Sberbank a.d. Banja Luka · 4 Riječ Uprave Poštovani akcionari, klijenti i zaposleni, Iako je iza...

Godišnji izvještajAnnual Report

Sberbank a.d. Banja Luka

2


Jevrejska 7178 000 Banja LukaKontakt centar: 0800 59 999Tel.: 00387 51 24 11 00Faks: 00387 51 21 33 [email protected], www.sberbankbl.ba

SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | SBERBANK EUROPE I SBERBANK BANJA LUKA

Sadržaj/ContentSBERBANK GRUPACIJA 3

RIJEČ UPRAVE 4

ORGANI UPRAVLJANJA I KONTROLE 6

MAKROEKONOMSKO OKRUŽENJE 7

ANALIZA POSLOVANJA 9

FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI 23

IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA 25

IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU 26

IZVJEŠTAJ O SVEOBUHVATNOJ DOBITI 27

IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU 28

IZVJEŠTAJ O NOVČANOM TOKU 29

NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE 30

ABOUT SBERBANK GROUP 98

FOREWORD BY MANAGEMENT BOARD 99

GOVERNING BODIES AND CONTROL BODIES 101

ECONOMIC ENVIRONMENT 102

BUSINESS ANALYSIS 104

FINANCIAL STATEMENTS 117

INDEPENDENT AUDITORS’ REPORT 119

STATEMENT OF FINANCIAL POSITION 120

STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME 121

STATEMENT OF CHANGES IN EQUITY 122

STATEMENT OF CASH FLOWS 123

NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS 124

NAŠA MREŽA / OUR NETWORK 189

Centrala / Head Office 189

Filijale / Branches 189

Agencije i šalteri / Agencies 190

3

Sberbank grupacija

SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | SBERBANK EUROPE I SBERBANK BANJA LUKA

O Sberbank Europe

Sberbank Europe AG sa sjedištem u Beču, Austrija je ban-karska grupacija u 100% vlasništvu Sberbank Rusija najveće banke u Ruskoj Federaciji koja servisira više od 70% ruske populacije. Evropska podružnica Sberbank Europe prisutna je na devet tržišta u Evropi: u Austriji, Njemačkoj, Bosni i Hercegovini (Sarajevo i Banja Luka), Hrvatskoj, Češkoj, Mađarskoj, Sloveniji, Srbiji i Ukrajini. U Njemačkoj, Sber-bank Direct posluje sa fizičkim licima putem onlajn ponude osnovnih bankarskih proizvoda. U Austriji, Sberbank Eu-rope posluje sa pravnim licima, pri čemu je fokus poslovan-ja na tržištima Centralne i Istočne Evrope, Rusije i ZND. Sberbank Europe ima više od 670.000 klijenata, 232 filijale i zapošljava oko 4.300 ljudi širom Evrope. Ukupna aktiva Sberbank Europe AG iznosi 12,7 milijardi evra (zaključno sa decembrom 2016. godine).

Poslovni model Sberbank Europe AG

Poslovni model Sberbank Europe AG zasniva se na četiri stuba:Profitabilnost: Nakon uspješnog završetka poslovne 2016. godine fokus će biti na daljem poboljšanju performansi optimizacijom segmenata i miksa proizvoda, kao i uvećanjem prinosa na kapital.Samofinansiranje: Cilj Banke je samofinansiranje na tržištima Balkana, kao i održavanje postojećeg nivoa finansiranja u Češkoj, Austriji i Nemačkoj kroz optimizaciju miksa izvora finansiranja.Inovativnost: Sberbank Europe namjerava da izgradi konkurentne pred-nosti zasnovane na inovacijama, a ne na veličini. Grupa-cija podstiče digitalne projekte na svim ključnim tržištima i razmjenjuje znanje sa matičnom bankom u Rusiji. Kako bi povećala broj klijenata baveći se istovremeno potrebama postojećih i potencijalnih klijenata, Sberbank Europe nas-toji potpuno iskoristiti partnerstva u cijelom regionu kao vodeći inicijator inovacija. Efikasnost: Sberbank Europe nastavlja da osigurava efikasno upravl-janje troškovima.

Češka RepublikaUkrajina

Mađarska

Austrija

SlovenijaHrvatska

Bosna iHercegovina Srbija

4

Riječ Uprave

Poštovani akcionari, klijenti i zaposleni,

Iako je iza nas još jedna zahtjevna i izazovna godina, mi u Sberbank a.d. Banja Luka možemo sa ponosom konstatovati da smo je završili uspješno i u skladu sa očekivanjima.

Godinu koja je iza nas karakterišu nestabilnosti i krize kako na lokalnom tako i na globalnom nivou. 2016. go-dinu prati nedovoljno razvijena izvozna baza i izvoz s jedne strane, te relativno niske investicije praćene sla-bom domaćom tražnjom i nedovoljnim direktnim stra-nim ulaganjima sa druge strane.

Uprkos navedenom je privreda Republike Srpske zabilježila rast od 3,6%. Povećan je ukupan obim izvoza iz Republike Srpske, a u nekim oblastima smanjen je i uvoz. Industrijska proizvodnja je realizovala povećanje od 8,1%.

Bankarsko tržište se tokom 2016. godine oporavljalo od likvidacije dvije banke na tržištu Republike Srp-ske, te konstantnim rastom nekvalitetnih kredita, kao i malim obimom kreditiranja. Međunarodni monetarni fond (MMF), je u sklopu priprema za sklapanje novog aranžmana sa BiH polovinom godine zatražio neza-

visnu reviziju najbrže rastućih banaka u BiH, tj. bana-ka koje su relevantne za bankarski sektor, kako bi se provjerio kvalitet njihove imovine. Sberbank a.d. Banja Luka je bila podvrgnuta vanrednoj kontroli nezavisnog revizora, kao još tri banke iz Republike Srpske i ukupno pet banaka iz Federacije BiH. Revizija je za našu Banku uspješno završena te smo još jednom dokazali da je odabrani princip našeg poslovanja recept za uspjeh. Još jedan od zahtjeva MMF-a je bilo usvajanje Zakona o bankama te je Narodna skupština Republike Srpske 30. decembra 2016. godine usvojila, po hitnom postupku Zakon o bankama Republike Srpske kojim se uređuju poslovanje banaka. Zakon o bankama Republike Srpske donosi mnoge izmjene za poslovanje banaka na tržištu Republike Srpske, te nas u narednoj godini čeka zahtje-van zadatak. Uprkos poteškoćama na bankarskom tržištu konkurencija je i dalje oštra, a njena glavna kara-kteristika je građenje konkurentske pozicije u prvom redu politikom niskih cijena što dodatno vrši pritisak na već nisku profitnu maržu.

Mi u Sberbank a.d. Banjaluka smo ponosni što imamo zdravu aktivu i poziciju jedne od najstabilnijih banaka na tržištu. Godišnja dobit Banke nakon oprezivanja je iznosila 4 miliona KM. Operativni prihodi su izno-sili 43 miliona KM i u odnosu na prethodnu godinu su

SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | RIJEČ UPRAVE

5SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | RIJEČ UPRAVE

Riječ Uprave

uvećani za 1,9 miliona KM ili 5%. Operativni prihodi su brže rasli od operativnih rashoda, čime se pokazalo da smo kvalitetno ulagali u svoje resurse u prethodnim go-dinama podižući produktivnost i poslovne performanse Banke na viši nivo. Vrijednost bilansne imovine Banke je 31. decembra 2016. godine iznosila 813 miliona KM, a od ovog iznosa na kredite se odnosi 586 miliona KM. U strukturi izvora finansiranja dominiraju depoziti kli-jenata u iznosu od 548 miliona KM. U toku prethodne godine smo povećali ili zadržali nivoe tržišnog učešća u najznačajnim kategorijama: ukupna aktiva, krediti i depoziti klijenata. Osnovni kapital Banke će nakon uključivanja dobiti iz prethodne godine iznositi preko 100 miliona KM, sa stopom adekvatnosti kapitala od 13,5%, što je znatno iznad propisanog zakonskog mini-muma od 12%.

U 2016. godini je završen projekat rebrendinga mreže filijala Banke. Otvaranjem nove filijale u Kozarskoj Du-bici do kraja je doveden zahtjevan proces koji je trajao pune četiri godine. Kroz moderan i jedinstven vizuelni identitet cijela mreža poslovnica Sberbank a.d. Banja-luka na uspješan i jedinstven način komunicira sa kli-jentima. Banka je izgradila identitet koji je inovativan i savremen i koji u svakom smislu predstavlja iskorak ka savremenom vidu poslovnosti.

Takođe smo u 2016. godini znatno unaprijedili po-nudu proizvoda i usluga te smo proširili kreditne linije za fizička i pravna lica, doradili smo i pakete proizvoda za fizička lica i pravna lica, konstantno unapređivali i unosili dodatne funkcije u naše postojeće aplikacije elektronskog i mobilnog bankarstva. U prethodnoj go-dini smo proširili svoju distributivnu mrežu povećanjem broja bankomata i POS uređaja. Pored ovoga realizovali smo značajna ulaganja u informatičko-komunikacione tehnologije, unaprijedili alternativne kanale prodaje, te zaposlili nove radnike.

Društveno odgovorno poslovanje je u 2016. godini bio jedan od fokusa poslovanja Banke. Društvena odgovo-rnost je shvaćena kao princip poslovanja u skladu sa kojim se nastoji ohrabriti razvoj lokalne zajednice kroz skretanje pažnje na to da je zajednica u kojoj živimo vri-jednost bez koje ne bismo mogli uspješno poslovati.

Što se tiče naših budućih planova moramo biti svjesni da budućnost bankarstva ne počinje sutra nego danas. Živimo u vremenu i okruženju koje se brzo razvija te smo svjesni da moramo držati korak sa očekivanjima klijenata koji se svakodnevno mjenjaju. Postaćemo brži i efikasniji u razvoju novih, inovativnih, digitalnih proiz-voda i usluga. Trudićemo se da naše tehnologije premaše očekivanja naših klijenata. Mi ćemo i u narednoj go-dini nastaviti da uvodimo nove, te dodatno razvijamo postojeće proizvode i usluge. Cilj nam je da očuvamo dobru finansijsku poziciju i solidnu zarađivačku sposob-nost Banke, dodatno ojačavajući raspoložive resurse, gradeći dobru startnu poziciju Banke za naredni razvo-jni ciklus naše privrede.

Svakako želimo naglasiti da su navedeni uspjesi rezultat profesionalnog rada i stručnosti naših zaposlenih, koji nesebično ulažu svoje resurse u napredak Banke. Naše koleginice i kolege su usvajanjem i primjenom novih znanja i vještina dali značajan doprinos razvoju naše Banke, pružajući našim klijentima novo i jedinstveno iskustvo u radu sa finansijskim institucijama.

Hvala Vam na ukazanom povjerenju. Obećavamo da ćemo i u narednoj godini ispuniti očekivanja, te ostati na sigurnom putu uspjeha. Znamo da nastavkom otvorene i kvalitetne saradnje možemo i dalje unapređivati rad Banke, te dati doprinos razvoju naše zajednice.

Aleksandar KesićDirektor

Slobodan ZrilićIzvršni direktor

Sandro MihajlovićIzvršni direktor

6 SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | ORGANI UPRAVLJANJA

Nadzorni odbor

Arndt Nikolai Röchling, predsjednik Petar Grujić, zamjenik predsjednikaBernhard Herzig, članZoran Jeftić, članEnver Lemeš, član

Uprava

Dipl. ekon. Aleksandar KesićDirektor

Sandro MihajlovićIzvršni direktor

Dipl. ekon. Slobodan ZrilićIzvršni direktor

Organi upravljanja

7SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | MAKROEKONOMSKO OKRUŽENJE

Makroekonomsko okruženje

Protekla 2016. godina je bila godina velikih izazova, nesta-bilnosti i kriza, kako za Republiku Srpsku i Bosnu i Herce-govinu, tako i svijet u cjelini. Cijela godina je bila obilježena političkom i ekonomskom nestabilnošću, velikim mi-grantskim krizama, terorističkim napadima, odlukom stanovnika Ujedinjenog kraljevstva da napuste Evropsku uniju, održavanjem na snazi ekonomskih sankcija razvi-jenih zemalja prema Rusiji te izborom kontroverznog bi-znismena Donalda Trampa za 45. predsjednika Sjedinjenih Američkih Država. Ekonomske teme su u 2016. godini bile manje izražene, a ostvareni rast bruto domaćeg proizvoda i rast industrijske proizvodnje se mogu smatrati značajnim dostignućem. Takođe, treba uzeti u obzir da je spor oporavak privreda Evrozone i država u okruženju koje su

najznačajniji privredni partneri Republike Srpske značajno uticao i na domaću privrednu aktivnost. Nažalost, stopa nezaposlenosti je i dalje izuzetno visoka, a primjetan je i značajan porast emigracije mlađeg radno sposobnog stanovništva prema razvijenim evropskim zemljama. Od značajnijih investicionih projekata koji su realizovani to-kom godine može se izdvojiti otvaranje dionice autoputa Banja Luka – Doboj u dužini od 36 km, dok se puštanje u promet i druge dionice planira krajem 2017. godine.

U narednoj tabeli je prikazan pregled najznačajnih mak-roekonomskih pokazatelja za Republiku Srpsku u prethod-nom petogodišnjem periodu:

GLAVNI MAKROEKONOMSKI INDIKATORI 2012. 2013. 2014. 2015. 2016.

Nominalni BDP u milionima KM 8,585 8,761 8,832 9,153 9,528

BDP, realna stopa rasta u % -1.1 1.9 0.2 2.6 2.9

Broj stanovnika ( u hilj., procjena do 2012., popis 2013.) 1,429 1,170 1,170 1,170 1,170

BDP po glavi stanovnika u KM 6,006 7,486 7,546 7,821 8,142

Industrijska proizvodnja, stopa rasta u % -4.2 4.1 0.6 3.0 8.1

Stopa nezaposlenosti u % (ILO) 25.6 27.0 25.7 25.2 24.8

Prosječna zarada u KM 818 808 825 831 836

Prosječna penzija u KM 312 318 333 343 341

Stopa inflacije u % 2.1 0.0 -1.2 -1.4 -1.2

Izvoz u milionim KM 2,374 2,588 2,694 2,614 2,865

Uvoz u milionima KM 4,488 4,552 4,946 4,369 4,406

*izvori podataka su Republički zavod za statistiku i Ekonomska politika Vlade Republike Srpske za 2016. godinu

U protekloj godini su svi sektori zabilježili rast aktivnosti, izuzev sektora građevinarstva i informacija i komunikacija koji su zabilježili blagi pad aktivnosti. Zabilježena je deflaci-ja od 1,2%, a na njenu pojavu je najviše je uticalo smanjenje cijena osnovnih proizvoda i usluga, odnosno proizvodi i usluge koje imaju i najznačajnije učešće u potrošačkoj ko-rpi: hrana i piće, odjeća i obuća i sl.

Broj nezaposlenih je krajem 2016. godine bio nešto ispod 126 hiljada, sa smanjenjem od deset hiljada u odnosu na kraj 2015. godine. Za istih dvanaest mjeseci broj zaposlenih je povećan za preko sedam hiljada osoba. Iako su ovakva kretanja umanjila stopu nezaposlenosti, ona i dalje iznosi visokih 24,8%. Ovako visoka stopa nezaposlenosti, uz povećanje odlaska mlađeg radno sposobnog stanovništva

8

Makroekonomsko okruženje

u razvijene evropske zemlje, dovodi do trajnog gubitka ljudskog kapitala.

Spoljnotrgovinska razmjena Republike Srpske je u prošloj godini uvećana za 4%, i to uvoz za 1% i izvoz za 10%. Stopa pokrivenosti uvoza izvozom je porasla na 65% što je za pet procentnih poena više nego godinu dana ranije. Glavna in-ostrana tržišta za plasman svojih proizvoda naša privreda je tokom 2016. godine imala u regionu i Evropskoj uniji, a čije ekonomije se još uvijek jako sporo oporavljaju.

Prosječna neto zarada u posljednjem mjesecu 2016. godine je iznosila 835 KM, što je za 1,8% više nego dvanaest mjese-ci ranije. Prosječna penzija iznosi tek nešto iznad 40% od prosječne neto zarade ili 341 KM.

Industrijska proizvodnja je u 2016. godini porasla za 8,1% u odnosu na godinu dana ranije. Rast je ostvaren u skoro svim industrijskim sektorima, a najznačajniji je u proizvod-nji električne energije gdje je iznosio 25,3%. Obim izvedenih radova u građevinarstvu je tokom tri tromjesečja prošle godine pao za 3%. Oblast visokogradnje je zabilježila pad od 5%, dok je pad u oblasti niskogradnje iznosio 3%.

Ukupan promet na Banjalučkoj berzi u prošloj godini je iznosio oko 625 miliona KM, što je za 12% više nego go-dinu dana ranije. Rast je posljedica većeg obima prometa državnih obveznica i trezorskih zapisa kako tokom javne ponude tako i u sekundarnom prometu, tako da je trgovina državnim hartijama od vrijednosti činila 92% ukupnog pro-meta. Ukupna tržišna kapitalizacija hartija od vrijednosti koje su izlistane na Banjalučkoj berzi je na dan 31. decem-bar 2016. godine iznosila 4 milijardi KM i manja je za 7% u odnosu na početak godine.

Vlada Republike Srpske je nastavila da putem razvojnog programa i fondova Investiciono-razvojne banke Republike Srpske pomaže stanovništvu, privredi i nerazvijenim kra-jevima da dođu do povoljnijih sredstava finansiranja. U toku 2016. godine Investiciono-razvojna banka Republike Srpske je plasirala 72 miliona KM kredita privredi i stambenih kred-ita stanovništvu, a od svog osnivanja do kraja 2016. godine ukupno je plasirala oko 1,44 milijarde KM kredita.

Finansijski sektor u Republici Srpskoj se sastoji od bana-ka, investicionih fondova, osiguravajućih kompanije, mi-krokreditnih organizacija, lizing kompanija, te štedno-kreditnih organizacija. Na teritoriji Republike Srpske je u

2016. godini poslovalo petnaest banaka, osam sa sjedištem u Republici Srpskoj i sedam sa sjedištem u Federaciji BiH. Sredinom godine, usljed problema sa likvidnošću, nad Bankom Srpske je odlukom Agencije za bankarstvo Re-publike Srpske otvoren proces likvidacije. Oštra cjenovna konkurencija je nastavljena tokom cijele godine usljed prisustva velikog broja banaka i nerazvijenosti tržišta u smislu raznovrsnosti usluga i proizvoda koje banke pružaju klijentima. Proizvodi i usluge koje se nude predstavljaju jed-nostavne bankarske proizvode koji se lako kopiraju tako da bankama preostaje da zadržavaju postojeće i stiču nove kli-jente u velikoj mjeri samo kroz snižavanje cijene proizvoda i usluga. Tokom godine grupa od četiri banake je po nalogu Agencije i po zahtjevu Međunarodnog monetarnog fonda bila obuhvaćena procesom dodatne provjere kvaliteta ak-tive od strane nezavisne revizorske firme. Skoro sve banke su uspjele da posluju u skladu sa osnovnim principima po-slovanja: očuvale su likvidnost, ostvarile dobit i napravile osnovu za solventnost u narednim godinama. Krajem go-dine je usvojen novi Zakon o bankama Republike Srpske, a koji donosi mnogo izmjena za banke te uvodi Basel II/III principe u proces upravljanja rizicima i likvidnošću.

Glavne karakteristike poslovanja bankarskog sektora u Republici Srpskoj u prva tri tromjesečja prethodne godine su bile sljedeće:

• Ukupna imovina: Manja bilansna suma za 2% u odnosu na kraj 2015. godine.

• Bruto krediti: Zabilježen je pad od 7%. Pad kreditnih plasmana je ostvaren kod privrednih društava (12%), Vlade i vladinih institucija (12%) i javnih i državnih preduzeća (5%) dok je kod stanovništva nivo kreditnih plasmana zadržan na istom nivou kao na kraju 2015. godine.

• Depoziti: Zabilježen je pad po stopi od 3%. Rast od 3% i 11% je zabilježen u sektoru stanovništva i nebankarskih finansijskih institucija respektivno, dok je u ostalim sektorima zabilježen pad.

• Kapital i adekvatnost kapitala: Osnovni kapital čini 93% ukupnog regulatornog kapitala čime se poka-zuje da je sastav kapitalnih instrumenata u sektoru vrlo kvalitetan. Stopa adekvatnosti kapitala je na kraju trećeg tromjesečja 2016. godine iznosila 16,5%. Stopa finansijske poluge je iznosila 9,5%.

SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | ANALIZA POSLOVANJA

9

Analiza poslovanja

Poslovanje sa fizičkim licima

Banka je u 2016. godini i pored nestabilnih makroekonom-skih uslova značajno unaprijedila i uvećala obim poslovanja čime smo klijentima omogućili poslovanje po najmoderni-jim međunarodnim standardima. Rast obima poslovanja odnosi se na volumen i broj plasiranih kredita, volumen pri-kupljenih depozita, kao i kroz obim usluga koje su pružene našim klijentima.

Stanje plasmana stanovništvu je na dan 31. decembra 2016. godine iznosilo 297,5 miliona KM i poraslo je za 5% u odnosu na prethodnu godinu. Osnovni kreditni proizvod predstav-lja potrošački kredit sa učešćem od 59%. Istovremeno je učešće stambenih kredita iznosilo 32%.

Stanje depozita stanovništva je sa krajem prethodne go-dine iznosilo 357,6 miliona KM što predstavlja rast od 36,5 miliona KM ili 11% u 2016. godini. Ovakav snažan trend rasta depozita uzrokovan je visokom stopom povjerenja naših klijenata, dugogodišnjim radom i razvojem Banke, kao i stanjem na tržištu depozita u Republici Srpskoj. De-poziti stanovništva čine 65 % ukupno prikupljenih depozita u prošloj godini i Banka kreditne plasmane stanovništvu u potpunosti finansira iz sredstava koji su prikupljeni iz tog segmenta. Naglašavamo da je i to jedan od dodatnih poka-zatelja povjerenja koje naša Banka uživa na tržištu.

Trend rasta je nastavljen i u 2016. godini, a po pitanju broja aktivnih računa fizičkih lica koji je povećan na više od 49 hiljada. U 2016. godini je takođe zabilježen rast od preko šest hiljada aktivnih računa ili 14%.

Ukupan broj emitovanih debitnih i kreditnih kartica je prešao 85 hiljada, što predstavlja povećanje za skoro osam hiljada novih platnih kartica u odnosu na prošlu godinu. Broj kreditnih kartica u 2016. godini rastao je za 10%.

U 2016. godini smo značajno obogatili ponudu proizvoda i usluga koje naši klijenti mogu da koriste. Uveli smo nove proizvode bankoosiguranja i obogatili ponudu kredita. Prateći trendove na tržištu, te osluškujući finansijske potrebe naših klijenata uveli smo brzi kredit za klijente koji ostvaruju primanja preko računa u našoj Banci. U skladu sa zahtjevima klijenata ranije su uvedeni paketi računa, koji su u 2016. godini izmijenjeni i unaprijeđeni.

Osim proizvoda, Banka značajnu pažnju posvećuje unapređenju procesa sa krajnjim ciljem da klijenti Banke mogu dobiti proizvod u najkraćem mogućem periodu.

Polovinom 2016. godine uveli smo co-brand Sberbank platnu Pika Karticu, kreditnu karticu, koja je nastala kao proizvod saradnje Sberbank a.d. Banja Luka i Sberbank BH dd Sarajevo sa Super Kartica doo Sarajevo. Ova kartica je istovremeno revolving kartica, kartica za kupovinu na rate i kartica lojalnosti što je čini jedinstvenim proizvodom na tržištu Bosne i Hercegovine. Sa Sberbank platnom Pika Karticom moguće je obavljati kupovine bez kamata i bez naknada na prodajnim mjestima Konzuma i Intersporta u Bosni i Hercegovini, sa plaćanjem i na do deset rata. Svaka transakcija Sberbank platnom Pika Karticom, korisnicima donosi duple bodove u Konzumu, Gazprom i NIS Petrol benzinskim stanicama, Modiani, Beautique i Intersportu.

Korisnike Sberbank platne Pika Kartice nagrađujemo i do-datnim bodovima za svaku transakciju plaćanja, bilo gdje


10

Analiza poslovanja

u zemlji i svijetu, kao i sa 500 bodova dobrodošlice za prvu transakciju plaćanja ovom karticom.

Širenje mreže bankomata i POS terminala učinilo je naše usluge pristupačnije klijentima, a isti trend nastavićemo i ubuduće. Uvođenje novih proizvoda i usluga, kao i unapređenje postojećih, planirano je i u na-rednom periodu. Na taj način ćemo ojačati svoju tržišnu poziciju, povećati tržišno učešće, te efikasnije usluživati postojeće i nove klijente.

Tokom 2016. godine zabilježili smo veliki rast broja ko-risnika naših online usluga. Broj korisnika usluga Online banking i mSberbankBL je tokom prošle godine po-rastao za blizu 40%. Kao i prethodnih godina i u 2016. godini smo radili na uvođenju novih i unapređenju postojećih funkcionalnosti ovih usluga. Početkom 2016. godine uveli smo aplikaciju mSberbankBL i za Win-dows Phone, pa od tada naši klijenti imaju mogućnost korišćenja mobilnog bankarstva i na Windows Phone operativnom sistemu, što uslugu čini dostupnom većem broju klijenata. Unaprijedili smo mSberbankBL uslugu na način da smo omogućili slanje potvrde o izvršenom nalogu u PDF formatu, na željenu e-mail adresu, dok smo u sklopu Online banking i mSberbankBL usluga ko-risnicima omogućili privremenu blokadu platnih kartica, u slučaju gubitka, krađe ili zloupotrebe kartice.

Istovremeno Banka je podigla kvalitet pruženih usluga da bi uz praćenje savremenih trendova, modernizaciju poslovnog procesa i uvođenje novih proizvoda zajedno sa svojim zaposlenima postavila visoke standarde, stek-la konkurentsku prednost i osigurala dugoročno dobru tržišnu poziciju.

Poslovanje sa mikro preduzećima

Uzimajući u obzir visoke rizike koji se javljaju u segmen-tu poslovanja mikro preduzeća u 2016. godini Banka je nastojala proširiti i održati stabilne poslovne odnose sa klijentima iz ovog segmenta poslovanja.

Stanje kredita mikro preduzećima je krajem godine iznosilo 65,7 miliona KM. Na blagi pad portfolija za mi-kro segment je najviše uticala tržišna pozicija i nestabil-na makroekonomska situacija koja najsnažnije pogađa upravo ovaj segment privrede, a osnovni cilj Banke u

takvim okolnostima je bio sačuvati stabilnost kreditnog portfolija, te izgraditi i održati dugoročne odnose sa kli-jentima.

Stanje depozita ovog segmenta je na dan 31. decembar 2016. godine iznosilo blizu 42 miliona KM, sa rastom od 11% u odnosu na prethodnu godinu.

Pored intenziviranja saradnje i održavanja kvalitetnih odnosa sa postojećim klijentima cilj je takođe bio da se uspostavi saradnja sa što više novih klijenata nudeći im kvalitetna rješenja za njihove finansijske potrebe. Banka se vodila politikom da je samo kvalitetnim proizvodima i uslugama moguće osigurati zadovoljstvo klijenata i biti garant uspjeha poslovnih partnera. Tako smo ostvarili značajan iskorak na polju broja aktivnih računa klijen-ata koji je porastao na skoro 4.800, sa rastom od 8% u odnosu na kraj 2015. godine.

Broj korisnika usluge elektronskog bankarstva - Busi-ness Online je porastao za preko 25% u odnosu na kraj 2015. godine, odnosno održan je trend rasta kao i u pre-thodnoj godini.

U 2016. godini Banka je ponudila klijentima pakete računa, gdje postojeći i novi klijenti mogu dobiti više proizvoda po nižoj cijeni. Osnovni cilj je bio da se klijenti nagrade za lojalnost i korišćenje više bankarskih proiz-voda.


11

60

55

50

45

40

35

30

25

2015

42,774

56,775

2016

Volumen odobrenih dugoročnih kredita(milion KM)

800

700

600

500

400

300

200

100

2015

740812

2016

Broj aktivnih klijenata

Volumen transakcija platnog prometa u 2016

UPP88%

VPP12%

Analiza poslovanja

Poslovanje sa velikim klijentima

Aktivnosti sektora Poslovanje sa velikim komitentima tokom 2016. godine bile su usmjerene ka održavanju kvaliteta kreditnog portfolija i zaštiti stečene tržišne pozicije.

Ukupni volumen odobrenih kredita u ovom segmentu poslovanja u 2016. godini povećan je za 10% u odnosu na rezulat postignut u 2015. godini. Volumen odobrenih dugoročnih kredita u 2016. godini, povećan je za 33% u odnosu na 2015. godinu, dok je volumen odobrenih kratkoročnih kredita manji za 14%. Povećanje kvaliteta kreditnog portfolija postignuto je sprovođenjem kontinu-iranih kvartalnih monitoring izvještaja izloženih klijenata.

Sektor Poslovanje sa velikim komitentima je u 2016. godini nastavio sa aktivnostima usmjerenim ka

pronalaženju i akviziranju novih klijenata na lokalnom tržištu. Tokom 2016. godine broj aktivnih klijenata, koji obavljaju transakcije preko računa u Sberbank a.d. Banja Luka, povećan je za 10% u odnosu na 2015. godinu.

U domaćem platnom prometu klijenti su tokom 2016. godine obavili 400 hiljada transakcija više nego godinu ranije što je rast od 19%. U međunarodnom platnom prometu klijenti su izvršili hiljadu transakcija više nego 2015. godine što je povećanje od 6%.

U narednom periodu očekujemo poboljšanje rezul-tata sektora Poslovanje sa velikim klijentima i to prije svega kroz učešće u finansiranju većih energetskih i infrastrukturnih projekata, koji po svom obimu mogu obilježiti 2017. godinu.


12

Analiza poslovanja

Krediti (bruto milion KM)

Krediti komitentima 2014 2015 2016

Stanovništvo 260.7 284.3 297.5

Mikro preduzeća 71.5 69.3 65.7

Veliki klijenti 296.3 286.5 258.1

Ukupno: 628.5 640.1 621.3

Krediti stanovništvu

2014 2015 2016

297.5260.7 284.3

71.5 69.3

2014 2015

65.7

2016

Krediti mikro preduzećima

296.3 286.5258.1

2014 2015 2016

Krediti velikim klijentima

Depoziti (milion KM)

Depoziti komitenata 2014 2015 2016

Stanovništvo 275.3 321.0 357.5

Mikro preduzeća 33.2 37.5 41.8

Veliki klijenti 261.9 201.1 148.7

UKUPNO 570.4 559.6 548.0

357.5

321.0

2014 20162015

Depoziti stanovništva

321.0275.3

33.2

37.5

2014 2015

Depoziti mikro preduzeća

41.8

2016

201.1

148.7

261.9

2014 2015

Depoziti velikih klijenata

2016


13

Analiza poslovanja

Marketing

Podrška segmentu poslovanja sa stanovništvom ostva-rena je brojnim marketinškim aktivnostima i TV kam-panjama. Intenzivno se radilo na segmentiranim ponu-dama za klijente, a najviše na ponudama za kanal B@W (Bank at Work - Vaša banka na Vašem radnom mjestu).

Princip B@W poslovanja “Vaša banka na Vašem radnom mjestu” je da klijentima omogućimo da na njihovom radnom mjestu, u terminu koji njima odgovara, razgo-varamo o njihovim finansijskim potrebama, pri čemu klijenti dobijaju sve neophodne informacije o našim proizvodima i uslugama.

Banka je sponzorisala prenos mečeva sa Grand Slam turnira – Roland Gaross na Radio televiziji Republike Srpske, tokom kojih je komuniciran proizvod SUPER KREDIT. Osnovna poruka SUPER KREDITA je bila: Od-luka o kreditu u roku 24 časa!

Atraktivni proizvod pod nazivom „Brzi kredit“ pod slo-ganom „Sa nama ste najbrži!“ promovisan je zakupom na radio stanicama, on line zakupima i marketinškim materijalima, u kojima smo komunicirali prednosti samog proizvoda, a to su:

• Jedan dolazak u banku• Informacija o predodobrenju kredita, već za 15 minuta• Brza isplata kredita – novac na Vašem računu isti dan

Sa televizijskom kampanjom „Vjenčanje iz vedra neba“, a pod sloganom “Za sve planirane i neplanirane situacije!” Sberbank a.d. Banjaluka je aktivirala svoju jesenju kam-panju, tj. akciju nenamjenskih kredita i pokazala da zajed-no sa našim klijentom na neposredan način uvijek činimo dobitnu kombinaciju. Slikovito smo prikazali sa jedne strane nezgodnu, a sa druge opet veselu životnu okolnost u kojoj kumu, koji ima vanrednu situaciju, uskačemo u pomoć. Po-kazali smo da neprestano osluškujemo finansijske potrebe naših klijenata i pružamo podršku u rješavanju istih.

www.sberbank.hr

0800 0600

Nenamjenski kredit

Za sve planirane i

neplanirane situacije

Tokom 2016. godine Banka je organizovala promocije širom Republike Srpske, kako bismo se približili našim klijentima i na licu mjesta osluškivali finansijske potrebe naših klijenata.


14

Analiza poslovanja

Od septembra 2016. godine sektor Marketing pruža podršku, te izrađuje vizuelni identitet društvene mreže Facebook, sa željom da dokažemo da smo Banka koja prati moderne svjetske trendove.

Sberbank a.d. Banja Luka je zabilježila pozitivan trend rasta u odnosu na prethodne godine, a u okviru istraživanja kojeg je izvršila Agencija za istraživanje tržišta i javnog mnjenja – GfK za 2016. godinu, a kojim je izvršena uporedna analiza korišćenja proizvoda i usluga banke, odnosa klijenta i banaka, te navike i ponašanja klijenata u Republici Srpskoj. Banka je shodno rezultati-ma istraživanja prepoznata kao inovativna Banka, koja zapošljava profesionalne zaposlene, te se preporučuje porodici i prijateljima. Ovo istraživanje je potvrdilo da je i pored velike konkurencije koja je duži niz godina prisut-na na tržištu, svijest o Sberbank brendu uvećana za 10% u toku 2016. godine, dok je svijest o oglašavanju Banke je uvećana za 50%.

45

40

35

30

25

20

15

10

0

2013

46

42

2014

36

2015

15

2016

% svjest o brendu

Кomunikacije

Sberbank a.d. Banja Luka se u oblasti komunikacije bavi eksternim i internim komunikacijama, kao i društveno odgov-ornim poslovanjem. Sve aktivnosti u sklopu navedene oblasti se sprovode strateški planirano sa ciljem poboljšanja ekster-nog dijaloga sa okruženjem, medijima i lokalnim zajednicama, kao i internog zadovoljstva radnika.

Banka je u skladu sa politikom unapređenja digitalnih kanala komunikacije pokrenula nalog na društvenoj mreži Facebook, kako bi modifikovala komunikaciju sa klijentima, a u skladu sa modernim tokovima komunikacija. Svjesni smo da je Face-book najdominantnija društvena mreža sa preko 13 milijardi korisnika, a taj broj svakim danom raste. Banka vlastitim na-logom na društvenoj mreži Facebook obezbjeđuje prisutnost, neposrednu komunikaciju sa ciljnom grupom, pruža infor-macije o proizvodima, uslugama, poslovanju, te gradi odnos povjerenja i lojalnosti svojih klijenata. Primarni cilj naloga Ban-ke na društvenoj mreži Facebook je izgradnja trajnog odnosa povjerenja sa klijentima, te dvosmjerna komunikacija.

Komunicirali smo sa javnošću i putem različitih instrumenata eksterne komunikacije kao što su publikacije, te gostovanja predstavnika banke u raznim TV-programskim formatima, i slično. Fokus je bio na kreiranju i distribuciji pravovremenih, tačnih i relevantnih informacija putem televizijskih stanica, štampanih, te onlajn medija. Tokom procesa poboljšanja in-terne komunikacije organizovani su izleti za radnike, sportske igre, te „team building“ događaji kako bi se poboljšala interna komunikacije između organizacionih jedinica, a sve navedeno u duhu korporativne kulture Banke i sloganom „MI SMO TIM“.


15

U 2016. godini smo dana 12. novembra proslavili jubilarni 175-ti rođendan Sberbank, te nam je bila čast naše klijente i zapo-slene počastiti sa slatkišima. Simbolično smo pustili 175 balona u vazduh, kako bismo obilježili poslovanje sa ovako dugom tradicijom.

U skladu sa strateškim opredjeljenjem da projekti društvene odgvornosti predstavljaju integralni dio poslovanja, Banka je tokom 2016. godine podržala brojne akcije i inicijative u domenu humanitarne pomoći, obrazovanja, kulture i sporta. Nastojali smo da u svakom trenutku stanovnicima lokalnih za-jednica u kojima Banka posluje damo do znanja u kolikoj mjeri prepoznajemo njihove probleme koji su zahtjevali pomoć i hitne reakcije. Neki od humanitarnih akcija tokom 2016. godine su između ostalog donacije prema Dječijem centru „Buba-mara“ na Palama i Osnovnoj školi „Vuk Karadžić“ u Sitnešima, opština Srbac. Sberbank a.d. Banja Luka je u 2016. godini pružila podršku u organizaciji pozorišnog festivala mladog glumca Zaplet08, koji je realizovalo Gradsko pozorišta Jazavac iz Ban-jaluke.

Banka je povodom obilježavanja Svjetskog dana štednje ma-jkama svih beba rođenih na Dan štednje na teritoriji Repub-like Srpske, poklonila štedne knjižice sa početnim novčanim ulogom od stotinu konvertibilnih maraka. Cilj ove akcije je bio da podstakne građane da razmišljaju o tome u kolikoj mjeri se štednjom i odgovornim odnosom prema novcu stvara baza za građenje sigurne i bezbjednije budućnosti. Takođe istim povo-dom je Banka ugostila razred Osnovne škole „Georgi Stojkov Rakovski“, Banja Luka. Đaci su imali priliku da se kroz zanim-ljivu bankarsku rutu upoznaju sa radom i načinom funkcioni-sanja banke, ali i da dobiju informacije o tome koliki je zaista značaj pažljivog upravljanja novcem.

Analiza poslovanja


16

Analiza poslovanja

Finansijska tržišta

Tokom 2016. godine kretanja na finansijskim tržištima su bila obilježena monetarnim intervencijama vodećih centralnih banaka, daljim snižavanjem referentnih kamatnih stopa, od kojih su neke još tokom prethodne godine zašle u negativne zone, te izraženim intervencijama na valutnom tržištu. Ob-java rezultata referenduma u Velikoj Britaniji o izlasku iz Ev-ropske unije uzrokovala je pad vrijednosti tržišnih indeksa na finansijskim tržištima, pad prinosa na hartije od vrijednosti visokog rejtinga, te dovela do ekstremno izražene volatilnost valutnih parova, pri čemu su britanska funta, evro i „soft“ valute pretrpjele značajan pad vrijednosti u odnosu na vodeće svjetske valute poput američkog dolara, švajcarskog franka i japanskog jena. U ovakvim uslovima poslovanja na globalnom nivou, Centralna banka Bosne i Hercegovine se pridružuje Ev-ropskoj centralnoj banci i od 1. jula 2016. godine uvodi nega-tivnu kamatnu stopu na nivou od 50% vrijednosti tzv. „Deposit Facility Fee“, tj. stope koju ECB primjenjuje na depozite komer-cijalnih banaka. Negativna kamatna stopa se primjenjuje na sredstva iznad obavezne rezerve koje komercijalne banke drže na računima u KM valuti kod CBBiH. Kao neposredna reakcija tržišta na ovu odluku uočen je pad prinosa na državne hartije od vrijednosti na tržištu Bosne i Hercegovine.

Uprkos brojnim izazovima na domaćem i ino tržištu, sektor Finansijska tržišta je tokom 2016. godine uspio da zadrži visok nivo profitabilnosti i kvaliteta usluga i proizvoda koje pruža klijentima Banke. Uvažavajući raznolikost poslovnih aktivnosti klijenata, te individual-nim pristupom svakom klijentu, uspjeli smo realizovati

značajne volumene prodaje i akvizirati nove klijente koji koriste naše proizvode i usluge. Ulažući dodatne napore u izgradnji poslovnog odnosa međusobnog povjerenja, pružajući pravovremene informacije sa tržišta, uticali smo i na podizanje nivoa znanja i svijesti naših klijenata o potrebi zaštite od valutnog rizika. Kao rezultat ovih zalaganja, ostvareni promet u trgovanju valutnim de-rivatima je za 2,2 puta veći u odnosu na prethodnu go-dinu. Sektor Finansijska tržišta je u saradnji sa sekto-rom Upravljanje aktivom i pasivom uspješno upravljao deviznim rizikom i rizikom likvidnosti. Otvorene devizne pozicije po pojedinačnim valutama i na nivou porfolija valuta su održavane u interno i zakonski propisanim ograničenjima, štiteći Banku od negativnog uticaja valutnog rizika, uz realizaciju pozitivnih efekata. Uprkos niskim prinosima većine raspoloživih instrumenata, višak likvidnih sredstava je plasiran na ino tržište u vidu „money market“ oročenja, te na domaće tržište kapi-tala investirajući u trezorske zapise koje emituje Minis-tarstvo finansija Republike Srpske. Kao članica Sberbank Europe grupacije, Banka prati savremene trendove i us-postavlja evropske standarde u poslovanju sa finansi-jskim instrumentima i uslugama koje pruža klijentima. Pored realizacije zahtjeva prema EMIR regulativi, Banka je tokom 2016. godine započela aktivnosti na ispunjenju zahtjeva prema MIFID II direktivi Evropske unije, koja se provodi u cilju unapređenja zašitite investitora na finan-sijskim tržištima.

1,21

1,13

1,05

0,97

0,89

0,81

0,73

0,65Jan-16 Feb-16 Mar-16 Apr-16 May-16 Jun-16 Jul-16 Aug-16 Sep-16 Oct-16 Nov-16 Dec-16

Kretanje valutnih parova tokom 2016. godine

EUR/USD

EUR/GBP

EUR/CHF


17

Analiza poslovanja

Rizici

Najznačajnije vrste rizika, specifične za bankarsko po-slovanje su: kreditni rizik, rizik likvidnosti, tržišni rizici i operativni rizik.

Za upravljanje rizicima na nivou Banke zaduženi su Od-bor za upravljanje rizicima (RICO) i Odbor za upravljanje aktivom i pasivom (ALCO), te relevantni sektori i to:

• Integrisani menadžment rizika - odgovoran za agregaciju uticaja svih rizika na stabilnost poslovan-ja Banke kao i upravljanje rizicima u sklopu procesa interne procjene adekvatnosti kapitala (ICAAP) čiji je i sastavni dio definisanje kapaciteta za preuzi-manje rizika,

• Kreditni rizici - odgovoran je za upravljanje kredit-nim rizikom,

• Tržišni i operativni rizici - odgovoran za upravljanje tržišnim i operativnim rizikom, kao i kontrolu rizika likvidnosti,

• Upravljanje aktivom i pasivom odgovoran je za up-ravljanje rizikom likvidnosti i upravljanje kapitalom.

Planiranje, mjerenje, monitoring, kontrola i upravljanje trenutnim i budućim rizicima kojima je Banka izložena obezbjeđuje se kroz rad Odbora za upravljanje rizicima Banke.

Kreditni rizik

Poslovna politika Banke zahtijeva i predviđa maksimalnu zaštitu od izloženosti kreditnom riziku koji predstavlja najznačajniji rizik u bankarskom poslovanju. Adekvat-no i uspješno upravljanje kreditnim rizikom predstavlja aktivnosti planiranja i održavanja prihvatljivog odnosa između preuzetog rizika i naknade za preuzeti rizik, te aktivnosti kontrole i smanjenja na najmanju moguću mjeru svih oblika rizika vezanih za kvalitet i koncen-traciju kreditnog portfolija, efikasnost naplate, odnosno uspostavljenih instrumenata obezbjeđenja naplate, itd. Mjerenje kreditnog rizika obuhvata redovno praćenje određenih kvantitavnih i kvalitativnih pokazatelja. Kreditni rizik banke je uslovljen kreditnom sposobnošću

dužnika, njegovom blagovremenošću u izvršavanju obaveza prema banci kao i kvalitetom instrumenata obezbjeđenja potraživanja.

Identifikovanje kreditnog rizika je osnovni korak u up-ravljanju kreditnim rizikom koji Banka sprovodi s ciljem da se isti održava na optimalnom nivou. Identifikacija kreditnog rizika se vrši u fazi uspostavljanja inicijalnog kontakta klijenta sa bankom i u toku trajanja plasmana banke.

Upravljanje kreditnim rizicima se obezbjeđuje kroz:

• kreiranje i razvoj programa i politika za identifikaciju i upravljanje kreditnim rizikom, procedura za odo-bravanje plasmana, kontrolu plasmana i adekvatno izvještavanje;

• ograničavanje koncentracije kreditnog rizika (ispiti-vanje, mjerenje i kontrolisanje koncentracije rizika);

• sveobuhvatnu i kvalitetnu ocjenu kreditnih zahtjeva uz procjenu nivoa kreditnog rizika koji sa sobom nosi svaki zahtjev i određivanje zahtjevanog kvalite-ta kolaterala (adekvatnih sredstava obezbjeđenja po plasmanima);

• implementaciju procesa monitoringa klijenata (pravovremena identifikacija potencijalno rizičnih klijenata-pojedinačno i/ili po različitim segmentima portfolija), kako bi se upravljalo održavanjem ra-zumne strukture i kvaliteta aktive, odnosno kredit-nog portfolija banke sa stanovišta prihvatljivog nivoa kreditnog rizika za banku;

• upravljanje povećanim rizicima, kroz pronalaženje pravovremenih i adekvatnih rješenja, tj. pred-laganjem i razvijanjem strategija, s ciljem očuvanja kvaliteta kreditnog portfolija i svođenja kreditnih gubitaka Banke na najmanju moguću mjeru;

• praćenje i kontrolu strukture i kvaliteta aktive, te formiranje adekvatnih rezervi za nenaplative stavke (djelimično ili u cjelini);

• stalni program obuke kreditnih službenika za unapređenje njihove stručnosti na polju upravljanja kreditnim rizicima.


18

Konzervativna politika upravljanja kreditnim rizikom, čak i u uslovima nepovoljnog makroekonomskog okruženja, dovela je do održavanja svih ključnih pokaza-telja rizika (stopa nekvalitetne aktive, racio pokrivenos-ti nekvalitetne aktive, ukupni racio pokrivenosti, racio pokrivenosti aktive rezervisanjima, i dr.) na približno is-tim nivoima kao i prethodnih godina.

Nekvalitetna aktiva predstavlja 9.6% od ukupne aktive, što je znatno ispod prosjeka na nivou tržišta (učešće nekvalitetne aktive u ukupnoj aktivi na tržištu Repub-like Srpske iznosi 11,51%).

Analiza poslovanja

Kreditni rizici

Kreditni rizik

Rizik koncentracije

FX kreditni rizik

Rizik namirenja

Rezidualni rizik

Operativni rizici

Operativni rizici

Operativni rizik vezan za IT

Reputacioni rizik

Rizik eksternalizacije

Rizik modela

Rizik ponašanja

Pravni rizik

Rizik usklađenosti

Regulatorni rizik

Ostali rizici

Rizik države

Strateški i poslovni rizik

Makroekonomski rizik

Geopolitički rizik

Poreski rizik

Rizik poluge

Društveni rizik okoline

Rizik učešća

Rizik likvidnosti

Kratkoročni rizik likvidnosti

Dugoročni rizik likvidnosti

Rizik koncentracije

Rizik troška finansiranja

Tržišni rizici

FX rizik (OCP)

Kamatni rizik u Glavnoj knjizi


19

000 KM izloženost

Veliki klijenti

Stano-

vništvo

Mikro predu-

zećaUku-

pno

Dobra aktiva 223,262 286,677 56,895 566,833

Nekvalitetna aktiva

35,676 15,354 9,214 60,244

Ukupno 258,938 302,031 66,108 627,077

90,4%

Dobra aktivaNekvalitetna aktivaPregled portfolija

Ukupno 258,938 302,031 66,108 627,077

9,6%

Rizik likvidnosti

Rizik likvidnosti predstavlja rizik negativnog uticaja na dobit ili kapital banke koji proizilazi iz njene nemogućnosti da usljed nedostatka likvidnih rezervi izvrši obaveze u pot-punosti i u roku dospijeća, a bez izlaganja neprihvatljivim gubicima.

S tim u vezi, Banka aktivno vrši identifikaciju, mjerenje i upravljanje rizikom likvidnosti primjenom različitih alata, izvještaja i pokazatelja koji odgovornim licima pružaju in-formacije za pravovremeno i adekvatno donošenje odluka u pogledu održavanja kratkoročne i dugoročne likvidnosti Banke.

Odluke o upravljanju rizikom likvidnosti razmatraju: Upra-va, Komisija za praćenje likvidnosti (LICO) i Odbor za uprav-ljanje aktivom i pasivom (ALCO), a za njihovo provođenje zaduženi su sektor Upravljanje aktivom i pasivom, koji je odgovoran za strateško upravljanje likvidnošću i sektor Finansijska tržišta, odgovoran za operativno, tj. dnevno upravljanje likvidnošću. Upravljanje i praćenje likvidnosti

definisano je odgovarajućim programima, politikama i procedurama koje odobravaju Nadzorni odbor i Uprava, a koji su u saglasnosti sa standardima propisanim od strane Agencije za bankarstvo Republike Srpske i Centralne banke Bosne i Hercegovine, kao i od strane Sberbank Europe gru-pacije.

Q4 2015

Q1 2016

Q2 2016

Q3 2016

Q4 2016

Odnos kredita i depozita

100% 101% 98% 95% 96%

LCR pokazatelj 174% 147% 164% 156% 135%Odnos likvidnih i ukupnih sredstava

22% 21% 24% 25% 23%

Sa ciljem održavanja optimalnog nivoa likvidnosti, potreb-nog za neometano poslovanje Banke vrši se procjena očekivanih novčanih tokova, odnosno analiza ročne usklađenosti sredstava i obaveza. S obzirom na nedavna dešavanja sa manjim bankama na tržištu Republike Srp-ske Banka se opredijelila za konzervativniji pristup up-ravljanju rizikom likvidnosti u odnosu na propisane mini-malne zahtjeve. Likvidna sredstva sa krajem 2016. godine su iznosila 190 miliona KM čime su pokazatelji likvidnosti banke bili znatno iznad zakonom propisanih.

Pored redovnih izvještaja propisanih zakonom Banka in-terno izrađuje izvještaje i alate za potrebe Sberbank Eu-rope grupacije. U skladu sa važećim EU standardima (Bazel III) i zahtjevima grupacije, Banka je uvela dva nova poka-zatelja likvidnosti koji se redovno računaju, kontrolišu i izvještavaju prema grupaciji. U pitanju je pokazatelj LCR (Liquidity Coverage Ratio) koji prikazuje kratkoročnu likvidnost do mjesec dana i pokazatelj NSFR (Net Stable Funding Ratio) koji prikazuje srednjoročnu i dugoročnu poziciju likvidnosti Banke preko godinu dana.

LCR pokazatelj iznosi 135% i iznad je propisanog minimuma od 80% (u primjeni od 01.01.2017. godine), što ukazuje da Banka u slučaju krize ima dovoljno likvidnih sredstava da pokrije neto odlive koji se mogu desiti u odgovarajućem vremenskom horizontu. NSFR pokazatelj iznosi 120% i iznad je minimalnog zahtjeva od 100% (u primjeni od 2018. godine), što znači da Banka sve dugoročne investicije i plasmane finansira iz dugoročnih ili stabilnih izvora.

Analiza poslovanja


20 SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | ANALIZA POSLOVANJA

Pored navedenog, Banka vrši stres-testove likvidnosti u različitim scenarijima u skladu sa parametrima Sberbank Europe grupacije čime se obezbjeđuje adekvatan nivo rezervi likvidnosti za pokriće svih neočekivanih odliva. Za praćenje i mjerenje rizika likvidnosti i za izradu stres-testo-va odgovoran je sektor Tržišni i operativni rizici.

Tržišni rizik

Tržišni rizik je rizik od gubitka vrijednosti određenih pozicija koji proizilazi iz kretanja cijena i vrijednosti na tržištu, ka-matnih stopa i deviznih kurseva. Ovi rizici mogu uticati na vrijednost portfolija u knjizi trgovanja i bankarskoj knjizi.

Banka je izložena tržišnim rizicima uglavnom zbog ot-vorenih pozicija u bankarskoj knjizi. Tržišni rizici koji se u Banci prate su devizni rizik i kamatni rizik.

Tržišni rizik se kontroliše internim procedurama i limitima, važećim regulativama Agencije za bankarstvo Republike Srpske, te u skladu s definisanim procedurama i limitima Sberbank Europe grupacije.

Devizni rizik je rizik gubitka usljed negativnog kretanja deviznih kurseva.

Izloženost deviznom riziku se prati dnevno u skladu sa zakonskim i interno utvrđenim limitima za svaku pojedinačnu valutu i ukupnu otvorenu deviznu pozic-iju. Mjesečni izvještaji o otvorenoj deviznoj poziciji se prezentuju na sjednicama Odbora za upravljanje ak-tivom i pasivom i Odbora za upravljanje rizicima.

U skladu sa Odlukom Agencije za bankarstvo Repub-like Srpske o minimalnim standardima za upravljanje deviznim rizikom Banka mora da održava ukupnu ot-vorenu deviznu poziciju u iznosu ne većem od 30% od

osnovnog kapitala na kraju svakog radnog dana. Prema internim propisima, Banka izloženost deviznom riziku mjeri kroz otvorenost pozicija u stranoj valuti u odnosu na limite utvrđene u apsolutnim iznosima. U toku 2016. godine Banka je poštovala postavljene limite.

Najznačajniju otvorenu deviznu poziciju Banka ima u EUR valuti. Obzirom na to da je u BiH na snazi režim „Currency Board“ sa fiksnim odnosom EUR i KM Banka nije izložena promjeni deviznog kursa po osnovu ot-vorene pozicije u EUR valuti. Strategija Banke je da ot-vorene pozicije u ostalim valutama drži na minimumu. Otvorena devizna pozicija se koristi i kao osnova za određivanje apetita za rizikom Banke.

Prema lokalnoj zakonskoj regulativi Banka još uvijek nema obavezu obračuna kapitalnih zahtjeva za devizni rizik (nova zakonska regulativa o internoj procjeni ad-ekvatnosti kapitala u bankama (ICAAP) bi trebala da stupi na snagu u toku 2017. godine), dok je na nivou Grupacije devizni rizik obuhvaćen u internoj procjeni adekvatnosti kapitala (ICAAP) u skladu sa Basel II regu-lativom, Stub II.

Devizni rizik je sastavni dio opšte strategije rizika Banke i vrši se redovna procjena njegove materijalnosti.

22.8%

UKUPNO LIMIT

23.7% 14.7% 22.6%30%

28.7%

0%

20%

40%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

Ukupna otvorena pozicija Banke

Analiza poslovanja

100% 101% 98% 95% 96%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

Odnos kredita i depozita

174%

147%164% 156%

135%

0%

50%

100%

150%

200%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

LCR pokazatelj

22% 21%24%

25%23%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

Odnos likvidnih i ukupnih sredstava

21SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | ANALIZA POSLOVANJA

Kamatni rizik je rizik od promjena i kretanja kamatnih stopa na novčanom tržištu koji na finansijsku poziciju Banke mogu imati negativan uticaj, kroz uticaj na pri-hode Banke i njenu kapitalnu osnovu. Izloženost kamat-nom riziku posmatra se u bankarskoj knjizi.

Banka je izložena kamatnom riziku ukoliko kamatonos-na aktiva i pasiva dospijevaju u različitim periodima, odnosno ukoliko postoji ročna neusklađenost kama-tonosnih pozicija, kao i ukoliko se kamatne stope mi-jenjaju u različitim periodima. Najznačajniju izloženost Banka ima u kamatonosnim pozicijama sa fiksnom ka-matnom stopom koje se posmatraju prema periodu nji-hovog ugovorenog dospijeća. Dio kamatonosnih pozicija Banke nemaju ugovorom definisano dopijeće (depoziti po viđenju, štedni depoziti i dr.), za njihove pozicije prim-jenjuje se model ponašanja razvijen od strane Sberbank Europe grupacije ili stručne pretpostavke. Pozicije Banke koje su vezane za referentnu kamatnu stopu EURIBOR raspoređuju se prema datumu sljedeće promjene ka-matne stope.

Osnovu za upravljanje kamatnim rizikom i proces izvještavanja čini Gap, izvještaj o neusklađenosti pozicija aktive, pasive i vanbilansnih stavki osjetljivih na prom-jenu kamatne stope raspoređene na osnovu njihovog dospijeća ili ponovnog određivanja cijena.

Kamatni rizik se mjeri neto promjenom vrijednosti ka-matonosnih pozicija u bankarskoj knjizi pod pretpostav-ljenim pomjeranjem od 200 baznih poena u krivuljama prihoda. Ovaj izvještaj je usklađen sa Bazel metodologi-jom. Banka ima određen limit da neto promjena vrijed-nosti kamatonosnih pozicija može iznositi maksimalno 15% u odnosu na kapital. Banka u toku 2016. godine nije prelazila postavljeni limit.

6.2%

UKUPNO LIMIT

6.3% 6.8% 6.6%

15%

5.5%

0%

10%

20%

Q4 2014 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2015

Ukupna izloženost kamatnomriziku u bankarskoj knjizi

Operativni rizik

Shodno definiciji operativni rizik je rizik koji nastaje uslijed neodgovarajućih ili pogrešnih internih procedura (procesa), zaposlenih, sistema ili vanjskih faktora. Operativni rizik još uključuje i pravni i rizik reputacije.

Okvir o praćenju operativnih rizika u banci je definisan kako u skladu sa lokalnim regulativom, tako i u skladu sa zahtjevima grupacije. Upravljanje operativnim rizikom je definisano poli-tikama, procedurama i uputstvima koji se odnose na opšti okvir o upravljanju operativnim rizikom, internu eviden-ciju gubitaka, samoprocijenu rizika, scenario analizu, interni sistem kontrola, itd. Banka stalno unapređuje svijest o opera-tivnom riziku kod zaposlenih kroz stalne treninge, obuke, ele-ktronske radionice i stalan razvoj procedura i sistema internih kontrola, te aktivno uključuje sve zaposlene u upravljanje op-erativnim rizikom.

Svaka organizaciona jedinica imenuje barem jednog menadžera operativnog rizika poslovne linije, koji je u obavezi da uspostavi u svojoj organizacionoj jedinici sve definisane principe operativnih rizika. Budući da je operativni rizik prisu-tan kod svih procesa i poslovanja, on može biti povezan sa drugim rizicima u Banci kao jedan od uzročnika pojavljivanja tih drugih rizika.

Sberbank Europe grupacija je definisala metodologiju kako da se tretiraju događaji operativnog rizika s posebnim na-glaskom na prikupljanje podataka o gubicima. Za prikupljanje podataka, praćenje ključnih indikatora rizika, praćenje siste-ma internih kontrola i izvještavanje Banka koristi posebnu bazu podataka koja je rješenje na nivou grupacije. Svaki događaj operativnog rizika sa stvarnim ili potencijalnim gu-bitkom u određenom iznosu mora biti prijavljen i evidentiran u pomenutu bazu.

Sektor Tržišni i operativni rizici dostavlja redovne i ad-hoc izvještaje Upravi Banke, Odboru za upravljanje rizicima, Nad-zornom odboru i Sberbank Europe grupaciji.

Analiza poslovanja

22

Analiza poslovanja


Drugi rizici

Identifikacija rizika obuhvata posmatranje svih vrsta rizika kojima je Banka izložena. Vrste rizika se razmatra-ju i ocjenjuju uključivanjem odgovarajućih zaposlenih iz svih organizacionih jedinica. Kao dio sistema integrisanog menadžmenta rizika Banke, identifikacija svih materijalnih rizika se vrši najmanje jednom godišnje (ili češće ukoliko je to neophodno). U upravljanju rizicima kao što su: reputa-cioni, poslovni i strateški, makroekonomski, geopolitički, rizik države, politički i regulatorni rizik, poreski rizik, rizik finansiranja, rizik modela, pravni rizik, rizik usklađenosti, operativni rizik povezan sa informacionim sistemima, rizik eksternalizacije, te rizik uticaja na okolinu Banka ih prati i donosi adekvatne mjere, kao što su definisanje odgovarajućih opštih akata (kao kvalitativnih okvira) ko-jima se propisuje način upravljanja ovim rizicima, uspostav-ljanje odgovarajućih kolegijalnih tijela koji upravljaju tim rizicima i slično. Sljedeća faza upravljanja rizicima, kvantifi-kacija i agregacija rizika, obuhvata mjerenje određenih rizika i procjenu internog kapitala potrebnog za pokriće rizika što za rezultat ima posebnu kapitalnu poziciju za Banku. Ukratko, rezultat faze kvantifikacije rizika je određivanje iznosa kapitala koji je Banci potreban za pokriće preuzetih rizika. Indikatori procjene rizika (trenutni i budući) su set pokazatelja definisanih od strane stručnih osoba i imaju za cilj reflektovanje rizične izloženosti ili volumena preuzetih rizika, ranjivost Banke na određeni rizik, kretanje rizika u periodu od prethodnih godinu dana kao i stvarni gubitak ostvaren u posljednje vrijeme usljed tog rizika. Pored toga, okvir za metod mjerenja rizika, upravljanje i kontrolu do-prinosi definisanju konačne procjene svih rizika na nivou Banke.

Finansijski izvještaj

24 SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | ODGOVORNOST UPRAVE I NADZORNOG ODBORA

Uprava Banke dužna je pripremiti finansijske izvještaje za svaku poslovnu godinu, koji daju istinit i vjeran prikaz fi-nansijskog položaja Banke, te rezultata njenog poslovanja i novčanog toka u skladu sa Međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja, te ima odgovornost za vođenje odgovarajućih računovodstvenih evidencija koje u svakom trenutku omogućuju pripremanje finansijskih izvještaja. Uprava ima opštu odgovornost za poduzimanje koraka koji su joj u razumnoj mjeri dostupni kako bi joj omogućili očuvanje imovine Banke, te sprečavanje i otkrivanje pre-vara i ostalih nepravilnosti.

Uprava je odgovorna za odabir takvih računovodstvenih politika koje će biti u skladu sa važećim računovodstvenim standardima i za njihovu dosljednu primjenu, donošenje razumnih i razboritih odluka i procjena, te pripremanje fi-nansijskih izvještaja na principu neograničenosti vremena

poslovanja, osim ako je pretpostavka da će Banka nastaviti s poslovanjem neprimjerena.

Uprava je dužna podnijeti na usaglašavanje Nadzornom odboru godišnje izvještaje Banke zajedno sa godišnjim fi-nansijskim izvještajima, nakon čega Nadzorni odbor odo-brava podnošenje godišnjih finansijskih izvještaja Skupštini akcionara na usvajanje.

Finansijski izvještaji na stranama od 4. do 70. kao i prilog uz finansijske izvještaje: Finansijski izvještaji u skladu sa Zako-nom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske prikazani na stranama od 71. do 78. odobreni su od strane Uprave, za podnošenje Nadzornom odboru, 18. aprila 2017. godine te ih, potvrđujući ovo, potpisuju:

Odgovornost Uprave i Nadzornog odboraza pripremu i odobravanje godišnjih finansijskih izvještaja

Aleksandar KesićPredsjednik Uprave

Slobodan ZrilićČlan uprave

25SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA

Izvještaj nezavisnog revizora vlasnicima Sberbank a.d. Banja Luka

Izvještaj o finansijskim izvještajima

Izvršili smo reviziju priloženih finansijskih izvještaja Sber-bank a.d. Banja Luka (u daljem tekstu: „Banka”), koji se sastoje od izvještaja o finansijskom položaju na dan 31. de-cembra 2016. godine, kao i izvještaja o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu, izvještaja o promjenama na kapitalu i izvještaja o novčanim tokovima za godinu koja se završila na taj dan, te sažetka značajnih računovodstvenih politika i ostalih napomena.

Odgovornost Uprave za finansijske izvještaje

Uprava je odgovorna za sastavljanje i objektivan prikaz ovih finansijskih izvještaja u skladu s Međunarodnim stan-dardima finansijskog izvještavanja, kao i za takve interne kontrole koje Uprava odredi kao nužne za sastavljanje fi-nansijskih izvještaja bez materijalno značajnih grešaka koje mogu nastati kao posljedica prevare ili pogreške.

Odgovornost revizora

Naša je odgovornost da izrazimo mišljenje o ovim finan-sijskim izvještajima na osnovu naše revizije. Reviziju smo izvršili u skladu sa Standardima revizije primjenljivim u Re-publici Srpskoj. Ovi standardi nalažu pridržavanje etičkih pravila te planiranje i sprovođenje revizije kako bi se s ra-zumnom mjerom utvrdili da finansijski izvještaji ne sadrže materijalno značajne greške.

Revizija obuhvata sprovođenje procedura u svrhu pribav-ljanja revizijskih dokaza o iznosima i objelodanjivanjima u finansijskim izvještajima. Odabir procedura zavisi od procjene revizora, uključujući i procjenu rizika materijalno značajnih grešaka u finansijskim izvještajima koje mogu nastati kao posljedica prevare ili greške. U procjenjivanju tih rizika, revizor razmatra interne kontrole relevantne za sas-tavljanje i objektivan prikaz finansijskih izvještaja u svrhu osmišljavanja revizijskih procedura prikladnih u postojećim uslovima, ali ne u svrhu izražavanja mišljenja o efikasnosti

internih kontrola Banke. Revizija takođe uključuje ocjenu opravdanosti primjene odgovarajućih računovodstvenih politika i primjerenosti računovodstvenih procjena izvršenih od strane rukovodstva, kao i ocjenu ukupnog pri-kaza finansijskih izvještaja.

Uvjereni smo da su nam pribavljeni revizijski dokazi dovolj-ni te da čine odgovarajuću osnovu za potrebe izražavanja našeg mišljenja.

Mišljenje

Prema našem mišljenju, finansijski izvještaji objektivno i is-tinito prikazuju finansijski položaj Banke na dan 31. decem-bra 2016. godine i rezultate njenog poslovanja i novčane tokove za godinu koja se završila na taj dan, u skladu sa Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja.

Izvještaj o drugim pravnim i regulatornim zahtevima

U skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske od 29. oktobra 2015. godine (broj: 02/1-021-1319/15), Uprava Banke izradila je obrasce prikazane na stanama 71. do 78. („Obrasci“) koji sadrže Bilans stanja (Izvještaj o fi-nansijskom položaju) na dan 31. decembra 2016. godine, Bi-lans uspjeha (Izvještaj o ukupnom rezultatu u periodu) od 1. januara do 31. decembra 2016. godine, Izvještaj o promje-nama u kapitalu za period koji se završio na dan 31. decem-bra 2016. godine, Izvještaj o tokovima gotovine za period od 1. januara do 31. decembra 2016. godine i Vanbilansne evidencije na dan 31. decembra 2016. godine („Finansijske informacije“). Uprava Banke je odgovorna za ove Finansi-jske informacije. Ove Finansijske informacije su pravilno iz-vedene iz finansijskih izvještaja koji su pripremljeni u skladu sa Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja koji su prikazani na stranama 4. do 70. i zasnovani su na računovodstvenoj evidenciji Banke.

Sarajevo, 20. april 2017. godine

26 SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU

Napomene2016.

‘000 KM2015.

‘000 KMAKTIVANovčana sredstva 15 97.561 114.450Obavezna rezerva kod Centralne banke 16 69.839 51.877Krediti i potraživanja od banaka 17 22.359 12.775Krediti i potraživanja od komitenata 18 585.894 609.754Finansijska imovina 19 13.775 6.363Nekretnine i oprema 20 11.461 11.358Nematerijalna imovina 21 4.134 4.293Ostala aktiva 22 4.695 7.887Tekuća poreska sredstva 126 -Odložena poreska sredstva 23 61 -Osnovna sredstva namijenjena prodaji 24 2.967 -Ukupno aktiva 812.873 818.757OBAVEZEDepoziti banaka i drugih finansijskih institucija 25 70.191 61.370Depoziti komitenata 26 548.067 559.608Uzeti krediti 27 68.516 71.829Subordinirane obaveze 28 - 4.000Ostale obaveze 29 2.979 3.263Tekuća poreska obaveza - 143Odložena poreska obaveza 30 121 122Rezervisanja 31 2.136 1.603Ukupno obaveze 692.009 701.938KAPITALAkcionarski kapital 32 62.198 62.198Premija na akcionarski kapital 15.235 15.235Zakonske i ostale rezerve iz dobiti 11.487 11.261Revalorizacione rezerve 1.087 1.099Regulatorne rezerve za kreditne gubitke 12.092 12.092Zadržana dobit 18.765 14.934Ukupno kapital 120.864 116.819Ukupno obaveze i kapital 812.873 818.757

Izvještaj o finansijskom položajuna dan 31. decembar 2016. godine

27SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | IZVJEŠTAJ O SVEOBUHVATNOJ DOBITI

Napomene2016.

‘000 KM2015.

‘000 KM

Prihod od kamata 7a 43.075 45.994

Rashod od kamata 7b (13.172) (16.579)

Neto prihod od kamata 29.903 29.415

Prihod od naknada i provizija 8a 14.914 14.476

Rashod od naknada i provizija 8b (2.581) (3.077)

Neto prihod od naknada i provizija 12.333 11.399

Neto kursne razlike 32 (87)

Ostali poslovni prihod 9 621 240

Ukupni operativni prihodi 42.889 40.967

Gubici od umanjenja vrijednosti i rezervisanja 10 (9.963) (7.795)

Neto operativni prihodi 32.926 33.172

Troškovi zaposlenih 11 (11.886) (11.836)

Troškovi amortizacije 12 (2.975) (2.835)

Ostali poslovni rashod 13 (13.366) (13.063)

Ukupni operativni rashodi (28.227) (27.733)

Dobit prije poreza 4.699 5.438

Porez na dobit 14 (655) (918)

Dobit tekuće godine 4.044 4.520

Ostala sveobuhvatna dobit - -

Ukupan rezultat za obračunski period 4.044 4.520

Zarada po akciji 32 65,01 72,67

Izvještaj o dobitku ili gubitku i ostalom ukupnom rezultatu za godinu završenu 31. decembra 2016. godine

28 SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU

Izvještaj o promjenama na kapitalu za godinu završenu 31. decembra 2016. godine

Akcionarski kapital

‘000 KM

Premija na akcionarski

kapital

‘000 KM

Zakonske i ostale

rezerve iz dobiti

‘000 KM

Regu-latorne

rezerve za kreditne gubitke

‘000 KM

Revalo-rizacione

rezerve

‘000 KM

Zadržana dobit

‘000 KM

Ukupno

‘000 KM

Stanje na dan 1. januar 2015. 62.198 15.235 11.087 12.092 1.113 10.575 112.300

Dobit tekuće godine

- - - - - 4.520 4.520

Ukupna sveobuh-vatna dobit

Ukupna sveobuh-vatna dobit za razdoblje

- - - - - 4.520 4.520

Transfer u zadržanu dobit

- - - - (14) 14 -

Prenos na rezerve Banke

- - 174 - - (174) -

Stanje na dan 31. decembar 2015. 62.198 15.235 11.261 12.092 1.099 14.934 116.819

Stanje na dan 1. januar 2016. 62.198 15.235 11.261 12.092 1.099 14.934 116.819

Dobit tekuće godine

- - - - - 3.982 3.982

Ukupna sveo-buhvatna dobit za razdoblje

- - - - - 3.982 3.982

Transfer u zadržanu dobit

- - - - (12) 12

Transfer odloženog poreza

- - - - - 63 63

Prenos na rezerve Banke

- - 226 - - (226) -

Stanje na dan 31. decembar 2016. 62.198 15.235 11.487 12.092 1.087 18.765 120.864

29SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | IZVJEŠTAJ O NOVČANIM TOKOVIMA

Izvještaj o novčanim tokovima za godinu završenu 31. decembra 2016. godine

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Novčani tokovi iz poslovnih aktivnostiPrilivi od kamata 37.604 40.917

Odlivi po osnovu plaćenih kamata (12.227) (15.750)

Neto prilivi po osnovu naknada i provizija 14.457 13.490

Naplaćena prethodno otpisana potraživanja 589 225

Odlivi po osnovu plaćanja zaposlenim i dobavljačima (25.257) (24.913)

Plaćeni porez na dobit (986) (951)

Novčani priliv prije promjena na poslovnim sredstvima i obavezama 14.181 13.018Promjene na poslovnim sredstvima i obavezamaNeto povećanje obavezne rezerve kod Centralne banke (9.583) (4.860)

Neto (smanjenje)/povećanje kredita i potraživanja od banaka s dospijećem iznad tri mjeseca

(17.962) (5.617)

Neto povećanje kredita i potraživanja od komitenata 19.103 (18.429)

Neto povećanje ostale aktive (979) 4.518

Neto smanjenjepovećanje depozita banaka i ostalih finansijskih institucija 7.974 (23.493)

Neto povećanje depozita komitenata (11.696) (13.463)

Neto (povećanje)/smanjenje obračunatih kamata i ostalih obaveza (267) 392

Promjene na poslovnim sredstvima i obavezama (13.411) (60.952)

Neto novčani tokovi iz poslovnih aktivnosti (47.934) 111.843

Novčani tokovi iz aktivnosti investiranja

Sticanje nekretnina i opreme (1.787) (1.425)

Sticanje nematerijalne imovine (1.098) (756)

Sticanje/ prilivi od prodaje finansijske imovine (7.412) (5.968)

Neto novčani tokovi iz aktivnosti investiranja (10.297) (8.149)Novčani tokovi iz aktivnosti finansiranja

Neto povećanje uzetih kredita (3.336) (3.693)

Neto smanjenje subordiniranih obaveza (4.000) -

Neto novčani tokovi iz aktivnosti finansiranja (7.336) (3.693)Kursne razlike (33) 1.747

Neto povećanje novca i novčanih ekvivalenata (16.897) (58.029)Novac i novčani ekvivalenti na početku godine 114.462 172.491Novac i novčani ekvivalenti na kraju godine 97.565 114.462Novac i novčana sredstva se sastoje od sljedećih pozicija:

Bruto novčana sredstva (napomena 15) 97.565 114.462

Bruto krediti i potraživanja od banaka do tri mjeseca (napomena 17) - -

97.565 114.462

30

Napomene uz finansijske izvještaje

1. DRUŠTVO KOJE JE PREDMET IZVJEŠTAVANJA

Sberbank a.d. Banja Luka (u daljem tekstu ‘’Banka’’) je društvo osnovano u Republici Srpskoj. Sjedište Banke je u Banjoj Luci, ulica Jevrejska 71.

Banka je osnovana 29. januara 1999. godine kao neza-visna banka pod imenom Komerc banka a.d. Banja Luka. Banka je počela sa radom na osnovu odluke Agencije za bankarstvo Republike Srpske broj 03-608-I/98. Rješenjem Osnovnog suda u Banjoj Luci broj U/I 438/99 od 31. marta 1999. godine Banka je dobila naziv Zepter Komerc banka, a Rješenjem Osnovnog suda u Banjoj Luci broj 071-0-REG-07-002019 od 19. septembra 2007. godine Banka je prom-jenila naziv i posluje kao Volksbank a.d., Banja Luka. Pod sadašnjim nazivom posluje od 31. decembra 2012. godine. Promjena naziva je posljedica preuzimanja Sberbank Eu-rope AG, Beč, Austrija od strane Sberbank Rusija, Moskva, Rusija, u prvom kvartalu 2012. godine.

Banka je registrovana u Republici Srpskoj za obavljanje kreditnih i depozitnih poslova u zemlji i inostranstvu, te poslova platnog prometa. U skladu sa propisima Repub-like Srpske, dužna je da posluje na principima likvidnosti, solventnosti i rentabilnosti.

Na dan 31. decembar 2016. godine Banka ima centralu u Banjoj Luci i dvadeset i sedam organizacionih dijelova u sljedećim gradovima: Banja Luka, Kozarska Dubica, Bijelji-na, Gradiška, Srbac, Prijedor, Istočno Sarajevo, Trebinje, Prnjavor, Brod, Doboj, Gacko, Laktaši, Ljubinje, Trn, Teslić, Novi Grad, Modriča, Pale i Derventa.

Na dan 31. decembar 2016. godine Banka je imala 386 zapo-slenih radnika (31. decembar 2015: 372 zaposlena).

2. OSNOVNE RAČUNOVODSTVENE POLITIKE

Izjava o usklađenosti

Finansijski izvještaji Banke za 2016. godinu pripremljeni su u skladu s Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja („MSFI“).

Računovodstvena regulativa primjenjiva u Repu-blici Srpskoj je zasnovana na odredbama Zakona o računovodstvu i reviziji (“Zakon”) (“Službeni glasnik Re-publike Srpske br. 94/2015). Društva pripremaju i prezen-tuju finansijske izvještaje u skladu sa Međunarodnim računovodstvenim standardima (“MRS”), njihovim izmjenama i interpretacijama (Tumačenja stan-darda), Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja (”MSFI”) i njihovim izmjenama i interpre-tacijama (Tumačenja Međunarodnih standarda finansi-jskog izvještavanja) koji su izdati od strane Odbora za Međunarodne računovodstvene standarde i koji su ob-javljeni od strane Saveza računovođa i revizora Repub-like Srpske (po ovlašćenju Računovodstvene komisije Bosne i Hercegovine broj 2-11/06). Odluka o objavljivan-ju standarda broj O-1/4-2010 od 28. aprila 2010. godine je obavezujuća za periode koji počinju 1. januara 2010. godine. Ova odluka obuhvata MRS, MSFI i tumačenja izdata od strane Odbora i usvojena od strane EFAG-a do oktobra 2009. godine. Svi ranije izdati i naknadno usvo-jeni standardi kao ni nova ili izmjenjena tumačenja MRS ili MSFI izdata od strane Odbora poslije oktobra 2009. godine nisu još uvijek prevedena niti objavljena.

U pripremi finansijskih izvještaja za godinu koja se završila 31. decembra 2016. godine Banka je razmotrila da li je primjena standarda koji su naknadno izdati od strane Odbora i primjenjivi za tekući računovodstveni period, ali koji nisu prevedeni niti objavljeni u Republici Srpskoj, rezultirala u materijalnom odstupanju od rel-evantne lokalne računovodstvene regulative. Zaključak je da to nije bio slučaj i iz tog razloga, po mišljenju ru-kovodstva Banke, ovi finansijski izvještaji takođe zado-voljavaju zakonske lokalne zahteve za objavljivanjem finansijskih izvještaja u skladu sa relevantnom primjen-jivom lokalnom zakonskom regulativom.

Finansijski izvještaji odobreni su za izdavanje od strane Uprave na dan 10. aprila 2017. godine i dostavljeni org-anima Banke na usvajanje.

Funkcionalna i prezentaciona valuta

Finansijski izvještaji iskazani su u konvertibilnim marka-ma („KM“) koja je funkcionalna i prezentaciona valuta. Vrijednosti su zaokružene na najbližu hiljadu (ako

SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016 | NAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE

31

drugačije nije navedeno). Moguće su razlike u zbirovima po osnovu zaokruženja.

Centralna Banka Bosne i Hercegovine („Centralna banka“) sprovodi politiku kursa na principu „Currency Boarda“ prema kojem je KM vezana za EUR u odnosu 1 : 1,95583, koji je korišćen kroz 2015. i 2016. godinu. Očekuje se da će se ovo zadržati i u doglednoj budućnosti.

Osnove mjerenja

Finansijski izvještaji sastavljeni su na osnovu istorijskog troška ili amortizacionog troška sa izuzetkom hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju koje se vode po fer vri-jednosti i građevinskih objekata koji se vode po tržišnoj vrijednosti umanjenoj za akumuliranu amortizaciju.

Korišćenje procjena i pretpostavki

Priprema finansijskih izvještaja zahtijeva od Uprave donošenje procjena i pretpostavki koje utiču na prim-jenu politika i iskazane iznose imovine, obaveza, pri-hoda i rashoda. Procjene i uz njih vezane pretpostavke zasnivaju se na istorijskom iskustvu i drugim faktorima za koje se smatra da su razumni u datim uslovima i uz raspoložive informacije na datum izrade finansijskih izvještaja, a rezultat čini osnovu za prosuđivanje knjigo-vodstvene vrijednosti imovine i obaveza koja nije lako utvrdiva iz drugih izvora. Stvarni rezultati mogu se raz-likovati od ovih procjena.

Procjene i uz njih vezane pretpostavke kontinuirano se pregledaju. Izmjene računovodstvenih procjena priznaju se u razdoblju u kojem je procjena izmjenjena i budućim razdobljima, ako izmjena utiče i na njih. Pogledati napo-menu 5 – Računovodstvene procjene i pretpostavke u primjeni računovodstvenih politika.

3. SPECIFIČNE RAČUNOVODSTVENE POLITIKE

a) Prihodi i rashodi od kamata

Prihodi i rashodi od kamata iskazuju se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu za sve in-

strumente koji donose kamatu po načelu obračunatih kamata primjenom metode efektivne kamatne stope, to jest, po stopi koja diskontuje procijenjene novčane tokove na neto sadašnju vrijednost tokom trajanja ugovora. Takvi prihodi i rashodi prikazani su kao prihodi od kamata i slični prihodi te rashodi od kamata i slični rashodi u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu

Metoda efektivne kamatne stope je metoda izračuna amortizovanog troška finansijske imovine ili finansijske obaveze i raspoređivanja prihoda ili rashoda od kamata u odgovarajućem vremenskom periodu. Efektivna kamat-na stopa je stopa koja diskontuje procijenjene buduće gotovinske isplate ili uplate kroz očekivano trajanje fi-nansijskog instrumenta ili, tamo gdje je prikladno, kraći period, na neto knjigovodstvenu vrijednost finansijske imovine ili finansijske obaveze. Prilikom računanja efek-tivne kamatne stope, Banka vrši procjenu gotovinskih tokova uzimajući u obzir sve uslove ugovora koji se od-nose na finansijski instrument, ali ne uzimajući u obzir buduće kreditne gubitke. Obračun uključuje sve naknade i provizije koje su ugovorne strane platile ili primile, a koje čine sastavni dio efektivne kamatne stope, troškove transakcija i sve druge premije ili diskonte.

b) Prihodi i rashodi od naknada i provizija

Prihodi i rashodi od naknada većinom se sastoje od naknada za obavljanje domaćeg i međunarodnog plat-nog prometa, izdavanje garancija i akreditiva, kartično poslovanje, i mjenjačkim poslovima, te se priznaju u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu nakon što je usluga pružena.

c) Preračunavanje stranih valuta

Transakcije u stranim valutama se preračunavaju u funkcionalnu valutu po važećem kursu na dan transak-cije. Dobici i gubici po osnovu kursnih razlika proizašli iz izvršenja takvih transakcija priznaju se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Nemonetarna imovina i stavke u stranoj valuti koje se mjere po istori-jskom trošku preračunavaju se po kursu na datum tran-sakcije i ne preračunavaju se ponovno na datum bilansa..

d) Neto dobici i gubici od kupoprodaje valuta, kursnih razlika po preračunavanju monetarne



32


imovine i obaveza i finansijske imovine raspoložive za prodajuNeto dobici i gubici od kupoprodaje valuta uključuju nerealizovane i realizovane dobitke i gubitke po os-novu kupoprodaje valuta i derivatnih finansijskih in-strumenata. Neto dobici i gubici od kursnih razlika nastalih svođenjem monetarne imovine i obaveza de-nominovanih u stranoj valuti, klasifikuju se kao ostali poslovni prihodi ili rashodi. Neto dobici i gubici od har-tija od vrijednosti raspoloživih za prodaju uključuju re-alizovane neto dobitke i gubitke od prodaje finansijske imovine raspoložive za prodaju.

e) Plaćanja po osnovu zakupa

Plaćanja po osnovu operativnog zakupa priznaju se u izvještaju o dobitku i gubitku i ostalom rezultatu lin-earnom metodom tokom trajanja zakupa.

f) Porez na dobit

Porez na dobit se bazira na oporezivoj dobiti za godinu i sastoji se od tekućeg i odgođenog poreza. Porez na dobit iskazuje se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu s izuzetkom poreza na dobit koji se odnosi na stavke priznate direktno u kapitalu i rezervama, kada se porez na dobit priznaje u kapitalu i rezervama. Tekući porez predstavlja očekivanu poresku obavezu obračunatu na oporezivu dobit za godinu prema zakoni-ma Republike Srpske, koristeći poreske stope koje su bile na snazi ili su u suštini bile važeće na datum bilansa i sva usklađivanja poreske obaveze iz prethodnih razdoblja.

Odloženi porezi obračunavaju se metodom bilansne obaveze. Odloženi porez na dobit odražava neto poreske efekte privremenih razlika između knjigovodstvene vrijednosti imovine i obaveza za potrebe finansijskog izvještavanja i iznosa koji se koriste za potrebe izračuna poreza na dobit. Mjerenje odložene poreske imovine i obaveza prikazuje poreske posljedice koje bi proizašle iz načina na koji društvo na datum izvještavanja očekuje da naplati odnosno podmiri knjigovodstvenu vrijednost imovine odnosno obaveza, na osnovu poreskih stopa koje su bile na snazi ili su u suštini bile važeće na datum izvještavanja.

Odložena poreska imovina i obaveze se ne diskontuju, a u izvještaju o finansijskom položaju se iskazuju kao

dugoročna imovina i/ili dugoročne obaveze. Odložena poreska imovina priznaje se do iznosa za koji je vje-rovatno da će se ostvariti oporeziva dobit dovoljna za njeno korišćenje. Na svaki datum izvještavanja, Banka ponovo procjenjuje nepriznatu potencijalnu odloženu poresku imovinu i knjigovodstvenu vrijednost priznate odgođene poreske imovine.

g) Finansijski instrumenti

Klasifikovanje

Banka klasifikuje svoje finansijske instrumente u sljedeće kategorije: krediti i potraživanja, finansijska imovina raspoloživa za prodaju, finansijska imovina koja se drži do dospijeća i ostale finansijske obaveze. Klasifikovanje za-visi od namjere s kojom su finansijski instrumenti stečeni. Rukovodstvo određuje klasifikovanje finansijskih instru-menata prilikom početnog priznavanja.

1) Krediti i potraživanja

Krediti i potraživanja uključuju nederivativnu finan-sijsku imovinu koja ima fiksna ili odrediva plaćanja, i koja se ne kotira na aktivnom tržištu. Krediti i potraživanja nastaju kada Banka odobrava novčana sredstva komitentima bez namjere trgovanja tim potraživanjima te uključuju kredite i potraživanja od banaka, kredite i potraživanja od komitenata i sred-stva kod Centralne banke.

2) Finansijska imovina raspoloživa za prodaju

Finansijska imovina raspoloživa za prodaju je nederivativna finansijska imovina koja se namjerava držati na neodređeno vrijeme, ali se može i prodati u svrhu održavanja likvidnosti ili u slučaju promjena kamatnih stopa, kurseva valuta ili cijena vlasničkih instrumenata. Finansijska imovina raspoloživa za prodaju uključuje vlasničke i dužničke hartije od vri-jednosti.

3) Finansijska imovina koja se drži do dospijeća

Finansijska imovina koja se drži do dospijeća uključuje dužničke hartije od vrijednosti koje Banka ima nam-jeru i mogućnost da drži do njihovog dospijeća.


33

4) Finansijske obaveze

Finansijske obaveze klasifikovane su kao ostale finan-sijske obaveze. Ostale finansijske obaveze uključuju tekuće i depozitne račune i uzete kredite.

Priznavanje i prestanak priznavanja Kupovina i prodaja finansijskih instrumenata koji su raspoloživi za prodaju, priznaju se na datum trgov-anja, odnosno datum kada se Banka obavezuje na ku-povinu ili prodaju instrumenta. Krediti i potraživanja i ostale finansijske obaveze priznaju se u trenutku kada je finansijska imovina predata zajmoprimcima, odnosno obaveza primljena od zajmodavaca.

Banka prestaje priznavati finansijske instrumente (u cijelosti ili djelimično) kada prava na gotovinske prilive od finansijskog instrumenta isteknu ili kada izgubi kon-trolu nad ugovornim pravima nad tom finansijskom imovinom. Navedeno se događa kada Banka u suštini prenese sve rizike i koristi od vlasništva na drugi poslovni subjekt ili kada su prava ostvarena, dospjela ili predata. Banka prestaje priznavati finansijske obaveze samo kada prestanu postojati, tj. kada su ispunjene, otkazane ili za-starjele. Ukoliko se uslovi finansijske obaveze promijene, Banka će prestati priznavati tu obavezu i istovremeno priznati novu finansijsku obavezu sa novim uslovima.

Početno i naknadno mjerenje Finansijska imovina i obaveze početno se priznaju po fer vrijednosti uvećanoj za transakcione troškove koji se di-rektno povezuju sa sticanjem ili izdavanjem finansijske imovine ili finansijske obaveze. Nakon početnog priznavanja, Banka vrednuje finansi-jsku imovinu raspoloživu za prodaju po njenoj fer vri-jednosti, bez umanjenja za troškove prodaje. Vlasničke hartije od vrijednosti klasifikovane kao raspoložive za prodaju koje nemaju kotiranu tržišnu cijenu na ak-tivnom tržištu i čija se fer vrijednost ne može pouzdano utvrditi vrednuju se po trošku sticanja smanjenom za umanjenje vrijednosti. Nakon početnog priznavanja, finansijska imovina koja se drži do dospijeća, krediti i potraživanja se vrednuje

po amortizovanom trošku korišćenjem metode efek-tivne kamatne stope, umanjeno za eventualna uman-jenja vrijednosti. Krediti i potraživanja i ostale finansijske obaveze se vrednuju po amortizovanom trošku.

Dobici i gubici

Promjene u fer vrijednosti monetarnih hartija od vrijed-nosti klasifikovanih u kategoriju hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju denominovanih u stranoj valuti sastoje se od kursnih razlika koje proizlaze iz promjena u amortizovanom trošku i ostalih promjena u knjigov-odstvenoj vrijednosti. Dobici ili gubici od promjene fer vrijednosti monetarne imovine raspoložive za prodaju priznaju se direktno u rezervu fer vrijednosti u kapi-talu i rezervama, te su objavljeni u izvještaju o prom-jenama u kapitalu i rezervama. Gubici od umanjenja vrijednosti, dobici i gubici od kursnih razlika, prihodi od kamata i amortizovanje premije ili diskonta primjenom metode efektivne kamatne stope na monetarnu imov-inu raspoloživu za prodaju priznaju se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Kod prodaje ili umanjenja vrijednosti hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju, akumulirana nerealizovana dobit ili gubitak, priznati u kapitalu i rezervama, uključuju se u izvještaj o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Kamata na hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju računa se metodom efektivne kamatne stope i priznaje se kao prihod od kamata u izvještaju o dobicima i gubic-ima i ukupnom rezultatu. Dobici ili gubici koji proizlaze iz finansijske imovine i obaveza koji se vode po amor-tizovanom trošku uključuju se u izvještaj o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu tokom razdoblja amor-tizovanja, primjenom metode efektivne kamatne stope. Dobici ili gubici takođe mogu biti priznati u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu kod prestanka priznavanja finansijskog instrumenta ili kada je njegova vrijednost umanjena.

Ispravka vrijednosti finansijske imovine Banka redovno provjerava i prati da li postoje objektivni dokazi za umanjenje vrijednosti kredita i potraživanja



34

kao i ostale finansijske imovine. Obezvređenje finansi-jskih sredstava ili grupe finansijskih sredstava se prizna-je ako postoji objektivan dokaz o obezvređenju kao re-zultat jednog ili više događaja nastalih nakon inicijalnog priznavanja, a koji ima uticaj na procijenjene buduće novčane tokove iz finansijskih sredstava ili grupe fi-nansijskih sredstava, koji se mogu pouzdano procijeniti („događaj koji dovodi do obezvređenja”).

1) Krediti i potraživanja

Ukoliko postoji objektivni dokaz za umanjenje vrijed-nosti kredita i potraživanja, gubitak usljed umanjenja vrijednosti utvrđuje se kao razlika između knjigov-odstvene vrijednosti imovine i sadašnje vrijednosti očekivanih budućih novčanih tokova diskontovanih originalnom efektivnom kamatnom stopom finan-sijske imovine. Obračun gubitka koji nastaje usljed umanjenja vrijednosti se sprovodi na individualnoj osnovi, odnosno korišćenjem individualnih podataka o sadašnjoj vrijednosti budućih novčanih tokova za sve individualno značajne kredite i potraživanja, i na grupnoj osnovi, odnosno korišćenjem jedinstvenih podataka na nivou odgovarajućih homogenih grupa o vrijednosti budućih novčanih tokova za sve kredite i potraživanja koji imaju dokaz za umanjenje vrijed-nosti i koji nisu individualno značajni.

Knjigovodstvena vrijednost imovine umanjuje se putem obračuna ispravke vrijednosti, a iznos gubitka priznaje se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezul-tatu. Ukoliko kredit ili potraživanje imaju varijabilnu ka-matnu stopu, diskontnu stopu za utvrđivanje gubitka od umanjenja vrijednosti predstavlja tekuća efektivna kamatna stopa utvrđena ugovorom u trenutku kad nastupi umanjenje vrijednosti.

Finansijska imovina za koju ne postoji objektivni do-kaz za umanjenje vrijednosti uključuje se u finansijsku imovinu koja se grupiše u odgovarajuće homogene grupe sličnih karakteristika koje se onda razmatraju za umanjenje vrijednosti na portfolio osnovi.

Ukoliko je kredit nenaplativ, a sve pravne procedure su dovršene, te je poznat konačni iznos gubitka, kredit se direktno otpisuje. Ako se u narednom peri-odu iznos gubitka od umanjenja vrijednosti smanji, a umanjenje se direktno može povezati s događajem

koji se dogodio nakon otpisa, otpisani iznos ili isprav-ka vrijednosti se tada prihoduje u izvještaju o dobic-ima i gubicima i ukupnom rezultatu. Otpis nenapla-tivih potraživanja vrši se na osnovu odluka Uprave Banke, a u skladu sa odlukama suda, dogovorima zainteresovanih strana i procjenama Banke.

U skladu sa regulativom Banka obračunava i rezer-visanja prema propisima Agencije za bankarstvo Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija) koje se definišu kao rezerve za kreditne gubitke po regula-tornom zahtjevu. Krediti, plasmani i druga izloženost Banke klasifikuju se u kategorije propisane od strane Agencije zavisno od stepena naplativosti koji se određuje na osnovu broja dana koliko je prekoračen rok dospijeća, procjene finansijskog položaja dužnika i kvaliteta instrumenata obezbjeđenja naplate. Iz-nos ukupnih rezervi po regulatornom zahtjevu se obračunava primjenom procenata propisanih od strane Agencije. Ukoliko je iznos ukupno obračunatih rezervi po regulatornom zahtjevu u skladu sa pro-pisima Agencije veći od sume vrijednosti ispravke vrijednosti obračunate u skladu sa zahtjevima MSFI i vrijednosti već formiranih rezervi za kreditne gu-bitke po regulatornom zahtjevu, navedena razlika se definiše kao nedostajuće rezerve za kreditne gubitke.


Banka na svaki datum izvještavanja provjerava post-oji li objektivni dokaz za ispravku vrijednosti pojedine finansijske imovine ili grupe finansijske imovine.

U slučaju vlasničkih instrumenata klasifikovanih kao raspoloživi za prodaju, značajno ili produženo sman-jenje fer vrijednosti instrumenata ispod troška sti-canja uzima se u obzir kod utvrđivanja mogućnosti postojanja dokaza za umanjenje vrijednosti. Ukoliko postoji takav dokaz, kumulativni gubitak (utvrđen kao razlika između troška sticanja i tekuće fer vri-jednosti, umanjen za gubitak od ispravke vrijednosti, a koji je prethodno priznat u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu) prenosi se iz kapitala i rezervi i priznaje u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Gubici od ispravke vrijednosti priznati u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu po vlasničkim instrumentima ne ukidaju se kroz dobit ili gubitak. Ukoliko, u narednom periodu,



35

fer vrijednost dužničkog instrumenta klasifikovanog kao raspoloživ za prodaju poraste, i porast je objek-tivno vezan za događaj nastao nakon što je gubitak od ispravke vrijednosti priznat u izvještaju o sveo-buhvatnoj dobiti, gubitak od ispravke vrijednosti se ukida u korist izvještaja o dobicima i gubicima i uku-pnom rezultatu.

3) Finansijska imovina koja se drži do dospijeća Gubitak od umanjenja vrijednosti utvrđuje se kao ra-zlika između knjigovodstvene vrijednosti finansijske imovine i sadašnje vrijednosti očekivanih budućih gotovinskih priliva diskontovanih tekućom tržišnom kamatnom stopom na sličnu finansijsku imovinu. Gubici od umanjenja vrijednosti po ovim instrumen-tima, priznati u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu, ne ukidaju se naknadno kroz izvještaj o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu.

Specifični instrumenti

1) Novac i novčani ekvivalenti

Novac i novčani ekvivalenti sastoje se od novčanih sredstva i sredstva kod Centralne banke.

2) Krediti i potraživanja od banaka

Krediti i potraživanja od banaka se klasifikuju kao kred-iti i potraživanja, te se vode po amortizovanom trošku.

3) Krediti i potraživanja od komitenata

Krediti i potraživanja od komitenata iskazuju se po am-ortizovanom trošku umanjenom za ispravku vrijednos-ti kako bi se prikazali procijenjeni nadoknadivi iznosi.


Finansijska imovina raspoloživa za prodaju uključuje vlasničke hartije od vrijednosti. Vlasničke hartije od vrijednosti klasifikovane su kao imovina raspoloživa za prodaju i vrednuju se po fer vrijednosti, osim uko-liko ne postoji pouzdana mjera fer vrijednosti, kada se one vrednuju po trošku sticanja, umanjenom za umanjenje vrijednosti.

5) Finansijska imovina koja se drži do dospijeća

Finansijska imovina koja se drži do dospijeća uključuje dužničke hartije od vrijednosti.

6) Depoziti banaka i drugih finansijskih insti-tucija i depoziti komitenata

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija i de-poziti komitenata klasifikovani su kao ostale obaveze i početno se priznaju po fer vrijednosti umanjenoj za transakcione troškove, a naknadno se iskazuju po svom amortizovanom trošku metodom efektivne kamatne stope.

7) Uzeti krediti na koje se plaća kamata

Uzeti krediti na koje se plaća kamata inicijalno se priznaju po fer vrijednosti priliva, umanjenoj za pripadajuće transakcione troškove. Naknadno vred-novanje vrši se po amortizovanom trošku primjenom linearne metode.

h) Nekretnine i oprema Nekretnine su iskazane po fer vrijednosti utvrđene od strane ovlašćenog procjenitelja umanjenoj za ispravku vrednosti i moguće umanjenje vrijednosti. Amortizacija se ravnomjerno obračunava, primjenom sljedećih propisanih godišnjih stopa, a sa ciljem da se sredstva u potpunosti otpišu u toku njihovog korisnog vijeka trajanja:

2016. i 2015.

Zgrade 1,3%-1,52%

Oprema i ostala sredstva 7% - 30%

Ulaganja u tuđu imovinu 10%-20% * Amortizacija je proporcionalna periodu zakupa ili ekonomskog

procjenjenog vijeka trajanja, u zavisnosti koji je od perioda kraći.

Napomene uz finansijske izvještajeNapomene uz finansijske izvještaje


36

Rukovodstvo Banke smatra da stope amortizacije re-alno odražavaju ekonomsko svrsishodni vijek korišćenja osnovnih sredstava.

i) Nematerijalna imovina Nematerijalna imovina stečena od strane Banke vred-nuje se po trošku umanjenom za akumuliranu amor-tizaciju i ispravku vrijednosti. Troškovi razvoja kapitali-zuju se ako zadovoljavaju sve uslove navedene u MRS-u 38: „Nematerijalna imovina“.

Nematerijalna imovina amortizuje se linearnom meto-dom tokom procijenjenog korisnog ekonomskog vijeka upotrebe kako slijedi:

2016. i 2015.

Softver 20%

Korisni vijek upotrebe provjerava se i koriguje, ukoliko je potrebno, na svaki datum bilansa. Rezidualne vrijed-nosti ne uzimaju se u obzir.

j) Imovina u zakupu

Zakupi u kojima Banka preuzima sve rizike i nagrade pove-zane s vlasništvom, klasifikuju se kao finansijski zakupi. Na datum bilansa, Banka nije imala finansijskih zakupa, bilo kao zakupodavac ili zakupoprimac. Ostali zakupi su opera-tivni zakupi.

k) Ispravka vrijednosti nefinansijske imovine Imovina koja ima nedefinisan korisni vijek upotrebe ne podliježe obračunu amortizacije, a za navedenu imov-inu vrši se provjera ispravke vrijednosti najmanje jednom godišnje. Imovina koja se amortizuje provjerava se radi ispravke vrijednosti uvijek kada događaji ili promjene us-lova ukazuju da knjigovodstvena vrijednost možda neće biti nadoknadiva. Nematerijalna imovina koja još nije raspoloživa za korišćenje procjenjuje se na svaki datum bilansa. Gubitak od ispravke vrijednosti priznaje se u svim slučajevima kada je knjigovodstvena vrijednost imovine veća od njezinog nadoknadivog iznosa. Gubici od ispravke vrijednosti priznaju se u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu.

Nadoknadivi iznos nekretnina i opreme, investicionih nekretnina, te nematerijalne imovine je neto prodajna vrijednost ili vrijednost u upotrebi, zavisno od toga koji je iznos viši. U svrhu procjene ispravke vrijednosti, imov-ina se grupiše na najnižem nivou za koji je moguće utvr-diti posebno odredive gotovinske tokove (jedinice koje generišu gotovinu). Vrijednost u upotrebi se procjenjuje diskontovanjem očekivanih budućih novčanih tokova na njihovu sadašnju vrijednost koristeći diskontnu stopu prije poreza koja odražava trenutnu tržišnu procjenu vremen-ske vrijednosti novca i rizike specifične za imovinu ili jedini-cu koja generiše gotovinu.

Ostala nefinansijska imovina, osim goodwill-a, nad ko-jom je izvršena ispravka vrijednosti, procjenjuje se na svaki datum bilansa radi mogućeg ukidanja ispravke vrijed-nosti. Gubitak od ispravke vrijednosti se ukida ukoliko je došlo do promjene u procjenama koje su bile korišćene za određivanje nadoknadivog iznosa. Gubitak od umanjenja vrijednosti se ukida samo do knjigovodstvene vrijednosti imovine, umanjene za akumuliranu amortizaciju, kakva bi bila obračunata da nije priznat gubitak od ispravke vrijed-nosti.

l) Beneficije za zaposlene Kratkoročni troškovi

Za račun zaposlenih, Banka uplaćuje penziono i zdravst-veno osiguranje koje se obračunava na bruto plate, kao i pripadajuće poreze po ovom osnovu za koje je osnovica neto plata. Ovi se doprinosi uplaćuju na račun relevantnih državnih fondova prema važećoj zakonskoj regulativi to-kom cijele godine. Naknada za topli obrok i transport, kao i regres za godišnji odmor se obračunavaju i plaćaju u skla-du sa lokalnom zakonskom regulativom. Ovi se troškovi priznaju u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu u razdoblju u kojem su nastali troškovi osoblja. Obaveze za doprinose za penzione fondove s propisanim iznosom doprinosa priznaju se kao trošak u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu razdoblja u ko-jem su nastali.

Dugoročni troškovi: otpremnine za penzije

U skladu s zakonom o radu Banka nema obavezu uplaćivati otpremnine za penzije za penzionere do vremena odlaska u penziju. Dugoročna obaveza koja se odnosi na otprem-

Napomene uz finansijske izvještajeNapomene uz finansijske izvještaje


37

nine kod odlaska u penziju se računa kao sadašnja vrijed-nost budućih novčanih uplata koju obračunava ovlašćeni aktuar.

m) Rezervisanja Rezervisanja se priznaju kad Banka ima sadašnju zakonsku ili izvedenu obavezu kao posljedicu prošlih događaja i ako je vjerovatno da će biti potreban odliv sredstava koji sadrže ekonomske koristi radi podmirivanja obaveze te ako se iz-nos obaveze može pouzdano procijeniti.

Rezervisanja za obaveze i troškove održavaju se na nivou koji rukovodstvo Banke smatra dovoljnim za pokrivan-je nastalih i mogućih budućih gubitaka. Rukovodstvo određuje adekvatnost rezervisanja na osnovu uvida u pojedine stavke, važeće ekonomske uslove, karakteris-tike rizika određenih kategorija transakcija kao i u ostale relevantne faktore. Rezervisanja se ukidaju samo za one troškove za koja su rezervisanja inicijalno i priznata. Ako odliv ekonomskih koristi za podmirenje obaveza više nije vjerovatan, rezervisanje se ukida.

n) Akcionarski kapital Akcionarski kapital predstavlja nominalnu vrijednost uplaćenih redovnih akcija klasifikovanih kao kapital i de-nominovan je u KM.

o) Premija na akcionarski kapital

Premija na akcionarski kapital predstavlja razliku između uplaćenog iznosa i nominalne vrijednosti izdatih akcija.

p) Zakonske rezerve

Zakonske rezerve su formirane u skladu sa Zakonom o preduzećima Republike Srpske koji zahtijeva da se 5% dobiti godine prenosi u zakonske rezerve sve do iznosa 10% akcionarskog kapitala. Zakonske rezerve do 10% akciona-rskog kapitala mogu se koristiti za pokriće gubitka tekuće i prošlih godina.

r) Regulatorne rezerve za kreditne gubitke Kao što je objašnjeno u napomeni 3.g. regulatorna rezerva za kreditne gubitke predstavlja razliku između umanjenja vrijednosti izračunatog u skladu sa zahtjevima MSFI-a i

umanjenja vrijednosti izračunatog u skladu sa propisima Agencije, ukoliko je posljednje umanjenje veće.

Stanje u rezervama na datum izvještaja predstavlja iz-nos za koji je umanjenje vrijednosti izračunato u skladu sa Agencijom bilo veće od izračunatog u skladu s MSFI u pre-thodnim periodima.

Na dan 31. decembra 2016. godine Banka je procijenila da regulatorne rezerve za kreditne gubitke kumula-tivno iznose 27.236 hiljada KM (2015.: 27.230 hiljada KM). Nedostajuće rezerve po zahtjevu regulatora na dan 31. de-cembra 2016. godine iznose 15.144 hiljada KM (2015.: 15.138 hiljada KM). Iznos nedostajućih rezervisanja po zahtjevu regulatora na dan 31. decembra 2016. godine je odbitna stavka od regulatornog kapitala u obračunu adekvatnosti kapitala Banke.

s) Rezerva fer vrijednosti

Rezerva fer vrijednosti se odnosi na nerealizovane neto dobitke i gubitke usled promjene u fer vrijednosti finansi-jske imovine raspoložive za prodaju, umanjeno za odloženi porez.

t) Dividende Dividende na redovne akcije se priznaju kao obaveza u raz-doblju u kojem su odobrene od strane akcionara Banke.

u) Zarada po akciji

Banka iskazuje osnovnu zaradu po akciji. Osnovna zarada po akciji računa se dijeljenjem dobiti ili gubitka tekućeg perioda namijenjene redovnim akcionarima Banke pon-derisanim prosječnim brojem redovnih akcija u opticaju tokom godine.

v) Vanbilansne preuzete i potencijalne obaveze U uobičajenom toku poslovanju Banka odobrava finan-sijske garancije koje se sastoje od akreditiva, garancija i jemstava. Finansijske garancije se incijalno priznaju u fi-nansijskim izvještajima po fer vrijednosti. Nakon incijalnog priznavanja, obaveze Banke koje proističu iz finansijskih garancija vrednuju se u iznosu amortizovane naknade ili iznosu najbolje procjene troškova neophodnim da bi se



38


izmirila finansijska obaveza koja nastaje kao rezultat ga-rancije, u zavisnosti koji je iznos veći.

Po osnovu finansijske garancije povećanje obaveza se is-kazuje na teret izvještaja o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu. Primljene naknade se priznaju u korist izvještaja o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu u okviru pri-hoda od naknada i provizija tokom perioda korišćenja ga-rancije po pravolinijskoj osnovi.

z) Sredstva u ime i za račun trećih osoba Banka upravlja sredstvima u ime i za račun pravnih lica i građana. Navedena sredstva ne čine dio imovine Banke te su stoga isključena iz njezinog bilansa. Za pružene usluge Banka ostvaruje naknadu.

aa) Izvještavanje po segmentima Poslovni segment predstavlja dio imovine i poslovnih ak-tivnosti (proizvodi i usluge) koji podliježu rizicima i koristi-ma različitim od onih u nekim drugim poslovnim segmen-tima. Geografski segment generiše proizvode ili usluge unutar određenog privrednog okruženja koji podliježu rizicima i koristima različitim od onih segmenata koji po-sluju u nekim drugim privrednim okruženjima.

Banka je identifikovala četiri glavna segmenta: Retail, Cor-porate, Finansijska tržišta i ALM, i Centrala. Osnovne infor-macije po segmentima zasnivaju se na internoj izvještajnoj strukturi poslovnih segmenata. Rezultati segmenata mjere se primjenom internih cijena (napomena 6).

bb) Promjene računovodstvenih politika Usvojene računovodstvene politike su u skladu sa onima iz prethodne finansijske godine, izuzev sljedećih izmijenjenih MSFI koji nisu jos uvek usvojeni od strane Banke od 1. janu-ara 2016. godine:

• MRS 27: Pojedinačni finansijski izvještaji (izmjena)

Izmjene i dopune stupaju na snagu za godišnje periode od 1. januara 2016. godine. Izmjenama i dopunama je dozvoljeno entitetima da koriste metod kapitala za priznavanje ulag-anja u zavisna društva, zajedničke poduhvate i pridružena društva u njihovim pojedinačnim finansijskim izvještajima,

što će pomoći određenim zakonodavstvima prelaz na MSFI za pojedinačne finansijske izvještaje, smanjujući troškove usaglašavanja, pri tom ne umanjujući obim informacija dostupnih investitorima. Menadžment Banke nije primi-jenio promjene ovog standarda na finansijsko izveštavanje.

• MRS 1: Prezentacija finansijskih izveštaja

Izmjene MRS 1 Prezentacija finansijskih izveštaja ohrabruju kompanije u primjeni profesionalne procjene u odlučivanju koje informacije će objelodaniti i kako da ih strukturiraju u svojim finansijskim izvještajima. Izmjene stupaju na snagu za godišnje periode od 1. januara 2016. godine. Uže fokusirane izmjenama se više pojašnjava MRS 1 nego što se mijenjaju postojeći zahtjevi. Izmjene se odnose na ma-terijalnost, redoslijed napomena uz finansijske izvještaje, zbirove i njihovo raščlanjavanje, računovodstvene politike i prezentaciju stavki ostalog ukupnog rezultata (OCI) koji proizilazi iz ulaganja po metodi učešća. Menadžment Ban-ke nije primijenio promjene ovog standarda na finansijsko izvještavanje.

• MRS 16 Nekretnine, postrojenja i oprema, MRS 38 Nematerijalna ulaganja (izmjena): Pojašnjenje prih-vatljivih metoda obračuna amortizacije

Izmjena stupa na snagu za periode koji počinju 1. januara 2016. godine. Izmjena daje dodatne smjernice o tome kako treba da se obračunava amortizacija nekretnina, postrojenja i opreme i nematerijalnih ulaganja. Izmjena pojašnjava principe MRS 16 i MRS 38 prema kojima prihodi odražavaju ekonomske koristi koje se generišu poslovan-jem (čiji je imovina dio), a ne ekonomske koristi koji se uživaju korišćenjem imovine. Kao rezultat, odnos generi-sanih prihoda i ukupnih prihoda za koje se očekuje da će biti generisani ne može se koristiti pri amortizaciji nekret-nina, postrojenja i opreme te se može koristiti samo u vrlo ograničenim okolnostima pri amortizaciji nematerijalnih ulaganja. Menadžment Banke nije primijenio promjene ovog standarda na finansijsko izvještavanje.

• Izmjene i dopune MSFI 11: Ulaganje u zajedničke aranžmane (izmjena):

Ove izmjene i dopune stupaju na snagu za godišnje periode koji počinju 1. januara 2016. godine ili nakon toga. MSFI 11 se odnosi na računovodstveni tretman učešća u zajedničkim


39

poduhvatima i zajedničkim operacijama. Izmjene daju nove smjernice o tome kako računovodstveno tretirati sticanje učešća u zajedničkoj operaciji koja čini poslovanje u skladu sa MSFI, i utvrđuje adekvatan računovodstveni tretman takvih sticanja. Banka nema transakcije koje su u obuhvatu ovih izmena.

• Izmjene i dopune MRS-a 19: Definisani planovi na-knada: doprinosi zaposlenih

Izmjene su stupile na snagu za periode koji su počeli 1. feb-ruara 2015. godine. Izmjene se odnose na doprinose od zaposlenih ili trećih lica prilikom priznavanja definisanih planova naknada. Svrha izmjena je pojednostavljenje priznavanja ovih doprinosa koji su nezavisni od broja go-dina službe zaposlenog, na primjer, doprinosi zaposlenih se obračunavaju kao fiksni procenat zarade. Banka nema definisane planova naknada koji su u obuhvatu ovih izm-jena.

Odbor za međunarodne računovodstvene standarde je iz-dao Ciklus godišnjih poboljšanja MSFI 2010 – 2012, koji je skup dopuna MSFI. Dopune su primjenljive za godišnji pe-riod počev od ili nakon 1. februara 2015. godine. Nijedna od ovih dopuna nema uticaja na finansijske izvještaje Banke:

• MSFI 2 Plaćanje akcijama: Ovo poboljšanje mijenja definiciju ‘uslova sticanja’ i ‘tržišnih uslova’ i dodaje definicije za ‘stanje učinka’ i ‘uslov usluga’ (koji su pre-thodno bili dio definicije ‘uslova sticanja’).

• MSFI 3 Poslovne kombinacije: Ovo poboljšanje pojašnjava da se kontigent razmatranja u poslovima sticanja koji nije klasifikovan kao kapital naknadno vrednuje po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha bez obzira da li spada u okvir MSFI 9 Finansijski instru-menti.

• MSFI 8 Segmenti poslovanja: Ovo poboljšanje zahti-jeva da entitet objelodani procjene rukovodstva u primjeni kriterijuma za objedinjavanje u segmentima poslovanja i pojašnjava da će entitet obezbijediti samo usaglašavanje ukupnih sredstava po segmentima sa sredstvima entiteta ako se o sredstvima segmenta re-dovno izvještava.

• MSFI 13 Mjerenje fer vrijednosti: Ovo poboljšanje u Osnovama za zaključivanje MSFI 13 pojašnjava da

izdavanje MSFI13 i dopuna MSFI 9 i MRS 39 nije uki-nulo mogućnost mjerenja kratkoročnih potraživanja i obaveza bez navedene kamatne stope po njihovim fakturnim vrijednostima bez diskontovanja ako je efekat diskontovanja nematerijalan.

• MRS 16 Postrojenja nekretnine i oprema: Dopuna pojašnjava da kada je stavka nekretnina, postrojenja i opreme revalorizovana, bruto nabavna vrijednost se prilagođava na način koji je konzistentan sa revalori-zacijom sadašnje vrijednosti.

• MRS 24 Objelodanjivanje povezanih strana: Dopu-na pojašnjava da je entitet koji pruža usluge ključnog rukovođenja izvještajnom entitetu ili matičnom društvu izvještajnog entiteta je, u tom slučaju, pove-zana strana izvještajnog entiteta.

• MRS 38 Nematerijalna imovina: Dopuna pojašnjava da kada je nematerijalna imovina revalorizovana bru-to sadašnja vrijednost je prilagođena na način koji je konzistentan sa revalorizacijom sadašnje vrijednosti.

Odbor za međunarodne računovodstvene standarde je iz-dao Ciklus godišnjih poboljšanja MSFI 2012 – 2014, koji je skup dopuna MSFI. Dopune su primjenljive za godišnji pe-riod počev od ili nakon 1. januara 2016. godine. Nijedna od ovih dopuna nema uticaja na finansijske izvještaje Banke.

• MSFI 5 Stalna imovina koja se drži za prodaju i pres-tanak poslovanja: Promjena pojašnjava da promjena jednog metoda raspolaganja drugima (putem prodaje ili distribucije vlasnicima) ne treba da se smatra novim planom otuđenja, već nastavkom originalnog plana. Stoga, ne postoji prekid u primjeni zahtjeva MSFI 5. Promjena takođe pojašnjava da promjena metoda otuđenja ne mijenja datum klasifikacije.

• MSFI 7 Finansijski Instrumenti: Objelodanjivanja: Promjena pojašnjava da ugovor o servisiranju koji uključuje naknadu može predstavljati nastavak učešća u finansijskom sredstvu. Takođe, promjena pojašnjava da MSFI 7 objelodanjivanja koja se odnose na pre-bijanje finansijskih sredstava i finansijskih obaveza nisu obavezna u sažetom periodičnom finansijskom izvještaju.



40

• MRS 19 Primanja zaposlenih: Promjena pojašnjava da se dubina tržišta visokokvalitetnih korporativnih ob-veznica određuje na osnovu valute u kojoj su obaveze denominirane, prije nego na osnovu zemlje u kojoj su obaveze locirane. Kada ne postoji duboko tržište za visokokvalitetne korporativne obveznice u toj valuti, moraju se koristiti državne obveznice.

• MRS 34 Periodično finansijsko izvještavanje: Promjena pojašnjava da zahtijevana periodična objelodanjivanja moraju biti ili u periodičnim finansijskim izvještajima ili inkorporirana povezivanjem između periodičnih fi-nansijskih izvještaja i gdje god su uključena u okviru širih periodičnih finansijskih izvještaja (npr., u komen-taru rukovodstva ili izvještaju o rizicima). Odbor speci-ficira da ostale informacije u okviru periodičnih finan-sijskih izvještaja moraju biti dostupne korisnicima pod istim uslovima kao periodični finansijski izvještaji i u isto vrijeme. Ukoliko korisnici nemaju pristup ostalim informacijama na ovaj način, onda periodični finansi-jski izvješaj nije kompletan.

B) Standardi koji su izdati ali još uvek nisu stupili na sna-gu i nisu ranije usvojeni

• Međunarodni standard finansijskog izvještavanja 9 Finansijski Instrumenti: Klasifikacija i Merenje

Standard je primjenjiv za godišnje periode koji počinju na dan ili nakon 1. januara 2018. godine, sa dozvoljenom rani-jom primjenom. Finalna verzija MSFI 9 Finansijski Instru-menti odražava sve faze projekta finansijskih instrumenta i zamjenjuje MRS 39 Finansijski Instrumenti: Priznavanje i odmjeravanje i sve prethodne verzije MSFI 9. Standard uvo-di nove zahtjeve za klasifikaciju i mjerenje, obezvređenje, i računovodstvo hedžinga.

Trenutno, Banka učestvuje u projektu implementacije standarda koji je pokrenut u okviru Sberbank Europe Grupe i završava analize u domenu klasifikacije i mjerenja, prilagođava metodologiju i računa parametre modela za obezvređenje finansijskih instrumenata te prilagođava zahtjeve za objelodanjivanje.

Klasifikacija i vrednovanje

Iz perspektive klasifikacije i vrednovanja novi standard će zahtijevati da se sva finansijska sredstva, osim instrume-nata kapitala i derivata, procjenjuju na osnovu kombinacije poslovnog modela subjekta za upravljanje sredstvima i karakteristika ugovorenih novčanih tokova instrumena-ta. Kategorije vrednovanja po MRS 39 zamijeniće se: fer vrijednošću preko bilansa uspjeha (FVPL), fer vrijednošću preko ostalog sveobuhvatnog rezultata (FVOCI) i amor-tizovanom vrijednošću. MSFI 9 će takođe omogućiti sub-jektima da i dalje neopozivo određuju instrumente koji se kvalifikuju za amortizovanu vrijednost ili fer vrijednost preko instrumenata OCI kao FVPL ukoliko se time eliminiše ili značajno umanjuje nedosljednost vrednovanja ili prizna-vanja. Instrumenti kapitala koji se ne drže za trgovanje mogu se neopozivo označiti kao FVOCI bez naknadne rek-lasifikacije dobiti ili gubitaka u bilansu uspjeha.

Obračun finansijskih obaveza u velikoj mjeri će biti isti kao zahtjevi MRS 39 osim u odnosu na tretman dobiti i gubi-taka koji proizilaze iz sopstvenog kreditnog rizika subjekta koji se odnosi na obaveze određene po FVPL. Ta kretanja će se prikazati u OCI bez naknadne reklasifikacije u bilansu uspjeha osim ukoliko bi došlo do obračunskog nepoduda-ranja u bilansu uspjeha.

Po završetku inicijalne procjene Banka je zaključila:

• Očekuje se da će se krediti i potraživanja od banaka, krediti i potraživanja od klijenata, koji su klasifikovani kao krediti i potraživanja po MRS 39, vrednovati po amortizovanoj vrijednosti po MSFI 9

• Očekuje se da će se hartije od vrednosti klasifikovane kao raspoložive za prodaju po MRS 39 vrednovati po FVOCI.

Pregled

MSFI 9 će takođe suštinski promijeniti metodologiju obezvređenja gubitaka po kreditima. Standard će zami-jeniti pristup ostvarenih gubitaka po MRS 39 pristupom predviđenih očekivanih kreditnih gubitaka (ECL).

Biće potrebno da Banka evidentira rezervisanja za očekivane gubitke za sve kredite i druga dužnička finan-



41

sijska sredstva koja se ne drže po FVPL zajedno sa ugovo-rima o potencijalnim kreditnim obavezama i finansijskim garancijama. Rezervisanja se zasnivaju na očekivanim kreditnim gubicima povezanim sa vjerovatnoćom neizmi-renja obaveza u narednih dvanaest mjeseci osim ukoliko nije došlo do značajnog povećanja kreditnog rizika od nas-tanka, u kom slučaju se rezerva zasniva na vjerovatnoći neizmirenja obaveza do roka dospijeća finansijskog sred-stva.

Banka je, u okviru grupnog projekta, u procesu uspostav-ljanja politike, procesa i tehničkog rješenja za sprovođenje procjene na kraju svakog izvještajnog perioda da li se kreditni rizik značajno povećao od početnog priznavanja pri čemu se uzima u obzir promjena rizika neizmirenja obaveza koje se dešava tokom preostalog roka finansi-jskog instrumenta.

Da bi izračunala očekivane kreditne gubitke, Banka će procjenjivati rizik neizmirenja obaveza koji nastupa kod finansijskog instrumenta do roka dospijeća. Očekivani kreditni gubici se procjenjuju na osnovu sadašnje vrijed-nosti svih novčanih gubitaka tokom preostalog očekivanog roka finansijskog sredstva, tj. razlike između:

• Ugovorenih novčanih tokova koji se duguju Banci po ugovoru i

• Novčanih tokova koje banka očekuje da će primiti, dis-kontovanih po efektivnoj kamatnoj stopi kredita.

U poređenju sa MRS 39, Banka očekuje da će obračun obezvređenja po MSFI 9 biti volatilniji od obračuna po MRS 39 i da će dovesti do povećanja ukupnog nivoa sadašnjih ispravki vrijednosti.

Banka će grupisati kredite u nivo 1, nivo 2, nivo 3 i POCI na osnovu primijenjene metodologije obezvređenja:

Nivo 1

• finansijski instrumenti po početnom priznavanju izuzev instrumenata POCI ili

• finansijski instrumenti koji ispunjavaju uslove niskog kreditnog rizika ili

• finansijski instrumenti koji nisu obezvrijeđeni kreditom bez značajnog povećanja kreditnog rizika od početnog priznavanja.

Nivo 2

Finansijski instrumenti sa značajnim povećanjem kredit-nog rizika, ali bez obezvređenja na datum izveštaja.

Nivo 3

Finansijski instrumenti koji su obezvređeni na datum izvještaja.

POCI

Finansijski instrumenti koji su obezvrijeđeni u trenutku početnog priznavanju (kupovina ili odobrenje).

Banka će evidentirati obezvređenje za dužničke hartije od vrijednosti po FVOCI u zavisnosti od toga da li su kla-sifikovane kao nivo 1, 2, 3 ili POCI, kako je iznad objašnjeno. Međutim, očekivani kreditni gubici neće umanjiti knjigov-odstvenu vrijednost ovih finansijskih sredstava u izvještaju o finansijskoj poziciji, koja će ostati po fer vrijednosti. Umjesto toga, iznos jednak ispravci vrijednosti koji bi nas-tao u slučaju vrednovanja po amortizovanom trošku će se priznati u okviru ostale sveobuhvatne dobitit (OCI) kao akumilirani iznos obezvređenja, sa odgovarajućim obračunom u bilansu uspjeha.

Nivo 1

Po MRS 39 Banka je evidentirala rezervu za ostvarene ali neutvrđene (IBNR) gubitke usljed obezvređenja na port-folio osnovi. Oni su projektovani tako da prikažu gubitke usljed obezvređenja koji su ostvareni u portfoliju urednih plasmana, ali koji nisu utvrđeni. Po MSFI 9 obezvređenje finansijskih sredstava za koje se ne smatra da su pretrpjela značajno povećanje kreditnog rizika vrednovaće se na bazi ECL tokom 12 mjeseci.

Banka ne očekuje se da će iznos očekivanih kreditnih gu-bitaka u nivou 1 biti veći od sadašnje rezerve na portfolio osnovi za finansijsku imovinu za koju ne postoji objektivni dokaz za umanjenje vrijednosti.

Nivo 2

MSFI 9 zahtijeva da se finansijska sredstva klasifikuju u nivo 2 kada se kreditni rizik znatno poveća od njihovog početnog priznavanja. Za ova sredstva rezervisanja za



42

gubitke treba priznati na osnovu očekivanih kreditnih gu-bitaka u toku čitavog vijeka trajanja. Imajući u vidu da je ovo novi koncept u poređenju s MRS 39, to će dovesti do povećane rezerve obzirom da se većina tih sredstava ne smatra obezvređenim prema MRS 39. Da je novi stan-dard primijenjen sa 2016. godinom, ovo bi dovelo do znat-nog povećanja ispravke vrijednosti. Procjena značajnog povećanja rizika, tj. raspodjela sredstva na nivo 1 ili 2, za-sniva se na kvantitativnim (poređenje vjerovatnoća nas-tupanja statusa neizmirenja obaveza u toku čitavog roka trajanja sredstava) i kvalitativnim kriterijumima (dana kašnjenja, ranih signala upozorenja, informacija o modifi-kacijama, rizičnih plasmana i prevara). Politika Banke je da evaluira dodatne dostupne izvore informacija koje mogu ukazivati o pokretačima budućih događaja.

Grupa trenutno radi na modelima, redizajnu podatkovne i aplikativne podrške; testna faza je u toku kako bi se detalj-ni obračun umanjenja vrijednosti u skladu sa zahtjevima MSFI-a 9 mogao provesti na vrijeme. Kvantitativni uticaji na finansijske izvještaje nisu još nisu dostupni, međutim, Grupa prilikom implementacije novog modela umanjenja vrijednosti očekuje veći iznos gubitaka za umanjenje vri-jednosti proizašlih najvećim dijelom od prihodujućih kredi-ta što će imati negativan utjecaj na kapital i rezerve.

Nivo 3

Finansijska sredstva će se uključiti u nivo 3 kada postoje objektivni dokazi da je kredit obezvrijeđen. Kriterijumi tih objektivnih dokaza isti su kao po sadašnjoj objašnjenoj metodologiji MRS 39. U skladu s tim, Banka očekuje da obuhvat ovih nivoa u osnovi bude ista po oba standarda. Finansijska sredstva u nivou 3 gdje je Banka obračunavala obezvređenje po MRS 39 na pojedinačnoj osnovi i dalje će se obračunavati na isti način, ali MSFI 9 zahtijeva više od jed-nog scenarija i on će se ponderisati na osnovu vjerovatnoće umjesto na osnovu pristupa najbolje procjene. Očekuje se da će finansijska sredstva u niovu 3 biti ista kao sredstva za koja se smatra da su obezvrijeđena u skladu s MRS 39. Rezervisanja za očekivane kreditne gubitke za pojedinačno značajne klijente se izračunavaju na pojedinačnoj osnovi, a rezervisanja za očekivane kreditne gubitke zasnovana na pravilima se izračunavaju na izloženosti prema klijentima koji nisu pojedinačno značajni.

Predviđanje budućih događaja

Banka će korisiti informacije o budućim događajima pri-likom procjene značajnog povećanja kreditnog rizika i u mjerenje očekivanih kreditnih gubitaka. Banka će uzimati u obzir informacije kao što su makroekonomski faktori (npr. nezaposlenost, rast BDP, kamatne stope i cijene stambenih prostora) i ekonomska predviđanja.

Banka će koristiti interne informacije internih ekonom-skih eksperata, u kombinaciji s objavljenim eksternim informacijama države i privatnih usluga ekonomskog predviđanja.

Ograničenje tehnika procene

Modeli koje Banka primjenjuje ne mogu uvijek obuhvatiti sve karakteristike tržišta u jednoj tački u vremenu pošto se ne mogu rekalibrisati istim tempom kao promjene tržišnih uslova. Očekuje se da će biti potrebna periodična usklađivanja dok se ne ažuiraju osnovni modeli. Banka će koristiti podatke koji su što aktuelniji, a usklađivanja će se vršiti u odnosu na značajne događaje koji se dešavaju prije datuma izvještaja. I dalje se razvija upravljanje tim usklađivanjima.

Upravljanje kapitalom

Banka je u procesu evaluacije kako će novi model očekivanih kreditnih gubitaka uticati na tekuću strukturu regulator-nog kapitala, a dalje detaljne informacije će biti dosupne kada procjena bude završena. Obim tog efekta će, između ostalog, zavisiti i od toga da li će se mijenjati pravila kapi-tala koja će odražavati MSFI 9 efekte ili uključivati prelazne odredbe za primjenu efekata MSFI 9.

• MSFI 15 Prihodi iz ugovora sa kupcima

Standard je primjenjiv počev od ili poslije 1. januara 2018. godine. MSFI 15 uspostavlja model od pet koraka koji će se primjenjivati na prihode iz ugovora sa kupcima (uz ograničen broj izuzetaka), nezavisno od vrste prihoda ili industrije. Zahtjevi standarda će se takođe primjenjivati na priznavanje i mjerenje dobitaka i gubitaka od prodaje neke nefinansijske imovine, koja nije posljedica uobičajenih ak-tivnosti Banke (npr. prodaja stalne materijalne ili nemateri-jalne imovine). Standard zahtijeva detaljna objelodanjivan-ja, uključujući razvrstavanje ukupnih prihoda, informacije



43

o činidbenim obavezama iz ugovora, promjene u stanju imovine i obaveza po osnovu ugovora između perioda, kao i ključne procjene. Ne očekuje se da će zahtjevi ovog stan-darda imati značajan uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• MSFI 15 Prihodi iz ugovora sa kupcima (pojašnjenja)

Pojašnjenja standarda će se primjenjivati počev od ili poslije 1. januara 2018. godine, uz dozvoljenu raniju primjenu. Cilj je pojašnjenje namjere koju je Odbor za međunarodne računovodstvene standarde imao pri definisanju zahtje-va MSFI 15 Prihodi iz ugovora sa kupcima, posebno u dijelu koji se odnosi na računovodstveno obuhvatanje identifikovanih činidbenih obaveza, pojašnjavajući prin-cip „pojedinačne identifikacije“, principal-agent problem (procjena da li je Društvo principal ili agent), kao i prim-jenu kontrolnog pristupa i licenciranja, obezbjeđujući do-datne smjernice za računovodstveni tretman intelektualne svojine i autorskih prava. Pojašnjenja takođe obezbjeđuju dodatne praktične savjete za Banke koja će primjenjivati MSFI 15 potpuno retrospektivno, ili koja će izabrati prim-jenu modifikovanog retrospektivnog pristupa. Ne očekuje se da će zahtjevi ovog standarda imati značajan uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• MSFI 16 Lizing

Standard je primjenljiv počev od ili poslije 1. januara 2019. godine. MSFI 16 definiše početno priznavanje, odmjera-vanje i objelodanjivanje lizinga za obe strane u ugovoru, odnosno za kupca („zajmoprimca“) i za dobavljača („za-jmodavca“). Novi standard zahtijeva da zajmoprimac prizna većinu zajmova u svojim finansijskim izvještajima. Zajmodavci će imati jedan računovodstveni model za sve vrste lizinga, uz pojedine izuzetke. Računovodstvo zajmo-davca ostaje suštinski nepromijenjeno. Banka je u procesu utvrđivanja efekata koje će zahtjevi ovog standarda imati na finansijske izvještaje Banke.

• MSFI 10 Konsolidovani finansijski izvještaji i MRS 28 Investicije u pridružene entitete: Prodaja aktive između investitora i zavisnog preduzeća (Izmjena)

Izmjene i dopune ukazuje na poznato neslaganje između zahtijeva u MSFI 10 i onih u MRS 28, vezanih za prodaju ili unošenje aktive između investitora i njegovih zavis-nih preduzeća i zajedničkih poduhvata. Rezultat do-puna odnosi se na to da je ukupan gubitak ili dobitak

priznat kada transakcija tangira biznis, bez obzira da li je riječ o zavisnom društvu ili ne. Djelimičan dobitak ili gu-bitak je priznat kada transakcija tangira aktivu koja nije ključna za obavljanje biznisa, čak i kada je ova aktiva dio zavisnog preduzeća. U decembru 2015. godine, Odbor za međunarodne računovodstvene standarde odložio je da-tum primjene ovog standarda čekajući ishod istraživanja vezano za metod učešća. Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• MRS 12 Porez na dobit (Izmjena): Priznavanje odloženih poreskih sredstava za nerealizovane gu-bitke

Izmjene su primjenljive počev od ili poslije 1. januara 2017. godine, sa mogućnošću ranijeg početka primjene. Cilj ovih izmjena i dopuna je da pojasni obračun za odložena pores-ka sredstva za nerealizovane gubitke, kako bi se odgovorilo na različitu primjenu MRS 12 u praksi. Konkretni problemi za koje postoje različita rješenja u praksi se odnose na slučajeve kada se javlja odbitna privremena razlika nakon pada fer vrijednosti, zatim na nadoknadu sredstva višoj od njegove knjigovodstvene vrednosti, na vjerovatnu buduću oporezivu dobit i na kombinovanu procjenu naspram pojedinačne procjene. Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• MRS 7 Izvještaj o novčanim tokovima (Izmjena): Objelodanjivanje

Standard je primjenjiv počev od ili poslije 1. januara 2017. godine, sa mogućnošću ranijeg početka primjene. Cilj ove izmjene i dopune je da omogući korisnicima finansijskih izvještaja da procene promjene u obavezama proizašlim iz aktivnosti finansiranja, uključujući promjene koje proizilaze kako iz novčanih, tako i iz nenovčanih promjena. Dopuna definiše da je jedini način da se ispuni zahtjev za objelo-danjivanjem tabelarni prikaz početnog i krajnjeg stanja u bilansu stanja za obaveze koje proističu iz aktivnosti fi-nansiranja, uključujući promjene u novčanim tokovima iz aktivnosti finansiranja, promjene koje proizilaze iz sti-canja kontrole i prodaje udjela ili učešća, efekat promjene deviznog kursa, promena fer vrijednosti i druge promjena. Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.



44


• MSFI 2: Klasifikacija i vrednovanje transakcija plaćanja akcijama (Izmjena)

Izmjena i dopune standarda su primjenjive za period počev od ili poslije 1. januara 2018. godine, sa mogućnošću ra-nijeg početka primjene. Izmjene standarda se odnose na zahtjeve računovodstvenog prikazivanja efekata ispun-javanja i neispunjavanja uslova sticanja kod vrednovanja transakcija akcijama zasnovane na gotovini, kod transakci-ja plaćanja akcijama sa karakteristikama neto poravnanja prilikom obračuna obaveze poreza po odbitku i kod izm-jene odredbi i uslova plaćanja akcijama, koje mijenjaju kla-sifikaciju transakcije od zasnovane na gotovini do transak-cija plaćanja akcijama zasnovane na kapitalu. Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• MRS 40: Transfer na investicione nekretnine (Izm-jene)

Izmjene i dopune standarda su primjenjive za period počev od ili poslije 1. januara 2018. godine, sa mogućnošću ranijeg početka primjene. Izmjene standarda ukazuju kada entitet treba da uradi transfer imovine, uključujući i imovinu u pri-premi ili razvoju u, ili iz investicionih nekretnina. Izmjene i dopune navode da promjena upotrebe nastaje kada imov-ine ispuni, ili prestane da ispunjava, definiciju investicione nekretnine i postoje dokazi promjene upotrebe iste. Prom-jena namjere rukovodstva u vezi sa načinom korišćenja imovine ne pruža dokaze o promjeni upotrebe iste. Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• IFRIC tumačenje 22: Transakcije u stranoj valuti i avansno razmatranje

Tumačenje je primjenjivo za period počev od ili poslije 1. januara 2018. godine, sa mogućnošću ranijeg početka primjene. Data interpretacija tumači računovodstvo tran-sakcija koje obuhvataju avansni prijem ili naplatu u stra-noj valuti. Tumačenje obuhvata transakcije u stranoj valuti u situaciji kada entitet priznaje nemonetarna sredstva ili obaveze, nastale zbog avansnog prijema ili plaćanja, a prije nego što entitet prizna relevantnu imovinu, trošak ili prihod. Interpretacija navodi da datum transakcije, za svrhu određivanja odgovarajućeg deviznog kursa, je datum inicijalnog priznavanja nemonetarnog unapred plaćenog sredstva ili obaveze za odložene prihode. Ukoliko postoji

više transakcija avansnog prijema ili plaćanja, u tim situ-acijama entitet mora da odredi datum transakcije za svaku transakciju avansnog prijema ili plaćanja. Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.

Odbor za međunarodne računovodstvene standarde je izdao Ciklus godišnjih poboljšanja MSFI 2014 – 2016, koji predstavlja skup izmjena i dopuna postojećih MSFI. Izm-jene standarda su primjenjive za periode počev od ili poslije 1. januara 2017. godine, za MSFI 12 Objelodanjivanje interesa u drugim entitetima i za periode počev od ili poslije 1. janu-ara 2018. godine za MSFI 1 Prva primjena međunarodnih standarda finansijskog izveštavanja i za MRS 28 Investicije u pridružene entitete. Mogućnost ranije primjene je doz-voljena za MRS 28 Investicije u pridružene entitete. . Ne očekuje se da će izmjene ovog standarda imati uticaj na finansijske izvještaje Banke.

• MSFI 1 Prva primjena međunarodnih standarda finansijskog izvještavanja: Dato poboljšanje briše kratkoročna izuzeća u vezi sa objelodanjivanjima o finansijskim instrumentima, primanja zaposlenih I in-vesticionih entiteta, primjenljivih kod prve primjene standarda.

• MRS 28 Investicije u pridružene entitete: Izmjene pojašnjavaju da primjena fer vrednovanja kroz bilans uspjeha investicije u pridružene entitete od strane or-ganizacija ulagačkog kapitala, ili drugog kvalifikovanog entiteta, je dostupna za svaku investiciju u pridružene entitete na pojedinačnoj investicionoj osnovi, nakon inicijalnog priznavanja.

• MSFI 12 Objelodanjivanje interesa u drugim en-titetima: Izmjene pojašnjavaju da zahtjevi MSFI 12 kod objelodanjivanja, osim onih koji su prikazani u sumarnim finansijskim informacijama kod pridruženog entiteta, učešća u drugom entitetu ili zajedničkom poduhvatu, primjenjuju za pridružene entitete, učešća u drugim entitetima ili zajedničkim poduhvatima koji su klasifikovani kao namijenjeni za prodaju, namijen-jeni distribuciji ili za otuđenje u skladu sa MSFI 5.


45


4. UPRAVLJANJE FINANSIJSKIM RIZIKOM

Banka je u svom poslovanju najviše izložena sljedećim vrstama rizika:

• kreditnom riziku,• operativnom riziku,• riziku likvidnosti i• tržišnom riziku

Uprava Banke ima sveobuhvatnu odgovornost za us-postavljanje i nadzor nad upravljanjem rizicima Banke. Organizacione jedinice odgovorne za upravljanje rizicima (Integrisano upravljanje rizicima, Kreditni rizici, Tržišni i Op-erativni rizici), Odbor za upravljanje aktivom i pasivom (As-set and Liability Committee - ALCO) i Odbor za upravljanje rizicima (Risk Committee – RICO) odgovorni su za razvoj procesa upravljanja i kontrole rizika, kao i praćenje politike u njihovim specifičnim oblastima. Odgovarajući priručnici, programi, politike i procedure koje se tiču upravljanja rizic-ima su usvojeni u cilju identifikacije i analize rizika sa ko-jima se suočava Banka, u cilju postavljanja odgovarajućih ograničenja rizika i kontrole za praćenje rizika i poštovanje ustanovljenih limita.

Nadzorni odbor je odgovoran za nadgledanje poštovanja programa, priručnika, politika i procedura upravljanja rizicima Banke kao i za provjeru primjerenosti okvira up-ravljanja rizikom u odnosu na rizike sa kojima se suočava Banka. U cilju obavljanja ove funkcije Nadzornom odboru na raspolaganju stoji služba Interne revizije. Interna revizija izvršava redovne i ad-hoc kontrole procedura i procesa upravljanja rizicima, i rezultati kontrola se dostavljaju Nad-zornom odboru i Upravi Banke.

4.1. Kreditni rizik

Kreditni rizik je rizik od finansijskog gubitka koji nastaje u slučajevima kada korisnik ili saugovarač finansijskog proiz-voda ne izmiri svoje ugovorne obaveze u ugovorenim ro-kovima dospijeća. Proces upravljanja kreditnim rizikom definiše prihvatljive nivoe izloženosti kreditnom riziku i obezbjeđuje minimiziranje potencijalnih gubitaka koji mogu nastati kod kreditnih transakcija. Održavanje kredit-nog rizika u prihvatljivim okvirima za Banku obezbijeđeno je postavljanjem internih procedura za upravljanje kredit-

nim rizikom, ali i odgovarajućih limita izloženosti kredit-nom riziku.

Osnove za proces upravljanja kreditnim rizikom su zakon-ska regulativa Republike Srpske, odnosno Zakon o banka-ma Republike Srpske i odgovarajuće odluke Agencije, kao i Sberbank Europe AG (SE AG) smjernice, priručnici, pro-cedure i uputstva. Navedeni dokumenti postavljaju opšte smjernice za upravljanje rizicima, principe upravljanja rizicima, procedure, tehničku i organizacionu strukturu, operativnu primjenu, definišu poslovne ciljeve i postavljaju odgovarajuće limite u vezi sa izloženošću kreditnom riziku.

Organizacione jedinice odgovorne za upravljanje rizicima definišu i ažuriraju interne smjernice koje regulišu ovaj pro-ces.

4.1.1. Kontrola ograničenja rizika i politike ublažavanja

Banka je definisala sistem limita (ograničenja) izloženosti kreditnom riziku. Procjena kreditne sposobnosti kli-jenta uključuje procjenu svakog dužnika, uspostavljajući maksimalan iznos kredita koji može biti odobren klijentu kao i prihvatljiv nivo obezbjeđenja, a sve u cilju smanjenja izloženosti kreditnom riziku. Banka takođe neprekidno nadzire kretanje kreditnog portfolija kako bi se predu-zele sve mjere u cilju smanjenja potencijalnih gubitaka. Prilikom odobravanja novih plasmana Banka sagledava iznos izloženosti prema jednom licu i grupi povezanih lica, a radi sprovođenja adekvatne kontrole koncentracije rizika i poštovanja zakonski propisanih ograničenja u vezi sa tim. Takođe su definisani i limiti odgovornosti tj. iznosi plasmana koji mogu biti odobreni od stane nadležnih lica uključenih u kreditni proces. Banka, u cilju minimiziranja rizika u kreditnom poslovanju koristi Pravilnik o upravl-janju kreditnim rizikom i Pravilnik o upravljanju kreditnim rizikom u segmentu poslovanja sa velikim komitentima, te kao osiguranje za naplatu svojih potraživanja uzima jedan ili više slijedećih instrumenata:

• gotovina; • garancije banke i korporativne garancije; • hipoteka na nepokretnu imovinu; • zalog na poslovnim sredstvima kao što su prostorije,

inventar i potraživanja i• zalog na finansijskim instrumentima kao što su osigu-

ranje duga i akcionarski kapital.


46


4.1.2. Maksimalna izloženost kreditnom riziku i neto izloženost poslije uzimanja kolaterala:

31. decembar 2016.

Fer vrijednost kolaterala

Maksi-malna

izloženost Depoziti NekretnineNeto

izloženost

Krediti i potraživanja od banaka 22.359 - - 22.359

Krediti i potraživanja od komitenata 585.894 4.126 227.832 353.936

- Stanovništvo 286.276 2.177 72.858 211.241

- Preduzeća 299.618 1.949 154.974 142.695

Finansijska imovina 13.775 - - 13.775

Ostala aktiva 4.757 - - 4.757

Bilansna izloženost kreditnom riziku 626.785 4.126 227.832 394.827

Garancije i akreditivi 60.149 2.759 18.762 38.628

Neiskorišćeni i okvirni krediti 55.589 11 4.133 51.445

Vanbilansna izloženost kreditnom riziku 115.739 2.770 22.895 90.073

Ukupno 742.523 6.895 250.727 484.900

31. decembar 2015.


Maksi-malna

izloženost Depoziti NekretnineNeto

izloženost

Krediti i potraživanja od banaka 12.775 - - 12.775


- Stanovništvo 274.593 1.924 75.325 197.344

- Preduzeća 335.161 4.818 173.590 156.754

Finansijska imovina 5.980 - - 5.980

Ostala aktiva 7.887 - - 7.887

Bilansna izloženost kreditnom riziku 636.396 6.742 248.914 380.740Garancije i akreditivi 74.966 5.265 27.499 42.203

Neiskorišćeni i okvirni krediti 45.254 352 3.490 41.412

Vanbilansna izloženost kreditnom riziku 120.220 5.617 30.988 83.615Ukupno 756.616 12.359 279.903 464.355


47

Za sredstva iz izvještaja o finansijskom položaju, izloženost predstavljena u prethodnoj tabeli zasnovana je na knjigov-odstvenoj vrijednosti umanjenoj za rezervisanja i ispravke vrijednosti.

4.1.3. Upravljanje kreditnim rizikom i politike uman-jenja vrijednosti i rezervisanja

Umanjenje vrijednosti i politike umanjenja vrijed-nosti

Banka na dan svakog bilansa stanja vrši procjenu post-ojanja objektivnih dokaza umanjenja vrijednosti nekog finansijskog sredstva ili grupe finansijskih sredstava.

Za potrebe kreditnog monitoringa i upravljanja kredit-nim rizikom Banka kreditni portfolio dijeli u slijedeće grupe:

• Prihodujući krediti – nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti

• Dospjeli krediti za koje nije priznato umanjenje vri-jednosti

• Neprihodujući krediti za koje je priznato umanjenje vrijednosti

Analiza kreditnog porfolija u skladu sa navedenim kat-egorijama navedena je u nastavku. U svrhu određivanja umanjenja vrijednosti kredita i potraživanja Banka raz-likuje tri pristupa:

• Krediti koji se pojedinačno procjenjuju• Krediti koji se procjenjuju na grupnoj osnovi • Krediti koji se procjenjuju na portfolio osnovi

Krediti koji se pojedinačno procjenjuju

Krediti koji se pojedinačno procjenjuju su svi krediti kod kojih postoje objektivni dokazi umanjenja vrijednosti. Objektivni dokazi o umanjenju vrijednosti, tj. faktori koji mogu uticati na sposobnosti i spremnosti svakog pojedinačnog dužnika da ispuni svoju obavezu prema Banci su kako slijedi:

• nepodmirenje ili kašnjenje u plaćanju kamate ili glavnice,

• nepoštovanje uslova ugovora,

• pokretanje stečajnog postupka,• konkretne informacije o teškoćama u poslovanju

(npr. izražene u nelikvidnosti klijenata),• značajne promjene u klijentovom tržišnom

okruženju i• globalna ekonomska situacija.

Politika Banke propisuje provjeru pojedinačne finan-sijske imovine koja prelazi prag materijalnosti naj-manje jednom godišnje ili češće kada to zahtijevaju pojedinačne okolnosti. Rezervisanja za umanjenje vri-jednosti po pojedinačnoj procjeni utvrđuju se procjenom nastalog gubitka na dan za svaki slučaj posebno, i prim-jenjuju se na značajne izloženosti. Uz dane kašnjenja, procjena obično obuhvata postojeći zalog (uključujući ponovnu potvrdu njegove naplate) i očekivanu naplatu za konkretnu izloženost.

Krediti koji se procjenjuju na grupnoj osnovi

U svrhu procjene umanjenja vrijednosti kredita koji nisu pojedinačno značajni, krediti se grupišu na bazi sličnih karakteristika kreditnog rizika, tj. na bazi dana kašnjenja, strukturi kolaterala, namjeni i slično te se u skladu s tim kreiraju umanjenja vrijednosti.

Krediti koji se procenjuju na portfolio osnovi

Banka takođe priznaje umanjenje vrijednosti za gu-bitke koji su nastali ali još nisu prijavljeni („IBNR“). Ova vrsta ispravke vrijednosti/rezervisanja se obračunava na sve izloženosti Banke za koje ne postoji dokaz o obezvređenju potraživanja. Pomenute izloženosti se grupišu u odgovarajuće homogene grupe, prema istim ili sličnim karakteristikama te se za svaku grupu prim-jenjuje odgovarajući procenat, uzimajući u obzir period prepoznavanja gubitka.

Reprogramirani krediti i potraživanja

Tokom godine Banka je reprogramirala određene zaj-move komitentima, s ciljem poboljšanja njihove krajnje naplativosti. Reprogramiranje se uglavnom sprovodi zbog pogoršanja ili sprečavanja pogoršanja finansijske pozicije klijenata. Nakon sprovedenog restrukturiranja, krediti se i dalje klasifikuju kao krediti koji daju prinos dok se eventualno ne pojave jasni znakovi da klijent



48

neće biti u mogućnosti podmirivati ugovorne obaveze. Gdje god je to bilo moguće, Banka je uzela dodatne in-strumente osiguranja kako bi poboljšala svoju poziciju.

Politika otpisa kredita

Banka otpisuje kredite ukoliko procijeni da je kredit ne-naplativ. Otpis kredita sprovodi se nakon razmatranja informacija kao što su značajna promjena u klijento-vom finansijskom položaju takva da klijent više ne može servisirati obaveze ili ukoliko sredstva iz naplate putem realizovanja kolaterala nisu dovoljna za otplatu kredita. Za kredite koji nisu individualno značajni, odluka o ot-pisu donosi se na osnovu vrste kredita te istorijskim po-dacima. U toku 2016. ukupno je otpisana 58 hiljada KM kredita (2015.: 91 hiljada KM).


Banka uzima kolaterale za kredite i potraživanja u ob-liku hipoteke nad nekretninama te drugim osiguranjima nad imovinom i garancijama.

Inicijalne procjene vrijednosti kolaterala, odnosno nekretnina, se rade prilikom odobrenja kreditnog zahtjeva, odnosno su sastavni dio procesa odobrenja kreditnih zahtjeva klijenata. U skladu sa politikama Banke ponovne procjene se rade minimalno jednom u tri godine za rezidencijalne nekretnine, odnosno jed-nom u godinu dana za komercijalne nekretnine. Kolat-erali se ne koriste u slučaju kredita i avansa od banaka te finansijske imovine raspoložive za prodaju. U vidu uticaja opšte finansijske i ekonomske krize, postoje značajne neizvjesnosti u vezi sa fer tržišnom vrijednošću kolaterala, zajedno s vremenom koje je potrebno kako bi se realizovala njegova prodaja, a koje mogu uticati na iznos umanjenja vrijednosti. Tabela u nastavku prikazuje iznose umanjenja vrijed-nosti za svaku od predefinisanih rizičnih kategorija kredita i potraživanja od komitenata:


31. decembar 2016. 31. decembar 2015.

Krediti i potraživanja

od komitenata‘000 KM

Ispravka vrijednosti

‘000 KM

Krediti i potraživanja

od komitenata‘000 KM

Ispravka vrijednosti

‘000 KM

Prihodujući krediti

- Stanovništvo 280.512 (1.263) 268.556 (1.126)

- Preduzeća 269.127 (1.474) 309.057 (1.989)

549.640 (2.737) 577.613 (3.115)

Neprihodujući krediti

- Stanovništvo 17.001 (9.974) 15.772 (8.609)

- Preduzeća 54.651 (22.686) 46.705 (18.612)

71.652 (32.661) 62.477 (27.222)

Ukupno 621.292 (35.398) 640.090 (30.336)


49

Analiza kredita i potraživanja od komitenata U nastavku se nalazi analiza bruto i neto (umanjeno za rezervisanja za umanjenje vrijednosti) kredita i potraživanja od komitenata:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Stanovništvo

Bruto izloženost

Nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti 279.032 267.183

Dospjeli krediti neumanjene vrijednosti 1.481 1.373

Neprihodujući krediti (krediti umanjene vrijednosti) 17.001 15.772

Ukupno 297.514 284.328

Umanjeno za: ispravku vrijednosti

Portfolio, grupna i individualna ispravka vrijednosti (11.238) (9.735)

Neto izloženost 286.276 274.593

Preduzeća

Bruto izloženost

Nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti 264.748 302.636

Dospjeli krediti neumanjene vrijednosti 4.379 6.421

Neprihodujući krediti (krediti umanjene vrijednosti) 54.651 46.705

Ukupno 323.778 355.762

Umanjeno za: ispravku vrijednosti

Portfolio, grupna i individualna ispravka vrijednosti (24.160) (20.601)


Ukupna bruto izloženost 621.292 640.090

Portfolio ispravka vrijednosti (2.737) (3.115)

Pojedinačna i grupna ispravka vrijednosti (32.661) (27.222)

Ukupna ispravka vrednosti (35.398) (30.336)




50


a) Nedospjeli krediti neumanjene vrijednosti

Krediti i potraživanja od komitenata koji nisu dospjeli niti im je vrijednost umanjena redovno se prate i detalj-no procjenjuju s ciljem ranog otkrivanja nepravilnosti ili

znakova upozorenja radi preduzimanja pravovremenih aktivnosti. Pregled bruto izloženosti nedospjelih kredita neuman-jene vrijednosti prema vrsti klijenta je kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Stanovništvo

Potrošački krediti 191.920 163.762

Stambeni krediti 74.822 91.303

Minusi po tekućem računu 6.420 6.181

Kreditne kartice 5.870 5.938

Ukupno 279.032 267.183

Preduzeća

Velika preduzeća 211.008 245.341

Mala i srednja preduzeća 53.740 57.295

Ukupno 264.748 302.636

b) Dospjeli krediti neumanjene vrijednosti

Za kredite i potraživanja od komitenata s kašnjenjem do 90 dana ne smatra se da im je umanjena vrijednost,

osim ukoliko ne postoje druge informacije koje ukazuju na suprotno. Bruto iznos dospjelih kredita i potraživanja od komitenata koja su dospjela, neumanjene vrijednosti su kako slijedi:

31. decembar 2016.‘000 KM

Stanovništvo Preduzeća

Potrošački krediti

Stambe-ni krediti

Mi-nusi po

tekućem računu

Kreditne

kartice Ukupno Velika

Mala i sred-

nja Ukupno

Dospjelo do 30 dana 531 122 138 466 1.257 3.040 1.001 4.041

Dospjelo od 30 do 60 dana 68 19 24 36 147 - 247 247

Dospjelo od 60 do 90 dana

39 4 19 14 75 - 78 78

Dospjelo iznad 90 dana - - 1 1 2 - 12 12

Ukupno 637 144 182 517 1.481 3.040 1.339 4.379


51

31. decembar 2015.‘000 KM

Stanovništvo Preduzeća

Potrošački krediti

Stambeni krediti

Mi-nusi po

tekućem računu

Kreditne

kartice Ukupno Velika

Mala i sred-

nja Ukupno

Dospjelo do 30 dana 405 154 118 455 1.132 2.120 962 3.082

Dospjelo od 30 do 60 dana 77 35 17 38 167 2.200 261 2.461

Dospjelo od 60 do 90 dana

32 14 14 13 73 234 99 333

Dospjelo iznad 90 dana - - 2 - 2 531 14 545

Ukupno 514 203 149 506 1.373 5.085 1.336 6.421

c) Krediti umanjene vrijednosti

Klasifikacija kredita i potraživanja od komitenata s pojedinačnom i grupnom ispravkom vrijednosti,

prikaznih bruto i neto od umanjenja vrijednosti, je kako slijedi:

31. decembar 2016.Bruto

‘000 KM

Pojedinačna i grupna ispravka

‘000 KMNeto

‘000 KM

Stanovništvo Potrošački krediti 12.523 (8.172) 4.351

Stambeni krediti 3.102 (769) 2.333

Minusi po tekućem računu 587 (531) 56

Kreditne kartice 789 (502) 287

Ukupno 17.001 (9.974) 7.027PreduzećaVelika preduzeća 44.054 (17.779) 26.275

Mala i srednja preduzeća 10.597 (4.907) 5.689

54.651 (22.686) 31.964

Ukupno 71.652 (32.661) 38.992


‘000 KM


‘000 KMNeto

‘000 KM

Stanovništvo Potrošački krediti 9.324 (7.182) 2.142

Stambeni krediti 5.293 (612) 4.681



52



‘000 KM


‘000 KMNeto

‘000 KM

Minusi po tekućem računu 438 (398) 40

Kreditne kartice 718 (417) 301

15.772 (8.609) 7.163

PreduzećaVelika preduzeća 36.102 (14.069) 22.033

Mala i srednja preduzeća 10.603 (4.543) 6.060

46.705 (18.612) 28.092Ukupno 62.477 (27.222) 35.255

Za kredite umanjene vrijednosti fer tržišna vrijednost kolaterala kod kredita stanovništvu na dan 31. decem-bar 2016. iznosila je 3.466 hiljada KM (na dan 31. decem-bar 2015.: 5.103 hiljada KM) te kod preduzeća 27.385 hil-jada KM (na dan 31. decembar 2015.: 27.573 hiljada KM).

d) Restruktuirani krediti i potraživanjaRestruktuirani krediti koji bi inače bili u kašnjenju ili obezvređeni na dan 31. decembar 2016. godine iznosili su ukupno 45.915 hiljada KM (na 31. decembar 2015.: 34.727 hiljada KM).

31. decembar 2016.31.12.2016.

‘000 KM31.12.2015.

‘000 KMKreditni portfolio 621.292 640.090

Restruktuirani krediti 45.915 34.727

Restruktuirani krediti iskazani kao % kreditnog portfolija 7,39% 5,42%

4.1.4. Koncentracija rizika kredita i potraživanja od komitenata

Banka prati koncentraciju kreditnog rizika po privred-nim sektorima i geografskim lokacijama. Portfolio kreditnog rizika ograničen je kreditnom strategijom Banke; veća je koncentracija na male i mikro kredite, te

široka geografska i ekonomska diversifikacija kreditnog portfolija.

Bruto koncentracija rizika kreditnog portfolija (bilansni iznosi, bruto od rezervisanja) po privrednim sektorima je kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Trgovina 297.514 284.328

Industrija 111.283 121.900

Poljoprivreda 67.314 71.861

Građevinarstvo 13.045 13.511

Rudarstvo 29.558 16.860


53


31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Usluge, turizam i ugostiteljstvo 30.886 20.251

Saobraćaj, skladištenje i veze 15.503 29.327

Finansijsko posredovanje 11.619 14.398

Državne institucije 27.255 57.524

Ostalo 14.449 5.700

Finansijsko posredovanje 2.866 4.430

Ukupno 621.292 640.090

Geografska koncentracija kreditnog portfolija odnosi se isključivo na područje Republike Srpske.

Struktura kreditnog portfolija redovno se prati od strane Sektora kreditnih rizika i Odbora za upravljanje rizicima kako bi se uočili potencijalni događaji koji bi mogli uticati na kreditni portfolio (opšti faktori rizika), te kako bi se, u slučaju potrebe, ograničila izloženost prema određenim sektorima.

4.2. Tržišni rizik

Banka je izložena tržišnom riziku koji predstavlja rizik da će doći do promjena fer vrijednosti budućih novčanih tokova finansijskog sredstva usljed promjena cijena na tržištu. Tržišni rizik proizlazi iz otvorenih pozicija u ka-matnoj stopi, valuti i kapitalnim proizvodima, koji su svi izloženi opštim i specifičnim tržišnim kretanjima i promjenama u nivou proizvoljnosti tržišnih stopa i ci-jena kao što su kamatne stope, kurs stranih valuta i cijene kapitala. Uprava postavlja limite i daje uputstva za praćenje i umanjivanje tržišnog rizika, koje redovno nadgledaju odbori za upravljanje rizikom Banke.

4.2.1. Devizni rizik

Izloženost deviznom riziku proizilazi iz kreditnih, de-pozitnih i aktivnosti trgovanja. Kontroliše se dnevno, prema zakonskim i interno utvrđenim limitima po po-jedinim valutama, te u ukupnom iznosu za sva sredstva

i obaveze denominovane u stranoj valuti ili vezane za stranu valutu.

Dnevno upravljanje deviznom pozicijom Banke, na os-novu zakonske regulative i internih pravila, je odgovo-rnost sektora Upravljanje aktivom i pasivom. U cilju efikasnog upravljanja deviznim rizikom Banka prati ekonomske i druge poslovne promjene u okruženju, radi predviđanja mogućih promjena u aktivnostima stranih valuta, kursevima i riziku.

U niže prikazanim tabelama prikazana je izloženost Banke deviznom riziku na dan 31. decembar 2016. i 31. decembar 2015. godine. U tabelama je uključena akti-va i pasiva Banke po knjigovodstvenoj vrijednosti, kla-sifikovana po valutama i grupama valuta:


54


Na dan 31. decembar 2016.

EUR i vezane Ostale valute

za EUR ‘000 KM

USD‘000 KM ’000 KM

KM’000 KM

Ukupno’000 KM

AKTIVA

Novčana sredstva 15.960 9.245 6.201 66.156 97.561

Obavezna rezerva kod Centralne banke - - - 69.839 69.839

Krediti i potraživanja od banaka 17.806 - 4.553 - 22.359

Krediti i potraživanja od komitenata 398.380 - - 187.514 585.894

Finansijska imovina 13.416 - - 359 13,775

Nekretnine i oprema - - - 11.461 11,461

Nematerijalna imovina - - - 4.134 4.134

Ostala aktiva 253 1.502 - 3.067 4.822

Odložena poreska sredstva 61 61

Osnovna sredstva namijenjena prodaji - - - 2.967 2.967

Ukupno aktiva 445.813 10.747 10.755 345.558 812.873

OBAVEZE I KAPITAL

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija 63.689 63 10 6.429 70.191

Depoziti komitenata 290.221 10.761 10.082 237.004 548.067

Uzeti krediti 67.903 - - 613 68.516

Subordinirane obaveze - - - - -

Ostale obaveze 800 3 10 2.165 2.979

Tekuće poreske obaveze - - - 121 121

Odložena poreska obaveza - - - - -

Rezervisanja 43 - - 2.093 2.136

Kapital - - - 120.864 120.864

Ukupno obaveze i kapital 422.657 10.828 10.101 369.288 812.873

Neto devizna pozicija 23.157 (81) 654 (23.730) -


55

Na dan 31. decembar 2015.

EUR i vezane Ostale valute

za EUR ‘000 KM

USD‘000 KM ’000 KM

KM’000 KM

Ukupno’000 KM

AKTIVA

Novčana sredstva 30.982 10.687 5.220 67.560 114.450

Obavezna rezerva kod Centralne banke - - - 51.877 51.877

Krediti i potraživanja od banaka 158 - 3.617 9.000 12.775

Krediti i potraživanja od komitenata 424.548 - - 185.206 609.754

Finansijska imovina - - - 6.363 6.363

Nekretnine i oprema - - - 11.358 11.358

Nematerijalna imovina - - - 4.293 4.293

Ostala aktiva 147 1.123 - 6.617 7.887

Osnovna sredstva namijenjena prodaji - - - - -

Ukupno aktiva 455.835 11.810 8.838 342.274 818.757

OBAVEZE I KAPITAL

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija 54.025 4 5 7.336 61.370

Depoziti komitenata 320.143 11.824 8.302 219.339 559.608

Uzeti krediti 71.829 - - - 71.829

Subordinirane obaveze - - - 4.000 4.000

Ostale obaveze 1.210 4 - 2.048 3.263

Tekuće poreske obaveze - - - 143 143

Odložena poreska obaveza - - - 122 122

Rezervisanja 58 - - 1.544 1.603

Kapital - - - 116.819 116.819


Neto devizna pozicija 8.569 (23) 531 (9.077) -

Domaća valuta (konvertibilna marka - KM) odlukom Odbora za valute (Currency Board) je vezana za evro (EUR).

Pad ili rast od 10% u valutama (osim EUR) u odnosu na KM, a da pri tom sve ostale varijable ostanu iste, bi re-zultirale smanjenjem odnosno povećanjem dobiti nakon oporezivanja za ovu godinu od 57 hiljada KM (na dan 31. decembar 2015.: 51 hiljada KM).

4.2.2. Kamatni rizik

Poslovanje Banke je pod uticajem rizika promjene ka-matnih stopa, u onoj mjeri u kojoj kamatonosna aktiva i obaveze dospijevaju ili im se mijenjaju kamatne stope u različitim trenucima ili u različitim iznosima.



56


Kamatna osjetljivost imovine i obaveza

Na 31. decembar 2016.

Do 1 mjeseca ‘000 KM

1 do 3 mjeseca ‘000 KM

3 mjese-ca do 1 godine

‘000 KM

1 do 5 godina

‘000 KM

Preko 5 godina

‘000 KM

Nekama-tonosno ‘000 KM

Ukupno ‘000 KM

AKTIVA

Novčana sredstva 79.018 - - - - 18.544 97.561

Obavezna rezerva kod Centralne banke

69.839 - - - - - 69.839

Krediti i potraživanja od banaka

204 7.823 14.332 - - - 22.359

Krediti i potraživanja od komitenata

92.539 36.656 180.309 202.940 73.451 - 585.894

Finansijska imovina - 3.998 9.394 - - 383 13.775

Nekretnine i oprema - - - - - 11.461 11.461

Nematerijalna imovina - - - - - 4.134 4.134

Ostala aktiva - - - - - 4.695 4.695

Tekuća poreska sredstva - - - - - 126 126

Odložena poreska sredstva - - - - - 61 61

Osnovna sredstva nami-jenjena prodaji

- - - - - 2.967 2.967

Ukupno aktiva 241.600 48.477 204.034 202.940 73.451 42.372 812.873

OBAVEZE I KAPITAL

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija

8.604 12.315 22.536 23.736 3.000 - 70.191

Depoziti komitenata 263.766 29.679 128.982 124.347 1.293 - 548.067

Uzeti krediti 9.429 - 59.087 - - - 68.516

Subordinirane obaveze - - - - - - -

Ostale obaveze - - - - - 2.979 2.979

Tekuće poreske obaveze - - - - - - -

Odložene poreske obaveze

- - - - - 121 121

Rezervisanja - - - - - 2.136 2.136

Kapital - - - - - 120.864 120.864

Ukupno obaveze i kapital 281.799 41.994 210.605 148.083 4.293 126.099 812.873

Neusklađenost ročne strukture (40.199) 6.482 (6.570) 54.858 69.158 (83.728) -


57


Tabele predstavljaju procjenu menadžmenta o kamatnom riziku Banke na dan 31. decembar 2016. i 31. decembar 2015. i ne ukazuju nužno na pozicije u drugim vremenskim periodima,

ali pružaju indikaciju o osjetljivosti zarade na promjene u ka-matnim stopama.

Kamatna osjetljivost imovine i obaveza

Na 31. decembar 2015




‘000 KM

1 do 5 godina

‘000 KM

Preko 5 godina

‘000 KM

Nekama-tonosno ‘000 KM

Ukupno ‘000 KM

AKTIVA

Novčana sredstva 96.811 - - - - 17.638 114.449

Obavezna rezerva kod Centralne banke

51.877 - - - - - 51.877

Krediti i potraživanja od banaka

- 12.775 - - - - 12.775


87.845 34.469 183.587 222.856 80.998 - 609.754

Finansijska imovina - - 5.980 - - 383 6.363

Nekretnine i oprema - - - - - 11.358 11.358

Nematerijalna imovina - - - - - 4.293 4.293

Ostala aktiva - - - - - 7.887 7.887

Tekuća poreska sredstva - - - - - - -

Odložena poreska sredstva - - - - - - -

Osnovna sredstva nami-jenjena prodaji

- - - - - - -

Ukupno aktiva 236.533 47.244 189.567 222.856 80.998 41.559 818.757

OBAVEZE I KAPITAL


8.732 4.988 16.380 26.242 5.029 - 61.370

Depoziti komitenata 231.701 38.169 168.692 119.734 1.312 - 559.608

Uzeti krediti 11.465 - 60.364 - - - 71.829

Subordinirane obaveze 4.000 - - - - - 4.000

Ostale obaveze - - - - - 3.263 3.263

Tekuće poreske obaveze - - - - - 143 143

Odložene poreske obaveze - - - - - 122 122

Rezervisanja - - - - - 1.603 1.603

Kapital - - - - - 116.819 116.819

Ukupno obaveze i kapital 255.897 43.157 245.436 145.976 6.341 121.950 818.757


58


Prosječne kamatne stope U sljedećoj tabeli prikazane su prosječne kamatne

stope obračunate kao ponderisani prosjek za period izvještavanja za finansijske instrumente:

OBAVEZE I KAPITAL

2016.

%

2015.

%

Novčana sredstva i sredstva obavezne rezerve kod Centralne banke - -

Sredstva iznad obavezne rezerve kod Centralne banke -0,11 -

Krediti i potraživanja od banaka 0,19 -0,02

Krediti i potraživanja od komitenata 6,04 6,61

Dužničke hartije od vrijednosti 0,96 1,70

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija 2,90 3,72

Depoziti komitenata 2,43 2,28

Uzeti krediti 1,97 2,10

Subordinirane obaveze 3,52 3,75

Rizik osjetljivostiPored praćenja osjetljivosti na neto sadašnju vrijednost Banke, rizik od projmene kamatnih stopa se takođe prati analizom senzitiviteta uticaja promjene kamatnih stopa na prihode i rashode Banke. Sljedeća tabela prikazuje senzitivnost neto sa-dasnje vrijednosti i bilansa uspeha Banke primjenom standard-

nog scenarija promjene kamatnih stopa (2%) uz konstantno održavanje ostalih varijabli. Senzitivnost bilansa uspjeha pred-stavlja efekat pretpostavljenih promjena u kamatnim stopama na neto prihode od kamata u jednoj godini na finansijska sred-stva i obaveze koji su bazirani na kamatnim stopama na dan 31. decembra 2016. godine i 31.decembar 2015. godine.

Valuta (U hiljadama KM)Promjena u referentnoj

kamatnoj stopiSenzitivnost na bilans

uspeha 31.12.2015.

Senzitivnost na neto sadašnju vrijednost

31.12.2015.BAM 2% 2.181 878EUR 2% 104 5.639USD 2% (7) 71Ostale valute 2% 5 36

Valuta (U hiljadama KM)Promjena u referentnoj

kamatnoj stopiSenzitivnost na bilans

uspeha 31.12.2015.

Senzitivnost na neto sadašnju vrijednost

31.12.2015.

BAM 2% 1.788 298

EUR 2% 198 6.772

USD 2% 112 186

Ostale valute 2% (2) 22


59


4.3. Rizik likvidnosti

Rizik likvidnosti nastaje pri finansiranju aktivnosti Banke i upravljanju pozicijama. Uključuje i rizik nemogućnosti finansiranja imovine po odgovarajućim rokovima dospijeća i stopama te rizik nemogućnosti likvidacije imovine po odgovarajućoj cijeni i u odgovarajućem roku.

Banka ima pristup raznovrsnim izvorima finansiranja. Sredstva se prikupljaju putem velikog broja instrumena-ta uključujući različite vrste depozita građana i pravnih lica, uzete kredite i akcionarski kapital. To povećava

fleksibilnost finansiranja, ograničava zavisnost o bilo kojem pojedinačnom izvoru i uopšte umanjuje trošak finansiranja.

Banka nastoji održavati ravnotežu između kontinu-iteta finansiranja i fleksibilnosti korišćenjem obaveza različitih dospijeća. Banka kontinuirano procjenjuje rizik likvidnosti identifikujući i prateći promjene u finansir-anju koje su potrebne za dostizanje poslovnih ciljeva. Nadalje, Banka drži portfolio likvidne imovine kao dio svoje strategije upravljanja rizikom likvidnosti.

Ukupno ugovoreni odlivi





‘000 KM

1 do 5 godina

‘000 KM

Preko 5 godina

‘000 KMUkupno

‘000 KM

Knjigov-odstvena

vrijednost‘000 KM

OBAVEZE


8.754 12.588 23.522 27.006 1.310 73.180 70.191

Depoziti komitenata 199.551 44.266 178.385 132.646 1.349 556.198 548.067

Uzeti krediti 795 2.178 9.181 35.687 33.652 81.493 68.516

Subordinirane obaveze - - - - - - -

Ukupno očekivani odliv 209.100 59.033 211.088 195.339 36.311 710.870 686.774

Ukupno očekivani odliv





‘000 KM

1 do 5 godina

‘000 KM

Preko 5 godina

‘000 KMUkupno

‘000 KM

Knjigov-odstvena

vrijednost‘000 KM

OBAVEZE


8.667 5.202 18.399 29.709 3.826 65.802 61.370

Depoziti komitenata 185.806 48.933 201.332 123.330 2.298 561.699 559.608

Uzeti krediti 779 1.859 10.542 40.362 30.709 84.252 71.829

Subordinirane obaveze 12 24 4.110 - - 4.146 4.000

Ukupno očekivani odliv 195.264 56.018 234.383 193.402 36.833 715.900 696.807


60

4.4. Fer vrijednosti finansijske imovine i obaveza

Fer vrijednost predstavlja iznos za koji se neka imov-ina može razmjeniti ili obaveza izmiriti između obavještenih i voljnih strana u uobičajenim tržišnim us-lovima. Gdje su informacije dostupne, fer vrijednosti se zasnivaju na tržišnim cijenama. Međutim, za značajan dio finansijskih instrumenata Banke ne postoje lako dostupne tržišne cijene. U uslovima kada tržišne ci-jene nisu lako dostupne, fer vrijednost se procjenjuje korišćenjem modela diskontovanih novčanih tokova ili ostalim prikladnim tehnikama određivanja cijena.

Promjene u pripadajućim pretpostavkama, uključujući diskontne stope i procijenjene buduće novčane tok-ove, značajno utiču na procjene. Zato se izračunate fer tržišne procjene možda ne mogu realizovati pri prodaji finansijskih instrumenata u tekućem periodu, poseb-no uzimajući u obzir uticaj globalne finansijske krize i nedostatka likvidnog tržišta u Republici Srpskoj.

Tabela u nastavku sažeto prikazuje knjigovodstvene iz-nose i fer vrijednosti finansijske imovine i obaveza koji u bilansu Banke nisu uključeni po fer vrijednosti:

Knjigovodstvena vrijednost Fer vrijednost

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015. ‘000 KM

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015. ‘000 KM

Finansijska imovina

Krediti i potraživanja od banaka 22.359 12.775 22.359 12.775


Finansijska imovina raspoloživa za prodaju, obveznice

13.775 6.363 13.775 6.363

Ukupno 622.028 628.892 634.431 640.315

Finansijske obaveze

Depoziti banaka i drugih fin.institucija 70.191 61.370 71.937 62.420

Depoziti komitenata 548.067 559.608 549.836 560.923

Uzeti krediti 68.516 71.829 68.516 71.829

Subordinirane obaveze - 4.000 - 4.000

Ukupno 686.774 696.807 690.289 699.172


Krediti i potraživanja od komitenata umanjeni su za is-pravku vrijednosti. Procijenjena fer vrijednost kredita i potraživanja predstavlja diskontovani iznos očekivanih procijenjenih budućih novčanih tokova. Očekivani budući novčani tokovi diskontuju se trenutno važećim tržišnim stopama s ciljem određivanja njihove fer vri-

jednosti. Fer vrijednost plasmana po promjenjivoj stopi odgovara njihovoj knjigovodstvenoj vrijednosti. Očekivani budući gubici ne uzimaju se u obzir niti se rade prilagođavanja za nesigurnost naplate (uključujući vre-menske rokove) dospjelih i reprogramiranih izloženosti, kao i nedospjelih izloženosti koje zahtijevaju pojačano praćenje.



61

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija i depoziti komitenata

Za depozite po viđenju i depozite koji nemaju definisano dospijeće, fer vrijednost je iznos plativ po viđenju na dan bilansa. Procijenjena fer vrijednost depozita sa fiksnim dospijećem zasniva se na diskontovanim novčanim to-kovima prema trenutno važećim kamatnim stopama za depozite sličnog preostalog dospijeća. Vrijednost dugoročnih odnosa sa deponentima ne uzima se u obzir kod procjene fer vrijednosti.

Uzeti krediti

Fer vrijednost uzetih kredita sa varijabilnom kamatnom stopom koja se redovno mijenja, sa neznatnom prom-

jenom kreditnog rizika približno predstavlja njihovu knjigovodstvenu vrijednost. Fer vrijednost uzetih kredi-ta sa fiksnom kamatnom stopom određuje se analizom diskontovanih budućih novčanih tokova, koristeći ka-matnu stopu koja se trenutno nudi za kredite sa sličnim uslovima i dužnicima sa sličnim kreditnim bonitetom.

Subordinirane obaveze

Fer vrijednost subordiniranih obaveza sa varijabilnom kamatnom stopom koja se redovno mijenja, sa neznat-nom promjenom kreditnog rizika približno predstavlja njihovu knjigovodstvenu vrijednost. Nivoi fer vrijednosti imovine i obaveza Banke u skladu sa IFRS 13 prikazani su u tabeli ispod:

31.12.2016. 31.12.2015.

Nivoi fer vrijednosti Nivoi fer vrijednosti

L1 ‘000 KM

L2‘000 KM

L3 ‘000 KM

L1 ‘000 KM

L2‘000 KM

L3‘000 KM

Finansijska imovina

Krediti i potraživanja od banaka - - 22.359 - - 12.755

Krediti i potraživanja od komitenata - - 598.297 - - 621.177

Finansijska imovina raspoloživa za prodaju

13.416 - 359 6.004 - 359

Ukupno 13.416 - 621.015 6.004 - 634.311

Finansijske obaveze

Depoziti banaka i drugih fin. Institucija - - 71.937 - - 62.420

Depoziti komitenata - - 549.836 - - 560.923

Uzeti krediti - - 68.516 - - 71.829

Subordinirane obaveze - - - - - 4.000

Ukupno - - 690.289 - - 699.172

4.5. Operativni rizik

Banka je izložena operativnim rizicima u svim svojim po-slovnim aktivnostima. Banka nastoji upravljati opera-tivnim rizicima prema definisanim načelima i politikama na nivou Banke i SE AG Grupe, a u svrhu ublažavanja i iz-bjegavanja operativnih rizika. Banka svoje standarde za

upravljanje operativnim rizicima usklađuje sa smjernicama Grupe i lokalnim regulatornim zahtjevima. To uključuje prikupljanje podataka o štetnim događajima u vezi sa op-erativnim rizicima, praćenje ključnih indikatora operativnih rizika, procjenu operativnih rizika pri donošenju odluka o poslovnim promjenama, te izvještavanje rukovodstva o re-zultatima upravljanja operativnim rizicima.



62


4.6. Upravljanje kapitalom

Ciljevi Banke pri upravljanju kapitalom, koji je širi kon-cept od “akcionarskog kapitala” iz bilansa stanja, jesu:

• biti u skladu sa kapitalnim uslovima koje su postavili regulatori bankarskog tržišta u domaćem okruženju;

• čuvati sposobnost Banke da može da osigurava povrat akcionarima i dobit drugima koji posjeduju udio;

• održati jaku kapitalnu osnovu u cilju razvoja poslovanja.

Adekvatnost i stanje kapitala se redovno nadgleda od strane Odbora za upravljanje aktivom i pasivom i Up-rave Banke na osnovu odgovarajućih internih akata i regulative koju propisuje Agencija.

U skladu sa Odlukom o minimalnim standardima za up-ravljanje operativnim rizikom Agencije, objavljenom u toku 2008. godine, Banka je sa 31. martom 2009. godine počela sa obračunom kapitalnog zahtjeva za operativni rizik. Pre-ma pomenutoj Odluci, Banka je dužna da uspostavi sistem za upravljanje operativnim rizikom, koji, kao minimum, između ostalog, mora da obuhvati i politike i procedure kojima će obezbijediti formiranje iznosa minimalnog ad-ekvatnog kapitala za zaštitu od nastanka gubitaka po os-novu operativnog rizika. U narednoj tabeli je kratak prikaz sastava regulatornog kapitala, vrijednosti rizikom ponderi-sane imovine i obračun stope adekvatnosti kapitala Banke, a pripremljen je u skladu sa zahtjevima Agencije za ban-karstvo Republike Srpske:

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015. ‘000 KM

Obične akcije 62.198 62.198

Emisiona premija 15.235 15.235

Opšte zakonske rezerve 3.422 3.197

Ostale rezerve formirane iz dobiti nakon oporezivanja na osnovu odluke skupštine akcionara

8.065 8.065

Neraspoređena dobit iz ranijih godina 14.720 10.414

Nematerijalna imovina (4.195) (4.294)

Ukupno osnovni kapital 99.445 94.815

Dopunski kapital

Opšte rezerve – ABRS regulativa 8.270 11.360

Dobit tekuće godine - -

Revalorizacione rezerve - 554

Subordinirane obaveze - -

Ukupno dopunski kapital 8.270 11.914

Nedostajuće rezerve po zahtjevu regulatora (napomena 5a) (15.144) (15.138)

Neto kapital po ABRS regulativi 92.571 91.591

Rizikom ponderisana aktiva 641.044 656.746

Ponderisani operativni rizik 46.924 42.321

Ukupni ponderisani rizik 687.968 699.067

Stopa neto kapitala u odnosu na ukupan ponderisani rizik 14,5% 13,1%

Stopa osnovnog kapitala u odnosu na ukupan ponderisani rizik 13,5% 13,6%


63


Minimalna adekvatnost kapitala prema zahtjevima Agencije iznosi 12%. Nedostajuće rezerve u okviru kapi-tala se odnose na razliku između rezerve obračunate u skladu sa propisima Agencije i rezerve obračunate u skladu sa MSFI.

5. RAČUNOVODSTVENE PROCJENE I PRETPOSTAVKE U PRIMJENI RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA

Banka radi procjene i pretpostavke o neizvjesnim događajima, uključujući procjene i pretpostavke o budućnosti. Takve računovodstvene pretpostavke i procjene se redovno provjeravaju, a zasnivaju se na istorijskom iskustvu i ostalim faktorima, kao što su očekivani tok budućih događaja koji se mogu realno pretpostaviti u postojećim uslovima, ali i pored toga, neizbježno predstavljaju izvore neizvjesnosti procje-na. Procjena gubitaka od umanjenja vrijednosti port-folija Banke izloženog kreditnom riziku predstavlja najznačajniji izvor neizvjesnosti procjena. Ovaj i ostali ključni izvori neizvjesnosti procjena, koji nose znatan rizik mogućih značajnih prilagođavanja knjigovodst-vene vrijednosti imovine i obaveza u sljedećoj poslovnoj godini, opisani su u nastavku.

(a) Gubici od umanjenja vrijednosti kredita i potraživanja

Banka kontinuirano prati kreditnu sposobnost svojih komitenata. Potreba za umanjenjem vrijednosti bilans-

ne i vanbilansne izloženosti Banke kreditnom riziku se procjenjuje mjesečno.

Gubici od umanjenja vrijednosti uglavnom se priznaju u odnosu na knjigovodstvenu vrijednost kredita pravnim i fizičkim licima (kao što je sažeto u napomeni 18), rezer-visanja za obaveze i troškove koje proizlaze iz vanbi-lansne izloženosti komitentima, uglavnom u vidu ga-rancija i akreditiva (sažeto u napomeni 33) te umanjenja vrijednosti novčanih sredstava (napomena 15) kredita i potraživanja banaka (napomena 17), finansijske imovine (napomena 19) i obračunate kamate i ostale aktive (na-pomena 22). Umanjenja vrijednosti se takođe razma-traju za kreditnu izloženost od banaka te za ostalu imovinu koja se ne vodi po fer vrijednosti, gdje primarni rizik umanjenja nije kreditni rizik.

Finansijska imovina koja se vodi po amortizovanom trošku

Banka procjenjuje umanjenje vrijednosti na individual-noj osnovi za sve izloženosti za koje postoje objektivni dokazi o obezvređivanju potraživanja. Imovina koja nije materijalno značajna razmatra se na grupnoj (portfolio) osnovi radi umanjenja vrijedosti.

Banka procjenjuje umanjenja vrijednosti u slučajevima kada prosudi da dostupni podaci ukazuju na vjerovatnoću mjerljivog umanjenja budućih procijen-jenih gotovinskih tokova imovine ili grupa imovine. Kao dokaz se uzima neredovna otplata ili ostale indikacije finansijskih poteškoća korisnika kredita te nepovoljne promjene u ekonomskim uslovima u kojima zajmoprim-ci posluju, u vrijednosti ili naplativosti instrumenata osiguranja, kada se te promjene mogu povezati s nave-denim nepoštovanjem uslova.

Napomena2016.

‘000 KM2015.

‘000 KMSažetak ispravke vrijednosti (MSFI)Novčana sredstva 15 3 13Krediti i potraživanja od komitenata 18 35.398 30.336Ostala aktiva 22 2.075 1.826Osnovna sredstva namijenjena prodaji 24 953 -Rezervisanja za vanbilansnu izloženost 31 496 462Ukupno 38.925 32.637


64


Pored navedenih umanjenja u skladu sa MSFI Banka takođe procjenjuje umanjenja u skladu sa regulativom Agencije, gdje se razlika u odnosu na MSFI umanjenje priznaje kao rezerva za kreditne gubitke po regulator-nom zahtjevu u poziciji kapitala i rezervi

Sljedeća tabela sumira umanjenje vrijednosti u skladu sa Agencijom:

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Sažetak rezervacija prema ABRS

Krediti i potraživanja od komitenata 63.695 57.438

Rezervisanja za vanbilansnu izloženost 2.466 2.429

Ukupno 66.161 59.867

Regulatorna rezerva za kreditne gubitke na dan 31. decembar:

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Rezervacija za umanjenje vrijednosti prema ABRS 66.161 59.867

Rezervacija za umanjenje vrijednosti prema MSFI 38.925 32.637

Razlika na kraju izvještajnog perioda 27.236 27.230

Razlika iz prethodnog perioda 12.092 12.092

Zahtjevana dodatna rezervisanja 15.144 15.138

Banka uzima u obzir zajednički učinak nekoliko događaja kada ocjenjuje umanjenje, te koristi iskustvo u procjeni u slučajevima kada su razmotreni podaci potrebni za procjenu umanjenja ograničeni.

Krajem godine, bruto vrijednost umanjenih kredita i potraživanja (neprihodujući krediti – NPL) te stope priznatih umanjenja, bili su kako slijedi:

‘000 KM

2016. 2015.

Pravna lica Fizička lica Ukupno Pravna lica Fizička lica Ukupno

Bruto izloženost 54.651 17.001 71.652 46.705 15.772 62.477

Ispravka vrijednosti (22.686) (9.974) (32.661) (18.613) (8.609) (27.222)

Stopa umanjenja 42% 59% 46% 40% 55% 44%

Svako dodatno povećanje stope umanjenja bruto neprihodujuće izloženosti za jedan procentni poen bru-to neprihodujuće izloženosti koje su gore prikazane na

dan 31. decembra 2016. godine, imalo bi za posljedicu povećanje gubitka od umanjena vrijednosti u iznosu od 717 hiljada KM (2015.: 625 hiljada KM).


65


Pored pojedinačno i grupno identifikovanih gubitaka za neprihodujuće kredite, kao što je objašnjeno u paragrafu iznad, Banka takođe priznaje gubitke od umanjenja vri-jednosti za koje se zna da postoje na datum bilansa, a

koji nisu bili posebno identifikovani (portfolio ispravka vrijednosti). Pregled nastalih a neuočenih umanjenja vrijednosti po bruto kreditima i vanbilansnoj izloženosti kreditnom riziku dat je u sljedećoj tabeli:

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita 2.737 3.115

Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti vanbilansnih izloženosti kreditnom riziku 483 453

Ukupno nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita i vanbilansa 3.220 3.568Bruto krediti 621.292 640.090

Vanbilansne izloženosti kreditnom riziku 115.739 120.220

Ukupno bruto krediti i vanbilans 737.030 760.310Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita prema bruto kreditima 0,44% 0,49%

Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti vanbilansnih izloženosti kreditnom riziku prema vanbilansnim izloženostima kreditnom riziku 0,42% 0,38%

Nastala a neuočena umanjenja vrijednosti bruto kredita i vanbilansa prema bruto kreditima i vanbilansu 0,44% 0,47%

(b) Oporezivanje

Banka formira poresku obavezu u skladu s poreskim za-konima Republike Srpske. Poreska prijava podložna je odobravanju od strane poreskih vlasti koje imaju pravo naknadno pregledati poslovne knjige poreskog obvezni-ka. Tumačenje poreskih zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na transakcije i aktivnosti Banke mogu se ra-zlikovati od tumačenja rukovodstva. Kao rezultat iznije-tog, transakcije mogu biti osporene od strane poreskih vlasti i Banci može biti određen dodatni iznos poreza, kazni i kamata. U skladu sa Zakonom o poreskoj upravi Republike Srpske, period zastarjelosti poreske obaveze je pet godina. To praktično znači da poreske vlasti imaju prava da odrede plaćanje neizmirenih obaveza u roku od pet godina od trenutka kada je obaveza nastala.

(c) Regulatorni zahtjevi

Agencija je ovlašćena da vrši inspekcije poslovanja Društva i zahtijeva izmjene knjigovodstvene vrijednosti imovine, obaveza i kapitala, u skladu sa odgovarajućom regulativom.

(d) Sudski sporovi

Banka sprovodi pojedinačnu procjenu svih sudskih spo-rova. Iznos rezervisanja Banka određuje na osnovu pro-fesionalnih pravnih savjeta. Kao što je navedeno u na-pomeni 31, Banka je na dan 31. decembar 2016. godine rezervisala 187 hiljada KM za sudske sporove (2015.: 133 hiljada KM), što rukovodstvo procjenjuje dovoljnim.

6. IZVJEŠTAVANJE PO SEGMENTIMA

Segmenti prepoznati za potrebe izvještavanja po seg-mentima uključuju:

1. „Retail“: poslovanje sa fizičkim licima, preduzetnici-ma i malim i srednjim preduzećima;

2. „Corporate“: poslovanje sa velikim preduzećima, ja-vnim sektorom i javnim preuzećima, nebankarskim finansijskim institucijama;

3. „Finansijska tržišta i ALM“: Finansijska tržišta i Up-ravljanje aktivom i pasivom („ALM“) i

4. „Centrala“: kapital i rezerve, ulaganja u druga prav-na lica i ostale vlasničke udjele, te ostala imovina i obaveze koji nisu pridruženi drugim segmentima.


66


Izvještaji po segmentima pripremljeni su u skladu sa upravljačkim izvještajima. Pri mjerenju poslovnih rezultata primjenjuju se interne cijene bazirane na specifičnim cijen-

ama, primjerene valute i ročnosti sa ugrađenim dodatnim usklađivanjima.Metodologija alokacije prihoda i troškova po segmentima je ista u obe prikazane godine:

31. decembar 2016.Retail

‘000 KMCorporate

‘000 KM

Finansijska tržišta i ALM

‘000 KMCentrala ‘000 KM

Ukupno ‘000 KM

Neto prihod od kamata 20.888 10.586 (1.571) - 29.903

Neto prihod od naknada i provizija 8.673 3.660 - - 12.333

Neto kursne razlike - - 32 - 32

Ostali poslovni prihod - - - 621 621

Ukupno prihodi iz poslovanja 29.561 14.246 (1.539) 621 42.889Gubici od umanjenja vrijednosti i rezervisanja (3.135) (5.287) (16) (1.525) (9.963)

Ukupni operativni rashodi (14.265) (2.512) (511) (10.939) (28.227)Rezultat segmenta 12.161 6.447 (2.066) (11.843) 4.699Porez na dobit - - - (655) (655)

Dobit tekuće godine 12.161 6.447 (2.066) (12.498) 4.044Ukupno aktiva 359.654 239.340 203.267 10.613 812.873Ukupno obaveze i kapital 402.252 218.187 188.016 4.418 812.873

31. decembar 2015.Retail

‘000 KMCorporate

‘000 KM

Finansijska tržišta i ALM

‘000 KMCentrala ‘000 KM

Ukupno ‘000 KM

Neto prihod od kamata 19.235 11.942 (1.762) - 29.421

Neto prihod od naknada i provizija 7.702 3.709 (12) - 11.399

Neto kursne razlike - - (87) - (87)

Ostali poslovni prihod - - 10 230 240

Ukupno prihodi iz poslovanja 26.937 15.651 (1.851) 230 40.967

Gubici od umanjenja vrijednosti i rezer-visanja (3.113) (4.516) - (166) (7.795)

Ukupni operativni rashodi (13.619) (2.604) (492) (11.018) (27.733)

Rezultat segmenta 10.205 8.531 (2.342) (10.954)5.438

Porez na dobit - - - (918) (918)

Dobit tekuće godine 10.205 8.531 (2.342) (11.872) 4.520

Ukupno aktiva 349.946 270.967 185.116 12.708 818.757



67


7. PRIHOD I RASHOD OD KAMATA

a) Prihod od kamata

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Krediti i potraživanja od banaka 135 127

Krediti i potraživanja od komitenata 37.769 40.892

Naknade po osnovu odobravanja kredita 2,134 2.093

Prihodi od kamata po osnovu obezvrijeđenih kredita 2.974 2.819

Ostali prihodi od kamata i slični prihodi 64 63

Ukupno 43.075 45.994

b) Rashod od kamata

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija 1.839 2.040

Depoziti komitenata 9.959 13.124

Uzeti krediti od fondova Republike Srpske 1.235 1.265

Subordinirane obaveze 140 150

Ukupno 13.172 16.579

Prihodi i rashodi od kamata po izvorima nastanka su dati u sljedećoj tabeli:

2016. 2015.

Prihodi‘000 KM

Rashodi ‘000 KM

Prihodi‘000 KM

Rashodi ‘000 KM

Neto prihod od kamata 135 1.839 127 581

Neto prihod od naknada i provizija 18.175 3.387 20.432 6.467

Neto kursne razlike 2.322 1.434 3.065 1.707

Ostali poslovni prihod 22.443 6.512 22.370 7.824

Ukupno prihodi iz poslovanja 43.075 13.172 45.994 16.579


68


8. PRIHOD I RASHOD ODNAKNADA I PROVIZIJA

a) Prihod od naknada i provizija

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Usluge platnog prometa u zemlji 2.966 2.675Usluge platnog prometa u inostranstvu 1.697 1.526Provizije po izdatim garancijama i vanbilansnim stavkama 1.243 1.263Mjenjački poslovi 2.859 3.759Naknade i provizije po kreditnim karticama 2.659 2.386Naknade i provizije za vođenje računa 2.205 1.961Ostale naknade i provizije 1.285 906Ukupno 14.914 14.476

b) Rashod od naknada i provizija

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Usluge platnog prometa u zemlji 284 269

Usluge platnog prometa u inostranstvu 62 69

Devizni transferi sa Centralnom bankom 5 -

Naknade po osnovu kupoprodaje deviza 483 1.088

Naknade po poslovima platnih kartica 1.361 1.054

Ostale naknade i provizije 387 597

Ukupno 2.581 3.077

9. OSTALI POSLOVNI PRIHOD

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Prihod od prodaje nekretnina i opreme 280 14

Prihod od smanjenja obaveza 152 -

Dividenda 8 10

Ostalo 181 216

Ukupno 621 240


69


10. GUBICI OD UMANJENJAVRIJEDNOSTI I REZERVISANJA

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Novčana sredstva (napomena 15) (9) 1

Krediti i potraživanja od komitenata (napomena 18) 8.036 7.076

Ostala aktiva (napomena 22) 302 629

Osnovna sredstva namijenjena prodaji (napomena 24) 1.102 -

Kursne razlike (1) (6)

Rezervisanja (napomena 31) 533 95

Ukupno 9.963 7.795

11. TROŠKOVI ZAPOSLENIH

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Neto lična primanja 5.940 5.847

Porezi i doprinosi na neto lična primanja 4.231 4.148

Ostale naknade zaposlenima 1.715 1.841

Ukupno 11.886 11.836

12. TROŠKOVI AMORTIZACIJE

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Amortizacija nekretnina i opreme (napomena 20) 1.717 1.677

Amortizacija nematerijalne imovine (napomena 21) 1.258 1.158

Ukupno 2.975 2.835


70

13. OSTALI POSLOVNI RASHODI

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Troškovi materijala i usluga 3.492 3.160

Troškovi komunikacija 1.080 1.103

Troškovi marketinga i komunikacija 521 738

Troškovi zakupa 1.664 1.644

Troškovi osiguranja 2.779 2.558

Administrativni troškovi 100 89

Indirektni porezi i doprinosi 741 817

Konsultantske usluge 774 836

Troškovi revizije i advokatskih usluga 606 496

Troškovi supervizije banaka 608 606

Ostalo 1.001 1.016

Ukupno 13.366 13.063

14. POREZ NA DOBIT

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Tekući porez na dobit 717 919

Odloženi porez na dobit (napomena 29) (62) (1)

655 918Usaglašavanje poreza na dobitRačunovodstvena dobit prije poreza 4.699 5.438Porez na dobit po stopi od 10% 470 544

Umanjenja vrijednosti kredita i ostalih sredstava koji se ne priznaju u poreske svrhe i ostali troškovi 229 572

Prihod oslobođen poreza (19) (13)

Umanjenja vrijednosti kredita i ostalih sredstava koji se priznaju u poreske svrhe (20% korigovane poreske osnovice) 37 (184)Tekući porez na dobit 717 919Efektivna poreska stopa % 15,3% 16,9%



71


Kretanja u okviru privremenih razlika tokom 2015. i 2016. godine su prikazana kao što slijedi:

Stanje1. januara

Iskazano u okviru

bilansa uspjeha

Iskazano u okviru ostalog

rezultata

Stalna sred-

stva van upotrebe’000 KM

Iskazano direktno

Stanje 31. de-

cembra

Nekretnine i oprema (122) 1 - - - (121)

Rezervisanja za bonuse zapo-slenih - 61 - - - 61

Ukupno (122) 62 - - - (60)

15. NOVČANA SREDSTVA

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Novčana sredstva 18.544 17.638

Tekući računi kod drugih banaka 22.194 36.920

Sredstva kod Centralne banke 56.827 59.904

Bruto novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke 97.565 114.462

Ispravka vrijednosti (3) (13)

Neto novčana sredstva i sredstva kod Centralne banke 97.561 114.449

Kretanja u rezervisanjima:

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Stanje na dan 1. januara 13 11Povećanje rezervisanja 25 50

Ukidanje rezervisanja (35) (48)

Stanje na dan 31. decembra 3 13


72


16. OBAVEZNA REZERVA KODCENTRALNE BANKE

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Obavezna rezerva kod Centralne banke 69.839 51.877

Centralna banka Bosne i Hercegovine („Centralna banka“) je za banke u BiH propisala način obračuna i održavanja obavezne rezerve, te visinu i način plaćanja naknade za iznos obavezne rezerve i iznos sredstava na računu kod Centralne banke preko obavezne rezerve.

Osnovicu za obračun obavezne rezerve predstav-lja prosječno stanje depozita i pozajmljenih sred-stava u KM i stranim valutama u toku desetodnevnog obračunskog perioda. Dio osnovice u stranim valuta-ma Banka izražava u KM i obračunava prema kursnoj listi Centralne banke koja je važila u vrijeme trajanja obračunskog perioda.

U osnovicu za obračun obavezne rezerve ne ulaze:

• pasivni podbilans;

• stanje računa jedne banke kod druge banke, a koje imaju račun rezervi kod Centralne banke;

• dugoročni krediti od nerezidenata do 1992. godine i obaveze po osnovu stare devizne štednje građana;

• krediti ino-banaka koji su dobijeni preko minis-tarstava finansija vlada entiteta - banka je samo posrednik, dok je vlada entiteta garant i dužnik.

Banka je obavezna držati na računu rezervi kod Cen-tralne banke najmanje 10% (2015.: 10%) na depozite i po-zajmljena sredstva sa ugovorenim rokom dospijeća do jedne godine i 10% (2015.: 7%) na depozite i pozajmljena sredstva sa ugovorenim rokom dospijeća preko jedne godine.

Na osnovu Odluke o izmjenama odluke o utvrđivanju i održavanju obaveznih rezervi i utvrđivanju naknade na iznos rezerve („Sl. glasnik BiH“, 30/16), Centralna banka obračunava kamatu:

• na iznos obavezne rezerve – ne obračunava se na-knada;

• na iznos sredstava iznad obavezne rezerve – nakna-da se obračunava po stopi koja je jednaka 50% stope koju primjenjuje Evropska centralna banka na de-pozite komercijalnih banaka (Deposit Facility Rate).

Od 01. jula kada je stupila na snagu navedena Odluka, a usljed negativne stope Evropske centralne banke (De-posit Facility Rate) Banka je platila ukupno 86 hiljada KM naknade Centralnoj banci Bosne i Hercegovine.

17. KREDITI I POTRAŽIVANJAOD BANAKA

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Bruto krediti i potraživanja do tri mjeseca 22.359 12.775

Ispravka vrijednosti - -

Neto krediti i potraživanja od banaka do tri mjeseca 22.359 12.775


73


18. KREDITI I POTRAŽIVANJAOD KOMITENATA

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Krediti stanovništvu ‘000 KM ‘000 KM

Krediti preduzećima 297.514 284.328

Bruto krediti i potraživanja od komitenata 323.778 355.762

Ispravka vrijednosti 621.292 640.090

Neto krediti i potraživanja od komitenata (35.398) (30.336)

Ukupno 585.894 609.754


2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Stanje na dan 1. januara 30.336 26.095

Povećanje rezervisanja 23.622 22.265

Ukidanje rezervisanja (15.586) (15.190)

Neto gubici od umanjenja vrijednosti priznati u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti 8.036 7.076

Promjene fer vrijednosti rezervisanja (2.974) (2.818)

Indirektni otpisi (1) (17)

Stanje na dan 31. decembra 35.398 30.336

19. FINANSIJSKA IMOVINA

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Finansijska imovina raspoloživa za prodaju, vlasničke hartije od vrijednosti, nekotirane

S.W.I.F.T., Le Hulpe, Belgija 24 24

Banjalučka berza a.d., Banja Luka 252 252

Centralni registar HoV a.d., Banja Luka 107 107

Finansijska imovina raspoloživa za prodaju, dužničke hartije od vrijed-nosti, kotirane


74


31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Trezorski zapisi Ministarstva finansija Republike Srpske 13.392 5.980

13.775 6.363

Bruto finansijska imovina 13.775 6.363

Ispravka vrijednosti - -

Neto finansijska imovina 13.775 6.363

Banka je u toku 2014. godine stekla učešće u firmi Super Kartica d.o.o. Beograd, Srbija, od 13,01%. Vrijednost udjela sa 31. decembrom 2016. godine iznosilo je 460,35 KM.

U pogledu hijerarhijskih nivoa, vlasničke hartije od vrijed-nosti klasifikovane kao sredstva raspoloživa za prodaju se mogu svrstati u treći nivo, dok se dužničke hartije od vrijednosti klasifikovane kao raspoložive za prodaju mogu svrstati u prvi nivo.

20. NEKRETNINE I OPREMA

Zemljište’000 KM

Zgrade ‘000

KM

Oprema i ostala

sred-stva ‘000

KM

Inves-ticije

u toku ‘000

KM

Stalna sred-

stva van upotrebe ‘000 KM

Inves-ticiona

nekret-nina ‘000

KM

Ukupno ‘000

KM

Nabavna vrijednost

Stanje na dan 1. januar 2015. - 4.469 12.332 821 295 - 17.917

Povećanje - 35 1.529 1.357 - 81 3.002

Prodaja i otpisi - - (537) - - - (537)

Prenosi u upotrebu - - - (1.564) - - (1.564)

Stanje na dan 31. decembar 2015. - 4.504 13.324 614 295 81 18.818

Stanje na dan 1. januar 2016. - 4.504 13.324 614 295 81 18.818

Povećanje 23 1.060 1.264 2.210 - - 4.557

Prodaja i otpisi - - (254) - - - (254)

Prenosi u upotrebu - - - (2.348) (295) (81) (2.724)

Stanje na dan 31. decembar 2016. 23 5.564 14.335 476 - - 20.398

Akumulirana amortizacija

Stanje na dan 1. januar 2015. - 112 6.200 - - - 6.312

Trošak za godinu - 61 1.615 - - - 1.676


75


Zemljište’000 KM

Zgrade ‘000

KM

Oprema i ostala

sred-stva ‘000

KM

Inves-ticije

u toku ‘000

KM

Stalna sred-

stva van upotrebe ‘000 KM

Inves-ticiona

nekret-nina ‘000

KM

Ukupno ‘000

KM

Prodaja i otpisi - - (528) - - - (528)

Stanje na dan 31. decembar 2015. - 173 7.287 - - - 7.460

Stanje na dan 1. januar 2016. - 173 7.287 - - - 7.460

Trošak za godinu - 61 1.656 - - 1 1.718

Prodaja i otpisi - - (240) - - (1) (241)

Stanje na dan 31. decembar 2016. - 234 8.703 - - - 8.937

Knjigovodstvena vrijednost

Stanje na dan 31. decembar 2015. - 4.331 6.038 614 295 81 11.359

Stanje na dan 31. decembar 2016. 23 5.330 5.632 476 - - 11.461

21. NEMATERIJALNA IMOVINA

Softver ‘000 KM

Ulaganja u tuđa sredstva

‘000 KM

Investicijeu toku

‘000 KMUkupno

‘000 KM

Nabavna vrijednost

Stanje na dan 1. januar 2015. 4.548 3.420 516 8.483

Povećanje 947 230 772 1.949

Prodaja i otpisi - (510) - (510)

Prenosi u upotrebu - - (1.177) (1.177)

Stanje na dan 31. decembar 2015. 5.495 3.140 111 8.745

Stanje na dan 1. januar 2016. 5.495 3.140 111 8.745

Povećanje 764 274 1.098 2.136

Prodaja i otpisi - - - -

Prenosi u upotrebu - - (1.037) (1.037)


Akumulirana amortizacija

Stanje na dan 1. januar 2015. 2.500 1.293 - 3.793

Trošak za godinu 742 416 - 1.158


76


Softver ‘000 KM

Ulaganja u tuđa sredstva

‘000 KM

Investicijeu toku

‘000 KMUkupno

‘000 KM

Prodaja i otpisi - (499) - (499)

Stanje na dan 31. decembar 2015. 3.242 1.210 - 4.452

Stanje na dan 1. januar 2016. 3.242 1.210 - 4.452

Trošak za godinu 817 441 - 1.258

Prodaja i otpisi - - - -

Stanje na dan 31. decembar 2016. 4.059 1.651 - 5.710

Knjigovodstvena vrijednost



22. OSTALA AKTIVA

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Dati avansi i depoziti 1.785 1.363

Potraživanja po osnovu unaprijed plaćenih troškova 261 300

Potraživanja po kartičnom poslovanju 930 547

Vrijednosti primljene za naplatu potraživanja 222 5.052

Zalihe 99 81

Ostala potraživanja 3.474 2.370

Bruto ostala aktiva 6.770 9.713

Ispravka vrijednosti (2.075) (1.826)

Neto ostala aktiva 4.695 7.887


2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Stanje na dan 1. januara 1.826 1.253

Povećanje rezervisanja 580 854

Ukidanje rezervisanja (279) (228)


77

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Neto gubici od umanjenja vrijednosti priznati u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti 302 626

Indirektni otpisi (1) (53)

(52) -

Stanje na dan 31. decembra 2.075 1.826

23. ODLOŽENA PORESKA SREDSTVA

Odloženi porezi su obračunati na privremene razlike po bilansnoj metodi korišćenjem zakonske poreske stope od 10% (2015.: 10%). Promjene privremenih razlika i dijelo-

va odloženih poreskih sredstava u kapitalu i rezervama odnosno izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezul-tatu su prikazane kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Rezervisanja za bonuse 61 -

Odložena poreska sredstva 61 -

Kretanje u odloženim poreskim sredstvima je kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Stanje na dan 1. Januara - -

Povećanje priznato u izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezul-tatu (napomena 14) 61 -

Stanje na dan 31. Decembra 61 -

24. OSNOVNA SREDSTVA NAMIJENJENA PRODAJI

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Osnovna sredstva namijenjena prodaji 3.920 -

Ispravka vrijednosti (953)

Osnovna sredstva namijenjena prodaji 2.967 -



78

Kretanja u rezervisanjima

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Stanje na dan 1. januara - -

Povećanje rezervisanja 1.154 -

Ukidanje rezervisanja (149) -

Neto (dobici)/gubici od umanjenja vrijednosti priznati u

izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu 1.005 -

Indirektni otpisi - -

Reklasifikacija (52) -

Stanje na dan 31. decembra 953 -

25. DEPOZITI BANAKA I DRUGIHFINANSIJSKIH INSTITUCIJA

Depoziti banaka i drugih finansijskih institucija prema ugovornom dospijeću su kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Depoziti po viđenju 7.104 7.594

Kratkoročni depoziti 36.282 22.946

Dugoročni depoziti 26.805 30.830

Ukupno 70.191 61.370

26. DEPOZITI KOMITENATA Depoziti komitenata prema ugovornom dospijeću su kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Depoziti po viđenju 251.888 216.588

Kratkoročni depoziti 166.989 216.080

Dugoročni depoziti 129.191 126.940

Ukupno 548.067 559.608



79

Depoziti komitenata prema sektorskoj strukturi su kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Preduzeća 150.700 203.773

Državne institucije 18.966 17.218

Strana lica 20.196 16.341

Stanovništvo 350.184 317.132

Ostale organizacije 8.021 5.144

Ukupno 548.067 559.608

27. UZETI KREDITI

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Krediti od Fonda stanovanja Republike Srpske 59.699 60.291

Krediti od Sberbank Europe AG, Beč 8.817 11.538

Ukupno 68.516 71.829

Krediti od Fonda stanovanja Republike Srpske koriste se za odobravanje stambenih kredita krajnjim korisnicima, sa godišnjom kamatnom stopom u rasponu od 0,5 do 3% i rokom dospijeca od 5 do 20 godina, uz ugovorenu kvartalnu otplatu.

28. SUBORDINIRANE OBAVEZE

Krediti od Sberbank Europe AG, Beč se koriste za fi-nansiranje malih i srednjih privatnih preduzeća u Re-publici Srpskoj, sa godišnjom kamatnom stopom od 3M EURIBOR +2,77%.

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Subordinirane obaveze - 4.000

Ukupno - 4.000

Subordinirane obaveze na kraju 2015. godine se odnosi na kredit u iznosu od 4.000 hiljade KM uzet od Sberbank BH d.d. Sarajevo na period od pet godina i dospjećem u decembru 2016. godine, po stopi od 3M EURIBOR +3,70%.



80

29. OSTALE OBAVEZE

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Obaveze po osnovu kamata 146 3

Razgraničeni prihodi 331 231

Obaveze za indirektne poreze 188 250

Ostale obračunate obaveze 285 344

Obaveze za deponovane osnivačke uloge 91 182

Obaveze prema dobavljačima 901 1.305

Obaveze po kartičnom poslovanju 531 774

Ostale obaveze 504 174

Ukupno 2.979 3.263

30. ODLOŽENA PORESKA OBAVEZA

Odloženi porezi su obračunati na privremene razlike po bilansnoj metodi korišćenjem zakonske poreske stope

od 10% (2015.: 10%). Promjene privremenih razlika i dijelova odložene poreske obaveze u kapitalu i rezerva-ma odnosno izvještaju o dobicima i gubicima i ukupnom rezultatu su prikazane kako slijedi:

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Revalorizaciona rezerva 121 122

Neto odložena poreska obaveza 121 122

Kretanje u odloženoj poreskoj obavezi je kako slijedi:

2016.‘000 KM

2015.‘000 KM

Stanje na dan 1. januara 122 124

Smanjenje priznato u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti (napomena 14) (1) (1)

Promjena vrijednosti nekretnina - -

Stanje na dan 31. decembra 121 122



81

31. REZERVISANJA

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Rezervisanja za sudske sporove 187 133

Rezervisanja za vanbilansnu izloženost 496 462

Rezervisanja za neiskorišćene dane godišnjeg odmora 292 280

Rezervisanja za otpremnine 205 192

Rezervisanja za bonuse 778 414

Rezervisanja za ostale obaveze 179 122

Ukupno 2.136 1.603

Kretanje u rezervisanjima za pojedine stavke je bilo sljedeće:

Rezer-visanja

za sudske

sporove ‘000 KM

Rezer-visanja za van-

bilansnu izloženost

‘000 KM

Rezer-visanja za

neiskorišćene dane godišnjeg

odmora ‘000 KM

Rezer-visanja

za otprem-

nine ‘000 KM

Rezer-visanja

za bonu-sea

‘000 KM

Rezer-visanja

za ostale

obaveze ‘000 KM

Uku-pno

‘000 KM

Stanje na dan 1. januar 2015. 143 563 268 208 323 3 1.508

Nova rezervisanja u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti 10 1.895 11 - 255 119 2.290

Ukidanje rezervisanja (20) (1.995) - (17) (163) - (2.195)

Neto priznato u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti (10) (101) 11 (17) 92 119 95

Stanje na dan 31. decembar 2015. 133 462 280 191 414 122 1.603

Stanje na dan 1. januar 2016. 133 462 280 191 414 122 1.603

Nova rezervisanja u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti 55 2.002 12 21 613 57 2.761

Ukidanje rezervisanja (2) (1.969) - (8) (250) - (2.228)



82

Rezer-visanja

za sudske

sporove ‘000 KM

Rezer-visanja za van-

bilansnu izloženost

‘000 KM

Rezer-visanja za

neiskorišćene dane godišnjeg

odmora ‘000 KM

Rezer-visanja

za otprem-

nine ‘000 KM

Rezer-visanja

za bonu-sea

‘000 KM

Rezer-visanja

za ostale

obaveze ‘000 KM

Uku-pno

‘000 KM

Neto priznato u izvještaju o sveobuhvatnoj dobiti 54 34 12 13 364 57 533

Stanje na dan 31. decembar 2016. 187 496 292 205 778 179 2.136

32. AKCIONARSKI KAPITAL

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2015.‘000 KM

Odobreno, izdato i plaćeno u cjelosti 62.198 redovnih akcija 62.198 62.198

U aprilu 2013. godine izvršena je dokapitalizacija Banke u iznosu od 15 miliona KM od strane akcionara Sberbank Europe AG, Beč, Austrija. Dokapitalizacija je izvršena u svrhu jačanja kapitalne pozicije Banke, kao i podizanja maksimalno moguće izloženosti prema jednom ili grupi povezanih lica. U junu 2014. godine izvršena je dokapi-talizacija Banke u iznosu od 23,47 miliona KM od strane akcionara Sberbank Europe AG, Beč, Austrija.

Dokapitalizacija je izvršena u svrhu jačanja kapitalne pozicije Banke, kao i podizanja maksimalno moguće izloženosti prema jednom ili grupi povezanih lica. Ak-cionarski kapital Banke denominovan je u konvertibil-nim markama. Nominalna vrijednost svake izdate akcije je 1.000 KM. Sve akcije su plaćene u cijelosti.

Vlasnici Banke na kraju godine su kako slijedi:

31.12.2016.‘000 KM

31.12.2016. %

31.12.2015.‘000 KM

31.12.2015. %

Sberbank Europe AG, Beč 61.974 99,64% 61.974 99,64%

Sberbank BH dd, Sarajevo 224 0,36% 224 0,36%

Ukupno 62.198 100,00% 62.198 100,00%

Većinski akcionar Banke je Sberbank Europe AG sa 99,64% udjela, a krajnje matično društvo na dan 31. decembra 2016. je Sberbank Rusija, Moskva, Rusija. U nastavku je prikazana kalkulacija osnovne i razrijeđene zarade po akciji. Kalkulacija je identična budući da Banka nema konvertibilnih obveznica niti drugih opcija koje bi mogle povećati prosječan broj akcija.



83

31.12.2016. 31.12.2015.

Neto dobit tekuće godine (u hiljadama KM) 4.044 4.520

Prosječni broj redovnih akcija u opticaju tokom razdoblja 62.198 62.198

Neto zarada po akciji (u KM) 65,01 72,67

33. POTENCIJALNE I UGOVORENE OBAVEZE

a) Garancije, akreditivi i ugovorene obaveze

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015.000 KM

Plative garancije:

- u KM 7.307 7.396

- u stranoj valuti 8.177 13.103

Činidbene garancije:

- u KM 39.207 39.096

- u stranoj valuti 819 10.624

Akreditivi u stranoj valuti 4.639 4.748

Ukupno garancije i akreditivi 60.150 74.966

Neiskorišćeni i okvirni krediti 55.589 45.254

Ukupno 115.739 120.220

b) Sudski sporovi

Protiv Banke je pokrenuto nekoliko sudskih sporova. Banka određuje iznos rezervisanja na osnovu profesionalnih pravnih savjeta. Odluku o nivou rezervisanja donosi Uprava Banke na preporuku Komisije za procjenu ishoda sudskih sporova. Stanje sudskih sporova na dan 31. decembar 2016. iznosi 4.827 hiljada KM (2015.: 8.856 hiljada KM), a Banka je formirala rezervisan-ja u iznosu od 187 hiljada KM (2015.: 133 hiljade KM). Mišljenje rukovodstva Banke i njenih pravnih zastupnika je da se ne očekuju značajniji negativni ishodi sporova koji bi imali ma-terijalan uticaj na finansijske izvještaje Banke, i da su formirana rezervisanja adekvatna.

Spor najvećeg iznosa koji je pokrenut protiv Banke je po tužbi radi naplate materijalne štete tužitelja „Venera“ d.o.o. Banja Luka kod Osnovnog suda u Banjaluci. Vrijednost spora je označena kao 43.000 KM, ali se tužbom traži naknada štete u iznosu od 2.530.000 KM sa zakonskom zateznom kamatom

od dana podnošenja tužbe (15.11.2007.) pa do konačne isplate i troškovima postupka. Dana 02.09.2011. Okružni privredni sud u Banjaluci je donio presudu kojom je tužbeni zahtjev tužitelja odbijen u cjelosti i tužitelj je obavezan da nadoknadi Banci troškove postupka. Tužitelj je izjavio žalbu protiv navedene presude 23.09.2011. Viši Privredni sud u Banjaluci je uvažio žalbu tužioca i ukinuo presudu Okružnog privrednog suda Banja Luka od 02.09.2011. i predmet vratio prvostepenom sudu radi održavanja nove glavne rasprave. Nakon održane nove glavne rasprave, 11.07.2013., Okružni privredni sud u Banjaluci je donio presudu dana 12.08.2013. kojom je tužbeni zahtjev ponovo odbijen u cjelosti i tužitelj je obavezan da nadoknadi troškove postupka Banci. Tužitelj je ponovo izjavio žalbu protiv navedene presude na osnovu koje je Viši privredni sud u Ban-jaluci dana 28.03.2014. donio rješenje kojim je ukinuo presudu Okružnog suda i predmet ustupio Osnovnom sudu Banja Luka kao stvarno nadležnom za odlučivanje. Nakon zaključene



84

glavne rasprave Osnovni sud u Banjaluci je donio presudu u korist tužitelja. Protiv navedene presude je blagovremeno iz-javljena žalba s obzirom da je, prema oceni rukovodstva Banke kao i pravnih zastupnika predmetna presuda zahvaćena bit-nim povredama Zakona o parničnom postupku jer je sud pri-likom odlučivanja zanemario pravosnažnu krivičnu presudu i sve činjenice kao i da se upustio u ocjenu odluka izvršnog suda a što nije u njegovoj nadležnosti te je na taj način ista donesena u suprotnosti sa provedenim materijalnim dokazima. Pravni zastupnici Banke očekuju uspeh u rešavanju ovog sudskog spora.

34. POSLOVI U IME I ZA RAČUN TREĆIH LICA

Banka upravlja sredstvima po poslovima u ime i za račun trećih lica. Ova sredstva se vode u vanbilansnoj evidenciji odvojeno od sredstava Banke. Za upravljanje sredstvima po poslovima u ime i za račun trećih lica Banka naplaćuje naknadu. Prihodi i rashodi po ovim sredstvima knjiže se u korist ili na teret vlasni-ka, odnosno korisnika. Plasmani po poslovima u ime i za račun trećih lica dati su u narednoj tabeli:

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015.000 KM

Komisioni poslovi – Ugovor o posredovanju sa Ministarstvom poljo-privrede - 1.054

Komisioni plasmani – kreditiranje preduzeća INGA p.o. - 52Komisioni plasmani – kreditiranje poljoprivrednog stanovništva Opštine Laktaši 4 4

Ukupno 4 1.110

35. ODNOSI SA POVEZANIM LICIMA

Prema čl. 100. Zakona o bankama Republike Srpske, direkt-

no povezana lica Banke su: njezini ključni akcionari i njihove podružnice, pridružena društva, članovi Nadzornog odbora, članovi Uprave (zajedno “ključno rukovodstvo”); članovi uže porodice ključnog rukovodstva te pravna lica koje su pod kon-trolom ili značajnim uticajem ključnog rukovodstva i članova njihovih užih porodica.

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015.000 KM

AKTIVA

Računi kod drugih banaka

- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija – devizni račun 28 25

- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija – devizni račun 681 429- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija – kratkoročni depozit i obračunata kamata 22.162 3.617

- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska – devizni račun 499 153

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija – devizni račun 241 630

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija – kratkoročni depozit 7.422 -

- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika – devizni račun 2.164 284



85

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015.000 KM

- Sberbank BH d.d. Sarajevo – devizni račun 237 420

- Sberbank BH d.d. Sarajevo – kratkoročni depozit i obračunata kamata - 9.001

- Sberbank BH d.d. Sarajevo – namjenski depozit 219 163

33.653 14.722Krediti plasirani rukovodstvu Banke i članovima Nadzornog odbora i Odbora za reviziju, te članovima uže porodice 210 164

Ukupno aktiva 33.863 14.886

31.12.2016. ‘000 KM

31.12.2015.000 KM

OBAVEZE

Sberbank Europe AG, Beč, Austrija – kratkoročni depoziti i obračunata kamata 665 -

Sberbank Europe AG, Beč, Austrija – primljeni dugoročni krediti i obračunata kamata 8.817 11.538

Sberbank BH d.d. Sarajevo – subordinirane obaveze i obračunata ka-mata - 4.000

Sberbank BH d.d. Sarajevo – transakcioni računi 979 955

Magyarorszagi Sberbank zrt, Budimpešta, Mađarska - kratkoročni depoziti i obračunata kamata 12 -

ALB EDV-SERVICE GMBH - obračunate obaveze po osnovu izvršenih usluga 3 -

Banjalučka berza a.d. Banja Luka – transakcioni računi 36 361

Centralni registar HOV a.d., Banja Luka – transakcioni račun 237 38

Centralni registar HOV a.d., Banja Luka - dugoročni depoziti i obračunata kamata - 154

Obračunate obaveze po osnovu izvršenih usluga (Sberbank Slovensko, Bratislava, Slovačka i Sberbank Technology, Moskva, Rusija) - 715

Depoziti rukovodstva Banke i članova Odbora za reviziju, te članovi njihovih užih porodica 1.009 875

Ukupno obaveze 11.758 18.636



86

IZVJEŠTAJ O DOBICIMA I GUBICIMA I UKUPNOM REZULTATU31.12.2016.

‘000 KM31.12.2015.

000 KM

Prihod od kamata

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija 4 -

- Sberbank BH d.d. Sarajevo 17 27

- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija 65 -

- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika 13 -

- Sberbank Europe AG, Beč, Austrija 1 -- Rukovodstvo Banke i članovi Odbora za reviziju, te članovi njihovih užih porodica 13 13

113 40

Prihodi od naknada

- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska - 4

- Centralni registar HOV a.d., Banja Luka 1 1

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija -

- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija -- Rukovodstvo Banke i članovi Odbora za reviziju, te članovi njihovih užih porodica 8 9

9 17

Ostali prihodi

- Sberbank Europe AG, Beč, Austrija - 6

- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija 5 -

- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska 3 -

- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika 1 -

- ALB EDV-SERVICE GMBH, Beč, Austrija - 9

- Centralni registar HOV a.d., Banja Luka 3 -

- Banjalučka berza a.d. Banja Luka 5 10

17 25

Rashodi kamata

- Sberbank BH d.d. Sarajevo (140) (150)

- Magyarorszagi Sberbank zrt, Budimpešta, Mađarska - (1)

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija (3) (1)

- Sberbank Europe AG, Beč, Austrija (274) (381)

- Centralni registar HOV a.d., Banja Luka (1) (14)- Rukovodstvo Banke i članovi Odbora za reviziju, te članovi njihovih užih porodica (25) (28)



87

IZVJEŠTAJ O DOBICIMA I GUBICIMA I UKUPNOM REZULTATU31.12.2016.

‘000 KM31.12.2015.

000 KM

(443) (575)

Rashodi naknada

- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska - (4)

- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika (4) (1)

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija (5) (5)

- Sberbank BH d.d. Sarajevo (82) (63)

- Centralni registar HOV a.d., Banja Luka (5) (4)

- Banjalučka berza a.d. Banja Luka (1)

(97) (77)

Ostali rashodi

- Sberbank Europe AG, Beč, Austrija (659) (732)

- Sberbank d.d. Zagreb, Hrvatska (3) -

- Sberbank Rusija, Moskva, Rusija (205) -

- Sberbank Srbija a.d. Beograd, Srbija (35) (27)

- Sberbank BH d.d. Sarajevo - (1)

- Sberbank Technology, Moskva, Rusija (46) (17)

- Sberbank CZ A.S. Brno, Češka Republika (4) -

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija (2) -

- ALB EDV-SERVICE GmbH, Beč (505) (537)

- Centralni registar HOV a.d. Banja Luka - (1)- Rukovodstvo Banke i članovi Odbora za reviziju, te članovi njihovih užih porodica (2) (3)

(1.461) (1.318)

(1.862) (1.888)

Krediti plasirani rukovodstvu Banke su odobravani po sljedećim kamatnim stopama: 9,99%-15,00% na godišnjem nivou za kredite po kreditnim karticama (VISA, MASTERCARD STAN-DARD i GOLD, PIKA) i 6,99% na godišnjem nivou za dugoročni kredit. Uprava i Nadzorni odbor smatraju se ključnim rukovod-stvom Banke. Uprava se sastoji od predsjednika i dva člana. U toku godine članovima Uprave isplaćeno je, uključujući plate i bonuse i nenovčane dohotke, ukupno 516 hiljada KM (2015.: 566 hiljada KM). U toku godine Banka nije isplaćivala naknade članovima Nadzornog odbora. U 2016. godini Banka je uplatila doprinose u penzioni fond za ključno rukovodstvo u iznosu 159 hiljada KM (2015.: 174 hiljada KM). Oročeni depoziti rukovod-

stva Banke i članova Odbora za reviziju zaključeni su po ka-matnoj stopi od 0,60% do 3,50% na godišnjem nivou.

35. DOGAĐAJI NAKON DATUMA IZVJEŠTAVANJA

Nije bilo značajnih događaja nakon datuma izvještajnog perioda koji bi zahtijevali korekcije ili objelodanjivanje u napomenama uz priložene finansijske izvještaje Banke za 2016. godinu.



88

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS STANJA (IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU) NA DAN 31. DECEMBRA 2016. GODINE – AKTIVA

Bruto Ispravka vrijednosti

Neto (4-5)

1 2 4 5 6 7

AKTIVA A. TEKUĆA SREDSTVA (002+008+011+014+018+022+030+ 031+032+033+034)

0 0 1

840,835,511 38,566,492 802,269,019 808,301,738

00, 03, 05, 07 i 09

1. Gotovina, gotovinski ekvivalenti, zlato i potraživanja iz operativnog poslovanja (003 do 007)

0 0 2

37,553,540 1,891,854 35,661,686 57,384,199

000 do 009 a) Gotovina i gotovinski ekvivalenti u domaćoj valuti

0 0 310,334,313 0 10,334,313 9,632,135

030 do 039 b) Ostala potraživnja u domaćoj valuti 0 0 4 2,900,791 1,627,760 1,273,031 836,686

050 do 059 v) Gotovina i gotovinski ekvivalenti u starnoj valuti 0 0 5

23,986,908 3,378 23,983,530 46,889,817070 i 071 g) Zlato i ostali plemeniti metali 0 0 6 0 0 0 0

090 do 099 d) Ostala potraživanja u stranoj valuti 0 0 7 331,528 260,716 70,812 25,561

01 do 06 2. Depoziti i krediti u domaćoj i stranoj valuti (009+010) 0 0 8

125,661,140 0 125,661,140 109,804,727010 do 019 a) Depoziti i krediti u domaćoj valuti 0 0 9 125,661,140 0 125,661,140 109,804,727

060 d0 069 b) Depoziti i krediti u stranoj valuti 0 1 0

0 0 0

02 do 08

3. Potraživanja za kamatu i naknadu, potraživanja po osnovu prodaje i druga potraživanja (012 + 013)

0 1 1

5,632,612 2,779,539 2,853,073 2,548,448

020 do 029a) Potraživanja za kamatu i naknadu, potraživanja po osnovu prodaje i druga potraživanja u domaćoj valuti

0 1 2

5,581,988 2,735,520 2,846,468 2,543,633

080 do 089

b) Potraživanja za kamatu i naknadu, potraživanja po osnovu prodaje i druga potraživanja u stranoj valuti

0 1 3

50,624 44,019 6,605 4,815

10, 11 i 204. Dati krediti i depoziti (015 do 017) 0 1 4

488,620,185 4,539,875 484,080,310 487,147,959

100 do 109a) Dati krediti i depoziti u domaćoj valuti

0 1 5153,540,967 1,504,168 152,036,799 159,091,232

112 do 119b) Dati krediti i depoziti sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti

0 1 6292,196,157 2,926,729 289,269,428 308,993,557

200 do 209v) Dati krediti i depoziti u stranoj valuti

0 1 742,883,061 108,978 42,774,083 19,063,170

12, 13 i 225. Hartije od vrijednosti (019 do 021)

0 1 813,767,013 0 13,767,013 6,357,129

1 2 4 5 6 7

120 do 129 a) HOV u domaćoj valuti 0 1 9 359,200 359,200 359,200

130 do 139b) HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 0 2 0 13,383,492 0 13,383,492 5,973,600

220 do 229 v) HOV u stranoj valuti 0 2 1 24,321 0 24,321 24,32915 do 19, 28 i 29 6. Ostali plasmani i AVR (023 do 029) 0 2 2 165,221,984 28,264,680 136,957,304 139,683,202150 do 159 a) Ostali plasmani u domaćoj valuti 0 2 3 1,638,461 1,430,786 207,675 233,264

160 do 169b) Ostali plasmani sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 0 2 4 0 0 0 0

180 do 189v) Dospjeli plasmani i tekuća dospijeća dugoročnih plasmana u domaćoj valuti 0 2 5 158,813,065 26,761,890 132,051,175 137,532,564

190 do 199 g) AVR u domaćoj valuti 0 2 6 1,323,857 10,539 1,313,318 1,444,738250 do 259 d) Ostali plasmani u stranoj valuti 0 2 7 216,257 743 215,514 176,885

280 do 289đ) Dospjeli plasmani i tekuća dospijeća dugoročnih plasmana u stranoj valuti 0 2 8 3,220,472 60,722 3,159,750 295,530

290 do 299 e) AVR u stranoj valuti 0 2 9 9,872 0 9,872 221320 do 325, dio

329 7. Zalihe 0 3 0 458,786 137,792 320,994 5,080,573350 8. Stalna sredstva namijenjena prodaji 0 3 1 3,920,251 952,752 2,967,499 1351 9. Sredstva poslovanja koje se obustavlja 0 3 2 0 0 0 0

352 i 359 10. Ostala sredstva 0 3 3 0 0 0 295,500360 i 369 11. Akontacioni porez na dodatu vrijednost 0 3 4 0 0 0 0

B. STALNA SREDSTVA (036+041+047) 0 3 5 30,304,031 14,649,237 15,654,794 15,357,031

301. Osnovna sredstva i ulaganja u nekretnine (037 do 040) 0 3 6 20,398,514 8,937,826 11,460,688 11,062,797

300 do 303, 306, dio 309 a) Osnovna sredstva u vlasništvu banke 0 3 7 19,921,917 8,937,826 10,984,091 10,367,604304, dio 309 b) Ulaganja u nekretnine 0 3 8 0 0 0 81,337305, dio 309 v) Osnovna sredstva uzeta u finansijski lizing 0 3 9 0 0 0 0

307 i 308 g) Avansi i osnovna sredstva u pripremi 0 4 0 476,597 0 476,597 613,85631 2. Nematerijalna sredstva (042 do 046) 0 4 1 9,844,972 5,711,411 4,133,561 4,294,234310 a) Goodwill 0 4 2 0 0 0 0

311, dio 319 b) Ulaganja u razvoj 0 4 3 0 0 0 0

314, dio 319 v) Nematerijalna sredstva uzeta u finansijski lizing 0 4 4 0 0 0312, 313, dio

319 g) Ostala nematerijalna sredstva 0 4 5 9,672,732 5,711,411 3,961,321 4,182,589317 i 318 d) Avansi i nematerijalna sredstva u pripremi 0 4 6 172,240 0 172,240 111,645

37 3. Odložena poreska sredstva 0 4 7 60,545 0 60,545V. POSLOVNA AKTIVA 0 4 8 871,139,542 53,215,729 817,923,813 823,658,769

90 do 93 G. VANBILASNA AKTIVA 0 4 9 188,220,097 188,220,097 186,693,147D. UKUPNA AKTIVA (048+049) 0 5 0 1,059,359,639 53,215,729 1,006,143,910 1,010,351,916

3

3

Grupa računa, račun

P O Z I C I J A Oznaka za AOP

Iznos tekuće godine Iznos prethodne godine (početno

stanje)

SBERBANK a.d. Banja Luka | GODIŠNJI IZVJEŠTAJ 2016

89

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS STANJA (IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU) NA DAN 31. DECEMBRA 2016. GODINE – AKTIVA (nastavak)

Bruto Ispravka vrijednosti

Neto (4-5)

1 2 4 5 6 7

AKTIVA A. TEKUĆA SREDSTVA (002+008+011+014+018+022+030+ 031+032+033+034)

0 0 1

840,835,511 38,566,492 802,269,019 808,301,738

00, 03, 05, 07 i 09

1. Gotovina, gotovinski ekvivalenti, zlato i potraživanja iz operativnog poslovanja (003 do 007)

0 0 2

37,553,540 1,891,854 35,661,686 57,384,199

000 do 009 a) Gotovina i gotovinski ekvivalenti u domaćoj valuti

0 0 310,334,313 0 10,334,313 9,632,135

030 do 039 b) Ostala potraživnja u domaćoj valuti 0 0 4 2,900,791 1,627,760 1,273,031 836,686

050 do 059 v) Gotovina i gotovinski ekvivalenti u starnoj valuti 0 0 5

23,986,908 3,378 23,983,530 46,889,817070 i 071 g) Zlato i ostali plemeniti metali 0 0 6 0 0 0 0

090 do 099 d) Ostala potraživanja u stranoj valuti 0 0 7 331,528 260,716 70,812 25,561

01 do 06 2. Depoziti i krediti u domaćoj i stranoj valuti (009+010) 0 0 8

125,661,140 0 125,661,140 109,804,727010 do 019 a) Depoziti i krediti u domaćoj valuti 0 0 9 125,661,140 0 125,661,140 109,804,727

060 d0 069 b) Depoziti i krediti u stranoj valuti 0 1 0

0 0 0

02 do 08

3. Potraživanja za kamatu i naknadu, potraživanja po osnovu prodaje i druga potraživanja (012 + 013)

0 1 1

5,632,612 2,779,539 2,853,073 2,548,448

020 do 029a) Potraživanja za kamatu i naknadu, potraživanja po osnovu prodaje i druga potraživanja u domaćoj valuti

0 1 2

5,581,988 2,735,520 2,846,468 2,543,633

080 do 089

b) Potraživanja za kamatu i naknadu, potraživanja po osnovu prodaje i druga potraživanja u stranoj valuti

0 1 3

50,624 44,019 6,605 4,815

10, 11 i 204. Dati krediti i depoziti (015 do 017) 0 1 4

488,620,185 4,539,875 484,080,310 487,147,959

100 do 109a) Dati krediti i depoziti u domaćoj valuti

0 1 5153,540,967 1,504,168 152,036,799 159,091,232

112 do 119b) Dati krediti i depoziti sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti

0 1 6292,196,157 2,926,729 289,269,428 308,993,557

200 do 209v) Dati krediti i depoziti u stranoj valuti

0 1 742,883,061 108,978 42,774,083 19,063,170

12, 13 i 225. Hartije od vrijednosti (019 do 021)

0 1 813,767,013 0 13,767,013 6,357,129

1 2 4 5 6 7

120 do 129 a) HOV u domaćoj valuti 0 1 9 359,200 359,200 359,200

130 do 139b) HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 0 2 0 13,383,492 0 13,383,492 5,973,600

220 do 229 v) HOV u stranoj valuti 0 2 1 24,321 0 24,321 24,32915 do 19, 28 i 29 6. Ostali plasmani i AVR (023 do 029) 0 2 2 165,221,984 28,264,680 136,957,304 139,683,202150 do 159 a) Ostali plasmani u domaćoj valuti 0 2 3 1,638,461 1,430,786 207,675 233,264

160 do 169b) Ostali plasmani sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 0 2 4 0 0 0 0

180 do 189v) Dospjeli plasmani i tekuća dospijeća dugoročnih plasmana u domaćoj valuti 0 2 5 158,813,065 26,761,890 132,051,175 137,532,564

190 do 199 g) AVR u domaćoj valuti 0 2 6 1,323,857 10,539 1,313,318 1,444,738250 do 259 d) Ostali plasmani u stranoj valuti 0 2 7 216,257 743 215,514 176,885

280 do 289đ) Dospjeli plasmani i tekuća dospijeća dugoročnih plasmana u stranoj valuti 0 2 8 3,220,472 60,722 3,159,750 295,530

290 do 299 e) AVR u stranoj valuti 0 2 9 9,872 0 9,872 221320 do 325, dio

329 7. Zalihe 0 3 0 458,786 137,792 320,994 5,080,573350 8. Stalna sredstva namijenjena prodaji 0 3 1 3,920,251 952,752 2,967,499 1351 9. Sredstva poslovanja koje se obustavlja 0 3 2 0 0 0 0

352 i 359 10. Ostala sredstva 0 3 3 0 0 0 295,500360 i 369 11. Akontacioni porez na dodatu vrijednost 0 3 4 0 0 0 0

B. STALNA SREDSTVA (036+041+047) 0 3 5 30,304,031 14,649,237 15,654,794 15,357,031

301. Osnovna sredstva i ulaganja u nekretnine (037 do 040) 0 3 6 20,398,514 8,937,826 11,460,688 11,062,797

300 do 303, 306, dio 309 a) Osnovna sredstva u vlasništvu banke 0 3 7 19,921,917 8,937,826 10,984,091 10,367,604304, dio 309 b) Ulaganja u nekretnine 0 3 8 0 0 0 81,337305, dio 309 v) Osnovna sredstva uzeta u finansijski lizing 0 3 9 0 0 0 0

307 i 308 g) Avansi i osnovna sredstva u pripremi 0 4 0 476,597 0 476,597 613,85631 2. Nematerijalna sredstva (042 do 046) 0 4 1 9,844,972 5,711,411 4,133,561 4,294,234310 a) Goodwill 0 4 2 0 0 0 0

311, dio 319 b) Ulaganja u razvoj 0 4 3 0 0 0 0

314, dio 319 v) Nematerijalna sredstva uzeta u finansijski lizing 0 4 4 0 0 0312, 313, dio

319 g) Ostala nematerijalna sredstva 0 4 5 9,672,732 5,711,411 3,961,321 4,182,589317 i 318 d) Avansi i nematerijalna sredstva u pripremi 0 4 6 172,240 0 172,240 111,645

37 3. Odložena poreska sredstva 0 4 7 60,545 0 60,545V. POSLOVNA AKTIVA 0 4 8 871,139,542 53,215,729 817,923,813 823,658,769

90 do 93 G. VANBILASNA AKTIVA 0 4 9 188,220,097 188,220,097 186,693,147D. UKUPNA AKTIVA (048+049) 0 5 0 1,059,359,639 53,215,729 1,006,143,910 1,010,351,916

3

3

Grupa računa, račun

P O Z I C I J A Oznaka za AOP

Iznos tekuće godine Iznos prethodne godine (početno

stanje)


90

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS STANJA (IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU) NA DAN 31. DECEMBRA 2016. GODINE – PASIVA

Grupa računa P O Z I C I J AIznos na dan

bilansa tekuće godine

Iznos prethodne godine (početno

stanje)

1 2 4 5P A S I V A A. OBAVEZE (102+106+109+113) 1 0 1 697,060,013 706,839,193

40, 41 i 50 1. Obaveze po osnovu depozita i kredita (103 do 105) 1 0 2 678,211,712 683,900,363

400 do 409a) Obaveze po osnovu kredita i depozita u domaćoj valuti 1 0 3 241,838,022 225,223,719

411 do 419b) Obaveze po osnovu kredita i depozita sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 1 0 4 194,544,115 228,445,370

500 do 509b) Obaveze po osnovu kredita i depozita u stranoj valuti 1 0 5 241,829,575 230,231,274

42 i 52 2. Obaveze za kamatu i naknadu (107+108) 1 0 6 15,709 18

420 do 422 a) Obaveze po osnovu kredita i depozita u domaćoj valuti 1 0 7 12,717 0

520 i 522 b) Obaveze za kamatu i nakadu u stranoj valuti 1 0 8 2,992 1843, 44 i 53 3.Obaveze po osnovu HOV (110 do12) 1 0 9 0 0430 do 433 a) Obaveze po osnovu HOV u domaćoj valuti 1 1 0 0 0

440 do 442b) Obaveze po osnovu HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 1 1 1 0 0

530 do 532 v) Obaveze po osnovu HOV u stranoj valuti 1 1 2 0 045 do 49, 55, 58 i

59 4. Ostale obaveze i PVR (114 do 124)1 1 3 18,832,592 22,938,812

450 i 451 a) Ostale obaveze po osnovu zarada i naknada zarada 1 1 4 0 0

454, 455, 460 do 464, 466 do 469

b) Ostale obaveze u domaćoj valuti, osim obaveza za poreze i doprinose 1 1 5 3,800,335 3,090,381

452 i 453, 476, 477

v) Obaveze za poreze i doprinose, osim tekućih i odloženih obaveza za porez na dobit 1 1 6 188,166 249,980

475 g) Obaveze za porez na dobit 1 1 7 0 143,004465 d) Odložene poreske obaveze 1 1 8 120,772 122,128

470 do 474 đ) Rezervisanja 1 1 9 2,136,457 1,603,013480 do 486 e) PVR u domaćoj valuti 1 2 0 7,078,785 7,424,547

490 do 499

ž) Obaveze po osnovu komisionih poslova, sredstava namijenjenih prodaji, sredstava poslovanja koje se obustavlja, subordiniranih obaveza i tekuća dospijeća obaveza 1 2 1 0 4,000,000

550 do 559 z) Ostale obaveze u stranoj valuti 1 2 2 757,976 1,125,983580 do 585 i) PVR u stranoj valuti 1 2 3 4,750,101 5,179,776

590 do 599

j) Obaveze po osnovu komisionih poslova, dospjelih i subordiniranih obaveza i tekuća dospijeća u stranoj valuti 1 2 4 0 0

B. KAPITAL (126+132+138+142-148) 1 2 5 120,863,800 116,819,576

80 1. Osnovni kapital (127+128+129-130-131) 1 2 6 77,433,200 77,433,200800 a) Akcijski kapital 1 2 7 62,198,000 62,198,000801 b) Ostali oblici kapitala 1 2 8 0 0

802 v) Emisiona premija 1 2 9 15,235,200 15,235,200803 g) Upisani a neuplaćeni akcijski kapital 1 3 0 0 0804 d) Otkupljene sopstvene akcije 1 3 1 0 0

81 2. Rezerve iz dobiti i prenesene rezerve (133 do 137) 1 3 2 23,579,091 23,353,102

810 a) Rezerve iz dobiti 1 3 3 11,487,326 11,261,337

811 b) Ostale rezerve 1 3 4 0 0

1 2 4 5

812 v) Posebne rezerve za procijenjene gubitke 1 3 5 12,091,765 12,091,765814 g) Rezerve za opšte bankarske rizike 1 3 6 0 0818 d) Prenesene rezerve (kursne razlike) 1 3 7 0 082 3. Revalorizacione rezerve (139 do 141) 1 3 8 1,086,946 1,099,152

820

a) Revalorizacione rezerve po osnovu promjene vrijednosti osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja 1 3 9 1,086,946 1,099,152

821b) Revalorizacione rezerve po osnovu promjene vrijednosti hartija od vrijednosti 1 4 0 0 0

822 v) Revalorizacione rezerve po ostalim osnovama 1 4 1 0 0823 g) Aktuarski dobici i gubici u kapitalu 1 4 283 4. Dobitak (143 do 147) 1 4 3 18,764,563 14,934,122830 a) Dobitak tekuće godine 1 4 4 4,044,223 4,519,780831 b) Neraspoređeni dobitak ranijih godina 1 4 5 14,720,340 10,414,342832 v) Višak prihoda nad rashodima tekuće godine 1 4 6 0 0

833g) Neraspoređeni višak prihoda nad rashodima tekuće godine 1 4 7 0 0

834 d) Zadržana zarada 1 4 8 0 084 5. Gubitak (149 + 159) 1 4 9 0 0840 a) Gubtiak tekuće godine 1 5 0 0 0841 b) Gubitak iz ranijih godina 1 5 1 0 0

B. POSLOVNA PASIVA (101+125) 1 5 2 817,923,813 823,658,76995 do 98 G. VANBILANSNA PASIVA 1 5 3 188,220,097 186,693,147

D. UKUPNA PASIVA (152+152) 1 5 4 1,006,143,910 1,010,351,916

Oznaka za AOP

3

3


91

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS STANJA (IZVJEŠTAJ O FINANSIJSKOM POLOŽAJU) NA DAN 31. DECEMBRA 2016. GODINE – PASIVA (nastavak)

Grupa računa P O Z I C I J AIznos na dan

bilansa tekuće godine

Iznos prethodne godine (početno

stanje)

1 2 4 5P A S I V A A. OBAVEZE (102+106+109+113) 1 0 1 697,060,013 706,839,193

40, 41 i 50 1. Obaveze po osnovu depozita i kredita (103 do 105) 1 0 2 678,211,712 683,900,363

400 do 409a) Obaveze po osnovu kredita i depozita u domaćoj valuti 1 0 3 241,838,022 225,223,719

411 do 419b) Obaveze po osnovu kredita i depozita sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 1 0 4 194,544,115 228,445,370

500 do 509b) Obaveze po osnovu kredita i depozita u stranoj valuti 1 0 5 241,829,575 230,231,274

42 i 52 2. Obaveze za kamatu i naknadu (107+108) 1 0 6 15,709 18

420 do 422 a) Obaveze po osnovu kredita i depozita u domaćoj valuti 1 0 7 12,717 0

520 i 522 b) Obaveze za kamatu i nakadu u stranoj valuti 1 0 8 2,992 1843, 44 i 53 3.Obaveze po osnovu HOV (110 do12) 1 0 9 0 0430 do 433 a) Obaveze po osnovu HOV u domaćoj valuti 1 1 0 0 0

440 do 442b) Obaveze po osnovu HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika u domaćoj valuti 1 1 1 0 0

530 do 532 v) Obaveze po osnovu HOV u stranoj valuti 1 1 2 0 045 do 49, 55, 58 i

59 4. Ostale obaveze i PVR (114 do 124)1 1 3 18,832,592 22,938,812

450 i 451 a) Ostale obaveze po osnovu zarada i naknada zarada 1 1 4 0 0

454, 455, 460 do 464, 466 do 469

b) Ostale obaveze u domaćoj valuti, osim obaveza za poreze i doprinose 1 1 5 3,800,335 3,090,381

452 i 453, 476, 477

v) Obaveze za poreze i doprinose, osim tekućih i odloženih obaveza za porez na dobit 1 1 6 188,166 249,980

475 g) Obaveze za porez na dobit 1 1 7 0 143,004465 d) Odložene poreske obaveze 1 1 8 120,772 122,128

470 do 474 đ) Rezervisanja 1 1 9 2,136,457 1,603,013480 do 486 e) PVR u domaćoj valuti 1 2 0 7,078,785 7,424,547

490 do 499

ž) Obaveze po osnovu komisionih poslova, sredstava namijenjenih prodaji, sredstava poslovanja koje se obustavlja, subordiniranih obaveza i tekuća dospijeća obaveza 1 2 1 0 4,000,000

550 do 559 z) Ostale obaveze u stranoj valuti 1 2 2 757,976 1,125,983580 do 585 i) PVR u stranoj valuti 1 2 3 4,750,101 5,179,776

590 do 599

j) Obaveze po osnovu komisionih poslova, dospjelih i subordiniranih obaveza i tekuća dospijeća u stranoj valuti 1 2 4 0 0

B. KAPITAL (126+132+138+142-148) 1 2 5 120,863,800 116,819,576

80 1. Osnovni kapital (127+128+129-130-131) 1 2 6 77,433,200 77,433,200800 a) Akcijski kapital 1 2 7 62,198,000 62,198,000801 b) Ostali oblici kapitala 1 2 8 0 0

802 v) Emisiona premija 1 2 9 15,235,200 15,235,200803 g) Upisani a neuplaćeni akcijski kapital 1 3 0 0 0804 d) Otkupljene sopstvene akcije 1 3 1 0 0

81 2. Rezerve iz dobiti i prenesene rezerve (133 do 137) 1 3 2 23,579,091 23,353,102

810 a) Rezerve iz dobiti 1 3 3 11,487,326 11,261,337

811 b) Ostale rezerve 1 3 4 0 0

1 2 4 5

812 v) Posebne rezerve za procijenjene gubitke 1 3 5 12,091,765 12,091,765814 g) Rezerve za opšte bankarske rizike 1 3 6 0 0818 d) Prenesene rezerve (kursne razlike) 1 3 7 0 082 3. Revalorizacione rezerve (139 do 141) 1 3 8 1,086,946 1,099,152

820

a) Revalorizacione rezerve po osnovu promjene vrijednosti osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja 1 3 9 1,086,946 1,099,152

821b) Revalorizacione rezerve po osnovu promjene vrijednosti hartija od vrijednosti 1 4 0 0 0

822 v) Revalorizacione rezerve po ostalim osnovama 1 4 1 0 0823 g) Aktuarski dobici i gubici u kapitalu 1 4 283 4. Dobitak (143 do 147) 1 4 3 18,764,563 14,934,122830 a) Dobitak tekuće godine 1 4 4 4,044,223 4,519,780831 b) Neraspoređeni dobitak ranijih godina 1 4 5 14,720,340 10,414,342832 v) Višak prihoda nad rashodima tekuće godine 1 4 6 0 0

833g) Neraspoređeni višak prihoda nad rashodima tekuće godine 1 4 7 0 0

834 d) Zadržana zarada 1 4 8 0 084 5. Gubitak (149 + 159) 1 4 9 0 0840 a) Gubtiak tekuće godine 1 5 0 0 0841 b) Gubitak iz ranijih godina 1 5 1 0 0

B. POSLOVNA PASIVA (101+125) 1 5 2 817,923,813 823,658,76995 do 98 G. VANBILANSNA PASIVA 1 5 3 188,220,097 186,693,147

D. UKUPNA PASIVA (152+152) 1 5 4 1,006,143,910 1,010,351,916

Oznaka za AOP

3

3


92

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS USPJEHA (IZVJEŠTAJ O DOBICIMA I GUBICIMA I UKUPNOM REZULTATU) ZA PERIOD OD 1. JANUARA DO 31. DECEM-BRA 2016. GODINE

Tekuća godina

Prethodna godina

1 2 4 5

70A. PRIHODI I RASHODI OD POSLOVA FINANSIRANJA 1. Prihodi od kamata (202 do 204) 2 0 1 37,967,834 41,082,612

700, 701 i 702

a) Prihodi od kamata po osnovu kredita, depozita i HOV u domaćoj valuti 2 0 2 11,407,060 12,963,102

703, 704 i 705

b) Prihodi od kamata po osnovu kredita, depozita i HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika 2 0 3 25,567,619 27,205,738

706, 707 i 708

v) Prihodi od kamata po osnovu kredita, depozita i HOV u stranoj valuti 2 0 4 993,155 913,772

60 2. Rashodi kamata (206 do 208) 2 0 5 13,172,025 16,578,700600, 601 i

602a) Rashodi kamata po osnovu kredita, depozita i HOV u domaćoj valuti 2 0 6 3,626,738 5,113,074

603, 604 i 605

b) Rashodi kamata po osnovu kredita, depozita i HOV sa ugovorenom zaštitom od rizika 2 0 7 4,395,143 5,244,361

606, 607 i 608

b) Rashodi kamata po osnovu kredita, depozita i HOV u stranoj valuti 2 0 8 5,150,144 6,221,2653. Neto prihodi od kamata (201 - 205) 2 0 9 24,795,809 24,503,9124. Neto rashodi kamata (205 - 201) 2 1 0 0 0

71 5. Prihodi od naknada i provizija (212 do 214) 2 1 1 17,047,657 16,569,354710 i 711 a) Prihodi od usluga platnog prometa 2 1 2 5,253,136 4,674,959712 i 713 b) Prihodi od provizija 2 1 3 3,775,222 3,837,321718 i 719 v) Prihodi od ostalih naknada 2 1 4 8,019,299 8,057,074

61 6. Rashodi od naknada i provizija (216 - 218) 2 1 5 2,575,177 3,077,346610 i 611 a) Rashodi naknada i provizija u domaćoj valuti 2 1 6 2,142,583 2,425,660615 i 616 b) Rashodi naknada i provizija u stranoj valuti 2 1 7 75,457 80,557

617 v) Rashodi ostalih naknada i provizija 2 1 8 357,137 571,1297. Neto prihodi po osnovu naknada i provizija (211 - 215) 2 1 9 14,472,480 13,492,0088. Neto rashodi po osnovu naknada i provizija (215 - 211) 2 2 0 0 0

729. Dobici po osnovu prodaje HOV i udjela (222 do 225) 2 2 1 0 0

720a) Dobici po osnovu prodaje HOV po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha 2 2 2 0 0

721 b) Dobici po osnovu prodaje HOV koje su raspoložive za prodaju 2 2 3 0 0722 v) Dobici po osnovu prodaje HOV koje se drže do roka dospijeća 2 2 4 0 0723 g) Dobici po osnovu prodaje udjela (učešća) 2 2 5 0 062 10. Gubici po osnovu prodaje HOV i udjela (227 do 230) 2 2 6 0 0

620 a) Gubici po osnovu prodaje HOV po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha 2 2 7 0 0621 b) Gubici po osnovu prodaje HOV koje su raspoložive za prodaju 2 2 8 0 0622 v) Gubici po osnovu prodaje HOV koje se drže do roka dospijeća 2 2 9 0 0623 g) Gubici po osnovu prodaje udjela (učešća) 2 3 0 0 01 2 4 4

11. Neto dobici po osnovu prodaje HOV i udjela (učešća) (221 - 226) 2 3 1 0 0

12. Neto gubici po osnovu prodaje HOV i udjela (učešća) (226 - 221) 2 3 2 0 013. DOBITAK IZ POSLOVA FINANSIRANJA (201+211+221-205-215-226) 2 3 3 39,268,289 37,995,92014. GUBITAK IZ POSLOVA FINANSIRANJA (205+215+226-201-211-221) 2 3 4 0 0

74 i 76B. OPERATIVNI PRIHODI I RASHODI 1. Prihodi iz operativnog poslovanja (236 do 240) 2 3 5 18,758,620 18,079,458

740 a) Prihodi od ukidanja indirektnih otpisa plasmana 2 3 6 16,280,927 15,884,334741 b) Prihodi od ukidanja rezervisanja za vanbilansne pozicije 2 3 7 1,968,307 1,995,209742 v) Prihodi od ukidanja rezervisanja za obaveze 2 3 8 260,502 179,915743 g) Prihodi od ukidanja ostalih rezervisanja 2 3 9 1,000 20,000760 d) Prihodi po osnovu lizinga 2 4 0 0 0761 đ) Ostali prihodi iz operativnog poslovanja 2 4 1 247,884 0

64, 65 i 66 2. Rashodi iz operativnog poslovanja (242 do 255) 2 4 2 53,563,165 50,475,385640 a) Rashodi indirektnih otpisa plasmana 2 4 3 21,634,882 20,714,528641 b) Rashodi rezervisanja za vanbilansne pozicije 2 4 4 2,002,277 1,894,382642 v) Rashodi po osnovu rezervisanja za obaveze 2 4 5 1,216,397 181,882643 g) Rashodi ostalih rezervisanja 2 4 6 646,673 265,723

650 do 653 d) Troškovi bruto zarada i bruto naknada zarada 2 4 7 10,327,072 10,179,482654 đ) Troškovi naknada za privremene i povremene poslove 2 4 8 9,828 6,676655 e) Ostali lični rashodi 2 4 9 1,354,488 1,484,363660 ž) Troškovi materijala 2 5 0 883,944 879,990661 z) Troškovi proizvodnih usluga 2 5 1 6,721,695 6,375,823662 i) Troškovi amortizacije 2 5 2 2,975,170 2,834,651663 j) Rashodi po osnovu lizinga 2 5 3 0 0664 k) Nematerijalni troškovi (bez poreza i doprinosa) 2 5 4 5,049,438 4,808,539665 l) Troškovi po osnovu poreza i doprinosa 2 5 5 741,301 816,846666 lj) Ostali troškovi 2 5 6 0 32,500

3. DOBITAK IZ OPERATIVNOG POSLOVANJA (235-241) 2 5 7 0 04. GUBITAK IZ OPERATIVNOG POSLOVANJA (241-235) 2 5 8 34,804,545 32,395,927

77V) OSTALIPRIHODI I RASHODI 1. Ostali prihodi (259 do 265) 2 5 9 373,646 239,361

770 a) Prihodi od naplaćenih otpisanih potraživanja 2 6 0 0 0771 b) Dobici od prodaje osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja 2 6 1 32,445 13,892772 v) Prihodi od smanjenja obaveza 2 6 2 151,656 0776 g) Prihodi od dividendi i učešća 2 6 3 7,788 9,576777 d) Viškovi 2 6 4 7,285 0778 đ) Ostali prihodi 2 6 5 155,678 93,323779 e) Dobici od obustavljenog poslovanja 2 6 6 18,794 122,57067 2. Ostali rashodi (267 do 273) 2 6 7 170,371 314,349

670 a) Rashodi po osnovu direktnog otpisa potraživanja 2 6 8 57,238 75,059671 b) Gubici od prodaje osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja 2 6 9 0 56,839

672v) Gubici po osnovu rashodovanja i otpisa osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja 2 7 0 509 11,603

676 g) Manjkovi 2 7 1 0 0677 d) Otpis zaliha 2 7 2 3,447 51678 đ) Ostali rashodi 2 7 3 109,177 170,797679 e) Gubici od obustavljenog poslovanja 2 7 4 0 0

3. DOBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (258-266) 2 7 5 203,275 0

4. GUBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (266-258) 2 7 6 0 74,988

G. POSLOVNI DOBITAK (233+256+274-234-257-275) 2 7 7 4,667,019 5,525,005

D. POSLOVNI GUBITAK (234+257+275-233-256-274) 2 7 8 0 01 2 4 4

73 i 78

Đ. PRIHODI I RASHODI OD PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I OBAVEZA 1. Prihodi od promjene vrijednosti imovine i obaveza (279 do 283) 2 7 9 4,122,064 5,728,603

730 a) Prihodi po osnovu promjene vrijednosti plasmana i potraživanja 2 8 0 0 0731 b) Prihodi po osnovu promjene vrijednosti HOV 2 8 1 0 0732 v) Prihodi po osnovu promjene vrijednosti obaveza 2 8 2 0 0

733g) Prihodi od promjene vrijednosti osnovnih sredstava i nematerijalnih ulaganja 2 8 3 0 0

780 d) Prihodi od pozitivnih kursnih razlika 2 8 4 4,122,064 5,728,603

63 i 68 2. Rashodi od promjene vrijednosti imovine i obaveza (285 do 289) 2 8 5 4,090,009 5,815,892

630 a) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti plasmana i potraživanja 2 8 6 0 0

631 b) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti HOV 2 8 7 0 0

632 v) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti obaveza 2 8 8 0 0

633g) Rashodi po osnovu promjene vrijednosti osnovnih sredstava, ulaganja u nekretnine i nematerijalnih ulaganja 2 8 9 0 0

680 d) Rashodi po osnovu negativnih kursnih razlika 2 9 0 4,090,009 5,815,892E. DOBITAK PO OSNOVU PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I OBAVEZA (278-284) 2 9 1 32,055 0Ž. GUBITAK PO OSNOVU PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I OBAVEZA (284-278) 2 9 2 0 87,289I. DOBITAK I GUBITAK PRIJE OPOREZIVANJA 1. Dobitak prije oporezivanja (276+290-277-291) 2 9 3 4,699,074 5,437,7162. Gubitak prije oporezivanja (277+291-276-290) 2 9 4 0 0

850J. TEKUĆI I ODLOŽENI POREZ NA DOBIT 1. Porez na dobit 2 9 5 716,752 919,292

8512. Dobitak po osnovu povećanja odloženih poreskih sredstava i smanjenja odloženih poreskih obaveza 2 9 6 61,901 1,356

8523. Gubitak po osnovu smanjenja odloženih poreskih sredstava i povećanja odloženih poreskih obaveza 2 9 7 0

83K. NETO DOBITAK I GUBITAK 1. Neto dobitak tekuće godine (292+295-294-296) ili (295-293-294-296) 2 9 8 4,044,223 4,519,780

84 2. Neto gubitak tekuće godine (293+294+296-295) ili (294+296-292-295) 2 9 9 0 0L) OSTALI DOBICI I GUBICI U PERIODU 1. Dobici utvrđeni direktno u kapitalu (300 do 305) 3 0 0 0 0a) Dobici po osnovu smanjenja revalorizacionih rezervi na osnovnim sredstvima i nematerijalnim ulaganjima 3 0 1 0 0

b) Dobici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju 3 0 2 0 0

v) Dobici po osnovu prevođenja finasijskih izvještaja inostranog poslovanja 3 0 3

g) Aktuarski dobici od planova definisanih primanja 3 0 4

d) Efektivni dio dobitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova 3 0 5đ) Ostali dobici utvrđeni direktno u kapitalu 3 0 62. Gubici utvrđeni direktno u kapitalu (307 do 311) 3 0 7 0 0

a) Gubici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju 3 0 8 0 0b) Gubici po osnovu prevođenja finansijskih izvještaja inostranog poslovanja 3 0 9v) Aktuarski gubici od planova definisanih primanja 3 1 0

g) Efektivni dio gubitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova 3 1 1

d) Ostali gubici utvrđeni direktno u kapitalu 3 1 2 0 01 2 4 4

LJ) NETO DOBICI ILI NETO GUBICI PO OSNOVU OSTALOG UKUPNOG REZULTATA U PERIODU (299-306) ILI (306-299) 3 1 3 0 0N. POREZ NA DOBIT KOJI SE ODNOSI NA OSTALI UKUPAN REZULTAT 3 1 4 0 0NJ) OSTALI UKUPAN REZULTAT U PERIODU (312 +-313) 3 1 5 0 0O. UKUPAN REZULTAT ZA OBRAČUNSKI PERIOD 1. Ukupan neto dobitak u obračunskom periodu (297+-314) 3 1 6 4,044,223 4,519,7802. Ukupan neto gubitak u obračunskom periodu (298+-314) 3 1 7 0 0Dio neto dobiti / gubitka koji pripada većinskim vlasnicima 3 1 8 0Dio neto dobiti / gubitka koji pripada manjinskim vlasnicima 3 1 9 0Obična zarada po akciji 3 2 0 61 73Razrijeđena zarada po akciji 3 2 1 61 73Prosječan broj zaposlenih po osnovu časova rada 3 2 2 371 356Prosječan broj zaposlenih po osnovu stanja na kraju perioda 3 2 3 380 366

Grupa računa, račun P O Z I C I J A

I Z N O S

3

3

3

3


93

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS USPJEHA (IZVJEŠTAJ O DOBICIMA I GUBICIMA I UKUPNOM REZULTATU) ZA PERIOD OD 1. JANUARA DO 31. DECEM-BRA 2016. GODINE (nastavak)

Tekuća godina

Prethodna godina

1 2 4 5


700, 701 i 702


703, 704 i 705


706, 707 i 708




603, 604 i 605


606, 607 i 608

























73 i 78

























I Z N O S

3

3

3

3


94

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeBILANS USPJEHA (IZVJEŠTAJ O DOBICIMA I GUBICIMA I UKUPNOM REZULTATU ZA PERIOD OD 1. JANUARA DO 31. DECEM-BRA 2016. GODINE (nastavak)

Tekuća godina

Prethodna godina

1 2 4 5


700, 701 i 702


703, 704 i 705


706, 707 i 708




603, 604 i 605


606, 607 i 608

























73 i 78

























I Z N O S

3

3

3

3


95

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeIZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU ZA PERIOD ZAVRŠEN 31. DECEMBRA 2016. GODINE

1 2 3 4 5 6 7 8 9 101. Stanje na dan 01.01.2015.god. 901 62,198,000 1,111,357 0 26,322,776 22,667,663 112,299,796 0 112,299,796

2.Efekti promjena u računovodstvenim politikama 902 0 0 0 0

3. Efekti ispravke grešaka 903 0 0 0Ponovo iskazano stanje na dan 01.01.2015.god.(901 ±902±903) 904 62,198,000 1,111,357 0 26,322,776 22,667,663 112,299,796 0 112,299,796

4.Efekti revalorizacije materijalnihi nematerijalnih sredstava 905 - 0 0

5.

Nerealizovani dobici/gubici po osnovu finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju 906 0 0 0

6.

Kursne razlike nastale na osnovu preračuna finansijskih izvještaja u drugu funkcionalnu valutu 907 0 0

7.Neto dobitak/gubitak periodaiskazan u bilansu uspjeha 908 4,519,780 4,519,780 4,519,780

8.Neto dobici/gubici perioda priznati direktno u kapitalu 909 0 173,761 (173,761) 0 0

9.Objavljene dividende i drugividovi raspodjele dobitka i pokriće gubitka 910 0 0 0 0

10.Emisija akcijskog kapitala i drugi vidovi povećanja ili smanjenja osnovnog kapitala 911 0 (12,205) 12,205 0 0

11.Stanje na dan 31.12.2015.god. 01.01.2016.god.(904±905±906±907±908±909-910+911) 912 62,198,000 1,099,152 0 26,496,537 27,025,887 116,819,576 0 116,819,576

12.Efekti promjena u računovodstvenim politikama 913 0 0 0 0

13. Efekti ispravke grešaka 914 0 0

14.Ponovo iskazano stanje na dan 01.01.2016. god.(912±913±914) 915 62,198,000 1,099,152 0 26,496,537 27,025,887 116,819,576 0 116,819,576

15.Efekti revalorizacije materijalnihi nematerijalnih sredstava 916 - 0 0 0

16.Nerealizovani dobici/gubici po osnovu finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju 917 0 0 0

17.Kursne razlike nastale na osnovu preračuna finansijskih izvještaja u drugu funkcionalnu valutu 918 4,044,224 4,044,224 4,044,224

18.Neto dobitak/gubitak periodaiskazan u bilansu uspjeha 919 225,989 (225,989) 0 0

19.Neto dobici/gubici perioda priznati direktno u kapitalu 920 0 0 0 0 0

20.Objavljene dividende i drugi vidoviraspodjele dobitka i pokriće gubitka 921 0 0

21.Emisija akcijskog kapitala i drugividovi povećanja ili smanjenja osnovnog kapitala 922 0 (12,206) 12,206 0 0

22.Stanje na dan 31.12.2016.god.(915±916±917±918±919±920-921+922) 923 62,198,000 1,086,946 0 26,722,526 30,856,328 120,863,800 0 120,863,800

UK

UPN

OVRSTA PROMJENEU KAPITALU

DIO KOJI PRIPADA VLASNICIMAKAPITALA PRIVREDNOG DRUŠTVA

MA

NJI

NSK

I IN

TER

ES

UK

UPN

I KA

PITA

L

Ozn

aka

za A

OP

Akci

jski

kap

ital i

udj

eli

akci

onar

sko

druš

tvo

Rev

alor

izac

ione

reze

rve(

MR

S 16

,MR

S 21

i M

RS

38)

Ner

ealiz

ovan

i dob

ici/g

ubic

i po

osno

vu fi

nans

ijski

h sr

edst

ava

rasp

olož

ivih

za

prod

aju

Ost

ale

reze

rve

(em

isio

na

prem

ija, z

akon

ske

i sta

tuta

rne

reze

rve,

zašt

ita g

otov

insk

ih

toko

va)

Akum

ulis

ani n

eras

pore

đeni

di

bita

k/ne

pokr

iven

i gub

itak


96

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeIZVJEŠTAJ O TOKOVIMA GOTOVINE ZA PERIOD OD 1. JANUARA DO 31. DECEMBRA 2016. GODINE

Tekuća godina

Prethodna godina

1 3 4 5

1 1.1

NOVČANI TOKOVI IZ POSLOVNIH AKTIVNOSTI Primici kamata, naknada i provizija po kreditima i poslovima lizinga

(+) 401 52,061,315 54,407,000

1.2 Isplate kamata (-) 402 12,227,025 15,750,000

1.3 Naplate po kreditima koji su ranije bili otpisani (glavnica i kamata) (+) 403 0 0

1.4 Novčane isplate zaposlenima i dobavljačima (-) 404 26,503,169 20,003,231 1.5 Isplate po vanbilansnim ugovorima (-) 405 0 0 1.6 Primici i isplate po vanrednim stavkama (+)(-) 406 589,086 225,000

(Povećanje) smanjenje u operativnoj aktivi 407 0 1.7 Novčane pozajmice i krediti dati klijentima i naplate istih (+)(-) 408 9,519,382 (24,045,000)

1.8 Računi depozita kod državnih institucija -propisi i monetarni zahtjevi- (+)(-) 409 (17,962,222) (4,860,000)

1.9 Depoziti klijenata (+)(-) 410 (3,722,069) (36,956,370) 1.10 Plaćeni porez na dobit (-) 411 985,688 951,000

A Neto novčana sredstva iz poslovnih aktivnosti (+)(-) 412 769,610 (47,933,601) 2 2.1

NOVČANI TOKOVI IZ AKTIVNOSTI INVESTIRANJA Kratkoročni plasmani finansiskim institucijama (+)(-) 413 0 0

2.2 Primici kamata (+) 414 0 0 2.3 Primici dividendi (+) 415 0 0 2.4 Ulaganja u vrijednosne papire koji se drže do dospijeća (-) 416 0 0

2.5 Naplativi dospjeli vrijednosni papiri koji se drže do roka dospijeća (+) 417 0 0

2.6 Kupovina (prodaja) nematerijalne aktive (+)(-) 418 (1,098,327) (756,000) 2.7 Kupovina (prodaja) materijalne aktive (+)(-) 419 (1,787,118) (1,425,000) 2.8 Sticanje (prodaja) učešća u supsidijarnim licima (+)(-) 420 0 0 2.9 Sticanje (prodaja) učešća u drugim povezanim preduzećima (+)(-) 421 0 0 2.10 Krediti (povrat kredita) supsidijarnim licima (+)(-) 422 0 0 2.11 Krediti (povrat kredita) drugim povezanim preduzećima (+)(-) 423 0 0 2.12 Kupovina (prodaja) drugih ulaganja (+)(-) 424 (7,411,748) (5,968,000) 2.13 Isplate po vanbilansnim ugovorima (-) 425 0 0 2.14 Primici i isplate po vanrednim stavkama (+)(-) 426 0 0

B Neto novčana sredstva iz ulagačkih aktivnosti (+)(-) 427 (10,297,193) (8,149,000)3

3.1 NOVČANI TOKOVI OD AKTIVNOSTI FINANSIRANJA Primici od izdavanja akcija (+) 428

3.2 Reotkup akcija (-) 429 0 0 3.3 Kupovina vlastitih akcija (-) 430 0 0 3.4 Kamata plaćena na pozajmice (-) 431 0 0 3.5 Uzete pozajmice (+) 432 0 0 3.6 Povrat pozajmica (-) 433 7,336,258 3,692,510 3.7 Isplata dividendi (-) 434 0 0 3.8 Isplata po vanbilansnim ugovorima (-) 435 0 0 3.9 Primici i isplate po vanrednim stavkama (+)(-) 436 0 0V Neto novčana sredstva od finansijskih aktivnosti (+)(-) 437 (7,336,258) (3,692,510)4 NETO PORAST NS i NE ** (A+B+V) (+)(-) 438 (16,863,841) (59,775,111)5 NS i NE NA POČETKU PERIODA (+)(-) 439 114,461,738 172,490,8496 EFEKTI PROMJENE DEVIZNIH KURSEVA NS i NE (+)(-) 440 (32,946) 1,747,0007 NS i NE NA KRAJU PERIODA (4+5+6) (+)(-) 441 97,564,951 114,462,738

2

Redni broj P O Z I C I J A

Oznaka za

AOP

I Z N O S


97

Finansijski izvještaj Banke shodno Zakonu o računovodstvu i reviziji Republike SrpskeVANBILANSNE EVIDENCIJE NA DAN 31. DECEMBRA 2016. GODINE

OPIS POZICIJE Tekuća godina Prethodna godina

2 3 41. Neopozive obaveze za davanje kredita 55,589,221 45,253,840

1.1. Originalna obaveza za davanje kredita 0 01.2. Tekući neiskorišćeni iznos odobrenih kredita 55,589,221 45,253,840

2. Kupljena potraživanja po datim kreditima 0 03. Krediti osigurani instrumentom za osiguranje naplate 621,177,343 641,040,000

3.1. Krediti osigurani posebnim depozitom 4,026,209 5,074,0003.2. Krediti osigurani nekretninama 276,827,497 298,316,0003.3. Krediti osigurani drugim kolateralom 340,323,637 337,650,000

4. Vrijednosni papiri u trezoru 0 04.1. Vrijednosni papiri koji se drže za račun izvještajne banke 0 04.2. Vrijednosni papiri koji se drže za račun drugih lica 0 0

5. Vrijednosti u trezoru 0 05.1. Vrijednosti u trezoru kao kolateral 0 05.2. Ostale vrijednosti u trezoru 0 0

6. Strani čekovi poslati na naplatu 39,455 6,167

7. Neopozivi dok. Akreditivi izdati za plaćanja u inostranstvu 4,638,625 4,747,8878. Ostali akreditivi izdati za plaćanja u inostranstvu 0 09. Izdate garancije 55,446,577 70,154,059

9.1. Izdate plative garancije 15,484,121 20,498,2719.2. Izdate činidbene garancije 39,962,456 49,655,7889.3. Ostale vrste garancija

10. Izdate mjenice i dati avali 64,076 64,07610.1. Izdate mjenice 64,076 64,07610.2. Dati avali 0 0

11. Nosto finansijske aktivnosti vezane za proces naplate 0 011.1. Naplata finansijsih instrumenata 0 011.2. Ostale aktivnosti naplate u toku 0 0

12. Tekući ugovori za transakcije sa devizama 0 012.1. Promptna prodaja deviza 0 012.2. Promptna kupovina deviza 0 012.3. Terminska prodaja deviza 0 012.4. Terminska kupovina deviza 0 0

13. Ostale stavke vanbilansne izloženosti banke 54,262,532 45,555,830UKUPNO (1 do 13) 791,217,829 806,821,859

Redni broj

1


98

About Sberbank Europe

About Sberbank Europe

Sberbank Europe AG, headquartered in Vienna, Austria, is a banking group that is 100% owned by Sberbank of Russia, the largest bank in Russia. Sberbank of Russia is servicing more than 70% of the Russian population. The European subsidiary Sberbank Europe is present in nine European markets: Austria, Germany, Bosnia and Herzegovina (Sa-rajevo and Banja Luka), Croatia, Czech Republic, Hungary, Slovenia, Serbia, and Ukraine. In Germany, Sberbank Direct serves retail clients, offering online basic banking products. In Austria, Sberbank Europe serves corporate clients with business focus on CEE markets, Russia and CIS. Sberbank Europe Group has over 670,000 customers, operates 232 branches, and employs nearly 4,300 employees across Eu-rope. The total assets of Sberbank Europe amount to EUR 12.7bn (as of December 2016).

Sberbank Europe’s business model

Sberbank Europe’s business model evolves around four pillars:Profitability:Following a successful business year 2016 Sberbank Europe will focus on further boosting its performance by optimiz-ing the segment and product mix as well as maximizing the return on capital.Self-funded: Sberbank Europe is placing an additional self-funding focus on its Balkan markets and maintaining it in the Czech Republic, Austria, and Germany, while optimiz-ing its funding mix.Modern: Sberbank Europe aims to build its competitive advantage based on innovation, not size. The banking group is fostering digital projects in all its key markets and leveraging knowledge of its mother company Sberbank of Russia. In order to increase its customer base while ad-dressing the needs of existing and potential customers, Sberbank Europe wants to fully utilize partnerships across the region as one of the main innovation driver.Light: Sberbank Europe continues to ensure cost-efficient operations by stringently managing its expenses.

Czech RepublicUkraine

Hungary

Austria

SloveniaCroatia

Bosnia and Herzegovina Serbia

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | ABOUT SBERBANK EUROPE

99

Dear shareholders, clients and staff,

In the wake of another difficult and challenging year, Sberbank ad Banja Luka is proud to note that we ended year 2016 successfully and in line with the expectations.

The year behind us was characterised by major chal-lenges, instability and crisis both on local and global level. 2016 saw an inadequately developed export base and exports on the one hand, and relatively low invest-ments, weak domestic savings and sluggish foreign direct investments on the other hand. Despite these developments, the economy of the Republic of Srpska recorded a growth of 3.6%. The total volume of exports increased and the volume of imports decreased in cer-tain industries. The industrial production recorded a 8,1% growth.

In 2016, the banking market was still recovering from the liquidation of two banks in the RS market, a con-stant rise of NPLs, a small volume of lending and other difficulties. As part of the preparation for a new pro-gram with BiH, the International Monetary Fund (IMF) demanded an external audit of the fastest growing banks in BiH, i.e. banks relevant to the banking sector, to understand the actual situation in their balance sheets.

Sberbank a.d. Banja Luka was subject to an external as-set quality review along with other three banks from the RS and five banks from the FBiH. The asset quality review of our Bank was successfully completed and we proved, once again, that our guiding business principle was a recipe for success. Also, the IMF demanded that a banking law be enacted; on 30th of December 2016, the RS National Assembly enacted the RS Banking Act in an urgent procedure, the purpose of which was to gov-ern banking operations. The RS Banking Act brought about a plethora of changes affecting the banking op-erations in the RS and posing demanding tasks for us in the year ahead. The competition in the banking market remained fierce, where competitive positions were pri-marily ensured through low pricing policies, which was an additional pressure on the already low profit margin.

Sberbank ad Banja Luka is proud for having maintained a high level of sound assets and the position of one of the most stable banks in the market. The Bank’s annual profit after tax stood at BAM 4 million. The operating income stood at BAM 43 million and was higher by BAM 1.9 million or 5% year over year. The operating income grew faster than the operating expenses, which proved that we had prudently invested our resources in the preceding years seeking to raise the Bank’s productivity

Foreword by the Management Board

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | FORWORD BY THE MANAGEMENT BOARD

100

and business performance to a higher level. As at 31st of December 2016, the value of the Bank’s off-balance sheet assets stood at BAM 813 million, of which lending accounted for BAM 586 million. Client deposits domi-nated the structure of the sources of financing and ac-counted for BAM 548 million. Last year, we improved or maintained the levels of the market share in the major categories: total assets, loans and client deposits. The Bank’s core capital, including the last year’s income, ex-ceeded BAM 100 million, with the 13.5% capital adequa-cy ratio, which was significantly above the 12% statu-tory requirement.

In 2016, we finalised the project of rebranding the Bank’s network of branches. The opening of new branch in Ko-zarska Dubica marked the completion of a demanding process the Bank initiated four years ago. Through its modern and unique visual identity, the entire network of branches of Sberbank ad Banja Luka maintains suc-cessful and uniform communication with its clients. The Bank’s identity is both innovative and modern and is a step forward, in every sense, to a modern aspect of pro-fessionalism.

Also, in 2016 we significantly improved our portfolio of products and services and expanded our credit lines for private individuals and corporate clients, fine-tuned re-tail and corporate product packages and continuously improved and added new functions to the current ap-plications for mobile and e-banking. In the year before, we expanded our distribution network by installing new ATM and POS hardware. Moreover, we made significant investments into information technologies, improved the alternative sale channels and hired new staff.

Socially responsible business practices were in the fo-cus of the Bank’s activities. Social responsibility is un-derstood as a principle pursued to encourage commu-nity development through recognising the fact that the

communities we live in are the asset without which we would not be able to operate successfully.

As regards our future plans, we must be aware of the fact that the future of banking does not start tomorrow. The future of banking starts now. Living fast changing times and environment, we are aware that we must keep up with our clients’ expectations, which may vary on a daily basis. We shall be faster and more efficient in developing new, innovative and digital products and services. We shall strive to enhance our technologies beyond our clients’ expectations. We intend to contin-ue introducing new products and services next year, ex-panding the current portfolio of products and services. The purpose is to preserve the good financial position and solid earning capacities of the Bank, while further strengthening the available resources and building a good starting position for the Bank for the next devel-opment cycle of our economy.

We note that the success achieved was a result of the professional performance and expertise of our staff, who selflessly invested their resources for the better-ment of the Bank. Our colleagues, through their pro-fessional and committed work and new knowledge and skills contributed to the development of our Bank while bringing about a unique and new experience for our cli-ents in their interaction with financial institutions.

Thank you for your trust. We promise to deliver on your expectations next year as well and maintain the steady course of success. We are confident that we will be able to continue improving the Bank’s operations through open and high quality cooperation and thus contribute to the development of our communities.

Aleksandar KesićCEO

Slobodan ZrilićExecutive director

Sandro MihajlovićExecutive director

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | FORWORD BY THE MANAGEMENT BOARD

Foreword by the Management Board

101SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | MACROECONOMIC ENVIRONMENT

Supervisory Board

Arndt Nikolai Röchling, Chairman Petar Grujić, Deputy ChairmanBernhard Herzig, memberZoran Jeftić, memberEnver Lemeš, member

Management Board

Dipl. ekon. Aleksandar KesićChairman

Sandro MihajlovićMember

Dipl. ekon. Slobodan ZrilićMember

GOVERNING BODIES

102

Macroeconomic Environment

Last 2016 was a year lades with challenges, instability and crisis for the Republic and Srpska, Bosnia and Herzegovina and the world alike. The year saw political and economic in-stability, a major migration crisis, terrorist attacks, a decision of the United Kingdom to leave the European Union, eco-nomic sanctions of developed countries against Russia and the election of Donald Trump, a controversial businessman, as the 45th President of the United States of America. Eco-nomic issues were less prominent in last year; the growth of the GDP and industrial production was among the signifi-cant achievements, however. Also, the sluggish recovery of Euro zone and neighbouring economies as major economic

partners of the RS significantly affected the volume of do-mestic economic activity. Unfortunately, the unemployment level remained high; also, a notable increase of emigration of the young working age population to developed European countries was observed. Among major investment project implemented in 2016, it is worth noting the opening of a 36 km long section of the Banja Luka - Doboj highway; the sec-ond section is expected to be opened by end-2017.

The table below shows the major macroeconomic indicators for the Republic of Srpska in the preceding five-year period.

Key economic indicators 2012 2013 2014 2015 2016

Nominal GDP (in million BAM) 8,585 8,761 8,832 9,153 9,528

Real GDP growth rate, in % -1.1 1.9 0.2 2.6 2.9

Population (in thousands, estimates before 2012, the 2013 census)

1,429 1,170 1,170 1,170 1,170

GDP per capita in BAM 6,006 7,486 7,546 7,821 8,142

Industrial production growth rate in % -4.2 4.1 0.6 3.0 8.1

Unemployment rate in % (ILO) 25.6 27.0 25.7 25.2 24.8

Average net wage in BAM 818 808 825 831 836

Average pension in BAM 312 318 333 343 341

Inflation rate in % 2.1 0.0 -1.2 -1.4 -1.2

Export (in million BAM) 2,374 2,588 2,694 2,614 2,865

Import (in million BAM) 4,488 4,552 4,946 4,369 4,406

*data sources are Republic Institute for Statistics, and Economic policy of RS Government for year 2016

All sectors reported growth, except the sectors of con-struction and ICT, which recorded a mild slowdown of ac-tivity.

Deflation stood at 1.2% and was caused mainly by the low-er prices of basic commodities and services, which account

for major proportion in the basket of consumer goods, i. e. foodstuffs, clothing, footwear, etc.

At the end of 2016, the number of the unemployed labour force was slightly below 126 thousand, labour force, a de-crease of over ten thousand relative to end of 2015. In the same 12-month period, the share of employed labour force

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | MACROECONOMIC ENVIRONMENT

103

increased by over seven thousand new entrants. Although these developments affected the unemployment rate, it was still stable at high 24.8%. The high unemployment level, with the young working age population leaving for developed European countries will result in a permanent loss of human resources.

The international trade of the Republic of Srpska increased by 4%, where imports grew by 13% and exports grew by 10%. The import - export ratio rose to 65%, a year over year increase of five percentage points. The major foreign mar-kets for our economy were the region and the European Union; both still showing sluggish recovery from effects of the global economic crisis.

The average net wage in December 2016 stood at BAM 835, or 1.8% higher, in real terms, than twelve months before. The average pension accounted for slightly over 40% of the average net wage, equalling BAM 341.

The industrial production saw 8.1% growth year over year. All industrial sectors reported growth as well; the power generation sector reported the highest level of 25.3%.

The volume of construction works fell by 3% over three consecutive quarters. The building sector reported a fall of 5%; the civil engineering reported a fall of 3%.

The total trading on the Banja Luka Stock Exchange reached BAM 625 million, a year over year increase of 12%. The growth was a result of a higher trading volume gov-ernment bonds and treasury bills, both at the time of the public offering and secondary transactions. Trading in gov-ernment securities accounted 92% of the total trading. As at 31st of December 2016, the total market capitalisation of securities listed on the Banja Luka Stock Exchange stood at BAM 4 billion, a decrease of 7% relative to the start of the year.

The Government of Republic of Srpska, through its de-velopment program and funds of the RS Investment-De-velopment Bank supported the population, economy and underdeveloped areas, facilitating access to favourable lending sources. In the reporting period, the Investment - Development Bank of the Republic of Srpska invested BAM 72 million in loans to the real sector and home loans; since its foundation until end-2016, it extended a total of BAM 1.44 billion in loans.

The financial sector of the Republic of Srpska includes banks, investment funds, insurance companies, micro credit organisations, leasing companies and savings and credit organisations. In 2016, fifteen banks operated in the territory of the Republic of Srpska, of which nine were headquartered in the Republic of Srpska and seven were headquartered in the Federation of BiH. In mid of 2016, due to liquidity issues, the Banking agency RS issued a decision ordering that the procedure of liquidation of Banka Srpske be initiated. Fierce price competition continued through-out the year due to the presence of a large number of banks and the underdevelopment of the market in terms of the diversity of banking services and products offered to cli-ents. Banks offered simple banking products and services that are easily replicated; hence, banks were able retain the current and attract new clients mainly through cutting the prices of products and services. As ordered by the Bank-ing agency RS and the International Monetary Fund, four banks were subject to the asset quality review by exter-nal auditors. Almost all banks operated in keeping with the core business principles: they maintained liquidity, earned profit and created a base for future solvency. In late 2016, a new RS banking law was enacted, which brought about a host of changes and introduced Basel II/III principles in risk and liquidity management processes.

The main features of the banking operations in the RS in the first three quarters were as follows:

• Total assets: The balance sheet total fell by 2% relative to end of 2015.

• Gross lending: A fall of 7% was reported. The slow-down of lending was reported for corporate clients (12%), Government and government institutions (12%) and public and state-owned enterprises (5%); retail lending remained at the same level as at end-2015.

• Deposits: A fall of 3% was reported. A 3% and 11% growth was observed in retail operations and non-banking financial institutions respectively; however, operations of other sectors shrank.

• Capital and capital adequacy ratio: The core capital ac-counted for 93% of the total regulatory capital, demon-strating the high quality of the capital instruments. As at end-Q3, the capital adequacy ratio stood at 16.5%. The financial leverage ratio stood at 9.5%

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | MACROECONOMIC ENVIRONMENT

Macroeconomic Environment

104

Retail

In 2016, despite the unstable macroeconomic environment, the Bank significantly improved and increased the volume of its activity enabling our clients to perform transactions in keeping with sophisticated international standards. The increased volume of operations was accounted by the higher volume and number of extended loans, the volume of deposits received and the volume of services provided to our clients.

As of 31st of December 2016, household deposits stood at BAM 297.5 million, a year over year increase of 5%. The main lending product were consumer loans, accounting for 59% of the lending activity. At the same time, home loans ac-counted for 32%.

In 2016 there was increase of 11% in household deposits (or 36.5 million), which stood at BAM 357.6 million. The strong upward trend was caused by the high level of confidence of our clients, long standing cooperation and development of the Bank. Household deposits accounted for 65% of the to-tal deposits received during the year. All retail lending was fully financed from this source. This was an indicator of the higher trust of the market in our Bank.

The number of active retail accounts took off and reached over 49 thousand; 2016 saw more than 6 thousand or 14% new accounts. The upward trend of active accounts re-mained at the 2015 level.

The total number of issued payment and credit cards ex-ceeded 85 thousand, with an increase of eight thousand relative to the year before. In 2016, credit cards saw a rise of 10% in the number.

In 2016, our portfolio of products and services available to our clients was significantly improved. We introduced new banking insurance products and a fast-track loan for cli-ents whose earnings are paid via our Bank. As requested by clients, account packages had been introduced before but further modified and improved in 2016. In addition to its products, the Bank paid significant attention to improving its processes with a view to making its products available to clients within the shortest time possible.

In mid of 2016, we introduced a co-brand Sberbank Pika Card, a credit card, which was a result of the cooperation of Sberbank a.d. Banja Luka and Sberbank BH dd Saraje-vo with Super Kartica doo Sarajevo. This card serves as a revolving card, instalment payment card and loyalty card, which makes it a unique product in the market of Bosnia and Herzegovina. With the Sberbank payment Pika card it is possible to stretch any purchase into ten interest-free and commission-free instalments at sales points of Kon-zum and Intersport in Bosnia and Herzegovina. Each trans-action brings about double points in Konzum, Gazprom and NIS Petrol, Modiana, Beautique and Intersport. Users of the Sberbank payment Pika card are awarded additional points for each payment transactions made anywhere in the country or abroad, including 500 welcome points for the first payment transaction.

The expanded ATM and POS hardware network improved the availability of our services, and this trend will continue in the future as well. We plan to introduce new products

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | BUSINESS ANALYSIS

Business Analysis

105

and services and improve the current ones in the forth-coming period as well. By doing so, we shall strengthen our market position, increase our market share and provide more effective services to our current and future clients.

In 2016 was a significant increase of the number of users of online services. The number of the users of our Online banking and mSberbankBL services increased by over 40% relative to the year before. As in the preceding years, the year 2016 was marked by the efforts to introduce new and improve the current functionalities of these services. In early 2016, we introduced the mSberbankBL application for the Windows Phone, which improved the availability of our services to a large number of clients. We improved the mS-berbankBL service by sending the confirmation of a service in the pdf format to the designated e-mail address; as part of Online banking and mSberbankBL services, we enabled our clients to temporarily freeze their payment cards if lost, stolen or abused.

At the same time, the Bank improved the quality of services seeking to comply with modern trends, modernise its busi-ness processes, introduce new products and, assisted by its staff efforts, raise the bar, ensure competitive advantage and solid market position in the long run.

Micro business

Given the high risks in the operations with micro busi-nesses in 2016, the Bank sought to expand and maintain stable relations with the clients from this sector.

Loans to micro businesses stood at BAM 65.7 million as at end-2016. Such micro business portfolio develop-ments were affected by the market position and un-stable macroeconomic situation; however, Bank’s key goal in such circumstances was to preserve the stability of the credit portfolio and establish and maintain long-term relations with clients.

As at 31st of December 2016, micro business deposits stood at BAM 42 million, a year over year increase of 11%.

Further to intensifying and maintaining quality relations with our current clients, the aim was to establish coop-eration with as many new clients as possible and offer

quality solutions to their financing needs. The Bank was guided by the policy according to which only high qual-ity products and services could ensure client satisfac-tion and guarantee the success of our business partners. The Bank made a significant step forward in the area of active client accounts, which increased to almost 4800 or a year over year increase of 8%.

The number of e-banking services - Business Online - increased by over 25% relative to end-2015 and we maintained the last year’s upward trend.

In 2016, the Bank offered account packages, where the current and new clients had access to multiple products at a lower price. The aim was to award our clients for

loyalty and use of multiple banking products.

Corporate

In 2016, the operations of the Corporate department fo-cused on improving the quality of the credit portfolio and safeguarding it from the efforts of competitors to re-finance a number of our clients.

This department reported a year over year increase of 10% in the lending volume. Long-term loans were high-er by 33% year over year, whereas the volume of short-term loans fell by 14%. The improved quality of the credit portfolio was ensured through ongoing quarterly moni-toring of reports for exposed clients.


Business Analysis

106

60

55

50

45

40

35

30

25

2015

42,774

56,775

2016

Long term loans, approved (mio BAM)

800

700

600

500

400

300

200

100

2015

740812

2016

Active clients

Payment transactions in 2016

UPP88%

VPP12%

The Corporate Department continued its activities fo-cused on identifying and acquiring new clients in the lo-cal market. In 2016, the number of active clients effect-ing transaction via accounts with Sberbank ad Banja Luka saw a rise of 10% year over year. Corporate clients effected 400 thousand domestic payment transactions more than the year before, a 19% increase. Clients ef-fected one thousand international transactions more than in 2015, an increase of 6.25%.

In the next period, we expect the Large Client Depart-ment to further its performance, primarily through fi-nancing major energy and infrastructural projects, the volume of which may be significant in 2017.


Business Analysis

107

Loans (Gross mio BAM)

Loans to clients 2014 2015 2016

PI loans 260.7 284.3 297.5

Loans to micro businesses 71.5 69.3 65.7

Loans to corporate 296.3 286.5 258.1

Total: 628.5 640.1 621.3

Loans to PI

2014 2015 2016

297.5260.7 284.3

Loans to micro

71.5 69.3

2014 2015

65.7

2016

Loans to corporate

296.3 286.5258.1

2014 2015 2016

Deposits (mio BAM)

Deposits of clients 2014 2015 2016

PI deposits 275.3 321.0 357.5

Micro business deposits 33.2 37.5 41.8

Corporate deposits 261.9 201.1 148.7

TOTAL 570.4 559.6 548

Deposits of PI

357.5

321.0

2014 20162015

321.0275.3

Deposits of micro

33.2

37.5

2014 2015

41.8

2016

Deposits of corporate

201.1

148.7

261.9

2014 2015 2016


Business Analysis

108

Marketing

Support to the retail segment was ensured through a series of marketing activities and TV campaigns. The Bank intensively worked to prepare segmented offers for clients, mainly for the Bank at Work channel (B@W). The B@W principle aims to enable our clients to discuss their financial needs at work at a time convenient for them, in a friendly ambient, relaxed and free of charge while receiving all necessary information on our prod-ucts and services.

The Bank sponsored the broadcasting of Grand Slam - Roland Gaross tournament by the Public Broadcast-ing Service of the Republic of Srpska, during which the SUPER KREDIT product was communicated. The main message of the product was: A loan decision within 24 hours!

An attractive product called “Fast-Track Loan” with the slogan “You are fastest with us!” was promoted via rent-

ed time slots on radio stations, on line advertisements and marketing material, where we communicated the advantages of the product, including:

• one visit to the bank• feedback information on the preliminary approval

available within 15 minutes• fast payment of loans - money in the account on the

same day

With a TV campaign “A wedding out of blue” with the slo-gan “For all planned and unplanned situations!” Sberbank a.d. Banja Luka activated its autumn campaign, i.e. non-purpose loans to show that through direct communica-tion our clients and we would always end up in a win-win situation. We portrayed an awkward but joyful life situa-tion where we helped out the best man at a wedding, who found himself in trouble. We demonstrated that we always paid attention to the needs of our clients helping them to resolve their situations.

www.sberbank.hr

0800 0600

Nenamjenski kredit

Za sve planirane i

neplanirane situacije

In 2016 Bank organised promotions across the Republic of Srpska in order to get closer to our clients and to ex-perience the financial needs of our clients at the spot.


Business Analysis

109SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | BUSINESS ANALYSIS

From September 2016, the department Marketing is supporting maintenance of Facebook through creating visual identity for Facebook in order to prove that the Bank is following modern global trends.

For the year 2016 Sberbank a.d. Banja Luka reported a positive year over year trend of growth, as evidenced by a survey conducted by the Market Research and Public Polling Agency – GfK. This survey provided a compara-tive analysis of the use of products and services across clients and banks and of the behaviour of clients in the Republic of Srpska. The Bank demonstrated its innova-tion and professional conduct of its staff, which it used to advertise itself. The survey confirmed that, despite the continuing sharp competition in the market, 2016 saw a 10% rise of awareness of the Sberbank brand and a 50% rise of awareness of the Bank’s advertising.

45

40

35

30

25

20

15

10

0

2013

46

42

2014

36

2015

15

2016

% brand awareness

Communication

Sberbank a.d. Banja Luka maintains both external and internal communications and corporate social responsibility. All activi-ties in this area were implemented strategically with a view to improving external dialogue with the environment, media and local communities, as well as internal satisfaction of the staff.

In line with its policy of improving digital communication channels, the Bank opened account on social media Facebook to modify its communication with clients and to keep up with modern communication flows. The Bank is aware of the fact that Facebook is the largest social network with a growing community of over 13 billion users.

With this account, the Bank ensures visibility, direct communi-cation with the target groups, offers information on products, services and operations while building client trust and loyalty. The primary aim here is to build a permanent and loyal rela-tionship with our clients and ensure two-way communica-tion.

The Bank communicated with the public using different ex-ternal communication tools, such as publications, presen-tations during live TV programs, etc. The focus was on the preparation and dissemination of timely, accurate and relevant information via TV stations, printed and online media. As part of the communication improving process, we organised out-ings for the staff, sports games and team building events to improve internal communication among our organisational units, all within the Bank’s corporate spirit and slogan “WE ARE A TEAM”.

Business Analysis

110 SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | BUSINESS ANALYSIS

In line with its strategic commitment that corporate social responsibility projects are an integral part of its business, the Bank supported numerous actions and initiatives in the area of humanitarian aid, education, culture and sports. We did our best to ensure local communities in which the Bank was present that we recognised all issuer requiring aid and urgent response.

Among our humanitarian actions in 2016 were donations to the Child Centre “Bubamara” in Pale and Elementary School “Vuk Karadžić” in Sitneši, Srbac Municipality. Sberbank a.d. Banja Luka provided support to a theatre festival of young ac-tors Zaplet08, organised by the City Theatre Jazavac Banja Luka.

On the occasion of the World Savings Day, the Bank donated savings books to mothers of all babies born on that date, in the territory of the Republic of Srpska with a deposit of hundred convertible marks. The aim of this action was to encourage citizens to understand that savings and a responsible attitude to money create a base for building a better and safer future. Also, the Bank hosted a class of pupils from the Elementary

School “Georgi Stojkov Rakovski” Banja Luka. The pupils were guided through an interesting banking route to understand Bank’s operation and learn about the importance of savings.

Business Analysis


Global markets

In 2016, developments in global markets were character-ised by monetary interventions of lead central banks, fur-ther reduction of reference interest rates, some of which had already shifted to negative zones, and notable inter-ventions in forex markets. The publication of the Brexit ref-erendum results caused a fall of the value of market indices in financial markets, a fall of yield on highly rated securi-ties and led to extreme volatility of currency pairs, where the British pound, euro and soft currencies plummeted relative to lead global currencies. Under these global cir-cumstances, the Central Bank of Bosnia and Herzegovina (CBBH) joined the European Central Bank and on 1st of July 2016 introduced a negative interest rate equalling 50% of the deposit facility free, i.e. the rate the ECB applies to de-posits with commercial banks. The negative interest rate is applied to funds in excess of statutory reserves with CBBH held in BAM. The market immediately responded to this decision by curtailing the yield on government securities in the market of Bosnia and Herzegovina.

Despite the plethora of challenges in both local and for-eign markets, the department Global markets managed to maintain a high level of profitability and quality of products and services offered to the Bank’s clients. Recognising the diversity of business activities of our clients, and through a specific approach to each individual client, we managed to effect significant volumes of sales and acquire new cli-

ents to use our products and services. Through additional efforts in building a business relationship of mutual trust, timely information from markets, we contributed to rais-ing the knowledge and awareness of our clients of the need to protect themselves from currency risk. As a result, year over year transactions in currency derivatives were 2.2 times higher.

Department Global markets collaborated with the depart-ment Asset and liability management and managed cur-rency and liquidity risks. Forex open positions per currency and at the level of the currency portfolio were maintained within internal and statutory limits protecting the Bank from the adverse effects of currency risks and resulting in positive effects. Despite the low yield of the most of avail-able instruments, surplus liquid funds were invested in for-eign markets as money market term deposits and in do-mestic capital markets as investments into treasury bills issued by the RS Ministry of Finance.

As a member of Sberbank Europe Group, the Bank moni-tored modern trends and introduced European standards in its operations with financial instruments and services provided to clients. In addition to complying with EMIR Regulation requirements, the Bank initiated activities with a view to meeting the requirements under the EU MIFID II Directive, introduced to improve the protection of inves-tors in financial markets.

Business Analysis

1,21

1,13

1,05

0,97

0,89

0,81

0,73

0,65Jan-16 Feb-16 Mar-16 Apr-16 May-16 Jun-16 Jul-16 Aug-16 Sep-16 Oct-16 Nov-16 Dec-16

Trends in currency pairs 2016

EUR/USD

EUR/GBP

EUR/CHF


Risks

Major banking specific risks include: credit risk, liquidity risk, market risk and operational risk.

The Bank’s risk management function is vested with the RICO (Risk Committee) and the ALCO (Asset and Liabil-ity Committee) and the following sectors:

• Integrated Risk Management (responsible for the aggregation of effects of all risks on the Bank’s busi-ness stability, and for risk management as part of the internal capital adequacy assessment process (ICAAP), which is also responsible for defining risk assumption capacities.

• Credit Risks (responsible for credit risk manage-ment);

• Market and Operational Risks (responsible for mar-ket and operational risk management and liquidity risk control)

• Department Asset and liability management is re-sponsible for liquidity risk management and equity management.

The planning, measuring, monitoring, controlling and management of current and future risks the Bank is se-cured through work of Risk Committee.

Risks associated with lending

Credit risk

Concentration risk

FX credit risk

Settlement risk

Residual risk

Operational risks

Operational risks

IT operational risks

Reputational risk

Outsourcing risks

Model risk

Behaviour risk

Legal risk

Compliance risk

Regulatory risk

Other risks

Country risk

Strategic and business risk

Macroeconomic risk

Geopolitical risk

Tax risk

FInancial leverage risk

Social and environmental risk

Participation risk

Liquidity risk

Short-term liquidity risk

Long-term liquidity risk

Concentration risk

Financing costs risk

Market risks

FX risk(OCP)

Interest risk in the ledger

Business Analysis


Credit risk

The Bank’s business policy requires and stipulates maxi-mum safeguards from any exposure to credit risks, the ma-jor risks in banking business. Adequate and successful cred-it risk management is activity of planning and maintaining an acceptable relationship between the risk assumed and compensation for the risk assumed, including control ac-tivities and minimising of all forms of risks associated with the quality and concentration of the credit portfolio, effi-ciency of collection and available security instruments, etc. Credit risk measurement includes regular monitoring of certain quantitative and qualitative indicators. The Bank’s credit risks is contingent on borrowers’ creditworthiness and their timely meeting of obligations in respect of the Bank and the quality of security instruments. Credit risk identification is the first step in credit risk management of the Bank in order to maintain it within optimal levels. Credit risk is identified at the time of the Bank’s initial con-tact with clients and in the course of the Bank’s advances.

Credit risk management is ensured by:

• Creating and developing programmes and policies for credit risk identification and management, procedures for credit approval, control and adequate reporting;

• Restricting credit risk concentration (by examining, measuring and controlling risk concentrations);

• A comprehensive and quality assessment of credit ap-plications and levels of credit risks inherent to applica-tions and determining the collateral quality (adequate collateral for contingent placements).

• Implementing a client monitoring process (timely identification of potentially risky clients - individual cli-ents and/or per different portfolio segments) to man-age the maintenance of a reasonable structure and quality of the assets and credit portfolio of the Bank in terms of acceptable credit risk levels;

• Managing of aggravated or increased risks through identifying timely and adequate solutions, through proposing and developing strategies to preserve the quality of the credit portfolio and minimise the Bank’s loan losses;

• Monitoring and controlling of the asset structure and quality in order to assess them properly and forming adequate provisions for (partially of fully) non-recov-erable loans.

• A continuing training programme for credit officers to improve their knowledge in the area of credit risk management.

Our conservative credit risk management policy, which we complied with even in the circumstances of an unfavour-able macroeconomic environment, resulted in the main-tenance of all key risk indicators (NPL rates, NPL coverage ratio, total coverage ratio, provisioning coverage ratio, etc.) at approximately the same level as in preceding years. Non-performing assets accounted for 9.6% of total assets, significantly below the market average (in the RS, total non-performing assets stood at 11.51%).

‘000 BAMCorpo-

rate Retail Micro Total

Performing assets 223,262 286,677 56,895 566,833

Non-performing assets

35,676 15,354 9,214 60,244

Total 258,938 302,031 66,108 627,077

Performing assetsNon-performing assetsCredit risk

9,6%

90,4%

Liquidity risk

Liquidity risk is the risk of negative impact on the Bank’s profits or equity, which arises from its inability, due to the shortage of liquidity reserves, to fulfil the obligations in full and within due date without being exposed to unacceptable losses. In this re-spect, the Bank actively strives to identify, measure and man-age liquidity risk through the use of different tools, reports and indicators, which inform responsible, timely and adequate de-

Business Analysis


cision-making with regard to maintaining the short-term and long-term liquidity of the Bank. Liquidity risk management de-cisions are the responsibility of the Management Board of the Bank, Liquidity Committee and Asset and Liability Committee, and the implementation thereof is vested within department Asset and Liability management, which is responsible for stra-tegic liquidity management and department Global markets, which is responsible for operational (daily) liquidity manage-ment. Liquidity management and monitoring is defined in relevant programmes, policies and procedures subject to the approval by the Bank’s Supervisory Board and Manage-ment Board, which are compliant with the standards set by the Banking Agency of the Republic of Srpska and the Central Bank of Bosnia and Herzegovina, including by the Sberbank Europe Group.

Q4 2015

Q1 2016

Q2 2016

Q3 2016

Q4 2016

Loan deposit ratio 100% 101% 98% 95% 96%

LCR 174% 147% 164% 156% 135%Liquid assest/ total assets ratio

22% 21% 24% 25% 23%

In order to maintain an optimal liquidity level necessary for un-impeded operations of the Bank, expected cash flows are pro-jected, i.e. the maturity matching of the assets and liabilities is reviewed. In light of the recent developments with small-sized banks in the market of the Republic of Srpska, the Bank has opted for a more conservative approach to liquidity risk man-agement as compared to the minimum requirements. As at the end of 2016, liquidity assets stood at BAM 190 million, with the liquidity indicators significantly above the requirements.

In addition to regular reports required by law, the Bank pro-duced internal reports and tools for the purposes of the Sber-bank Europe Group. In accordance with the applicable EU

standards (Basel III) and requirements of the Group, the Bank introduced another two liquidity indicators, which were com-puted, controlled and reported to the Group on a regular basis. These indicators included the liquidity coverage ratio (LCR), which showed short-term liquidity for a 30 calendar day sce-nario, and the net stable funding ratio (NSFR), which showed long-term and short term liquidity positions of the Bank over a one-year horizon. The LCR stood at 135% and was above the 80% threshold (applicable as of 1st of January 2017), which shows that the bank had sufficient liquid assets to survive net outlays in a stress 30 day scenario. The NSFR indicator stood at 120% and was above the 100% threshold (applicable as of 2018), which shows that the Bank financed all long-term in-vestments and advances from long-term and stable sources. In addition, the Bank conducted liquidity stress testing under different scenarios in line with the Group’s parameters, which ensured adequate levels of liquidity reserves to respond to any unexpected outlays. The responsibility for liquidity risk moni-toring and measuring and stress testing was vested with the Market and Operational Risks.

Market risk

Market risk is the risk of losses in positions arising from move-ments in market prices, market values, interest rates and ex-change rates. These risks may affect the value of the port-folio in the book of trading and the banking book. Generally, the Bank was exposed to market risks due to open positions in the banking book. The Bank monitored the following mar-ket risks: currency risk and interest rate risk. Market risks were controlled through internal procedures and limits, applicable regulations of the Banking Agency of the Republic of Srpska and defined procedures and limits of the Sberbank Europe Group.

Currency (FX) risk rizik je rizik gubitka usljed negativnog kretanja deviznih kurseva.

Business Analysis

100% 101% 98% 95% 96%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

Loan deposit ratio

174%

147%164% 156%

135%

0%

50%

100%

150%

200%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

LCR

22% 21%24%

25%23%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

Loan asset ratio


Exposures to currency risk were monitored on a daily ba-sis in keeping with the statutory and internal requirements for each individual currency and the total open currency position. Monthly reports on forex open positions were presented to the ALCO and RICO at their sessions. In ac-cordance with the Decision concerning the minimum stan-dards for currency risk management by Banking agency RS, the Bank was required to maintain its total open currency position that would not exceed 30% of the core capital CoB. In line with its internal regulations, the Bank measured its exposure to currency risks by matching the open currency positions and limits expressed in the absolute value. The Bank observed the limits throughout 2016.

The Bank’s major forex open position was in EUR. Given the currency board regime in BiH with the BAM pegged to EUR, the Bank was not exposed to exchange volatility. The Bank’s strategy here was to hold open positions in other currencies at the minimum level. The open currency posi-tion also served as the basis for determining the Bank’s risk appetite.

Under the domestic legislation, the Bank was not required to compute capital requirements for currency risks (new BANKING AGENCY RS regulations concerning the internal capital adequacy assessment procedure (ICAP) should take effect in 2017), whereas currency risk at the Group level was covered by the ICAAP required under the Basel II Regula-tion, Pillar II. Currency risk was included in the Bank’s gen-eral risk strategy and its materiality was projected on an on-going basis.

22.8%

TOTAL LIMIT

23.7% 14.7% 22.6%30%

28.7%

0%

20%

40%

Q4 2015 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2016

FX position

Interest rate risk is the risk of fluctuating interest rate and related movements in the market that may have an adverse effect on the Bank’s position due to their impact on the Bank’s income and capital base. Interest rate risk exposures were captured in the banking book. The Bank

is exposed to interest rate risk where interest-bearing as-sets and liabilities fall due in different periods of time, i.e. in case of a maturity mismatch of interest-bearing posi-tions, including where interest rates change over different periods. The Bank’s major exposure were interest-bearing positions with a fixed interest rate, which were monitored per contractual maturity date. A number of interest bear-ing positions had no contractual maturity (sight deposits, savings deposits, etc.) and were subject to the behaviour model developed by the Sberbank Europe Group or expert assumptions. The Bank’s positions tied to the reference in-terest rate EURIBOR were classified according to the date of the following interest rate change. Credit risk manage-ment and reporting processes were based on the GAP, a report on mismatching assets, liabilities and off-balance sheet items sensitive to change in the interest rate classi-fied according to their maturity or repricing. Interest rate risk was measured as net change of the value of interest bearing positions in the banking book under an assumed yield curve shift of 200 bps. This report is aligned with the Basel methodology. The Group limited net change in the value of interest-bearing positions to a maximum 15% relative to the equity. In 2016, the Bank did not exceed the limit. The Bank conducted interest rate risk stress testing in accordance with the Group’s parameters. The results were presented to the ALCO and RICO at their sessions. Under the domestic legislation, the Bank was not required to compute capital requirements for interest rate risk (new Banking agency RS regulations concerning the internal capital adequacy assessment procedure (ICAP) should take effect in 2017), whereas interest rate risk at the Group level was covered by the ICAAP required under the Basel II Reg-ulation, Pillar II. Interest rate risk was included in the Bank’s general risk strategy and its materialisation was projected on an on-going basis.

6.2%

TOTAL LIMIT

6.3% 6.8% 6.6%

15%

5.5%

0%

10%

20%

Q4 2014 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2015

Total exposure to risk in the banking book

Business Analysis

116

Operational risk

Operation risk is defined as a risk caused by inadequate or flawed internal procedures (processes), staff, systems or ex-ternalities. Operational risk includes legal and reputational risks. The Bank’s operational risk monitoring framework was defined in the domestic regulator’s and Group’s requirements. Operational risk management was defined in policies, proce-dures and instructions relating to the general operational risk management framework, internal records of losses, risk self-assessment, analysis scenarios, the internal control system, etc. The Bank kept raising the awareness of operational risk among its staff through continuing training, e-workshops and on-going development of the procedures and system of internal control; all staff were involved in operational risk management. All organisational units selected at least one operational risk manager of the business line to introduce all operational risk principles as defined. Since operational risk is present in all processes and operations, it may be associated with other risks in the Bank as a cause of such other risks. The Sberbank Europe Group introduced a comprehensive meth-odology for treatment of operational risk events, with a focus on the collection of information on the Bank’s losses. The Bank used a Group-level database to collect data, monitor key risk indicators, monitor internal control systems and reporting. All operational risk events resulting in an actual amount of losses in certain amounts had to be reported and fed into the BART database. The Operational Risk department produced regu-lar and ad hoc reports for the purposes of the Management Board, Risk Committee, Supervisory Board and Sberbank Eu-rope Group.

Other risks

Risk identification requires monitoring all risks an organisa-tion is exposed to. Types of risks are examined and scored by relevant associates from all relevant organisational units. As part of the Bank’s integrated risk management system, all material risks were identified at least once a year (or more fre-quently where necessary) using the applicable methodology. Reputation, business and strategic, macroeconomic, geopo-litical, country, political, regulatory, tax, financing, model, legal compliance and operational risks contingent on the IT system, outsourcing and environmental risks and other risks were actively monitored and subject to appropriate risk manage-ment measures. The next phase of risk quantification and ag-gregation included measuring certain risks and assessment of

internal capital required for risk coverage, which resulted in a special capital position of the Bank. In short, the result of the risk quantification phase is the level of capital a bank needs to cover the risks. The indicators of risk assessment (current and future) are a set of indicators defined by a group of associates to reflect the risk exposure or volume, the Bank’s vulnerabil-ity to a particular risk, the recent volatility and the actual loss incurred in recent years due to the risk. In addition, the frame-work for the method of risk measuring, management and control helps in the shaping of the final assessment.

Business Analysis

117

Financial Statements

118

The Management Board shall prepare financial state-ments for each financial year which give a true and fair view of the financial position of the Bank, and the results of its operations and cash flows in accordance with Inter-national Financial Reporting Standards, and is responsible for keeping proper accounting records which disclose al-low preparation of financial statements. Management has a general responsibility for taking such steps as are reason-ably available to it to safeguard the assets of the Bank and to prevent and detect fraud and other irregularities.

Management is responsible for the selection of such ac-counting policies that will be in accordance with applicable accounting standards and then apply them consistently, making sensible and prudent judgments and estimates, and the preparation of financial statements on a going

concern basis unless it unless the assumption, that the Bank will continue its business, is inappropriate.

Management is required to submit on reconciliation Bank’s annual report together with the annual financial state-ments to the Supervisory Board of the Bank, after which the Supervisory Board approves the submission of annual financial to the Assembly of Shareholders for approval.

The financial statements on pages 4 to 70 and the An-nexes to the Financial Statements: Financial Statements in accordance with the Law on Accounting and Auditing of the Republic of Srpska presented on pages 71 to 78 were approved by the Board, for submission to the Supervisory Board, on 18 April 2017 and are confirming this, signed by:

Aleksandar KesićChairman of the Board

Slobodan ZrilićBoard member

Responsibilities of the Management and Supervisory Boards for the preparation and approval of the annual financial statements

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | RESPONSIBILITIES OF THE MANAGEMENT AND SUPERVISORY BOARDS

119SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | INDEPENDENT AUDITOR’S REPORT

Report on financial statements

We have audited the accompanying financial statements of Sberbank a.d., Banja Luka (hereinafter referred as to ”the Bank”), which comprise the Statement of financial position as at 31 December 2016, Statement of profit or loss and other comprehensive income, Statement of changes in eq-uity and Statement of cash flows for the year then ended, and a summary of significant accounting policies and other explanatory notes.

Management’s Responsibility for the Financial Statements

Management is responsible for the preparation and fair presentation of these financial statements in accordance with International Financial Reporting Standards, govern-ing financial reporting of banks, and for such internal con-trols as management determines are necessary to enable the preparation of financial statements that are free from misstatement, whether due to fraud or error.

Auditor’s Responsibility

Our responsibility is to express an opinion on these finan-cial statements based on our audit. We conducted our audit in accordance with International standards on audit-ing. Those standards require that we comply with ethical requirements and plan and perform the audit to obtain reasonable assurance whether the financial statements are free from material misstatement. An audit involves performing procedures to obtain audit evidence about the amounts and disclosures in the financial statements. The procedures selected depend on the auditor’s judgment, including the assessment of the risks of material misstate-ment of the financial statements, whether due to fraud or error. In making those risk assessments, the auditor con-siders internal control relevant to the entity’s preparation and fair presentation of the financial statements in order

to design audit procedures that are appropriate in the cir-cumstances, but not for the purpose of expressing an opin-ion on the effectiveness of the entity’s internal control. An audit also includes evaluating the appropriateness of ac-counting policies used and the reasonableness of account-ing estimates made by management, as well as evaluating the overall presentation of the financial statements. We believe that the audit evidence we have obtained is suffi-cient and appropriate to provide a basis for our audit opin-ion.

Opinion

In our opinion, the financial statements give a true and fair view of the financial position of the Bank as of 31 Decem-ber 2016, and of its financial performance and cash flows for the year then ended, in accordance with International Financial Reporting Standards.

Report on other legal and regulatory requirements

Pursuant to the Accounting and auditing law of Republic of Srpska, dated 29 October 2015 (Number: 02/1-021-1319/15), the Management Board of the Bank has prepared the schedules set out on pages 71 to78 (“the Schedules”), which comprise Balance sheet (Statement of financial position) as at 31 December 2016, Income statement (Statement of comprehensive income) for the period from 1 January to 31 December 2016, Statement of changes in equity for the pe-riod ended 31 December 2016, Cash flow statement for the period from 1 January to 31 December 2016 and Off-balance sheet as at 31 December 2016. The Management Board of the Bank is responsible for the Schedules. The information in the Schedules has been derived from the primary finan-cial statements of the Bank which were prepared in accor-dance with International Financial Reporting Standards as presented on pages 4 to 70 and are based on the underly-ing accounting records of the Bank.

Independent auditor’s reportto shareholders of Sberbank a.d. Banja Luka

120

Notes2016.

‘000 BAM2015.

‘000 BAMASSETSCash and cash equivalents 15 97,561 114,450Obligatory reserves with Central Bank 16 69,839 51,877Loans and receivables due from banks 17 22,359 12,775Loans and receivables due from customers 18 585,894 609,754Financial assets 19 13,775 6,363Property and equipment 20 11,461 11,358Intangible assets 21 4,134 4,293Other assets 22 4,695 7,887Current tax assets 126 -Deferred tax assets 23 61 -Non-current assets held for sale 24 2,967 -Total assets 812,873 818,757LIABILITIESDeposits from banks and other financial institutions 25 70,191 61,370Deposits from customers 26 548,067 559,608Borrowings 27 68,516 71,829Subordinated liabilities 28 - 4,000Other liabilities 29 2,979 3,263Current tax liabilities - 143Deferred tax liability 30 121 122Provisions for liabilities and charges 31 2,136 1,603Total liabilities 692,009 701,938EQUITYShare capital 32 62,198 62,198Share premium 15,235 15,235Legal and other reserves from profit 11,487 11,261Revaluation reserves 1,087 1,099Regulatory reserves for credit losses 12,092 12,092Retained earnings 18,765 14,934Total equity 120,864 116,819Total liabilities and equity 812,873 818,757

Statement of financial positionas at 31 December 2016

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | STATEMENT OF FINANCIAL POSITION

121

Notes2016.

‘000 BAM2015.

‘000 BAM

Interest income 7a 43,075 45,994

Interest expense 7b (13,172) (16,579)

Net interest income 29,903 29,415

Fee and commission income 8a 14,914 14,476

Fee and commission expense 8b (2,581) (3,077)

Net fee and commission income 12,333 11,399

Net foreign exchange differences 32 (87)

Other operating income 9 621 240

Total operating income 42,889 40,967

Net impairment losses and provisions 10 (9,963) (7,795)

Net operating income 32,926 33,172

Staff costs 11 (11,886) (11,836)

Depreciation 12 (2,975) (2,835)

Other operating expense 13 (13,366) (13,063)

Total operating expense (28,227) (27,733)

Profit before income tax 4,699 5,438

Income tax expense 14 (655) (918)

Profit for the year 4,044 4,520

Other comprehensive income for the year - -

Total comprehensive income for the year 4,044 4,520

Earnings per share 32 65,01 72,67

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME

Statement of comprehensive income for the year ended 31 December 2016

122

Share capital

BAM ‘000

Share pre-mium

BAM ‘000

Legal and other

reserves from

profit

BAM ‘000

Regu-latory

reserves for credit

losses

BAM ‘000

Revalu-ation re-

serves

BAM ‘000

Retained earnings

BAM ‘000Total

BAM ‘000

Balance as at 1 January 2015 62,198 15,235 11,087 12,092 1,113 10,575 112,300

Profit for the year - - - - - 4,520 4,520

Other compre-hensive income

Total compre-hensive income for the period

- - - - - 4,520 4,520

Transfer to re-tained earnings

- - - - (14) 14 -

Transfer to Bank's reserves

- - 174 - - (174) -

Balance as at 31 December 2015 62,198 15,235 11,261 12,092 1,099 14,934 116,819

Balance as at 1 January 2016 62,198 15,235 11,261 12,092 1,099 14,934 116,819

Profit for the year - - - - - 3,982 3,982

Total compre-hensive income for the period

- - - - - 3,982 3,982

Transfer to re-tained earnings

- - - - -12 12

Deferred Tax Transfer

- - - - - 63 63

Transfer to Bank's reserves

- - 226 - - -226 -

Balance as at 31 December 2016 62,198 15,235 11,487 12,092 1,087 18,765 120,864

Statement of changes in equity for the year ended 31 December 2016

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | STATEMENT OF CHANGES IN EQUITY

123SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | STATEMENT OF CASH FLOWS

2016.‘000 BAM

2015.‘000 BAM

Cash flows from operating activitiesInterest receipts 37,604 40,917

Interest payments (12,227) (15,750)

Net fee and commission receipts 14,457 13,490

Recovery of receivables previously written-off 589 225

Payments to employees and suppliers (25,257) (24,913)

Paid income tax (986) (951)

Cash flows from operating activities before changes in 14.181 13.018operating assets and liabilities 14,181 13,018Changes in operating assets and liabilities

Net (increase)/decrease in obligatory reserve with Central Bank (9,583) (4,860)

Net (decrease) / increase in loans and advances to banks with maturity over three months (17,962) (5,617)

Net (increase)/decrease in loans and advances to customers 19,103 (18,429)

Net (increase)/decrease in other assets (979) 4,518

Net increase/(decrease) in deposits from banks and other financial institutions 7,974 (23,493)

Net increase in deposits from customers (11,696) (13,463)

Net (decrease)/increase in other liabilities (267) 392

Changes in operating assets and liabilities (13,411) (60,952)

Net cash flows from operating activities 770 (47,934)

Cash flows from investing activities

Purchase of property and equipment (1,787) (1,425)

Purchase of intangible assets (1,098) (756)

Purchase of (payments to acquire) financial assets (7,412) (5,968)Net cash flows from investing activities (10,297) (8,149)Cash flows from financing activities

Net increase in borrowings (3,336) (3,693)

Net (decrease)/increase in subordinated liabilities (4,000) -Net cash flows from financing activities (7,336) (3,693)

Foreign exchange gains and losses (33) 1,747Net increase in cash and cash equivalents (16,897) (58,029)Cash and cash equivalents at beginning of year 114,462 172,491Cash and cash equivalents at end of year 97,565 114,462Cash and cash equivalents comprise the following 97.565 114.462

balance sheet components:

Cash reserves, gross (note 15) 97,565 114,462Loans and advances to banks with maturity up to 3 months, gross (note 17) - -

97,565 114,462

Statement of cash flowsfor the year ended 31 December 2016

124

1. REPORTING ENTITY

Sberbank a.d., Banja Luka (hereinafter: “the Bank”) is a company domiciled in Republika Srpska. The Bank’s regis-tered office is in Banja Luka, 71 Jevrejska street.

The Bank was originally established as an independent bank under the name of Komerc banka a.d., Banja Luka on 29 January 1999. The Bank commenced its operations in complience with the Decision of the Banking Agency of Republic of Srpska numbered 03-608-1/98. Pursuant to the Decision of the Basic Court in Banja Luka numbered U/I 438/99 and dated 31 March 1999, the Bank’s initial registered name was amended to Zepter Komerc Banka, which was further changed pursuant to the Decision enacted by the Basic Court in Banja Luka on 19 September 2007 under the number 071-0-REG-07-002019 into Volksbank a.d., Banja Luka. The Bank operates under its current name from 31 December 2012. Change of the name is a consequence of acquisition of Volksbank International AG, Vienna, Austria by Sberbank of Russia, Moscow, Russia, which happened in the first quarter of 2012.

The Bank is licensed in Republic of Srpska to perform bank-ing operations related to credit and retail lending and de-posit-acquiring activities in the country and abroad and payment processing, and in accordance with banking leg-islation of Republic of Srpska, the Bank operates based on principles of liquidity, solvency and profitability.

As of 31 December 2016, the Bank comprised a head office in Banja Luka and 27 branches located in the cities of: Banja Luka, Kozarska Dubica, Bijeljina, Gradiška, Srbac, Prijedor, Istočno Sarajevo, Trebinje, Prnjavor, Brod, Doboj, Gacko, Laktaši, Ljubinje, Teslić, Novi Grad, Modriča, Pale i Der-venta.

On 31 December 2016 the Bank had 386 employees (at 31 December 2015: 372).

2. PRINCIPAL ACCOUNTING POLICIES

Statement of compliance

The financial statements for 2016 have been prepared in accordance with International Financial Reporting Standards (“IFRS”).

Accounting regulation applicable in Republic of Srpska is based on legal provisions of Law on Accounting and Auditing (“the Act”) (“Official Gazette of the Repub-lic of Srpska no. 36/2009 and 52/ 2013). The Bank pre-pare and present financial statements in accordance with International Accounting Standards (“IAS”), their amendments and interpretations (Interpretations), In-ternational Financial Reporting Standards (“IFRS”) and its amendments and interpretations ( Interpretations of International Financial Reporting Standards), which are issued by the International Accounting standards and which are translated by the Association of Accountants and Auditors of the Republic of Srpska (under the au-thority of accounting Commission of Bosnia and Her-zegovina No. 2-11/06). Decision on publishing standards of O-1/4-2010 of 28 April 2010 is mandatory for annual periods, beginning from 1 January 2010. This decision in-cludes IAS, IFRS and interpretations issued by the Board and approved by a EFAG until October 2009. All previ-ously issued and subsequently adopted standards as well as new or modified interpretations of IAS or IFRS issued by the Board after October 2009 have not yet been translated or published.

During preparation of the financial statements for the year ended 31 December 2016 The Bank has considered whether the application of standards that are subse-quently issued by the Board and applicable to the cur-rent accounting period, but which have not been trans-lated or published in the Republic of Srpska results in a material difference from the relevant local accounting regulations. The conclusion is that this is not the case, and for this reason, in the opinion of the Bank’s manage-ment, these financial statements also comply with local legal requirements for disclosure of financial statements in accordance with relevant applicable local regulations.

The financial statements were approved for issue by the Management Board on 18 April 2017 and submitted to the Bank’s bodies for adoption.

Functional and presentation currency

The financial statements are presented in Bosnian Con-vertible Marks (“BAM”), which is the functional and pre-sentation currency. Amounts are rounded to the near-est thousand (unless otherwise stated).

Notes to the financial statements

SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS

125



Rounding differences might be possible in totals. The Central Bank of Bosnia and Herzegovina (“Central bank”) implemented a currency board arrangement aligning BAM to EURO at an exchange rate of EUR 1: BAM 1.95583 throughout 2015 and 2016. This is expected to continue in the foreseeable future.

Basis of measurement

These financial statements are prepared on a historical or amortized cost basis, except for certain financial as-sets available for sale which are stated at fair value and buildings which are stated at market value less accumu-lated amortization.

Use of estimates and judgments

The preparation of financial statements requires the Bank’s management to make estimates and assumptions that af-fect the application of accounting policies and reported amounts of assets, liabilities and income and expenses. The estimates and associated assumptions are based on historical experience and various other factors that are believed to be reasonable under the circumstances, and information available at the date of preparation of the fi-nancial statements, the results of which form the basis of making the judgments about carrying values of assets and liabilities that are not readily apparent from other sources. Actual results may differ from these estimates.

The estimates and underlying assumptions are reviewed on an ongoing basis. Revisions to accounting estimates are recognized in the period in which the estimate is revised and any future periods affected. Refer further to Note 5 - Critical accounting estimates and judgments.

3. SPECIFIC ACCOUNTING POLICIES

a) Interest income and expenses

Interest income and expenses are recognized in the statement of comprehensive income for all interest yielding/bearing instruments on the accrued basis by the application of the effective interest rate method, i.e. according to the rate that discounts the estimated cash flows to the net present value during the term of the

agreement. Such income and expenses are presented as interest and similar income and interest and similar ex-penses in the statement of comprehensive income.

The effective interest rate method is the method of cal-culation of amortized cost of financial assets or financial liabilities and distribution of interest income or expens-es in the appropriate time period. The effective interest rate is the rate that precisely discounts the estimated future cash disbursement or payment through the ex-pected duration of the financial instrument or, where appropriate, a shorter period, on the net carrying value of financial assets or financial liabilities.

When calculating the effective interest rate, the Bank performs an assessment of cash flows, taking into con-sideration all conditions of the agreement related to the financial instrument, but not considering the future loan losses. The calculation includes all fees and commissions that the contractual sides have paid and received, and which are a constituent part of the effective interest rate, transaction costs and all other premiums and discounts.

b) Fee and commission income and expenses

Fee and commission income and expenses mainly com-prise fees related to domestic and foreign payments, the issue of guarantees and letters of credit, credit card business and asset management, and are recognized in the statement of comprehensive income upon perfor-mance of the relevant service.

c) Foreign currency translation

Transactions in foreign currency are translated into functional currency at the exchange rate prevailing at the date of the transaction. Foreign exchange gains and losses arising on translation are recognized in the state-ment of comprehensive income. Non-monetary assets and liabilities denominated in foreign currency measured at historical cost are translated into functional currency using the exchange rate at the date of the transaction and are not retranslated at the reporting date.

126



d) Net gains and losses from the purchase and sale of foreign currencies, foreign exchange differences from translation of monetary assets and liabilities and available for sale financial assets

Net gains and losses from the purchase and sale of for-eign currencies include non-realized and realized gains and losses on the basis of the purchase and sale of cur-rencies and derivative financial instruments. Net gains and losses from foreign exchange differences incurred from translation of monetary assets and liabilities de-nominated in foreign currency are classified as other operating income and expense. Net gains and losses from financial assets available for sale include realized net gains and losses from the sale of available for sale financial assets.

e) Rental income

Rental income is recognized in a statement of compre-hensive income on a straight-line basis over the term of the lease.f) Income taxes

The income tax charge is based on taxable profit for the year and comprises current and deferred tax. Income tax is recognized in the statement of comprehensive income except to the extent that it relates to items recognized di-rectly in equity and reserves, in which case income tax is recognized in equity and reserves. Current tax is the ex-pected tax payable on the taxable income for the year un-der Republic of Srpska tax law, using the tax rates enacted or substantially enacted at the balance sheet date, and any adjustments to tax payable in respect of previous years.

Deferred taxes are calculated using the balance sheet li-ability method. Deferred income taxes reflect the net tax effects of temporary differences between the carrying amounts of assets and liabilities for financial reporting purposes and the amounts used for income tax purpos-es. The measurement of deferred tax assets and liabilities reflects the tax consequences that would follow from the manner in which the enterprise expects, at the balance sheet date, to recover or settle the carrying amount of its assets and liabilities, based on tax rates enacted or sub-stantially enacted at the balance sheet date.

Deferred tax assets and liabilities are not discounted and are classified as long-term assets and/or long-term li-abilities in the balance sheet. Deferred tax assets are recognized only to the extent that it is probable that suf-ficient taxable profits will be available against which the deferred tax assets can be utilized. At each balance sheet date, the Bank reassesses unrecognized potential de-ferred tax assets and the carrying amount of recognized deferred tax assets.

g) Financial instruments

Classification

The Bank classifies its financial instruments in the fol-lowing categories: loans and receivables, financial as-sets available for sale, financial assets held to maturity or other financial liabilities. The classification depends on the purpose for which the financial instruments were ac-quired. The management determines the classification of financial instruments upon initial recognition.

1) Loans and receivables

Loans and receivables are non-derivative financial assets with fixed or determinable payments that are not quoted in an active market. Loans and receivables arise when the Bank provides money to a debtor with no intention of trading with the receivable and include loans and advances to banks, loans and ad-vances to customers and balances with Central bank.

2) Available-for-sale financial assets

Available-for-sale financial assets are non-derivative financial assets that are intended to be held for an indefinite period of time, but may be sold in response to the needs for liquidity or changes in interest rates, foreign exchange rates, or equity prices. Available-for-sale financial assets comprise equity and debt securities.

3) Financial assets held to maturity Financial assets held to maturity comprise debt se-curities that the Bank intends and has the ability to hold until their maturity.

127



4) Financial liabilities

Financial liabilities are classified as other financial li-abilities. Other financial liabilities include current and deposit accounts and borrowings.

Recognition and derecognition Purchases and sales of financial instruments available for sale are recognized on the trade date which is the date when the Bank commits to purchase or sell the in-strument. Loans and receivables and other financial li-abilities are recognized when advanced to borrowers or received from lenders. The Bank derecognizes financial instruments (in full or part) when the rights to receive cash flows from the financial instrument have expired or when it loses control over the contractual rights on financial assets. This occurs when the Bank transfers substantially all the risks and rewards of ownership to another business entity or when the rights are realized, surrendered or have expired. The Bank derecognizes fi-nancial liabilities only when the financial liability ceas-es to exist, i.e. when it is discharged, cancelled or has expired. If the terms of a financial liability change, the Bank will cease recognizing that liability and will instan-taneously recognize a new financial liability, with new terms and conditions.

Initial and subsequent measurement

Financial assets and liabilities are recognized initially at their fair value plus transaction costs that are directly attributable to the acquisition or issue of the financial asset or financial liability. After initial recognition, the Bank measures financial assets available for sale at their fair value, without any deduction for selling costs. Equity securities classified as available for sale that do not have a quoted market price in an active market and whose fair value cannot be reli-ably measured are valuated at cost less impairment.After initial recognition, financial assets held to matu-rity, loans and receivables are measured at amortized cost using the effective interest rate method, less any prospective/possible impairment.Loans and receivables and other financial liabilities are measured at amortized cost.

Gains and losses

Changes in the fair value of monetary securities de-nominated in a foreign currency and classified as avail-able for sale are analyzed between translation differ-ences resulting from changes in amortized cost of the security and other changes in the carrying amount of the security. Gains or losses from a change in the fair value of available-for-sale monetary financial assets are recognized directly in a fair value reserve within equity and are disclosed in the statement of changes in equity. Impairment losses, foreign exchange gains and losses, interest income and amortization of premium or dis-count using the effective interest method on available-for-sale monetary financial assets are recognized in the statement of comprehensive income. When securities classified as available-for-sale are sold or impaired, the accumulated fair value adjustments recognized in eq-uity are included in the statement of comprehensive income.

Interest on available-for-sale securities calculated us-ing the effective interest method is recognized as inter-est income in the statement of comprehensive income. Gains or losses arising from financial assets and financial liabilities carried at amortized cost are included in the statement of comprehensive income over the period of amortization, using the effective interest rate method. Gains or losses may also be recognized in the statement of comprehensive income when a financial instrument is derecognized or when its value is impaired.

Impairment of financial assets The Bank regularly reviews and monitors financial as-sets to determine whether there is objective evidence of impairment of loans and receivables as well as other financial assets. The impairment of financial assets or a group of financial assets is recognized if there is objec-tive evidence of impairment as the result of one or more events occurring after initial recognition, which has an influence on estimated future cash flows from the fi-nancial assets or the group of financial assets, which can be reliably estimated (“an event that causes the im-pairment“).

128



1) Loans and receivables

If there is objective evidence of impairment of loans and receivables, the impairment loss is determined as the difference between the carrying value of the assets and the present value of the expected future cash flows discounted by the original effective inter-est rate of the financial assets. The calculation of loss that occurs as a result of impairment is carried out on an individual basis, i.e. by using individual informa-tion on the current value of the future cash flows for all individually significant loans and receivables, and on a group basis, i.e. by using of the unique data/in-formation on a homogeneous group level of the fu-ture cash flows for all loans and receivables for which there are evidence of impairment and which are not significant on an individual level.

The carrying value of the assets is decreased by the amount of impairment allowance, and the amount of the loss is recognized in the statement of compre-hensive income. If loans and receivables have a vari-able interest rate, the discount rate for determining impairment allowance represents the current effec-tive interest rate determined by an agreement at the moment when impairment has occurred.

Financial asset for which there is no objective evi-dence of impairment is included in the financial as-set which is then grouped with other financial assets with similar characteristics, which are then reviewed for impairment on the portfolio basis.

If the loan cannot be collected and all legal proce-dures have been completed and the final amount of the loss is known, the loan is directly written off. If, in the subsequent period, the amount of impairment loss decreases and the decrease can be directly linked to an event that has occurred after the write-off, the amount written-off or the impairment allowance is then shown as income in the statement of compre-hensive income. Write-off of uncollectible receiv-ables is performed based on the decision of the Credit Committee, and in accordance with court decisions, agreements between the interested parties and the Bank’s assessments.

In accordance with local regulations, the Bank also calculates impairment allowance according to the Banking Agency of the Republic of Srpska (BARS) regulations. Loans, placements and other financial assets of the Bank are classified into categories pre-scribed by the BARS according to the expected re-coverability determined on the basis of the number of days overdue, an assessment of the debtor’s fi-nancial position and the quality of the collateral. The assessed amount of the reserve for potential losses is calculated by applying percentages prescribed by the BARS. If the provision for potential losses cal-culated in accordance with the BARS regulations is higher than the impairment allowance calculated in accordance with IFRS requirements, this difference is presented as a regulatory reserve for credit losses within equity.

2) Available for sale financial assets

At each reporting date, the Bank reviews whether there is objective evidence of impairment of individu-al financial assets or groups of financial assets.

In the case of equity investments classified as avail-able for sale, a significant or prolonged decline in the fair value of the security below its cost is considered in determining whether the assets are impaired. If any such evidence exist the cumulative loss – mea-sured as the difference between the acquisition cost and the current fair value, less any impairment loss on that financial asset previously recognized in profit or loss – is removed from profit or loss and recog-nized in other comprehensive income.

Impairment losses recognized in the statement of comprehensive income on equity instruments are not reversed through the statement of profit and loss at any point thereafter. If, in a subsequent period, the fair value of a debt instrument classified as available for sale increases and the increase can be objectively related to an event occurring after the impairment loss was recognized in comprehensive income state-ment, the impairment loss is reversed through the statement of comprehensive income.

129




3) Financial assets held to maturity An impairment loss is measured as the difference between the carrying value of financial assets and the present value of expected future cash flows dis-counted at the current market interest rate for simi-lar financial assets. Impairment losses on such in-struments, recognized in the income statement, are not subsequently reversed through the statement of comprehensive income.

Specific instruments

1) Cash and cash equivalents

Cash and cash equivalents comprise cash reserves and balances with Central bank.

2) Loans and advances to banks

Loans and advances to banks are classified as loans and receivables and are carried at amortized cost.

3) Loans and advances to customers

Loans and advances to customers are presented at amortized cost net of impairment allowances (spe-cific and collective) to reflect the estimated recover-able amounts.

4) Available-for-sale financial assets

Available-for-sale financial assets include equity and debt securities. Financial assets classified as avail-able for sale assets are valued at fair value except for securities whose value cannot be reliably measured and when they are measured at cost or cost net of impairment loss.

5) Financial assets held to maturity

Financial assets held to maturity include debt securi-ties.

6) Deposits from banks and other financial insti-tutions and deposits from customers

Deposits from banks and other financial institutions and deposits from customers are classified as other liabilities and are initially recognized at fair value less transaction costs, and subsequently stated at their amortized cost using the effective interest rate method.

7) Interest-bearing borrowings

Interest-bearing borrowings are recognized initially at fair value of the consideration given, less attribut-able transaction costs. Subsequent to initial recogni-tion, interest-bearing borrowings are stated at am-ortized cost using the straight line method.

h) Property and equipment

Property and equipment are recognized at fair value based on the appraisal of official appraiser report de-creased by the accumulated depreciation and pos-sible decrease in value.

Depreciation is calculated on a straight-line basis at cost by the following prescribed annual minimum rates in order to write off the assets over their esti-mated useful lives:

2016 and 2015

Buildings 1,3%-1,52%

Equipment and other assets 7% - 30%

Leasehold improvements* 10%-20% * Depreciation is proportional to the period of the lease or the esti-

mated economic useful life, whichever is shorter period.

The Bank’s management believes that the applied de-preciation rates fairly reflect the economic useful life of property and equipment.

130




i) Intangible assets Intangible assets acquired by the Bank are stated at his-torical cost less accumulated amortization and impair-ment losses. Expenditure on development activities is capitalized if all of the features required by IAS 38: “In-tangible Assets” are satisfied.

These intangible assets are amortized on a straight-line basis over their estimated useful economic lives as follows:

2016. and 2015.

Software 20%

The assets’ useful lives are reviewed, and adjusted if ap-propriate, at each balance sheet date. Residual amounts are not taken into account.

j) Leased assets

Leases in terms of which the Bank assumes substantially all the risks and rewards of ownership are classified as finance leases. At the balance sheet date, the Bank did not have any finance leases either as lessor or lessee. Other leases are operating leases.

k) Impairment of non-financial assets Assets that have an indefinite useful life are not subject to amortization and are tested at least annually for impair-ment. Assets that are subject to amortization are reviewed for impairment whenever events or changes in circum-stances indicate that the carrying amount may not be re-coverable. Intangible assets that are not yet available for use are assessed at each balance sheet date. An impair-ment loss is recognized whenever the carrying amount of an asset exceeds its recoverable amount. Impairment losses are recognized in the statement of comprehensive income. The recoverable amount of property and equip-ment, investment property and intangible assets is the higher of the asset’s fair value less costs to sell and value in use. For the purpose of assessing impairment, assets are grouped at the lowest level for which there is separately identifiable cash flows (cash-generating units). In assess-ing value in use, the estimated future cash flows are dis-

counted to their present value using a pre-tax discount rate that reflects current market assessments of the time value of money and the risks specific to the asset or cash-generating unit.

Non-financial assets other than goodwill that suffered impairment are reviewed for possible reversal of the im-pairment at each reporting date. An impairment loss is reversed if there has been a change in the estimates used to determine the recoverable amount. An impairment loss is reversed only to the extent that the asset’s carrying amount does not exceed the carrying amount that would have been determined, net of depreciation or amortiza-tion, if no impairment loss had been recognized.

l) Employment benefits Short-term benefits

On behalf of its employees, the Bank pays pension and health insurance which is calculated on the gross salary paid, as well as tax on salaries which are calculated on the net salary paid. The Bank pays the above mentioned con-tributions into the relevant government funds according to statutory rates during the course of the year. In addition, meal allowances, transport allowances and vacation bo-nuses are paid in accordance with local legislation. These expenses are recorded in the statement of comprehensive income in the period in which the salary expense is in-curred.

Obligations for contributions to defined contribution pen-sion plans are recognized as an expense in the statement of comprehensive income as incurred.

Long-term benefits: retirement severance payments and early re-tirement bonuses

In accordance with Labor Law the Bank has an obligation to pay an employment retirement benefit to a retiree upon retirement. The long-term liability in respect of retirement benefit is measured as the present value of future cash flows determined through actuarial valuation.

m) Provisions Provisions are recognized when the Bank has a present le-gal or constructive obligation as a result of past events, it

131



is probable that an outflow of resources embodying eco-nomic benefits will be required to settle the obligation, and a reliable estimate of the amount of the obligation can be made.

Provisions for liabilities and charges are maintained at the level that the Bank’s management considers sufficient for absorption of losses. The management determines the sufficiency of provisions on the basis of insight into specific items, current economic circumstances, risk characteristics of certain transaction categories, as well as other relevant factors.

Provisions are released only for such expenditure in respect of which provisions are recognized at inception. If the out-flow of economic benefits to settle the obligations is no longer probable, the provision is reversed.

n) Share capital Ordinary share capital represents the nominal value of paid-in ordinary shares classified as equity and is denomi-nated in BAM.

o) Share premium

Share premium represents excess of the paid-in amount and nominal value of the issued shares.

p) Legal reserve

Legal reserve has been created in accordance with compa-ny law of Republic of Srpska, which requires 5% of the profit for the year to be transferred to this reserve until capital reserves reach 10% of issued share capital. The legal reserve can be used for covering current and prior year losses.

q) Regulatory reserves for credit losses As explained in Note 3 g, the Regulatory reserve for credit losses represents the excess of loan loss provisions calcu-lated in accordance with the BARS regulations over impair-ment allowances recognized under IFRS, if the first impair-ment is higher.

State/Condition of the reserves at the reporting date rep-resents the amount for which the calculated impairment

in accordance with the BARS was higher than those cal-culated in accordance with the IFRS in the previous/prior periods.

On 31 December 2016, the Bank has estimated that regula-tory of reserves for credit losses cumulatively amount to BAM 27,236 thousand (2015 : BAM 27,230 thousand). Insuf-ficient reserves required by the regulator at 31 December 2016 amounted to BAM 15,144 thousand (2015 :BAM 15,138 thousand). The amount of missing provisions required by the regulator as at 31 December 2016 is deductible item of regulatory capital in the calculation of capital adequacy.

r) Fair value reserve

The fair value reserve represents unrealized net gains and losses arising from a change in the fair value of financial as-sets available for sale, net of related deferred tax.

s) Dividends Dividends on ordinary and preference shares are recog-nized as a liability in the period in which they are approved by the Bank’s shareholders.

u) Earnings per share

The Bank presents basic earnings per share (EPS). Basic EPS is calculated by dividing the profit or loss attributable to or-dinary shareholders of the Bank by the weighted average number of ordinary shares outstanding during the period.

v) Off-balance-sheet commitments and contingent liabilities

In the ordinary course of business, the Bank gives financial guarantees, consisting of letters of credit, guarantees and acceptances. Financial guarantees are initially recognized in the financial statements at fair value. Subsequent to ini-tial recognition, the Bank’s liability under each guarantee is measured at the higher of the amortized premium or the best estimate of expenditure required settling any financial obligation arising as a result of the financial guarantee, de-pending on the higher amount.

Any increase in the liability relating to financial guarantees is taken to the comprehensive income statement. The pre-mium received is recognized in the income statement in

132



‘Fees and commission income’ on a straight line basis over the life of the guarantee.

z) Managed funds for and on behalf of third parties The Bank manages funds for and on behalf of corporate and retail customers. These amounts do not represent the Bank’s assets and are excluded from the balance sheet. For the services rendered the Bank charges a fee.

w) Segment reporting A business segment represents the part of assets and busi-ness activities (products and services) which is subject to risks and benefits different from those in other business segments. A geographic segment generates products or services within a specific economic environment which are subject to risks and benefits different from those operating in other economic environments.

The Bank has identified four main segments: Retail, Cor-porate, Financial markets and ALM and Central Unit. Basic information per segment is based on the internal report-ing structure for business segments. Segment results are based on internal funding price policy (Note 6).

x) Changes in accounting policies and disclosures The accounting policies adopted are consistent with the previous financial year except for the following amended IFRS, as adopted by the Bank on 1 January 1, 2016.

• IAS 27 Separate Financial Statements (amended)

The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. This amendment allows entities to use the equity method to account for investments in subsidiaries, joint ventures and associates in their separate financial statements and will help some jurisdictions move to IFRS for separate financial statements, reducing compli-ance costs without reducing the information available to investors. Management had not made use of this amend-ment.

• IAS 1: Disclosure Initiative (Amendment)

The amendments to IAS 1 Presentation of Financial State-ments further encourage companies to apply professional

judgment in determining what information to disclose and how to structure it in their financial statements. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. The narrow-focus amendments to IAS clarify, rather than significantly change, existing IAS 1 requirements. The amendments relate to materiality, or-der of the notes, subtotals and disaggregation, accounting policies and presentation of items of other comprehensive income (OCI) arising from equity accounted Investments. Management has not made use of this amendment.

• IAS 16 Property, Plant & Equipment and IAS 38 Intan-gible assets (Amendment): Clarification of Accept-able Methods of Depreciation and Amortization

The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. The amendment provides ad-ditional guidance on how the depreciation or amortization of property, plant and equipment and intangible assets should be calculated. This amendment clarifies the prin-ciple in IAS 16 Property, Plant and Equipment and IAS 38 In-tangible Assets that revenue reflects a pattern of econom-ic benefits that are generated from operating a business (of which the asset is part) rather than the economic benefits that are consumed through use of the asset. As a result, the ratio of revenue generated to total revenue expected to be generated cannot be used to depreciate property, plant and equipment and may only be used in very limited circumstances to amortize intangible assets. Management has not made use of this assessment.

• IFRS 11 Joint arrangements (Amendment): Account-ing for Acquisitions of Interests in Joint Operations

The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. IFRS 11 addresses the account-ing for interests in joint ventures and joint operations. The amendment adds new guidance on how to account for the acquisition of an interest in a joint operation that consti-tutes a business in accordance with IFRS and specifies the appropriate accounting treatment for such acquisitions. The Bank had no transactions in scope of this amendment.

• IAS 19 Defined Benefit Plans (Amended): Employee Contributions

The amendment is effective for annual periods beginning on or after 1 February 2015. The amendment applies to

133



contributions from employees or third parties to defined benefit plans. The objective of the amendment is to sim-plify the accounting for contributions that are independent of the number of years of employee service, for example, employee contributions that are calculated according to a fixed percentage of salary. The Bank does not have any plans that fall within the scope of this amendment.

The IASB has issued the Annual Improvements to IFRSs 2010 – 2012 Cycle, which is a collection of amendments to IFRSs. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 February 2015. None of these had an effect on the Company’s financial statements:

• IFRS 2 Share-based Payment: This improvement amends the definitions of ‘vesting condition’ and ‘mar-ket condition’ and adds definitions for ‘performance condition’ and ‘service condition’ (which were previ-ously part of the definition of ‘vesting condition’).

• IFRS 3 Business combinations: This improvement clarifies that contingent consideration in a business acquisition that is not classified as equity is subse-quently measured at fair value through profit or loss whether or not it falls within the scope of IFRS 9 Fi-nancial Instruments.

• IFRS 8 Operating Segments: This improvement re-quires an entity to disclose the judgments made by management in applying the aggregation criteria to operating segments and clarifies that an entity shall only provide reconciliations of the total of the report-able segments’ assets to the entity’s assets if the seg-ment assets are reported regularly.

• IFRS 13 Fair Value Measurement: This improvement in the Basis of Conclusion of IFRS 13 clarifies that is-suing IFRS 13 and amending IFRS 9 and IAS 39 did not remove the ability to measure short-term receivables and payables with no stated interest rate at their in-voice amounts without discounting if the effect of not discounting is immaterial.

• IAS 16 Property Plant & Equipment: The amend-ment clarifies that when an item of property, plant and equipment is revalued, the gross carrying amount

is adjusted in a manner that is consistent with the re-valuation of the carrying amount.

• IAS 24 Related Party Disclosures: The amendment clarifies that an entity providing key management personnel services to the reporting entity or to the parent of the reporting entity is a related party of the reporting entity.

• IAS 38 Intangible Assets: The amendment clarifies that when an intangible asset is revalued the gross carrying amount is adjusted in a manner that is con-sistent with the revaluation of the carrying amount.

The IASB has issued the Annual Improvements to IFRSs 2012 – 2014 Cycle, which is a collection of amendments to IFRSs. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2016. None of these had an effect on the Company’s financial statements

• IFRS 5 Non-current Assets Held for Sale and Discontin-ued Operations: The amendment clarifies that chang-ing from one of the disposal methods to the other (through sale or through distribution to the owners) should not be considered to be a new plan of disposal, rather it is a continuation of the original plan. There is therefore no interruption of the application of the requirements in IFRS 5. The amendment also clarifies that changing the disposal method does not change the date of classification.

• IFRS 7 Financial Instruments: Disclosures: The amend-ment clarifies that a servicing contract that includes a fee can constitute continuing involvement in a fi-nancial asset. Also, the amendment clarifies that the IFRS 7 disclosures relating to the offsetting of financial assets and financial liabilities are not required in the condensed interim financial report.

• IAS 19 Employee Benefits: The amendment clarifies that market depth of high quality corporate bonds is assessed based on the currency in which the obliga-tion is denominated, rather than the country where the obligation is located. When there is no deep mar-ket for high quality corporate bonds in that currency, government bond rates must be used.

134



• IAS 34 Interim Financial Reporting: The amendment clarifies that the required interim disclosures must ei-ther be in the interim financial statements or incorpo-rated by cross-reference between the interim financial statements and wherever they are included within the greater interim financial report (e.g., in the manage-ment commentary or risk report). The Board specified that the other information within the interim financial report must be available to users on the same terms as the interim financial statements and at the same time. If users do not have access to the other informa-tion in this manner, then the interim financial report is incomplete.

B) Standards issued but not yet effective and not early adopted

• IFRS 9 Financial Instruments: Classification and Measurement

The standard is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2018, with early application permitted. The final version of IFRS 9 Financial Instruments reflects all phases of the financial instruments project and replaces IAS 39 Financial Instruments: Recognition and Measure-ment and all previous versions of IFRS 9. The standard introduces new requirements for classification and mea-surement, impairment, and hedge accounting.

Currently, the Bank is participating in the project of imple-mentation of the standards, which was launched in the framework of the Europe Group and Sberbank and finishes analysis in domain of classification and measurement, ad-justs the methodology and calculates parameters of the model for impairment of financial instruments and adjusts the requirements for disclosure.

Classification and measurement

From a classification and measurement perspective, the new standard will require all financial assets, except eq-uity instruments and derivatives, to be assessed based on a combination of the entity’s business model for manag-ing the assets and the instruments’ contractual cash flow characteristics. The IAS 39 measurement categories will be replaced by: amortised cost, fair Value through profit or loss (FVPL) and fair value through other comprehensive

income (FVOCI). IFRS 9 will also allow entities to continue to irrevocably designate instruments that qualify for amor-tised cost or fair value through OCI instruments as FVPL, if doing so eliminates or significantly reduces a measurement or recognition inconsistency. Equity instruments that are not held for trading may be irrevocably designated as FVO-CI, with no subsequent reclassification of gains or losses to the income statement.

The accounting for financial liabilities will largely be the same as the requirements of IAS 39, except in relation to the treatment of gains and losses arising from the own credit risk of the entity relating to the obligations define by FVPL. This movement will be presented in OCI without subsequent reclassification to income statement, unless there is an accounting mismatch in income statement.

During initial assessment Bank expect that:

• Loans and advances to customers and banks, that are classified as loans and receivables under IAS 39 are ex-pected to in the most part be measured at amortised cost under IFRS 9.

• The debt securities classified as available for sale under IAS 39 are expected to be measured as FVOCI.

Impairment of financial assets

IFRS 9 will also fundamentally change the loan loss im-pairment methodology. The standard will replace IAS 39’s incurred loss approach with a forward-looking expected loss (ECL) approach. The Bank will be required to record an allowance for expected losses for all loans and other debt financial assets not held at FVPL, together with loan commitments and financial guarantee contracts. The al-lowance is based on the expected credit losses associated with the probability of default in the next twelve months unless there has been a significant increase in credit risk since origination, in which case, the allowance is based on the probability of default over the life of the asset.

The Bank, as part of group project, is in the process of es-tablishing policies, processes and technical solutions for the implementation of the assessment at the end of each re-porting period if credit risk from the initial recognition has significantly increased, where is consider the change in the

135



risk of default that occurs during the remaining period of the financial instrument.

The Bank will, in order to calculate the expected credit losses, assess the risk of default that occurs at the financial instrument to maturity.

ECLs are estimated based on the present value of all cash shortfalls over the expected remaining time limit of the in-strument, i.e., the difference between:

• The contractual cash flows that are due to the Bank under the contract, and

• The cash flows that the Bank expects to receive, dis-counted at the effective interest rate of the loan.

U poređenju sa MRS 39, Banka očekuje da će obračun obezvređenja po MSFI 9 biti volatilniji od obračuna po MRS 39 i da će dovesti do povećanja ukupnog nivoa sadašnjih ispravki vrijednosti. In comparison to IAS 39, the Bank ex-pects the impairment charge under IFRS 9 to be more volatile than under IAS 39 and to result in an increase in the total level of current impairment allowances. The to-tal loan portfolio would be group into Stage 1, Stage 2 and Stage 3 and POCI based on applied methodology of impair-ment:

Stage 1

• Financial instruments at initial recognition except for instruments POCI or

• Financial instruments that meet the requirements of low credit risk or

• Financial instruments that are not devaluated with loan without a significant increase in credit risk of ini-tial recognition

Stage 2

Financial instruments with significant increase in credit risk, but without impairment at the reporting date

Stage 3

Financial instruments that are impaired at the reporting date

POCI

Financial instruments that are devaluated at the time of initial recognition (purchase or permission)

The Bank will record impairment for FVOCI debt securities, depending on whether they are classified as Stage 1, 2, 3 or POCI, as explained above. However, the expected credit losses will not reduce the carrying amount of these finan-cial assets in the statement of financial position, which will remain at fair value. Instead, an amount equal to the allow-ance that would arise if the asset were measured at am-ortised cost will be recognised in OCI as an accumulated impairment amount, with appropriate charging of the in-come statement.

Stage 1

Under IAS 39, the Bank has recorded a reserve for realised or undetermined (IBNR) losses due to impairment on port-folio basis. They are designed to show losses due to im-pairment that are recorded in the portfolio of neat but not provided investments. The impairment of financial instru-ments that are not considered to have suffered a significant increase in their credit risk will be measured on a 12-month ECL basis under IFRS 9. The Bank is not expecting that the amount of expected credit losses in the level 1 will be higher than the current reserve on a portfolio basis for financial assets for which there is objective evidence of impairment.

Stage 2

IFRS 9 requires that financial assets are classified in Stage 2 when credit risk increases significantly from their initial recognition. For these assets provision for loss should be recognized based on expected credit losses during the en-tire lifetime. Bearing in mind that this is a new concept in comparison with IAS 39, it will lead to an increase in reserve as a majority of these assets is considered as not-impaired. If the new standard have been applied with 2016, this would lead to a significant increase in impairments.

Assessment of a significant increase in risk, i.e. the distribu-tion of resources at level 1 r 2 is based on the quantitative (comparison of the probability of occurrence of the status of default during the entire period of assets) and qualitative criteria (days of delay, the early warning signal, informa-tion about the modification of risk placement and fraud).

136



The Bank’s policy is to evaluate additional available sources of information that may indicate what can start up future events.

The group is currently working on models, redesign data and application support. Test phase is in progress to ensure that detail calculation of impairments will be implemented in time by demand of IFRS 9. Quantitative effects on the financial statements are not yet available. However, the Group with implementation of new model of impairment is expecting larger amount of losses for impairment result-ing largely from performing loans, which will have a nega-tive impact on equity.

Stage 3

As well as under IAS 39, financial assets will be included in Stage 3 when there is objective evidence that the loan is credit impaired. Criteria for these objective evidence is the same as at present explained methodology of IAS 39.

It is expected that loans in stage 3 will be the same as those considered to be impaired in accordance with IAS 39. Ac-cordingly, the Bank is expected that the coverage of these levels basically be the same under both standards.

Financial assets in Stage 3, where the Bank accounted im-pairment under IAS 39 on individual basic and will continue to be calculated in the same way, but IAS 9 requires more than one scenario and it will be weighted on the basis of probability rather than on the basis of access to the best estimate.

It is expected that financial assets in Stage 3 will be the same as assets that are considered impairment with MRS 39.

Provisions for anticipated loan losses for individually signifi-cant customers are calculated on an individual basis, and provision for expected credit losses based on rules are cal-culated on exposure to customers that are not individually significant.

Forward looking information

The Bank will incorporate forward-looking information in both the assessment of significant increase in credit risk and the measurement of ECLs. The Bank will consider for-

ward-looking information such as macroeconomic factors (e.g. unemployment, GDP growth, interest rates and house prices) and economic forecasts.

The Bank will use internal information internal economic experts, in combination with published external informa-tion of state and private provider of economic forecasting.

Limitation of estimation techniques

The models applied by the Bank may not always capture all characteristics of the market at a point in time as they can-not be recalibrated at the same pace as changes in market conditions. Interim adjustments are expected to need to be made until the base models are updated. The Bank will use data that is as current as possible and adjustments will be made for significant events occurring prior to the reporting date to. The governance over such adjustments is still in development.

Capital management

The Bank is in the process of evaluating how the new ECL model will impact the Bank’s ongoing regulatory capital structure and further details will be provided once the as-sessment is complete. The magnitude of the effect will de-pend, amongst other things, on whether the capital rules will be amended to reflect IFRS 9 or to include transition provisions for the effect of IFRS 9.

• IFRS 15 Revenue from Contracts with Customers

The standard is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2018. IFRS 15 establishes a five-step model that will apply to revenue earned from a contract with a customer (with limited exceptions), regardless of the type of revenue transaction or the industry. The standard’s require-ments will also apply to the recognition and measurement of gains and losses on the sale of some non-financial as-sets that are not an output of the entity’s ordinary activities (e.g., sales of property, plant and equipment or intangibles). Extensive disclosures will be required, including disaggrega-tion of total revenue; information about performance obli-gations; changes in contract asset and liability account bal-ances between periods and key judgments and estimates. It is not expected that the requirements of this standard will have significant effect on Bank’s financial statements.

137



• IFRS 15: Revenue from Contracts with Customers (Clarifications)

The Clarifications apply for annual periods beginning on or after 1 January 2018 with earlier application permitted. The objective of the Clarifications is to clarify the IASB’s intentions when developing the requirements in IFRS 15 Revenue from Contracts with Customers, particularly the accounting of identifying performance obligations amend-ing the wording of the “separately identifiable” principle, of principal versus agent considerations including the as-sessment of whether an entity is a principal or an agent as well as applications of control principle and of licensing providing additional guidance for accounting of intellectual property and royalties. The Clarifications also provide ad-ditional practical expedients for entities that either apply IFRS 15 fully retrospectively or that elect to apply the modi-fied retrospective approach. It is not expected that the re-quirements of this standard will have significant effect on Bank’s financial statements.

• IFRS 16: Leases

The standard is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2019. IFRS 16 sets out the principles for the recognition, measurement, presentation and disclosure of leases for both parties to a contract, i.e. the customer (‘les-see’) and the supplier (‘lessor’). The new standard requires lessees to recognize most leases on their financial state-ments. Lessees will have a single accounting model for all leases, with certain exemptions. Lessor accounting is sub-stantially unchanged. The Management is in the process of assessing the effect that the requirements of this standard will have on the financial statements of the Bank.

• Amendment in IFRS 10 Consolidated Financial State-ments and IAS 28 Investments in Associates and Joint Ventures: Sale or Contribution of Assets be-tween an Investor and its Associate or Joint Venture

The amendments address an acknowledged inconsistency between the requirements in IFRS 10 and those in IAS 28, in dealing with the sale or contribution of assets between an investor and its associate or joint venture. The main conse-quence of the amendments is that a full gain or loss is recog-nized when a transaction involves a business (whether it is housed in a subsidiary or not). A partial gain or loss is recog-

nized when a transaction involves assets that do not con-stitute a business, even if these assets are housed in a sub-sidiary. In December 2015 the IASB postponed the effective date of this amendment indefinitely pending the outcome of its research project on the equity method of accounting. It is not expected that the amendments of this standard will have effect on the Bank’s financial statements.

• IAS 12: Recognition of Deferred Tax Assets for Unre-alized Losses (Amendments)

The Amendments become effective for annual periods be-ginning on or after 1 January 2017 with earlier application permitted. The objective of the Amendments is to clarify the requirements of deferred tax assets for unrealized losses in order to address diversity in practice in the ap-plication of IAS 12 Income Taxes. The specific issues where diversity in practice existed relate to the existence of a de-ductible temporary difference upon a decrease in fair value, to recovering an asset for more than its carrying amount, to probable future taxable profit and to combined versus separate assessment. It is not expected that the amend-ments of this standard will have effect on the Bank’s finan-cial statements.

• IAS 7: Disclosure Initiative (Amendments)

The Amendments are effective for annual periods be-ginning on or after 1 January 2017 with earlier application permitted. The objective of the Amendments is to provide disclosures that enable users of financial statements to evaluate changes in liabilities arising from financing ac-tivities, including both changes arising from cash flows and non-cash changes. The Amendments specify that one way to fulfil the disclosure requirement is by providing a tabular reconciliation between the opening and closing balances in the statement of financial position for liabilities arising from financing activities, including changes from financing cash flows, changes arising from obtaining or losing control of subsidiaries or other businesses, the effect of changes in foreign exchange rates, changes in fair values and other changes. It is not expected that the amendments of this standard will have effect on the Bank’s financial statements.

138



• IFRS 2: Classification and Measurement of Share based Payment Transactions (Amendments)

The Amendments are effective for annual periods begin-ning on or after 1 January 2018 with earlier application permitted. The Amendments provide requirements on the accounting for the effects of vesting and non-vesting conditions on the measurement of cash-settled share-based payments, for share-based payment transactions with a net settlement feature for withholding tax obliga-tions and for modifications to the terms and conditions of a share-based payment that changes the classification of the transaction from cash-settled to equity-settled. It is not expected that the amendments of this standard will have effect on the Bank’s financial statements.

• IAS 40: Transfers to Investment Property (Amendments)

The Amendments are effective for annual periods begin-ning on or after 1 January 2018 with earlier application per-mitted. The Amendments clarify when an entity should transfer property, including property under construction or development into, or out of investment property. The Amendments state that a change in use occurs when the property meets, or ceases to meet, the definition of invest-ment property and there is evidence of the change in use. A mere change in management’s intentions for the use of a property does not provide evidence of a change in use. It is not expected that the amendments of this standard will have effect on the Bank’s financial statements.

• IFRIC INTERPETATION 22: Foreign Currency Trans-actions and Advance Consideration

The Interpretation is effective for annual periods beginning on or after 1 January 2018 with earlier application permit-ted. The Interpretation clarifies the accounting for transac-tions that include the receipt or payment of advance con-sideration in a foreign currency. The Interpretation covers foreign currency transactions when an entity recognizes a non-monetary asset or a non-monetary liability aris-ing from the payment or receipt of advance consideration before the entity recognizes the related asset, expense or income. The Interpretation states that the date of the transaction, for the purpose of determining the exchange rate, is the date of initial recognition of the non-monetary

prepayment asset or deferred income liability. If there are multiple payments or receipts in advance, then the entity must determine a date of the transactions for each pay-ment or receipt of advance consideration It is not expected that the amendments of this standard will have effect on the Bank’s financial statements.

The IASB has issued the Annual Improvements to IFRSs 2014 – 2016 Cycle, which is a collection of amendments to IFRSs. The amendments are effective for annual periods beginning on or after 1 January 2017 for IFRS 12 Disclosure of Interests in Other Entities and on or after 1 January 2018 for IFRS 1 First-time Adoption of International Financial Re-porting Standards and for IAS 28 Investments in Associates and Joint Ventures. Earlier application is permitted for IAS 28 Investments in Associates and Joint Ventures. It is not expected that the amendments of this standard will have effect on the Bank’s financial statements.

• IFRS 1 First-time Adoption of International Financial Reporting Standards: This improvement deletes the short-term exemptions regarding disclosures about financial instruments, employee benefits and invest-ment entities, applicable for first time adopters.

• IAS 28 Investments in Associates and Joint Ventures: The amendments clarify that the election to measure at fair value through profit or loss an investment in an associate or a joint venture that is held by an entity that is venture capital organization, or other qualifying entity, is available for each investment in an associate or joint venture on an investment-by-investment ba-sis, upon initial recognition.

• IFRS 12 Disclosure of Interests in Other Entities: The amendments clarify that the disclosure requirements in IFRS 12, other than those of summarized financial information for subsidiaries, joint ventures and associ-ates, apply to an entity’s interest in a subsidiary, a joint venture or an associate that is classified as held for sale, as held for distribution, or as discontinued opera-tions in accordance with IFRS 5.

139



4. FINANCIAL RISK MANAGEMENT

The Bank’s activities are exposed to following risks:

• Credit risk,

• Operating risk,

• Liquidity risk and

• Market risk

The Management Board is responsible for establishing and monitoring of risk management. Risk management departments (Integrated risk management, Credit risks, Market and Operational risks), Asset and Liability Commit-tee – ALCO and Risk Committee – RICO are responsible for development of the process of risk management and controlling as well as compliance with risk management policies.

The Bank has implemented manuals, programs, policies and procedures for risk management in order to identify and analyze risks to which it is exposed as well as to mini-mize those risks and implement controls for risk monitor-ing and compliance with prescribed limits.

The Supervisory Board is responsible for monitoring com-pliance with above mentioned programs, manuals, policies and procedures for risk management as well as for review of adequacy of the Bank’s risk management given the risks it is facing. For this purpose Supervisory Board is supported with internal audit division. Internal audit carries out regu-lar and ad-hoc tests of risk management procedures and policies and presents its results to the Supervisory Board and the Management Board.

Credit risk is the risk that counterparty will not settle its commitments when they fall due. Credit risk management process defines acceptable levels for credit risk exposure and minimizes potential losses arising from credit transac-tions. The Bank maintains credit risk within the acceptable levels by implementing internal procedures for credit risk managements as well as setting the appropriate limits for credit risk exposures.

The ground for credit risk management process are regula-tive requirements in Republic of Srpska, the Law on banks of Republic of Srpska and appropriate decisions of the Agency as well as the Sberbank Europe AG (SE AG) guide-lines, manual procedures and instructions. These docu-ments set forward general guidelines and principles for risk management, procedures, organizational structure and application, define business objectives and set forward ap-propriate limits for credit risk exposures.

Sector for credit risk management and Risk controlling are responsible for defining and update of internal guidelines which regulate credit risk management process

4.1.1. Risk limit control and mitigation policies

Credit risk is the most important risk for the Bank’s busi-ness. Management therefore carefully manages its expo-sure to credit risk. Credit exposures arise principally in lend-ing activities i.e. loans and advances. There is also credit risk in off-balance-sheet financial instruments.

The credit risk management process is centralized in the Bank’s Credit risk department.

Exposure to credit risk is managed through regular analysis of the ability of borrowers and potential borrowers to meet interest and capital repayment obligations and by chang-ing these lending limits where appropriate.

The Bank has defined credit risk limitation system. Cred-itworthiness assessment includes assessment of each individual customer, establishing maximum amount of exposure which can be granted to the customer as well as acceptable collateral in order to minimize credit risk exposure. The Bank continually assesses its loan portfolio development in order to minimize potential losses. When granting new exposures the Bank takes into consideration exposure to one party and one group in order to perform adequate control of risk concentration and compliance with related regulations. Further, the Bank has defined responsibilities for approval i.e. the amounts which can be approved by the employees involved in the credit process.

With a view of minimizing credit risk, the Bank has a man-ual on retail credit risk management and corporate lend-ing manual which defines the rules for the treatment of security instruments in the process of credit risk approval.

140



The Bank secures its credit exposures with the following instruments:• cash;• bank and corporate guarantees;• mortgages over residential properties;• charges over business assets such as premises, inven-

tory and accounts receivable;

• charges over financial instruments such as debt secu-rities and equities.

4.1.2.Maximum exposure to credit risk before col-lateral held or other credit enhancement and before provisions:

31 December 2016

Fair value of collateral

Maximum

exposure Deposits Real EstateNet exspo-

sure

Loans and advances to banks 22,359 - - 22,359

Loans and advances to customers 585,894 4,126 227,832 353,936

- Retail customers 286,276 2,177 72,858 211,241

- Corporate customers 299,618 1,949 154,974 142,695

Financial assets 13,775 - - 13,775

Other assets 4,757 - - 4,757

Total credit risk exposure related to balance sheet 626,785 4,126 227,832 394,827

Guarantees and letters of credit 60,149 2,759 18,762 38,628

Undrawn loan facilities 55,589 11 4,133 51,445

Total credit risk exposure related to off-balance sheet 115,739 2,770 22,895 90,073

742.523 6.895 250.727 484.900

Total 742,523 6,895 250,727 484,900

31 December 2016


Maximum

exposure Deposits Real EstateNet expo-

sure

Loans and advances to banks 12,775 - - 12,775

Loans and advances to customers 609,754 6,742 248,914 354,098

- Retail customers 274,593 1,924 75,325 197,344

- Corporate customers 335,161 4,818 173,590 156,754

Financial assets 5,980 - - 5,980

Other assets 7,887 - - 7,887

Total credit risk exposure related to balance sheet 636,396 6,742 248,914 380,740

141



31 December 2016


Maximum

exposure Deposits Real EstateNet expo-

sure

Guarantees and letters of credit 74,966 5,265 27,499 42,203

Undrawn loan facilities 45,254 352 3,490 41,412

Total credit risk exposure related to off-balance sheet 120,220 5,617 30,988 83,615Total 756,616 12,359 279,903 464,355

For balance sheet assets, the exposures set out above are based on gross carrying amounts less provisions and impairment allowance.

4.1.3. Credit risk management and impairment and provision policies

Impairment and impairment policies The Bank assesses at each balance sheet date wheth-er there is objective evidence that a financial asset or group of financial assets is impaired.

For the purpose of credit monitoring and the manage-ment of credit risk, the Bank divides its credit portfolio into the following groups:

• Performing loans to customers – loans that are nei-ther due nor impaired

• Past due but not impaired• Non-performing loans (impaired loans).

An analysis of the loan portfolio according to the above mentioned categories is presented below. For the pur-pose of determining impairment allowance for loans and receivables, the Bank distinguishes between three approaches:

• Loans assessed on an individual basis • Loans assessed on a group basis • Loans assessed on a portfolio basis.

Loans assessed on an individual basis

Loans assessed on an individual basis are all loans for which there exists objective evidence of impairment.

Objective evidence of impairment, i.e. factors that can influence the ability and willingness of each individual debtor to fulfill their obligations toward the Bank, are as follows:

• delinquencies in contractual payments of interest or principal

• breach of covenants or conditions• initiation of bankruptcy proceedings• any specific information on the customer’s business

(e.g. reflected by cash flow difficulties experienced by the client)

• changes in the customer’s market environment• general economic situation.

The Bank’s policy requires the review of individual fi-nancial assets that are above materiality thresholds at least annually or more regularly when individual cir-cumstances require. Impairment allowances on indi-vidually assessed accounts are determined by an evalu-ation of the incurred loss at the balance-sheet date on a case-by-case basis, and are applied to all individually significant accounts. Besides the level of overdue receiv-ables, the assessment normally encompasses collateral held (including re-confirmation of its enforceability) and the anticipated receipts for that individual account.

Loans assessed on a group basis

For assessing the impairment of loans which are not individually significant, loans are grouped on the basis of similar characteristics of credit risk, i.e. days of delay in repayment, collateral structure, purpose and other similar characteristics, based on which the Bank creates impairment allowance.

142



Loans assessed on a portfolio basis

The Bank also recognizes impairment for losses which are incurred but are not reported “IBNR”. This impairment/provi-sion allowance is calculated on all exposures for which there is no evidence of impairment. Exposures with similar charac-teristics are grouped into homogenous group and for each group the Bank applies certain percentage taking into con-sideration emergence period of recognition of the losses.

Restructured loans and receivables

During the year the Bank has rescheduled certain loans to clients aiming at improvement of their final recoverability. Rescheduling is mainly performed in response to deteriora-tion of the clients’ financial position or for the prevention of further deterioration of the clients’ financial position. Fol-lowing the restructuring the loans remain graded as per-forming loans until there are clear signs of default. Whenev-er possible, the Bank’s position was improved by obtaining additional instruments of collateral.

Write-off policy

The Bank writes off a loan when the Bank determines that the loan is uncollectible. This determination is made after considering information such as occurrence of significant

changes in the borrower’s position such that borrower can no longer pay the obligation, or that proceeds from collat-eral will not be sufficient to pay back the entire exposure. For loans that are not individually significant, write-off de-cisions generally are based on a product type and historical information. During 2016 total of BAM 58 thousand loans were written off (2015: BAM 91 thousands).


The Bank holds collateral against loans and receivables to customers in the form of mortgage interests over property, other securities over assets, and guarantees. Estimates of collateral value are based on the value assessed at the time of borrowing, and are updated, in line with the Bank’s policy, at least once in three years for residential properties and at least annually for commercial properties. Collateral is not held for loans and advances to banks and financial assets available for sale. In view of the impact of the global finan-cial and economic crisis, there is a significant uncertainty in relation with the fair market value of such collateral, to-gether with the time needed for their realization, which may have an impact on impairment allowance. The table below shows the amount of the impairment provision for each of the Bank’s rating categories:

31 December 2016 31 December 2015

Loans and advances to

customersBAM ‘000

Impairment allowanceBAM ‘000

Loans and advances to

customersBAM ‘000

Impairment allowance BAM ‘000

Performing loans

- Retail 280,512 (1,263) 268,556 (1,126)

- Corporate 269,127 (1,474) 309,057 (1,989)

549,640 (2,737) 577,613 (3,115)

Non-performing loans

- Retail 17,001 (9,974) 15,772 (8,609)

- Corporate 54,651 (22,686) 46,705 (18,612)

71,652 (32,661) 62,477 (27,222)

Total 621,292 (35,398) 640,090 (30,336)

143



Analysis of loans and receivablesThe table below presents an analysis of gross and net (decreased by impairment allowance) loans and ad-vances to customers:

31 Dec 2016‘000 BAM

31 Dec 2015‘000 BAM

Retail

Gross

Neither past due nor impaired 279,032 267,183

Past due but not impaired 1,481 1,373

Impaired 17,001 15,772

297,514 284,328

Less: impairment allowance

Portfolio, group and individual impairment allowance (11,238) (9,735)

Net exposure to retail loans 286,276 274,593

Corporate

Gross

Neither past due nor impaired 264,748 302,636

Past due but not impaired 4,379 6,421

Impaired 54,651 46,705

323,778 355,762

Less: impairment allowance

Portfolio, group and individual impairment allowance (24,160) (20,601)

Net exposure to corporate loans 299,618 335,161

Total gross 621,292 640,090

Portfolio impairment allowance (2,737) (3,115)

Group and individual impairment allowance (32,661) (27,222)

Total impairment allowance (35,398) (30,336)

Net exposure 585,894 609,754

a) Neither past due nor impaired

All loans and receivables to customers that are neither due nor impaired are regularly monitored and system-atically reviewed in order to identify any irregularities or warning signals with the aim of taking timely actions.

An analysis of gross exposure of loans to customers that are neither due nor impaired according to type of client is as follows:

144



31 Dec 2016‘000 BAM

31 Dec 2015‘000 BAM

Private individuals

Consumer loans 191,920 163,762

Mortgage loans 74,822 91,303

Overdrafts 6,420 6,181

Credit cards 5,870 5,938

TOTAL 279,032 267,183

Legal entities

Corporate 211,008 245,341

SME 53,740 57,295

TOTAL 264,748 302,636

b) Past due but not impaired. Loans and receivables to customers less than 90 days past due are not con-sidered impaired, unless other information is available

to indicate the contrary. The gross amount of loans and advances to customers that were past due but not im-paired for the Bank was as follows:

31 December 2016‘000 BAM

Retail Corporate

Consumer

loans

Housing

loans

Over-drafts

Credit cards

Total

Large

Me-

dium and

small

Total

Past due up to 30 days 531 122 138 466 1,257 3,040 1,001 4,041

Past due 30 – 60 days 68 19 24 36 147 - 247 247

Past due 60 – 90 days 39 4 19 14 75 - 78 78

Past due over 90 days - - 1 1 2 - 12 12

Total 637 144 182 517 1,481 3,040 1,339 4,379


Retail Corporate

Consumer

loans

Housing

loans

Over-drafts

Credit cards

Total

Large

Me-

dium and

small

Total

Past due up to 30 days 405 154 118 455 1,132 2,120 962 3,082

Past due 30 – 60 days 77 35 17 38 167 2,200 261 2,461

145




Retail Corporate

Consumer

loans

Housing

loans

Over-drafts

Credit cards

Total

Large

Me-

dium and

small

Total

Past due 60 – 90 days 32 14 14 13 73 234 99 333

Past due over 90 days - - 2 - 2 531 14 545

Total 514 203 149 506 1,373 5,085 1,336 6,421

c) Impaired

The classification of loans and receivables from custom-ers with individual and group impairment, presented in gross and net of impairment, is as follows:

31 December 2016

GrossBAM ‘000

PIndividual and group

impairment allowance BAM ‘000

NetBAM ‘000

Retail Consumer loans 12,523 (8,172) 4,351

Housing loans 3,102 (769) 2,333

Overdrafts 587 (531) 56

Credit cards 789 (502) 287

17,001 (9,974) 7,027

CorporateLarge 44,054 (17,779) 26,275

Medium and small 10,597 (4,907) 5,689

54,651 (22,686) 31,964Total 71,652 (32,661) 38,992

For impaired loans estimated fair market value of the collateral for retail loans as at 31 December 2016 amount-ed to BAM 3,466 thousand (as at December 2015: BAM 5,103 thousand) and for corporate loans BAM 27,385 thousand (as at December 2015: BAM 27,573 thousand).

d) Restructured loans and advances

Restructured loans that would otherwise be past due or impaired as at 31 December 2016 amounted to a total of BAM 45,915 thousand (on 31 December 2015: BAM 34,727 thousand).

146



31 Dec 2016BAM ‘000

31 Dec 2015BAM ‘000

Loan portfolio 621,292 640,090

Restructured loans 45,915 34,727

Restructured loans as a percentage of loan portfolio 7,39% 5,42%

4.1.4.Concentration of risk of loans and advances to customers

The Bank monitors concentrations of credit risk by eco-nomic sector and by geographic location. Credit portfo-lio risk is limited by the Bank’s credit strategy; in partic-

ular the focus is on small and very small loans and local economic sector diversification of the loan portfolio.

Gross concentration of credit risk (balance sheet amounts, gross of provisions) is concentrated as follows:

31 Dec 2016BAM ‘000

31 Dec 2015BAM ‘000

Retail 297.514 284.328

Wholesale trade 111.283 121.900

Industry 67.314 71.861

Agriculture and food processing 13.045 13.511

Construction 29.558 16.860

Mining 30.886 20.251

Services, tourism and catering 15.503 29.327

Transport, storage and connections 11.619 14.398

Governmental institutions 27.255 57.524

Other 14.449 5.700

Financial intermediation 2.866 4.430

Total 621.292 640.090

Geographic sector risk of the above portfolio is solely/entirely concentrated on Republic of Srpska. In addition, the structure of the loan portfolio is regularly reviewed within the Risk Department and Credit Risk Committee in order to identify potential events which could have an impact on large areas of the loan portfolio (common risk factors) and if necessary limit the exposure toward certain sectors of the economy.

4.2. Market risk

The Bank is exposed to market risks, which is the risk that the fair value or future cash flows of a financial in-strument will fluctuate because of changes in market

prices. Market risks arise from open positions in interest rate, foreign currency and equity products, all of which are exposed to general and specific market movements and changes in the level of volatility of market rates or prices such as interest rates, credit spreads, foreign ex-change rates and equity prices. The Management Board sets limits and guidelines for monitoring and mitigat-ing of market risks, which is regularly monitored by risk committees of the Bank.

4.2.1. Foreign exchange risk

Exposure to currency risk arises from credit, deposit-taking and trading activities and is controlled on a daily basis in accor-

147



dance with legal and internal limits for each currency, as well as in total amounts for assets and liabilities denominated in or linked to foreign currencies ALM Department is responsible for daily management of the Bank’s currency position in ac-cordance with legal and internal regulations. In order to man-age foreign exchange rate risk more efficiently, Bank monitors economic and other business changes in the environment in

order to predict possible changes in foreign currency activities, exchange rates, currencies and risk. The tables below summa-rize the Bank’s exposure to foreign currency exchange rate risk at 31 December 2016 and 2015. Included in the tables are the Bank’s assets and liabilities at carrying values, classified by cur-rency and the group of currencies:

At as 31 December 2016

EUR and EUR linked Other currency

za EUR BAM‘000

USDBAM‘000 BAM‘000

BAMBAM‘000

TotalBAM‘000

ASSETS

Monetary assets/Funds 15.960 9.245 6.201 66.156 97.561

Obligatory reserves with Central bank - - - 69.839 69.839

Loans and advances to banks 17.806 - 4.553 - 22.359

Loans and advances to customers 398.380 - - 187.514 585.894

Financial assets 13.416 - - 359 13,775

Property and equipment - - - 11.461 11,461

Intangible assets - - - 4.134 4.134

Other assets 253 1.502 - 3.067 4.822

Deffered tax assets 61 61

Non-current assets held for sale - - - 2.967 2.967

Total assets 445.813 10.747 10.755 345.558 812.873

LIABILITIES AND EQUITY

Deposits from banks and other financial institutions 63.689 63 10 6.429 70.191

Deposits from customers 290.221 10.761 10.082 237.004 548.067

Borrowings 67.903 - - 613 68.516

Subordinated liabilities - - - - -

Other liabilities 800 3 10 2.165 2.979

Current tax liability - - - 121 121

Deferred tax liability - - - - -

Provisions for liabilities and charges 43 - - 2.093 2.136

Equity - - - 120.864 120.864

Total liabilities and equity 422.657 10.828 10.101 369.288 812.873

Net foreign exchange position 23.157 (81) 654 (23.730) -

148



At as 31 December 2016

EUR and EUR linked Other currency

za EUR BAM‘000

USDBAM‘000 BAM‘000

BAMBAM‘000

TotalBAM‘000

ASSETS

Cash reserves 30.982 10.687 5.220 67.560 114.450

Obligatory reserves with Central bank - - - 51.877 51.877

Loans and advances to banks 158 - 3.617 9.000 12.775

Loans and advances to customers 424.548 - - 185.206 609.754

Financial assets - - - 6.363 6.363

Property and equipment - - - 11.358 11.358

Intangible assets - - - 4.293 4.293

Other assets 147 1.123 - 6.617 7.887

Other assets for sale - - - - -

Total assets 455.835 11.810 8.838 342.274 818.757


Deposits from banks and other financial institutions 54.025 4 5 7.336 61.370

Deposits from customers 320.143 11.824 8.302 219.339 559.608

Borrowings 71.829 - - - 71.829

Subordinated liabilities - - - 4.000 4.000

Other liabilities 1.210 4 - 2.048 3.263

Current tax liability - - - 143 143

Deferred tax liability - - - 122 122

Provisions 58 - - 1.544 1.603

Equity - - - 116.819 116.819

Total liabilities and equity 447.266 11.833 8.307 351.351 818.757

Net foreign exchange position 8.569 (23) 531 (9.077) -

Domestic currency (convertible mark - BAM) is, by deci-sion of the Currency Board, tied to the Euro (EUR).

A 10% fall or rise in currencies (other than EUR) against BAM, with other variables held constant would result with a decrease or increase in profit for the year by BAM 57 thousand (December 31, 2015: BAM 51 thousand).

4.2.2.Interest rate risk

The Bank’s activities are affected by changes in interest rates in interest bearing assets and liabilities mature, or their interest rates are changed, at different times or in different amounts.

149



Interest rate of assets and liabilities

As at 31 December 2016Up to 1 month

1 to 3 months

3 months to 1 year

1 to 5 years

Over 5 years

Non interest bearing Total

ASSETS

Monetary assets 79.018 - - - - 18.544 97.561

Obligatory reserves with Central bank

69.839 - - - - - 69.839

Loans and advances to banks

204 7.823 14.332 - - - 22.359

Loans and advances to customers

92.539 36.656 180.309 202.940 73.451 - 585.894

Financial assets - 3.998 9.394 - - 383 13.775

Property and equipment - - - - - 11.461 11.461

Intangible assets - - - - - 4.134 4.134

Other assets - - - - - 4.695 4.695

Current tax assets - - - - - 126 126

Deferred tax assets - - - - - 61 61

Non-current assets held for sale

- - - - - 2.967 2.967

Total assets 241.600 48.477 204.034 202.940 73.451 42.372 812.873


Deposits from banks and other financial institutions

8.604 12.315 22.536 23.736 3.000 - 70.191

Deposits from customers 263.766 29.679 128.982 124.347 1.293 - 548.067

Borrowings 9.429 - 59.087 - - - 68.516

Subordinated liabilities - - - - - - -

Other liabilities - - - - - 2.979 2.979

Current tax liability - - - - - - -

Deferred tax liability - - - - - 121 121

Provisions for liabilities and charges

- - - - - 2.136 2.136

Equity - - - - - 120.864 120.864

Total liabilities and eq-uity 281.799 41.994 210.605 148.083 4.293 126.099 812.873

Net interest rate gap (40.199) 6.482 (6.570) 54.858 69.158 (83.728) -

150



The tables are management’s estimate of the interest rate risk for the Bank as at 31 December 2016 and 31 December 2015 and are not necessarily indicative of the positions at other times

but provide some indication of the sensitivities of the Bank’s earnings to movements in interest rates.



1 to 3 months

3 months

to 1 year1 to 5 years

Over 5 years


ASSETS

Monetary assets 96.811 - - - - 17.638 114.449

Obligatory reserves with Central bank

51.877 - - - - - 51.877

Loans and advances to banks

- 12.775 - - - - 12.775


87.845 34.469 183.587 222.856 80.998 - 609.754

Financial assets - - 5.980 - - 383 6.363

Property and equipment - - - - - 11.358 11.358

Intangible assets - - - - - 4.293 4.293

Other assets - - - - - 7.887 7.887

Current tax assets - - - - - - -

Deferred tax assets - - - - - - -

Non-current assets held for sale

- - - - - - -

Total assets 236.533 47.244 189.567 222.856 80.998 41.559 818.757



8.732 4.988 16.380 26.242 5.029 - 61.370

Deposits from customers 231.701 38.169 168.692 119.734 1.312 - 559.608

Borrowings 11.465 - 60.364 - - - 71.829

Subordinated liabilities 4.000 - - - - - 4.000

Other liabilities - - - - - 3.263 3.263

Current tax liability - - - - - 143 143

Deferred tax liability - - - - - 122 122

Provisions for liabilities and charges

- - - - - 1.603 1.603

151





1 to 3 months

3 months

to 1 year1 to 5 years

Over 5 years


Equity - - - - - 116.819 116.819

Total liabilities and equity 255.897 43.157 245.436 145.976 6.341 121.950 818.757

Net interest rate gap

Average interest rates The following table presents the effective interest rates calculated as the weighted average for the reporting period for financial instruments:

2016.

%

2015.

%

Monetary assets and obligatory reserves with Central bank - -

Correspondent accounts with Central bank -0,11 -

Loans and advances to banks 0,19 -0,02

Loans and advances to customers 6,04 6,61

Debt securities 0,96 1,70

Deposits from banks and other financial institutions 2,90 3,72

Deposits from customers 2,43 2,28

Borrowings 1,97 2,10

Subordinated liabilities 3,52 3,75

Sensitivity riskIn addition to monitoring the sensitivity of the net pres-ent value of the Bank, the risk of interest rate changes is also monitored by sensitivity analysis of the impact of interest rate changes on revenues and expenditures of the Bank.

The following table shows the sensitivity of the net present value, and the income statement’s in the conventional sce-nario, changes in the interest rate (2%), with other variables held constant.

The sensitivity of the income statement is the effect of the as-sumed changes in interest rates on net interest income in one year on financial assets and liabilities that are based on interest rates at 31 December 2016 and 31 December 2015.

152



In thousands BAM The change in the refer-ent interest rate

Sensitivity of the income statement 31.12.2016.

Sensitivity of the net present value 31.12.2016.

BAM 2% 2.181 878EUR 2% 104 5.639USD 2% (7) 71Other currencies 2% 5 36

In thousands BAM The change in the refer-ent interest rate

Sensitivity of the income statement 31.12.2016.

Sensitivity of the net present value 31.12.2016.

BAM 2% 1.788 298

EUR 2% 198 6.772

USD 2% 112 186

Other currencies 2% (2) 22

4.3. Liquidity risk

Liquidity risk arises in the general funding of the Bank’s activi-ties and in the management of positions. It includes both the risk of being unable to fund assets at appropriate maturities and rates and the risk of being unable to liquidate an asset at a reasonable price and in an appropriate time frame. The Bank has access to a diverse funding base. Funds are raised using a broad range of instruments including various types of retail and corporate deposits, borrowings and share capital. This en-

hances funding flexibility, limits dependence on a single source of funds and generally lowers the cost of funds. The Bank strives to maintain a balance between continuity of funding and flexibility through the use of liabilities with a range of ma-turities. The Bank continually assesses liquidity risk by identi-fying and monitoring changes in funding that are required in order to meet business goals and targets. In addition, the Bank holds a portfolio of liquid assets as part of its liquidity risk man-agement strategy.

Total expected outflow

As at 31 December 2016

Up to 1 month

BAM‘000

1 month to 3

months BAM‘000

3 months to 1 year

BAM‘000

1 to 5 years

BAM‘000

Over 5 years

BAM‘000Total

BAM‘000

Bookvalue

BAM‘000

LIABILITIES


8.754 12.588 23.522 27.006 1.310 73.180 70.191

Deposits from customers 199.551 44.266 178.385 132.646 1.349 556.198 548.067

Borrowings 795 2.178 9.181 35.687 33.652 81.493 68.516

Subordinated liabilities - - - - - - -

Total expected outflow 209.100 59.033 211.088 195.339 36.311 710.870 686.774

153



Total expected outflow

As at 31 December 2016

Up to 1 month

BAM‘000

1 month to 3

months BAM‘000

3 months to 1 year

BAM‘000

1 to 5 years

BAM‘000

Over 5 years

BAM‘000Total

BAM‘000

Bookvalue

BAM‘000

LIABILITIES


8.667 5.202 18.399 29.709 3.826 65.802 61.370

Deposits from customers 185.806 48.933 201.332 123.330 2.298 561.699 559.608

Borrowings 779 1.859 10.542 40.362 30.709 84.252 71.829

Subordinated liabilities 12 24 4.110 - - 4.146 4.000

Total expected outflow 195.264 56.018 234.383 193.402 36.833 715.900 696.807

4.4. Fair values of financial assets and liabilities

The fair value of a financial instrument is the amount for which an asset could be exchanged, or a liability settled, between knowledgeable, willing parties in an arm’s-length transaction. Where available, fair value is based on quoted market prices. However, no readily available market prices exist for a signifi-cant portion of the Bank’s financial instruments. In circum-stances where the quoted market prices are not readily avail-able, the fair value is estimated using discounted cash flow

models or other pricing techniques as appropriate. Changes in underlying assumptions, including discount rates and estimat-ed future cash flows, significantly affect the estimates. There-fore, the calculated fair market estimates may not be realiz-able in a current sale of the financial instrument, in particular considering in view of the impact of the global financial crisis and lack of liquid market in Republic of Srpska.The table below summarizes carrying amounts and fair values of financial as-sets and liabilities not included in the Bank’s balance sheet at fair value:

Carrying amount Fair value

31 Dec 2016 BAM‘000

31 Dec 2015 BAM‘000

31 Dec 2016 BAM‘000

31 Dec 2015 BAM‘000

Financial assetsLoans and advances to banks 22.359 12.775 22.359 12.775Loans and advances to customers 585.894 609.754 598.297 621.177Financial assets available for sale, bonds 13.775 6.363 13.775 6.363Total 622.028 628.892 634.431 640.315Financial liabilitiesDeposits from banks and other financial institu-tions

70.191 61.370 71.937 62.420

Deposits from customers 548.067 559.608 549.836 560.923Borrowings 68.516 71.829 68.516 71.829Subordinated liabilities - 4.000 - 4.000Total 686.774 696.807 690.289 699.172

154




Loans to and receivables from customers are presented net of impairment allowance. Their estimated fair value represents the discounted amount of estimated future cash flows expected to be received. Expected cash flows are discounted at current market rates to determine their fair values. Fair value of loans at variable interest rates is equal to their carrying value. Expected future losses are not taken into account nor is any adjustment made for uncertainties as to the collectability (includ-ing timing) of past due and rescheduled exposures or for loans which are not past due but require special moni-toring.

Deposits from banks and other financial institutions and eposits from customers

For demand deposits and deposits with no defined ma-turities, fair value is taken to be the amount payable on demand at the balance sheet date. The estimated fair value of fixed-maturity deposits is based on discounted

cash flows using rates currently offered for deposits of similar remaining maturities. The value of long-term re-lationship with depositors is not taken into account in estimating fair values.

Borrowings

The fair value of variable yield borrowings that regularly reprice, with no significant change in credit risk, gen-erally approximates their carrying value. The fair value of borrowings at fixed interest rates is estimated us-ing discounted cash flow analysis, based upon interest rates currently offered for loans with similar terms to borrowers of similar credit quality.

Subordinated liabilities

The fair value of variable yield subordinated liabilities that regularly reprice generally approximates their carrying value. Fair value levels of assets and liabilities in accor-dance with IFRS 13 are presented in the table below:

31 December 2016 31 December 2015

Fair value levels Fair value levelsL1

BAM‘000L2

BAM‘000L3

BAM‘000L1

BAM‘000L2

BAM‘000L3

BAM‘000

Financial assets

Loans and advances to banks - - 22.359 - - 12.755

Loans and advances to customers - - 598.297 - - 621.177

Financial assets available for sale, bonds

13.416 - 359 6.004 - 359

Total 13.416 - 621.015 6.004 - 634.311

Financial liabilities

Deposits from banks and other finan-cial institutions

- - 71.937 - - 62.420

Deposits from customers - - 549.836 - - 560.923

Borrowings - - 68.516 - - 71.829

Subordinated liabilities - - - - - 4.000

Total - - 690.289 - - 699.172

155



4.5. Operational risk

The Bank is subject to operational risk in all its business activ-ities. The Bank seeks to manage its operational risk in accor-dance with defined principles and policies at the Bank and SE AG Group, with the final purpose being to mitigate or avoid operational risk.

The Bank aligns its standards of operational risk management with Group guidelines and local regulatory requirements. This includes collection of data on operational-risk-related loss events, monitoring of key operational risk indicators, performing operational risk assessment when making deci-sions on business changes and reporting to management on the results of operational risk management.

4.6. Capital management

The Bank’s objectives when managing capital, which is a broader concept than the “equity” on the face of balance sheets, are:

• to comply with the capital requirements set by the regulators of the banking market in the local environ-ment;

• to safeguard the Bank’s ability to continue as a going concern so that it can continue to provide returns for shareholders and benefits for other stakeholders and

• to maintain a strong capital base to support develop-ment of its business.

Capital adequacy and the balance of capital are moni-tored regularly by the Liquidity Committee and Bank’s Management, based on the relevant internal acts and regulations prescribed by the Agency.

In accordance with the Agency Decision on Minimum Standards for operational risk management in banks (“the Decision”), published in 2008, from 31 March 2009 the Bank started calculating capital requirement for op-erational risk. In accordance with the Decision the Bank is obliged to set and implement the system for operational risk management, which, at minimum, amongst other, needs to include policies and procedures to enable the Bank to form the amount of capital (provision) adequate to cover expected losses from the operational risks.

The following table presents the Bank’s regulatory capi-tal, risk weighted assets and calculation of capital ade-quacy ratio which is prepared in accordance with the re-quirements of the Banking Agency of Republic of Srpska:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015 BAM‘000

Ordinary shares 62.198 62.198

Share premium 15.235 15.235

Legal reserves 3.422 3.197

Revaluation reserves 8.065 8.065

Unallocated profit from previous years 14.720 10.414

Intangible assets (4.195) (4.294)

Total tier 1 capital 99.445 94.815

Tier 2 capital

General provision – BARS regulation 8.270 11.360

Audited profit for the year - -

Revaluation reserves - 554

Subordinated liabilities - -

Total tier 2 capital 8.270 11.914

156



31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015 BAM‘000

Insufficient reserves at the request of the regulator (Note 5a) (15.144) (15.138)

Net capital in accordance with BARS regulations 92.571 91.591

Risk Weighted Assets 641.044 656.746

Weighted Operational Risk 46.924 42.321

Total weighted risk 687.968 699.067

The rate of net capital in relation to total risk-weighted 14,5% 13,1%

The rate of fixed capital in relation to total risk-weighted 13,5% 13,6%

Minimum capital adequacy as per the Agency’s regu-lations equals to 12%. Proposed transfer within equity relates to the difference between provisions calculated in accordance with the Agency’s regulations and provi-sions calculated in accordance with IFRS.

5. CRITICAL ACCOUNTING ESTI-MATES AND JUDGMENTS IN APPLY-ING ACCOUNTING POLICIES

The Bank makes estimates and assumptions about uncertain events, including estimates and assump-tions about the future. Such accounting assumptions and estimates are regularly evaluated, and are based on historical experience and other factors such as the expected flow of future events that can be rationally assumed in existing circumstances, but nevertheless necessarily represent sources of estimation uncertainty. The estimation of impairment losses in the Bank’s credit risk portfolio represents the major source of estima-tion uncertainty. This and other key sources of estima-tion uncertainty, that have a significant risk of causing a possible material adjustment to the carrying amounts of assets and liabilities within the next financial year, are described below.

(a) Impairment losses on loans and receivables

The Bank continuously monitors the creditworthiness of its customers. The need for impairment of balance sheet and off-balance sheet credit risk exposure is as-sessed monthly.

Impairment losses are made mainly against the carry-ing value of loans to legal entities and individuals (as disclosed in Note 18) and as provisions for liabilities and charges arising from off-balance exposure to customers, mainly in the form of guarantees and letters of credit (as disclosed in Note 33) and impairment allowance on cash reserves (Note 15), loans and advances to banks (Note 17), financial assets (Note 19) and accrued interest and other assets (Note 22).

Impairment losses are also considered for credit risk ex-posures to banks and for other assets not carried at fair value, where the primary risk of impairment is not credit risk.

Financial assets carried at amortized cost

The Bank assesses impairment on an individual basis for all exposures where there is objective evidence of im-pairment. Assets which are not significant are assessed on a group (portfolio) basis for impairment.

The Bank estimates impairment losses in cases where it estimates that the observable data indicates the likeli-hood of a measurable decrease in the estimated future cash flows of the asset or portfolio of assets. Evidence includes irregular repayment or other indications of fi-nancial difficulties of borrowers, unfavorable changes in economic conditions in which the borrowers operate, changes in the value or collectability of collateral instru-ments when these changes can be linked to the above-mentioned breach of terms.

157



Note2016

BAM ‘0002015

BAM ‘000Summary of impairement allowances (IFRS)Cash reserves 15 3 13Loans and advances to customers 18 35.398 30.336Other assets 22 2.075 1.826Assets held for sale 24 953 -Provisions for off-balance-sheet exposure 31 496 462TOTAL 38.925 32.637

In addition to impairment allowance calculated and recognized in accordance with IFRS, the Bank also calculates impairment in accordance with the BARS regulations with any excess rec-

ognized as a regulatory reserve for credit losses within equity and reserves. The following table summarizes impairment al-lowances calculated in accordance with the BARS regulations:

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Summary of impairment allowances (BARS)

Loans and advances to customers 63.695 57.438

Provisions for off-balance-sheet exposure 2.466 2.429

TOTAL 66.161 59.867

Regulatory reserve for credit risk requirement as of 31 December:

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Impairment allowances under BARS 66.161 59.867

Impairment allowances under IFRS 38.925 32.637

Difference at the current year end 27.236 27.230

Difference at the previous year end period 12.092 12.092

The required additional provisions 15.144 15.138

The Bank takes into consideration the combined effect of several events when assessing impairment and uses its experience in making judgments in cases where the ob-servable data required to make estimation of impairment is limited.

At the end of the year, the gross value of impaired loans and receivables (non-performing loans - NPL), and the rate of impairment loss recognized, was as follows:

158



BAM‘000

2016 2015

Corporate Retail Total Corporate Retail Total

Gross exposure 54.651 17.001 71.652 46.705 15.772 62.477

Impairment allowance (22.686) (9.974) (32.661) (18.613) (8.609) (27.222)

Impairment rate 42% 59% 46% 40% 55% 44%

An increase in the impairment rate of 1 percentage point of the gross non-performing exposure presented above as at 31 December 2016, would lead to the recognition of an additional impairment loss of BAM 717 thousand (2015: BAM 625 thousand). In addition to separately identified losses for NPLs on an individual and portfolio

basis, as explained on previous pages, the Bank also rec-ognizes impairment losses which are known to exist at the reporting date, but which have not yet been specifi-cally identified (IBNR). A review of IBNR per gross loans and off-balance credit risk exposure are shown in the following table:

2016BAM‘000

2015BAM‘000

IBNR gross loans 2.737 3.115

IBNR off-balance credit risk exposure 483 453

Total IBNR gross loans and off-balance 3.220 3.568Gross loans 621.292 640.090

Off-balance credit risk exposure 115.739 120.220

Total gross loans and off-balance 737.030 760.310IBNR for gross loans to Gross loans 0,44% 0,49%

IBNR for off-balance to Off-balance 0,42% 0,38%

IBNR gross loans and off-balance to Gross loans and off-balance 0,44% 0,47%

(b) Taxation

The Bank provides for tax liabilities in accordance with the tax laws of Republic of Srpska. Tax returns are sub-ject to the approval of the tax authorities who are en-titled to carry out subsequent inspections of taxpayers’ records. The interpretation of tax legislation by tax au-thorities as applied to the transactions and activity of the Bank may not coincide with that of the manage-ment. As a result, transactions may be challenged by tax authorities and the Bank may be assessed additional taxes, penalties and interest, which can be significant. In accordance with the Law on Tax Administration of Republic of Srpska, expiration period of the tax liability is five years. This practically means that tax authorities

could determine payment of outstanding liabilities in the period of five years from the origination of the li-ability.

(c) Regulatory requirements

The Banking Agency of Republic of Srpska is entitled to carry out regulatory inspections of the Bank’s opera-tions and to request changes to the carrying values of assets and liabilities, in accordance with the underlying regulations.

159



(d) Litigation and claims

The Bank makes individual assessment of all court cas-es. The Bank determines the reserve amount based on professional legal advices.As stated in Note 31, on 31 De-cember 2016 the Bank has provided BAM 187 thousand for court cases (2015: BAM 133 thousand), which the management estimates as sufficient.

6. FINANCIAL INFORMATION BY SEGMENT

Segments recognized for the purposes of segment re-porting comprise the following:

1. “Retail”: individuals and small and medium sized businesses

2. “Corporate”: large companies, state and public sec-tor, non-banking financial institutions

3. “Financial markets and ALM”: Financial Markets and Assets and Liabilities Management (“ALM”) and

4. “Central Unit”: capital and reserves, investments in other legal entities and other ownership shares and other assets and liabilities not associated with other segments.

Segment reporting is based on management reports. When measuring business results internal funding prices are applied based on specific prices, appropriate currencies and maturities with embedded additional adjustments.

The methodology for allocation of revenues and costs to segments is consistent with the previous year:

31 December 2016Retail

BAM‘000Corporate BAM‘000

Financial markets and

ALM BAM‘000

Central unit-

BAM‘000Total

BAM‘000

Net interest income 20.888 10.586 (1.571) - 29.903

Net fee and commission income 8.673 3.660 - - 12.333

Net foreign exchange gains - - 32 - 32

Other operating income - - - 621 621

Total operating income 29.561 14.246 (1.539) 621 42.889Net impairment losses and provisions (3.135) (5.287) (16) (1.525) (9.963)

Total operating expense (14.265) (2.512) (511) (10.939) (28.227)Segment result 12.161 6.447 (2.066) (11.843) 4.699Income tax expense - - - (655) (655)

Profit for the year 12.161 6.447 (2.066) (12.498) 4.044Total assets 359.654 239.340 203.267 10.613 812.873Total equity and liabilities 402.252 218.187 188.016 4.418 812.873




ALM BAM‘000

Central unit-

BAM‘000Total

BAM‘000

Net interest income 19.235 11.942 (1.762) - 29.421

Net fee and commission income 7.702 3.709 (12) - 11.399

160






ALM BAM‘000

Central unit-

BAM‘000Total

BAM‘000

Net foreign exchange gains - - (87) - (87)

Other operating income - - 10 230 240

Total operating income 26.937 15.651 (1.851) 230 40.967

Net impairment losses and provisions (3.113) (4.516) - (166) (7.795)

Total operating expense (13.619) (2.604) (492) (11.018) (27.733)

Segment result 10.205 8.531 (2.342) (10.954)5.438

Income tax expense - - - (918) (918)

Profit for the year 10.205 8.531 (2.342) (11.872) 4.520

Total assets 349.946 270.967 185.116 12.708 818.757

Total equity and liabilities 349.946 270.967 185.116 12.708 818.757

7. INTEREST INCOME AND EXPENSE

a) Interest income

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Loans and advances to banks 135 127

Loans and advances to customers 37.769 40.892

Loan approval fees 2,134 2.093

Interest income on impaired loans 2.974 2.819

Other interest and similar income 64 63

TOTAL 43.075 45.994

b) Interest expense

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Deposits from banks and other financial institutions 1.839 2.040

Deposits from customers 9.959 13.124

Borrowings 1.235 1.265

Subordinated liabilities 140 150

TOTAL 13.172 16.579

161



Interest income and expense based on their sources are represented in the below table:

2016 2015

RevenueBAM‘000

Expenses BAM‘000

RevenueBAM‘000

Expenses BAM‘000

Banks 135 1.839 127 581

Corporations 18.175 3.387 20.432 6.467

Public sector 2.322 1.434 3.065 1.707

Retail 22.443 6.512 22.370 7.824

TOTAL 43.075 13.172 45.994 16.579

8. FEE AND COMMISSION INCOME AND EXPENSEa) Fee and commission income

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Domestic payment transfers 2.966 2.675International payment transfers 1.697 1.526Fees from issued guarantees and other off-balance-sheet items 1.243 1.263Fees from currency conversion 2.859 3.759Fees and commissions income arising from credit card services 2.659 2.386Fees from account keeping 2.205 1.961Other fee and commission income 1.285 906TOTAL 14.914 14.476

b) Fee and commission expense

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Domestic payment transfers 284 269

International payment transfers 62 69

Foreign exchange transfers with Central Bank 5 -

Purchase and sale of foreign currencies 483 1.088

Fees and commissions arising on operations with payment cards 1.361 1.054

Other fee and commission expense 387 597

TOTAL 2.581 3.077

162



9. OTHER OPERATING INCOME

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Income from sale of property and equipment 280 14

Write-off of liabilities 152 -

Dividends 8 10

Other 181 216

TOTAL 621 240

10. NET IMPAIRMENT LOSSES AND PROVISIONS

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Cash in hand (note 15) (9) 1

Loans and advances to customers (note 18) 8.036 7.076

Other assets (note 22) 302 629

Assets held for sale (note 24) 1.102 -

Foreign exchange differences (1) (6)

Provisions (note 31) 533 95

TOTAL 9.963 7.795

11. STAFF COSTS

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Net salaries 5.940 5.847

Personal income taxes and contributions 4.231 4.148

Other personnel expenses 1.715 1.841

TOTAL 11.886 11.836

12. DEPRECIATION

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Depreciation of property and equipment and investment property (note 20) 1.717 1.677

Amortization of intangible assets (note 21) 1.258 1.158

TOTAL 2.975 2.835

163



13. OTHER OPERATING EXPENSE

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Materials and services 3.492 3.160

Telecommunications 1.080 1.103

Advertising 521 738

Rentals 1.664 1.644

Insurance premiums 2.779 2.558

Administrative expenses 100 89

Indirect taxes and contributions 741 817

Consulting services 774 836

Audit and lawyer services 606 496

Supervision of banks 608 606

Other 1.001 1.016

TOTAL 13.366 13.063

14. INCOME TAX EXPENSE

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Current income tax 717 919

Deferred income tax (note 23 and 30) (62) (1)

655 918Reconciliation of the income tax expenseAccounting profit for the period before income taxes 4.699 5.438Income tax at 10% 470 544

Impairment losses on loans and other assets not deductible for tax purposes and other expenses 229 572

Tax exempt income (19) (13)

Impairment losses on loans and other assets deductible for tax pur-poses (20% of the adjusted tax base) 37 (184)Total income tax expense 717 919Effective income tax rate % 15,3% 16,9%

164



Movements in temporary differencies during 2015. and 2016. were as follows:

Balance as of

January 1

In income state-ment

In state-ment of

other comper-hensive income

Fixed as-sets out

of use’000 BAM

Directly through retained earnings

Balance as of De-

cember 31

Property, plant and equipment (122) 1 - - - (121)

Provisions for bonuses for per-sonnel - 61 - - - 61

Total (122) 62 - - - (60)

15. CASH RESERVES/MONETARY ASSETS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Cash in hand 18.544 17.638

Current accounts with other banks 22.194 36.920

Balances with Central bank 56.827 59.904

Gross cash reserves and reserves with Central bank 97.565 114.462

Impairment allowance (3) (13)

Net cash reserves and balances with Central bank 97.561 114.449

Movement in impairment allowance:

2016.BAM‘000

2015.BAM‘000

Balance as at 1 January 13 11Increase in provisions 25 50

Release of impairment allowance (35) (48)

Balance as at 31 December 3 13

165



16. OBLIGATORY RESERVES WITH CENTRAL BANK

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Obligatory reserves with Central bank 69.839 51.877

The Central Bank of Bosnia and Herzegovina (the “Cen-tral bank”) has prescribed a method for calculating and holding obligatory reserve, as well as the amount and manner of payment of fees on the amount of obligatory reserve and on the amount of funds held on the account with the Central bank above the obligatory reserve.

The basis for calculation of the obligatory reserve is the average amount of deposits and borrowed funds in BAM and foreign currencies during a ten-day billing/account-ing period (denominated in BAM, calculated according to the exchange rate of the Central bank valid at the time of the calculation period).

The basis for calculation of the obligatory reserve excludes:

• passive sub-balance

• account balance of one bank with another bank, also having account with Central bank

• borrowed funds from non-residents based up to 1992 and obligations from frozen savings

• borrowings from foreign banks received over enti-ty’s Ministry of finance – the Bank is just a interme-

diary, while the entity’s government is a guarantor and the borrower.

The Bank is obliged to hold at least 10% (2015: 10%) of deposits and borrowed funds with an agreed maturity date up to one year, and 10% (2015: 7%) of the deposits and borrowed funds with an agreed maturity date over one year, on reserve with the Central bank.

Based on the Decision on Amendments to the Deci-sion on establishing and maintaining required reserves and the determination of fee to the amount of reserves (“Off. Gazette of BiH”, 30/16), the Central Bank pays in-terest as follows:

• to the amount of of mandatory reserves – interest is not accrued;

• to the amount of excess reserves – fee is calculated based on rate which equals 50% of ECB Deposit Fa-cility rate.

Starting from July 1 when the Decision came into power and due to negative Deposit Facility Rate, Bank paid 86 thousand BAM of fees to Central Bank of Bosnia and

Herzegovina.

17. LOANS AND ADVANCES TO BANKS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Gross loans and advances up to 3 months 22.359 12.775

Impairment allowance - -

Net loans and advances up to 3 months 22.359 12.775

166



18. LOANS AND ADVANCES TO CUSTOMERS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Retail loans ‘000 KM ‘000 KM

Corporate loans 297.514 284.328

Gross loans and advances to customers 323.778 355.762

Impairment allowance 621.292 640.090

Net loans and advances to customers (35.398) (30.336)

585.894 609.754


2016BAM‘000

2015BAM‘000

Balance as at 1 January 30.336 26.095

Charge for the year 23.622 22.265

Release of provisions (15.586) (15.190)

Net impairment (profit)/loss recognized in the statement of comprehensive income 8.036 7.076

Interest income on impaired loans (2.974) (2.818)

Write-offs (1) (17)

Balance as at 31 December 35.398 30.336

19. FINANCIAL ASSETS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Available-for-sale financial assets, equity securities, non-quoted

S.W.I.F.T., Le Hulpe, Belgium 24 24

Banjalucka berza a.d., Banja Luka 252 252

Centralni registar HoV a.d., Banja Luka 107 107

Financial assets available for sale, debt securities, quoted

Treasury bills of Ministry of Finance of the Republic of Srpska 13.392 5.980

TOTAL 13.775 6.363

167



31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Gross financial assets 13.775 6.363

Impairment allowance - -

Net financial assets 13.775 6.363

The Bank acquired the share in the company Super Kartica d.o.o. Belgrade, Serbia by 13.01% in 2014. The value of the shares on December 31, 2016 amounted to BAM 460,35.

In terms of hierarchical levels, equity securities classified as available for sale can be classified as level 3, while debt securi-ties classified as available for sale can be classified as level 1.

20. PROPERTY AND EQUIPMENT

LandBAM‘000

Build-ings

BAM‘000

Equip-ment

and other

assets BAM‘000

Invest-ment in

prog-ress

BAM‘000

Fixed assets out of

useBAM‘000

Invest-ment

proper-ties

BAM‘000

TotalBAM‘000

Balance as at 1 January 2015 - 4,469 12,332 821 295 - 17,917Additions - 35 1,529 1,357 - 81 3,002

Disposals and write-offs - - (537) - - - (537)

Transfer into use - - - (1,564) - - (1,564)

Balance as at 31 December 2015 - 4,504 13,324 614 295 81 18,818

Balance as at 1 January 2016 - 4.504 13.325 614 295 81 18.819

Additions 23 1.060 1.264 2.210 - - 4,557


Transfer into use - - - (2.348) (295) (81) (2.724)

Balance as at 31 December 2016 23 5.564 14.335 476 - - 20.398

Accumulated depreciation

Balance as at 1 January 2015 - 112 6,200 - - - 6,312

Charge for the year - 61 1,615 - - - 1,676


Balance as at 31 December 2015 - 173 7,287 - - - 7,460

Balance as at 1 January 2016 - 173 7.287 - - - 7.460

168



LandBAM‘000

Build-ings

BAM‘000

Equip-ment

and other

assets BAM‘000

Invest-ment in

prog-ress

BAM‘000

Fixed assets out of

useBAM‘000

Invest-ment

proper-ties

BAM‘000

TotalBAM‘000

Charge for the year - 61 1.656 - - 1 1,718

Disposals and write-offs - - (240) - - (1) (241)

Balance as at 31 December 2016 - 234 8.703 - - - 8.937

Carrying value

Balance as at 31 December 2015 - 4,331 6,037 614 295 81 11,358

Balance as at 31 December 2016 23 5.330 5.632 476 - - 11.461

21. INTANGIBLE ASSETS

SoftwareBAM‘000

Leasehold improve-

ments BAM‘000

Investments in progress

BAM‘000Total

BAM‘000

Cost

Balance as at 1 January 2015 4.548 3.420 516 8.483

Additions 947 230 772 1.949

Disposals and write-offs - (510) - (510)

Transfer into use - - (1.177) (1.177)

Balance as at 31 December 2015 5.495 3.140 111 8.745

Balance as at 1 January 2016 5.495 3.140 111 8.745

Additions 764 274 1.098 2.136

Disposals an write-offs - - - -

Transfer into use - - (1.037) (1.037)


Accumulated amortization

Balance as at 1 January 2015 2.500 1.293 - 3.793

Charge for the year 742 416 - 1.158

Disposals and write-offs - (499) - (499)

169



SoftwareBAM‘000

Leasehold improve-

ments BAM‘000

Investments in progress

BAM‘000Total

BAM‘000

Balance as at 31 December 2015 3.242 1.210 - 4.452

Balance as at 1 January 2016 3.242 1.210 - 4.452

Charge for the year 817 441 - 1.258

Disposals and write-offs - - - -

Balance as at 31 December 2016 4.059 1.651 - 5.710

Carrying value



22. OTHER ASSETS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Deposits and advances paid 1.785 1.363

Prepaid expenses 261 300

Receivables from cards business 930 547

Assets received on foreclosed loans 222 5.052

Inventories 99 81

Other assets 3.474 2.370

Total gross other assets 6.770 9.713

Impairment allowance (2.075) (1.826)

Total net other assets 4.695 7.887


2016BAM‘000

2015BAM‘000

Balance as at 1 January 1.826 1.253

Increase in provisions 580 854

Release of provisions (279) (228)

170



2016BAM‘000

2015BAM‘000

Net impairment (profit)/ loss recognized in the statement of comprehensive income 302 626

Indirect write-offs (1) (53)

Reclassification (52) -

Balance as at 31 December 2.075 1.826

23. DEFERRED TAX ASSETS

Deferred taxes are calculated on all temporary differences under the balance sheet method using the effective tax rate of 10% (2015: 10%). Movements in temporary differ-

ences and components of deferred tax assets, recognized in equity or in the statement of comprehensive income are as follows:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Provisions 61 -

Deferred tax assets 61 -

Movement in deferred tax assets is as follows::

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Balance as at 1 January - -

Increase recognized in the statement of comprehensive income (Note 14) 61 -

Balance as at 31 December 61 -

24. FIXED ASSETS HELD FOR SALE

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Non-current assets held for sale 3.920 -

Impairment (953)

Non-current assets held for sale 2.967 -

171




31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Balance as at 1 January - -

Increase in provisions 1.154 -

Release of provisions (149) -

Net impairment (profit)/ loss recognized in the statement of compre-hensive income

Indirect write-offs 1.005 -

Reclassification - -

Balance as at 31 December (52) -

Balance as at 31 December 953 -

25. DEPOSITS FROM BANKS AND OTHER FINANCIAL INSTITUTIONS

Deposits from banks and other financial institutions according to contracted maturity are as follows:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Demand deposits 7.104 7.594

Short-term deposits 36.282 22.946

Long-term deposits 26.805 30.830

TOTAL 70.191 61.370

26. DEPOSITS FROM CUSTOMERS

Deposits from customers according to contracted maturity are as follows:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Demand deposits 251.888 216.588

Short-term deposits 166.989 216.080

Long-term deposits 129.191 126.940

TOTAL 548.067 559.608

172



Deposits from customers segmented by sectors are presented in the below table:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Corporations 150.700 203.773

Public institutions 18.966 17.218

Foreign entities 20.196 16.341

Retail 350.184 317.132

Other institutions 8.021 5.144

TOTAL 548.067 559.608

27. BORROWINGS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Borrowings from Residential Housing Fund of Republic of Srpska 59.699 60.291

Borrowings from Sberbank Europe AG, Vienna 8.817 11.538

TOTAL 68.516 71.829

Borrowings from Residential Housing Fund of Republic of Srpska are used to provide residential housing loans to final beneficiaries granted with maturity period from five to twenty years, and annual interest rates ranging from 0.5% to 3% and with quarterly repayment.

28. SUBORDINATED LIABILITIES

Borrowings from the Sberbank Europe AG, Vienna are used for financing small and medium-sized enterprises in the Republic of Srpska. The facility carries 3M EURI-BOR +2.77% interest per annum.

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Subordinated liabilities - 4.000

TOTAL - 4.000

Subordinated liabilities at the end of 2015 relate to the loan in the amount of BAM 4,000 thousand taken from Sberbank BH d.d. Sarajevo for a period of five years and maturity in December 2016, at a rate of 3M EURIBOR + 3.70%.

173



29. OTHER LIABILITIES

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Liabilities for interest 146 3

Deferred income 331 231

Indirect taxes payable 188 250

Other accrued liabilities 285 344

Liabilities for deposited founders investments 91 182

Accounts payable 901 1.305

Liabilities for cards business 531 774

Other liabilities 504 174

TOTAL 2.979 3.263

30. DEFERRED TAX LIABILITY

Deferred taxes are calculated on all temporary dif-ferences under the balance sheet method using the

effective tax rate of 10% (2015: 10%). Movements in tem-porary differences and components of deferred tax li-abilities, recognized in equity or in the statement of comprehensive income are as follows:

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Revaluation reserve - property 121 122

Net deferred tax liability 121 122

Movement in deferred tax liabilities is as follows:

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Balance as at 1 January 122 124

Decrease recognized in the statement of comprehensive income (Note 14) (1) (1)

Change in property values - -

Balance as at 31 December 121 122

174



31. PROVISIONS

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Provisions for court cases 187 133

Provisions for off-balance sheet exposure 496 462

Provisions for unused holidays 292 280

Provisions for severance payments 205 192

Provisions for bonuses 778 414

Provisions for other liabilities 179 122

TOTAL 2.136 1.603

Movement in provisions for court cases, off balance-sheet exposure, unused holidays and severance payments:

Provi-sions for

court cases ‘000

Provisions for off-bal-ance sheet exposuret

‘000

Provisions for unused holi-

days ‘000

Provi-sions for

severance payments ‘000 KM

Provi-sions for bonuses

‘000

Provi-sions for other li-abilities

‘000

Total

‘000Balance as at 1 Janu-ary 2015 143 563 268 208 323 3 1.508New provisions in statement ofcomprehensive income 10 1.895 11 - 255 119 2.290

Release of provision (20) (1.995) - (17) (163) - (2.195)Net charge in statement ofcomprehensive income (10) (101) 11 (17) 92 119 95Balance as at 31 De-cember 2015 133 462 280 191 414 122 1.603Balance as at 1 Janu-ary 2016 133 462 280 191 414 122 1.603New provisions in statement ofcomprehensive income 55 2.002 12 21 613 57 2.761

Release of provision (2) (1.969) - (8) (250) - (2.228)Net charge in statement ofcomprehensive income 54 34 12 13 364 57 533Balance as at 31 De-cember 2016 187 496 292 205 778 179 2.136

175



32. SHARE CAPITAL

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Authorized, issued and fully paid 62.198 ordinary shares 62.198 62.198

In April 2013 the Bank recapitalization was made in the amount BAM 15 million from the shareholder of Sber-bank Europe AG, Vienna, Austria. Recapitalization was carried out for the purpose of strengthening Bank’s capital position as well as for the rising of the maximum possible exposure towards individual creditor or the group of related parties.In June 2014, the Bank increased its capital in the amount of BAM 23.47 million by the shareholders of Sberbank Europe AG, Vienna, Austria. The shares were purchased for the purpose of strength-ening the Bank’s capital position, as well as raising the

maximum possible exposure to one or a group of related persons.

The share capital of the Bank is denominated in BAM. The nominal value of each share issued by the Bank is BAM 1,000. All shares are fully paid.

The shareholders of the Bank at the year end are as fol-lows:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2016 %

31 Dec 2015BAM‘000

31 Dec 2015 %

Sberbank Europe AG, Vienna 61.974 99,64% 61.974 99,64%

Sberbank BH dd, Sarajevo 224 0,36% 224 0,36%

TOTAL 62.198 100,00% 62.198 100,00%

The key shareholder of the Bank is Sberbank Europe AG with 99.64% shares and ultimate parent company of 31 December 2016 is Sberbank of Russia, Moscow, Russia. Basic and diluted earnings per share calculation is presented below. The cal-

culation for basic and diluted earnings per share is the same because the Bank does not have convertible bonds or other options that could increase the number of shares.

2016BAM‘000

2015BAM‘000

Net profit for the period (BAM ‘000) 4.044 4.520

Average number of ordinary shares during the period 62.198 62.198

Earnings per share (BAM) 65,01 72,67

176



33. COMMITMENTS AND CONTINGENT LIABILITIES

a) Guarantees, letters of credit and commitments

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Payment guarantees:

- in BAM 7.307 7.396

- in foreign currencies 8.177 13.103

Performance guarantees:

- in BAM 39.207 39.096

- in foreign currencies 819 10.624

Letters of credit in foreign currencies 4.639 4.748

Total guarantees and letters of credit 60.150 74.966

Undrawn loan facilities 55.589 45.254

TOTAL 115.739 120.220

b)Litigation

The Bank is subject to several legal actions taken against it. The Bank makes provisions based on professional legal ad-vice. The Management Board makes the decision on provision amount based on recommendation of the Commission for litigations assessment. The outstanding legal proceedings as at 31 December 2016 amounted to BAM 4,827 thousand (2015: BAM 8,856 thousand), and the Bank has made provisions in the amount of BAM 187 thousand (2015: 133 thousand). The management does not anticipate unfavorable outcomes from the litigation or related losses that would have a material ef-fect on the Bank’s financial statements and considers current provisions to be adequate. The largest amount lawsuit which has been brought against Bank is related to material dam-age collection of the prosecutor „Venera“ d.o.o., Banja Luka. The claim has been marked as 43,000 BAM, but the lawsuit seeks compensation in the amount of 2.530.000 BAM includ-ing regulatory default interest from the date of filing of the complaint (15.11.2007.) until the final payment and the costs of the proceedings. On September 2, 2011, the District Commer-cial Court in Banja Luka issued a verdict by which the plaintiff’s claim was rejected in its entirety, and the prosecutor is obliged to reimburse the bank for the costs of the proceedings. The prosecutor appealed on September 23, 2011. Higher Commer-cial Court in Banja Luka accepted the prosecutor’s appeal and

annulled the verdict of the Commercial Court of Banja Luka from September 2, 2011. and returned the case to the first in-stance court for new main hearing. After hiring on July 11, 2013. District Commercial Court in Banja Luka issued a verdict on August 12, 2013., by which the claim was again rejected in its entirety, and the prosecutor was obliged to reimburse the costs of the proceedings to the Bank. The prosecutor again ap-pealed, the Higher Commercial Court in Banja Luka on March 28, 2014. issued a decision which annulled the verdict of the District Court and transferred the case to the Basic Court of Banja Luka as a competent to decide. After the trial completed, the Basic Court in Banja Luka issued a verdict in favor of the plaintiff. Against it appeal was filed given that, according to the assessment of the Bank’s management and legal representa-tives, essential violations of the Code of Civil Procedure was committed, due to the fact that the court ignored criminal conviction and all other facts and engaged in a review of deci-sions of the Executive Court which is not within its jurisdiction. Therefor is has been rendered in contradiction with the pre-sented evidence. Bank’s legal representatives expect success in resolving this litigation.

177



34. FUNDS MANAGED FOR AND ON BEHALF OF THIRD PARTIES

The Bank manages funds for and on behalf of third parties,

and maintains these funds off-balance sheet separated from its assets. The Bank charges a fee for managing funds for and on behalf of third parties. Income and expenses for these funds are posted as income or expense of the owner, i.e. user. Place-ments under activities for and on behalf of third parties are presented in the table below:

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Commission deals – with Ministry of Agriculture - 1.054

Commission placements – INGA - 52

Commission placements – farmers of Laktasi municipality 4 4

TOTAL 4 1.110

35. RELATED PARTIES

According to Article 100 of the Law on Banks in Republic of Srpska, the Bank has an immediate related party relationship

with its key shareholders, and their subsidiaries, its associates, Supervisory Board members and Management Board mem-bers (“key management personnel”), close family members of key management personnel, and entities controlled, jointly controlled or significantly influenced by key management per-sonnel and their close family members.

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

ASSETS

Accounts with banks

- Sberbank of Russia, Moscow, Russia - foreign currency account 28 25

- Sberbank Serbia a.d. Beograd, Serbia - foreign currency account 681 429

- Sberbank Serbia a.d. Beograd, Serbia – Short-term deposits and 22.162 3.617

accrued interest 499 153

- Sberbank d.d. Zagreb, Croatia – foreign currency account 241 630

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenia – foreign currency account 7.422 -

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenia – short-term deposit 2.164 284

- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic – foreign currency account 237 420

- Sberbank BH d.d. Sarajevo – foreign currency account - 9.001

- Sberbank BH d.d. Sarajevo – short-term deposit and accrued 219 163

interest 33.653 14.722

- Sberbank BH d.d. Sarajevo – special purpose deposit 210 164

TOTAL 33.863 14.886

178



31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

Loans to the Bank's management and members of the Supervisory Board and Audit Committee, and their close family members 210 164

Total assets 33,863 14,886

31 Dec 2016BAM‘000

31 Dec 2015BAM‘000

LIABILITIES

- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria – accrued liabilities by providing services 665 -

- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria – Received long-term loans and accrued interest 8.817 11.538

- Sberbank BH dd Sarajevo – subordinated liabilities and accrued inter-est - 4.000

- Sberbank BH dd Sarajevo – transaction accounts 979 955

- Sberbank Russia, Moscow, Russia – payables for received services 12 -

- Sberbank d.d. Ljubljana, Slovenija – accrued fee 3 -

- ALB EDV-SERVICE GMBH - accrued liabilities by providing services 36 361

- Central Registry of Securities ad Banja Luka - transaction account 237 38

- Central Registry of Securities ad Banja Luka - long-term deposits and accrued interest - 154

- Accrued liabilities in respect of services rendered (Sberbank Technol-ogy, Moscow, Russia) - 715

- Deposits of the Bank's management and members of the Audit Com-mittee, and members of their immediate families 1.009 875

TOTAL LIABILITIES 11.758 18.636

179



STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME2016

BAM‘0002015

BAM‘000

Interest income- Sberbank dd Ljubljana, Slovenia 4 -- Sberbank BH dd Sarajevo 17 27- Sberbank Serbia ad Belgrade, Serbia 65 -- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic 13 -- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria 1 -- Key management personnel and Audit committee members , as well as immediate family members 13 13

113 40Fee and commision income- Sberbank dd Zagreb, Croatia - 4- Central Registry of Securities ad Banja Luka 1 1- Sberbank dd Ljubljana, Slovenia -- Sberbank Russia, Moscow, Russia -- Key management personnel and Audit committee members, as well as immediate family members 8 9

9 17Other income- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria - 6- Sberbank Russia, Moscow, Russia 5 -- Sberbank dd Zagreb, Croatia 3 -- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic 1 -- ALB EDV-SERVICE GMBH, Vienna, Austria - 9- Central Registry of Securities ad Banja Luka 3 -- Banja Luka Stock Exchange ad Banja Luka 5 10

17 25Interest expense- Sberbank BH dd Sarajevo (140) (150)- Sberbank Magyarország Zrt, Budapest, Hungary - (1)- Sberbank dd Ljubljana, Slovenia (3) (1)- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria (274) (381)- Central Registry of Securities ad Banja Luka (1) (14)- Key management personnel and Audit committee members, as well as immediate family members (25) (28)

(443) (575)Fee and commision expense- Sberbank dd Zagreb, Croatia - (4)- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic (4) (1)- Sberbank dd Ljubljana, Slovenia (5) (5)- Sberbank BH dd Sarajevo (82) (63)- Central Registry of Securities a.d., Banja Luka (5) (4)- Banja Luka Stock Exchange ad Banja Luka (1)

(97) (77)

180



STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOME2016

BAM‘0002015

BAM‘000

STATEMENT OF COMPREHENSIVE INCOMEOther expense (659) (732)- Sberbank Europe AG, Vienna, Austria (3) -- Sberbank dd Zagreb, Croatia (205) -- Sberbank, Russia, Moscow, Russia (35) (27)- Sberbank Serbia ad Belgrade Serbia - (1)- Sberbank BH dd Sarajevo (46) (17)- Sberbank Technology, Moscow, Russia (4) -- Sberbank CZ A.S. Brno, Czech Republic (2) -- Sberbank dd Ljubljana, Slovenia (505) (537)- ALB EDV-SERVICE GmbH, Vienna - (1)- Central Registry of Securities a.d., Banja Luka (2) (3)- Key management personnel and Audit committee members, as well as immediate family members (1.461) (1.318)

(1.862) (1.888)

Loans to the Bank’s management in 2016 were approved at an annual interest rate in range 9.99%-15,00% and represent interest rate on credit cards (VISA, MASTERCARD STANDAR-DA ND GOLD, PIKA CARD) and 6.99% annual interest rate for long-term loan. In the Bank’s opinion, key management per-sonnel comprises members of the Management and Super-visory Boards. The Management Board consists of the presi-dent of the Management Board and two members. During the year, the total compensation payable to the Management Board, including cash remuneration in the form of salaries and bonuses and non-cash benefits amounted to BAM 516 thou-sand (2015: BAM 566 thousand). During the year, the Bank did not compensate the Supervisory Board members for their services. In 2016, the Bank made pension contributions to key management personnel of BAM 159 thousand (2015: BAM 174

thousand). Deposits placed by the Bank’s management and the Audit committee members were approved at an interest rate varying from 0,60% to 3,50% annually.

35. EVENTS AFTER THE BALANCE SHEET DATE

There have been no significant events subsequent to the reporting date, which would require disclosures in the notes to the accompanying financial statements of the Bank as of and for the year ended 31 December 2016.

181 SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2015 | NOTES TO THE FINANCIAL STATEMENTS

Financial report according to Law on accounting and audit of Republic of Srpska

SBERBANK A.D. BANJA LUKA ANNEX TO THE FINANCIAL STATEMENTS: FINANCIAL REPORTS IN ACCORDANCE WITH THE LAW ON ACCOUNTING AND AUDIT OF REPUBLIC OF SRPSKA

72

BALANCE SHEET - assets as of 31 December 2016

POSITION Symbol for AOP Current year

Previous year (initial balance) Gross

Impairment allowance

Net (4-5)

ASSETS А. CURRENT АSSETS (002+008+011+014+018+022+030+ 031+032+033+034)

0 0 1 840,835,511 38,566,492 802,269,019 808,301,738

1. Cash, cash equivalents, gold and receivables from operating activities (003 to 007)

0 0 2 37,553,540 1,891,854 35,661,686 57,384,199

а) Cash and cash equivalents in domestic currency 0 0 3 10,334,313 0 10,334,313 9,632,135 b) Other receivables in domestic currency 0 0 4 2,900,791 1,627,760 1,273,031 836,686 c) Cash and cash equivalents in foreign currency 0 0 5 23,986,908 3,378 23,983,530 46,889,817 d) Gold and other precious metals 0 0 6 0 0 0 0 e) Other receivables in foreign currency 0 0 7 331,528 260,716 70,812 25,561 2. Deposits and loans in domestic and foreign currency (009+010) 0 0 8 125,661,140 0 125,661,140 109,804,727 а) Deposits and loans in domestic currency 0 0 9 125,661,140 0 125,661,140 109,804,727 b) Deposits and loans in foreign currency 0 1 0 0 0 0 3. Interest and fee receivables, trade and other receivables (012 + 013)

0 1 1 5,632,612 2,779,539 2,853,073 2,548,448

а) Interest and fee receivables, trade and other receivables in domestic currency

0 1 2 5,581,988 2,735,520 2,846,468 2,543,633

b) Interest and fee receivables, trade and other receivables in foreign currency

0 1 3 50,624 44,019 6,605 4,815

4. Loans and deposits (015 to 017)

0 1 4 488,620,185 4,539,875 484,080,310 487,147,959

а) Loans and deposits in domestic currency 0 1 5 153,540,967 1,504,168 152,036,799 159,091,232 b) Loans and deposits with contractual risk protection in domestic currency

0 1 6 292,196,157 2,926,729 289,269,428 308,993,557

c) Loans and deposits in foreign currency 0 1 7 42,883,061 108,978 42,774,083 19,063,170 5. Financial assets (019 to 021)

0 1 8 13,767,013 0 13,767,013 6,357,129

а) Financial assets in domestic currency 0 1 9 359,200 0 359,200 359,200 b) Financial assets with contractual risk protection in domestic currency

0 2 0 13,383,492 0 13,383,492 5,973,600

c) Financial assets in foreign currency 0 2 1 24,321 0 24,321 24,329 6. Other placements and accruals (023 to 029) 0 2 2 165,221,984 28,264,680 136,957,304 139,683,202 а) Other placements in domestic currency 0 2 3 1,638,461 1,430,786 207,675 233,264 b) Other placements with contractual risk protection in domestic currency

0 2 4 0 0 0 0

c) Due placements and current due of long term placements in domestic currency

0 2 5 158,813,065 26,761,890 132,051,175 137,532,564

d) Accruals in domestic currency 0 2 6 1,323,857 10,539 1,313,318 1,444,738 e) Other placements in foreign currency 0 2 7 216,257 743 215,514 176,885 f) Due placements and current due of long term placements in foreign currency

0 2 8 3,220,472 60,722 3,159,750 295,530

g) Accruals in foreign currency 0 2 9 9,872 0 9,872 221 7. Inventory 0 3 0 458,786 137,792 320,994 5,080,573 8. Held for sale assets 0 3 1 3,920,251 952,752 2,967,499 1 9. Operating assets under suspension 0 3 2 0 0 0 0 10. Other assets 0 3 3 0 0 0 295,500 11. VAT receivables 0 3 4 0 0 0 0 B. FIXED ASSETS (036+041+047) 0 3 5 30,304,031 14,649,237 15,654,794 15,357,031 1. Fixed assets and investment property (037 to 040) 0 3 6 20,398,514 8,937,826 11,460,688 11,062,797 а) Fixed assets 0 3 7 19,921,917 8,937,826 10,984,091 10,367,604 b) Investment property 0 3 8 0 0 0 81,337 c) Fixed assets under financial leasing 0 3 9 0 0 0 0 d) Advances and investments in progress 0 4 0 476,597 0 476,597 613,856 2. Intangible assets (042 to 046) 0 4 1 9,844,972 5,711,411 4,133,561 4,294,234 а) Goodwill 0 4 2 0 0 0 0 b) Research 0 4 3 0 0 0 0 c)Intangible assets under financial leasing 0 4 4 0 0 0 d) Other intangible assets 0 4 5 9,672,732 5,711,411 3,961,321 4,182,589 e) Advances and investments in progress 0 4 6 172,240 0 172,240 111,645 3. Deferred tax assets 0 4 7 60,545 0 60,545 C. OPERATING ASSETS 0 4 8 871,139,542 53,215,729 817,923,813 823,658,769 D. OFF BALANCE SHEET ASSETS 0 4 9 188,220,097 0 188,220,097 186,693,147 E. TOTAL ASSETS (048+049) 0 5 0 1,059,359,639 53,215,729 1,006,143,910 1,010,351,916




73

BALANCE SHEET - liabilities and equity as of 31 December 2016

P O S I T I O N Symbol for AOP Current year Previous year

(initial balance) EQUITY AND LIABILITIES А. LIABILITIES (102+106+109+113)

1 0 1 697,060,013 706,839,193

1. Liabilities for loans and deposits (103 to 105) 1 0 2 678,211,712 683,900,363 а) Liabilities for loans and deposits in domestic currency 1 0 3 241,838,022 225,223,719 b) Liabilities for loans and deposits with contractual risk protection in domestic currency 1 0 4 194,544,115 228,445,370 c) Liabilities for loans and deposits in foreign currency 1 0 5 241,829,575 230,231,274 2. Liabilities for interest and fees (107+108) 1 0 6 15,709 18 а) Liabilities for loans and deposits in domestic currency 1 0 7 12,717 0 b) Liabilities for interest and fee in foreign currency 1 0 8 2,992 18 3.Liabilities for financial assets (110 to 112) 1 0 9 0 0 а) Liabilities for financial assets in domestic currency 1 1 0 0 0 b) Liabilities for financial assets with contractual risk protection in domestic currency 1 1 1 0 0 c) Liabilities for financial assets in foreign currency 1 1 2 0 0 4. Other liabilities for accruals (114 to 124) 1 1 3 18,832,592 22,938,812 а) Other liabilities for salaries and remunerations 1 1 4 0 0 b) Other liabilities in domestic currency. except taxes and contributions 1 1 5 3,800,335 3,090,381 c) Liabilities for taxes and contributions. except current and deferred income tax 1 1 6 188,166 249,980 d) Income tax liability 1 1 7 0 143,004 e) Deferred tax liability 1 1 8 120,772 122,128 f) Provisions 1 1 9 2,136,457 1,603,013 g) Accruals in domestic currency 1 2 0 7,078,785 7,424,547 h) Liabilities for managed funds, assets held for sale, operating assets which are suspended. subordinated liabilities and current dues

1 2 1 0 4,000,000

i) Other liabilities in foreign currency 1 2 2 757,976 1,125,983 j) Accruals in foreign currency 1 2 3 4,750,101 5,179,776 k) Liabilities for managed funds, due and subordinated liabilities and current dues in foreign currency 1 2 4 0 0 B. EQUITY (126+132+138+142-148) 1 2 5 120,863,800 116,819,576 1. Share capital (127+128+129-130-131) 1 2 6 77,433,200 77,433,200 а) Ordinary shares 1 2 7 62,198,000 62,198,000 b) Other capital 1 2 8 0 0 c) Share premium 1 2 9 15,235,200 15,235,200 d) Subscribed. unpaid capital 1 3 0 0 0 e) Repurchased own shares 1 3 1 0 0 2. Reserves from retained earnings and transferred reserves (133 to 137) 1 3 2 23,579,091 23,353,102 а) Reserves from retained earnings 1 3 3 11,487,326 11,261,337 b) Other reserves 1 3 4 0 0 c) Special reserves for estimated losses 1 3 5 12,091,765 12,091,765 d) Reserves for general bank risk 1 3 6 0 0 e) Transferred reserves (FX differences) 1 3 7 0 0 3. Revaluation reserves (139 to 141) 1 3 8 1,086,946 1,099,152 а) Revaluation reserves arising from changes in value of fixed assets and investments in intangible assets

1 3 9 1,086,946 1,099,152

b) Revaluation reserves arising from changes in value of financial assets 1 4 0 0 0 c) Revaluation 1 4 1 0 0 d) Actuarial gains and losses 1 4 2 0 0 4. Income (143 to 147) 1 4 3 18,764,563 14,934,122 а) Income for the year 1 4 4 4,044,223 4,519,780 b) unallocated income from previous years 1 4 5 14,720,340 10,414,342 c) Excess of income from previous years 1 4 6 0 0 d) Unallocated excess of income over expense for the year 1 4 7 0 0 e) Retained earnings 1 4 8 0 0 5. Loss (149 + 159) 1 4 9 0 0 а) Loss for the year 1 5 0 0 0 b) Loss from previous years 1 5 1 0 0 C. OPERATING EQUITY AND LIABILITIES (101+125) 1 5 2 817,923,813 823,658,769 D. OFF BALANCE SHEET EQUITY AND LIABILITIES 1 5 3 188,220,097 186,693,147 E. TOTAL EQUITY AND LIABILITIES (152+153 1 5 4 1,006,143,910 1,010,351,916




74

INCOME STATEMENT as of 31 December 2016

P O S I T I O N

AOP

Current year

Previous year

A. INCOME AND EXPENSE FROM FINANCING ACTIVITIES 1. Interest income (202 to 204)

2 0 1 37,967,834 41,082,612

a) Interest income from loans, deposits and financial assets in domestic currency 2 0 2 11,407,060 12,963,102 b) Interest income from loans, deposits and financial assets with contractual risk protection

2 0 3 25,567,619 27,205,738

c) Interest income from loans, deposits and financial assets in foreign currency 2 0 4 993,155 913,772 2. Interest expense (206 to 208) 2 0 5 13,172,025 16,578,700 a) Interest expense from loans. deposits and financial assets in domestic currency 2 0 6 3,626,738 5,113,074 b) Interest expense from loans. deposits and financial assets with contractual risk protection

2 0 7 4,395,143 5,244,361

c) Interest expense from loans. deposits and financial assets in foreign currency 2 0 8 5,150,144 6,221,265 3. Net interest income (201 - 205) 2 0 9 24,795,809 24,503,912 4. Net interest expense (205 - 201) 2 1 0 0 0 5. Fee and commission income (212 to 214) 2 1 1 17,047,657 16,569,354 а) Income from payment services 2 1 2 5,253,136 4,674,959 b) Commission income 2 1 3 3,775,222 3,837,321 c) Other fee and commission income 2 1 4 8,019,299 8,057,074 6. Fee and commission expense (216 to 218) 2 1 5 2,575,177 3,077,346 а) Fee and commission expense in domestic currency 2 1 6 2,142,583 2,425,660 b) Fee and commission expense in foreign currency 2 1 7 75,457 80,557 c) Other fee and commission expense 2 1 8 357,137 571,129 7. Net fee and commission income (211 - 215)

2 1 9 14,472,480 13,492,008

8. Net fee and commission expense (215 - 211)

2 2 0 0 0

9.Gains from sale of financial assets and shares (222 to 225)

2 2 1 0 0

а) Gains from sale of financial assets valued at fair value through profit or loss 2 2 2 0 0 b) Gains from sale of available for sale financial assets 2 2 3 0 0 c) Gains from sale of held to maturity financial assets 2 2 4 0 0 d) Gains from sale of investments 2 2 5 0 0 10. Losses from sale of financial assets and investments (227 to 230) 2 2 6 0 0 а) Losses from sale of financial assets valued at fair value through profit of loss 2 2 7 0 0 b) Losses from sale of available for sale financial assets 2 2 8 0 0 c) Losses from sale of held to maturity financial assets 2 2 9 0 0 d) Losses from sale of investments 2 3 0 0 0 11. Net gains from sale of financial assets and investments (221 - 226) 2 3 1 0 0 12. Net losses from sale of financial assets and investments (226 - 221) 2 3 2 0 0 13. GAIN FROM FINANCING ACTIVITIES (201+211+221-205-215-226) 2 3 3 39,268,289 37,995,920 14. LOSS FROM FINANCING ACTIVITIES (205+215+226-201-211-221) 2 3 4 0 0 B. OPERATING INCOME AND EXPENSE 1. Operating income (236 to 241)

2 3 5 18,758,620 18,079,458

а) Income from reversal of write - offs of indirect investments 2 3 6 16,280,927 15,884,334 b) Income from reversal of provisions for off - balance sheet items 2 3 7 1,968,307 1,995,209 c) Income from reversal of provisions for liabilities 2 3 8 260,502 179,915 d) Income from reversal of other provisions 2 3 9 1,000 20,000 e) Income from leasing 2 4 0 0 0 f) Other income from operations 2 4 1 247,884 0 2. Losses from operations (243 to 256) 2 4 2 53,563,165 50,475,385 а) Impairment losses on loans 2 4 3 21,634,882 20,714,528 b) Expenses provision for off – balance 2 4 4 2,002,277 1,894,382 c) Expenses related to provisions for liabilities 2 4 5 1,216,397 181,882 d) Expenses for other provisions 2 4 6 646,673 265,723 e) Salaries and remunerations gross expense 2 4 7 10,327,072 10,179,482 f) Remuneration expenses for temporary and occasional jobs 2 4 8 9,828 6,676 g) Other personal expenses 2 4 9 1,354,488 1,484,363




75

P O S I T I O N

AOP

Current year

Previous year

h) Cost of materials 2 5 0 883,944 879,990 i) Cost of production services 2 5 1 6,721,695 6,375,823 j) Amortization costs 2 5 2 2,975,170 2,834,651 k) Expenses from leasing 2 5 3 0 0 l) Intangible costs (without taxes and contributions) 2 5 4 5,049,438 4,808,539 m) Tax and contribution costs 2 5 5 741,301 816,846 n) Other expenses 2 5 6 0 32,500 3. GAIN FROM OPERATING ACTIVITIES (235-242) 2 5 7 0 0 4. LOSS FROM OPERATING ACTIVITIES (242-235) 2 5 8 34,804,545 32,395,927 C. OTHER INCOME AND EXPENSES 1. Other income (260 to 266)

2 5 9 373,646 239,361

а) Income from collection of written off receivables 2 6 0 0 0 b) Income from sale of fixed assets and intangible investments 2 6 1 32,445 13,892 c) Income from reduction of liabilities 2 6 2 151,656 0 d) Income from dividends and investments 2 6 3 7,788 9,576 e) Surpluses 2 6 4 7,285 0 f) Other income 2 6 5 155,678 93,323 g) Income from discontinued operations 2 6 6 18,794 122,570 2. Other expenses (268 to 274) 2 6 7 170,371 314,349 а) Losses from the direct receivable write - offs 2 6 8 57,238 75,059 b) Losses from sale of fixed assets and intangible investments 2 6 9 0 56,839 c) Losses from disposal and write - off of fixed assets and intangible assets 2 7 0 509 11,603 d) Shortages 2 7 1 0 0 e) Writing off inventories 2 7 2 3,447 51 f) Other expenses 2 7 3 109,177 170,797 g) Expense from discontinued operations 2 7 4 0 0 3. GAIN FROM OTHER INCOME AND EXPENSES (259-267) 2 7 5 203,275 0 4. LOSS FROM OTHER INCOME AND EXPENSES (267-259) 2 7 6 0 74,988 D. OPERATING INCOME (233+256+274-234-257-275) 2 7 7 4,667,019 5,525,005 E. OPERATING LOSS (234+257+275-233-256-274) 2 7 8 0 0 F. INCOME AND EXPENSE FROM CHANGES IN VALUE OF ASSETS AND LIABILITIES 1. Income from changes in value of assets and liabilities (280 to 284)

2 7 9 4,122,064 5,728,603

а) Income from changes in value of placements and receivables 2 8 0 0 0 b) Income from changes in value of financial assets 2 8 1 0 0 c) Income from changes in value of liabilities 2 8 2 0 0 d) Income from changes in value of fixed assets and intangible investments 2 8 3 0 0 e) Positive FX differences 2 8 4 4,122,064 5,728,603 2. Expense from changes in value of assets and liabilities (286 to 290) 2 8 5 4,090,009 5,815,892 а) Expense from changes in value of placements and receivables 2 8 6 0 0 b) Expense from changes in value of financial assets 2 8 7 0 0 c) Expense from changes in value of liabilities 2 8 8 0 0 d) Expense from changes in value of fixed assets. investment property and intangible investments

2 8 9 0 0

e) Negative FX differences 2 9 0 4,090,009 5,815,892 G. INCOME FROM CHANGES IN VALUE OF ASSETS AND LIABILITIES (279-285) 2 9 1 32,055 0 H. LOSS FROM CHANGES IN VALUE OF ASSETS AND LIABILITIES (285-279) 2 9 2 0 87,289 I. INCOME AND EXPENSE BEFORE TAX 1. Income before tax (277+291-278-292)

2 9 3 4,699,074 5,437,716

2. Loss before tax (278+292-277-291) 2 9 4 0 0 Ј. CURRENT AND DEFERRED TAX 1. Income tax

2 9 5 716,752 919,292

2. Income from increase of deferred tax assets and decrease of deferred tax liabilities 2 9 6 61,901 1,356 3.Loss from decrease of deferred tax assets and increase of deferred tax liabilities 2 9 7 0 0 К. NET INCOME AND EXPENSE 1. Net income of the year (293+296-295-297) or (296-294-295-297)

2 9 8 4,044,223 4,519,780

2. Net loss for the year (294+295+297-296) or (295+297-293-296) 2 9 9 0 0 L. OTHER INCOME AND EXPENSE FOR THE PERIOD 1. Gains determined directly in equity (301 to 306)

3 0 0 0 0

а) Gains from revaluation reserve reduction of fixed assets and intangible assets 3 0 1 0 0


Financial report according to Law on accounting and audit of Republic of Srpska SBERBANK A.D. BANJA LUKA

ANNEX TO THE FINANCIAL STATEMENTS: FINANCIAL REPORTS IN ACCORDANCE WITH THE LAW ON ACCOUNTING AND AUDIT OF REPUBLIC OF SRPSKA

76

P O S I T I O N

AOP

Current year

Previous year

b) Gains from changes in fair value of financial assets available for sale 3 0 2 0 0 c) Gains arising from translation of financial statements in foreign operations 3 0 3 0 0 d) Actuarial gains on defined benefit plans 3 0 4 0 0 e) Effective portion of gains arising from hedging of cash flows 3 0 5 0 0 f) Other gains determined directly in equity 3 0 6 0 0 2. Losses determined directly in equity (308 to 312) 3 0 7 0 0 а) Losses from changes in fair value of financial assets available for sale 3 0 8 0 0 b) Losses arising from translating financial statements in foreign operations 3 0 9 0 0 c) Actuarial losses on defined benefit plans 3 1 0 0 0 d) Effective portion of losses arising from hedging of cash flows 3 1 1 0 0 e) Other losses determined directly in equity 3 1 2 0 0 M. NET GAINS OR NET LOSSES FROM OTHER TOTAL RESULT FOR THE PERIOD (300-307) OR (307-300)

3 1 3 0 0

N. INCOME TAX RELATING TO OTHER TOTAL RESULT 3 1 4 0 0 O. OTHER TOTAL RESAULT FOR THE PERIOD (313 ±314) 3 1 5 0 0 P. OVERALL RESULT 1. Total net income for the accounting period (298±315) 3 1 6 4,044,223 4,519,780 2. Total net income for the accounting period (299±315) 3 1 7 0 0 Share of net profit / loss attributable to majority owners 3 1 8 0 0 Share of net profit / loss attributable to minority owners 3 1 9 0 0 Earnings per share 3 2 0 61 73 Diluted earnings per share 3 2 1 61 73 Average number of employees based on hours of work 3 2 2 371 356 Average number of employees based on the balance at the end of period 3 2 3 380 366



ANNEX TO THE FINANCIAL STATEMENTS: FINANCIAL REPORTS IN ACCORDANCE WITH THE LAW ON ACCOUNTING AND AUDIT OF REPUBLIC OF SRPSKA

77

CASH FLOW STATEMENT as of 31 December 2016

P O S I T I O N AOP Amount – in ‘000 BAM

Current year

Previous year

CASH FLOW FROM OPERATING ACTIVITIES Interest, fee and provision income from loans and leasing

(+) 301 52,061 54,407

Interest payment (-) 302 12,227 15,750 Collection of loans that were previously written off (principal and interest) (+) 303 0 0 Cash payments to employees and suppliers (-) 304 26,503 20,003 Payments arising from off - balance sheet contracts (-) 305 0 0 Receipts and payments from / for extraordinary items (+)(-) 306 589 225 (Increase) decrease in operating assets 307 Cash loans and loans to customers and charging them (+)(-) 308 9,519 (24,046) Deposit accounts with state institutions - regulation and monetary requirements (+)(-) 309 (17,962) (4,860) Deposits from customers (+)(-) 310 (3,722) (36,956) Income tax paid (-) 311 986 951 Net cash assets from operating activities (+)(-) 312 770 (47,935) CASH FLOWS FROM INVESTING ACTIVITIES Short term placements to Financial institutions

(+)(-) 313 0 0

Interest received (+) 314 0 0 Dividend received (+) 315 0 0 Investments in securities held to maturity (-) 316 0 0 Recoverable due securities held to maturity (+) 317 0 0 Purchase (sale) of intangible assets (+)(-) 318 (1,098) (756) Purchase (sale) of tangible assets (+)(-) 319 (1,787) (1,425) Acquisition (Sales) of participation in subsidiaries (+)(-) 320 0 0 Acquisition (Sales) of participation in other related companies (+)(-) 321 0 0 Loans (loan repayment) to subsidiaries (+)(-) 322 0 0 Loans (loan repayment) to other affiliated companies (+)(-) 323 0 0 Purchase (sale) of other investments (+)(-) 324 (7,412) (5,968) Payments related to off - balance sheet contracts (-) 325 0 0 Receipts and payments related to extraordinary items (+)(-) 326 0 0 Net cash assets from investing activities (+)(-) 327 (10,297) (8,149) CASH FLOW FROM FINANCING ACTIVITIES Proceeds from issue of shares

(+) 328 0 0

Repurchase of shares (-) 329 0 0 Purchase of own shares (-) 330 0 0 Interest paid on borrowings (-) 331 0 0 Borrowings (+) 332 0 0 Returning of borrowings (-) 333 7,336 3,693 Dividend payment (-) 334 0 0 Payment related to the off - balance sheet contracts (-) 335 0 0 Receipts and payments related to the off - balance sheet contracts (+)(-) 336 0 0 Net cash assets from financing activities (+)(-) 337 (7,336) (3,693) NET INCREASE IN CASH AND CASH EQUIVALENTS **(A+B+V) (+)(-) 338 (16,864) (59,776) CS AND CE AT THE BEGINNING OF THE PERIOD (+)(-) 339 114,462 172,491 EFFECTS OF THE CHANGES OF EXCHANGE RATES CS AND CE (+)(-) 340 (33) 1,747 CS AND CE AT THE END OF THE PERIOD (4+5+6) (+)(-) 341 97,565 114,462



SBER

BA

NK

A.D

. BA

NJA

LU

KA

A

NN

EX T

O T

HE

FIN

AN

CIA

L ST

ATE

MEN

TS: F

INA

NCI

AL

REP

OR

TS IN

ACC

OR

DA

NCE

WIT

H T

HE

LAW

ON

ACC

OU

NTI

NG

AN

D A

UD

IT O

F R

EPU

BLI

KA

SR

PSK

A

78

STA

TEM

ENT

OF

CHA

NG

ES IN

EQ

UIT

Y

as o

f 31

Dec

embe

r 201

6

TYP

E O

F CH

AN

GE

IN E

QU

ITY

PA

RT

OF

THE

OW

NER

S CA

PIT

AL

COM

PA

NY

MINORITY INTEREST

TOTAL CAPITAL

Symbol for A O P

Share capital and shares of joint stock company

Revaluation reserve (MRS 16, MRS 21 and MRS 38)

Unrealized gain/losses from available for sale financial assets

Other reserves (issuance premium, legislative and statutory reserves, cash flow hedging)

Retained earnings / uncovered loss

T O T A L

1

2 3

4 5

6 7

8 9

10

1.

Bal

ance

as

at 0

1.01

.201

5 90

1 62

,198

,000

1,

111,

357

0

26

,322

,776

22

,667

,663

11

2,29

9,79

6

0

112,

299,

796

2.

Ef

fect

of c

hang

es in

acc

ount

ing

polic

ies

902

0

0

0

0

0

0

0

0

3.

Effe

ct o

f cor

rect

ion

of e

rror

s 90

3 0

0

0

0

0

0

0

0

4.

Re

stat

ed b

alan

ces

as a

t 01.

01.2

015

year

(901

±902

±903

) 90

4 62

,198

,000

1,

111,

357

0

26

,322

,776

22

,667

,663

11

2,29

9,79

6

0

112,

299,

796

5.

Ef

fect

s of

reva

luat

ion

of ta

ngib

le a

nd in

tang

ible

ass

ets

905

0

0

0

0

0

0

0

0

6.

Unr

ealiz

ed g

ains

/loss

es fr

om a

vaila

ble

for s

ale

finan

cial

ass

ets

906

0

0

0

0

0

0

0

0

7.

FX d

iffer

ence

s ar

isin

g fr

om tr

ansl

atio

n of

fina

ncia

l sta

tem

ents

in o

ther

cur

renc

y 90

7 0

0

0

0

0

0

0

0

8.

N

et g

ain/

loss

repo

rted

in in

com

e st

atem

ent

908

0

0

0

0

4,51

9,78

0

4,51

9,78

0

0

4,51

9,78

0

9.

Net

gai

n/lo

ss fo

r the

per

iod

repo

rted

dire

ctly

in e

quity

90

9 0

0

0

17

3,76

1

(173

,761

) 0

0

0

10

. D

ecla

red

divi

dend

s an

d ot

her d

istr

ibut

ions

of i

ncom

e an

d co

vera

ge o

f los

s 91

0 0

0

0

0

0

0

0

0

11

. Em

issi

on o

f equ

ity a

nd o

ther

incr

ease

s of

redu

ctio

ns o

f cap

ital

911

0

(12,

205)

0

0

12

,205

0

0

0

12.

Bala

nce

as a

t 31

Dec

201

5/01

Janu

ary

2016

(9

04±9

05±9

06±9

07±9

08±9

09-9

10+9

11)

912

62,1

98,0

00

1,09

9,15

2

0

26,4

96,5

37

27,0

25,8

87

116,

819,

576

0

11

6,81

9,57

6

13.

Effe

ct o

f cha

nges

in a

ccou

ntin

g po

licie

s 91

3 0

0

0

0

0

0

0

0

14

. Ef

fect

of c

orre

ctio

n of

err

ors

914

0

0

0

0

0

0

0

0

15.

Rest

ated

bal

ance

s as

at 0

1 Ja

n 20

16 (9

12±9

13±9

14)

915

62,1

98,0

00

1,09

9,15

2

0

26,4

96,5

37

27,0

25,8

87

116,

819,

576

0

11

6,81

9,57

6

16.

Effe

cts

of re

valu

atio

n of

tang

ible

and

inta

ngib

le a

sset

s 91

6 0

0

0

0

0

0

0

0

17

. U

nrea

lized

gai

ns/lo

sses

from

ava

ilabl

e fo

r sal

e fin

anci

al a

sset

s 91

7 0

0

0

0

0

0

0

0

18

. FX

diff

eren

ces

aris

ing

from

tran

slat

ion

of fi

nanc

ial s

tate

men

ts in

oth

er c

urre

ncy

918

0

0

0

0

4,04

4,22

4

4,04

4,22

4

0

4,04

4,22

4

19.

Net

gai

n/lo

ss re

port

ed in

inco

me

stat

emen

t 91

9 0

0

0

22

5,98

9

(225

,989

) 0

0

0

20

. N

et g

ains

/loss

for t

he p

erio

d re

port

ed d

irect

ly in

equ

ity

920

0

0

0

0

0

0

0

0

21.

Dec

lare

d di

vide

nds

and

othe

r dis

trib

utio

ns o

f inc

ome

and

cove

rage

of l

oss

921

0

0

0

0

0

0

0

0

22.

Emis

sion

of e

quity

and

oth

er in

crea

ses

of re

duct

ions

of c

apita

l 92

2 0

(1

2,20

6)

0

0

12,2

06

0

0

0

23.

Bal

ance

as

at 3

1 D

ec 2

016

(915

±916

±917

±918

±919

±920

-921

+922

) 92

3 62

,198

,000

1,

086,

946

0

26

,722

,526

30

,856

,328

12

0,86

3,80

0

0

120,

863,

800



ANNEX TO THE FINANCIAL STATEMENTS: FINANCIAL REPORTS IN ACCORDANCE WITH THE LAW ON ACCOUNTING AND AUDIT OF REPUBLIKA SRPSKA

79

OFF - BALANCE SHEET ITEMS as at 31 December 2016

No P O S I T I O N AOP

Current year

Previous year

1. Irrevocable commitments to grant loans 401 55,589 45,254 1.1. The original obligation to grant loans 402 0 0 1.2. Current unused amount of approved loans 403 55,589 45,254

2. Purchased receivables from loans given 404 0 0 3. Loans secured by a collateral 405 621,177 641,040 3.1. Loans secured by special deposit 406 4,027 5,074 3.2. Loans secured by real estate 407 276,827 298,316 3.3. Loans secured by other collaterals 408 340,323 337,650

4. Treasury Securities 409 0 0 4.1. Securities held for the account of reporting bank 410 0 0 4.2. Securities held for the account of others 411 0 0

5. Values in treasury 412 0 0 5.1. Values in treasury as collateral 413 0 0 5.2. Other values in treasury 414 0 0

6. Foreign cheques sent to the billing 415 39 6 7. Irrevocable documents, Letters of credit issued for payments abroad 416 4,639 4,748 8. Other letters of credit issued for payments abroad 417 0 0 9. Guarantees issued 418 55,446 70,154 9.1. Payable guarantees issued 419 15,484 20,498 9.2. Issued performance guarantees 420 39,962 49,656 9.3. Other types of guarantees 421 0 0

10. Issued promissory notes and given sureties 422 64 64 10.1. Promissory notes issued 423 64 64 10.2. Given sureties 424 0 0

11. Financial activities related to billing process 425 0 0 11.1. Billing of financial instruments 426 0 0 11.2. Other current billing activities 427 0 0

12. Current contracts for transactions with foreign currencies 428 0 0 12.1. Prompt sale of foreign currency 429 0 0 12.2. Prompt buying of foreign currencies 430 0 0 12.3. Forward sale of foreign currency 431 0 0 12.4. Forward purchase of foreign currency 432 0 0

13. Other off - balance sheet exposure items of bank 433 54,263 45,556 TOTAL ( 1 to 13 ) 434 791,217 806,822

189SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | NAŠA MREŽA / OUR NETWORK

Centrala / Head office

Sberbank a.d. Banja LukaJevrejska ulica 71, Banja LukaT +387 51 241 100 / 0800 59999F +387 51 213 391

Filijale / Branches

Filijala Banja LukaJevrejska ulica 71 T +387 51 241 128T +387 51 241 120F +387 51 241 141

Filijala LaktašiUlica Cara Dušana 98a, TrnT +387 51 508 220F +387 51 508 220

Filijala BijeljinaMajora Dragutina Gavrilovica 12GT +387 55 221 150

Filijala DobojSvetog Save 26T +387 53 201 700F +387 53 201 705

Filijala GradiškaMitropolita Georgija Nikolajevica 13 i 15T +387 51 810 980F +387 51 815 909

Filijala Istočno Novo SarajevoStefana Nemanje 14, Istocno Novo SarajevoT +387 57 310 530F +387 57 318 760

Filijala Kozarska DubicaSvetosavska 2T +387 52 417 312F +387 52 417 313

Filijala PrijedorUgao Kralja Petra I OslobodiocaNikole PašićaT +387 52 240 120F +387 52 240 121

Filijala PrnjavorTrg srpskih boraca 12T +387 51 641 203

Filijala SrbacMome Vidovica 13T +387 51 740 734F +387 51 740 734

Filijala TrebinjeKralja Petra I Oslobodioca bbT +387 59 270 220T +387 59 270 221

Filijala ModričaCara Lazara 12T +387 53 822 040F + 387 53 822 050

Naša mreža / Our network

190 SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016 | NAŠA MREŽA / OUR NETWORK

Naša mreža / Our network

Agencije i šalteri / Agencies

Agencija Centar – Banja LukaJevrejska ulica bb, Stari zanatski centarT +387 51 246 405 F +387 51 241 133

Agencija Nova Varoš Banja LukaI Krajiškog korpusa 118T +387 51 348 090F +387 51 348 096

Agencija Obilićevo Banja LukaUlica Cara Lazara 9A,(u blizini Gradskog mosta)T +387 51 431 341F +387 51 431 860

Agencija Starčevica Banja LukaMajke Jugovića 23T +387 51 326 060

Agencija Laktaši CentarTrg palog borca Predraga Budića bbT +387 51 535 570F +387 51 535 571

Agencija GackoStojana Kovačevića bbT +387 59 470 040T +387 59 470 041

Agencija LjubinjeUlica Jovana Dučića 6T +387 59 630 262T +387 59 621 913

Agencija Novi GradUlica Karađorđa Petrovića 17T +387 52 721 190F +387 52 721 190

Agencija TeslićSvetog Save 30aT +387 53 411 370F + 387 53 411 171

Agencija BijeljinaKralja Petra I Karađorđevića 1T. +387 55 226 561

Agencija PaleBoška Jugovića bbT. + 387 57 203 040

Agencija BrodSvetog Save 10T +387 53 622 030

Agencija DerventaKralja Petra I55T +387 53 310 240F +387 51 310 243

Šalter “Tropik” Banja LukaUlica Ivana Gorana Kovačića bb,Tržni centar “Tropic”T +387 51 312 920F +387 51 312 920

Šalter Carinski terminal16. Krajiške brigade 35, GradiškaT +387 51 826 370F +387 51 815 909

191SBERBANK a.d. Banja Luka | ANNUAL REPORT 2016

© 2016 Sberbank a.d. Banja Luka


Sberbank Europe AGSchwarzenbergplatz 3, 1010 Vienna, AustriaTel.: +43 1 22732 0o�[email protected], www.sberbank.at

Jevrejska 7178000 Banja Luka, Bosna i HercegovinaKontakt centar: 0800 59 999Tel.: +387 51 24 11 00Fax: +387 51 21 33 [email protected], www.sberbankbl.ba

Sberbank a.d. Banja Luka · 4 Riječ Uprave Poštovani akcionari, klijenti i zaposleni, Iako je iza...

Documents

Transcript of Sberbank a.d. Banja Luka · 4 Riječ Uprave Poštovani akcionari, klijenti i zaposleni, Iako je iza...