ROLA SZKOŁY W PROFILAKTYCE OTYŁOŚCI …. Zwi ększenie aktywno ści fizycznej w codziennym życiu...
Transcript of ROLA SZKOŁY W PROFILAKTYCE OTYŁOŚCI …. Zwi ększenie aktywno ści fizycznej w codziennym życiu...
ROLA SZKOŁY W PROFILAKTYCE OTYŁOŚCI
DZIECI I MŁODZIEŻY
Barbara Woynarowska
Kierownik Zakładu Biomedycznych i PsychologicznychPodstaw Edukacji, Wydział Pedagogiczny UW
Przewodnicząca Rady Programowejds. Promocji Zdrowia i Profilaktyki Problemów Dzieci i Młodzieży
Dzieci i młodzież z otyłością i nadwagą (%)Polska 2007-2009
Wiek – lata Chłopcy Dziewczęta7 19,3 17,38 21,4 17,99 21,0 20,6
10 22,4 19,211 21,3 19,713 19,3 14,215 16,3 11,817 16,0 10,418 17,0 9,2
Dane Centrum Zdrowia Dziecka
Skutki otyłości w dzieciństwie i młodości
� Obniżone poczucie własnej wartości
� Brak akceptacji, izolacja i dokuczanie
� Częste uczucie głodu � trudności w koncentracji, rozdrażnienie
� Obniżona sprawność fizyczna � niechęć do WF
� Mniejsza tolerancja wysiłków fizycznych
� Nadmierne obciążenie układu ruchu
� Zmiany metaboliczne, skórne
� Częstsze występowanie różnych dolegliwości
� Częściej są ofiarami przemocy ze strony rówieśników
Ok. 80% dzieci z otyłością pozostaje otyłymi w życiu dorosłym co powoduje:
� Większe ryzyko cukrzycy, miażdżycy, chorób układu krążenia, układu ruchu
� Krótsze trwanie życia
� Skutki społeczne i ekonomiczne
Leczenie otyłości u dzieci jest bardzo trudne, mało skuteczne ���� lepiej zapobiegać
� Przyczyny otyłości – genetyczne i środowiskowe
� U 90% dzieci otyłych – otyłość prosta (pierwotna) -większe spożycie energii z pożywieniem niż jej wydatkowanie � dodatni bilans energetyczny
Zapobieganie:� Zdrowe, racjonalne żywienie
� Aktywność fizyczna – wysiłek fizyczny umiarkowany co najmniej 60 min. dziennie
z udziałem: rodziców, przedszkola, szkoły, samych dzieci
Zadania szkoły w przeciwdziałaniu otyłościGłówne kierunki działań
1. Zapobieganie wystąpieniu nadwagi u uczniów
� zaspokajanie ich podstawowych potrzeb biologicznych:–zdrowego żywienia i odpowiedniej aktywności fizycznej
� edukacja zdrowotna
2. Wspieranie uczniów z nadwagą
Zdrowe żywienie uczniów w szkole1. Każdy uczeń powinien spożyć w szkole posiłek
(Zalecane zjadanie posiłków co 4 godziny)
• drugie śniadanie wspólnie z nauczycielemlub
• ciepły posiłek
2. W szkole dostępne tylko produkty i napojeo wysokich walorach zdrowotnych (w sklepiku, automatach, stołówce)
ułatwienie uczniom zdrowych wyborów
3. Stały dostęp do wody pitnej
4. Realizacja programów: „Szklanka mleka”, „Owoce w szkole”
Zwiększenie aktywności fizycznej w szkole
1. Organizacja lekcji wychowania fizycznego
� atrakcyjne zajęcia do wyboru w klasach IV-VI
� zajęcia w klasach I – III prowadzone w odpowiednich warunkach, przez przygotowanych nauczycieli
� wykorzystywanie terenów i obiektów w pobliżu szkoły
� stwarzanie każdemu uczniowi możliwości osiągania sukcesu i motywowanie do aktywności fizycznej
� ograniczenie zwolnień z zajęć WF
2. Zwiększenie aktywności fizycznej w codziennym życiu szkoły
� aktywność ruchowa w czasie przerw międzylekcyjnych, pobytu w świetlicy szkolnej
� systematyczne prowadzenie ćwiczeń śródlekcyjnych
� zachęcanie do pokonywania drogi do i ze szkoły pieszo lub na rowerze
� oferta zajęć ruchowych dla pracowników szkoły i rodziców
� dokonywanie diagnozy aktywności fizycznej uczniów i pracowników
3. Współpraca z rodzicami, klubami sportowymi, samorządem lokalnym
Edukacja zdrowotna
1. Edukacja żywieniowa uczniów� realizacja wymagań z podstawy programowej
� wdrażanie programów edukacyjnych oferowanych przez
różne organizacje o sprawdzonej jakości, w powiązaniu
z podstawą programową i ewaluacja ich wyników
� organizacja zajęć praktycznych
� zachęcanie do spożywania zdrowych produktów w czasie
imprez szkolnych i klasowych
� diagnozowanie zachowań żywieniowych uczniów, zachęcanie do samokontroli masy ciała
2. Edukacja pracowników szkoły i rodziców
Wspieranie uczniów z nadwagą i otyłościąprzez wychowawców klas, nauczycieli WF
i pielęgniarkę szkolną
� zachęcanie i motywowanie do podjęcia długofalowych działań w celu zmniejszenia masy ciała
� edukacja zdrowotna: poradnictwo w zakresie doboru form aktywności fizycznej, zdrowego żywienia, doboru odzieży, pielęgnacji ciała; rozwijanie umiejętności psychospołecznych
� wspieranie poczucia własnej wartości i samoskuteczności
� zapobieganie stygmatyzacji, wykluczeniu i przemocy
� współpraca z rodzicami
Projekt HEPS
(Healthy Eating and Physical Activity in Schools)
Wdrażanie w szkołach w Europie polityki w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej (2009-2011)
Realizowany w ramach sieci Szkoły dla Zdrowia w Europie Schools for Health in Europe (43 kraje)
W Polsce projekt ma nazwę
„Ruch i zdrowe żywienie w szkole”
jest koordynowany przez
Zespół Promocji Zdrowia w Szkole
w Ośrodku Rozwoju Edukacji
www.ore.edu.pl