Saya Gyi U Nu Booklet Final

a&Tawmi fo m*o l q &mBu D;OD;Ek ESpf(250)jyn fh t x dr f;t rSwf a[ majymyGJ (pi fu myl) pmayv u faq mi frGef

(rGwfpfv i fr f armi fr , f o pfv Gi ft o i f;? ' g&Gv ft &fu r f? pi fu myl) à 20. 10. 2012 (paeaeU) (1)



ဆရာႀကးဦးႏ

တကသလစးလြင (ေရႊမနးတကသလ) တငျပသည။

ဆရာႀကးဦးႏသည ျမနမာႏငငေတာက တတယအႀကမတညေထာငေတာမခေသာ အေလာငးမငးတရားႀကး၏

သားေတာႀကး အမေရ႕ဥပရာဇာသည ဖခမညးေတာ၏ ေရႊနနးစညးစမက ဆကခစးစစဥ ျမနမာသကရာဇ ၁၁၄၂-

ခတြင ရတနာသဃၤမငးေနျပညေတာႀကးတြင ဖြားျမငခသည။

ဆရာႀကးဦးႏ၏ ေမြးသကရာဇက မညကသ႔ သရရသနညးဟမ ဆရာႀကးဦးႏ ျပစေရးသားခေသာ သးခဏးကမး

အျပးတြင ကမးၿပးသကရာဇ ၁၁၅၆-ခဟ၍ ျပဆထားေပသည ဆရာၾကးဦးႏ မမအသက ၃၂-ႏစရေသာအခါ သးခဏး

ကမးျပစေၾကာငး သးခဏးအစ စာမကႏာတြင ေရးသားထားေလသည။ ထေၾကာင ကမးျပး သကရာဇႏင တြကစစ

သညရေသာ ဆရာၾကး၏ ေမြးသကရာဇက သရေပသည။ ဟစဂရသကရာဇအားျဖင ၁၁၇၈ ခဖြားျဖစေပသည။

ဆရာၾကးဦးႏ၏ ငယနာမညကား မဟမၼဒကာစငမ ဟ၏ ဆရာၾကးသညကမးျပတငး ကမးျပသ၏ အမညနာမက

အထးသေစရန စကား၀ကမားျဖငေရးသားေလရ၏ သးဆယ ငါးခဏးကမးအဆးတြင ေရးသားထားသညမာစာျပသမာ

ေျခာကစစြာ၊ မ-မာ ဆြအစလင၊ င-ကသတဆြျပးမ၊န-မာေလးေအာကတြင၊သညတြင နာမ၊ပေသက၊ ေတြးယေပရင၊

ဟ၍၎ေျခာကခဏး ကမးအဆးတြငလညး ေရးသားသညမာ ဤစာျပသ၊ လြယတက၊ေတြးယသစရာ၊ သေ၀အစ၊ မ-

ကခ၊င-တြငအစပါ၊ နကအေခာငးငင၍ေပါငး၊ စာေကာငးျပဆရာ ဟ၍၎ပညတခြတနး ဆယေျခာကပဒ ကမး

အဆးတြငလညး ကြၽနနာမကား၊ အစေျခာကတည၊ ေရးသည-မမာ၊အစဆြကာပင၊ င-တြငသတတ၊ ဆြမတသြယ၊

နငယကမာ၊ေလးဆြပါေလာသညကားနာမ၊ ပေသၾက၏ ဟ၍ အသးသး ေတြ႔ရရေပသည။

ဆရာၾကးဦးႏ၏ ဘးဘြား မဘတ႔သည အငး၀ဇာတျဖစေပသည ထေၾကာငဆရာၾကး ဦးႏသည ျမနမာမြတစလငမ

အဆကအႏြယေလးရပျဖစေသာ အငး၀ဆက၊ သးေထာငငါးရာဆက၊ ရခငဆက၊ ကသညးဆကဟ၍ ရရာ

ဆရာၾကးဦးႏ၏ အဆက အႏြယသည အငး၀ဆကျဖစေပသည။ သကေသသာဓက အေထာကအထားကျပဆရ လင

ဆရာၾကးဦးႏျပစေသာ ဆယငါးခဏးကမး နဂးတြင မမ၏အဆကအႏြယကစာရႈသတ႔ သေစရနေရးသား ထားသည

ေလာကဟဆဘြယ၊ အေၾကာငး၀ယကား၊ေမြးမယမဘ၊ဘးေဘးစသညအငး၀ဇာတ၊ ျဖစဘမနစြာ ကြႏပ မာကား၊

ရတနာ သဃၤ၊ ျပညမကနးေဘာင၊ တညေထာငသာသနာ၊ ထြနးေသာခါ၀ယ၊ ရာဇာ႒ါန ျဖစျပးမနျငား၊

ေရႊဘသားရင၊...ထ႔ေၾကာင ဆရာၾကး ဦးႏသညအဆကအႏြယအားျဖင အငး၀ဆကကျဖစ၍ ဇာတအားျဖင

ရတနာသဃၤ၊ ေရႊဘျမ႕ေပတညး။

ဆရာၾကးဦးႏ၏ မဘတ႔သည ျမနမာသကရာဇ (၁၁၁၃)ခႏစတြင ဟသာ၀တ မြနဘရငက အ၀ျမ႕ေတာၾကးက

တကခကရာ အ၀ျမ႕ေတာၾကး ပကသညတြင ဦးေအာငေဇယသည မဆးဖ အရပမ ျခားနား၍ တထးတနနး

တညေထာငရာတြင ျမနမာတ႕သည ဦးေအာငေဇယ ၏ဘနးေတာရပက ခလႈရန၀ငလာၾကေလသည၊

ထသ႔၀ငလာသမား အထတြင ဆရာၾကး ဦးႏ၏ မဘတ႔သညလညး အငး၀ပက၍ ျပညေရႊဘသ႔ တမးေရာငၾက



ေပလမမည။ ထေၾကာငဆရာၾကးဦးႏသည အေလာငးမငးတရားၾကးဦးေအာငေဇယ နတရြာစျပး ေနာကႏစႏစေျမာက

တြင ေရႊဘျမ႕ေတာတြင ေမြးဘြားရျခငးျဖစတနရာသည။

ဆရာၾကးဦးႏ၏ေနာငတ

ဆရာၾကးဦးႏ ျပစေသာ သးခဏးကမးစာမကႏာ (၂၆၉) တြငေရးသားထားသညမာ အသက ေလးငါးႏစ အရြယ

အေကာကေပါကသျဖင႔ အရကက ေဆးျဖငသးဘးသညက အသက ၃၂ ႏစတြင ျပစေသာ သးခဏးကမးကျပစစဥ

သတရသျဖင ပမေၾကာငး ေရးသားထားေပသည။ထအခနကစ၍ မထပါ ဟ၍မမ၏ အကငသလကေဖာျပထားသည

ဆရာၾကးဦးႏသည ေျခာကခဏးကမး စာမကႏာ ၂၂၀ တြငမမသည ဆယသးႏစသားကပငအရြယသ႔ေရာကသည

ဆယကးႏစမစ၍နမာဇ ၀တျပမႈကျပရျခငးေၾကာင ေျခာကႏစအတြက ကသြာ မမအေပၚတြငတငရေနျခငးေၾကာင

ပပနေသာကရေၾကာငးကသးခဏးကမးအစတြင ေရးသားသညမာ ထေျခာကႏစက ရကေပါငး ႏစေထာင တရာ

ေျခာကဆယရသည။ ဖြရတသြ နမာဇေပါငး သးေသာငးေျခာကေထာငခႏစရာႏစဆယေသာ ရကအတ လစဟငး

ေလသည။ဟ၍ ထကသြာမားအတြက ေထာကရႈတငး ပပနေသာကရကသည ဟ၍ဆရာၾကးသည ျငးျငထားေပသည။

ဆရာၾကးဦးႏ၏ဆရာ

ဆရာၾကးဦးႏ၏ ဆရာကား *အဂစျပညသားျဖစ၍ ကယေတာျမတ မဟမၼဒသခငခမးေျမ႕ သာယာျခငး အေပါငး

ကယေတာ အေပၚ သကေရာက ပါေစသတညး၏ သာက၀င စငယစဒ အႏြယေတာလညးျဖစေပသည အမညကား

စငယစဒမဟမၼဒျဖစေလသည မမဆရာ၏ ဂဏကအထးသေစရန သးခဏးကမးဦးအစတြင ေရးသားထားသညမာ

ဖနဆငး ေမြးျမေတာမေသာ ေကးဇးေတာျမတက ေထာကထားသျဖင တရားေတာႏငအည ကင ေဆာငေဆာက

တညေကာငးလက မျပမကမားေမေလာ၍ ေျခာကႏစေကာ ခႏစႏစ ခန႔ေနေခသည အသကတဆယကးႏစ

ေရာကေသာကာလ ရာဇ႒ာနရာမ အမညရေသာျပညက ငါတ႔သခင မဟမၼဒ အႏြယေတာျဖစေသာ စငယစဒ

မဟမၼဒရနကနျမ႕သ႕ ဆကေရာကသညတြင ထေတာနးစပ ခဥးကပသညႏင။ တဆယကးႏစအရြယက

တြာအပဗႏၵဂက။ အစဥ အစဥ အတငးမျပတ မပကေစရ။ ၀ရယႏငတကြကငေဆာင၍ ယခငါအသကသးဆယႏစ

ႏစရျပ။ စငယစဒသခငကမေတြ႔ရမ မသမျမငေမေလာ မကမားအလား တရစၦာနကသ႔ေနသည အတြငးအဘ

လစၥညႊတကြငးတဏာတြငးသ႔ တၾကမတေခါက ေရာကမားဘးေချပ ဟ၍ မမကယက သေ၀ဂျဖစေစသည

ထအထကပါ စာပဒတြငဆရညၾကး ဦးႏသည အသကဆယကးႏစတြင ရနကနျမ႕က ေရာကဘးေၾကာငးက

ေတြ႔ရသည။

အေလာငးမငးတရားၾကး၏ စတတသားေတာျဖစေသာ ဘးေတာမငးတရားၾကးသညျမနမာ သကရာဇ ၁၁၄၄-ခႏစတြင

အမရပရျမ႕ေတာသစက တညေထာငေတာမ၍ သကရာဇ-၁၁၄၅ ႏစတြင အငး၀ျမ႕မ ေျပာငးေရႊ႕၍ စေတာ မသည။

ထအခါ တငးသျပညသားအေပါငးတ႔သည မငးေနျပညေတာသ႕ ေျပာငးေရႊ႕ၾကေလသည။ ဆရာၾကးဦးႏသညလညး

အမရပရ လငးဇငးကနးေဒသတြင ေျပာငးေရႊ႕ေနထငသည။ ထသ႔ေနထငစဥ စာေပကမးဂနမားကျပစေလသည။

*ရာဇ႒ာနရာမ အမညရေသာျပညသည ဆရးယားျဖစသည။ အဂစမဟတပါ။ (စစဥသ)



ကရ႕ျခငးႏငခးမြမးျခငး

ဆရာၾကးဦးႏသည အသက ႏစဆယကးႏစသားအရြယကစ၍ ကမးစာမားက စတင၍ေရးသားသည။ ထသ႕ျပစ

ေသာအခါ အာရဗစာက ျမနမာဘာသာသ႕ ျပနရပါမညေလာဟ၍ ဆရာၾကးအား အခ႕ေသာဥာဏနညးသတ႔က

က႔ရ႕ၾကေလသည။ဆရာၾကးဦးႏသည မမအား ကမးဂနမား ျပစသျဖင ကရ႕ျခငးခရေၾကာငးကသေစရန ေျခာကခဏး

ကမးစာမကႏာ(၂၀၅)တြင ေရးသားသညမာ သကမာႏစဆယ ကးႏစရြယကမကယမ၀နး။ ဆတခဏးျဖင႔၊

ရႊငလမးတခါ။ သးဆယသာ ၍။ စမၼာစြနးလစ။ ထသညႏစလညး။ အစႏငေဒြးေရာ။သးခဏးေဟာရင႔။ ေခာေမာမတရာ။

ျပစပါသည။ ထခါေသာက လ႕ဗာလတ႔။သမားဘာသာ တ႔ကမးစာက။ ပညာဆင။ မျပနသငဟ။ မရငဂဏယ။

ကရ႕မ၏ ဆရာႀကးဦးႏ ျပစေသာကမးဂနမားက လအေပါငးတ႔ ဘတ႐ႈရသျဖင အကးေကးဇးမားစြာ

ျဖစထြနးေၾကာငးက သလာေသာအခါထအထကပါ ကရ႕ေသာ သမားသည ဆရာႀကးဦးႏအား တဖနခးမြမး

ၾကျပနေလသည။ ထအေၾကာငးက ဆရာႀကးဦးႏက သေစရန ေျခာကခဏးကမးအစတြင ေရးသားသညမာ

လ(ဂာေဟလ)။နညးမမတသားပြားမားကငေဆာင၊ ေနာငေရးေၾကာကၾကသေ၀ရမ။ ေကာငးစြာတဘန။ ခးမြမးျပခ

ဟ၍ေတြ႕ရေလသည။ ဆရာႀကးအား ကရ႕ေသာလမား ရသလ ခးမြမးသမားလညး ရေပသည ဆရာႀကးအား

ကမးၪပရန။ အတနတနေတာငးပနေသာသတ႔တြင ထေခတအခါက အမရပရေနျပညေတာတြင ခမငးအရာျဖင

အမႈ႕ေတာက ထမးခေသာ ခမငးေမာငဥ ျဖစသည။ ခမငးေမာငဥ ေတာငးပနေၾကာငးက ေျခာကခဏကမး

အစတြငဆရာႀကးေရးသားသညမာ အရဗဘာသာက ျမနမာဘာသာ သ႔ျပနဆပါမည။ စတ၌ အႀကရသညမာ ႏစ၊ လ

မားလၿပ။ ခမငးေမာငဥ ေတာငးပနသညလညး ရစႏစေကာရၿပ ထ႔ အျပငအရဗဘာသာ နကနစြာက

ျမနမာျပနမည။စတကရညလက ႀကစညသညမာ ၾကာေတာငးၾကာခမႈမာ ေတာငေလာက။ ပ၍ေမာကရင။ မေခါက

မအား။သ႔ျဖစျငားလညး ရြယကားမငယ ငါးဆယျပညၿပ။ မေသမက ၾကးလလမာ စတကႀကစညၿပး လမမည ဟရ

သညအေၾကာငး အထးမတသားရနကား ဆရာႀကးဦးႏ ေျခာကခဏးျပေသာအခါ အသက ငါးဆယျပညေနေလၿပ။

ဆရာႀကးဦးႏႏင ေၾကြး

ဆရာႀကးဦးႏသည သးဆယငါးခဏး ၀နညးကမးေတာႀကးက ျပစေနစဥ ဆရာႀကးဦးႏတြင သတပါးအားေပးဆပရန

ေၾကြးေငြမားတငရေနေပသည။ ဆရာႀကးသည ေၾကြးေငြမားက ေဆာလငစြာဆပႏငေလာကေအာငေငြမရသျဖင

ဆရာႀကးသည လျမငမခ၀ဘ ဆယလတငတငတမးေရာငေနရေပသည။ ထသ႔တမးေရာငေနစဥသးဆယငါးခဏး

ကမးေတာႀကးက အၿပးတင ျပစၿပးလင ရရေသာ ေၾကးေငြမားက ေၾကြးရငမားအားအသးသးေပးဆပႏငေသာေၾကာင

ဆရာႀကးဦးႏသည ထေသာအခါမသာလင ယခေရာေနာငပါ သာယာေတာမညဟ၍ သးဆယငါးခဏး ေနာကဆး

တြငေရးသညမာေမာငႏတြငမည၊ ကြၽႏပသညကား၊ မတညရပပါ၊ ေၾကြးမားစြာေၾကာင၊ အမမာလငမ၊ မေနရတည၊

ေခတဟသည တမးေရာငလည ၍ေန႔ရညလစြာ၊ၾကာေတာငးၾကာခ၊ရကမာတဆယ၊ ၿပးေလာကဘြယက ကယ၀ယ

ေသာက၊ ဤဒကၡေၾကာင ဆယလေျမာကပင၊ေန႔ရကျမငခ။မရႊငညႇးပ၊ စတမျဖလည၊ လဟသမ၊ နစၥမရ၊ ႐ႈမျပနက၊

အစမားလာ၊ မထားေပေကာငး၊ ၿပးေၾကာငးႀကစည၊စတရညမတခါ၊ ဤကမးစာသည၊ ဘကခါ၀ယတညသာေတာ၏။



ဆရာႀကးသည အမားက၀နချခငး

ဆရာႀကးဦးႏသည အသကသးဆယႏစႏစတြင ျပစေသာ သးခဏကမးစာမကႏာ ၃၆၉-တြင ဆရာပညာရတ႔က

(ကသြာ) မထက(ကသြာ)မျပသငဟ ေဟာေျပာၾကသညက အမနထငမတ၍ သးခဏကမးတြင (ကသြာ)မျပသငဟ၍

ေရးသားမခေလသည။ သကရာဇ ၁၁၇၁-ခႏစတြင ဘဂၤလားျမ႕သ႔ေရာကေသာအခါ ထျမ႕တြင ေဖြကာမစအဒ

တြငေသာ အလြနခငမာေသာ ၀နညးကမးေတာၾကးက ဘတ႐ႈရာ ကသြာျပရမညဟ၍ ေတြ႕သျဖင အသကေလးဆယ

ခႏစႏစမ မမအမားကသရရသျဖင အသကငါးဆယအရြယတြင ျပစေသာ ေျခာကခဏကမးတြင မမအထကက

ေရးခဘးေသာ အမားက ၀နခထားသညမာ ကြၽႏပဆယသးႏစက (ဗာလစဂ) အရြယေရာကသည ဆယကးႏစမစ၍

(နမတဇ)က ျပရ၏။ ေျခာကႏစတြက ကသြာက ဆရာပညာရတ႔က ကသြာမထက ကသြာမျပသင ေဟာေျပာၾက

သညက အမနထင၍ အသကသးဆယႏစႏစတြင ျပစသည သးခဏးႏင အျခားစာတေစာငမာ ေျခာကႏစပက

(နမာဇ)က ကသြာမျပသငဟ တရားေတာတြင ရေၾကာငး ေရးသားေဖၚျပမခ၏ ထမားယြငးမႈေၾကာင ဗာပါ ဒကၡ

ရေၾကာငး စာသားျဖင ေရးသားေလသည။

ေထာငတစရာခႏစဆယတစခႏစ ဘဂၤလားျမ႕တြင ေဖြကာမစအဒကမးကၾကည၍ ထကမးတြင ကသြာျပရမညပါ

သညတြင အထကဆမေသာ စကားမားေၾကာငးသသာရ၏ ကြၽႏပ ေျခာကႏစကသြာထကေခၿပ ထပကသည

ေျခာကႏစ ကသြာတြကဒကၡဗာပါႀကးစြာရေခ၏ ယာေအလာဟအကြၽႏပက ေျခာကႏစပကသည ကသြာ (နမတဇ)က

ျဖညႏငေအာင စြမးအားေပးသနားေတာမပါ။ ဆရာႀကးဦးႏသည ကမးဂနမားက ေလလာရာ၌ စာသငဟက ကမး

ထမက ေတြ႕ကမေရာင၊ ေၾကာငပဇြနစား၊ ကြၽတကြၽတ၀ါးသ႔၊ ဟေသာလကၤါႏင အညအႏၵယျပည ဘဂၤလားျမ႕သ႔

ေရာကသြား အခနတြင စာေပကမးဂနမားက ေလလာခေသာေၾကာင ေတြ႕ရေပသည။ ထ႔ေၾကာင ဆရာႀကးဦးႏသည

ေဒသႏရ ဗဟသတႏငလညး ျပညစေပ၏။ ပညာရသတျဖစဆသလ မမအမားက၀နချခငး၌လညး ေႏာငေႏးျခငးမရ

ဤကား ပညာရငတ႔၏ ဓမၼတာတညး။

ဆရာႀကးဦးႏႏင ေဗဒင

ဆရာႀကးဦးႏ ျပစေသာ ကမးဂနမားက ေလလာဘတ႐ႈျခငးအားျဖင ဆရာႀကးဦးႏသည အာရဗဖြာရစအရဒအစရေသာ

အစၥလာမဘာသာ စာေပေလလာသတငး တကေျမာကအပေသာ ဘာသာရပမားက လး၀တကေျမာကသညအျပင

တငးရငးအမဘာသာျဖစေသာ ပါဠျမနမာအစရသညတ႔ကလညး တတေျမာကေၾကာငးေတြ႕ရသည။ ဆရာႀကးသည

ထေခတအခါကအထးလကစားေသာ ပညာရပျဖစေသာ ေဗဒငပညာကလညးငယစဥကတညးက တတေျမာက

ေၾကာငးက သးဆယငါးခဏးကမးစာမကႏာ (၁၁၄) ဇကာတခဏးတြငေရးသညမာ အကြၽႏပေဗဒငလက႐း အကန

တြကဘးသညျဖစ၍ အတြကမတမပါဟေသာစာပဒက ေတြ႕ရေပသည။ ဆရာႀကးဦးႏသည မမငယရြယစဥက တတ

ေျမာကခေသာ ပညာပငျဖစလငကစား အစၥလာမတရားေတာႏင လြနစြာဆန႕ကငေသာ ပညာရပျဖစေသာေၾကာင

သးတယငါးခဏးကမး စာမကႏာ (၃၇)တြင ေရးသားသညမာ နတမစၦာတ႔၏ မႏရား မႏ အကြယအကာတ႔ကလညး



မယအပ ေဗဒငမေမးအပ ယၾတာယာယပေရာဂအမႈဟသမကလညး မျပအပေဗဒငတြကရရာကလညး မယအပ။

ထတလညးေကာငး ရရစကအမႈဟသမတ႔ကေ၀းစြာၾကဥရာ၏။ ဟ၍ တရားလာသညအတငး မမအလသ႔ မလက

ေကာငးစြာ ၾကဥအပေၾကာငး ဆးမထားေပသည။

ဆရာႀကးဦးႏႏငစာေပ

ဆရာႀကးဦးႏျပစခေသာ ကမးမားကား အသကႏစဆယကးႏစ ၂၉ အရြယတြင ဆယတခဏးကမး ဖြရတတရား

သးဆယ။ လကၤါတ႔က ေရးသားသည အသကသးဆယႏစႏစအရြယတြင သးခဏးကမးက ျပစခသည။

ကမးၿပးသကရာဇကား ၁၁၅၆ ေထာငအရာငါးဆယေျခာကခ နတေတာလဆနးေလးရက ညဥတခကတး ေကာ

တြငျဖစ၏။ ဟစဂရသကရာဇအား ျဖင ၁၂၁၀ တေထာငႏစရာတဆယ ဂမာေဒလ ေအာင၀လလဆနး ႏစရက ေန႔ညဥ

ေအရာၿပးခနတြင ကမးၿပးစးသည။ အသကငါးဆယတြင ျပစေသာ ေျခာကခဏးကမးက ျပစသည ကမးၿပး

သကရာဇကား တေထာငတရာခႏစဆယေလးႏစ ၁၁၇၄ ေတာသလငးလဆနးသးရက အဂၤါေန႔တြင အၿပးတင

ေရာကသည။

အသကငါးဆယတႏစ ၅၁တြင ဆယေျခာကပဒ

ပညတခြတနးကမးက ျပစသည ကမးၿပးသကရာဇကား တေထာငတရာခႏစဆယငါးချဖစသည။ ၁၁၇၅ဆရာႀကး

ဦးႏသည ခႏစပဒလကာ ဆးမစာကလညး ေရသားခသည။ ထ႔အျပင အလြနထငရား ေကာေစာေသာ သးဆယ

ငါးခဏး၀နညးကမးေတာႀကးကလညး ဘးေတာမငးတရား လကထကတြင ေရးသားခသည။ သးဆယငါးခဏးဟ၍

အမညတ အျခားကမးမားလညး ရေသးသည။ ေမာလျမငဇာတ မဟမၼဒယစြထ၏ သားဆရာရတခ မဟမၼဒရမၼဆြဒန

ကနဆဟတြလအစၥလာမ အမညရေသာ သးဆယငါးခဏးကမးက ျမနမာသကရာဇ တေထာငႏစရာငါးဆယငါးခ

၁၂၅၅ ၀ါဆလဆနး ၁၂ရက။ အဂၤလပသကရာဇ ၂၄-၇-၁၈၉၃တြင ရနကနဟသာ၀တ စာပႏပတကတြင

႐ကႏပထားခသည။ ထ႔အျပင တရားငါးခဏးကမးဟာ တငတာယ၀တေတာႀကး အစရေသာ စာေပမားကလညး

ေရးသားခသည။

ဆရာႀကးဦးႏႏငဘးေတာမငးတရားႀကး

ဆရာႀကးဦးႏသည ဘးေတာမငးတရားႀကးႏင ငယစဥအခါက ဘနးႀကးေကာငးတြင အတစာေပသငၾကားဘး၍

သငယခငးလညးျဖစသညဟ၍ ျမနမာ-မြတစလငမပညာရတ႔က ဆၾကသည။ ဘးေတာမငးတရားႀကးသည ျမနမာ

သကရာဇ တေထာငတရာခႏစဆယရစခႏစတြင ကကေထာငက ထြကေတာမရာ ထအရပတြငကမၻာဘာသာႀက

ေလးရပက ေလာကတငခငးရာ ဆရာႀကးဦးႏသည (၁၁၇၈)ႏစတြင အစၥလာမတရားေတာ၏အေျခအျမစတရားမားက

အေသးစပေရးသား၍ ဘးေတာမငးတရားႀကးအား ဆကသြငးဘတျပေစ၏။ ထကမးအမညကား သေတာဦး တငလႊာ

ကမးမည၏။ ဘးေတာမငးတရားႀကးသည ႏစသကေတာမ၍ မြတစလငမမားက ေျမႇာကစားေတာမေလသည။



အနစၥေရာကျခငး

ျမနမာမြတစလငမ အေပါငးတ၏ ဆမးတနေဆာငသဘြယျဖစေသာ ေကးဇးရငဆရာႀကး ဦးႏသည သကေတာ

ေျခာကဆယေကာတြင မၿမေသာသခၤါရေလာကႀကးက စြန႔ခြာသြားသျဖင အမရပရရ လငးဇငးကနးသခႋငးတြင ျမႇပႏ

ေလသည။

Photo – Credit to: news.mmsy.info

ေရႊေတာငသာဂသ စာဆေတာ ဥးႏ

စာဆေတာမးဆကမား

(၁) သား၊ နာခေတာ ေမာငျပည၏သား၊ သေတာဆင ဥးဘး

(၂) သမးႀကး - မျမတလ၏ ခငပြနး နာခေတာ ေမာငေမႊး

(၃) သမးေထြး - မျမတထြဋသား စာေရးေတာႀကး ေမာငေမာငဥး



"ျမနမာစာေပျဖင အစၥလာမက ပထမဆးတငျပခေသာ ေကးဇး႐ငစာဆေတာႀကး"

ပသ၀ငး၀တရညျမင

ျမနမာစာေပျဖင အစၥလာမက ပထမဆးတငျပခေသာ ေကးဇး႐ငစာဆေတာႀကးတစဦးမာ မဟမၼဒကာစင (ေခၚ)

ဆရာႀကးဦးႏ (ေ႐ႊေတာငသာဂသဘြ႕ရ၊ ရမၼာဝတၿမ႕ဝန)ျဖစသည။ ဆရာႀကးဦးႏက ခရစသကရာဇ ၁၇၆၃-ခ၊(ေကာဇာ

၁၁၂၄-ခ) ေနာငေတာႀကးမငးလကထကတြင အဖ ကနသညေတာ ယႈကဒါဝးဒ ႏင အမ ေဒၚေဒၚၿငမးတ႔မေ႐ႊဘၿမ႕၌

ဖြားျမငခၿပး မဘမားႏငအတ အငးဝတြင ေနထငခသည။ ငယစဥက အငးဝၿမ႕ နနးဦးဆညေတာေကာငးတက၌

ျမနမာစာေပက ေလလာသငယခသည။ အသက(၁၉)ႏစအ႐ြယတြင ဒဂ(ရနကန) သ႔ေရာကၿပး ဆးရးယားမ ေရာက႐

လာသည စငယဒ မဟမၼဒထတြင အစၥလာမစာေပက ေလလာသငယသည။

စာေပပညာမားသငၾကားၿပးေနာက ေနျပညေတာသ႔ ျပနလည ေရာက႐ခသည။ ေနျပညေတာသ႔ ျပနေရာကၿပး

ဇနးသည မယရယမ(ခ)မမယမႏင အမေထာငကၿပး သားႀကး ႐ကၡအပၸဒကရငမ(ခ)ေမာငေမာငျပည၊ သမးႀကး

ႏးရေနစာ(ခ)မျမတလႏင သမးငယ ခင႐ြနေနစာ(ခ)မျမတထြဋတ႔ ထြနးကားခသည။ ေနျပညေတာသ႔ ျပနလည

ေရာက႐ၿပးေနာက ဆရာႀကး၏ အရညအခငးမားေၾကာင ဗဒမငး(ဘးေတာမငးတရားႀကး)၏ ခးေျမႇာကျခငး ခခရ

သည။ ဆရာႀကးသည ရမးျဗကၽြနးမ ကြမးသးမားက ဘဂၤလားသ႔ သြားေရာကေရာငးခၿပး ကနစညကးသနး

ေရာငးဝယမႈလပကငခသည။ ဘဂၤလားတြင ကနပစၥညးသေလာငရန ေသာသးခကခတရသည ႏစထပ တကတစလး

ထား႐ၿပး အေရာငးအဝယျပလပခသည။ ဤသ႔ အေရာငးအဝယျပလပရငး ဗဒမငး(ဘးေတာမငးတရား) အပႏငးေသာ

တာဝနမားကလညးေကျပြနေအာငထမး႐ြကခသည။ ဆရာႀကးသညဘဂၤလားသ႔ သြားေရာကရာတြင ေရလမး၊

ကနးလမးမားမ သြားေရာကခသည။

၁၈၀၅-ခ၊ ႏဝငဘာလ(၃၀)ရက၊ ၁၁၆၇-ခ၊ နတေတာလဆနး(၁၀)ရက၊ စေနေန႔တြင ဘဂၤလားသ႔ သြားခသည

ဆရာႀကးသည ၅၅ပဒလကၤာ ခရးစဥမတတမးက ေရးသားခသည။ ဆရာႀကး၏ ခရးသြားမတတမးသည ဗမာစာေပ

ေလာကတြင အေစာဆး ႏငငျခား ခရးသြားမတတမးျဖစသည။ ဝနႀကးမဟာစညသဦး႐ြ၏ ဘဂၤလားသြား စာတမး၊

သေတာဆင ဦးၿခမ၏ ပတေက စပန အတာလသြားမတတမးႏင ကငးဝနမငးႀကး၏ လနဒနသြား ေန႔စဥ

မတတမး(၂)တြမားသည ဆရာႀကး၏ ေနာကမ ေရးသားခၾကေသာ ခရးသြားမတတမးမားျဖစသည။

ဆရာႀကးသည သာမန ကနသညႀကးတစဦးျဖစၿပး ဘဂၤလားသ႔ သ၏ အသကေမြးဝမးေကာငးမႈအတြက ကနေရာငး

ထြကျခငးျဖစသည။ သ႔ေသာ ဆရာႀကး၏ ခရးစဥမတတမးတြင ႏငငေရး၊ စးပြားေရး၊ ဘာသာအယဝါဒဆၿပး

အေၾကာငးအခက (၃)ရပက ေရးသားထားသည။ ႏငငေရးအေၾကာငးအခကတြင မငးဆကမား အေၾကာငးက

ေဖာျပထားသည။

ဆရာႀကး၏ ခရးစဥ မတတမးထတြင အစၥလာမဘာသာ၏ သေဘာသဘာဝႏင တရားေတာမားအေၾကာငး

ႏလးသြငးစပဆထားသည။ ထးျခားခကတစရပသည ျမနမာသမငး၌ အစၥလာမဘာသာေရး အေတြးအေခၚ



ယၾကညမႈတစရပက စာေပေလာကထ သြတသြငးလာခသညမာ ဆရာႀကးသည ပထမဦးဆးပဂၢလျဖစသည။

ဆရာႀကးသည ဗမာစာေပႏင အာရဗစာေပမာကြ မးကငတတေျမာကသည ပဂၢလႀကးျဖစသည။

ဗဒမငးခးျမႇင ေျမာကစားခသည စာဆပညာ႐ငမားထတြငဆရာႀကးသည တစဦး အပါအဝငျဖစသည။ ဆရာႀကးသည

ျမနမာ၊ ပါဠ၊ အာရဗစာေပ၊ ဟႏၵ၊ အရဒဘာသာစကားမားကလညး တတကြ မးခသည။ ကနကးသနးသြားလာရငး

ဘာသာေရးကမး၊ ေဆးကမး၊လမႈေရးဆငရာကငထးမားႏင ကမးစာ (၁၇၇)ကမးတ႔က႐ာေဖြ၍ ဗဒမငးအား ဆကသ

ခသည။ အႏၵယျပညသ႔သြား၍ သကဋကမး၊ ဟႏၵကမးႏင ပသကမးမား စေဆာငးရန ဗဒမငးေစ လႊတခ

သညအဖြ႕မားတြင ဆရာႀကးလညးအပါအဝငျဖစသည။

ဆရာႀကးသည ဘရငအဝယေတာႏင အေကာကဝနတာဝနမားကလညး ထမးေဆာငခသည။ ဆရာႀကး၏ ထးခြ န

ေသာ အရညအခငးမား ေၾကာင ဗဒမငး(ဘးေတာမငးတရားႀကး)က ဆရာႀကးက သမဒၵရာလစြမးေကာငးဟ အဓပၸါယ

ရသည ေ႐ႊေတာငသာဂသဘြ႕အပႏငးၿပး ရမၼာဝတ(ရမးၿဗ)ၿမ႕ဝနအျဖစ ခန႔အပခသည။

ဆရာႀကးသည သေတာဦးတငလႊာကမးကလညး ေရးသားခသည။ သေတာဦးတငလႊာကမးသည ဗဒမငး

(ဘးေတာမငးတရားႀကး)ထ ဆရာႀကးဦးႏက ကငရနၾကဥရန အစၥလာမတရား အကဥးခပက ဆကသြငးေသာ

ကမးျဖစသည။

သေတာဦးတငလႊာကမး ပထမပဒတြင ဖနဆငးေသာအ႐ငကသအပျခငးဟ၍ ေခါငးစညးတပ၍ အ႐ငျမတ၏

ဂဏေတာ၊ လ၏အစ၊ အေၾကာငးၾကားလာသနဗမား၊ တစပါးတညးေသာအ႐င၏ တနခးေတာ၊ ကငအပေသာ

တရားမား၊ ႐ရအသဟသညမာ၊ တရစၦာနတ႔အေပၚသေဘာထား၊ မယတမလြနကငရန၊ ေတာထြကျခငးသေဘာ၊ စတ၊

လ၏ငရ(၇)ထပဟၿပး အပငးက႑မားခြ၍လညးေကာငး၊ ဒတယပဒတြင ေရာငျခညေတာႏင မဟမၼဒဟ၍ ေခါငးစညး

တပၿပး လအစ၊ ကမးႀကး ကမးငယမား၊ လတ႔ကငအပေသာတရား၊ေသလြနသည၏အျခားမ၊ စညးစမအဆး ဟ၍

အပငးက႑ခြ၍လညးေကာငး၊ တတယပဒတြင ကမးႀကးေလးေဆာင၊ ကမးငယတစရာဟ၍ ေခါငးစညးတပၿပး

ကမးျမတကရအာန၊ မဟမၼဒ၏ ဂဏေတာ တနခးေတာ၊ ကမးျမတကရအာနတြင ပါဝငေသာအခကမား၊ ကမၻာအႏ႔

အျပား၌ ျခားနားမႈမ႐ဟ၍လညးေကာငး ေခါငးစဥငယမားခြ၍ အစၥလာမသာသနာက ကြကကြကကငးကငးန႔ ထငထင

႐ား႐ားျမငလာေအာင တငျပႏငခသည။ ထ႔ေၾကာငလညး ဗဒမငးတရားႀကးသည အစၥလာမသာသနာကသ႐ခၿပး

အစၥလာမသာသနာဝငမားအေပၚ နားလညလာ၍ ဘာသာေရးလြတလပခြငမားေပးခသည။

ဆရာႀကးသည ကမးေပါငးေျခာကဆယေကာက ျပစခေသာ စာဆ႐ငႀကးျဖစသည။ လက႐စာရငးအရ ကမးေပါငး

(၃၀)ေကာ႐သည။ ပႏပၿပးကမးမာ (၉)ကမးသာ႐သည။ (၁၁)ခနးကမး၊ (၃)ခနးကမး၊ (၅၅)ပဒ ခရးသြား လကၤာ၊

(၇)ခနးကမး၊ (၆)ခနးကမး၊ (၁၆)ပဒလကၤာကမး၊ (၃၅)ခနးကမး၊ သေတာဦးတငလႊာကမးႏင မအရာဂခနးပ႕စသည

ကမးမားအျပင ေတာငကြ နးဒပါခရတ၊ ေတာငကြ နးျမတဟခရတဆသည ပဒစရတမားကလညး ေရးသားခသည။

(၁၁)ခနးကမးတြင အစၥလာမယၾကညခကႏင ကငရနၾကဥရနတ႔က စကားေျပပစႏငတငျပထားသည။(၃)ခနးကမး

တြင အမာနယၾကညခကက ေဖာကးတငျပသည။ (၅၅)ပဒခရးသြားလကၤာတြင ႏငငေရး၊ စစေရး၊စးပြားေရး၊



ယဥေကးမႈ အသ႐ရနတငျပထားသည။ မမႏငင၊ မမဘရင၊ မမဝနးကင အကးျပမႈအတြကစးစမးေလလာသကသ႔

မမႏငငအား မမခရးစဥတြင ႀကေတြ႕ေနရသည နယခ႕တ႔၏ မေကာငးႀကစညကာသစၥာေစာငသမႈမ႐ပ၊ ႐ငးျပပႏင

နယခ႕စနစက နယခ႕စနစဟျမငသာေအာင ေဖာျပထားသည။ မအရာဂခနးပ႕တြငလညး ဆြလာသက ဆလာဒအျဖစ

ခးျမႇငပအေၾကာငးစက သ႐ရနတငျပထားသည။

ဆရာႀကးဦးႏ၏ ျမနမာစာေပျဖင အစၥလာမသာသနာက ေရးသားတငျပခသည စာေပမားသည ျမနမာႏငငဖြား

တငးရငးသားမြတစလငမမားအတြကကား တနဖးမျဖတႏငေအာင ထကတနလြနးလသည။ လမး၊ ဘာသာ၊

သာသနာႏင တငရငးသားအစၥလာမသာသနာဝငမားအေပၚထား႐သည ဆရာႀကး၏ မြနျမတလသည စတထားမာ

လညး ေပၚလြငလသည။ ဆရာႀကး၏ ေကးဇးတရားမားသညလညး လြနစြာႀကးမားလေပသည။ ဆရာႀကး၏

ေကးဇးကလညး မေမအပေပ။

ဤကသ႔ ျမနမာစာေပျဖင အစၥလာမက ပထမဆးတငျပခေသာ ေကးဇး႐ငစာဆေတာႀကး ဆရာႀကးဦးႏသည ၁၈၂၂-

ခ၊ ေကာဇာ ၁၁၈၄-ခတြင တခဏနားခရာမ ထာဝခနားရာ လာလမးအ႐ငထေတာပါးသ႔ ျပနသြားခေလသည။ဆရာႀကး

ဦးႏ၏ အတဂက အမရပရ လငးဇငးကနးကဘာရစတာန(ေတာငသမနအငးအနး)တြငယခတငေတြ႕ႏငေလသည။

ဆရာႀကးဦးႏသည ဗမာစာေပသမငးတြင မတတမးအတငမခရေသးသည အစၥလာမဘာသာဝင ကနသည၊ မငးမႈထမး

စာဆတစဦးလျဖစၿပး ဆရာႀကး ေရးသားခသည ႏငငျခားခရးသြားမတတမးသည ဗမာစာေပေလာကတြင အေစာဆး

လညး ျဖစသည။

၁၉၆၉-ခ၊ ဒဇငဘာလ (၁၀)ရက၊ ၁၃၃၁-ခ၊ နတေတာလဆနး (၁)ရကေန႔စာဆေတာေန႔တြင ကငးပသည မႏေလး

စာဆေတာေန႔ သကႀကးစာေပပညာ႐ငမား ကနေတာပြတြင ဖတၾကားခၾကသည စာတမးမားက စေပါငးၿပး စာေပ

အငအားအမညႏင ထတေဝသည စာအပမာ လထဦးလက ‘ဘဂၤလားသြား ခရးစဥမတလကၤာ ၅၅ပဒဟာ ႐ားပါးတ

သမငးေရးရာစာေပ အေရးအသားတစချဖစပါတယ’ ဟေဖာျပထားေလသည။

ဆရာႀကးဦးႏ၏ ဘဂၤလားသြား ၅၅ပဒ လကၤာသည ဝနႀကးမဟာစညသဦး႐ြ၏ ဘဂၤလားသြားစာတမး၊ သေတာဆင

ဦးၿခမ၏ ပတေက စပန အတာလသြားမတတမးႏင ကငးဝနမငးႀကး၏လနဒနသြား ေန႔စဥမတတမး(၂)တြတ႔ထက

အဆငမနမဘးလ႔ဆခငပါတယဟ၍လညး စာေရးဆရာ တးလကေျပာၾကားခေလသည။

တမျမပလနးပါးျဖစေနေသာ ဆရာႀကး၏ စာေပမားက ျပနလညေဖာထတႏငရနႀကးစားသငသညမာ ေနာငလာ

ေနာကသား တငးရငးသားအစၥလာမ သာသနာဝငမား၏ တာဝနျဖစေလသည။

ကမးကး

- သေတာဦးတငလႊာကမး

- ေမာငေမာငႀကး(မနးတကသလ)၊ အစၥလာမဝင ျမနမာစာေပသငမား (စာ-၂၄-၅၉)- တးလ၊ လမႈဘဝပေဖာတ

ေခတေဟာငးစာေပေဖာထတေရးစာတမး (စာ-၃၃၆-၃၈၁)၊စာေပအငအား၊ အထက ဗမာႏငင စာေရးဆရာအသငး



- ေမာငေမာငႀကး(မနး)၊ ျမနမာအစၥလာမဂႏဝငစာဆေတာႀကးမား (စာ ၂၇-၃၅)

နနးျမငဥးေမာငေမာင(မႏေလး)မ သ၏ ေမြးေန႔တြင အမတတရအျဖစ ဆရာႀကးဥးႏ အေၾကာငးက စာအပထတေ၀လ

သည ဆႏၵ႐ပါသည။ သမးအေနႏငလညး ေဆာငးပါးတစပဒေလာက ေရးေပးေစလပါသညဟဆလာသျဖင ကၽြနေတာ

လကလမးမသေလာက အတတႏငဆး ႀကးစား၍ ေရးသားေပးခေသာ ေဆာငးပါးေလးပါ၀ငေသာ စာအပမ ျပနလည

ကးယပါသည။

၀ငး (ပသ၀ငး၀တရညျမင)

Photo – Credit to: news.mmsy.info

ျမနမာစာေပနယပယတြင မတတမးတစေစာငတစဖြ႕အေနျဖင အေစာဆးခရးသြားမတတမးေရးသ

ဆရာၾကးဥးႏရ႕ ဘဂၤလားသြားခရးစဥ ခန႔မနးေျမပ



စာဆေတာ ေရႊေတာငသာဂသ သခငႀကး ဦးႏ

ေမာငသနး၀ငး( ျမနမာစာ)

ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာက ကနေဘာငေခတ ဘးေတာဘရား(ဗဒမငး) လကထကတြင ထငရားခေသာ

စာဆေတာ ေရႊေတာငသာဂသသခငႀကး ဦးႏက ေရးဖြ႕သည။ လကၤာ ၅၅ ပဒပါဝငသည။ ျမနမာခရးသြား မတတမး

စာေပေလာကတြင စာတစေစာင ေပတစဖြ႕အေနျဖင အေစာဆးေတြ႕ရသည မတတမးျဖစသည။ သကရာဇ ၁၁၆၇

ခႏစ နတေတာလဆနး ၁၀ ရက (၃၀ ႏဝငဘာ ၁၈၀၅)တြင ရခငျပညကျဖတ၍ ဘဂၤလားသ႔ ကနးလမး၊

ေရလမးခရးမားျဖင ကနေရာငးသြားခသည အေတြ႕အႀကမားက အေျခခကာ မတတမးတငေရးဖြ႕ထားသည။

ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာတြင ထးျခားခက ၅ ရပေတြ႕ရသည။ယငးတ႔မာ

ျမနမာခရးသြားမတတမးစာေပနယ၌ မတတမး တစေစာငတစဖြ႕အေနျဖင အေစာဆးေတြ႕ရျခငး၊

ရာဇဝင အေထာကအထားျဖစေစႏငသည အခကမားပါရျခငး

ၿဗတသနယခ႕စနစ၏ အႏရာယက စာေပမတစဆင အေစာဆးအသေပးျခငး၊

ျမနမာစာေပတြင အစၥလာမဘာသာတရားသေဘာက ထညသြငးတငျပျခငး၊

ခရးသြားျခငးက ကဗာလကၤာျဖင မတတမးတငေရးဖြ႕ျခငး တ႔ျဖစသည။

ျမနမာခရးသြားမတတမးစာေပနယ၌ မတတမး တစေစာငတစဖြ႕အေနျဖင အေစာဆးေတြ႕ရျခငး

• ၁၈၀၅ ဦးႏ ဘဂၤလားသြားမတတမး၊

• ၁၈၂၂ ဦးရြ ဘဂၤလားသြားစာတမး၊

• ၁၈၇၂ ကငးဝနမငးႀကး လနဒနၿမ႕သြား ေန႔စဥမတစာတမး၊

• ၁၈၇၅ ကငးဝနမငးႀကး ျပငသစႏငငသြား ေန႔စဥစာတမး၊

• ၁၈၇၇ ဦးၿခမ ပတေကစပနအတာလသြားမတတမး၊

ဤမတတမးသည မဟာစညသဦးရြ၏ သကရာဇ ၁၁၉၅(၁၈၃၃)တြင ေရးေသာ ဘဂၤလားသြားစာတမးထက

၂၈ႏစေစာသည။ ကငးဝနမငးႀကး၏ သကရာဇ ၁၂၃၄(၁၈၇၂)တြငေရးေသာ လနဒနၿမ႕သြား ေန႔စဥမတစာတမးထက

၆၇ ႏစေစာ၍ သကရာဇ၁၂၃၇(၁၈၇၅)တြငေရးေသာ ျပငသစႏငငသြား ေန႔စဥမတစာတမးထက ႏစ(၇၉)ေစာသည။

ေျမာငလၿမ႕စား ဦးၿခမ၏ သကရာဇ ၁၂၃၉(၁၈၇၇)တြင ေရးေသာ ပတေကစပနအတာလသြား မတတမးထက ၇၂ႏစ



ေစာသည။ ဤအေထာကအထားမားအရ ျမနမာစာေပေလာကတြင အေစာဆးခရးသြား မတတမးဟ ဆရ ျခငးျဖစ

သည။

ရာဇဝငအေထာကအထားျဖစေစႏငသည အခကမားပါရျခငး

ဤခရးသြားမတတမးတြင ရာဇဝငႏင စပလဥး၍ ဤသ႔သရသည။ ဦးေမာငေမာငတင ျပစသည ကနးေဘာင

ဆကမဟာရာဇဝငေတာႀကး ပထမတြစာမကႏာ ၅၃၁ တြင စဥကးမငးသည မးငယမတငယမားႏင ေပါငးၿပး

အရကေသစာေသာကစားၾကသည။ အရကေသစာႏင အကမးဝငကာ သတလကလြတျဖစသည။ထ႔ေၾကာင စဥကးမငး

နနးကရသညဟ ေဖာျပသည။ ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာအပဒ ၄ တြင “ေရႊနနးသမးယ၊စးေတာမ၍၊ မတမးေဆြ၊

မထကေလလက၊ အဘကမေတာ၊ မနးမေခာက၊ နနးမေခါငဖား၊ တငေခမားက၊ေယာကၡမႏင၊ ေယာကဖရငးခာ၊

သစၥာေကးဇး၊ ထမျမားမေစာင၊ ႀကစညေႏာင၍ သေနာငသနား၊ ေသႏငမားက” ဟထညသြငးဖြ႕ဆထားသည။

ရာဇဝငက ေလလာရာတြင ထညသြငးစဥးစားရမည အခကတစရပက ဆကစပေတြးစရာ ေဖာျပထားသည။

သမငးကြငးဆကတစခက ဆကစပသစရာ ေဖာျပျခငးမးျဖစ၍ ရာဇဝငတနဖး၊ သမငးတနဖးႀကးမားပါသည။

ၿဗတသနယခ႕စနစ၏အႏရာယက စာေပမတဆင အေစာဆးအသေပးျခငး

စာဆဦးႏသည ၿဗတသနယခ႕စနစ၏အႏရာယက စာေပမတဆင အေစာဆး တငျပအသေပးခသည။ သဘဂၤလားသ႔

ေရာကခနတြင အဂၤလပတ႔သည အႏၵယတကနယ ဘဂၤလားေျမ၌ အေျခကေနၿပျဖစသည။ထအေတြ႕အႀကက ပဒေရ

၃၂ တြင “ထၿမ႕မာပင၊ ဝနလငလပသ၊ ကလားျဖသးေဆာငး၊ မေကာငးႀကစတ၊ အဂၤလပတညး” ဟ၍လညးေကာငး၊

ပဒေရ ၃၃ တြင “လပလဖက၊ သးေဆာငးလကမာ၊ ထၿမ႕ရြာပင၊ ရပါရသည” ဟ၍လညးေကာငး ေဖာျပသည။

နယခ႕အဂၤလပတ႔သည ဦးစြာၿမ႕ဝနထလကေဆာငပဏၰာမားဆကသ၍ ဝငေရာကခလႈသည။ ထအခါ ၿမ႕ဝနက ေျမ

ေနရာေပးသည။ ထေနရာမားတြင အေျခခ၍ ေနၾကသည။ သတ႔သည အစပငးတြင အခြနေတာမနမန ဆက

သၾကသည။ ေနာကပငးတြင ေကာကကစေသာဥာဏျဖင လသလကနကမားငားရမးစ႐းကာ ပနကနပါေတာသည။

မငး၏သစၥာကပင မေစာငစညးေတာဘ ေညာငပငက နးရာသစပငမားကဝါးမးသညအလား ကးေကာ ဖကဆးၾကပ

က ပဒေရ ၃၃တြင “လကနကကရယာ၊ စကာသတ႔၊ ေညာငပငသ႔လင”ဟ ဥပမာေပးကာ ေပၚလြငစြာ ဖြ႕ဆထားပါ

သည။ သေပါမငး ပါေတာမမမ၊ သ႕ကြ နဘဝသ႔ မေရာကမ ႏစေပါငး ၈၀ကပင ျမနမာတစမးသားလးအား နယခ႕

စနစအႏရာယက ႀကတငသတေပးခပါသည။

စာဆေတာဦးႏသည ရမၼာဝတ(ရမးၿဗ)ၿမ႕ဝနျဖစသည။ ဘးေတာဘရား ဗဒမငးက ခးျမႇငသည ေရႊေတာငသာဂသ ဘြ႕ရ

သညဟ အစအစဥ အမတအသားရသည။ ေရႊေတာငသာဂသဆသညမာ ပငလယသရေကာငးဟ အဓပၸါယရသည။

စာဆသည ကနသညတစဦးအျဖစ ကနေရာငးသြားျခငးက ဗနးျပထားေသာလညး ဘရငက တာဝနေပးသျဖင

ေလာကေလာကတရာဆငရာ စာေပကမးဂနမား စေဆာငးရနႏင အႏၵယတကနယရ အဂၤလပတ႔၏လႈပရားမႈက

စစမးေထာကလနရန ေစလႊတျခငးခရသျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင သေတြ႕ႀကခရသည အေရ႕အႏၵယတကနယရ



အဂၤလပတ႔၏ လႈပရားမႈက ေထာကလမးၿပး ဘရငနားေတာေရာကေအာင အစရငခတငေလာကခပါသည။ ျမနမာမငး

အပခပပစာတမးႏင ဘးေတာဘရား၏ ရာဇသတေခၚ အမန႔ေတာတမးႀကး (တတယပငး)စာမကႏာ ၆၇၊ ၆၈တြင

ေတြ႕ရရပါသည။

ထ႔ေၾကာင စာေရးဆရာႀကးေဇယက မတတမးဝငဗမာအေရးအခငးမားဟေသာ စာအပတြင အေထာကေတာႀကး

ဟေခါငးစဥတပကာ ဤသ႔ခးကးခပါသည။ ေရႊေတာငသာဂသမာ ဘးေတာဘရား ဗဒမငးလကထကကပင

ရမၼာဝတၿမ႕ဝန အျဖစ အမႈထမးရြကရသည။ ဘႀကးေတာမငးတရား အမေရ႕စေတာမႈစဥ မဇၨမေဒသမဟာေဗာဓသ႔

အစအစမးေစလႊတရာ ရမၼာဝတၿမ႕ဝန ေရႊေတာငသာဂသသည ပေရာဟတပဏၰား ဝါသ႒ျဗဟၼာ၊ ေဇယေကာသ၊

ေဇယေကာထင၊ ေဇယေကာစြာတ႔ႏင လကပါ၍ ၂၁ လတငတင လညလညစစမးခသျဖင ထစဥက အႏၵယျပည

အတြငး အေရ႕အႏၵယကမၸဏအဂၤလပတ႔ႏင ကလားမငး အသးသးတ႔ အရႈပရႈပအေထြးေထြးျဖစေပၚေနေသာ

အေရးအခငးမားက ေကာငးစြာသနားလညခသ ျဖစသည။ ယခေခတကာလ အေခၚအေဝၚႏငဆလင ႏငငျခားေရး

ပါရဂတစဦးျဖစေလသည ဟ၍ ျဖစပါသည။

အေထာကေတာဆသညမာ သလႏင အတတပငျဖစသည။ အေျခအေနအရပရပက စစမးေထာကလမး သတငး

ေပးပ႔ရသျဖစသည။ သာမနအရပသး အေထာကဟေသာစကားမ ဘရငက ေစလႊတစစမးခငးသညသျဖစသျဖင

အေထာကေတာဟ၍ သးျခငးျဖစသည။

ေတြ႕ရရေသာအေထာကအထားမားအရ ေရႊေတာငသာဂသ ဦးႏသည ဗဒမငးလကထကကတညးက အေထာကေတာ

အျဖစ တာဝနေပးေစခငးျခငး ခရသျဖစသကသ႔ ဘႀကးေတာလကထက၌လညး ထပမေစလႊတေထာကလမး

ခငးချခငးခရသျဖစသညဟ သရပါသည။

ျမနမာစာေပတြင အစၥလာမဘာသာေရး တရားသေဘာက ထညသြငးတငျပျခငး

စာဆဦးႏသည သ၏ခရးသြားမတတမးတြင သသကဝငယၾကညရာ အစၥလာမဘာသာႏင စပလဥးသည အဆးအမ

မားက ထညသြငးဖြ႕ဆခပါသည။ ပဒေရ ၄၄ တြင “ ျမတလထြတထား၊ ဘရားသခင၊ ကယပငလညးရ၊ဇာတသေႏၶ၊

ေနျခငးလညးကငး၊ အနာျခငးက၊ ေသျခငးစသည၊ လြတထစငးစငး၊ စားျခငးေသာကမႈ၊ တစခေတာငတ၊

ေၾကာငၾကဗာပါ၊ စငစြာလြတေပ၊ အၿမေနဟ၊ ယေလအမ၊ အမနစတညြတ” ဟ ေသာငဟဒသေဘာက ေဖာကးခ

သည။ ထ႔ျပင ပဒေရ ၄၄ တြငပင “ မဟမၼဒက၊ လႊတလပဒြႏၷယာ၊ ေကာငးစြာတရား၊ ေဟာၾကားျပညႊန၊လမးမြနသမေမြ႕၊

ေရာက၍ငါတ႔၊ ခမးသာဖ႔က၊ ကယပ႔မစ၊ လမးေကာငးရဟ၊ စတကယၾကည” ဟ၍ ရစာလသသေဘာက ေဖာကး ခပါ

သည။ ထမႏငပင ဘာသာေရးအသေပးပက သႏငပါသည။ အစၥလာမ၏ အဓက အေျခခမ႑ငႀကး ငါးရပႏင

ကငရနၾကဥရန တရားသေဘာမားကလညး ထညသြငးဖြ႕ဆ ခပါသည။ ျမနမာစာေပသမငးက ေလလာၾကညရာတြင

ဗဒၶအေတြးအေခၚမ လြတကငးေသာ ဘာသာေရးဆငရာ အေတြးအေခၚယၾကညမႈတစရပက ျမနမာစာေပနယသ႔ ဦးစြာ

သြတသြငးလာသမာ သခငႀကးဦးႏဟ ဆရပါမည။



ထအခကက ဆရာဦးတးလက လမႈဘဝပေဖာတ ေခတေဟာငး စာေပေတြေဖာထတေရး စာတမးတြင ဗဒၶ အေတြး

အေခၚမလြတကငးေသာ အေတြးအေခၚယၾကညမႈတစရပက ျမနမာစာေပေလာကထသ႔ ထညသြငးလာသတြင

ဦးႏသညပထမဆးပဂၢလျဖစသည။ သ႕ေနာကပငးတြင ဒတယ နဝေဒးဟ အသအမတျပၾကသည ဝကမစြတ

နဝေဒးကဣသဂေမာကြနးတြင ဂနးဘာသာအေၾကာငး ေရးခသည။ ထအခကမလြ၍ ဗမာစာေပသည ဗဒၶစာေပဟ

ဆႏငသည ဟ သးသပျပဖးပါသည။

ခရးသြားျခငးက ကဗာလကၤာျဖင မတတမးတငေရးဖြ႕ျခငး

ျမနမာခရးသြားမတတမးစာေပတ႔အနက ဦးရြ၏ဘဂၤလားသြားမတတမး၊ ကငးဝနမငးႀကး၏ လနဒနႏင ျပငသစသြား

မတတမးမားမာ စကားေျပျဖင ေရးထားျခငးျဖစသည။ ဦးၿခမ၏ ပတေက စပနအတာလသြား မတတမးကမ

လကၤာစကားေျပ ႏစေထြေရာကာ လကၤာစပ စကားေျပဟနျဖင ေရးထားျခငး ျဖစသည။ ဦးႏသည ဘဂၤလားသြား

မတတမးက ကဗာလကၤာ သကသကျဖင ေရးဖြ႕ထားသည။ ဤသညမာ ေရးဟနအရ ထးျခားပျဖစသည။

စာဆေတာဦးႏ၏ ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာအေပၚ ပညာရငတ႔၏ အျမငကလညး ေဖာျပလပါသည။

စာဆေတာဦးႏ၏ ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာႀကးက ျမနမာစာေပနယပယတြင စတငေဖာထတမတဆကေပးခသ

ဆရာႀကးဦးတးလ(ေဒါကတာတးလ၊ သမငးပါေမာကၡ၊ ဒတယညႊနၾကားေရးမးခပ(ၿငမး) တကသလမားသမငး သေတ

သနဦးစးဌာန)က လမႈဘဝပေဖာတ ေခတေဟာငးစာေပေတြေဖာထတေရးစာတမးတြင ဦးႏ၏ ခရးစဥမတတမးသည

ဗမာစာေပေလာကတြင အေစာဆးျဖစေၾကာငး ဆသည။

စာေရးဆရာႀကးေမာငထငက ျမနမာတ႔၏ ေရးေခတခရးသြားစာေပ စာတမးတြင ဦးႏ၏လကာၤက ဂႏဝငေျမာကသည

ဟ၍ဆႏငမညထငသည ဟ၍ျဖစသည။

ထ႔အျပင စာေရးဆရာမႀကး ေစာမညငးက ဦးႏ၏ ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာ ဟေသာ ေဆာငးပါးတြင

ဂႏဝငေျမာကေသာစာေပဟ မတတမးတငသည။ စာေရးဆရာမႀကး ေရႊဘမမႀကးကလညး ရြကအပသး ခရးသြား

မတတမးတစေစာင ဟေသာ ေဆာငးပါးတြင “ႏငငျခားခရးသြား မတတမးလကၤာေတြထမာ ေရးဦးအကဆး မတတမး

လကၤာႀကးျဖစတယ”ဟ ေရးသည။

စာဆေတာသခငႀကးဦးႏသည ျမနမာႏငငအစၥလာမစာေပသမငးတြင ခႏစအခငအမာႏင အေစာဆးေတြ႕ရသည

အေထာကအထားအရ ကမးျမတကရအာန၏ အာယတေတာအခ႕က အေစာဆး ျမနမာဘာသာျပန ဆသ တစဦး

ျဖစသည။ သခငႀကးဦးႏ မတငမက ကရအာနျမနမာဘာသာျပနအေထာကအထားက မေတြ႕ရေသး၍ သခငႀကးဦးႏ၏

ျမနမာဘာသာျပနကပင အေစာဆးဟ သတမတရျခငးျဖစပါသည။

သခငႀကးဦးႏသည အသက ၂၉ႏစအရြယကစ၍ ဘာသာေရးကမးစာမားက စတငျပစေရးသားသည။ ထသ႔

ေရးသညအခါ အရဗစာေပအခ႕က ျမနမာဘာသာ ျပနဆမႈျပရပါသည။ ဆရာႀကးဦးႏ၏ ၆ ခနးကမး၊ ပထမအခနး

အစတြင ယချပစအသညမာ(နမာဇ)တြင ဘတရြတသရဇၨယသည(အရဗ)ဘာသာက ျမနမာဘာသာျပနဆပါမည။



စတ၌အႀကရသညမာ ႏစလမားလၿပ။ ခမငးေမာငဥ ေတာငးပနသညလညး ရစႏစေကာၿပ၊ ျပနဆရာ အဓပၸာယ

ကနၾကြငးမားယြငးရလင ပညာရေသာသတ႔ ျပငေတာမၾကပါ။ (အာယတ)မားလညး ပါသညျဖစ၍ အဓပၸါယ

မကနႏငရာ။ကြ ႏပဥာဏဝငစားႏငသေရြ႕သာ ျဖစႏငရေခသည” ဟေရးသားေဖာျပထားပါသည။ အရဗဘာသာမ

ျမနမာဘာသာသ႔ ျပနဆေၾကာငး ခငခေသာ အေထာကအထားတစရပျဖစသည။ သခငႀကး ဦးႏ၏ သးခနးကမး၊

ေျခာကခနးကမး၊ ၃၅ ခနးကမး၊ သေတာဦးတငလႊာကမးတ႔တြင ကရအာနအာယတေတာမားက ကးကား၍

ျမနမာဘာသာျပနေရးသားထားသညက ေနရာအေတာမားမားတြင ေတြ႕ရရပါသည။

စာဆေတာ ေရႊေတာငသာဂသ သခငႀကးဦးႏ (၁၇၆၂ - ၁၈၂၂)

ေရႊဘၿမ႕ဇာတျဖစသည။ ေနာငေတာႀကးမငးလကထက ျမနမာသကရာဇ ၁၁၂၄ ခ ဝါဆလျပညေကာ ၁၂ ရက

(၁၇ဇလင ၁၇၆၂) စေနေန႔တြင ဖြားျမငသည။ ဖခငမာ ကနသညေတာ ရႈကခဒါဝးဒႏင အမမာ ေဒၚၿငမး ျဖစသည။

အရဗအမညမာ မဟမၼဒကာစငျဖစသည။ ျမနမာအမညမာ ဦးႏျဖစသည။ အမရပရၿမ႕တည နနးတညဘးေတာဘရား

ဗဒမငး လကထကတြင စာဆပညာရအျဖစ ခးျမႇငေျမႇာကစားခရသည။ ဘးေတာမငးတရားႀကးက ေရႊေတာင

သာဂသဘြ႕ ခးျမႇငသည။ ရမၼာဝတ(ရမးၿဗ)ၿမ႕ဝန အျဖစ အမႈထမးရသည။ အေကာကဝန၊ဘရငအဝယေတာ

တာဝနမားထမးေဆာငခသည။ ဗဒမငး၏ တာဝနေပးခကအရ စာေပကမးဂနမား စေဆာငးရနအႏၵယျပညသ႔

အႀကမႀကမအေခါကေခါက သြားေရာကခသည။ ထ႔ျပင နယခ႕အဂၤလပတ႔၏ လႈပရားမႈမားကအေထာကေတာႀကး

တစဦးအျဖစ စစမးေထာကလမးခသည။

သကရာဇ ၁၁၆၇ ခႏစ နတေတာလဆနး ၁၀ ရက(၃၀ ႏဝငဘာ ၁၈၀၅)တြင ရခငျပညက ျဖတ၍ ဘဂၤလားသ႔

ကနးလမး၊ ေရလမးခရးမားျဖင ကနေရာငးသြားခသည။ ထအေတြ႕အႀကမားက အေျခခကာ ဘဂၤလားသြားမတတမး

လကၤာ ၅၅ ပဒေရးခသည။

ထ႔အျပင ဘာသာေရးကမးမားလညး ေရးခသည။ ၁၁ ခနးကမး(၁၇၉၀)၊ ၃ ခနးကမး(၁၇၉၄)၊ မအရာဂခနးပ႕(၁၈၀၂)

(ပဒေရေပါငး ၂၂၈ ပဒ ပါဝငသည)၊ ၇ ခနးကမး(၁၈၀၇)၊ ၆ ခနးကမး(၁၈၁၂)၊ ပညတခြတမး၁၆ ပဒလကၤာကမး

(၁၈၁၃)၊ ၃၅ ခနးကမး(၁၈၁၄)၊ သေတာဥးတငလႊာကမး(၁၈၁၆) တ႔ေရးခသည။ ပႏပၿပးကမး မားျဖစပါသည။

ထကမးမားအနက ၃ ခနးကမး၊ ၆ ခနးကမးတ႔သည ယၾကညမႈက အေၾကာငးျပ၍ အဓကေဖာကးထားသည။ အရဗမ

ျမနမာဘာသာသ႔ တကရကျပနဆေသာ နယမးျဖစသည။ ၁၁ ခနးကမးႏင ၃၅ ခနးကမးမာ အစၥလာမ၏ အဓက

အေျခခမ႑ငႀကး ငါးရပႏင ကငရနၾကဥရနတ႔က ခြျခားလမးညႊနထားေသာ ကမးျဖစသည။ ပညတခြတမး ၁၆

ပဒလကၤာကမးမာ ဝတျပမႈဆငရာက ဖြ႕ဆထားသည။ မအရာဂခနးပ႕တြင တမနေတာျမတ၏ မအရာဂ

ခရးၾကြျမနးျခငးအေၾကာငးက အေျခခေရးထားသည။ သေတာဦးတငလႊာကမးမာ သကရာဇ ၁၁၇၈ခႏစတြင

ဘးေတာဗဒမငးထ တငသြငးေသာ ကမးျဖစသည။ ဘးေတာဘရား လကထကတြငသာသနာေပါငးစႏင စပလဥး၍

ဘရငဧကရာဇက စစမးေမးျမနးေလလာေတာမရာတြင အစၥလာမသာသနာေလာကစာတမးပငျဖစသည။ သေတာဦး



တငလႊာကမးတြင အပဒ ၄ ပဒပါဝငသည။ ပထမဆးအပဒမာ ဘးေတာဗဒမငးထတငေလာကခၿပး ကန ၃ ပဒမာ

ေနာငေမးေတာမလင ေလာကတငရန ေရးသားချခငး ျဖစသည။

ပဒစရတအခ႕ကလညး ေရးဖြ႕ခသည။ “ ၾကားေလာကပါမည” ခပဒရတ (၁၁ ခနးကမး)၊ “ေႏြဦးဆနးလာ” ခပဒစရတ

(ဘဂၤလားသြားမတတမးလကၤာ)၊ “ ေတာငကြ နးသေျပ” ခပဒစရတ (၆ ခနးကမး)၊ “ ေတာငကြ နးျမတဟ” ခပဒစရတ

(၃၅ ခနးကမး)၊ “ ေတာငကြ နးဒပါ” ခပဒစရတ(၃၅ ခနးကမး)တ႔က ေတြ႕ရသည။

စာဆေတာသခငႀကး ဦးႏသည ဘႀကးေတာစစကငးမငး လကထကသကရာဇ ၁၁၈၄(ေအဒ ၁၈၂၂)ခႏစ အသက၆၀

ျပညႏစ အရြယတြင အမရပရေနျပညေတာ၌ ကြယလြနသည။ အမရပရၿမ႕ေတာ ေတာငသမနအငး အနးလငဇငးကနး

အရပတြင စာဆ၏ အတဂက ယေန႔တငေတြ႕ႏငပါသည။

ေမာငသနး၀ငး( ျမနမာစာ)

ကနးေဘာငေခတ

ဘးေတာမငးတရား လကထက

ရမၼာ၀တ ျမ႕၀န စာဆေတာ

ေရႊေတာငသာဂသ သခငႀကး ဦးႏ

ရ႕ ကဗရအတဂ

(ေတာငသမနအငးအနး

လငဇငးကနး)

photo by Waing Wyut Yee Myint



ျပနလည ထတေ၀လကရေသာ ဆရာႀကး ဥးႏ၏ စာအပမား စာရငး။

(၁) သေတာဥး တငလႊာကမး (၂) ေမအရားဂခနးကမးစာ

(၃) ျမနမာ-မြတစလမၤ-မးေစာငဥပနသကမး (၄) ရမၼာ၀တၿမ႕၀န၊ ေရႊေတာင သာဂသ ဘြ႕ရ

ဂႏ၀ငေျမာက စာဆေတာ ဆရာႀကး ဦးႏ

Read Scan the QR

code using the reader app

Read Scan the QR

code using the reader app



ဆရာႀကး ဥးႏ အေၾကာငးက ေလလာႏငေသာ စာအညႊနးမား

(၁) ပါေမာကၡေဒါကတာ ေအာငေဇာ၊ တငးရငးမြတစလငမ စာျပစာဆ ပဂၢလေကာမား အတြ(၁)၊ စာမကႏာ (၁)မ

(၈၄)တြငလညး ဆရာႀကး ဥးႏ၏ အေၾကာငးက ဖတ႐ႈႏငပါသည။

(၂) အလမြတဖသ စာေစာင စာစဥ(၁) (ၾသဂတလ၊ ၂၀၁၁) စာမကႏာ (၈၈)မ (၉၃)ႏင စာစဥ(၂) (ေအာကတဘာလ၊

၂၀၁၁) စာမကႏာ (၁၀၉)မ (၁၁၃)တြငလညး စာဆေတာ ဥးႏ၏ အတပၸတက ေလလာႏငပါသည။

(၃) ဆရာႀကး ဥးႏ http://en.wikipedia.org/wiki/Saya_Gyi_U_Nu

(၄) ဆရာဥးေမာငေမာငႀကး၊ ဆရာႀကး ဥးႏ၏ ပဒစရတမား၊ (ေဆာငးပါး) အစၥလာမဓမၼဗမာန ႏစ(၄၀)ျပည မဂၢဇငး

(၂၀၀၄)၊ စာမကႏာ ၁၈၈-၁၉၀၊

(၅) ေဒါကတာ သနး၀ငး (ေမာငသနး၀ငး - ရနကနတကသလ)၊ ပထမ ဗမာ မြတစလငမား (ေခါငးစဥခြ - စာေပ၊

အႏပညာ၊ ဗသကာ) အစၥလာမဓမၼဗမာန အထကတနးဆင အစၥလာမသငခနးစာ (ပထမတြ)၊ စာမကႏာ ၁၃၇-၁၃၉၊

စာဆေတာ ဥးႏႏင ပတသက၍ ကငးပခေသာ အခမးနားမား

ပထမအႀကမ ၁၃၄၈-ခႏစ၊ နတေတာလဆတ (၁၄)ရက၊ စာဆ၏ ဂဗမာန (အမရပရၿမ႕၊ လငဇငကနး)

ဒတယအႀကမ ၁၃၄၉-ခႏစ၊ နတေတာလဆတ (၁၄)ရက၊ စာဆ၏ ဂဗမာန အတြငး ေဒၚေဒၚျမစ ဓမၼရပသာ

တတယအႀကမ (ရကစြႏင ေနရာ ရာမေတြ႕ပါ။)

စတတအႀကမ (ရကစြႏင ေနရာ ရာမေတြ႕ပါ။)

ပဥၥမအႀကမ ၁၃၅၄-ခႏစ၊ နတေတာလျပညေကာ (၁၄)ရက (၂၃ ဒဇငဘာ ၁၉၉၂)၊ စာဆ၏ ဂဗမာန အတြငး

ရ ဘးေတာေအးဗလ

၂၀-၁၁-၁၉၉၃တြင လငယလရြယထတြငးမ စာေပက ခစျမတႏးစတ၊ စာဆေတာႀကးေတြက

ေလးစားအတယလ စတေတြေပၚလာရနအတြက “ဂႏ၀ငေျမာက စာဆေတာ ဆရာႀကး ဥးႏ”

ေခါငးစဥျဖင စာတမးေရးၿပငပြက စာေပႏင ယဥေကးမႈ ေကာမတ (ပဥၥမအႀကမ အခမးအနား

ျဖစေျမာကေရးအဖြ႕) က ကငးပေပးခသည။

(ရမၼာ၀တၿမ႕၀န၊ ေရႊေတာင သာဂသ ဘြ႕ရ ဂႏ၀ငေျမာက စာဆေတာ ဆရာႀကး ဦးႏ စာအပမ ေကာကႏႈတ

ေဖာျပသည။) စစဥသ



က၀စာဆ ဆရာႏသ႕

ဆရာ႕အေၾကာငး တေစတေစာငး

ဖြငဟလစျပ ဆခြငရ၍၊

ဥးစြာပနဆင အလာဟသငအား

ေကးဇးပ႑ာ တငရပါ၏။

စြယစေကာထင ဆရာသခငသည

ရနေအာငေျမဖြား ေရႊဘသားမ႕၊

သတဂဏေရာင ထြနးေျပာငခ၏။

ဆရာအေတြး ဆရာအေရးအား

ပႏႈငးဂဏျပ စာအစႏင၊

ရတပဒခ စာစခငလညး

ကာရနမည စာမသႏငခ။

ေကာေစာေပၚထင စာဆရငအား

ဘနးေတာသခင ေရေျမ႕ရငမ၊

သာသနာေရာင၀ငး ထနကာလငးဘ႕

မမဘာသာ သာသနာအစစ၏

ကငရနၾကဥရန အေျဖလႊာအား

ႏႈတေတာဖြငဟ ခြနးမန႕ဆငေသာ၊

က၀ဆရာ ပညာအစ ဆရာႏမ

ခြနးဆငဆကလာ သေတာလႊာတြင။

အလာဟတစပါး တညရျငားႏင

မဟမၼဒသခင ႏစဘ၀ရငအား

ႏရေတာျပ ေရာငျခညစျဖင

သ႑ာနပမာ ဖနဆငးလာသည။

ထ႕ျပငတ၀ ေနလေကာငးကင

နကၡတခြငႏင ဓါတေလးပါးက အေၾကာငးျပကာ

ေတာႏငေတာငတနး ေရစမးလႈငေတြ

ရဂေျမလညး ထငရားစရင အလဆင၍၊

ျမငျမတလသား အာဒမ၊ ေဟာင၀ါ

အစတညျပ ေမြ႕ေလာတရား

တညေစျခငးငာ ဖနဆငးပါခ။

ေကာငးကးဆးျပစ အျဖစစစက

ျပတျပတသားသား ဓမၼစကားႏင

ကငရနၾကဥရန ေစာငထနးရနလညး၊

ရငဗာဒတသ ျမတကရအာနမ

စကားအစ ႏႏလလ ဆသမက



စာေၾကာငးတစရာ တစေၾကာငးသာဟ

စာကကစလစ၊ သပသညးလစစြာ

တငျပပမာ ဆရာအစြမး အမခနးဘ။

ဂါရ၀တရား ႏလးသားႏင

ထငရားေပၚလြင ဆရာသခငအား

ဘနးေတာျပညရင ေရေျမ႕ရငမ

ႏငးအပတာ၀န မဇၥမခြင၊

ပငလယရပျခား တငးတပါးမ

ယဥေကး လမႈ၊ ဓေလစႏင

ၾကဆကာေတြ႕ ျမငသ၍က၊

ကဗာရတ၊ စာစလကၤာ သကာသာျဖင

ဘာသာတရား ဓေလမားႏင

နယခ႕စနစ ျဖစသနစက

ဘရငနားေပါက တငကာေလာကခ၊

စာဆသကား “ေရႊေတာငသာဂသ” ဘြ႕မညႏငသား

ရမၼာ၀တ ၿမ႕၀နရညႏင ေကာကေတာ၀နပင

တြလကဆငသည။

ဆရာ႕သတငး ေကာငးျခငးမားကား

၀ငကြားကာထည ပနးၿမငလယမ

ေရာငစပြငလနး လကၤာပနးမ႕

ထာ၀ရသငး ထဆပါဆရာ

ထာ၀ရႏပဆပါဆရာ . . . . . ။

ဆရာသခင ဂႏၷသသခဘတြင စျမနးႏငပါေစဟ

ထာ၀ရဆေတာငး ဂါရ၀ျပလက . . .

သကး - ကမး (မႏေလး)

သဆ - ေရႊဘ ၾကညၾကညျမ

(ရမၼာ၀တၿမ႕၀န၊ ေရႊေတာင သာဂသ ဘြ႕ရ ဂႏ၀ငေျမာက

စာဆေတာ ဆရာႀကး ဦးႏ၊ စာအပ စာမကႏာ ၇၂-၇၄ မ ကးယ

ေဖာျပသည။) စစဥသ

ဆမြန ဒအာ

အ အလာဟအသငျမတသခင

ဆရာႀကး ဥးႏ၏ သာသနာ ႀကပမးမႈ အစစက လကခေတာမၿပး ဂႏၷဟ သခဘနနးတြင ထာ၀ရ စျမနးခြငေပးေတာ မပါ။

ျမနမာ မြတစလငမမားက ဆရာႀကး၏ ဆးမစကားမားအေပၚနာယ ကငသး ပ႕ခ ႏငစြမး ခးျမငေတာမပါ။

ေခတအဆကဆက၌ ဆရာႀကး ဥးႏ၏ သာသနာစာေပမားက ေဖာထတေရးသား ပ႕ခခသအေပါငးအား ေကာငးေသာ

အစား ခးျမငေတာမပါ။

မးဆကသစမားအား ဆရာႀကး၏ စာေပအေမြအႏစမားက ဆကလက ေဖာထတ ထနးသမးႏငစြမး ခးျမငေတာမပါ။

အာမးန အာမးန အာမးန

Saya Gyi U Nu Booklet Final

Documents

Transcript of Saya Gyi U Nu Booklet Final