Samenwerken met een Dove tolk Tolken? Topsport! Duiktolken ...

1.

Vakblad over tolken gebarentaal

Interpres april 2016 jaargang 29

Samenwerken met een Dove tolk

Tolken? Topsport!

Duiktolken:Gebarend de onderwaterwereld in

Collectief justitietolken

2 - Interpres april 2016

4 Kundig Samenwerken met een Dove tolk: een nieuwe ‘specialisatie’?

8 Column De toekomst van de tolkvoorziening

10 Column Diploma-uitreiking

11 De Verborgen Kant van... Lieke van Rooij

12 Column HBO-onderzoek op het gebied van tolken/gebarentaal

14 Column Tolk Gain?

16 Collectief justitietolken

19 Boekverslag ‘Mijn leerling hoort slecht’

20 Duiktolken Gebarend de onderwaterwereld in

23 Tolken? Topsport! Maar hoe voorkomen we blessures?

RedactieMariska BergsYvonne JobseRenske KosterEmmy van Swaaij

EindredactieLianne van Dijken

VormgevingRuud Nederpelt

Redactie [email protected]

Oplage510

PublicatiedataDe Interpres verschijnt in 2016 drie keer: in april, in juli en in oktober.

De deadline is een maand voor de publicatiedatum.

AdreswijzigingBen je verhuisd? Geef je adreswijziging door aan het NBTG-secretariaat

VerantwoordingDe redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikelen geschreven door anderen dan de redactie zelf.Daarnaast houdt de redactie zich het recht voor ingezonden brieven in te korten of te weigeren.

AdvertentiesWil je adverteren in de Interpres? Mail naar [email protected]

Inhoud

Colofon

8

Interpres april 2016 - 3

Lianne van Dijken, eindredacteur

Veelzijdig. Een woord dat onze professie kernachtig samenvat. Knipperen met je ogen is daar een voorbeeld van. Boeiend recent onderzoek heeft laten zien dat de strategische inzet van knipperen een functie heeft binnen een horend-Doof tolkenteam.

De “onder-water-tolk” weet hoe een kompas werkt en kan daarmee navigeren. Is dat “Tolk Gain”, een term die Wouter Bolier aandraagt?

Aan het overzichtelijk samenbrengen van inhoudelijke veelzijdigheid door de tolkvoorziening anders te organiseren, wordt door veel partijen hard gewerkt. Fantastisch!

Ook de Interpres is veelzijdig. We twitteren: @interpres1 en bloggen: http://www.nbtg.nl/blogs

Voorwoord

1611

Column De toekomst van

de tolkvoorziening

Collectief justitietolken

20Duiktolken

Gebarend deonderwaterwereld in

8

De Verborgen Kant van... Lieke van Rooij

In de afgelopen jaren heb ik het genoegen gehad om een aantal keer met Dove collega’s samen te werken en ik merkte dat die samenwerking toch vooral, zoals met veel van de dimensies die ons vak rijk is, nog steeds een kwestie is van zelf het wiel uitvinden. Ik wilde dus wel eens weten hoe anderen dit doen en daarvan leren. In het kader van mijn studie heb ik onderzoek gedaan naar de strategieën die worden gebruikt door de horende tolk in een team dat bestaat uit een Dove en een horende tolk tijdens het tolken van een congreslezing vanuit het Engels naar international sign.

LiteratuurOm mijn onderzoek een plek te geven binnen de bestaande literatuur heb ik gekeken naar een aantal domeinen die van invloed zijn op de samenwerking tussen horende en Dove tolken: onderzoek naar Dove tolken, maar ook het tolken op congressen, teamtolken, (tolken van en naar) international sign en de concepten ‘Dove tolk’ en het ‘relaytolken’ zijn aan de orde gekomen.

Op het gebied van Dove tolken is inmiddels wel iets bekend3, maar tot op heden is er weinig aandacht geweest voor de rol van de horende tolk binnen

Samenwerken met een Dove tolk: een nieuwe ‘specialisatie’?1

Een Dove tolk is in Nederland nog vaak meer een ‘fenomeen’ dan een beroep, maar in Amerika zijn Dove tolken al geruime tijd onderdeel van onze professie. In de ons omringende landen begint ook nut en noodzaak van Dove collega’s door te dringen: in Groot-Brittannië werken Dove tolken al geruime tijd voor onder andere de televisie, in Hamburg bestaat sinds een aantal jaar een heuse opleiding voor Doven die het vak van tolk ambi-eren, in Denemarken heeft onlangs een pilotonderzoek plaatsgevonden om Dove tolken meer onder de aandacht te brengen van de gebruikers en in Finland volgen Dove en horende tolken samen de tolkopleiding.2


een Doof-horend team. Het eerste onderzoek dat dit gegeven beschrijft is het onderzoek van Stone & Russell uit 20134. Ik heb daarnaast nog twee onderzoeken geselecteerd waarin samenwerking met en tussen tolken centraal staat: Napier (2007)5

en Sforza (2014)5. Het onderzoek van Napier richtte zich op de samenwerking en communicatie tussen twee horende tolken en een Dove persoon die een lezing gaf. In het onderzoek van Sforza ging het eveneens om strategieën ten behoeve van de communicatie binnen teams, maar dan bestonden de teams uit Dove tolken. Voor dit onderzoek wilde ik weten of de strategieën die in deze onderzoeken waren

geïdentificeerd ook terugkwamen in mijn data en zo ja, welke functies ze dan hadden.

MethodologieIk heb filmopnames gemaakt van een Doof-horend team dat aan het werk was tijdens een internationaal congres. Zij tolkten samen een lezing die werd gepresenteerd in gesproken Engels. De doeltaal was international sign en hun gezamenlijke taal was ASL. De horende tolk werkte simultaan vanuit het Engels naar ASL en de Dove tolk werkte vervolgens eveneens simultaan vanuit ASL naar international sign. Beiden zijn gediplomeerd en werken al bijna twintig jaar samen. >>>

kundig

Yvonne Jobse studeerde Algemene Taalwetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit van Amsterdam. In 2002 studeerde ze af met een masterscriptie over (gebaren)taal-verwerving van kinderen, die de basis vormde voor de NGT-OP (de observatielijst voor de communicatieve ontwikkeling van dove peuters). In 2006 behaalde ze haar diploma van de tolkopleiding.

Yvonne is één van de vijf Nederlandse studenten die de afgelopen 2,5 jaar hebben deelgenomen aan de tweede ronde van de internationale master voor tolken gebarentaal, EUMASLI. Ze heeft deze studie afgelopen december afgerond met onderstaand onderzoek.

Yvonne heeft zich voor de komende ALV van 9 april kandidaat gesteld voor het

bestuur van de NBTG en hoopt zich binnen het bestuur bezig te gaan houden met de portefeuille Dove tolken.


Van zowel de horende als de Dove tolk zijn filmopnames gemaakt. De opnames van beide tolken zijn geïmporteerd in het computerprogramma ELAN voor analyse. Voor dit onderzoek heb ik het werk van de horende tolk geanalyseerd: ik heb gekeken naar welke strategieën deze tolk gebruikte tijdens het overbrengen van de boodschap naar de Dove tolk.

ResultatenDe strategieën die gebruikt werden door de tolken in de onderzoeken van Napier, Sforza en Russell & Stone kwamen tot uiting via:• Knikken (snel, langzaam of van langzaam

naar snel)• Pauzes (handen in elkaar slaan,

alternerende vingerbewegingen bij nadenken, het laten vallen van de handen)

• Holds (het eind van een gebaar, een heel gebaar, een index of een beginletter)

• Herhalen van een gebaar• Kijken (van richting veranderen, vragend

kijken)• Signaal (een open hand, het gebaar HOLD)

De strategieën die hiermee samenhingen waren: bevestiging, aangeven van begrip, het aangeven dat een concept is afgerond, vragen om hulp/verduidelijking, aangeven dat het concept nog niet is afgerond en aangeven tijd nodig te hebben om een cultureel passende vertaling te maken. Er was geen één-op-éénrelatie tussen de uiterlijke verschijningsvormen en de strategieën: het aangeven dat een concept nog niet is afgerond, kan worden gedaan door middel van een hold, een herhaling of een signaal. Andersom kan een hold ook aangeven dat een concept wel is afgerond.

Een aantal van bovenstaande vormen waren niet terug te vinden in mijn data. Daar zijn goede verklaringen voor (zie mijn scriptie). Daarnaast heb ik een aantal nieuwe uitingen kunnen identificeren, namelijk:

• het vasthouden van het begin van een gebaar

• het herhalen van een hele zin/heel zinsdeel

• het verplaatsen van de blikrichting naar horende collega

• het verplaatsen van de blikrichting naar de presentator

• ‘blinks’ – het knipperen met de ogen• signaal voor verwerking

De meest interessante van deze resultaten zijn de laatste twee. Uit de data blijkt dat de horende tolk een (bewuste) wijziging in blikrichting praktisch altijd vooraf laat gaan door te knipperen. Dit gebeurt niet wanneer de aandacht wordt getrokken door de horende collega die naast de tolk zit. In totaal wordt 137 keer geknipperd. Een andere interessante bevinding is de introductie van een ‘nonsensgebaar’. Dit gebaar is eigen aan de horende tolk en wordt gebruikt om aan de Dove tolk aan te geven dat er meer tijd nodig is om de boodschap te verwerken en dat de vertaling nog even op zich laat wachten.

Discussie en conclusieHet karakter van het werken in een Doof – horend team is zodanig dat het andere vaardigheden vraagt van een horende tolk dan we gewend zijn. Beide tolken zijn tegelijk aan het werk, maar aansluitend bij de heersende opinie binnen onze professie zijn zij van elkaar afhankelijk en is de vertaling een gezamenlijk product. Dit


resulteert in het monitoren van elkaars vertaling. Dit monitoren leidt voor de ‘aangevende’ tolk, in dit geval de horende tolk, onherroepelijk tot minder cognitieve capaciteit voor het opnemen, produceren en verwerken van de boodschap7. Men zou kunnen beargumenteren dat de structuur van de boodschap ondergeschikt is aan de inhoud en duidelijke overdracht. Het overbrengen van de boodschap in een vorm die geschikt is voor het publiek is vervolgens de verantwoordelijkheid van de Dove tolk.

Het samenwerken in een Doof-horend team is niet vanzelfsprekend, dat blijkt. Russell & Stone vonden verschil tussen een team dat al veel ervaring had en een team dat dat niet had. Het meer ervaren team had in de loop der jaren een één-op-éénrelatie ontwikkeld tussen vorm en strategie. Het minder ervaren team had dat niet, waarmee het risico op miscommunicatie groter werd. Eén van de aanbevelingen die dan ook gedaan werd is dat Dove tolken zelf zouden moeten kunnen bepalen met wie zij willen werken.

Het samenwerken met een Dove collega is dus niet iets waarbij je over één nacht ijs gaat; het behoeft oefening en goed van elkaar weten wat je kunt verwachten. Vanuit dat perspectief is samenwerken met een Dove tolk een specialisatie noemen zeker verdedigbaar.

Yvonne [email protected]

1 Jobse, Y.C. (2015) Feed Interpreting: A new specialisation? Master’s Thesis, EUMASLI. Heriot-Watt University, Scotland, UK.

2 https://www.streetleverage.com/2016/01/deaf-interpreters -in-denmark-and-finland-an-illuminating-contrast/

3 Adam, R., Stone, C., Collins, S. D., & Metzger, M. (2014). Deaf Interpreters at work. International insights (Robert Adam, Christopher Stone, Steven D. Collins, & M. Metzger Eds.). Washington, D.C.: Gallaudet University Press.

4 Stone, C., & Russel, D. (2013). Interpreting in International Sign: Decisions of Deaf and non-Deaf Interpreters. In B. Costello, R. Shaw, & M. Thumann (Eds.), Proceedings of the Conference of the World Association of Sign Language Interpreters, Durban, South Africa, July 14-16, 2011 (Vol. 3). Collingwood, Australia: WASLI.

5 Napier, J. (2007). Cooperation in interpreter-mediated monolo-gic talk. Discourse & Communication, 1, 407 - 432.

6 Sforza, S. (2014). DI (2) = Team Interpreting. In R. Adam, C. Stone, S.D. Collins, & M. Metzger, (Eds.), Deaf Interpreters at Work. International Insights (pp. 19 - 28). Washington, D.C.: Gallaudet University Press.

7 Gile, D. (1997). Conference interpreting as a cognitive manage-ment problem. In F.Pöchhacker & M. Shlesinger (Eds.), The Interpreting studies reader. London/New York: Routledge.

kundig

Livevideoprojection

ofDILivevideoprojection

ofPProjectionofpresentation

LivevideoprojectionofnationalSLinterpreter

SI CI

AUDIENCE

_______________________________________ Figuur 1. Schematische weergave van de positionering van de tolken. DI = Dove tolk (Deaf interpreter), CI = horende tolk (co-interpreter), SI = horende ondersteunende tolk (support interpreter), P = spreker (presenter), SLI = gebarentolk (sign language interpreter).

DI P National SLI

Live video projection

of DI

Live video projection

of P

Projection of

presentation

Live video projection of national

SL interpreter Figuur 1. Schematische weergave van de positionering van de tolken. DI = Dove tolk (Deaf interpreter), CI =horende tolk (co-interpreter), SI = horende ondersteunende tolk (support interpreter), P = spreker (presenter), SLI = gebarentolk (sign language interpreter).

AUDIENCE

Livevideoprojection

ofDILivevideoprojection

ofPProjectionofpresentation

LivevideoprojectionofnationalSLinterpreter

SI CI

AUDIENCE

_______________________________________ Figuur 1. Schematische weergave van de positionering van de tolken. DI = Dove tolk (Deaf interpreter), CI = horende tolk (co-interpreter), SI = horende ondersteunende tolk (support interpreter), P = spreker (presenter), SLI = gebarentolk (sign language interpreter).

DI P National SLI


De toekomst van de tolkvoorziening

Het doel is om een nieuwe ‘ideale’ tolkvoorziening te creëren die wel tegemoet komt aan de wensen van tolken en tolkgebruikers. De ministeries waren het met ons eens dat de huidige tolkvoorziening niet optimaal functioneert. Zij hebben opdracht gegeven aan onderzoeksbureau Significant om een onderzoek uit te voeren naar de tolkvoorziening, waarbij een aantal oplossingen uitgewerkt moeten worden voor de korte, de middellange en de lange termijn. Onderzocht wordt wat de knelpunten zijn in de huidige tolkvoorziening zoals geregeld in de verschillende domeinen, gezien vanuit het perspectief van de diverse belanghebbenden. En daarnaast wordt onderzocht wat er nodig is om de knelpunten die door de diverse belanghebbenden worden ervaren weg te nemen.

Het NBTG-bestuur en alle andere stakeholders (beroepsgroepen, belangenorganisaties van Doven, uitvoerders, VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) hebben inmiddels het eerste gesprek met Significant achter de rug. Hierna zullen twee groepsinterviews met de groep stakeholders

gehouden worden waarin Significant bevindingen en oplossingsrichtingen wil bespreken.

Wij hebben aan de tolken gebarentaal door middel van een enquête gevraagd om goede input voor dit onderzoek. Gelukkig hebben veel tolken deelgenomen aan de enquête. Deze input is natuurlijk niet alleen belangrijk voor het onderzoek; het geeft het NBTG-bestuur ook een goede indruk van de meningen, ideeën en zorgen die tolken hebben over diverse kanten van hun beroep. Hierdoor is het bestuur beter in staat om de belangen van de leden te behartigen.

De voorbereiding van het gesprek met Significant en het gesprek zelf hebben onze ideeën over de ideale tolkvoorziening meer gescherpt. We hebben nu nog duidelijker voor ogen waar onze weg naartoe moet leiden.

1. We willen een tolkvoorziening die gebaseerd is op de beginselen van het VN-verdrag voor mensen met een beperking**, te weten gelijkheid, inclusie, participatie en toegankelijkheid.

Column Monica Hübner

Vorig jaar hebben Corrie Tijsseling van Dovenschap en Markell Gremmen, beleidsmedewerker van de NBTG (mijn voorganger) het initiatief genomen om door middel van een notitie onder de aandacht te brengen van de verantwoorde-lijke ministeries van VWS, OCW en SZW* dat de huidige tolkvoorziening niet efficiënt en niet effectief is.

030 - 304 00 38 [email protected] WWW.TOLKCONTACT.NL

De voordelen van Tolkcontact voor tolken:

• inzicht in al je tolkopdrachten in het leefdomein

• ontvang nieuwe tolkopdrachten via bemiddeling

• laat tolkopdrachten digitaal accorderen door klanten

• een overzicht van je facturen en uitbetaling

Sinds 1 januari 2016 voert Tolkcontact

de tolkvoorziening in het leefdomein

uit. Tolkcontact kent (extra) tolkuren

toe, bemiddelt bij tolkaanvragen, geeft

voorlichting over het inzetten van een tolk

en verzorgt de uitbetaling van de tolken.


2. Er moet één regeling en één loket komen. 3. De organisaties die de tolkvoorziening

moeten uitvoeren, moeten de nodige kennis en ervaring hebben om een urenaanvraag op basis van inhoudelijk relevante argumentatie en met oog voor menselijke verhoudingen, toe te kennen of af te wijzen.

4. Het leidend element voor een beoordeling is dat bij een bemiddelingsaanvraag de juiste tolk op de juiste plaats terecht moet komen. Dit houdt in: a. Een match wordt gemaakt op basis

van de specialisatie of ervaring van de tolk die voor de situatie vereist is.

b. Teamtolken worden ingezet wanneer dat nodig geacht wordt door tolkgebruikers en tolken.

5. Het beroep van tolk gebarentaal wordt serieus genomen en naar waarde geschat en beloond.

Wij zullen op deze standpunten blijven terugkomen in onze besprekingen met de uitvoerders van de tolkvoorziening, in afwachting van de ideale regeling.

* Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)

** de tekst van het VN-verdrag is hier te vinden: http://www.vnverdragwaarmaken.nl/vnverdragwaarmaken/vn-informa-tie/algemene-informatie

030 - 304 00 38 [email protected] WWW.TOLKCONTACT.NL

De voordelen van Tolkcontact voor tolken:

• inzicht in al je tolkopdrachten in het leefdomein

• ontvang nieuwe tolkopdrachten via bemiddeling

• laat tolkopdrachten digitaal accorderen door klanten

• een overzicht van je facturen en uitbetaling

Sinds 1 januari 2016 voert Tolkcontact

de tolkvoorziening in het leefdomein

uit. Tolkcontact kent (extra) tolkuren

toe, bemiddelt bij tolkaanvragen, geeft

voorlichting over het inzetten van een tolk

en verzorgt de uitbetaling van de tolken.

- advertentie -

Diploma uitreiking

Nietsvermoedend nam ik plaats op de voorste rij, die speciaal vrijgehouden werd voor de studenten die deze avond zouden afstuderen. In gedachten ging ik nog eens terug naar de afgelopen drie jaar waarin mijn tolk me al die tijd trouw was gebleven. Mijn tolk die mijn oren was, mijn bron van communicatie en met wie ik ook buiten de lessen om heel goed kon opschieten. Mijn tolk die vertrouwd aanvoelde als ik eens geen zin had in school of wanneer ik me weer in de minderheid voelde als de horende studenten het gezellig met elkaar hadden. Mijn tolk met wie ik heerlijk kon wapperen en die me daardoor even liet vergeten dat ik de enige dove student was op een school met talloos veel horende mensen.

In het begin hadden zowel de docenten als mijn medestudenten moeite met het idee dat er een tolk in de klas kwam. Eén docent wilde er zelfs bijna niet aan beginnen. Maar naarmate de opleiding vorderde, besefte men dat mijn tolk mijn onmisbare schakel was bij het overbrengen van de stof en het communiceren met de mensen om me heen. Mijn tolk was onderdeel geworden van de opleiding en de docenten leerden nu ook eens iets nieuws in plaats van dat ze almaar doceerden. En mijn tolk? Die kon gedurende

de drie jaar dat ik studeerde een graantje meepikken van de opleiding die ik met veel plezier volgde. Gratis en voor nop.

Het was al vaker ter sprake gekomen: mijn tolk, die verdiende eigenlijk ook een diploma voor haar werk op mijn school. Zo vloeiend als ze de stof overbracht, zo goed als ze zich aanpaste aan de omstandigheden, dat kon toch niet over het hoofd gezien worden?

Afijn, terug naar de uitreiking. De namen werden genoemd: een student kon er helaas niet bij zijn en twee hadden al eerder hun diploma opgehaald. Maar wat wij niet wisten was dat er nog een extra uitreiking zou komen. Die van, jawel... mijn tolk! Want wat bleek? In het geniep hadden mijn docenten een certificaat van waardering gemaakt voor de inzet van mijn tolk. Net zo verbaasd als mijn tolk, keek ik toe hoe ze naar voren werd geroepen. Als eerste van ons allemaal mocht zij haar handtekening zetten, haar certificaat en een paar zoenen in ontvangst nemen en afzwaaien.

Want mijn tolk, die was geslaagd met vlag en wimpel!

Column Anne Lijzenga

Eind vorig jaar mocht ik na drie jaar studeren eindelijk mijn diploma in ontvangst nemen. Samen met mijn dierbaren en vaste tolk keek ik uit naar de diploma-uit-reiking. Mijn tolk zou de uitreiking ook gaan tolken, wat het afsluiten van mijn opleiding extra bijzonder maakte.


Wat weet ik eigenlijk van mijn mede-tolken? Wat zijn hun passies? Ik ben nieuwsgierig naar de persoon ach-ter de tolk en wil meer van hen weten. In deze nieuwe rubriek “De verborgen kant van……” trapt Lieke af.

Ik ben Lieke van Rooij en in 2008 afgestudeerd als tolk NGT. Ik volgde de minor ‘schrijftolken’ en werd daarmee één van de eerste combi-tolken.

Heb je hiervoor andere functies bekleed?Voor en tijdens de tolkopleiding werkte ik als groepsleidster bij Kentalis. Daarna heb ik 1,5 jaar als jobcoach gewerkt bij Refrisk. Het was fijn om tolk in vaste dienst te zijn, maar ik had voornamelijk werkzaamheden als jobcoach en tolkte weinig. Daarom heb ik die baan opgezegd en ben ik als zzp-er begonnen..

Wat heb je daar geleerd wat je nu tij-dens je werk als tolk gebruikt? Als groepsleidster heb ik geleerd dat er andere manieren van communiceren zijn en daarom ga ik altijd op zoek naar de vorm die bij de klant past. Juist door te werken als hulpverlener ben ik erachter gekomen dat ik dat niet meer wil zijn. Ik had altijd met de problemen van de ander te maken

en nu vind ik het heerlijk dat ik alleen maar de tolk ben. De verschillende tolksituaties die ik de afgelopen jaren heb meegemaakt hebben me gevormd en dat neem ik mee in mijn werk.

En nu werk je ook op de HU?Ik werk daar 8 uur per week als stage- begeleidster van de schrijftolkstudenten. Ik regel stageterugkombijeenkomsten, feedbackspreekuren en praktijkdagen. Ik heb contact met de mentoren, observeer studenten tijdens hun stage en probeer mijn ervaringen over te brengen.

Hoe combineer je dit allemaal? Plannen is het toverwoord!

Heb je nog wel tijd voor hobby’s? Ik zing in een close harmony koortje genaamd Seven en ik lees graag boeken. Door ook in de auto te zingen kom ik vrolijk op mijn werk aan.

Heb je tot slot nog een gouden tip?Ik heb als combi-tolk veel werk en het is ontzettend leuk om te doen. Ik merk dat er veel vraag naar is, omdat klanten het fijn vinden dat je tijdens de opdracht van modaliteit kan wisselen.

door Mariska Bergs

De Verborgen Kant van... Lieke van Rooij


HBO-onderzoek op het gebied van tolken/gebarentaal: hoe vind je dat eigenlijk?

Column Beppie van den Bogaerde - [email protected]

Ik weet niet wie van jullie van plan is naar de conferentie Critical Link 8 (CL8) te gaan die plaatsvindt in Edinburgh, Schotland van 29 juni tot 1 juli, maar het zou mooi zijn als er een grote afvaardiging vanuit Nederland komt. Ik ben in ieder geval van de partij: gedrieën hebben Annemiek Hammer, Jan Nijen Twilhaar en ik een abstract ingediend voor een presentatie getiteld ‘The person behind the interpreter: The importance of social and interpersonal competencies in interpreting’. Wij mogen aldaar een presentatie verzorgen. Mede op basis van een bachelorscriptie van een tolkstudente (Bot, 2015) hebben Annemiek en ik onlangs een hoofdstuk geschreven voor een handboek over Dialogue Interpreting (dit jaar te verschijnen), en onze presentatie bij CL8 is hier ook weer op gebaseerd. Niet alleen bespreken we hoe belangrijk interpersoonlijke competenties zijn, maar ook hoe de theorie en praktijk hieromtrent ingepast is in ons tolk NGT-curriculum. Zo vloeien de resultaten van onderzoek, of het nu op bachelor- of op masterniveau is, terug naar de opleiding en hopelijk ook naar het werkveld.

Eigenlijk zouden we de scriptie openbaar moeten maken. Maar … dat zijn alle scripties al!

Via onder andere de Kennisbank (https://www.hbo-kennisbank.nl/nl/page/home) zijn door studenten zelf geüploade hbo- en wo-scripties te bekijken en te downloaden. Als je bijvoorbeeld zoekt op ‘tolk’ krijg je 15 resultaten, op ‘NGT’ 13, op ‘doof’ 10 en op ‘gebarentaal’ 21. Dat is nog niet zo heel veel, maar we hopen dat steeds meer studenten hun scriptie openbaar zullen maken. En we hopen natuurlijk ook dat steeds meer tolken in het werkveld zich op de hoogte zullen stellen van wat voor onderzoek er bij IGTD en het lectoraat gedaan wordt. De scripties voldoen aan de eisen die aan het hbo-onderzoek worden gesteld (zie oa. Kok en Woldberg, z.j.), en geven een goed beeld van wat er leeft in het werkveld, in ieder geval onder de studenten, in het domein Dovenstudies.

Hierbij dus tevens een oproep aan alle IGTD-studenten: als je tevreden bent met je eindonderzoek, stel dit dan beschikbaar via de Kennisbank, zodat jullie ook daadwerkelijk bijdragen aan de ‘body of knowledge’ zoals we die zo nodig hebben in ons werkveld. En wie weet, presenteren jullie nog wel eens bij Critical Link!

Bot, Willemien. 2015. Role Space: de Keuzes van de Tolk, Driedimensionaal. Bachelor scriptie Tolk NGT, IGTD/HU.

Kok, Marianne en Herbert Woldberg (HvA) https://score.hva.nl/Bronnen/De%20hbo%20standaard-uitwerking.pdf

Hier voor u uitgelicht: 11 mei en 1 juni VAN SOLLICITATIE TOT ONTSLAG 19 mei OPTIMALE INTERACTIE RONDOM UW TOLKDIENST 16 juni MEDIATRAINING VOOR GEBARENTOLKEN

www.ktv-kennisnet.nlKlik op onze site op KTV Dovenwereld voor meer informatie en om aan te melden.

KTV biedt een gevarieerd nascholingsaanbod voor schrijf- en gebarentolken.


Hier voor u uitgelicht: 11 mei en 1 juni VAN SOLLICITATIE TOT ONTSLAG 19 mei OPTIMALE INTERACTIE RONDOM UW TOLKDIENST 16 juni MEDIATRAINING VOOR GEBARENTOLKEN

www.ktv-kennisnet.nlKlik op onze site op KTV Dovenwereld voor meer informatie en om aan te melden.

KTV biedt een gevarieerd nascholingsaanbod voor schrijf- en gebarentolken.

In Dovenland is het concept Deaf Gain tegenwoordig erg in de mode. Bij Deaf Gain leg je de nadruk op de voordelen van Doven en gebarentalen voor de hele samenleving. Het tegenovergestelde van Deaf Gain is dat je doofheid – vaak medisch – benadert als gehoorverlies, een beperking, en dat je benadrukt wat doven niet kunnen. Maar bestaat er ook zoiets als Tolk Gain?

Het concept Deaf Gain lijkt een beetje op wat we hebben geleerd over doof met een kleine d en Doof met een hoofdletter D. Met ‘doof’ bedoelen we vooral de medische term voor iemand met een gehoorverlies van 90 dB of meer. Met ‘Doof’ bedoelen we de culturele term voor iemand die gebarentaal beheerst en zichzelf ziet als lid van een sterke Dovengemeenschap met Dove normen en waarden en een rijke Dovengeschiedenis en Dovencultuur. Deaf Gain gaat nog een stapje verder. Bedenkers Dirksen Bauman en Joseph Murray beschrijven Deaf Gain als volgt:

“We have thus coined the term “Deaf Gain” in opposition to “hearing loss” in order to encompass the myriad ways in which both

deaf people and society at large have benefited from the existence of deaf people and sign language throughout recorded human history. The notion of Deaf Gain asks the question: is the world better off with Deaf people and their signed languages, or should they be diminished to the point of extinction?” *

Er zijn tal van voorbeelden van Deaf Gain. Het kan gaan om kleine en grote dingen. Doven beschikken vaak over een sterker visueel vermogen, waardoor zij meer oog voor detail hebben. In de Taalwetenschappen spelen gebarentalen een belangrijke rol, onder andere bij het stellen van de vraag of talen universeel zijn. Doven zijn veel expressiever in gezichtsuitdrukking en meesters in het lezen van lichaamstaal. Alexander Graham Bell, spraakleraar op een dovenschool en gehuwd met een dove vrouw, vond de telefoon uit toen hij onderzocht hoe hij door omzetting van geluid in elektriciteit spraak toegankelijk kon maken voor zijn dove leerlingen. Het fenomeen bellen kon dus ontstaan, omdat er dove mensen bestaan. We maken de komende jaren zelfs de geboorte mee van een Deaf Gain die levens kan redden: Total

Tolk Gain? Column Wouter Bolier - [email protected]


column

Conversation wordt de standaard voor alarmnummer 112 voor iedereen, doof én horend. Total Conversation is ontwikkeld door telefonie-experts naar aanleiding van een verzoek van de Zweedse nationale Dovenorganisatie om beeldtelefonie te combineren met teksttelefonie. Kortom, Deaf Gain is alomtegenwoordig!

Maar bestaat er dan ook zoiets als Tolk Gain? Spreekt men in Tolkenland over tolken en Tolken? Dat een tolk alleen maar de woordenboekdefinitie volgt, namelijk: ‘iemand die t.b.v. personen die elkaar niet verstaan het gesprokene mondeling of in gebarentaal overbrengt van de ene taal in de andere.’ Dat een Tolk iemand is die gebarentaal beheerst en zichzelf ziet als lid van een sterke Tolkengemeenschap met Tolkse normen en waarden en een rijke Tolkgeschiedenis en Tolkencultuur? Dat Tolk Gain dan een stapje verder gaat? Hoe profiteert de samenleving - op ontelbare manieren - van het bestaan van Tolken? Dat het idee van Tolk Gain dan de vraag opwerpt: is de wereld beter af met Tolken of kunnen zij maar beter verdwijnen? De antwoorden op bovengenoemde vragen heb ik niet direct bij de hand, maar ik weet

wel dat tolken bij kunnen dragen aan een beter begrip voor elkaar. Tolken zijn bijvoorbeeld nodig om overleg tussen diplomaten van verschillende staten mogelijk te maken. Denk aan het klimaatakkoord van Parijs dat is afgesproken tussen 195 landen, maar ook aan levensreddende vredes-onderhandelingen tussen strijdende partijen in het Midden-Oosten. Met een schrijftolk zijn alle aanwezigen gegarandeerd van een uitgeschreven tekst van een vergadering, bijeenkomst of college. Dankzij zichtbaar aanwezige gebarentolken op de publieke tribune van de Tweede Kamer of op televisie zijn meer mensen zich bewust van het feit dat niet alles voor iedereen altijd even toegankelijk is. En de aanwezigheid van een gebarentolk en/of schrijftolk dwingt vaak af dat sprekers duidelijker spreken, waar ook goedhorende toehoorders profijt van hebben. Tolk Gain of niet, op zijn minst stel ik hierbij vast dat de samenleving op ontelbare manieren profiteert van het bestaan van tolken. Zoals de samenleving ook profiteert van het bestaan van Doven. Dus.

* https://www.psychologytoday.com/blog/deaf-gain/201411/introduction-deaf-gain

Tolk Gain? Column Wouter Bolier - [email protected]

Wouter Bolier noemt zichzelf plotsdoof, CI-drager, functioneel slechthorend en cultureel Doof. Hij studeerde Algemene Taalwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Wouter woont samen met vriendin Annemieke, zoon Bob en dochter Sophie in Haren. Hij is een groot fan van Star Trek en houdt van gamen. Wouter was onder meer bestuurslid van Stichting Handtheater en Stichting Plotsdoven. Met hart en ziel zet Wouter zich in voor (beter) toegankelijke telefonie voor doven en slechthorenden. Momenteel is hij werkzaam bij het Platform doven, slechthorenden en tos en bij Kentalis Academie, maar voor de Interpres schrijft hij zijn columns op persoonlijke titel.


Collectief justitietolkenDe redactie vroeg mij om een reactie naar aanleiding van een publicatie van Dovenschap. In mei 2015 is een rapport verschenen in het kader van een afstudeeronderzoek van SPH-studenten. Dit rapport ging over de pro-blemen die dove asielzoekers ervaren bij een asielaanvraag in Nederland1.

Dovenschap meldt in het persbericht dat het in oktober 2015 heeft laten uitgaan dat dit rapport laat zien dat de asielprocedure onnodig traumatiserend is voor dove vluchtelingen2. Ik had het persbericht gezien en heb nu ook het hele rapport doorgelezen vanuit mijn eigen ervaringen als tolk en vanuit mijn horende achtergrond. In de jaren dat ik tolk in justitie heb ik verscheidene malen voor de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) getolkt bij verschillende onderdelen van de asielprocedure.

Wat ik mis in het onderzoek, zijn gegevens van de afgelopen twee jaar en ervaringen van mensen die ‘net’ zijn begonnen met een procedure. Het onderzoeksrapport is vooral gebaseerd op gegevens en ervaringen uit 2011 of eerder. De IND, het ministerie, de gespecialiseerde tolkenbemiddelingsdienst van justitie en wij als Collectief Justitietolken hebben veel kunnen bereiken door onderlinge samenwerking.

In het onderzoeksrapport wordt gesteld dat onbekend is hoeveel dove asielzoekers


justitie

er zijn per jaar (pag. 7). Echter, deze gegevens zouden te destilleren zijn uit de inzet van tolken en zijn wel degelijk op te vragen, ware het niet dat tolken niets mogen melden en ‘doof’ niet als zodanig geregistreerd mag worden. Het verslag verhaalt hoe lastig het is om Dove tolken in te zetten. In het huidige systeem van de IND is de ongediplomeerde en niet geregistreerde Dove tolk een burger die tolkt tijdens een procedure. Dat kan en mag niet.

Er gebeurt echter veel op het gebied van het inzetten van Dove tolken. Samen met het ministerie, de IND, de LDM (Landelijke Dienst Makelaardij, red.) en tolken-coördinatoren is het Collectief Justitietolken bezig landelijke relayteams (teams bestaande uit een dove relaytolk en een horende NGT-tolk) binnen justitie vorm te geven. Dit is een langdurig proces en zal nogal wat voeten in de aarde hebben. De dove leden van de relayteams krijgen les in tolkvaardig-heden (op SIGV-niveau, Stichting Instituut van Gerechtstolken & –vertalers, red.) en alle leden van de teams zullen in de komende tijd leren hoe zij in hun eigen team het beste met elkaar kunnen samenwerken.

In paragraaf 1.3 (hypothese) op pagina 14 van het onderzoeksrapport wordt gesteld dat ‘[…]asielzoekers vaak geen tolk krijgen […]’. Deze bewering herken ik niet. De situatie dat er geen tolk aanwezig is tijdens een gesprek met een asielzoeker zal mijns inziens niet meer voorkomen. Is dat wel zo, dan mag de asielzoeker weigeren het gesprek te voeren en zal zijn advocaat van dat feit zeker gebruik van maken tijdens de procedure. De stelling dat de procedure wat duidelijker mag worden (p. 43) zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is, kan ik onderschrijven.

Op pagina 11 van het onderzoeksverslag wordt melding gemaakt van de situatie van een doof gezin uit Wit Rusland. Er komt in dat artikel nogal wat op het bord van de IND te liggen. Niet helemaal terecht. Zelf heb ik ooit in het recente verleden, na 2011, met hulp van een medewerker van de IND besloten een doof echtpaar te helpen. We hebben geprobeerd om de plaatselijke welzijnsstichting voor doven in te lichten over het feit dat er dove asielzoekers in een gevangenis bij hen in de buurt verbleven. Deze mensen hadden niets meer over na hun vlucht en waren op zoek naar hulp. Ze mochten bezoek ontvangen en snakten naar contacten. Zelfs na herhaaldelijke verzoeken bij de welzijnsstichting voor doven, van zowel de IND als van mij, was er niemand te bewegen voor een ontmoeting.

Deze mensen zijn nu terug in hun eigen land. Hun cultuur en hun problemen werden begrepen door de IND en de tolken, hoewel zij gebonden zijn aan door de politiek ingestelde regels. Vanuit de dovengemeenschap werd geen hand uitgestoken.

Ik hoop dat Dovenschap of de werkgroep DAF (Doof Allochtonen Front, red.) in 2015 wel contactgegevens heeft verstrekt aan de verschillende eerste opvangpunten. Dan zullen de maatschappelijk werkers van die instellingen, de COA’s (Centraal Opvang Asielzoekers, red.) en andere bureaus hen kunnen vinden. Als Dovenschap of DAF vindbaar worden voor de instellingen voor asielzoekers, zullen asielzoekers vanzelf naar hen toegestuurd worden. >>>


De verschillende stappen (begin pag. 31) van de procedure herken ik. Tolken worden bij alle stappen van deze procedure ingezet. Sterker nog, wij zijn er als justitietolken voorstander van dat bij het eerste en het derde verhoor niet dezelfde tolk(en) worden ingezet. Door meerdere tolken in te zetten tijdens de afzonderlijke stappen van de procedure is er meer kans op het opsporen van eventuele miscommunicatie tussen de medewerkers van de IND en de asielzoekers.

De eindconclusie van het onderzoeksverslag, dat de dove asielzoeker weinig begrijpt van de procedure, lijkt me voor de hand liggend.

Voor iedere asielzoeker is de huidige wetgeving onduidelijk. Wij allen, als Nederlandse burgers, hebben voor die wetgeving en de daaruit voortvloeiende procedures gekozen.

Het hoofdstuk ‘Aanbevelingen’ (pag. 49) heb ik met interesse gelezen. De oplossing die daarin wordt geboden, meer communicatie en het inzetten van relaytolken, werkt wat mij betreft niet. Het riekt naar het oude

ideaal: “zet een tolk in en de situatie is opgelost”. Dit gebeurt al en per situatie wordt de beste communicatie afgesproken (zie mijn artikel in de Interpres van september 2015).

Als je dan na een onderzoek als dit aanbevelingen zou kunnen doen, dan heb ik er nog wel een paar: • Een dove asielzoeker een eigen procedure

geven. Een asielprocedure met meer tijd en een automatische verlenging van de huidige procedure.

• In die aangepaste procedure contact hebben met dove hulpverleners en psychiaters die kennis hebben van de Dovencultuur.

• Geef de dove asielzoekers meer tijd. Tijd om kennis te maken met de Nederlandse maatschappij, de instellingen voor doven, de tolken, de IND en het ministerie. Tijd voor de dove asielzoeker om bij te komen. Tijd om te aarden in de dovenwereld in Nederland. Tijd voor opvang in de dovenwereld. Tijd om de warmte van de Dove cultuur een helende werking te laten hebben.

Daar zou ik op inzetten. Want hoewel veel problemen met de communicatie echt wel worden aangepakt, blijft het een feit dat de dove asielzoeker nodeloos wordt getraumatiseerd.

Namens het Collectief justitietolken,

Suzanne Heuft, [email protected]

1 Buytendijk, E., Batavier, K, Rooij van, S. (2015). Problemen die dove asielzoekers ervaren bij een asielaanvraag in Nederland. http://www.dovenschap.nl/wp-content/uploads/2015/09/Rapport-dove-asielzoekers.pdf

2 Persbericht Dovenschap: http://www.dovenschap.nl/asielpro-cedure-onnodig-traumatiserend-voor-dove-vluchtelingen/

‘ Hun cultuur en hun problemen worden begrepen door de IND en de tolken.’


Boekverslag ‘Mijn leerling hoort slecht’van Harry Knoors en Marc Marschark Een gids voor evidence-based onderwijs

Het boek richt zich op horende docenten die lesgeven aan dove kinderen. Desalniettemin is het een interessant boek voor een ieder die werkt met doven binnen het onderwijs.

Het is geen praktijkgericht boek waarin uit-eengezet wordt hoe je het best kunt lesgeven aan dove kinderen. Er is juist gekozen om het onderliggende onderzoek waarop dat lesgeven gebaseerd zou moeten zijn, uiteen te zetten. Door het combineren van oude onderzoeksresultaten worden nieuwe con-clusies getrokken.

Aan bod komen factoren die van invloed zijn op de schoolse prestaties van dove en slechthorende leerlingen. Ondanks alle ‘ver-beteringen’ binnen het (regulier en speciaal) onderwijs, lijken de resultaten van doven niet significant te verbeteren.

Een deel van de cognitieve verschillen kan verklaard worden uit het feit dat dove kin-deren informatie visueel verwerken en in hun eerste levensjaren minder toegang heb-ben gehad tot incidenteel leren en tot taal. Daarnaast zijn verschillende linguïstische en cognitieve processen minder geautomati-seerd.

Om doven betere resultaten te laten halen, wordt aanbevolen om les te geven op basis van onderzoeksresultaten. In het kort komt het erop neer dat er rekening gehouden moet worden met de volgende punten:

• Taal en communicatie zijn van belang voor alle aspecten van ontwikkeling en leren (ze hebben ook invloed op inciden-teel leren, sociaal-emotioneel functioneren en op de cognitieve ontwikkeling).

• De verschillen tussen dove en horende leerlingen maken dat beide groepen op een andere manier leren: een andere ‘cog-nitieve stijl’ gebruiken.

Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat dove kinderen sneller afgeleid kunnen worden door visuele prikkels in hun omgeving, wat het leren bemoeilijkt. De schrijvers pleiten ervoor meer les te geven op basis van derge-lijke onderzoeken in plaats van op basis van heersende ideeën of gewoonten.

En voor ons als tolken misschien interessant: Als Nederland dove kinderen het liefst naar regulier onderwijs wil laten gaan, dan is het essentieel om te erkennen dat de voorzie-ningen die daarvoor nodig zijn verder gaan dan het bieden van toegang tot taal.

Orissa Oldenburger


Voordat het traject begon zijn de zeven NGT/NmG tolken geselecteerd op basis van de volgende eisen: dat je sportief en gezond bent, dat je kunt zwemmen, dat je zeer gemotiveerd bent en dat je meerdere duikcursussen wil tolken in de toekomst.

De ‘PADI open water cursus’ bestaat uit vijf zwembadlessen en vier buitenwaterduiken. Een buitenwaterduik is een duik die je maakt in open water, bijvoorbeeld in zee of

in het geval van de cursus in Nederland in de Vinkeveense plassen.

Je begint de cursus in het zwembad of in ‘beschut’ water (bijvoorbeeld een afgesloten baai). Wij begonnen als leken aan onze sprong in het diepe. De eerste les zaten we allemaal te prutsen met het opzetten van ons duiksetje, maar na een aantal keren oefenen was het zo gepiept. Tijdens de lessen bespraken we ‘knelpunten’ die we

DuiktolkenGebarend de onderwaterwereld in

“Een duiktolk, wat is dat eigenlijk?” “Waarom zou je een tolk meenemen tijdens het duiken? Onder water kan je toch niet praten?” Dat zijn voorbeelden van reacties die kwamen op het project ‘Gebarend de onderwaterwereld in’. Dit project begon op 9 mei 2015. Het project werd opgezet door het bedrijf Gebaren.nl (onder leiding van Nienke en Ramon Fluitman) in samenwerking met het Duikhuis Merwestein te Nieuwegein, met medewerking van Arno Roeleveld (Arno is doof en hielp met het ontwikkelen van gebaren voor veel voorkomende duiktermen). Het doel van dit project was om duiken toegankelijker te maken voor dove mensen, door zeven gebarentolken (NGT/NmG tolken) op te leiden tot duiktolken en daarnaast de duikinstructeurs wat Nederlandse Gebarentaal bij te brengen. Er werd samengewerkt met een duikschool die graag het keurmerk ‘Doofvriendelijk’ wilde ontvangen. De gebarentolken volgden een traject met een PADI cursus en lessen waarin er werd besproken waar je tegenaan loopt tijdens het tolken van een proefduik of een les in het zwembad of open water.


tegen zouden kunnen komen tijdens het tolken. Er werd goed nagedacht over de plaatsbepaling van de tolk, en of de tolk eventueel ook onder water zou moeten tolken. Ik vind het zelf heel prettig dat ik de PADI duikcursus heb gevolgd en het duikbrevet nu in mijn bezit heb, omdat ik merk dat het fijn is om alle belangrijke kennis van het duiken te bezitten: je vertaling wordt daar ook beter van. Dat is immers met elk onderwerp dat je tolkt het geval: hoe meer kennis je hebt van het onderwerp, hoe beter je kunt vertalen. In het geval van tolken tijdens het duiken gaat het om ervaringskennis. Door het doorlopen van de duikcursus leer je omgaan met het materiaal en weet je precies hoe het materiaal werkt. Het doel van het opleiden van meerdere tolken was onder andere dat er een soort uniformiteit komt tussen duiktolken. Iedere tolk heeft zijn eigen stijl en behoudt deze ook, maar gebruikt wel dezelfde gebaren voor duik gerelateerde zaken. Tijdens de duikcursus en het traject leerden we de bestaande duikgebaren (gebaren die door instructeurs worden gebruikt) én gebaren voor duikmateriaal en oefeningen die nog niet bestonden en

zijn ontwikkeld door Arno Roeleveld en Gebaren.nl.

We kregen tussendoor ook gebarenlessen. Arno, die tweetalig is opgevoed, heeft samen met Gebaren.nl diverse duikgebaren ontwikkeld en een duiklexicon gemaakt. Wij hebben ook links van Youtube gekregen met bepaalde zinnen uit de theorie die Arno vertaald heeft naar gebarentaal, zodat wij zelf deze vertaalslag niet hoefden te maken.

We bespraken na iedere les wat de lastige dingen waren om te tolken en we kwamen er achter dat het heel lastig is om de uitleg over het kompas te tolken. Tijdens de buitenwaterduiken begin je te oefenen met het navigeren boven en onder water. Je maakt hierbij gebruik van een kompas. Met dit kompas oefen je eerst boven water. Het kompas heeft een zeilstreep. De zeil-streep loopt midden over het kompas. Deze streep geeft aan welke richting je op gaat. De magnetische kompasnaald wijst naar het magnetische noorden als je het kompas vlak houdt. Het kompas heeft ook een draaibare stelring. De stelring heeft twee >>>

duiktolken


kleine evenwijdige markeringen die je over de kompasnaald heen zet. Zo blijf je rechtdoor zwemmen. De graadaanduidingen op de ring geven je koers aan in graden vanaf het magnetische noorden. Je moet het kompas zodanig vasthouden dat de zeilstreep op één lijn ligt met je eigen middellijn. Als het kompas om je pols zit, houd je de arm zonder kompas recht naar voren en pak je die arm bij de elleboog vast. Dit zie je ook op de volgende foto.

Om een rechte lijn te navigeren, richt je de zeilstreep de kant op waar je naar toe wilt, en breng je het lichaam op lijn met de zeilstreep. Je houdt het kompas vlak en laat de lijn zich instellen.

We oefenden deze uitleg samen in de gebarenlessen met Nienke en Arno en zo zijn we iedere keer op zoek gegaan naar een passende vertaling. Toen we de cursus bijna hadden afgerond, is er een oefendag georganiseerd met dove deelnemers die graag een keer een proefduik wilden

maken. Iedere tolk kreeg een aantal deelnemers toegewezen om voor te tolken. Op deze dag was het voor ons de bedoeling om te kunnen oefenen en ook om feedback te krijgen van de dove deelnemers. Tijdens deze dag werd door Alexander Bosman het keurmerk ‘Doofvriendelijk’ uitgereikt namens SWDA (Stichting Doven Welzijn Amsterdam) aan het Duikhuis te Nieuwegein .

Op 12 juli 2015, zijn wij geslaagd als Duiktolken. Nu kunnen dove mensen de duikcursussen volgen en staan er zeven gebarentolken ter beschikking. Zo nu en dan hebben wij met de groep duiktolken intervisie en evaluaties samen met Gebaren.nl. Ik vind het erg leuk dat ik nu het duiken en tolken kan combineren. Renske Koster

Renske Koster (26) woont in Delft samen met haar vriend. Ze is in juli 2014 afgestudeerd als Tolk NGT, maakt deel uit van de redactie van de Interpres en zit in de NBTG werkgroep deskundigheidsbevordering. Haar hobby’s zijn crossfit, hardlopen, duiken, concerten bezoeken, zingen en het spelen van strategische bordspellen met vrienden.


De goed oplettende ervaringsdeskundige zal de felgekleurde tape herkennen, die bij vele tolken op een schouder prijkt om deze te ontlasten, om toch nog enigszins te kunnen werken. Bij elke activiteit waarbij kleine bewegingen gemaakt worden in combinatie met stress liggen blessures op de loer die voorkomen kunnen worden. Ook bij onze collega’s in Duitsland zijn fysieke klachten een veelvoorkomend probleem. Benjamin Riecke, fysiotherapeut en partner van een tolk gebarentaal koos dit daarom als afstu-deeronderwerp. Tijdens zijn onderzoek onderzocht hij studenten en afgestudeerde gebarentaaltolken en lette daarbij vooral op disbalans van de spierspanning. De meeste problemen deden zich voor bij de nek, het bovenste gedeelte van de rug en de schou-ders. Doordat men bij pijnklachten de hou-ding compenseert komt men terecht in een negatieve spiraal van compenseren en gaat daardoor nog meer klachten ontwikkelen. Na afronding van het onderzoek heeft Benjamin cursussen ontwikkeld waarbij men oefeningen leert om dergelijke proble-men te voorkomen.

Mirjam Leusink heeft samen met haar Duitse collega Tom Temming deze cursus in Duitsland gevolgd. De cursus was niet te vaktechnisch, maar toch diepgaand en hele-maal toegespitst op ons vak. Hopelijk kan Benjamin in de toekomst ook in Nederland workshops aanbieden.

Eén goede houding bestaat niet; het is juist de afwisseling in houding die belangrijk is. We zijn vaak geneigd met de nek naar voren te turen, maar de kans op klachten wordt een heel stuk verminderd door simpelweg je hoofd wat naar achteren te brengen. Een voorbeeld van een eenvoudige oefening: je kunt met twee tennisballen in een sok je schouders en rug masseren. Deze slinger je over je schouder en volgens ga je tegen de muur aan staan en beweegt heen en weer. Zo masseer je precies drukpunten die ver-lichting brengen. Met behulp van een thera-band en een flesje water als gewicht, zijn ook simpele oefeningen te doen. Het is belangrijk om je bewuster te zijn van hoe je zit; welke spieren span je aan?

De oefeningen richten zich op krachtiger worden en op het bewust ontspannen. Alleen een bundel spieren kweken is niet genoeg, het gaat juist om het ontwikkelen van je conditie. Bij korte oefeningen waarbij men snel veel spierbundels kweekt ontwik-kelen de spieren zich weliswaar snel maar zijn de vaten minder doorbloed. Vijf tot tien minuten per dag is alles wat nodig is om op de langere termijn een superconditie op te bouwen.

En als tolken topsport is…dan is een superconditie onmisbaar!

Tolken? Topsport! Maar hoe voorkomen we blessures? Emmy van Swaaij en Mirjam Leusink


Steun het werk van de NBTG en word lid!Op www.nbtg.nl vind je informatie over de verschillende lidmaat schaps vormen en een inschrijf formulier. Het NBTG-lidmaatschap loopt van 1 januari tot en met 31 december. Beëindiging van het lidmaatschap kan alleen schriftelijk en voor 1 november van het lopende kalenderjaar.

Interpres is een publicatie van de Nederlandse Beroepsvereniging Tolken Gebarentaal (NBTG).

De Interpres verschijnt driemaal per jaar en is bestemd voor leden van de vereniging en be langstel lenden. Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd worden zonder schriftelijke toestemming vooraf van de redactie. ISSN 1387-5876

Voorzitter ad interim:Wieteke van Genderen

Penningmeester:Jetske Tinnevelt

Secretaris/student- bestuurslid:Maike van Raam

Bestuursleden:Emmy KaulingWinnie de Beer

Beleidsmedewerker:Monica Hübner

Financiële administratie:Minke Salomé

NBTG-secretariaatBureaucoördinatorNBTG-secretariaatt.a.v. Minke Salomé Dierenriem 287071 TH UlftTel/fax: 0315 – [email protected], www.nbtg.nl

ALV-coördinatorenMinke SaloméAnita Janssen

StandcoördinatorAnneloes Veldwachter


De volgende Interpres verschijnt half juli 2016. Kopij voor 1 juni aanleveren. [email protected]

Samenwerken met een Dove tolk Tolken? Topsport! Duiktolken ...

Documents

Transcript of Samenwerken met een Dove tolk Tolken? Topsport! Duiktolken ...