Self-directed learning, SDL .

34
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก Self-directed learning, SDL.

description

Self-directed learning, SDL. การเรียนรู้โดยชี้นำตนเอง. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Self-directed learning, SDL .

การเร�ยนร�โดยชี้� น�าตนเอง

Self-directed learning, SDL.

Knowles (1975:18) ให้�ความห้มายของการเร�ยนร� �แบบชี้��น�าตนเองว�า เป็�นกระบวนการที่��บ�คคลค!ดร!เร!�มเอง ในการว!น!จฉั%ยความต�องการในการเร�ยนร� �  ก�าห้นดจ�ดม��งห้มาย เล'อกว!ธี�การเร�ยนจนถึ*งการป็ระเม!นความก�าวห้น�าในการเร�ยนร� �  ที่%�งน��โดยได�ร%บห้ร'อไม�ได�ร%บการชี้�วยเห้ล'อจากผู้��อ'�นก.ตาม

Knowles (1975)  ให้�ข�อค!ดเก��ยวก%บการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเอง  สามารถึสร�ป็ได�ด%งน��

1. ผู้��ที่��เร!�มเร�ยนร� �ด�วยตนเอง จะเร�ยนร� �ได�มากกว�าและด�กว�าผู้��ที่��รอร%บจากผู้��อ'�น ผู้��เร�ยนที่��เร�ยนร� �โดยชี้��น�าตนเองจะเร�ยนอย�างต%�งใจ อย�างม�จ�ดม��งห้มายและอย�างม�แรงจ�งใจส�ง นอกจากน%�นย%งใชี้�ป็ระโยชี้น0จากการเร�ยนร� �ได�ด�กว�าและยาวนานกว�าผู้��ที่��รอร%บความร� �

2.การเร�ยนร� �โดยชี้��น�าตนเอง สอดคล�องก%บการจ!ตว!ที่ยาพั%ฒนาการ กล�าวค'อ เด.กตามธีรรมชี้าต!ต�องพั*�งพั!งผู้��อ'�นและต�องการผู้��ป็กครองป็กป็3องเล��ยงด�และต%ดส!นใจแที่น เม'�อเต!บโตเป็�นผู้��ให้ญ่�ก.พั%ฒนาข*�นให้�ม�ความอ!สระ พั*�งพั!งจากภายนอกลดลง และเป็�นต%วเองจนม�ค�ณล%กษณะการชี้��น�าตนเอง

3. นว%ตกรรมให้ม�  ร�ป็แบบของก!จกรรมการศึ*กษาให้ม�  เชี้�น  ห้�องเร�ยนแบบเป็9ดศึ�นย0การเร�ยนร� � independent  study  เป็�นต�น  เป็�นร�ป็แบบของก!จกรรมการศึ*กษาที่��เพั!�มบที่บาที่ของผู้��เร�ยน  ให้�ผู้��เร�ยนร%บผู้!ดชี้อบกระบวนการเร�ยนร� �ของตนเองเพั!�มมากข*�น  ในล%กษณะเร�ยนร� �โดยชี้��น�าตนเองเพั!�มมากข*�น

4.การเร�ยนร� �โดยชี้��น�าตนเองเป็�นล%กษณะการเร�ยนร� �เพั'�อความอย��รอดของมน�ษย0ตามสภาพัความเป็ล��ยนแป็ลงที่��เก!ดข*�นตลอดเวลาและที่ว�ความรวดเร.วมากข*�น  ตามความก�าวห้น�าของเที่คโนโลย�  การเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองเป็�นกระบวนการต�อเน'�องตลอดชี้�ว!ตของมน�ษย0โลก

Brockett & Hiemstra (1991)  สร�ป็ป็ระเด.นที่��อาจย%งม�ผู้��เข�าใจผู้!ดพัลาด  เก��ยวก%บแนวค!ดการเร�ยนร� �โดยชี้��น�าตนเอง  ด%งน��

1. การชี้��น�าตนเองเป็�นค�ณล%กษณะที่��ม�อย��ในที่�กคน  เพั�ยงแต�จะม�มากห้ร'อน�อยเที่�าน%�น  ข*�นอย��ก%บสถึานการณ0การเร�ยนร� �

2. บที่บาที่ของผู้��เร�ยน  ค'อม�ความร%บผู้!ดชี้อบในการเร�ยนร� �เป็�นห้ล%กให้ญ่�และเป็�นผู้��ที่��ต%ดส!นใจวางแผู้นและเล'อกป็ระสบการณ0การเร�ยนร� �  การด�าเน!นการตามแผู้นการป็ระเม!นความก�าวห้น�าของการเร�ยนร� �  ที่%�งห้มดน��อาจเก!ดข*�นตามล�าพั%ง  ห้ร'อเก!ดในกล��มผู้��เร�ยนกล��มเล.กห้ร'อกล��มให้ญ่�ที่��ผู้��เร�ยนจะร�วมร%บผู้!ดชี้อบในการเร�ยนร� �ของเขา

3. ค�าว�าการชี้��น�าตนเองในการเร�ยนร� �  ห้ร'อการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเอง  จะเน�นความร%บผู้!ดชี้อบของผู้��เร�ยนและเชี้'�อในศึ%กยภาพัที่��ไม�ส!�นส�ดของมน�ษย0 (never-ending potential of human)

4. การชี้��น�าตนเองในการเร�ยนร� �  ก�อให้�เก!ดผู้ลด�านบวกของการเร�ยนร� �  ต%วอย�างเชี้�น  ผู้��เร�ยนจดจ�าได�มากข*�น  เก!ดความสนใจในการเร�ยนร� �อย�างต�อเน'�องและสนใจในเน'�อห้ามากข*�น  ม�ที่%ศึนคต!ที่��เป็�นบวกต�อผู้��สอนมากข*�น  ม%�นใจในความสามารถึเร�ยนร� �ได�ของตนเองมากข*�น

5. ก!จกรรมการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองม�ห้ลากห้ลายร� �แบบ  เชี้�น  การอ�าน  การเข�ยน  การเสาะห้าความร� �โดยการส%มภาษณ0  การศึ*กษาเป็�นกล��ม  ที่%ศึนศึ*กษา  การแลกเป็ล��ยนความค!ดเห้.นก%บผู้��เชี้��ยวชี้าญ่ห้ร'อผู้��สอน  การห้าความร� �โดยใชี้�คอมพั!วเตอร0  ห้ร'อแม�กระที่%�งการเร�ยนจากส'�อ  เชี้�น  ชี้�ดการเร�ยน  โป็รแกรมการเร�ยน  โป็รแกรมการเร�ยนของคอมพั!วเตอร0  รวมที่%�งส'�อชี้�วยการเร�ยนร� �ในร�ป็อ'�น ๆ เป็�นต�น

6. ในการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองที่��ป็ระสบผู้ลส�าเร.จ  ผู้��อ�านวยความสะดวกจะต�องม�บที่บาที่ในการร�วมป็ร*กษา  แลกเป็ล��ยนความค!ด  เป็�นแห้ล�งความร� �ตามที่��ผู้��เร�ยนต�องการ  ม�ความส%มพั%นธี0อ%นด�ก%บผู้��เร�ยน  ม�ส�วนร�วมในการถึ�ายโอนบที่บาที่การเร�ยนการสอนและสน%บสน�นให้�ผู้��เร�ยนค!ดอย�างแตกฉัาน (critical thinking)

7.บที่บาที่การเร�ยนการสอนและสน%บสน�นให้�ผู้��เร�ยนค!ดอย�างแตกฉัาน (critical thinking)

8.การเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองสามารถึเก!ดข*�นได�ในป็ระชี้าชี้นที่�กห้ม��เห้ล�า  ไม�จ�าก%ดพั�ยงกล��มใด  เชี้'�อชี้าต!ใดเที่�าน%�น

9.ห้ากผู้��สอนให้�ความไว�วางใจแก�ผู้��เร�ยน  ผู้��เร�ยนส�วนให้ญ่�จะเร�ยนร� �อย�างเต.มที่��และที่��มเที่ในการเร�ยนร� �เพั'�อค�ณภาพั

10. การเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเอง  ไม�สามารถึแก�ป็;ญ่ห้าในการเร�ยนร� �ได�ที่�กป็;ญ่ห้า  ในบางกรณ�อาจม�ข�อจ�าก%ดบ�าง  เชี้�น  ในบางส%งคมและว%ฒนธีรรม

Ralph G. Brockett and Roger Hiemstra ได�เสนอองค0ป็ระกอบเพั'�อความเข�าในในกรอบแนวค!ดของการชี้��น�าตนเองในการเร�ยนร� �ของผู้��ให้ญ่� (Self-Direction in Adult Learning) โดยเร�ยนว�า The PRO Model : The Personal Responsibility Orientation โดยม�รายละเอ�ยดด%งน��

องค์�ประกอบของการเร�ยนร�โดยชี้� น�าตนเอง

1. ค์วามร�บผิ�ดชี้อบในต�วบ�ค์ค์ล (personal responsibility)  ห้มายถึ*ง การกระต��นเพั'�อให้�เก!ดความตระห้น%กในความจะเป็�นที่��จะต�องม�การเร�ยนร� �  และส�งเสร!มให้�ผู้��เร�ยนม�ความร%บผู้!ดชี้อบในตนเองในการที่��จะต%ดส!นใจเร�ยนร� � การวางแผู้นการเร�ยนร� �  การด�าเน!นงานและการป็ระเม!นตนเองในการเร�ยนร� �

The Personal Responsibility Orientation : (PRO) Model

2. ผิ�เร�ยนที่�"ม�ล�กษณะชี้� น�าตนเอง (learner self-direction)  ห้มายถึ*ง ค�ณล%กษณะเฉัพัาะต%ว  ห้ร'อบ�คล!กภาพัของผู้��เร�ยนที่��เอ'�อและสน%บสน�นให้�เก!ดการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเอง  ซึ่*�งเป็�นล%กษณะเฉัพัาะที่��เก!ดจากภายในต%วของผู้��เร�ยนเอง

3. ผิ�เร�ยนที่�"ม�ล�กษณะชี้� น�าตนเอง (learner self-direction) ห้มายถึ*ง ค�ณล%กษณะเฉัพัาะต%ว  ห้ร'อบ�คล!กภาพัของผู้��เร�ยนที่��เอ'�อและสน%บสน�นให้�เก!ดการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเอง  ซึ่*�งเป็�นล%กษณะเฉัพัาะที่��เก!ดจากภายในต%วของผู้��เร�ยนเอง

4. การเร�ยนร�โดยการชี้� น�าตนเอง (self-directed learning)  ห้มายถึ*ง  ก!จกรรมที่��เก!ดข*�นในการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเอง  ซึ่*�งอาจเก!ดจากการจ%ดการของผู้��สอน  ห้ร'อการวางแผู้นการเร�ยนร� �ของผู้��เร�ยนเอง  แต�ความส�าค%ญ่ของผู้��สอนน%�นจะเป็�นเพั�ยงผู้��คอยชี้�วยเห้ล'อ เสนอแนะ แนะน�าห้ร'ออ�านวยความสะดวกในการเร�ยนร� �เที่�าน%�น  ส�วนการด�าเน!นก!จกรรมการเร�ยนที่%�งห้มดน%�นจะเป็�นการด�าเน!นการโดยผู้��เร�ยนที่%�งส!�น

5. ป%จจ�ยแวดลอมที่างสั�งค์ม ( The Social Context )ห้มายถึ*ง  การค�าน*งถึ*งสภาพัแวดล�อมที่างส%งคมของผู้��เร�ยนซึ่*�งผู้��เร�ยนย%งคงสภาพัความเป็�นอย��จร!งในส%งคมเชี้�น  สภาพัครอบคร%ว  การที่�างาน  ส!�งแวดล�อม ฯลฯ

6. กระบวนการเร�ยนร�โดยการชี้� น�าตนเอง Knowles (1975)  ได�อธี!บายถึ*งกระบวนการของการชี้��น�าตนเอง ( self – direction )  ว�าป็ระกอบด�วย

6.1 เก!ดจากความร!เร!�มในต%วของบ�คคลโดยจะม� ความชี้�วยเห้ล'อจากคนอ'�นห้ร'อไม�ก.ตาม

6.2 ว!เคราะห้0ความต�องการในการเร�ยนร� �6.3 ค!ดว!ธี�การในการเร�ยนร� �เพั'�อไป็ย%ง จ�ด

ม��งห้มาย

6.4 เล'อกแห้ล�งที่ร%พัยากรเพั'�อการเร�ยนร� �

6.5เล'อกและด�าเน!นการตามว!ธี�การและ ย�ที่ธีศึาสตร0ในการเร�ยนร� �

6.6ที่�าการว%ดและป็ระเม!นผู้ลการเร�ยนร� �

กร!ฟฟ9น (Griffin, 1983: 153)  ได�แบ�งร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองออกเป็�น 5 ร�ป็แบบด%งน��

1. ร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยใชี้�ส%ญ่ญ่าการเร�ยนร� � (learning contract)  เป็�นเคร'�องในการเร�ยนด�วยตนเองตามแนวความค!ดการเร�ยนเป็�นกล��มของโนลส0 (the Knowles group learning stream)

ร�ปแบบการเร�ยนร�โดยการชี้� น�าตนเอง

2. ร�ป็แบบการใชี้�โครงการเร�ยนร� � (learning project)  เป็�นต%วบ�งชี้��การม�ส�วนในการเร�ยนร� �ด�วยการชี้��น�าตนเองตามแนวค!ดโครงการเร�ยนแบบผู้��ให้ญ่�ของที่%ฟ (the Tough adult learning project stream)

3.ร�ป็แบบการใชี้�บที่เร�ยนส�าเร.จร�ป็ (individualized program instruction)  ตามแนวค!ดของสก!นเนอร0 (Skinner)  แต�เป็�นการเร�ยนร� �ที่��เก!ดจากการน�าของคร� (teacher-directed learning)

4. ร�ป็แบบที่��ไม�ใชี้�การจ%ดการเร�ยนการสอนที่%�วไป็ (non-traditional institutional) ได�แก�กล��มผู้��เร�ยนที่��เร�ยนโดยสม%ครใจ ห้ว%งที่��จะได�ความร� �  เชี้�น การศึ*กษาที่��จ%ดข%�นส�าห้ร%บบ�คคลภายนอกให้�ได�ร%ยป็ระกาศึน�ยบ%ตร การศึ*กษาที่��เป็�นห้น�วยป็ระสบการณ0ชี้�ว!ต เป็�นต�น5. ร�ป็แบบการเร�ยนร� �ป็ระสบการณ0ชี้�ว!ต (experiential learning)

เบาวด0 (Boud, 1982: 12) ได�สร�ป็ร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองไว�ว�าม�  5 ร�ป็แบบด%งน��

1. การเร�ยนร� �แบบใชี้�ส%ญ่ญ่าการเร�ยนร� � (learning contracts) การเร�ยนแบบน��ผู้��เร�ยนวางแผู้นโดยเข�ยนส%ญ่ญ่าเป็�นลายล%กษณ0อ%กษร รวมที่%�งว!ธี�การว%ดป็ระเม!นผู้ลซึ่*�งจะม�การตรวจสอบความถึ�กต�องของผู้ลงานก%บเป็3าห้มายที่��ก�าห้นดไว�ในส%ญ่ญ่าจากผู้��ร�วมงาน

2.การเร�ยนแบบการที่�างานต%วต�อต%ว (one-to-one learning) การเร�ยนแบบน��ผู้��เร�ยนที่�างานเป็�นค��ชี้�วยอ�านวยความสะดวกซึ่*�งก%นและก%นในการที่�างาน

3.การเร�ยนแบบวางแผู้นการที่�างานโดยผู้��เร�ยน (student planned courses) การเร�ยนแบบน��น%กเร�ยนที่�างานเป็�นกล��มในการร!เร!�มโครงการและน�าส��การป็ฏิ!บ%ต!

4.การเร�ยนแบบม�ระบบสน%บสน�นจากเพั'�อน (peer support systems) การเร�ยนแบบน��ผู้��เร�ยนที่��เร!�มให้ม�ได�ร%บความชี้�วยเห้ล'อจากผู้��เร�ยนที่��ม�ป็ระสบการณ0มากกว�า

5.การเร�ยนแบบร�วมม'อก%นป็ระเม!น (collaborative assessment) การเร�ยนแบบน��ผู้��เร�ยนร�วมม'อก%นก�าห้นดเกณฑ์0ในการป็ระเม!น และต%ดส!นผู้��เร�ยนด�วยก%น

โกรว0 (Grow, 1991: 144-145)  เสนอร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองตามข%�นตอน (staged self-directed learning model: SSDL)  ไว�โดยม�ข%�นตอน  4 ข%�น  ได�แก�

1. คร�น�าโดยการชี้%กจ�ง  อธี!บาย ห้ร'อให้�ลองฝึBกห้%ด

2. คร�จ�งใจให้�ผู้��เร�ยนสนใจโดยการบรรยาย  การอภ!ป็รายโดยคร�เป็�นผู้��น�า  ให้�ต%�งเป็3าห้มายและก�าห้นดกลย�ที่ธีว!ธี�การเร�ยน

3. น%กเร�ยนเร�ยนโดยคร�เป็�นผู้��อ�านวยความสะดวกในการเร�ยน  อภ!ป็รายกล��ม  ห้ร'อจ%ดส%มมนา

4. น%กเร�ยนชี้��น�าตนเองโดยคร�เป็�นที่��ป็ร*กษา  ที่�าได�โดยการลองฝึBกด�วยตนเอง  เชี้�น  การฝึBกงาน  การค�นคว�า  การที่�างานรายบ�คคล  ห้ร'องานกล��ม

- ชี้%ยฤที่ธี!D  โพัธี!ส�วรรณ.  การศึ*กษาผู้��ให้ญ่� : ป็ร%ชี้ญ่าตะว%นตกและการป็ฏิ!บ%ต!.  กร�งเที่พัฯ : มห้าว!ที่ยาล%ยเกษตรศึาสตร0, 2544.

- Ralph G. Brockett and Roger Hiemstra. Self-Direction in Adult Learning. London and New York: Routledge, 1991.

เอกสัารอางอ�ง

1. Knowles ให้�ความห้มายของการเร�ยนร� �แบบชี้��น�าตนเองว�าอย�างไร

2. องค0ป็ระกอบของการเร�ยนร� �โดยชี้��น�าตนเองม�ก��ป็ระการ อะไรบ�าง

3. Griffin ได�แบ�งร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองออกเป็�นก��ร�ป็แบบ ได�แก�

ค์�าถาม

4. Boud ได�สร�ป็ร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองไว�ว�าม�  5 ร�ป็แบบได�แก�

5. Grow เสนอร�ป็แบบการเร�ยนร� �โดยการชี้��น�าตนเองตามข%�นตอน ไว�โดยม�ข% �นตอน  4 ข%�น  ได�แก�