Rudarski eksploziviTehniko-minerske osobine

Veba 12

Tehniko-minerske osobineIspitivanje tehniko-minerskih osobina rudarskih eksploziva vri se svakodnevno pri proizvodnji eksploziva na specijalnim poligonima koje poseduju fabrike eksploziva.

Najvanije tehniko-minerske osobine eksploziva: radna sposobnost, relativna radna sposobnost, brzina detonacije, brizantnost, osetljivost na udar prenos detonacije i sigurnost eksploziva na metan i ugljenu prainu.

Radna sposobnostRadna sposobnost predstavlja snagu koju eksploziv proizvodi pri detonaciji. Eksperimentalno odreena radna sposobnost naziva se jaina eksploziva.

Eksperimentalne metode za odreivanje radne sposobnosti eksploziva: metoda proirenja olovnog bloka - Trauclov test metoda balistikog klatna, merzer sa oprugom, podvodne eksplozije, krater test i dr.

Radna sposobnostTrauclov testdimenzije 200x200x200mm. suvi kvarcni pesak granulacije da 100% proe kroz sito otvora 0,6mm 10g eksploziva

Vrednost faktora korekcije KTemperatura -10 -5 0 +5 +10 +15 Korekcija K, % +6,25 +5,00 +3,75 +2,50 +1,25 +0,00 Temperatura +20 +25 +30 +35 +40 Korekcija K, % -1,25 -2,00 -3,75 -5,00 -6,25

Trauclov test: 1) olovni blok; 2) kvarcni pesak; 3) ispitivani eksploziv; 4) proirenje nakon eksplozije; a) kalajna folija

Zapremina buotine pre ispitivanja Vo iznosi:

V = (V1 K ) V03

[cm ]3

d 2 2,5 2 V0 = h = 12,5 = 61,4 4 4

[cm ]

gde je: V1 - zapremina proirenja posle eksplozije, cm3 Vo - zapremina buotine u bloku pre eksplozije, cm3 K - korekcija vrednosti V1 u zavisnosti od temperature.

Relativna radna sposobnost - snaga

Telo muara sa komorama

ematski ureaj balisiikog klatna: 1) nosea konstrukcija klatna; 2) vealjka muara; 3) muar; 4) patrona eksploziva; 5) elini valjak (teg); 6) zemljani zid; 7) skala

P=

1 cos 1 cos 0

%

gde je: - ugao otklona klatna pri eksploziji ispitivanog eksploziva 0 - ugao otklona klatna pri eksploziji razorne elatine.

Brzina detonacijeBrzina detonacije oznaava brzinu detonacionog talasa koji se kree kroz masu eksploziva konstantnom brzinom.

Brzina detonacije moe se odrediti po: metodi Dotria (Dautrich), optikim hromatografom, pomou oscilografa, elektronskim brojaem.

Brzina detonacije Dotriova metoda30mm, duine 400mm, debljine zida cevi 2mm

AC = ABE = 600mm

Dotriova metoda za odreivanje brzine detonacije eksploziva: 1) elina ploa; 2) olovna ploa; S) detonirajui tapini, b = 900 mm b1 = 600 mm; 4) cev; 5) udarna patrona; 6) sporogorei tapin

600 + a l 300 300 a = + + v ve v v(600 + a)ve =vl olovna ploa: + (300 -300x100x7mm + 300 ve dimenzija a) ve 600 ve + a elina ploa+ 300 ve + 300 ve - a ve ve = v I

2a ve = v lv l ve = 2a m s

gde je : ve - brzina detonacije ispitivanog eksploziva, m/s v - brzina detonacije detonirajueg tapina koja je poznata, m/s l - rastojanje izmeu taaka A i B na cevi l=300mm a - mereno rastojanje na olovnoj ploi izmeu taaka C i D, tj. rastojanje od poetka olovne ploe do mesta sudara talasa.

BrizantnostZavisnost brzine detonacije i brizantnosti za neke prakaste eksploziveVrsta eksploziva Brzina detonacije, [m/s] 4400 4200 3700 3400 3000 Brizantnost po Hesu, [mm] 26 25 23 21 16

50g eksploziva 40mm, visine 46mm

Amonal pojaani Amonal obian Kamniktit I Kamniktit II Metankamniktit

B = h h1 = 60 h1 [mm] gde je: h - poetna visina valjaka, h = 60 mm h1 - visina deformisanih valjaka posle eksplozije, mm.

Osetljivost na udar

Osetljivost na udar nekih eksplozivaVrsta eksploziva ivin fulminat Nitroglicerin Razorna elatina Crni barut Trotil Kamniktit I i II Visina pada tega mase 2 kg, [cm] 4 6 40 70 90 preko 200

Aparatura za odreivanje osetljivosti eksploziva na udar: 1) postolje dimenzija 450x450x60mm; 2) elini blok 230x250x200mm; 3) nakovanj 100x70mm; 4) stub; 5) srednji nosa; 6) klizne ine; 7) zupasta poluga; 8) merni lenjir; 9) teg; 10) ureaj za zadravanje i otputanje tega; 11) ploa za centriranje; 12) promenljivi meunakovanj 26x26mm; 13) prsten za centriranje sa otvorom;14) ureaj za udar

Prenos detonacije

ematski prikaz odreivanja prenosa detonacije kod patrone eksploziva: 1)prva patrona; 2) druga patrona; 3) kontrolna patrona; 4) elina ploa dimenzija 700x100x100mm; 5) sporogorei tapin; l-maksimano rastojanje u cm

Ispitivanje metanskih sigurnosnih eksploziva

Eksplozivi koji se primenjuju u rudnicima sa pojavom metana i eksplozivne rudarske praine nazivaju se metanski sigurnosni eksplozivi i nose oznaku

MS.Ispitivanje metanskih sigurnosnih eksploziva vri se u cilju odreivanja sigurnosti eksploziva od eksplozije metana i eksplozivne ugljene praine.

Ispitivanje metanskih eksploziva na sigurnost od eksplozije metana

ematski prikaz komore za ispitivanje metanskih eksploziva: 1) komora za ispitivanje; 2) natron papir; 3) muar za eksploziv; 4) eksplozivno punjenje; 5) kolosek za kretanje muara; 6) boca sa metanom; 7) ventil 50mm; 8) cevni ventilator; 9) ventil 50mm; 10) ventil 200mm; 11) elektrini greja; 12) ventil 200mm; 13) ventil 125mm; 14) ventil 200mm; 15) koleno; 16) ventil 125mm; 17) muar za ugljenu prainu (kod ispitivanja eksplozivne ugljene praine); 18) prikljuak za smeu metan-vazduh; 19) leite za termometar

Ispitivanje eksploziva na sigurnost od eksplozije ugljene praine

Ispitivanje eksploziva na sigurnost od eksplozije ugljene praine: 1) betonska komora; 2) muar za eksploziv; 3) muar za ugljenu prainu; 4) natron papir; T) termometar; MTED-Cu) metanski trenutni elektruni detonator sa Cu aurom; PSED-Cu) polusekundni elektnni detonator sa Cu aurom

ematski prikaz muara za ubacivanje eksplozivne ugljene praine: 1)uplji elini valjak zatvoren sa jedne strane, unutranjeg prenika 160mm; 2) zavareno postolje

Fiziko-hemijske i tehniko-minerske karakteristike domaih eksplozivaU svom proizvodnom programu Fabrika eksploziva, pirotehnike i hemije Trayal korporacija - Kruevac ima etiri osnovne grupe privrednih eksploziva i to: 1. Amonijumnitratske -TNT prakaste eksplozive, 2. AN-FO eksplozive, 3. VodoplastineSLURRY" eksplozive I 4. Metanske sigurnosne eksplozive.

Karakteristike amonijumnitratskih-TNT prakastih eksplozivaKarakteristike Gustina, g/cm3

AMONEKS 1 1,051,10 380390 1004 43530

AMONEKS 2

AMONEKS 3

AMONEKS 4 1,001,05 350360 1008 3977 2630 32003400 min. 4

Bilans kiseonika, % Radna sposobnost, cm3 Gasna zapremina, dm /kg Toplota eksplozije, kJ/kg Temperatura eksplozije, K Brzina detonacije, m/s Prenos detonacije, cm Iniciranje3

1,051,10 1,001,05 uravnoteen 370380 997 4144 2750 39004100 min. 6 360370 1006 4102 2710 36003900 min. 5

2850 41004300 min. 7

rudarska kapisla br. 8.

Karakteristike prakastih AN-FO smeaKarakteristike Gustina, g/cm3 Brzina detonacije, m/s Radna sposobnost, cm3 Prenos detonacije, cm Bilans kiseonika, % Gasna zapremina, dm /kg Toplota eksplozije, kJ/kg Temperatura eksplozije, K Iniciranje0 3

NITROL 1 0,951,00 32003600 320330 5-8 uravnoteen 1019 3851 2583 DK br. 8.

NITROL 2 0,951,00 28003200 290310 kontakt uravnoteen 1019 3851 2583 PP - 300

Karakteristike vodoplastinih-Slurry eksploziva sa metalnim prahovimaKarakteristike Gustina, g/cm3 Brzina detonacije, km/s Prenos detonacije, cm Gasna zapremina, dm3/kg Toplota eksplozije, kJ/kg Kritini prenik, mm Iniciranje-pent. poja., min. g Vodootpornost BORIT 10M 1,55 5,255,50 kontakt 687 5345 70 PP-100 odlina BORIT 10MBT 1,60 5,505,75 kontakt 678 5429 70 PP-100 odlina BORIT 20MB 1,60 4,805,00 kontakt 775 5919 70 PP-100 odlina BORIT 20M 1,55 5,005,25 kontakt 612 6433 70 PP-100 odlina BORIT 20MBT 1,65 5,505,75 kontakt 584 6496 70 PP-100 odlina

Karakteristike prakastih metanskih ekslozivaKarakteristike Gustina, g/cm3

METANDETONIT 1 1,08-1,15 3200+5% 2,7 712 26080

METANDETONIT 2 1,08-1,15 3200+5% 4,05 728 2478 1924 min. 2

Brzina detonacije, m/s Bilans kiseonika, % Gasna zapremina, dm3/kg Toplota eksplozije, kJ/kg Temperatura eksplozije, K Prenos detonacije, cm

2010 min. 2