ring iplik
-
Upload
gizem-sahin -
Category
Documents
-
view
230 -
download
1
Transcript of ring iplik
-
7/30/2019 ring iplik
1/15
RNG (BLEZKL) PLK ERME
RNG ERME SSTEM
Ring , yani bilezik ve kopa yardmyla eirme, 20 Kasm 1828 tarihinde John Thorp
tarafndan kefedilip Birleik Amerikada patenti alnmtr. Pamuk iplikiliinde senelerce
kullanlm olmasna ramen ngiliz sistemi eirme de ancak 1930 dan sonra tatbik edilmeye
balanmtr. Buna mukabil Avrupal imalatlarca Fransz sistemiyle bundan 20 sene evvel
1910 larda kullanlmaya balanmtr.
Taranm yn iplikiliinde yn eirmeye ait ilk almalar Amerikada Whitin
Machine Works Whitinsville firmasnca yaplmtr. Whitin ring eirme makineleri Bradford
sisteminde Fransz sisteminden daha hzldr. imdiki durumda btn kamgarn iplik
fabrikalarnn ring kulland sylenebilir. Bunlarla 3 inch apnda, 11 inch boyunda ve 350
gramlk masuralar elde etmek mmkndr.
Ringde Nm 10-70 e kadar eirmek mmkndr.
Yn iplikiliinde ring (bilezik) iplik eirme konusu genel olarak u balklar altnda
incelenmitir:
1. Ring eirme sistemi,
2. Ring eirme makineleri,
a) Kamgam ring eirme , makinesib) Yar kamgam eirme iplik makinesi,
c) trayhgarn ring eirme makinesi,
d) Ring eirme makinesinde fitil besleme,
e) Ring eirme makinesinde ekim tertibat,
f) Ring eirme makinesinde iler,
g) Ring eirme makinesinde bilezik,
h) Ring eirme makinesinde kopa,i) Ring eirme makinesinde balonlama ve balon ayrclar (seperatr),
j) Ring eirme makinesinde domuz kuyruu (iplik klavuzu),
k) Masura ve kops.
1. Ring Eirme Sistemi
Sistem olarak ring iplik eirme makineleri yn iplikiliinde ve pamuk iplikiliinde
ayndr. Farkllk kk istisnalar dnda sadece makine elemanlarnn boyutlarndadr. Yn
iplikiliinde, makine elemanlar pamuk iplikiliindekine nazaran daha byktr. Ring iplik
makinesinde; elyaf erit halinde beslenir, silindirli ekim blgesinden geerek kopa ve
1
-
7/30/2019 ring iplik
2/15
bilezik yardmyla bkm ve sarm ilemleri gerekletirilir.plik k silindirlerini terk
ettikten sonra, bilezik iinin merkezi ynnde bulunan bir kopann iinden geip, dnmekte
olan masuraya sarlmaktadr. Ana iplik eirme eleman idir.
Elyaf eridi ayn anda inceltilerek bklp masuralara sarld iin kontin bir
sistemdir. Bkm ve sarm birlikte yaplr. Bkm masurann dnmesiyle verilir. Elyaf eridi
ekim tertibatna girer, ekim silindirleri arasndan beslenir ve istenen nihai incelie getirilir.
, masuray sabit bir hzla dndrr. n ekim silindirlerinin hz istenen miktarda.bkm
iplie verecek ekilde ayarlanr. Kops bileziin etrafnda serbeste kayar. Kopa ekiinin
oluturduu gerginlik ipliin masuraya kt hzla sarlmasn salar.
Verilen bkm miktar i hznn (kopa hznn) istihsal silindirinin evre hzna
oranna baldr.
Aada ring iplik eirmenin dier eirme sistem ve makinelerine gre avantaj ve
dezavantajlar verilmitir.
ekil1: Ring Eirmenin emas
2
-
7/30/2019 ring iplik
3/15
Ring iplik eirmenin avantajlar
Ring iplikiliinde, eirmenin balang noktasnda olan n manondan k
noktasnda paralellemi olan elyaflar, bkm aldklar srada olduka fazla bir gerilimle
karlamaktadrlar. Bu teknolojik olarak, bkm alma srasnda elyaflarn ok iyi bir ekilde
biraraya gelip birbirlerine tutunmalar bakmndan byk avantaj getirmekte, elyaflar arasnda
meydana gelen yksek srtnme kuvvetleri ok iyi iplik mukavemeti salamaktadr. Dier
ynden, iplik kopular asndan bakldnda ise dezavantaj getiren bir nokta olarak
grlmektedir
Ring iplikiliinde ok nemli avantajlardan biri de, elyaflarn eirme srasndaki
mkemmel uyumudur. Ring ipliinin eirme proseslerinin tmnde, elyaflar yksek mekanik
kuvvetlerin basks altnda ok iyi bir ekilde kontrol edilmektedir. ekim blgelerinde,
silindirler ve apronlar, tm elyaflar boylarna bal kalmadan, bir uyum iinde olmalarn
kontrol altnda tutmaktadrlar. Bu nedenle, elyaflar uyumu bozacak herhangi >ir ekle
girememekte ve sonuta mukavemeti yksek iplik retilmi olmaktadr. Ring iplikiliinin en
nemli kilit noktas burasdr.
Orta ve uzun elyaflarn eirilmelerindeki ekim sistemleri, efektif bir ekilde
elyaflarn ekim blgesindeki hzlarn kontrol ederler. Bu da ekim blgesinde kontroll
olarak hzlandrlan elyaflardan belirli artlar altnda son derece uniform iplik retilmesiolanan salar.
ekim blgesine verilen elyaf band iindeki ksa elyaflar da ekime urarlar. Ancak,
bu elyaflarn hzlar efektif olarak kontrol altnda tutulamamakta olup, retimdeki elyaf band
iinde yzen elyaflar olarak isimlendirilirler. Bu elyaflarn ekim blgesindeki, tutma nokta-
lar arasndaki blgelerdeki hz artlarna dier elyaflarla beraber ayak uyduramamalar iplik
dzgnszlne olumsuz etki etmektedir. Ring iplikiliindeki mkemmel elyaf kontrol,
bu iplikilik sisteminin btn elyaf tipleri iin ok geni bir numara sahasnda
kullanlabilmesi imkann vermektedir. Bu nedenle ring iplikilii, iletme esneklii
bakmndan son derece mkemmel bir grnm vermektedir. plik eirme srasnda
elyaflarn yksek bir gerilim altndaki uyumu ve mkemmel elyaf kontrol, ring ipliine
mukavemet ve dzgnlk asndan byk avantaj salamaktadr. plik dz-gnszl ise,
ancak ksa elyaf miktarnn orannda artma olursa dme gstermektedir.
Ring iplik eirmenin dezavantajlar
Avantajlarnn yansra ring iplik makinesinin birtakm dezavantajlar da vardr.
3
-
7/30/2019 ring iplik
4/15
Bilezik kopa ve hava-iplik srtnmesi ile kopular fazla olur. Kopuk u balama sorunu
vardr. Kopularda ve balamalarda zaman kayb ok fazladr. Kopadaki yksek hz iplie
zarar verir. Masura kapasitesi azdr, enerji maliyeti fazladr.
Ring iplik eirme ilemi toplam iplik eirme maliyetinde yandan ok yer tutar. Dolaysyla
enerji maliyeti ok yksektir.
2. Ring Eirme Makineleri
Elyaf eridinden iplik elde edilen makinelerdir. Daha geni ekliyle doal veya
sentetik kesikli elyaftan oluan fitil veya elyaf bandnn istenen incelie ekilip, bkldkten
sonra elde edilen ipliin masura veya kopsa ya da baka bir patrona sarld makinelerdir.
plik eirme makinelerinin en yaygn olanlar ring (bilezikli) eirme makineleridir.
Yn iplikiliinde kullanlan ring iplik makineleri kk aksesuar deiiklikleri
dnda pamuk iplikiliinde kullanlanlarn ayndr. erit besleme, ekim ve sarm
sistemlerinde bir takm farkllklar vardr.
Ring iplik makinelerinde hemen her tr iplik retilmektedir. Pamuk, sentetik,
kamgam, yar kamgam ve trayhgarn iplik retilebilir. Seyyar vargelden daha prodktif olan
bu makine, daha mukavemetli, ancak daha az yumuak yn iplii retir.
eitli ring iplik makine konstrksiyonlar vardr. Bunlar retilen ipliin kalitesi, elyaf
besleme ekli ve dier makine konstrksiyonlarna gre deiiklik gsterir.Ring eirme makineleri genel olarak u balklar altnda incelenmitir:
a) Kamgam ring eirme makinesi,
b) Yar kamgam ring eirme makinesi,
c) trayhgarn ring eirme makinesi,
d) Ring eirme makinesinde fitil besleme,
e) Ring eirme makinesinde ekim tertibat,
f) Ring eirme makinesinde iler,g) Ring eirme makinesinde bilezik,
h) Ring eirme makinesinde kopa,
i) Ring eirme makinesinde balonlama ve balon ayrclar (seperatr),
j) Ring eirme makinesinde domuz kuyruu(iplik klavuzu),
k) Masura ve kops.
2.A. Kamgarn Ring Eirme Makinesi
Yn iplikilik sisteminde uzun elyaflarla almak sz konusudur. Uzun elyaflarn
inceltilme-sinde yeni ekilmesinde ekartman mesafesi (n ve arka ekim silindirlerinin elyaf
4
-
7/30/2019 ring iplik
5/15
tutma notalar arasndaki uzunluk) daha uzundur. Kamgarn iplikiliinde kullanlan ring iplik
makinesi klasik ring iplik makinesiyle genel sistem prensibi olarak ayndr. Fitil beslenir,
ekim silindirlerinde inceltilir, bkm verilir ve kopslara sarlr.
Kamgam ring iplik makinesinde kaliteli, ince homojen yapl, przsz yzeyli iplikler reti-
lebilir.
2.B. Yar Kamgarn Ring Eirme Makinesi
Yar kamgam iplikler; kamgam iplikler kadar przsz, dzgn, parlak deildir. Genel
olarak ilem ak kamgarndaki gibidir. Sadece tarama ilemi yoktur. zellikle yn tipi yapay
elyaflarn erilmesinde ok kullanlr. trayhgarnda olduu gibi zel bir yumak beslemeli
sistem yoktur. Yar kamgam ring iplik makinesine fitil ve bant besleme yaplr. Daha ksa el-
yaflarn de kullanld gznnde bulundurularak ekim sistemleri, ekartman mesafeleri bu
dorultuda dzenlenir.
Fitil beslemeli yar kamgam ring iplik makinesi, kamgam iplikilikte kullanlan
makineye benzer. ok bariz fark olmamakla beraber ekartman mesafesinin daha ksa oluu
(ekim silindirlerinin yaknl), elde edilen ipliin kamgam ipliklere gre daha kaba olmas
dolaysyla sarm tertibatnn daha byk oluu gibi birtakm farklar vardr.
Yar kamgam ring iplik makinesinde bant beslemeliye rnek olarak Fransz NCS
firmasnn' rettii ring iplik makineleri verilebilir. Bu makinelerde Nm l'den Nm 24'e kadariplikler retilmektedir. Bu makineden bazlarn rnek olmas mnasebetiyle incelemekte
yarar vardr. Ring iplik makinesi CF 32 Nm 10 ila 24 aras dokuma hal, deme, triko ve
rg iplikleri retimi iin uygundurAadaki teknik niteliklere sahiptir:
75 mm'lik bilezik ap.
105 mm'lik ekartman.
350 mm boyda masura.
Yksek kalite.
10500 devir/dak'ya ulaan hz. Tek veya bamsz ift tarafl modelleri vardr
ki kademeli yksek ekme imkan veren ekim blgesi ile donatlan ring iplik
makineleri de vardr. Yksek performansl ve yksek randmanl olan Cf 32 makinesi
aadaki elemanlarla tehiz edilebilir.
a) ok iyi incelenmi otomatik takm deitirme tertibat.
b) Direk balantl otomatik bobin besleme.
c) zel bir veri kaydedici cihaz.Ring iplik makinesi CF 43Nm 3 ile 14 aras triko, hal, deme ve dekorasyon iplikleri iin
5
-
7/30/2019 ring iplik
6/15
kullanlmaktadr
Teknik nitelikleri:
Bilezik ap: 94 mm
Ekartman : 120 mm
Masura boyu : 400 mm
Yksek kaliteli ta kafa i (crown head)
9000 devir/dak gibi yksek bir hz.
Ring iplik makinesi CF 43 makinesi aadaki zelliklere sahiptir:
a) Malzeme kayplarn azaltan kopma bant durdurucu ile techiz edilen iki blgeli kollu
tip ekim blgesi.
b) Merkezi kumanda,
c) Klasik ringlere gre iki misli i says,
d) Tamamen otomatik takm deitirme,
e) Ring ile bobin makinesi balants.
Otomatik ve yksek performansl tehizatlarla donatlm bir makine olarak
aadaki etkileri vardr:
a) Randman arttrma,
b) Maliyeti azaltma,
c) i maliyetini drme,
d) Kaliteli iplik retme,
e) Bobin makinesi veriminin nemli bir oranda arttrlmas,
f) plik kg maliyetini azaltmak.
Tm eirme makinelerinin keten trn alanlar da bulunmaktadr.
Ring iplik makinesi CF 29 bilhassa tafting iplii olmak zere yar kamgam Nm l ila 8
ipliklerin imalatna uygundur.
Aadaki zelliklere sahiptir:
a) 7500 devir/dak'ya ulaan yksek hzlar.
b) Yksek performansl tip ekme blgesi ile kullanlacak malzemeye uygun
seim imkan
c) Kaliteli iplik
Balca zellikleri unlardr:
Bilezik ap: 120 mm
6
-
7/30/2019 ring iplik
7/15
Ekartman: 160 mm
Masura boyu: 600 mm
Ta kafal iler
ekil 2: ift ynl (fitil besleme- bant besleme) ring iplik makinas
a) Bant kovas,
b) Elyaf band,
c) Band ekim blgesi,
d) Bantdan elde edilen iplik kopsu,
e) Fitil bobini,
f) Elyaf eridi,
g) Fitil ekim blgesi,
h) Fitilden elde edilen iplik kopsu,
i) Kops sevki,
j) Toz emme ve temizleme borusu,
k) Hareketli toz haznesi,
l) erit telefi, emme ve sevk kanal,
RingMakine says 1Makine bana kafa says 140 i
Fitil kops says 140ekim 20Katlama 1kta fitil arl gr/m 0,166Ortalama istihsal kg./sa bana 250 gr
7
Yar kamgarn iletmesinde ring eirmemakinesi retim tablosu
-
7/30/2019 ring iplik
8/15
2.C. trayhgarn Ring Eirme Makinesi
trayhgarn iplik retilen ring iplik makinelerinde daha kaba iplikler retilir. Yaygn
olan makine fitil yumandan besleme yaplarak iplik retilen sistemdir. Fakat bant
beslemeli deiik makinelerde vardr.
trayhgarn iplik retiminde taraktan direkt fitil yumaklar yapld iin, ring iplik
makinesine bu yumaklar yerletirilerek fitil beslemesi yaplr.
Daha kaba iplik retilmesi, iplik darm tertibatnda deiiklikler gerektirmektedir.
Kaln ipliin masurada abuk dolmas sonucunda masura deiiminden doacak zaman
kaybn en aza indirmek iin daha byk masuralar kullanlmtr.
Emme Tertibatl - Haval Kopuk Temizleme Sistemi : Emme tertibat veya vakumlu
kopuk toplama sistemi, trayhgarn iplik makinelerinde bulunmas gereken standart tertibat
haline gelmitir. Bu sistem kopan fitillerin eirme blgesinde toplanmasn , verim
silindirlerini sarlmasn nlemektedir. Kopan fitil ular iplik yrngesinin uygun bir yerine
yerletirilmi bulunan ksa hava emme tpleri vastasyla ieri ekilen hava ceryanna
kaplarak emilir ve iplik makinesinin iki tarafndaki kanallardan makinenin bir ucunda
toplanarak filtre hcresine gider. Emilen hava filtrelerden geip iplikhaneye flenir. Bu
tertibat ift iplik meydana gelmesinin, iplik kopmalarna , uuntu birikmesine mani olur veiplik makinesinin temiz tutulmasn salar.
2.D. Ring Eirme Makinesinde Fitil Besleme
Yn iplikiliinde yn iplik eirme makinelerine elyaf ekilde beslenir. Bunlar; fitil
yuma halinde, fitil kopsu halinde ve bant halinde.
Kamgarn ring iplik makinelerinde fitil kops halinde makineye beslenir.
Yar kamgarn ring iplik makinelerinde fitil kopsu beslenildii gibi elyaf band da
beslenir.trayhgarn ring iplik makinelerinde fitiller yumak halinde beslenir.
2.E. Ring Eirme Makinesinde ekim Tertibat
Ring iplik makinesinde erit halindeki elyaf topluluunun inceltildii ksmdr.
eitli silindir ve ekim tertibatlarndan oluur:
Besleme silindirleri,
ekim silindirleri (tayc silindirler),
Manon (bask silindirleri) ve apron, Temizleme silindirleri.
8
-
7/30/2019 ring iplik
9/15
Besleme silindirleri
Materyalin iplik makinelerine giriini (beslenmesini salayan silindirlerdir. Besleme
silindirinden getikten sonra fitil artk ekim blgesine girmitir.
ekim silindirleri (tayc silindirler)
ekim blgesinin ait blmnde bulunan silindirlerdir. ekim srasnda elyafn
kontrol altnda tutulmasn salamak iin baz kamgam ekme makineleri ile baz iplik eirme
makinelerinde, balca ekme silindirleri arasna yerletirilmi olan pozitif tahrikli dz metalik
silindir. Bu silindir stnde birlikte alan bir bask silindiri ile birlikte kullanlr, ilenmekte
olan elyafn uzunluuna gre bir, iki veya grup tayc silindir kullanlabilir.
Bu silindirler bask silindiri ile elyafn kontroln ve ekme silindirlerinin arasna
yerletirilerek tahrik salayan dz metalik yapdaki tayc silindirlerdir. Elyaf bask silindiri
ile tayc silindir arasndan geer.
Manon (bask silindirleri) ve apron
Bask silindirleri dzgn bir ekim iin nemlidir. Tayc tarafndan sevk edilmekte
olan ham maddenin stnde duran, srtnme ile tahrik edilen, bask kuvveti ile yklenmi,
przsz, tahtadan, sentetik kauuk kapl veya madenden silindirlerdir. Bask silindirleri baz
kamgam ekme ve eirme makinelerinde ekim esnasnda elyaf ekmek, kontrol altndatutmak iin kullanlr.
ekim tertibatlarnda, ekim kaylarna apron ad verilir. ekim ve bask
9
ekil 3: Ring iplik eirme makinelerinde ekim
esnasnda elyaf ekmek ve kontrol altnda tutmak iin
kullanlan bask silindirleri;
a) Manonlar (bask silindirleri),
b) Kauuk kapl manon silindirler (Asteks).
-
7/30/2019 ring iplik
10/15
silindirlerinin arasnda altta ve stte bulunur.
Temizleme silindirleri
Bask silindirlerinin temizleme ilemini yerine getirirler. Bask silindirlerinin verimini ve has-
sasiyetini dorudan etkilerler.
2.F. Ring Eirme Makinesinde ler
, iplik masurasnn takld, masuraya dnmesi iin hareket veren, bylelikle iplik
sarmn da gerekletiren ring makinesinin en nemli elemandr. Boyun ve taban
ksmlarndan yataklanm ekilde bulunurlar. Bu ekilde 7000 de-vir/dakika'ya kan idevri (en eski tiplerde 3000 devir/dakika) rulmanl yataklarn ilere uygulanmasyla 25.000
devir/dakika'ya karlabilmitir. lerin daha yksek hzlara kmasn, kopa ve bileziin
srtnme mukavemeti snrlar.
hz arttka btn sistemin titreimi ve yataklara gelen basn artar, bunu nlemek
iin kendi kendini ayarlayabilen zel yataklar gelitirilmitir. lerin diz ile komuta edilen
fren tertibat vardr. lerin dzgn almas iin i yataklarnn iyi bir ekilde yalanmas
ihmal edilmemelidir
10
ekil 4: Bask silindirlerinin temizlenmesini
salayan, ekim ileminin hassasiyetinde ve
veriminde nemli rol olan temizleme silindirleri
(Yrsan).
-
7/30/2019 ring iplik
11/15
hareketi iki ekilde salanr;Elastik prensip; makinenin herbir yznde 2 i veya 4 i evrilebilir.
Direkt dililerden gelen hareket.
lere hareket genellikle i eritleri ile salanr. Bu adan makine sistemi ayrlmtr.
Birka tamburdan alnan hareket sonsuz i eridi tarafndan sisteme ait (genellikle 4 i) ilere
iletilir. ler farkl byklkte olup, atk ve zg ileri ya da kaymal ve rulmanl yataklar
olarak ikiye ayrlr. lerin tahriki iin gerekli enerji miktar; iin devir saysna, yataklama
biimine, yalamaya, i sisteminin arlk ve ekline baldr. e hareket veren ve ileten
ayrca ie yataklk eden eitli tertibatlar vardr. Bunlardan balcalar unlardr:
kovan,
kasna,
eridi.
kovan
Bir i nitesinin iinde, iin dnd yataklar tayan blmne i kovan denir
11
ekil 5: Ring iplik eirme makinesi temel elemanlar;
a) ekim silindirleri,
b) plik klavuzu,
c) Masura,
d) Kopa,
e) Bilezik,
f) Kops,
g) [66].
Sekil 8: Ring iplik makinesinde iinde ilerin tand ikovan
-
7/30/2019 ring iplik
12/15
Kasna
ie hareket veren elemanlardan biridir. Bir i veya yalanc bkm dzeninde band,
kord, kay veya iple tahrik edilen kasnaktr.
eridi
i tahrikieyerek dnmesini salayan hareket ilelirn kaydr, iplik eirme ve bkm
makinelerinde olduu gibi kk apl kasnaklara g transmisyonu iin tasarmlanm olan
ve normal olarak genilii 50 mm'den fazla olmayan, genellikle yksek zg sklnda
dokunmu dar kumatr.
Eski tip iplik makinelerinde i tahrikine^ kaytanlar !;ull;- lrdt. Yeni makinelerde hz
nedeniyle bunlarn yerini i eritleri almtr, i eritlerinin genilikleri genellikle 8-10-12
mm'dir. Her bir sonsuz i eridi tamburlardan ald hareketi ilere aktarr. Poliamid 6 veya
6.6'dan yaplmtr. Pamuklu eritler nemini kaybetmitir. erit gerginlii, gergi kasna ile
salanr. Kaymal yataklarda gerginlik 1000-1200 gr, rulmanl yataklarda 600 gr.
civarndadr. eritlerin diki yerlerinde prz olmamaldr.
2.G. Ring Eirme Makinesinde BilezikIS etrafndaki kopann dn yolunu oluturan kaliteli sert elikten yaplm metal
emberdir. Bilezik yksek bir srtnmeye maruz kalr. Baziklerin yzeyleri kopadan daha
sert yaplmtr. Kopann rantabl hareketi iin tam yuvarlak olmas ve yzeyinin
dzgnl ok nemlidir. Tek ve ift tarafl bilezikler mevcuttur. ift yzl bileziklerin iki
yz de kullanlabilir.
ift tarafl bileziklerde kullanlmayan tarafn paslanmas sakncas vardr. yi bir
bakm ile bilezik 5-6 sene dayanr. Bilezik kalnlklar; flan l = 3,2 mm flan 1,5 = 3,7 mm
flan 2 = 4 - 4,1 mm'dir.
Bilezik genilii (i ap) i aralna bal olarak 40-60 mm arasnda deiir.
Bilezikler nceleri dkme demirden imdi ise arlk nedeniyle preslenmi elik satan
yaplan bilezik sehpalarna monte edilmilerdir.
12
ekil 9: Ring iplik makinesi, fitilden iplie ilem ak
ve istem elemanlar;
a) Fitil bobini,
b) Fitil,
c) ekim silindirleri,
d) plik klavuzu,
e) plik,
f) Bilezik,
g) Kopa,
h) ,
) plik kopsu
-
7/30/2019 ring iplik
13/15
Bilezik ray (planga)
Bilezikli iplik eirine makinelerinde, bileziklerin monte edildii, nceleri dkme
demirden imdi ise arlk nedeniyle preslenmi elik satan yaplan sehpadr.
2.H. Ring Eirme Makinesinde Kopa
Bilezikli (ring) iplik eirme ileminde, ipliin masuraya sarlrken iinden getii,
iplie gerginlik veren, ile birlikte bkm salayan, bilezie takl ekilde hareket eden ve
hareketini iplikten alan metalik veya plastik paradr. Kopa, bilezik zerinde srklenerek
hareket eder ve i vastas ile bklen iplii sarlmak zere masuraya verir.
Kopalarn ift tarafl, tek tarafl, C, N, elips, oval kopa gibi eitleri vardr. yi bir
kopann; bilezik formuna uygun olmas, dzgn sathl olmas, iyi bir malzemeden yaplm
olmas ve uygun arlkta olmas istenir.
Kopalar arlklarna gre numaralandrlmtr. pliin numarasna gre kopalardeitirilir.
2.I. Ring Eirme Makinesinde Balonlama ve Balon Ayrclar (Seperatr)
Balonlama; iplik eirme, katlama, sarma ilemleri srasnda ipliin balon rehberinin
iinden dar ekildikleri zaman hareket halindeki ipliklerin bir eri izen grndr.
Kontrol edilmeyen ar balonlama eirmeyi bozabilir.
13
-
7/30/2019 ring iplik
14/15
Yeterli iplik sarma hz ile hareket halinde bulunan iplik, patrondan sald surada
dnerken bir balon eklinde grlr. pliin sald bobin sabit olabilecei gibi orijinal
sarl ynnn aksi ynde dndrlebilir.
bobin sabit olabilecei gibi orijinal sarl ynnn aksi ynde dndrlebilir. Balonun alaca
ekil aada saylan faktrlere baldr:
a) Bir patronun etrafnda dnen ipliin geiine etki eden hava direnci,
b) Dnmekte olan iplie etki eden merkezka kuvvet,
c) ipliin numaras ve cinsi,
d) pliin sarlma hz,
e) Masura uzunluu.
Yukarda c, d ve e klarnda belirtilen faktrler, merkezka kuvvetine etki ettiklerinden
balonlamaya indirekt etki eder. Balon ayrclar; iplik balonlarn birbirinden ayr tutmaya
yarayan plakalar, bilezik ve kubbe biimindeki dzenlerdir. Ayrclar, esas olarak yan yana
dnmekte olan iplik balonlarnn birbirlerine ve duran veya hareket etmekte olan makine
aksamna arpmasn, taklmasn nlemek amacna yneliktir. Bunlar, iplik balonlarnn
boyutlarn belirli miktarda snrlayp toplayabilir ve ayn zamanda ilem esnasnda iplik
gerginliklerini de etkileyebilirler.
2.J. Ring Eirme Makinesinde Domuz Kuyruu (plik Klavuzu)
plie rehberlik yapan son eleman iplik klavuzu, dier adyla balonlama gzdr.
plik klavuzu iplik eirme, katlama, sarma ilemleri srasnda ipliin sarld patronun
14
ekil 10: Ring iplik eirmede balonlamann oluumu;
a) plik klavuzu
b) plik
c) Kopa
d) Bilezik
e) plik kopsu
f) Balonlama bilezii
-
7/30/2019 ring iplik
15/15
ekseni ile ayn hizada ve stnde uygun bir mesafede bulunan, iplik balonunun st
noktasn oluturur
2.K. Masura ve Kops
Elyaf, iplik haline getirildikten sonra eitli cisimlere sarlr. zerine iplik sarlan
btn elemanlara iplik patronu denir. Ring iplik makinesinde eirilen ipliin zerine
sarld iplik patronuna masura, zerine iplik sarlm masuraya da kops denir. Ayrca;
sadece iplik deil, rnein; fitillerin sarld masuralara kops ad verilir.
Kopsun genellikle kat bir tpten oluan dikey delikli merkezi vardr. plik
makinelerinde masurann temeli ie geirilmi olan plastik veya kat bir tp olabilir. eitli
llerde ve tiplerde olabilen kopslar iplik eirmede kuma retiminde eitli
gereksinimlerine uygun olarak retilir. Bo masura uzunluu pamuk iplikiliinde 20-21-23-
24 cm'dir. Bilezik apna bal olarak bo masura arl 50-80 gr arasndadr. Ynl
sistemde bo masura uzunluu 35-40-60 cm'dir. Kopslar kendi halinde belirli bir amala
kullanlacak ekle sahiptir, rnein; atk kopsu mekik iine girecek ekildedir.
Emine UNCU
000501010
15