Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

20
PERKÜTAN KORONER GİRİŞİMLERDE KANIT TEMELLİ BAKIM Uzm. Hem. Derya ÇINAR , Balıkesir Asker Hastanesi Eğitim Hemşireliği, BALIKESİR Prof. Dr. Nermin OLGUN, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, İSTANBUL

Transcript of Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

Page 1: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

PERKÜTAN KORONER GİRİŞİMLERDE KANIT TEMELLİ BAKIM 

Uzm. Hem. Derya ÇINAR,

Balıkesir Asker Hastanesi Eğitim Hemşireliği, BALIKESİR

Prof. Dr. Nermin OLGUN,

Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, İSTANBUL

Page 2: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

GİRİŞ

Perkütan koroner girişim (PKG)

Günümüzde kronik hastalıklar arasında önemli yere sahip olan koroner arter hastalığının (KAH) tanı ve tedavisinde yaygın olarak kullanılan revaskülarizasyon yöntemidir.

ÇINAR D, OLGUN N. 2

Güleser GN, Korkut S, Oğuzhan A. Perkütan Koroner Girişim Sonrası Femoral Kateter Çekimine Bağlı Gelişen Ağrının Bir Komplikasyonu: Vazovagal Reaksiyon ve Hemşirelik Bakımı. Türk Kardiyol Dern Kardiyovasküler Hemşirelik Dergis, 2014;5(7):41-47

Page 3: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

PKG

Perkütan Translüminal Koroner Anjiyoplasti

(PTKA)

Perkütan Koroner Aterektomi

Perkütan Koroner Lazer Anjiyoplasti

Perkütan Koroner Stent Yerleştirilmesi

Brakiterapi

ÇINAR D, OLGUN N. 3

Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu. Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

Page 4: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

PKG KOMPLİKASYONLARI

Kalp iletim bozuklukları,

Akut miyokard infarktüsü,

Kardiyojenik şok,

Ani ölüm,

Koroner arter diseksiyonu/ perforasyonu,

Aort diseksiyonu,

Periferal vasküler sorunlar.

ÇINAR D, OLGUN N. 4

Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu. Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

Page 5: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

PERİFERAL VASKÜLER SORUNLAR

Kanama

Hematom

Retroperitoneal hematom

Psödoanevrizma

Arter tıkanıklığı

Arteriyovenöz fistül

ÇINAR D, OLGUN N. 5

Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu. Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

Page 6: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

PKG’ de hastaların erken dönemde taburcu edilmesi ve

taburcu edildikten sonra evde bakımlarının devam

etmesi nedeniyle işlem öncesi, sırası ve sonrası

hemşirelik bakımı çok önemlidir.

1-Olası komplikasyonları önleme, erken tanıma,

2-Hasta/aile eğitimi

3-Rehabilitasyon

ÇINAR D, OLGUN N. 6

Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu. Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

Page 7: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 7

Page 8: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 8

Türk Kardiyoloji Derneği, Perkutan koroner ve valvüler girişimlerde hemşirelik bakım kılavuzu. Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları. 2. Basım,2007:13-14.

Page 9: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

YÖNTEMANAHTAR KELİMELER

ÇINAR D, OLGUN N. 9

“perkutan koroner girişim (PKG)”,

“perkutan koroner girişim hemşirelik”,

“perkutan koroner girişim rehber”

“perkutan koroner girişim komplikasyonlar’’

VERİ TABANI (MEDLİNE/PUBMED) 2010 – 2014 tarihleri arasında yapılan literatür taramasında 14 araştırma, sistematik derleme ve meta analiz incelendi.

Page 10: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ANKSİYETE DÜZEYİ VE UYKU KALİTESİ

PKG öncesi ve sonrasında hastaların anksiyete düzeylerini

azaltmak ve uyku kalitesini iyileştirmek için, tamamlayıcı

tedaviler (aromaterapi, müzik terapi) bağımsız bir bakım

girişimi olarak kullanılabilmektedir.

ÇINAR D, OLGUN N. 10

Hastaya anksiyete azaltıcı yöntemler uygularken yardımcı olunur.

(Relaksasyon, derin soluk alıp verme, pozitif düşünme ve kendini açıklamaya teşvik etme) (TKD KILAVUZ)

Page 11: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 11

Çalışma Gereç ve Yöntem

Bulgular SONUÇ

Int J Community Based Nurs Midwifery. 2014 Apr;2(2):60-8

RKÇ Hasta eğitimi Yazılı materyal Telefonla takip

Stres

Anksiyete

Depresyon

PTCA hastalarına planlı taburculuk eğitimi; stres, anksiyete ve depresyon düzeyini düşürdü.

Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:381381.

Meta analiz 56 hasta Aroma terapi yağları PKG önce ve sonra

10 kez inhale

Anksiyete

Uyku kalitesi

PKG anksiyete düzeyini azaltmak ve uyku kalitesinin iyileştirilmesi için bağımsız hemşirelik bakımı kullanılabilir.

J Clin Nurs. 2012 Mar;21(5-6):728-35.

RKÇ 58 hasta Kulaklıkla müzik

dinletme

Uyku kalitesi PKG hastalarında

uyku kalitesinin iyileştirilmesi için müzik kullanılabilir.

Eur J Cardiovasc Nurs. 2011 Jun;10(2):88-93.

RKÇ 98 hasta Kontrol grubu Müzikli yastık Ortam müziği

Anksiyete PKG sırasında hasta

odaklı müziğin anksiyete düzeyinde azaltabilir.

ANKSİYETE DÜZEYİ VE UYKU KALİTESİ

Page 12: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

KOMPLİKASYONLARIN ERKEN TESPİT EDİLMESİ

PKG sonrası izlem sıklığı hastanın durumuna, hemşirenin klinik uzmanlık ve kurumsal protokollere dayalı olmalıdır.

ÇINAR D, OLGUN N. 12

Kanama yönünden girişim bölgesi izlenir (bandajda kan, ağrı, şişme, hematom)

Retroperitoneal kanama belirti ve bulguları izlenir (yan ağrısı, ekstremite nabız dolgunluğunda azalma, Htc ve Hb’de azalma)

İşlem sonrasında vital bulgular stabil oluncaya kadar izlenir. (TKD KILAVUZ)

Page 13: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 13

Çalışma Gereç ve Yöntem Bulgular SONUÇ

Int J Nurs Pract. 2012 Feb;18(1):52-9.

Tanımlayıcı bir çalışma

1292 hasta PKG sonrası 15, 45, 60. dk BP ve HR

Ilk saat ve kanama erken tanısında sık vital ölçümü arasında hiçbir ilişki yoktur.

PKG sonrası izlem sıklığı hastanın durumuna, hemşirenin klinik uzmanlık ve kurumsal protokollere dayalı olmalıdır.

J Cardiopulm Rehabil Prev. 2014 Mar 24.

RKÇ 840 hasta PKG sonrası bir yıl

elektronik izlem sistemi

Total kolesterol Diyet kontrolü Fiziksel egzersiz

Elektronik izlem sistemi;

ilaç kullanımı, ve öz-yönetim PKG sonrası ikincil önleme kalitesinde bir iyileşmeye yol açabilir

KOMPLİKASYONLARIN ERKEN TESPİT EDİLMESİ

Hastaların vital bulguların izlenmesi PKG sonrası kanama riskinin erken tespiti için önemli bir bileşenidir.

Page 14: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

TIBBİ AMAÇLAR İLE HAREKETİN KISITLANMASI

PKG sonrası uzun süreli hareketsizlik / kısıtlı konumlandırma nedeniyle sırt ağrısı gelişebilir.

ÇINAR D, OLGUN N. 14

Girişim yapılan bacağın hareket ettirilmemesi,

Başın 12-24 saat 30°den fazla yükseltilmemesi,

Bağırsak hareketleri, öksürme, hapşırma durumunda girişim

yerine elle basınç uygulama. (TKD KILAVUZ)

Page 15: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 15

Çalışma Gereç ve Yöntem

Bulgular SONUÇ

Hu Li Za Zhi. 2010 Apr;57(2 Suppl):S75-80

Pozisyon değiştirme Masaj Yerinde bacak

hareketleri

Sırt ağrısı

Anksiyete

Uyku kalitesi

Sırt ağrısnı rahatlatmak için özel hemşirelik müdahale teknikleri önermektedir.

Eur J Cardiovasc Nurs. 2009 Sep;8(3):200-6.

RKÇ 100 hasta PKG sonrası «SİRİRAJ LEG LOCK»(SLL)

Sırt ağrısı Hasta memnuniyeti

PKG sonrası SLL; Yaraya bir etkisi olmadan konumunu değiştirmek hasta memnuniyetini arttırır ve sırt ağrısı azaltır. 

TIBBİ AMAÇLAR İLE HAREKETİN KISITLANMASI

PKG sonrası uzun süreli hareketsizlik / kısıtlı konumlandırma nedeniyle gelişen sırt ağrısını rahatlatmak için; pozisyon değiştirme, masaj ve yerinde bacak hareketleri gibi özel hemşirelik müdahale teknikleri önerilmektedir.

Page 16: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

PKG SONRASI YATAK İSTİRAHAT SÜRESİ

Literatüre göre, perkütan koroner girişimler sonrası kılıf

çıkarıldıktan sonra yatak istirahati süresi 2-24 saat

arasında değişmektedir.

ÇINAR D, OLGUN N. 16

Yatak istirahati belirlenen klinik protokolüne göre belirlenir.

Klinik protokolüne uygun olarak mobilizasyona başlanır.

(TKD KILAVUZ)

Page 17: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 17

Çalışma Gereç ve Yöntem

Bulgular SONUÇ

J Clin Nurs. 2014 Jun;23(11-12):1476-85.

Sistematik derleme Meta analiz 5 çalışma 1115 katılımcı 2-10 saat yatak

istirahati

Vasküler komplikasyon insidansı

Sırt ağrısı Üriner sorunlar Erken ve geç

mobilizasyon süresinin etkisi anlamlı bulunmadı.

PKG sonrası erken mobilizasyonun güvenli ve mümkün olabilir,

Vasküler komplikasyon riskini arttırmaz

Yatak istirahati için net bir süre söylenemez.

Eur J Cardiovasc Nurs. 2013 Oct;12(5):429-36.

Meta analiz Retrospektif

Erken mobilizasyonun hematom oluşumu ve kanama insidansı risk oranı

Erken mobilizasyon hematom ve kanama insidansı üzerinde hiçbir etkisi yoktur.

PKG SONRASI YATAK İSTİRAHAT SÜRESİ

Çeşitli çalışmalarda, yatak istirahati süresinin vasküler komplikasyonlara etkisi değerlendirilmiş, ancak yatak

istirahati süresi hakkında net bir sonuca ulaşılamamıştır.

Page 18: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

SONUÇ

PKG tedavi ve bakımın amacı, işlem yapılan

koroner damarda yeniden daralmayı önlemek ve

gelişebilecek komplikasyonları erken dönemde

belirlemektir.

ÇINAR D, OLGUN N. 18

Page 19: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

SONUÇ

Bireyselleştirilmiş ve yapılandırılmış bakım ve

hasta/aile eğitimi için hemşirelerin son

gelişmeleri ve literatürleri takip etmesi önemlidir.

19ÇINAR D, OLGUN N.

Page 20: Salon 1 13 kasim 16.00 17.30 derya çinar 1

ÇINAR D, OLGUN N. 20

TEŞEKKÜR EDERİM