Rezimana Inglizî
-
Upload
siwar-vazgali -
Category
Documents
-
view
38 -
download
5
description
Transcript of Rezimana Inglizî
-
0Husein Muhammed Rzimana inglz
Husein Muhammed
RZIMANA INGLZBi ziman kurdENGLISH GRAMMAR IN KURDISH
2013 2014
-
1Husein Muhammed Rzimana inglz
Naverok
PGOTIN .................................................................................................................................................... 3
HOW TO READ KURDISH? ............................................................................................................................ 5
ALFABE DENGNAS ................................................................................................................................... 7
KONSONANT ............................................................................................................................................ 8
VOKAL.....................................................................................................................................................10
NAVDR ......................................................................................................................................................12
PIRTIKN DIYAR NEDIYARIY ...............................................................................................................12
PIRHEJMAR ............................................................................................................................................13
XWEDT ..................................................................................................................................................16
HEJMAR ..................................................................................................................................................17
Hejmarn rz .....................................................................................................................................19
Parjimar ..............................................................................................................................................21
Hesabkirin ...........................................................................................................................................21
RENGDR ....................................................................................................................................................22
RENGDRN GIRING ...............................................................................................................................23
RENG ......................................................................................................................................................26
BERHEVDAN ............................................................................................................................................27
Pn pan ...........................................................................................................................................29
CNAV .........................................................................................................................................................30
Desteya kirde ..........................................................................................................................................30
Desteya berkar .......................................................................................................................................31
Desteya xwedtiy ya girday .................................................................................................................31
Desteya xwedtiy ya serbixwe................................................................................................................33
Cnavn refleksv (xwegr) ......................................................................................................................34
Cnavn hev (resprokal) .........................................................................................................................34
CNAV HOKERN PIRSYARK .................................................................................................................36
CNAV HOKERN TKILIY ....................................................................................................................38
HIN CNAV DIYARKERN DIN YN GIRING .............................................................................................39
Hin cnavn din j.....................................................................................................................................42
DAEK ........................................................................................................................................................43
LKER .........................................................................................................................................................45
DEMA NIHA ............................................................................................................................................45
-
2Husein Muhammed Rzimana inglz
LKERN GIRING .....................................................................................................................................46
Lkera to be [tu b] (bn) .................................................................................................................50
WEZFEYN LKERA DO, DONT ........................................................................................................52
Lkern alkar yn rawey ....................................................................................................................53
Neyniya lkern alkar yn rawey ......................................................................................................54
Lkera to have [tu hev] (hebn, xwed bn) .....................................................................................54
Dema bor ya sade ..................................................................................................................................56
Hin lkern awarte di dema bor ya sade de ........................................................................................58
Dema bor ya ddar ................................................................................................................................60
Hin lkern awarte di dema bor ya ddar de ......................................................................................62
Dema bor ya dr ....................................................................................................................................64
Dema niha ya berdest .........................................................................................................................64
Dema bt ya berdest ...............................................................................................................................65
PASV ......................................................................................................................................................66
DEM ...........................................................................................................................................................67
SAL .........................................................................................................................................................67
DEMSAL ..................................................................................................................................................67
MEH........................................................................................................................................................68
HEFTE .....................................................................................................................................................68
EV ROJ ...............................................................................................................................................69
SAET .......................................................................................................................................................70
XWARINN ROJ .....................................................................................................................................71
-
3Husein Muhammed Rzimana inglz
PGOTIN
Ziman inglz roj bi roj zdetir dibe ziman serek y hem dinyay. Her gava ku du qisekernzimann cuda bn ba hev, heke yek ji wan ziman y din nizane, bi ihtimaleka gelek mezin ewherdu d bi alkariya ziman inglz danstandin bikin.
Kurd j ji her dem zdetir niha hewcey hnbn zanna ziman inglz ne. L mixabin heta niha tikitbek li ser rzimana inglz bi kurmanc peyda nabe. Ya rasttir, niha rzimana ti zimanek din jibil ziman kurd bi xwe bi kurmanc ne berdest e.
Kurd heta niha near bn ku bi rya zimanek dagirker (ereb, faris yan tirk) dest bi hnbna inglzbikin. Tesreka neba ya van zimanan li ser frbna inglz j li kurdan dibe: kurd ba hn inglznabin ji ber ku di ereb tirk de gelek ji dengn inglz nnin. Di inglz de dengn hevber , , , g,j, o, p, v yn kurd hene l ew di ereb de nnin. Di tirk de j , w li dawiya peyvan j b, c, d, g nnin kudi inglz de peyda dibe. L ev deng teqrben dengn din j yn inglz di kurd de hene dengkirinapeyvn kurd li gor dengnasiya kurd hsantir e. Wek din j rzimana inglz ji ereb tirk zdetir diibe yakurd. Kurd inglz ji eyn binemala zimanan anku ji zimann hindewrop ne l ereb tirk ne ji wbinemal ne.
Ev kitb bingehn rzimana inglz bi kurdiya kurmanc dide nasn. Ji ber ku ev yekem rzimanainglz ya bi kurmanc ye, ew bo hnbern destpker hatiye nivsn: ne hewce ye ku mirov boxwandin feydekirina ji v kitb ber niha ti inglz bizane. L ev pirtk hewl dide ku hem qeyd bendn bingehn yn rzimana inglz pk xwandevann xwe bike. Loma kesn ku ji ber vehinek inglz dizanin j dikarin j mifadar bibin.
Kitb ne ten bi kurmanc hatiye nivsn l ew bi taybet j li gor hewcedariya kurdaxivan hatiyeamadekirin. Inglz ne zimanek fonetk e anku her herf herdem ne wek hev t xwandin. Lomaaway xwandina peyvan j li ber wan li gor alfabeya kurd hatiye diyarkirin daku kurdzan bikarinwan peyvan rast bixwnin. Bo nimne, peyva inglz ya bi maneya rast ya kurd wek right tnivsn l wek rayt t gotin. Loma di nimneyan de ew wiha hatiye diyarkirin: right [rayt]: rastku ji ep ve ya yekem away nivsna peyv ye, ya duyem wey gotina w ye ya syem jwateya w peyv ye.
Gelek caran away gotina peyvan bi alfabeya fonetk ya navnetewey IPA t nivsn. L di vrzimannameya destpk de me bi zanet li cih IPAy alfabeya kurd bo diyarkirina awayxwandina peyvn inglz bijartiye. Sebeb v ew e ku piraniya kurdn destpkern ziman inglzIPAy yan qet nas nakin yan j xwandina w li ber wan giran as ye. Heke mirov bixwaze, dikareaway gotina peyvn inglz bi IPAy di gelek ferheng rzimannameyn din yn inglz de bibne.
Ev rziman bi taybet bo kurdxwnan hatiye hazirkirin daku ew hn inglz bibin. L dirzimannameya me de gelek nimne hene ku bi inglz kurd ne. Inglzaxiv j dikarin sd ji wan
-
4Husein Muhammed Rzimana inglz
wergirin bi wan nimneyan piek fr kurmanc bibin. Bo hsankirina xwandina peyvn kurd boinglzzimanan, away xwandina herfn kurd bo inglzzimanan bi lsteya li jr hatiye diyarkirin.
Me herwiha peyvn rziman bi inglz j dane. Hv heye ku pit hnbn bingehn rzimana inglz,xwandevan d bikarin bi alkariya wan peyvn rziman li ser wan babetan di nav kitb berhemnrziman yn inglz de j li gor pwstiyn xwe li wan mijaran bigerin peyda bikin.
Demek kurt pit v rzimannamey, ferhengeka inglz-kurd ya bi 1000 peyvn her zde li kar yninglz li gel wergern wan yn kurd t bt belavkirin. Li gel her serpeyv (headword) d bi kmyek hevoka nimne j hebe.
Husein Muhammed
Helsinki, zivistan 2013/2014
-
5Husein Muhammed Rzimana inglz
HOWTOREADKURDISH?
This book introduces the basics of English grammar in the Kurdish language (Northern or Kurmanjidialect). The main target audience is Kurds who wish to learn English.
However, the book includes plenty of examples in both English and Kurdish. Therefore, they mightbe of at least some help for English-speakers who want to learn Kurdish.
Kurdish alphabet is quite phonetical: words are pronounced pretty much the way they are written,apart from some exceptions; there is a one-to-one correspondence between a letter and a sound.For instance, a is always pronounced in a similar way (as English a in father), contrary toEnglish (e.g. in words like bath, father, tame)
To better help English-speakers to read correctly Kurdish words and phrases included in thisgrammar, we provide a list on how Kurdish letters are pronounced. The pronounciation is slightlysimplified.
, K, P and T are typically unaspirated. Word-initially they are sometimes aspirated, especially inloanwords.
Kurdish alphabet Like English
Aa AinfatherBb BinbigCc JinJohn CHinCHurch(aspirated)orCHin
churCH(unaspirated)Dd DindryEe Ainhat EAinheadFf FinfarGg GingameH HinhaveIi IinbigIi EEinseeJj SintreasureorFrench
JinjourKk Kinkey(aspirated)or
sky(unaspirated)Ll Linless
-
6Husein Muhammed Rzimana inglz
Mm MinmakeNn NinnapOo OinboringPp PinPaper(aspirated)
orPinpaPer(unaspirated)Qq Kincanbutfurtherbackinthethroat,ArabicRr Rinright(word-initiallymoretrilled/rolled)Ss Sinsea SHinsharpTt Tastake(aspirated)or
star(unaspirated)Uu Uinput OOinfoodV VinveryWw WinwaitXx CHinScotichlochor
GermanachtYy YinyesZz Zinzero
-
7Husein Muhammed Rzimana inglz
ALFABEDENGNASHemherfninglzdikurddejheneldiinglzdeherfnkurdynbikumik(,,)ynbipncik(,)nnin1.Lhelbethemherfninglzkurdwekhevnaynxwandin.
Herf Nav herf Deng(n) herf
Aa ey e,ey,a,oBb b bCc s k,sDd d dEe ,Ff f fGg c g,cH hIi ay i,ayJj cey cKk key kLl l,Mm m mNn n nOo ow o,owPp p pQq ky kRr ar rSs s s,zTt t tUu y u,yu,Vv v vWw dabi-y wXx ks ks,sYy way wZz z,zd z
Rzimanainglzbiawayekgitgeleksadeye.Lmijarajihemyanzehmettirnakokiyadinavberaherfandengandeye:eynherdipeyvncudadedikarebiawaynjihevcudab1 Di hin peyvn biyan de (bi taybet yn ji frens) carinan hin herfn din j tn bikarann ku di bingeh alfabeya inglzde nnin, bo nimne di peyva caf (qehwexane) de.
-
8Husein Muhammed Rzimana inglz
xwandinhincaranjhinpeyvmit/bdenginankuqetnaynxwandin(bonimneelidawiyapeyv).Sebebekvneliheviyewekuaxiftinainglzdidrokdegelekguheriyelnivsnainglzzdetirwekbermaye.Sebebekdinjygiringewekuinglzlideverncudaynchanbiawayekgitwekhevtnivsnlbiawaynjihevcudataxiftin.Dirastiydetiqeydbendnmitleqnninkumirovbikarediyarbikekafilanherfawatxwandin:mirovendqeydanrzbikej,dsahinpeyvninglzdhebinkuneligorwanqeydanin.Ldsajhinqeydhenekudikarinalkariyaxwandevananbikinkupiraniyapeyvanrastbixwnin.Lomagavaemlijrdinivsinkufilanherfbibvanawaytxwandin,divwisaneyfehmkirinkuherdemwisatxwandinlbipiranwisatxwandin.
KONSONANTEmpjikonsonantan(herfnbdeng,consonants)destpbikinjiberkudengwanjidengnvokalan(herfnbideng,vowels)kmtirligorpeyvandiguherin.Konsonantninglzevin:b,c,d,f,g,h,j,k,l,m,n,p,q,r,s,t,v,w,x,z.Ynv-konsonante:carinankonsonante,carinanjvokolae(lijrtirbinre).B,D,F,H,M,N,V,W,Zwekhevbernxweynkurdtnxwandin:- big[big]:mezin- dark[dark]:tar- far[far]:dr- horse[hors]:hesp- member[mmbir]:endam,uz- name[neym]:nav- very[vr]:gelek,pirr,zehf- way[wey]:rJwekC-yakurdtxwandin:job[cob]=kar,kargeh.Rwekkurdtxwandinlnermtirelidawiyapeyvhema-hemamit/bdengeankunaygotin.LwekL-yakurdyazirav(wekdipeyvalv)tgotin:lip[lip]:lv.LhincaranjLwekL-yaqelewyadipeyvnsilav,welatdetbilvkirin.EmdivrzimandedengL-yaqelewbiherfa[]binivsin:apple[epi]:sv.K,P,Twekhevbernxweynkurdynbihilmankureqtnxwandin.Wekdipeyvnkar,perde,temamde,newekdipeyvnkirin,pnc,tede.- king[king]:paa,melik,qral
-
9Husein Muhammed Rzimana inglz
- party[part]:parthizb;ah,cejn- tea[t]:ay
SwekS-yakurdtgotin:say[sey]:gotin.LlinavdawiyapeyvgelekcaranwekZtbilvkirin:rise[rayz]:rabn,bilindbn,hilketin,hilkin.GbipiranwekG-yakurdtgotinlcarinanliberE,IyanYwekC-yakurdtxwandin:give[giv]:danlGermany[crmin]:Elmanya.CbipiranwekK-yakurdtgotinllibereiwekS-yakurdtgotin:can[ken]:karn,iyanlcinema[sinm]:snema.QwekK-yakurdtxwandin.DitransrbsiyonanavpeyvnrojhilatdeewlicihQ-yakurdtbikarann:Quran.XwekKStxwandin.LidestpkapeyvewwekdengStgotin.Yliberyanpitvokalek(a,e,i,o,u)wekY-yakurdtgotin.Egerewbikevepitkonsonantek,ewwekyakurdyanjayyakurdtxwandin:- ready[rd]:hazir,amade- by[bay]:bi.Gelekcarandengekbicotekherfantdiyarkirin.Cotherfngberbelavynkonsonantevin:CHwek-yakurdtxwandin:change[eync]:guhernyanguherandin.SHligelhevwek-yakurdtnxwandin:she[]:ew(jin)PHwekFtxwandin:philosophy[filosof]:flosof,felsefe.THwekZ-yafis(zalyaereb)bialfabeyafonetkyanavneteweyankuIPA[]yanjwekS-yafis(sayaereb)biIPA[] txwandin.EmjdwekIPAyS-yafisbi[] Z-ya fis j bi [] diyar bikin. Heke mirov nizane ka ew awa tn gotin, mirov dikare wan herdem wekT bixwne:- they[ey]:ew(pirhejmar)- three[r]:sGavakuKNlidestpkapeyvbin,tenNtxwandin:knife[nayf]:kr.HekeWRlidestpkapeyvbin,tenRtbilvkirin:wrong[rong]:xelet.DemakuWHlidestpkapeyvbin,carinantenWtgotin(what[wat]:i)hincaranjtenH(who[h]:k).
-
10Husein Muhammed Rzimana inglz
GHlidawiyapeyvwekFtxwandin(enough[naf]:bes)lcarinanjbdenge(though[uw]:tevku,digelku).Ditransrbsiyona(tpguhziya)navpeyvnrojhilatdeewlicihxeynanku-/-ytnivsn(Baghdad,Afghanistan:Bexda,Efxanistan).-IGHTbigitwek-ayttgotin(fight[fayt]:err;might[mayt]:dibeku;right[rayt]:rast).Lawarte:eight[yt]:het;weight[wyt]:giran,wezn.KHditransrbsiyona(tpguhziya)navpeyvnrojhilatdelicihX-yakurdtbikarann:Khalid(Xalid).
VOKALVokalninglzevin:a,e,i,o,u.Yjcarinanvokalelhincaranjkonsonante.Mixabintijivokalninglzherdembieyndengnayngotin.Lijremhinqeydngelekgitdiyarbikin.Yabaewekuxwandevandikarindiferhengnbikrhatyninglzdeawaygotinaherpeyvliberawaywynivskbibnin.Abipiranwekeyakurdtxwandin:man[men]:mr,zelam.Carinanjwekayakurdtgotin:father[faer]: bab, bav.HekepitA-ykonsonantekhebepitwkonsonantjehebe,hingawekey(same[seym]:eyn,heman)yanjwek(care[kr]:xwemxwer,sexbr)tgotin.aibipiranwektxwandin(hair[hr]:m,pir,porr).awwekoyanowynkurdtgotin:saw[so]:dt.LiberduL-yan(ll)awekotbilvkirin:ball[bo]:gog,hol,top,tepk;small[smo]:bik;mall[mo]:firogeh,bazar.Ebipiranwekyakurdlkurttirtgotin.Emdivrzimande-yakurtwekbinivsin:her[hr]:w.HekepitE-ykonsonantekhebepitwkonsonantjehebe,hingE-yayekembipiranwekyakurddirjtgotin:here[hr]:vir,vder.eawekyanjynkurdtnbilvkirin:hear[hr]:bihstin,guhlbn;bear[br]:hir.Dueligelhev(ee)wekyakurdtnxwandin:beer[br]:bra.Ibipiranwekiyakurdyanjpiekdirjtir(ljiyakurdkurttir)tgotin:big[big]:mezin.HekeewtenpiekjiIyakurddirjtirbe,emwwekIbinivsin.LhekebizelaljiIyakurddirjtirljiyakurdkurttirbe(wekiyatirk),emwwek(dunuqteliseri)binivsin:(twenty[twnt]:bst).HekepitI-ykonsonantekhebepitwkonsonantjehebe,hingIwekayyakurdtxwandin:time[taym]:dem,wext,ax,kat.Iwekpeyvekaserbixwebimaneyaezjwekaytbilvkirin.Oligorpeyvanweko,owyanatgotin:so[so]:wisa.DuO(oo)bihevrebipiranwekuyanjyakurdtngotin:book[buk]:kitb,pirtklfood[fd]:zad,xwarin.
-
11Husein Muhammed Rzimana inglz
UhincaranwekU-yakurdtgotin:put[put]:dann,bicihkirin.Lgelekcaranwekayakurdlpiekkurttirtxwandin.Emva-yakurtdivrzimandewekbinivsin:but[bt]:l,feqet,ema.HekedukonsonantbikevinpeyU,ewdengeknzkiyakurddigire:hurt[hirt]=nyanandin.
Ylidyekyanendkonsonantanwekyanjaytgotin:merry[mr]:bico,bikeyf,xwelby[bay]:bi.HekeYbikevepyanpavokalek,ewwekY-yakurdtxwandin.
-
12Husein Muhammed Rzimana inglz
NAVDRNavdr(nouns)navntitan,deveran,kesanbyeranin:sv,Kurdistan,Ehmed,muzk,baran...Navdrninglzjwekynkurdhejmrbar(countnouns)inyanjnehejmrbar(uncountnouns)in.Ankuhinjdikarinbnhejmartin(jimrbar)hinjnaynhejmartin.Navdrnhejmrbardikarinweknavdrnkurdyekhejmaryanjpirrhejmarbin.Lberevajkurmanc,navdrninglzcins(zayenda)rzimannne.Herwihanavdrnyekhejmartenformekaxwerheye,ewnaynemandin/tewandin.Bonimnehemsvhemjsvbiinglzapplee.
PIRTIKNDIYARNEDIYARIYNavdrnnediyarynhejmrbardikurddepapirtika-ekyan-yekdigirin:kitb-ek,rojname-yek.Bimaneyawdiinglzdepirtikanediyariy((indefinitearticle)ayananlipnavdrtdannjcudatnivsn:abook(kitbek),anapple(svek).Anwekentxwandin,abipiranweketgotin.Lhekegiranliserabeankumirovbixwazebibjekutitekbitenyekenezdetirin,hingawekeytgotin.Hekenavdrbidengekkonsonantdestpbike,hingatbikarann:aboy(kurek).Lhekenavdrbidengekvokaldestpbike,hingantbikarann:aneye(avek).Yagiringewekupeyvbidengekkonsonantyanvokaltgotin,negiringekaewbikonsonantekyanbivokalektnivsn:carinanpeyvekbikonsonantektnivsnlbivokalektgotincarinanjberevaj.Yamuhimawaygotinye,neawaynivsn:anhour[enawir]jiberkuhourwek[awir]tgotin)auniversity[eyunivrsit]jiberkuuniversitywek[yunivrsit]txwandin.Jibilpirtiknnediyar,diinglzdeherwihapirtikadiyar(definitearticle)the[iyan]jheye.Ewhevber-ekeyasoran,el-yaereb,le,la,lynfrensder,das,dieynalmanye.Ewhingtbikaranndemakumexsedanavdrfilantitdiyare:thechair(ewkursyanfilankurs,neikursiyahebe).Pirtikadiyarhemligelnavdrnyekhejmarhemjynpirhejmarlikare:- Bringthechair,please!(Ka[v/Wfilan]kursiybne!)- Takeawaythechairs,please!(Ka[van/wanfilan]kursiyanbibe!)
-
13Husein Muhammed Rzimana inglz
PIRHEJMARDiinglzdeformakom(pirhejmar)biambialkariyaherfasjiformakit(yekhejmar)tkirin:Kit Gotin Kom Wate
friend[frnd] friends hevalschool[skl] schools xwandingehcar[kar] cars tirimpl,erebehand[hend] hands destpen[pn] pens qelem,pnscomputer[kompytir] computers kompterHekeformayekhejmarbi-ss,-ch,-s,-sh,-xgelekcaranbiobidawb,hingpirhejmarbiherfn-estkirin:Kit Gotin Kom Wate
class[kes/klas] classes pol,sef,sinifwatch[wo] watches saetwish[wi] wishes hvbus[bs] buses otobsbox[boks] boxes qut,sindoqpotato[piteyto] potatoes petat,kartolGavakuformayekhejmarbikonsonantek+Ybidawdibe,hingYjiformapirhejmartavtinlicihw-iestnivsn:Kit Gotin Kom Wate
lady[leyd] ladies xanim,hurmetcountry[kantr] countries welatparty[part] parties partLhekeberY-yadawiyapeyvvokalekhebe,hingYwekxwedimnetenSltzdekirin:
-
14Husein Muhammed Rzimana inglz
Kit Gotin Kom Wate
boy[boy] boys kur,kurikdays[dey] days rojplay[pley] plays lstik,yar;ano
Hekediformayekhejmar,dikteyadawiydeFhebe,ewgelekcarandiformapirhejmardedibeves.
Kit Gotin Kom Wate
wife[wayf] wives[wayz] jin(jinakesek)life[layf] lives[layvz] jiyan,ruhknife[nayf] knives
[nayvz]kr
leaf[f] leaves[vz] pelg,pel,belg,belim
Jialiydengnasvebiawaygitsyapirhejmariywekstgotin.Lhekeewlipeyvvokalekyanjliddengnligoralfabeyakurdb,d,g,v,(z-yafis)bin,hingswekztgotin.Hekelipeys,z,,j,,cjbe,hingwek-iztgotin.Formnhinnavdranawartene(irregular):Kit Gotin Kom Wate
man[men] men[mn] mr,zelam(mirovnnr)
woman[wumen] women[wimin]
jin(mirovnm)
child[ayd] children[idrn]
zarok
foot[fut] feet[ft] ptooth[t] teeth[t] qelem,pnsperson[pirsin] people
[ppi]kes,mirov
mouse[mawz] mice[meys] mik
-
15Husein Muhammed Rzimana inglz
Navdrnawartenetenynlijorlstekirne.Evtenhinnimnene.Pirhejmarnhinpeyvanjwekyekhejmarnwanin:Kit Gotin Kom Wate
fish[fi] fish massheep[p] sheep pezdeer[dr] deer xezalBerevajkurmanc,diinglzdeformapirhejmarhingjtbikaranndemakudikurmancnenavdrllkeryandiyarkerekekeredikekunavdrpirhejmare: - Kurd_bikurddiaxivin.KurdsspeakKurdish- Heval_bain:Friendsaregood.- Wgelekheval_hene:Hehasmanyfriends.
-
16Husein Muhammed Rzimana inglz
XWEDTXwedtdiinglzdebizdekirinapostrofek()herfastkirin:- afriendshouse:malahevalek- Johnswife(jinaJohn)- Rachelshusband(mereRachel)- childrensbooks(kitbnzarokanHekesjixweweknanapirhejmariylidawiyapeyvhebe,hingtenapostrof()lidvwtzdekirin,dS-yekadinlzdenabe:- dogstails(kuriynkikan,kiliknseyan)- bookspages(rpelnpirtkan)- myfathersjob(karbabmin)Xwedtherwihadikarebitheofthejbdiyarkirin- thepagesofthebook(rpelnkitb)- thefirstpageofthebook(yekemrpelkitb)- thepagesofthebooks(rpelnkitban)- apictureofmyfather(wneyekbabmin,wneyekkubabmintdeye)Hincaranjdikurddegotinekbixwedtiytdiyarkirinldiinglzdebidupeyvnlipeyhev.Hingpeyvrziyainglzberyakurdye:- winterclothes(cilnzivistanwinter:zivistan;clothes:cil)- eveningmeal(xwarinavarevening:var;meal=xwarin,cem)
-
17Husein Muhammed Rzimana inglz
HEJMARMirovdikarehejmarn(numbers,numeral)inglzliserdubeanparvebike:hejmarnbingehn(cardinalnumbers)hejmarnrz(ordinalnumbers)Jihejmarnbingehnbadiyardibekukurdinglzxizmnhevinherdujieynbinemalazimannhindewropne.Bitaybetbalaxwebidinawaygotinahejmarn2,3,6,9,10.Hejmarnbingehn
Nivsn Gotin Wate
1one wn yek2two t du3three r s4four for ar5five fayv pnc6six siks e7seven svin heft8eight yt het9nine nayn neh10ten tn deh 11eleven vin yazde(h)12twelve twv duwazde(h)13thirteen irtn szde(h)14fourteen fortn arde(h)15fifteen fiftn pazde(h)16sixteen sikstn azde(h)17seventeen svintn hevde(h)18eighteen ytn hejde(h)19nineteen nayntn nozde(h) 20twenty twnt bst21twenty-one twnt-wn bst--yek22twenty-two twnt-t bst--du23.twenty-three twnt-
r bst--s 30thirty irt s,sih
-
18Husein Muhammed Rzimana inglz
thirty-one irt-wn s--yek 40forty fort il50fifty fift pnc60sixty sikst st70seventy svint heft80eighty eyt het90ninety naynt not,nod100onehundred wnhndrd sed101onehundredandone wnhndrdendwn sed--yek121onehundredandtwenty-one sed--bst--yek200twohundred dused300threehundred ssed1000onethousand wn
awzind hezar1011onethousandeleven hezar--yazde106 onemillion wnmiyin milyon109 onebillion biyin milyarWekkurmancj,hejmarnbingehntnbernavdrakuthejmartin.Lberevajkurmanc,navdrhingherdem(jibilheke1be)nanapirhejmariy(-s,-es)digire:- book(kitb)>twobooks(dukitb)- watch(saet,demjimrk)>tenwatches(dehsaet)Dihejmartindemirovbikurmancbo100,10001000000dibjesed,hezar,milyonlbiinglzdibjeonehundred,onethousand,onemillionankuyeksed,yekhezar,yekmilyon(bideberdused,duhezar,dumilyon).Dinavhevokandemirovherwihadikarebibjeathousandankuhezarek.Hemkurmanchemjinglzjibilnavdran,herwihadikarinhejmaranbixwejbitewnin,bitaybethejmarntemamynweksed,hezar,milyon:- hundredofstudents[hndrdovstyudints]:bisedanxwandekar- thousandsofvisitors[awzindzovvizitirz]:bihezaranserdanker/mvanLicihbidehanbipirandozensof[dazins]likare.
-
19Husein Muhammed Rzimana inglz
HejmarnrzBihejmarnrzmirovcihkesekyantitekdisirayankurznlipeyhevdediyardike.Dikurddemirovdikarehejmarnrzbigelekawayanke:- yekem,duyem,syem- yekemn,duyemn,syemn- -a/-/-nyek,-a/-/-ndudiwa[n],-a/-/-nsisiya[n](kurmanciyanavend)- -a/-/-tk,ya/y/ytduw,ya/y/ynsiy/s(kurmanciyarojhilat)
Ligelformnbi-em-emnnavdrdikareberyanpithejmarbe:- yekemcar,carayekem- yekemncar,carayekemnBiformndinrenavdrtendikarepithejmarbe- carayek,hevaldiduwa,welatiyntebeqasisiya- carak,hevalduw,welatiyttebeqasiy/sBiinglzhejmarnrz1.,2.3.evin:Nivsn Gotin Wate
1first first yekem2second skind duyem3third ird syemJiwanhershejmaranpveyndinbipapirtika-th[]tnkirinNivsn Gotin Wate
4fourth for arem5fifth fif pncem6sixth siks eem7seventh svin heftem8eighth y hetem9ninth nayn nehem10tenth tn dehem 20twentieth twnt bstem
-
20Husein Muhammed Rzimana inglz
21twenty-first twnt-wn bst--yekem22twenty-second twnt-t bst--duyem23.twenty-third twnt-
r bst--syem24.twenty-foruth twnt-for bstarem 30thirtieth irt siyem,sihem40fortieth fort ilem50fiftieth fift pnciyem 100hundredth hndrd sedem
Hiyar1) Jiarpvepapirtika-thbigirej,dirastnivsngotinahinhejmarandecudahpeydadibe:o 5five[fayv]>fifth[fif](guhernanivsngotin)o 8eight[yt]>eighth[y](guhernanivsngotin)o 9nine[nayn]>ninth[nayn](tenguhernanivsn)2) Hejmarn11-19bguhernanpapirtika-thdigirin:
eleventh,twelveth,thirteenth3) Hekehejmarbi-ybidawbn(wektwenty,thirty)dirastnivsndeewdibe-ieth: twentieth,thirtieth.
-
21Husein Muhammed Rzimana inglz
ParjimarMebestjiparjimar(fractions)hejmarnnetemamin.Hinnimnejiparjimaranevin:nvanku,ark/arekanku,syekanku1/3(yekjis,pareyekjispareyak),dujipncananku2/5,1nvanku1Diinglzdej,wekkurd,nvarknavnxweyntaybethene:- half[helf]:nv(pirhejmar:halves[helvz])- quarter[kortir/kwortir]:ark,arekWekdparjimarbiformulayaparjimarbihejmaraxweyabingehnhejmaratemamformaxweyarz+-s(hekeparjimarne1be)tnkirin:- one-third(1/3)- two-thirds(2/3)- threefourth(3/4)- three-fifths(3/5)
HesabkirinDihesabkirindepeyvnbingehndiinglzdeevin:Nivsn nan Gotin Wate
plus+ ps zde,Oneplustwoequalsthree.1+2=3
Wnpstkwizr.
Yekdudibindu.
minus- maynis kmFiveminusoneequalsfour.51=4
Fayvmayniswnkwizfor.
Pnckmyekdibear.
timesX divayd parvekirin,lkvekirinTwotimesthreeequalssix.
Ttaymzrkwizsiks.
Ducaransdibee.
dividedby/ divayd parvekirin,lkvekirinSixdividedbythreeequalstwo.
Siksdivaydidbayrkwizt.
elisyanparvekirdibindu.
-
22Husein Muhammed Rzimana inglz
RENGDRRengdrankusifet(adjectives)ewpeyvinkudiyardikinkakesekyantitekawaye:ba,dirj,giran,sor,sar,rengnDikurmancdedikomikapeyvanderengdrbiawayekgitbiizafeyan(papirtikan)binavdranvetngirdan:mal-axwe,reng-sor,dest-npaqij,mal-ek-amezin,dar-ek-str,kitb-nerzan.Ankudikurmancdepeyvrziyadivrewdewihaye:4) navdr+(pirtikanediyariy-ek/-yek)+izafe(-a/-/-n)+rengdr(nimne:mal-ek-amezinyanligorhindevokanmal-ek-emezin)Diinglzderengdryekser(drekt)tnbernavdran.Hekepirtikndiyarkirinyanhejmaryancnavjligelhebin,peyrzwihaye:5) pirtik/hejmar/cnav+rengdr+navdr.Nedikurmancdejdiinglzderengdrbixweligorhejmaryancinsnatewin.
Cnav Wate
goodfriends (hin)hevalnbaagoodfriend hevalekbathegoodfriend hevala/hevalbathegoodfriends (filan)hevalnbatwogoodfriends duhevalnbanogoodfriend(s) tiheval(n)baeverygoodfriend herhevala/baRengdrherwihabialkariyalkerekagirderawaniyanavdrandiyardikin:
6) Thiscarisnew.(Evtirimplnye.)7) Thatfilmseemsinteresting.(Ewfilmbalkdixuye).Divrewdepeyrziyakurmancye:(cnav/hejmar/hoker+)navdr+rengdr+lker.Diinglzdepeyvrzwihaye:(cnav/pirtik/hoker+)navdr+lker+rengdr.
-
23Husein Muhammed Rzimana inglz
RENGDRNGIRINGEmlivderlsteyagiringtirnrengdrninglzbiawaywanynivskligelweygotinawanwateyawanbikurdpkbikin.Tenwateynbingehnynpeyvhatinedanlomahinwateyndinjdikarinhebinkudivlsteydenehatinediyarkirin.
Nivsn Gotin Wate
able eybi biiyan,kara,ykudikareafraid efrd bitirs,tirsiyayalive eayv zind,sax,nemirawake eweyk hiyar(nedixewde)bad bed xirabbeautiful biytifu speh,delal,ciwanbig big mezinbitter bittir tehlbrave breyv wrekbroad brod fireh,berfirehbright brayt gebusy biz mijl,mexulcareful krfi xemxwer,bisexbrcheap p erzanclean kln paqij,pakclear klr zelalclever klvir jr,biaqilclose kowz nzkclosed kowzd girt(nevekir)colorful/colourful
kairful rengncloudy kawd ewrn,biewrcold kod sarcool kl hnik;xwedangerous deynciriz bitehlke,xeternakdark dark tardeep dp krdifficult difikut zehmetdirty dirt psdry dray zuha,ziwadead dd mir
-
24Husein Muhammed Rzimana inglz
early early z(berdemaxwe)empty mpt vala,vale,xalexciting ikzayting biheyecanexpensive ikspnsiv bihagiran,giranfair fr dadmend,adilfamous feymis navdar,binavdeng,mehrfar far drfast fast bilez,lezgnfat fet qelewfine fayn (gelek)ba;hr,hrikflat flet pehnfree fr azad,serbest;betalfresh fr hnik;taze,teze;terrfull ful tij;trfunny fan pkenok,(bozewq)xwegenerous cniris merdgentleman cntimen camr,xwemirovglad ged a,keyxwegood gud bagreat greyt hja,(gelek)bahappy hep dila,dilxwe,kfxwehard hard req;zehmethealthy h saxlemhigh hay bilindhot hot kel,(gelek)germhungry hangr birs,birimportant importint giring,muhiminteresting intiristing balk,dilk,cazibjealous cis avnebar,hesdkind kaynd xwemirov,camrlarge larc mezin;berfirehlate leyt dereng,direnglight ayt siviklittle lit km,pieklucky ak bians,bextiyarlow ow nizmloud awd (deng)bilindlucky ak bians,bextiyarnarrow nerow tengnear nr nzknecessary nsisir pdiv,pwst,zerr
-
25Husein Muhammed Rzimana inglz
new nw nnice nays xwemiro;xwenoisy noyz biqerebalix,dengbilindold od kevn;propen owpin vekir,vebyquiet kwayit bdeng,bqerebalix,tena,rehet,aramquick kwik bilez,zpolite poayt rzgir,bi-ihtirampoor pr feqr,jar,hejarrich ri zengn,dewlemendsad sed xemgn,mellsafe seyf biewle,btehlkesalty soty sr,or,trxwshort ort kurt,kinsick sik nesax,nexweslim sim narn,nazenn,zef,libarslow sow hdsmall smo biksoft soft nermsour sawir tirstrong strong xurt,bihz,qew,qamsweet swt rntall to (mirovn)dirj;(avahiyn)bilindthick ik str,qalind;trthin in tenikthirsty irst t,thn(hewceyav)tiny tayn hrik,pirrbikugly agl kirt,kirh,necisuseful yzfu bikrhatuseless yzis bkr,bxrwarm worm germwell w ba;sax,saxlemwet wt ilweak wk qels,lawaz,zefwindy wind biba,badar,trbawhole how temam,kamil,tevworthless wurls bqmet,bbiha,bkrworthwhile wurway bihagiran,bikr,biqmetyoung yang genc,xort,ciwan
-
26Husein Muhammed Rzimana inglz
Gavakumirovbixwazebibjetitektitekdhindhevyanwekhevinwanbirengdrekbidenasn,empeyvikaasas[ezez]bikartnin:-Thisisasgoodasthatone.Evwekewahanbae.- Thisisasgoodasthatone.(Evwekwbae.)- Summerisntascoldaswinter.(Havnnewekzivistansare.)
RENGNavnrengan(colors/colours)dikarindikurddiinglzdejhemwekrengdrhemjweknavdrbnbikarann.Navnrengandilsteyekalijrtirdehatinerzkirin.
Nivsn Gotin Wate
black blek reblue bl nbrown brawn qehweygreen grn keskgrey gry gewrorange orinc pirteqal,narincpink pink pembey, pvaz, pnkpurple pirpi mor,xemrred rd sorwhite wayt spyellow yow zer
-
27Husein Muhammed Rzimana inglz
BERHEVDANDiinglzde,wekkurd,mirovdikaretaybetiyntitanbideberhev:mezintir,biktir,mezintirn,biktirn.Formaberhevder(comparative)bi-er[-ir]yanmore[mor]tkirin.Moredikeveprengdrndirj(skteyyandirjtir):Sade Berhevder
difficultzehmet more difficult zehmettirbeautifulspeh more beautiful spehtirexpensive(biha)giran more expensive (biha)girantir-erdikevepeyrengdrnkurt(yek-yanduktey):Sade Berhevder
slowhd slowerhdtir softnerm softernermtir richzengn richerzengntir highbilind higherbilindtir lownizm lowernizmtir Hekerengdrbixwebi-ebidawb,dtenrltzdekirin:large>larger(berfireh),nice>nicer(xwemirov,xwe).Hekerengdrbi-ybidawb,diformaberhevderde-iertcihw:tiny>tinier(hrik),lucky>luckier(bians,bextiyar).Formnberhevderynpeyvngood(ba),bad(xirab)little(km,piek,hindik)awarte/istisnane:Sade Berhevder
good[gud]ba better[btir]batir,tir badxirab worse[wirs]xirabtir little[lit]km,piek,hindik less[ls]kmtir,piektir
-
28Husein Muhammed Rzimana inglz
Dihinpeyvnkurtdekonsonantadawiyapeyvasadediformaberhevderdedubaredibe:
Sade Berhevder bigmezin biggermezintir hotkel,germ hottergermtir Bodiyarkirinakutitekjititekdincudayeekerekirinawbirengdrekdiinglzdebialkariyapeyvikathan[en]tbikarann:- Thisisbetterthanthatone.(Evjiwbatire.)- Summerisntcolderthanwinter.(Havnnejizivistansartire.)Formasperlatv(superlative)bikurddikarebisawaynjihevcudabbikarann- -tirn:firehtirn,tengtirn- her+formasade:herfireh,herteng- jihemyan+formaberhevder:jihemyanfirehtir,jihemyantengtirBiinglzformasperlatvbialkariyapapirtika-est(rengdrnkurt)yanjbipeyvikamost(rengdrndirj)tkirin:Sade Berhevder Sperlatv
hardreq harderreqtir hardestreqtirnhotkel,germ hotterkeltir,germtir hottestgermtirndangerousxeter more
dangerousxetertir mostdangerousxetertirnHemguhernndiformaberhevderdedibin,diformasperlatvdejcihdigirin:- dubarenebnaeyalidawiy:nice>nicer>nicest- y>-iest:lucky>luckier>luckiest- dubarebnakonsonant:big>bigger>biggestFormnsperlatvynpeyvngood(ba),bad(xirab)little(km,piek)jawartene:
-
29Husein Muhammed Rzimana inglz
Sade Berhevder Sperlatv
good[gud]ba better[btir]batir,tir best[bst]batirnbad[bed]xirab worse[wirs]xirabtir worst[wirst]xirabtirnlittle[lit]km,piek,hindik less[ls]kmtir,piektir least[lst]kmtirnFormasuperlatvdidebialkariyaya/y/ynynserbixweyanj-a/-/-nynbinavdrvegirdaytnxebitandin:- Evya/ybatirne.Ewynbatirnin.- Evsvabatirne./Evbatirnsve.Diinglzdelicihwanwpirtikadiyarkertheyekserlipnavdrcihxwedigire:- thebestapple(svabatirn/batirnsv)- Thisisthebest.Theyarethebest.(Evya/ybatirne.Ewynbatirnin.)- Thisappleisthebest.(Evsvabatirne./Evbatirnsve.)
PnpanDikurddetitaberhemyanlidawiyahemyanbigelekawayntngotin:- yekem,ya/y/ynyek,ewil,pn,ya/y/ynpiy- dawn,ya/y/yndawiy,axir,ya/y/ynaxir,axirn,panDiinglzdeyekemfirst[first]dawnjlast[last]yanfinal[fayni]e.
-
30Husein Muhammed Rzimana inglz
CNAVDikurmancdedudesteyncnavanhene:desteyaxwer(ez,tu,ew,em,hn,ew)desteyaemand(min,te,w/w,me,we,wan).Tevkudiinglzdetendesteyekanavdranheye(bonimnebooklicihkitbkitb)ldiinglzdepncdesteyncnavanhene.
Desteyakirde
Nimne Gotin Wate
I [ay] ezyou [y] tuhe [h] ew(mrkit)she [] ew(jinyekhejmar)it [it] ew(heywanyantitykit)
we [w] emyou [y] hnthey [ey] ew(kom:ferqnakemr,jin,heywanyantitbin)
Evdestewekkirdeynhevokantnbikarannankudihevokandeewtitekdikinyantitekyankesekin:8) Isay(ezdibjim).9) Isaid(mingot).10)Youarehere.(Tulivdery).11)Hewent(Ew).12)Sheate(wxwar).a) Balaxwebidinkudikurmancdeformacnavcarinandiguhere(ezdibjim/mingot)ldiinglzde,hekecnavkirdebe,ewherdembivdesteyaxwertbikarann(Isay/Isaid).
-
31Husein Muhammed Rzimana inglz
b) Diinglzdehevbertuhnherduyantenyouheye.Ankuinglzwekihtiramgirtintenjiherkesredibjinhn,ticarannabjintu.Thou(tu)yadrokddizimannihadenemaye.c) Hiyarbinkudiinglzdelicihewyakurdarcnavncudahene.
Desteyaberkar
Cnav Gotin Wate
me [m] minyou [y] tehim [him] w(kes)her [hr] w(kes)it [it] w/w(heywan/yantit/)
us [s] meyou [y] wethem [m] wanEvdestewekberkarnhevokan(object)ligeldaekan(prepositions)tnbikarannankudihevokandeewtitekliwantkirinyandiwandeyeyanjiwandiceyantwanyanbiwantkirin:Youseeme(Tumindibn),Yousawme.(Teezdtim),forus(bome,jimere).
a) Balaxwebidinkudikurmancdeformacnavcarinandiguhereldiinglzde,hekecnavberkaryanbidaekbe,ewherdembivdesteyaberkartnbikarann.b) Dihevoknkurmancpeyvrzanormalkirde+lker+berkare(eztedibnim)ldiinglzdekirde+berkar+lkere(Iseeyoukupeyv-bi-peyvdibeezdibnimte).
Desteyaxwedtiyyagirday
Cnav Gotin Wate
my [may] (-a/-/-n)minyour [yor] (-a/-/-n)tehis [hiz] (-a/-/-n)w(kes)her [hr] (-a/-/-n)w(kes)
-
32Husein Muhammed Rzimana inglz
its [its] (-a/-/-n)w/w(heywan/yantit/)
our [awir] (-a/-/-n)meyour [yor] (-a/-/-n)wetheir [er] (-a/-/-n)wanEvdestewekxwediyn/xudannkomikapeyvantbikarann:
13)mybook(kitbamin),14)yourfriend(hevalte)15)hereyes(avnw)
a) Dipeyvrziydedikurmancdetitaxwedkirberxwediyxweyebiizafey(-a/-/-n)bixwediyxwevetgirdan(kitb-amin,bira-y-w,av-nw).Ldiinglzdexwedbertitaxwedkirye(mybookkupeyv-bi-peyvdibea-minpirtk,hisbrotherdibe-wbira,hereyesdiben-wav)b) Evdesteyacnavantenhingbikartdemakuyekyanzdetirnavdrnxwedkirlidvwanhebin:yourhead(serte),mybooksandpens(kitbqelemnmin).Hekemirovbixwazecnavnxwedtiybtitxwedkirbikarbne,wekyamin,ymin,ynmin(licihkitbamin,dilmin,avnmin,hingmirovdiinglzdecnavndesteyaxwedtiyyaserbixwedixebitne(lijrtirbinre).c) Balaxwebidinkudikurmancdenavdrbercnavtnavdrbiizafey/qertaf(kitbAmin,hevalte,avn)bicnavalipeyxwevetngirdan.Izafedikurmancdecinsnryanmyanjpirhejmariydiyardike.Diinglzdecnavxwedbernavdraxwedkirtpirhejmarhekehebebidawiyanavdrvegirdayye(hereyeS).d) Hekeligelnavdrrengdrekjhebe,hingrengdrdikevenavberacnavnavdr:mynewfriend(hevalminyn).
-
33Husein Muhammed Rzimana inglz
Desteyaxwedtiyyaserbixwe
Cnav Gotin Wate
mine [mayn] (ya/y/yn)minyours [yorz] (ya/y/yn)tehis [hiz] (ya/y/yn)w(kes)hers [hrz] (ya/y/yn)w(kes)its [its] (ya/y/yn)w/w(heywan/yantit/)
ours [awirz] (ya/y/yn)meyours [yorz] (ya/y/yn)wetheirs [erz] (ya/y/yn)wanEvdestewekcnavnxwedtiy/xudaniytnbikaranngavakuewserbixwetnxebitandinankutitaxwedkirlidwnay:Desteya 3 Desteya 4
Itismybook(Ewkitbamine). Itismine.(Ewyamine).Thisisherbag(Evanteywye.) Thisishers.(Evywye.) Aretheseyourpens?(Geloevqelemntene?) Aretheseyours?(Geloevyntene?)
-
34Husein Muhammed Rzimana inglz
Cnavnrefleksv(xwegr)
Cnav Gotin Wate
myself [mayslf] (ez)xweyourself [yorslf] (tu)xwehimself [himslf] (ewmr)xweherself [hrslf] (ewjin)xweitself [itslf] (ewheywan/tit)xwe
ourselves [awirslvz] (em)xweyourselves [yorslvz] (hn)xwethemselves [mslvz] (ew)xwe(kom:mirov,heywanyantit)
a) Evdesteyacnavanwekberkarahevoktbikaranngavakuberkarkirdeeynbin:Iseemyselfinthemirror.(Ezxwedieynikredibnim.)b) Evdestewekberkaradaekanjdikarebbikarann:Shecookedfoodforherself.(Wxwarinboxwekir.)c) Wekkirdeyhevokdemakumirovbixwazebibjekesekbixweyanbitentitekkiriye:Hedidithimself.(Wbixweewkir.)d) Hiyar:berevajkurd,diinglzdeevdestenaybikaranndemakuhintitnwisatnkirinkumirovadetenbixwedike:Wxwet.(Hewashedhimself.)Wcillixwekirinyanwcilkirinberxwe.(Shedressedherself.)
Cnavnhev(resprokal)Cnavnhevankuresprokal(reciprocal)diinglzdeeachotheroneanotherin.Ewhemmaneyahev,hevdu,hevudu,hevdin,yekdu,kduynkurmancdidin.Weseeeachothereveryday.(Emherrojhevdibnin.)Eachotherbiformaxweyaxwedtiyeachothersjheye:Weareeachothersfriends.(Emhevalnhevin.)
-
35Husein Muhammed Rzimana inglz
Cnavnnander
Cnavnnander(demonstrativepronouns)bikurmancevewinformnwanynemand/tewandne(v/v/van,w/w/wan).Dikurmancdeewligorcins/v/v,w/w),ligorhejmar(yekhejmarv/vw/wlpirhejmarvanwan)herwihaligorkirdeberkar(kirde:evmalxweelberkar:ezvmalbikirim)diguherin.Diinglzdecnavnnanderligorkirdeberkaryanligorcinsnaeminlligorhejmartntewandin.
Yekhejmar Pirhejmar Wate
this[is] these[z] evthat[t] those[z] ew - Thisbookisgood.(Evkitbbae.)- Thesebooksaregood.(Evkitbbain.)- Thatpenissharp.(Ewqelemtje.)- Thosepensaresharp.(Ewqelemtjin.)- Ireadthisnewspaper.(Ezvrojnameydixwnim.)- Ireadthosenewspapers.(Ezvanrojnameyandixwnim.)- Iwritewiththatpen.(Ezbiwqelemdinivsim.)- Iwritewiththosepens.(Ezbiwanqelemandinivsim.)Thisonemaneyaevahan,evhandidegavakulidvwantinavdrdikomikdetinebin.Thatonejwateyaewahan,ewhandide.Pirhejmariynwanjwihane:theseones(evnhan)thoseones(ewnhan).Hekerengdrekravekerjligelnavdrhebe,hingrengdrdikevenavberacnavnavdr:- thisnewcar(evtirimplan)- thatoldhouse(ewxaniykevn)Dikurmancdecnaveknandercnavekkesdikarinbikevinpeyhev_- Evhevalmin- EvhevalteynDiinglzdecnavnnanderynkesnikarinbikevindvhev.Lomadirewnwihademirovhewceyavakirinekadinkugelekwekqalibkurdye:
-
36Husein Muhammed Rzimana inglz
- thisfriendofmine- thisgoodfriendofyoursHerwihaevqalibhingpdivyegavakumirovdieynkomik(fraz)decnavekxwedtiypirtikekaserbixweyadiyariy(the)yannediyariy(a,an)bikarbne:- afriendofmine(hevalekmin)- agoodfriendofyours(hevalekteyba)
CNAVHOKERNPIRSYARKCnavnpirsyark(interrogativepronouns)ewcnavinkumirovppirsatitanyankesandike.Dikurmancdei,cnavekneembareankuherdemwekxwedimne.L,berevaji,cnavkformatewandkjheye.Herwihacnavkjanjjhatiyekirin.Herihokernpirsyark(interrogativeadverbs)ne,mirovbiwanpirsadem,cih,sebebawaniyatitandipirse:keng,k,ima,awa.Ewdikurddenayntewandin(ne*kengiy,*imay)Diinglzdejjicnavnpirsyarkwhat(i)whichnaemin.Hemhokernpirsyarkjneembarin:how(awa),when(keng),where(k,kder).
Cnav Wate
what[wt] iwho[h] k;k(wekkirde)whom[hm] k,k(wekberkarligeldaekan)whose[hz] (ya/y/yn)kwhich[wi] kjan,kj,kkwhere[wr] k,kder;likwhen[wn] keng,kingwhy[way] ima,boi,jiberi - Whatisthis?(Eviye?)- Whatareyoudoing?(Tuidik?)- Whoishe?(Ewkye?)
-
37Husein Muhammed Rzimana inglz
- Whomdoyouknow?(Tuknasdik?)- Whosehomeisthis?(Evmalakye?)- Whichisyours?(Kjanyateye?)- Wheredoyougo?(Tukvedi?)- Wherearethey?(Ewlikne?)- Wheredoeshecomefrom?)(Ewjikt?)- Whendoyoureturn?[ritin](Tukengveger?)- Whyareyousosad?[sowsed](Tuimawisaxemgn?)Balaxwebidinku:a) Wholigorberkariy(whom)direwaxwedtiyde(whose)ditewe.
b) Wherehemmaneyak,kve(livnaberbicihekve)hemjwateyalik,likder,likve(manalicihekdide).Lhekemirovbixwazelivnajicihekdiyarbike,daekafromyantpwhere(fromwhere)yanjdikevedawiyahevok:Wherehecomesfrom?(Ewjikt?)c) Dihevoknbicnavnyanhokernpirsyardecnav/hokerapirsyarklidestpkye,formatewandjilkerabe(am,is,are)lidwyepajkirdeyt:Whatisthis?(Eviye?,peyv-bi-peyv:iyeev?)Whoishe?(Ewkye?,peyv-bi-peyv:Kyeew?)d) Hekelkerneformekajilkerabebe,hinghevokbilkeraalkardo(ligelcnavsyemyyekhejmardoes)tavakirin:Whatdoyousay?(Tuidibj?kupeyv-bi-peyvdibeidiktugotin?)
-
38Husein Muhammed Rzimana inglz
CNAVHOKERNTKILIYCnavnwhatwho(ligelwhom,whose,which)herwihawekcnavntkiliy(relativepronouns)jtnbikarann:- Youcansaywhatyouwant.(Tudikarbibj[ka/b]teidiv.)- Iknowwhoyouare.(Ezdizanim[ka/b]tuky.)- IforgotwhomIsaw?(Minjibrkir[ka/b]minkdt.)- Thisismyfriendwhostudiesbiology.[bayoloc](Evewhevalmineykubiyolojiy
dixwne.)- ThatbagistheonewhoseownerIdontknow.(Ewhanewanteyeykuezxwediywnanasim/nizanim.)Jibilwhat,who,whom,whose,which,that[et]jwekcnavekpirsyarktbikarannwateyakuyakurmancdide:- Ididntknowthatyouarehere.(Minnedizankutulivir.)
-
39Husein Muhammed Rzimana inglz
HINCNAVDIYARKERNDINYNGIRINGEvcnavyandiyarkerdiinglzdenaeminankuherdembieynformne:bonimnealittlehemmaneyapiekhemjwateyapiek,piekdide.Emlijrvandiyarker(determiners)cnavan(pronouns)binimneyanpkbikin.
Cnav Gotin
afew[efw] hin,hinek,hindek,endek,end(newekpirsiyar)
Iknowafewpersonshere. Ezendkesanlivirdinasim.
alittle[elit] piek,hindik,km,hinekHespeaksalittleEnglish. Ewpiek
inglzdizane.
any[en] her,kjanbe Bringanybooksyouhave. herkitba
kutehebebne.
anyone[enwan] herkes,kjbeAnyonecandothis. Herkes
dikarevbike.
anything[ening] hertit,ititbej,tititIsthereanythingIcandoforyou? Gelotitek
heyekuezbotebikim?
anumberof[enmbirov] hejmareka,hejmareke,hinek,endek
-
40Husein Muhammed Rzimana inglz
Anumberofpeoplewerekilled. Hejmarekamirovanhatinkutin.
acoupleof[ekapiov] cotek,du-s
Acoupleoffriendsvisitedme. Du-shevalhatinserdanamin.
all[o] hem,hemi,gi,git,tevAllthestudentscametotheclass. Hem
xwandekarhatinders.
almost[omost] teqrben,hema-hemaAlmostallwerehappywiththeresults. Teqrben
hembiencamanrazbn.
another[inir] ya/ydin,ya/ydTryanothertime. Carekadin
biceribne.any[en] her,kjanbe Bringanythingyouwhat. Hertitku
bixwazbne.
both[bow] herduWearebothwriters. Emherdu
nivskarin.certain[sirtin] filan,diyar,yekyanhinkesyantitndiyar
Certainthingsmustbechanged. Hintithenekudivbnguherandin.
each[] heryek,herkes Eachofuswillhavetoanswerthequestions.. Divkuher
yekjimebersivapirsanbide.
eitheror[iror] yanyanj Eitheryouwilldoitorwewillnotpayyou. Yantuw
-
41Husein Muhammed Rzimana inglz
bikyanjemparenadinte.
enough [nf] tr,bes,traAreyoucourageousenoughtodoit?
Tutraxwewrekkuwbik?
every [evr] her,herkesyantitEverypersonintheroomwassitting.
Herkesdiodeyvernitb.
few [fw] km,kmkesyantit(ynkudikarinbnhejmartin)Therearefewpeoplewhounderstandthisstory.
Kmkeshenekuvrokfehmdikin.fewer [fwir] kmtir(kesyantist_)Fewerwomenwearscarvesnowadays.
Vzemankmtirjinserpoanliserxwedikin.
howmany [hawmen] end,iqas(titnkudikarinbnhejmartin)
Howmanycigarettesdoyousmokeperday.
Tudirojdeendcigareyandik?
howmuch [hawm] end,iqas(titnkunaynhejmartin)
Howmuchmilkcanyoudrink? Tudikariqasrvexw?
least [lst] kmtirn,piektirnAmonghisfriends,heearnstheleast.
Dinavhevalnwde,meaw
kmtirne.little [lit] km,piek(titnkunaynhejmartin)Thereislittlewaterleft. Kmavmaye.many [men] gelek,pirr(kesyantitnkudikarinbnhejmartin)Manypeopledontknowthat. Gelekkesw
nizanin/jiwbhayin.
more [mor] zdetir,pirrtir,gelektir(forma
-
42Husein Muhammed Rzimana inglz
berhevderjimanyyanmuch)Iwantmoresoup. Ezzdetirorbey
dixwazim.much [m] gelek,pirr,zde(titnkunaynhejmartin)Hedoesntlikemeatmuch. Ewpirrjigothez
nake.none [nan] tikes,netikesNonewasthere. Tikes(jiwan)neli
wderb.nothing [naing] tititIboughtnothing. Mintititnekirr.neither [nir] netijiherdutanNeithercame. [nir
nor]Tijiherduyannehatin
neithernor [nir nor]
nenejNeitherherenorthere. Nelivirnejli
wirone [wn] kes,mirovOnecansayso. Mirovdikarewisa
bibje.
Hincnavndinj- some[sam]:hin,hinek,hindek,endek- someone[sam-wan],somebody[sam-bad]:kesek- something[saming]:titek;hintit- anyone[enwan],anybody[enbad]:herkes,ikesbe- one[wan],you[y]:mirov2- others[airz]:xelk,yndin,alem
2 Ji bil maneyn wan yn bingehn: one: yek you: tu.
-
43Husein Muhammed Rzimana inglz
DAEKDaek(prepositions)cih,jderarmancatitandiyardikin.Daeknserekyninglzevin: - from[from]ji
o HeisfromAmericaEwjiAmerkayye- indide;lio inabookdikitbekdeo inEuropeliEwropay- on[on]lisero onthetablelisermasey/mzey- to,-(livnahetacihekyanberbicihekvediyardike)o gototownnbajar- at[et]li,libero athome- for[for]bo,jibo,jire,jreo onlyforyoutenbote,tenjitere- with[wi]ligel,bire,preo Comewithus!Ligelmewere!Bimerewere!- with[wi-awt]b(nepre,neligel)o ShewendwithoutusEwbyme- behind[bihaynd]lipit,pito ThetreeisbehindthehouseDarlipitxanye- infrontof[infrontov]lipo ThecarisparkedinfrontofthehouseTirimpllipxanhatiyeparkkirin- after[eftir,aftir]pit,lipey,lido foryoutenbote,tenjitere- before[bfor]bero HearrivedherebeforeusEwbermegihitvir- above[ebav,ebov](li)raser,(li)hindav;zdetirji,diserreo abovehisheadliraserserw- below[for]libin,bino ThetemperatureisbelowzerodegreesPileyagermahiylibinsifrye- under[andir]libin,bin,dibinveo underthesofalibinqenepey/sofay- ahead[ehd]lip(ber,jpkettir)o HeisaheadofhisfriendsEwliphevalnxweye- around[erand]lidoro totravelaroundtheworldlidordinyaygern- between[bitwn]dinavberadeo betweenyouandIdinavberamintede
-
44Husein Muhammed Rzimana inglz
- down[dawn]jr,xwar,bino Comedown!Werexwar!- up[ap]jor,sero Getup!Rabeserxwe!- since[sins]ji(dema)ve,ji(filandem)hetanihao Since1980Jisala1980ve- during[dyring]demao DuringthelastfiveyearsDivanpncsalndawiyde- out[awt]der,derveo Getout!Derkeve,hereder!- via[vaya]direo WetraveledviaIstanbulEmdiStembolren- towards[tiwardz]berbiveo ShecametowardsusEwberbimevehat
-
45Husein Muhammed Rzimana inglz
LKER
DEMANIHAemandina/tewandinalkerandiinglzdedidemanihadegelekhsane.LigelcnavnI,you,we,you,theylkerwekxwedimnin.Bonimne,emdulkeran(see[s]:dtingo[gow]:n)bidin: - Isee:ezdibnim- Yousee:tudibn- Wesee:emdibnin- Yousee:hndibnin- Theysee:ewdibnin
- Igo:ezdiim- Yougo:tudi- Wego:emdiin- Yougo:hndiin- Theygo:ewdiin.Tenligelcnavnsyemynyekhejmar(he,she,it)-slilkerzdedibe:- Hesees[sz]:ew(mr)dibne- Shesees:ew(jin)dibne- Itsees:ew(heywan,amr)dibneHekeformasadeyalkerbi-o,-s,-ch,-sh,-xbidawb,hingligelhe,she,itpapirtika-eslilkerzdedibe:- Igo(ezdiim)#he/she/itgoes(ewdie)- Youwatch(tutemaedik)#he/she/itwatches(ewtemaedike)- Wemix(emtkil/tevlihevdikin)#he/she/itmixes(ewtkildike)Hekelkerbikonsonantek+ybidawb,hingydikeve-iescihwdigire:
-Icry[kray](ezdigirm)#he/shecries[crayz](ewdigir).Lhekepeyvbivokalek+ybiqede,hingynaguhere,tenslzdedibe:- Youbuy[bay](tudikirr)#he/shebuys[bayz](ewdikirre).
-
46Husein Muhammed Rzimana inglz
Bigotinekadin,qeydbendnwergirtinasyanesguhernndirehpeyvdedibinwekynzdebnasyanesynpirhejmariyanavdranin.
LKERNGIRINGEmlivderhinjigiringtirnlkerninglzligelawaygotinawanmaneyawanpkbikin.Bolkernbe(bn),have(hebn,xwedbn),do(kirin)lijrtirbinrin.Herwihalkernalkar(can,may)lijrtirhatinebehskirin.Hinjivanpeyvannetenlkerinldieyndemdenavdryanrengrinj,bonimne:rain:baran;barn,clean:paqijkirin;paqij.Llivdertenmaneyalkerhatiyedan.Herwihatenmaneynserekdivlsteydehatinediyarkirin.
Nivsn Gotin Wate
act [ekt] xebitn,karkirin,bersivdanagree [egr] lihevkirin,pkkirin,hevbrbn,sulhkirinanswer [ensir] bersivdan,cewabdanappear [epr] diyarbn,beravbn,xuyabnarrive [erayv] hatin,gihitinask [esk] pirsn,pirskirinattack [etek] rikirin,hicmkirinbake [beyk] pehtin,patinbegin [bigin] destpkirinbelieve [biv] bawerkirinboil [boy] keln;kelandinbite [bayt] gezandin,gestin,leqldanborrow [borow] deynkirin,biemanetjwergirtinbreak [brk] kandin;kestinbring [bring] ann,nanbuild [bid] avakirinburn [birn] sotin,ewitn;sotin,
ewitandin
-
47Husein Muhammed Rzimana inglz
buy [bay] kirrncall [ko] gazkirin;telefonkirincare [kr] xemjxwarinchange [eync] guherrn;guherrandinchoose [z] bijartinclean [kln] paqijkirinclimb [kaym] hilketin,hilkin,hewaketinclose [kowz] girtin,qepatkirincollect [kukt] komkirin,civandin,berhevkirincompare [kumpr] danberhev,berhevdan,miqayesekirincry [kray] girn;qrrncontinue [kuntiny] domn,berdewambn;domandin,dewamkirincut [kt] birrn;qutkirindare [dr] wrn,wriyandecide [disayd] biryardan,qerardandie [day] mirindrink [drink] vexwarineat [t] xwarinfall [fo] ketinfly [flay] firrnfeel [f] phesn,hestpkirinfire [fayr] agirberdanfly [fay] firrnforget [forgt] jibrkirin,jibrnfrighten [fraytin] tirsandinget [gt] wergirtin,bidestxistin,peydakiringo [gow] nhear [hr] bihstin,guhlbnhold [hod] girtin,zeftkirinhope [howp] hvkirinkeep [kp] girtin,ragirtin,parastinknow [now/niw] zann;nasn,naskirinlaugh [af] kennlead [ld] serkkirin,serkbn;birin,gihandinlearn [lirn] hnbn,frbn,elimnleave [v] n,birketin;hitin,hlan
-
48Husein Muhammed Rzimana inglz
lay [ley] dirjkirin,paldanlet [lt] rdan,destrdan,ruxsetdan,hitin,hlanlie(speakuntruly) [ay] derewkirinlie(belaid) [ay] paldan,xwedirjkirin,dirjkirbnlisten [lisin] guhdarkirin,guhdanlive [iv] jnlove [av] jhezkirin,evndarbnmake [meyk] kirin,kirinmove [mv] livn;livandin;barkirinopen [owpin] vebn;vekirinpaint [peynt] boyaxkirin;ngarkirinplay [pley] lstin,yarkirin;(muzk)ldan,(muzk)berdanplease [pz] kfxwekirin,dilxwekirin;bidilbnput [put] dann,bicihkirinrain [reyn] baranbarnread [rd] xwandin,xwendinsay [sey] gotinsee [s] dtinseem [sm] (wisa)diyarbn,(wer)xuyabnsell [s] firotinsend [snd] andin,hinartin,birkirinset [st] dann,bicihkirinsettle [st] bicihbn,maldannshake [eyk] hejn,lerizn;hejandin,lerizandinshow [ow] nandan;pkkirinsing [sing] strangotin,strnsit [sit] rnitinstand [stend] rawestn,sekinnstart [start] destpkirin,startkirinswim [swim] avjenkirin,sobarkirin,melevankirintake [teyk] rakirin,birin;bijartin;xwarinyanvexwarinteach [t] hnkirin,frkirin,elimandinthink [ink] fikirn,hizirn,pnijn,ramn,fikirkirin,
-
49Husein Muhammed Rzimana inglz
hizirkirinwake [weyk] hiyarbn;hiyarkirinwalk [wok] men,gerrn,birven,bipiyangerrnwant [wont] hezkirin,xwastin,xwestinwash [wo] tinwrite [rayt] nivsnwork [wurk] karkirin,xebitn
Balaxwebidinkua) HemevpeyvdikarinbytiguherandinanligelcnavnI,you,we,you,theybimeremademanihabnbikarann:Ilaugh(ezdikenim),yousay(tudibj),weread(emdixwnin),youeat(hndixwin),theyhope(ewhvdikin). b) Ligelcnavnhe,she,itjemtenhewceyzdekirina-syan-eslidawiyalkerne:
Helaughes(ewdikene),shesays(ewdibje),iteats(ewdixwe).c) Eynpeyvdikaredihemandemdegerguhz(transitive)negerguhz(intransitive)be:change:guhern;guherandin,break:kestin;kandin.d) Gelekpeyvhemwekrengdr(adjective)weklker(verb)jdikarinbnbikarann:clean:paqij;paqijkirin,hope:hv;hvkirine) Geleknavdrjweklkertnbikarann:fire:agir;agirberdan,rain:baran;baranbarnf) Hinpeyvjwekhevtnnivsnlxwandinawanligormaneyawandiguhere:live[live]:jnllive[layv]:zind.
-
50Husein Muhammed Rzimana inglz
Lkeratobe[tub](bn)Wekdikurdgelekzimanndindej,lkeratobe(bn)diinglzdejbiawayekawarte/istisnatemandin/tewandin:
Inglz KurdIam[ayem] ezim
Youare[yar] tuHe/she/itis[h//itiz] eweWeare[war] eminYouare[yar] hninTheyare[eyar] ewin
Iamnot[nt] ezneimYouarenot tuneHe/she/itisnot ewnee
Wearenot EmneinYouarenot hnneinTheyarenot Ewnein
Nimne- IamGulzar.(EzGulzarim.)- Youareadoctor.[dktir](Tudoktor.)- Heisaphysician.[fiziin](Ewbijke.)- SheisVanessa.(EwVanessaye.)- Itisadog.(Ewseye.)- Wearefriends.(Emhevalin.)- Youarekind.(Hnxwemirovin.)- Theyarehere.(Ewlivderne.)- Iamnotateacher.[tir](Eznehnkerim/nemamostame.)- Youarenotthere.[r](Tuneliwdery.)- Heisnotathome.[howm](Ewnelimalye.)- Sheisnotsick.[sik](Ewnenesaxe/nenexwee.)- Itisnotacat.(Ewnekitik/piske.)- Wearenotpresent.[przint](Em[liderek]neamadene.)- Youarenotready.(Hnnehazirin.)
-
51Husein Muhammed Rzimana inglz
- Theyarenotbad.(Ewnexirabin.)
Balaxwebidinkua) Formademanihaligelcnavnyou,we,theywekheve(ern:are,neyn:arenot)b) Diinglzdelkerdikevedkirdey(IamGulzar)ldikurddelkerlidawiyahevokye(ezGulzarim).c) Diinglzdenotyaneynkirindikevepeylker(IamnotGulzar)ldikurmancde(ne)yekserlipeyvkirdeyt(EzneGulzarim).d) Diinglzde,bitaybetdiaxiftindelgelekcarandinivsndej,formnlkerabntnkurtkirinbicnavvetngirdan:Standard KurtkirIam Im[aym]
Youare youre[yor]Heis,sheis,itis hes[hiz],shes
[iz],its[its]Weare were[wir]Youare youre[yor]Theyare youre[eyr]
Iamnot ImnotYouarenot Yourenot,youarenthe/she/itisnot hesnot,shesnot,itsnot
Wearenot werenot,wearentYouarenot Yourenot,youarent
Lkeratodo[tudu](kirin)
Inglz KurdIdo[d] ezdikim
Youdo[d] tudikHe/she/itdoes[dz] ewdikeWedo[d] em
-
52Husein Muhammed Rzimana inglz
dikinYoudo[d] hndikinTheydo[d] ewdikin
Idont[dont] eznakimYoudont[dont] tunakhe/she/itdoesnt[dazint] ewnake
Wedont[dont] emnakinYoudont[dont] hnnakinawakulkerakirindikurmancdeyekjigiringtirnpeyvanehekeneyagiringtirnbewisadoyainglzjcihekbingehndiwzimandeheye.Kirinhemweklkerekaxweserhemjweklkerekaalkardixebite:- Idothis.(Ezvdikim.)- Youdoyourjobwell.(Tukarxwebadik.)- Hedoesthat.(Ewwdike.)- Idontdothat.(Ezwnakim.)- Hedoesnt.(Ewnake.)
WEZFEYNLKERADO,DONTLkeradoformnwyntewanddoes,dont,doesntweklkeraalkar(auxiliaryverb)ligellkeraserek(mainverb)tbikarann:
a) dihevoknpirsyark(question)de:o Yougo.(Tudi.)Doyougo?(Gelotudi?)o Hecomes.(Ewt.)Doeshecome?(Geloewt?)
Lhiyarbekudoligelcnavnhe,she,itdibedoes. Herwihalmiqatebekupeyvrzahevokdiguhere:lkeraalkartbercnav. Tenlkeraalkardoditewe,lkeraserekwekxwedimne.Doeshecome,ne*doeshecomes.
-
53Husein Muhammed Rzimana inglz
b) bokirinahevoknneyn(negative)o Wesay.(Emdibjin.)Wedontsay?(Emnabjin.)o Hecomes.(Ewt.)Hedoesntcome?(Ewnay?)
LhiyarbekubiformaxweyaneynligelcnavnI,you,we,you,theydont(donot)ebicnavnhe,she,itrejdoesnt(doesnot)e. Berevajhevoknpirsyark,dihevoknneyndelkeraalkarnaybercnavllidvcnavcihxwedigire. Tenlkeraalkarditewe,lkeraserekherdemwekxwedimne.
LkernalkarynraweyBixralkernalkarynrawey(modalauxiliaryverbs)mirovdiyardikekutitekdibeku,dikareyandivbkukirin.endlkernalkarynraweyyninglzevin:Nivsn Gotin Wate
can [ken] karn,kann,iyanmay [mey] dibeku,belk,mimkinekumust [mst] divku,pdivyeku,pwstekushall [e] biryareku,divkuwill [wi] d(diyarkirinademab)
HiyarEvlkerligelcnavnhe,she,itjnatewin,didemanihadeherdemwekxwedimnin.Lkeraserekjnetewandye.
Nimne- Icanopenthis.(Ezdikarimvvekim.Ezdimvvekim.)- Hecansay.(Ewdikarebibje.)- Wemaybuyit.(Dibekuemwbikirrin.)- Shemayseemetomorrow.(Dibekuewsibminbibne.)- Youmustdoyourjob.(Divtukarxwebik.)- Hemustcomehere.(Divewbvder.)
-
54Husein Muhammed Rzimana inglz
- Ishalltraveltomorrow.(Biryarekubirbikevim.)- Heshallvisitusnextweek.(Biryarekuewhefteyabserdanamebike.)- Iwillgothere.(Ezbiimwder.)- Shewillsellherhouse.(Ewdxaniyxwebifiroe.)
Neyniyalkernalkarynrawey
Nivsn Gotin Wate
cant,cannot [kent, kennot] nikarn,nikann,neiyanmaynot [mey] dibekune-,belkne-,must [mst not] nabeku,divkune-willnot,wont [winot,wont] dne-
Nimne- Icantopenthis.(Eznikarimvekim.Eznemvvekim.)- Hecantsay.(Ewnikarebibje.)- Wemaynotbuyit.(Dibekuemwnekirrin.)- Shemaynotseemetomorrow.(Dibekuewsibminnebne.)- Youmustnotdoyourjob.(Nabekutukarxwebik.)- Hemustnotcomehere.(Nabekuewbvder.)- Iwillnotgothere.(Ezneimwder.)- Shewillnotsellherhouse.(Ewdxaniyxwenefiroe.)
Lkeratohave[tuhev](hebn,xwedbn)Herwihalkeratohave(hebn,xwedbn)jawartetemandin:Inglz KurdIhave[ayhev] minheye
Youhave[yhave] teheyeHe/she/ithas[h//ithez] w/wheyeWehave[whev] meheyeYouhave[yhev] weheyeTheyhave[eyar] wanheye
-
55Husein Muhammed Rzimana inglz
Idonthave[donthev] minnineYoudonthave tenneHe/she/itisdoesnthave[dazint] w/wnne
Wedonthave menneYoudonthave wenneTheydonthave wannne
Nimne- Ihaveafriend.(Minhevalekheye.Hevalekminheye.)- Ihavemanyfriends.(Mingelekhevalhene.Gelekhevalnminhene.)- Youhaveabluecar.[blkar](Tetirimplekanheye.)- Hehasabrother.[brir](Wbirayekheye.)- Hehasfoursisters.(Warxwikhene.)- Wehaveaverynicesecretary.(Mesekreterekagelekhjaheye.)- Idonthaveacar.(Mintitirimplnnin./Tirimplamintineye.)- Youdonthavecigarettes.[sigrts](Tecigarennin.)- Hedoesnthaveachild.[ayd](Wtizaroknnin.)- Shedoesnthastwodogsandthreecats.(Wduseskitik/piskhene.)- Theyhaveonlyoneboss.[onwnbos].(Wantenserkarek/efekheye.)Balaxwebidinku:a) Cnavnhe,she,itformahas[hez]werdigirin.Wekdin,have[hev]formahevparyahemcnavndine.b) Diinglzdeformalkerligorkirdeydiguhere(Ihaveabook/manybookslshehasabook/manybook).Ldikurmancdelkerahebnligortitheydiguhere:Minkitbekheyewkitbekheyelmingelekkitbhenewgelekkitbhene.c) Dikurddelicihminkitbekheye/gelekkitbhenedihindevokandeevawalikare:Kitbekeminheye/gelekkitbnminhene.d) Formaneyn(negative)bilkeraalkardont[dont]tkirin.Ewligelcnavnhe,she,itformadoesntdigire,bicnavndinredonte.Formnwyaresmdonot(dont)doesnot(doesnt)in.
-
56Husein Muhammed Rzimana inglz
DemaboryasadeDemaboryasade(simplepast)yapiraniyapeyvanbipapirtika-edtkirin:- Iwant(ezdixwazim)Iwanted(minxwast)- Youshow(tunandid)youshowed(tenanda)- Weplayfootball(emfutboldilzin)weplayedfootball(mefutbollst)Balaxwebidinku1) ligelkessyemjformalkerwekhembihemcnavndinreye:
o He/sheplayspiano(ewpiyanoyldide)He/sheplayedpiano(W/wlipiyanoyda)2) Hekelkerbixwebiebidawb,hingtendltzdekirin:
o Theyhireacar(Ewtirimplekkirdikin)theyhiredacar(wantirimplekkirkir)3) Neynkirinalkerndemaborbialkariyadidnot(kurtkirdidnt)tkirin.Hinglkeraserekdiformaxweyasadedeye,neformabi-ed.Ewformademaboryadonotyademanihaye.Lbikessyemrejeweyndonot/donte,wekdemanihanaguhere:
o Youwalked(tumeiyay)youdidntwalk(tunemeiyay)o Shesmiled(ewbiir)shedidntsmile(ewnebiir)4) Pirskirinaernbialkariyadidlidestpkahevoktkirin:o Youplayed(telst)Didyouplay?(Gelotelst?)5) Pirskirinaneynbialkariyadidnot/didntlidestpkahevoktkirin:o Shedidntsmiled(Ewnebiir)Didntshesmile?(Gelo/maewnebiir?)6) Piraniyapeyvnsadeformnawarte/istisnabodemnborhene.Lijrtirbinre.
Demaboryalkeratobe(bn)Inglz KurdIwas[aywiz] ezbm
Youwere[ywr] tubyHe/she/itwas[h//itwiz] ewbWewere[wwr] embnYouwere[ywr] hnbnTheywere[eywr] ewbn
Iwasnot/wasnt[wozint] ezne
-
57Husein Muhammed Rzimana inglz
bmYouwerenot/werent[wrint] tunebyHe/she/itwasnot/wasnt ewneb
Wewerenot/werent EmnebnYouwerenot/werent hnnebnTheywerenot/werent EwnebnLkeratohave(hebn)- bihemcnavanredidemaboryasadedebiernhad[hed]e:
o Ihadacat.(Minpikekheb)o Hehadfriendsthere.(Whevalliwderhebn)- formawyaneyndidnothave/didnthavee:o Ididnthaveadog.(Mintise/kiktinebn)o Shedidnthaveanychildren.(Wtizaroktinebn)
-
58Husein Muhammed Rzimana inglz
Hinlkernawartedidemaboryasadede
Lker > dema bor ya sade
Gotin Wate
begin>began [bigin>bigen] destpkirinbreak>broke [brk>browk] kandin;kestinbring>brought [bring>brawt] ann,nanbuild>built [bid>bit] avakirinbuy>bought [bay>bawt] kirrnchoose>chose [z>oyz] bijartincry>cried [kray>cried] girn;qrrncut>cut [kt>kt] birrn;qutkirindo>did [du>did] kirindrink>drank [drink>drenk] vexwarineat>ate [t>eyt] xwarinfall>fell [fo>f] ketinfeel>felt [f>fet] phesn,hestpkirinfly>flew [fay>fw] firrnforget>forgot [forgt>forgot] jibrkirin,jibrnget>got [gt>got] wergirtin,bidestxistin,peydakiringo>went [gow>wnt] nhear>heard [hr>hird] bihstin,guhlbnhold>held [hod>hd] girtin,zeftkirinkeep>kept [kp>kpt] girtin,ragirtin,parastinknow>knew [now/niw>nw] zann;nasn,naskirinlead>led [ld>led] serkkirin,serkbn;birin,gihandinleave>left [v>ft] n,birketin;hitin,hlanlay>laid [ley>leyd] dirjkirin,paldanlet>let [lt>lt] rdan,destrdan,ruxsetdan,hitin,hlanmake>made [meyk>meyd] kirin,kirinput>put [put > put] dann,bicihkirinread>read [rd>rd] xwandin,xwendin
-
59Husein Muhammed Rzimana inglz
say>said [sey>sd] gotinsee>saw [s>sow] dtinsell>sold [s>sod] firotinsend>sent [send>snt] andin,hinartin,birkirinset>set [st>st] dann,bicihkirinsing>sang [sing>seng] strangotin,strnsit>sat [sit>set] rnitinstand>stood [stend>std] rawestn,sekinntake>took [teyk>tuk] rakirin,birin;bijartin;xwarinyanvexwarinteach>taught [t>tot] hnkirin,frkirin,elimandinthink>thought [ink>ot] fikirn,hizirn,pnijn,ramn,fikirkirin,hizirkirinwake>woke [weyk>wok] hiyarbn;hiyarkirinwrite>wrote [rayt>rowt] nivsn
-
60Husein Muhammed Rzimana inglz
DemaboryaddarDemaboryaddar(presentperfect)bialkariyalkeratohaveyadidemanihade+lkerdidemaboryaddardetkirin.Piraniyapeyvanbipapirtika-edtkirin:- Iworked(ezkarkir)Ihaveworked(minkarkiriye)- Youplayedpiano(tepiyanolda)youhaveplayedpiano(tepiyanoldaye)- Weplayedfootball(mefutbollst)wehaveplayedfootball(mefutbollstiye)Balaxwebidinku1) ligelkessyemformalkerhas[hez]e:
o He/sheplayedpiano(ewpiyanolda)He/shehasplayedpiano(W/wlipiyanoydaye)2) Tenlkeraalkarhaveligorcnav/yanneynkirindieme,lkeraserekwekxwedimne.
o Neynkirinalkerndemaborbialkariyahavenot/hasnot(kurtkirhavent/hasnt)tkirin.Hinglkeraserekdiformaxweyabi-ede.o Youhaveworked(tekarkiriye)youhaventworked(tekarnekiriye)o Shehassmiled(ewbiiriye)shehasntsmiled(ewnebiiriye)3) Pirskirinaernbialkariyahave/haslidestpkahevoktkirin:o Youhaveplayed(telstiye)Haveyouplayed?(Gelotelstiye?)4) Pirskirinaneynbialkariyahavenot/hasnot(kurtkirhavent/hasntlidestpkahevoktkirin:o Shehasntsmiled(Ewnebiiriye)Hasntshesmiled?(Gelo/maewnebiiriye?)5) Piraniyapeyvnsadeformnawarte/istisnabodemaboryaddarhene.Hinjiwanwekyndemaboryasadenelhinjjcudane.Lijrtirbinre.
Demaboryaddaryalkeratobe(bn)Inglz KurdIhavebeen[ayhevbeen] ezbme
Youhavebeen[yhevbn] tubyHe/she/ithasbeen[h//ithezbn] ewbyeWehavebeen[whevbn] embneYouhavebeen[yhevbn] hnbneTheyhave[eyhevbn] ew
-
61Husein Muhammed Rzimana inglz
bne
Ihavenotbeen/Ihaventbeen[ayhevintbn] eznebme
Youhavenotbeen/havent[hevintbn] tuneby
He/she/ithasnotbeen/hasntbeen ewnebye
Wehavenotbeen/haventbeen Emne
bneYouhavenotbeen/haventbeen hnne
bneTheyhavenotbeen/haventbeen Ewne
bneLkeratohave(hebn)didemaboryaddarde- bicnavnsyem(he,she,it)rehashade,bineynhasnothad/hasnthad- ligelcnavndinhavehade,bineynhavenothad/haventhad- pirskirinbibicihkirinahave/hasyanhavent/hasntlipcnavantkirin:
o Haveyouhadacar?(Gelotetirimplekhebye)o Hashehadacat?(Gelowkitikekhebye?)o Haventyouhadholiday?(Gelo/mawetatlnebye?)o Hasntshehadababy?(Gelo/mawzarokeknebye?)
-
62Husein Muhammed Rzimana inglz
Hinlkernawartedidemaboryaddarde
Lker > dema bor ya ddar
Gotin Wate
begin>begun [bigin>bigan] destpkirinbreak>broken [brk>browkin] kandin;kestinbring>brought [bring>brawt] ann,nanbuild>built [bid>bit] avakirinbuy>bought [bay>bawt] kirrnchoose>chosen [z>oyzin] bijartincry>cried [kray>cried] girn;qrrncut>cut [kt>kt] birrn;qutkirindo>done [d>dan] kirindrink>drunk
[drink>drnk] vexwarineat>eaten [t>tin] xwarinfall>fell [fo>f] ketinfeel>felt [f>fet] phesn,hestpkirinfly>flown [fay>
fown] firrnforget>forgot/forgotten [forgt>forgot/forgotin] jibrkirin,jibrnget>got [gt>got] wergirtin,bidestxistin,peydakiringo>gone [gow>gan] nhear>heard [hr>hird] bihstin,guhlbnhold>held [hod>hd] girtin,zeftkirinkeep>kept [kp>kpt] girtin,ragirtin,parastinknow>known [now/niw
>nw] zann;nasn,naskirinlead>led [ld>led] serkkirin,serkbn;birin,gihandinleave>left [v>ft] n,birketin;hitin,hlanlet>let [lt>lt] rdan,destrdan,ruxsetdan,hitin,hlan
-
63Husein Muhammed Rzimana inglz
make>made [meyk>meyd] kirin,kirinput>put [put > put] dann,bicihkirinread>read [rd>rd] xwandin,xwendinsay>said [sey>sd] gotinsee>seen [s>sn] dtinsell>sold [s>sod] firotinsend>sent [send>snt] andin,hinartin,birkirinset>set [st>st] dann,bicihkirinsing>sung [sing>sng] strangotin,strnsit>sitten [sit>sitin] rnitinstand>stood [stend>std] rawestn,sekinntake>taken [teyk>teykin] rakirin,birin;bijartin;xwarinyanvexwarinteach>taught [t>tot] hnkirin,frkirin,elimandinthink>thought [ink>ot] fikirn,hizirn,pnijn,ramn,fikirkirin,hizirkirinwake>woken/waked [weyk>wokin/wekid] hiyarbn;hiyarkirinwrite>written [rayt>ritin] nivsnFormaboryaddardihemandemdewekrengdrjtbikarann:- sold:firot- done:kir- written:nivsand,nivsiyay
-
64Husein Muhammed Rzimana inglz
DemaboryadrDemaboryadr(pastperfect)jwekdemaboryaddarellicihhave,haslkerhade:- Ihaddoneit.(Minewkirib.)- Shehadeatenlunch.(Wfiravnxwarib.)- Youhadntsaidanything.(Tetititnegotib.)- Hehadntcome.(Ewnehatib.)
DemanihayaberdestDemanihayaberdestyanberdewam(presentcontinous,presentprogressive)tmaneyakukesekanihatitekdike.Diinglzdeewbilkeratobe(bn)didemanihade+lkeraserekbiformaxweyaneemand+papirtika-ingbilkeraserekvetnkirin:- Iameatingbreakfast.(Eztatdixwim.)- Youaredrinkingwater.(Tuavvedixw.)- Heissinging.(Ewstranandibje.)- Sheiswaitingforus.(Ewlibendameye.)- Wearestudyinghistory.(Emdrokdixwnin.)- Youarefinishingyourjob.(Hnkarxwetemamdikin.)- Theyaresleeping.(Ewnivistne.Ewrazayne.Ewdixewdene.)Neynkirinjbiformaneynyatobeyadidemanihadeye:- Iamnotdrinkingwine.(Ezanihameyvenaxwim.)- Sheisntstudyinggeography.(Ewanihacografyaynaxwne.)Pirskirinbibicihkirinalkeratobedidemanihadelipcnavane:- Areyoueatingdinner?(Gelo/matuanihavdixw?Gelo/matuliservy?)- Isnthewaitingforyou?(Gelo/maewlibendawenamne.Geloewlihviyawe
nasekine?)
DemaboryaberdestDemaboryaberdestyanberdewam(pastcontinous,pastprogressive)tmaneyakukesekdidemekadiyaryabordetitekdikir.Diinglzdeewbilkeratobe(bn)didemaboryasadede+lkeraserekbiformaxweyaneemand+papirtika-ingbilkeraserekvetnkirin:
-
65Husein Muhammed Rzimana inglz
- Iwaseatingbreakfast.(Eztatdixwar.)- Youweredrinkingwater.(Tuavvedixwar.)- Hewassinging.(Wstrandigotin.)- Shewaswaitingforus.(Ewlibendameb.)- Wewerestudyinghistory.(Medrokdixwand.)- Youwerefinishingyourjob.(Wekarxwetemamdikir.)- Theyweresleeping.(Ewnivistbn.Ewrazaybn.Ewdixewdebn.)Neynkirinjbiformaneynyatobeyadidemaboryasadedeye:- Iwasnotdrinkingwine.(Minhingmeyvenedixwar.)- Shewasntstudyinggeography.(Whingcografyanedixwand.)Pirskirinbibicihkirinalkeratobedidemaboryasadedelipcnavane:- Wereyoueatingdinner?(Gelo/matehingvdixwar?Gelo/matuliservby?)- Wasnthewaitingforyou?(Gelo/maewlibendawenedima?Gelo/maewlihviyawenedisekin?)
DemabtyaberdestDemabtyaberdestyanberdewam(futurecontinous,futureprogressive)tmaneyakukesekddidemekadiyaryabtdebikirinatitekmijlbe.Diinglzdeewbilkerawillbe+lkeraserekbiformaxweyaneemand+papirtika-ingbilkeraserekvetnkirin:- Iwillbeeatingbreakfast.(Ezdbixwarinatatvemijlbim.)- Youwillbeworking.(Tudbikarkirinvemijlb.)- Hewillbesinging.(Ewdbistrangotinvemijlbe.)- Shewillbewaitingforus.(Ewdlibendamebe.avwdliryamebe.)- Wewillbestudyinghistory.(Emdbixwandinadrokvemijlbin.)- Youwillbefinishingyourjob.(Hndbitemamkirinakarxwevemijlbin.)- Theywillbesleeping.(Ewdnivistbin.Ewdrazaybin.Ewddixewdebin.)Neynkirinjbiformawillnotbe(kurtkirwontbe)tkirin:- Iwillnotbedrinkingwine.(Eznebivexwarinameyvemijlbim.Yan:Ezbi
vexwarinameyvemijlnebim.)- Shewontbestudyinggeography.(Ewdnebixwandinacografyayvemijlbe.Yan:Ewdbixwandinacografyayvemijlnebe.)Pirskirinbibicihkirinalkeratobedidemaboryasadedelipcnavane:
-
66Husein Muhammed Rzimana inglz
- Willyoubeeatingdinner?(Gelo/matudbixwarinavvemijlb?Gelo/matudliservb?)- Wonthebewaitingforyou?(Gelo/maewdlibendawenemne?Gelo/maewdnelihviyawebe?)
PASVPasv(tebat)diinglzdebialkariyalkeratobe(ligordemkesanemand)+lkeraserekdidemaboryaddardetkirin:- Demanihademaboryaddar:
o ismade=tkirin;hatiyekirino wasmade=(di)hatkirin;hatibkirin
- Heisseenthereeverday:Ewherrojlitdtin/Ewherrojliwirhatiyedtin.- Hewasseenthereeveryday:Ewherrojliwirdihatdtin/Ewherrojliwirhatibdtin.Bikerankuajanhevokbialkariyadaekaby(bi,jialiyve)tdiyarkirin:- Hewaskilledbygun.Ewbitifekhat(ib)kutin.- ThisplayiswrittenbyShakespeare.EvanojialiyShakespearevehatiyenivsn.
-
67Husein Muhammed Rzimana inglz
DEM
SALInglz Kurdyear[yr] sal
thisyear vsal;evsalthatyear wsal;ewsalnextyear salabtlastyear par,salabor,salaytwoyearsago[igu] prar,dusalber
inthreeyears dissalandeintheyear2014 disala2014dedecade[dkeyd] dehsal,dehe,heyamadehsalan
century[snur] sedsal,sede,heyamasedsalanmillennium[millnyum] hezarsal,hezare,heyamahezarsalan
DEMSALInglz Kurdseason[szin] demsal,werz,mewsim,fesl
winter[wintir] zivistanspring[spring] biharsummer[smir] havnfall[fo](liAmerkay) payiz
autumn[otim](liBrtanyay) payizinspring/summer/fall/winter bihar/havn/payiz/zivistanthiswinter vzivistan;evzivistannextautumn payizabtearlyspring berbihar,destpkabihartwosummers duhavnan
-
68Husein Muhammed Rzimana inglz
lateautumn payizaderengmid-winter nvazivistanbeforesummer[bfor] berhavn
afterwinter[eftir/aftir] pitzivistanmid-winter nvazivistan
MEHInglz Kurdmonth[mn] meh,heyv,hv
thismonth vmeh;evmehthatmonth wmeh;ewmehnextmonth mehabtlastmonth mehabor,mehaythreemonthsago smehber
infourmonths diarmehande
HEFTEInglz Kurdweek[wk] hefte,heft
thisweek vheftey;evheftenextweek hefteyabtlastweek hefteyaborafteraweek pithefteyekbeforethreeweeks bershefteyanaweekago berhefteyek
threeweeksago bershefteyanweekdays rojnkarkirin,rojnnavheftey,jiduemtaniyweekend[wkind] dawiyaheftey,emyekem
-
69Husein Muhammed Rzimana inglz
Monday[mndey,mnd] duemTuesday[tzdey,tzd] semWednesday[wnzdey,wnzd] aremThursday[irzdey,irzd] pncemFriday[fraydey,frayd] n,n,heyn,cumeSaturday[setirdey,setird] em
Sunday[sndey,snd] yekemonMonday/Tuesday/Wednesday. duem/sem/arem
EVROJInglz Kurdday[dey] roj
night[nayt] evtoday[tudey] rotomorrow[tumuro] sib,rojapitroyesterday[ystirdey] duh,duh
thedayaftertomorrow dusibthedaybeforeyesterday prtwodaysago pr,berdurojan
threedaysago betrapr,bersrojandayandnight bievroj,bnavbirr24hours ev--rojek,bstarsaetmorning[morning] spde,sihar,seresibnoon[nn] nvroafternoon[eftirnn/aftirnn] pitnvro
evening[vning] varmidnight[midnayt] nvaevsunrise[snrayz] rojrabn,elindsunset[snst] rojavabn,hingur
-
70Husein Muhammed Rzimana inglz
intendays didehrojandeinthemorning/evening/afternoon spd/var/pitnvrosunset[snst] rojavabn,hingur
SAETInglz Kurdwatch[wo] saet,demjimr(yadestan)
clock[klok] saet,demjimr(yadwaran)hour[awir] saet,60deqqeminute[minit] deqqe,deqe,xuleksecond[skind] san,saniye,irke
half(anhour)[helfen-awir] nv(saet),30deqqequarter[kwartir] ark(ek),15deqqepast[past] ,zdetirjito[tu] km,jremayeWhattimeisit?[wattaymizit?] Saetende?Itis.oclock.[itizoklok.] Saete.(saetnkamil)Itisoneoclock. Saetyeke.
Itisfiveoclock. Saetpnce.Itistenpastthree. Saetsdehe.Itisaquarterpasttwo. Saetduarkeke.Itishalfpastfour. Saetarnve.Itistentoone. Saetyekkmdehe.Itisaquartertosix. Saetekmarkeke.
Itissevensharp.[arp] Saettamhefte.Itistena.m.[eym] Saetdehsibye.Itiseightp.m.[pm] Saethet
-
71Husein Muhammed Rzimana inglz
varye.Atninea.m.[etnayneym] NehvarAttenpastfivep.m. Saetpncdehvar.Athalfpastthreep.m. Saetsnvpitnvro.Beforefouroclock. BersaetarAfteraquartertothree PitskmarkekAroundtwooclock[irawnd] DerdornsaetduyFourhours[forawirz] arsaet(an)Twohoursfifteenminutes[tawirzfiftnminits] dusaetpazdehdeqqe(yan)Onehourthirtyminutes[wnawirirtminits] saeteksihdeqqe(yan)
XWARINNROJInglz Kurdbreakfast[brkfist] tat,tt,xwarinspdey
lunch[lan] firavn,xwarinanvrodinner,supper[dinir,sapir] v,xwarinavarbrunch[bran] berfiravn,tataderengyanfiravnazbran
PGOTINHOW TO READ KURDISH?ALFABE DENGNASKONSONANTVOKAL
NAVDRPIRTIKN DIYAR NEDIYARIYPIRHEJMARXWEDTHEJMARHejmarn rzParjimarHesabkirin
RENGDRRENGDRN GIRINGRENGBERHEVDANPn pan
CNAVDesteya kirdeDesteya berkarDesteya xwedtiy ya girdayDesteya xwedtiy ya serbixweCnavn refleksv (xwegr)Cnavn hev (resprokal)CNAV HOKERN PIRSYARKCNAV HOKERN TKILIYHIN CNAV DIYARKERN DIN YN GIRINGHin cnavn din j
DAEKLKERDEMA NIHALKERN GIRINGLkera to be [tu b] (bn)WEZFEYN LKERA DO, DONTLkern alkar yn raweyNeyniya lkern alkar yn raweyLkera to have [tu hev] (hebn, xwed bn)
Dema bor ya sadeHin lkern awarte di dema bor ya sade de
Dema bor ya ddarHin lkern awarte di dema bor ya ddar de
Dema bor ya drDema niha ya berdest
Dema bt ya berdestPASV
DEMSALDEMSALMEHHEFTEEV ROJSAETXWARINN ROJ