interesuarit për shtyrjen e aft it të tërheqjes së kredisë

KLSH kallëzon drejtues të CEZ, “32 mln € dëm” KLSH ka kallëzuar ish administratorin e CEZ Shpërndarjes dhe dy ish-drejtues të kësaj kompanie, pasi dyshohet se kanë shkaktuar një dëm prej 32.039.438 eurosh. Sipas KLSH-së, është shkaktuar një dëm prej 9,727,223 euro nga blerja e energjisë elektrike gjatë janar–korrik 2014, një dëm prej 11,082,68 euro nga mbifaturimi i konsumatorëve me pasojë uljen artifi ciale të humbjeve teknike dhe 4,359,882 euro nga procedurat e blerjes së materialeve e pajisjeve elektrike.

“Shqipëria, me pengesa për gazifi kimin”Komuniteti i Energjisë, në një raport që lidhet me gazifi kimin në Ballkan, e ka konsideruar Shqipërinë si një treg mesatar për nga potenciali, por me një rëndësi strategjike për projektin TAP. “Kjo më shumë për pozicionin gjeografi k, por dhe një sërë projektesh të gazit që e përfshijë atë. Gjithsesi ka pengesa të mëdha për gazifi kimin e suksesshëm të Shqipërisë” vlerëson raporit. Pengesa më e madhe për të është situata e vështirë e sektorit energjetike në Shqipëri, thuhet në raport.

Durrës, uji, penalizohen lidhjet pa lejeDhjetra bizneseve të vogla në Durrës iu është ndërprerë uji i pijshëm, pasi janë konstatuar me lidhje të paligjshme. Aksioni për nderprejrjen e lidhjeve të paligjshme është përqëndruar së fundmi në lagjen nr 1 të qytetit. “Janë vendosur gjoba, në kuptimin që të paguajnë sasinë e ujit që i detyrohen ndërmarrjes së Ujësjellësit. Kjo është matur në bazë të kuotave afrofe që ndërmarrja e Ujësjellësit ka përcaktuar në dispozitat e saj”, thotë UKD.

www.shqiptarja.com10 E DIEL, 27 SHTATOR 2015TE ARDHURAT

Jam një e moshuar 60 vjeç dhe kam 34 vite e 10 muaj sigurime të njohura nga Institutit i Sigurimeve Shoqërore. Duke qënë se pas katër muajsh plotësoj si moshën dhe vitet e kontributeve, a muund të marrë pension, por duke vazhduar dhe punën njëkohësisht?

Instituti i Sigurimeve Shoqërore: Në këtë rast ju keni të drejtë të për toni sipas ligjit aktual. Pasi të plotësoni kushtet dhe t’ju jenë njohur zyrtarisht nga nga inspektorët e Insti-tutit të Sigurimeve Shoqërore atëherë mund të përftoni dhe pension. Kjo duke u bazuar te vendimi i këshillit të Ministrave “Për lejimin e pagës së pensionit të pleqërisë, për pen-sionistët e punësuar, ose të vetëpunësuar në sektorin privat”. Lejohet pagesa e pensionit mujor të pleqërisë për pensionistët, që pas daljes në pension, punësohen ose vetëpu-nësohen në sektorin privat, me kusht që të derdhni kontributin e sigurimeve shoqërore, çdo muaj, konform legjislacionit në fuqi. Periudha që për toni pensionin dhe jeni i

punësuar si më lart, nuk njihet vjetërsi pune

Përshëndetje jam 65 vjeç dhe kam më shumë se 36 vjet punë, në këtë rast a më le-johet të vazhdoj punë duke paguar sigurimet shoqërore, me kusht që të marrë njëkohë-sisht edhe pensionin që më llogaritet sot?

Insistuti i Sigurimeve Shoqërore: Në lidhje me pyetjet mund t’ju themi se në lidhje me çfarë kërkoni mund të përitoni pension. Në zbatim të VKM, nr. 551, datë 08.11.1993 “Për lejimin e pagës së pensionit të pleqërisë për pensionistët e punësuar, ose të vetëpunësuar në sektorin privat”, le-johet pagesa e pensionit mujor të pleqërisë për pensionistët që, pas daljes në pension, punësohen ose vetëpunësohen në sektorin privat, me kusht që të derdhni kontributin e sigurimeve shoqërore çdo muaj, konform legjislacionit në fuqi. Periudha gjatë së cilës për toni pensionin dhe jeni i punësuar si më lart, nuk njihet si vjetërsi pune.

ISSH/ /NUK NDRYSHON MASA E PENSIONIT

Burrat dhe gratë, ja dy rastetsi merret pensioni kur punoni

PyetjePërgjigje&

SHTESA“Nëse për toni pensionin dhe vazhdoni të paguani kontribute, atëherë nuk mund të merrni shtesën prej 0.5% për çdo muaj dhe nuk ju shtohet në pension”

PUNA“Nëse një grua në moshën 60 vjeç e dy muaj ka plotësuar 35 vite e dy muaj kontribute, mund të marrë pensionin që i llogaritet me skemën e re”

Si përfi tohet pensioni kur vazhdoni punën, humb shtesaDy përfi timet, paga dhe pensioni kur plotësoni kushtet

Kur pensionin e pleqërisë e kërkoni një vit pasi keni mbushur moshën dhe keni plotësuar kushtete, atëherë do ta merrni nga dita kur bëni kërkesën dhe jo 12 muajt e tjerë. “Personat që kanë të drejtë për më shumë se 1 lloj pensioni, mund të zgjedhin vetëm një prej tyre, kjo e drejtë mund të ushtrohet jo më shumë se tre herë. Personi, i cili kërkon pensionin jo më vonë se 1 vit nga data që i lind kjo e drejtë, ky pension i paguhet që nga kjo ditë. Në raste të tjera pensioni do të paguhet nga data e paraqitjes së kërkesës për pension. Pensionet e njohura, por të patërhequra do të paguhen në çdo kohë, por jo më shumë se për 3 vjet”, - thotë ISSH

PENSIONIN

“Kur e kërkoni pas një viti, nuk merrni muajt e kaluar”

Nëse keni plot ësuar vitet e kërkuara të kontributeve, moshën e daljes në pension dhe

vazhdoni të punoni, atëherë mund të merrni pension, por edhe pagën njëkohësisht. In-stituti i Sigurimeve Shoqërore thotë se të gjithë personat

kushtet për pension pleqërie të plotë dhe nuk parashikohet për pension të reduktuar.

KUFIZIMIPor specialistët e Institu-

tit të Sigurimeve Shoqërore thonë se nëse përfitoni pen-sionin dhe vazhdoni të pa-guani kontribute, atëherë nuk mund të merrni shtesën prej 0.5% për çdo muaj. Kjo për shkak se ligji kufi-

zon shtesën kur përfitohet pensioni dhe vazhdohet të punohet. “I siguruari që ka plotësuar kushtet për pen-sion pleqërie të plotë, merr shtesë në masën 0.5% të pensionit të plotë, për çdo muaj që vazhdon të punojë dhe që paguan kontribute. Kjo shtesë nuk përfitohet kur i siguruari ka lidhur pensionin mujor dhe vazh-don të punojë duke paguar

sigurime”, - thotë Instituti i Sigurimeve Shoqërore.

LLOGARITJAPënsioni kur keni plotësu-

ar të gjitha kushtet llogaritet në bazë të kontributeve që keni derdhur plus pensionin social. Për tohet 1% e kon-tributeve të derdhura gjatë gjithë viteve duke shtuar dhe shumën prej 6750 lekë, duke u bazuar tek formula

P=PS+SH, ku PS, është pen-sioni Social dhe SH, shtesa e sigurimeve që keni paguar. “Pensioni mujor i pleqërisë përbëhet nga një shumë bazë dhe nga një shtesë. Shuma bazë llogaritet si raport i periudhës së sigurimit që ka realizuar personi me periud-hën e sigurimit të kërkuar, duke shtuar pensionin so-cial”, - thuhet në ligjin për sigurimet shoqërore.

të vetpunësuar apo të punësu-ar në sektorin p r i v a t m u n d të vazhdojë të punojnë duke marrë pension-in. Në këtë rast nuk ka as ulje të pensionin apo ndonjë kriter s h t e s ë , p a s i l ig j i bazohet tek Vendimi i Këshillit të Min-istrave nr.551. Kjo do të thotë se nëse një grua në moshën 60 vjeç e dy muaj ka plotësuar 35 vite e dy muaj kontribute, atëherë mund të marrë pensionin që i lloga-ritet me skemën e re duke marrë dhe pagën që punon në një biznes të caktuar. Duke iu përgjigjur perso-nave të cilët kërkojnë të marrin pension edhe duke punuar ISSH ka sqaruar mënyrën se s i për f i to-het. “Në çdo rast mund të përfitohet pagesa e çdo lloj pensioni për pensionistët që, pas daljes në pension, vazhdojnë punën, me kusht që të vazhdohet të paguhen kontributet”, - thotë Insti-tuti i Sigurimeve Shoqërore. Po çfarë parashikon VKM nr. 551? “Lejohet pagesa e pensionit mujor të pleqërise për pensionistët pas daljes në pension punësohen ose vetëpunësohen në sektorin privat. Pensionistët e pu-nësuar ose vetëpunësuar në sektorin privat derdhin kontribut gjatë gjithë kohës që marrin pensionin. Nuk njihet vjetërsi pune, koha që pensionistët marrin pen-sion”, - thuhet në Vendimin e Këshillit të Ministrave. Nga ky ligj mund të përfitojnë vetëm personat që plotësojnë

Driçim ÇakaTIRANE

LAJMEshkurt

Arrestohet i dënuar me 10 vite burg për vrasje27 vjeçari Fadil Tërnova, i dënuar më me 10 vite burg për vrasje të mbetur në tentativë është arrestuar dje në Dibër. Në momentin e arrestimit, të kërkurit iu gjet një pistoletë me dy karikatorë me 16 fi shekë. Ndërsa, gjtë kontrollit në banesën e tij, u gjet një kallashnikov me dy karikatorë me 60 fi shekë. Gjatë operacionit të koduar “Fortuna”, u arrestuar edhe 29-vjeçari Veli Nika. Në momentin e arrestimit, Fadil Tërnova lëvizte me makinën që drejtohej nga Nika.

Korçë, vidhet transformatori dhe pompa, 200 familje pa ujëTë paktën 200 banorë të fshatit Veliternë në Korçë, kanë mbetur pa ujë të pijshëm. Kjo, pasi është vjedhur transformatori i energjisë elektrike dhe pompa e ujit në stacionin e shpërndarjes së ujit. Vjedhja është konstatuar vetëm pasi banorët u ankuan për mungesën e ujit. Kreu i Bashkisë së Maliqit, Gëzim Topçiu thotë se dëmi kap shifrën prej 5 milionë lekë të vjetra, por ndërhyrja nga ana e bashkisë do të jetë emergjente.

Elbasan, kanos të shoqen me thikë, pranga 59-vjeçaritNjë 59-vjeçar është arrestuar nga uniformat blu të Elbasanit pasi ka kanosur me thikë bashkëshorten e tij. Mësohet se 59-vjeçari Xhordan Beqo, banues në Elbasan, u arrestua pasi gjatë një konfl ikti për motive të dobëta, ka kanosur me thikë bashkëshorten e tij, V.B., 57-vjeç. Gjithashtu, mësohet se 59-vjeçari ka ushtruar edhe dhunë fi zike dhe psikologjike ndaj gruas së tij. Materialet i kaluan Prokurorisë së Elbasanit për veprime të mëtejshme

11E DIEL, 27 SHTATOR 2015www.shqiptarja.com THIRRJA

LAJMEshkurt

Kryetari i bashkisë Erion Veliaj u ka kërkuar qytet-arëve të Tiranës të marrin pjesë

në nismën “Mbill një pemë”. Kryebashkiaku u ka kërkuar qytetarëve që të angazhohen në fushatën e bashkisë, për të shtuar pemët në Tiranë, duke u kërkuar që të mbjellin një pemë në kujtim të dikujt që nuk është ose për gëzi-min e dikujt që lind. “Nisëm mbjelljet masive të pemëve! Përqafo nismën tonë, mbill një pemë, në kujtim të dikujt që nuk është më apo për gë-

Peticioni drejtuar Kryemi-nistrit Edi Rama i janë bashkuar më shumë se

480 farmacistët në të gjithë vendin. Por përplasjet e far-macistëve duke se kanë lidhje me një “luftë” mes drejtuesve aktual të Urdhërit të Farma-cistëve dhe atyre që i kundër-shtojnë ata. Peticionin drejtuar Kryeministrit i është bashkuar edhe ish-kreu i UFSH-s, Arjan Jaupllari, ku kërkohet që të hetohet urdhëri për disaqin-dra milionë lekë të “hum-bura”. Gazeta kontaktoi me Urdhërin e Farmacistëve por zyrtarët e UFSH-s, thanë se “është në të drejtën e farma-cistëve të rmosin letra apo të kundërshtojnë urdhërin”. “Jo vetëm që të hetohet urdhëri por edhe diplomat që janë dhënë nga universitete private. Sot po na konkurojnë njerëz që nuk ja kanë idenë për çfarë është farmacia. Shpresojmë që Kryeministri të ndërhyjë”, - shkruan një farmacist në peticionin online. Po çfarë akzuzash kanë ngritur farma-cistët. Në peticionin online ku kanë firmosur rreth 480 farmacistë thuhet: Vërejmë me dhimbje se përfaqësohemi nga individë që u intereson vëtem

zim, të dikujt që sapo lindi”, - shkruan Veliaj në rrjetin social “Facebook”. Strukturat e Bashkisë së Tiranës prej tri ditësh kanë nisur të mbjellin dhjetra pemë, në sheshin pas muzeut duke e kthyer zonën në një hapësirë të gjelbërt me pemë. Por kjo fushatë nuk do të shtrihet vetëm në një zonë, por në të gjithë Tira-nën, duke përfshirë edhe njësitë administrative që janë bashkuar pas reformës territoriale. Punonjësit e gjelbërimit ditën e djeshme janë parë në zona të ndry-shme të kryeqytetit, duke u kujdesur për mbjelljen e pemëve të reja. Pemët që mbillen janë të llojeve të ndryshme, ku përfshihet ato të voglat, që janë mbjellë krye-

sisht në sheshet afër qëndrës së Tiranës por dhe pemët e larta, ku janë mbjellë në zona që ka më shumë hapësira të gjelbërta. Fushata pritet të zgjasë gjatë fundit të muajit

dhe fillimit të nëntorit, kur kryebashkiaku u ka bërë apel qytetarëve që t’i bashkohen kësaj nisme, për të shtu-ar më shumë gjelbërimin në Tiranë.

NISMATPas nismave për lirimin e

hapësirave publike, gjobitjen e bizneseve dhe individëve që ndotin ambjentin, ditës pa makina, “Adopto një çerdhe” etj, kryetari i Bashkisë në çdo rast ka kërkuar që qytetarët e Tiranës të angazhohen në punët publike duke dalë vull-netar. Edhe në nismën “Mbill një pemë”, Veliaj ka kërkuar bashkëpunimin e qytetarëve dhe bizneseve, duke e përaqfuar këtë nismë të re. Bashkia e Tiranës do t’u bëjë thirrje qytetarëve që të mbjellin një pemë në zonën ku jetojnë apo punojnë. Kjo nismë pritet të gjej mbështetje edhe nga bizneset, të cilat në disa raste kanë dhuruar pemë të llojeve të ndryshme Bashkinë e Tiranës.

shuma disaqindra milionëshe e mbledhur nga komuniteti ynë e jo problematika e ngritur edhe në këtë letër pranë Jush. Ne kërkojme auditimin nan-ciar të Urdhrit pasi gjykojmë se

detyrimet tona karshi Urdhrit janë të larta për të mos thëne jo korrekte.

ILAÇETFarmacistët ngrenë shqet-

ësimin se rrezikohet edhe çështja e rimburismeve për shkak se marrëdhëniet mes Fondit të Sigurimit të De-tyrueshëm dhe farmacistëve janë kthyer në akuza në vteëm

Veliaj-qytetarëve: Mbillni një pemë

për të afërmit tuajKryetari i Bashkisë: Një pemë për dikë

që nuk është më, ose për dikë që lindDriçim Caka

TIRANE

Profesionalet Klosi: Nisi zbatimi i sistemit gjermanShqipëria ka nisur zyrtarisht zbatimin e sistemit “dual” në shkollat profesionale. Mininistri i Mirëqenies Sociale, Blendi Klosi ka bërë me dije se do të jetë kompania gjermane DEKRA, që do të zbatojë fi llimisht eksperiencën gjermane. Ka nisur “zbatimi i eksperiencës gjermane në degët e hotelerisë dhe bar-restoranteve”, shkruan Klosi në Facebook. Sipas ministrit, kjo do “t’iu japë mundësi atyre që do të mbarojnë këto trajnime, të marrin një çertifi katë të vlefshme edhe për tregun europian të punës”.

Gjermani, shqiptari: Pas refuzimit, ke 10 minuta kohë Një azilkërkues shqipar në Gjermani ka folur për “Wall Street Journal”. Albert Kulemani ka treguar se autoritetet gjermane ia kanë refuzuar kërkesën në fi llim të këtij muaj. Autoritetet nuk japin asnjë lloj informacioni tjetër apo ndonjë arsye për refuzimin e kërkesës për azil, vijon ai. “Na lënë 5 ose 10 minuta për të marrë rrobat tona dhe asgjë tjetër”, është shprehur 36-vjeçari. Kulemani

Kukës, banorët vijonë ‘të shohin si shpëtim’ azilinEdhe pse pritet kthimi i 500 azilantëve shqiptarë nga Gjermania, banorët e Kukësit e shohin ende si zgjidhje azilin. Në zonat e thella banorët shprehen se nuk kanë asnjë alternativë. “Jetohet në mënyrë të rraskapikshme. Kanë ikur gati gjysma e fshatit. Nuk ka punë, s’ka infrastrukturë, nuk ka shkollë. Bimët mjekësore që mbjellin shiten lirë. Është shumë vështirë që të jetohet”, thotë një i ri nga Fshati Novesej.

Kjo fushatë nuk do të shtrihet vetëm në një zonë, por në të gjithë Tiranën, duke përfshirë edhe njësitë administrative që janë bashkuar pas reformës territoriale. Nismës pritet t’i bashkohen dhe shumë qytetarë

“Nisëm mbjelljet masive të pemëve! Përqafo nismën tonë, mbill një pemë, në kujtim të dikujt që nuk është më apo për gëzim të dikujt që sapo lindi”, - shkruan Veliaj në rrjetin social “Facebook”

PEMËT POSTIMI

NË FOTO: Ish-kreu i UFSH-s, Arjan Jaupllari

ISH-KREU I UFSH-S/ ARJAN JAUPLLARI I BASHKOHET AKUZAVE

Letra, përplasen farmacistët akuza për lekë të vjedhura nga recetat

njërin krah. “Kemi një kontratë me Fondin por kontrata në kuptimin civil juridik është marrëdhënie besimi, partner-iteti dhe mbështetje, ndihmë për të mirën e shërbimit far-maceutik, pra Fondin blen shërbimin tonë duke ja ofruar të sëmurit, por si mund të jetë e tillë kjo kontratë kur çdo dite kjo na paraqitet si kon-tratë e njëaneshme dhe vetem penalizohemi. Sugjerojmë që kontratat mes Fondit dhe farmacive të hartohen përmes një fryme bashkepunimi ku dhe Ne te jemi pjesëmarres reale e jo të priten formal-isht sugjerime nga ana jonë, praktikë e ndjekur si deri me sot”, - thonë farmacisttë që i janë bashkuar peticionit. Por nëse përplasen për disa miliona lekë të humbura apo për drejtimine urdhërit, farmacistët bien dakort për rritjen e marzhit të fitimit, pasi sipas tyre është shumë i ulët pas ndryshimeve që i ka bërë qeveria. Por ndry-shimi i marzhit të timit të barnave do të sillte dhe rri-tjen e çmimit të disa ilaçeve dhe Ministria e Shëndetësisë thotë se nuk do të ndryshojë vendimi i qeverisë.

Farmacistët ngrenë shqet ësimin se rrezikohet edhe çështja e rimburismeve për shkak se marrëdhëniet mes Fondit të Sigurimit të Detyrueshëm dhe farmacistëve janë kthyer në akuza në vteëm njërin krah.

RIMBURSIMET

www.shqiptarja.com12 E DIEL, 27 SHTATOR 2015PROBLEMATIKA MEDIATIKE

LAJME SHKURT

Shkodër, një 19-vjeçar kapet me pistoletë në brez duke ecur me motor

Prokurori i Leçes: Bizneset‘e pista’ drejtohen nga Shqipëria

I digjet makina, arrestohet se godet me grushte policët

Durrës, tenton të përdhunojë 23-vjeçaren, kapet 29-vjeçari

Dy persona janë arrestuar pasditen e djeshme nga policia e Shkodrës për armëmbajtje pa leje. 19 vjeçari Mario Deda, u arrestua në fl agrancë në lagjen “Partizani”. Gjatë kontrollit të ushtruar nga forcat e policisë, Dedës, i cili po udhëtonte me motor tip “Honda”, iu gjet në brez një armë zjarri pistoletë TT me dy krehra me 13 fi shekë. Gjithashtu u arrestua në fl agrancë Paskualin Preka, 22 vjeç, banues në fshatin Pulaj. Gjatë kontrollit të ushtruar nga forcat e policisë, në banesën e tij janë gjetur dy armë gjahu pa leje. Njëra çift e teke e tipit Beret dhe tjetra tip CHOKE 181, si dhe 35 fi shekë.

Prokurori i Antimafi as së Leçes, Cataldo Mott a ka deklaruar se rruga e trafi kut të lëndëve narkotike Shqipëri-Itali është ende shumë aktive. Gjatë një interviste telefonike për një television shqiptar, ai ka thënë se drejtuesit e grupeve kriminale shqiptare, drejtojnë bizneset nga Shqipëria. I pyetur nëse çmimi i kanabisit ka ndryshuar pas operacioneve në Shqipëri për asgjësimin e kësaj lende naroktike, Mott a thekson se mbeten në të njëjtat nivele. Prokurori është shprehur se duhet bërë akoma më shumë për ndalimin e kultivimit në mënyrë që sasitë e drogës të mos mbërrijnë në Itali e më pas në Europë.

Teksa efektivët e policisë po kryenin veprimet për sigurimin e vendit të ngjarjes, pasi po digjej një automjet, pronari i mjetit ka goditur me grushte punonjësit e rendit. Ngjarja është shënuar të premten në Sukth të Durrësit, ku mjeti tip “Golf” i Flori Mullajt mori flakë. Sipas burimeve zyrtare, mjeti i tij është djegur në pjesën e përparme, për shkak se drejtuesi po i jepte makinës me frena dore. Gjatë kontrollit të kryer me aparatin Drager për konsumimin e alkoolit, Mullaj rezultoi në masën 0.42 mg/l. Mbi të riun rëndon akuza e goditjes për shkak të detyrës.

Një 29-vjeçar nga Durrësi është arrestuar ditën e djeshme, pasi akuzohet se ka dhunuar seksualisht një 23-vjeçare. I arrestuari është Luis Salihi. 29-vjeçari është vënë në pranga pas denoncimit të bërë nga 23-vjeçarja me iniciale F.M., banuese po në Durrës. Ndaj Salihit, rëndon akuza “Marrëdhënie seksuale me dhunë me të rritura”. 29-vjeçari akuzohet edhe për vjedhje dhe shkatërrim të rrjetit telefonik, vepra, për të cilat ai do të kryejë 15 muaj burg. Ky dënim ndaj tij, ishte dhënë më herët nga Gjykata e Durrësit.

Një 33-vjeçar nga fshati Qinam i Korçës ka përfunduar në pranga pasi dyshohet se ka dhunuar fi zikisht babanë e tij. 33 vjeçari Fatjon E. është arrestuar nga Policia e Korçës dy ditë më parë, pas denoncimit të të atit, 65 vjeçarit K.E, i cili pretendon se i biri ka

ushtruar dhunë fi zike dhe psikologjike ndaj tij. Efektivët kanë nisur hetimet për zbulimin e shkaqeve të ngjarjes, ndërsa materialet në ngarkim të tij i kaluan Prokurorisë së Korçës. Ndaj 33-vjeçarit Fatjon E. rëndon akuza e dhunës në familje.

Elbasan, vetura përplas këmbësorin humb jetën në spital Korçë, arrestohet 33-vjeçari, rrihte të atinNjë 70-vjeçari ka gjetur vdekjen dje pasi është përplasur nga një makinë në aksin Elbasan-Librazhd, pranë fshatit Labinot-Fushë. Mjeti, i cili drejtohej nga 34 vjeçari L. Xh., ka përplasur për vdekje 70-vjeçarin Qazim Brahja, banues në Labinot-Fushë, i cili po kalonte nga njëra anë e rrugës në tjetrën.

Edhe pse është shoqëruar menjëherë në spitalin e Elbasanit, 70-vjeçari nuk ka mundur t’u mbijetojë plagëve të marra. Paraprakisht, bëhet e ditur se mjeti levizte me shpejtësi tej normave, çka e ka bërë të pamundur shmangien e përplasjes në momentin që 70-vjeçari i ka prerë rrugën.

Ky shkrim është përgatitur në bashkëpunim me Osservatorio dei

Balcani e Caucaso për Qendrën Europiane për Lirinë e Shtypit dhe

Medias (ECPMF), bashkë nancuar nga Komisioni Evropian.

Përmbajtja e shkrimit është përgjegjësi vetëm e Shqiptarja.

com dhe nuk mund të pretendohet në asnjë mënyrë se pasqyron

pikëpamjet e Bashkimit Evropian.

Arben LagretaSHKODËR

Organizata për Sig-uri dhe Bashk-ëpunim Euro-pian ka zhvilluar kohët e fundit

me gazetarët e Tiranës një udhëtim turistiko–trainues për liqenin e Shkodrës, në Shkodër dhe Podgoricë. La-jmi u shpërnda për ironi edhe për gazetarët e Shkodrës, por kur çdo gjë ishte bërë fakt i kryer. OSBE anashkaloi pikërisht gazetarët që ndod-hen në këtë rajon dhe që kanë trajtuar prej vitesh, me shumë shkrime dhe kronika, problematikën e liqenit të Shkodrës. Por, si ka mundësi që ajo ua jep këtë mundësi gazetarëve kryeqytetas, pjesa dërmuese e të cilëve mund kujtohen se ekziston në hartë liqeni i Shkodrës vetëm kur kanë ndonjë vakuum të vogël në minutazh apo aq vend të lirë në gazeta sa mund ta zerë si sipërfaqe një kuti shkrepse-je? Ndërkohë, janë pikërisht gazetarët e Shkodrës ata, që kanë denoncuar dhe vijojnë të denoncojnë prej po kaq kohe një veprimtari të dyshimtë, gjoja në emër të mbrojtjes së liqenit të Shkodrës, me investime miliona euro dhe dollarë.

Kjo aferë, në fakt, meriton një hetim ndërkombëtar, po të nisesh nga shumat mar-ramendëse të deklaruara si të investuara në dobi të liqenit të Shkodrës, në një kohë kur askush nuk vuri dorë realisht aty dhe kur shteti shqiptar nuk i kërkon kujt llogari se ku

OSBE, gazetarë nga Tirana për Liqenin e Shkodrës!Diplomatët fryjnë “sukseset” e projekteve, shmangin njohjen me faktetshkuan milionat e deklaru-ara. Situata mjedisore në tërësi e këtij liqeni, jo vetëm që nuk ka njohur përmirësim por, përkundrazi, është keqësuar edhe më shumë në të gjitha drejtimet. Kjo vërehet, sipas specialistëve, në radhë të pare, në zënien e një sasie shumë më të vogël vjetore të peshkut në kra-hasim me vitet ’90, rreth 10 herë më pak. Po kështu, edhe në shtimin e ndjeshëm të ndotjeve që bart ky liqen, në të cilin janë hedhur një sasi e konsiderueshme inertesh nga ndërtues që nuk i kontrolloi askush dhe që si qëllim të vetëm kanë vetëm fitimin. Ishte pikërisht fryrja e liqenit, edhe si pasojë e bllokimit të pjesshëm të qarkullimit të tij drejt detit nëpërmjet lumit Buna, ajo që shkaktoi përm-bytjet e viteve 2010-2011, kur gati një e katërta e qytetit të Shkodrës u gjend e përmby-tur nën ujë.

Duket qartë se OSBE është e interesuar që lajmet, apo edhe kronikat apo shkrimet

median për pasqyrimin e ndihmës dhe mbështetjes që gjoja organizmat e huaja në përgjithësi po japin për mbro-jtjen e liqenit të Shkodrës, kur në fakt ka ndodhur e kundër-ta. Dhe, përsa kohë shumica e shtetarëve shqiptarë do të vijojnë t’u përulen diplo-matëve të huaj në përgjithësi, kuptohet se nuk do t’u bëjnë asnjë rezistencë edhe këtyre veprimeve të OSBE-së. OSBE mund të vijojë që të bëjë e patrazuar atë që ka bërë me mjaft talent, të paktën qysh nga largimi i dy ambasa-dorëve të saj të parë dhe më të aftë: Dan Everts (1997-99) dhe Gert Ahrens (1999-2001), pra eksperimente me një shtet si Shqipëria nëpërmjet hartimit të raporteve të mër-zitshme dhe voluminoze, të cilat nxijnë akoma edhe më shumë realitetin shqiptar,

me një qëllim të vetëm real: zgjatjen e qëndrimit në Sh-qipëri të Prezencës së saj. Çka nënkupton mbajtjen e një organike të fryrë, me diplo-matë të dështuar, së bashku më bene cet që i shoqërojnë, njëlloj sikur të ishin në vendet e Afrikës Qendrore…

problemore, për liqenin e Shkodrës duhet të hartohen sipas oreksit të zëdhënësve të “bamirësve”, vetëm si histori ndihme dhe investimesh të sukseseshme të organizmave mjedisore ndërkombëtare apo fondacionesh dhe as-gjë më shumë. Duke u dalë kështu në mbrojtje sukseseve

imagjinare, të hartuara nga aparatçikë të korruptuar, kryesisht të huaj. Ky qëllim realizohet më kollaj kur futen në lojë shefat e reporterëve dhe korrespondentëve të Shkodrës, që rrinë në Tiranë.

Është i dënueshëm ky veprim i Prezencës së OSBE-së në Tiranë, duke përdorur

Situata mjedisore e liqenit është keqësuar. Peshk zihet 10 herë më pak, ndërkohë që fryrja e liqenit edhe nga inertet e hedhura solli përmbytjet e 2010-‘11, kur u gjend nën ujë një e katërta e Shkodrës

Kjo aferë, në fakt, meriton një hetim ndërkombëtar, po të nisesh nga shumat marramendëse të deklaruara si të investuara në dobi të liqenit të Shkodrës, në një kohë kur askush nuk vuri dorë realisht aty

SITUATA AFERA

Selia e OSBE

13E DIEL, 27 SHTATOR 2015www.shqiptarja.com

PROJEKT/VENDIMI

LAJMEshkurtParkimet në disa zona në Berat

do bëhen me pagesë, 50 L/ oraPritet të votojë Këshilli Bashkiak. Ja rrugët me pagesë

Xhensila KodraTIRANE

Këshilli Bashkiak në Berat, pritet të vo-tojë të mërkurën mbi paraqitjen e një relacioni “Mbi

caktimin e zonave të parkimit me pagesë”. Në këtë relacion parashikohet se disa seg-mente rrugore në qytetin e Beratit do të shndërrohen në vend parkime me pag-esë. Vlera që do të paguajë çdo qytetar, për makinat e tyre do të jetë 50 lekë për një orë. Në relacion thuhet se ndryshimet në tarifën e parkimit synojnë të arrijnë dy objektiva, si: Rregullimin e qarkullimit në qendrat e banuara, si dhe rregullimin e të ardhurave nga tarifa e parkimit. “Në këtë mënyrë, të ardhurat nga parkimi do të përfitohen nga disa mënyra, si: Nga parkimi në vend, në parkime me pagesë; Nga parkimi i rez-ervuar nga ana e subjekteve të biznesit, institucioneve shtetërore apo individ; Nga subjektet e biznesit të cilët kryejnë aktivitet transport udhëtarësh/mallrash ose kanë një mjet trasporti në funksionin e tyre. Tarifa që

Në relacion thuhet se ndryshimet në tarifën e parkimit synojnë të arrijnë dy objektiva, si: Rregullimin e qarkullimit në qendrat e banuara, si dhe rregullimin e të ardhurave nga tarifa e parkimit

Disa nga vendet në të cilat do të kryhet pagesa janë: rruga “Antipatrea”, përgjatë shëtitores “Osumi”, përgjatë bulevardit “Republika”, deri tek “Stadiumi i vjetër”, sheshi “Axhensia”

Ndryshimet

Vendet

llogaritet në bazë të llojit të aktivitetit taksi 4+1 dhe 8+1, apo tonazhit/ngarkesës së mjetit”, shkruhet më tej në relacion. Ndërsa, për subjek-tet e biznesit nuk do të kenë efekte këto ndryshime, me përjashtim të rasteve nëse

subjekti dëshiron të rezervojë vend parkimi. Po ashtu, në relacion është parashikuar që edhe në rast se një objekt biznesi, i cili ka paguar de-tyrimin për tarifën e parkim-it, si taksi 4+1, 8+1 apo sipas ngarkesës së mjetit, të mos

paguajë tarifë nëse parkon në vend parkimet me pagesë. “Ecuria e deritanishme nga të ardhurat që sigurohen nga tarifa e parkimit është shumë e mirë. Për periudhën deri më 30.08.2015 janë re-alizuar të ardhura në shumën 1.220.769 kundrejt planit për vlerën prej 1.080.000 lekë”, thuhet relacin. Gjthashtu, në këtë projektvendim përcak-tohet edhe sasia dhe tarifa e prerjes së druve për ndërtim dhe dru zjarri për nevojat e banorëve të katër Njësive Administrative, si: Otolak, Velabisht, Sinjë dhe Roshnik.

VENDET KU DO TË KRYHET PAGESA

Parkimi me pagesë do të kryhet në rrugët: Në dalje të qytetit, rruga “Antipatrea” nga shkolla e mesme e përgjithshme “Kristaq Capo”, deri tek shkolla “Zihri Toska”. Në rrugën përgjatë shëtitores “Osumi”, nga “Bab Dud Karbunara”, deri mbrapa hotel “Tomorit”. Përgjatë rrugës “Antipatrea” nga hotel “Gega” deri tek bar “Manka” dhe nga dyqani i Pandeli Ceces, deri tek shtë-pia e Dake Berberit. Përgjatë bulevardit “Republika”, deri tek “Stadiumi i vjetër”, si edhe tek sheshi “Axhensia”.

MASAT/ MAMLI NË GJYKATË NËN MASA TË RREPTA SIGURIE

Lihen në burg tre autorët e përplasjes me armë në qëndër të MamurrasitArrest me burg” është masa e

sigurisë e dhënë për tre personat e arrestuar, për përplasjen me

armë në Mamurras, të ndodhur 4 ditë më parë. Kon ikti mes dy familjeve Mamli e Tafa kishte nisur në Itali për një borxh prej 250 mijë euro që Enrik Mamli kishte pasur ndaj Tafa për hesape prostitucioni. I pari që u njoh me masën e sigurisë ishte 28-vjeçari Enrik Mamli. Ai mbërriti në Gjykatën e Laçit nën masa të rrepta sigurie dhe me një automjet të Forcave të Ndërhyrjes së Shpejtë. Enrik Mamlit gjatë momentit të sho-qërimit i është vendosur edhe kaskë e maskë në kokë për qëllime sigurie. Seanca gjyqësore u zhvil-lua me dyer të mbyllura për rreth 20 minuta, ku mësohet se 28 vjecari nuk ka folur para togave të

zeza. Pas dhënies së masës së sigurisë, Mamli u dërgua në ambientet e burguit të Krujës, po nën masa të rrepta sigurie. Ndërsa, seanca për dy të arrestuarit e tjerë, Dorjan Mamli dhe Gentjan Elezi (Tafa) u zhvillua në ambjentet e Spitalit

të Traumës, në Tiranë ku po marrin mjekim për shkak të plagëve të marra.

NGJARJATom Mamli, Paulin Mamli, Enrik

(Elton) Mamli kanë goditur me sende

të forta Dorjan Mamlin, pasi ky i fun-dit kishte ndërhyrë për të negociuar kon iktin që kishte Enrik Mamli me Edmond Tafa, djalin e xhaxhait të Naim Tafës. Nga sherri, i plagosur mbeti Dorjan Mamli, i cili u qëllua me mjete të forta. Kur vëllezërit Mamli po largoheshin me mjetin “Range Rover” janë goditur duke u përplasur nga mjeti “Benz” në të cilin lëviznin Gentjan Elezi, Taulant Bebri(Arjan Tafa) dhe Naim Tafa. Këta persona ishin vënë në djeni të kon iktit të ndodhur në lokal. Pas përplasjes së automjeteve personat që ndodheshin në të dy makinat kanë qëlluar me armë zjarri në drejtim të njëri-tjetrit, ku i vdekur mbeti Naim Tafa dhe u plagosën Altin Çoku, Idriz Tafa, Taulant Bebri(Arjan Tafa), Besim Xhetani. Sipas policisë, Idriz Tafa, Be-sim Xhetani dhe Altin Çoku kanë qënë kalimtarë të rastit dhe nuk kanë pasur lidhje me ngjarjen. Policia arrestoi En-rik Mamli, Taulant Bebri(Arjan Tafa), Dorjan Mamli. Ndërsa, në kërkim janë Tom Mamli, Paulin(Roland) Mamli dhe Gentjan Elezi (Tafa).

Konfl ikti mes dy familjeve Mamli e Tafa kishte nisur në Itali për një borxh prej 250 mijë euro që Enrik Mamli kishte pasur ndaj Tafa për hesape të vjetra të prostitucionit

BORXHI

Dhunohej nga gruaja, merr urdhër-mbrojtjejeNjë 41-vjeçar nga Durrësi ka kërkuar kërkojë mbrojtjen e policisë pasi dhunohej nga bashkëshortja. 41-vjeçari M.Ll., banues në Sukth, ka kërkuar të merret në mbrojtje nga uniformat blu, pasi dhunohej fi zikisht për shkaqe që nuk dihen nga bashkëshortja e tij me inicialet E.Ll, 37 vjeçe. Pas kërkesë-padisë së tij, policia e Shijakut e ka marrë menjëherë në mbrojtje të dëmtuarin, ndërsa çështja është dërguar në Gjykatën e Durrësit.

Në kërkim në shtetin italian, arrestohet në TiranëPolicia e Tiranës ka arrestuar një 33-vjeçar me qëllim ekstradimi drejt Italisë. Burime zyrtare të policies, bëjnë me dije se është vënë në pranga Kristo (Klodjan) Shqepa, nga Semani i Fierit. Shqepa ishte shpallur në kërkim ndërkombëtar nga Interpol Roma, pasi Gjykata e Torinos kishte lëshuar një urdhër arresti në akuzën e “bashkëpunimit në shfrytëzim prostitucioni”.

Mallakastër, arrestohet 43-vjeçari, kultivoi kanabis Një 40-vjeçar është arrestuar në fl agrancë nën akuzën e kultivimit të lëndëve narkotike. Mësohet se arrestimi i Zenel Lelajt, 43-vjeç, banues në fshatin Anabregas të Mallakastrës, ka ardhur pas një kontrolli të ushtruar nga uniformat blu në banesën e tij. Burime nga policia kanë bërë të ditur se janë gjetur dhe sekuestruar 300 gr kanabis. Gjithashtu, pranë banesës se tij u gjet dhe u asgjësua një parcelë e kultivuar me kanabis sativa.

Qyteti i Beratit

Enrik Mamli në Gjykatën e Lacit


REKLAME

SHOQËRIA E PARË FINANCIARE E ZHVILLIMIT

Produktet:

- Kredi individuale

- Kredi për Biznese të Vogla dhe të Mesme (SME)

Fushat e kreditimit:

- Kredi për bujqësi dhe mikro-ferma bujqësore

- Kredi për agro-industri

- Kredi për agroturizëm dhe turizëm familjar

- Kredi për blegtori

- Kredi jo bujqësore për zonat malore, rurale, urbane

dhe peri-urbane, etj.

FAF, zgjidhjajuaj e prosperitetit

Zyra qendrore, Adresa: Rruga “Dervish Hima” nr.4 Tiranë, Tel: (355) (4) 2226027; 2224638

www.faf.al

E-mail: [email protected]

TiranëDurrësKavajëBurrelBulqizëMaqellarePeshkopiElbasanGramshLibrazhdPogradecKorçëErsekëPërmetTepelenëGjirokastërSarandëLushnjeBeratSkraparFierVlorëLezhëShkodërPukëKukësHasTropojëMirditë

Harta e veprimtarisë së FAF

MALËS

I E M

ADHE

TROPOJ

SHKODËRPUKË

KUKËS

HAS

LEZHMIRDITË

DIBËR

MATKURBIN

KRUJË

DURRËSTIRANË

KAVAJËPEQIN

LUSHNJE

FIER

VLORË TEPELEN

GJIROKASTËR

PËRMET

DELVINË

SARANDË

SKRAPAR

MALLAKASTËR

BULQIZË

LIBRAZHD

ELBASANCËRRIK

KUÇOVË

BERAT

GRAMSH

KORÇË

KOLONJË

DEVOLL

POGRADEC

Mikrokredi & Kredi

origjina e lajmit...

Redaksia & Marketingu:Rruga: “Dervish Hima”, tre kullat, kulla e dytë, Tiranë.

e-mail: [email protected]: +355 69 60 60 421

marketing: +355 69 20 66 000

rigjina

rketingu:ulla e dytë, Tiranë.

com

...edhe online

Suplement i SHQIPTARJA.com

Viti IV - Nr:90e-mail: [email protected]

27 shtator 2015E diel

Kryeredaktore;Admirina Peçi

NGA PROF. NASHO JORGAQI

Mesjeta, aq trajtuar në letërs-inë evropiane dhe aspak e papërfi llur nga shkrimtarët shqiptarë, ka gjetur te Dhimitër S. Shuteriqi, au-

torin më të përgatitur për këtë temë. Njohës i thellë i kësaj epoke të ndërlikuar, specialist nga më seriozët, i afirmuar tanimë me hulumtimet e studimet medi-evale, Dhimitër S Shuteriqi, falë talentit të fuqishëm dhe përvojës së pasur krijuese, ka arritur t’i japë letërsisë shqiptare një roman me vlera të shquara ideoartistike.

Është fj ala për romanin Sytë e Simo-

nidës, një vepër e pjekurisë e shkrimtarit tonë të nderuara. Kush e njeh nga afër krijimtarinë e tij e ka të qartë se romani është shkruar në vazhdën e tregimeve më të mira të autorit, me temë historike, të vlerësuara tanimë aq lart nga lexuesit dhe kritika. Të gjitha tregimet kanë të njëjtin bosht, historikoshpirtëror: etnosin iliro-arbëresho-shqiptar.

Sytë e Simonidës ngre para lexuesit perden e mesjetës ballkanike-europiane në përgjithësi dhe të asaj shqiptare në veçanti. Është një gjetje mjaft e godi-tur e shkrimtarit, kur gjithë romanin e

ka ndërtuar mbi bazën e udhëtimit të princeshës Simonidë, nuse së Kral Milosh Milutinit, nga Kostandinopoja, në Rashë. Në vështrim të parë, mund të duket sikur vëmendja kryesore është përqendruar te oborri i Andronikut, perandorit të Bi-zantit dhe njerëzve të Kral Uroshit, por, në të vërtetë, ideja themelore që autori u përcjell lexuesve është ajo e mbijetesës arbërore. Janë qindra vjet qëndrese, në fronte nga më të ndryshmet, të rabanëve,

vijon në faqet 16-17

Sytë e Simonidës, roman i mbijetesës shqiptare

Dorëshkrimi i panjohur/ Dhimitër Shuteriqi: Mesjeta shqiptare, çfarë ka përtej errësirës?

Vepra e Shuteriqit/ “Sytë e Simonidës”, një kuotë e lartë e romanit historik shqiptar

“Dialogu ndërfetar”, një monografi që zbërthen procesin e bashkëjetës mes feve

Arti shqiptar nëtranzicion, jepini fund këtij koncepti e gjykimi

“Shqipëria në Arkivin e Propagandës Fide”, dy ditë simpoziumenë Romë

faqe 18-19

faqe 20-21

faqe 22 ▶ Dhimitër Shuteriqi

100 vjetori i Shuteriqit

16 E DIEL, 27 SHTATOR 2015SUPLEMENT JAVOR I 5

NGA PROF. NASHO JORGAQI

Sytë e Simonidës, duke qenë një arritje madhore në krijimtarinë e Dh. S. Shuteriqit, është, padyshim dhe një arritje e spikatur e letërsisë sonë, një kuotë e lartë e romanit historik shqiptar, që e nderon autorin në 100 vjetorin e lindjes së tij...

Sytë e Simonidës, roman i mbijetesës shqiptare

100 vjetori i Shuteriqit

.....siç i quanin sllavët shqiptarët në mes-jetë, kundër asimilimit më të tmerrshëm: asimilimit sllav. Të gjendur në mes dy fuqive më të mëdha të kohës, rabanët mbijetojnë falë vitalitetit shpirtëror dhe mençurisë, din-jitetit dhe trimërisë së tyre.

Kjo e vërtetë e dokumentuar historikisht, ka gjetur në vepër një pasqyrim artistik të ekuilib-ruar e të përkorë. Themi kështu, se vendin krye-sor në roman e zë tabloja e gjerë e historisë dhe jetës bizantino-sllave dhe mbijetesa shqiptare më shumë ndjehet, sesa shfaqet. Por prania e saj është e gjithëpushtetshme. Ajo shfaqet në fi gurën e Gjon Skurajt, një personazh në dukje, thuajse, dytësor, por tepër domethë-nës; në jehonë tronditëse të ngjarjeve që vijnë nga Arbëria; në disfatën e Leonit etj. Këto fi gura e ngjarje, kthehen në hapësira ideoemocionale të romanit, në fare orien-tues për lexuesin në përgjithësi e, sidomos, për lexuesin shqiptar. Nga kjo pikëpamje vepra bart vlera të veçanta patriotike.

Por Sytë e Simonidës, edhe pse përcjell artistikisht një mesazh patriotik, ngërthen ngjarje, personazhe, konfl ikte tipike nga segmente të rëndësishme të historisë së mesjetës. Nëpër faqet e romanit shohim të fokusuar fytyrën e një epoke të tërë: një fytyrë të egër, djallëzore, të pabesë, ku ne bëhemi dëshmitarë të skenave e prapaske-nave të jetës perandorake, të me-kanizmit mizor të shtetit bizantin, por dhe të kishës, mbështetëses së tij kryesore. Në këtë vështrim, mund të themi se rrallë gjen, në prozën tonë historike, mjedise mesjetare të përshkruara me një pasuri aq të madhe e të saktë detajesh, me variacione ngjyrash nga më të hollat e de-likatet, atmosferë aq autentike, herë-herë sugjestionuese, sa në faqet e këtij romani. Ai është i mbushur tej e mbanë me një informacion të begatë historik e social; me hollësi nga fusha të ndryshme, të dhëna këto në një kontekst të gjallë jetësor dhe ngaherë funksional. Mbi të gjitha, zbulohet psikologjia e kohës, e mishëruar në një galeri të veçantë personazhesh që përfaqësojnë shtresa dhe kategori të ndryshme të piramidës perandorake. Në mendjen e lexuesit mbeten të paharruara fi gura të skalitura mjeshtërisht, si ajo e Simonidës, Andronikut e Artemisit, Patrikut e Shehrazades, Urosh Milutinit e Karagjozit, për të mos përmendur të tjerë. Secili nga personazhet ka diçka që e dallon, e individualizon dhe i jep vendi që i takon në ecurinë e ngjarjeve. Por fi gura zotëruese e romanit është, pa dyshim,

të disa situatave nëpër të cilat kalon heroina, prapë kjo nuk e ka prekur thelbin realist të fi gurës së saj.

Meritë e shkrimtarit është: përftimi në roman i botës mesjetare, i

raporteve tipike të kohës, i marrëdhënieve njerëzore e shoqërore, evidentimi i etikës dhe logjikës feudale,

homogjeniteti dhe diversiteti i mentaliteteve. Shteti dhe kisha jepen në një përputhje të plotë me njëri-tjetrin, për të marrë nëpër këmbë dhe për të nënshtruar njeriun.

Lexuesi nuk mund të mos vërë se pasurinë dhe buku-rinë e peizazhit të romanit. Vepra është ndërtuar në një mënyrë të tillë, ku pam-jet e natyrës janë sfond i pazëvendësueshëm i saj. Ato kanë një origjinalitet

dhe larushi të rrallë. Autori tregohet mjeshtër virtuoz në përshkrimin e viseve nga ku kalon Simonida nuse me shpurën e saj perandorake. Udhëtimi në brigjet e Bos-forit, në viset malore të Ball-kanit, alternohet me pamje

nga më piktoresket, ku secila pamje ruan individualitetin artistik. Asnjëra nga tridhjetë e tri ditët e udhëtimit nuk i ngjan njëra-tjetrës.

Gjuha e romanit të bën për vete në shumë pikëpam-je: nga pasuria dhe forca, nga hijeshia dhe siguria. Dh. Shuteriqi, në këtë vepër, ka arritur kulmin e tij gjuhësor. Ajo është e mbushur plot vlera stilistike, fi gu-rative e poetike.

Sytë e Simonidës, duke qenë një seg-ment artistik i historisë së mundimshme të mbijetesës shqiptare, është, nga një anë, vepër me vlera të shquara njohëse dhe edukative për brezat e rinj dhe, nga ana tjetër, një përgjigje, në llojin e vet të kualifi -kuar, që i jepet historiografi së dhe letërsisë serbomadhe.

Romani është nga ato vepra që nuk lexo-hen me një frymë. Ai është shkruar me një

PËRVJETORI I LINDJES

vijon nga faqja 15

bag-azh të pas-ur kulturor dhe kjo lyp nga lexuesi predispozitë shpirtërore dhe, pse jo, dhe një farë njohje të kësaj epoke.

Sytë e Simonidës, duke qenë një arritje madhore në krijimtarinë e Dh. S. Shuteriqit, është, padyshim dhe një arritje e spikatur e letërsisë sonë, një kuotë e lartë e romanit historik shqiptar, që e nderon autorin në 100 vjetorin e lindjes së tij.

Simonida, her-oina e gjithëpushtetshme e veprës: një vajzë në moshë fare të re, por me mendje sa të zgjuar, aq dhe djallëzore; e bukur dhe plot dhunti e kontraste. Autori është treguar mjeshtër për të depërtuar në psikologjinë e saj, sepse duke dhënë dramën që ajo përjeton, zbulon psikologjinë komplekse të kohës. Megjithëse, vende-vende, ka një per-ceptim disi romantik apo me ngjyrime poetike

17E DIEL, 27 SHTATOR 2015 SUPLEMENT JAVOR I

Dy vjet më parë, në 10-vjetorin e ndarjes nga jeta të shkrimtarit, poetit dhe studiuesit të njohur Dhimitër Shuteriqi, bashkëshortja e tij, Munever Shuteriqi, i ofroi

gazetës tonë një studim të panjohur të tij, kush-tuar mesjetës shqiptar, shkrim të cilin studiuesi e kishte përfunduar në korrik 1977 në Dhërmi.

Me titullin “Mesjeta shqiptare”, ky shkrim i Shuteriqit, trajton këtë periudhë, që shpesh cilësohet si kohë errësire. A do të mund të kishim Skënderbeun dhe shkël-qimin e tij pa patur diçka që i paraprin? Shuteriqi analizon nga fi llesat Mesjetën Shqiptare që nga shteti i parë i 1190, tek principatat e Balshajve apo e Topiajve tek faktet që servirin kërkimet his-torike mbi Karlin e parë Anzhu që e kishte shpallur veten “Rex Albaniae”, mbi kërkimet e tij vetjake rreth shtetit të parë të 1190 në Gëziq të Mirditës, te librat e parë shqip etj...

Në këtë 100-vjetor të lindjes së shkrimtarit dhe studiuesit Dhimitër Shuteriqi, e risjellim për lexuesin këtë shkrim bashkë me faksimilet e tij, në krah të shkrimit përkujtimor të studi-uesit Nasho Jorgaqi, kushtuar librit “Sytë e Simonidës”.

Ad. Pe.

MESJETA SHQIPTARE

Nga Dhimitër Shuteriqi

Ç’është Mesjeta shqiptare gjer te Skënderbeu, një kohë errësire? Kohë e errët po, se e njohim pak e aspak. Kohë errësire jo dhe me kaq pak sa e njohim. S’mund të jetë Mesjeta shqip-tare kohë errësire, posa u krijua shteti

i parë shqiptar, i njohur që më 1190. Pastaj do të vijonin pushtime të tjera,

po, gjer te ajo si “monarki e centralizuar” e Skënderbeut, që s’u shpall dot monarki;

ishin krijuar dy shtete jot ë vogla shqiptare, ai i balshajve, që arriti gjer në Vlorë, ai i

Topiajve që e kaërceu Shkumbinin. Kur isha fëmijë dhe për Ditë Shijoni, ekspozonin në

Manastirin e Sh. Jon Vladimirit trupin e tij të balsamosur, mua më dhimbej së tepërmi se ishte rrëgjuar kaq shumë shenjti, po gjithash-tu fantazia më pati bërë që një herë t’i them tim eti, se ai nuk ishte trupi i Shën Joint, por i Karl Topisë, për të cilin e dija se kishte pas qenë varrosur në Shijon. Ime gjyshe dëgjoi me llahtarë çka thashë e bëri kryq disa herë, duke kërkuar nga im atë që të më rrihte, duke m’u kërcënuar se do të më rrihte vetë, ndërsa babai, me një buzëqeshje habie, cimbiste mustaqen. Nuk e dija se që më 1272, Karli i I Anzhu i Napolit e kishte pas shpallur veten “Rex Albaniae”, gjë që do të thotë se Shqipëria nuk ishte cilido vend, që kishte pasur një shtet që më 1190 me një Progan në krye, pastaj me radhë të dy djemtë e tij, Gjinin e Dhimitrin, ky i vdekur aty nga viti 1215. As nuk e dija se do ti gjendej shenja këtij shteti në ndonjë krahinë të Shqipërisë, pale se do t’ia zbuloja vetë, në Gëziq të Mirditës, te kisha e Shën Mërisë së Ndërfandës, një mbishkrim ku ruhet ende emri I Dhimitrit, dhe emrin Progon, që e ka

E E EEE EEEEE EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE DIDIDIDIDIDIDIDIDIDIDIIIDIIIIDIDIIIDIDIDIDIELEEEELELELELELELELEELELELELELEEELELELLELELE ,,,,,,,,,, 272727272727272727277727272727727277727272777772277272 SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSHTHH A

fi

MS

Shu

Dhimitër Shuteriqi: Mesjeta shqiptare,

çfarë ka përtej errësirës?

Meritë e shkrimtarit është: përftimi në roman i botës mesjetare, i raporteve tipike të kohës, i marrëdhënieve njerëzore e shoqërore, evidentimi i etikës dhe logjikës feudale, homogjeniteti dhe diversiteti i mentaliteteve.

marrë për emrin e t’et. (Injac Zamputi, duke e rilexuar mbishkrimin, gjen aty një Progon tjetër, pra gjen një trashëgimtar të tretë të Progonit të parë, dhe më pëlqen që i pari të jetë trashëguar më gjatë nga ç’e dinim, 26.6.77).

Andrea Vrana, kapedan i Arbrit, që kam zbuluar, në vitet 1265-66, pasardhës i tyre

ishte, pas një Gulami të vitit 1253 që përmend

Akropoliti? Ja përse nuk dua ta shoh Mesjetën shqiptare si kohë errësire, siç e shohin Mesjetën përgjithësisht. Ajo pak dritë që sho-him mbi të, fokusin e ka të fortë për mua, si një shtyllë drite. Katastrofa e Kosovës e vitit 1389, ku, bashkë me serbët humbën edhe shqiptarët e ballkanasit e tjerë, për ne qe fi llimi i madh i një qëndrese prej 90 vjetësh e pakta, gjer në rënien e Shkodrës më 1479, që edhe ajo nuk ra, por e dorëzoi Venediku. Skënderbeu ishte kulminacioni i kësaj epoke. Si mund të ekzistonte ai kulminacion, që bëri tërë Evropën të shohë nga Shqipëria, - dhe jo vetëm të shohë, po të përfi tojë, që të mos e përmbysi vala osmane-, si mundi të ekzistojë ai pa një përgatitje të fortë, e pakta që nga Shteti i Arbërit?

S’ishte një mesjetë errësire mesjeta shqiptare, le të jetë ende e dritësuar pak. U krijuan në këtë kohë librat e para shqip, që përmend Brokardi më 1332, pra që janë shumë më të vjetra ato libra “të ndryshme”, të cilat fl asin për një letërsi. Është koha kur krijohet epoka jonë legjendare. Koha kur do të krijohet edhe epoka jonë historike, të cilën, në vitin e Skënderbeut, e gjejmë të

zhvilluar. Barleti na fl et për ekzistencën e saj, arbëreshët e Italisë ruajtën fragmente. Kultura shqiptare, që do të përfaqësohej në humanizmin evropian me një Barlet, të cilit “Historinë e Skënderbeut” ia përktheu tërë Evropa në gjuhët e saj ose ia përshtati, hu-manizmi shqiptar ishte vazhdë e asaj Mesjete dhe e epokës së Skënderbeut.

Onufri, Buzuku, Budi, për të mos përmen-dur të tjerë, ishin yj të mëdhenj në terrenin e mesjetës që ngulej rëndë në Shqipëri një shekull më parë. Dëshira e madhe e çlirimit e vetëdijes, e identitetit etnik, prej asaj vlage të hershme buronin dhe prej epokës së djeshme. Bardhi ishte një gjuhëtar e historian humanist. Mazrek Plaku ishte i ndërgjegjshëm më 1633, se shqiptarët kishin qenë një popull shumë i madh, por i kishin rrudhur fqinjët me vërshimet e tyre. Përmendet rrallë ky pohim i hershëm e kaq aktual i një Mazrreku arqipeshk të Tivarit, që e kishte shëtitur veriun shqiptar anembanë, që e njihte historinë e lashtë të vendit dhe gjykonte pa drojë tezën e Enea Pikolominit, e cila do të qëndronte e fortë gjer në shekullin e XVIII, se “albanezët” vinin nga Albania e kaukazit. Po dëshira për dije të këtyre humanistëve shqiptarë, në kohën e errësirës më të rëndë që ka qenë ajo e pushtimit osman, ato dëshira do të sillnin tek iluminizmi shqiptar i shekullit XVIII, bashkëkohës i Iluminizmit Ev-ropian, e te Rilindja Shqiptare e shekullit të XIX, bashkëkohëse e Rizorxhimentove. Sidoqoftë, mbi mesjetën shqiptare do hedhur shumë e më shumë dritë, gjë që kërkon më shumë punë, më shumë guxim e më pak paragjykime.

7.’77Dhërmi

▶ Faksimile e dy prej faqeve të studimit mbi mesjetën shqiptare

▶ Dhimitër Shuteriqi

18 E DIEL, 27 SHTATOR 2015SUPLEMENT JAVOR I

Dialogu ndërfetar” monografi a studiuesit të historisë Eduart Caka, është një botim i ri me një rëndësi të veccantë sa I takon çështjes që trajton. Ai zbërthen procesin e dialogut ndërfetar: si lindi nevoja e besimeve të ndryshme për të promovuar këtë dialog; cili nga besimet mori inisiativn për të nxitur dialogun ndërfetar dhe pse dhe, mbi të gjitha cilat janë përfi timet e shoqërisë njerëzore nëse realizohet dhe zhvillohet dialogu ndërfetar. Duke qenë se procesi i dialogut ndërfetar është iniciuar nga Kisha Katolike Romane në Koncilin e Dytë të Vatikanit, tema është trajtuar në kontekstin e kishës në fj alë. Kështu, në monografi , një vend i veçantë i kushtohet trajtimit të institucionit të misionarizmit, i cili në një mënyrë përbën edhe elementin pararojë ose hapin paraprirës të dialogut ndërfetar. Punimi trajton gjërësisht historikun, elementët kryesorë dhe aktivitetet e procesit të dialogut ndërfetar.Një vend i konsiderueshëm i është rezervuar qëndrimit të besimit Islam, si njëra ndër besimet më të mëdha të botës dhe qasjes së kësaj feje kundrejt procesit të dialogut. Një vend i veçantë u është kushtuar marrëdhënieve ndërfetare në Shqipëri. Kjo jo vetëm sepse libri i drejtohet kryesisht lexuesit shqiptar, por edhe pse, siç shprehet autori bashkëjetesa ndërfetare përbën njërën ndër vlerat më unike të kombit shqiptar. Pas pjesës së përfundimit, punimit i janë shtuar edhe tre shtojca me rëndësi në procesin e dialogut ndërfetar. Shtojca e parë përmban tekstin e deklaratës “Nostra Aetate-në kohën tonë” i cili është dokumenti bazë i hapjes së Kishës Katolike kundrejt besimeve të tjera. Shtojca e dytë është “Marrëveshja e Medines”, dokument i hartuar në shek. VII e cila cilësohet si kushtetuta e parë e shtetit islam dhe tregon mbi angazhimet e përbashkëta të grupeve me besime të ndryshme në shtetin islam. Ndërsa shtojca e tretë është fj ala e mbajtur nga Papa Francesku në takimin e mbajtur me krerët e besimeve fetare në Shqipëri, në shtator 2014. Më poshtë sjellim një fragment nga ky libër i studiuesit Caka dhe njërën nga shtojcat e monografi së, atë mbi takimin e Papa Franceskut me krerët e besimeve fetare në Tiranë

Ad.Pe.

MONOGRAFIA FEJA

“Dialogu ndërfetar”Një monografi që zbërthen gjithë procesin e bashkëjetës mes feve

Në monografi, një vend i veçantë i kushtohet trajtimit të institucionit të misionarizmit, i cili në një mënyrë përbën edhe elementin pararojë ose hapin paraprirës të dialogut ndërfetar. Punimi trajton gjërësisht historikun, elementët kryesorë dhe aktivitetet e procesit të dialogut ndërfetar

NGA DR. EDUART CAKA

DILAGU DHE BASHKEJETA NDËRFETARE, NJË REALITET I EPOKËS TONË

Dialogu dhe bashkëjetesa ndërfetare është realitet i epokës në të cilën jetojmë. Çdo vit, në shumë vende të botës zhvillohen mbledhje, sem-inare e panele shkencore, simpoziume e konfer-enca me tematikë dialogun midis pjesëtarëve të besimeve të ndryshme. Si për lexuesin e thjeshtë ashtu edhe për studiuesit e shumtë tashmë ka një literaturë të gjerë rreth kësaj fushe tepër të rëndësishme. Pra, dialogu ndërfetar nuk përbën më një iluzion, por një realitet me të gjitha di-mensionet e tij: me anën ideologjike, strukturore, propagandistike, me elementin praktik, aspektin shoqëror e me studimin shkencor.

Përveç vullnetit fetar, mund të thuhet që edhe politika e ka mbështetur në mënyrë të vazh-dueshme një dialog mes besimeve të ndryshme

themelore: aspektin institucional dhe atë teologjik. I pari, kishte të bënte me institucionin promovues të procesit të dialogut ndërfetar, e cila ishte Kisha Katolike. Duke patur parasysh qasjen dogmatike dhe mënyrën se si ajo i kishte trajtuar besimet e tjera për shekuj me radhë, ishin të shumtë personat, institucionet e besimet të cilat e shihnin me skepticizëm sinqeritetin e nismës së ndërmarrë nga Kuria Romane për një dialog botëror midis besimesh. Këtu duhet shtuar edhe fakti që në këndvështrimin e një pjese të konsiderueshme klerikësh e studiuesish, procesi i dialogut ndërfetar është një vazhdimësi e insti-tucionit të misionarizmit të kishës në fj alë. Ndërsa aspekti i dytë, pra, ai teologjik ka lidhje me qasjen e re të besimeve kundrejt procesit në fj alë, po të kihet parasysh qëndrimi përjashtues që ato kishin më parë. Këtu, duhet të kihet parasysh fakti se të gjitha besimet pretendojnë se përfaqësojnë të vërtetën absolute, pra, këtu është edhe hendeku më i madh ndarës në procesin e dialogut.

Në aspektin organizativ e institucional, mund të thuhet se sot aktivitetet e dialogut midis besimeve të ndryshme zhvillohen në të gjitha vendet e botës. Katedra universitare, institute e qendra kërkimore të veçanta merren me pro-movimin dhe zhvillimin e mëtejshëm të procesit të dialogut. Krahas takimeve, konferencave e simpoziumeve dhe aktiviteteve të ngjashme që organizohen në kuadër të dialogut janë të shumta publikimet të cilat elaborojnë fenomenin në fj alë. Por, duhet theksuar se mbetet akoma punë për t’u bërë në aspektin e parimeve bazë, të cilat duhet të përdoren si kritere në mbarëvajtjen e procesit të dialogut ndërfetar.

Studiues të ndryshëm të historisë së feve, në kuadrin e procesit të dialogut ndërfetar, vitet e fundit po lëvrojtë tematika të reja siç mund të për-menden: teologjia ndërfetare, lutja ose adhurimi ndërfetar etj. Duhet theksuar fakti se çështjet e cituara më sipër mund të diskutohen në nivel teorik por praktikisht për këtë është ende herët. Vetë qasjet teologjike të besimeve të ndryshme e përjashtojnë në mënyrë kategorike çdo tendencë për senkretizëm, në të cilin të jenë të bashkuara elemente të ndryshme të besimeve. Gjithashtu, duhet theksuar se ende në ditët e sotme ka klerikë, studiues e intelektualë intelektualë të ndry-shëm, të cilët e shohin me skepticitet fenomenin e procesit të dialogut ndërfetar.

Në kuadrin e procesit të dialogut ndërfetar, duhet theksuar që njëri ndër aktorët kryesorë të këtij aktiviteti është edhe Islami. Nga sa u trajtua

të botës. Teza e përplasjes së civilizimeve pati një jehonë të gjerë si në media ashtu edhe në qarqet akademike. Një pjesë e konsiderueshme studiuesish e intelektualësh e mbështetën tezën e hedhur nga studiuesi Samuel Huntington. Në fakt, studiuesit shprehen se teza në fj alë, për herë të parë është përdorur në një artikull nga Bernard Leëis në vitin 1990 për t’u hedhur për diskutim më vonë nga Samuel Hantingtoni. Pa-dyshim që pati dhe një reagim, i cili ishte kundër mendimit të përplasjes së qytetërimeve dhe pro promovimit të paqes në botë. Si një komponent bazë i qytetërimeve, feja dhe dialogu ndërfetar kanë marrë edhe mbështetjen e organizmave ndërkombëtarë. Kështu, Organizata e Kombeve të Bashkuara (OKB) në vitin 1998 vendosi ta shpal-lë vitin 2001 si vitin e dialogut mes qytetërimeve. Në vazhdimësi të këtij procesi, OKB më 9 nëntor 2001 votoi një rezolutë e cila promovonte dhe mbështeste dialogun mes qytetërimeve. Për të theksuar rëndësinë e dialogut midis civilizimeve dhe mbështetjen që organizmat ndërkombëtarë i japin këtij procesi, ia vlen të përmendet fakti që në vitin 2008 në botë numëroheshin mbi 60 institucione të fushave e profi leve të ndryshme të cilat kishin lidhje me fenomenin e dialogut.

Nëse kalojmë në kontekstin fetar, vërejmë se në botën e krishterë ishin të paktë teologët që u shprehën për nevojën e dialogut ndërfetar, duke analizuar dhe trajtuar në mënyrë objektive edhe botën islame. Njëri prej tyre, pa dyshim, ishte prifti dhe teologu Hans Küng. Për të treguar domos-doshmërinë e procesit të dialogut ndërfetar, studi-uesit sot i referohen një citimi të tij, ku shprehet:

“Nuk mund të ketë paqe mes popujve pa patur paqe mes besimeve. Nuk mund të ketë paqe mes besimeve pa patur dialog mes besimeve. Nuk mund të ketë dialog mes besimeve pa u studiuar principet bazë të besimeve.”

Në tërësinë e vet, procesi i dialogut ndërfetar që në fi llim është përballur me dy probleme


21. 09. 2014TË DASHUR MIQ.

Jam vërtet i gëzuar për këtë takim, ku janë mbledhur përgjegjësit e besimeve fetare kryesore të pranishme në Shq-ipëri. Përshëndes me respekt të thellë secilin prej jush dhe bashkësitë që përfaqësoni; e falenderoj nga zemra imzotin Massafra për fj alët e tij, me të cilat paraqiti dhe hapi takimin. Është e rëndësishme që jeni këtu së bashku: është shenjë e dialogut që jetoni ditë për ditë, duke u përpjekur të lidhni me njëri-tjetrin marrëdhënie bash-këpunimi vellazëror, për të mirën e mbarë shoqërisë.

Për fat të keq, Shqipëria ka qenë dëshmitare e dhunës dhe e dramave që mund të shkak-tojë përjashtimi për dhuni i Hyjit nga jeta vetjake dhe shoqërore. Kur, në emër të një ideologjie, synohet përjashtimi i Hyjit nga shoqëria, arrijmë të adhurojmë të tjerë idhurj e shumë shpejt edhe vetë njeriu përhumbet, i nëpërkëmbet dinjiteti e i dhu-nohen të drejtat. Ju e dini mirë çfarë mizorie mund të shkaktojë mohimi i lirisë fetare dhe si, nga të tilla plagë, natyra njerëzore varfërohet gjer në palcë, sepse i mungon shpresa dhe pikësyni-met ideale.

Një ndër rrjedhojat pozitive të ndryshimeve që filluan në vitet ’90 të shekullit të shkuar është edhe krijimi i kushteve për liri të mirëfi lltë fetare. Kjo i krijoi secilës bashkësi kushtet të rigjallërojë traditat, të cilat nuk ishin shuar asnjëhere, pavarësisht nga përndjekjet e egra, dhe bëri të mundur që të gjithë të japin ndihmesën e vet në dobi të rindërtimit moral të vendit, para atij ekonomik, duke u mbështe-tur tek bindjet fetare përkatëse.

Në të vërtetë, sikurse pati pohuar shën Gjon pali II gjatë vizitës së tij historike në Shqipëri më 1993 “liria fetare [...] nuk është vetëm dhuratë e çmuar e Zotit për ata që kanë hirin e fesë: ajo është dhuratë për të gjithë, sepse është garancia që qëndron në themel të çdo shprehjeje tjetër të lirisë. [...] Asgjë më shumë se feja nuk na kujton se, po të kemi një krijues të vetëm, jemi edhe vëllezër, të gjithë! Liria fetare është mburojë kundër të gjithë totalitarizmave dhe ndihmesë vendimtare për vëllazërine njerëzore” (Mesazhi drejtuar kombit shqiptar 25 prill 1993). Por duhet të shtojmë menjëhere : “Liria e vërtetë fetare i shmanget tundimit të mostolerancës e të sektarizmit dhe mbështet qën-drimet e respektit dhe të dialogut konstruktiv” (po aty). Nuk mund të mos e pranojme se mungesa e tolerancës ndaj atij që ka bindje fetare të ndryshme nga tonat është armik posaçërisht tinëzar, që sot, fatkeqësisht, po shfaqet në rajone të ndryshme të botës. Si besimtarë, duhet të jemi veça-nërisht syhapur, që shpirti fetar

dhe etika, të jetuara me bindje dhe të dëshmuara me pasion, të shprehen gjithmonë me sjellje të denja për misterin që duan të nderojnë, duke i përjashtuar me vendosmëri si të pavërteta, sepse të padenja për Hyjin e për njeriun, të gjitha ato forma që përfaqësojnë përdorimin e shtrembër të fesë. Feja e vërtetë është burim paqeje e jo dhune! Askush nuk mund ta përdorë emrin e Hyjit për të ushtruar dhunë. Të vrasësh në emër të Hyjit është sakrilegj i madh! Të diskriminosh në emër të Hyjt është çnjerëzore.

Nga kjo pikëpamje, liria fetare nuk është një e drejtë që mund të garantohet vetëm me anë të sistemit ligjor në fuqi, gjithashtu i domosdoshëm: është hapësirë e përbashkët, mjedis ku mbi-zotëron respekti e bashkëpunimi, që duhet realizuar me pjesëmar-rjen e të gjithëve, edhe të atyre që nuk kanë asnjë besim fetar. Më lejoni të paraqes dy qëndrime, që mund të jenë veçanërisht të dobishme për zhvillimin e kësaj lirie themelore. I pari është ai, sipas të cilit shohim tek çdo burrë e grua, edhe tek ata që nuk i përkasin traditës sonë fetare, jo kundërshtarë, aq më pak armiq, por vëllezër e motra. Kush është i sigurt për bindjet e veta, nuk ka nevojë të imponohet, të ush-trojë trysni tek të tjerët: e di se e vërteta ndryn në vetvete forcën rrezatuese. Të gjithë, në fund jemi, shtegtarë mbi këtë tokë, e në këtë udhëtim, ndërsa dëëshi-rojmë me gjithë shpirt të vërtetën dhe amshimin, nuk jetojmë si qenie të mëvetësishme dhe të vetëmjaftueshme, as si individë, as si grupe kombëtare, kulturore apo fetare, por varemi nga njëri-tjetri, i jemi besuar kujdesit të të tjerëve. Çdo traditë fetare, nga brendia e vet, duhet të jetë në gjendje të japë llogari për ekzis-tencën e tjetrit. Qëndrimi i dytë

është angazhimi në dobi të së mirës së përbashkët. Kur pjesë-marrja në traditën fetare për-katëse shërben si frymëzim për t’i shërbyer mbarë shoqërisë me më shumë bindje, me më shumë bujari e pa interes, aty gjendet ushtrimi i vërtetë i lirisë fetare dhe thellimi i saj. Ajo, atëherë, nuk shfaqet vetëm si hapësirë e autonomisë së kërkuar me të drejtë, por si një mundësi e fuqishme, që e pasuron familjen njerëzore, me ushtrimin e saj të mëtejshëm. Sa më shumë të jemi në shërbim të të tjerëve, aq më shumë jemi të lirë. Le të shikojmë përreth nesh: sa nevoja kanë të varfrit, sa nevojë kanë shoqëritë tona të gjejnë ende udhët për tek drejtësia sa më e përhapur shoqërore, drejt zhvillimit ekonomik gjithëpërf-shirës! Sa shumë ka nevojë shpirti njerëzor të mos e humbë kuptimin e thellë të përvojave të jetës dhe të rigjejë shpresën! Në këto fusha veprimi, burra e gra të frymëzuar nga vlerat e traditave të veta fetare mund të japin një ndihmesë të rëndësishme, madje të pazëvendësueshme. Ky është një truall veçanërisht pjellor edhe për dialogun ndërfetar. E pastaj, një gjë pa identitet, nuk do të ishte dialog. Do të ishte dialog fantazmë, apo jo? Do të ishte... por, gjithçka është relative, rela-tivizëm... Parimi është i qartë: nuk mund të dialogohet, nëse nuk nisemi nga identiteti vetjak, nuk shërben. Secili nga ne ka identite-tin e vet fetar, është besnik ndaj tij. Por, Zoti e di sa mbart historia. Ecim duke u nisur nga identiteti ynë, pa u shtirë sikur kemi një tjetër: kjo nuk shërben, nuk ndi-hmon. Ky është relativizëm. Ajo që na bashkon, është udha e së mirës... E kështu, si vëllezër, ecim së bashku. E secili nga ne ia ofron tjetrit dëshminë e identitetit të vet e dialogon me tjetrin. Pastaj, dialogu mund të shkojë përpara në çështje teologjike: e kjo është vërtet bukur! Por ajo, që është më e rëndësishme, është të ecim së bashku, pa e tradhtuar identitetin tonë, pa e maskuar, pa hipokrizi... Më bën mirë kur e mendoj këtë.

Të dashur miq, ju bëj thirrje ta mbani dhe ta thelloni traditën e marrëdhënieve të mira ndërmjet bashkësive fetare në Shqipëri dhe të ndjeheni të bashkuar në shërbimin ndaj atdheut tuaj të shtrenjtë. Eh? Me pak sens humorizmi, mund të themi se kjo duket si një skuadër futbolli, jo? Katolikët, kundër gjithë të tjerëve... Të gjithë bashkë, për të mirën e Atdheut e të njerëzimit! Vijoni të jeni për vendin tuaj, e jo vetëm, shenjë që tregon se janë të mundura marrëdhëniet e përzemërta dhe të bashkë-punimit të frytshëm ndërmjet njerëzve me përkatësi të ndry-shme fetare. E, ju kërkoj një favor: të luteni edhe për mua. Edhe unë kam nevojë. Shumë nevojë. Faleminderit.

Takimi i Papa Franceskut me krerët e besimeve

fetare në Tiranë

edhe në këtë punim feja islame nuk ka një qëndrim të unifi kuar kundrejt procesit në fj alë. Kjo, varet nga fakti se në besimin islam nuk ka një sistem hierarkik, e për pasojë, grupet ose komunitetet myslimane të vendeve të ndryshme e përcaktojnë vetë qëndrimin e tyre kundrejt dialogut ndërfetar. Si një besim me përhapje pothuajse në të gjithë globin, qasja e besimit islam kundrejt procesit të dialogut është shumë i rëndësishëm si për mbarëvajtjen e procesit ashtu edhe për paqen e bashkëjetesën në botë.

Për sa i përket marrëdhënieve ndërfetare në Shqipëri, mund të thuhet se në përgjithësi ka ekzistuar një klimë e ngrohtë midis tyre. Në ditët e sotme, të gjitha komunitetet fetare në vend kontribuojnë së bashku për promovimin e harmonisë dhe bashkëjetesës ndërfetare. Ky element është vlerësuar edhe nga shteti shqiptar dhe qeveritë e ndryshme i kanë dhënë një rëndësi të veçantë elementit të bashkëjetesës, duke i inkurajuar dhe mbështetur marrëdhëniet midis besimeve në vend. Në këtë kontekst, mund të thuhet se harmonia midis besimeve në Shqipëri i ka tejkaluar kufi njtë, duke u promovuar si një vlerë e shtuar por edhe shembull në rajon e më gjerë.

Natyrisht që historia nuk është bardh e zi. Për pasojë, edhe për besimet në Shqipëri është e pamundur të gjesh vetëm konsiderata e fenomene pozitive në historinë e kombit shqiptar. Ka patur edhe raste të padëshiruara kur elementë fetarë kanë treguar edhe lëvizje apo qëndrime jashtë normave të funksionit të fesë, e cila ka si qëllim themelor të përçojë te njerëzit vlerat dhe mesazhet pozitive për të mundësuar një shoqëri ideale. Por, duhet theksuar edhe fakti se në shumicën e rasteve detyrën e gjykatësit e kanë bërë njerëz që nuk kanë lidhje të drejtpërdrejtë me besimet. Një shembull në këtë aspekt përbën edhe diskutimi disavjeçar në qarqet intelektuale si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë mbi identitetin. Duke qenë se elementi fetar qëndronte në boshtin e bisedimit, pjesa dërrmuese e opinionistëve mbi temën në fj alë ishin njerëz që nuk kishin lidhje të drejtpërdrejtë me besimet.

Si përfundim, ne si shqiptarë duhet të jemi të përgjegjshëm ndaj trashëgimisë së tolerancës e bashkëjetesës që kemi duke e promovuar këtë vlerë edhe tek vendet që kemi përreth. Për shekuj me radhë Ballkani ka qenë skenë konfl iktesh etnike e fetare, pasojat e të cilave kanë arritur deri në ditët tona. Por, rajoni sot po mundohet të futet në perspektivën europiane e cila konsiston në një bashkëjetesë midis kulturash e besimesh. Si një vend me trashëgimi të pasur në këtë aspekt, neve si shqiptarë mund të japim një shembull të mirë për të ardhmen e shoqërive në epokën globale.


STUDIMI SHOQËRIA

NGA ENTON ISLAMI

Që njeriu nuk ka instikte e thotë edhe Platoni, tek “Protagora”; Platoni thotë se Zeusi, ngarkoi Epimetheun [ai që mendon mbra-pa] ti jepte cdo gjallese të tokës

nga një dhunti, vyrtyt. Ai këtë bëri, por kur arriti tek njeriu, nuk i kishte mbetur më gjë për të dhënë. Ateherë Zeusi ngarkoi vëllain binjak të Epimetheut, Prometheun [ai që mendon përpara] tu jepte njerëzve vyrtytin e tij. Dhe ai u dha dhuntinë e tij, parashikimin. Në ndryshim nga kafsha njeriu ka uri edhe kur është i ngopur, sepse parashikon se do të ketë uri, dhe kjo i lejon që të organizojë mendjen. Prometheu u dha njerëzve gjithashtu dhe [Techne] teknikën, aftësinë e fj alës dhe të të shkruarit, aftësinë për të llogaritur numrat, përdorur zjarrin, etj. etj. Në vend të instikteve biologjike njeriu ka teknikën. Duke qenë të udhëhequr prej mekanizmit të instikteve, kafshët që kur vijnë në jetë e dinë mirë se cfarë duhet të bëjnë, ndërsa për njeriun, për të mësuar se cfarë duhet të bëjë dhe se si duhet ta bëjë, nuk mjafton gjithë jeta. Por është pikërisht mungesa e instikteve biologjike që zëvendësohen nga teknika, ajo që përbën dhe hopin cilësor në evolucionin e njeriut, sepse i ndihmuar nga teknika njeriu arriti të jetonte në Hënë, dhe do të jetojë edhe në Mars, gjë që kafshët s’mund ta bëjnë dot kurrë, vecse nqs. asistohen nga teknika e krijuar prej vetë njeriut. Por është ky aspekt i rëndësishëm i esencës së njeriut, apo po të fl asim me fj alët e Hajdeggerit, kjo pjesë e së vërtetës së Qënies, që në sajë te kushteve të reja që janë krijuar po dominon tërë pjesën tjetër. Në një nga tragjeditë më të fuqishme të Eskilit “Prometheu i lidhur”, kori pyet në një moment Prometheun. “Më thuaj Promethe kush është më e fortë “techne” apo “ananche”. Teknika apo “ananche”, nevoja që ud-hëheq ligjet e natyrës [për grekët më e fortë se cdo Zot dhe njeri është “ananche”, ligji i natyrës është i padhunueshëm]. Dhe Prometheu përgjigjet: “Techne”, teknika është shumë më e dobët se” ananche”, nevoja që udhëheq ligjin e natyrës. Dhe këtë e thotë Prometheu, vetë

Armiqtë më të mëdhenj të artit nuk janë tiranët e mëdhenj, sic mendonte Dantja apo dhe Viktor Hygoi, por pikërisht artistët e këqinj.

Arti shqiptar nëtranzicion, jepini fund këtij koncepti e gjykimiARTI DHE SHOQËRIA POST-MODERNE E TEKNIKËS 2/ Ishte e pranueshme për periudhën e tranzicionit, por jo tani që tranzicionit po i vjen fundi, ajo godinë në të cilën gjendet Teatri Kombëtar, dhe ai fond qesharak i Qendrës Kombëtare të Kinematografisë…

perëndia që u dha njerëzve teknikën.

Pothuaj 2500 vjet më vonë, një gjeni i të njëjtit nivel me Eskilin, Stanley Kubrick, [pavarsia dhe kurajoja intelektuale e të cilit duhet të jenë shembull për cdo regjizor të ri] trajton një temë shumë interesante në fi lmin e 1971-it “ O’clock work orange” [Portokalli mekanik]. Perzonazhit kryesor Aleks, në burg i ofrojnë një mundësi. Që të kurojë natyrën e tij kriminale përmes një eksperimenti shkencor. Konfl ikti i fi lmit është fare i qartë “techne” që dhunon “ananche”. Që nga koha e qytetërimit të madh Helen, ashtu sic edhe duket, gjërat kanë ndryshuar në mënyrë radikale. Skena e fundit e fi lmit, ku heroi ashtu i thyer, i dërrmuar dhe i coptuar ushqehet nga dora e pushtetit, vetë ministri i brendshëm, është intuita e një regjizori të madh dhe pro-feti, për atë që do të ishte fati i humanizmit në epokën moderne dhe post-moderne. Një fat i trishtë për njeriun, që në epokën e sotme po i bëhet e pamundur të shikojë në sy humanitetin e vet. Për herë të parë e ardhmja e njerëzimit është më e errët se kurdoherë, dhe për herë të parë njerëzimi është më i papërgatitur se kurrë për të ardhmen që e pret. Vallë cdo të thoshte Platoni, sikur të ringjallej sic thonë se u ringjall Krishti dikur, dhe të shikonte me sytë e vet turpin Promethean, teknika që iu dha njerëzve për të dominuar natyrën tani po dominon vetë njeriun. Jetojmë në një epokë ku ndoshta po asistojmë fundin e atij që për 2500 vjet me rradhë u quajt “njeri” dhe “humanizëm”.

Në një letër drejtuar Bjelinskit, Dostojevski shkruan: “Në qoftëse do më thoshin se Krishti është i ndarë nga e Vërteta, dhe e Vërteta është e ndarë nga Krishti, dhe do më duhej të mbaja anën e njërës prej të dyjave. Unë do mbaja anën e Krishtit dhe jo anën e së Vërtetës. ” Të gjithë studiuesit e letërsisë dhe të arteve, që e njohin me rrënjë shkrimtatrin e madh, e dinë shumë mirë që ky refl ektim nuk duhet kuptuar në kontekstin teologjik por në atë ekzistencial. Dhe është një refl ektim shumë i drejtë mbi atë që botën dhe jetën tonë, nuk duhet ta drejtojë

e vërteta teknike. Sepse mbi shoqërinë e së drejtës qëndron shoqëria e idealit, ashtu si mbi njeriun e Euklidit qëndron njeriu i Homerit. Është arti krijues ai që duhet të mbajë gjallë fl akën e një humanizmi që po rrezikon të fi ket, sepse arti është në mënyrë thelbësore pohimi, bekimi, hyjnizimi i ekzistencës njerëzore dhe i vetë njeriut. Arti është clirimi i atij që jo vetëm shikon karakterin e tmerrshëm dhe enigmatik të ekzistencës, por e jeton dhe dëshiron ta jetojë atë, i njeriut tragjik dhe luftëtar. Është pikërishtrisht arti krijues, që epoka postmod-erne e teknikës e ka katandisur në një mall dhe mjet konsumi, një nga strehët e fundit që i ka mbetur humanizmit. Në një leksion të famshëm, pak para vdekjes M. Hajdegger shkruan: “ Nuk është e tmerrshme që bota po kthehet në një mekanizëm të stërmadh teknik, më e tmerrshme është që nuk jemi të përgatitur aspak për këtë transformim radikal të botës, dhe më e tmerrshme akoma është se nuk posedojmë një mendim alternativ, për t’ia kundërvënë mendimit që llogarit. ”

Dhe është pikërisht arti krijues, ai që duhet dhe ka mundësi, ta ofrojë këtë mendim al-ternatv që i duhet vënë përpara mendimit përllogaritës, apo arsyes së instrumentalizuar.

Tejpërtej përgjatë shekujve, arti krijues gjith-monë ka mbajtur mbi supe një ngadhënjim po aq të lartë sa vetë njeriu, por pikërisht këto kohë ai është bërë një domosdoshmëri e patjetërsueshme. Sepse është bërë një do-mosdoshmëri e patjetërsueshme nevoja për të edukuar shpirtrat njerëzorë me epokën e re të teknikës. Dhe duam ta theksojmë mirë këtë mendim, për të edukuar shpirtrat njerëzorë me epokën e re post-moderne të teknikës. Sepse anatema që po lëshojmë kundër teknikës dhe teknologjisë nuk ka asgjë të përbashkët me de-lirin e dikurshëm të manifaktur-thyesve anglezë të shek. 19-të. Përkundrazi është preokupimi më i natyrshëm dhe më i drejtë i shumë fi lo-zofëve dhe artistëve, për ta kthyer zhvillimin e sotëm të teknikës dhe teknologjisë në progres. Sepse nuk janë të pakët ata që i ngatërrojnë të dy konceptet, konceptin “zhvillim” me tjetrin, që është “progres”.

Zhvllimi shoqëror duhet kanalizuar në progres shoqëror. Dhe arti dhe kultura janë mekanizmat kyc në zhvillimin e këtij procesi. Arti dhe kultura nuk sjellin zhvillim shoqëror, i cili kryesisht vjen si pasojë e vënies në funk-sionim të mekanizmave të tjerë, që janë ato politikë, ekonomikë etj. Po arti dhe kultura janë mekanizmat unikë për të kthyer zhvillimin shoqëror në progres shoqëror. Është në thelb dekadente ajo shoqëri që tregohet e paaftë ta kanalizojë zhvillimin e saj shoqëror në progres shoqëror. Në një shoqëri ku nuk ndodh ky proces thelbësor dhe i domosdoshëm, nuk do të jenë te pakët ata që me të drejtë ndoshta, do të anatemojnë vetë zhvillimin, dhe do të duan të kthehen kushedi se ku.

Shoqëria shqiptare është zhvilluar shumë që nga pika zero e viteve 90-të apo vitit 97-të. Është koha për ta braktisur mënyrën me të cilën është konceptuar dhe gjykuar arti dhe kultura gjatë këtyre viteve të këtij tranzicioni kaq rraskapitës. Ishte e pranueshme për peri-udhën e tranzicionit, por jo tani që tranzicionit po i vjen fundi, ajo godinë në të cilën gjendet Teatri Kombëtar, dhe ai fond qesharak i Qen-drës Kombëtare të Kinematografi së. Shkenca, racionalizmi, teknologjitë moderne apo kontra-ditat e shoqërisë dhe të vetë ekzistencës, nuk


Ata artiste që me artin që hedhin në treg gënjejnë veten e tyre dhe të tjerët, ata janë gangrena më e madhe e kësaj shoqërie

do ta zhdukin dot kurrë domosdoshmërinë për art dhe bukuri. Sepse nevoja për bukuri dhe kri-jmtari që e sendërton atë, janë të pandara nga njeriu, i cili pa to, ndoshta s’kish për të dashur të jetojë më në këtë botë. Njeriu ka etje për të bukurën, e gjen dhe e pranon atë pa kurrëfare kushtesh. Po kështu ai e adhuron dhe i përulet bukurisë me përgjërim, pa pyetur në është apo jo e dobishme dhe c’mund të blihet me të. E bukura është nje premtim për lumturinë. Në një shoqëri e cila nuk ushqehet me krijmtari artistike dhe bukuri, tek individët e saj do të jetë e vështirë të ndodhë ai kalim i natyrshëm, po dhe aq radikal dhe i rëndësishëm, i zhven-dosjes nga libidoja narcizistike [që investon tek dashuria për veten], tek libidoja objektivore [që investon tek bota dhe tek të tjerët].

Një faktor vërtet jo i drejpërdrejtë, por in-direkt i rritjes galopante të kriminalitetit gjatë këtyre viteve të tranzicionit ka qenë pikërisht ajo atmosfera mbytëse e kioskave dhe ndër-timeve pa leje. Tek adoleshentët shqiptarë ka qenë e vështirë, thuajse e pamundur të kryhet në mënyrë normale procesi i kalimit nga libi-doja narcizistike tek libidoja objektivore. Që e theksojmë, është një proces që për shkak të pasojave që ka, qëndron në të njëjtin nivel rëndësie me aktin e lindjes së njeriut nga nëna. Është për tu përshëndetur iniciativa e qeverisë për ri-jetëzimin e qendrave të qyteteve tona, që shumë më tepër se sa fasada të dobishme për sytë e turistëve, janë të lidhura ngushtë me një nga proceset më thelbësorë dhe më të rëndësishëm të zhvil-limit të qënies njerëzore. Ja që, ashtu sic thoshte dhe Aristoteli tek Poetika, dimensioni etik i njeriut është i lidhur ngushtë me dimen-sionin estetik të tij. E bukura dhe krijmtaria artistike që e sendërton atë, nuk janë nje fenomen njerëzor që edhe mund të mos ishin ose pa të cilat edhe mund të bëhet, por elementë thelbesorë në mirë-funksionimin organik të një shoqërie dhe të vetë individit.

Tre format e para primitive të kontrollit të njeriut mbi botën janë: forma orale 0-2 vjec, forma anale 2-4 vjec, [të leshojë jashqitjet apo jo, është një mënyrë me anë të së cilës fëmija psikologjikisht vendos kontrollin mbi

botën] dhe kompleksi i Edipit ose i Elektrës nga 4 deri 6 vjec, që koincidon dhe me tre hapjet e vetme që ka trupi njerëzor ndaj natyrës. Që nga mosha 6 vjecare e sipër, kohë në të cilën fi llon dhe kalvari i gjatë i shkollimit, në mënyrën e vet fëmija fi llon te mbajë peshën abstrakte të asaj që quhet jetë, [element që po të jesh i vëmendshëm, mund ta gjesh në një formë artistike pothuaj të përkryer në fi lmat e një prej stolive më të bukura të kinemasë shqiptare, regjizores Xhanfi ze Keko], peshë që me kalimin e kohës kthehet në dhimbje. Dhe një fenomen i madh me anë të së cilës bëhet e durueshme pesha e jetës dhe kurohet dhimbja e saj janë letërsia dhe artet - thotë Frojdi. Megjithëse do të kërkonte një diskutim më vete për atë që mund të quhet vërtet art dhe letërsi në epokën post-mderne të teknikës kur shumë lehtë mund ta përkufizonim si një prej miteve qendrore të antikulturës, i cili synon të autorizojë kremtimin anti-intelektual të një energjie të dhunshme jetësore dhe të etosit të një hedonizmi mendjelehtë.

Artet dhe letërsia nuk janë thjesht mjete argëtimi apo një mall, ashtu sic sugjeron arsyeja e instrumentalizuar e tregut të lirë, por mjete të fuqishme me anë të të cilave kurohet dhimbja që vjen nga pesha e asaj që quhet jetë. Pikërisht prej këtij mendimi duhet të nisë ai revolucion aq i domos-doshëm për gjithë hapsirën tonë artistike dhe kulturore. Nqs. nje prind i do të mirën fëmijës së vet duhet ti injektojë me apo pa dashje dashurinë për leximin, për fi lmin dhe teatrin. Arsyeja kryesore pse Frojdi e quante dyfi sh negative ndikimin e drogës tek njeriu është se droga arrin ta abstenojë plotësisht dhimbjen e të jetuarit, dhe njeriu pushon së kuruari atë. Ndërkohë që ekzistenca mbi këtë “parajsë të humbur” që quhet tokë, duhet kuruar dhe shëruar vazhdimisht përmes atyre fenomeneve të jashtëzakonshme që janë letërsia dhe artet. Ngaqë njeriu c’mësohet së kuruari peshën e jetës është arsyeja kryesore pse në 90 përqind të rasteve oqeani i drogës nxjerr relike në breg. Sepse droga vetëm sa e ka abstenuar atë, nderkohë që ajo ka qenë e

pranishme gjithmonë aty e pa kuruar. Është fare e natyrshme që një të droguari ti duket sikur ka gjetur të vërtetën epistea, që grekët e vjetër e kërkonin me aq ngulm. Shume adoleshentë janë të programuar për të marrë drogë pikërisht për shkak të edukatës së mirë që marrin dhe ndjeshmërisë së lartë që posedojnë. E kërko-jnë perfeksionin, por e kërkojnë në vendin e gabuar. Dëshira për perfeksion premton një të ardhme të madhe, por droga është vendi i gabuar për ta kërkuar dhe gjetur, pavarësisht se iluzioni është shumë i madh Sa për rastin e vetë Frojdit, që e përdori kokainën për 8 vjet, ai bën pjesë tek përjashtimet e rralla, asnjeri nuk duhet ta gënjejë mendja se është Frojdi, dhe se mund ta fi tojë “lojën” me drogën. Për Aristotelin, ashtu si dhe për Frojdin kënaqësia është parimi i parë i jetës psikike, në mos po shtysa më e fuqishme e veprimit njerëzor, por si Aristoteli ashtu edhe Frojdi bëjnë dal-limin midis kënaqësisë së aty-për-atyshme të pakontrollueshme, të shkujdesur të fëmijërisë, dhe kënaqësisë së individit të rritur, që lind nga zhvendosja e shkakut të kënaqësisë tek objekte në pajtueshmëri me botën, me të tjerët dhe sidomos me ruajtjen e vetvetes.

Mbi fi llin e etikës Aristoteliane, Frojdi shtron hipotezwn se truri ynë është ndërtuar në mënyrë të tillë që të përftojë kënaqësi nga inercia dhe mos-kujdesi, gjatë përmbushjes së të cilave nuk mendojmë për asgjë tjetër përvec objektit që mendojmë se do të na clirojë nga cdo kujdes. i tillë është objekti toksik, neurotik, onirik, në prani të të cilit impulsi bëhet këm-bëngulës, i pafashitshëm dhe i detyrueshëm, ku dëshira është gjithnjë e gjallë sepse është e pashpaguar dhe është e tillë sepse kënaqësia që kërkon është negative, është shpëtim nga vuajtja e dëshirës së pangopshme. Për të thyer rrethin vicioz, si për Platonin dhe Aristotelin, ashtu dhe për Frojdin, duhet kaluar mespërmes realitetit që na shtrëngon ti lëmë lamtumirën mos-kujdesit, për tu mësuar të për-kujdesemi për kënaqësitë tona, jo në formën jo-estetike të plotësimit aty për aty të kënaqësisë sic bëjnë fëmijët duke u kapur pas objektit, por në atë es-tetiken sipas kuptimit grek aesthesis – përjetimit që përshkon diapazonin nga “i ndjeshëm” tek “i bukur”.

Arti krijues dhe kultura janë jo vetëm el-ementë thelbësorë në krijimin e konstitucionit shpirtëror të një kombi, por mbi të gjitha janë faktorë themelorë dhe të drejtpërdrjetë që udhëheqin individin në rrugën e tij të vështirë për të carë mespërmes realitetit. Sepse duhet bërë mirë dallimi midis parimit të kënaqësisë [tek fëmija] dhe parimit të realitetit [tek i rrituri] që nuk është mohim i parimit kënaqësisë, por zhvendosje e saj, sepse nuk lë pas dore kujdesin për gjërat dhe njerëzit, por e kërkon kënaqësinë përmes këtij kujdesi, faktor themelor i cdo peripecie njerëzore.

Vetë Volteri tek “Kandidi” shkruan, “është puna krijuese ajo që na e bën të durueshme jetën, dhe na cliron nga burgu i ekzistences”. Ndersa Dostojevski tek “Idioti” thotë “Bukuria do ta shpëtojë botën”, duke hedhur dritë sa mbi domosdoshërinë e një ideali social-estetik në shoqëri, por më tepër mbi thelbin jo-euklidian të natyrës dhe të vetë ekzistencës njerëzore. Dhe pikërisht mbi këtë intuitë gjeniu jemi të mendimit se duhet të fi llojë ai revolucion aq i munguar estetik, kulturor dhe shpirtëror. Dhe si pasojë Shqipëria e ka të domosdoshme një Teatër Kombëtar dinjitoz, dhe të paktën dyfi shimin e atij fondi qesharak të Qendrës

Kombëtare te Kinematografisë. Një Teatër Kombëtar i standarteve europiane dhe një fond më i madh i Qendrës Kombëtare të Kin-ematografi së do të jenë gurët e themelit për një reformë estetike, kulturore dhe shpirtërore aq të munguar gjatë këtyre viteve të tranzicionit.

Në kryeveprën e tij “Qënia dhe Koha” Mar-tin Hajdegger bën një rikonceptim krejtësisht radikal të Qënies jashtë metafi zikës tradicionale, jo më si “objekt real i dhënë”, por si “projekt i hedhur në ekzistencë që zhvillohet në dialo-gun ndër-njerëzor. Është fare e qartë se për të emancipuar një shoqëri duhen emancipuar rrugët e saj të komunikimit. Dhe kjo është një e vërtetë e madhe sidomos në epokën post-moderne që po jetojmë ku [logosi] nuk identifi kon më objektin por më tepër marrd-hënien. Që pas Revolucionit Francez, kur shoqëria njerëzore fi lloi ti zëvendësonte vlerat hierarkike me ato qytetare dhe demokratike, logosi gjithmonë e më shumë ka identifi kuar marrdhënien më tepër se objektin, derisa më sot fi lozofi a perëndimore ia ka vënë me kohë kapakun traditës logo-centriste, apo sic shpre-hej Hajdeggeri, “identifi kimi i qënies me objek-tin”. Duam ta theksojmë mirë këtë mendim, për të emancipuar një shoqëri duhen emancipuar rrugët e saj të komunikimit. Sepse sic shkru-ante dhe A. Kamy: “absurdi nuk qëndron as te njeriu as te bota, absurdi shfaqet kur njeriu hyn në marrdhënie me botën”. Maqedonasit ndërtuan një teater kombëtar për tu pasur zili duke u treguar me europiane se ne. Kur e krahasojmë me teatrin tonë duhet të na vijë turp. Maqedonasit kanë gjithashtu një fond të Qendrës Kombëtare të Kinematografi së që është ku e ku më i lartë se yni. E pra shqiptarët nuk janë një popull me pak progresist se maqedonasit, por është politika shqiptare ajo që vuan nga miopia. Do të donim shumë që ky shkrim t’ia arrinte qëllimit për ndërtimin e një Teatri Kombëtar të standarteve europiane, për shtimin e atij fondi qesharak të Qendrës Kombëtare të Kinematografi së, dhe sidomos për të rikonceptuar marrdhëniet e shoqërise me artin dhe kulturën në kushtet e reja his-torike që janë krijuar nën sundimin e epokës post-moderne të teknikës, ku teknika ka hyrë në konfl ikt me podiumin që njeriu i kishte caktuar vetes në historinë e qënies. Sigurisht i gjithë ky proces duhet të shoqërohet me një rritje të ndërgjegjes krijuese të klasës së artistëve shqiptarë, shumë prej të cilëve e kanë bërë thashethemin oriental drogën e tyre më të keqe.

Një pjesë madhe e artistëve shqiptarë, e regjizorëve të fi lmit dhe të teatrit, e kanë harruar atë që është mësimi më i parë i cdo fi lozofi e dhe arti të madh: “Lexo vetëm jetën tënde, dhe nga ky lexim mundohu të kuptosh hieroglifet e jetës universale". Nqs. nuk kalon në mënyrë të sinqertë këtë prag të parë, atëherë me artin tënd nuk do të bësh gjë tjetër vecse do të gënjesh veten dhe të tjerët, dhe talenti do të të kthehet në mallkim. Sa për vete, ne kemi vendosur me kohë ti rrijme pranë atij pozicioni që Nicja e konsideronte si pozicionin ideal të një artisti dhe fi lozofi , dmth. të qëndruarit “pezull” midis së mirës dhe së keqes, mes totalitetit të kuptimit të lartë të qënies dhe implozionit të saj.

Gjithashtu në botën e artit gjysëm të talentuarit, mediokrit dhe sharlatanët nuk do të mungojnë kurrë, sepse sic thoshte dhe Kandinski, shoqëria njerëzore nuk e “kërkon” por e “lyp” bukën shpirtërore prej artistëve. Armiqtë më të mëdhenj të artit nuk janë tiranët e mëdhenj, sic mendonte Dantja apo dhe Viktor Hygoi, por pikërisht artistët e këqinj. Janë pikërisht ata artiste që me artin që hedhin në treg gënjejnë veten e tyre dhe të tjerët ata që janë gangrena më e madhe e kësaj shoqërie. Arti, kinematogra-fi a dhe dramaturgjia shqiptare e pas viteve 90-të u treguan krejtësisht të pa afta për të pasqyruar kushtet e reja në të cilat u gjend individi, dhe dilemat e reja me të cilat atij i duhej të përballej. Duke kaluar sa nga medi-timet qaramane mbi absurditetet e realitetit brenda “perdes së hekurt”, po aq dhe në refl e-ktime shterpë mbi realitetin e ri në të cilin u gjendëm, duke qenë krejtësisht e pa pregatitur për të bërë një përshkrim të kordinatave të reja në të cilat u gjend individi.

(Vijon numrin e ardhshëm)


AKTIVITETI ARKIVI

Kuvend Ndërkombëtar“Shqipëria në Arkivin ePropagandës Fide”, dy ditë simpoziume në Romë

Pas më shumë se katër dekadash nga koha kur i organizonte Ernest Koliqi, rikthehet tradida me këtë kuvend që do të mbahet për dy ditë: me 26 dhe 27 tetor 2015…

Një kuvend ndërkombëtar me temë “Shqipëria në arkivin e Propagandës Fide” do të mbahet për dy ditë rresht me 26 dhe 27 tetor 2015 në Romë.

Qëllimi i këtij kuvendi ndërkombëtar, i cili pason me një distancë prej më shumë se katër dekadash kuvendet e kësaj natyre që organizonte Ernest Koliqi në Romë, është nxjerrja në pah të vlerave të paçmuara të këtij arkivi për historiografi në tonë dhe zgjimin e interesit të strukturave akademike shtetërore ndaj këtij Arkivi, i cili përbën një burim parësor për interpretimin e historisë së shqiptarëve.

Në katër seancat e kuvendit, të cilat sh-trihen në një hark kohor dy ditor, janë ftuar të marrin pjesë autoritete në fushat e histo-risë, gjuhësisë, letërsisë, historisë së Kishës etj. Ndër ta përmenden: Peter Bartl, Bardhyl Demiraj, Marco Moroni, Italo Sarro, Marko Jačov, Roberto Morozzo della Roça, Matteo Mandalà, Lucia Nadin etj. Aktet e kuvendit do të botohen nga shtëpia botuese Urba-niana University Press (Vatikan). Gjatë ditës së parë të punimeve do të inaugurohet në Vatikan edhe ekspozita me veprat e artistit shqiptar Lin Delija (1926-1994).

Propaganda Fide është themeluar në vitin 1622 nga Papa Gregori XV, detyra e saj që nga fi llimet ishte krijimi i kushteve të duhura për ruajtjen e identitetit të krishterë sidomos në vendet ku ky identitet rrezikohej për shkak të kushteve politike dhe historike të kohës. Duke qënë se fi llimisht pjesa më e madhe e territoreve të Arbërit bënin pjesë në jurisdiksionin e Kishës së Romës, Pro-paganda vijoi përkujdesjen e mëparshme që Vatikani kishte treguar ndaj asaj treve. Kujtojmë këtu për shembull të dërguarit e posaçëm të Papëve Eugjeni IV dhe Nikolò V pranë Gjergj Kastriotit, por edhe marrdhënjet e mëparshme, të cilat janë dokumentuar nga studiues si L. von Thallóczy, K. Jireček, M. Šuffl ay, G. Valentini.

Në vitin 1627 Papa Urbani VIII themeloi universitetin e Propagandës Fide, vatër ku u formuan studentë nga Kina, Armenia, Egjipti, Dalmacia, Arbëria, India, shumë prej të cilëve më pas u shquan në vendet e tyre në fushën e kulturës, artit dhe arsimit.

Ndër studentët shqiptarë që ndoqën këtë vatër kulture përmendim dy më të famsh-mit: Frang Bardhin dhe Pjetër Bogdanin. Por përveç këtyre deri në vitet ’40 të shekullit XX ka pasur dhjetra e dhjetra që janë formuar në kolegjin e Propagandës dhe kanë punuar në trojet shqiptare, disa prej tyre duke dhënë jetën për idealet kombëtare.

Që në shek. XVII misioni i Propagandës Fide për ruajtjen e besimit të krishterë ndër-thurej natyrshëm me interesat dhe idealet e shqiptarëve, të cilët gjatë gati katër shekujve u inkurajuan dhe u mbështetën me të gjitha mjetet për ruajtjen e identitetit, gjuhës dhe orientimit të tyre shpirtëror perëndimor. Misionet e Propagandës shtriheshin nga malësia e Hotit e Grudës deri në Janinë, nga Shkupi e Peja deri në Himarë dhe Prevezë. Politika e vazhdueshme e Selisë së Shenjtë dhe e Propagandës ishte ruajtja dhe zhvillimi i gjuhës shqipe dhe i iden-titetit kombëtar si edhe mbajtja gjallë e ndjenjës së lirisë në trojet shqiptare. Këtë gje e dëshmon aktiviteti i ethshëm i mis-ionarëve të Propagandës apo edhe i klerit vendas që varej prej saj, në përgatitjen e kryengritjeve të ndryshme anti_osmane. Kujtojmë këtu projektin e Pjetër Budit për kryengritjen e vitit 1621, organizimin e kryengritjes së madhe me rastin e luftës së pestë turko_venedikase (1645) nga ana e Fretërve françeskanë etj.

Nën kujdesin e Propagandës gjejmë shkolla shqipe që në shek. XVII në Pëdhanë,

Blinisht dhe Shkodër. Në vitin 1626 në gjirin e Propagandës themelohet edhe tipogra-fi a e famshme Polyglotta, e cila ishte në gjendje të shtypte libra në gjuhët kryesore të botës. Në këtë shtypshkronjë u shtypën shumë vepra me rëndësi për kulturën, gjuhën dhe letërsinë shqipe. Nga shtypshk-ronja Polyglotta panë dritën e botimit vepra si: Dictionarium latinoepiroticum (1635) i Frang Bardhit, Dottrina Christiana (16362) e

Pjetër Budit, aktet e Kuvendit të Arbrit në gjuhën shqipe (Concilium Albanum, 1706),

Osservazioni grammaticali nella lingua albanese (1716) të Francesco Da Leçe,

Doktrina e krishtenë (1743) e Gjon Ka-zazit, Nji tubë lutjesh shqip (1766) e Gjergj

Engjell Radovanit e shumë vepra tjera me vlerë për historinë e gjuhës dhe

kulturës sonë.Arkivi i Propagandës Fide ruan edhe sot

e kësaj dite numrin më të madh të doku-menteve që i përkasin historisë sonë duke nisur nga fi llimet e shekullit XVII. Një pjesë e tyre janë studjuar, transliteruar dhe botuar nga historianë si Peter Bartl, Injac Zamputti, Jak Marlekaj, Italo Sarro etj. Dokumentet që i përkasin Shqipërisë në Arkivin e Propagandës Fide, rradhiten për nga sasia, menjëherë pas atyre që i përkasin marrëdhënjeve të

Vatikanit me Kinën.

▶ Arkivi i Propagandës Fide

▶ Arkivi i Propagandës Fide në një gravurë të hershme


23KRIZA E REFUGJATËVE

Serbia dhe Kroacia zgjidhën konfliktin 6-ditor të mbylljes së ku rit për mallra dhe më pas edhe për

njerëz. Nota proteste e deri tek ofendimet si ‘popull barbar’ apo ‘banda të organizuara’ ishin shkëmbimet diplomatike mes të dyja vendeve. “Porta e Europës” është hapur kësh-tu sërish në një konflikt të pafund politik deri tek ofend-imet ndërshtetërore. Në orët e mbrëmjes kroatët vendosën të hapin ku rin pas pengesave që i kishte bërë Serbisë, e cila në shkëmbim bllokoi prodhimet kroate të hynin në vend.

Për ta zgjidhur këtë kon ikt Serbinë e vizitoi Johanes Han, komisioneri për Zgjerim i BE-së. Pas vizitës së tij, kamionët u nisën në drejtim të Kroacisë. Një pjesë e tyre u kthyen në karvane emigrantësh, në kolo-na që asnjëherë nuk janë parë në këtë vend.

Por, në këtë atmosferë pa-kënaqësish të Europës në krizë dhe solidaritetit, në tokën e askujt në Kroaci radhët e refugjatëve shtohen çdo ditë. Ata presin që në mënyrë të organizuar të kalojnë ku rin kur t’u vijë radha. Flitet për mundësinë e kalimit në anën tjetër edhe përmes rrugëve të reja në Hungari e Rumani.

Që kur Hungaria mbylli ku- rin e saj me Serbinë, Kroacia

është kthyer në vendin krye-sor të tranzitit për refugjatët në Ballkan. Por edhe këtu Hungaria tani po ndërton një gardh. Atmosfera në ku-firin midis Hungarisë dhe Kroacisë ka një qetësi të frik-shme. Rreth njëzet autobusë

me refugjatë kanë mbërritur nga kampi i pritjes në Opa-tovac të Kroacisë. Kur dyert hapen, një ku tar hungarez me maskë higjenike në gojë bërtet: “Vendosuni në dy rreshta”. Me ngurrim, 50 nga rreth 1.000 refugjatët zbresin nga autobuzi dhe dalin në vapën e drekës. Ajo që kanë para syve i ngjan një kështjelle ushtarake. Au-tomjete të blinduara, mitrolozë dhe një çadër e përbashkët

patën zgjedhur rrugën përmes Kroacisë vetëm sepse Hungar-ia e mbylli ku rin me Serbinë vetëm një javë më parë. “Jemi nisur në Liban dhe kemi ud-hëtuar përmes Mesdheut në Turqi. Prej atje, përmes detit shkuam në Greqi, pastaj në Maqedoni, Serbi dhe Kroaci”, thotë një sirian i ri, i cili udhë-ton me një grup studentësh. Ai nuk ka pasur alternativë tjetër, prindërit e tij punonin për regjimin e Assadit: “Kur nuk shkojmë në ushtri, kërkon të na rekrutojë ISIS ose Ush-tria Çlirimtare Siriane. Nuk duam luftë, duam vetëm të studiojmë”.

Më shumë se dy ditë iu desh të priste një grupi me 4000 refugjatë në kampin e vetëm të pritjes, që ekziston aktualisht në anën kroate. Para kampit në Opatovc janë krijuar vargje të gjata njerëzish dhe refugjatë të rinj shfaqen herë pas here nga fushat e misrit pranë. Vetëm javën e kaluar më shumë se 50.000 refugjatë erdhën nga Serbia në Kroaci. Vendi është krejtësisht i mbingarkuar me valën e refugjatëve. Ka-limi ku tar Beremend është kthyer në një vrimë gjilpëre, sepse përmes ku rit të gjel-bër në Hungari thuajse nuk vijnë më refugjatë. Vetëm pas gjashtë orësh pritjeje, kolona e parë me autobusë, e shoqëruar nga automjete të blinduara të ushtrisë, vihet në lëvizje - drejt një stacioni të vogël treni në Magyarboly të Hungarisë. Prej këtu, trenat i sjellin njerëzit në ku rin aus-triak dhe më pranë ëndrrës së tyre, Evropës Perëndimore.

KONTROLLETProcedurat gjatë kalimit të kufi jve janë torturuese. Çdo autobus me refugjatë kontrollohet nga dyzina policësh kufi ri. Çdo çantë duhet të hapet. Njerëzve u bie shpesh të fi kët nga rraskapitja

PËRPLASJETSerbia dhe

Kroacia kanë shkëmbyer nota

proteste me përmbajtje të

lartë fyerjesh e ofendimesh si ‘popull barbar’ apo ‘banda të organizuara’,

fj alë të pazakonta këto në shkëmbimet

diplomatike

furnizimi me një WC të vogël, kështu i pret Hungaria njerëzit në kalimin ku tar Beremend.

Procedura që nis tani është tamam torturë. Çdo auto-bus me refugjatë kontrollohet veçmas nga dyzina policësh të ku rit. Çdo çantë duhet të hapet. Njerëzve u bie shpesh të kët nga rraskapitja.

Që refugjatët tani lejohet të hyjnë në Hungari, kjo e çudit shumicën e tyre. Ata e

Konfl iktet e shteteve frenojnë emigrantët

Tortura pa fund në kufi j, në rrugë drejt objektivit të preferuar, Evropës Perëndimore

LAJME SHKURT

Imami francez fëmijëve: Mos dëgjoni muzikë, do ktheheni në derra

SHBA, 32 vjeçari maqedonas vdes në qeli, familja padit kontenë

Kongresmeni amerikan ‘vjedh’ gotën e Papës

Shkrihet Guantanamo, Obama liron të arrestuarin e fundit

Vritet bosi i trafi kut të qënieve njerëzore, opozita libiane akuzon Italinë

“BE ishte në dijeni të skandalit të Volkswagen që prej 2013-ës”

“Kushdo që dëgjon muzikë do të shndërrohet në një derr ose në një majmun”. Këto janë fj alët e një imami në Francë, drejtuar fëmijëve të moshave 12-13 vjec, gjatë një seminari në një xhami. Sipas uebsajtit italian “Il giornale”, skandali ka përfshirë imamin e Brest, Rachid Habou Houdeyfa, i cili i ka bërë thirrje fëmijëve, që të mos dëgjojnë muzikë, pasi sipas tij, “këngët janë djall”. Videoja është krijuar gjatë 2014-ës, ndërsa ditët e fundit u rihodh në rrejtet sociale nga vetë imami, i cili ka theksuar se mesazhet që janë përcjellë, janë keqkuptuar, pasi është shkëputur pjesa që i ka interesuar mediave.

32 vjeçari maqedonas David Stojcevski, ka hmbur jetën në qelitë e një burgu në Detroit, SHBA. 32 vjeçari u dënua me 30 ditë burgim në burgun e kontesë Macomb, pasi nuk ishte paraqitur në gjykatë për të paguar një gjobë prej 772 dollarësh. Sipas mediave amerikane,

Stojcevski vdiq nga dhimbjet e tmerrshme, dhe 48 orët e fundit nuk kishte forcë as të ngrihej nga dyshemeja, ndërsa gardianët e burgut kanë parë gjithçka nga kamerat e sigurisë, por nuk e kanë ndihmuar. Familja Stojcevski ka paditur kontenë dhe disa zyrtarë në zyrën e sherifi t për indiferencë në trajtimin e 32 vjeçarit, që solli vdekjen e tij.

Deputeti demokrat i Pensilvanisë në Kongresin Amerikan, Bob Brady, ka marrë gotën e ujit, nga e cila piu Papa Françesku gjatë fj alimit të së enjtes në Kongres. Brady tha se e morri gotën në zyrën e tij dhe e ndau ujin e mbetur me të shoqen Debra dhe anëtarët e tjerë të stafi t. Gjithashtu, deputeti demokrat ft oi edhe senatorin Bob Casey, gruan dhe nënën e tij që të pinin nga “uji i shenjtë”. Me atë pak ujë që ka mbetur, Brady u shpreh se ka ndërmend “të bekojë” edhe 5 nipërit e mbesat e tij. Deputeti tregoi se sapo Ati i Shenjtë u largua nga podiumi, ai shkoi të merrte gotën e lënë prej tij.

Shaker Aamer, i burgosuri i fundit i mbetur në bazën ushtarake amerikane të Guantanamos në Kubë, do të lirohet pas 13 vitesh burg. 48 vjeçari britanik akuzohej për terrorizëm dhe lidhje me udhëheqësit e Al-Kaedës. Aamer pritet të jetë i lirë në 25 tetor, ka bërë me dije administrata e presidentit amerikan,

Barak Obama. 48 vjeçari pritet të kthehet në Mbretërinë e Bashkuar pranë gruas dhe 4 fëmijëve të tij. Raportohet se Obama i ka telefonuar kryeministrit britanik, David Cameron për ta vënë në dijeni të vendimit të tij. Aamer ndodhet në burgun e Guantanamos që prej 13 janarit të vitit 2002.

Bosi kryesor i trafi kut të qënieve njerëzore në Libi është vrarë në Tripoli së bashku me 8 bashkëpunëtorë të tij. Raportohet se vrasja ka ndodhur të premten mbrëma. “Salah Al Maskhout, ish-ofi cer i ushtrisë libiane në kohën e kolonelit Muammar Gaddafi , është vrarë nga persona të armatosur, sipas të gjitha gjasave, profesionistë”, shkruan faqja online “Libya Herald”. Presidenti i Kongresit të Përgjithshëm Kombëtar, Nuri Abu Sahmainsay, i cili drejton një qeveri paralele në opozitë, ka akuzuar “forcat speciale italiane” për këtë vrasje. Ndërsa, pala italiane ka mohuar akuzat.

Bashkimi Europian ka qënë në dijeni që “Volkswagen” manipulonte matësit e nafës që para dy vitesh. Lajmi është bërë i ditur nga “Financial time”, ndërsa raportohet se gjatë gjithë kësaj kohe, autoritetet e BE-së nuk bënë asgjë, derisa skandali shpërtheu në SHBA. “Paaft ësia e rregullave të BE-së për të vënë në dukje këtë mashtrim, por jo e SHBA-së” shkruan “Financial time”. Uebsajti “Financial time” i ka kushtuar një vëmëndje të veçantë “dieselgate”, pasi përveç SHBA-së edhe Europa është e prekur nga ky skandal. Rreth 53 % të makinave të reja “Volkswagen diesel” janë shitur në vendet e BE-së.


24 SHTATORET

35.46%

63.83%

0.71%

Jeni dakord me protestat kunder rihapjes se

bunkereve te komunizmit per qellime turistike?

Video/ “Adresa” e Françesk Radit ribashkon grupin “Asgjë sikur dielli”

“Prangosni vrasësit, jo pushime me lekë krimi’ Shpërthen Sinanaj

Historianët kundër pllakatës për Sulltan Sulejmanin:

Kalaja është ilire

Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas

Në fokusin e lexuesit online

SHËNIM: Sondazhet online të Shqiptarja.com, nuk kanë vlerë statistikore. Bëhet fj alë për pyetje

që u bëhen të gjithëve dhe jo kampionëve të përpunuar në mënyrë shkencore. Pra, kanë si qëllim të vetëm të lejojnë lexuesit të shprehin mendimin e tyre rreth temave të aktualitetit.

Megjithatë, çdo lexues, mund të votojë vetëm një herë në ditë

Rezultati i SondazhitPoJo

Disi

Doda lë PD-në: Më largoi Paloka për Doshin, rithemelim partisë

Durrës, shpërthen makina e ndaluar në rrugë, shoferi grushte me policinë

Bleona Qereti foto nudo për Çanin Nuk mori kompliment për të pasmet

“Do dëgjoni çudi: Qeveria Meta terror opozitës Basha-Rama”

Kur dashuria nuk ka fund... fejohet me të dashurën pas vdekjes

Gjeti punën e ëndrrave...u pushua 30 minuta pas fillimit, ja arsyeja

Greta Koçi feston sot ditëlindjen Sa vjeç mbush këngëtarja?!

Zbulohet gjinia e bebit të Rudina Magjistarit, moderatorja në pritje...

“Tsunam nuklear”, ISIS kërcënon se do shfarosë miliona njerëz nga toka

Gjermani, azilkërkuesi shqiptar: Pas refuzimit, ke vetëm 10 minuta kohë

Doda lë PD-në: Më largoi Paloka për Doshin, rithemelim partisë

Gjermani, azilkërkuesi shqiptar: Pas refuzimit, ke vetëm 10 minuta kohë

“Do dëgjoni çudi: Qeveria Meta terror opozitës Basha-Rama”

Gjeti punën e ëndrrave...u pushua 30 minuta pas fillimit, ja arsyeja

Banorët: Jo pusit të naftës në zonën e mbrojtur të Zvërnecit

MË TË KOMENTUARA

MË TË KLIKUARA

LAJMET

VIDEOT

I DITESSONDAZHI

MË TË LEXUARALAJMET DJE

DJE

1.234TOTALI LIKEKOMENTET E DJESHME212.607

PËRURIMI DO TË BËHET NË VITIN 2017

Skulptura dylli për 11 korifejtë e alfabetit

Vendimi i qeverisë maqedonase. Lajmin e bën të diturdrejtori i Muzeut të Alfabetit të Shqipes në Manastir

Dhurata HamzaiTIRANE

PËRKTHIMI

“Hrushovi..” i Ylljet Aliçkës botohet në çekisht

Biblioteka “Václav Havel Library”, organizon më 22 tetor 2015, në ora 19.oo promovimin e librit “Kur Hrushovi kaloi pranë fshatit tonë” të shkrimtarit

të mirënjohur shqiptar, Ylljet Aliçka. Promovimi mbahet me temën: “Të mendojmë, të punojmë, të jetojmë si rev-olucionarë”, me pjesëmarrjen e kritikës dhe medias çeke. Gjatë natës do të mbahet edhe lexim nga vepra, ndërsa libri do të prezantohet nga Ambasadori Shqiptar në Ceki, Riza Poda. Nata do të modelohet nga Hana Tomkova. Tregimet e shkurtra të Aliçkës sjellin në retrospektivë jetën dhe përditshmërinë shqiptare, komunizmin dhe kolapsin. Autori tregon eksperiencën e tij në shtetin, i cili në krahasim me shtetet tjera evropiane kaloi në regjime të ndryshme, në zhvillimet politike të rrepta dhe ideologji të llojllojshme. Të lexosh letërsi në vitet e ‘80 në Shqipëri ishte e ndaluar, shumë autorë ishin të ndaluar nga shteti dhe u futën në listën e zezë të shtetit. Shkrimtari Ylljet Aliçkaj e nisi suksesin e tij në rrugën e letërsisë shqipe, me romanin “Parullat me gurë”, 2003. Kjo ishte një temë ku autori trajton butaforinë e ideologjisë komuniste në diktaturë dhe mënyrën si vepronte tek njerëzit. Vepra u përkthye në shumë gjuhë dhe pas kësaj Ylljet Aliçka ka tuar dhjetëra çmime kombëtare e ndërkombëtare.

Gjergj Fishta, Mit’hat Frashëri, Luigj Gur-akuqi, Ndre Mjeda, Bajo Topulli, Sotir Peci, Taqi Buda,

D.Qiriazi, Shahin Kolonja, Gri-gori Cilka, Nushret Vrioni, të 11 anëtarët e Komisionit të Alfabetit të Gjuhës Shqipe do të memorizohen në skulptura dylli. Vendimin e ka marrë qeveria e Maqedonisë mes projekteve të vitit 2015- 2017. Është hera e parë në rajon që figura të rëndësishme të kombit shqiptar do të shndër-rohen në skulptura dylli. 11 skulpturat do të vendosen më pas në Muzeun e Alfabetit të Gjuhës Shqipe në Manastir. Drejtori i Muzeut të Alfabetit të Gjuhës Shqipe në Manastir, Nuer Asllani, ka pohuar se ky projekt do të zhvillohet në dy faza, e para shpallja e konkur-sit për projekt ideor dhe faza e dytë, është ajo e përpunimit dhe vendosjes së gurave me dyllë. Sipas Asllanit “projekti programor është gati dhe se këto ditë pritet edhe të shpallet konkursi”. 11 anëtarët e komi-sionit të shndërruar në dyllë do të vendosen në Muze, në kuadër të ekspozitës së përhershme “Alfabeti shqip nëpër shekuj”. “Mendojmë që më 22 nën-

tor të vitit 2017 ta bëjmë edhe përurimin e këtyre figurave të shndërruara në dyllë”, tha Asllani.

Gruevski, kryeministri i Maqedonisë, e ka dhënë dritën jeshile një vit më parë me rastin e 22 Nëntorit Ditës së Alfabetit të gjuhës shqipe. Duke uruar festën, ai ka thënë ndër të tjera se “uni kimi dhe krijimi i një alfabeti modern, paraqet hap të rëndësishëm ndaj zhvillimit

arsimor dhe kulturor. Festa e alfabetit është ditë e rëndë-sishme për të gjithë pjesëtarët e bashkësisë etnike shqiptare në Republikën e Maqedonisë, por edhe shenjë e rëndësishme për zhvillimin e multietnicitetit dhe kultivimit të vlerave”. Një kontribut për çështjen e gjuhës dhe kulturës shqiptare në qeverinë maqedonase ka dhë-në edhe shqiptari i Maqedon-isë, Musa Xhaferri. Ai shprehet

për rëndësinë e Kongresit të Drejtshkrimit, duke theksuar se “Delegatët e Kongresit, me objektivitet shkencor e intelek-tual, e nën dritën e përkatësisë evropiane të kombit shqiptar, me angazhimin plot sakri ca të intelektualëve e gjuhëtarëve të kohës, u ngritën mbi logjikën fragmentare, mbi psikologjinë krahinoriste, mbi përkatësinë fetare dhe morën vendim të interesit mbarëkombëtar.”

AFORIZMA

Nga morali di vetëm se e moralshme është ajo pas së cilës ndihesh mirë, kurse e pamoralshme ajo pas së cilës ndihesh keq.

HEMINGUEI

11 anëtarët e Komisionit të Alfabetit të Gjuhës Shqipe


25SUPRIZAT

AFORIZMA

Ne jemi një pikë në oqeanin e guximit, po mos të ishte kjo pikë do t’i mungonte diçka oqeanit.

NËNA TEREZA

Këngëtarja Olta Boka ka sot një arsye më shumë për të festuar. 24 vjeçarja pak ditë më parë festoi përvjetorin e ditëlindjes,

ndërsa sot ka festuar përfundimin e studimeve të larta. Prindërit e Oltës, ashtu siç do ndihej çdo prind, e kanë përjetuar me shumë entuzi-asëm këtë moment kaq të rëndë-sishëm në jetën e vajzës së tyre dhe i kanë dhuruar kësaj të fundit një unazë me gurë diamanti dhe zafiri. Olta e ka vlerësuar shumë këtë gjest nga ana e prindërve duke theksuar se 'dhurata më e shtrenjtë që ka

Pas përfundimit të studimeve mer dhuratën surprizë

Unazë me gurëdiamanti dhe za ri

për Olta Bokën, por...Këngëtarja posyon në instagram foton, por sqaron: Dhurata më e shtrenjë e marrë nga

Në OKB

Shakira performon në fj alimin e Papa Franceskut

Fotografi a e Armend Nimanit në mesin e TOP 20 nga ‘The Guardian’

Shakira ka performuar në hapje e ceremonisë në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në New York City të premten, para se Papa Francesku të mbaj një fj alim të fuqishëm. 38 vjeçarja kënaqi turmën me performacnë, përfshirë edhe yllin Daniel Craig. Shakira dukej mahnitëse kur këndoj disa vargje në skenë më një fustan të gjatë të bardhë duke i dhënë një buzëqeshje të ngrohtë audiencës pas mbarimit të këngës.

Fotografi nga kosova, Armend Nimani që punon për mediat e huaja ka shkrepur një fotografi në kufirin serbo-kroat, ku shihet një grua me fëmiun e saj në dorë përderisa ecë nëpër fushat e misrit në atë zonë dhe kjo fotografi ka hyrë në TOP 20 fotografitë e javës të përzgjedhura nga 'The Guardia'. Fotografitë e Nimanit shpesh herë kanë pushtuar mediat botërore dhe kjo tashmë është bërë pothuajse rutinë.

marrë prej tyre, është dashuria'. "Dhurata më e shtrenjtë që kam marrë prej prindërve të mi ka qenë përherë dashuria e tyre. Në një periudhë shumë të rëndësishme të përfundimit të studimeve të mia, ata zgjodhën që këtë moment të ma shenjojnë me këtë unazë! Përtej vlerës së saj ajo mbart kënaqësinë dhe krenarinë e tyre për mua! Sa do të doja që nesër të isha me fëmijët e mi të paktën sa gjysma e tyre me mua! Do jem giithmonë në kërkim të shpërblimit për ta! Për gjithë jetën time!" shkroi Olta krah fotos së postuar në Instagram.

Deshira Sa do të doja që nesër të isha me fëmijët e mi të paktën sa gjysma e tyre me mua! Do jem giithmonë në kërkim të shpërblimit për ta! Për gjithë jetën time

SHFAQJA E PRISHTINËS

“Karamel” me regji të Shatrollit vjen në Tiranë

Karamel” është dramë njerëzore e ndërthurrur me thupra të absurd-it, e vendosur në hulaqë kujtese.

Mbase, është metaforë e mendësisë së mullirit të kafes që piqet e digjet brenda gjenezës historike, shprehet regjisori Naser Shatrolli. Teatri “Metropol” në Tiranë më 3 tetor, ditën e shtunë, do të vijojë sezonin artistik me shfaqjen e Prishtinës “Karamel”. Shfaqja me skenar e regji të Naser Shatrollit do të ngjitet në skenë me skenogra në e Mentor U. Berishës, kostumogra në e Shirka Dermakut dhe konsulentët Maj Samadraxha e Ylber Murtezi, ndërsa

ndriçimi dhe mjeshtrit e skenës janë të Liman Llazit, Skënder Gergurit, Dashuri Rexhepit e Ekrem Xhakës. Mel e luajtur nga Driada Matoshi, dëshmon forcën femrërore, meqë lufton për të shtrirë rrënjët e pemës së saj në sheshin “Nëna Terezë“. Maksi, i luajatur nga Ismet Azemi, do të ngelet shenjë kuj-tese për nostalgjikët e radios së vjetër, për hekururdhat e së shkuarës, për “tryezën e begatë” të Jugosllavisë së Titos, për cakrrimën e gotës me verë. Janë këto copëza meditacioni nga au-tori i shfaqjes që vjen nëpërmjet disa episodeve skenike.


26 SUPERIORE

KALENDARI

PREMIER LEAGUE Tottenham 4 – 1 Manchester City Leicester 2 – 5 Arsenal Liverpool 3 – 2 Aston Villa M. United 3 – 0 Sunderland Southampton 3 – 1 Swansea Stoke City 2 – 1 Bournemouth West Ham 2 – 2 Norwich Newcastle 2 – 2 Chelsea

SOT 17:00 Watford-Palace

BUNDESLIGA Augsburg 1 – 3 Hoffenheim Mainz 0 – 3 Bayern Munich Werder 0 – 3 Leverkusen Wolfsburg 1 – 1 Hannover Hamburger 0 – 1 Schalke

SOT 15:30 Eintracht-Hertha 17:30Dortmund-Darmstadt

SERIE A Roma 5- 1 Carpi Napoli 0 – 0 Juventus

SOT 12:30 Genoa-Milan 15:00 Bologna-Udinese 15:00 Sassuolo-Chievo 15:00 Torino-Palermo 15:00 Verona-Lazio 20:45 Inter-Fiorentina

PRIMERA DIVISION Barcelona 2 – 1 Las Palmas Real Madrid 0 – 0 Malaga Sevilla 1- 0 Rayo Vallecano Villarreal 1 – 0 Atl. Madrid

SOT 12:00 Gijon-Betis 16:00 La Coruna-Espanyol 18:15 Getafe-Levante 20:30 Real Sociedad-Bilbao

SUPERIORE Puka 1 - 2 Partizan Bylis 1 - 4 Skenderbeu Tirana 2 - 0 Teuta

SOT 13:00 Vllaznia-Laci 16:00 Kukesi-Flamurtari

LAJME SHKURT

Barcelona fi ton, por humbet Mesin për dy muaj, Reali pa fat

Juventusi në krizë totale, mundet nga Napoli i Hysajt

Bayern vazhdon marshiminGranit Xhaka shënon gol

Surprizon City, shpëton Chelsea Arsenali goleadë, fi ton United

Barcelona fi ton përballë Las Palmas 2-1 duke u ngjitur në kuotën e 15 pikëve, por humbet Mesin për dy muaj pas një dëmtimi të rëndë të pësuar në gju. Surprizë ishte barazimi i Realit të Madridit në shtëpi përballë ekipit të Malagas. Edhe pse kontrolluan lojën dhe gjuajtën 27 herë

në portë, 14 nga të cilat Ronaldo, portieri Kameni i miqve nuk lejoi prekjen e rrjetës duke detyruar Realin që të dilte nga Berbaneu pas dy viteve pa shënuar duke lënë dy pikë, teksa iu anulua një gol i dyshimtë. Ndërsa Ronaldo e kishte shumë të vështirë që të gjente rrugën e rrjetës

Juventusi tashmë mund të thuhet plotësisht se ndodhet në krizë totale, pasi u mposht edhe nga Napoli me rezultatin 2-1. Lorenzo Insigne dhe Higuain bënë të pavlefshëm golin e shënuar nga Lemia për bardhezinjtë. Në kryesfi dën e Serie A spikati shumë edhe shqiptari Hysaj që mori disa

herë duartrrokitjet e tifozëve. Plot 5 gola i ka shënuar Roma, Carpit duke dominuar në të gjitha aspektet ndeshjen. Debutuesit në Serie A e kanë pasur shumë të vështirë që të rezistonin duke u mjaft uar me një gol fl amuri dhe një penallti të humbur në pjesën e dytë.

Serbët: Shqipëria frikësohetnga terroristëte KosovësProblemet me shitjen e biletave për grupimet e tifozëve jashtë kuqinjve të Shqipërisë ka bërë që mediat serbe të vazhdojnë të provokojnë para ndeshjes kualifi kuese të 8 tetorit, që do të luhet në “Elbasan Arena”. Faqja e njohur sportive “supersport.rs”, ka shkruar se “Shqipëria frikësohet nga terroristët e Kosovës”. “Por nga kush ndihen të kërcënuar ata, nga vjen rreziku më i madh? Siç është konstatuar nga mënyra e shpërndarjes së biletave vendi organizator u druhet tifozëve nga Kosova dhe shqiptarët e Maqedonisë”shkruajnë serbët.

Kampionët e Gjermanisë nuk lënë vend për surpriza, teksa kanë fi tuar edhe ndeshjen e radhës në kampionat jashtë fushe përballë Maniz me rezultatin e thellë 0-3. Bayern Munich mund të fi tonte edhe më thellë ndeshjen nëse Muller do të ishte treguar i saktë nga pika e bardhë e penalltisë në pjesën e parë. Megjithatë dy herë Levandovski dhe Coman korigjuan gabimin e gjermanit duke shpartalluar vendasit dhe vazhduar kryesimin të pashqetësuar të paktën deri tani nga asnjë ekip. Granit Xhaka shënoi në fi toren e Borussia Moenchengladbach ndaj Stutgart 3-0 si kapiten.

Gola, spektakël dhe emocione pa fund ka dhuruar fundjava në kampionatin angelz të futbollit. Rezultat i papritur mund të konsiderohet humbja me përmbysje e City nga Totenham 4-1. Miqve nuk u mjaft oi goli i Kevin de Bruyne në fi llim të ndeshjes, pasi pësuan 4 të tjerë duke humbur. Arsenali shënoi 5 gola në portën e Leicester për 3 pikë duke bërë të pavlefshëm dy të vendasve. United vazhdon rrugën e fi toreve duke mundur këtë herë Sanderland 3-0, ndërsa Chelsea është ndalur në një barazim 2-2 nga Neëcastle, që mund të konsiderohet me fat.

Dylber BallaTIRANE

Sk ë n d e r b u ë s h t ë ekipi më i mirë shqiptar për mo-m e n t i n d u k e u d h ë n ë l e k s i o n e

kundërshtarëve se si mund të përballohet Europa dhe kampionati njëkohësisht. Kampionët e Shqipërisë në një formë të shkëlqyer thyen edhe tabunë prej 17 vitesh që nuk fitonin në fushën e Ballshit. Ekipi i drejtuar nga Mirel Josa tregoi më të mirën në fushë duke shënu-ar 4 gola dhe pësuar vetëm një, që ishte ngushëllimi i vetëm i Bylisit për rikon-struksionin e stadiumit “Adush Muça”. Protagonist kryesor ishte ish-sulmuesi i Ballshit, Olainka që pa kalu-ar 2 minuta zhbllokoi rezul-tatin, por mbajti fjalën duke mos festuar. Goli i Olainkës u pasua nga Salihi, Lilaj dhe Latifi duke i siguruar Skënderbeut fitoren e 5 në po kaq ndeshje. Fitorja nuk

Skënderbeu me 5 yjeTirana-Partizani fi tojnë para derbitBallshi thyhet pas 17 viteve nga korçarët Teuta nuk përballon dot bardheblutë

do të thotë vetëm kryesim dhe festë për thyerjen e tabusë, por edhe premio, të cilën presidenti Takaj e premtoi në rast fitoreje. Pas ndeshjes trajneri i Skënder-beut Mirel Josa u shpreh i sinqertë duke deklaruar se nuk e priste një fitore kaq të thellë në një fushë që i ka hapur gjithmonë

probleme vitet e fundit. “Goli i shpejtë ndikoi, pasi e filluam lojën 1-0. Mund të kishim pësuar gol në pjesën e parë. Mund të them se ishte lojë e barabartë në këtë fraksion. Goli i dytë na dha qetësinë e duhur, i shfrytëzuam hapësirat që na lejoi Bylisi. Nuk e mendoja se do të fitonim 4-1 deklaroi

ai. Edhe Partizani arriti një fitore të rëndësishme dje në Pukë përballë vendasve me rezultatin 1-2. Sukaj dhe Bicaj ishin autorët e golave të ekipit të Partizanit në Pukë. Të kuqtë zhvilluan një ndeshje të mirë. Në mbrëm-je Tirana u rikthye te fitorja përballë ekipit të Teutës në stadiumin kombëtar “Qemal Stafa” me rezultatin e pastër 2-0. Autorët e golave për ekipin e Tiranës ishin Bakaj dhe Karan, por me një stadi-um, jo si edicionin e kaluar, pasi mungonte entuziazmi. Kështu Gugash Magani nuk ia del që të marrë pikë për-ballë ish-ekipit të tij që drejtoi edicionin e kaluar. Ndërsa tekniku i Tiranës, Muça e shikon fitoren të rëndësishme përpara derbit me Partizanin. “Një fitore për një atmosferë më të qetë për derbin. Skuadra kishte presion gjatë javës, ndihej humbja me Skënderbeun”u shpreh ai trajneri i bardhe-bluve që javët e fundit ishte vendosur në shënjestër të kritikave pas rezultateve të

dobëta që mori këtë fillim edicioni. Ndërsa fitorja duket se ka shuar edhe prob-lemet që kishte me sulm-uesin brazilian Gilberto.

Sot do të zhvillohen dy ndeshjet e fundit të javës së 5 të kampionatit. Kukësi do të presë ekipin e Flamurtarit në verilindje të vendit në një ndeshje që do të vendosë shumë për fatet e dy trajnerëve Troisi dhe Levi, pasi nuk e kanë nisur kampionatin ashtu sikur pritej nga drejtuesit dhe gabimet e njëpasnjëshme nuk mund të falen më. Ndërsa ndeshja e dytë që do të zhvillohet është mes Vllaznisë dhe Laçit. Kuqeblutë ndodhen në një krizë totale, rezultatesh dhe fi nanciare dhe shpresat për kthesë janë shumë të pakta. Laçi pritet që sot të shënojë fi toren e radhës.

SUPERIORE

Kukësi-Flamurtari, në rrezik banikna e Troisit dhe Levit

MAGANI“Jemi përballur me një emër të madh. Tirana është një skuadër që ka shumë eksperiencë, ne duhej të jepnim maksimumin. Tirana ka si fi lozofi që futet në fushë në çdo ndeshje për të fi tuar”deklaroi trajneri i Teutës, Magani.

SUKAJSulmuesi i ekipit të Partizanit, Xhevahir Sukaj ka bërë një nisje fantastike të kampionatit duke shënuar gola vendimtar. Edhe në Pukë shënoi njërin nga dy golat e ndeshjes. Pas ndeshjes lojtari u shpreh i lumtur për golin dhe fi toren.

27www.shqiptarja.com

E DIEL, 27 SHTATOR 2015 QENDRIMET

FJALËKRYQESH

Nen ndikimin e madh te planetëve, jeta juaj ne çift do marre një kthese tërësisht tjetër sot. Do e dashuroni me më tepër pasion partnerin dhe do jeni gati te merrni edhe vendime. Beqaret me shume gjase do bien ne dashuri me personin me te përshtatshëm. Ne planin fi nanciar duhet te ndiqni një strategji strikte pasi ne te kundërt çdo gjë do ju dale jashtë kontrollit.

Shume keqkuptime do lindin gjate kësaj dite ne jetën tuaj ne çift . Do keni goxha mosmarrëveshje dhe probleme te njëpasnjëshme me personin ne krah. Beqaret do bëjnë mire te mendohen gjate para se te kryejnë çdo lloj shpenzimi. Ne planin financiar vetëm mbështetja e familjareve do mund t’iu nxjerre nga situata. Gjendja pritet te jete e paqëndrueshme.

Dite shume e zakonshme do jete kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Merrini gjerat si t’iu vijnë pa kërkuar asgjë te jashtëzakonshme nga partneri. Beqaret duhet t’i besojnë instinktit sepse kane për te dale te fi tuar. Te ardhmen do e kenë vete ne dore. Gjendja e financave do vazhdoje te jete e njëjtë. Po nuk bëtë kursime do keni vështirësi edhe me te mëdha.

Dite shume e rëndësishme kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Do merren vendime te mëdha te cilat do e ndryshojnë tërësisht te ardhmen. Beqaret as qe do e kenë mendjen ta kërkojnë dashurinë sepse do ndihen për mrekulli ashtu si janë. Ne planin fi nanciar ka rrezik te përballeni me goxha vështirësi dhe nuk do ndiheni asnjë çast te qete.

Asgjë e keqe nuk ka për te ndodhur gjate kësaj dite ne jetën ne çift . Përkundrazi komunikimi dhe bashkëpunimi do jene me te mira se kurrë. Beqaret duhet t’i pranojnë ft esat qe do ju bëhen dhe duke u njohur me personat le te vendosin çfarë do bëjnë me pas. Ne planin fi nanciar po u treguat te matur nuk do keni asnjë lloj vështirësie. Mund t’ia dilni edhe duke shpenzuar nga pak.

Personi juaj i zemrës do ju beje te ndiheni shume mire gjate kësaj dite. Keni për te përjetuar kënaqësi dhe emocione te paimagjinueshme. Beqaret do jene te pafat ne dashuri, por nuk do mërziten aspak. Miqtë nuk kane për t’i lënë vetëm asnjë moment. Për fi nancat do jete dite delikate. Mundohuni t’i kufi zoni sa te mundni shpenzimet qe te mos fi llojnë problemet.

Do keni shume mosmarrëveshje dhe keqkuptime me partnerin tuaj gjate kësaj dite prandaj nuk do ndiheni te qete për asnjë çast. Beqaret do dashurohen koke e këmbë me një person qe do takojnë dhe do e fi llojnë shpejt një lidhje afatgjate. Gjendja e fi nancave do jete e shkëlqyer. Do arrini te bëni edhe disa investime te menduara qe herët, por qe deri me sot nuk ja kishit dale.

Sot do dashuroheni me më shume pasion ju qe jeni ne një lidhje dhe do ndiheni me mire se kurrë. Çdo çast do jete i veçante dhe i mbushur me kënaqësi. Beqaret do jene te parrezistueshem dhe do marrin ft esa pa fund për te fi lluar një lidhje. Gjithçka do jete ne duart e tyre. Ne planin fi nanciar do jeni me fat dhe do arrini jo vetëm te kryeni shpenzimet, por edhe te hiqni para matjane.

Nuk do keni as problemin me te vogël sot juve qe jeni ne një lidhje dhe kënaqësitë do jene te paimagjinueshme. Here pas here do ju duket vetja si ne ëndërr. Beqaret gjithashtu do jene me fat ne dashuri dhe do e fi llojnë shpejt një lidhje interesante. Ne planin fi nanciar do gjendeni goxha ne vështirësi sepse për te thënë te vërtetën kohe5t e fundit keni shpenzuar shuma marramendëse.

Nëse jeni ne një lidhje mos lejoni qe rutina t’iu pushtoje gjate kësaj dite sepse do e keni te vështirë me vone te riktheni alegrinë e mëparshme. Për beqaret do jene me te favorizuara aventurat kalimtare sesa dashuriçkat serioze. Gjendja e financave do lere për te dëshiruar. Mundohuni te shpenzoni me kursim ne mënyrë qe situata te mos përkeqësohet.

Do keni një komunikim shume te mire gjate kësaj dite juve qe jeni ne një lidhje dhe gjithçka ka për te qene shume here me e mire se me pare. Beqaret duhet t’i shprehin sa te mundin ndjenjat për dike nëse duan qe ta bëjnë për vete e te fi llojnë një lidhje. Problemet fi nanciare mos i lini t’i rregulloni nesër sepse mund te jete shume vone. Sa me pare aq me mire do jete.

Mjedisi yjor nuk do jete shume i ngrohte sot për ata qe janë ne një lidhje. Mund te lindin edhe debate apo mosmarrëveshje me njeri tjetrit te cilat nuk do ju bëjnë te ndiheni mire. Beqaret do jene tejet te ngarkuar me pune dhe nuk do kenë kohe te dalin neper takime. Për te kryer shpenzimet e menduara duhet te mendoheni disa here pasi ne te kundërt situata do marre tatëpjetën.

Departamenti i Marketingut:Patricia Costantinescu

Cel: [email protected]

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: [email protected] - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: KLASS shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë

Alba Malltezi - Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group ; Brahim Shima, Aurel Pepa - Zv/kryeredaktor Genc Kondi- Administrator i Përgjithshëm ; Admirina Peçi- Kryeredaktore e “Rilindasi” ; Politika: Brahim Shima, Ekonomi : Lorenc Rabeta, Aktualitet: Elton Qyno, Sociale: Sonila Isaku, Kulturë: Dhurata Hamzai, Sporti: Dylber Balla, Design: Altin Aliaj, Erjon Ymeri, Website: Greta Malaj, Shpërndarja: Spiro Meshini cel: +355696088847

DASHI

LUANI

SHIGJETARI UJORI

VIRGJËRESHA

BRICJAPI PESHQIT

PESHORJA AKREPI

DEMI BINJAKËT GAFORRJA

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17123456789101112

FJALËKRYQI PA SKEMË

FJALËKRYQI SPORTIVDUHET TË NXINI 36 KUTI

HORIZONTAL1. I tregonte Jezu Krishti. -Një... tonic në gotë -Një mund të jetë nafte2. Digjen me aktivitet zik. -Inicialet e Dench aktore -Një gëzim.3. Në fund të ndeshjes. -Është e re pas Krishtit -Një pjesë e kiromantëve. -Mbyllin një manastir4. Është syzë në komo. -Tregon mot të mirë e të keq5. Prishet nga retë. -Një polic ushtarake në Itali 6. Ente Ndërtimi Lokale. -Janë lule që ka Shkodra në një këngë 7. Fillojnë radhitjen. -Janë bashkësi. 8. Pak aromatike. -Një mund të jetë zemërkau. -Në fund të krahut. -Rastet pa set 9. Është anonime pa emër. -Një pëergjigje në celular. -Hapet një për ajër. 10. Inicialet e Asimov. -Është uji i deuterit -Fillojnë ofensivën11. Mbyllin një dyqn. -Është autoritet portual. -Fillojnë matjet.12. Hoxha këngëtare. -Kështu kërcente Fred Astaire

PËRGJIGJE E FJALËKRYQIT PA SKEMË

PËRGJIGJE E FJALËKRYQIT SPORTIV

M M S A D E E P P I R A M I D AO P O M O L L E T M R U I L I RD A N A E L L A P A V K I GA R A L A A P E R D E R I S A

F R A N K T E R R I T O R E TH U L K L A U S T R O F O B I A AE M R I N T O B I A S O R E S I KR E J A A I T I T L U M E T I P AE R A A I I D E L R I O K A TT I E M I R I A I L E B A L EI T A L I A N E T S E K I P E TK E N D I T E M I R A T E T A T I

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12

13 14 15

16 17

18 19 20 21

22 23 24 25 26 27

29 28 29 30

31 32 33

34 35 36 37 38 39 40 41 43 42 43

44 45

nga Kadri VOKOPOLA

PARADË

G K L I B R I D FD I A T H S P O R T E T

O V E R A T H B O R GB R A Z I L I R E N E A

B I S E G J A T I A E R T RA M A R I A A L L A T I N EC A I G O S N I A L OC O N T E S E I E IA G A R E T H B A L E TA M A T E L I S B A K A J

POLA

I KRIPTOGRAFUAR15D 1 7 2 3 1 4 2 17 6 2 4

6 O 2 3 10 11 17 4 9 3 2

17B 7 8 6 9 6 13 4 6 17 7

7 I 11 7 2 6 1 4 2 2 4 8

8 6 12 4 13 2 4 2 4 9 4

18 3 1 4 12 4 1 4 11 1 3 2

2 3 12 2 3 12 3 16 1 2 3

16 3 4 15 13 16 2 7

15 2 4 8 16 2 12 7 2 4 2

4 18 1 1 7 8 7 9 6 13 7

12 7 1 7 3 12 8 1 4 1 4 2

7 2 3 10 7 3 3 2 7 6

FJALEKRYQI

A T B A H E R E M I T E TR R E P E C P O P A R TV I S A R A F N V I T

T E L E M A T I K AM O N O T O N E T I S AE L I M I N A T O R E TD I N A K E T A R E T EE T N E T I K E V KT O P I A K A T I T E O

F E M E R L P S V E N DF I N A L E T E H A N I ID R A M A T H E N D E K

SHKRONJAE NJËJTËPËR NUMËRTË NJËJTË

PËRGJIGJE

HORIZONTAL2. Ushtrohet me pressing.8. Veliu i paharruar i mikrofonit sportiv10. Dalë më krye.11. Me out në parquet.13. Bëhen me trehapësh në kosh.15. Inicialet e Lendl.16. Loris motoçiklist17. Fund ditari.18. Mbyllin një sirtar.20. Shtëpia e... Ferrari-t.21. Pak servilizëm.22. Hetim pa ku j.23. Pak nervozizëm.24. Kaluar në krye

PLOTËSONI VENDET BOSH NË MËNYRË QË ÇDO RRESHT E

KOLONË TË KETË NUMRAT NGA 1-9

PË

RG

JIG

JE

SUDOKU -Fillojnë ankimin.

VERTIKAL1. Qe bukuroshja e Notre Dame2. Një shoqëri me ortakë. -Inicialet e Nolte aktor.3. Inicialet e Altman. -Stacion televiziv gjerman. -Botim pa ku j.4. Është vegël. -Një pije e jona.5. Bie opa zhurmë. -Ndiqet e fundit. -Pacino aktor.

6. Duhet respektuar në kohë. -Fillojnë motivin. -Sipër pa ku j7. Fund tuneli. -Është bixhoz.8. Është baba. -Ndërrohen ma zapping9. Fillojnë temën. -Këndojnë si Gëzim Mushketa10. Një sport me brez të zi. -Dansi pa çifte.11. Ka një qafë shumë të gjatë një e tillë.

-... Purple rock band.12. Kush është... është i s litur -Ku zojnë rastet.13. Njoftohej nga tekllalli -Difong në piano14. Është bishë... ridens. -Një mjet primitiv lundrimi.15. Vendoset më lexhio.16. Mnetur në fund -Ku zojnë rreze. -Është erë kafeje.17. Kush bën... vështron. -Emri i Zweig

25. Lauda i automobilizmit.28. Mund të jetë shënimi.30. Të parat në bllok.32. Ai dhe ajo.34. Personazhi në foto.42. Gjysma e testit.44. Personazhi në foto.45. Pak iniciativë.

VERTIKAL1. Një kosh i shënuar pas kthimit nga tabela.2. Carlo, që qe trainer i Juventus.3. Thomas Alva i shpikjeve.4. Khedira te Juventus.5. Numri tetë i Italisë.6. Fillojnë nisjen7. Eshtë heroi pozitiv.8. Një i mbrojtjes është për të mbrojtur.9. Bo aktore.12. Eshtë gjuajtja... personale.13. ... Salaam në Tanzani.14. Tesla pa zanore16. Lorik te Nantes.18. Skuadër greke.19. Mbyllin një raport.26. Iniciale për dy Bergman.27. Është i lartë ai i kampionit.29. Të parat në stafetë.31. Është për medaljen e parë.32. I ka tek një alien.33. Është baba.34. Qendra e drogës35. Ekstreme në gulag.36. Ente Informative.37. Sean Bean.38. Në krye të subjekteve.39. Harrison Ford.40. Enzo Ferrari.41. Fillojnë hollësitë.43. Mbyllin ndeshjen.

SHUTERIQI SALI BERISHA SHQIPTARE, 13 MILIONE USD

Documents

Transcript of SHUTERIQI SALI BERISHA SHQIPTARE, 13 MILIONE USD