Rok I - pwsztar.edu.pl fileNazwa kursu Fizyka I, Fizyka II Kod kursu Kod ERASMUSA Jednostka Instytut...
Transcript of Rok I - pwsztar.edu.pl fileNazwa kursu Fizyka I, Fizyka II Kod kursu Kod ERASMUSA Jednostka Instytut...
Nazwa kursu Fizyka I, Fizyka II
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 13 punktów ECTS (sem. I = 7 punktów, sem. II = 6
punktów)
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. I, sem. II
Typ zajęć/liczba godzin W/45(I) + W/30(II), C/30(I), L/30(II)
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia wykład po I i II semestrze – egzamin pisemny
testowy oraz ustny, ćwiczenia po I semestrze-zaliczenie z oceną, laboratorium po II semestrze
– zaliczenie z oceną
Terminy zaliczenia: po I i II semestrze
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu
Pełny opis kursu Program wykładów z fizyki dla studentów kierunku
Elektrotechnika.
Rola fizyki na tle nauk przyrodniczych,
matematyka w fizyce, podstawowe wielkości
fizyczne, podstawowe jednostki.
1. Ruch mechaniczny, względność ruchu, ruch punktumaterialnego, układy współrzędnych, wektor
położenia, wektor przemieszczenia, prędkośćśrednia, prędkość chwilowa, składowe prędkości,
ruch prostoliniowy oraz ruch krzywoliniowy.
2. Przyśpieszenie, definicja przyśpieszenia
stycznego i normalnego, definicja przyśpieszenia
radialnego i transwersalnego. Kinematyka ruchu
obrotowego, prędkość i przyśpieszenie kątowe.
3. Dynamika punktu materialnego, zasady dynamiki
Newtona, pęd cząstki, definicja momentu siły
oraz momentu pędu, dynamiczne równania ruchu,
siła sprężysta w równaniach ruchu, inercyjnośćukładu odniesienia.
4. Dynamika w układach nieinercyjnych, nieinercyjne
układy odniesienia, translacja układu, rotacja
układu, siły w układach nieinercyjnych. Ziemia
jako układ odniesienia.
5. Formy energii, definicja pracy oraz mocy,
energia kinetyczna i potencjalna, zachowawczośćsił centralnych, różne postacie energii.
6. Grawitacja, podstawy grawitacji, masa ciężka ibezwładna, prawa Keplera, ważenie ciał
niebieskich, zmiany ziemskiego przyśpieszenia
grawitacyjnego z odległością od środka Ziemi,prędkości kosmiczne, zależność pola
grawitacyjnego od rozkładu masy.
7. Układy punktów materialnych, środek masy układu
punktów materialnych, prędkość środka masy,układ laboratoryjny oraz układ środka masy.
8. Ruch bryły sztywnej, model bryły sztywnej,
moment bezwładności bryły sztywnej, równanieruchu bryły sztywnej, główne osie obrotu,
zjawisko precesji.
9. Zderzenia, zderzenia i ich klasyfikacja,
centralne zderzenia sprężyste, niecentralne
zderzenia sprężyste, zderzenia niesprężyste .10. Ruch drgający, prosty ruch harmoniczny,
drgania tłumione, drgania wymuszone i rezonans
mechaniczny, tłumione drgania wymuszone,
składanie prostych ruchów harmonicznych.
11. Elementy teorii względności, względnośćruchu i dodawanie prędkości, pomiary prędkości
światła, pojęcie równoczesności zdarzeń,transformacje Lorenza, konsekwencje wynikające z
transformacji Lorenza- dylatacja czasu,
kontrakcja odległości.12. Dynamika relatywistyczna, pęd
relatywistyczny,
energia całkowita, związek energii i pęd,
zderzenia w przypadku relatywistycznym.
13. Ruch cieczy i gazów, ruch laminarny i
turbulentny, równanie ciągłości strugi, równanieBernoulliego, przykłady zjawisk wynikających z
równania Bernoulliego.
Elektryczność i magnetyzm, zjawiska falowe,
elementy fizyki atomowej, elementy fizyki
jądrowej
1. Pole elektrostatyczne, ładunki elektryczne,
wielkości i prawa opisujące pole
elektrostatyczne, analogie z polem
grawitacyjnym, elektryczne własności
materii( przewodniki i dielektryki), pole w
dielektrykach, energia pola elektrostatycznego,
pojemność elektryczna-kondensatory.
2. Prąd elektryczny, natężenie prądu, gęstośćprądu, prąd stały, prąd zmienny, prąd
przemienny, zjawiska towarzyszące przepływowiprądu elektrycznego.
3. Prawo Ohma, opór elektryczny, przewodnictwo
elektryczne, zależność oporu elektrycznego od
temperatury, związek przewodnictwa cieplnego z
przewodnictwem elektrycznym, zjawisko
nadprzewodnictwa.
4. Źródła prądu – siła elektromotoryczna, przykładyróżnych źródeł prądu, praca oraz moc prądu
elektrycznego, obwody elektryczne, łączenie
oporów, prawa Kirchhoffa.
5. Ruch ładunku elektrycznego w polu elektrycznym i
magnetycznym, siła Lorenza, trajektorie ruchu,
przykłady ruchów naładowanych cząstek w polu
magnetycznym, ruch cząstki naładowanej wskrzyżowanym polu elektrycznym i magnetycznym,
spektrometry mas, cyklotron, zjawisko Halla.
6. Przewodnik z prądem w polu magnetycznym, siłydziałające na przewodnik z prądem, moment
obrotowy, silnik elektryczny. Pole magnetyczne
wytworzone przez przewodnik z prądem, prawo
Biota-Savarta, śiły działające pomiędzy
przewodnikami z prądem, definicja jednostki
natężenia prądu, pole magnetyczne odporuszającego się ładunku, związek pola
elektrycznego z polem magnetycznym.
7. Prawo Ampere’a, przykłady zastosowania prawa
Ampere’a do wyznaczenia wektora indukcji
magnetycznej.
8. Magnetyczne własności materii, diamagnetyzm,
paramagnetyzm, ferromagnetyzm, wektor
namagnesowania, wektor natężenia pola
magnetycznego, przenikalność magnetyczna,
podatność magnetyczna, zjawisko histerezymagnetycznej.
9. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej, prawo
indukcji Faraday’a, prądnice prądu, prawo Lenza,
zjawisko samoindukcji, zjawisko indukcji
wzajemnej, transformatory.
10. Energia pola magnetycznego i elektrycznego,
obwody sprzężone, Prawo Ampera Maxwella,równania Maxwella.
11. Obwody prądu zmiennego, drganiaelektryczne, drgania harmoniczne, drgania
tłumione, drgania wymuszone, zjawisko rezonansu
elektrycznego, analogię pomiędzy elektrycznymobwodem drgającym a mechanicznymi drganiami.
12. Ruch falowy, fala harmoniczna, fala
podłużna i poprzeczna, fala płaska, fala
kulista, wielkości charakteryzujące fale, źródła
fal, różniczkowe równanie fali.13. Zjawiska związane z falami, superpozycja
fal, interferencja fal, dudnienia, fale stojące,fale dźwiękowe, fala dźwiękowa w różnych
ośrodkach, prędkość rozchodzenia się falidźwiękowej w różnych ośrodkach, zjawisko
dyspersji, barwa dźwięku, natężenie dźwięku,
prawo Webera-Fechnera.
14. Fale elektromagnetyczne, promieniujący
obwód drgający, doświadczenie Hertza, wielkościcharakteryzujące falę elektromagnetyczne,
polaryzacja fali elektromagnetycznej, energia
oraz pęd fali elektromagnetycznej,promieniowanie elektromagnetyczne od
przyśpieszanych ładunków.15. Rozchodzenie się fal elektromagnetycznych w
różnych ośrodkach, zjawisko dyspersji, zjawiskoDopplera i jego wykorzystanie. Widma
promieniowania elektromagnetycznego.
16. Odbicie i załamanie się falelektromagnetycznych na granicy dwóch ośrodków,
polaryzacja przy odbiciu i załamaniu.
17. Zjawisko interferencji dla fal
elektromagnetycznych, spójne źródła światła,
doświadczenie Younga, interferencja fal z wieluźródeł, zjawisko dyfrakcji dla fal
elektromagnetycznych, zasada Huygensa, dyfrakcja
na pojedynczej szczelinie, dyfrakcja na wielu
szczelinach , siatka dyfrakcyjna.
18. Różne rodzaje promieniowania
elektromagnetycznego, widmo liniowe, widmo
pasmowe, widmo promieniowania ciała doskonale
czarnego, widmo emisyjne i absorpcyjne,
oddziaływanie promieniowania
elektromagnetycznego z materią, kolor nieba,zjawisko fotoelektryczne, rozproszenie
komptonowskie.
19. Modele atomu, model Thomsona, model
planetarny, model Bohra, postulaty Bohra,
wyjaśnienie widm atomowych, serie widmowe, stanyenergetyczne, atomy wodoropodobne, doświadczenie
Francka-Hertza, promieniowanie X, doświadczenieMoseley’a, klasyfikacja orbit atomowych, liczby
kwantowe, postulaty Pauliego.
20. Elementy fizyki ciała stałego, stany
elektronowe w kryształach, mikroskopowe
wyjaśnienie różnego przewodnictwa ciał stałych.Elementy fizyki jądrowej, budowa jądra atomowego,
rozmiary jąder, energia wiązania, masy jąder,
rozpady promieniotwórcze, szeregi
promieniotwórcze, reakcje jądrowe, zjawisko
rozszczepienia jąder atomowych, budowa idziałanie reaktora jądrowego.
Literatura Podstawowa: C.R. Resnick, D. Halliday, Fizyka,
Tom 1, 2
Pomocnicza: A. Januszajtis, Fizyka dla
politechnik, Tom.1, 2
M. Alonso, E.J. Finn,
Fundamental University Physics, Tom.1, 2
Kursy fizyki w internecie
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Geometria i Grafika Inżynierska
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 3 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiazkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. I
Typ zajęć/liczba godzin W/15, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, laboratorium – zaliczenie z
oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Podstawowe wiadomości z aksonometrii. Rodzaje
aksonometrii. Aksonometria prostokątna –
izometria. Aksonometria ukośna: dimetryczna,
aksonometria ukośna. Widoki rysunkowe brył
(płaskościennych i obrotowych), przekroje, kłady,
zasady wymiarowania. Ogólne zasady odwzorowania
elementów przestrzeni na płaszczyźnie. Rodzaje
rzutni. Metody rzutowania – rzut cechowany. Moduł
i nachylenie prostej oraz płaszczyzny. Krawędź
dwóch płaszczyzn. Metoda rzutowania – rzut
prostokątny równoległy. Położenie i ślady
prostych oraz płaszczyzn. Przynależność i
elementy wspólne. Transformacja położenia.
Podstawowe wiadomości o wielościanach. Przekroje
wielościanów płaszczyznami rzutującymi i
dowolnymi. Podstawowe wiadomości o powierzchniach
(walcowa, stożkowa, sfera). Przekroje powierzchni
płaszczyznami rzutującymi i dowolnymi. Podstawy
programu AutoCAD. Zasady wymiarowania w programie
AutoCAD. Techniki szybkiego rysowania, praktyczne
wykorzystanie narzędzi typu: kopiuj, lustro, itp.
Nauka pracy z plikami rastrowymi w programie
AutoCAD -praktyczna wektoryzacja fragmentu obrazu
rastrowego. Materiały konstrukcyjne, ich
własności charakterystyczne i zastosowanie.
Wytrzymałość prosta, naprężenia dopuszczalne,
warunki stateczności konstrukcji. Systemy grafiki
komputerowej, modelowanie w grafice komputerowej.
Pełny opis kursu Wykład 1. Rysunek techniczny jako język
porozumiewania pomiędzy konstruktorami, a
wykonawcami.
Wykład 2. Metody odwzorowywania struktur
graficznych. Arkusze, grubości i rodzaje linii
rysunkowych, pismo techniczne, skale rysunkowe.
Wykład 3. Rysowanie figur płaskich. Zasady
odwzorowań brył.
Wykład 4. Metoda rzutowania – rzut prostokątny
równoległy. Położenie i ślady prostych oraz
płaszczyzn. Przynależność i elementy wspólne.
Transformacja położenia.
Wykład 5. Podstawowe wiadomości z aksonometrii.
Rodzaje aksonometrii. Aksonometria prostokątna –
izometria.
Wykład 6. Aksonometria ukośna: dimetryczna,
aksonometria ukośna izometryczna.
Wykład 7. Widoki rysunkowe brył
(płaskościennych i obrotowych). Przekroje i
półprzekroje, kłady, półwidoki, wyrwania.
Wykład 8. Podstawy programu AutoCAD. Interfejs
programu i dostępne biblioteki. Użycie szybkiej
pomocy w Palecie informacji. Sterowanie opcjami
wyświetlania.
Wykład 9. Widok, jego zmiana , wyświetlanie
nowych fragmentów przez przemieszczanie
wskaźnika. Rozpoczęcie rysunku, jednostki,
warstwy, sterowanie warstwami. Rysowanie
obiektów, ich właściwości.
Wykład 10. Rysowanie linii, okręgów, łuków.
Precyzyjne ustawianie wartości dla siatki i
skoku, granice siatki. Rysowanie za pomocą
współrzędnych. Określenie kątów i odległości.
Wykład 11. Wybieranie obiektów do edycji.
Wymazywanie, wydłużanie i ucinanie obiektów.
Powielanie, przesuwanie i obracanie obiektów.
Korzystanie z pomocy rysunkowych, analizowanie
rysunków.
Wykład 12. Dodawanie symboli i kreskowań,
przegląd i wstawianie bloków oraz kreskowań.
Dodawanie tekstu do rysunku. Tworzenie i
modyfikacja tekstu, style – modyfikacja.
Wykład 13. Zasady wymiarowania w programie
AutoCAD. Wymiary zespolone i linie odniesień,
korzystanie z opcji wymiarowania, style
wymiarowania.
Wykład 14. Tworzenie arkuszy i wydruków. Praca z
arkuszami. Wybór i konfiguracja ploterów.
Ustawienia stron.
Wykład 15. Techniki szybkiego rysowania
(praktyczne wykorzystanie narzędzi typu: kopiuj,
lustro itp.).
1. Rodzaj i zakres ćwiczeń:
Część I Geometria wykreślna: ćwiczenia projektowe
o Wykorzystanie programów rastrowych do
przedstawiania pomysłów
konstrukcyjnych w rysunku technicznym
.
o Arkusze, grubości linii, pismo
techniczne.
o Rzuty aksonometryczne: izometria i
dimetria ukośna
o Rzutowanie prostokątne metodą
europejską i amerykańską
o Widoki, półwidoki, przekroje proste i
złożone stopniowe i łamane, przekroje
cząstkowe
o Wymiarowanie, zasady wymiarowania:
linie i liczby wymiarowe,
wymiarowanie kątów, znaki wymiarowe
o Rzuty Monge`a – ślady prostej, ślady
płaszczyzny, rzuty wielokątów, części
wspólne prostej i wielokątów, części
wspólne wielokątów.
o Rzuty Monge`a – transformacja rzutni,
rzuty wielościanów w transformacji,
przekroje wielościanów płaszczyzną
rzutującą i dowolną.
o Rzuty Monge`a – rzuty powierzchni
(walcowa, stożkowa, sfera) na dwie i
więcej rzutni, przekroje płaszczyzną
rzutującą i dowolną.
Część II Grafika Inżynierska: ćwiczenia
projektowe
o Zarządzanie oknami rysunkowymi
(interfejs użytkownika), zarządzanie
warstwami rysunkowymi (ich tworzenie,
usuwanie, modyfikacja),
o przygotowanie obszaru roboczego
(granice rysunku, skale, skok siatki,
itp.), poznanie narzędzi edycyjnych
(wymaż, przedłuż utnij, itp.),
o współrzędne punktów biegunowe
(ćwicz. średnic. łuków, okręgów,
wymiarowanie bazy), szeregowe, np.
liniowe, wymiarowania: ( typów
podstawowych Zastosowanie
lokalizacji). chwilowe i stałe (tryby
precyzyjnego rysowania narzędzi.
o Wykorzystanie narzędzi szybkiego
rysowania przy wykonywaniu rysunku
technicznego.
o Wykonanie przykładowego schematu
ideowego instalacji elektrycznej w
programie AutoCad.
Literatura Podstawowa:
1. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy.
Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2003
2. Grochowski B.: Geometria wykreślna z
perspektywą stosowaną. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa
2002
3. Januszewski B., Bieniasz J.: Geometryczne
podstawy grafiki inżynierskiej Cz. I, Cz. II.
Wyd. Oficyna Wydawnicza PRz, Rzeszów 2005, 2004
4. Kosma. Z.: Wstęp do grafiki komputerowej.
Wyższa Szkoła Inżynierska w Radomiu, Radom 1994
5. Suseł M., Makowski K.: Grafika inżynierska z
zastosowaniem programu AutoCAD. Wyd. Oficyna
Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław
2005
6. Pikoń A.: AutoCAD 2008 i 2008 PL. Wyd. Helion,
2008
Pomocnicza:
1. Mazur J., Koniński K.: Grafika inżynierska z
wykorzystaniem metod CAD. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005
2. Otto F., Otto E.: Podręcznik geometrii
wykreślnej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1998
Pikoń A.: AutoCAD 2008. Pierwsze kroki. Wyd.
Helion, 2008
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Lektorat Języka Angielskiego
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok I rok Elektrotechnika
II rok Elektrotechnika
III rok Elektrotechnika
Punkty ECTS 5 punktów ECTS (1+1+1+2)
Rodzaj kursu* Obowiązkowy
Okres (rok akad/
semestr)
Od 2010/2011, sem. II do sem. V
Typ zajęć/ liczba **
godzin
Ćwiczenia, 150 godzin, (30+30+30+60 godzin)
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia *** Zaliczenie z oceną po każdym semestrze
Egzamin po zakończeniu kursu
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Język angielski i język polski
Cele dydaktyczne/
efekty kształcenia
Cele dydaktyczne:
� uświadomienie funkcji języka i
komunikacji w życiu społecznym
� stopniowe wprowadzanie słownictwa z
określonych tematów i zagadnień
gramatycznych
� zwrócenie uwagi na funkcje językowe itypowe sytuacje z życia codziennego,
wymagające użycia konkretnych zwrotów
� szczególne zaakcentowanie kwestii
kulturowych (różnice między kulturami)
� pogłębienie wiedzy uczniów na temat
innych społeczeństw i przygotowanie ich
do zetknięcia się z wielością iróżnorodnością kultur
� rozwijanie umiejętności skutecznego
używania języka angielskiego dla celówkomunikacyjnych, w różnorodnych
sytuacjach językowych
Efekty kształcenia:
Student potrafi wykazać się znajomością:
� różnorodnych środków językowych
umożliwiających formułowanie wypowiedzipoprawnych pod względem leksykalnym i
gramatycznym
� rutynowych zachowań językowych orazwłaściwego użycia zwrotów i innych
wprowadzanych struktur językowych
� wyszukiwania i przedstawiania w tekście
czytanym lub wysłuchanym szczegółowych
informacji
Student potrafi wykazać się umiejętnością:
� budowania spójnych wypowiedzi z
zastosowaniem odpowiednich form, zwrotów
językowych
� posługiwania się strukturami leksykalno-
gramatycznymi, pozwalającymi na osiągnięciewskazanych celów komunikacyjnych
� formułowania własnych opinii oraz
prowadzenia prostych negocjacji w
sytuacjach życia codziennego
Skrócony opis kursu Kurs na poziomie zaawansowanym. Treści nauczaniazawierają:
- struktury gramatyczne umożliwiające formułowaniewypowiedzi w odniesieniu do teraźniejszości,
przeszłości i przyszłości- funkcje językowe umożliwiające posługiwanie się
językiem w sytuacjach dnia codziennego
- zasady wymowy i ortografii
- proste projekty indywidualne i grupowe
- podstawowe wiadomości o obszarze nauczanego języka
Pełny opis kursu Sprawności językowe rozwijane są poprzezsystematycznie wzbogacany materiał leksykalny i
gramatyczny.
1. Sprawność mówienia rozwijana jest przez:
� liczne ćwiczenia o charakterze dialogowym i
monologowym oparte na materiale
ilustracyjnym, służącym jako bodziec
wywołujący wypowiedzi
� pracę w parach i grupach językowych w celuintensyfikacji interakcji werbalnych, m.in.
poprzez wykorzystanie ćwiczeń na zasadzie
luki informacyjnej.
� prowadzenie dyskusji, argumentowanie i
obrona własnych wypowiedzi.
2. Sprawność rozumienia ze słuchu trenowana jest
na materiale audialnym. Nagrany materiał
prowadzi do rozumienia wypowiedzi ludzi o
różnym wykształceniu, pochodzących z różnych
obszarów geograficznych, co pozwala
przygotować studenta do rozumienia różnych
akcentów angielskich.
3. Sprawność czytania trenuje się poprzez wiele
ćwiczeń, których celem jest:
� wydobywanie głównej myśli tekstu
� wyszukiwanie potrzebnej informacji
� domyślanie się znaczenia nieznanych wyrazów
� odróżnianie faktu od opinii
4. Sprawność pisania rozwija się w toku ćwiczeń,
które utrwalają poznanymateriał leksykalny i gramatyczny w
postaci jego zapisu. Do ćwiczeń tych należą np.
ćwiczenia:
� trenujące pisanie kartek, listów, pismurzędowych
� prowadzące do samodzielnych wypowiedzi
pisemnych, zawierających różnorodnestruktury językowe.
Literatura New English File – intermediate
Autorzy: Clive Oxenden, Christina Latam-Koenig
Uwagi 1
Nazwa kursu Matematyka I (sem. 1)
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 9 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. I
Typ zajęć/liczba godzin W/60, C/60
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, ćwiczenia – zaliczenie z
oceną, egzamin
Poziom kursu
Wymagania wstępne Znajomość przedmiotu w zakresie zagadnień
obowiązujących na maturze – poziom podstawowy
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność stosowania aparatu matematycznego
do analizy i opisu obiektów i procesów
technicznych
Skrócony opis kursu 1.Wstęp.
Elementy logiki matematycznej i teorii zbiorów.
Relacje. Funkcje. Funkcje elementarne.
2.Ciągi, granice ciągów. Granice funkcji
rzeczywistych. Ciągłość funkcji.
3.Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej
rzeczywistej.
Pochodna funkcji, własności pochodnych. Funkcje
monotoniczne, funkcje wypukłe i wklęsłe,
asymptoty. Badanie przebiegu zmienności funkcji.
4. Szeregi liczbowe. Kryteria zbieżności.
Szeregi funkcyjne, szeregi potęgowe i ich
zbieżność.
5. Rachunek całkowy funkcji jednej zmiennej
rzeczywistej.
Całka nieoznaczona, własności. Całkowanie przez
podstawianie, przez części, całkowanie funkcji
wymiernych, niewymiernych, trygonometrycznych.
Całka oznaczona i jej zastosowania.
6. Algebra.
Półgrupy, grupy, pierścienie, ciała. Ciało liczb
zespolonych. Przestrzeń wektorowa. Odwzorowania
liniowe. Macierze, wyznaczniki, układy równań
liniowych.
7. Elementy geometrii analitycznej w R^3.
Iloczyn skalarny, wektorowy i mieszany.
Płaszczyzna, prosta i ich wzajemne położenie.
Odległości pomiędzy obiektami geometrycznymi R^3.
Pełny opis kursu 1.Wstęp.
Elementy logiki matematycznej i teorii zbiorów.
Relacje. Funkcje. Funkcje elementarne.
2.Ciągi, granice ciągów. Granice funkcji
rzeczywistych. Ciągłość funkcji.
3.Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej
rzeczywistej.
Pochodna funkcji, własności pochodnych. Funkcje
monotoniczne, funkcje wypukłe i wklęsłe,
asymptoty. Badanie przebiegu zmienności funkcji.
4. Szeregi liczbowe. Kryteria zbieżności.
Szeregi funkcyjne, szeregi potęgowe i ich
zbieżność.
5. Rachunek całkowy funkcji jednej zmiennej
rzeczywistej.
Całka nieoznaczona, własności. Całkowanie przez
podstawianie, przez części, całkowanie funkcji
wymiernych, niewymiernych, trygonometrycznych.
Całka oznaczona i jej zastosowania.
6. Algebra.
Półgrupy, grupy, pierścienie, ciała. Ciało liczb
zespolonych. Przestrzeń wektorowa. Odwzorowania
liniowe. Macierze, wyznaczniki, układy równań
liniowych.
7. Elementy geometrii analitycznej w R^3.
Iloczyn skalarny, wektorowy i mieszany.
Płaszczyzna, prosta i ich wzajemne położenie.
Odległości pomiędzy obiektami geometrycznymi R^3.
Literatura Podstawowa:
1.W. Żakowski i in., Matematyka. Seria:
Podręczniki Akademickie-Elektronika, t. I-IV.
2.W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla
wyższych uczelni technicznych, cz. I i II.
3.W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna
w zadaniach, cz. I
Pomocnicza:
1. L. Maurin, W. Mączyński, T. Traczyk,
Matematyka, t. I.
2. W. Żakowski, Matematyka, podręcznik podstawowy
dla WST. t. I
3. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy.
E. Otto, Matematyka t. I
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Matematyka II (sem. 2)
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 8 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. II
Typ zajęć/liczba godzin W/60, C/60
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, ćwiczenia – zaliczenie z
oceną, egzamin
Poziom kursu
Wymagania wstępne Zaliczony przedmiot Matematyka I
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność stosowania aparatu matematycznego
do analizy i opisu obiektów i procesów
technicznych
Skrócony opis kursu 1.Rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych
rzeczywistych.
Granice funkcji. Różniczkowalność funkcji.
Pochodne cząstkowe i kierunkowe. Extrema funkcji:
lokalne, globalne i warunkowe. Funkcje uwikłane,
ekstrema lokalne funkcji uwikłanych.
2.Elementy równań różniczkowych zwyczajnych.
Definicja równań różniczkowych. Problem
Cauchy'ego. Równania o zmiennych rozdzielonych,
jednorodne, liniowe rzędu I i Bernoulliego.
Równania liniowe rzędu II o stałych
współczynnikach. Układy równań różniczkowych o
stałych współczynnikach.
3. Elementy teorii funkcji wektorowych.
Różniczkowanie i całkowanie funkcji wektorowych.
Gradient, Dywergencja, rotacja i ich własności.
Pole potencjalne strumień.
4. Rachunek całkowy funkcji wielu zmiennych
rzeczywistych.
Całka podwójna i potrójna: własności i
zastosowania. Całka krzywoliniowa nieskierowana i
skierowana: własności i zastosowania. Twierdzenie
Greena. Całka powierzchniowa niezorientowana i
zorientowana: własności i zastosowania.
Twierdzenie Gaussa-Ostrogradzkiego, twierdzenie
Stokesa.
5. Równania różniczkowe cząstkowe rzędu
pierwszego i drugiego.
6..Szeregi trygonometryczne, szeregi Fouriera.
Transformata Fouriera i Laplace a
Pełny opis kursu 1.Rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych
rzeczywistych.
Granice funkcji. Różniczkowalność funkcji.
Pochodne cząstkowe i kierunkowe. Extrema funkcji:
lokalne, globalne i warunkowe. Funkcje uwikłane,
ekstrema lokalne funkcji uwikłanych.
2. Elementy równań różniczkowych zwyczajnych.
Definicja równań różniczkowych. Problem
Cauchy'ego. Równania o zmiennych rozdzielonych,
jednorodne, liniowe rzędu I i Bernoulliego.
Równania liniowe rzędu II o stałych
współczynnikach. Układy równań różniczkowych o
stałych współczynnikach.
3. Elementy teorii funkcji wektorowych.
Różniczkowanie i całkowanie funkcji wektorowych.
Gradient, Dywergencja, rotacja i ich własności.
Pole potencjalne strumień.
4. Rachunek całkowy funkcji wielu zmiennych
rzeczywistych.
Całka podwójna i potrójna: własności i
zastosowania. Całka krzywoliniowa nieskierowana i
skierowana: własności i zastosowania. Twierdzenie
Greena. Całka powierzchniowa niezorientowana i
zorientowana: własności i zastosowania.
Twierdzenie Gaussa-Ostrogradzkiego, twierdzenie
Stokesa.
5. Równania różniczkowe cząstkowe rzędu
pierwszego i drugiego.
6..Szeregi trygonometryczne, szeregi Fouriera.
Transformata Fouriera i Laplace a
Literatura Podstawowa:
1.W. Żakowski i in., Matematyka. Seria:
Podręczniki Akademickie-Elektronika, t. I-IV.
2.W. Stankiewicz, Zadania z matematyki dla
wyższych uczelni technicznych, cz. I i II.
3.W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna
w zadaniach, cz. II.
Pomocnicza:
1. L. Maurin, W. Mączyński, T. Traczyk,
Matematyka, t. II.
2. W. Żakowski, Matematyka, podręcznik podstawowy
dla WST. t. I i II.
3. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy.
4. E. Otto, Matematyka t. I-III.dla WST. t. I
5. F. Leja, Rachunek różniczkowy i całkowy.
E. Otto, Matematyka t. I
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Podstawy informatyki I, Podstawy informatyki II
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 9 punktów ECTS (sem. I = 4 punkty, sem. II = 5
punktów)
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. I, sem. II
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30(I) + L/30(II)
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, laboratorium – zaliczenie z
oceną, egzamin w letniej sesji egzaminacyjnej
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu WYKŁAD
Program skrócony
1. historia rozwoju komputerów i informatyki
2. budowa i zasada działania komputerów i
urządzeń peryferyjnych
3. schematy blokowe – sztuka budowy algorytmów
4. matlab – ogólna charakterystyka pakietu oraz
zasady użytkowania, typy zmiennych
5. instrukcje warunkowe if oraz switch
6. pętle for i while
7. funkcje – zasady pisania, zakres istnienia
zmiennych
8. rekurencja
9. metody sortowania
10. operacje na macierzach
11. operacje plikowe – zapis, odczyt, typ
rekordowy
12. aproksymacja i interpolacja
13. metody całkowania numerycznego
14. zasady modelowania z wykorzystaniem
simulinka
15. programowanie obiektowe i wizualne
LABORATORIUM
Program skrócony
1. matlab –obsługa i zasady pisania programów,
typy zmiennych, podstawowe operacje,
polecenia graficzne
2. instrukcje warunkowe if oraz switch:
Kalkulator z wyborem operacji, równanie
kwadratowe.
3. pętle for i while – sumowanie kolejnych
liczb całkowitych, budowa ciągu gwiazdek
4. funkcje - programy ilustrujące własnościfunkcji i procedury - silnia
5. rekurencja: silnia, wartość wielomianu wpunkcie
6. metody sortowania: bąbelkowe, przezwstawienie, quick sort
7. operacje na macierzach: dodawanie,
odejmowanie, mnożenie, transponowanie
8. eliminacja Gaussa, rozwiązywanie układurównań liniowych
9. operacje plikowe – zapis, odczyt, typ
rekordowy: baza numerów telefonicznych
10. aproksymacja i interpolacja
11. metody całkowania numerycznego:
Euler, Runggego-Kutty, Fehlberga, Adamsa-
Bashfortha, Adamsa-Multona, Geara
12. zasady modelowania z wykorzystaniem
simulinka: silnik obcowzbudny, silnik
szeregowy
13. programowanie obiektowe i wizualne:
kalkulator obsługiwany myszką
Pełny opis kursu
Literatura 1. Klempka R., Stankiewicz A., Programowanie z
przykładami w językach pascal i matlab,UWND AGH, Kraków 2005, wydanie II\
2. Klempka R., Stankiewicz A., Modelowanie i
symulacja układów dynamicznych, wybrane
zagadnienia z przykładami w Matlabie, UWND
AGH, Kraków 2006, wydanie II
3. Klempka R., Sikora-Iliew R., Stankiewicz
A., Świątek B., Modelowanie i symulacja
układów elektrycznych w Matlabie, UWND AGH
Kraków 2007
4. Zalewski A., Cegieła R., „Matlab –
obliczenia numeryczne i ich zastosowanie”,
WN 1996
5. Mrozek B., Mrozek Z., „Matlab uniwersalne
środowisko do obliczeń naukowo-
technicznych”, PLJ 1996
6. Brzózka J., Dorobczyński L., „Programowanie
w Matlab”, MIKOM 1998
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Podstawy mechaniki
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 5 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. I
Typ zajęć/liczba godzin W/30, C/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, ćwiczenia – zaliczenie z
oceną
Forma zaliczenia: Sprawdziany i prace projektowe
Poziom kursu
Wymagania wstępne Minimum – dostateczny poziom wiedzy z
przedmiotów: Matematyka, Fizyka i Grafika
inżynierska.
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie umiejętności z zakresu modelowania i
analizy urządzeń mechatronicznych pod kątem ich
budowy i sprzężeń wewnętrznych a także
optymalnego doboru parametrów geometrycznych tak
urządzeń mechanicznych jak i mechatroniczych w
kontekście założonej wytrzymałości.
Skrócony opis kursu Podstawowe pojęcia i zasady mechaniki ogólnej.
Redukcja dowolnego układu sił. Warunki równowagi
układów płaskich i przestrzennych. Układy
statycznie wyznaczalne. Elementy kinematyki i
dynamiki punktu materialnego i bryły sztywnej.
Ruch postępowy, obrotowy, złożony, płaski i
kulisty. Prawa Newtona. Praca, moc, sprawność i
energia. Zasada d’Alemberta, równowaga sił.
Równania Lagrange’a.
Analiza statystyczna belek, słupów, ram i
kratownic. Rodzaje obciążeń, współczynnik
bezpieczeństwa, naprężenia rzeczywiste i
dopuszczalne, kryterium wytrzymałości i
odkształcenia. Proste i złożone przypadki
wytrzymałości. Metoda elementów skończonych dla
układów statycznych.
Istota mechatroniki, systemy mechatroniczne:
analiza, optymalizacja i projektowanie. Przykłady
urządzeń i systemów mechatronicznych. Aktuatory
elektroniczne, pneumatyczne i hydrauliczne.
Silniki elektrostatyczne o ruchu liniowym i
obrotowym.
Pełny opis kursu
Literatura 1. Engel Z., Giergiel J.: Mechanika cz. I
Statyka, Kinematyka. Uczelniane Wydawnictwa
Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 2000.
2. Engel Z., Giergiel J.: Mechanika cz. II
Dynamika. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-
Dydaktyczne AGH, Kraków 2001.
3. Giergiel J., Głuch L., Łopata A.: Zbiór zadań
z mechaniki. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-
Dydaktyczne AGH, Kraków 2001.
4.Misiak J.: Statyka i wytrzymałość materiałów.
WNT, Warszawa 1999.
5. Niezgodziński M.E., Niezgodziński T.:
Wytrzymałość materiałów. PWN, Warszawa 1979.
6. Osiński Z.: Podstawy konstrukcji maszyn. PWN,
Warszawa 1999.
7. Rutkowski G., Kasprzak Z.: Metoda elementów
skończonych w mechanice konstrukcji. Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa
2000.
8. Olszewski M.: Podstawy mechatroniki.
Wydawnictwo REA s.j., Warszawa 2006.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Przedmiot humanistyczny I – Społeczeństwo
informacyjne
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 2 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. I
Typ zajęć/liczba godzin W/30
Koordynator
Prowadzący Mgr inż. Zbigniew Lankosz
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną
Forma zaliczenia: obecność na zajęciach, praca
pisemna
Poziom kursu
Wymagania wstępne brak
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zapoznanie studenta z pojęciem społeczeństwa
informacyjnego, jego historią powstania, analizą
zjawisk społecznych zachodzących w cybersieci,
uwarunkowań rozwoju cywilizacyjnego, sposobu
zachowań w wirtualnej rzeczywistości.
Skrócony opis kursu Społeczeństwo informacyjne-definicje
Trzy fale cywilizacji wg Toeflera
Historia komunikowania się
Najważniejsze wydarzenia epoki społeczeństwa
informacyjnego
Serwisy społecznościowe
Internet jako źródło komunikacji między
internautami
Internet a gospodarka, kultura, wojsko,
polityka itp.
Zachowania społeczne w Internecie
Co jest najpopularniejsze w Internecie
Wizje przyszłości społeczeństwa informacyjnego
Pełny opis kursu Społeczeństwo informacyjne – definicje – wg
socjologów, wg organizacji międzynarodowych,
cechy charakterystyczne, przykłady – 2 godz
Trzy fale cywilizacji wg Toeflera- omówienie
cywilizacji agrarnej, przemysłowej oraz
najnowszej informacyjnej - 2 godz
Historia przekazu informacji i rozwoju
komputerów – sposoby komunikowania się-
gesty,mimika,rysunki naskalne,mowa,urządzenia
techniczne– 2 godz
Najważniejsze wydarzenia epoki społeczeństwa
informacyjnego – powstanie sieci ARPANET,
Internetu, Web 2.0 – 2 godz
Serwisy społecznościowe – my space, moja klasa,
facebook – 2 godz
Internet jako źródło komunikacji między
internautami –poczta, grupy dyskusyjne, blogi,
gry sieciowe – 2 godz
Internet a różne dziedziny życia gospodarczego
i społecznego - gospodarka, kultura, wojsko,
polityka, banki itp. – 8 godz
Zachowania społeczne w Internecie – etykieta,
spam , hacking , cyberterroryzm, uzależnienia –
4 godz
Co jest najpopularniejsze w Internecie –
portale, wyszukiwarki, wortale – 2 godz
Wizje przyszłości społeczeństwa informacyjnego
– prognoza systemów komunikowania, wirtualna
przestrzeń WEB3.0 – 4 godz
Literatura Podstawowa:
Społeczeństwo informacyjne: Szanse,
zagrożenia,wyzwania - T.Goban-
Klas,P.Sienkiewicz – Wyd.Fundacji Postępu
Telekomunikacyjnego , Kraków 1999
Społeczeństwo Internetu – R.Tadeusiewicz –
Akad.Oficyna Wyd., Warszawa 2002
Pomocnicza:
Galaktyka Internetu -Manuel Castells – Rebis ,
2003
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Przedmiot humanistyczny II – Podstawy ekologii z
elementami zarządzania środowiskiem
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 2 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. II
Typ zajęć/liczba godzin W/30, C/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, ćwiczenia – zaliczenie z
ocenąForma zaliczenia: test
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu WYKŁAD
Antropogenizacja środowiska przyrodniczego.
Wprowadzenie do problematyki prawnej ochrony
środowiska. Czysta energia, najlepsze dostępne
technologie, proekologiczne źródła energii
odnawialnej. Strategia rozwoju energetyki (UE,
Polska). Zasady zarządzania środowiskiem w
przedsiębiorstwie: analizy SWOT, strategie,plany emisji przedsiębiorstwa. Normy ISO serii
9000 i 14000 oraz Total Quality Management.
Przykłady strategii środowiskowych izarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwach.
Zagrożenia środowiskowe: promieniowanie UV,promieniowanie elektromagnetyczne, substancje
niebezpieczne (metale, związki organiczne).Odpady, ścieki, emisje (ze szczególnym
uwzględnieniem energetyki i przemysłu
elektronicznego). Przykładowe technologie i
instalacje przemysłowe służące ochronie
środowiska. Wybrane zagadnienia z zakresukomunikacji środowiskowej: wydawanie dźwięków,
echolokacja, bioluminescencja, feromony,
narządy elektryczne. Fizjologia narządówzmysłów (mechanorecepcja, fotorecepcja,
chemorecepcja, elektrorecepcja,
propriorecepcja). Rozpoznawanie wybranych
gatunków roślin i zwierząt; przykłady biotopów.FORMA PROWADZENIA ZAJĘĆ: Wykład stanowi
wprowadzenie do tematu. W ramach zajęć
ćwiczeniowych studenci pracują w 2- 3 osobowychgrupach. W ramach ćwiczeń studenci przygotowują
analizę wybranego zagadnienia na podstawiezestawu informacji (case study), lub rozwiązują
zadania koncepcyjne i obliczeniowe. W trakcie
kursu kilka zajęć ma formę wyjazdów terenowych(rozpoznawanie wybranych gatunków przy pomocy
kluczy), zwiedzanie wybranych instalacji
technicznych służących ochronie środowiska (np.
stacja segregacji odpadów, spalarnia,
instalacje wykorzystania energii ze źródełodnawialnych), lub też wyjazdów do parku
narodowego, krajobrazowego lub użytku
ekologicznego (gatunki ginące, biotopy).
Pełny opis kursu
Literatura 1. KUCOWSKI Jerzy, LAUDYN Damazy, PRZEKWAS
Mieczysław, Energetyka a ochrona
środowiska. WNT Warszawa 1997.2. LEWANDOWSKI Witold. Proekologiczne źródła
energii odnawialnej. WNT Warszawa 2001.
3. POSKROBKO Bazyli. Zarządzanie środowiskiem.PWE Warszawa.1998.
4. LEDWOŃ Krystian. Ekologiczne podstawykształtowania technosfery. PWN. Warszawa,
Wrocław. 1998.
5. JAMROŻY Grzegorz, Klucze do oznaczania
kręgowców i niektórych oznak ich bytowania.
AR Kraków 1990.
6. SCHMIDT- NIELSEN Knut „Fizjologia
Zwierząt”- różne wydania7. O’NEIL Pete, „Chemia środowiska” - różne
wydania.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Technologia informacyjna
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 2 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. II
Typ zajęć/liczba godzin W/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu 1. Pakiet Microsoft Office – Word, Excel,
Powerpoint oraz Access – podstawy pracy,
zasady składu tekstu i opracowań wyników,
prezentacje graficzne, tabele i wykresy
przestawne, bazy danych, VBA,
2. sieci komputerowe – zasady działania i
konfiguracji,
3. systemy operacyjne – zestawienie i
charakterystyka,
4. sztuczna inteligencja – Algorytmy Genetyczne
oraz logika rozmyta.
Pełny opis kursu
Literatura Dowolna literatura z zakresu MS OFFICCE
(przykłady poniżej)
1.Microsoft Office Access 2003. Krok po kroku;
Online Training Solutions, Inc. Wydawnictwo
RM 2004,
2.Microsoft Office Excel 2003. Krok po kroku;
Curtis Frye Wydawnictwo RM 2004,
3.Microsoft PowerPoint 2002 krok po kroku,
Perspection, Inc. Wydawnictwo RM 2001,
4.Microsoft Office Word 2003 krok po kroku,
Wydawnictwo RM 2005,
Algorytmy Genetyczne:
5.Algorytmy genetyczne i ich zastosowania;
David E. Goldberg, Wydawnictwa Naukowo-
Techniczne 2003.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Teoria obwodów I
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika I rok
Punkty ECTS 6 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2010/2011, sem. II
Typ zajęć/liczba godzin W/45, C/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, ćwiczenia – zaliczenie zoceną, egzamin
� Forma zaliczenia:
a) Ćwiczeń - oceny z kolokwiów (kartkówek)
b) Przedmiotu – egzamin pisemny
� Terminy zaliczenia: koniec semestru
i sesja egzaminacyjna
� Stosowane zwolnienia z egzaminu
pisemnego na podstawie dobrych ocen
z ćwiczeń (warunki podawane są na
początku semestru)
Poziom kursu Studia I stopnia - inżynierskie
Wymagania wstępne -
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Rozumienie zagadnień z zakresu układów
elektrycznych, umiejętność tworzenia modeliobwodowych oraz ich opisu matematycznego, a także
analizy obwodów w stanach ustalonych i
nieustalonych.
Skrócony opis kursu Analiza obwodów prądu stałego i sinusoidalnie
zmiennego
Pełny opis kursu Definicja obwodu elektrycznego, elementy obwodu
dwu i wielokońcówkowe oraz liniowe i nieliniowe,
zależności prądowo napięciowe. Źródła sterowane,wzmacniacz operacyjny. Równania obwodu, prawa
Kirchhoffa. Równanie różniczkowe obwodupierwszego i drugiego rzędu, stała czasowa,
częstotliwość własna, równania stanu. Stan
ustalony i nieustalony obwodu. Analiza obwodu w
stanach ustalonych: obwody prądu stałego i
sinusoidalnego. Metody analizy: rezystancji
(impedancji) zastępczej, prądów oczkowych, napięć
węzłowych. Własności obwodów liniowych: zasadasuperpozycji, twierdzenie o źródle zastępczym,
twierdzenie o kompensacji, zasada wzajemności,
równoważne przenoszenie źródeł. Obwody prądusinusoidalnego, wartości skuteczne zespolone
prądu i napięcia, impedancja zespolona. Wykresywektorowe. Moc prądu sinusoidalnego: chwilowa,
czynna, bierna, pozorna i pozorna zespolona,
współczynnik mocy, poprawianie współczynnika mocy
(kompensacja mocy biernej). Rzeczywiste elementy
obwodu – schematy zastępcze i wyznaczanie ichparametrów. Zjawisko rezonansu, rezonans napięć i
prądów. Topologia (struktura obwodu), elementyteorii grafów. Macierze opisujące (incydencji):
oczkowa, węzłowa, pękowa. Drzewo grafu, oczka i
pęki fundamentalne. Własności grafów, podstawowetwierdzenia. Zastosowanie teorii grafów do
analizy obwodu elektrycznego – metoda prądów
strunowych i napięć konarowych.
Literatura Literatura podstawowa.
1. S. Bolkowski: Teoria obwodów
elektrycznych. Wydanie czwarte WNT
Warszawa 1995, 1998.
2. J. Osiowski, J. Szabatin: Podstawy
teorii obwodów t.I – III, WNT Warszawa
1993, 1993, 1995, 1998.
3. S. Bolkowski i inni: Teoria obwodów
elektrycznych: zadania, WNT Warszawa
1998.
4. J. Szabatin i E. Śliwa (redakcja): Zbiór
zadań z teorii obwodów – cz. I i II,Wydawnictwo Polit. Warszawskiej,
Warszawa 1997.
– Literatura pomocnicza
1. Vademecum Elektryka. Poradnik dla
Inżynierów, Techników i Studentów, Wyd.COSiW, Warszawa, 2003.
2. Z. Majerowska: Elektrotechnika Ogólna w
Zadaniach, PWN Warszawa 1999.
3. S. Mitkowski:Nieliniowe obwody
elektryczne, Uczelniane Wyd. Naukowo –
Dydaktyczne AGH, Kraków 1999.
4. S. Osowski: Komputerowe metody analizy i
optymalizacji obwodów elektrycznych. WPW
Warszawa 1993.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Wychowanie fizyczne
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Studium Wychowania Fizycznego
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ I rok
Punkty ECTS 0 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)Od 2010/2011/sem. I i II
Typ zajęć/liczba godzin C/30(I) + C/30(II)
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną
Poziom kursu podstawowy
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne:
wszechstronne przygotowanie studentów do
uczestnictwa w kulturze fizycznej przez: harmonijny
rozwój organizmu, kształtowanie psychomotoryki,
kształtowanie umiejętności ruchowych niezbędnych wróżnych przejawach działalności ludzkiej –
utylitarnej, rekreacyjnej, sportowej, obronnej,
artystycznej, służącej pomnażaniu zdrowia.
Wyposażenie studentów w zasób niezbędnej wiedzy dopodejmowania samodzielnych zadań na rzecz
prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Kształtowanie pozytywnej postawy względem własnegociała i kultury fizycznej.
Efekty kształcenia:
Po ukończeniu kursu student powinien: opanować
podstawowe umiejętności i wiadomości z zakresu
różnych dyscyplin sportu, umieć je zaadoptować napotrzeby czynnego uczestnictwa w kulturze
fizycznej, przestrzegać podstawowych zasad higienyżycia codziennego.
Skrócony opis kursu Zapoznanie z podstawowymi umiejętnościami i
wiadomościami z zakresu różnych dziedzin kulturyfizycznej
Pełny opis kursu Sprawność ogólna - ćwiczenia kształtujące w różnych
formach: ćwiczenia przy muzyce i do muzyki –
aerobik, elementy stretchingu, ćwiczenia z
przyborami(piłki, skakanki, ławeczki, drabinki).
Zabawy i gry ruchowe.
Piłka siatkowa - doskonalenie techniki podstawowej:
odbicia, zagrywka, wystawa, plasowanie, zbicie.
Doskonalenie taktyki: ustawienie i zastosowania
prostych zagrań taktycznych. Zapoznanie z
aktualnymi przepisami gry.
Piłka koszykowa - doskonalenie techniki
podstawowej: rzuty, kozłowanie, poruszania się w
ataku i obronie , zasłony. Doskonalenie taktyki
podstawowej: współpracy w dwójkach, trójkach z
wykorzystaniem zasłon, obrona „każdy swego” i
strefowa. Z zapoznanie z aktualnymi przepisami gry.
Piłki nożna - doskonalenie techniki podstawowej:
przyjęcia, podania, prowadzenie piłki, uderzenia nabramkę, różne formy gry uproszczonej, gra właściwa.
Przepisy gry. Unihock - nauka i doskonalenie
techniki gry: prowadzenie piłki, przyjęcie i
podanie, strzał na bramkę, zwody, dryblingi.
Taktyka obrony: poruszanie się, ustawienie,
blokowanie strzałów, odbieranie piłki
przeciwnikowi. Taktyka ataku: ustawienie,
współpraca w 2 i 3, rozgrywanie akcji 1:1, 2:1,
2:2, 3:2. Przepisy gry.
Tenis stołowy - doskonalenie gry pojedynczej,
doskonalenie gry deblowej - współzawodnictwo.
Zabawy i gry terenowe. Ćwiczenia siłowe – siłownia,atlas – kształtowanie siły ogólnej.
Literatura
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Bezpieczeństwo użytkowania urządzeń elektrycznych
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 1 punkt ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. III
Typ zajęć/liczba godzin W/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną,
Forma zaliczenia: dwa kolokwia, pytania ustne
Poziom kursu
Wymagania wstępne Znajomość podstaw elektrotechniki
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zapoznanie z podstawowymi wymogami BHP przy
urządzeniach elektrycznych nn, wn; kwalifikacji
przy obsłudze urządzeń elektrycznych, udzielania
pierwszej pomocy przedlekarskiej
Skrócony opis kursu WYKŁAD
Program skrócony
Podstawowe przepisy z zakresu BHP przy urządzeniachelektrycznych; Obowiązki pracodawców i pracownikóww zakresie BHP, Organy nadzoru; Przyczyny wypadków,
ocena zagrożeń, postępowanie w razie wypadku; Środ-ki organizacyjne i techniczne przy pracy przy urzą-dzeniach elektrycznych; Działanie prądu, pól elek-tromagnetycznych na organizmy żywe (człowieka); Ak-tualne wymogi Przepisów i Norm w zakresie budowy i
eksploatacji urządzeń elektrycznych; Napięcia bez-pieczne, dotykowe, krokowe i wrażeniowe; Ochronaprzed dotykiem bezpośrednim, rodzaje osłon IP, kla-sy ochronności; Układy bardzo niskich napięć SELV,PELV, FELV; Charakterystyka i wybór środków przeddotykiem pośrednim przy urządzeniach w/n; Organiza-cja bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektrycz-nych, funkcje osób zatrudnionych w energetyce, kwa-
lifikacje, rodzaje poleceń, przygotoeanie miejscapracy; Sprzęt ochronny: podstawowy, dodatkowy i
ochrony osobistej, terminy badań; Zagrożenia poża-rowe od: urządzeń elektrycznych, wyładowań atmosfe-rycznych, strefy zagrożenia wybuchem, wymogi, ozna-czenia i badania; Ratownictwo porażonych prądemelektrycznym, uwalnianie, pierwsza pomoc; Gaszenie
pożarów urządzen elektrycznych, środki gaśnicze
Pełny opis kursu WYKŁAD
1. Podstawowe przepisy z zakresu BHP przy
urządzeniach elektrycznych.2. Obowiązki pracodawców i pracowników w zakresieBHP, Organy nadzoru.
3. Przyczyny wypadków, ocena zagrożeń, postępowaniew razie wypadku
4. Środki organizacyjne i techniczne przy pracy przyurządzeniach elektrycznych5. Działanie prądu, pól elektromagnetycznych naorganizmy żywe (człowieka)6. Aktualne wymogi Przepisów i Norm w zakresie
budowy i eksploatacji urządzeń elektrycznych7. Napięcia bezpieczne, dotykowe, krokowe irażeniowe8. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim, rodzaje
osłon IP, klasy ochronności9. Układy bardzo niskich napięć SELV, PELV, FELV10. Charakterystyka i wybór środków przed dotykiempośrednim przy urządzeniach w/n11. Organizacja bezpiecznej pracy przy urządzeniachelektrycznych, funkcje osób zatrudnionych w
energetyce, kwalifikacje, rodzaje poleceń,przygotoeanie miejsca pracy
12. Sprzęt ochronny: podstawowy, dodatkowy i ochronyosobistej, terminy badań13. Zagrożenia pożarowe od: urządzeń elektrycznych,wyładowań atmosferycznych, strefy zagrożeniawybuchem, wymogi, oznaczenia i badania
14. Ratownictwo porażonych prądem elektrycznym,uwalnianie, pierwsza pomoc
15. Gaszenie pożarów urządzen elektrycznych, środkigaśnicze
Literatura Literatura Podstawowa
1. Kodeks Pracy z 1996 roku
2. Prawo Budowlane z 1994 roku
3. Prawo Energetyczne z 1997 roku
4. Normy PN-IEC, PN/EN
Literatura Pomocnicza
Jan Strojny, "Bezpieczeństwo Użytkownika UrządzeńElektrycznych", skrypt AGH.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Inżynieria materiałowa w elektrotechnice
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 5 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012 sem. 3
Typ zajęć/liczba godzin W/30, C/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Ćwiczenia – zaliczenie zoceną, Egzamin
Poziom kursu
Wymagania wstępne Podstawy fizyki i chemii
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Uzyskanie wiadomości o podstawach teoretycznych
konstrukcji urządzeń elektrycznych, budowie
materii ze względu na zastosowania welektrotechnice
Skrócony opis kursu 1. Materiały elektrotechniczne a tendencje
rozwojowe w elektrotechnice. Nowoczesne
technologie w budowie materiałów dla elek-
trotechniki
2. Elementy budowy urządzeń elektrycznych :ob-
wód elektryczny, układ izolacyjny, obwód
magnetyczny
3. Budowa fizykochemiczna materiałow
4. Elektromagnetyczna natura materii. Równania
Maxwella
5. Czynniki wpływające na własności materiałówelektrotechnicznych
6. Zależność rezystywności elektrycznej mate-
riałów od temperatury
7. Materiały przewodzące. Własności i zastoso-
wanie technicznych materiałów przewodzących8. Obciążalność pradowa materiałow przewodzą-
cych Podstawy doboru
9. Materiały nadprzewodzące
10.Materiały półprzewodzące. Techniczne
elementy półprzewodnikowe
11.Materiały izolujące, dielektryki
12. Techniczne materiały izolacyjne
polimerowe, gazowe, ciekle
13.Charakterystyka materiałów do urządzeń
elektrycznych niskiego i wysokiego napięcia 14.Nowoczesne technologie materiałów dla
teleinformatyki. Nanotechnologie
15.Metody fizykalne badan materiałów
elektrotechnicznych
Pełny opis kursu Pełny opis zawiera rozszerzenie każdego z w/w
punktów i stanowi materiały wykładowcy
Literatura 1. B.Florkowska,J.furgał,M.szczerbinski,
R.Włodek,P.Zydron:Materiały elektrotechniczne
Wyd. AGH 2008
2. Z.Celinski:Materiałoznawstwo
Elektrotechniczne ,Politechnika
Warszawska,Warszawa 19983.
3. Poradnik Inżyniera Elektryka ,tomI WNT 1995
4. Vademecum Elektryka,Poradnik dla
Inżynierów, techników i studentow, WydCOSiW Warszawa 2003
5. B.Florkowska :Materiały do wykładów
6. Normy PN,PN-EN,PN-IEC
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Maszyny elektryczne
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 5 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
od roku akad. 2011/2012 semestr 4
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/45
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną, Egzamin
Forma zaliczenia laboratorium: kolokwia z
poszczególnych działów kursu
Poziom kursu Studia I stopnia (inżynierskie)
Wymagania wstępne Podstawowe wiadomości z matematyki, fizyki oraz
elektrotechniki teoretycznej w zakresie szkoły
wyższej
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Znajomość budowy podstawowych maszyn
elektrycznych i transformatorów oraz ich
własności jako elementów systemów energetycznych
i napędowych.
Skrócony opis kursu Obwody magnetyczne maszyn elektrycznych i
transformatorów. Uzwojenia maszyn elektrycznych
wirujących. Pole magnetyczne w szczelinie
powietrznej. Siła elektromotoryczna rotacji i
transformacji. Indukcyjności uzwojeń. Moment
elektromagnetyczny. Budowa, zasada działania,
modele obwodowe, podstawowe parametry i
charakterystyki eksploatacyjne transformatorów,
maszyn synchronicznych, indukcyjnych i
komutatorowych w typowych warunkach pracy i
zasilania. Przegląd podstawowych typów
mikromaszyn.
Pełny opis kursu WYKŁAD
Transformator jednofazowy − wyprowadzenie równań
modelu matematycznego. Schemat zastępczy trans-
formatora. Transformator jednofazowy zasilany na-
pięciem przemiennym, bieg jałowy, stan zwarcia,
napięcie zwarcia, sprawność, zmienność napięcia.
Praca równoległa transformatorów, autotransforma-
tory, transformatory trójfazowe dwuuzwojeniowe.
Uzwojenia maszyn elektrycznych wirujących, pole
magnetyczne w szczelinie powietrznej. Moment
elektromagnetyczny.
Maszyna synchroniczna trójfazowa − budowa, zasada
działania. Model matematyczny. Praca samotna
generatora. Własności ruchowe i podstawowe
charakterystyki maszyn współpracujących z
siecią energetyczną. Synchronizacja. Obwody
tłumiące (rozruchowe) maszyn synchronicznych.
Rozruch silników synchronicznych.
Budowa i zasada działania maszyn indukcyjnych
trójfazowych. Model matematyczny.Schemat
zastępczy maszyny indukcyjnej. Moment
elektromagnetyczny. Regulacja prędkości.
Rozruch. Równania dynamiki trójfazowej maszyny
indukcyjnej. Silniki indukcyjne
głębokożłobkowe i dwuklatkowe. Jednofazowe
silniki indukcyjne.
Budowa i zasady działania i konstrukcji maszyn
komutatorowych. Model matematyczny maszyny
komutatorowej. Rodzaje maszyn komutatorowych.
Charakterystyki ruchowe. Komutacja, bieguny
komutacyjne. Oddziaływanie twornika.
Mikromaszyny synchroniczne. Silniki histerezowe.
Maszyny z biegunami wpisywanymi. Silniki
przekształtnikowe. DC Brushless Motors. Silniki
skokowe. Silniki przełączalne.
ĆWICZENIA LABORATORYJNEProwadzone są w pracowni komputerowej z
wykorzystaniem środowiska MATLAB. Są ściśle
skorelowane z wykładem i obejmują: uproszczony
projekt transformatora jednofazowego, uproszczony
projekt uzwojeń generatora trójfazowego,
komputerowe procesy identyfikacyjne oraz
obliczenia charakterystyk eksploatacyjnych
transformatorów, generatorów i silników
synchronicznych, silników indukcyjnych oraz
komutatorowych.
Literatura J.Skwarczyński: Wykłady z przedmiotu Maszyny
Elektryczne dla studentów kierunku
elektrotechnika na studiach I stopnia.
Skrypt PWSZ w Tarnowie, 2007
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Matematyka III
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. III
Typ zajęć/liczba godzin W/15, C/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Ćwiczenia – zaliczenie zoceną
Forma zaliczenia: kolokwium
Terminy zaliczenia: na ostatnich zajęciach
Poziom kursu
Wymagania wstępne Zaliczone przedmioty matematyka I i matematyka II
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność stosowania aparatu matematycznegodo analizy i opisu obiektów i procesów
technicznych
Skrócony opis kursu I. Rachunek prawdopodobieństwa.
1.Zagadnienia wstępne.Pojęcia: zdarzenia elementarne, zdarzenia losowe,
przestrzeń zdarzeń elementarnych, algebra zda-rzeń, niezależność zdarzeń.
2.Pojęcie prawdopodobieństwa. Definicja prawdopodobieństwa: klasyczna, aksjoma-
tyczna, geometryczna, zmienna losowa jednowymia-
rowa, rozkład zmiennej losowej, dystrybuanta,
funkcja gęstości, wartość oczekiwana, wariancja.
Zmienna losowa wielowymiarowa, rozkłady brzegowe
i warunkowe, analiza regresji.
II. Statystyka matematyczna.
1. Pojęcia statystyki, przykłady przestrzeni sta-
tystycznych,
2. Dystrybuanta empiryczna i jej własności,3. Estymacja punktowa, przedziałowa, testowanie
hipotez.
4. Analiza wariancji.
Pełny opis kursu I. Rachunek prawdopodobieństwa.
1.Zagadnienia wstępne.Pojęcia: zdarzenia elementarne, zdarzenia losowe,
przestrzeń zdarzeń elementarnych, algebra zda-
rzeń, niezależność zdarzeń.
2.Pojęcie prawdopodobieństwa. Definicja prawdopodobieństwa: klasyczna, aksjoma-
tyczna, geometryczna, zmienna losowa jednowymia-
rowa, rozkład zmiennej losowej, dystrybuanta,
funkcja gęstości, wartość oczekiwana, wariancja.
Zmienna losowa wielowymiarowa, rozkłady brzegowe
i warunkowe, analiza regresji.
II. Statystyka matematyczna.
1. Pojęcia statystyki, przykłady przestrzeni sta-
tystycznych,
2. Dystrybuanta empiryczna i jej własności,
3. Estymacja punktowa, przedziałowa, testowanie
hipotez.
4. Analiza wariancji.
Literatura Podstawowa:
1.J. Ombach, Wstęp do rachunku
prawdopodobieństwa.2.K.Kukuła, Elementy statystyki w zadaniach.
3.W. Krysicki i in., Rachunek prawdopodobieństwai statystyka matematyczna w zadaniach, cz. I i
II.
Pomocnicza:
A. Plucińska, E. Plucińska, Probabilistyka,
Rachunek prawdopodobieństwa Statystykamatematyczna.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Metody numeryczne
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ II rok
Punkty ECTS 2 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)Od roku 2011/2012 sem. 3
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne Zaliczone przedmioty: Podstawy informatyki I,
podstawy informatyki II
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność stosowania metod numerycznych w
technice; wykonania obliczeń symulacyjnych i
projektowych urządzeń i układów elektrycznych.
Umiejętność implementacji metod numerycznych
porozwiązywania zagadnień inżynierskich.
Skrócony opis kursu Aproksymacja i interpolacja funkcji. Różniczkowa-
nie i całkowanie numeryczne. Metody numeryczne
rozwiązywania układów równań algebraicznych. Roz-
wiązywanie równań różniczkowych zwyczajnych i
równań różniczkowych cząstkowych. Algorytmy po-
szukiwania ekstremum funkcji.
Pełny opis kursu 1. Modelowanie i symulacja układów dynamicznych,
elektrycznych oraz energoelektronicznych
(obiekty liniowe i nieliniowe)
2. Aproksymacja wielomianowa
3. Interpolacja wielomianowa, trygonometryczna i
funkcji sklejanych
4. Zagadnienie węzłów interpolacji5. Układ równań liniowych - eliminacja Gaussa
6. Równania nieliniowe - metoda stycznych,
kolejnych przybliżeń i połowienia
7. Układ równań nieliniowych8. Metody całkowania numerycznego
9. Metody optymalizacji kryteria i wskaźniki
jakości - Hooka-Jeevesa10.Optymalizacja nastaw regulatorów silnika
obcowzbudnego prądu stałego11.Modelowanie maszyny prądu przemiennego
12. Analiza częstotliwościowa sygnałów
elektrycznych
13.Metody projektowania grupy energetycznych
filtrów prostych
Literatura 1. Klempka R., Stankiewicz A., Programowanie z
przykładami w językach Pascal i Matlab, UWNDAGH, Kraków, 2005
2. Klempka R., Stankiewicz A., Modelowanie i
symulacja układów elektrycznych. Wybrane
zagadnienia z przykładami w Matlabie, UWND
AGH, Kraków, 2004
3. Klempka R., Stankiewicz A., Sikora-Iliew R.,
Świątek B., Modelowanie i symulacja układów
elektrycznych w Matlabie - przykłady, UWND
AGH, Kraków 2007
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Metrologia I (sem. 3), Metrologia II (sem. 4)
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 7 punktów ECTS (sem. 3 = 2 punkty, sem. 4 = 5
punktów)
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. III i sem. IV
Typ zajęć/liczba godzin W/30(III) + W/30(IV), L/45
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład III semestr – zaliczenie z oceną,
Wykład IV semestr – zaliczenie, Laboratorium – zalicze-
nie z oceną, Egzamin
Terminy zaliczenia: cztery kolokwia w trakcie zajęćlaboratoryjnych, zaliczenie laboratorium po IV
semestrze, egzamin po semestrze IV
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność posługiwania się standardowymi
przyrządami pomiarowymi analogowymi i cyfrowymi,opracowywania wyników pomiarów, oceny błędów i
niepewności pomiarowych w układach pomiarowych
Skrócony opis kursu Wzorce i jednostki miar. Podstawy przetwarzania
analogowo-cyfrowego i cyfrowo-analogowego. Pod-
stawy pomiarów cyfrowych. Metody i przyrządy po-miarowe analogowe i cyfrowe. Błędy pomiarowe i
niepewność wyników pomiarów. Pomiary kompensacyj-
ne. Układy pomiarowe. Pomiary wielkości elek-trycznych, nieelektrycznych i magnetycznych.
Przetworniki pomiarowe. Rejestracja danych pomia-
rowych.
Pełny opis kursu WYKŁAD
Program skrócony
1. Pojęcia podstawowe – definicje pomiaru,
skale, jednostki, metody pomiarowe, sygnały
pomiarowe, przetworniki pomiarowe, przyrzą-
dy pomiarowe.
2. Niepewność pomiaru i błędy przyrządów po-miarowych- definicje i sposoby obliczania
3. Własności dynamiczne przetworników pomiaro-wych i korekcja błędów dynamicznych
4. Wzorce stosowane w pomiarach wielkości
elektrycznych.
5. Elektromechaniczne przyrządy pomiarowe –
zasada działania, budowa i zastosowanie
6. Zasady i rodzaje przetwarzania analogowo-
-cyfrowego i cyfrowo-analogowego.
7. Cyfrowe pomiary czasu, częstotliwości i
fazy.
8. Woltomierze cyfrowe – zasady działania i
budowa.
9. Oscyloskop elektroniczny – budowa i zasto-
sowanie pomiarowe.
10.Rejestratory analogowe i cyfrowe
11.Techniczne metody pomiarowe.
12.Mostkowe i kompensacyjne metody pomiarowe.
13.Metody i przyrządy dla pomiaru mocy i ener-
gii elektrycznej.
14.Zasady pomiaru wielkości nieelektrycznych
metodami elektrycznymi.
15.Czujniki i metody pomiaru temperatury.
16.Tensometry naprężno-oporowe – zasada dzia-
łania, budowa i zastosowanie.
17.Cyfrowe i analogowe pomiary przesunięcia,
drogi i prędkości.18.Inteligentne przyrządy pomiarowe i systemy
pomiarowe –budowa i zastosowanie.
LABORATORIUM
Program skrócony
Tytuły ćwiczeń laboratoryjnych:1. Pomiary rezystancji – metody techniczne i
mostkowe
2. Pomiary temperatury –czujniki i aparatura
3. Pomiary impedancji – metody techniczne i
mostkowe
4. Pomiary tensometryczne – czujniki i apara-
tura
5. Zastosowanie pomiarowe oscyloskopu
6. Badanie własności dynamicznych przetworni-
ków pomiarowych i korekcja dynamiczna
7. Badanie własności statycznych i dynamicz-
nych przetworników A/C i C/A
8. Badanie własności statycznych i dynamicz-
nych woltomierzy cyfrowych
Literatura Literatura podstawowa
1. W.Kwiatkowski „Miernictwo elektryczne -
Analogowa technika pomiarowa”
2. M.Stabrowski „Miernictwo elektryczne – Cy-
frowa technika pomiarowa”
3. A. Zatorski, A. Rozkrut „Miernictwo elek-
tryczne – materiały do ćwiczeń laboratoryj-
nych” – skrypt AGH
4. S.Tumański „Technika Pomiarowa”
Literatura pomocnicza
1. A. Marcyniuk, E. Pasecki, M. Pluciński, B.Szadkowski „Podstawy Metrologii Elektrycz-
nej”
2. A. Zatorski, „Metrologia elektryczna. Ćwi-
czenia laboratoryjne” – skrypt AGH EAIiE
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Podstawy elektroenergetyki
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012 sem. IV
Typ zajęć/liczba godzin W/30, C/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Ćwiczenia – zaliczenie z
oceną
Forma zaliczenia: Sprawdziany pisemne
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Poznanie problematyki, terminologii i podstaw
obliczeń stosowanych w elektroenergetyce
Skrócony opis kursu Struktura systemu elektroenergetycznego, elementy
systemu, podstawy pracy systemu i zasad eksplo-
atacji urządzeń elektrycznych. Zakres i praktycz-
ne zastosowanie podstawowych obliczeń i doboru
aparatury elektroenergetycznej
Pełny opis kursuWYKŁAD
1. Systemy elektroenergetyczne. Źródła energii,surowce i nośniki energetyczne. Przemianyenergetyczne. Wytwarzanie energii elektrycznej.
Sposoby dostawy energii elektrycznej. Struktura
układu elektroenergetycznego. Kryteria dostawy
energii elektrycznej. Kryteria oceny ekonomicznej
układów i urządzeń. Kryteria oceny jakości energiielektrycznej. Elektryczne narażenia aparatów iurządzeń. Zagadnienia poszanowania energii iochrona środowiska.
2. Zasady obliczeniowe przebiegów sinusoidalnych.
Wykresy wskazowe. Obliczanie prądów i napięć wobwodach elektroenergetycznych. Układy trójfazowe.
Moc i energia. Układy symetryczne. Składowe
symetryczne. Układy niesymetryczne. Źródła zakłóceńi przebiegi odkształcone
3. Schematy zastępcze. Jednoliniowy schemat zastępczyukładu. Reprezentacja źródeł energii. Reprezentacjaurządzeń przesyłowych. Reprezentacja odbiorników.Reprezentacja układu elektroenergetycznego. Zakres
obliczeń i wybór schematu zastępczego.4. Elektrownie. Rodzaje i podział elektrowni.
Odnawialne źródła energii. Instalacje rozproszone.Wyprowadzenie mocy z elektrowni. Zagadnienia
ochrony środowiska w elektrowniach.5. Linie przesyłowe. Parametry elektryczne linii
energetycznej. Przepustowość linii. Spadki i stratynapięcia. Straty mocy i energii. Linie prądustałego. Budowa linii elektroenergetycznych. Kable
i przewody. Instalacje elektryczne.
6. Transformatory. Schemat zastępczy. Transformatoryw układach trójfazowych. Regulacja napięcia.Obciążalność transformatorów. Autotransformatory.Budowa i zasady eksploatacji transformatorów i
autotransformatorów.
7. Odbiorniki energii elektrycznej. Podział. Dane
znamionowe odbiorników. Podstawowe charakterystyki
eksploatacyjne. Odbiorniki oświetleniowe.Odbiorniki grzejne. Odbiory silnikowe i napędy.Urządzenia energoelektroniczne.
8. Urządzenia elektryczne w warunkach roboczych.Metody obliczania rozpływu prądów w sieciachotwartych i zamkniętych. Napięciowe warunki pracy.Obciążalność przewodów i urządzeń elektrycznych.
9. Zwarcia. Rodzaje zwarć. Układy zastępcze dlaobliczeń zwarciowych. Wielkości charakteryzującestan zwarcia. Zwarcia trójfazowe. Zwarcia dwufazowe
i pochodne. Zwarcie jednofazowe. Zasady obliczania
prądów zwarciowych. Skutki przepływu prądówzwarciowych.
10. Aparaty i urządzenia rozdzielcze. Narażeniacieplne. Narażenia dynamiczne. Podział aparatów iogólne zasady doboru. Dobór szyn i izolatorów.
Przekładniki prądowe. Przekładniki napięciowe.Bezpieczniki topikowe. Przewody wielkoprądowe.
11. Podstawy techniki łączenia obwodów. Wyłączanieprądu stałego. Wyłączanie prądu przemiennego.Zadania i podział łączników. Zasady doborułączników. Budowa łączników niskiego napięcia.Budowa łączników średniego i wysokiego napięcia.Budowa łączników najwyższych napięć.
12. Stacje elektroenergetyczne. Układy rozdzielni i
stacji. Stacje i rozdzielnie do 1 kV. Stacje i
rozdzielnie ponad 1 kV. Rozdzielnie napowietrzne
otwarte. Rozdzielnice z izolacją gazową. Zasadyprojektowania stacji. Urządzenia pomocniczerozdzielni i stacji energetycznych.
13. Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa.
Detekcja zakłóceń. Zasady zabezpieczeń urządzeńelektrycznych. Przekaźniki. Automatykaelektroenergetyczna prewencyjna, eliminacyjna,
restytucyjna. Stateczność systemuelektroenergetycznego. Zasady regulacji napięcia ikompensacja mocy biernej
ĆWICZENIA AUDYTORYJNE
1. Obliczenia obwodów elektrycznych
2. Prąd i moc w obwodach jedno i trójfazowych3. Obliczanie rozpływu prądów i mocy w sieciach
otwartych
4. Obliczanie prądów zwarciowych5. Schematy zastępcze do obliczeń zwarciowych6. Obliczanie wartości początkowej prądu zwarciowego7. Obliczanie charakterystycznych wielkości zwarciowych8. Obliczanie mocy zwarciowej
9. Dobór przewodów i urządzeń 10. Zasady doboru przewodów
11. Dobór aparatów ze względu na warunki zwarciowe12. Dobór transformatorów
13. Dobór baterii kondensatorów
Literatura J. Strojny, J. Strzałka „Zbiór zadań z sieci
elektrycznych” skrypt AGH nr 1628/1629, Kraków 2000
Literatura pomocnicza
J. Strojny, J. Strzałka „Projektowanie urządzeń
elektroenergetycznych”. skrypt AGH nr1609, Kraków
2001
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Podstawy elektroniki
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. IV
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie z oceną, Ćwiczenia –
zaliczenie z oceną
Forma zaliczenia:
Wykład: Na zajęciach odbędą się 2 kolokwia.
Laboratorium: Sprawdzian wiadomości przed każdymi
zajęciami.Terminy zaliczenia: koniec semestru
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Rozumienie zasad działania układów
elektronicznych i energoelektronicznych;
umiejętność stosowania urządzeń elektronicznych ienergoelektronicznych.
Skrócony opis kursu Wykład:
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podsta-
wami elektroniki, dlatego wykład obejmuje swym
zakresem budowę i funkcjonowanie półprzewodników,podstawowe elementy elektroniczne, układy logicz-
ne oraz metody realizacji układów cyfrowych
(bramki, przerzutniki, rejestry liczniki, pamię-
ci, układy liczące), wybrane układy analogowe
(wzmacniacz, wzmacniacz różnicowy, ADC, DAC).Wykład realizowany jest wg następującego harmono-
gramu:
1. Rozwój elektroniki i jej wpływ na postęp
technologiczny – 2 h
2. Podstawowe elementy elektroniczne – 2 h
3. Półprzewodniki, dioda– 2 h
4. Tranzystor – zasada działania i podsta-
wowe własności – 2 h
5. Technologie układów scalonych – 2 h
6. Techniki projektowania układów scalonych
– 2 h
7. Implementacja funkcji logicznych w ukła-
dach elektronicznych – 2 h
8. Inwerter CMOS i bramki logiczne. – 4 h
9. Przerzutniki i pamięci RAM i ROM – 4 h
10. Układy arytmetyczne – 2 h
11. Przetwarzanie sygnałów – 2 h
12. Wybrane układy analogowe – 4 h
Laboratorium
Laboratorium ma na celu zapoznanie studentów z
metodyką pomiarową oraz metodyką projektowaniaukładów cyfrowych. Podzielone jest na 2 części:
1. Część pomiarową:
L1 - Zapoznanie z aparaturą pomiarową – 2 hL2 - Pomiary dzielników napięciowych i prądo-
wych– 2 h
L3 - Pomiary parametrów wybranych diod. – 2 h
L4 - Pomiary charakterystyk prądowo-napięcio-wych tranzystorów bipolarnych – 4 h
L5 - Pomiary charakterystyk prądowo-napięcio-wych tranzystorów unipolarnych – 2 h
L6 - Pomiary parametrów wzmacniacza napięcio-
wego – 2 h
L7 - Pomiary parametrów wzmacniacza operacyj-
nego – 2 h
2. Część projektowa (realizacja zegara cyfro-wego przy użyciu programu DSCH):
P1 - Budowa sterownika do wyświetlacza 7-seg-
mentowego przy użyciu bramek logicznych-– 4 hP2 - Budowa sterownika do wyświetlacza 7-seg-
mentowego przy użyciu multiplekserów -– 2 hP3 - Budowa licznika 4 bitowego – 2 h
P4 - Budowa liczników modulo 10, 6, 2 – 2 h
P5 - Budowa zegara cyfrowego z wyświetlaczami7- segmentowymi- – 4 h
Pełny opis kursu
Literatura Podstawowa:
M. Polowczyk – Elementy i przyrządy
półprzewodnikowe – Wyd. WKŁ;
S. Kuta – Elementy i układy elektroniczne, cz.1,2
– Wyd. AGH
Pomocnicza:
J. Kalita – Podstawy elektroniki Cyfrowej – WKŁ
A. Skorupski – Podstawy techniki cyfrowej – WKŁ
B. Wilkinson – Układy cyfrowe –Wyd.WKŁ
J. Baranowski – Układy i systemy cyfrowev –wyd.
WKŁ
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Prawa autorskie
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 1 punkt ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012 sem. III
Typ zajęć/liczba godzin W/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Podstawowe wiadomości z zakresu prawa autorskiego
Skrócony opis kursu Ochrona danych osobowych, prawo własności
intelektualnej, prawa autorskie, organizacje
chroniące prawa autorskie, Rejestr Cyfrowy,
przestępczość komputerowa
Pełny opis kursu Ochrona Danych Osobowych - podstawowe pojęcia
Ochrona a zabezpieczenie danych osobowych
Prawo własności intelektualnej – definicje Własność intelektualna
Własność przemysłowaPrawo autorskie
Praca magisterska a ochrona własności
intelektualnej
Zakres ochrony wartości intelektualnej
Organizacje chroniące prawa autorskieRejestr Cyfrowy – forma ochrony własności
intelektualnej
Ewolucja instrumentów prawnych dotyczących
ochrony własności intelektualnej na granicy w
prawie europejskim i polskim
Odpowiedzialność cywilna za łamanie praw
autorskich
Strategia działań na rzecz ochrony własności
intelektualnej w Polsce 26.08.2003r.- cele i
sposoby walki z
Przestępczość komputerowa
Cyberprzestępczość, towary podrabiane i pirackie
Literatura
Literatura obowiązkowa:
• Łazewski M., Gołębiowski M.,
Własność intelektualna, Warszawa 2006;
• Michalak W., Ochrona własnościintelektualnej na granicy - rozporządzenie
Rady WE Nr 1383/2003, Monitor Prawniczy 2005
Nr 9;
• Strategia działań na rzecz
ochrony własności intelektualnej w Polsce,Biuletyn Informacji Publicznej Kancelarii Pre-
zesa Rady Ministrów, 26 sierpnia 2003;
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000
r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedno-
lity - Dz. U. z 2003, nr 119, poz. 1117 z
późn. zm.);
• Ustawa z dn. 4 lutego 1994 o
prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U.
1994 nr 24 poz. 83).
Literatura uzupełniająca:
• Drzycimski A., Sztuka kształtowania wize-
runku, Warszawa 2002;
• Stallman R. M., „Własność intelektualna” to
zwodniczy miraż, Warszawa 2004;
• Traktat Światowej Organizacji Własności In-
telektualnej o Prawie Autorskim, sporządzony w
Genewie dnia 20 grudnia 1996 r.(Dz. U. 2005 nr
3 poz. 12).
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Technika wysokich napięć
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 5 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012 sem. IV
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną, Egzamin
Poziom kursu
Wymagania wstępne Podstawy elektrotechniki, fizyki
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Uzyskanie informacji o warunkach przesyłu i
rozdziału energii elektrycznej, nowoczesnych
technologiach w elektroenergetyce
Skrócony opis kursu 1. Wysokie napięcie w elektroenergetyce. Wa-
runki powstawania elektroenergetycznych
układów przesyłowych
2. Elektroenergetyczne linie przesyłowe śred-
nich, wysokich i najwyższych napiec
3. Układy izolacyjne urządzeń elektrycznych
wysokiego napięcia, wymagania
4. Konstrukcje urządzę elektrycznych w sekto-
rach elektroenergetyki
5. Wytrzymałość elektryczna dielektryków
6. Formy wyładowań elektrycznych w powietrzu i
gazach elektroizolacyjnych
7. Wytrzymałość elektryczna gazowych układów
izolacyjnych wysokiego napięcia
8. Formy wyładowań elektrycznych w powietrzu i
gazach elektroizolacyjnych
9. Narażenia eksploatacyjne napowietrznych
układów izolacyjnych. Izolatory liniowe i
stacyjne
10Przepiecia w wysokonapięciowych układach
przesyłowych
11.Laboratoria wysokich napiec
12.Podstawy miernictwa wysokonapięciowego
13.Perspektywy rozwoju wysokonapięciowych
układów przesyłowych i rozdzielczych
14. Układy przesyłowe prądu stałego. Przesył
energii elektrycznej na duże odległości
15. Gazowe układy izolacyjne najwyższych na-
piec
Pełny opis kursu Pełny opis zawiera rozszerzenie każdego z w/w
punktów i stanowi materiały wykładowcy
Literatura 1.Z.Flisowski:Technika wysokich napiec, WNT
Warszawa 2003
2. B.Florkowska: Wytrzymałość elektryczna
gazowych układów izolacyjnych wysokiego napięcia.
Wyd. AGH 2005
3. J.Fleszynski: Laboratorium wysokonapięciowe w
dydaktyce i elektroenergetyce. Politechnika
Wrocławska, 1999
4. Praca zbiorowa:Wysokonapięciowe układy
przesyłowe, WNT 1997
5. B.Florkowska: materiały pomocnicze do wykładów
6. Polskie Normy,Normy PN-EN.PN-IEC
Uwagi 1 Program ćwiczeń laboratoryjnych :
1. Prace pod napieciem w elektroenergetyce
2. Modelowanie pola elektrycznego w
urządzeniach elektrycznych
3. Wytwarzanie napięc udarowych
4. Wytwarzanie wysokich napięc przemiennych
5. Przebiegi falowe w liniach długich
6. Wytrzymałośc elektryczna powietrznych
układów izolacyjnych
7. Formy wyładowań elektrycznych w polu
jednostajnym i niejednostajnym
8. Wyladowania powierzchniowe i ślizgowe
9. Miernictwo wysokonapięciowe
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Teoria obwodów II
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 8 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. III
Typ zajęć/liczba godzin W/45, C/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, ćwiczenia – zaliczenie zoceną, Laboratorium – zaliczenie z oceną, egzamin
Forma zaliczenia: ćwiczeń – oceny kolokwium,
laboratorium – wykonanie i zaliczenie wszystkich
ćwiczeń, przedmiotu – egzamin pisemny
Terminy zaliczenia: koniec semestru i sesja
egzaminacyjna
Stosowane zwolnienia z egzaminu pisemnego na
podstawie dobrych ocen z ćwiczeń (warunki
podawane są na początku semestru)
Poziom kursu Studia I stopnia - inżynierskie
Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotu Teoria obwodów I
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Rozumienie zagadnień z zakresu układów
elektrycznych, umiejętność tworzenia modeliobwodowych oraz ich opisu matematycznego, a także
analizy obwodów w stanach ustalonych i
nieustalonych.
Skrócony opis kursu Analiza układów 3-fazowych i stanów nieustalonych
w obwodach elektrycznych
Pełny opis kursu WYKŁAD
Układy trójfazowe 3 i 4 – przewodowe, symetryczne
i niesymetryczne. Obliczanie napięć i prądów wobwodach 3-fazowych, wykresy wektorowe. Moc obwo-
du 3-fazowego, pomiar mocy – układ dwóch watomie-
rzy (Arona), wyznaczanie kolejności faz. Metoda
składowych symetrycznych. Obwody prądu okreso-wo-zmiennego (niesinusoidalnego) – przebiegi od-
kształcone, szereg Fouriera, wyższe harmoniczne,
wartość skuteczna przebiegu odkształconego, moce:czynna, bierna i pozorna. Stany nieustalone w ob-
wodach elektrycznych. Przekształcenie Laplace’a,
rachunek operatorowy, obliczanie transformat pod-
stawowych funkcji czasu, impedancja operatorowa
(zmiennej zespolonej), elementy obwodu w dziedzi-
nie zmiennej zespolonej. Przekształcenie odwrotne
– obliczanie funkcji czasu na podstawie transfor-
maty, twierdzenie o rozkładzie. Czwórniki i fil-
try reaktancyjne.
LABORATORIUM
Tematy ćwiczeń
a. Zasada superpozycji
b. Twierdzenie o źródle zastępczym
c. Charakterystyki źródeł napięciad. Obwody prądu sinusoidalnego – modele
zastępcze
e. Połączenie szeregowe RLCf. Sprzężenia magnetyczne
g. Badanie czwórników
h. Układ trójfazowy
i. Stany nieustalone w obwodach I i II-
-go rzędu
j. Symulacja komputerowa obwodu elek-
trycznego
k. Prąd odkształcony
l. Układy z elementami nieliniowymi
m. Filtry aktywne RC
Literatura Literatura podstawowa.
1. S. Bolkowski: Teoria obwodów
elektrycznych. Wydanie czwarte WNT
Warszawa 1995, 1998.
2. J. Osiowski, J. Szabatin: Podstawy
teorii obwodów t.I – III, WNT Warszawa
1993, 1993, 1995, 1998.
3. S. Bolkowski i inni: Teoria obwodów
elektrycznych: zadania, WNT Warszawa
1998.
4. J. Szabatin i E. Śliwa (redakcja): Zbiór
zadań z teorii obwodów – cz. I i II,Wydawnictwo Polit. Warszawskiej,
Warszawa 1997.
5. Elektrotechnika ćwiczenia laboratoryjne,Katedra Elektrotechniki AGH, Kraków
2002.
Literatura pomocnicza
1. Vademecum Elektryka. Poradnik dla
Inżynierów, Techników i Studentów, Wyd.
COSiW, Warszawa, 2003.
2. Z. Majerowska: Elektrotechnika Ogólna w
Zadaniach, PWN Warszawa 1999.
3. S. Mitkowski: Nieliniowe obwody
elektryczne, Uczelniane Wyd. Naukowo –
Dydaktyczne AGH, Kraków 1999.
4. S. Osowski: Komputerowe metody analizy i
optymalizacji obwodów elektrycznych. WPW
Warszawa 1993.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Teoria pola elektromagnetycznegoKod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 6 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiąkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. III
Typ zajęć/liczba godzin Wykład - 45 godz.,ćwiczenia audytoryjne –30 godz.
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Ćwiczenia – zaliczenie zoceną, Egzamin
Forma zaliczenia: ćwiczenia – oceny odpowiedzi
ustnych, oceny prac pisemnych, przedmiotu :
egzamin pisemny
Terminy zaliczenia: zgodnie z regulaminem studiów
PWSZ w Tarnowie
Poziom kursu Studia I stopnia
Wymagania wstępne Znajomość podstaw elektromagnetyzmu i budowymaterii w ujęciu prezentowanym przez fizykę oraz
działy matematyki dotyczące analizy wektorowej i
równań różniczkowych o pochodnych cząstkowych, napoziomie studiów I stopnia
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Wykorzystywanie nabytej wiedzy z teorii
makroskopowej elektromagnetyzmu w technice
Skrócony opis kursu Podstawowe pojęcia z analizy wektorowej, równania
pola elektromagnetycznego, pola statyczne:
elektryczne, przepływowe, magnetyczne. Indukcja
elektromagnetyczna, samoindukcja, indukcja
wzajemna. Pole elektromagnetyczne,
elektromagnetyczne pole harmoniczne, harmoniczna
fala płaska.
Pełny opis kursu Wykład: Analiza wektorowa; algebra wektorów,
operacje na wektorach, zapis za pomocąwspółrzędnych, pochodne, gradient,
dywergencja, rotacja, drugie pochodne, całki
krzywoliniowe, powierzchniowe, objętościowe,twierdzenia Gaussa i Stokesa, współrzędne
krzywoliniowe kuliste, walcowe, potencjały
skalarne i wektorowe. Pole elektrostatyczne;
prawo Coulomba, pole elektryczne, rozkłady
ładunku w przestrzeni, linie pola, strumień
indukcji elektrycznej, dipol elektryczny,
polaryzacja dielektryków, równania pola, pole
na granicy środowisk, potencjał skalarny,
równanie Laplace’a, Poissona, przewodniki w
polu elektrostatycznym, układy pojemnościowe,
energia pola elektrostatycznego, siły w polu
elektrycznym. Pole przepływowe; prądelektryczny w przewodniku, wektorowa postać
prawa Ohma, prawo Joule’a-Lenza, równania pola
przepływowego, pole przepływowe na granicy
środowisk, oporność przejścia. Polemagnetyczne; siła Lorentza, wielkości
podstawowe, równania pola magnetycznego, dipol
magnetyczny, wektor magnetyzacji, magnesowanie
środowisk, pole magnetyczne na granicy
środowisk, energia pola magnetycznego, siłydynamiczne w polu magnetycznym, odwody
magnetyczne, indukcja elektromagnetyczna;
równania Maxwella, zjawisko samoindukcji,
indukcja wzajemna. Pole elektromagnetyczne,
wektorowe równanie falowe, pole
elektromagnetyczne na granicy środowisk,
gęstość i strumień energi polaelektromagnetycznego, poprzeczne fale
elektromagnetyczne, elektromagnetyczne pole
harmoniczne, polaryzacja pól wektorowych,
postać zespolona wektora Poyntinga, równanie
falowe w postaci zespolonej, stała propagacji,
impedancja falowa, prędkość fazowa, długość
fali.
Ćwiczenia audytoryjne: W trakcie ćwiczeńsprawdzany jest stopień opanowania materiału
wykładowego, rozwiązywanie wcześniej zadanychzadań oraz wprowadzanie metod specjalnych np.
metody zwierciadlanych odbić.
Literatura 1. Dawid J. Griffiths : Podstawy elektrodynamiki.
Warszawa PWN 2001
2. Stanisław Krupa, Stanisław Mitkowski :
Elektrotechnika – teoria pola. WAGH Kraków
2002
3. Henryk Rawa : Podstawy elektromagnetyzmu. OWPW
Warszawa 1996
4. Maciej Krakowski: Elektrotechnika teoretyczna.
Tom 2 . PWN Warszawa 1995
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Teoria sterowania i technika regulacji
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika II rok
Punkty ECTS 6 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2011/2012, sem. IV
Typ zajęć/liczba godzin W/30, C/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Ćwiczenia – zaliczenie zoceną, Laboratorium – zaliczenie z oceną, EgzaminTryb zaliczenia ćwiczeń:
� Kolokwium podczas 4 oraz 7 zajęć,
� odpowiedzi przy tablicy na ocenę
z zadań wcześniej zadanych do przygotowaniasię ( w formie ksero ).
� aktywność na zajęciach,
� kol. poprawkowe na konsultacjach,
Tryb zaliczenia laboratoriów:
� Tryb zaliczenia:
� Kolokwium podczas 5 10 oraz 14 zajęć, ocena
średnia z 3 kolokwiów > 3.0 daje ocenę pozytyw-
ną.
� oddanie sprawozdania,
� kol. poprawkowe na konsultacjach,
Terminy zaliczenia: zgodnie z regulaminem studiów
PWSZ w Tarnowie
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Program wykładu.
Program wykładu obejmuje następujące zagadnienia:
1. Zagadnienia wstępne.
System, system dynamiczny, układ sterowania i za-
mknięty układ regulacji, elementy układu sterowa-
nia rzeczywistego procesu przemysłowego: czujnik,
przetwornik, regulator, siłownik i element na-
stawczy. Przykłady rzeczywistych systemów dyna-
micznych.
2. Metody opisu systemów dynamicznych.
Opis dynamiki rzeczywistych systemów równaniami
różniczkowymi. Przejście od równań różniczkowych
do równań stanu. Układanie równań stanu metodąbezpośrednią i metodą równań Lagrange’a. Rozwią-
zywanie równań stanu.
Transmitancja operatorowa i jej wyznaczanie dla
typowych przypadków. Związki pomiędzy transmitan-
cją i równaniem stanu. Transmitancje zastępczezłożonych układów dynamicznych.
Związek pomiędzy transmitancją i równaniem stanu.
Wyznaczanie macierzy transmitancji na podstawie
równania stanu. Wyznaczanie równania stanu dla
systemu opisanego transmitancją. Charakterystyki czasowe obiektów: skokowa i im-
pulsowa. Transmitancja widmowa i charakterystyki
częstotliwościowe: amplitudowo – fazowa ( Nyqu-
ista ) oraz logarytmiczna modułu i fazy
( Bodego ) . Związki pomiędzy różnymi typami cha-
rakterystyk częstotliwościowych. 2.Sterowalność i obserwowalność systemów dyna-
micznych. Kryteria sterowalności i obserwowalno-
ści, zasada dualności.
3. Stabilność
Badanie stabilności systemów dynamicznych z wyko-rzystaniem algebraicznych kryteriów stabilności.
Stabilność na płaszczyźnie parametrów obiektu.
Częstotliwościowe kryteria stabilności. KryteriumNyquista.
4. Analiza zamkniętego układu regulacji.Zamknięty układ regulacji złożony z regulatora i
obiektu. Wyznaczanie uchybu ustalonego w układzie
regulacji dla skokowej zmiany wartości zadanej iskokowego zakłócenia na wejściu obiektu. Stabil-
ność układu regulacji. Wpływ poszczególnych czę-ści regulatora PID na stabilność. Obszary stabil-
ności na płaszczyźnie parametrów regulatora.Wzmocnienie krytyczne obiektu i częstotliwościowe
kryteria stabilności. Zapasy stabilności i metody
ich wyznaczania.
6. Punkty równowagi i stabilność lokalna systemu
nieliniowego w niewielkim otoczeniu punku równo-
wagi ( I metoda Lapunova).
7. Układy regulacji nieliniowej z elementami
przekaźnikowymi. Metoda funkcji opisującej. Ana-liza układu regulacji II położeniowej z obiektem
statycznym i astatycznym z opóźnieniem.8. Układy regulacji cyfrowej.
Opis systemów dynamicznych dyskretnym równaniem
stanu. Transformata „z” i jej zastosowanie do
analizy systemów dyskretnych. Przejście do opisu
w dziedzinie ciągłej do opisu w dziedzinie dys-kretnej. Transmitancja dyskretna. Stabilność sys-
temów dyskretnych: WKiD stabilności, kryteriastabilności systemów dyskretnych. Zamknięty układ
regulacji cyfrowej i jego elementy ( impulsator i
ekstrapolator). Dyskretny regulator PID.
Program laboratorium
Program zajęć laboratoryjnych obejmuje 12 ćwiczeńlaboratoryjnych stanowiących uzupełnienie wykładu
oraz ćwiczeń audytoryjnych z przedmiotu „Teoriasterowania”. Ćwiczenia są wykonywane na kompute-
rach z wykorzystaniem pakietów programowych: MA-
TLAB/SIMULINK ver. 5.3 oraz OPARE ( opracowanego
w KA Wydziału EAIiE AGH ). Po ćwiczeniach odbywa
się kolokwium sprawdzające zdobyte wiadomości.Tematy i zakres ćwiczeń są następujące:
I Seria ćwiczeń:
1. Zagadnienia wstępne, sprawy organizacyjne,zapoznnanie się z mozliwościami pakietu MA-
TLAB do alanizy układów regulacji.
2. Charakterystyki czasowe podstawowych ele-
mentów dynamicznych: Wyznaczanie symulacyj-
ne na komputerze charakterystyk podstawo-
wych obiektów dynamicznych: inercyjnego I i
II rzędu, oscylacyjnego, całkującego z in-
ercją różniczkującego rzeczywistego i iner-
cyjnego I rzędu z opóźnieniem. Identyfika-cja parametrów obiektów na podstawie cha-
rakterystyk.
3. Charakterystyki częstotliwościowe podstawo-
wych elementów dynamicznych: Wyznaczenie
symulacyjne na komputerze charakterystyk
częstotliwościowych amplitudowo-fazowych i
logarytmicznych Bodego podstawowych obiek-
tów dynamicznych: inercyjnego I i II rzędu,
oscylacyjnego, całkującego z inercją róż-niczkującego rzeczywistego i inercyjnego I
rzędu z opóźnieniem. Identyfikacja parame-
trów obiektów na podstawie charakterystyk.
4. Identyfikacja obiektu regulacji: Sformuło-
wanie zagadnienia identyfikacji. Przypo-
mnienie pojęcia wskaźników jakości. Modele
zastępcze procesów w postaci transmitancji
I i II rzędu z opóźnieniem ( model Kupfmu-ellera ) oraz w postaci transmitancji n-te-
go rzędu bez opóźnienia ( model Strejca ).Numeryczna identyfikacja parametrów zastęp-
czych modeli Kupfmuellera i Strejca dla
nieznanego procesu technologicznego, zada-
nego w postaci ciągu próbek odpowiedzi sko-
kowej z wykorzystaniem MATLAB-a.
5. KOLOKWIUM po I serii
II Seria ćwiczeń:6. Analiza układu regulacji II położeniowej:
wpływ parametrów obiektu oraz histerezy
przekaźnika na przebiegi wielkości regulo-wanej i sygnału sterującego w układzie,
różnice pomiędzy regulacją II położeniowądla obiektów statycznych i astatycznych.
Ćwiczenie wykonane z użyciem MATLAB-a i SI-MULINK-a.
7. Optymalizacja parametryczna zamkniętego
układu regulacji z obiektem III rzędu i re-gulatorem PI: Zamknięty układ regulacji z
obiektem III rzędu i opisanym transmitancjąznormalizowaną i regulatorem PI. Numeryczne
wyznaczenie nastaw regulatora PI optymal-
nych w sensie 3 całkowych i jednego mini-
maksowego wskaźnika jakości. Ćwiczenie wy-
konywane jest z użyciem pakietu OPARE opra-cowanego w 1994 r w Katedrze Automatyki AGH
oraz MATLAB-a i SIMULINK-a.
8. Aanliza stabilności układu regulacji z
obiektem III rzędu i regulatorem PID. Wy-
znaczanie obszarów stabilności na płasz-czyźnie parametró regulatora, stabilizacja
obiektu strukturalnie niestabilnego, wyzna-
czanie marginesów stabilności. Ćwiczenie
wykonywane jest z użyciem pakietu OPARE
opracowanego w 1994 r w Katedrze Automatyki
AGH oraz MATLAB-a i SIMULINK-a.
9. Dobór nastaw regulatorów przemysłowych: Me-
tody doboru nastaw regulatorów PID stosowa-
ne w praktyce przemysłowej. Metody cyklu
granicznego: metoda Zieglera-Nicholsa oraz
metoda Astroma-Hagglunda. Wyznaczanie
optymalnych nastaw regulatora w oparciu o
parametry transmitancji zastępczej: wzmoc-
nienie, czas martwy i stałą czasową. Anali-tyczne wyznaczenie nastaw regulatora PID
metodą Z-N dla obiektu III rzędu. Ćwiczeniewykonane z użyciem MATLAB-a i SIMULINK-a.
10. Kolokowium po II Serii ćwiczeń
III Seria ćwiczeń:11. Sterowalność i obserwowalność systemów dy-
namicznych. Numeryczne testy sterowalnościi obserwowalności. Wpływ konstrukcji układu
sterowania na sterowalność i obserwowal-ność. Budowa układu sterowania optymalnego
z oberwatorem. Ćwiczenie wykonane z użyciem
MATLAB-a i SIMULINK-a.
12. Analiza układu dynamicznego II rzędu na
płaszczyźnie fazowej: Płaszczyzna fazowa itrajektorie fazowe dla układu liniowego II
rzędu. Zależności pomiędzy parametrami
układu i przebiegiem trajektorii fazowych.
Punkty równowagi układu autonomicznego i
układu ze sterowaniem. Punkty równowagi
trajektorie fazowe układu nieliniowego.
Ćwiczenie wykonane z użyciem MATLABA\SIMU-LINKA.
13. Dyskretne układy regulacji: Dyskretny układ
regulacji i jego elementy: impulsator ,
ekstrapolator. Transformata z i jej zasto-
sowanie w analizie układów dyskretnych.
Stabilność układów dyskretnych. Dyskretny
regulator PID, metoda Takahashi doboru na-
staw dla takiego regulatora. Ćwiczenie wy-
konane z użyciem MATLAB-a i SIMULINK-a.14. Kolokowium po III serii ćwiczeń.
15. Poprawkowe odrabianie zaległości, wpis za-
liczeń.
Pełny opis kursu
Literatura podstawowa:
1. Kaczorek T. „Teoria sterowania i systemów”,
2. notatki z wykładu,
pomocnicza:
1. Mrozek B., Mrozek Z. „MATLAB. Uniwersalne
środowisko do obliczeń naukowo-technicznych”,
2. Zalewski A., Cegieła R: „MATLAB, obliczenia
numeryczne i ich zastosowanie”
p.r. Wiszniewski A. „Teoria sterowania. Ćwiczenia
laboratoryjne”
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Analiza i Projektowanie Systemów Pomiarowych
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 5 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin W/15, L/30, P/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną, Projekt – zaliczenie z oceną,
Terminy zaliczenia:
zakończenie VI semestru
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Wykład 15 godzin
1. Matematyczne modelowanie strukturalne prze-
tworników, przyrządów, torów i systemów po-
miarowych.
2. Metody identyfikacji obiektów pomiarów i
przyrządów pomiarowych
3. Charakterystyki metrologiczne przetworni-
ków, przyrządów , torów pomiarowych i błędy
łączne systemów pomiarowych.
4. Symulacja komputerowa - podstawy teore-
tyczne i narzędzia.
5. Języki symulacyjne w zastosowaniu do modeli
metrologicznych; języki: SIMULINK i GODYS
PC – sposób stosowania.
6. Biblioteki języków symulacyjnych zawierają-
ce modele elementów systemów pomiarowych.
7. Metody optymalizacji parametrycznej.
8. Metodyka symulacyjnej analizy i projektowa-
nia pomiarowych systemów informacyjnych
oraz identyfikacyjnych i diagnostycznych.
Laboratorium 30 godzin
1. Podstawy użytkowania języków symulacyjnych
(SIMULINK, GODYS PC)
2. Programowe budowanie i badanie modeli urzą-
dzeń pomiarowych
3. Programowe budowanie modeli sygnałów pomia-
rowych
4. Programowe konstruowanie kryteriów jakości
urządzeń pomiarowych
5. Programowa realizacja algorytmów optymali-
zacji parametrycznej
6. Programowa realizacja algorytmów identyfi-
kacji obiektów
Projekt 15 godzin; Przykładowe tematy projektów:
1. Model matematyczny i badania symulacyjne
własności metrologicznych woltomierza cy-
frowego (różne rodzaje).
2. Modelowanie i symulacja układów mostkowych
w zastosowaniu dla różnych pomiarów wielko-
ści elektrycznych i nieelektrycznych.
3. Modelowanie i badania symulacyjne własności
dynamicznych torów dla pomiaru temperatury.
4. Modelowanie matematyczne i badania symula-
cyjne skuteczności różnych układów korekcji
dynamicznej pomiaru.
Pełny opis kursu
Literatura 1. J. Gajda, M. Szyper : „Modelowanie i badania
symulacyjne systemów pomiarowych”, Kraków 1998
2. J. Nalepa: „Modelowanie i komputerowe badania
symulacyjne złożonych systemów pomiarowych”,
skrypt AGH nr 1562, Kraków 1998
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Elektromaszynowe elementy automatyki
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny,
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (r.akad/semestr) od roku akad. 2012/2013 semestr 5
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną,
Test sprawdzający po ostatnim wykładzie, kollo-
kwia zgodnie z programem zajęć laboratoryjnych
Poziom kursu Studia I stopnia (inżynierskie)
Wymagania wstępne Zaliczone przedmioty Teoria obwodów, Teoria Pola
Elektromagnetycznego oraz Maszyny Elektryczne
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Poznanie budowy, zasad działania i własności
podstawowych typów mikromaszyn oraz
elektromaszynowych elementów wykonawczych
automatyki
Skrócony opis kursu magnesy trwałe, mikromaszyny ogólnego
zastosowania, mikromaszyny synchroniczne, silniki
skokowe, silniki wykonawcze, elektromaszynowe
przetworniki położenia, prędkości i
przyspieszenia, silniki specjalnego wykonania,
silniki liniowe, silniki elektrostatyczne,
silniki piezoelektryczne
Pełny opis kursu 1. Magnesy trwałe: podstawowe charakterystyki i
parametry magnesów trwałych, rozwój magnesów,
obwody z magnesami trwałymi, punkt pracy magnesu
w obwodzie.
2. Mikromaszyny ogólnego zastosowania: silniki
komutatorowe prądu stałego i przemiennego,
bezszczotkowe silniki prądu stałego, jednofazowe
silniki indukcyjne.
3. Mikromaszyny synchroniczne: permasyny,
reluktancyjne, histerezowe.
4. Silniki skokowe: zasada działania, typy
silników, statyka i dynamika, podstawowe układy
sterowania.
5. Silniki wykonawcze (elektryczne sterowane):
indukcyjne dwufazowe, prądu stałego
elektromagnetyczne i magnetoelektryczne.
6. Elektromaszynowe przetworniki położenia,
prędkości i przyspieszenia: transformatory
położenia kątowego, selsyny i łącza selsynowe,
prądnice tachometryczne.
7. Silniki specjalnego wykonania: silniki
liniowe, silniki o toczącym się wirniku, silniki
momentowe, elektrostatyczne, piezoelektryczne, z
biegunami wpisywanymi.
Literatura Podstawowa: R.Sochocki „Mikromaszyny elektryczne”
Pomocnicza: „Elektryczne maszynowe elementy
automatyki” red. J.Owczarek
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Komputerowe układy sterowania
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 6 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/15, P/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną, Projekt – zaliczenie z oceną, Egzamin
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Budowa i działanie przemysłowych układów sterowa-
nia cyfrowego. Dyskretyzacja układów ciągłych i
optymalizacja regulatorów. Realizacja algorytmów
sterowania cyfrowego.
Pełny opis kursu Projektowanie komputerowego systemu sterowania:
dobór przetworników analogowo-cyfrowych i cyfrowo
analogowych, procesora i układów dopasowujących
poziomy sygnałów. Zastosowanie izolacji
galwanicznej. Dobór kroku próbkowania regulatora.
Dyskretyzacja układów ciągłych. Optymalizacja
nastaw regulatorów. Liczby stałoprzecinkowe i
kodowanie współczynników w algorytmie regulacji.
Cyfrowa regulacji PID oraz statyczne sprzężenie
zwrotne.
Literatura Byrski W. Obserwacja i sterowanie w systemach
dynamicznych Uczelniane Wydaw. AGH, 2007.
Grabowski P. Ćwiczenia komputerowe z teorii
sterowania. Kraków : Wydaw. AGH, 1996.
Szymkat M. Komputerowe wspomaganie w
projektowaniu układów regulacji Warszawa: WNT,
1993.
Mrozek B. MATLAB 5.x, SIMULINK 2.x : poradnik
użytkownika Warszawa : Wydaw. PLJ, 1998.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Miernictwo Dynamiczne
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną,
Forma zaliczenia:
� 1. Przedmiot kończy się zaliczeniem.
� 2. Zaliczenie laboratorium następuje na podstawie
pisemnych sprawozdań z wykonanych ćwiczeń, któ-
rych zaliczenie przebiega w formie ustnej.
Terminy zaliczenia:
� 1. Przeprowadzane w trakcie semestru dwa testy
sprawdzające umożliwiają kontrolę postępów w po-
łowie i pod koniec semestru.
� 2. Sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych zaliczane
są na bieżąco w trakcie semestru.
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Program wykładu:
1. Właściwości dynamiczne toru pomiarowego
2. Parametry i charakterystyki dynamiczne apara-
tury pomiarowej (określanie parametrów charakte-
ryzujących w dziedzinie czasu, charakterystyki
częstotliwościowe, metody ich pomiarowego wyzna-
czania)
3. Właściwości sygnałów zdeterminowanych. Sygnały
wolno- i szybko-zmienne
4. Błędy dynamiczne (matematyczne modele wzorców
właściwości dynamicznych, wzorce transformacji
niezniekształcających, wzorce transformacji zada-
nej funkcji celu, miary błędów dynamicznych, me-
tody i przykłady obliczeń)
5. Optymalizacja parametrów dynamicznych aparatu-
ry pomiarowej (zasady optymalizacji parametrów
dynamicznych aparatury, przykłady optymalizacji
parametrów dynamicznych)
6. Korekcja właściwości dynamicznych aparatury
pomiarowej (korekcja szeregowa, równoległa, ze
sprzężeniem zwrotnym, przykłady obliczeń parame-
trów korektorów), korekcja analogowa i numeryczna
7. Matematyczny opis dynamiki przetworników po-
miarowych wielkości fizycznych za pomocą modeli
(przetworniki liniowe oraz zawierające nielinio-
wości). Reprezentacja właściwości dynamicznych
przetworników za pomocą analogów elektrycznych
zjawisk nieelektrycznych. Metody pomiarowego wy-
znaczania parametrów modeli matematycznych opisu-
jących dynamikę przetworników.
8. Zasady i metody doboru przetworników i apara-
tury pomiarowej dla pomiarów wielkości dynamicz-
nych
9. Błędy dynamiczne torów pomiarowych z przetwa-
rzaniem analogowo-cyfrowym (określenie parametrów
charakteryzujących, metody badania przetworników
A/C – test częstotliwości dudnień, test obwiedni,
test histogramu, test dopasowanej sinusoidy, test
analizy widmowej)
Program zajęć laboratoryjnych:
Ćw.1. Badanie właściwości dynamicznych typowychukładów liniowych za pomocą programu Matlab.
Ćw.2. Optymalizacja właściwości dynamicznych naprzykładzie wybranych modeli układów pomiarowych.
Ćw.3. Symulacyjne wyznaczanie błędów dynamicz-nych.
Ćw.4. Badanie właściwości dynamicznych różnychtypów układów korekcji dynamicznej.
Ćw.5. Badanie właściwości dynamicznych mechanicz-nego układu oscylacyjnego zawierającego nielinio-
wość. Numeryczne wyznaczanie, za pomocą pakietu
obliczeniowego Matlab, parametrów modelu dyna-
micznego.
Ćw.6. Badanie właściwości dynamicznych układuprzepływu ciepła – badania modelowe modułu ciepl-
nego Peltiera. Numeryczne wyznaczanie parametrów
modelu dynamicznego modułu
Pełny opis kursu
Literatura 1. Layer E., Gawędzki W.: Dynamika Aparatury
Pomiarowej. Badania i Ocena. PWN Warszawa 1991.
2. Hagel R., Zakrzewski J.: Miernictwo
Dynamiczne. WNT Warszawa 1984.
3. Cannon R.H.: Dynamika Układów Fizycznych, WNT
Warszawa 1973.
4. Söderström T., Stoica P., Identyfikacja
systemów. PWN Warszawa 1997
5. Benaroya H., Mechanical Vibration, Analysis,
Uncertainties and Control. Prentice Hall 1998
6. Żyszkowski Z., Podstawy elektroakustyki. WNT
Warszawa 1984
7. Magrab E.B., An Engineer's Guide to Matlab.
Prentice Hall 2000
8 Notatki z wykładu
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Napęd elektryczny i energoelektronika
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 7 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30, P/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną, Projekt – zaliczenie z oceną, Egzamin
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Budowa i działanie przemysłowych układów
napędowych z silnikami elektrycznymi. Konstrukcja
i zastosowanie energoelektronicznych systemów
zasilania silników.
Skrócony opis kursu Budowa i działanie statycznych przekształtników
tyrystorowych. Napędy z silnikami prądu stałego.
Przekładnia mechaniczna, równanie momentów, połą-
czenie sprężyste silnika z agregatem technolo-
gicznym. Budowa przemienników częstotliwości i
ich zastosowanie w napędach prądu przemiennego.
Zasady modulacji szerokości impulsu (PWM) w napę-
dach 3-fazowych. Napędy z silnikami prądu prze-
miennego. Wektorowe sterowanie napędami z silni-
kami indukcyjnymi i synchronicznymi z magnesami
trwałymi.
Pełny opis kursu
Literatura Bisztyga K. Kazimierz Sterowanie i regulacja
silników elektrycznych Warszawa : Wydaw. Nauk.-
Techniczne, 1989
Tunia H. Kaźmierkowski M. Automatyka napędu
przekształtnikowego. Warszawa : PWN, 1987.
Piróg S. Układy o komutacji sieciowej i o
komutacji twardej. Kraków: Wydaw AGH, 2006.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Podstawy Sterowania Logicznego
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 5 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)Od roku 2012/2013 sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30, P/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną, Projekt – zaliczenie z oceną
Tryb zaliczenia:
� Kolokwium podczas 7 oraz 14 wykładu, śred-
nia ocen z obu kolokwiów > 3.0.
� kol. poprawkowe na konsultacjach,
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Program wykładu obejmuje następujące zagadnienia:
1. Zagadnienia wstępne. Pojęcie układu logicznego
i sygnały logiczne. Klasyfikacja układów lo-
gicznych: układy kombinacyjne i sekwencyjne.
Klasyfikacja układów sekwencyjnych: układy
synchroniczne i asynchroniczne. Fizyczna re-
prezentacja sygnałów logicznych.
2. Analiza i synteza układów kombinacyjnych. Al-
gebra Boole’a: pojęcia pierwotne, aksjomaty i
twierdzenia, funkcje boolowskie. Metody pre-
zentacji funkcji boolowskich: tablice prawdy,
tabele Karnaugha, zbiory numerów kombinacji.
Synteza funkcji boolowskiej. Metody minimali-
zacji funkcji boolowskich. Elementarne układy
kombinacyjne. Hazardy i metody ich eliminacji.
3. Metody realizacji praktycznej układów logicz-
nych. Realizacja układów logicznych w technice
przekaźnikowej. Sterowniki PLC: budowa i języ-
ki programowania. Programowanie sterowników
PLC: konfiguracja sprzętu, typy zmiennych, ad-
resacja, elementy organizacyjne oprogramowa-
nia. Języki programowania sterowników GE FA-
NUC: język drabinkowy i język lista instruk-
cji. Multipleksery, demultipleksery i dekode-
ry. Układy LSI, VLSI, Realizacja układów kom-
binacyjnych na matrycach PLA i PAL. PamięciROM, PROM, EPROM.
4. Układy sekwencyjne synchroniczne. Elementy
teorii automatów. Automat Mealy i Moore’a. Me-
tody opisu układów sekwencyjnych: graf
przejść/wyjść, tablice przejść/wyjść. Projek-
towanie układów sekwencyjnych i jego etapy:
synteza właściwa, minimalizacja liczby stanówwewnętrznych, kodowanie stanów, synteza kombi-
nacyjna. Minimalizacja liczby stanów wewnętrz-nych automatów zupełnych: automat zredukowany
i minimalny, stany zgodne i nierozróżnialne.
Minimalizacja liczby stanów automatów niezu-
pełnych: warunek pokrycia i zamknięcia. Algo-rytmy minimalizacji liczby stanów automatów
zupełnych i niezupełnych. Kodowanie stanów we-
wnętrznych: metoda intuicyjna, rachunek po-
działów i jego zastosowanie do kodowania. Syn-
teza kombinacyjna. Elementarne układy sekwen-
cyjne: przerzutniki.
Układy asynchroniczne. Klasyfikacja układów asyn-
chronicznych: potencjałowe i impulsowe. Metody
opisu układów asynchronicznych. Stany stabilne i
niestabilne. Metody realizacji układów asynchro-
nicznych. Wyścigi krytyczne i niekrytyczne. Kodo-
wanie stanów wewnętrznych układu asynchronicznegoz wykorzystaniem metody hipersześcianów.
Pełny opis kursu
Literatura podstawowa:
1. Majewski W. „Układy logiczne”
2. Kasprzyk J. Programowanie sterowników prze-
mysłowych WNT W-a 2006.
3. Legierski T. i inni „Programowanie sterow-
ników PLC”
4. notatki z wykładu,
pomocnicza:
1. Amborski K. i inni „Laboratorium Teorii
Sterowania”
2. p.r. Wiszniewski A. „Teoria sterowania.
Ćwiczenia laboratoryjne”
Nazwa kursu Przemysłowe systemy pomiarowe
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 5 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin W/45, L/45
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną
Forma zaliczenia:
� 1. Przedmiot kończy się zaliczeniem wykładu na pod-
stawie dwóch pisemnych testów sprawdzających przy-
swojenie wiadomości
� 2. Zaliczenie laboratorium następuje na podstawie
pisemnych sprawozdań z wykonanych ćwiczeń, któ-
rych zaliczenie przebiega w formie ustnej
Terminy zaliczenia:
� 1. Przeprowadzane w trakcie semestru dwa testy
sprawdzające umożliwiają kontrolę postępów w po-
łowie i pod koniec semestru
2. Sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych zaliczane są
na bieżąco w trakcie semestru
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Program wykładu:
1. Struktura i podstawowe właściwości systemów pomiarowych- klasyfikacja systemów, struktura systemów i funkcje elemen-
tów,
- systemy analogowe i cyfrowe,
- warunki przetwarzania niezniekształcającego – charakterysty-ki statyczne i dynamiczne w dziedzinie czasu i częstotliwości,- elementy sprzętowe systemów – definicje (czujniki, czujnikiinteligentne, przetworniki, linearyzatory, wzmacniacze, multi-
pleksery, układy próbkująco-pamiętające, filtry antyaliasingo-we, separatory, przetworniki A/C i C/A, pamięci analogowe icyfrowe, rejestratory, bloki komunikacji wewnętrznej i ze-wnętrznej, interfejsy)- teoria próbkowania, zasada przetwarzania A/C, budowa prze-
tworników A/C i C/A
- problem stałości parametrów (stabilność czasowa, termiczna,autowzorcowanie)
2. Systemy przyrządowe, modułowe (znaczenie standaryzacji,VME, VXI, oprogramowanie DasyLab, LabView), przyrządy wirtual-ne
3. Podstawowe przetworniki i czujniki pomiarowe
a). Czujniki do pomiarów wielkości mechanicznych (tensome-tryczne sił i masy, ciśnienia, momenty sił, momentu obrotowe-go, mocy mechanicznej),
b). Czujniki do pomiarów temperatur (czujniki zintegrowane),
c). Pomiary mocy i energii cieplnej
d). Metody i czujniki do pomiarów parametrów drgań (teoriaprzetwornika sejsmicznego),
e). Metody i czujniki do pomiarów przepływów,
f). Metody i czujniki do pomiarów drogi i przemieszczeń (czuj-niki laserowe, indukcyjnościowe, transformatorowe, pojemno-ściowe), g). Pomiary użytkowe w przemyśle motoryzacyjnym, lotnictwie,sporcie.
4. Wzmacniacze z przetwarzaniem
- wzmacniacze z modulacją,- komputerowy system do pomiarów sił z autokalibracją - przy-
kład
5. Karty pomiarowe, rejestratory cyfrowe, oscyloskopy cyfrowe
6. Ochrona systemów pomiarowych przed zakłóceniami (zakłócenia
szeregowe (normalne), równoległe (wspólne))
7. Interfejsy i protokoły komunikacyjne w systemach pomiaro-
wych – integracja systemów
- IEC-625, IEEE-488 (GPIB)
- RS-232,
- RS-485
- przegląd innych interfejsów8. Przykłady przemysłowych zastosowań systemów pomiarowych –pakiety nadzoru i wizualizacji SCADA (ASIX, WIZCON, InTouch
itp.)
Program zajęć laboratoryjnych:
Ćw.1. Badanie właściwości metrologicznych toru pomiarowego za-wierającego uniwersalną kartę pomiarową w oparciu o oprogramo-wanie DasyLab
Ćw.2. Budowa i konfigurowanie komputerowego systemu pomiarowe-go w środowisku DasyLab z wykorzystaniem karty pomiarowejĆw.3. Komputerowy system pomiarowy do pomiarów parametrówcieplnych z przyrządami pomiarowymi w magistrali szeregowejRS485.
Ćw.4. Komputerowy system pomiarowy z uniwersalnym, precyzyjnymprzyrządem pomiarowym HP34401A z czujnikami półprzewodnikowymido pomiarów temperatury.
Ćw.5. Komputerowy system pomiarowy do pomiarów masy i sił zprzemysłowym panelem wzmacniacza tensometrycznego MVD2555
Ćw.6. Badanie właściwości metrologicznych toru pomiarowego zmodulacją AM przeznaczonego do współpracy z czujnikami wielko-ści nieelektrycznych w przykładowym zastosowaniu do pomiaruprzemieszczeń.Ćw.7. Badanie właściwości interfejsów pomiarowych: RS232C,GPIB, LAN, USB na przykładzie przyrządu uniwersalnego HP34410Ćw.8. Pomiary parametrów drgań przy wykorzystaniu czujnikówzintegrowanych typu ADXL105.
Pełny opis kursu
Literatura Notatki z wykładów
1. Komputerowe systemy pomiarowe. W. Nawrocki, WKŁ 2002.
2. Cyfrowe Systemy pomiarowe; K. Badźmirowski, H. Karkowska, ZKarkowski WNT Warszawa 1979
3. Miernictwo Elektryczne. Cyfrowa technika pomiarowa. M. Sta-
browski Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa
1994
4. Systemy Pomiarowe Marks-Wojciechowska Z., Pacholski K., Ku-
lesza W. Wyd. Politechniki Łódzkiej 1999
5. Miernictwo Elektryczne. Analogowa technika pomiarowa. W.
Kwiatkowski Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, War-
szawa 1994
6. Modelowanie i badania symulacyjne systemów pomiarowych. J.
Gajda, M. Szyper Wyd. nakładem Wydziału EAIiE Akademii Górni-
czo-Hutniczej, Kraków 1998
7. Przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowo-analogowe. Z. Kul-
ka, A. Libura, M. Nadachowski
WKiŁ Warszawa 1987
8. Pomiary elektroniczne w technice. B. Szumielewicz, B. Słom-
ski, W. Styburski WNT Warszawa 1982
9. Wstęp do miernictwa cyfrowego. G.Sahner. WKiŁ Warszawa 198210. Szeregowe interfejsy cyfrowe RS-232C, RS-422A RS-423A RS-
485, ICSBUS, I2CBUS, D2BUS, TOKENBUS, MODBUS. W. Mielczarek,
Helion 1993
11. Urządzenia pomiarowe i systemy kompatybilne ze standardemSCPI, Mielczarek W., Helion 1999
12. Podręcznik metrologii T1 i T2. Sydenham P.H.13. Analogowe układy scalone. Nadachowski M., Kulka Z., WKiŁ
Warszawa 1985
14. Termometria. Przyrządy i metody, Michalski L., EckersdorfK., Kucharski J., Wyd. Polit. Łódzkiej, 1998
15. System interfejsu IEC-625; W.Nowakowski, A.Boratyński, J.Borowiecki WKiŁ Warszawa 1984
16. Wprowadzenie do standardu magistrali VMEbus; B. Marzec WNT
Warszawa 1994 (ISBN 83-204-1692-2)
17. Systemy interfejsu w miernictwie; red. W.Nowakowski WKiŁ
Warszawa 1987
18. Podstawy lokalnych sieci komputerowych; A. Wolisz, WNT
Warszawa
T1. Sprzęt sieciowy T2. Oprogramowanie komunikacyjne i usługi sieciowe
19. Przetworniki a/c i c/a, Michał Nadachowski, Radioelektro-
nik 3/94 s35-37
20. Scalone przetworniki analogowo-cyfrowe i cyfrowo-analogo-
we, M. Łakomy, J. Zabrodzki, PWN W-wa 1985
21. Pomiary oscyloskopowe, J. Rydzewski, WNT Warszawa 1994
22. WIZCON - nowoczesny system monitorowania i sterowania pro-
cesami technologicznymi, PAK 8/95 s.235
23. WIZCON 5 - 32-bitowy pakiet do nadzorowania procesów tech-
nologicznych, PAK 3/96 s.71
24. WIZCON 5.0 - System sterowania i wizualizacji procesów
technologicznych, Informatyka 95/9 s.27
25. System sterowania i wizualizacji procesów technologicz-
nych, PAK 8/95 s.231
26. Oprogramowanie przeznaczone do wizualizacji przebiegu pro-
cesów przemysłowych, PAK 5/94 s.114
27. EIB: Europejska magistrala instalacyjna, Elektor 11/94
s.37
28. Czujniki inteligentne we współczesnej aparaturze pomiaro-
wej, Elektronizacja, 11/92 s.2
29. Światłowodowe czujniki i sieci czujnikowe w miernictwieprzemysłowym, Elektronizacja 3/96 s.21
30. Czujniki pomiarowe, Elektronizacja 8-9/92 s.12
31. Systemy z czujnikami inteligentnymi, Elektronizacja 5/94
s.3
32. Zaawansowane przetwarzanie sygnałów w czujnikach inteli-
gentnych, Elektronizacja 5/94 s.5
33. Komputeryzacja pomiarów i procesów technologicznych -
standardy przemysłowe Radioelektronik 2/1995 s.9
34. Interfejs cyfrowej pętli prądowej w miernictwie przemysło-wym, PAK 3/97 s.99
35. Cyfrowy system pomiarowy Lumel-Pomiar 1.0, PAK 4/97 s.119
36. Rozproszone systemy pomiarowe. W. Nawrocki, Warszawa, WKŁ
2006.
37. Technika pomiarowa. Tumański Sławomir, Warszawa, WNT2007.38. Miłek M.: Pomiary wielkości nieelektrycznych metodamielektrycznymi. Wyd. politechniki Zielonogórskiej, Zielona Góra
1998.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Sterowniki przemysłowe
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, laboratorium – zaliczenie z oceną
� Forma zaliczenia: sprawozdania z ćwiczeń labora-
toryjnych, praca kontrolna w połowie zajęć labo-
ratoryjnych.
� Terminy zaliczenia: praca kontrolna – czwarte
zajęcia laboratoryjne,
� sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych – w trak-
cie zajęć laboratoryjnych
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu 1. Wprowadzenie
Pojęcie sterowania i sterownika, rodzaje sterowań, rodzajesterowników przemysłowych, struktury przemysłowych układów
sterowania i przykładowe realizacje przemysłowe. Rys histo-
ryczny rozwoju komputerowych sterowników i układów sterowania.
2. Dyskretne realizacje algorytmów sterowania
Dyskretne realizacje algorytmu PID. Dobór okresu cyklu pracy
regulatora dyskretnego. Dobór nastaw regulatora PID z uwzględ-nieniem okresu cyklu pracy. Filtracja zakłóceń i eliminacjaszumów procesowych. Opcje dodatkowe i modyfikacje algorytmu
PID.
3. Sterowniki przemysłowe typu PLC i regulatory cyfrowe
Architektury, układy WE/WY, cykle pracy, budowa i oprogramowa-
nie – podobieństwa i różnice. Zagadnienia normowe, języki pro-gramowania.
Sterownik logiczny Twido (prod. Modicon/Schneider) jako przy-
kład małego (aparatowego) sterownika PLC: funkcje proste (lo-
giczne), funkcje złożone, możliwości łączenia w polową siećprzemysłową, oprogramowanie narzędziowe, przykłady programowe,urządzenia interfejsu HMI.Regulator wielofunkcyjny jako przykłady sterownika-regulatora
cyfrowego: realizowane funkcje proste i złożone na sygnałachbinarnych i ciągłych, możliwości konfiguracyjne, realizacjaalgorytmów regulacji PID i innych, możliwości łączenia w polo-wą sieć przemysłową, oprogramowanie narzędziowe, przykładyprogramowe.
4. Polowe sieci przemysłowe
Interfejsy komunikacyjne polowych sieci przemysłowych (RS 422,
423, 485) i stosowane protokoły komunikacyjne (MODBUS, Profi-
Bus). Sieci przemysłowe: topologie, model OSI sieci LAN, meto-
dy dostępu do sieci, standard Ethernet i Ethernet przemysłowy,karty sieciowe do mikrokomputerów PC.
5. Architektura mikrokomputera PC/AT
Magistrala lokalna, systemowa, X, zewnętrzna. Architekturaukładów: kontrolera przerwań sprzętowych (IC), kontrolera bez-pośredniego dostępu do pamięci (DMAC), czasowo-licznikowego(CTC), kontroli klawiatury. Przestrzeń adresowa WE/WY. Prze-rwania sprzętowe. Kanały DMA. Zegar systemowy. Przerwania pro-gramowe i BIOS. Organizacja i mapa pamięci operacyjnej (RAM) ipamięci stałej (ROM). Pamięć konfiguracji. Magistrala ze-wnętrzna typu ISA – sygnały, przebiegi czasowe, przerwania,żądania obsługi DMA.6. Architektura i budowa współczesnych przemysłowych mikrokom-
puterów PC
Pamięci cache, organizacja pamięci RAM, chipsety. Magistrala
zewnętrzna typu PCI – sygnały, przebiegi czasowe, system prze-rwań, pamięć konfiguracyjna. Standard przemysłowy Compact-PCIi standardy PC-104, PC-104+, PCI-104. Przykłady przemysłowych
PC (IPC) wykonanych z użyciem tych standardów.7. Pakiety sterowania i kontroli na mikrokomputery PC
Rodzaje oprogramowania kontrolno-sterującego na przy-kładzie produktów firmy Wonderware. Pakiety InTouch oraz In-
Control, współpraca z modułami kontrolno-pomiarowymi ADAM6000
i sterownikami PLC, porównanie z produktami innych firm (Brid-
geView prod. National Instruments).
8. Karty akwizycji danych i sterowania do mikrokomputerów PC
Karty akwizycji danych, karty sterowników PLC, inne karty ste-
rowania.
1. Program ćwiczeń laboratoryjnychĆwiczenie nr 1 – Sterowanie napędu asynchronicznego z wykorzy-staniem sterownika PLC
Ćwiczenie nr 2 – Współpraca sterownika PLC z terminalem gra-ficznym jako urządzeniem HMIĆwiczenie nr 3 – Współpraca oprogramowania SCADA ze sterowni-kami PLC – polowa sieć przemysłowaĆwiczenie nr 4 – Sterowanie przemysłowe z wykorzystaniem opro-gramowania typu SoftPLC
Ćwiczenie nr 5 – Realizacja układu sterowania o topologii typu„centralny komputer sterujący” z użyciem modułów kontrolno-pomiarowych i oprogramowania kontrolno-
sterującegoĆwiczenie nr 6 – Regulator wielofunkcyjny
Pełny opis kursu
Literatura Literatura podstawowa
Grega W. : Metody i algorytmy sterowania cyfrowego w układach
scentralizowanych i rozproszonych
Legierski T., Wyrwał J., Kasprzyk J., Hajda J. : Programowanie
sterowników PLC
Metzger P. : Anatomia PC
Trybus L.: Regulatory wielofunkcyjne
Literatura pomocnicza
Brzózka J. : Regulatory cyfrowe w automatyce
Klempka R., Stankiewicz A. : Programowanie z przykładami w ję-zykach Pascal i Matlab
Seta Z. : Wprowadzenie do zagadnień sterowania
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Technika mikroprocesorowa
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 6 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną,
Egzamin
� Forma zaliczenia: sprawozdania z ćwiczeń labora-
toryjnych, praca kontrolna w połowie zajęć labo-
ratoryjnych.
� Terminy zaliczenia: praca kontrolna – piąte lub
szóste zajęcia laboratoryjne,
sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych – w
przewidzianych 2 terminach.
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Program wykładu
1. Pojęcie mikroprocesora. Komputer von Neumana, jego ar-chitektura i cykl pracy. Taktowanie, cykl maszynowy,
cykl rozkazowy. Architektury dwu - i trójszynowe. Ar-
chitektury konkurencyjne: architektura typu Harvard,
cykl pracy. Procesory RISC. Jednostki sterujące mikro-procesorów. Rys historyczny rozwoju mikroprocesorów.
Technologie produkcji. Pojęcia mikrokontrolera i mi-krokomputera. Budowa i architektura mikrokomputera.
2. Bazowa architektura mikrokontrolerów z rdzeniem ARM7.
Magistrale wewnętrzne mikrokontrolera. Portywejścia/wyjścia GPIO. Przestrzeń adresowa, kontrolerpamięci MAM i jego konfigurowanie. Mapowanie pamięci,rejestr MEMMAP.
3. System przerwań mikrokontrolerów rodziny ARM7. Prze-rwania programowe i sprzętowe, kontroler przerwań VIC.Wektoryzacja przerwań i przerwania niewektorowe. Ob-sługa przerwań przez jednostkę centralną.
4. Układy licznikowe mikrokontrolerów rodziny ARM7: T0,
T1. Zegar czasu rzeczywistego (RTC). Watchdog. WyjściaPWM.
5. Interfejsy szeregowe mikrokontrolerów rodziny ARM7:
UART, I2C, SPI. Omówienie standardów. Pozostałe elemen-
ty kontrolera.
6. Programowanie kontrolerów ARM7 w języku C. Kompilacja,konsolidacja, uruchamianie, praca krokowa, zapis pa-
mięci programu kontrolera. Przykłady programowe w ję-zyku C.
7. Podstawowe układy wejściowe układów mikrokomputero-wych: bramy, przetworniki A/C, U/f, U/URMS , klawiatury.
8. Podstawowe układy wyjściowe układów mikrokomputero-wych: zatrzaski, przetworniki C/A, f/U, wyświetlaczediodowe i LCD alfanumeryczne i graficzne; specjalizo-
wane układy we/wy.
Program ćwiczeń laboratoryjnychĆwiczenie nr 1: System uruchomieniowy mikrokontrolera
rodziny ARM7 - wprowadzenie; realizacje sekwencyjnego sterowa-
nia binarnego
Ćwiczenie nr 2: Obsługa programowa wyświetlaczy alfanu-
merycznych typu LED i typu LCD
Ćwiczenie nr 3: Obsługa programowa klawiatur sekwencyj-
nych i matrycowych
Ćwiczenie nr 4: Komunikacja szeregowa z wykorzystaniem
interfejsów RS232 i RS485
Ćwiczenie nr 5: Generacja i filtracja sygnałów z użyciemmikrokontrolera rodziny ARM7
Ćwiczenie nr 6: Mikroprocesorowa implementacja filtrów
typu FIR
Ćwiczenie nr 7: Mikroprocesorowa implementacja algorytmu
regulatora PID
Ćwiczenie nr 8: Obsługa karty typu MultiMediaCard (MMC)
Ćwiczenie nr 9: Obsługa interfejsu szeregowego typu CAN
Ćwiczenie nr 10: Obsługa łącza standardu Ethernet
Pełny opis kursu
Literatura Literatura podstawowa
Jacek Augustyn: – skrypt PWSZ Tarnów
Krzysztof Badźmirowski: Układy i systemy mikroprocesorowe.Lucjan Bryndza: LPC2000 Mikrokontrolery z rdzeniem ARM7
Literatura pomocnicza
Ryszard Pełka: Mikrokontrolery. Architektura,
programowanie, zastosowania.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Teoria i przetwarzanie sygnałów
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 6 punktów ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30, P/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną,
Projekt – zaliczenie z oceną, Egzamin
� Forma zaliczenia:
� Wykład – egzamin
� Laboratorium -kolokwium pisemne
� Projekt – rozwiązany problem (program kompute-
rowy)
� Terminy zaliczenia:
� Wykład – sesja egzaminacyjna
Laboratorium – kolokwium podczas 14 zajęć
Projekt – ostatnich pięć tygodni semestru
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Celem przedmiotu jest nauczenie studentów podstaw
teorii sygnałów i cyfrowego przetwarzania
sygnałów.
Skrócony opis kursu Wrowadzenie do teorii sygnałów: metody klasyfikacji i opisusygnałów, parametry sygnałów, przestrzenie sygnałów, funkcje
bazowe, definicje podstawowe: histogram, funkcja korelacji,
całkowe przekształcenie Fouriera, szereg Fouriera, funkcja gę-stości widmowej mocy, rodzaje modulacji sygnałów. Sygnały isystemy analogowe: matematyczny opis układów analogowych (rów-nania różniczkowe i całkowe), układy liniowe niezmienne w cza-sie, odpowiedź impulsowa, splot sygnałów, przekształcenie La-place'a, transmitancja operatorowa, charakterystyki częstotli-wościowe układów, projektowanie filtrów analogowych metodą zeri biegunów, filtry Butterwortha i Czebyszewa. Sygnały i syste-my cyfrowe: opis matematyczny (równania różnicowe), twierdze-nie o próbkowaniu, dyskretyzacja w czasie, kwantyzacja warto-
ści i kodowanie sygnału, przetworniki analogowo-cyfrowe i cy-frowo-analogowe, transformacja Z, transmitancja układu dys-
kretnego, dyskretna transformacja Fouriera, algorytmy szybkiej
transformacji Fouriera, przykłady innych transformacji ortogo-
nalnych, metody projektowania filtrów cyfrowych: nierekursyw-
nych (metoda okien i metoda Remeza) i rekursywnych (metoda
transformaty biliniowej), filtry specjalne (w tym różniczkują-ce i przesuwające w fazie), struktury realizacji filtrów cy-frowych (w tym filtry kratowe), algorytmy splotu dyskretnego
(bezpośredni, szybki splot, sekcjonowany szybki splot), inter-polacja i decymacja sygnałów dyskretnych, podstawy analizy
częstotliwościowej sygnałów: okresowych (szereg Fouriera),stacjonarnych (periodogram) i niestacjonarnych (spektrogram,
czyli krótkoczasowa transformacja Fouriera).
Program laboratorium:
1. Generacja sygnałów: sinusoidalnych, zmodulowanych, im-
pulsowych, szumowych.
2. Wyznaczanie podstawowych parametrów charakteryzującychsygnał.
3. Projektowanie filtrów analogowych metodą doboru zer ibiegunów transmitancji Laplace'a.
4. Projektowanie filtrów analogowych Butterwortha i Cze-
byszewa.
5. Projektowanie filtrów cyfrowych metodą doboru zer ibiegunów transmitancji Z.
6. Projektowanie rekursywnych filtrów cyfrowych Butter-
wortha i Czebyszewa metodą transformacji biliniowej.7. Projektowanie nierekursywnych filtrów cyfrowych metodąokien.
8. Dyskretna transformacja Fouriera.
9. Szybka transformacja Fouriera.
10. Analiza częstotliwościowa sygnałów: FFT, periodogram,spektrogram.
11. Realizacja filtrów cyfrowych: metoda bezpośrednia,szybki splot i sekcjonowany szybki splot, wykorzystujący algo-rytm FFT.
12. Filtry specjalne: filtr Hilberta jako przesuwnik fazo-
wy. Sygnał analityczny.
13. Interpolacja i decymacja sygnałów dyskretnych.
Projekt:
praktyczna implementacja programowa wybranych algorytmów cy-
frowego przetwarzania sygnałów jednowymiarowych i dwuwymiaro-
wych
Pełny opis kursu
Literatura Literatura Podstawowa:
1. R. Lyons: „Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania
sygnałów”, WKŁ, 2000.
2. A.V. Oppenheim, R.W. Schafer: "Cyfrowe przetwarzanie
sygnałów", WKŁ, 1979.
3. A. Wojtkiewicz, Z. Gajo (red.) : „Cyfrowe przetwarzanie
sygnałów. Ćwiczenia laboratoryjne”, Oficyna WydawniczaPolitechniki Warszawskiej, Warszawa 2000.
4. J. Izydorczyk, G. Płonka, G. Tyma: „Teoria sygnałów.
Wstęp”, Helion, Gliwice 1999.5. J. Izydorczyk: „Teoria sygnałów i cyfrowe przetwarzanie
sygnałów: laboratorium”, Wydawnictwa Politechniki
Śląskiej, Gliwice, 1999.6. T. Zieliński: „Od teorii sygnałów do cyfrowego
przetwarzania sygnałów”, Wydawnictwa AGH, Kraków 2002.
7. T. Zieliński: „Cyfrowe przetwarzanie sygnałów. Od teoriido zastosowań”, WKŁ, Warszawa 2005, 2007.
Pomocnicza:
8. W. Borodziewicz, K. Jaszczak: "Cyfrowe przetwarzanie
sygnałów", WNT, 1987.
9. A. Dąbrowski: „Przetwarzanie sygnałów przy użyciuprocesorów sygnałowych”, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań2000.
10. A. Wojtkiewicz: "Elementy syntezy filtrów cyfrowych",
WNT, 1987.
11. U. Tietze, Ch. Schenk "Układy półprzewodnikowe", WNT,
1997 (rozdział o filtrach cyfrowych).
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Urządzenia i sieci elektroenergetyczne
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 Sem.6
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu 1. Wiadomości wstępne, klasyfikacja i warunki pra-
cy.
2. Porównanie różnych sposobów przesyłu energii
elektrycznej.
3. Budowa i elementy składowe linii napowietrz-
nych.
4. Budowa i elementy składowe linii kablowych.
5. Elementy i zasady projektowania instalacji.
6. Zasady obliczeń sieci elektrycznych.
7. Dobór przewodów i ich zabezpieczeń.
8. Jakość energii i sposoby jej poprawy.
9. Regulacja napięcia i kompensacja mocy biernej.
10. Straty mocy i energii, ograniczanie strat.
11. Zasady budowy i doboru urządzeń elektrycz-
nych.
12. Obciążalność cieplna i dynamiczna urządzeń.
13. Obliczenia zwarciowe, ograniczenie prądów
zwarciowych.
14. Aparaty rozdzielcze , budowa , działanie i
zasady doboru.
15. Problematyka bezpieczeństwa sieci i urzą-
dzeń elektrycznych.
Pełny opis kursu
Literatura 1.J. Strojny, J. Strzałka „ Zbiór zadań z sieci
elektrycznych”, cz. I i II. Skrypty AGH, 2000.
2. Praca zbiorowa „Poradnik inżyniera elektry-
ka”, tom 3, rozdz. 3, WNT, Warszawa 2005.
3.J. Strojny, J. Strzałka „Projektowanie urzą-
dzeń elektroenergetycznych”, skr. AGH , 2008.
4. J. Strzałka „Zbiór zadań z urządzeń elektro-
energetycznych” skr. AGH, 2005.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Zabezpieczenia urządzeń przemysłowych
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika /III rok/Blok B
Punkty ECTS 2 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2012/2013 sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/15
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Zadania automatyki zabezpieczeniowej urządzeń
przemysłowych. Definicje i klasyfikacja. Naraże-
nia i uszkodzenia urządzeń w warunkach roboczych
i w warunkach zwarciowych. Zasady obliczeń. Pod-
stawowe elementy układów automatyki zabezpiecze-
niowej. Przekaźniki i zespoły automatyki. Prze-
kładniki, obwody wtórne i łącza. Technika analo-
gowa i cyfrowa w układach zabezpieczeniowych.
Kryteria stosowane w technice zabezpieczeniowej
Zabezpieczenia przewodów linii elektroenergetycz-
nych zasilających i odbiorczych. Zabezpieczenia
maszyn elektrycznych (generatorów synchronicznych
i silników). Zabezpieczenia transformatorów. Za-
bezpieczenia przekształtników Zabezpieczenia ba-
terii kondensatorów. Przykłady projektowania i
doboru zabezpieczeń. Wyłączniki instalacyjne i
zabezpieczenie przewodów. Wybrane układy systemo-
wej automatyki zabezpieczeniowej: SPZ, SZR i SCO.
Pełny opis kursu
Literatura Synal. B, Rojewski W, „Zabezpieczenia
elektroenergetyczne. Podstawy”, Podręcznik INPE
zeszyt 19, COSIW SEP Warszawa 2008
Strojny J., Strzałka J. „Projektowanie urządzeń
elektroenergetycznych”, wyd. VII, skrypt AGH
Kraków 2008
Winkler W., Wiszniewski A. „Automatyka
zabezpieczeniowa w systemach
elektroenergetycznych” wyd. II WNT Warszawa 2004
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Cyfrowe przetwarzanie sygnałów w
elektroenergetycznych urządzeniach sterowania i
zabezpieczeń
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obieralny
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną
� Forma zaliczenia: sprawozdania z ćwiczeń labora-toryjnych
� Terminy zaliczenia: sprawozdania z ćwiczeń labo-ratoryjnych – w trakcie zajęć laboratoryjnych
Poziom kursu
Wymagania wstępne Podstawy cyfrowego przetwarzania sygnałów
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia1. Zapoznanie Studentów z algorytmami cyfrowego prze-
twarzania sygnałów stosowanymi w urządzeniach elek-troenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i
sterującej.
2. Zapoznanie Studentów z metodami graficznego progra-
mowania procesorów sygnałowych (na przykładzie
TMS320F2812 prod. Texas Instruments).
Skrócony opis kursu 1. Cyfrowe algorytmy pomiarowe stosowane w
elektroenergetycznych urządzeniach sterowania i
zabezpieczeń2. Algorytmy sterowania i zabezpieczeń układów
elektroenergetycznych
3. Mikrokontrolery sygnałowe TMS320F2812 (prod. Texas
Instruments) i ich programowanie graficzne
4. Implementacja poznanych algorytmów pomiarów,
sterowania i zabezpieczeń na mikrokontrolerach
TMS320F2812
Pełny opis kursu Program wykładów:
1. Wstępne cyfrowe przetwarzanie sygnałów w urządze-niach elektroenergetycznej automatyki sterującej izabezpieczeniowej – filtry częstotliwościowe dolno-przepustowe i filtry składowych ortogonalnych sy-
gnału.
2. Cyfrowe algorytmy pomiarowe stosowane w w/w urzą-dzeniach – pomiar napięcia, prądu, mocy czynnej ibiernej, fazy i współczynnika mocy, impedancji,
częstotliwości, współczynników THD, składowych sy-
metrycznych napięć i prądów.3. Charakterystyki amplitudowe i fazowe algorytmów po-
miarowych i przykłady ich syntezy.
4. Algorytmy sterowania mocą czynną i bierną generato-rów elektrycznych w elektrowniach wiatrowych i wod-
nych (generatory synchroniczne z magnesami trwały-
mi, generatory indukcyjne klatkowe oraz tzw. maszy-
ny dwustronnie zasilane).
5. Mikrokontrolery sygnałowe TMS320F2812 prod. Texas
Instruments.
6. Podstawy graficznego programowania w/w mikrokontro-
lerów sygnałowych.
7. Przykłady graficznego programowania w/w mikrokon-
trolerów – implementacja poznanych algorytmów.
Ćwiczenia laboratoryjne:
1. Realizacja wybranych typów filtrów składowych orto-
gonalnych w środowisku MATLAB/Simulink
2. Realizacja wybranych cyfrowych algorytmów pomiaro-
wych w środowisku MATLAB/Simulink – część 1
3. Realizacja wybranych cyfrowych algorytmów pomiaro-
wych w środowisku MATLAB/Simulink – część 2
4. Realizacja układu sterowania wektorowego generatora
indukcyjnego – maszyny dwustronnie zasilanej, w
środowisku MATLAB/Simulink
5. Podstawy programowania mikrokontrolerów sygnałowych
TMS320F2812
6. Programowanie mikrokontrolerów sygnałowych
TMS320F2812 w środowisku MATLAB/Simulink
7. Implementacja wybranych algorytmów pomiarowych
i/lub sterowania na mikrokontrolerze TMS320F2812 –
część 1
8. Implementacja wybranych algorytmów pomiarowych
i/lub sterowania na mikrokontrolerze TMS320F2812 –
część 2
Literatura Rosołowski E.: „Cyfrowe przetwarzanie sygnałów w
automatyce elektroenergetycznej”
Szafran J., Wiszniewski A.: „Algorytmy pomiarowe i
decyzyjne cyfrowej automatyki
elektroenergetycznej”
Zieliński T. P.: „Cyfrowe przetwarzanie sygnałów: odteorii do zastosowań”Zieliński T. P.: „Od teorii do cyfrowego przetwarzaniasygnałów”
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Komputerowe wspomaganie projektowania
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obieralny
Okres (rok
akad/semestr)Od roku 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z zakresu geometrii i rysunku
technicznego
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność praktycznego wykorzystania
standardowych możliwości AutoCADa do tworzenia imodyfikacji obiektów w zakresie rysunku
dwuwymiarowego, oraz poznanie podstaw modelowania
trójwymiarowego. Treść programu obejmuje swym
zakresem wymagania stawiane zdającym egzamin ECDL
CAD.
Skrócony opis kursu Pierwsze kroki, Nawigacja, Wykorzystywanie
warstw, Export/Import danych, Tworzenie
obiektów/elementów, Narzędzia selekcji, Modyfika-
cja obiektów/elementów, Odczytywanie danych, Wła-
ściwości, Opisy (teksty i wymiarowanie), Bloki,Drukowanie, Oglądanie rysunku w przestrzeni, Mo-
delowanie w przestrzeni 3D, Modyfikacja obiektów
3D, Rzutnie w przestrzeni modelu, Przydatne na-
rzędzia.
Pełny opis kursu 1. Uruchamianie AutoCADa, Ekran, Przestrzeń,Jednostki, Granice, Tworzenie nowego rysunku,
Otwarcie rysunku, Zapis rysunku na dysku,
Zamknięcie rysunku, Koniec pracy,
2. Sterowanie warstwami, Wyświetlanie warstw wg
nazwy, stan i właściwości warstwy, wybór warstwyobiektu, Warstwa 0, Import plików do rysunku,
Eksport rysunku do plików innego formatu
3. Podstawowe obiekty AutoCADa – odcinek, punkt,
okrąg, łuk, polilinia, elipsa, prostokąt,
wielobok, spline, rozmieszczanie punktów wzdłużścieżki, tryb skokowy poruszania kursorem,
Wybieranie obiektów, Wykorzystywanie uchwytów
4. Kopiowanie obiektów i elementów w obrębie
rysunku, pomiędzy rysunkami, Przesuwanie obiektówi elementów, Usuwanie, Obracanie, Skalowanie,
Rozciąganie obiektów
5. Lustro, Kopiowanie równoległe, Przycinanie
obiektów przy użyciu innych obiektów rysunku,
Tworzenie szyku, Przedłużanie i zmiana długości6. Fazowanie narożników, zaokrąglane narożników,
Edytowanie polilinii i elementów złożonych,
Rozbijanie obiektów, Konwertowanie do polilinii
7. Mierzenie odległości i kątów, Mierzenie
powierzchni, Zmiana warstwy oraz cech obiektów,
Przypisywanie właściwości jednego obiektu innym
obiektom rysunku, Ustawianie, zmiana typu linii,
grubości, koloru obiektów
8. Wstawianie i edycja tekstu, Style tekstu,
Zmiana stylu oraz czcionki obiektów tekstowych
9. Tworzenie wymiarów, Style wymiarowania, Zmiana
stylu oraz czcionki obiektów wymiarowania,
Wstawianie tolerancji geometrycznej,
10. Tworzenie bloków, wstawianie bloków do
rysunku, Zapisywanie bloków, Biblioteki bloków
11. Wykorzystywanie arkuszy przestrzeni, modelu i
papieru, Tworzenie i modyfikacja przestrzeni
modelu, Tworzenie, wykorzystanie i określanieskali rzutni, Dodawanie tabelki rysunku,
wybieranie drukarki, Wydruk całości lub części
rysunku w skali lub dopasowanego do rozmiaru
strony,
12. Widoki ortogonalne, Orbita swobodna i
ograniczona, Perspektywa, Style wizualne,
wprawianie w ruch
13. Modelowanie szkieletowe, ściankowe i bryłowe,Elementy płaskie w przestrzeni, Poziom i wysokość
pogrubienia, Zmiana położenia obiektów w
przestrzeni, Szyk 3D
14. Bryły proste, Bryły złożone, Przyczepianieukładu współrzędnych do ścianki bryły, Ścinanie i
zaokrąglanie krawędzi, Przekrój, Przecięcie
15. Tworzenie i korzystanie z rzutni, Przydatne
narzędzia – Szkic, kopia bezpieczeństwa, rysunki
na pasku zadań.
Literatura 1. A. Pikoń – „AutoCAD 2008 i 2008PL” Helion 20082. B. Lisowski, U. Łaptaś, M. Skaza – „Zdajemy
egzamin ECDL CAD - Kompendium wiedzy i
umiejętności”
3. M. Rogulski – „ECDL CAD”
4. Dobrzański T.: Rysunek techniczny maszynowy.
Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2003
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Laboratorium dyplomowe
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin L/30
Koordynator
Prowadzący Opiekunowie prac dyplomowych
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne Wybór tematu pracy dyplomowej
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Celem przedmiotu jest zapewnienie dyplomantowi
pomocy przy rozwiązywaniu problemów projektowych,
technologicznych, konstrukcyjnych, pomiarowych i
dokumentacyjnych, które są związane z realizowaną
pracą dyplomową
Skrócony opis kursu Duża różnorodność tematyczna prac dyplomowych
wymaga, aby program przedmiotu był związany z
wybranym przez studenta tematem.
- Omówienie warunków i zasad korzystania z
dostępnych laboratoriów oraz sprzętu.
- Określenie zakresu prac projektowych,
konstrukcyjnych i pomiarowych w ramach
realizowanego tematu oraz wyznaczenie etapów
pracy.
- Zgromadzenie niezbędnej dokumentacji
technicznej i literatury naukowej.
- Wybór dostępnych środków technicznych do
realizacji projektu.
- Realizacja praktycznej i teoretycznej części
pracy dyplomowej.
- Przygotowanie prezentacji.
Pełny opis kursu
Literatura Literatura jest dobierana przez opiekunów
indywidualnie do danej tematyki pracy dyplomowej.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Modelowanie układów elektrycznych
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obieralny
Okres (rok
akad/semestr)Od roku 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z
oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne Podstawy elektrotechniki
Język wykładowy Polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie umiejętności w zakresie modelowania
zjawisk ustalonych i przejściowych w układach
elektrycznych przy zastosowaniu programów
komputerowych.
Skrócony opis kursu modele matematyczne urządzeń elektrycznych, stany
ustalone i przejściowe w sieciach elektrycznych,
zastosowanie programów komputerowych do modelowa-
nia układów elektrycznych
Pełny opis kursu Podstawy modelowania matematycznego urządzeń
elektrycznych. Metody numeryczne rozwiązywania
równań różniczkowych. Modele matematyczne linii
długich o zróżnicowanych rozwiązaniach
konstrukcyjnych. Zasady opracowywania modeli
cyfrowych kabli. Modele cyfrowe transformatorów.
Modelowanie urządzeń elektrycznych nieliniowych:
dławiki, warystory, ograniczniki przepięć. Zasady
modelowania maszyn elektrycznych. Charakterystyka
programu komputerowego Eletromagnetic Transients
Program - Alternative Transients Program (EMTP-
ATP). Modele urządzeń elektrycznych stosowane w
programie EMTP-ATP. Modelowanie zjawisk i
urządzeń w języku programowania MODELS programu
EMTP. Symulacje wybranych stanów ustalonych i
nieustalonych w układach elektrycznych przy
zastosowaniu programu EMTP-ATP. Charakterystyka
modeli matematycznych urządzeń elektrycznych w
programie Matlab. Symulacje wybranych stanów
pracy układów elektrycznych w programie Matlab.
Literatura 1. Glover D. J., Sarna M.: Power System Analysisand Design with Personal Computer Applications.PWS-KENT Publishing Company, Boston, 1990
2. Greenwood A.: Electrical Transients in PowerSystems. John Wiley&Sons. INC. New York, 1991
3. Kremens Z., Sobierajski W.: Analiza systemówelektroenergetycznych. WNT, Warszawa, 1990
4. Prikler L., Høidalen H. K.: ATP Draw for Windows3.1x95/NT version 1.0. User’s Manual. Nevember,1998
5. Zalewski A., Cegieła R.: Matlab - obliczenia
numeryczne i ich zastosowania. Nakom, Poznań,
1997
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu PLC Systems Programming (PRZEDMIOT OBIERALNY w języku
ANGIELSKIM)
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obieralny
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący Dr inż. Krzysztof Oprzędkiewicz
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną
Forma zaliczenia: zgodnie z Regulaminem Studiów
Tryb zaliczenia: w zależności od wymaganej formy.
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy angielski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Aims
The aim of the proposed course is to present
methods of PLC s programming. Recently PLCs are
the most typical programmable devices used in the
industry for process control, supervising and
data acquisition. The proposed course presents
both general methods of PLC programming in
according to norms and typical programming tools
used in practice.
Objectives
The proposed course is expected to deliver
students an elementary knowledge about
programming the most typical PLC systems:
SIEMENS, GE FANUC, ALLEN-BRADLEY for realisation
the most typical tasks (logical, sequential and
continuous control, data acquisition and
supervising ) with all normalized languages use.
Skrócony opis kursu Program of the Lecture.
The lecture covers following topics:
1.An introduction – a history, recent trends in
hardware and software, etc.
2.A PLC hardware – CPUs, signal modules, commu-
nication processors, special modules, HMIs,
power supplies.
3.Software and communication models in according
to IEC1131 norm.
4.Data types and variable types,
5.Programming Organisation Units ( POUs ) – nor-
malized and “informal”,
6.PLC programming languages: LD, FBD, IL, ST ,
SFC.
7.Examples of programming tools: STEP 7 ( SIEMENS
), RSLOGIX 500 ( ALLEN BRADLEY ), VERSAPRO /
CIMPLICITY ( GE FANUC ).
8.Examples of control tasks realisation with PLC
use.
9.An introduction to SCADA systems.
Laboratory program.
Laboratory covers introducing classes and 7 exer-
cises ( 2 hours/weeks ). Laboratories will be run
with SIEMENS STEP 7 PROFESSIONAL use.
1. The hardware configuration for different hard-
ware platforms ( compact and distributed systems,
S7 300 and S7 400 family ), use of the simulator,
use of the organization blocks: OB1 ( main pro-
gram OB), OB100, OB101, OB102 (restarts OBs) OB35
( clock interrupt OB ). Building Functions with
LD and FBD languages use.
2. The STL ( Statement List ) language for
SIEMENS. Building Functions and Function Blocks
with STL use. Direct and indirect addressing.
3. The STEP 7 SCL language for SIEMENS. Building
Functions and Function Blocks with SCL use. Ad-
vantages of this language: complex conditional
instructions ( IF THEN ELSE, CASE ) loops (FOR,
WHILE DO, REPEAT UNTIL ).
4. Real – time requirements meeting in PCL sys-
tems. Tests of cycle time during complex mathem-
atical calculation execution. Assuring good real
– time properties at PLC platform.
5. Realization of PID control algorithm at
SIEMENS SIMATIC S7 300. Use of SFB 41 ( PID con-
trol for SIEMENS ).
6. The S7 GRAPH (SFC) language for SIEMENS. Use
of SFC to sequential control tasks programming.
7. ProTool/Pro or WinCC SCADA system for SIEMENS.
The SCADA as a part of STEP7 project. Main ob-
jects in SCADA project ( Graphical objects, tags,
archives, trends, alarms, scripts).
Pełny opis kursu
Literatura basics:
1. Berger H. “Automating with STEP 7 in STL
and SCL”, SIEMENS 2001.
2. Lewis R. W. “Programming industrial control
systems using IEC 1131-3”, IEE 1998.
3. Notes of lecture.
advanced:
4. Manuals to software used to laboratories,
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Procesory sygnałowe
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obieralny
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący Dr inż. Robert Wielgat
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną
Forma zaliczenia: Wykład
– kolokwium, laboratorium – sprawozdania,
kolokwia.
Terminy zaliczenia:
na ostatnich zajęciach.
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Program wykładów
1. Ogólne wiadomości na temat procesorów sygnałowych.
2. Arytmetyka stałoprzecinkowa
3. Architektura procesorów sygnałowych, architektura typu
Harvard, przetwarzanie potokowe
4. Procesory stałoprzecinkowe i zmiennoprzecinkowe
5. Architektura procesora stałoprzecinkowego ADSP 2181:
jednostka arytmetyczno-logiczna (ALU), blok mnożąco-
akumulujący (MAC), rejestr przesuwający, licznik
rozkazów, system przerwań, transfer danych, bufor
kołowy, porty szeregowe, timer, przetworniki A/C, C/A,
pamięć, DMA.
6. Lista rozkazów procesora ADSP 2181
7. Przykłady programów asemblerowych i w języku C na
procesor ADSP 2181: generacja sygnałów, filtry o
skończonej odpowiedzi impulsowej, Szybka transformata
Fouriera
8. Architektura 32-bitowego procesora
zmiennoprzecinkowego ADSP 21061
9. Lista rozkazów procesora ADSP 21061
10. Przykłady programów asemblerowych i w języku C na
procesor ADSP 21061
Program laboratorium
1. Zapoznanie się z zestawem uruchomieniowym dla
stałoprzecinkowego procesora ADSP 2181 oraz
środowiskiem programistycznym. Pisanie i uruchamianie
prostych programów w asemblerze.
2. Realizacja filtrów SOI oraz NOI na procesorze ADSP
2181.
3. Realizacja FFT na procesorze ADSP 2181.
4. Zapoznanie się z zestawem uruchomieniowym dla
stałoprzecinkowego procesora ADSP 21061 oraz
środowiskiem programistycznym VisualDSP. Pisanie i
uruchamianie prostych programów w języku C.
5. Realizacja filtrów SOI oraz NOI na procesorze ADSP
21061.
6. Realizacja FFT na procesorze ADSP 21061.
7. Przetwarzanie dźwięku na procesorze ADSP 21061.
8. Przetwarzanie obrazu na procesorze ADSP 21061.
Skrócony opis kursu
Pełny opis kursu
Literatura Literatura podstawowa
• Notatki z wykładów
• Dokumentacja techniczna procesorów rodziny ADSP
Literatura pomocnicza
Tomasz P. Zieliński, „Od teorii do cyfrowego przetwarzania
sygnałów”, Wydawnictwo AGH, Kraków 2002 r.
Nazwa kursu Seminarium dyplomowe
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 3 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
Od 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin S/30
Koordynator
Prowadzący
Sposób zaliczenia Zaliczenie z oceną
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie umiejętności niezbędych do przygotowania
pracy dyplomowej poprzez:
- samodzielnie opracowane zagadnień związanych z
tematem własnej pracy (konspekt, stan badań,
literatura przedmiotu);
- samodzielną analizę mateiału;
- referowanie na zajęciach przedmiotowych
zagadnień;
Stymulowanie studentów do regularnej pracy.
Skrócony opis kursu Metodologia przygotowywania pracy dyplomowej.
Pełny opis kursu
Seminarium obejmuje zagadnienia związane z
metodologią przygotowywania pracy dyplomowej oraz
pracy naukowej ilustrowane na bazie realizowanych
prac dyplomowych.
Literatura 1. Boć J., Jak pisać pracę magisterską, Kolonia,
Wrocław 2001.
2. Cabarelli G., Łucki Z., Jak przygotować pracę
dyplomową lub doktorską, Universitas, Kraków
1998;
3. Pułło A., Prace magisterskie i licencjackie.
Wskazówki dla studentów, WP PWN, Warszawa
2000;
4. Urban S., Ładoński W., Jak napisać dobrą pracę
magisterską, Wydawnictwo AE im. Oskara
Langego, Wrocław 1997.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa kursu Systemy automatyki
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny
Zakład Elektrotechniki
Kier/spec/rok Elektrotechnika/ IV rok/ Blok B
Punkty ECTS 4 punkty ECTS
Rodzaj kursu Obieralny
Okres (rok
akad/semestr)
Od roku 2013/2014 sem. 7
Typ zajęć/liczba godzin W/30, L/30
Koordynator
Prowadzący Dr inż. Krzysztof Oprzędkiewicz
Sposób zaliczenia Wykład – zaliczenie, Laboratorium – zaliczenie z oceną
Forma zaliczenia: zgodnie z Regulaminem Studiów
Tryb zaliczenia: w zależności od wymaganej formy.
Poziom kursu
Wymagania wstępne
Język wykładowy
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Skrócony opis kursu Program wykładu obiejmuje następujące zagadnienia:
1. Zagadnienia wstępne: System i system złożony. Typy strukturzłożonych systemów sterowania. Hierarchiczne systemy sterowa-nia. Zadania sterowania i wymagania stawiane przed siecią kom-puterową na różnych poziomach tych systemów. Przykłady hierar-chicznych systemów sterowania.
2. Modele matematyczne obiektów sterowania. Etapy budowy mode-
lu. Przykłady budowy modeli zastępczych i dokładnych obiektów.3. Specjalne algorytmy regulacji ciągłej. Predyktor Smitha iregulator redukcyjny. Regulator LQ z obserwatorem.
4.Elementy aparatury automatyki. Schemat zamkniętego układuregulacji rzeczywistego procesu i jego elementy. Przykłady
czujników i przetworników pomiarowych ( pomiar ciśnienia, po-ziomu i natężenia przepływu). Zasady doboru czujnika do proce-su. Inteligentne przetworniki pomiarowe. Realizacja praktyczna
regulatorów: architektura sprzętowa regulatora cyfrowego.Spełnienie wymagań czasu rzeczywistego w systemach regulacjicyfrowej. Narzędzia programowe: język wysokiego poziomu orazGraf Sekwencji do programowania sterowników PLC.
Regulator pneumatyczny PID. Siłowniki. Interfejsy HMI i metody
ich realizacji: tablice synoptyczne i panele operatorskie. Wy-
magania stawiane przed przemysłowym sprzętem komputerowym. Za-gadnienia bezpieczeństwa podczas budowy układów automatyki.5. Sieci komputerowe w automatyce. Wymagania stawiane przed
sieciami przemysłowymi, porównanie sieci przemysłowej i Ether-
netu. Topologie sieci. Model sieci lokalnej wg standardu OSI.
Sieci PROFIBUS i HART.
6. systemy SCADA. Przykłady środowisk programowych. Podstawoweobiekty graficzne i typy zmiennych. Komunikacja pomiędzy śro-dowiskiem SCADA i systemem PLC. Platformy sprzętowe dla syste-mów SCADA: komputer PC i panel operatorski.
Program laboratorium.
Laboratorium stanowi uzupełnienie i ilustrację zagadnień pre-zentowanych na wykładzie. Proponuje się realizację 7 ćwiczeń(zajęcia wstępne + 2 godz. co 2 tygodnie ). Do realizacji ćwi-czeń będzie wykorzystane następujący sprzęt i oprogramowanie: 1. Identyfikacja i budowa modelu zastępczego dokładnego dlarzeczywistego obiektu regulacji. W ramach ćwiczenia należy do-konać identyfikacji charakterystyki statycznej oraz zbudowaćmodele: zastępczy w postaci transmitancji z opóźnieniem orazdokładny w postaci równania przewodnictwa cieplnego dla rze-
czywistego cieplnego obiektu regulacji ( obiekt znajdujący sięw Laboratorium Automatyki i Robotyki, obliczenia należy wyko-nać z użyciem MATLAB-a).2. Specjalne algorytmy regulacji. W ramach ćwiczenia należywykonać badania symulacyjne układów regulacji z regulatoramispecjalnymi: predykatorem Smitha oraz regulatorem redukcyjnym.
Ćwiczenie należy wykonać z użyciem MATLAB-a.3. Spełnienie wymagań czasu rzeczywistego w systemach PLC. W
ramach ćwiczenia należy zbudować funkcje testowe i wykonać zich użyciem badania testowe spełnienia wymagań czasu rzeczywi-stego w systemie PLC podczas realizacji złożonych funkcji ob-liczeniowych. Ćwiczenie ma być wykonane z użyciem środowiskaprogramowego STEP 7, Professional dostępnego w LaboratoriumAutomatyki i Robotyki. Należy wykonać badania dla różnych ty-pów CPU sterowników SIEMIENS SIMATIC S7 300 i S7 400.
4. Rozproszony system sterowania zbudowany z użyciem sieciPROFIBUS. W ramach ćwiczenia należy dokonać konfiguracji isprawdzić poprawność działania dużego rozproszonego systemusterowania, zawierającego 2 sterowniki PLC, panel operatorskii kilka rozproszonych stacji pomiarowych. Elementy systemu sąpołączone siecią PROFIBUS w wersjach DP ( sterowniki) oraz PA( stacje pomiarowe ). Ćwiczenie ma być wykonane z użyciem śro-dowiska STEP 7, Professional dostępnego w Laboratorium Automa-tyki i Robotyki.
5. Narzędzie programowe Graf Sekwencji. W ramach ćwiczenia na-leży zbudować układ realizujący przykładowy algorytm sterowa-nia sekwencyjnego wybranym procesem. Do budowy wykorzystać na-rzędzie S7 GRAPH będące częścią środowiska programowego SIE-MENS STEP 7.
6. systemy SCADA część I. Obiekty graficzne i zmienne. W ra-mach ćwiczenia należy zbudować proste aplikacje zawierająceobiekty graficzne skojarzone ze zmiennymi różnych typów ialarmami. Do wykonania ćwiczenia należy wykorzystać środowiskoSCADA InTouch lub WinCC ( do ustalenia).
7. systemy SCADA część II. Trendy, skrypty i archiwizacja da-nych. W tamach ćwiczenia należy zbudować aplikacje realizującetrendy bieżące i historyczne dla zmiennych, których wartościsą zmieniane w odpowiednich typach skryptów. Należy także zde-finiować archiwizację tych zmiennych. Do wykonania ćwiczenianależy wykorzystać środowisko SCADA InTouch lub WinCC ( doustalenia – to samo środowisko, co dla ćwiczenia 6).
Pełny opis kursu
Literatura podstawowa:
1. Kasprzyk J. Programowanie sterowników przemysłowych”
WNT 2006.
2. Komor Z. Aparatura Automatyki” skrypt Politechniki
Poznańskiej 1995.
3. Kwaśniewski J. „programowalne sterowniki przemysłowe wsystemach sterowania” Wyd. AGH 1999.
4. Żelazny M. „Podstawy Automatyki” PWN 1976.5. notatki z wykładu,
pomocnicza:
dokumentacja do sprzętu i oprogramowania do zajęć.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3