Science and technology new
-
Upload
vasnachan248 -
Category
Documents
-
view
249 -
download
0
description
Transcript of Science and technology new
សមាជក
គណៈកមមការវទយាសាសតសរ នង បចចេកវទយា
១- ឯកឧតតមបណឌ ត អា ប បណណា បបធាន
២- លោកសរបណឌ ត លរៀង ហាយ អនបបធាន
៣- លោកបណឌ ត ចនទ រតន រមាជក
៤- លោកសរបណឌ ត ឈ ណណវ រមាជក
៥- លោកសរបណឌ ត លចក រថា រមាជក
៦- លោកបណឌ ត ឈត វណាឫទធ រមាជក
៧- លោក តាត ចានថា រមាជក
៨- លោក លម លរងឌ រមាជក
៩- លោក យម អយវឌឍនៈវជជា រមាជក
១០- លោក បលង ភរមយ រមាជក
ចរៀបចច ោះពមពផសាយចោយ ៖
ផននកល ោះពមព នសពវនាយនងបណត ោះបណណត ល
ននអគគលលខាធការដឋា នននបកមបបកាជជតភាសាផមែរ
-1-
បចចេកសពទរបស គណៈកមមការវទយាសាសតសរ នង បចចេកវទយា
ដែលគណៈកមមម ធការជាតភាសាដមមរ / គ.ជ.ភ.ម. (បចេបបនន រកមរបកាជាតភាសាដមមរ / ក.ជ.ភ.ម.)
បានអនមត 3
១- បចចេកសពទវទយាសាសតសរ
១- ក (ក.) អ. precipitate បារ. précipiter (v.)
(គមវទយា) បណតថ លឱយសារធាតមយរងកករ។
២- កក (ក.) អ. freeze បារ. geler (v.)
បរបពរាវទៅជាខន ទៅជារង។ ឧ. ទយកកកទៅសតណហ ភាពទរោមសនយអងា។
៣- កក អ. freeze / frozen បារ. gel/gelée (f.)
អាហារបដលទៅសលពទពលលងង ចទយករហតដល ថងងបសែក , បដលរតជាក មនទតថ (ចណអាហារ)។ ឧ. បាយកក , អាហារកក។
៤- កករ អ. sediment បារ. sédiment (m.)
- ផងឬកទមធចលែតបដលទៅកបងសភាវៈរាវ មាន ទយក សរា ទរបង ជាទដម។ ឧ. កករទយកទៅកបងបកវពទសាធន។ - (គមវទយា) ោកសណលថនសារធាតមនរលងយ ទៅកបងសលយសយងមយបដលជាលទយនផលថន
-2-
របតកមមគមបនទធ បពោរបបនទមភាប កងារទធវឱយរងជាកករ។
៥- កកត អ. rub បារ. frotter (v.)
ដដស ឬ បាះយា ងរសាលៗ ឬ ដសទរឿយៗ។ ឧ. អងគធាតពរកកតគនប ។
៦- កករ អ. stir / mix បារ. remuer / mélanger (v.)
ទធវឱយរចបល, ករទៅករមកទរឿយៗ។ ឧ. ទយងកករទយក។
៧- កតតថ អ. factor បារ. facteur (m.)
-ចននទលខណតមយកបងបណតថ ចននទលខទរចន ឬ កទនាមទលខបដលបទងកតទចញជាផលគណ ោល ណតទគគណចននទលខទនទះ។ ឧ. ២ x ៥ = ១០ , ដចទនះ ២ នង ៥ ជាកតតថ ផលគណថន ១០។ -ធាតណតមយ ឬ កទនាមណតមយថនផលគណ ឬ ពហគណ។ ឧ. ៥(៣ - ៤) = ៥ x (៣ - ៤) = ៥ (-១), ដចទនះ ៥ ជាកតតថ ថនកទនាមទលខ (៣-៤)។
៨- កទនាម ពជគណត អ. algebraic expression បារ. expression algébrique (f.)
កទនាមបដលមានចននទលខមយឬទរចន នង/ឬ ចននអទងរមយឬទរចនភាជ បទោយរបមាណវធ នពវនថមយឬទរចន។ ឧ. កទនាម 3-x , xy + 4 - x
2 នង t2
- 7ty + y2
សទយនបតជាកទនាមពជគណត។
-3-
៩- កនលះបនទធ ត ពះម អ. bisector បារ. bissectrice (f.)
កនលះបនទធ តបដលគសទចញពកពលម ទហយ បចកមទនះជាមពរបានគនប (ទសមគនប )។
១០- កនលះបលង អ. half-plan បារ. demi-plan (m.)
សណរងមយបដលខណឍ ទោយបនទធ តមយ ទហយ អាចមានកនលះបនទធ តទៅកបងបនទធ តរពបដនថនលហ ទដោតវមារតពរ។
១១- កនលះលហ អ. half-space បារ. demi-espace (m.)
សណចណចទងអសទៅទលបផបកមាា ងថនអបពរ បលង (Hyperplane) កបងលហអគលត។ វាជាកនលះ លហទបក របសនទបវាគនម នអបពរបលង នង វាជា កនលះលហបទយ របសនទបវាមានអបពរបលង។ ឧ. - កនលះលហទៅកបងលហវមារតមយ ជាកនលះ បនទធ តមយ។ - កនលះលហទៅកបងលហវមារតពរជាកនលះបលង មយ។
១២- កទតថ (ក.) អ. heat បារ. chauffer (v.)
ទធវឱយទតថ ។ ឧ. - កទតថ ទ ះ , កទតថ បាយ - ទគកទតថ ទយកឱយមានសតណហ ភាព ៦០ អងាទស។
-4-
១៣- កទតថ (ន.) អ. heat បារ. chaleur (f.)
ចហាយទតថ បដលភាយទចញពសារធាតណត មយ។ ឧ. កទតថ ទភលង , កទតថ ថងង , កទតថ សរា។
១៤- កមពស អ. height បារ. hauteur (f.)
អងកតបដលភាជ បពចណចកពលមយទៅបកងនង រជងឈមណតមយថនពហទោណ។ ចណត ខាងទលជាអតទនយមយថនកមពសទៅកបងបលង។
១៥- កមពសសឡង អ. height of the cylinder បារ. hauteur du cylindre (m.)
អងកតបដលោតបកងនងបាតទងពររបស សឡងមយ។
១៦- ករណរសប អ. favorable outcome
លទយនផលឬករណបដលចាបអារមមណ។ ឧទហរណ ោរទបាះរគនបឡកឡកមយ ទចញទលខ 2 ជាករណរសប។
១៧- ករណអាច អ. possible outcome
លទយនផលឬករណថនអវមយបដលនងទកត មានទឡង។ ឧទហរណ ោរទបាះរគនបឡកឡកមយ អាចទចញទលខ 1, 2, 3, 4, 5 ឬ 6 ។ វាជាករណអាច។
-5-
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
១៨- ករមតតបាង អ. tampon level បារ. niveau(m.) du tampon (m.)
លទយនភាពថនសលយសយងតបាងមយ ទដមផរសប របតង ឬ អយាងអរដកសតទោយមនមានោរបរប របលជាសខានទៅកបង pH ។
១៩- ោរដង អ. quadrant បារ. quadrant (m.)
បផបកខាងកបងថនរងវងណតមយបដលខណឍ ទោយោ ពរបកងគនប នង ធបបដលឈមនងម 90 ០ ឬជាបផបក ណតមយកបងចទណតមបផបកទងបនទៅកបងបលងកអរទោទណបដលបានបចកទោយអកសកអរទោទណ។
២០- ោឌណតល អ. cardinal បារ. cardinal (m.)
ចននធាតទៅកបងសណណតមយបដលមានធាត ជាទលខឬអកសរខសគនប ។ ទប A ជាសណមយទនទះ ោឌណតលថន A តតង ទោយនមតថសញញដ បយា ង៖ |A| n (A) ឬ Card (A)។ ឧ.-ទបសណ A={1, 3, 5, 5} ទនទះ Card (A) = 3 (មានធាត៣ទផសងគនប គ 1, 3, 5)។ -ទបសណ B = { a, b, c, f } ទនទះ Card (B) = 4 (មានធាត៤ទផសងគនប គ a, b, c, f)។
២១- ោរ អ. operator បារ. opérateur (m.)
នមតថសញញដ ទរបសរមាបរបមាណវធណតមយ។ ឧ. - ោរឌទផរ ាងបសយល។ - ោរអាងទតរោល។
២២- ោរឡបាល ស
ោរបដលតតងទដរទវទោយបផបកលោបពរថន អនគមនមយ។
-6-
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
2 2 2
2 2 2,
x x y
អ. laplacian operator បារ. opérateur (m.) du laplacien (m.)
ឧ. 2 2 2
2 2 2,
x x y
នង
2 2 2
2 2 2x y z
ជាោរឡបាល ស។
២៣- ោតតរមម ទលខ អ. truncate បារ. tronquer (v.)
ោតទចាលទលខទៅខាងទរោយទកផៀសទោយ ទយកទៅរតមបានទម នខធងបដលទគចងបាន។ ឧ. 3,14 ជាទលខបដលោតតរមម រតម២ខធង ទរោយទកផៀសថនតថមល = 3,141 59…។
២៤- ោឡរ អ. calorie បារ. calorie (f.)
ខាប តមយថនបរមាណកទតឋ ឬ ថាមពលចាបាច ទផសងទទយៀត ទដមផដទឡងសតណហ ភាពទយក១រោម ទៅ១អងាទស។ ១ ោឡរ = ៤,១៨៤ ស ល។
២៥- ោឡរបមារត អ. calorimeter បារ. calorimètre (m.)
ឧបករណទរបរបាសទដមផវាសកទតឋ បដលរតវបាន រទោះឬរសបទោយលនទរបឬលនទគម ទហយ បដលកទកតទឡងទៅខាងកបងថនឧបករណទនទះ។
២៦- ោតតលសកមម អ. catalysis បារ. catalyse (f.)
ោរបទងកនទឡងថនទលផឿនរបសរបតកមមគមមយ ទោយសារោតតលករមយ។
២៧- ោបបន អ. carbene
សមាសធាតោបនវាាឡងពរបដលមានរាា ឌោល ទសរ ៖ CX2 ។ វាមានលកាណៈស បតច។
២៨- ោបកសទអ មាកលប ន
សមាសធាតមយថនោបនមាណអកសតនងទអមា កលប នបដលរតវបានបទងកតទឡងទៅកបងឈាម
-7-
អ. carboxy- hemoglobin
ទោយោបនមាណអកសត។
២៩- ោតតលករ អ. catalyst បារ. catalyseur (m.)
សារធាតមយសរមាបបទងកនទលផឿនថនរបតកមម គម ទហយ កមនរតវបានបបមលងវាទៅកបងលនទ របតកមមទនទះទទយ។
៣០- ោតត អ. cathode បារ. cathode (f.)
បាលអវជជមាន ឬ ទអឡចរតតថនទរគឿងអគគសន មយ។
៣១- ោបនអរោត អ. carbohydrate បារ. hydrate (m.) de carbone (m.)
សមាសធាតសររាងគបដលរតវបានសទយគទោយ រកាជាត។ វាមានរបមនថទយទៅ Cx (H2 O)y ។
៣២- ោទរ ា / ចតទោណ បកងទសម អ. square
បារ. carré (m.)
ចតទោណបកងបដលរជងទងបនមានរបបវង ទសមគនប ។
៣៣- ោចង អ. cation បារ. cation (m.)
អយាងមយបដលមានបនធកវជជមាន។ ឧ. Na+ , Ca2+ , Mg2+ ។
៣៤- កន អ. grind បារ. broyer
សងកតឱយបបក។ ឧ. កនរសវ , កនទលងហធាត។
-8-
៣៥- កអរទោទណ អ. coordinates បារ. coordonnées (f.)
គលោបណតមយទៅកបងបលងកអរទោទណ បដល ធាតទយមយជាអាបសស នង ធាតទយពរជាអរទោ- ទណ។ ឧ. ចណច A មានកអរទោទណ (៥,៨) មាននយថា A មាន ៥ ជាអាបសស នង ៨ ជា អរទោទណ។
៣៦- កអរទោទណ ចតទោណបកង អ. rectangular coordinates បារ. coordonnées orthogonales coordonnée rectangulaire (f.)
កអរទោទណោទតស ាងឬកអរទោទណទដោត ទៅកបងរបពននបដលមានអកសកអរទោទណបកងគនប ។
៣៧- ទោន អ. cone បារ. cône (m.)
វតទរងមយបដលមានចណចកពលនងមយភាជ ប ទៅនងបាតវណឍ បទយមយ។
៣៨- ទោនក អ. conics បារ. coniques (f.)
បមកធាងថនធរណមារត នង ធរណមារតកអរ- ទោទណបដលមានទយនទកទយនងនងលកាណៈថន បផបកទោន។
-9-
៣៩- កផលច អ. complex បារ. complexe(m.)
(កបងគណតវទយានងរបវទយា) (ចនន) បដលមានបផបកពត នង បផបកនមមត។
៤០- កពល អ. vertex បារ. sommet (m.)
ចណចរបសពវណតមយថនរជងពររបសពហ- ទោណ ឬ របសថផធខាងថនវតទរងបដលឈមទៅ នងបាតតតមទយសទៅបដលបានឱយ។ ឧ. -កពលទអលប -កពលបាា រាា បល -កពលរតទោណ។
៤១- កបាសង អ. component បារ. composant (m.)
(កបងគណតវទយា) ធាតមយកបងចទណតមធាត ទងឡយថនសណលោបបដលតតងជាវចទយរ ណតមយ។ ឧ. ធាត y ជាកបាសងមយទៅកបងវចទយរ v (x, y, z) x i y j zk ។
៤២- កណទញស អ. condensation បារ. condensation (f.)
លនទថនបបរមបរមលឧសមនមយទៅជាអងគធាត រាវ។
៤៣- កាច អ. abacus បារ. abaque (m.)
ឧបករណបរាណសរមាបគណនទទលខនពវនថមន ទគបងែសបដលទគបានទរបរបាសទៅកបងរបទទយស រ ាមាង ចន នង ជបាន ទហយបដលមានរបរាង ដចរបខាងទរោម ៖
-10-
៤៤- រោដ អ. grad បារ. grade (m.)
ខាប តថនរងាវ សមមាននមតឋសញញដ «gon» ។ ឧទហរណ មបកងមានរងាវ ស 100 gon។
៤៥- រោប / រោហវ អ. graph បារ. graphe (m.)
(គណតវទយា) - របភាពបដលបងាហ ញពទយនទក ទយនងរវាងអទងរទកទយងគនប ។ (រទយសឋរោហវ) - សណថនចណចទងឡយ (ទៅថា ជាកពល)នងសណ ថនបនទធ តទងឡយ (ទៅថា ជារជង) បដលភាជ បគនប ទោយ កពលទងទនះ។ (សទតវទយា) - គនសបងាហ ញអពទយនទកទយនង រវាងសណថនបរមាណជាកលងក ឬចនន តតមមទធាបាយជាទស រ ថនបនទធ តចណច។ល។បដលបាន ទៅ (សងឬគរ) ទធៀបទៅនង សណថនអកសកអរទោទណ។ ឧ. រោហវសរសរ។ (គណតវទយាវភាគ) - គនសបងាហ ញអពទយនទក
-11-
ទយនង អនគមនរវាងអទងរពរ ឬទរចន តតមមទធាបាយជា បខសទោង ថផធ ។ល។ បដលមាន ចណចទងអសថនកអរទោ- ទណ ទផធៀងផទធ តទយនទកទយនង បដលទគបានឱយ។ ឧទហរណ រោហវថនអនគមន
y f (x) sin(x) បដលបងាហ ញកបងរប។
៤៦- រោម អ. crystal បារ. cristal (m.)
ដថនសារធាតបដលបានោល យជារងទោយមាន រទយងរទយទសមសាច។
៤៧- រកម អ. group បារ. groupe (m.)
សណមនទយទទយមយរបកបទោយលកាខណឍ ប៖ ១- មានធាតណតបតមយគត ២- រគបធាតមានចរមាសមយទៅកបងសណទនះ ៣- មានលកាណៈផឋ ចទ ះរបមាណវធទទយវធាត។ ឧ. សណចននគតរឡទយប ជារកមចទ ះ របមាណវធបក។
-12-
៤៨- រកមោបនល អ. carbonyl group បារ. groupe carbonyle (m.)
បងគ នទទយថនអាតមោបនចងសមពននពរជានជាមយ អកសបសន (C = O )។
៤៩- រកមរង អ. subgroup បារ. sous-groupe (m.)
សណរងថនរកមបដលមានលកាណៈដចរកមបដរ។ ឧ. សណចននគតរឡទយប ជារកមរងថនសណ ចននពតចទ ះរបមាណវធបក។
៥០- រកមអាបបល អ. abelian group
បារ. groupe abélien (m.)
រកមកណតទោយរបមាណវធទទយវធាតបដល មានលកាណៈរតឡបចទ ះរគបធាតពរថនរកម ទនះ។ ឧទហរណ រកម ( , ) ជារកមអាបបល ( ជាសណចននគតរឡទយប)។
៥១- រកមាា តរោហវ អ. chromato- graphy បារ. chromato- graphie (f.)
១-បទចចកទទយសបញកពណមយបដលកបងទនទះលាយ មយរតវបានរលងយទៅកបងវតទរាវមយ (ឧសមនឬ រាវ) ទហយធាតបងករតវបានបញកទោយឆលងោត ភាពខសគនប ថនករមតសរមបឬករមតរលងយទៅ ទលថផធថនវតទរងមយ (ឬអងគធាតរាវអននលៗ)។ ២-ពណវធ។
៥២- ខប អ. period
បារ. période (f.)
ចននទងរមនសនយ p បដលអនគមន f(x+ p) = f(x) ចទ ះរគបតថមល x ។ ឧ. P = 2n ជាខបថនអនគមន sin x ចទ ះ រគបតថមល n 1, 2, 3,... ជាចននគត រឡទយប ពទរ ះ sin x sin(x 2n ) ។
-13-
៥៣- ខបទគនល អ. principal period បារ. période principale (f.)
ចននទងរវជជមានតចបផត p បដលទផធៀងផទធ ត លកាខណឍ f(x + p) = f (x)
x D x p D , D ជាបដនកណតថន អនគមន f នង x ជាអទងរ។ ឧ. p 2 ជាខបទគនលថនអនគមន សនស sin x ។
៥៤- ខាប តគប អ. cubic unit បារ. unité cubique (f.)
ឯកតតមយបដលទរបរបាសទៅកបងោរវាសមាឌ នង ោរវាលចណះជាគប។ ឧ. ទយក 1 បមារតគប = 1000 លរត។
៥៥- បខលង អ. kite បារ. cerf-volant (m.)
ចតទោណបដលមានគរជងជាបគនប ពរទសមគនប ។
៥៦- បខសទោង អ. curve បារ. courbe (f.)
ធបឬបខសធប ឬករបរាងទផសងៗទទយៀតបដលតតង អនគមនណតមយ។
៥៧- គមាល តសឋងោ / គមាល តគរ អ. standard deviation
បារ. écart type (m.)
ឫសោទរ ាថនវាា រយ ាង។
៥៨- គឡ អ. kilo បារ. kilo (m.)
ខាប តបដលមានតថមលទសម ១០០០ ឯកតត ទហយ មាននមតថសញញដ ‹k›។
-14-
ឧទហរណ ទបខាប តជារោម ១គឡរោម (1kg) ទសមនង១០០០រោម (1000g)។
៥៩- គឡ- អ. kilo- បារ. kilo-
បពវបទយថនខាប តបដលមានតថមលទសម ១០០០ ឯកតត ឬ ១០០០ដង ទៅកបងរបពននរងាវ ស។ ឧទហរណ ទបខាប តជាបមារត ១គឡបមារត (1km) ទសមនង ១០០០បមារត (1000m)។
៦០- គប / រតគណ អ. cube
បារ. cube (m.)
១- អងគធាតរងមានទយរមងជាឆមខនយតបដលមខ នមយៗមានរាងជាោទរ ា។ ២- របទលពបបាតបកងបដលវមារតទងបមានរបបវង ទសមៗគនប ។ ៣- បរមាណបដលទលកជាសវយគណប (ឧទហរណ គបថន x ឬ x គប ឬ xសវយ គណ 3 គ 3x x x x )។
៦១- គរតតង អ. sample បារ. échantillon (m.)
(សទតវទយា) សណរងឬបផបកមយថនសទតសាកល បដលយកមកសកា។
៦២- ចតទោណ អ. quadrilateral
ពហទោណបដលមានរជងបន។ ឧទហរណ ចតទោណ ABCD បងាហ ញកបងរប។
-15-
បារ. quadrilatère (m.)
៦៣- ចតទោណបកង អ. rectangle បារ. rectangle (m.)
ចតទោណបដលមានមកបងទងអសជាមបកង។ ឧទហរណ ចតទោណ ABCD ជាចតទោណ-បកងបដលបានបងាហ ញកបងរប។
៦៤- ចតទោណ ប យ អ. trapezium / trapezoid បារ. trapèze (m.)
ចតទោណបដលមានរជងពររសបគនប ។
៦៥- ចតទោណទសម អ. rhombus បារ. losange (m.)
ចតទោណបដលមានរជងទងអសទសមគនប ។
៦៦- ចននកផលច អ. complex
ចននបដលមានទយរមង z x i y បដលកបងទនទះ x នង y ជាចននពត ទហយ 1i ។
-16-
number បារ. nombre complexe (m.)
ឧទហរណ ចនន 3 – 2i ជាចននកផលច។ x ទៅថា បផបកពតថន z ទហយ y ទៅថាបផបកនមមតថន z ។
៦៧- ចននកផលច ឆលល ស អ. conjugate complex number បារ. nombre du complex conjugué(f.)
ចននកផលចមយទទយៀតបដលឆលះនងចនន កផលចទដមទធៀបនងអកសអាបសស។ ឧទហរណ z x i y ជាចននកផលចឆលល ស ថនចននកផលច z x i y
។
៦៨- ចននគត អ. whole number បារ. nombre entier (m.)
ចននចាបព ០ ១ ២ ៣… ទឡងទៅ។
៦៩- ចននគតគ អ. even number បារ. nombre entier pair (m.)
ចននគតបដលបចកោចនង 2 ។ ឧទហរណ 0, ± 2, ± 4 ជាចននគតគ។
៧០- ចននគត ធមមជាត អ. natural whole number បារ. nombre entire naturel (m.)
ចននចាបព ១ ២ ៣… ទឡងទៅ។
-17-
៧១- ចននគតទសស អ. odd number បារ. nombre entier impair (m.)
ចននគតបដលបចកមនោចនង 2 ។ ឧទហរណ ± 1, ± 3, ± 5 ជាចននគតទសស។
៧២- ចននគត រឡទយប អ. integer បារ. nombre relatif (m.)
ចននគតវជជមាន 1, 2, 3, 4, 5, … ឬ ចនន គតអវជជមាន – 1, – 2, – 3, – 4, … ឬក 0 ។ ជាទយទៅ ទគតតង ℤ ជាសណថនចននគតរឡទយប ទហយទគសរទសរ ℤ =......, -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, ......
៧៣- ចណចចតភាគ អ. quartile បារ. quartile (m.)
តថមលមយកបងចទណតមបតថមលបដលបចកសណ ទយនបនយជាបនចបណកទសមៗគនប បនទធ បពទយនបនយ រតវបានតទរមៀបតតមលោបពតចទៅធ, ទគទៅ ថា ចតភាគទយ១ ចតភាគទយ២ឬទមដាន នង ចតភាគទយ៣។
៧៤- ចននទយសភាគ អ. decimal number បារ. nombre décimal (m.)
ចននបដលទរបទគនលដបឬចននបដលមានចណច ឬ ទកផៀស។ ឧទហរណ 10.112, 0.21, 3.5, 35.123, … ជាចននទយសភាគ។
៧៥- ចនននមមត អ. imaginary number បារ. nombre imaginaire
ចននមានទយរមង ki បដល k ជាចននពត ទហយ i ជាឯកតតនមមត។
-18-
៧៦- ចននបឋម អ. prime number បារ. nombre premier (m.)
ចននគតបដលបចកោចបតនង 1 នងខលនឯង។ ឧទហរណ 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19 ជាចននបឋម។
៧៧- ចននភាគរយ អ. percentage បារ. pourcentage (m.)
សមាមារត ផលទធៀប ឬ អរតតបដលបាន សរទសរជាមយភាគបបងទសមនង 100។ ឧទហរណ 80
80%100
។ ៧៨- ចននពត អ. real number បារ. nombre réel (m.)
ចននសនទននងចននអសនទនរមបញច លគនប ។
៧៩- ចននពជ- គណត អ. algebraic number បារ. nombre algébrique (m.)
ចននបដលជាឫសថនពហធាពជគណតណតមយ។ ឧទហរណ 3 ជាចននពជគណតមយ ពទរ ះ វាជាឫសថនសមោរ 2 3 0x ។
៨០- ចនន សនទន អ. rational number បារ. nombre rationnel (m.)
ចននបដលអាចសរទសរជាផលទធៀបថនចនន គតរឡទយបបដលមានភាគបបងខសពសនយ។ ឧទហរណ 3 1 5 123
, 1, 0, , 2, , , ...2 2 3 17
ជាចននសនទន។
-19-
៨១- ចនន អសនទន អ. irrational number បារ. nombre irrationnel (m.)
ចននបដលមនអាចសរទសរជាផលទធៀបថនចនន គតរឡទយប។ ឧទហរណ
3 52 , 2 , 3 , 2 , 7 , , , ...e e ជាចនន អសនទន។
៨២- ឆទោណ អ. hexagon បារ. hexagone (m.)
ពហទោណបដលមានរជងរបាមយ។ ឧទហរណ ឆទោណ ABCDEF បងាហ ញកបងរប។
៨៣- ឆទោណនយត អ. regular hexagon បារ. hexagone régulier (m.)
ឆទោណបដលមានរបបវងរជងទងរបាមយទសម គនប នង មកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។ ឧទហរណ ឆទោណនយត ABCDEF បងាហ ញ កបងរប។
៨៤- ដទរក អ. degree
បារ. degré (m.) - ខាប តថនរងាវ សមមាននមតឋសញញដ «0»។ ឧទហរណ មបកងមានរងាវ ស 90 ដទរក(90 0)។
-20-
- សវយគណថនអទងរកបងកទនាមពជគណត។ ឧទហរណ ដទរកថន 57 x គ 5។
៨៥- ទដោ- អ. deca- បារ. déca-
បពវបទយថនខាប តបដលមានតថមលទសម ១០ឯកតត ទហយមាននមតថសញញដ ‹da›។ ឧទហរណ ទបខាប តជារោម ១ទដោរោម (1dag) ទសមនង ១០រោម (10g)។
៨៦- បដនកណត អ. domain បារ. domaine (m.)
សណចននថនអទងរ x បដលនទឱយអនគមន y = f(x) មានតថមល នង តតងទោយ D។ ឧទហរណ អនគមន f (x) x មានបដន កណត D {x / x 0} [0, ) [0, [ ។
៨៧- តដក អ. subtrahend បារ. diminuteur (m.)
ចននបដលយកទៅដកពតណតងដក។ ឧទហរណ 8 – 3 = 5, 3 ជាតដក។
៨៨- ទតរតតបអត / ចតមខ អ. tetrahedron បារ. tétraèdre (m.)
ពហមខបដលមានមខបនកបងទយរមងជារតទោណ។
៨៩- ទតរតតបអត នយត /
ទតរតតបអតឬចតមខបដលមានមខទងបនបានគនប កបងទយរមងជារតទោណសមងស។
-21-
ចតមខនយត អ. regular tetrahedron បារ. tétraèdre régulier (m.)
៩០- តណតងដក អ. minuend បារ. diminuend (m.)
ចននបដលយកមកដកនងតដក។ ឧទហរណ 8 – 3 = 5, 8 ជាតណតងដក។
៩១- តបនកង អ. annulus បារ. anneau (m.)
បផបកមយថនបលងបដលទៅចទនទល ះរងវងពរមានផចត រម ទហយ មានរបបវងោខសគនប (មខវជាជ វភាគ កផលច)។
៩២- រតទោណ អ. triangle បារ. triangle (m.)
ពហទោណបដលមានរជងប។ ឧទហរណ រតទោណ ABC បងាហ ញកបងរប។
-22-
៩៣- រតទោណមារត អ. trigonometry បារ. trigono- métrie (f.)
បផបកមយថនគណតវទយាបដលសកាពទយនទក-ទយនងរវាងមនងរជងរបសរតទោណបកង។
៩៤- រតទោណ សមងស អ. equilateral triangle បារ. triangle équilatéral (m.)
- រតទោណបដលរជងទងបមានរបបវងទសមគនប ។ - រតទោណបដលមកបងនមយៗទសមនង 60o។
៩៥- រតធា អ. trinomial បារ. trinôme (m.)
ពហធាបដលមានបត។ ឧទហរណ a + b + c , ax2 + bx + c ជារតធា។
៩៦- នពវទោណ អ. nonagon បារ. nonago (m.)
ពហទោណមយបដលមានរជងរបាបន។
៩៧- នពវទោណ នយត អ. regular nonagon បារ. nonagone régulier (m.)
នពវទោណបដលមានរបបវងរជងទងរបាបន ទសមគនប នង មកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។
៩៨- ទយរមងបាបល អ. polar form បារ. forme polaire(f.)
ោរសរទសរចននកផលចជារាងធរណមារតបដល មានមាឌលនងអាគយមាង។
-23-
៩៩- ទយសទោណ អ. decagon បារ. décagone (m.)
ពហទោណបដលមានរជងដប។
១០០- ទយសទោណ នយត អ. regular decagon បារ. décagone régulier (m.)
ទយសទោណមយបដលមានរបបវងរជងទងដប ទសមគនប នង មកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។
១០១- ទយសមខ អ. decahedron បារ. décaèdre (m.)
ពហមខបដលមានមខដប។
១០២- ទយនបនយ អ. data បារ. données (f.)
(សទតវទយា) ពតមានបដលរបមលបានតតមោរ ទធវអទងកត សរសណរ ឬ វាសបវង...។
១០៣- ទទយវធា អ. binomial បារ. binôme (m.)
ពហធាបដលមានពរត។ ឧទហរណ 2x + 3y , – 7y + 5, 6bx – y2
ជាទទយវធា។ ១០៤- រទយសឋ អ. theory បារ. théorie (f.)
គនតបដលទសបទឡងសរមាបពនយលឬបករសាយ ជាទយទៅនវបាតភត, រពតថោរណ...។
-24-
១០៥- រទយសថចនន អ. number theory បារ. théorie des nombres (f.)
បផបកមយថនគណតវទយាបដលសកាពលកាណៈ ថនចននគតរឡទយប ភាពទយទៅ នង ទយនទកទយនង របសវា។
១០៦- រទយសឋបទយ អ. theorem បារ. théorème (m.)
បោសនជាកលងកបដលអាចបងាហ ញថាពតតតម រយៈោរបករសាយបញញជ ក នង បានកតរតតទយក។
១០៧- រទយសឋទរ ាសឌយ អ. residue theory បារ. théorie de résidue (f.)
សណរទយសថបទយសរមាបគណនទអាងទតរោល ថនអនគមនអទងរកផលច។
១០៨- បោសន អ. proposition / statement បារ. proposition (f.)
(តកកវទយា) របទយគ ឬ ឃលល ឬកអណះអណតង ទងឡយណតបដលទគអាចអះអាង ឬ សនមតថា ពតឬមនពត។ ឧទហរណ បោសន មានដចជា ៖ - ភបទពញជារាជធានថនរពះរាជាណតចរកកមពជា។ - ថងងបសែកនងមានទភលៀងខាល ងបផតទៅភបទពញ។
១០៩- បញច ទោណ អ. pentagon, បារ. pentagone (m.)
ពហទោណបដលមានរជងរបា។ ឧទហរណ បញច ទោណ ABCDE បងាហ ញកបងរប។
-25-
១១០- បញច ទោណ នយត អ. regular pentagon, បារ. pentagone régulier (m.)
បញច ទោណបដលមានរបបវងរជងទងរបាទសមគនប នង មកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។ ឧទហរណ បញច ទោណនយត ABCDE បងាហ ញ កបងរប។
១១១- បនទធ ត អ. straight line បារ. droite (f.)
សណចណចរតងបដលលងតសននង(បនទល យ) ទៅអននឋតតមទយសទៅផធយគនប ។
១១២- របទលឡរោម អ. paralle- logram បារ. parallélo- gramme (m.)
ចតទោណបដលមានរជងរសបគនប ពរៗ។ ឧទហរណ ចតទោណ ABCD ជារបទលឡរោម បដលបានបងាហ ញកបងរប។
១១៣- របទលពបបាត អ. parallelo- piped បារ. parallélé- pipède (m.)
ពហមខមានរពបដនខណឍ ទោយមខរបាមយ ទហយមខទងអសទនះជារបទលឡរោម បដល កបងទនទះ វាមានមខឈមបគរសបទរៀងគនប នង បានទរៀងគនប ។
-26-
ឧទហរណ វតទរង ABCDEFGH ជារបទលពបបាត បដលបានបងាហ ញកបងរប។
១១៤- របទលពបបាត បកង អ. rectangular parallelopiped បារ. parallélépipède rectangle (m.)
របទលពបបាតបដលមានមខទងអសជាចតទោណ- បកង។
១១៥- របបាប លទត/ ភវនយវទយា អ. probability បារ. probabilité(f.)
បផបកមយថនគណតវទយាបដលសកាអព ភាពថចដនយថនរពតថោរណ។
១១៦- របបាប លទត/ ភវនយភាព អ. probability បារ. probabilité (f.)
ផលទធៀបរវាងចននករណរសបនងចននករណ អាចថនរពតថោរណណតមយ។
១១៧- ផលគណ អ. product បារ. produit (m.)
លទយនផលថនវធគណថនទរចនចនន។ ឧទហរណ ចនន 15 ជាផលគណថនពរចនន 5 នង 3 ។
-27-
១១៨- ផលដក អ. difference បារ. différence (f.)
ចននបដលបានមកពោរដករវាងតណតងដក នង តដក។ ឧទហរណ 8 – 3 = 5, 5 ជាផលដក។
១១៩- ផលទធៀប អ. ratio បារ. rapport (m.)
ោរទរបៀបទធៀបផលបចក សមាមារតថនចនន ទយហ បរមាណ ឬ កទនាមពរឬទរចន។ ផលទធៀបអាច សរទសរជាទយរមងរបភាគនងទយរមងចចពរ។ ឧទហរណ៖ ក- 25 25 25 : 97
9797 ។
ខ- ផលទធៀបថនទកមងរបស 3 នទក ទៅនងទកមងរស 2 នទក ទៅកបងថាប កមយគ
3
2 ឬ 3 : 2 ។
គ- ផលទធៀបថនរជងរបសោទរ ាមយទៅនង អងកតរទយងវាគ 1 : 2 ។
១២០- ផចត អ. centre/center បារ. centre (m.)
ចណចបដលមានចមាង យទសមទៅនងចណចរតវ គនប ថនរបធរណមារតពរបដលឆលះគនប ។
១២១- ផចតរងវង អ. centre of a circle បារ. centre d' un cercle (m.)
ចណចមយបដលរគបចណចទងអសថនរងវង សទតទៅទសមចមាង យពចណចទនទះ។
១២២- ផចតបសវ អ. centre of the sphere បារ. centre de la sphère (m.)
ចណចកណតឋ លបដលសទតទៅចមាង យដចគនប ព ចណចទងអសថនបសវ មយ។
-28-
១២៣- បផបកនមមត អ. imaginary part បារ. partie imaginaire (f.)
បផបកជាទមគណថន i ទៅកបងចនន ឬអនគមន កផលច។ ទប z x i y ទនទះបផបកនមមតថន z តតងទោយ Im(z) = y ។
១២៤-ថផធរកឡ អ. area បារ. aire (f.)
ទយហថផធមយបដលមានខាប តគតជាោទរ ា។
១២៥- បផបកពត អ. real part បារ. vraie partie (f.)
បផបកថនចននឬអនគមនកផលចបដលមនបមនជា ទមគណថន i ។ ទប z = x + i y ទនទះបផបកពតថន z តតងទោយ Re(z) = x ។
១២៦- ពហទោណ អ. polygon បារ. polygone (m.)
របធរណមារតមយបដលខណឍ ទោយបនទធ ត ជាទរចន ដចជា រតទោណ ចតទោណ បញច ទោណ ឆទោណ ។ល។
១២៧- ពហទោណ នយត អ. regular polygon បារ. polygone régulier (m.)
ពហទោណបដលមានរជងទងអសរបបវងទសមគនប នងមកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។
១២៨- ពហគណ អ. multiple បារ. multiple (m.)
ចននណតមយបដលជាផលគណថនទរចនចនន។ ឧទហរណ ចនន 15 ជាពហគណថនចនន 5។
-29-
១២៩- ពហធា អ. polynomial / multinomial បារ. polynôme (m.)
- កទនាមពជគណតមានផលបកតជាទរចនបដល តនមយៗ គជាផលគណថនចននទងរមយ នង អទងរមយឬទរចន។ ទបសនជាមានអទងរ x មយ ទនទះទយរមងទយទៅ កណតទោយ a0 + a1x + a2x2 + ... + anxn បដល ai ជាចននទងរ (i = 0,1,2,3,...,n)។ - កទនាមពជគណតបដលមានផលបកថនពរត ឬទរចនត។ ឧទហរណ x2 – 4, x2 – 2xy + y2 , 4x3 – 5xy – 4 , 7x2y + zt + 45y5 ជាពហធា។
១៣០- ពហមខ អ. polyhedron បារ. polyèdre (m.)
របសណតឌ នអងគធាតរងមយខណឍ ទោយមខ ជាទរចនបដលមខនមយៗជាពហទោណ។
១៣១-ពហមខនយត អ. regular polyhedron បារ. polyèdre régulier (m.)
ពហមខបដលមានមខទងអសជាពហទោណ នយតបានៗគនប ។
១៣២- ព/ផទយ អ. pi បារ. pi (m.)
នមតឋសញញដ មានតថមលរបបហល 3,14159។
១៣៣- រពតឋោរណ អ. event បារ. évènement (m.)
លទយនផលថនោរសាកលផង ឬ ពទសាធនអវមយ ទៅកបងរបបាប លទត។
-30-
១៣៤- ភាគបបង អ. denominator បារ. dénominateur (m.)
បផបកខាងទរោមរបសរបភាគ។ ឧទហរណ របភាគ 5
7 ឬ 5/7 មាន 7 ជា
ភាគបបង។ ១៣៥- ភាគយក អ. numerator បារ. numérateur (m.)
បផបកខាងទលរបសរបភាគ។ ឧទហរណ របភាគ 8
9 ឬ 8/9 មាន 8 ជា
ភាគយក។ ១៣៦- ភាគរយ អ. per cent បារ. pour cent (m.)
- ភាគរយតតងទោយនមតឋសញញដ « % »។ ឧទហរណ 1% (មយភាគរយ)។
១៣៧- ម អ. angle បារ. angle (m.)
របធរណមារតបទងកតទោយបនទធ តពរ អងកតពរ ឬ កនលះបនទធ តពរបដលគសទចញពចណចរមមយ ឬ បផបកថនលហបដលបទងកតទោយបលងពរោតគនប ។
១៣៨- មបកង អ. right angle បារ. angle droit (m.)
មបដលបទងកតទោយបនទធ តពរបកងគនប មានរងាវ ស ទសម 90 ដទរក។ (90 ដទរក = 100 រោដ =
2
រាាដយង)។
-31-
១៣៩- មជាប អ. adjacent angles បារ. angles adjacents (m.)
មពរបដលមានកពលនងរជងមយរមគនប ។ ឧទហរណ កបងរប MON នង NOP ជាមជាបគនប ។
១៤០- មទយលកពល អ. opposite angles បារ. angles opposés par le sommet (m.)
មពរបទងកតទោយបនទធ តពររបសពវគនប មាន ចណចកពលរម។
១៤១- មបទពញ អ. complemen- tary angle បារ. angle complémentaire (m.)
មមយកបងចទណតមមពរបដលមានផលបក ទសម 90 ដទរក។ ឧទហរណ កបងរប XOY នង YOZ ជាមបទពញ។
១៤២- មបបនទម អ. supplemen- tary angle
មមយកបងចទណតមមពរបដលមានផលបក ទសម 180 ដទរក។ ឧទហរណ MON នង NOP ជា
-32-
បារ. angle supplé- mentaire (m.)
មបបនទមបដលបងាហ ញកបងរប។
១៤៣- មផចត អ. central angle បារ. angle au centre (m.)
មមានកពលទៅរតងផចតថនរងវង។
១៤៤- មរាប អ. straight angle បារ. angle plat (m.)
មមានរងាវ សទសមនង 180 ដទរក។ ឧទហរណ កបងរប XOX ជាមរាប។
១៤៥- មរសច អ. acute angle បារ. angle aigu (m.)
មមានរងាវ សចទនទល ះព 0 ដទរក នង 90 ដទរក។
១៤៦- មទល អ. obtuse angle បារ. angle obtus (m.)
មមានរងាវ សចទនទល ះព 90 ដទរក នង 180 ដទរក។
-33-
១៤៧- មលល- អ. milli- បារ. milli-
បពវបទយថនខាប តបដលមានតថមលទសម 3 110
1000
ឯកតត ទហយ មាននមតថសញញដ ‹m› ។ ឧទហរណ ទបខាប តជាបមារត ១មលលបមារត (1mm) = 1
1000 បមារត ( 1
1000m)។
១៤៨- មាឌល (ចននកផលច) អ. modulus បារ. module (m.)
របបវងអងកតពគលតរមយទៅចណចតតងឱយចនន កផលច។
១៤៩- បមារតគប អ. cubic meter បារ. mètre cube (m.)
ខាប តសមាគ លមាឌឬចណះទសមនងរតគណ ថនបមារត។ បមារតគប សរទសរោត ម៣ 3( )m ។ ១ម៣ = ១០៣ ដម៣ = ១០៦ សម៣ ។
១៥០- រ ាង / ទរ ាង អ. range បារ. rang (m.)
(សទតវទយា) ផលសងរវាងតថមលខពសបផតនងតថមល ទបបផតថនទយនបនយ។
១៥១- រងវង អ. circle បារ. cercle (m.)
សណចណចទងអសទៅកបងបលងមយបដលមាន ចមាង យទងរពចណចនងមយថនបលងទនទះ។
-34-
១៥២- រងវងរត - ទោណមារត អ .trigonometry circle បារ. cercle trigo- nométrique (m.)
រងវងមានរងាវ សោទសមមយឯកតតបដលទគសកា ពទយនទកទយនងមជាមយនងរជងរបសរតទោណ- មារតកបងរងវងទនះ។
១៥៣- រងាវ សម អ. angular measure បារ. mesure de l’angle (f.)
ខាប តបដលទរបរបាសសរមាបវាសម គតជាដទរក រោដ ឬ រាាដយង។
១៥៤- រាា ដយង អ. radian បារ. radian (m.)
ខាប តថនរងាវ សមមាននមតឋសញញដ «rad »។ ឧទហរណ មបកងមានរងាវ ស
2
rad។
១៥៥- វាា រយ ាង អ. variance បារ. variance
(f.)
១- រងាវ សមយថនរបាយកបងសទតវទយាបដលជា មធយមភាគថនផលសងោទរ ារវាងតថមលអទងកតនង មធយមរបសវា។ វាា រយ ាងគរតតងបដលតតងទោយ
2s នង វាា រយ ាងសទតសាកលបដលតតងទោយ 2 ។ ២- រងាវ សមយតតងទោយ Var(X) ឬ V(X) បដលជាសងឃមគណតថនគមាល តោទរ ា រវាងអទងរថចដនយ X នងសងឃមគណត E(X)
-35-
របសវាបដលកណតទោយសមោរ 2Var(X) E[(X E(X)) ] ។
១៥៦- វធគណ អ. multiplication បារ. multiplication (f.)
របមាណវធឬដទណរោរថនោររកផលគណថន ពរចននឬទរចនចននបដលតតងទោយនមតថសញញដ « × » ឬ « . » ។ ឧទហរណ 4 × 3, ab = a × b = ab ។
១៥៧- វធបចក អ. division បារ. division (f.)
របមាណវធឬដទណរោរថនោររកផលបចកថនពរ ចននឬទរចនចននបដលតតងទោយនមតថសញញដ «÷» , « » , « / »។ ឧទហរណ 15/3 = 5 បដល 15 ជាតណតងបចក, 3 ជាតបចក នង 5 ជាផលបចក។
១៥៨- វធដក អ. subtraction បារ. soustraction (f.)
របមាណវធឬដទណរោរថនោររកផលដកថន ពរចននឬទរចនចននបដលតតងទោយនមតថ- សញញដ « - » ។
១៥៩- វធបក អ. addition បារ. addition (f.)
របមាណវធឬដទណរោរថនោររកផលបកថនពរ ចននឬទរចនចននបដលតតងទោយនមតថសញញដ « + » ។
១៦០- សងទយ- អ. centi- បារ. centi-
បពវបទយថនខាប តបដលមានតថមលទសម 2 110
100
ឯកតត ទហយ មាននមតថសញញដ ‹c› ។
-36-
ឧទហរណ ទបខាប តជាបមារត ១សងទយបមារត (1cm) = 1
100 បមារត ( 1
100m)។
១៦១- សងឃមគណត អ. expected value, mathematical expectation បារ. espérance mathématique (f.)
តថមលផលបករបសផលគណថនតថមលអទងរថចដនយ នងតថមលរបបាប លទតរបសវាបដលតតងទោយ នមតថសញញដ E(X) ឬ ។
១៦២- សតឋទោណ អ. heptagon បារ. heptagone (m.)
ពហទោណបដលមានរជងរបាពរ។
១៦៣- សតឋទោណ នយត អ. regular heptagon បារ. heptagone régulier (m.)
សតឋទោណបដលមានរបបវងរជងទងរបាពរ ទសមគនប នងមកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។
១៦៤- សមាមារត អ. proportion បារ. proportion (f.)
សមោរមយបងាហ ញពផលទធៀបបដលសមមល នងគនប ទហយបដលមានទយរមងទយទៅ a c
b d ឬ
a : b c : d ។ ឧទហរណ 1 2
2 4 ។
១៦៥- សឡង អ. cylinder
អងគធាតរងមានរាងជាបពងបដលបាតទងពរ របសវាជារងវងបានគនប ទហយរសបគនប ។
-37-
បារ. cylindre (m.)
១៦៦-សមរកម អ. semi-group បារ. demi-groupe
(m.)
សណមយបដលមានបតលកាណៈផឋ ចទ ះ របមាណវធទទយវធាត។
១៦៧- សណ អ. set បារ. ensemble (m.)
បណឋ ថនវតទបដលកណតទោយលកាខណឍ ជាក- លងក។ វតទនមយៗថនសណទៅថា ធាតថន សណ។ ឧទហរណ ១- សណថនចនន 4, 5, 7 នង 8 ។ ទគតតងទោយ {4, 5, 7, 8} ។ ២- សណថនថងងរបចាសបាឋ ហ។ ទគតតងទោយ {ចនធ, អងាគ រ, ពធ, រពហសផត, សរក, ទៅរ, អាទយតយ} ។
១៦៨- សណរង អ. subset បារ. sous- ensemble (m.)
សណបដលធាតទងអសរបសវាជាធាតថនសណ មយទទយៀត។ ឧទហរណ សណ { 5, 7, 8} ជាសណរងថនសណ {4, 5, 7, 8} ។
-38-
១៦៩- សណទយទទយ អ. empty set / null set បារ. ensemble vide (m.)
សណបដលគនម នធាត ទហយ ទគតតងទោយ ឬ { } ។
១៧០- សណរាបអស អ. finite set បារ. ensemble fini (m.)
សណបដលមានចននធាត ជាចននកណត។ ឧទហរណ សណ A = { 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 } ជាសណរាបអស។
១៧១- សណរបភាព អ. range / image បារ. image (f.)
សណតថមល y = f(x) ចទ ះរគប x ទៅទល បដនកណត D ថនអនគមន f នង តតងទោយ I ឬ Im(f) ឬ Im f ។ ឧទហរណ សណរបភាពថនអនគមន y = f(x) 2 3 ( 1) x x គ I ={y / y 1} = (- , 1] ។
១៧២- សណអននឋ អ. infinite set បារ. ensemble infini (m.)
សណបដលមានចននធាតទរចនមនអាចកណត បាន។ ឧទហរណ សណ B = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, . . . . . .} ជាសណអននឋ។
១៧៣- សទតសាកល អ. population បារ. population (f.)
សណថនតថមលអទងកតទងអសបដលទគទលកយក មកសកាតតមបបបសទត មានដចជា រកមមនសស សតវ រកាជាត វតទ...។
-39-
១៧៤- បសវ អ. sphere បារ. sphère ( f.)
ថផធបទយជតបដលរគបចណចថនថផធ សទតទៅទសម ចមាង យពចណចកណតមយ(ផចតរបសវា)។
១៧៥- ហកត- អ. hecto- បារ. hecto-
បពវបទយថនខាប តបដលមានតថមលទសម ១០០ ឯកតត ទហយ មាននមតថសញញដ ‹h›។ ឧទហរណ ទបខាប តជារោម ១ហកតរោម (1hg) ទសមនង ១០០រោម (100g) ។
១៧៦- អងកតរតង អ. line segment បារ. segment de droite (m.)
បផបកថនបនទធ តមយបដលសទតទៅចទនទល ះចណច ពរទៅទលបនទធ តទនទះ (កបងករណខលះទោយរម បញច លចណចទងពរផង)។
១៧៧- អងកតធប អ. chord បារ. corde (f.)
អងកតមយបដលភាជ បចណចពរទៅទលបខសទោង។
-40-
១៧៨- អងកតផចត អ. diameter បារ. diamètre (m.)
អងកតធបបដលោតផចតថនរងវងឬបសវ មយ។ ឧទហរណ កបងរបខាងទល CD ជាអងកតផចត ថនរងវង ទហយ របខាងទរោម CD ជាអងកតផចត ថនបស វ។
១៧៩- អដឌទោណ
អ. octagon បារ. octogone (m.)
ពហទោណបដលមានរជងរបាប។
១៨០- អដឌទោណ នយត អ. regular octagone បារ. octogone régulier (m.)
អដឌទោណបដលមានរបបវងរជងទងរបាប ទសមគនប នងមកបងទងអសមានរងាវ សទសមគនប ។
-41-
១៨១- អរតត អ. rate បារ. taux (m.)
ផលទធៀបមយបដលទរបៀបទធៀបឯកតតពរទផសង គនប ។ ឧទហរណ អរតត៦០គឡបមារតកបងមយ ទមាា ង។
១៨២- អទងរ អ. variable បារ. variable (f.)
នមតថសញញដ បដលតតងឱយបរមាណឬតថមលមន សាគ ល។
១៨៣- អទងរថចដនយ អ. random variable បារ. variable aléatoire (f.)
(សទតវទយា) អទងរបដលអាចទយទយលបានតថមលបត មយគតពលទយនផលពទសាធននមយៗបដលតថមលទនះពអាចកណតជាមនបាន។
១៨៤- អទងរថចដនយ ជាប អ. continuous random variable បារ. variable aléatoire continue (f.)
(សទតវទយា) អទងរថចដនយបដលមានតថមលទៅកបង ចទនទល ះណតមយ។
១៨៥- អទងរថចដនយ ោច អ. discrete random variable បារ. variable aléatoire discrète (f.)
(សទតវទយា) អទងរថចដនយបដលមានតថមលោចៗ ពគនប ពមយទៅមយ។
-42-
១៨៦- អនគមន អ. function បារ. fonction (f.)
ទយនទកទយនង f ភាជ បធាតនមយៗថនសណ A ទៅ នងធាតបតមយគតថនសណ B ។ ទគកណតសរទសរ f : A B
x y f (x)
កបងទនទះ A ជាសណទដមមនទយទទយ នង x ជាធាត ទដម ទហយ B ជាសណចងមនទយទទយ នង y ជា របភាពថន x តតមអនគមន f ។ ឧទហរណ ទយនទកទយនង y f (x) 2x ពសណ A = {0, 1, 2, 3, 4} ទៅសណ B {0, 2, 4, 6, 8} ជាអនគមនមយ។
១៨៧- អនគមន ទលខ អ. real function/ real-valued function បារ. fonction numérique (f.)
អនគមនបដលមាន ( តតងសណថនចនន ពត) ជាសណចង។ ឧទហរណ 3f (x) 3x 2x 5 ជាអនគមនទលខថនអទងរចននពត។
១៨៨- អនគមនគ អ. even function បារ. fonction paire (f.)
អនគមន y = f(x) បដលទផធៀងផទធ តលកាណៈ f( x) = f(x) ចទ ះរគប x D ( x D ) បដល Dតតងឱយបដនកណតថនអនគមន f ។ រោហវថនអនគមនទនះឆលះគនប ទធៀបនងអកស y ។ ឧទហរណ y = x2 នង y = cos x ជាអនគមន គ។ រោហវថនអនគមន y = x2 បានបងាហ ញកបង
-43-
របខាងទរោម។ y = f(x)
១៨៩- អនគមន ទសស អ. odd function បារ. fonction impaire (f.)
អនគមនបដលទផធៀងផទធ តលកាណៈ f( x) = f(x) ចទ ះរគប x D បដល D តតងឱយបដនកណតថនអនគមន f ។ ឧទហរណ f(x)= x3, f(x)= sin x នង f(x)= x7 សទយនបតជាអនគមនទសស។
១៩០- អនគមនជាប អ. continuous function បារ. fonction continue (f.)
អនគមន f(x) បដលជាបរតងចណច x = a ទប - f(a) មានតថមលកណត - f(x) មានលមត ោលណត x ខតទៅរក a - លមត f(x) ោលណត x ខតទៅរក a មាន តថមលទសមនង f(a) ។
១៩១- អនគមន រពមទយវ អ. primitive function បារ. fonction primitive (f.)
អនគមន F(x) បដលមានទដរទវ F'( x) = f(x) ។ ឧទហរណ 21
F( x) = 52
x ជាអនគមន រពមទយវថន f( x) = x ។
-44-
១៩២- អនគមន រតទោណមារត អ. trigonometric function បារ. fonction de trigonométrie (f.)
អនគមនថនមបដលកណតជាផលទធៀបរជង រតទោណបកង។ អនគមនរតទោណមារតមាន សនស, កសនស, ទសកង, កទសកង, តងហសង នង កតងហសង។
១៩៣- អនគមន វភាគ អ. analytic function បារ. fonction analytique (f.)
អនគមនអទងរកផលចបដលមានទដរទវ នងជា អនគមនទដរទវជាប។
១៩៤- អាគយមាង (ចននកផលច) អ. argument បារ. argument (m.)
មបដលផគ ទឡងរវាងអកសអាបសសនងអងកតភាជ ប ពគលតរមយទៅចណចតតងឱយចននកផលច។
១៩៥-អាណត អ. anode បារ. anode(f.)
បាលវជជមាន ឬ ទអឡចរតតថនទរគឿងអគគសនមយ។
១៩៦- ឯកតតនមមត អ. imaginary unit បារ. unité imaginaire (f.)
ចននរបឌត i បដលសនមតថា 2 1i ។
១៩៧- ឯកធា អ. monomial បារ. monôme(m.)
ពហធាបដលមានមយត។ ឧទហរណ y, 5ac , 10ax2 ជាឯកធា។
-45-
២- បចចេកសពទបចចេកវទយា(កពយទយរ)
១- កណថ រ អ. mouse បារ. souris (f.)
ឧបករណតចមយបដលចលតទលថផធរាបទដមផ រតតពនតយទយតតងថនសញញដ ចងែលទៅទលទអរកង។
២- កមមវធ អ. application / application software / program បារ. application (f.) / programme (m.)
សសបវរសរមាបបញញជ កពយទយរបទពញោរងារ ដចជា កមមវធវាយអតទបទយ កមមវធគរបលង កមមវធ រគបរគងមលទយនបនយ៘
៣- ោត អ. card បារ. carte (f.)
- អតទនយទយមយ ៖ បនធះឬបណតបដលអាចឱយ មានទយនទកទយនងជាមយនងឧបករណមយ។ ឧ. ោតសទឡង ោតបណតថ ញ។ - អតទនយទយពរ ៖ បនធះទសៀគវអគគសនមយបដល ស កទៅកបងបផបកមយថនកពយទយរ។
៤- ោត អ. cut បារ. couper
- បថរឯកសារ បផបកខលះថនអតទបទយ របភាព ពតមាន ឬ កចចោរណតមយពកបនលងមយទៅកបនលងមយ ទទយៀត។ - លបឯកសារ បផបកខលះថនអតទបទយ របភាព ពតមាន ឬ កចចោរណតមយ បាបនថ អាចយកមកបងាហ ញ ទឡងវញបាន។
-46-
៥- ោតពទនលឿន អ. accelerator card បារ. carte accélératrice (f.)
ោតសរមាបពទនលឿនដទណរោរកពយទយរឱយបាន ទលឿនជាងមន។
៦- ោណតល អ. channel បារ. canal (m.)
១- គនលងឬសផចទអឡចរតមាា ទញទយកបដលទគទរៀប- ចសរមាបទរប កបងលកាណៈពទសសណតមយ។ ២- រសទបមយថនរបភាពបដលទគអាចទរប ទោយបឡក ឬ ទរបសរមាបបទងកតអវបដលទគ ចងបាន។
៧- ោណតលកដ សមាង ត អ. encrypted channel បារ. canal encrypté (m.)
ោណតលថនកពយទយរបដលកដសមាង តពតមានឆលងោតរវាងឧបករណពរ។
៨- ោណតល ទយនបនយ អ. data channel បារ. canal (m.) de données (f.)
ោណតលថនកពយទយរបដលទរបទៅទពលបញជ នទយនប-នយពឧបករណមយទៅឧបករណមយទទយៀត។
៩- ោរបញឈប/ ោរទបាះបង (អាប ត )
កយឬមខងារទរបសរមាបបញញជ កពោរបញច បនវ កមមវធ ដទណរោរអវមយបដលកពងទធវ។
-47-
អ. abort បារ. abandon (m.)
១០- ោរបាះទយងគច អ. collision បារ. collision (f.)
ោររបទរជៀតគនប ថនសញញដ ពរឬទរចនទៅកបង បណតថ ញមយ បដលអាចទធវឱយទយនបនយមានភាព ទលែៀងឬបាតបង។
១១- ោរពទនលឿន / សទយះ អ. acceleration បារ.accélération (f.)
ោរទធវឱយសធះទលឿន។
១២- កដ អ. code បារ. code (m.)
របពនន កយ ទលខ សញញដ អកសរ ទងសមាង ត ទងចហ បដលទគទរបសរមាបតតងឱយសារឬ កយ គនលអវះមយកបងទយរមងខលសមរសប។
១៣- កដោរ អ. encodement
ោរបបបលងទយនបនយបដលបានបញច ល(ដចជា អកសរ សញញដ កយបញញជ ) ទៅជា កដ ឬ ទៅកបងទយរមង ជាទលខ (១ ឬ 0) បដលអាចសាគ លបាន ទោយ កពយទយរ។
១៤- កដវទយា អ. cryptography
ោរសកាពវធបបបលងទយនបនយទៅជាកដ។
១៥- កដនយកមម អ. encryption
ោរបបបលងពតមានឬទយនបនយទៅជាកដពទសស ណតមយបដលទគមនអាចយលឬទរបរបាសបាន។
១៦- កដក
ទរគឿងទអឡចរតនកមយបដលបបបលងឬបរងម
-48-
អ. codec: coder- decoder
សញញដ ថនសទឡងឬរបភាពឱយតច មននងបញជ ន តតមរបពននទយរគមនទគមន។ សញញដ ទងទនះរតវបានពនទល មករទយងរទយទដម វញទៅឯឧបករណទយទយល។
១៧- បកសរមល អ. edit បារ. éditer
ផទល សបឋរ បកតរមវ ឬ បកបរបអវមយ (ឃលល ឬកសសបវរ...)។
១៨- កពយទយរ អ. computer, បារ. ordinateur (m.)
មាា សនទអឡចរតនកមយបបបបដលអាចបញច ល រកាទយក គណនទ វភាគ ទធវទសចកថសទរមច នង ទញយកទយនបនយ។
១៩- ោថ រ / ប ត អ. board
បនធះរបធាតមនចមលងអគគសនមយបដលផធកទសៀគវ ទៅបផបកមាា ងឬបផបកទងសងខាង។
២០- ោថ រចច/ ឃប ត អ. keyboard បារ. clavier (m.)
ឧបករណបដលទកតទចញពបណថ ឆបចរបស ឧបករណទភលង អងគលទលខ ឬ កពយទយរបដល អបកទរបរបាសបញញជ ឬចច។
២១- ោថ រទម / ទមប ត អ. motherboard/ fatherboard/ mainboard បារ. carte mère (f.)
បនធះដសខានថនកពយទយរបដលជាកបនលងផធកខរ កាលកពយទយរ ោតទមមារទផសងៗ ឈបសខានៗ នង ឧបករណទអឡចរតនកបដលផថលមខងារដល កពយទយរ។
-49-
២២- រោហវ / រោប អ. graph
សមពននវតទបដលទកតទចញពចណចកពលមយ ទៅចណចកពលមយទទយៀតនងបខសបដលភាជ ប កពលចលគនប ។
២៣- រោហវក អ. graphics
ទយរមង របភាព បនទធ ត បដលទគអាចបងាហ ញទល ទអរកង ទបាះពមពកបងទយរមងជារបភាព ឬ សញញដ ។
២៤- កលក អ. clock បារ. horloge (f.)
ទរគឿងមយបដលបទងកតសញញដ ទទយៀងទតនងចាសលងស ទដមផទរបរបាសកបងទគនលបណងអវមយ ដចជាោរកណតទពលទវលង។
២៥- កលន អ. clone បារ. clone (m.)
កពយទយរមយបដលរតវបានចមលងទចញពកពយទយរទដម បតដទណរោរដចគនប ទបះបទយ។
២៦- បខសោប អ. cable បារ. câble (m.)
បណថ សរថសបខសបដលោកទៅកបងបពងោរ រ មយ។
២៧- បខសទយនបនយ អ. data stream បារ. flux (m.) de données (f.)
ទយនបនយបដលបញជ នបនថគនប មថងមយថបមថងមយថប។
២៨- គណន អ. account បារ. compte (m.)
ោរអនញញដ តទរបរបាសកពយទយរឬទសវាកពយទយរ ទោយមានអតទនទមនងកណតរតតចាបាចទផសងៗ ទទយៀតបដលជយដលោរតតមោនអបកទរបរបាស។
-50-
២៩- គណនកមម អ. accounting បារ. comptabilité (f.)
ោរតតមោនសកមមភាពអបកទរបបណតថ ញ កបង អឡងទពលភាជ បរមមានរយៈទពលថនោរទរប ចននទយនបនយផទល សបថរ នង ទសវា ។ល។
៣០- គមនទគមន អ. communication បារ. communication (f.)
ោរបញជ នឬបថរពតមានទៅវញទៅមក ព ឧបករណមយទៅឧបករណមយ។
៣១- គមនទគមន ទយនបនយ អ. data commu- nication បារ. communication de données (f.)
គមនទគមនបដលសមាគ លទលោរបញជ ន ទយនបនយជាលកាណៈឌជងល។
៣២- គឡថប អ. kilobyte បារ. kilo-octet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគ កណតយកមយគឡថប ទសមនង ១០០០ថប ទហយ អកសរោត គ KB។
៣៣- គឡប ត អ. kilobit បារ. kilobit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរ បដលទសម នង ១០២៤ ប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគ កណតយក១គឡប តទសមនង១០០០ប ត ទហយ អកសរោត គ Kb ឬ Kbit។
-51-
៣៤-គសបនទធ ត ពទរោម អ. underline បារ. souligner
ដកបនទធ តពទរោមអកសរបដលបនទធ តទងទនទះ អាចជាបនទធ តទទលឬទរចន។
៣៥- ទគហទយពរ អ. homepage / home page
ទយពរដបងបដលទគទឃញទៅទពលទបកទមល អាសយោឌ នទយពរទវប។
៣៦- គនសតតង អ. graphic បារ. graphique (m.)
គនសបដលបទងកតទោយដទណរោរមយ ដចជា ោរគស ោរទបាះពមព។
៣៧- ចមលង អ. copy បារ. copier
ផថតយកបផបកខលះឬទងមលថនអតទបទយ របភាព ពតមាន ឬ ឯកសារណតមយ ឱយដចគនប នងចាប ទដម។
៣៨- ចច អ. click / press បារ. cliquer
សងកតទហយបលងឆបចថនឧបករណចងែល (ដចជា កណថ រ ប កចងែល...)ទោយមនផទល សទយ។
៣៩- ចចផធន អ. double-click បារ. double-cliquer
សងកតទហយបលងឆបចថនឧបករណចងែល (ដចជា កណថ រ ប កចងែល...)ពរដងភាល មៗ ទោយមន ផទល សទយ។
៤០- ឆបច អ. key
រគនបមយៗទៅទលោថ រចច។
-52-
៤១- ជញញជ ងទភលង អ. firewall បារ. pare-feu (m.)
របពននសវតទភាព (ហាដបវរ សសបវរ) បដលរតត ពនតយលហរទយនបនយពកពយទយរមយទៅកពយទយរមយ ទទយៀតឬពបណតថ ញកពយទយរមយទៅបណតថ ញកពយទយរ មយទទយៀត ឬ ពអនធណត របឆលងនងអាកទសស ខសចាបពខាងទរត ឬ របឆលងនងោរខចហាដ- បវរ ទៅកបនលងណតមយ។
៤២- ជហាគ ថប អ. gigabyte បារ. gigaoctet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង១០២៤ទមហាគ ថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយកមយជហាគ ថបទសមនង ១០០០ទមហាគ ថប ទហយ អកសរោត គ GB។
៤៣- ជហាគ ប ត អ. gigabit បារ. gigabit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ទមហាគ ប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១ជហាគ ប តទសមនង ១០០០ទមហាគ - ប ត ទហយ អកសរោត គ Gb ឬ Gbit។
៤៤- ជនយ អ. help បារ. aide (f.)
អនគមន(បបបជនយ), ទសចកថពនយលបណនទ ឬអវៗសរមាបសរមលោរទរបកមមវធ។
៤៥- ទរជៀង អ. italic បារ. italique (m./ad.)
ន. របទភទយតអកសរបដលទរទយតឬទផែៀងទៅខាងសាថ ។ គ. បដលទរទយតទៅខាងសាថ ។
-53-
៤៦- ឈប អ. chip បារ. puce (f.)
រោមសលសយមទសថងតចៗ បដលទៅទលទនទះ មានទសៀគវជាទរចនជាមយនងសមាសភាគរាបរយ ន។
៤៧- ឈបទមមារ អ. memory chip បារ. mémoire puce (m.)
ឈបឬមរកឈប បដលអាចទោតចលទៅកបង កពយទយរ ទដមផផថលជាទមមារបបនទម។
៤៨- បឈត អ. chat បារ. bavardage (m.)
ោរសនធនទគនប ទលង ទោយទរបអកសរ សទឡង... តតមរយៈបណតថ ញកពយទយរ បណតថ ញសកល ឬ អនធណត។
៤៩- ឈាប ប អ. connector បារ. connecteur (m.)
- នមតថសញញដ មយបដលតតងឱយបផបកោចពគនប ថនរប នង កណតទយតតងបដលរតវភាជ បបនថ។ - ឧបករណឬទរគឿងមយ បដលរតវបានទរបសរមាប បផបកភាជ បអគគសនពរឬទរចនដថទយទផសងៗចលគនប (ឧបករណទៅខាងចងថនបខស បដលទោតទៅកបង រនន ឬ អនថរមខ កបងទគនលបណងភាជ បឧបករណ មយទៅឧបករណមយទទយៀត)។
៥០- ទឈាម ះបដន អ. domain name បារ. nom (m.) du domaine (m.)
នទមឬអាសយោឌ នសរមាបសមាគ លសាទ បនកបង បណតថ ញអនធណត។ ជាទយទៅ មានទយរមង Server.Organization.Type បដលកបងទនទះ Type សមាគ លឱយរបទភទយសាទ បន Organization សមាគ ល ឱយទឈាម ះសាទ បន នង Server សមាគ លឱយទសវបករណ របសសាទ បន។ ឧទហរណកបងយអអល
-54-
http://www.rac-academy.edu.kh ទឈាម ះបដន គ rac-academy.edu.kh ឬ www.racacademy.edu.kh។
៥១- ោល អ. dial បារ. composer
ក. បទងកតតណភាជ បកពយទយរនងឧបករណ ទយរគមនទគមន។ ន. ឧបករណបញច លទយនបនយរបសកពយទយរបដល បងកលកាណៈឱយអបកទរបរបាសបញច លតថមលបាា រាា បមារត។ វាជារបទភទយមយថនឧបករណផថលតថមល សាក បល។
៥២- ដតរោស អ. bold បារ. gras
បដលដតចាសរោសទលសពធមមតត។
៥៣- បដន អ. domain បារ. domaine (m.)
១- រកមកពយទយរ នង រកមឧបករណកបងបណតថ ញ មយបដលរគបរគងទោយទសវបករណ បដលមាន ចាបនងនតវធរម។ ២- សណតថមលបដលអាចមានសរមាបមលទយនបនយ ដចជាទលខកដតបនថនរបពននទយរសពធ។
៥៤- រោយ អ. drive បារ. unité (f.) de disques (m.)
ឧបករណទមោនកមាាងសរមាបបងវលថាស ឬោបសសតទដមផទញទយនបនយយកទៅទរបរបាស។
-55-
៥៥- ឌជងល អ. digital បារ. numérique
គ. បដលទកទយងនងទរគឿងបដលតណតងឱយ ទយនបនយអពលទយតជាទលខ។ ន. សញញដ បដលតណតងទោយទលខ។
៥៦- តភាជ ប អ. connect បារ. connecter
ភាជ បរបសពរឬទរចនចលគនប ។
៥៧- តរមម អ. align បារ. aligner
ទរៀបអតទបទយឱយរតមគនប ខាងទឆវង សាឋ ទល ទរោម សងខាង ឬ ចកណតឋ ល។
៥៨- តតរាង អ. table បារ. tableau (m.)
បញជ ទយនបនយតទរមៀបតតមជរទដកនងជរឈរ ភាគទរចនខណឍ ទោយរកឡបនទធ ត។
៥៩- តណ / ោរតភាជ ប អ. connection បារ. connexion (f.)
- ចទ ះរបពននគមនទគមន មាននយថា ផលវមយ បដលបានបទងកតរវាងឧបករណពរទដមផបថរពតមាន គនប ។ - ចទ ះភាសាសរទសរកមមវធ មាននយថាយនថោរ មយ( កយមយ) បដលអាចឱយមានអនថរកមម កបង ចទណតមមខងារ។
៦០- តណភាព អ. connectivity បារ. connectivité (f.)
- វធពពណនទថា ទតឧបករណពរឬទរចនទធវោរ ជាមយគនប លែយា ងដចទមថច។ - ោរផថលបទចចកវទយានងរបពននគមនទគមន ទដមផ ទផធៀងផទធ តោរបញជ នទយនបនយរវាងបណតថ ញពរ។
-56-
៦១- ងត អ. folder / directory បារ. dossier (m.)
កបនលងផធកឯកសារកបងកពយទយរ។
៦២- ថាស អ. disk បារ. disque (m.)
ឧបករណមានរាងជាបនធះមលទសថង ទធវពទលងហ- ធាត ឬ បាល សធក... ទោយទរបបដនមាា ទញទយក ឬ អបទយក... សរមាបផធកទយនបនយ ពតមាន ជា អចថនថយ, ឧ. ថាសចទរមៀង ថាសវទដអ។
៦៣- ថាសចលត អ. removable disk
របទភទយថាសមយបដលអាចឱយអបកទរបរបាសងាយ ងាយរសលផទល សបថរទយនបនយទោយមនចាបាចទោះ កពយទយរទទយ ទលកបលងបតថាសរងបដលភាជ បពខាង ទរតកពយទយរ។ ឧ. ថាសចទរមៀង ថាសវទដអ ថាសទយន។
៦៤- ថាសទយន អ. floppy disk / floppy drive / diskette បារ. disquette (f.)
ថាសមាា ទញទយកទសថងបដលរតវទគោកទៅកបង របអបបាល សធករាងោទរ ា ទហយ បដលទគទរបសរមាប ផធកពតមាន ទយនបនយ កមមវធ បានកបងបរមាណ តចតច។
៦៥- ថាសរង អ. hard disk / disk drive បារ. disque dur (m.)
ថាសមាា ទញទយក បដលរតវទគោកជាបឬភាជ បកបង កពយទយរ ទហយ បដលអាចផធកពតមាន ទយនបនយ កមមវធបានកបងបរមាណទរចន។
-57-
៦៦- ទងរាាប ត អ. terabit បារ. térabit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ ជហាគ ប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១ទងរាាប តទសមនង១០០០ ជហាគ ប ត ទហយ អកសរោត គ Tb ឬ Tbit។
៦៧- ទងរាា ថប អ. terabyte បារ. téraoctet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ជហាគ ថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១ទងរាា ថបទសមនង ១០០០ជហាគ ថប ទហយ អកសរោត គ TB។
៦៨- ទយដឌភាព អ. view បារ. envisager
ពតមានបដលបងាហ ញទលទអរកង។
៦៩- ទយនបនយ អ. data បារ. données (f.)
- ពតមានបដលរបមលបានសរមាបទធវោរពនតយ ពចារណត នង រតវបានទរបសរមាបទធវោរសទរមច។ - បណថ អកសរ ទលខ នមតថសញញដ របភាព សទឡង បដលទរបទោយកពយទយរ។
៧០- ទយរគមនទគមន អ. telecommu- nication បារ. telecommu- nication (f.)
គមនទគមនបដលសមាគ លទៅទលោរបញជ នព ចមាង យនវទយនបនយ សទឡង វទដអ នង ពតមាន ទផសងៗ ទងអាណតឡកនងឌជងល ។
៧១- ទយពរទវប អ. web page/ webpage/ web-page
របភពឬទយពរពតមាន (ដចជា អកសរ របភាព សទឡង វទដអ) ទៅទលកពយទយរ បណតថ ញកពយទយរ ឬ អនធណតសថពរបធានបទយពទសសណតមយ នង អាចទមលឬទយញទយនញទផសងៗតតមរយៈទវប។
-58-
៧២-រទយនច អ. cursor បារ. curseur (m.)
១- សញញដ ពទសសមយទៅទលទអរកង មានរប សណតឌ នដចជាកាលរពញ, បនទធ ត, របអប, ចតទោណ... ទលងតភលបបភលតៗ។ ២- សញញដ រពញឬរបបដលផទល សទយទលទអរកង តតមចលនទកណថ រ។
៧៣- ទទយវទយស អ. duplex បារ. duplex (m.)
ន. ោរបញជ នទយនបនយ(គមនទគមន) រវាងរបពនន ឧបករណពរកបងទយសទៅទៅវញទៅមក។ គ. ថនទទយវទយស។
៧៤- ទទយវទយស កកណតថ ល អ. half-duplex បារ. semi-duplex (m.)
ោរបញជ នទយនបនយ(គមនទគមន)រវាងរបពនន ឧបករណពរកបងទយសទៅទៅវញទៅមក កបង ទពលទផសងគនប ។
៧៥- ទទយវទយស ទពញទលញ អ. full-duplex បារ. plein duplex (m.)
ទទយវទយសកបងទពលបតមយរពមគនប ។
៧៦- ធាតចល អ. input បារ. entrée (f.)
ពតមានបដលបានបញច លទៅកបងកពយទយរ ឬ ទៅ កបងកមមវធ សរមាបដទណរោរ ឬ រកាទយក។
៧៧- ធាតទចញ អ. output បារ. sortie (f.)
ពតមានបដលកពយទយរបានបទងកតទចញ ទោយោរ គណនទឬដទណរោរ។
-59-
៧៨- នទចល អ. import បារ. importer
ទញយកទយនបនយថនឯកសាររបទភទយទផសងទទយៀត ោកកបងកមមវធបដលកពងទរប។
៧៩- នទទចញ អ. export បារ. exporter
បទងកតឯកសាររបទភទយងមមយទចញពទយនបនយ កបងឯកសារទដមបដលកពងទរប។
៨០- បងែច អ. window បារ. fenêtre (f.)
របអបរាងចតទោណបកងមយទៅទលថផធទអរកង កពយទយរ បដលផធកឬបងាហ ញពតមាន ជាលទយនផល ថនកមមវធ បដលភាគទរចនទគអាចពរងក បរងម ផទល សទយ បបាង ឬ បងាហ ញវាបាន។
៨១- បទចចកវទយា ពតមាន អ. information technology បារ. technologie (f.) de l' information(f.) / informatique (m.)
បទចចកទទយសតតមបបបវទយាសាសថ បដលទរបសរមាប បទងកត, ទយទយល, រកាទយក, របតបតថ នង បចករបលក ពតមាន តតមរយៈទរគឿងទអឡចរតនក រាបបញច ល ទងកពយទយរ, ទយរសពធ, ទយរទយសសន, វទយយ ជាទដម។
៨២- បញញជ ប អ. link បារ. lien (m.)
១- ោណតលរវាងទរគឿង ឬ ឧបករណពរកបង របពននគមនទគមន។ ២- ោរភាជ បផទធ លទៅអាសយោឌ ន (ទវប…)មយ ទទយៀត តតមរយៈោរបងាហ ញជា កយ របទយគ របភាព ឬ នមតថសញញដណតមយ។ ៣- បផបកមយថនកមមវធកពយទយរបដលបញជ នបាា រាា បមារត ទងឡយទៅបផបកទផសងៗគនប ថនកមមវធទនទះ។
-60-
៨៣- បញញជ បចល អ. login / logon
ដទណរភាជ បចលទៅកបងកមមវធ កពយទយរ បណតថ ញ កពយទយរ ឬ ទៅកបងតបនសវតទភាពណតមយ តតមរយៈអតទនទមនងទលខសមាង ត។
៨៤- បណតថ ចទចញ អ. logoff / logout
ោរផទថ ចឬបញច បពោរចលកបងកមមវធ កពយទយរ បណតថ ញកពយទយរ។
៨៥- បណតថ ញ អ. network បារ. réseau (m.)
បណថ មទធាបាយថនោរតភាជ បកពយទយរ ទផទប ះពមព នង ឧបករណទផសងៗរមគនប ទដមផឱយពកវាអាច ផទល សបថរពតមាន ដចជា សទឡង របភាព អតទបទយ ៘ ឬ ទកទយងគនប ទៅវញទៅមក។
៨៦- បាហវរ អ. buffer បារ. tampon (m.)
ទយតតងបទណតថ ះអាសនប (ជាទយទៅ បរម)បដលទរប សរមាបផធកទយនបនយ កបងទពលកពងបញជ នឬ ដទណរោររវាងឧបករណពរបដលមានទលផឿន ទផសងគនប ។
៨៧- បទយ(ឯកសារ) អ. close បារ. fermer
បញឈបោរទរបរបាសឯកសារបដលបានទបក។
៨៨- បទយភាជ ប អ. paste បារ. coller
បទញចញទយនបនយបដលបានចមលងទយកឬោតទយកភាជ បមករតងរទយនច។
៨៩- ប ត អ. bit
ឯកតតតចបផតថនពតមានឬថនតអកសរមយ បដលកពយទយរឬឧបករណទផសងៗអាចដទណរោរ
-61-
ទហយ វាមានតថមល១(មយ) ឬ ០(សនយ)។ (មកព កយ binary digit)
៩០- បទរជទរមស អ. default បារ. défaut (m.)
ជទរមសមយ តថមលមយ ឬ លកាខណឍ មយ បដល កណតទយកជាមន ទហយ ទរបជាសវយរបវតថ របសនទបគនម នោរផទល សបឋរទោយោរ។
៩១- ប ត អ. boot បារ. initialiser
ទបក ឬ ទបកកពយទយរទឡងវញ ទហយ ោករបពនន របតបតថោរឱយដទណរោរ។
៩២- ប តង អ. button បារ. bouton (m.)
១- ឆបចទៅទលកណឋ រទរបសរមាបចចទលវា ទដមផ ទធវរបតបតថោរអវមយ។ ២- បផបករាងចតទោណបកងទលថផធទអរកង បដលទគ អាចចចទលទោយទរបកណឋ រឬោឋ រចច ទដមផទធវ របតបតថោរអវមយ។
៩៣- ទបក (ឯកសារ) អ. open បារ. ouvrir
ទញយកឯកសារបដលមានរសាបមកទរបរបាស។
៩៤- ថប អ. byte បារ. octet (m.)
ខាប តពតមានឬទយនបនយកពយទយរ បដលជាធមមតត មាន៨(របាប)ប ត។
៩៥- ទបាះពមព អ. print បារ. imprimer
ផឋតអតទបទយឬរបភាព ពឯកសារទៅទលរកោស ឬ ទលវតទទផសងៗ។
-62-
៩៦- របតបតថ អ. execute / run បារ. exécuter
១-ទធវសកមមភាពឬទធវកចចោរ បដលកណតឬ បញញជ ទោយកមមវធកពយទយរ។ ២-ទញយកកដថនកមមវធបញច លទៅកបងទមមារ បនទធ បមកបទពញកចចោរទនទះ (ទៅកបងភាសាសរទសរកមមវធ)។
៩៧- របពនន អ. system បារ. système (m.)
សណឧបករណ កមមវធ ឬ បរោា រកពយទយរបដលរតវ បានទគទរៀបចនងទរបរបាសបញច លគនប កបងទគនល- បណងណតមយ។
៩៨- របពនន គមនទគមន អ. communication system បារ. système (m.) de communication
បណថ សមាសធាតគមនទគមន បដលមាន ហាដបវរ សសបវរ នង ោណតល។
៩៩- របអបសនធនទ អ. dialog box បារ. boîte (f.) de dialogue (m.)
បងែចមយរបទភទយរបសកមមវធ បដលទរបសរមាប បងាហ ញទយនបនយលទយនផល នង ទយទយលយកជទរមស ឬ ចទមលយពអបកទរបរបាស។
១០០- របអបអបមល អ. mailbox
របអបសរមាបផធកអបមល។
១០១- ទផថាប ត អ. petabit បារ. pétabit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ទងរាាប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១ទផថាប តទសមនង១០០០ទងរាាប ត ទហយអកសរោត គ Pb ឬ Pbit។
-63-
១០២- ទផថាថប អ. petabyte បារ. pétaoctet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ទងរាា ថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១ទផថាថបទសមនង ១០០០ ទងរាា ថប ទហយ អកសរោតគ PB។
១០៣- ទផទប ះពមព / រពនទយរ អ. printer បារ. imprimante (f.)
ឧបករណសរមាបទបាះពមពអកសរឬរបភាពទៅ ទលរកោសឬទៅទលសមាា រៈទផសងទទយៀត ទោយទរប ទយកថាប តតមោរបញញជ នងរតតពនតយរបសកពយទយរ។
១០៤- ទផទប ះពមពធ / ផលតទយរ អ. plotter បារ. traceur (m.)
ឧបករណខាប តធសរមាបទបាះពមពអកសរឬរបភាព ទៅទលរកោសឬទៅទលសមាា រៈទផសងទទយៀត ទោយ ទរបទយកថាប តតមោរបញញជ នងរតតពនតយរបសកពយ- ទយរ។ឧទហរណ ទបាះពមពអកសរឬរបភាពទលបោ។
១០៥- ផសពវផាយ អ. broadcast បារ. diffusion (f.)
ោរបញជ នទយនបនយពឧបករណបញជ នមយ ទៅរគបឧបករណទយទយលកបង បណតថ ញ។
១០៦- ពតមាន អ. information បា. information (f.)
ទយនបនយបដលបានទរៀបចកបងកពយទយរតតមវធ- សាសថណតមយរបកបទោយនយអាចយលបាន នង ងាយរសលទៅយកមកទរប។
១០៧- ពតមានវទយា អ. informatics បារ. sciences de l'information (m.)
វទយាសាសថសកាអពពតមាន។ ោរសកាទៅ ទយទនះសទៅទលបទចចកទទយស របមលផថ ទរៀបច ទោះរសាយ ទកទយង នង កតរតតតតមបបប ឌជងល។
-64-
១០៨- ពហផាយ អ. multicast
បារ. multicast (f.)
ោរបញជ នទយនបនយពឧបករណបញជ នមយ ទៅ ឧបករណទយទយលទរចនតតម ទគនលទៅ បដលបាន កណតកបងបណតថ ញ។
១០៩- កយសមាង ត អ. password បារ. mot de passe
សញញដ សមាង តបដលអបកទរបរបាសទរបសរមាប ទកទយងជាមយរបពនន (ដចជា កមមវធឬកពយទយរ) ទដមផបញញជ កឬទផធៀងផទធ តអតថសញញដ ណរបសអបក ទរប នង អាចឱយអបកទរបចលទរបរបពននបាន។
១១០- ពមពអកសរ អ. font បារ. police (f.)
សណតអកសរបដលមានរចនទបង ទយហ នង របទភទយបតមយ។
១១១- បភន អ. (PAN: Personal Area Network) បារ. réseau personnel (m.)
បណតថ ញកពយទយរ (ភាគទរចនគនម នបខស) សរមាប ទកទយងទយនបនយជាលកាណៈបគគល កបងចមាង យ របបហលដបបមារត។
១១២- មនយ អ. menu បារ. menu (m.)
បញជ ថនជទរមសទងឡយបដលបងាហ ញទៅទល ទអរកងកពយទយរកបងកមមវធឬឧបករណទអឡចរតនក សរមាបអបកទរបរបាស។
១១៣- មាដម អ. modem បារ. modem (m.)
ឧបករណទអឡចរតនកបដលអាចឱយបញជ ន ទយនបនយ ឬ ផទល សបថរពតមាន តតមរយៈបខសទយរសពធ ពកពយទយរមយទៅកពយទយរមយទទយៀត។
-65-
១១៤- មលទយនបនយ អ. database បារ. base (f.) de données (f.)
បណថ ថនទយនទកទយនងទយនបនយឬពតមានបដលរកា ទយកកបងកពយទយរតតមវធណតមយទោយកបងទនទះ ទគ អាចងាយរសលទមល បបនទម បសវងរក ឬ ផទល ស បថរ។
១១៥- ទមល អ. view បារ. envisager
សទងកតពតមានបដលបងាហ ញទលទអរកង។
១១៦- ទមលមន អ. preview បារ. prévisualiser
សទងកតពតមានបដលបងាហ ញទលទអរកង មននង ទធវសកមមភាពអវមយ។ ឧ. ទមលមនទបាះពមព (Print Preview)។
១១៧- ទមមារ អ. memory
ឧបករណ ទរគឿង ឬ បផបកថនកពយទយរបដលអាច ផធកទយនបនយ កមមវធ ជាអចថនថយ ឬ បទណតឋ ះ អាសនប។ ឧបករណទនះផធកទយនបនយកបងទយរមងជា ឈប។
១១៨- ទមហាគ ថប អ. megabyte បារ. mégaoctet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរ បដលទសម នង ១០២៤ គឡថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយកមយទមហាគ ថបទសមនង ១០០០គឡ ថប ទហយអកសរោត គMB។
១១៩- ទមហាគ ប ត អ. megabit បារ. mégabit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ គឡប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១ទមហាគ ប តទសមនង ១០០០គឡ ប ត ទហយ អកសរោត គMb ឬ Mbit។
-67-
ftp:// info. apple.com, http://www. sharpened. net/glossary/ definition.php?url, http://www.webopedia.com/TERM/U/url. html, ទៅថា យអអល។
១២៥- រកាទយក អ. save បារ.enregistrer/ sauvegarder
ទយកោកឯកសារឬពតមានរតងទយតតងទដម។
១២៦- រកាទយកជា (ឯកសារ) អ. save as… បារ. enregistrer sous…
ទយកោកឯកសារសាជាងមទោយដរទឈាម ះ ឬ ទយតតងឬរបទភទយ។
១២៧- របារឧបករណ អ. toolbar បារ. barre d’outils (m.)
របារឬបងែចបដលមានផធកអាយខនថន របោបរបោ។
១២៨- រម អ. margin បារ. marge (f.)
បផបកទយទនររវាងជាយទយពរ ឬ តតរាង នង អតទបទយ។
១២៩- បរម អ. RAM (Random Access Memory)
ទមមារបដលសភយ ហាដបវរ ឬ កមមវធណតមយ អាចអានឬសរទសរទយនបនយបទណតថ ះអាសនប។
-68-
បារ. RAM / Barrette de mémoire vive(f.) ១៣០- លកាណៈសមផតថ អ. property បារ. propriété (f.)
ភាពសពវរគបថនពតមានរបសឯកសារ ហាដបវរ សសបវរ ដចជា ទឈាម ះ ទយហ ោលបរទចឆទយថនោរ បទងកត ោលបរទចឆទយបកបរប ។ល។
១៣១- លទយនភាព អ. availability បារ. disponibilité (f.)
ភាពអាចទរបរបាសបាន ភាពមានទសវា។
១៣២- លប អ. delete បារ. supprimer
បបាតអតទបទយ អកសរ របភាព... ទចញពឯកសារ ឧបករណផធកទយនបនយ ឬទចញពរបពនន។
១៣៣- ទលខទយង អ. footnote បារ. note (f.) en bas (f.) de page (f.)
ទសចកថទៅខាងទរោមថនទយពរ សរមាបទរបជា អណះអណតងរបសអតទបទយ។
១៣៤- បលន អ. (LAN: Local Area Network) បារ. réseau local (m.)
បណតថ ញកពយទយរកបងតបនភមសាសថជតៗ (ដចជា កបងបនធបបតមយ ោរយលយបតមយ អគនរបតមយ ...) បដលអនញញដ តឱយកពយទយរអាច បចករបលកគនប ទរបនវឯកសារ កមមវធ នងឧបករណ ទផសងៗ។
-69-
១៣៥- វកដនយកមម អ. decryption បារ. décryptage (m.)
ដទណរោរបឋរទយនបនយពទយរមងកដមកជាទយរមង ទដមវញ (ផធយពកដនយកមម)។
១៣៦- វទយាសាសថ កពយទយរ អ. computer science បារ. informatique (f.)
វទយាសាសថបដលសកាពកពយទយរ រមមានោរ ទរៀបច, ដទណរោរ នង ោរទរបរបាសកបងទនទះមាន ហាដបវរ សសបវរ នង ោរសរទសរកមមវធ។
១៣៧- វធសាសថ / អាលទហាគ រត អ. algorithm បារ. algorithme (m.)
បណតថ កមមវធនងទគនលោរណ បដលទរបទដមផ អនវតថឬទោះរសាយសកមមភាពឬបញញហ ណតមយ។
១៣៨- វធោរ អ. protocol បារ. protocole (m.)
វធានឬកផនកបងោរបញជ នពតមាន។
១៣៩- វសមោល អ. asynchronous បារ. asynchrone
បដលមនសមោល (ផធយព កយ សមោល)។
១៤០- វសដឌកមម / អាបទរកដ អ. upgrade
ោរជនសសមាសភាគចាសថនរបពនន(ផលតផល កមមវធ) ទោយសមាសភាគងមបផត ។
-70-
១៤១- វនដ អ. windows បារ. windows
ទឈាម ះសសបវរមយរបទភទយបដលជារបពននដទណរ ោរកពយទយរ ងាយរសលទរបនងអាចទធវកចចោរបាន ទរចនបបប (អាចទបកជាបងែចទរចន)កបងទពលបត មយ។ វារតវបានបទងកតទឡងទោយរកមហ ន Microsoft។ បញជាក : គរបក ពយទរអាចដណ ើរការបាន ល ះគាតែមានគបពនធដណ ើរការ។
១៤២- ទវប អ. web / w3 / www / world wide web បារ. web (m.)
ទសវា របពនន ឬ បណតថ ញឯកសារពតមាន បដល ទគអាចបសវងរកបានទៅទលបណតថ ញកពយទយរ ឬ អនធណត តតមរយៈោរទរប HTTP, WAIS, FTP, Telnet ៘ ឬបណតថ ញកពយទយរបដលទកតទចញ ពបណថ អាសយោឌ នទៅទលអនធណតបដលផថល នវរបភព អតទបទយ របភាព សទឡង វទដអ តតមរយៈោរទរប HTTP។
១៤៣- ទវបករ អ. webmaster បារ. webmaster
មនសសឬរកមមនសស បដលមានជនទញទរៀបច បលង បទងកត អភវឌណ បងរកា រគបរគងអាសយោឌ ន ទវបថនសាទ បនទផសងៗ។
១៤៤- បវន អ. (WAN: Wide Area Network) បារ. réseau étendu (m.)
បណតថ ញកពយទយរកបងតបនភមសាសថឆលង យៗ (ឧទហរណ បណតថ ញឆលងទខតថ ឬរបទទយស)។
-71-
១៤៥- ស ក អ. insert បារ. insérer
ោកអវមយ (វតទ ទយនបនយ…) ចលទៅកបងអវមយ ទផសងទទយៀត។
១៤៦- សញញដ អ. signal បារ. signal (m.)
១- ទយរមងរលកបដលទរបសរមាបនទពតមាន។ ២- កយោតឬ កយខលៗបដលទរបសរមាបនទ កដរតតពនតយ។
១៤៧- សញញដ ចងែល អ. pointer
សញញដ ទៅទលទអរកងកពយទយរ ជាទយទៅមានរាង ដចជាកាលរពញបដលរគបរគងដទណរោរទោយ កណថ រ។
១៤៨- សនថសខ អ. security បារ. sécurité (f.)
បទចចកវទយារបឆលងនងោរទរបរបាសទយនបនយ ពតមាន ទោយគនម នោរអនញញដ ត។
១៤៩- សនធសសន អ. index / subscript បារ. index (m.)
កណតសមាគ លឬទលខសមាគ លធាតថនអទរ ា កបងភាសាសរទសរកមមវធ។
១៥០- សមោល អ. synchronous បារ. synchrone
បដលទធវសកមមភាពរតវគនប ទៅនងឧបករណមយ ទទយៀត។
១៥១- សមោលកមម អ. synchronization បារ. synchronisation (f.)
ោរបនសសកមមភាពឬោលទវលងឱយទសមគនប រវាង កពយទយរឬឧបករណពរ។
-72-
១៥២- សមាសភាគ អ. component បារ. composant (m.)
បផបកថនរបពននឬកមមវធ បដលបទងកតមខងារ ពទសសមយ ទហយ រតវបានទរៀបចតតមមទធា បាយមយទដមផងាយរសលដទណរោរជាមយ បផបកដថទយទទយៀត។
១៥៣- សកទយរ អ. sector បារ. secteur (m.)
បផបកតចបផតថនឧបករណផធកទយនបនយ។
១៥៤- សតតថ ថប អ. zettabyte បារ. zettaoctet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរ បដលទសម នង ១០២៤ អចសាថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១សតតថបទសមនង ១០០០អចសាថប ទហយ អកសរោត គ ZB។
១៥៥- សតតថ ប ត អ. zettabit បារ. zettabit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង១០២៤អចសាប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១សតតថ ប តទសមនង១០០០អចសា- ប ត ទហយ អកសរោត គ Zb ឬ Zbit។
១៥៦- សភយ អ. CPU (Central Processing Unit)/ Processor/ Microprocessor បារ. UC (Unité Centrale) (f.)
ឧបករណបណឋ ទសៀគវបដលទធវោរងារបយា ងគ
១- រតតពនតយដទណរោរកពយទយរ, ២- ទធវរបមាណវធបបបតកកវទយានងនពវនថ, ៣- ទយទយលធាតចលនងបទងកតធាតទចញ។
-73-
១៥៧- សសបវរ អ. software បារ. logiciel (m.)
បណថ ឃលល បញញជ បដលទធវឱយហាដបវរកពយទយរដទណរ- ោររតត, ពនតយមខងាររបសហាដបវរទនទះ, រតត ពនតយអវបដលកពយទយរទធវោរ នង អាចទរបរបាសវា ទដមផទធវកចចោរឬោរងារទផសងៗ។
១៥៨- ស ម អ. border បារ. bordure (f.)
បផបកបដលរជវញអតទបទយ របភាព ឬ តតរាង បដល អាចមានរាងជាបនទធ តឬរបលមែ។
១៥៩- ទសវបករណ អ. server បារ. serveur (m.)
កពយទយរឬឧបករណបដលផគតផគងពតមានឬទសវា ទផសងៗដលកពយទយរដថទយទទយៀត កបងបណតថ ញ។
១៦០- បស ន អ. (SAN: Storage Area Network) បារ. réseau (m.) de stockage (m.)
បណតថ ញឧបករណផធកទយនបនយ សរមាបបចក របលកតតមមទធាបាយមយ បដលថាសផធកទយនប- នយទងទនទះ ងវតផតបតទៅកបងបលនឬបវន បតវា ដទណរោរហាកដចជាបានភាជ បកបងកពយទយរផទធ ល។
១៦១- សណឈប អ. chipset បារ. ensemble d' éclat (m.)
រកមឈបបដលទធវោររមគនប កបងកចចោរណតមយ។
១៦២- បសគន អ. scan បារ. scanner
រាវរករប(របភាព អកសរ...) ឬធាត(ទមទរាគ...) នទនទ ទដមផបទងកតជាទយនបនយ ទោយទរបឧបករណ ឬកមមវធ, ឧ. បសគនទមទរាគ, បសគនរបភាព។
-74-
១៦៣- បសគននរ អ. scanner បារ. scanner (m.)
ឧបករណឬកមមវធបដលទរបសរមាបបសគន។
១៦៤- ស បក អ. insert
ឆបចមាាងទៅទលោឋ រចចបដលមានតនទទយផទល ស បឋរពោរសរទសរបញកបបនទម ទៅោរសរទសររតត នង រចាសមកវញ។
១៦៥- សវយអតទបទយ អ. autotext បារ. autotexte (m.)
បផបកថនអតទបទយ (សញញដ កយ ឃលល របភាព...) បដលបានរកាទយកកបងកមមវធ (មនបមនកបងបាហវរ ទទយ) ទហយ ទយងអាចបទញចញមកទរបបានទៅ ទពលទរោយ។
១៦៦- ហាដបវរ អ. hardware បារ. hardware matériel (m.)
សមាសធាតទអឡចរតនកនងទមោនករបស កពយទយរ។
១៦៧- ហវរមាា ត អ. format បារ. format (m.)
ោរកណតសណតឌ នឬទរៀបទរៀងអតទបទយ ឬ ោរ ទរៀបចទយនបនយសរមាប រកាទយកឬបងាហ ញកបង កពយទយរ។
១៦៨- អតទនទម អ. username បារ. nom (m.) d' utilisateur (m.)
ទឈាម ះសមាគ លអបកទរបរបាសទដមផចលទៅទរប កពយទយរ បណតថ ញកពយទយរ ឬ អនធណត។ ទពលខលះ ទគរតវោរទរបជាមយទលខសមាង តមននងអាចទរបរបាសកពយទយរឬអនធណតបាន។
១៦៩- អតងបករណ អ. client
១- កពយទយរឬឧបករណបដលភាជ បទៅបណតថ ញមយ ទហយ ទរបរបាសរបភពនទនទ (ទយនបនយ ឯកសារ
-75-
បារ. client (m.) ...) របសកពយទយរឬឧបករណមយទទយៀត។ ២- កមមវធកបងកពយទយរមយបដលទយទយលយកឬទសប សទយនបនយពកមមវធកបងកពយទយរមយទទយៀត ទៅទលបណតថ ញ។
១៧០- អនឡញ អ. online/on-line បារ. en ligne
១- ក.វ. កពងជាប (មនោច)ឬ របងទរបៀប ទធវោរជាមយឧបករណឬបណតថ ញណតមយ។ ឧ. ខញ សទតទៅអនឡញ (កបងអនធណត) រពនទយរ សទតទៅអនឡញ។ ២- គ. បដលសទតកបងសភាពអនឡញ។ ឧ. ហាងទយនញអនឡញ។
១៧១- អនញញដ ត អ. authorization បារ. autorisation (f.)
ោរផឋលសទយនដលបគគលឬសាទ បនទដមផ ទរបរបាសរបពននទយនបនយឬធនធានទៅទល បណតថ ញ។
១៧២- អនគមន អ. function/ routine/ procedure/ subroutine/ subprogram បារ. fonction(f.) / procédure (f.)
១-របមាណវធថនកពយទយរបដលបានរកាទយកទរោម ទឈាម ះមយទដមផទយទយលបានលទយនផលមយោលណត ទគទៅទឈាម ះទនទះ ទហយ ទឈាម ះទនះផធកលទយនផល បដលបានបទងកត នង យកលទយនផលទនះមកទរប របាសតតមតរមវោរ។ (សរមាប កយ function/ routine)។ ២-រកមសទណទរោមទឈាម ះមយបដលអាចគណនទ នងទៅមកទរប ទហយទយទយលបានតថមលមយរតឡប មកវញ ទហយ ទឈាម ះទនះផធកលទយនផលបដលបាន
-76-
បទងកតនងយកលទយនផលមកទរបរបាសតតមតរមវ ោរ។ (សរមាប កយ Function/ Routine)។ ៣-សទណឬសកមមភាពថនភាសាសរទសរកមមវធ បដលបទងកតទឡងទដមផសទរមចកចចោរ របមាណ- របមាណវធ... ទគនលទៅមយឬទរចន។
១៧៣- អនថរកមមថន បណតថ ញ អ. internet working
ទយនទកទយនងទៅវញទៅមករវាងបណតថ ញពរ ឬ ទរចន( កយទនះអាចសមាគ លទៅទលផលតផល នតវធ ឬ បទចចកវទយា)។
១៧៤- អនថរបណតថ ញ អ. internetwork
ោរតភាជ បបណតថ ញពរឬទរចនចលគនប តតមរយៈ ឧបករណទផសងៗ បដលជាទយទៅ មានតនទទយទធវឱយ ោល យជាបណតថ ញបតមយ ទដមផអាចឱយទយនបនយថន កពយទយរមយទៅទលបណតថ ញមយអាចឆលងោតទៅ កពយទយរមយទៅទលបណតថ ញមយទទយៀត។
១៧៥- អនថរមខ អ. interface បារ. interface (f.)
ចណចតណរវាងមខពរ (កពយទយរ ឧបករណ ឬ កមមវធ) សរមាបឱយពកវាអាចទធវោរជាមយគនប បាន។
១៧៦- អហវឡញ អ. off-line/offline បារ. hors ligne
១- ក.វ. មនជាបឬមនរបងទរបៀបទធវោរជាមយ ឧបករណឬបណតថ ញណតមយ (ផធយនង កយ អនឡញ)។ ២- គ. បដលមនសទតកបងសភាពអនឡញ។
១៧៧- អាកទសស អ. access បារ. accès (m.)
១- ោរបញជ នទយនបនយទៅវញទៅមកកបងទមមារ។ ២- លទយនភាពកបងោរចលទៅទរបរបពននកពយទយរ ឬ កមមវធកពយទយរ។
-77-
១៧៨- អាណតឡក អ. analog បារ. analogue (m.) analogique (adj.)
ន. សញញដ បដលតថមលរបសវាអាចបរបរបលជាបៗគនប តតមទពល។ គ. បដលទកទយងនងរបពននឬទរគឿងមយបដលមាន រលកសញញដ បរបរបលជាបៗគនប តតមទពល។ ឧ. រលកសទឡងជាសញញដ អាណតឡក។
១៧៩- អាបទដត
អ. update បារ. mettre a jour
ោរបបនទមពតមាន, លកាណៈទយរមងងម ចលទៅកបង កមមវធ ឬ ផលតផលបដលបានទចញផាយរច ឬ បដលមានរសាប។
១៨០- អាយខន អ. icon បារ. icône (f.)
របគនរតចទលទអរកងបដលតណតងឱយោរ បទពញកចចោរអវមយ។
១៨១- អាសយោឌ ន អបមល អ. e-mail address
អាសយោឌ នបដលសមាគ លឱយអបមល។
១៨២- អាសយោឌ ន ទវប/ ទវបសាយ អ. website/ web site
ោររបមលផថ ទយតតងរបមលផថ ឬ កបនលងរបមល ផថ ទយពរទវបទៅទលបណតថ ញកពយទយរ ឬ អនធណត បដលរកាទយកទោយអងគោរ សាទ បនរដឌ ឯកជន ឬ បគគលមាប កៗ។ បញញជ ក ៖ ទយតតង ឬ កបនលងទៅទយទនះគជាកពយទយរ។ ឧ. http://www.rac-academy.edu.kh ជា អាសយោឌ នទវប/ទវបសាយរបសរាជបណឍ តយ សភាកមពជា។
-78-
១៨៣- អាសយោឌ ន ទមាក អ. MAC Address (Media Access Control Address) បារ. adresse MAC (f.)
ទលខអចថនថយថនហាដបវរសរមាបអនថរមខ កបងបណតថ ញ។ ទលខទនះជាបនងហាដបវរ តតងព ទយកបនលងផលត។
១៨៤- អាសយោឌ ន អាយភ អ. IP Address (Internet Protocol Address) បារ. Address IP (f.)
អាសយោឌ នមានទយរមងជាទលខសរមាបសមាគ ល ឱយកពយទយរឬឧបករណមយទៅកបងបណតថ ញ ឬ អនធណត។
១៨៥- អចរតតណត អ. extranet បារ. extranet (m.)
បណតថ ញរបសសាទ បនមយបដលផថលសទយនឱយ អតងជនទងកបងនងទរតរបទទយសអាចទរបអន- រតតណតបាន ឬ អនរតតណតរបសសាទ បនមយ បដលផឋលសទយនឱយអបកទរបរបាសទងកបងនងទរត របទទយសអាចផទល សបឋរឬបចករបលកពតមាន។
១៨៦- អចសាប ត អ. exabit បារ. exabit (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរបដលទសម នង ១០២៤ទផថាប ត។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១អចសាប តទសមនង ១០០០ទផថា- ប ត ទហយ អកសរោត គ Eb ឬ Ebit។
-79-
១៨៧- អចសាថប អ. exabyte បារ. exaoctet (m.)
ខាប តថនបនធកពតមានឬទយនបនយកពយទយរ បដលទសម នង ១០២៤ទផថាថប។ ជាទយទៅ កបងោរនយយ ទគកណតយក១អចសាថបទសមនង១០០០ទផថាថប ទហយ អកសរោត គ EB។
១៨៨- អនរតតណត អ. intranet, បារ. intranet (m.)
បណតថ ញរបសសាទ បនមយបដលទរបបទចចកវទយា អនធណត ទដមផបញជ នទយនបនយ។
១៨៩- អនធណត (បណតថ ញសកល) អ. internet (net, or cyber) បារ. internet (m.)
បណតថ ញកពយទយរពភពទលងកបដលអាចឱយមនសស បចករបលកពតមាន នង ទកទយងគនប ទៅវញទៅ មក។
១៩០- អបមល អ. mail / e-mail បារ. courrier électronique (m.)
១- សារជាអកសរ របភាព សទឡង វទដអ បដលរតវ បញជ នតតមរយៈបណតថ ញទអឡចរតនកនទនទ។ ២- មទធាបាយបញជ នឬទយទយលទយនបនយ អកសរ របភាព សទឡង វទដអ ពកពយទយរមយទៅកពយទយរ មយទទយៀតទលបណតថ ញ។
១៩១- អទរ ា អ. array បារ. tableau (m.)
បណឋ លោបធាតទរោមទឈាម ះនងរបទភទយ ទយនបនយបតមយតតមទយហវមារត។
១៩២- អសអ អ. OCR (Optical Character Recognition) បារ. ROC
កមមវធមយរបទភទយសរមាបទយទយលយកទយនបនយ ជារប ទហយ បបបលងជាអតទបទយ។
-80-
(Reconnaissance Optique des Caractères)(f.) ១៩៣- ទអរកង អ. screen បារ. écran (m.)
បផបកមយថនឧបទយសសនឬឧបករណបដលភាជ បទៅ នងកពយទយរសរមាបបងាហ ញពតមាន។
១៩៤- អាងបទយរទហវរ ាង អ. interference បារ. interférence (f.)
បាតភតទកតទឡងទពលបដលរលកពរោល ោតគនប កបងមជឈោឌ នបតមយ។
១៩៥- ឯកទយស អ. simplex បារ. simplex (m.)
ន. ោរបញជ នទយនបនយ (គមនទគមន) តតមទយស- ទៅបតមយគតពឧបករណបញជ នទៅឧបករណ ទយទយល។ ឧទហរណ ោរផាយតតមរបពនន ទយរទយសសន ឬ វទយយ។ គ. ថនឯកទយស។
១៩៦- ឯកផាយ អ. unicast បារ. unicast (m.)
ោរបញជ នទយនបនយពឧបករណបញជ នមយ ទៅ ឧបករណទយទយលបតមយគតកបងបណតថ ញ។
១៩៧- ឯកសារ អ. file បារ. fichier (m.)
ពតមាន កមមវធ សណទយនបនយមានទឈាម ះកណត មយបដលរកាទយកកបងថាស ឬ ឧបករណផធក ទយនបនយទផសងៗរបសកពយទយរ។
១៩៨- ឯកសទយន អ. privilege បារ. privilège (m.)
សទយនដទណរោរ (ដចជា ចល ទមល ទបក បញជ ន បទងកត លប បកសរមល...) បដលអនញញដ តឱយ អតទនទមមាប កទរបធនធានទៅកបងកពយទយរឬទៅ ទលបណតថ ញកពយទយរ។
-81-
១៩៩- ឯកជនភាព អ. privacy បារ. intimité (f.)
លកាខណឍ បដលបគគលឬសាទ បនមានសរមាបរតត ពនតយអាកទសសទផសងៗ ទៅោនទយនបនយរបស ខលនទៅកបងកពយទយរឬបណតថ ញកពយទយរ។
២០០- ឧបទយសសន/ មានទយរ អ. monitor
ឧបករណសរមាបបងាហ ញអកសរឬរបភាពព កពយទយរ, ឧទហរណ ឧបទយសសនកពយទយរ។
២០១- ឧបករណ អ. tool បា. outil (m.)
សណកមមវធឬរបោបរបោសរមាបទរបកបង កពយទយរឬកបងបណតថ ញ។
3