RYNEK ENERGII SŁONECZNEJ W POLSCE - CIRE.pl · 2012-06-15 · dotacje o wartości blisko 200...
Transcript of RYNEK ENERGII SŁONECZNEJ W POLSCE - CIRE.pl · 2012-06-15 · dotacje o wartości blisko 200...
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
RYNEK ENERGII SŁONECZNEJ W POLSCE
RYNEK ENERGII SŁONECZNEJ W POLSCE TRENDY, TENDENCJE I FINANSOWANIE RAPORT ZAWIERA ANALIZĘ NASTĘPUJĄCYCH ASPEKTÓW:
TRENDY I PERSPEKTYWY Zmiany w strukturze energii Dyrektywa Unii Europejskiej Powierzchnia paneli słonecznych Trendy w sprzedaży Eksport polskich kolektorów słonecznych Porównanie do innych europejskich krajów Warunki naturalne BADANIE PRZEPROWADZONE PRZEZ CONQUEST CONSULTING Nastawienie w kwestii instalacji kolektorów słonecznych Profil potencjalnego nabywcy Powody warunkujące instalację paneli FINANSOWANIE Cele Plany Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju Oferta Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska I Gospodarki Wodnej Białe certyfikaty Inne rozwiązania
ConQuest Consulting ul. Opoczyńska 10/1 02-526 Warsaw [email protected] tel. +48 (22) 825 56 45 fax. +48 (22) 875 37 65 WWW.CONQUEST.PL
energia konwencjonalna
94,9%
energia odnawialna
5,1%
energia konwencjonalna
91,0%
energia odnawialna
9,0%
ŹRÓDŁA ENERGII W obecnej strukturze źródeł energii w Polsce
nadal główne miejsce zajmują źródła konwen-
cjonalne. Można znaleźć kilka wyjaśnień takiej
sytuacji. Przede wszystkim, Polska jest krajem,
gdzie węgiel jest względnie tanim i powszech-
nym paliwem (dzięki dużym krajowym złożom).
W konsekwencji, jest to główne źródło energii
dla elektrowni w Polsce. Ponadto, inwestycje
w nowoczesne rozwiązania wymagają przezna-
czenia na ten cel znaczących środków finan-
sowych.
ZMIANY W STRUKTURZE ENERGII Poniższy wykres przedsta-
wia zmiany
w strukturze źródeł energii
w Polsce między rokiem
2001 i 2009. Dane dotyczą
tzw. energii pierwotnej, uzy-
skiwanej w procesie prze-
twarzania produktów ener-
getycznych ze źródeł natu-
ralnych do postaci użytko-
wej.
STRUKTURA ENERGII W POLSCE
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
2001
2009
DYREKTYWA UE Zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej za-
wartymi w Dyrektywie 2009/28/WE, każde
państwo członkowskie ma obowiązek zwięk-
szyć udział energii odnawialnej w całkowitym
zużyciu energii do roku 2020. Dla Polski, cel
został ustanowiony na poziomie 15%. Niemniej
jednak, dotychczasowe tempo zachodzących
zmian nie jest wystarczające i w najbliższych
latach sektor energetyczny będzie wymagał
dalszego rozwoju.
Zarówno w 2001, jak i w 2009, większość energii
zużywanej w Polsce pochodziła z konwencjonalnych
elektrowni stosujących węgiel jako paliwo. Źródła
odnawialne stanowiły jedynie 5,1% w 2001 roku
(w porównaniu do średniej unijnej wynoszącej
10,6%). W ciągu kolejnych ośmiu lat zwiększyły się
do 9%, co nadal stanowiło połowę wyniku osiągnięte-
go przez Unię Europejską (18,3%).
13,6 21,0 30,1 43,2 69,6 98,5 126,2 167,8236,0
365,6
509,9
7,4 9,1 13,1 26,428,9
27,741,6
68,2129,6
144,3
145,9
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Powierzchnia kolektorów słonecznych wnastępnym roku (m2 x 1000)
Całkowita powierzchnia kolektorów słonecznych(przed analizowanym okresem) (m2 x 1000)
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
TRENDY W SPRZEDAŻY Zgodnie z tym, co przedstawiono na wykresie, powierzchnia zainstalowanych
kolektorów słonecznych w Polsce dynamicznie się zwiększa, szczególnie od
roku 2004, kiedy Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i otrzymała zna-
czące fundusze. Pomiędzy rokiem 2000 i 2010 omawiana powierzchnia wzro-
sła z 21 000 m2 do 655 800 m2, czyli o ponad 3 000%. Większość tego typu
urządzeń to kolektory płaskie, które stanowią około 70% całkowitej sprzedaży
na rynku. Ponadto, ten model jest także najczęściej produkowany, w przeci-
wieństwie do kolektorów rurowych.
PO KRYZYSIE Według danych opublikowanych przez Instytut Energii Odnawialnej (IEO), w 2010 roku
zainstalowano w Polsce kolektory słoneczne o łącznej powierzchni wynoszącej
145 900m2. Jest to poziom porównywalny do obserwowanego rok wcześniej. Kryzys
finansowy w Unii Europejskiej spowodował spowolnienie w branży, co wpłynęło nega-
tywnie na eksport polskich produktów. Spadek sprzedaży był obserwowany w wielu
innowacyjnych dziedzinach, jednak istnieje prawdopodobieństwo, iż polepszenie się
sytuacji gospodarczej na świecie odwróci negatywny trend.
POWIERZCHNIA PANELI SŁONECZNYCH W POLSCE
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
FIRMY DZIAŁAJĄCE NA RYNKU Na polskim rynku kolektorów słonecznych działa około 40 firm. O jego silnej
koncentracji świadczy fakt, iż w 2009 roku 60% omawianego rynku było obsłu-
giwane przez cztery firmy, natomiast dwa lata później ich liczba zwiększyła się
do 6. Taka sytuacja stwarza możliwości dla rozwoju i zdobywania udziałów
w rynku. Oferta polskich producentów jest skierowana zarówno na rynek we-
wnętrzny, jak i zewnętrzny. Świadczy o tym także fakt, iż blisko 50% (czyli około
80 000 m2) urządzeń produkowanych w Polsce jest sprzedawanych poza grani-
cami kraju, głównie do Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Austrii, Włoch, Wielkiej
Brytanii, Szwecji, Finlandii, Republiki Czeskiej oraz Słowacji.
EKSPORT POLSKICH KOLEKTORÓW SŁONECZNYCH
POLSKA A INNE KRAJE Pomiędzy rokiem 2009 i 2010 sprzedaż kolektorów słonecznych spadła w
wielu krajach Europy Zachodniej m.in. w Niemczech, Francji i Hiszpanii. Słabe
rezultaty, jak już wspominano, mogą być wyjaśnione niekorzystną sytuacją
gospodarczą wywołaną kryzysem finansowym. Pomimo tego faktu, wartość
polskiego rynku kolektorów słonecznych wzrosła w tym okresie o 3,2%, a od
2000 roku rozwija się on w średnim tempie na poziomie około 40% rocznie.
Włochy ↑ +3,2%
Portugalia ↑ +4,9%
Hiszpania ↓ -13,9%
Szwajcaria ↓ -3,9%
Francja ↓ -3,4%
Polska ↑ +3,2%
Wielka Brytania
↑ +18,1%
Czechy ↑ +66,4%
Słowacja ↑ +11,1%
Irlandia ↓ -3,4%
Belgia ↓-24,5%
Niemcy ↓-24,5%
Austria ↓ -21,4% Węgry
↓ -4,5%
Holandia ↓ -9,8%
Dania ↑ +6,6%
Słowenia
↓ -13,6%
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
3,6 14,2
46,7
125,4
129,4
137,1
2006 2010 2015 2020 2025 2030
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
CELE Obecnie, znacznym problemem w sferze energetyki w Polsce jest deprecjacja
aktywów stosowanych w omawianym sektorze. W rzeczywistości blisko poło-
wa wykorzystywanych maszyn i sprzętów ma 30-40 lat. W rezultacie, koniecz-
na jest realizacja inwestycji, co wynika także z wymagań określonych
w pakiecie klimatyczno-energetycznym Unii Europejskiej.
W 2010 roku polski rząd zaakceptował „Krajowy plan działania w zakresie
energii ze źródeł odnawialnych” wdrażając rozwiązania przewidziane
w unijnej Dyrektywie 28/2009/WE. Celem jest osiągnięcie 15% udziału przez
źródła odnawialne w strukturze energii w Polsce. Poziom ten według prognoz
zostanie osiągnięty głównie dzięki energii wiatrowej. Niemniej jednak Minister-
stwo Gospodarki przewiduje, że w sferze ciepła, energia słoneczna będzie
jednym z głównych źródeł. W konsekwencji popyt na kolektory do roku 2020
będzie się dynamicznie zwiększał, co zostało zaprezentowane na poniższym
wykresie.
PERSPEKTYWY Zgodnie z danymi European Solar Thermal Industry Federation (ESTIF), wartość polskiego rynku kolektorów słonecznych może
rosnąć w najbliższym czasie w średniorocznym tempie na poziomie 30% i osiągnąć 20 mln metrów kwadratowych zainstalowanych
kolektorów do 2020 roku, co oznacza 0,5 m2 na osobę. Niemniej jednak, przewidywania rządu polskiego są mniej optymistyczne,
gdyż szacunki wskazują, iż kolektory słoneczne mogą osiągnąć w tym samym okresie 14,7 mln metrów kwadratowych.
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
WARUNKI NATURALNE Potencjał wynikający z geograficznego położenia Polski jest także obiecujący.
Powierzchnia kolektorów słonecznych zainstalowanych w krajach o podobnym
nasłonecznieniu wskazuje, iż warunki do rozwoju sektora na tej szczerości geo-
graficznej są wystarczające. Przykładowo, w Niemczech w 2010 w użytku znaj-
dowało się 9 676 000 m2 kolektorów słonecznych, w porównaniu do 459 123 m2
w Polsce.
Słowenia 122 710
Holandia 313 317
Węgry 104 807
Włochy 1 870 211
Niemcy 9 676 800
Polska 459 123
Wielka Brytania 401 254
Irlandia 92 042
Francja 1 101 730
Hiszpania 1 474 806
Portugalia 470 888
Czechy 215 863
Słowacja
85 225 Austria
2 685 556
Dania 367 602
Belgia 229 703
POZIOM NASŁONECZNIENIA W EUROPIE ORAZ POWIERZCHNIA ZAINSTALOWANYCH
KOLEKTORÓW (m2)
800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 kWh/m2
Tak, są zainstalo-
wane8%
Nie są zainstalo-wane, ale planuję/
rozważam to
30%
Nie są zainstalo-wane i nie roważałem
takiej możliwośći
25%
Nie są zainstalo-
wanei nie mam zamiaru
instalować ich w
przyszłości37%
BADANIE DOTYCZĄCE POPYTU Badanie przeprowadzone przez ConQuest Consulting na grupie 800 responden-
tów dotyczyło podejścia Polaków do pomysłu instalowania kolektorów słonecz-
nych i powodów, dla których mogliby taką możliwość rozważyć.
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
POPULARNOŚĆ Wyniki badania pokazują, iż korzysta-
nie z kolektorów słonecznych nie jest w
Polsce zbyt popularne, gdyż tylko 8%
respondentów potwierdziło, że używa
takich urządzeń w celu poprawienia
efektywności energetycznej w ich
gospodarstwach domowych.
Zwiększająca się świadomość doty-
cząca alternatywnych źródeł energii w
polskim społeczeństwie daje dystrybu-
torom tych urządzeń szansę na zwięk-
szenie sprzedaży, ponieważ 30%
ankietowanych deklaruje chęć zakupu
kolektorów słonecznych.
Niemniej jednak znacząca grupa –
ponad połowa pytanych – nie wyraziła
znaczącego zainteresowania tematem.
młody (wiek 19-24 lat)
mieszkaniec wsi
pracownik umysłowy wyższego
szczebla
uzyskujący miesięczny dochód
powyżej 3 000 PLN
PROFIL POTENJCALNEGO ODBIORCY
WSIE A MIASTA Warunku życia mają bardzo duże znaczenie
w przypadku decyzji związanych z instalacją kolekto-
rów słonecznych. Badanie pokazało, że 37% respon-
dentów mieszkających na wsi planuje zainstalować w
przyszłości urządzenia na dachach swoich domów,
podczas gdy w miastach, w których liczba ludności
przekracza 500 000 mieszkańców – tylko 14%. Taka
sytuacja wynika z faktu, iż 56% wskazało, że w ogóle
nie ma takiej możliwości albo nie wie, czy kolektory
są już zainstalowane na budynku, w którym mieszka-
ją.
Grafika przedstawia profil potencjalnego klienta zain-
teresowanego zakupem kolektorów słonecznych.
38%
19%
17%
12%
7%6%
1%Duża energooszczędność(ograniczenie kosztów zużycia energii)Pozytywny wpływ na środowiskonaturalneMożliwość uzyskania dofinansowania
Niska cena urządzeń
Nie wiem / trudno powiedzieć
Nic by mnie nie skłoniło
Inne przyczyny
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
inny status zawodowy
pracownik fizyczny lub rolnik
prywatny przedsiębiorca
pracownik umysłowy niższego szczebla
pracownik umysłowy wyższego szczeblaNiska cena urządzeń
Duża energooszczędność
Pozytywny wpływ na środowisko
Możliwość uzyskania dofinansowania
Nie wiem / trudno powiedzieć
Nic by mnie nie skłoniło
Inne przyczyny
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
Większość respondentów uczestniczących
w ankiecie wskazała, że poprawa efektywności
energetycznej oraz zmniejszenie kosztów są
głównym powodem, dla których rozważyliby insta-
lację kolektorów słonecznych (38%). Atrakcyjna
cena została wybrana w 12% przypadków, co
dowodzi, że w kwestii efektywności energetycznej
dominuje wśród Polaków myślenie długookreso-
we. Świadomość dotycząca wpływu produkcji
energii na środowisko jest także dość wyraźna,
gdyż była to druga najczęściej wybierana odpo-
wiedź (19%).
RÓŻNICE WYNIKAJĄCE Z PROFESJI Poniższa tabela wskazuje, że korzyści wynikające
z wykorzystania kolektorów słonecznych są do-
strzegane przez różne grupy zawodowe. Przed-
siębiorcy zwracają dużą uwagę na cenę, podczas
gdy pracownicy fizyczni i umysłowi niższego
szczebla oraz rolnicy częściej pod uwagę biorą
także pozytywny wpływ stosowania takiego roz-
wiązania na środowisko.
POWODY INSTALACJI KOLEKTORÓW
OFERTA NFOŚiGW W trzecim kwartale 2010
roku wybrane polskie banki
zaczęły oferować kredyty
dofinansowane przez Naro-
dowy Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki
Wodnej. Dzięki programowi
tej instytucji, jest możliwe
otrzymanie dotacji w wyso-
kości 45% kosztu instalacji
kolektorów słonecznych
przeznaczonych do podgrze-
wania wody. Oferta jest
skierowana do osób fizycz-
nych oraz wspólnot miesz-
kaniowych. W 2010 oraz
2011 roku prawie wszystkie
środki zostały wykorzystane.
Do końca 2014 roku benefi-
cjentom zostaną przekazane
dotacje o wartości blisko 200
mln PLN.
POTRZEBY Regulacje unijne oraz silna potrzeba zmiany
struktury sektora energetycznego powoduje
konieczność wprowadzenia bodźców zachęca-
jących do wykorzystywania źródeł odnawial-
nych na różnych poziomach. Polski rząd, także
dzięki środkom z Unii Europejskiej, przygotował
wsparcie finansowe, między innymi, dla gospo-
darstw domowych oraz małych i średnich
przedsiębiorstw.
WSPARCIE Z EBOiR Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju przygo-
tował 75 mln EUR na pożyczki dla małych
i średnich przedsiębiorstw funkcjonujących na
rynku polskim. Głównym celem utworzonego
Programu Finansowania Energii Zrównoważo-
nej w Polsce (PolSEFF) jest zwiększenie efek-
tywności energetycznej w tym sektorze. Wśród
wielu urządzeń, które mogą zostać sfinanso-
wane z dotacji przyznawanej w ramach pro-
gramu, znajdują się także panele słoneczne.
INNE ROZWIĄZANIA Na początku 2012 roku rozpoczął się nabór wniosków na dotacje z tzw. Funduszy Norweskich. Na program przeznaczone zostało 75 mln
PLN. Ze środków można finansować działania mające na celu rozwój wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w Polsce oraz zwięk-
szenie efektywności energetycznej.
Program będący rezultatem współpracy Mechanizmu Finansowego EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego został przewidzia-
ny na lata 2009-2014. Poprzednia edycja przeprowadzana w latach 2004-2009 obejmowała 25 mln EUR, które zostały w całości wykorzy-
stane.
EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W PROCESIE PRODUKCJI W 2011 roku polski parlament uchwalił ustawę o efektywności energetycznej, która wprowadziła wiele rozwiązań skierowanych na racjo-
nalne wykorzystanie energii. Na tej podstawie powstały tzw. „białe certyfikaty”. Są one przyznawane za optymalizację wykorzystania ener-
gii poprzez zmniejszenie zużycia oraz strat w przesyle i dystrybucji energii. Głównym celem tej inicjatywy jest zachęcenie przedsiębiorstw
sprzedających energię elektryczną, ciepło lub gaz do poprawienia efektywności energetycznej w ich pracy.
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
BIBLIOGRAFIA
„Energia ze źródeł odnawialnych
w 2010 r.”, Główny Urząd Statystyczny
(GUS)
„Firmy zarabiają na klimacie”, Rzecz-
pospolita (www.rp.pl)
„Krajowy plan działania w zakresie
energii ze źródeł odnawialnych”, Mini-
sterstwo Gospodarki
Informacje Programu Finansowania
Energii Zrównoważonej w Polsce
(PolSEFF)
Informacje Narodowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej
„Potencjał inwestycyjny w energetyce
odnawialnej do 2020 r.”, Gazeta Wy-
borcza (wyborcza.pl)
„Renewable Energy in Poland 2011”,
Gramwzielone.pl
„Rynek kolektorów słonecznych
w Polsce 2009”, Instytut Energii Od-
nawialnej
„Rynek kolektorów słonecznych
w Polsce 2010 – podsumowanie”, In-
stytut Energii Odnawialnej
„Rynek kolektorów w 2010 roku
w Polsce”, heliosfera.pl
„Solar thermal markets in Europe.
Trends and market statistics 2010”,
European Solar Thermal Industry
Federation
Uchwała Rady Ministrów nr 202/2009
w sprawie Polityki energetycznej Pol-
ski do 2030 roku
Ustawa o efektywności energetycznej
z dnia 4 marca 2011 roku
O NAS ConQuest Consulting jest
polską firmą zajmującą się
badaniami rynku od 14 lat.
Doświadczenie zdobyte
w tym czasie oraz efektyw-
ne metody dają gwarancję
wysokiej jakości badań.
Wśród 450 zakończonych
sukcesem projektów znala-
zło się wiele dotyczących
niszowych produktów i sek-
torów. Liczne referencje od
zadowolonych klientów
potwierdzają, że nasza
firma może pomóc Państwu
we wprowadzaniu produk-
tów i usług na nowe rynki
geograficzne czy produkto-
we.
Niniejszy raport nie stanowi
oferty handlowej w rozu-
mieniu przepisów Kodeksu
Cywilnego oraz innych wła-
ściwych przepisów praw-
nych.
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
ConQuest Consulting ul. Opoczyńska 10/1 02-526 Warszawa [email protected] tel. +48 (22) 825 56 45 fax. +48 (22) 875 37 65 WWW.CONQUEST.PL
Raport przygotowali: Agnieszka Masiuk Krzysztof Sieradzki
Raport ConQuest Consulting – Rynek energii słonecznej w Polsce – trendy, tendencje i finansowanie
PATRONI MEDIALNI