De SDG’s als moreel kompas

Duurzaamheid in de cultuursector

Duurzaamheid in de cultuursector?

Duurzaamheid in de cultuursector?

Sociaal-culturele veld ?

Kunstensector?

Erfgoedwerking?

. . .

Duurzaamheid in de cultuursector?

UNESCO noted in 2012:

“The post-2015 development agenda should also recognize the specific contribution that culture as a sector, encompassing tangible and intangible heritage, cultural and creative industries and cultural infrastructures, has made towards achieving sustainable development, as evidenced in terms of poverty alleviation, social inclusion and environmental sustainability.” UNESCO (2012). Culture: a driver and an enabler of sustainable development, Thematic Think Piece, available at https://en.unesco.org/post2015/sites/post2015/files/Think%20Piece%20Culture.pdf

Culturele organisatie

?

IMMATERIEEL CULTUREEL ERFGOED borgen&

de SDGs - Sustainable Development Goals

DANSEN

THEATER SPELEN FEESTEN

AMBACHT

PROCESSIES

SPORT EN SPEL

RITUELEN

STOETEN

CARNAVAL VIEREN

VERHALEN VERTELLEN

MUZIEK SPELEN

RECEPTEN

TRADITIES

TAAL

GEBOORTERITUELEN

SUIKERFEEST

BAKLAVA MAKEN

CIRCUS

SINTERKLAAS

BEDELZANG

BEIAARD

5 (…) domeinen ICE

De UNESCO-conventie voor de borging van Immaterieel Cultureel Erfgoed 2003

Doelstellingen:(a) het immaterieel cultureel erfgoed beschermen (borgen);

(b) respect verzekeren voor het immaterieel cultureel erfgoed van de betrokken gemeenschappen, groepen en individuen;

(c) op lokaal, nationaal en internationaal niveau het bewustzijn verhogen van het belang van het immaterieel cultureel erfgoed en daarvoor wederzijdse waardering verzekeren;

(d) voor internationale samenwerking en hulp zorgen.

Paradigma shift ?

> Van Werelderfgoed (maar ook van tradities & folklore) naar ‘immaterieel cultureel erfgoed - ICE’

> Van protection naar safeguarding

> Van natiestaat naar ‘Communities, groups and individuals involved’ centraal

Préambule 2003 Conventie:> Het belang van immaterieel erfgoed als bron van culturele diversiteit en als waarborg voor duurzame ontwikkeling

DURF doorKIJKEN !

•Méér dan het nieuwste ‘politiek correct’ ?!

•Holistische benadering

> Systeemverandering !

> het gaat niet over 1 (of een andere) SDG:

SD werkt pas effectief in samenhang en meervoud:

Balance 5 P’s People, planet, , prosperity; peace + partnership

Sport en spelcultuur> programma Ludodiversiteit

volksspelen en sporten met wortels in al z’n lokale varianten over heel Vlaanderen

Netwerk/acties: MUSEUM sportimonium (erfgoedsector/ICE-netwerk) & Steden en gemeenten (uitleendiensten Volksspelen) & VLaS – Vlaamse Volkssporten Centrale & European traditional Sports and Games Association & …

Kennis en omgang met natuur

> Garnaalvisserij te paard in Oostduinkerke

Netwerk/acties: MUSEUM Navigo & Garnaalvissersfamilies & stadsbestuur (dienst groen, mobiliteit, toerisme, …) & lokale verenigingen & CAG (erfgoedsector/ ICE-netwerk) …

Feesten, stoeten etc> Reuzencultuur in Vlaanderen

honderden reuzentradities in allerlei soorten en maten

Netwerk/acties: Reuzenverenigingen & vele lokale musea & Steden en gemeenten & Reuzen in Vlaanderen vzw & Europese netwerken rond reuzen & LECA vzw (musea (erfgoedsector/ICE-netwerk) etc…

+ …

Performing arts

> Hafabra …

(erfgoed van) harmonieën, fanfares, brazz en co …

Netwerk/acties: Hafabra verenigingen & lokaal en provinciaal cultuurbeleid & Forum voor Amateurkunsten (sociaal-culturele sector) & Vlamo (amateurmuziek) & Resonant & (erfgoedsector / ICE-netwerk) & …

+ …

sociale praktijken enz…

> Erfgoed van Woonwagenbewoners …

Netwerk/acties: woonwagenbewoners & Minderhedenforum & Vlaams en provinciaal en lokaal integratiebeleid & internationale netwerken & LECA & erfgoedcellen & tapis plein & Kadoc & musea & FARO (erfgoedsector + ICE-netwerk) & …

+ …

Ambachtelijke vaardigheden

> Handmade in Brugge ….programma rond ambachtelijke makers in de stad

Netwerk/acties: tientallen ambachtelijke makers en verengigingen & lokaal beleid (erfgoed, economie, toerisme, stadsontwikkeling) & UNIZO & onderwijspartners & tapis plein vzw (erfgoedsector / ICE-netwerk) & …

+ …

Praktijken rond natuur en universum

> Het telen van Grondwitloof in het Brusselse en Brabant …

Netwerk/acties: vzw Brussels Grondwitloof & Nationale Proeftuin voor witloof vzw & Witloofmuseum Kampenhout & Werkgroep eigen Zaadteelt & CAG (erfgoedsector / ICE-netwerk) & …

+ …

eetcultuur

> Belgische Frietkotcultuur

Netwerk/acties: Navefri – Unafri (nationaal verbod van frituristen ) & Frietkotraad & musea & lokale besturen & CAG (erfgoedsector / ICE-netwerk) & …

+ …

Sociale praktijken & muziektradities

> Vlaamse beiaardcultuur

Netwerk/acties: Vlaamse beiaardvereniging & Steden en gemeenten & K. Beiaardschool & internationale netwerken & Resonant (erfgoedsector/ICE-netwerk) etc…

+ …

ICE borgen in praktijknetwerken

Culturele actie+ …

SDG’s zettenICE borgen (of elke ander culturele praktijk)

middenin een ruimere context en in dynamische processen

in dialoog/interdependentie met de omgeving

cultuur/traditie = niet geïsoleerd

PeopleplanetProsperityPeacePartnership

De SDG’s als moreel kompas inzetten voor de eigen praktijk !

(…)

Because what is saved will never be what we have protected from the

changing times,

but what we have allowed to mutate,

so that it could become itself once again in a new time.”

Barrico – The Barbarians

Roerend cultureel erfgoed en de SDG’s-

A match made in heaven ?

Kaderconventie van de Raad van Europa over de Waarde van Cultureel Erfgoed voor de samenleving (Faro, 27 oktober 2005)

This Convention is based on the idea that knowledge and use of heritage form part of the citizen’s right to participate in cultural life as defined in the Universal Declaration of Human Rights.

The text presents heritage both as a resource for human development, the enhancement of cultural diversity and the promotion of intercultural dialogue, and as part of an economic development modelbased on the principles of sustainable resource use.

Museums enhance wellbeing

Museums create better places

Museums inspire ideas and people