SA Vryskutskrywersavryskutskrywer.co.za/aflaai/teksredigering/... · Web viewtoken tekseenheid...
Transcript of SA Vryskutskrywersavryskutskrywer.co.za/aflaai/teksredigering/... · Web viewtoken tekseenheid...
Rekenaartermein Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Apple II, een van die eerste persoonlike rekenaars.
Hierdie blad is vir rekenaarterme. Hou verkieslik die bespreking daarvan op die besprekingsblad. Daar is baie terminologiepogings inAfrikaans en nie almal werk altyd saam nie. Party programvertalers is nie altyd bewus van taalkundige sake nie, en baie vertalers is nie altyd ingelig oor watter terme reeds bestaan en gebruik word op skole en universiteite nie. Konsekwentheid met terminologie in wiskunde, taalkunde en ingenieurswese is natuurlik ook baie belangrik. Die Afrikaanse Wikipedia kan dus nie 'n eie rigting inslaan sonder om darem te kyk wat ander reeds gedoen het nie. Blindelingse navolging is egter ook nie altyd ideaal nie.
Inhoud
1 Vertaling van rekenaarterme
2 Wenke
3 Oor "-ture" (programmatuur, apparatuur)
4 Woordelys
5 Eksterne skakels
Vertaling van rekenaartermeDie Tweetalige Rekenaarwoordeboek, 1985, van Coetzee, Du Plooy en Cluver, was 'n baanbrekerswerk wat in 1987 herdruk is. Dodds en Grobbelaar se tweetalige rekenaarwoordeboek (1984, hersien in 1987) kom uit dieselfde era. Die Vriende vir Afrikaans het prof Nic Du Plooy in 2005 versoek om sy Tweetalige Woordeboek by te werk, maar hy het nie daarvoor sy weg oopgesien nie, maar die teks beskikbaar gestel as basis van 'n nuwe rekenaarwoordeboek. Die Kuberwoordeboek (H.C. Viljoen hoofredakteur) het in 2007 verskyn, en is gebaseer op Coetzee, Du Plooy en Cluver se 1987 hersiene werk; ander bronne wat geraadpleeg was, was die WAITT woordelys, Dodds en Grobbelaar se Rekenaarwoordeboek, en termelyste van die Vaktaalburo.Baie programme (veral Vrye Sagteware en ander Oopbronsagteware) is al in Afrikaans vertaal. Die kwaliteit van die vertalings kan drasties wissel. Sommige is deur professionele vertalers gedoen en moeite is gedoen met kwaliteit. Ander is as 'n stokperdjie deur vrywilligers gedoen wat nie meer in die RSA woon nie, nie meer Afrikaans praat nie, nie betrokke is by plekke waar Afrikaans nog gebruik word nie. Daar is selfs projekte wat van outomatiese vertaling gebruik gemaak het, waarvan die Afrikaans gewoonweg onverstaanbaar is (tensy mens dit woord vir woord eers
terugvertaal in Engels). Daar is dus reeds 'n klomp oulike idees vir terme, en enige standaardisasiepoging moet ook kyk na wat ander reeds gedoen het, maar sorg moet gedra word.Aangesien mense orals net Engels sien en hoor, vind party mense sommige Afrikaanse terme aanvanklik vreemd, terwyl dié wat daagliks by universiteite daarmee werk, gewoond is aan die terme wat hulle gebruik. Hierdie situasie sal hopelik ook verbeter. In April 2006 het Microsoft 'n taalpakket vir Zoeloe vrygestel, wat Windows (tot 'n mate?) in Zoeloe beskikbaar maak. Tswana is vir Mei 2006 belowe, en Afrikaans vir Junie 2006. Dit is nie duidelik of Microsoft die bestaande, professionele, vertaal- en terminologiekenners in die sagtewareveld gekontak en geraadpleeg het nie. Hierdie lys behoort egter te help dat mense bewus word van die moontlikheid dat die wêreld dalk nie Engels is nie.
WenkeIn artikels oor vertaalde programme moet daar waarskynlik gepoog word om die terminologie van daardie projek te gebruik, indien sinvol en moontlik. Dit is sekerlik nie sinvol om swak vertalings net so oor te gebruik nie. Dit gesê, wie besluit of dit goed is?Vir Wikipedia-artikels, indien dit nie 'n algemene term is nie ("netwerk" is darem sekerlik algemeen), oorweeg om die Engelse woord in hakies te gebruik waar die Afrikaanse term die eerste keer gebruik word.Die AWS laat verskillende woordbou toe en dit kan ons kelder, veral met die maak van skakels. Iets soos "Linux Distribution" kan waarskynlik as "Linux-verspreiding", "Linuxverspreiding" , "Linux Verspreiding" (en dalk nog ander) geskryf word. Kom ons probeer om by die koppelteken te bly, vasaanmekaar met kleinletters tensy hoofletters noodwendig nodig is (die eerste voorbeeld). Dit is baie keer in elk geval nodig om 'n koppelteken te gebruik ter wille van leesbaarheid as die naam/term effens taalvreemd is en dus nie so maklik lees as dit vas geskryf is aan 'n Afrikaanse woord nie. Vir akronieme en afkortings is die koppelteken steeds nodig, en in sommige gevalle sal dit debatteerbaar wees of iets nou 'n akroniem is of nie. Dis net 'n voorstel dié, maar ons sal waarskynlik moet standaardiseer en op die een of ander skryfwyse besluit.
Oor "-ture" (programmatuur, apparatuur)Aanvanklik is die woorde programmatuur en apparatuur gebruik vir sagteware en hardeware, maar probleme het ontstaan toe hierdie terme verder geneem word om soortgelyke Engelse woorde te vertaal. Wat doen 'n mens met die Engelse middleware en shareware? "Programmatuur" en "apparatuur" is pragtige Afrikaanse woorde, maar aangesien die manier van vertaling nie verder geneem is nie, verkies baie mense nou "sagteware" en "hardeware".
WoordelysEngels Afrikaans Kommentaar
abduction abduksie/wegvoering
abort stop, staak
abstract abstraheer/onttrek
abstraction abstrahering/abstraksie/onttrekking
accelerator key versnelsleutel
access toegang
accessories ekstra programme, ekstras, toebehore, bybehore
accessory hulpprogram, toebehore
access port toegangspoort
accuracy akkuraatheid
active drive aktiewe aandrywer, Aktiewe skyf
active icon aktiewe ikoon
active learning aktiewe leer
adaptative learning algorithm aanpassende leeralgoritme
add-on byvoegsel
adjectival phrase (AP) adjektiefstuk (AS)
administrator administrateur
A-drive A-aandrywer
algebra algebra
algorithm algoritme
align belyn
alignment belyning
alphabet alfabet
ambiguity meerduidigheid
ambiguous meerduidig
analyse analiseer
analyser analiseerder
analysis analise
anaphora resolution anafooroplossing
angle brackets (<>) punthakies
animal language dieretaal
annotate annoteer
annotation annotasie/annotering
anti-virus software antivirusprogram
application toepassing, nutsprogram
apps toeps
architecture argitektuur
artificial intelligence (AI) kunsmatige intelligensie (KI)
artificial language kunsmatige taal
archive argief / argiveer
assembler kyk na konteks: is dit die taal, of die program wat met die taal werk?
assembler language / assembly language saamsteltaal "assembly" mag nie vertaal word nie
omdat dit 'n naam is.
assembler program (assembly program, assembler language compiler)
saamsteller, saamstelprogram, moontlik: saamsteltaalvertaler
at (@) by, aapstert (minder formeel), by(?)
attach aanheg
attachment aanhegsel, aanhangsel
audio book luisterboek
augmented transition network (ATN) aangevulde oorgangsnetwerk (AON)
authentication identiteitstawing, identifisering Ook egtheidstoetsing
automatic speech recognition (ASR) outomatiese spraakherkenning (OSH)
automaton outomaat
backend agtergrond-program
back propagation truverbreiding
backslash (\) trustreep, flip, tru-skuinsstreep
backup rugsteunkopie (s.nw), rugsteun (ww.)
backspace key trusleutel, terugsleutel
backtracking terugsporing
bandwidth bandwydte
bag (v) groepeer (ww)
bagging groepering
bag-of-words (BOW) sak-met-woorde (SMW)
bar balk
base(-form) basis(vorm)
baseline basislyn
benchmark (n) norm/normtoets/prestasiestandaard/ standaard (nw)
benchmark (v) bepaal norm/normtoets/prestasiestan-daard/standaard (ww)
binary binêr
binary features binêre eienskappe
bit (binary digit) bis (binêre syfer)
bitmap bispatroon
blend versmelt
blending versmelting
Blog Webjoernaal of weblog of web rubriek
blog post(s) weblog inskrywing(s)
bookmark boekmerk
Boolean algebra Boole-algebra
boost versterk
boosting versterking
boot selflaai, opwarm, begin
bootsector selflaaisektor, begin sektor
bootstrap doen deur skoenlussteekproefneming
bootstrapping skoenlussteekproefneming
boundary grens
box raampie
braces ({}) krulhakies
bracket (n) hakie (nw)
bracket (v) plaas tussen hakies/voorsien van hakies (ww)
bracketing voorsiening van hakies
broad coverage wye dekking
bubble jet printer inkkassetdrukker, borrelstraaldrukker
bug programfout, gogga (minder formeel)
burn (verb) skryf
bus bus
bullet koeël kolpunt
bulletin board bulletienbord
bookmark boekmerk
browse deurblaai, snuffel, rondkyk
browser webblaaier of webleser minder algemeen: blaaier, deurblaaier, webbladleser
brute force hacking volkrag kraking, brute krag kraking
byte greep
cache kas, kasgeheue
caching kasberging
caps lock hoofletterslot, bokasslot
capture vaslê
cartridge inkhouer, inklading
cascaded finite-state parser kaskade-eindigetoestandontleder
case-based reasoning gevalgebaseerde redenasie/ -redenering
case sensitive kassensitief
categorise kategoriseer
category kategorie
CAD (computer-aided design) CAD (rekenaargesteunde ontwerp)
central processing unit (CPU) sentrale verwerkingseenheid (SVE)
certificate authority sertifikaatowerheid
chart kaart/grafiek
chart parsing kaartontleding
chat group kletsgroep; geselsgroep
checkbox keuseblokkie
chip skyfie, (silikon)vlokkie, mikroskyfie, tjip (informeel)
chunk (n) sinstuk (nw)
chunk (v) ontleed in sinstukke (ww)
chunker sinstukontleder
chunking sinstukontleding
clamshell phone toeklapfoon
class klas
classification klassifikasie/ klassifisering
classifier klassifiseerder
classify klassifiseer
click klik, kliek
client (soos in client/server) kliënt, rekenaarkliënt
clipart sketskuns, knipkuns
clipboard knipbord
clock speed klokspoed
cloud computing wolkverwerking, wolkdataverwerking wolkrekenaarkunde
cluster (n) bondel/kluster/tros (nw)
cluster (v) bondel/saamkluster/saamtros (ww)
clustering bondeling/klustervorming/trosvorming
collaborative samewerkend, meewerkend meer as een gebruiker
colour resolution kleurresolusie
collapse (a menu) opvou Moontlik ook: inklap, versteek.
completed voltooid
command opdrag, bevel, taak
command line opdraglyn, bevellyn
commonsense reasoning gesondeverstandredenasie/ -redenering
compact disk (CD) kompakskyf
compatible versoenbaar
compile saamstel/kompileer
compiler vertaler, bouer samesteller/kompileerder
composite form (complex word) kompleks (gelede woord)
compound analyser kompositum-/samestellinganaliseerder
compressing samepersing
computation berekening
computational lexicography rekenaarlinguistiese leksikografie
computational linguist rekenaarlinguis
computational linguistics (CL)
rekenaarlinguistiek (soms ook berekeningslinguistiek) (RL)
computational morphology rekenaarlinguistiese morfologie
computational power berekeningskrag
compute bereken
computer rekenaar
computer-assisted language learning (CALL)
rekenaangesteunde taalonderrig (RGTO)
computer-literate rekenaarbedrewe, rekenaarvaardig Wat is computer-fluency dan?
computerise rekenariseer
computer language rekenaartaal
confidence vertroue
confidence score vertrouetelling
configuration opstelling of verstelling
connect konnekteer, verbind
connection verbinding
conjunct (n) konjunk (nw)
conjunct (v) verbind/verenig (ww)
conjunction konjunksie/verbinding
consistent konsekwent
consistency konsekwentheid
console konsole
consonant konsonant (spraak); medeklinker (teks)
constituent konstituent
constituent analysis konstituentanalise
constrain beperk
constraint beperking
constraint grammar (CG) beperkingsgrammatika (BG)
constructed language gekonstrueerde taal
content word inhoudswoord
context konteks
context free grammar (CFG) konteksvrye grammatika (KVG)
context sensitive grammar (CSG) kontekssensitiewe grammatika (KSG)
control panel beheerpaneel
control structure kontrole-/beheerstruktuur
conversion omskakeling
converter omsetter
cookie koekie
core technology kerntegnologie/halffabrikaat/ komponent/module
co-reference koreferensie
co-reference resolution koreferensieoplossing
corpus (pl. corpora) korpus (mv. korpusse)
corpus annotation korpusannotasie/-annotering
corpus linguistics korpuslinguistiek
corpus tagging korpusetikettering
coverage dekking
credentials inteken-besonderhede
cross-lingual kruistalig
cryptocurrency algoritmunt
cursor loper, merker, pyltjie (vanselfsprekend)
customise aanpas, pasmaak, doelgemaak
cut and paste knip en plak
cybersquatter kuberplakker
daemon agtergrondproses
database databasis
data-driven datagedrewe
data-driven local rule datagedrewe lokale reël
data mining data-ontginning
dead drop geheime bediener, skelmbediener
debug ontfout, regmaak
decision tree besluitnemingsboom
deduct aflei
deduction afleiding/deduksie
deep analysis in-diepteanalise
default verstek
default value verstekwaarde, versuimwaarde Ook beginwaarde of aanvangswaarde of standaardwaarde
default inheritance verstekoorerwing
definite description begrensde/bepaalde/definiete beskrywing
defragmentation defragmentering, defragmentasie, ontbrokkeling
delete skrap, verwyder, wis
deletion skrapping, verwydering, wissing
dependency afhanklikheid
dependency resolution afhanklikheidsoplossing
design ontwerp
desktop (workarea) werkskerm, werkarea
desktop computer lessenaarrekenaar, tafelrekenaar
deterministic parsing deterministiese ontleding
device toestel
dialogue act dialooghandeling
dialogue box dialoogvenster, dialoogboks
dialogue manager dialoogbestuurder
diathesis diatese
diathesis alternation diatese-alternasie/-alternering
dictionary woordeboek
diphthong diftong (spraak); klinkerkluster (teks)
directory gids
discourse analysis diskoersanalise
discourse marker diskoersmerker
discourse understanding diskoersbegrip
disk space skyfspasie
diskette disket
domain domein
done klaar, gedoen, gedaan, voltooid, afgehandel
DOS (disk operating system) DOS (skyfbedryfstelsel)
dot matrix printer stippeldrukker
double density dubbeldigtheid
download aflaai
draft konsepkopie
drag and drop sleep en los
drawback nadeel
drive aandrywer, dryf of skyf
drop-down list aftreklys
drop-down menu tuimelkieslys, kieslys, tuimelkeusekaart, keuselys
dual-core system dubbelkernstelsel
dual screen dubbelskerm dubbelskerm-muurpapier, -plakpapier
dynamic programming dinamiese programmering
edit wysig, redigeer
editor teksverwerker, redigeerder program waarmee teks gewysig/geredigeer word
E-mail E-pos Let asb. op die koppelteken. 'n Epos is 'n verhalende gedig.
empirical linguistics empiriese linguistiek
enabling technology bemagtigingstegnologie
encrypted versleutel(de)
engineering ingenieurswese/geniëring
enter invoer(sleutel/-toets), enter(sleutel/-toets)
entropy entropie
error message foutboodskap
error rate foutkoers/fouttempo
escape ontsnap(sleutel/-toets)
estimate (n) beraming/raming/skatting (nw)
estimate (v) beraam/skat (ww)
estimation beraming/raming/skatting
evaluation evaluasie/evaluering
expand uitbrei
expandable uitbreibaar
expandable memory vergrote geheue
experience-based learning ervaringsgebaseerde leer
experiment (n) eksperiment (nw)
experiment (v) eksperimenteer (ww)
expert system ekspertsisteem
export oorskakel"Export" verwys hier na 'n lêer wat se formaat van een tipe na 'n ander oorgeskakel word. Byvoorbeeld "Export to .CSV"
express uitdruk
expression uitdrukking
extract uitpak, onttrek
extraction uitpakking, onttrekking
executable uitvoerbare lêer
FAQ Gereelde vrae, Algemene vrae, kwelvrae
favourites voorkeure, gunstelinge
feature kenmerk, eienskap
feature structure eienskapstruktuur
feedback terugvoer(ing)
feedforward vorentoevoer
fertility vrugbaarheid
file lêer
file manager lêerbestuurder
filler stopwoord
filter filter/filtreerder
find en replace vind en vervang
finite state automaton eindigetoestandoutomaat
finite state model eindigetoestandmodel
finite state transducer eindigetoestandoorvormer
firewall brandmuur, vuurmuur netskans
first-order predicate calculus (FOPC) eersteorde-predikaatlogika/-kalkulus (EOPL)
flash drive (USB) / "Memory Stick" geheuestokkie Moonlik ook datastafie of datavinger.
Flits-aandrywer, flitsskyf
floppy slapskyf
FLOSS (Free/Libre and Open source software) vrye en oopbronsagteware (geen dubbelsinnigheid wat opgeklaar
moet word in Afrikaans nie)
focus (n) fokus (nw)
focus (v) fokus (ww)
focusing fokussering
folder vouer, vakkie, lêergids
forward slash (/) skuinsstreep, balk, flap
formalism formalisme
formula formule
frame raam
framework raamwerk
Free Software Vrye Sagteware
In Engels beteken Free beide Vry en Gratis. In Afrikaans (soos in Frans) is daar 'n duidelike onderskeid - Vrye sagteware verwys na vryheid en nie na koste nie. Sien ook "FLOSS". As gevolg van die verwarring word die term Libre Software (van die Franse "Logiciel Libre") ook in Engels gebruik wanneer na Vrye programmatuur verwys word eerder as gratis. Natuurlike kan Vrye Sagteware ook gratis wees...
free software gratis sagtewareas dit bloot daaroor gaan dat dit nie geld kos nie en as dit nié vrye sagteware is nie
frequency frekwensie
function word funksiewoord
functional unification grammar (FUG) funksionele unifikasiegrammatika (FUG)
functional word funksionele woord
fuse saamsmelt
fusion samesmelting
fuzzy vaag
fuzzy logic vae logika
fuzzy set newelversameling/vae versameling
game rekenaarspeletjie
gamer kuberspeler
gang effect bende-effek
gazetteer spesialisleksikon
generalised phrase structure grammar (GPSG)
veralgemeende frasestruktuur-grammatika (VFSG)
generalised transition network (GTN) veralgemeende oorgangsnetwerk (VON)
generate genereer
generation generering
genetic algorithm genetiese algoritme
geotagging geomerking, geo-etikettering 'n geomerkte/geo-etiketteerde/geo-geëtiketteerde foto
glossary glossarium
gold standard goudstandaard
grammar grammatika
grammar checker grammatikatoetser
grammar formalism grammatikaformalisme
grammatic grammaties
grammatical grammatikaal
grammatical analysis grammatikale analise
grammatical category grammatikale kategorie
grapheme grafeem
graphic file grafikalêer
graphics card grafikakaart of skermkaart
guess (n) raaiskoot (n)
guess (ww) raai (ww)
guesser raaier
hacker kuberkraker; stelselindringer Wat is 'n cracker dan?
hacking stelselindringing
hard copy drukstuk
hard drive hardeskyf
hardware hardeware, apparatuur (sien bespreking onder)
hash button(#) hutsknoppie
head-driven phrase structure grammar (HPSG)
kerngedrewe frasestruktuurgrammatika (KFSG)
kliëntediens
heuristics (die) heuristiek
hibernate hiberneer Plaas rekenaar in 'n slaap-toestand.
hidden Markov model (HMM) versteekte Markovmodel (VMM)
hierarchy hiërargie
highlight glim, verlig verhelder
hexa-core system seskernstelsel
home page tuisblad
hot key sneltoets/snelsleutel
hotspot kuberkol responskol
human language mensetaal
human language technology (HLT) mensetaaltegnologie (MTT)
human-assisted machine translation mensgesteunde masjienvertaling
human-computer interaction mens-rekenaarinteraksie
hybrid (n) hibried (nw)
hybrid (a) hibridies (bnw)
hyperlink hiperskakel
hyphen koppelteken/woordafbreekteken
hyphenate breek woord af
hyphenation woordafbreking
hyphenator woordafbreker
hypertext hiperteks
icon ikon, ikoon, klikkie, afbeelding
implement implementeer
implementation implementering
import (a document) intrek
index (n) indeks (nw)
index (v) indekseer (ww)
indexing indeksering
induce induseer
induction induksie
inference afleiding/deduksie/gevolgtrekking/ inferensie
inflect flekteer/inflekteer
inflected geflekteerd/geïnflekteerd
inflection fleksie/infleksie
information extraction (IE) inligtingonttrekking (IOT)
information retrieval (IR) inligtingontsluiting (IOS)
inherit erf
inheritance oorerwing
ink jet printer inksproeidrukker, inkstraaldrukker
input toevoer, invoer
input/output (I/O) toevoer/afvoer (T/A)
insert (n) invoegsel (nw)
insert (v) invoeg (ww)
insertion invoeging
instance geval
instance-based learning gevalgebaseerde leer
integrated geïntegreer
intelligibility verstaanbaarheid
interactive interaktief
interface koppelvlak
Internet Internet
Internet connection Internetaansluiting
ISP (Internet Service Provider) IDV (Internet Diensverskaffer)
intranet intranet
italics skuinsdruk
iterate herhaal/itereer
iteration herhaling/iterasie
Joystick stuurstok
kernel-based learning kerngebaseerde leer
keyboard sleutelbord, toetsbord
keybinding sleutelkortpad
keylogger sleutelsteler
k-nearest neighbour (k-NN) k-naastebuurpunt (k-NN)
k-nearest neighbour model k-naastebuurpunt-model
k-nearest neighbour algorithm k-naastebuurpunt-algoritme
knowledge acquisition kennisverwerwing
knowledge base kennisbasis
knowledge extraction kennisonttrekking
knowledge-based method kennisgebaseerde metode
knowledge-driven kennisgedrewe
lambda calculus lambdakalkuluslanguage generation taalgenereringlanguage recognition taalherkenninglaptop skootrekenaarlaserprinter laserdrukkerlearn leerlearning leerleft corner parsing linkerhoekontledinglemma lemmalemmatisation lemma-identifisering/lemmatiseringlemmatiser lemma-identifiseerder/lemmatiseerderlexical acquisition leksikale verwerwinglexical entry leksikale inskrywinglexical functional grammar (LFG) leksikaal funksionele grammatika (LFG)
lexical rule leksikale reëllexical semantics leksikale semantieklexical type leksikale tipelexicon (pl lexiaca/lexicons leksikon (mv leksika/leksikons)
likelihood aanneemlikheid / waarskynlikheidline break reëlbreuk reëlonderbrekinglink skakel, knoop
Linux distribution Linux-verspreiding AWS laat ander woordbou toe, maar kom ons bly hierby
local area network plaaslike area netwerklocally weighted regression lokaal geweegde regressie
lock (-ed) (-ing) vergrendel (-d)lock screen sluit skermlogic grammar logikagrammatikalogin aanmeld, meld aan aantekenlogout afmeld, meld af aftekenlongest match string searching langstepassing-stringsoektog
longest string matching langstestringpassing
lurk uitkyk, skuilmachine translation (MT) masjienvertaling (MV)
machine learning (ML) masjienleer (ML)mailing list poslysmainframe hoofraammanual annotation handmatige annotasie/annoteringmanually annotated corpus handmatig geannoteerde korpus
mapping kartering/passingMarkov model Markovmodel
markup opmerkteksbv. HTML of XML - opgemerkte teks, of teks wat met etikette ("tags") opgemerk is
match (n) paar (nw)match (v) pas (ww)matching passingmaximum entropy maksimum entropiemaximum entropy model maksimumentropiemodel
maximum entropy principle (MEP) maksimumentropiebeginsel (MEB)
maximum likelihood maksimum aanneemlikheidmaximum likelihood probability maksimumaanneemlikheidswaarskynlikheid
memory geheuememory-based learning geheuegebaseerde leer
menu kieslys, keuseskerm, keusekaartmerge saamvoeg, saamsmeltmessage board boodskapbord, bulletinbordmetalanguage metataalmetarule metareëlmetric afstandsfunksie/metriekmicrochip mikrovlokkie (1990's), mikroskyfieminicomputer minirekenaarmodel (n) model (nw)model (v) modelleer (ww)modelling modelleringmodular architecture modulêre argitektuurmodularity modulariteitmodule modulemonochrome monochroom; eenkleurigmonotonic default inheritance monotoniese verstekoorerwing
morph (pl. morphs) morf (mv. morwe)morpheme morfeemmorphological analysis morfologiese analisemorphological parsing morfologiese ontleding/morfeemontledingmost frequent frekwentste/mees frekwentmount monteer, hegmouse muis
mouse pad muismatmove skuifmultilingual multitalig/veeltaligmultilingualism multitaligheid/veeltaligheidmultimedia multimediamultimedia multimediamultimodal multimodaalmultiword multiwoordmultiword unit multiwoordeenheidnamed entity (NE) benoemde entiteit (BE)named-entity classification (NEC)
benoemde-entiteitklassifikasie/ klassifisering (BEK)
named-entity recogniser benoemde-entiteitherkenner
named-entity recognition (NER) benoemde-entiteitherkenning (BEH)
natural language natuurlike taalnatural language processing (NLP) natuurliketaalprosessering (NTP)
natural language understanding (NLU) natuurliketaalbegrip (NTB)
n-best n-bestenetwork netwerknetwork computer netwerkrekenaarneural networks/nets neurale netwerken-gram n-gramnewsgroup nuusgroepnode nodenonce word geleentheidswoordnon-parametric regression nonparametriese regressie
notebook computer skootrekenaar, notaboekrekenaar, vourekenaar
noun phrase (NP) naamwoordstuk (NS)novel (form/structure/word) ongekende (vorm/struktuur/woord)
numpad (Numeric pad on keyboard) nommerblok
object-oriented language (OOL) objekgeoriënteerde taal (OGT)
object-oriented programming objekgeoriënteerde programmering
off-line ongekoppel, ontkoppel, afgeskakel aflynon-line aangeskakel, ingeskakel, aanlyn, gekoppeldon-line directory aanlyn/gekoppelde woordeboekontology ontologieopen source ... oopbron... (geen spasie)open source software oopbronsagtewareOperating System Bedryfstelsel
(operating system) kernel (bedryfstelsel)kern
optimise optimaliseeroptimisation optimaliseringoption opsie, keuseorthogonal ortogonaalorthogonal inheritance ortogonale oorerwingortographic word ortografiese woordout-of-vocabulary buite-woordeskatoutput afvoeroverfit (n) oormatige passing (nw)overfit (v) pas oormatig (ww)overfitting oormatige passingoverwrite oorskryf, oorheenskryfpackage paket (pakette)paradigm paradigmaparadigmatic paradigmatiesparallel corpus parallelkorpusparallel parsing parallelontledingparallel port parallelle poortparameter parameterparametrization parametriseringparse (n) ontleding (nw)parse (v) ontleed (ww)parser ontlederpart of speech (POS) woordsoort (WS)part of speech tagger woordsoortetiketteerderpassword wagwoord, toegangskodePATR formalism PATR-formalismepattern patroonpattern matching patroonpassingpattern recognition patroonherkenningwerkverrigting, spoedperipherals randapparatuurperformance prestasie/werkverrigtingperplexity perpleksiteit/verwarringphonaestheme fonotemaphoneme foneemphonetic transcription fonetiese transkripsiephonological word fonologiese woordphrase frase/stukphrase structure frasestruktuur
piracy roofkopiëring; kopieregskending; onwettige handel in sagteware
pixel beeldpuntpipeline pypleiding/pyplyn
plain text eenvoudige teks/platteks/skoonteks/ vlakteks
PP-attachment VSS-aanhegtingplugin inproppodcast podgooi (ook potgooi) podsend (uitsaai, uitsend)pop-up menu opspringkieslys, opwipkieslysprecision presisiepreliminary experiments voorlopige eksperiment
prepositional phrase (PP) voorsetselstuk (VSS)
pre-processing voorverwerkingprinter rekenaardrukker, drukkerprimitive primitiefprint preview drukvoorskouprobabilistic network waarskynlikheidsnetwerkprobability waarskynlikheidprocedure prosedureprocessor verwerkerprogressbar vorderingsbalkprompt meldingproofing tools skryfhulpmiddelspropositional logic proposisielogika
proprietary ... eiendom(s)..., alleenreg... (geen spasie/ een woord) (gebaseer op Pharos)
proprietary software eiendomsagteware, alleenregsagteware sagteware met eiendomsreg opprune snoeipruning snoeiingproxy server instaanbedienerquad-core system vierkernstelselquantisation kwantisasie/kwantiseringquery navraagquestion vraagquestion answering vraagbeantwoordingqueue waglysqueued gewaglysradial radiaalradial basis function network radialebasisfunksie-netwerk
RAM (random access memory)
ewetoeganklike geheue (ETG), lees-en-skryf geheue (LSG)
random ewekansig/stogastiesrank (n) rangorde (nw)rank (v) in rangorde plaas/rangskik (ww)ranking rangskikking/rangordeplasingraw text routeksread-only ... leesalleen... (geen spasie)read-only memory leesalleengeheue (LAG)
realm ruim (soos in Windows se vertaling) of ryk (soos afgestam van koningkryk)
real time intydsreason (n) rede (nw)reason (v) redeneer (ww)reasoning redenasie/redeneringreboot herlaai, herbeginrecall herroepingrecursive rekursiefrecursive transition network (RTN) rekursiewe oorgangsnetwerk (RON)
recursivity rekursiwiteit
recycle bin herwingids, snippermandjie, asblik, vullisblik
redundancy oortolligheidredundancy check = oortolligheidstoets. Oorweeg ook: rugsteunversekeringstoets.
redo oordoen, herdoenre-enter herbetreereentrancy herbetreding/hertoegangreentrant herbetreebaar/hertoegangbaarrefer verwysreferee skeidsregterreference verwysingreference corpus verwysingskorpusrefresh verfrisregular reëlmatig
regular expression reëlmatige/reguliere uitdrukking hier het Afrikaans juister terme as die Engels
relate betrekrelated work verwante werkrelation betrekking/relasie/verhoudingrelationship verhouding/verwantskaprelax verslaprelaxation verslappingrelaxation algorithm verslappingsalgoritmerelease manager vrystellingsbestuurderreliability betroubaarheidreliable betroubaar
render(ing) beeldvertoningGeen eenvoudige direkte vertaling in Afrikaans nie, hang baie van konteks af. Byvoorbeeld: "Render an Image" = "Vertoon 'n beeld"
repository lêerstoor, kodebankrequire vereisrequirement vereisteresearch (n) navorsing (nw)research (v) navorsing doen (ww)research purposes navorsingsdoeleindes
resolution oplossingresolve oplosrestore herstelrestrict beperkrestricted domain beperkte domeinresult (n) gevolg/resultaat (nw)result (v) lei tot/volg (ww)retrieval ontsluitingretrieve ontsluitreusability herbruikbaarheidreusable herbruikbaarright corner parsing regterhoekontledingrobust kragtig/robuustrobustness krag/kragtigheid/robuustheidROM (read-only memory) LAG (leesalleengeheue)
root wortelroot access administrateurstoegangroot directory hoofgids
rootkit skimverklikker werk soos spioenware, maar gebruiker/stelsel is onbewus daarvan
rule reëlrule and decision tree induction reël- en besluitnemingsboominduksie
rule-based reëlgebaseerde
rule-based reasoning reëlgebaseerde redenasie/redenering
sample steekproefsampling steekproefnemingsampling rate steekproefnemingskoers/-temposcanner aftaster, skandeerderscenario scenarioscore (n) telling/waardetoekenning (nw)score (v) ken telling/waarde toe (ww)screen skerm, monitorscreenshot skermkiekie Ook soms skermkopie.
screensaver sluimerskerm Ook soms skermskut of skermbeskermer.
script(s) skrip(te) (dink aan manuskrip)script kiddie skriprekruut; rekruutkrakerscroll rolscroll bar rolstaafscroll down afrol, ondertoe rolscroll up oprol, boontoe rolserial port seriepoortsearch (n) soektog (nw)search (v) opsoek/soek (ww)
search engine soekenjin, soekprogram, snuffelgidssegment (n) segment (nw)segment (v) segmenteer (ww)segmentation segmenteringselect kies/selekteerselection keuse/seleksieselectional preference keuse-/seleksievoorkeurselectional restriction keuse-/seleksiebeperkingsemantic semantiessemantic annotation semantiese annotasie/annoteringsemantic network semantiese netwerksemantic parsing semantiese ontledingsemantic tagging semantiese etiketteringsense (n) begrip (nw)sense (v) begryp/verstaan (ww)sentence (S/SENT) sin (S/SENT)sentencise herken singrenssentencisation singrensherkenningsentenciser singrensherkennerserver bediener rekenaarstelsel of 'n programservice provider diensverskaffersetting instellingshallow analysis vlak analiseshallow parsing vlak ontledingshell dop, tolkshareware deelware, deelprogrammatuurshortcut key snelskakel, kitssleutelshut down skakel afsimple form (simplex word) simpleks (ongelede woord)
site ruimte, tuiste, werfsitemap werfkaartslash skuinsstreepsmiley lagbekkiesmooth (a) glad (bnw)smooth (v) gladstryk (ww)smoothing gladstrykingsniffer snuffelaar, datasnuffelaarsoftware sagteware (programmatuur) sien bespreking ondersound card klankkaart
spam gemorspos, pespos, sproeipos, geraaspos, varkpos, strooipos
speak praatspeaker spreker (mens), luidspreker (toestel)speaker recognition sprekerherkenningspeaking rate spraaktempospeech spraak
speech processing spraakprosesseringspeech recognition spraakherkenningspeech synthesis spraaksintesespeech technology spraaktegnologiespeech understanding spraakbegripspeech-to-speech translation spraak-na-spraakvertaling
spell-checker speltoetserspelling checker/corrector speltoetser
spoken corpus gesproke korpusspoken language system gesproketaalsisteem
spreadsheet spreitabel, sigblad, rekenbladstack (n) stapel (nw)stack (v) opstapel (ww)stacking opstapeling vstate staat/toestandstate-of-the-art modernste/mees gevorderde/voor-punt~statistical statistiesstatistics statistiekstem (n) stam (nw)stem (v) herken stam (ww)stemmer stamidentifiseerderstemming stamidentifiseringsticky klewerigstochastic stogastiesstop word stopwoordstorage space bergingsruimte, bergplekstress (n) klemtoon (nw)stress (v) beklemtoon (ww)structural struktureelstructural tree strukturele boomstructure (n) struktuur (nw)structure (v) struktureer (ww)stylus skryfstiffiesubcategorisation subkategoriseringsubcategorisation frame subkategoriseringsraam
subcategory subkategoriesubscribe inteken, teken insubscribers intekenaars, intekenaresubstitute vervangsubstitution vervangingsupervise kontroleersupervised learning gekontroleerde leersupervised method gekontroleerde metode
surf navigeer, blaai Ook moontlik rondrits, rondkarring, swerf.
swipe vee, veeg
syllabification sillabifikasie (spraak)/lettergreep-verdeling (teks)
syllable sillabe (spraak)/lettergreep (teks)synthesis sintesesynthesise sintetiseer
synthesiser sintetiseerderH.J.J.M. van der Merwe het in 1970 klavetron voorgestel (vergelyk klavesimbel)
system tray stelselvakTab Inkeep, inkeping , tabelleer
tab oortjiesoos dié van 'n telefoonboekie, deesdae algemeen in gebruik in programme soos Firefox, Konqueror, ens.
tab tekselement keepkarakter, stootkeep, tabelkeeptab stop tabelleerstop
Tablet PC tabletrekenaar, tablet, leirekenaar, lei saam met ’n skryfstiffie (stylus) kan ook griffel en lei gebruik word.
tag (n) etiket (nw)tag (v) etiketteer (ww)tagger etiketteerdertagging etiketteringtaskbar taakbalktap, double tap tik, dubbeltiktaxonomy taksonomietemplate templaattest (n) meting/toets (nw)test (v) meet/toets (ww)testbed proefbed/toetsbed/toetsstelseltesting meting/toetsingtext tekstext processing teksprosesseringtext summarisation teksopsommingtext technology tekstegnologietext-to-speech synthesis (TTS) teks-na-spraaksintese (TNS)
thesaurus (pl. thesauri) tesourus (mv. tesourusse)
thread draad, vertakkingtoggle wissel
toggle switch wipskakelaar nie te verwar met klinkskakelaar (trip switch) nie.
token tekseenheidtoken-based tekseenheidgebaseerdetokenisation tekseenheididentifiseringtokenise identifiseer tekseenheidtokeniser tekseenheididentifiseerder
tool hulpmiddel, nutsgoed (meervoud)toolbar nutsbalktoolkit gereedskapsteltooltip nutswenktopic tematopic detection temabepaling/-opsporingtopology topologietopological topologiestopological parsing topologiese ontledingtouch pad streelpaneel
touch screen tasskerm, raakskerm, aanraakskerm, kontakskerm
template sjabloon ook templaat, meesterterminal terminaalthumbnail duimnaelskets, miniatuurafbeeldingtrace (n) spoor (nw)trace (v) na-/opspoor (ww)traceback terugspoortrain afrigtraining afrigtingtraining instance afrigtingsgevaltransduce oorvormtransducer oorvormertransfer (n) oordrag (nw)transfer (v) oordra (ww)transform omvorm/transformeertransformation omvorming/transformasie/ transformeringtransition oorgangtransition network (TN) oorgangsnetwerk (ON)tree boom/boomstruktuur/stukbeeldtree-adjoining grammar (TAG) stukbeeldaangrensende grammatika (SAG)
treebank boomstruktuur-/stukbeeldbank
trouble shooting foutspeuring, foutspeurdery, foutopsporing en -herstel
foutspeuring is in die 1981-HAT opgeneem as vasstelling van foute by masjinerie en tegniese toerusting, maar is in die 2009-uitgawe as argaïsme weggelaat. 1997-Pharos aanvaar dit vir trouble shooting
tune verfyntuning verfyningTuring-complete TuringvolledigTuring machine Turingmasjientype tekseenheidtipe, tiktype/token ratio tekseenheidtipe/tekseenheid-ratio
type-based tekseenheidtipegebaseerde
undelete ontskrap
undo ontdoenunification unifikasie/verenigingunify unieer/unifiseer/verenigunlabelled ongeëtiketteerdunlabelled corpus ongeëtiketteerde korpusunmount demonteer, onthegunsubscribe uitteken, teken uitupdate bywerk, opdateer, op datum bringunrestricted onbeperkteunrestricted domain onbeperkte domeinuser gebruikeruser name gebruikersnaamunsupervised ongekontroleerdunsupervised learning ongekontroleerde leerunsupervised method ongekontroleerde metodeutility program nutsprogram
utterance uiting
verbal phrase (VP) werkwoordstuk (WWS)version weergawe, versieversion control weergawebeheervirtual reality skynwerklikheid, virtuele werklikheidvocabulary woordeskatvote (n) stem (nw)vote (v) stem (ww)voting stemmingvoting methods stemmetodesvoting strategies stemstrategieëvowel vokaal (spraak); klinker (teks)wallpaper muurpapier, plakpapierwar driving ry-en-steel, rondry-kraking, rondrits-krakingwaveform golfvormweb webweight gewigword woordword alignment woordbelyningword manufacturing woordvervaardigingword segment (syllable) lettergreep/woordsegment
word segmenting lettergreepverdeling/woordsegmen- teringword sense disambiguation (WSD) woordbetekenisvereenduidiging (WBV)
word-spotting woorduitkenningword-to-word translation woord-na-woordvertaling
workbench werkbankWorld Wide Web Wêreldwye web (WWW)
(WWW)webcam webkamera
web browser webblaaier of webleser minder algemeen: blaaier, deurblaaier, webbladleser
web design webontwerpweb page webblad, webbladsywebsite webwerf, webtuiste, webbestemmingwebmaster webmeesterwidget koppelvlakgeriefie, GUI-geriefie, dingesiewild cards oorheersstringwizzard slimmerd, assistent, ghoeroe Moontlik ook hulpprogram.word woord gewoonlik gebruik in geheueadreseringwordprocessing woordverwerkingwordprocessor woordverwerkerword count woordtellingworkstation werkstasiewrite protected skryfbestand