1. 1. TRASHEGIMIA KULTURORE
2. 2. Projekt Lenda : Gjeografi Tema: Ruajtja e trashigemise kulturore
3. 3. Objektivat: 1.Ndarja e punes ne grupe. (Organizimi) 2.Promovimi i vlerave kulturore. 3.Sensibilizimi publik. 4.Realizimi i nje reportazhi ne te cilin do te paraqitet problematika e mos mirmbajtjes se ketyre monumenteve me vlera kulturore e historike. 5.Intervista ( qytetarve ose familiareve) 6.Realizimi i nje sondazhi (ne nje komunitet te caktuar) 7.Vizita ne monumentet kulturore. ( Foto ,video) .Nxjerrja e konkluzioneve dhe ideve inovatore per permirsimin e situates.
4. 4. Anteret e grupit : TeaSulo Romina Dedej Xhesjan Shahu Selda Lika Rei Shuteriqi Kristo Naso Mikele Sali Stelina Dervishi Realizimi i nje posteri . Informaciane, foto dhe kuriozitete. Selda Xhesian Realizimi i nje vidioje per per rendesine e ruajtjes se monumenteve kulturore. Rei Kristo Promovimi i vlerave kulturore . Ndertimi i fletpalosjeve. Stelina Mikele Realizimi I projektit dhe reportazhit. Tea Romina Vizita ne monumentet kulturore. Pjesmarres: Te gjithe antaret. Realizimi I intervistave Pjesmarres : Te gjithte antaret.
5. 5. Ndertimi I Fletpalosjeve Mikeli &Stela
6. 6. Ndertimi I posterit
7. 7. Shperndarja e Fletpalosjeve
8. 8. Intervistat Intervista me nje student Sa te informuar jane studentet e Durresit mbi trashegimine kulturore te qytetit tone? E them me bindjen me te plote se pjesa me e madhe e studenteve nuk jane aspak te informuar mbi trashegimine kulturore te qytetit tone dhe kjo eshte per tu ardhur keq dhe me keqardhjen me te madhe me duhet te pranoj se objektet kulturore dhe historike ne qytetin tone jane lene nen pluhurin e harreses me se shumti nga te rinjte. Cmund te themi mbi mbrojtjen e trashegimise kulturore ne Durres? Trashegimia kulturore eshte ajo qe ruan identiten dhe deshmon per historine e lashte te qytetit tone , por nuk po I kushtohet aspak rendesi.Sot po shkaterrohen me qindra ndertesa ,ndersa mbi ndertesen e vjeter e cila ndodhet ne qender te amfiteatrit nujk eshte vene dore nga asnje autoritet gje qe I jep nje pamje te shemtuar atij objekti teper te vecante.Dime qe Durresi eshte permbytur disa here dhe si pasoje sa me shume gerrmime te behen aq me shume objekte antike dhe mozaike te ndryshem dalin ne pah, por per to nuk flet askush sepse ato betonizohen menjehere per tu bere qielgervishtese. Por cmund te behet per mbrojtjen e ketyre objekteve ?Si mund te sensibilizohen qytetaret dhe autoritet qe jane ne mbrojtje te tyre? Kjo qe po beni ju eshte nje menyre sensibilizimi , por eshte shume pak per nje qytet te madh si ky I yni.Qyteti yne ka shume intelektuale dhe te moshuar te cilet jane te interesuar per mbrojtjen e trashegimise kulturore dhe kane kontribouar per mbrojtjen e tyre, sebashku me to ndoshta mund te behemi te gjithe bashke per nje fushate sensibilizuese te mirefillte per mbrojtjen e trashegimive kulturore.Keshtu njerezit mund te sensibilizohen sado pak,te pakten per mbajtjen paster te ketyre objekteve dhe te kujdesen per to duke iu kushtuar sa me shume vemendje sepse fundja fundit ato jane historia jone , mbi te gjitha duke pate sensibilizimin e qytetareve dhe autoritetet mund te sensibilizohen . Stelina Dervishi
9. 9. Intervista o Interviste me nje qytetar intelektual Durrsak. -Pershendetje ! Do tju marr pak kohe nga koha jua per te ditur me shume rreth trashgimise kulturore te qyteti tone,Durresit. Duke qene se ju jeni vendas prej 8-shekujsh durresak keni me shume per tna thene. o -Jeni e mirkpritur ! Do tju them gjithcka qe ju doni te dini. o -Athere, pyetja ime e pare per ju eshte : A eshte e njejt informimi mbi trashgimin kluturore te qutetit te Durresit nga brezi juaj ne brezin e sotem ? o -Nje pyetje me vend . Di te them se brezi yne eshte me shume I informuar se sa brezi I ri per sa I perket kesaj ceshjte .Ne kohen tone keto vende kishin nje rendesi te madhe ndersa tani trashgimia kulturore eshte krejt e paperfillur nga te rinjte . Ndoshat keto jane zevendesuar nga tenkologjia ,e keshtu keto vende me vlera jane lene ne harrese . o -Po persa I perket mirembajtjes cmund te na thuash ? o -Ne qofte se keto vende nuk mirembahen ato do te vazhdojne te treten dale-ngadal ashtu sic sapo kane nisur sepse jane lene ne meshir te fatit . Harresa I ka lene ato ne hije dhe autoritete lokale nuk kane marre masa mbrojtese. o -Si mendoni ju se cmasa mund te marrim ne per te ngritur lart figuren e trashgimise kulturore ? o Me vjen mire qe ka akoma nga ato individ qe mendoje per kulturen e historin e qytetit te tyre . Bashkimi I ketyre individeve mund te bej fuqin e te permbyse harresen e ketyre kulteve mjaft te rendesishme . Duke filluar nga fletepalosjet,pankartat, sensibilizimi publik,promovimi I vlerave kulturore mund te arrijme ne nje rezultat te kenaqshem . o -Ketu I vjen fundi intervistes sime ,ju falenderoj pa mase e ju jam mirenjohese per gjithcka qe na treguat. o -Asgje ,kenaqesia ishte e imja. Romina Dedej
10. 10. Vizita neper monumentet kulturore.. Foto & video
11. 11. Sondazh (Sa informuar jeni ju per vendodhjen e monumenteve me kulturore? ) Numri I personave te pyetur: Pergjigjiet: PO Jo Jane pyetur rretho 100 qytetare te rastesishem fhe pergjigjiet e tyre jane keto: 41 (pra, 40%) 59 (pra, 59%) Ky rezultart negastiv I sondazhit vjene si pasoje e : 1.Mos informimit mbi pasurine kulturore si nje vlere kombetare e hisrtorike. 2. Mos reklamimit te tyre (qofte edhe me ane te fletpalosjeve.)
12. 12. Reportazh: Trashegimia kulturore e qytetit tim Durresi,qyteti I vjeter bregdetar qe shtrihet kah brigjeve te Adriatikut,kryelarte,kah qiellit mrkullisht te kalter qe pershkohet nga vija e holle e horizontit.Gjithandej sheh gjurme te lena nga historia, te zbuluara e te pazbuluara, qe mbajne emrin e nje kulture te lashte iliro- shqipetare. Aty nen rrenojat e qytetit te vjeter antic, ose sic u pelqen ta quajne banoret Durrsit te vjeter,Dyrrahut dikur te lulezuar , te mahnitshem e te vlersuar ne menyre te vecante edhe nga pushtuesi lakmitar. Po te hysh ne zemer te qytetit, amfitatri I vjeter e hijerende shpaloset si nje relike e pathyeshme e kohes qe daton qysh para eres sone.Fatekeqsisht jo lehtesisht I dallueshem, I mbetur aty duke mbajtur ne kurriz Durresin e ri te pushtuar nga ndertime epanumerta qe dukt sukur nuk kane aspak respect per me te vjeterit . Por edhe me keq te vjen kur pyet banoret per trashgimin, kulturen dhe historine e ketij qyteti , ku te pakte jane ata qe din te tjapin nje pergjigjeje apo te te thon dicka mvi vendodhjen e ktyre monumenteve qe deshmojne historine , nderkoh qe durrsaket e vjeter I ruajne me fanatizem keto kujtime qe kan mbetur te tilla sepse sipas tyre e tashmja nuk premton shume
13. 13. Keto monumente te kahershme vazhdojne te jene aty si nje deshmi per boten e pa infektuar nga teknologjia,si deshmi e qyteterimit antic qe here- here kerkon te flase e here-here nuk mundet te ngrej zerin , I mbytur mes ndertesave dhe harreses Duket sikur keto monumente vemendhen me te madhe e marrin prej te huajve te cilet krahas kushteve te ofruara vijne te nxitur nga kureshtja qe nga ana tjeter e botes. Mjafton kaq per te kuptuar se njerzit ketu ,me perjashtim te vendasve te vjeter, kane harruar ti kushtojne vemendje tradites, origjines ,histories dhe kultures qe na lidh me te shkuaren e legjendat per Dyrrahun e vjeter qe sot po perfshihet gjithashtu ne vorbullen virtuale te teknologjise qe dita-dites po shtohet edhe me shume e po manipulon ne menyre t e pavetedijeshme edhe Shqiperine tone dikur autarkike. Eshte e vertete qe duam ti hapemi botes perms teknologjive te reja ,por nuk eshte kjo menyra e duhur. Te mos harrojme se jane keto trashegimi kulturore qe mbajne ne kembe indentitetin kombetar per ruajtjen e tecili punuan sa e sa rilindes.Nfonese ka edhe nga ata qe ja dine vlerat ketij qyteti, qe te motivojne te shkruash e qe nxisin tek ti deshiren per mbrojten e ksaj pasurie jo vetem kulturore por edhe kombetare dhe qe te bejne te krenohesh me te , te krenohesh me origjine tende , per Shqiperine Sot ne mund te bejme dicka per te kthyer vemendjen serisht nga keto relike te cmuara historike , per ti terguar botes se nga vime dhe se ende ruajme origjinen tone Sepse ne gjenerata qe po rritet jemi rruga drejt te ardhmes nje e ardhme qe mund te jete me e mire Punoi : TEA SULO
14. 14. Programi i trashgimis kulturore 2013- 2017 Informacionet nga sistemi dhe raportimet n media nga ky sektor flasin jo aq pr nj sistem krejt t gabuar sesa pr nj abuzim t frikshm t sistemit, pr nj neglizhenc dhe zvarritje t menaxhimit n t gjitha instancat, devijime dhe shkelje t ligjit nga njerz brenda sistemit, q e kan keqprdorur me dashje ose prej paaftsis. Pikrisht pr kto arsye, trashgimia kulturore ka nevoj pr nj vizion afatgjat zhvillimi n prputhje me detyrat dhe pr korrektim n prputhje me vizionin e ri. Pr kt duhet kryer menjher diagnostikimi i detajuar dhe fizik i gjendjes s trashgimis kulturore n t gjith territorin. Vetm pas nj analize t thelluar faktike, institucionale dhe ligjore mund t vazhdohet me plane zhvillimi afatgjata. Ky vizion do t shprehet n: 1) prgatitjen e nj strategjie kombtare, duke prfshir t gjith aktort e fushs; 2) ristrukturimin e burimeve njerzore sipas kompetencave t tyre konkurrenciale; 3) riorganizimin e zyrave rajonale dhe t rrjetit kombtar t muzeve; 4) prditsimin e rregullt dhe rigoroz t lists, si dhe verifikimin e statusit t monumenteve t shpallura dhe atyre t propozuara pr heqje nga lista; 5) prpilimin e nj harte risku pr t gjitha monumentet e veanta, por edhe pr qendrat historike dhe parqet arkeologjike; 6) prkufizimin m t sakt t kompetencave dhe t funksioneve t institucioneve t rrjetit; 7) rishikimin e hierarkis s institucioneve qendrore dhe kshillave kombtare q ekzistojn brenda sistemit t trashgimis kulturore dhe riorganizimin e t gjitha procedurave t vendimmarrjes s tyre; 8) rishikimin n nj drit m t qart ligjore t kushteve n t cilat jan dhn n prdorim objektet e trashgimis kulturore;
15. 15. 9) ngritjen e nj grupi t posam pune pr shqyrtimin e t gjitha rekomandimeve t Komitetit t Trashgimis Botrore dhe prgatitjen e nj plani veprimi energjik, n prputhje me skadencat e dhna nga UNESCO, e cila e ka futur Shqiprin n nj periudh dyvjeare prove pr ruajtjen e statusit t mbrojtur nga UNESCO 10) ndrtimin e nj strategjie t re koordinimi dhe monitorimi t projekteve me donatort n parqet arkeologjike dhe qendrat historike; n bashkpunim me ta do t zhvillohen partneritetet PP pr rijetsimin kulturor e social t tyre, duke garantuar transparenc, monitorim dhe mbrojtje e restaurim t qendrave t trashgimis kulturore; 11) prmirsimin e kuadrit ligjor pr trashgimin kulturore; 12) verifikimin e denoncimeve t bra n media lidhur me dmtimet e trashgimis kulturore, n bashkpunim me policin e shtetit, si dhe ndjekjen me rreptsi t t gjitha ngjarjeve; hartimin e nj marrveshjeje pr t specifikuar mekanizmat e represionit kundr krimit mbi trashgimin kulturore, pr t trajnuar njsi speciale t policis n mbrojtje t trashgimis kulturore; 13) organizimin e fushatave sensibilizuese, n bashkpunim me shoqrin civile dhe median, pr mbrojtjen e monumenteve t kulturs nprmjet denoncimeve me telefon dhe me foto n linj e n media; 14) frymn e trsishme t MK, si n qendrat arkeologjike edhe n rrjetin e muzeve, ku modeli i par do t filloj me Muzeun Historik Kombtar, i cili do t kthehet n nj qendr t gjall aktivitetesh pr nxnsit dhe t rinjt duke forcuar rolin e vet edukativ me vlerat kombtare, me njohjen e historis, me shijet estetike dhe me qndrimet qytetare; 15) rivlersimin e trashgimis kulturore jomateriale, e harruar deri sot, q do t shrbej jo vetm si nj rigjallrim i jets kulturore dhe sociale n t gjith territorin, por edhe si nj baz e bashkpunimit kulturor ndrkufitar dhe ndrajonal, i cili do t jet prioritar pr MK; 16) ndrtimin e nj plani pr restaurimin dhe rijetsimin e disa monumenteve t rndsishme t trashgimis s vont historike, si piramida, Teatri i Kukullave dhe Teatri Kombtar.
16. 16. Konkluzione Gjate zhvillimit te ketij projekti ne arritem ne perfundimin qe : 1. Te organizosh nje ndryshim ne nje shoqeri te gjere eshte e veshtire. 2.Gjithsecili prej nesh mund te bej nje perpjekje per permirsimin e situates. 3.Konkretisht: te rinjte duhet te jene nxites te rritjes se kesaj veprimtarie. 4. Qyteti jone ka vlera te medha qe presin per tu zbuluar. 5.Ti vizitosh kto monumente do te thot te njihesh nga afer me historine dhe faktet. 6. Vlerat e qytetit kane nevoj te reklamohen. 7. Ne propozojem se duhet te miratohet ne fond me I gjere dhe efektiv per mbrojtjen e promivimin e ketye monumenteve. 8. Duhet te hartohet nje skice me e qarete e vendodhjes se tyre dhe duhet te vazhdonje kerkimet arkeologjike . 9. Gjithashtu mund te hapet nje donacion per te gjith ata qytetare qe kane deshire dhe mundesi ti birsojne keto monumente.
17. 17. Grupi I IV / klasa IXc Punoi :TEA SULO