1

BAZAT E TRANSMETIMIT

Elementet baze te transmetimit

Transmetimi

Gjenerimit te nje sinjali nga nje pajisje Kalimi i nje sinjali nga nje pike e rrjetit ne nje tjeter Modulim = konvertimin e sinjalit nga analog ne numerik dhe anasjelltas Modem-i = Pajisja qe ben modulimin e sinjalit nga analog ne numerik dhe demodulimin e tij nga numerik ne analog

Nje Sinjal AnalogZhvendosja ne faze ndermjetsinjaleve

Faza eshte ecuria e vales ne kohe nelidhje me nje pike te fiksuar

2

Nje Sinjal Numerik

Ndikohet me pak nga zhurmatSinjal i besueshem

Drejtimet e transmetimitNje drejtimesh – Kur sinjali leviz vetem ne nje drejtim.Gjysem nje drejtimesh – Kur sinjali leviz ne te dy drejtimet por jo ne te njejten kohe.Dy drejtimesh – Kur sinjali leviz leviz ne te dy drejtimet ne cdo moment

Multipleksimi

Multipleksimi eshte nje forme transmetimi qe lejon transmetimin e disa sinjaleve njeheresh. Ne kete baze kanali transmetues ndahet ne nenkanale. Multipleksimi mund te behet lidhur me kohen, lidhur me amplituden, lidhur me fazen e sinjalit.Pajisjet jane: Multiplekseri (Mux) & Demultiplekseri (Demux)

Multipkesimi ne kohe

Kanali ndahet ne intervale kohore ose sloteCdo slot i caktohet nje nyjeje ne rrjet

3

Multipleksimi Statistikor

Njelloj si multipleksimi ne kohe porSlotet i caktohen nyjeve ne varesi teprioriteteve dhe te nevojaveShfrytezohen totalisht slotet

Multipleksimi ne gjatesi vale (frekuence)

Perdoret ne transmetimet me fibra optikeMundeson qe ne nje lidhje te mbahen disasinjale drite ne te njejten koheCdo mbajtesi i caktohet gjatesi vale e unike

Marredheniet ndermjet nyjeveNje derguesi dhe nje marresi atehere kemitransmetim “Pike ne pike“Nje dergues dhe disa marresa- transmetimi quhet Shperndares “Broadcast”

Throughput-i dhe Bandwidth-iThroughput-i shpreh sasine e te dhenave tetransmetuara brenda nje periode koheThroughput-i matet me “bps” (bits per second)Ndryshe quhet kapacitet apo bandwidthBandwidth-i teknikisht eshte koncept tjeter, aishpreh gjeresine e brezit te frekuencave tetransmetimit te mjetit te transmetimitBandwidth-i eshte diferenca ndermjetfrekuences me te larte dhe asaj me te ulet dhematet me Hz (Herz

4

Baseband dhe BroadbandBazeband (ne brezin baze) eshte nje formetransmetimi ne te cilen sinjalet numeriketransmetohen nga impulset e rrymes se vazhdueshme.Keto sisteme transmetojne vetem nje sinjale nete njejten koheBroadband eshte nje forme transmetimi ne tecilen sinjalet modulohen si impulse analogeradiofrekuence te cilet perdorin frekuenca terendeve te ndryshem

Demtimi i te dhenave gjate transmetimit

Shkaqet e demtimeve jane zhurmat si:Interferenca elektromagnetikeInterferenca e radiofrekuencave

Karakteristikat baze te mjeteve te transmetimit

Kapaciteti i transmetimit eshte nder faktoret kryesore qe ndikojne ne zgjedhjen e nje pajisjeje transmetimi. Ky kapacitet eshte madhesia qe tregon se sa te dhena jane transmetuar ne lidhje me kohen.veti mund te shprehe fuqine e nje pajisjeje.Kostoja eshte nje nder faktoret qe ndikon ne te gjithe implementimin e nje rrjeti dhe sidomos ne zgjedhjen e komponenteve Hardware te tij. Kostoja e pergjithshme mund te ndikohet nga:

Kostoja e instalimit.Kostoja e infrastruktures se re ne krahasim me ate te vjeter.Kostoja e mirembajtjes dhe suportit.Kostoja daljes jashte perdorimit te pajisjeve.

Karakteristikat baze (vazhdim)Madhesia dhe shkallezueshmeria. Percaktohen nga:

Maksimumi i nyjeve per segment.Gjatesia maksimale e segmentit.Gjatesia maksimale e rrjetit.

„Lidhesit“ jane pjese HW qe lidhin percjellesin me pajisjen transmetuese. Cdo pajisje rrjeti kerkon nje lidhes specifik.Lidhesi qe perdoret do te ndikoje tek kostoja e instalimit dhe e mirembajtjes se rrjetit.Imuniteti ndaj zhurmave. Disa pajisje transmetimi jane me te ndjeshme ndaj zhurmave te lartpermendura. Ne shumicen e rrjeteve zhurma eshte nje element gjithnje i pranishem por zgjedhja e pajisjeve te transmetimit ne menyren e duhur ndikon ne ruajtjen e rrjetit nga demtimet qe mund te sjelle zhurma.

5

Kablli KoaksialNdertimi tregohet ne figure.Berthama prej bakri mban sinjalin elektromagnetik. Mburoja metalike sherben dhe si mbrojtes ndaj efekteve te fushave te jashtme dhe si toke per sinjalin.Shtresa izoluese konsiston ne nje material plastik dhe mbron berthamen percjellese nga mburoja metalike.Kellefi sherben per te mbrojtur

kabllin nga demtimet fizike

Kablli KoaksialPer shkak te izoluesit dhe mbrojtjes metalike kablli koaksial ka nje rezistence te madhe ndaj interferencave te zhurmave te ndryshmeMund te transmetoje ne distanca te medha pa nevojen e amplifikuesve,por ne pergjithesi eshte nje kabllim i shtrenje meqenese kerkon shume lende materiale ne pergatitjen e tijNje e mete shume te keqe- qe nuk perballon nje kapacitet te larte transmetimi

Specifikime te kabllit koaksialRG-8 eshte nje percjelles i trashe (thickwire) ne rezistence 50 ohm , me berthame te ngurte qe perdoret per LAN-et me kabllim te trashe (thicknet)RG-58/U eshte nje percjelles i holle (thinwire) me rezistence 53.5 ohm, me berthame te ngurte bakri. Per shkak mbrojtjes se pamjaftueshme nuk eshte mire te perdoret ne LAN-e me kabllim te holle(thinnet).RG-58A/U eshte nje percjelles i holle me rezistence 50 ohm, me berthame bakri standarte qe perdoret per LAN-e me kabllim te holle(thinnet)RG-58C/U eshte nje percjelles i holle me rezistence 50 ohm qe perfaqeson versionin militar te RG-58A/U dhe qe perdoret ne LAN-et me kabllim te holle.RG-59/U eshte nje percjelles i tipit CATV me rezistence 75 ohm qe perdoret si kabllo televizive.RG-62A/U eshte nje percjelles i trashe me rezistence 50 ohm qe perdoret per terminalet IBM 3270.

Kabllimi -Thicknet (10Base5)“10“ perfaqeson kapaciteti i transmetimit qe eshte 10Mbps, „Base“ paraqet transmetim ne brezin baze(ne vale te shkurtra), dhe „5“ prezanton gjatesine maksimale te nje segmenti Thicknet qe eshte 500 m.Kostoja:Thicknet eshte me i lire se kabllimi me fibra optike por me i shtrenjte se tipet e e tjera te kabllimit koaksial si Thinnet

6

Lidhesit-10Base5Lidhja e kabllit te rrjetit me nje transmetues-marres (transceiver) behet me ndihmen e nje tape “Vampire” Quhet keshtu sepse tapa ne forme dhembi ben ne vrime ne percjelles duke bere qe dhembi metalik te lidhet me berthamen prej bakri te kabllit koaksial duke bere lidhjen e kabllit me transmetues-marresin.

Transveiveri-Transmetues-Marresi

Ben marrjen dhe transmerimin e sinjalitI perket shtreses fizike te modelit OSI Ndryshe mund te quhet Njesia e Aksesimit te Pajisjes (Media Access Unit – MAU).Kablli i transmetimit lidh nyjen e rrjetit me transmetues-marresin Nje nderfaqe e nje nyjeje Ethernet-i, nje porte ne nje karte nderfaqeje rrjeti, lidhet me nje kabell transmetimi nepermjet nje lidhesi AUI (Attachment unit interface).

Lidhja AUIAUI eshte nje standart Ethernet qe vendos nje lidhje fizike ndermjet nje kablli koaksial me nje transmetues-marres ose me nje nyje te rrjetit Shenimi DB do te thote Bus te Dhenash(data bus)

Cilesi te tjera te 10Base5Imuniteti ndaj zhurmave.Meqenese ka nje diameter te madh dhe nje mburoje te mire ka rezistencen me te larte ndaj ndikimit te zhurmave se cdo lloj tjeter percjellesi.Madhesia dhe shkallezueshmeria.Meqenese thicknet ka nje rezistence te larte ndaj zhurmave, ben qe sinjali te transmetohet ne distanca me te medha se sa mund te transmetohej nga kabllime te tjera. Gjatesia e tij maksimale eshte 500m.Standartet nuk lejojne per me shume se 100 MAU per segment, domethene nuk lejojne me shume se 100 nyje per segment. Gjatesia maksimale e nje rrjeti mund te arrije deri ne 1500 m. Per te shmangur mundesine e interferences ndermjet pajisjeve ato duhet te vendosen ne nje distance prej 2.5 m.

7

Kablli Thinnet (10Base2)Eshte nje percjelles sinjali me keto cilesi:Kapaciteti i transmetimit maksimal qe mund te transmetoje nje tip i tille kabllimi arrin deri ne 10Mbps ne transmetimin ne brezin baze.Kostoja.Thinnet eshte me pak i kushtueshem se Thicknet apo dhe se Fibra Optike por me i shtrenjte se percjellesi “Twisted Pair”

Lidhesit e Thinnet – BNC T

Cilesi te tjera te ThinnetMadhesia dhe Shkallezueshmeria. Ky tip kabllimi lejon deri nje gjatesi maksimale te nje segmenti deri ne 185 m brenda se ciles mund te vendosen maksimumi 30 nyjeGjatesia maksimale e nje rrjeti te ketille mund te jete me shume se 550m.Per te minimizuar interferencat ndermjet pajisjeve ato duhet te vendosen ne nje distance te pakten 0.5m

• Imuniteti ndaj zhurmave.Per shkak te izolimit dhe temburojes Thinnet eshte me rezistent ndaj zhurmave se sapercjellesi Twisted Pair por jo aqrezistent sa Thicknet

Kablli “Twisted Pair”Konsiston ne cifte percjellesish prej bakri te izoluar dhe te koduar ne baze te ngjyravePercjellesit jane te perdredhur me njeri tjetrin ne cifte dhe qe te gjithe jane te mbuluar nga nje material plastik.Perdredhja e precjellesve ndihmon ne reduktimin e interferimit te sinjaleve te njeri tjetrit. Sa me i perdredhur te jete kablli aq me rezistent ndaj interferimit dhe zhurmave te jashtme eshte.Perdorimi i ketij kabllimi varet nga:

Raporti i perdredhjes.Numri i cifteve te percjellesve.Cilesia e bakrit te perdorur.Tipi i mburojes ne qofte se ka.

8

Kablli “STP-Twisted Pair me mburoje

Konsiston ne dy cifte percjellesish te cilet jo vetem qe jane individualisht te izoluar por dhe jane te mbeshtjellur nga nje mburoje metalike. Kjo mburoje vepron si mburoje per efektet e fushave magnetike. Efektiviteti i kesaj mburoje varet nga niveli dhe tipi i zhurmes, nga trashesia dhe materiali i perdorur per mburojen etj

Kablli “UTP – “Twisted Pair pa mburoje”

Konsiston ne nje ose me shume cifte percjellesish te futur ne nje mbeshtjellese plastike dhe nuk ka shtresa te tjera mbrojtese ndaj efekteve te jashtme.Prandaj UTP eshte me pak i kushtueshem dhe me pak rezistent ndaj zhurmave se sa kablli STP.Per te menaxhuar kabllimin e nje rrjeti duhet dihen standartet qe mund te perdoren ne rrjetet moderne, vecanarisht CAT3 dhe CAT5

Kategorite UTPKategoria e pare (CAT1) – Eshte nje forme e UTP-se qe mban dy cifte percjellesish. CAT1 perdoret me shume per transmetime zeri dhe jo per te dhenat. Ne teknikat e avancuara te sinjalizimit CAT1 mban deri ne 128kbps te dhena.Kategoria e dyte (CAT2) – Eshte nje forme e UTP-se qe mban kater cifte percjellesish dhe qe mund te transmetoje deri ne 4Mbps te dhena. CAT2 rralle gjendet ne implementimet e rrjeteve moderne meqenese shume sisteme kerkojne nje kapacitet me te larte transmetimi.Kategoria e trete (CAT3) – Eshte nje forme tjeter e UTP-se qe permban 4 cifte percjellesish dhe qe mund te transmetoje deri ne 10Mbps te dhena me nje gjeresi brezi mundesisht deri ne 16MHz. CAT3 eshte perdorur zakonisht nga rrjetet Ethernet 10Mbps dhe nga rrjetet Token Ring 4Mbps.

Kategorite UTP (vazhdim)Kategoria e katert (CAT4) – Eshte nje forme e UTP-se qe permban kater cifte percjellesish dhe mund te suportoje deri ne 16Mbps te dhena. CAT4 mund te perdoret ne rrjete Token Ring 16Mbps dhe ne rrjetet Ethernet 10Mbps.Garanton transmetim te sinjaleve deri ne 20MHz dhe siguron minimumin e interferencave.Kategoria e peste (CAT5) – Eshte forma me popullore e UTP-se per instalimet e rrjeteve te rinj qe po hedh hapat drejt Ethernetit te shpejte. CAT5 permban kater cifte percjellesish dhe suporton nje kapacitet transmetimi deri ne 100Mbps per sinjale deri ne 100MHz. Ne figure pasqyrohet nje prerje e CAT5 dhe e lidhesit qe perdoret RJ-45.Kategori e peste e zgjeruar (CAT5e) – Eshte nje version i nje grade me te larte i kabllimit CAT5 qe permban baker te cilesise se larte, ofron nje koeficent te larte perdredhjeje dhe perdor teknike te minimizimit te interferencave.Suporton sinjale deri ne 200MHz

9

Kategorite UTP (vazhdim)Kategoria e gjashte (CAT6) – Eshte nje kabell Twisted Pair qe permban kater cifte percjellesish secili i mbeshtjellur nga nje flete metalike. Nje tjeter flete metalike mbulon te gjitha ciftet e kabllove dhe pastaj nje mbeshtjellje plastike kundra zjarrit mbulin fleten e dyte metalike. Keto flete metalike sigurojne nje rezistence te larte ndaj interferencave dhe bejne qe CAT6 te suportoje nje kapacitet transmetimi te pakten 6 here me te larte se CAT5Kategoria e shtate (CAT 7) – Eshte nje kabell Twisted Pair shume cifte percjellesish secili i mbeshtjellur nga nje mburoje dhe qe te gjithe pastaj te futur nen nje tjeter kellef. CAT7 mund te suportoje sinjale deri ne 1GHz. Ky tip kabllimi kerkon lidhesa me specifike.

10BaseT10BaseT eshte nje kabllim i rrjeteve standarte Ethernet qe ka zevendesuar versionet e vjetra te 10Base2 apo te 10Base5.Paraqet nje kapacitet transmetimi deri ne 10Mbps ne brezin baze mepermjet nje percjellesi Twisted Pair. Ne nje rrjet 10BaseT, nje cift percjellesish perdoret per marrje dhe nje tjeter per dhenje duke perdorur transmetim dy drejtimesh.Nje rrjet 10BaseT kerkon versionet CAT3 e siper.Nyjet ne nje Ethernet 10BaseT lidhen me nje hub qendror ose perserites ne forme ylli. Tipike per topologjite yll eshte qe nje kabell rrjeti lidh vetem dy pajisje. Kjo i ben rrjetet 10BaseT me tolerante ndaj gabimeve. Keto lloj rrjetesh jane dhe me te thjeshte per tu diagnostikuar sepse problemet mund te izolohen kollaj dhe cdo pajisje ka nje lidhje te vecante ne LAN.

Nje rrjet i vogel Ethernet 10BaseT Nderlidhja e segmenteve10Base T

10

100BaseTMe rritjen e rrjeteve dhe te trafikut, rritet nevoja per LAN-e me te shpejte qe perdorin po te njejten infrastrukture si teknologjia 10BaseT. Kjo realizohet nga rrjetet 100BaseT i quajtur dhe Ethernet i shpejte. Ne pergjithesi ka te njejtat karakteristika si 10BaseT por qe lejon nje kapacitet transmetimi deri ne 100Mbps.Distancat ndermjet dy nyjeve tani kufizohen ne 100m. Dy specifikimet e 100BaseT jane 100BaseT4 dhe 100BaseTX100BaseTX – Eshte nje version qe arrin te dergoje 10 here me shpejt dhe duke permbledhur kohen ndermjet pulseve numerike sa koha qe nje stacion duhet te prese per nje sinjal.100BaseT4 – Ky version ndryshon me 100BaseTX meqenese i perdor qe te kater ciftet e percjellesve ne nje kable UTP dhe gjithashtu mund te perdore CAT3. Ky version arrin ne 100Mbps mepermjet tre rrymave me nga 33Mbps ne tre cifte percjellesish dhe cifti i katert perdoret per drejtimin e kundert.

Kabllimi me Fibra Optike

Fibra Optike mban ne qender nje ose me shume fibra pasqyre.Te dhenat transmetohen nepermjet emetimit te drites ne nje skaj dhe transmetimit te saj permes qelqit qendrore per tek skaji tjeter. Perreth fibres ka nje shtrese qelqi me nje densitet tjeter nga ai i qelqit qendror dhe vepron si pasqyre duke kthyer driten per tek berthama.Kjo lejon qe fibra te perthyhet lehtesisht. Per te mbrojtur kabllin nga tendosja vendoset nje mbulese me fije te holle fibre polimetrike e avancuar.Dhe mbi kete vendoset kellefi i jashtem mbeshtjelles sic tregohet ne figure

Fibrat Optike klasifikohen ne dy grupe te medha:

Fibrat me menyre te vetme (Single Mode) perdorin nje berthame pasqyre neper te cilen drita qe gjenerohet nga nje lazer kalon vetem sipas nje itinerari duke reflektuar pak.Fibrat me shume menyra (Multi Mode) kane nje berthame ne nje diameter me te madh mbi te cilen drita transmetohet ne disa drejtime

Disavantazhet e Fibrave OptikeKostoja e tyre e larte Mund te transmetojne vetem ne nje drejtim ne nje cast te dhene. Per te menjanuar kete cdo kabell duhet te permbaje dy fije optike Ndryshe nga kabllimet me kabell fibrat kane veshtiresi ne lidhje c`ka do te thote se riparimi i nje fibre eshte pothuajse i pamundur

11

Karakteristikat e FibraveKapaciteti i transmetimit.Fibra ka dhene nje transmetim te besueshem per te dhena deri ne 1000Mbps dhe ne te ardhmen kjo shifer do te kalohet. Kapaciteti i larte i transmetimit ben qe te perdoret gjeresisht per aplikime qe gjenerojne shume trafik si aplikimi video/audio konference-sKosto-ja.Fibra eshte kabllimi me i kushtueshem, fibra zakonisht perdoret vetem ne transmetimet ne distance te medha ose per rrjete Backbone qe duhet te japin nje sasi shume te madhe trafiku. Jo vetem qe kablli eshte me i shtrenjte por dhe pajisjet e nderfaqes hub-et etj kushtojne me shume se 5 here me shtrenjte se per kabllimet e tjera dhe nder te tjera nje instalues specialist ne fushen e fibrave kerkon me shume se nje koleg i tij qe eshte specialist per kabllimet e tjera.

Karakteristikat e Fibrave(Vazhdim)

Imuniteti ndal zhurmave. Perderisa fibra nuk percjell rryme elektrike per te transmetuar sinjale, ajo eshte e pandikueshme nga ndikimi i fushes elektromagnetike dhe ndikimi i radio-frekuencave.Rezistenca e larte ndaj zhurmave eshte nje nder arsyet pse fibrat transmetojne sinjalet ne nje distance te madhe pa nevojen e perseritesave.Madhesia dhe shkallezueshmeria. Segmentet e rrjeteve te kablluar me fiber mund te perhapen deri ne 100m, por mbi te gjitha gjatesia e rrjeteve ndryshon ne varesi te cilesise se fibres qe perdoret. Edhe pse fibra nuk ndikohet nga interferencat ato kane humbje optike qe vjen si pasoje e degradimit te sinjalit te drites. Humbja optike ndodh ne transmetimet ne distanca te medha dhe rritet ne cdo pike lidhjeje te nje fiber. Pluhuri dhe vaji ne nje pike lidhjeje mund ta rendoje humbjen optike.

Lidhesit e fibrave optikeMe fibrat optike mund te perdoren 10 lloje te ndryshme lidhesish.Figura e meposhteme tregon dy me te perdorshmit qe jane lidhesi ST dhe lidhesi SC. Per lidhje ne distance te shkurter eshte mire qe te perdoren lidhesit e parainstaluar. Per lidhje ne distance te madhe duhen vendosur lidhesa te vecante.

Tipe FibrashFibra 10BaseF

Eshte nje fiber standart qe suporton deri ne 10Mbps transmetim te dhenash ne brezin baze neper nje shtrirje te nje percjellesi fibre optike. Ka te pakten tre tipe te ndryshme te 10BaseF dhe qe te tre versionet kerkojne dy fije fibre me shume menyra te transmetimit te sinjalit ku nje fije perdoret per transmetimin e te dhenave dhe fija tjeter per marrjen e te dhenave duke bere qe 10BaseT te jete nje fiber dy drejtimeshe,Te gjithe tipet e kesaj fibre kerkojne lidhesa ST. Gjatesia maksimale e segmentit te rrjetit per nje 10BaseT mund te jete 1000mose 2000m ne varesi te versionit qe perdoret.

Fibra 100BaseFXStandarti i kesaj fibre percakton nje kapacitet transmetimi deri ne 100Mbps ne brezin baze ne nje shtrirje te nje kablli fibre optike.Kerkon fiber me menyra te ndryshme transmetimi me te pakten dy fije fibre per te qene nje kabllim dy drejtimesh, kerkon nje nga shume tipet e lidhesave duke perfshire ketu dhe ato SC dhe ST. Gjatesia maksimale e nje segmenti mund te arrije deri ne 400m duke perdorur maksimumi 2 perseritesa ashtu si dhe kabllimi 10BaseT dhe perdor nje topologji yll me perseritesa te lidhur nepermjet nje topologjie bus.

12

Projektimi dhe menaxhimi i kabllimit

Ka nje teknike qe quhet kabllim i strukturuar qe sugjeron se si duhen instaluar pajisjet e transmetimit ne menyre qe te arrihet nje performance e larte. Kabllimi i strukturuar specifikon standarte pa iu referuar mjeteve dhe teknologjive te transmetimit.Kabllimi i strukturuar bazohet ne nje projektim hierarkik qe i ndan pajisjet ne gjashte nensisteme qe pershkruhen ne figuren e meposhtme:

Kabllimii strukturuar

Kabllimi i strukturuar (vazhdim)Pajisjet e hyrjes – jane rrenjet e kabllimit te brendshem. Keto pajisje bejne ndarjen ndermjet LAN-eve dhe WAN-eve dhe percakton se si mbajtesi i sherbimeve telekomunikuese pranon pergjegjesite e kabllimit.Kabllimi Backbone. Ky kabllim siguron lidhjen e brendeshme ndermjet dollapit te telekomunikimit, dhomave te pajisjeve, dhe pajisjeve te hyrjes. Ne nje rrjet me siperfaqe te madhe backbone-i perfshin jo vetem lidhesat vertikale ndermjet dyshemeve , ose rritesa , dhe kambllim ndermjet dhomave te aparaturave, dhe gjithashtu kabllim ndermjet ndertesave.Dhoma e pajisjeve. Eshte vendi ku vendoset Hardware-i thelbesor i rrjetit qe perfshin pajisje si server-a, hoste mainframe etj. Kabllimi per tek dhoma e pajisjeve zakonisht lidhet me dollapet e telekomunikimit. Ne rrjetet e medha cdo ndertese mund te kete dhomen e saj te pajisjeve.

Kabllimi i strukturuar (vazhdim)Dollapi i telekomunikimit - Permban lidhje per grupe te ndryshme te PC-ve te hapsires se tij, dhe gjithashtu nderlidhjen per tek dhoma e pajisjeve. Organizatat e medha mund te kene disa dollape telekomunikimi, qe ne permbajtjen e tyre perfshijne panele arnimi, blloqe shenues, hub-e dhe transferuesa dhe mundesisht Hardware tjeter nderlidhes.Nje bllok shenues eshte nje panel i marresave te te dhenave ne te cilin futet kabllimi horizontal qe vjen nga PC-te e instaluara. Nqs perdoret nje panel arnimi ai eshte nje panel i montuar ne mure i marresave te informacionit ne te cilin futen kabllo arnimi nga blloku i shenimit. Meqenese dollapet e telekomunikimit jane zakonisht te vegjel dhe ne hapsira te mbyllura, ato kane nevoje per sisteme te mira te ventilimit ne menyre qe te ruhet nje temperature e caktuar.

13

Kabllimi i strukturuar (vazhdim)Kabllimi Horizontal eshte kabllimi qe lidh PC-te me dollapet e komunikimit. Distanca maksimale e lejuar per kabllimin horizontal eshte 100m. Kjo distance nenkupton 90 m per te vendosur nje kellef te dhenash ne mure dhe nje distance 10m nga kellefi per tek PC-te.Figura e meposhte e ilustron kete:

Kabllimi i strukturuar (vazhdim)Hapesira e punes eshte vendi ku perfshihen te gjithe kabllot e arnimit dhe kabllimet horizontale te nevojshme per te lidhur pajisjet si PC-te , printerat dhe pajisje te tjera te rrjetit, nga kartat e tyre te nderfaqes per tek dollapi i telekomunikimit.Nje kabell arnimi eshte nje pjese e shkurter kabllimit Twisted Pair me lidhesa ne te dy anet qe lidhpajisjet e rrjetit me prizat e te dhenave ne kellefin e te dhenave. Zakonisht nje kellef ka dy hyrje nje per zerin dhe nje per te dhenat si ne figure:

Hierarki e thjeshte te kabllimit te strukturuar

Shembull i instalimit te kabllimit

14

Instalim modular i kabllimit Kabllo arnimi lidhin pajisjet e rrjetit me kellefet ne mureKabllo me te gjate lidhin kellefin me bllokun shenues tek dollapi i komunikimit Nga ketu kabllot sjellin lidhjen tek paneli arnues (Patch Panel) Nga ky panel te tjere kabllo bejne lidhjen me hub-in ose me transferuesin i cili per vete lidhet me dhomen e pajisjeve ose me ndonje backbone ne varesi te shkalles se rrjetit

Mjetet Atmosferike tetransmetimit

Atmosfera eshte ne gjendje te mbaje si sinjaletanaloge dhe sinjalet numerikeRrjetat qe transmetojne nepermjet atmosferesnjihen si rrjete WirelessLAN-et wireless zakonisht perdorin sinjalizimininfrared dhe radiofrekuencatKeto mjete transmetimi pershtaten me mjedisespecifike rrjetash

Transmetimi INFRAREDRrjetet infrared perdorin sinjalet e dritesinfrared per transmetimin e te dhenave nehapsire.Keto transmetime mund te jene:

Direkte-kur derguesi dhe marresi jane ne kontaktshikimi me njeri tjetrin.Indirekte- kur sinjalet jane ne gjendje te tejkalojnecfaredolloj objekti qe ndodhet ne itinerarin e tyre

Transmetimet RadioFrekuenceBazohen ne broadcastin e sinjaleve nefrekuenca specifike ashtu si broadcastet e radios dhe te tv. Teknologjite me te perdorura jane:Narrowband – e cila bazohet ne energjine e Radiofrekuences ne nje frekuence te vetmeSpread Spectrum – e cila perdor nje sinjale me vlere te ulet, te shperndare ne disa frekuencane te njejten kohe.

15

Zgjedhja e mjetit te duhur te transmetimit

Hapesira me nivel te larte te interferencave elektromagnetike. Nese nje ambjent ka disa burime te energjise elektrike do te ishte mire te perdorej percjellesi me rezistent ndaj zhurmave. Kabllot Thicknet Ethernet dhe Fibra Optike jane kabllot me rezistente ndaj zhurmes.Lidhesit dhe hapsirat e vogla. Nese mjedisi kerkon qe kablli te perkulet ne cepa te ngushte dhe ne hapsira te vogla, do te ishte mire te perdorej kabllimi me fleksibel i mundshem.STP dhe UTP jane qe te dy shume fleksibel.Distanca. Nese mjedisi kerkon shtrirje te gjate te transmetuesit, do te ishte mire te perdorej Fibra Optike ose lidhja pa kabllim. Do te mund te perdoreshin dhe kabllimet Twisted Pair apo dhe kablli koaksial por ato jane shume te ndjeshem ndaj zhurmave dhe do te duhej te perdoreshin perseritesit.

Zgjedhja e mjetit te duhur te transmetimit

Siguria.Nese organizata merret me transferimine te dhenave te rendesishme, transmetimi i te cilave duhet te jete i fshehte dhe i sigurte.Per nje ambjente te tille fibra optike eshte zgjedhja me e mire e mundshme.Infrastruktura ekzistuese. Nese duhet shtuar kabell ne nje sistem ekzistues kabllimi, do te ishte mire te shikohej nesekablli qe do te vendoset do te ndervepronte me kabllin ekzistues dhe me nderlidhjet HW. Mjetet e transmetimit qe do te perdoren duhet te jene te pershtatshme me pajisjet e instaluara me pare.Shkallezueshmeria. Kur projektohet nje system kabllimi duhen parashikuar planet e zgjerimi te rrjetit duke iu referuar aplikimeve te mevoneshme, trafikut, dhe zgjerueshmerise gjeografike. Ne kete rast mjeti i transmetimit duhet te pershtatet me nevojat e organizates.