Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba? Voorbeeld: Ik sta om 8 uur op. (Verbum =...

44
Separabele Verba De Regels

Transcript of Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba? Voorbeeld: Ik sta om 8 uur op. (Verbum =...

Page 1: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele VerbaDe Regels

Page 2: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Wat zijn separabele Verba? Voorbeeld:

Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan) Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen

mee. (Verbum = meenemen)

Een separabel werkwoord is een werkwoord dat uit TWEE STUKKEN bestaat. Soms moet je de twee stukken aan elkaar schrijven, soms niet.

Page 3: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Wat zijn separabele verba? (2) De meeste separabele werkwoorden

hebben een prepositie als eerste deel. Voorbeelden:

Mark doet zijn jas uit. (Verbum = uitdoen)

Kris schrijft de oefening over. (Verbum = overschrijven)

Page 4: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Wat zijn separabele verba? (3) Sommige separabele verba hebben een

ander deel als eerste deel. Voorbeelden:

Het bad loopt vol. (Verbum = vollopen) Ingrid speelt de hele tijd piano. (Verbum

= pianospelen) Zet je even koffie voor me? (Verbum = koffiezetten)

Page 5: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?

De infinitief en het participium van een scheidbaar werkwoord schrijf je altijd in één woord. Bij het participium zet je ‘ge’ tussen de twee delen.

Voorbeelden:

Wil je straks koffie meebrengen? Hij heeft koffie meegebracht. (Verbum =

meebrengen)

Page 6: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de hoofdzin in het PRESENS schrijf je de twee delen NIET aan elkaar.

Voorbeelden: Hij blijft vanavond thuis. (Verbum =

thuisblijven) Ik maak nooit het eten klaar. (Verbum =

klaarmaken) Ik lees altijd verhaaltjes voor aan m’n

kinderen. (Verbum = voorlezen)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE HOOFDZIN

Page 7: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de hoofdzin in het IMPERFECTUM schrijf je de twee delen NIET aan elkaar.

Voorbeelden: Hij bleef vanavond thuis. (Verbum =

thuisblijven) Ik maakte vroeger nooit het eten klaar.

(Verbum = klaarmaken) Ik las vroeger altijd verhaaltjes voor aan m’n

kinderen. (Verbum = voorlezen)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE HOOFDZIN

Page 8: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de hoofdzin met een hulpwerkwoord in het PRESENS of het IMPERFECTUM schrijf je de twee delen NIET aan elkaar.

Tip: In een hoofdzin met TWEE VERBA scheid je het separabele verbum niet.

Voorbeelden: Kun je de krant meebrengen? (PRESENS) Gisterenavond wilde ik thuisblijven.

(IMPERFECTUM)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE HOOFDZIN

Page 9: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de hoofdzin waarbij het PERFECTUM wordt gebruikt, schrijf je de twee delen NIET aan elkaar.

Je zet ‘ge’ tussen de twee delen. Tip: In een hoofdzin met TWEE VERBA scheid je

het separabel verbum niet. Voorbeelden:

Gisterenavond heb ik mijn werk afgemaakt. Vorige week heb ik chocolade naar de les

meegenomen. Ik heb de auto voor mij niet ingehaald. Ik ben met haar meegegaan.

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE HOOFDZIN

Page 10: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de bijzin in het PRESENS schrijf je de twee delen aan elkaar.

Tip: In een zin met TWEE OF MEER VERBA scheid je het separabel verbum niet.

Voorbeelden:

Vraag je even of hij meegaat? (Verbum = meegaan) Ik wist niet dat hij elke dag afdroogt.(Verbum = afdrogen) Hij wil weten of we afspreken of niet. (Verbum = afspreken) Vraag je even of hij alsjeblieft weggaat? (Verbum =

weggaan)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE BIJZIN

Page 11: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de bijzin in het IMPERFECTUM schrijf je de twee delen aan elkaar.

Tip: In een zin met TWEE OF MEER VERBA scheid je het separabel verbum niet.

Voorbeelden: Hij wist niet of ik thuiskwam of niet. (Verbum =

thuiskomen) Mark dacht dat ik het eten altijd klaarmaakte. (Verbum

= klaarmaken) Hij deed alsof hij wegreed. (Verbum = wegrijden)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE BIJZIN

Page 12: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de bijzin in het PERFECTUM schrijf je de twee delen aan elkaar. Je schrijft ‘ge’ tussen de twee delen.

Tip: In een zin met TWEE OF MEER VERBA scheid je het separabel verbum niet.

Voorbeelden: Hij weet niet dat ik ben thuisgekomen. (Verbum =

thuiskomen) Mark denkt dat ik het eten heb klaargemaakt. (Verbum

= klaarmaken) Hij doet alsof hij heeft nagedacht. (Verbum = nadenken)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE BIJZIN

Page 13: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In de bijzin met een hulpwerkwoord MAG JE KIEZEN!!!!

Voorbeelden: Ik vraag of jij wil meegaan. Ik vraag of jij mee wil gaan. Ik zei dat je moest opstaan. Ik zei dat je op moest staan. Ik zeg dat ik om 7 uur heb schoongemaakt. Ik zeg dat ik om 7 uur schoon heb gemaakt. Ik vraag of je later had willen afspreken. Ik vraag of je later af had willen spreken.

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: DE BIJZIN

Page 14: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

In constructies met TE + INFINITIEF schrijf je de twee delen NIET aan elkaar.

Tip: In een zin met TWEE OF MEER VERBA scheid je het separabel verbum normaal niet.

Voorbeelden: Het is nog te vroeg om op te staan. (Verbum = opstaan) Hij heeft de krant vergeten mee te brengen. (Verbum =

meebrengen) Je hoeft niet mee te gaan, ik ga wel alleen. (Verbum =

meegaan)

Separabele werkwoorden: wanneer scheiden en wanneer niet?: TE + INFINITIEF

Page 15: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

AAN- Aanbieden, aankunnen, aankomen,

aanraken, aandoen,…

Page 16: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

AF- Afdrogen, afvallen, afmaken, afspreken,

afwassen,…

Page 17: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

BINNEN- Binnengaan, binnenkomen,

binnendringen,…

Page 18: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

BIJ- Binnengaan, binnenkomen,

binnendringen,…

Page 19: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

BUITEN- Buitengaan, buitenkomen, buitenlopen,

Page 20: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

DOOR- Doorgaan, doorstapen, doorgeven,

doormaken, doorlopen, …

Page 21: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

IN- Inhalen, invullen, inkijken, inkomen, …

Page 22: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

KLAAR- Klaarmaken, klaarzetten,…

Page 23: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

LANGS- Langsgaan, langskomen, langslopen,…

Page 24: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

LOS- Losmaken, loslaten, loslopen, losgaan,…

Page 25: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

MEE- Meegaan, meebrengen, meenemen,

meerijden, meedoen, meelopen, meedragen,…

Page 26: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

NA- Nadenken, nadoen, naleven, nastreven,

Page 27: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

NEER- Neerkijken op iemand, neerschieten,

neerzetten, …

Page 28: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

OM- omdraaien, omkijken, omgooien,

ompraten …

Page 29: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

OVER- Oversteken, overnemen, overmaken…

Page 30: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

ROND- Rondlopen, rondkijken, rondhangen,…

Page 31: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

TEGEN- tegenvallen, tegenkomen, tegenwerken,

Page 32: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

TERUG- Teruggaan, terugkomen, terugzien,…

Page 33: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

THUIS- Thuisblijven, thuiskomen, thuiszitten,…

Page 34: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

TOE- Toelaten, toestaan, toewensen,…

Page 35: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

TUSSEN- tussenkomen, tussenplaatsen…

Page 36: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

UIT- Uitstappen, uitdoen, uittrekken,…

Page 37: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

VAST- Vastmaken, vastdoen, vastlopen,…

Page 38: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

VOOR- Voorlezen, voordoen, voorkomen,

voorstellen…

Page 39: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

VOORT- Voortdoen, voortplanten, voortduren ,…

Page 40: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

WEER- weergeven, weerzien,…

Page 41: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

WEG- Wegrijden, weglopen, weggaan,

wegstappen,…

Page 42: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Separabele werkwoorden met…

VANALLES Kennismaken, schoonmaken, stofzuigen,

ademhalen, paardrijden, …

Page 43: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

KLEMTOON BIJ ALLE SEPARABELE

WERKWOORDEN LIGT DE KLEMTOON OP HET EERSTE DEEL!!!!

Page 44: Separabele Verba De Regels. Wat zijn separabele Verba?  Voorbeeld:  Ik sta om 8 uur op. (Verbum = opstaan)  Ik neem ‘s morgens mijn boterhammen mee.

Niet zeker??? WOORDENBOEK

Bij de werkwoorden waar je bij twijfelt, gebruik een woordenboek. Er staat altijd bij of een verbum separabel is of niet!!!