SABORES

DE CINE

Comer con los ojos .Daniel Vázquez Sallés.RBAO cine deunos moito, estamos en débeda con el. A cociñadeunos grandes praceres, estamos en débeda con ela. Utilizando o celuloide como vehículo, Comer cos ollos éunha viaxe lúdico polo cine. Sen esas películas, non haidúbida de que comeriamos, beberiamos e amariamos dunxeito moi distinto

Cozine. Fernando Canales, Félix Linares, David Erauskin.Se hai algo fascinante para os amantes do cine é todo aquiloque nos poida suxerir cheiros, tactos, sabores..., é dicir, ese universo que de forma máxica pode traspasar a pantalla e chegar ata a nosa butaca para deixarnos seducir... aos poucos.Entren e gocen.

Cocinar de cine. Juan Manuel GutiérrezXabier GutiérrezXabier Gutiérrrez é o responsable do laboratorio de investigación de Arzak. Innovador da cociña máis que cocinero, uniuse ao seu irmán Juan Miguel, director de documentais. Para escribir este libro no que cine e gastronomía danse a man. reuniron 54 películas e outrastantas receitas inspiradas nelas. Libro interesante tanto para cinéfilos como para gastrónomos.

Gastronomía e cine

GASTRONOMÍA E CINE

Dirección: Lasse Hallström.

Paises: USA/Reino Unido.

Ano: 2000.

Duración: 121 min.

Interpretación: Juliette Binoche (Vianne Rocher), Lena Olin

(Josephine Muscat), Johnny Depp (Roux), Judi Dench (Amande

Voizin), Alfred Molina (Conde de Reynaud), Peter Stormare (Serge

Muscat), Carrie-Anne Moss (Caroline Clairmont), Leslie Caron

(Madame Audel), John Wood (Guillaume Bierot), Hugh O'Connor

(Pere Henri).

Guión: Robert Nelson Jacobs; basado en la novela de Joanne Ha-

rris.

Producción: David Brown, Kit Golden y Leslie Holleran.

Música: Rachel Portman.

Fotografía: Roger Pratt.

Montaxe: Andrew Mondshein.

Chocolat é unha fábula en clave de comedia acerca de co-

mo pode cambiar unha persoa, unha relación, unha cidade,

tan só con probar un pouco os praceres da vida. É un conto

sobre a tentación, a represión e os liberadores poderes dos

sentidos: a simpática historia sobre a crecente guerra que

se desencadea nunha pequena poboación debido á paixón e

aos temores que se xeran nos habitantes trala aparición

dunha tenda de chocolates e bombóns.

CHOCOLAT

AÑO 1994

DURACIÓN 123 min.

DIRECTOR Ang Lee

GUIÓN Ang Lee, James Schamus, Hui-Ling Wang

MÚSICA Mader

FOTOGRAFÍA Jong Lin

REPARTO Sihung Lung, Kuei-Mei Yang, Chien-Lien Wu, Yu-Wen Wang, Ah-

Leh Gua, Sylvia Chang, Winston Chao, Lester Chan

PRODUCTORA Central Motion Pictures / Ang Lee Productions / Good Ma-

chine Productions

Agridoce comedia de éxito mundial que relata a historia de Chu,

un vello chef de Taipei, viuvo e con tres fillas: Jen, Chien e Ning.

Cada unha delas ve a vida baixo un prisma distinto aínda que to-

das elas ten unha faceta común no seu carácter: a rebeldía. Un bo

día todo empeza a complicarse. Unha viuva moi rosmona acaba

de mudarse ao apartamento veciño, pero ao mesmo tempo alguén

se queda embarazada, alguén cae nunha profunda depresión, al-

guén morre e alguén atopa ao seu amor verdadeiro. O reputado di-

rector Ang Lee volveu a Taiwán para conseguir outra retrato de

sentimentos que acadou excelentes críticas. (FILMAFFINITY

COMER,

BEBER,

AMAR

O FESTÍN

DE

BABETTE

AÑO 1987

DURACIÓN 102 min

DIRECTOR Gabriel Axel

GUIÓN Gabriel Axel (Cuento: Isak Dinesen)

MÚSICA Per Norgard

FOTOGRAFÍA Henning Kristiansen

REPARTO Stéphane Audran, Jean-Philipe Lafont, Gudmar

Wivesson, Jarl Kulle, Bibi Andersson, Bodil Kjer, Brigitte

Federspiel

Nunha remota aldea de Dinamarca viven dúas irmás, anciás xa,

conostalxia dunha afastada mocidade, na que a súa educación,

profundamente puritana, obrigounas a renunciar a toda posibilida-

de de ser felices. Solteiras pois, viven nunha digna austeridade,

ata que aparece entre elas Babette, quen chega fuxindo de París.

Ao pouco tempo terá oportunidade de corresponder á bondade e á

calor con que foi recibida. Un bo premio de lotería permítelle orga-

nizar unha opulenta cea coas viandas e viños da mellor gastrono-

mía francesa. A esta cea son invitados os veciños, todos fanática-

mente puritanos. Aceptan ir, pero entre si pactan non dar nin-

gunha mostra de pracer ante o que comen e beben, porque sería

pecaminoso. Con todo, é tal a forza sedutora das viandas que, aos

poucos, nun cerimonial intenso e emotivo, van cedendo á sensuali-

dade que implica gozar dos prodixios da cociña francesa.

AÑO 1989

DURACIÓN 110 min.

DIRECTOR Rob Reiner

GUIÓN Nora Ephron

MÚSICA Marc Shaiman

FOTOGRAFÍA Barry Sonnenfeld

REPARTO Meg Ryan, Billy Crystal, Carrie Fisher, Bruno Kirby, Steven Ford

PRODUCTORA Castle Rock Entertainment / Nelson Entertainment

A comedia americana dos oitenta (con permiso de Woody

Allen) tivo aquí o seu mellor e máis entrañable exponente.

Meg Ryan e Billy Cristal embárcanse nunha relación que lles

levará por diferentes etapas a través dos anos neste encan-

tador filme sobre a amizade, a guerra de sexos e a vida mes-

ma. A química entre os dous protagonistas non foi superada

por comedia coñecida desde a data, e o famoso gag do orgas-

mo nin tan sequera é o mellor dun brillantísimo guión dunha

comedia imprescindible. (FILM AFFINITY)

CANDO

HARRY

ATOPOU A

SALLY

TITULO ORIGINAL The Cook, the Thief, His Wife and Her Lover

AÑO 1989

DURACIÓN 123 min.

DIRECTOR Peter Greenaway

GUIÓN Peter Greenaway

MÚSICA Michael Nyman

FOTOGRAFÍA Sacha Vierny

REPARTO Richard Bohringen, Michael Gambon, Helen Mirren, Alan

Howard, Tim Roth, Ciaran Hinds, Gary Olsen, Ron Cook, Ian Dury,

Ewan Stewart, Diane Langton, Liz Smith

PRODUCTORA Allarts Cook Ltd. / Erato Films / Films Inc.

Richard é o sádico dono dun restaurante. O seu forte carác-

ter e as tiránicas formas que aplica no traballo fan que todos

os empregados estean sometidos a un continuo réxime de

escravitude, incluída a súa esposa, a quen ridiculiza.

(FILMAFFINITY)

O

Cociñeiro

o ladrón,

a súa muller

e o seu

amante.

TITULO ORIGINAL Como agua para chocolate

AÑO 1992

DURACIÓN 114 min.

DIRECTOR Alfonso Arau

GUIÓN Laura Esquivel (Novela: Laura Esquivel)

MÚSICA Leo Brouwer

FOTOGRAFÍA Emmanuel Lubezki & Steve Bernstein

REPARTO Marco Leonardi, Lumi Cavazos, Regina Torné, Ada Carrasco, Yareli

Arizmendi, Mario Iván Martínez, Claudette Maille, Pilar Aranda, Rodolfo Arias,

Margarita Isabel, Farnersio de Bernal, Joaquín Garrido, Sandra Arau

PRODUCTORA Mexican Film Institute

Historia de amor e gastronomía ambientada no México

fronterizo de principios de século XX. Tita e Pedro ven obs-

taculizado o seu amor cando Mamá Elena decide que Tita,

a súa filla menor, debe quedarse solteira para coidar dela

na súa vellez. Entre os cheiros e sabores da cociña tradi-

cional mexicana, Tita sufrirá longos anos por un amor que

perdurará máis aló do tempo. (FILMAFFINITY)

COMO AUGA

PARA

CHOCOLATE

TITULO ORIGINAL Politiki kouzina (A Touch of Spice)

AÑO 2003

DIRECTOR Tassos Boulmetis

GUIÓN Tassos Boulmetis

MÚSICA Evanthia Reboutsika

FOTOGRAFÍA Takis Zervoulakos

REPARTO Georges Corraface, Ieroklis Michailidis, Renia Louzidou, Stelios

Mainas, Dina Michailidou

PRODUCTORA Greek Film Center / Filmnet / Cinegram

Fanis Iakovidis é un famoso profesor de astrofísica. Ten 40

anos e alcanzou un momento crucial na súa vida, unha en-

crucillada existencial que a súa ciencia non poderá axudarlle

a resolver. O seu avó e mentor, "o avó Vassilis" vive en Es-

tambul e desenvolveu a súa propia filosofía culinaria prácti-

ca, venerada e aplicada polos turcos de forma similar. Fanis

non viu ao seu avó desde que tiña 7 anos. Por iso, cando o

ancián decide repentinamente viaxar a Grecia logo de tantos

anos, o seu inminente visita preséntase como unha aconte-

cemento crave na vida de Fanis. Cando os vellos amigos do

seu avó chegan a casa de Fanis e están a piques de brindar

á súa saúde, unha chamada telefónica infórmalle de que o

avó Vassilis caeu enfermo de súpeto. Fani vese catapultado

de forma inevitable a unha inesperada viaxe cara a Estam-

bul, unha viaxe de retorno no tempo e no espazo.

(FILMAFFINITY)

UN CHISCO

DE CANELA

TITULO ORIGINAL Mui Du Du Xanh (L'Odeur de la papa-

ye verte)

AÑO 1993

DURACIÓN 103 min

DIRECTOR Tran Anh Hung

GUIÓN Tran Anh Hung

MÚSICA Ton Thât Tiêt

FOTOGRAFÍA Benoît Delhomme

REPARTO Lu Man San, Yen-Khe Tran Nu, Thi Loc

Truong, Anh Hoa Nguyen, Hoa Hoi Vuong

PRODUCTORA Coproducción Vietnam-Francia

Unha nena (Mui) chega á cidade para traballar como sirvienta

nunha casa. A filla menor desa familia tería a súa idade, de non mo-

rrer anos atrás. Da morte o pai séntese culpable, o que arruinou o

seu matrimonio. Este home escapa constantemente de casa cos

ingresos dunha pequena merecería que sostén a economía precaria

do fogar. Mentres Mui trata de exceder a súa carga de sirvienta, ela

sofre as tormentas da mocidade de Tin, o fillo menor da familia. Pe-

ro Mui mantén unha paixón secreta por Khuyén, un compositor no-

vo, rico e solteiro amigo da casa que de cando en vez visita a fami-

lia. Coa súa inocente mocidade, Mui sente un espontáneo afecto

por este mozo. Dez anos máis tarde, esta moza sirvienta creceu,

converténdose nunha muller de beleza salvaxe. Mui vaise a traba-

llar onde Khuyén, o home que sempre amou en segredo, alí comeza-

rá para ela unha vida máis dignificada e esperanzada como muller.

(FILMAFFINITY)

O

ARRECENDO

DA PAPAYA

VERDE

TITULO ORIGINAL Vatel

AÑO 2000

DURACIÓN 116 min

DIRECTOR Roland Joffé

GUIÓN Jeanne Labrune (Adaptación: Tom Stoppard)

MÚSICA Ennio Morricone

FOTOGRAFÍA Robert Fraisse

REPARTO Gérard Depardieu, Uma Thurman, Tim Roth, Timothyt

Spall, Julian Glover, Julian Sands, Murray Lachlan Young, Richard

Griffiths, Féodor Atkine, Nathalie Cerda, Hywel Bennett

Vatel (Gérard Depardieu) é un experto cociñeiro que durante

o reinado de Luís XIV (Julian Sands), está ao servizo do prínci-

pe de Condé (Julian Glover). O cociñeiro agasallou coas súas

artes ao coñecido como rei Sol tentando gañar o seu favor pa-

ra o decaído príncipe. Invitada a corte ao completo ao castelo

de Condé, o fiel Vatel non só agasallará con grandes festas e

espléndidas comidas aos nobres e ao rei, senón que tamén

veráse el mesmo favorecido polos desexos dunha das nobres

máis belas e mellor situadas, Anne de Montausier (Uma Thur-

man), pola que rivalizan o ambicioso marqués de Lauzun (Tim

Roth) e ata o mismísimo rei.

VATEL

TITULO ORIGINAL Bella Martha (AKA Drei Sterne)

AÑO 2000

DURACIÓN 107 min.

DIRECTOR Sandra Nettelbeck

GUIÓN Sandra Nettelbeck

MÚSICA Keith Jarrett, Arvo Pärt, David Darling

FOTOGRAFÍA Michael Bertl

REPARTO Martina Gedeck, Sergio Castellitto, Maxime Foerste, Siby-

lle Canonica, Katja Studt, August Zirner, Idil Ürner, Oliver Broumis,

Ulrich Thomsen

PRODUCTORA Bavaria Film International

Martha, unha encantadora cociñeira apaixonada pola súa profesión,

realiza verdadeiras obras de arte culinarias nun pequeno restaurante de

Hamburgo. Aínda así a súa vida é bastante monótona. Martha é introver-

tida, non ten practicamente vida social e vive unicamente para o seu

traballo. Pero a súa vida cambiará de súpeto cando a súa irmá, unha

rapaza que vive soa coa súa filla de oito anos, morre nun accidente.

Martha faise cargo de Lina, a súa sobriña, que sofre moito pola morte

da súa nai. Só a presenza de Mario, un compañeiro italiano de Martha,

poñerá un pouco de alegría e de pasta nas súas vidas. Mario pasa de

ser un rival a un bo amigo. Pero un día o pai de Lina, ao que Martha in-

tentara localizar, aparece na súa porta. Quere levarse á súa filla a Italia

e Martha ten que tomar unha decisión. (FILMAFFINITY)

DELICIOSA

MARTHA

TITULO ORIGINAL The Age of Innocence

AÑO 1993

DURACIÓN 133 min.

DIRECTOR Martin Scorsese

GUIÓN Novela: Edith Wharton

MÚSICA Elmer Bernstein

FOTOGRAFÍA Florian Ballhaus

REPARTO Michelle Pfeiffer, Daniel Day-Lewis, Winona

Ryder, Richard E. Grant, Alec McCowen, Geraldine

Chaplin, Mary Beth Hurt, Stuart Wilson, Alexis Smith,

Michael Gough, Miriam Margolyes

PRODUCTORA Columbia Pictures

XÉNERO Drama romántico

Newland Archer é un cabaleiro da alta sociedade neoiorquina

do século XIX prometido con May Welland, unha moza da súa

mesma clase social. Pero todo cambiará cando coñeza á pouco

convencional curmá de May, a condesas Olenska. Inicialmente

defenderá a posición da condesa separada do seu abusivo mari-

do, o cal convértea nunha proscrita dentro da súa clase, para

rematar namorándose dela (FILMAFFINITY)

A IDADE DA

INOCENCIA

TITULO ORIGINAL Fast Food Nation

AÑO 2006

DURACIÓN 115 min.

DIRECTOR Richard Linklater

GUIÓN Richard Linklater, Eric Schlosser (Libro:

Eric Schlosser)

MÚSICA

FOTOGRAFÍA Lee Daniel

REPARTO Greg Kinnear, Ethan Hawke, Kris Kris-

tofferson, Patricia Arquette, Catalina Sandino Mo-

reno, Luis Guzmán, Bobby Cannavale, Wilmer Val-

derrama, Lou Taylor Pucci, Esai Morales, Ashley

Johnson, Avril Lavigne, Ana Claudia Talancon

PRODUCTORA Recorded Picture Company

Don Henderson, un executivo dunha importante cadea de restaurantes de

comida rápida, ten un problema. A carne das hamburguesas máis famosas

da empresa está contaminada, e el ten que pescudar a razón. O descubri-

mento da resposta non será tan simple ou tan limpo como el esperara. Em-

prendendo unha viaxe ao lado máis oscuro da produción da comida típica-

mente americana, decide abandonar a comodidade de California para pene-

trar no mundo dos matadeiros... Dramatización ambientada na industria da

comida rápida, segundo a novela de Eric Schlosser, que estivo entre os best-

sellers das listas de Estados Unidos. (FILMAFFINITY)

FAST

FOOD

NATION

Remy é unha simpática rata que soña con converterse nun gran

chef francés malia a oposición da súa familia e do problema evidente

que supón ser unha rata nunha profesión que detesta aos roedores. O

destino leva entón a Remy ás alcantarillas de Paris, pero a súa situa-

ción non podería ser mellor, xa que se atopa xusto debaixo dun res-

taurante que se fixo famoso grazas a Auguste Gusteau, unha estrela

da cuisine. A pesar do perigo que representa ser un visitante pouco

común (e desde logo nada desexado) nos fogones dun exquisito res-

taurante francés, a paixón de Remy pola cociña pon patas para arriba

o mundo culinario parisino nunha trepidante e emocionante aventura.

(FILMAFFINITY)

TITULO ORIGINAL Ratatouille

AÑO 2007 DURACIÓN 110 min.

DIRECTOR Brad Bird

GUIÓN Brad Bird (Historia: Jan Pinkava, Jim Capobianco,

Brad Bird)

MÚSICA Michael Giacchino

FOTOGRAFÍA Animation

REPARTO Animation

PRODUCTORA Pixar Animation Studios / Walt Disney Pic-

tures

XÉNERO Animación

RATATOUILLE

DDDD esde as primeiras curtametraxes dos irmáns Lumière ata cintas como “ C hocolat ”“ C hocolat ”“ C hocolat ”“ C hocolat ” , as delicias culinarias estiveron presentes na pantalla grande, intentan-do conquistar os espectadores. Velaquí un breve percorrido da saborosa relación en-tre os ollos e o padal. “ C omunicámonos comendo? ” , pregunta unha das fillas do chef Chu á súa irmá, pa-ra falar da dramática distancia que parece separar ao pai viúvo das súas tres fillas na película “ Comer, beber, amar ” ,“ Comer, beber, amar ” ,“ Comer, beber, amar ” ,“ Comer, beber, amar ” , do director chinés Ang Lee. Cada domingo, o vello cociñeiro prepara un banquete para compartilo coas súas fillas, mentres non cruza con elas case ningunha palabra, nin de afecto nin das outras. Os espectadores, en tanto, xa teñen feita auga a boca e case chegan a cheirar os manxares que ven na pantalla: woks fumegantes e coloridos, polos afumados e laqueados, sopas de verdu-ras... O cine é un pracer visual, pero unha serie de películas exploran a posibilidade de abrir nos espectadores outros apetitos. E non nos referimos aos eróticos, senón aos gastronómicos. Desde o nacemento oficial do cine, o 28 de decembro de 1895, os irmáns Lumiére proxectaron as escenas do seu fillo comendo ante as cámaras, iniciando con iso unha estreita relación entre o cine e a gastronomía que chega ata hoxe. Desde entón moi-tas foron as cintas que xogan co pracer da comida. A primeira secuencia deste tipo na historia do cine aparece en 1925, en “ A Quimera do Ouro ”“ A Quimera do Ouro ”“ A Quimera do Ouro ”“ A Quimera do Ouro ” , de Charles Chaplin, onde o pobre come a súa propia bota con coitelo e garfo, coma se se tratase dunha delicia. En “ A Raíña de África ”“ A Raíña de África ”“ A Raíña de África ”“ A Raíña de África ” ( John Huston, 1951 ) , Humphrey Bogart e Katheri-ne Herpbun comezan a falar fronte a unha cunca de té e uns pasteis. Na cinta de Alfred Hitchcock “O home que sabía demasiado ”“O home que sabía demasiado ”“O home que sabía demasiado ”“O home que sabía demasiado ” , James Stewart e Do-ris Day van cear a un restaurante de Marrocos e son os espectadores fascinados dos costumes locais, como o ritual de lavado das mans ou a forma correcta para comer o polo. O director Ingmar Bergman mostrounos varias veces un prato sueco de fama internacional: o smorrebroa, composto por perna de reno, salmón, albóndegas e an-guía afumada; aconséllase acompañalo con cervexa ou augardente de papa.

Tamén Hollywood quixo compartir cos espectadores algúns manxares, como os miolos de mono servidos no seu cranio, miolos de mono servidos no seu cranio, miolos de mono servidos no seu cranio, miolos de mono servidos no seu cranio, que Indiana Jones comeu no templo maldito. E quen non recorda o orgásmico sándwich orgásmico sándwich orgásmico sándwich orgásmico sándwich de Sally sentada fronte a Harry ( “ Eu quero un igual!... ” ) , na película “ Cando Harry atopou a Sally” “ Cando Harry atopou a Sally” “ Cando Harry atopou a Sally” “ Cando Harry atopou a Sally” de Rob Reiner ( 1 989 ) . “ A idade da Inocencia ” “ A idade da Inocencia ” “ A idade da Inocencia ” “ A idade da Inocencia ” ( 1993) , baseada na novela de Edith Wharton, evoca as familias aristocráticas neoiorquinas de 1870; nela Martin Scorsese coida a coida a coida a coida a escenografía dos banquetesescenografía dos banquetesescenografía dos banquetesescenografía dos banquetes, onde se locen vaixelas, cristalerías e pratos. Quizais a cinta máis emblemática nestas lides sexa “ A festa de Babette“ A festa de Babette“ A festa de Babette“ A festa de Babette ” , dirixida por Gabriel Axel en 1987. Nela, unha muller que gaña a lotaría, decide compartir cun grupo de anciáns a súa ledicia preparándolles un banquete inesquecible que chega a rexuvenecelos. “ O Gatopardo ” , “ O cociñeiro, o ladrón, a súa muller e o seu amante ” , “ O Gatopardo ” , “ O cociñeiro, o ladrón, a súa muller e o seu amante ” , “ O Gatopardo ” , “ O cociñeiro, o ladrón, a súa muller e o seu amante ” , “ O Gatopardo ” , “ O cociñeiro, o ladrón, a súa muller e o seu amante ” , “ T omates verdes fritos ” , “ Como auga para chocolate ” , “ O arrecendo da papaya “ Como auga para chocolate ” , “ O arrecendo da papaya “ Como auga para chocolate ” , “ O arrecendo da papaya “ Como auga para chocolate ” , “ O arrecendo da papaya verde ” “ A idade da inocencia ” “ Vatel ” , “ Chocolat ” “ Deliciosa Marta ” , verde ” “ A idade da inocencia ” “ Vatel ” , “ Chocolat ” “ Deliciosa Marta ” , verde ” “ A idade da inocencia ” “ Vatel ” , “ Chocolat ” “ Deliciosa Marta ” , verde ” “ A idade da inocencia ” “ Vatel ” , “ Chocolat ” “ Deliciosa Marta ” , “ A merican cuisine ” “ C unha chisca de canela ”“ A merican cuisine ” “ C unha chisca de canela ”“ A merican cuisine ” “ C unha chisca de canela ”“ A merican cuisine ” “ C unha chisca de canela ” ... non é doado facer unha relación exhaustiva. Os grandes “ gurús ” da arte culinaria tampouco son alleos a esta interesante rela-ción: “ As horas de produción na cociña terminan nunha historia ben presentada so-bre a mesa dos convidados ” , así explica Ferran Adriá a similitude entre estas artes desde o Restaurante ZM xunto á praia donostiarra de Gros. Alí reuniuse xunto cos seus colegas Subijana, Arguiñano e Arzac para ofrecer unha presentación no marco do Festival de Cine de San Sebastián, ilustrada con escenas de películas como A Cea dos Idiotas e Deliciosa Marta. “ Tamén hai unha esencial diferenza entre estas dúas artes, ” engade Adriá, “ en realidade algo que diferencia a cociña de calquera outra arte: a comida é o único feito creativo que entra no corpo, e o único feito creati-vo no que participan catro sentidos á vez ” . Subijana e Arzac non é que teñan moita experiencia no mundo do cine, pero anécdotas sobre os detalles gastronómicos das estrelas teñen para entreter un momento. Desde o Woody Allen que só quería un ovo de Arzac, ata Audrey Hepburn que insistiu en que non tiña fame cando chegou ao restaurante de Subijana e terminou comendo todo o menú... Extracto de “Gastronomía y cine ”“Gastronomía y cine ”“Gastronomía y cine ”“Gastronomía y cine ” . Pilar Hurtado