Rumen Mikroflorası ve Adaptasyonu “Kaba /Kesif Yem Oranının...

Rumen Mikroflorası ve Adaptasyonu “Kaba /Kesif Yem Oranının Etkisi”

Prof. Dr. Nurettin Gülşen Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı

GEÇİŞ

DÖNEMİ

1 Doğum öncesi 3 hafta sonrası 4 hafta

2 laktasyon performansını artırır

3 tedavi masraflarını azaltır

4 sürüden ayıklanmaları azaltır

geçiş döneminde

rumen adaptasyonu üzerine

araştırma sayısı azdır

Yeni rasyon düzenlemeleri

rumen pH’sı, UYA yoğunluğu

ve ozmotik basınç

gibi fermentasyon parametrelerini

değiştirir

Bu parametrelerin

rumen epitelinde

yol açtığı

değişiklikler

genellikle

“ADAPTASYON”

terimi ile

adlandırılmaktadır

Rasyona Dereceli Adaptasyon-Uyum

fizyolojik adaptasyon

sindirim

adaptasyonu

yapısal (morfolojik)

adaptasyon

metabolik adaptasyon

Laktik asit (LA) üreten bakterilerin

(Streptococcus bovis ve Laktobasilli)

sayısında azalma

LA’i UYA’ya dönüştüren bakterilerin

(M. elsdenii ve S. ruminantium)

sayısında azalma

Kuru dönem Rasyonları

Nişastanın tüketiminin

azalması

RUMEN (İŞKEMBE)

Rumen papillalarının

uzunluğu azalmakta

(ilk 7 hafta emilim alanının

yaklaşık %50’si)

UYA’nin emilim kapasitesini azaltmakta

Kuru dönem Rasyonları

Düşük enerjili

rasyonlar

RUMEN (İŞKEMBE)

Kaba yem

azaltılmış (En az

%40)

Rasyonun enerji

düzeyi yüksek

Rasyonun ham-

metabolik protein

içeriği yüksek

Lifli maddelerce

zengin

Rasyonun enerji

içeriği düşük

Rasyonun protein

içeriği düşük

Kuru dönem/

Laktasyon

başlangıcı

rasyonları

Kuru dönem

11. ay 12. ay

Laktasyon

GEÇİŞ DÖNEMİNDE BESİN MADDE İHTİYACI DEĞİŞİMLERİ

8 25 33 NDF %

en az

1536 (%8.7) 3034 (%19.5) 1498 (%10.8) Ham protein

g/gün

20.4 34.8 14.4 NEL

Mcal/kg KM

1.9 15.6 13.7

Kuru madde tüketimi kg/gün

FARK LAKTASYON BAŞLANGICI

KURU DÖNEM İHTİYAÇLAR

- 44 NFC %

en fazla 44

(HOLSTEİN, 680 KG CA, 35 KG SV, 3.3 VK, 58 AY YAŞ, GEBELİK CA KAZANÇ 0.67 KG GÜN)

NRC 2001

Geçiş döneminde rasyonlarında enerji düzeyi

1.54-1.62 Mcal NEL/kg KM

FİZYOLOJİK

Doğum

sonrası süt

verimi

başlarken

kuru madde

ihtiyacı

karşılanamaz

Yüksek

verimli

hayvanlarda

enerji

ihtiyacında

açık oluşur

Rasyonda

kaba yemlere

kıyasla

konsantre yem

düzeyinin

artırılması

gerekmektedir

FİZYOLOJİK UYGULAMA

gebelik sonu

laktasyon

başlangıcı

doğum sonrası

hipokalsemi

•cinsiyet hormonları

•yavru nedeniyle fiziksel kısıtlama

•lipit mobilizasyonundaki artış

yem tüketimi baskılanır

kas tonusunun zayıflaması içeriğin geçiş

oranını azaltır

yem tüketimi baskılanır

RUMEN ADAPTASYONUNA NEDEN İHTİYAÇ DUYULUR?

•kuru madde tüketimi %30-35 azalır Doğumdan önceki

hafta

•Kuru madde tüketimi pik düzeyin yaklaşık %65’i düzeyinde gerçekleşmektedir

• laktasyonun 9-13 haftaları arasında en üst düzeye çıkmaktadır

Laktasyonun ilk haftası

DOĞUMA 2 HAFTA KALA YEDİRİLECEK HIZLI FERMENTE

OLABİLEN YEMLERE ALIŞTIRMA SAYESİNDE DOĞUM

STRESİNİN VE RASYON DEĞİŞİKLİĞİNİN OLUŞTURDUĞU

YEM TÜKETİMİNDEKİ AZALMANIN ÖNÜNE GEÇİLMESİ

ketosis ve yağlı karaciğer sendromu gibi hastalıkların insidensi düşürülebilir

Doğumdan önce konsantre yeme alıştırma uygulaması

doğum sonrası enerji tüketimi artırılabilir

yağ dokusundan yağ asitlerinin mobilizasyonu azaltılabilir

ADAPTASYONUN UYGULANMAMASI

Nişasta kaynaklarının hızlı artırılması

Nişasta sindirimini sağlayacak

rumen mikroorganizma çeşitliliğinin

hızlı bir şekilde oluşturulamaması

BESLENME

HASTALIKLARI

METABOLİK

HASTALIKLAR

Alıştırma döneminin uygulanmaması

veya kısa tutulması

ADAPTASYON UYGULANMAMASI

Yüksek nişasta ve şeker ile laktik asit bakterilerinde hızlı üreme 1

Ani yüksek konsantre yeme geçiş laktik asit üretimini artırmakta 2

Laktik asiti UYA’ne dönüştüren bakterilerin sayısının ise hızlı bir

şekilde artış oluşmamakta 3 3

. 4 4

5 Fermentasyon sonucunda oluşan laktik asit ve UYA rumen pH’sının

düşmesine yol açmaktadırlar

EKŞİME

Rumende laktik asit birikmekte

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

0 20 40 60 80

Tane yem Oranı, %

Lakti

k a

sit

, m

M

1. Gün

3. Gün

Grafik Hızlı adaptasyon sürecinde (her 3 günde bir buğday ve mısıra dayalı ) rumen

sıvısı laktik asit yoğunluğunun tane yem oranındaki artışa ve günlere bağlı olarak

değişimi (TYO x gün interaksiyonu).

Umucalılar ve ark. 2012, TÜBİTAK projesi kesin raporu

Laktik asit UYA’ne daha güçlü bir asittir

rumen pH’sını UYA’nden daha fazla düşürür

rumenden UYA’ne göre daha yavaş emilir

adaptasyon uygulanmadığında rumen epitelinin yavaş gelişmesi

UYA’nin hızlı emilmesini engelleyerek rumen pH’sını düşürür

bu nedenler protozoa ve bakterilerin ölmelerine yada

inaktive olmalarına yol açmaktadır

Laktik asit

UYA’ne göre

daha güçlü bir

asittir

sonuçlar

LA ve ölen rumen florasından salınan

endotoksinler ile histamin emilir tırnak duvarının yapısı etkilenir

klinik laminitis

emilen organik asitlerin miktarı

karaciğer ve dokuların

kapasitesini aşarsa metabolik asidozis

düşük pH ve azalan yem tüketimi

mikrobiyel metabolizma ve sindirimi

olumsuz etkilemekte

yangı, asidoz, sola abomasum

deplasmanı, diyare süt yağı düşüklüğü

hastalık-verim kayıbı

Tane yemle hızlı adaptasyon sonucunda rumen içeriğinin görüntüsü

Gaz-katı-sıvı

katman

karışım

halinde

numan 1.JPG

Mudurnu ilçesinde karnı bilinmeyen bir nedenden dolayı şişen

300 kiloluk boğa, işkembesi bıçakla açılarak kurtarıldı. Boğanın

sahibi Sinan K. “Yetişmeseydik karnı patlayacaktı'' dedi.

RUMEN ADAPTASYONU SIRASINDA GÖZLENEN

DEĞİŞİKLİKLER

adaptasyon

rumen mikrobiyel populasyonunun değişimi

sindirim organlarındaki epitel doku değişimi

metabolizma ve beslenme

davranışlarının değişimi

RASYON DEĞİŞİKLİKLERİ-ADAPTASYON SÜRECİ

Kuru

dönem

sonu

Laktasyon

başlangıcı

Sonuç

Tamamen kaba yem

%60 oranında tane yem

Sindirimin yaklaşık %70’ini gerçekleştiren

rumen bakterilerinin sayısı ve aktiviteleri 21

gün boyunca yeterli olmamakta, ortalama 4

haftayı bulmaktadır

mikrobiyel adaptasyon

Butyrivibrio

fibrisolvens ve

Fibrobacter

succinogenes

populasyonlarında

dereceli azalma

oluşmaktadır

Streptococcus

bovis,

Megasphaera

elsdenii,,

Selenomonas

ruminantium ve

Prevotella bryantii

gibi bakteri

populasyonlarında

artış

Lifli madde

kullananlar LA üreten-kullanan

konsantre yeme geçildikten 3 hafta sonra kendini

göstermeye başlamakta 6. haftada ise tamamen farklı

bir mikrobiyel populasyon oluşmaktadır

Selülolitik bakteriler daha düşük pH’da yaşayamadıkları için selüloz

yıkımlanması açısından kritik eşik pH 6.0-6.3’tür

Add Your Title

Sonuç

Add Your Title

Yüksek miktarda

hızlı yıkımlanabilir

karbonhidrat

tüketimi nişasta

yıkan (amilolitik)

bakterilerin gelişimi

için uygun olan

düşük pH’yı sağlar Yüksek UYA ya da

rumen içeriğinin

tamponlanamaması

lifli yem maddeleri

yıkımlayan

mikroorganizmaların

yaşamaları ve

gelişmelerini

engellemektedir

Rasyon

değişimleri

sırasında

mikroorganizma

çeşitliliği ile

yoğunluklarının

korunması iyi bir

adaptasyon

protokolü

gerektirmekte

pH üzerine etkiler

Yine de normal

rumen

fonksiyonlarının

sürdürüldüğü

düzeye

ulaşılamamaktadır

Yüksek tane

yeme geçiş

1. hafta

pH yükselme

eğilimine geçmekte

2. hafta

Rumen pH’sında sert düşüş

Rumen duvarı değişimleri

Rumen içeriği

UYA üretimi

Üretilen UYA’lerinin çeşidi

Rumen

duvarındaki

proliferasyonu

etkileyen önemli

faktörler

Rumen mukozası gelişimi

UYA’leri miktarının artışı

laktik asit üretimi

parakeratozis ve

hiperkeratozis

üretilen asitlerin emilimi

azaltmaktadır

KM tüketimini artırmanın başlıca yolu, rumenden

UYA emilim kapasitesini artırmaktan geçmektedir

Rumende UYA emiliminin artışı rumen pH’sının

yüksek kalmasını sağlamaktadır

Rumen duvarı emilim kapasitesi kaba yem tüketenlere

göre konsantre yem tüketen hayvanlarda yaklaşık 1

kat daha fazladır.

Bu durum papillaların sayı ve büyüklüğünün

dolayısıyla emilim yüzey alanının daha fazla

olmasından kaynaklanmaktadır.

Geçiş döneminde azalan yem tüketiminin hızlı bir

şekilde normal hale getirilmesi için rumen

fonksiyonlarının yüksek konsantre yem tüketimine

göre düzenlenmesi gerekmektedir

Konsantre yem

tüketiminde artış

Enerji

tüketimindeki

artış

protein

tüketimindeki

artış

UYA,

Ca, Mg, Na ve

Cl iyonlarının

işkembe

duvarından

geçişlerini

artırıcı etkileri

bulunmaktadır

Rumendeki etki

Organ, doku ve metabolik adaptasyon

rumen papilla sayısı

ve büyüklüğü artar epitelden iyon geçiş

düzeyleri artış

Rumen duvarında

organik asitlerin emilimi

ve metabolizması artar

metabolik ve fizyolojik adaptasyon

enzim

aktiviteleri

değişir


DEĞİŞİKLİKLER

Rumende üretilen UYA:

rumendeki mikroorganizma kompozisyonu

Her bir mikroorganizmanın etkin olduğu yem materyali ya da besin

maddesi ile metabolik yolu diğerlerinden farklıdır

rumen mikroorganizma çeşitliliğinin zaman içerisinde yedirilen yem

materyaline göre değişir

UYA tipinin rumendeki bazı faktörler veya mikrobiyel metabolizma

değişimlerine bağımlı olarak değişebilir

Yüksek oranda fermentasyon veya mikrobiyel büyüme bir tür

mikroorganizma tarafından üretilen UYA çeşidini değiştirebileceği gibi

mikrobiyel çeşitliliği de etkileyebilmektedir

SONUÇ: artan organik madde fermentasyonu en fazla bütirik ve

propiyonik asit üretimini yüksektir

Tane

Yem

Tane yem oranı Bütirik As

mol/100mol

Toplam

UYAmM

As:Pr

Hızlı adaptasyon

Mısır

0 18.42 168 2.08

20 18.91 239 2.04

40 23.23 168 1.91

60 28.33 187 1.98

80 34.11 203 1.69

Buğday 0 18.29 199 2.38

20 22.81 187 1.76

40 28.32 185 1.63

60 30.95 218 1.74

80

ANOVA

Adaptasyon

Tane yem (TY) 0.0001 0.18 0.008

Tane yem O.

(TYO) 0.0001 0.0001 0.0001

TY*TYO 0.05 0.0001 0.0001

Tane yem karışımları ve oranlarına bağlı olarak UYA parametrelerinde meydana

gelen değişimler


DEĞİŞİKLİKLER

Papilla sayısı

%5 artar

Biçimi değişir

Papilla büyüklüğündeki değişim doğumdan 9 hafta önce

ve 8 hafta sonrayı içerisine alan bir zaman dilimine

yayılmaktadır

En yüksek 6-8 haftalık adaptasyon periyodunun son iki

haftasında

İlk olarak emilim kapasitesini artıran epitel doku kütlesi artar

epitelin mukoza bölümünde %18 seroza katmanında ise %29 artış

UYA’nin epitel büyütme faktörü olduğu düşünülmektedir

Adaptasyon Süresi

Konsantre Yem Tüketim Düzeyi

Yem Maddelerinin Seçimi

Performans Düzenleyiciler

Yemlerin Hazırlanma Şekilleri

RUMEN

ADAPTASYONUNUN

SAĞLANMASI

Sosyal Adaptasyon

Rumen Adaptasyonu Etkileşimi

Adaptasyon Süresi, Konsantre Yem Tüketim Düzeyi ve

Rasyonda Yer Alacak Yem Maddelerinin Seçimi

Doğum sonrası artan ihtiyaçları karşılamak için

enerji bakımından zengin yem maddelerinin rasyonda

oranlarının artırılması (propiyonik asit üretiminin artırılması,

%33-43 )

besleme açısından temel hedef

geçiş döneminin doğum öncesi kısmında başlanarak uygulandığı

takdirde etkinliğini gösterebilmektedir

NFC artırılması sonucunda mikrobiyel protein sentezi ve

glikoneogenesisde kullanılan propiyonik asit miktarının olacak

şekilde artırılması mikroorganizmaların sayısının artışını

sağlamaktadır

Rasyon değişikliklerine

karşı rumen

adaptasyonunu sağlamak

için doğumdan en az 2-3

hafta önce tane yem oranı

dereceli olarak artırılarak

yüksek oranda nişasta

içeren erken laktasyon

rasyonuna geçilmesi

gerekmektedir.

Başlangıçta canlı ağırlığın

%0.5’i düzeyine artırılan

tane yem dereceli olarak

doğum öncesi canlı

ağırlığın %0.8’i düzeyine

çıkarılmalıdır. Günlük 0.3

kg’dan fazla konsantre

yem artışı yapılmamalıdır

Geçiş döneminde tane

yem düzeyindeki artışlar

5-7 günde bir yapılmalıdır





Kuru madde tüketimini artırmak için rasyon sindirilebilirliği ile birlikte rumen geçiş oranının

da dikkate alınması gerekmektedir

Partikül büyüklüğü azaltılmış kaba yem ile birlikte artan oranlarda selüloz yapısında

olmayan karbonhidrat tüketimi sağlanmalıdır.

Aksi takdirde kaba yem tüketiminde sert düşüşler oluşabilmekte ve rumen asidozisi riski

artmaktadır

Türkiye açısından

rasyonlarda buğday ve arpa

gibi yem maddelerinin yüksek

oranda kullanılması önemlidir

Buğdayın yıkımlanma oranı

ve hızı arpa, sorgum ve mısıra

göre daha fazladır

Arpa ve buğday nişastasının

%80-90’ı rumende

yıkımlanırken bu oran sorgum

ve mısır için %55-70 arasında

değişmektedir

Mısır ve sorgum gibi tane

yemlerin endospermindeki

nişasta granüllerinin proteinle

kaplı olması yıkımlanma

oranını azaltmaktadır.



Tane yemlerin rumende yıkımlanmasının elektron mikroskop ile görüntüleri (A) buğday nişastası

granülü üzerinde mikrobiyel film oluşumu (Bar = 3 μm); (B) buğday nişastası granülü üzerinde

sindirilmiş halkalar (Bar = 10 μm); (C) Mısır nişastası granülü üzerinde mikrobiyel biyofilm (B’deki

sindirilmiş halkalara benzemiyor, (Bar = 1 μm); (D) Sindirim sonrası boşalmış mısır nişastası

granülleri (Bar = 5 μm)

McAllister T. A., K.-J. Cheng, L. M. Rode, C. W. Forsberg. 1990a. Digestion of barley, maize, and wheat by selected species of

ruminal bacteria. Appl. Environ. Microbiol. 53:3146-3153.

McAllister, T. A., Y. Dong, L. J. Yanke, H. D. Bae, K.-J. Cheng, J. W. Costerton. 1993b. Cereal grain digestion by selected strains of

ruminal fungi. Can. J. Microbiol. 39:367-376.

Mısırın bakteriler tarafından sindirilmesinin elektron mikroskopi görüntüleri (A) Protein matriksi

içerisinde gömülü nişasta granüllerinde bakteri kolonizasyonu (Bar = 7.5 μm); (B) Nişasta

granülleri sindirilmiş protein matriksi (Bar = 7.5 μm); Camsı yapıdaki hücrelerde mısır nişastası

sindirildikten sonraki protein matriks (Bar = 75 μm); (D) Mısır endospermindeki nişasta

sindirildikten sonra kalan protein matriksi ve hücre duvarı (Bar = 10 μm)

McAllister, T. A., D. J. Gibb, K. A. Beauchemin, and Y. Wang. 2006. Starch type, structure, and ruminal digestion. Cattle Grain

Processing Symposium MP-177. Pp 30-41. Oklahoma State University, Stillwater.

TABLO 1: Farklı İnkübasyon Sürelerinde Tane Yemlerin Rumende Yıkımlanma

Dereceleri (%KM)

İnkübasyon Süresi (Saat)

0 2 4 8 16 24 48

Arpa 20.1 29.4 42.3 58.3 71.3 75.2 77.0

Buğday 34.3 36.9 47.6 61.3 73.7 78.5 82.9

Çavdar 24.8 35.8 47.9 60.9 70.8 74.4 77.5

Mısır 22.1 21.9 24.6 29.7 38.8 46.8 66.7

Tritikale 34.9 37.5 49.0 62.9 74.4 78.4 81.9

Yulaf 44.3 48.2 51.2 55.3 60.1 62.9 66.5

Umucalılar HD, Coşkun B, Gülşen N. In situ rumen degradation and in vitro gas

production of some selected grains from Turkey. J Anim Physiol Anim Nutr 2002; 86:

288-97.

Geçiş döneminde rasyonun protein içeriğinin artırılması

rumende protein sindirimini gerçekleştiren mikroorganizmaların sayısını artırarak yararlı olan metabolitlerin miktarının

artırılmasını teşvik edebilir.

rasyonlardaki protein ayarlanırken çözünen ve yıkımlanan protein oranları iyi bir şekilde düzenlenmelidir

Ayçiçeği küspesi, Soyaküspesi, Mısır gluteni



•Serbest Yağ: yem tüketimi, rumen fermentasyonu ve verim performansı üzerine olumsuz etki

•Korunmuş yağlar kullanımı yaygın Fermentasyonunu ve kuru madde tüketimi üzerine olumsuz etkileri daha azdır. •Enerji tüketimini artırmak için rasyona yağ ilave edilmesi faydalı görülmektedir. •Adaptasyon döneminin daha etkin olması için:

doğum öncesi son 2-3 haftada rasyona dereceli olarak yağ katılarak doğum sonrası rasyona yağ katılmasından kaynaklanan yem

tüketimindeki azalmanın önüne geçilmesi önerilse de son zamanlarda bunun etkili

olmadığı ya da olumsuz etkisi olduğu belirtilmiştir.



Yem tüketimi ve süt verim parametreleri üzerine serbest ayçiçek asit yağı (AY) ve

proteinli korunmuş ayçiçek asit yağı (KPAY, kalsiyum sabunu)’nın etkileri

Parametre KONTROL AY KPAY

KM tüketimi, kg/gün 16.11 15.41 15.53

Süt verimi, kg/gün 25.16 23.59 23.84

% 3.5 DSV, kg/gün 23.73 20.83 22.00

Yağsız kuru mad., % 8.23 8.10 8.15

Protein verimi, g/gün 799.68 723.44 739.28

Yağ verimi, g/gün 794.25 654.21 711.24

GÜLŞEN, N., İNAL, F.(2000). Yemlerin rumende yıkımlanması ve süt verim

parametreleri üzerine protein katkılı korunmuş yağların etkileri. II. Süt verim

parametreleri üzerine etkileri. Veteriner Bilimleri Dergisi, 16,1, 35-41.

Performans Düzenleyicilerin Rumen Adaptasyonu Üzerine

Etkileri

Etkiler daha çok rumen pH’sı üzerine gerçekleşmektedir.

Doğrudan: mikrobiyel populasyonla birlikte tamponlama kapasitesi ve

rumenden geçiş oranı

Dolaylı: yemin tadı, besin madde konsantrasyonu, UYA üretimi veya

metabolizmayı değiştirirler

Hayvanların yemliğe geliş sıklığını ve her gelişte tüketim büyüklüğünü

değiştirmektedirler

yüksek oranda tane yem ve rasyonun peNDF düzeyi düşük ise

sodyum bikarbonat, sodyum seskuikarbonat,

kalsiyum karbonat ve magnezyum oksit

Mineral tuzları

-su tüketimini

artırmakta

-rumendeki

geçiş oranını

yükseltmekte

- nişasta

taneciklerini

alt sindirim

organlarına

geçişini

artırmakta

organik

asitlerin

üretimini

azaltmakta

rumen

pH’sının

düşmesini

engellemekte

sodyum bikarbonat: asitliği azaltıp tampon

kapasitesini artırarak pH üzerine direkt bir etki

Hayvan başına genellikle 7-10 g/kg KM düzeyinde

(12.5 g/kg KM düzeyine kadar kullanılabilir)

Daha fazla kullanımının etkisi gerçekleşmemekte

hatta yem tüketimini baskılayıcı etkisi

gözlenebilmektedir

AB ülkeleri ve Türkiye’de kullanımı yasak

İyonofor antibiyotikler

gram (-)

bakterilerin

sayısında

artış

gram (+)

bakterilerin

sayısında ise

azalma

rumen

fermentasyonunun

son ürünlerinde

bazı değişiklikler

Rumendeki etki

Monensin

yemliğe geliş sıklığı artırmakta fakat her gelişte tüketilen yem miktarı

azalmaktadır.

Bu durum rumen pH’sının daha stabil kalmasını sağlamaktadır

Probiyotikler

hayvana yedirildiği zaman canlılıklarını sürdürebilirler

kuru madde tüketiminin azaldığı ya da stres

faktörlerinin yoğun olduğu geçiş döneminde rumen

adaptasyonunu sağlamak için

besin maddelerinin değerlendirilmesini artırıcı etki

rumende istenilen mikrobiyel gelişim teşvik edilmekte,

pH düzenlenebilmekte, rumen fermentasyonu ve son

ürünleri değiştirilebilmektedir

En fazla kullanılan probiyotikler

maya ve mantar kültürleri (Aspergillus oryzae,

Saccharomyces cerevisiae),

laktik asit bakterileri (Lactobacillus, Streptococcus)

diğer bakteri türleridir (Bifidobacterium spp., Bacillus

spp., Propionibacterium spp.).

Probiyotikler maya ve mantar kültürleri yemlerin lezzetini artırıcı

rumen fermentasyonunu ve sindirilebilirliği iyileştirici

kuru madde tüketimini artırıcı

Maya ve mantar kültürü selülozu yıkımlayan ve LA kullanan bakteri sayısında artış gerçekleştirerek geçiş döneminde konsantre yeme adaptasyonu hızlandırabilir

Süt ineklerinde rasyona maya ilavesi sonucunda yemleme sıklığının artış göstermesi de rumen sıvı pH’sını artırabilir

Probiyotikler Rumendeki asitliğin

giderilmesinde laktik asit kullanan bakterilerin etkilidir

Megasphaera elsdenii, Selenomonas ruminantium,

rumene inoküle edilmesi sonucunda:

Rumen stabilitesinin sürdürüldüğü, UYA düzeyi artarken laktik asit birikiminin azaldığı, pH ve kuru madde tüketiminin arttığı belirlenmiştir

Megasphaera elsdenii

UMUCALILAR, H.D., GÜLŞEN, N, GÜNER, A, HAYIRLI A (2012) İn Vivo ve İn Vitro

Şartlarda Oluşturulan Subakut Asidozis Durumunda Megasphaera Elsdenii

Inokulasyonunun Rumen Parametreleri Üzerine Etkisi. TÜBİTAK 110O398

Megasphaera elsdenii İnokulasyonu

S.Ü. Veteriner Fakültesi,

Yayınlanmamış doktora tezi

Alataş M.S., Umucalılar H.D.

akıcı visköz

Megasphaera elsdenii mısıra göre buğday gibi kolay fermente olan yemlerle besleme

durumunda daha olumlu etkiler oluşturmaktadır. Yüksek buğday kullanımı ile birlikte

bakteri inokulasyonu protozoa sayısını artırıp S. bovis sayısını azaltarak UYA üretimi

düşürmesi yoluyla pH’daki düşüşü hafiflettiği düşünülmektedir.

Ort pH pH < 5.2,

dak

pH < 5.2

AUC*

pH < 5.6,

dak

pH < 5.6

AUC

5.6-

5.2**

pH 5.6-5.2AUC

Bakt - 5.66 246 48 730 240 575 159

Bakt + 5.66 227 42 681 221 537 149

Buğday ve Mısır ile SARA Oluşturulan Düvelerde Bakteri İnokulasyonuna Bağlı Olarak pH Kinetikleri

*AUC Eğri Altında Kalan Alan, pHxdakika/gün,** 5.6-5.2arasında pH, dakika

Prebiyotikler-Antikorlar

Malik asit, aspartik asit ve fumarik asit gibi organik asitler laktik asiti kullanan bakterilerin sayısını artırarak son ürün olarak propiyonik asitin üretimini teşvik ettikleri ve pH üzerine olumlu etki gösterdikleri ileri sürülmüştür (SARA’nin önlenmesi)

Rumen pH’sını artırmaları selülozu yıkılmayan bakterilerin sayısının artışına bağlanmaktadır

S. bovis için üretilen poliklonal antikor preparatlarının laktik asit üretimini azaltmak amacıyla kullanılabileceği ileri sürülmüştür

Fiziksel formdaki yetersizlik

çiğneme aktivitesini, tükrük üretimini azaltır

rumen motilitesi, rumende katı tabaka

oluşumu azalır

UYA konsantrasyonu artar

NDF içeriği en az %25 (en düşük %19’u kaba yem kaynaklı)

Yemlerin Hazırlanma Şekillerinin Adaptasyon Üzerine Etkileri

NDF içeriği en az %25 (en düşük %19’u kaba yem kaynaklı)


Kaba yemlerin ve mısır silajının partikül

büyüklüğünün azalması

çiğneme ve tükrük salgısını azaltır, rumende selüloz

yıkımlanmasını azaltır, pH’yı olumsuz etkiler

rumende katı tabaka azalır

tane yemler rumenin sıvı tabakasına iner

abomasuma geçerek burada fermente olur

rasyonun nem içeriği %50’den

fazla olması (fazla silaj ve

fermente yem) kuru madde

tüketimini azaltır

Çiğneme, ruminasyon süresi

ve tükrük üretimi azalır, pH

düşer

Fazla amonyak içeren bütirik

asitçe zengin silajlar yem

tüketimini azaltır

aminli madde içeriği yüksek,

lezzetliliği düşük silajlar yem

tüketiminde ani düşüşler

oluşturur

aminli maddelerin

yıkımlanmasını sağlayacak

mikrobiyel adaptasyon 14

günde gelişir


KÜFLÜ SİLAJA VE YONCAYA DİKKAT!!!!!!

KÜFLÜ YEDİRMEYİN

Konsantre

yemlerin çok

ince öğütülmesi

de nişastanın

mikrobiyel

sindirimini ve

propiyonik asit

üretimini

artırmakta,

pH’nın

düşmesine

sebep olmaktadır Öğütme, kırma, ezme veya buharla ezme gibi işleme

metotları tane yemlerin perikarp tabakaları bozularak

endosperm tabakası mikroorganizmalar ile daha fazla

temasa geçmektedir


Buharla tabaka haline getirme, patlatma ve

mikronizasyon işleme metotlarıyla nişastanın jelatinizasyonu sağlanmaktadır.

Jelatinize nişasta enzimlerle daha fazla temas etmektedir.

Buharla tabaka haline getirilmiş sorgumun öğütülmüş sorguma göre rumende yıkımlanması yaklaşık 3 kat artış göstermektedir.

Kuru ısıtma işlemi nişasta ile protein arasında kompleks oluşturarak nişastanın rumende yıkımlanmasını azaltmaktadır.


Yemmaddesi İşleme metodu Nişasta içeriği

(%KM)

Etkin Yıkımlanma, %

Mısır İşlenmemiş 70.3 59.7

Öğütülmüş 67.9

Kırılmış 58.4

Basınçla ezilmiş 33.8

Basınçla plaka yapılmış 80.3

Peletlenmiş 68.5

Formolle muamele edilmiş 56.9

Nem içeriği yüksek 86.8

Arpa İşlenmemiş 57.8 91.3

Öğütülmüş 85.9

Kırılmış 50.3

Basınçla ezilmiş 70.6

Formolle muamele edilmiş 84.4

Buğday İşlenmemiş 67.6 93.9

Yan ürünler 93.7

Baklagiller Soya küspesi 32.0 76.9

Öğütülmüş bezelye 44.6 87.8

Yan Ürünler Mısır gluten yemi 17.1 84.9

Bira sanayi yan ürünü 5.4 89.5

Bazı yemlerin rumendeki etkin yıkımlanma dereceleri

Zebeli Q, Mansmann D, Steingass H, Ametaj BN. Balancing diets for physically effective fibre and ruminally degradable starch: A

key to lower the risk of sub-acute rumen acidosis and improve productivity of dairy cattle. Livestock Science 2010; 127: 1–10.

Rasyonun karışım halinde verilmesi

rumendeki mikrobiyel fermentasyonu düzenler

pH’nın dengede kalmasını sağlar

Silaj ile konsantre yemin karışım halinde hayvanlara yedirilmesi ayrı

yedirilmesine göre kuru madde tüketimini laktasyonun ilk 3

haftasında sırasıyla %24, %17 ve %12 oranında artırmaktadır.

Laktasyonun 4. haftasında ise bu farklılık %6 olarak gerçekleşmiştir


Kaba ve Konsantre Yemin Ayrı veya Karışım

Halde Verilmesinin Rumen pH Düzeyi

Üzerine Etkisi

Besleme stratejisi

besleme sıklığını artırılması ile dalgalanma az, pH daha stabil

tükrük üretimi düzenlenir, organik asitlerin miktarı ve emilimleri artırılabilir

tüketim miktarını azaltacak, öğün sıklığını artıracak besleme ile rahat adaptasyon

yıkımlanma oranı yüksek olan konsantre yemler ile öğün sıklaştırılması adaptasyonu destekler. Günde 4 sefere kadar yapılan yemleme konsantre yeme adaptasyonu artırır, yüksek yem tüketimi sağlayabilir

yem için rekabeti azaltır, agresif davranışları da hafifletir


Geçiş Döneminde Sosyal Adaptasyonun Rumen

Adaptasyonu Üzerine Etkileri

sosyal hiyerarşi Sosyal üstünlük yaş,

canlı ağırlık ya da

vücut büyüklüğü ile

belirginleşir

Hayvan sayısı artışı

ile yemlik alanın

kısıtlanması rekabeti

artırır

rumende laktik

asit düzeyinin

artırır

rumen pH’sı 5.6’dan

aşağı düşmektedir

Dominant ve sıra dışı davrananlar

yemlikte ilk olarak yerlerini alırlar,

lezzetli olan ve asitliği artıran yemleri

alırlar

Yemliğe her gelişte fazla miktarda yem

tükettikleri için rumen pH’ları daha

fazla düşer

Geçiş Döneminde Sosyal Adaptasyonun Rumen

Adaptasyonu Üzerine Etkileri

0.5 m’den fazla yemlik

alanı istenir

0.2-0.5 m arası rekabeti

artırır

0.2 metreden az kuru

madde tüketimi ve

yemlikte geçirilen süre

az

yemlikte kalma süresi

kısıtlanması hızlı yem

tüketimine yol açar

hızlı tüketim tükrük

sekresyonunu 3 ml/g

KM’den 1 ml/g KM’ye,

toplamda ise günde 22

litreye düşürmüştür

Ayrı bir grupta beslenen düvelerin

sosyal streslerinin azalması

nedeniyle kuru madde ve süt

verimlerinin sırasıyla %14 ve %9

daha fazla olduğu belirlenmiştir

genel değerlendirme

Asidik rasyonlar yem tüketimini azaltır

Basamaklı konsantre yem artışı ile

mikrobiyel ve fizyolojik adaptasyon

sonrası hayvan daha fazla asit birikimine

karşı mücadele edebilmektedir

rumen epiteli daha fazla asidi emecek ve

metabolize edecek şekilde fizyolojik bir

adaptasyona uğramakta

hayvan daha düşük pH düzeylerini ve

asit birikimlerini tolere edecek hale

gelmektedir

Sonuç olarak

Geçiş döneminde rumen adaptasyonunun

sağlanmasının gelecek laktasyonu olumlu

etkilediği

Adaptasyona doğum öncesinde başlanmasının

yanısıra rumen mikroorganizma populasyonu ve

sayısı ile rumen epitelini hızlı bir şekilde

değiştirecek uygulamaların seçilmesine dikkat

edilmesinin laktasyon performansı ve hayvan

sağlığını olumlu etkileyeceği söylenebilir

TEŞEKKÜRLER

Rumen Mikroflorası ve Adaptasyonu “Kaba /Kesif Yem Oranının...

Documents

Transcript of Rumen Mikroflorası ve Adaptasyonu “Kaba /Kesif Yem Oranının...