SAĞLIK VE GÜVENLİK

Tarihsel süreç

1921 > İlk tedbirler 1923 > 30 önerge 1924 > 394 sayılı hafta sonu yasası 1926 > Borçlar kanunu 1930 > Kamu sağlığı yasası

Tarihsel süreç

1936 > İlk sistematik düzenleme

1946 > Sosyal güvenlik konulu ilk normlar

1950 > 174. Madde 1963 > Güvenlik müfettişleri1971 > 1475. Madde (detaylı normlar)

Yürürlükteki hükümler

22 Mayıs 2003 tarih 4857 sayılı İş Kanunu

77 ila 90 arası 13 adet madde, iş sağlığını ve güvenliğini ele almaktadır

Yürürlükteki hükümler

Belli başlı hükümler: Gerekli teçhizatların yanı sıra işverenler,

işyerindeki sağlığı ve güvenliği temin etmeye yönelik bilumum tedbirleri almakla yükümlüdür; çalışanlar, işyeri sağlığı ve güvenliği ile ilgili normlara uymakla mükelleftir

Yürürlükteki hükümler

Belli başlı hükümler:

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sağlık ve güvenlik konulu yönetmelikleri yürürlüğe sokmakla mükelleftir.

Yürürlükteki hükümler

Belli başlı hükümler:

Baş gösteren tehlike türüne bağlı olarak çalışma, tehlike giderilinceye kadar kısmen veya tamamen durdurulur; aksi taktirde işyeri kapatılır.

Yürürlükteki hükümler

Belli başlı hükümler:

Asgari 6 aylık kıdeme sahip asgari 50 kişinin çalıştığı işletmelerde işveren, bir sağlık ve güvenlik komitesi kurmakla mükelleftir.

Yürürlükteki Mevzuat

Belli başlı hükümler: Asgari 50 çalışanı bulunan işverenler, bir veya

birden fazla hekimi işe almakla, çalışan sayısına ve iş türünün tehlike sınıfına bağlı olarak da işyerinde bir revir teşkil etmekle mükelleftir.

Yürürlükteki hükümler

İnşaat sektöründe sağlık ve güvenlik Amyant kullanımını öngören görevlerde sağlık

ve güvenlik Gürültü ve titreşimler Kişisel korunma teçhizatları ile kullanımları Yıpratıcı ve tehlikeli işler

Kamu makamları

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSGGM)

Kanun normlarının uygulanması Ulusal politikaların geliştirilmesi Kurumlar ile koordinasyon Denetim ve takip Çalışanların ve işletmelerin değerlendirilmesi

Kamu makamları

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü (İSGGM)

Kişisel korunma teçhizatlarına ait prosedür ve prensipler

Araştırma ve analiz Yayınlar, belgeler, istatistikler Gerekli tedbirlerin alınması Laboratuvarların yönetilmesi, denetlenmesi ve

donatılması

Kamu makamları

İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü (İŞGÜM)

Gerekli standartların belirlenmesi Standart ve ilkelerin güncellenmesi Programların geliştirilmesi ve katılım Teknik içerikli yayınlar

Kamu makamları

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM)

Sorunların çözümlenmesi Çalışanların iş sağlığı ve güvenliğinin korunması Sakin bir iş ortamının temin edilmesi Sosyal güvenliğinin temin edilmesi Devletin ve sosyal tarafların sorumlulukları

Kamu makamları

İş Denetleme Komitesi

Normların uygulanmasının denetlenmesi Mevzuat araştırmalarının yapılması Denetimlere ait istatistikler

Kamu makamları

TSI 18001

İş Sağlığı ve Güvenliği Sisteminin devreye alınması

İş sağlığı ve güvenliğinin uygulanması ve sürekli olarak iyileştirilmesi

Çalışanlara ait risklerin ortadan kaldırılması veya asgariye indirilmesi

Kamu makamları

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (İSGİP)

İş sağlığı ve güvenliği sisteminin KOBİ’lerde uygulanması

İş sağlığı ve güvenliği konusunda uzman ve profesyonellerin formasyonu

İş sağlığı ve güvenliği kampanyaları ile farkındalığın geliştirilmesi

İşçi sendikaları

Sendikaların sorumlulukları:

İşçi sağlığı ve iş güvenliği konularında araştırmalar yapmak

Önceki araştırma verileri toplamak Bilimsel yöntemler ile yayınlanmış verileri

değerlendirmek

İşçi sendikaları

İş sağlığı ve güvenliği ile maliyet/fayda analizi Formasyon Mesai saatlerinin dağılımı İşyerinde yemek yeme Sağlık Tazminatlar İş sağlığı ve güvenliği komiteleri

İşçi sendikaları

Sendikalara yönelik ilave fırsatlar

İşyeri temsilcileri İş sağlığı ve güvenliği komiteleri İş sağlığı ve güvenliği çalışma komiteleri

İşçi sendikaları

İş sağlığı ve güvenliği konularında sendikal etkinliğinin güçlendirilmesi

Formasyon faaliyetlerinde iş sağlığı ve güvenliği Organizasyon kursları; bilimsel merkezler İş sağlığı ve güvenliği: sendika için önemli bir araç İş sağlığı ve güvenliği laboratuvarı Uygun şekilde hazırlıklı sendikalar İş sağlığı ve güvenliği Milli Komitesi

YOL-İŞ

Formasyon faaliyetleri Sosyal diyalog Broşürler YOL-İŞ dergisi ve internet sitesi Danışmanlık hizmetleri Projeler Konferanslar, çalıştaylar, seminerler

İşveren dernekleri

Bazı eksiklikler:

Muhalefetvari yaklaşım İş sağlığı ve güvenliği konusunda siyaset önerileri

eksikliği Yöntem ve malzeme eksiklikleri Sadece bireysel haklar konusunda bilgilendirme Bütünlük ve süreklilik açısından eksik araştırmalar

İstatistikler (2008)

72.963 adet iş kazası Bu kazalar sonucu 866 işçi hayatını

kaybetmiştir

İstatistikler (2007)

Toplamda 79.027 iş kazası 7.143’ü inşaat sektöründe; bunlarda: 428 işçi sakat kalmıştır 5 işçi bir meslek hastalığına yakalanmıştır

İstatistikler (1998 - 2007)

Toplamda 783.448 iş kazası. 3.633 meslek hastalığı vakası 8.507 işçi bahse konu kazalar ve/veya

hastalıklar sonucu hayatını kaybetmiştir 19.045.638 iş günü kaybı

İstatistikler (Ocak – Haziran 2009)

670 işçi, iş kazaları sonucunda hayatını kaybetmiştir

579 işçi sakat kalmıştır

Her gün 200 iş kazası meydana gelmektedir

Her gün 7 işçi, iş kazaları sonucunda sakat kalmaktadır

Her gün 3 işçi, iş kazaları nedeni ile hayatını kaybetmektedir

Sektör bazında iş kazaları (2008)

Sektör bazında ölümcül iş kazaları (2008)

İnşaat sektöründeki iş kazalarının nedenleri (2008)

İnşaat sektöründe kazalar (2001 - 2008)

İnşaat sektöründe ölümcül iş kazaları (2001 - 2008)

İnşaat sektörü iş kazaları – Şehirlere göre dağılımları (2008)

BELLİ BAŞLI SORUNLAR

İnşaat sektöründe iş mevsimlik olup devamlılık arz etmemektedir.

Çalışma şartları şantiyelere göre değişmektedir. Çalışma ve doğurduğu sonuçlar son derece dinamiktir Görevler çok çeşitli ve farklıdır Birden fazla işveren veya taşeron ile iş ilişkisi

mevcuttur.

BELLİ BAŞLI SORUNLAR

Genelde şantiyeler geniş ve dağınık durumdadır Genelde uygun ısı şartlarının temini imkansızdır Mesai saatleri genelde aşırı uzun ve/veya düzensizdir İşçiler sürekli olarak değişmektedir, sirkülasyon

fazladır İşçilerin çoğu vasıfsızdır

BELLİ BAŞLI RİSKLER

Yukarıdan düşme Hareket halindeki makinelerin sebep olduğu kazalar Elektrik çarpmaları Kazma faaliyetleri sırasındaki kazalar

BELLİ BAŞLI RİSKLER

Malzeme düşmesi Ağır malzemelerin taşınmasından kaynaklanan

iskelet hasarları Tehlikeli malzemelere maruz kalma Yüksek gürültü nedeni ile işitme kaybı

DENETİM RAPORU

Yıl 2007 Partner; YOL-İŞ, İNTES, Çalışma Bakanlığı Kapsam: inşaat sektöründeki 2860 işletme

KAYITLAR VE BELGELER

Sağlık ve güvenlik projesi Uygun olmayan işyeri sayısı: 2537 Oran: %88,70

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, Maddeler: 5-7, EK-II

KAYITLAR VE BELGELER

Bildirimler Uygun olmayan işyeri sayısı: 2309 Oran: %80,70

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, Maddeler: 5-c, EK-III

KAYITLAR VE BELGELER

Kişisel veriler Uygun olmayan işyeri sayısı: 1905 Oran: %66,60

Referans norm: İş Kanunu, Madde 75

KAYITLAR VE BELGELER

Doktor raporları Uygun olmayan işyeri sayısı: 2660 Oran: %99,28

Referans norm: İş Kanunun 86. maddesi ile yıpratıcı ve tehlikeli işler yönetmeliğinin 5. maddesi

KAYITLAR VE BELGELER

Kaldırıcı makinelerin kontrolü Uygun olmayan işyeri sayısı: 1579 Oran: %55,20

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV, Bölüm I, Madde 75

KAYITLAR VE BELGELER

Formasyon Uygun olmayan işyeri sayısı: 2175 Oran: %76,04

Referans norm: İş Kanunu 77. madde, İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitilmeleri hususunda usul ve ilkeleri belirleyen yönetmeliğin 4, 5, 8, 10 ve 17. maddeleri

ÇALIŞMA ALANLARI

Servis yolları – Tehlikeli alanlar Uygun olmayan işyeri sayısı: 2175 Oran: %76,40

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/A, Madde 10

ÇALIŞMA ALANLARI

İlk yardım Uygun olmayan işyeri sayısı: 1409 Oran: %50,00

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/A, Madde 13

ÇALIŞMA ALANLARI

Malzeme düşmesi Uygun olmayan işyeri sağlığı: 1690 Oran: %59,09

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/B, Kısım II, Madde 4

ÇALIŞMA ALANLARI

Yüksek yerlerde çalışma Uygun olmayan işyeri sayısı: 2381 Oran: 83,25 %

Referans norm: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/B, Kısım II, Madde 5; Çalışma teçhizatlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği, EK II, Madde 4.1

ÇALIŞMA ALANLARI

Özel riskler Uygun olmayan işyeri sayısı: 1712 Oran: %58,86

Referans normlar: İnşaat sektörü iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, EK IV/A, Kısım II, Madde 6

Teşekkürler!