Republikaska

Polska

zaoenia i tezyprogramowe

}

{

2SpisTreci

Od Redakcji

Zaoenia

Ustrj RzeczypospolitejZaoeniaSamorzdSejmSenatPrezydentSdy Pozostae organyLikwidowane organy konstytucyjneProponowana struktura ministerstw

Sprawiedliwo i AdministracjaAdministracja Zaoenia Urzdnicy Postpowanie administracyjne Administracja skarbowa Informatyzacja administracjiSprawiedliwo Zaoenia Zawody prawnicze Praca sdw

Bezpieczestwo KrajuOrganizacja sub mundurowych

11.11.21.31.41.51.61.71.81.9

22.12.1.12.1.22.1.32.1.42.1.52.22.2.12.2.22.2.3

33.1

5

6

889

10111213151617

2020202122232425252627

2828

}

3Udzia obywateliFinansowanie si zbrojnychSiy zbrojneWsppraca regionalnaSprawy wewntrznePrzestpstwa gospodarcze

Sprawy ZagraniczneCele, moliwoci i ograniczeniaZasadyDziaaniaInstytucjeRelacje gospodarczePolacy poza granicamiWsppraca regionalnaUnia Europejska

Sprawy SkarboweZaoeniaPienidzDochodyDaniny od osb fizycznychDaniny od maych przedsibiorcwDaniny od duych przedsibiorcwSystem wydatkwDug publicznyReprywatyzacjaMajtek pastwa i zamwienia publiczne

Mecenat PublicznyKulturaKultura fizyczna Imprezy masoweNauka Zaoenia

3.23.33.43.53.63.7

44.14.24.34.44.54.64.74.8

55.15.25.35.45.55.65.75.85.95.10

66.16.26.2.16.36.3.1

303132343536

373739404141434445

4747484950515153545556

585860616262

4 Stopnie akademickieWyznania religijne oraz mniejszoci narodowe i etniczne

Polityka SpoecznaOwiata i wychowaniePracaRodzinaSzkolnictwo wysze Podstawy funkcjonowania uczelni Finansowanie uczelni Postulaty szczegoweZabezpieczenie spoeczne Zaoenia System emerytalny System rentowy PozostaeZdrowie Zasady Procedura rejestracji Procedura sprzeday lekw Ocena jakoci Finansowanie Ubezpieczenia prywatne wiadczeniodawcy Pozostae

Polityka GospodarczaZaoeniaRolnictwo i lenictwoInfrastruktura transportowaPrawo transportowe i drogoweEnergetykaBudownictwoInstytucje Finansowe

Podsumowanie

6.3.26.4

77.17.27.37.47.4.17.4.27.4.37.57.5.17.5.27.5.37.5.47.67.6.17.6.27.6.37.6.47.6.57.6.67.6.77.6.8

88.18.28.38.48.58.68.7

6364

65656970727273747575767879808081828384858585

8686878890919294

95

5OdRedakcji

Niniejsze opracowanie stanowi podsumowanie propozycji programowych, zgaszanych przez czonkw i sympatykw Stowarzyszenia Republikanie w 2013 roku. W wyniku przeprowadzonych rozmw z ekspertami oraz ankiet internetowych pt. Priorytety dla Polski i Zmieniaj Polsk udao si zebra ca gam pomysw, ktrych realizacja stwarza szans na popraw sytuacji w naszym kraju. Wszystkim Autorom naley raz jeszcze podzikowa za kreatywno i pen zaangaowania postaw.

Dla uporzdkowania dyskusji tekst przedstawiono w formie krtkich, kolejno numerowanych zaoe i tez. Ich systematyczna krytyka powinna pozwoli na sprawne stworzenie ostatecznego programu republikanw.

Cz prezentowanych postulatw pochodzi z niezrealizowanych dotd programw innych ugrupowa, wyselekcjonowanych na podstawie osobnej kwerendy. Po ich lekturze uderza prawdziwo maksymy, e obiecujemy wedug nadziei, dotrzymujemy wedug obaw. Mamy nadziej, e w przyszoci nie stanie si to udziaem naszego Stowarzyszenia.

}

6Zaoenia

Polska ma sta si pastwem sprawnym, sucym dobru wsplnemu i ochronie interesu publicznego.

Sia Republiki jest pochodn obywatelskiej odpowiedzialnoci za Ojczyzn.

Pragniemy, aby Polska staa si pastwem stanowicym wzr do naladowania. Z takiego kraju Polacy przestan wyjeda. Stanie si on jak przed wiekami atrakcyjnym celem dla emigrantw z zachodu Europy.

Zapewnienie obywatelom swobody gospodarowania skutkowa bdzie wzrostem zamonoci caego spoeczestwa, a tym samym uatwi pastwu realizacj jego zada.

Pastwo dobrze zorganizowane ma szanse sta si pastwem silnym, z ktrym obywatele bd si identyfikowa i z ktrego bd dumni.

Realizacja tych planw jest moliwa, ale wymaga konsekwencji, stanowczoci i cierpliwoci.

Pastwo powinno obywateli traktowa w rwny sposb. Wyjtki od tej zasady musz by dobrze uzasadnione i wiza si ze szczeglnymi obowizkami uprzywilejowanych wobec caego spoeczestwa. Kontrola realizacji tego obowizku moe spoczywa wycznie na organach niezalenych od osb uprzywilejowanych.

1

2

3

4

5

6

7

}

7Specjalne uprawnienia czci obywateli wynikaj ze zobowiza, zacignitych przez pastwo w okresie komunizmu i transformacji. Polska powinna chroni prawa nabyte zgodnie z zasad dotrzymywania umw. Rwnoczenie naley maksymalnie ograniczy zaciganie nowych zobowiza tego typu przez pastwo.

Funkcjonowanie pastwa powinno opiera si na zasadzie proporcjonalnoci i pomocniczoci. Aktywno wadzy musi prowadzi do oglnospoecznych korzyci, stanowicych uzasadnienie dla ponoszonych kosztw. Ingerencja wadzy centralnej moe by usprawiedliwiona, o ile jednostki, rodziny i wsplnoty samorzdowe nie s w stanie same rozwiza problemu godzcego w interes ogu.

Rzdzenie polega na umiejtnoci twrczego i harmonijnego godzenia interesw jednostek, grup spoecznych i caego spoeczestwa.

8

9

10

8UstrjRzeczypospolitej

Obecna Konstytucja gwarantuje utrzymanie baaganu kompetencyjnego

i uniemoliwia naruszenie status quo. Polska pilnie potrzebuje nowej Konstytucji,

by pastwo mogo lepiej funkcjonowa.

Podstawowym wyzwaniem ustrojowym jest przywrcenie pastwu sterownoci.

Mnogo organw wadzy powoduje, e ich kompetencje dubluj si

i nie wiadomo, kto jest za co odpowiedzialny.

Oparcie pastwa na zasadzie pomocniczoci pozwoli na istotne przesunicia

obecnych kompetencji rzdu w d - do jednostek, rodzin i wsplnot

samorzdowych. Zmniejszenie rzeczywistych kompetencji wadz centralnych

umoliwi czenie ich organw.

Naley zabroni czenia jakichkolwiek stanowisk we wadzy ustawodawczej,

wykonawczej i sdowniczej, tak na poziomie kraju, jak i samorzdu

terytorialnego. W szczeglnoci posowie nie powinni sprawowa funkcji

ministerialnych.

Na forum europejskim naley popiera skrcenie kadencji wadz Unii Europejskiej

do 4 lat. W dalszej perspektywie umoliwi to synchroni-zacj krajowego

kalendarza wyborczego z kalendarzem UE. Uatwi to faktyczn wspprac

midzy polskimi przedstawicielami na poziomie krajowym i unijnym.

11

12

13

14

15

zaoenia 11.1 }

9Ze wzgldu na z konstrukcj obecnych wojewdztw i powiatw naley

rozway istotne zmiany w ich ksztacie. Obecne wojewdztwa nie prowadz

polityki regionalnej, gdy ich granice nie pokrywaj si ani z granicami

historycznymi, ani kulturowymi, ani nie odzwierciedlaj rzeczywistych powiza

ekonomicznych. Przykadowo, mieszkacw Radomia i Pocka, Czstochowy

i Raciborza, nie czy realnie istniejca wsplnota interesw. Funkcjonujce

obecnie powiaty s z kolei zbyt mae, by podoa takim zadaniom. Dysponuj

one niewielkimi kompetencjami i jeszcze mniejszymi rodkami.

Konieczny jest jasny podzia kompetencji midzy sektor centralny i samorzdowy.

Rwnolege funkcjonowanie na poziomie obecnego wojewdztwa administracji

rzdowej i samorzdowej to kosztowna ekstrawagancja.

Jak najwicej kompetencji naley przekaza gminom i ich dobrowolnym

zwizkom.

Samorzdy wojewdzki i powiatowy powinny zosta rozwizane. Ich

kompetencje przejby samorzd ziemski, funkcjonujcy na obszarze

odpowiadajcym kilku dzisiejszym powiatom. Rozwizanie to znakomicie

sprawdzao si w przeszoci przykadowo na terenie obecnego wojewdztwa

dzkiego istniay ziemie czycka, sieradzka, rawska i wieluska.

Ziemia, na czele ze starost, mogaby prowadzi polityk regionaln

suc zaspokojeniu rzeczywistych potrzeb mieszkacw. W kadej ziemi

funkcjonowaby te sd niszej instancji.

Zmniejszona administracja centralna funkcjonowaaby na poziomie kraju

oraz 1112 historycznych wojewdztw.

Wojewoda nadzorowaby administracj zespolon oraz jednostki samorzdu

terytorialnego i ich zwizki pod wzgldem legalnoci. W kadym wojewdztwie

funkcjonowaby te sd wyszej instancji.

16

17

18

19

20

21

22

samorzd1.2

10

Inicjatywa ustawodawcza nalee powinna wycznie do obywateli i do posw.

Zadaniem Sejmu byoby uchwalanie ustaw i kontrola wadzy wykonawczej.

Ustawy rozpatrywano by w kolejnoci zgaszanych projektw,

chyba e 2/3 penego skadu Sejmu uwaaoby inaczej.

Ustaw przekazywano by do Senatu po uzyskaniu poparcia (pisemnego

lub wyraonego w gosowaniu) ponad poowy penego skadu Sejmu.

Sejm liczyby 400 posw wybieranych w okrgach jednomandatowych. Okrgi

te obejmowayby dzielnice miast, pojedyncze gminy lub kilka ssiednich gmin

lecych w danej ziemi.

Jednomandatowo okrgw wyborczych stworzy szans dostania si do

Sejmu dla przedstawicieli mniejszoci etnicznych bez tworzenia sztucznych

przywilejw podwaajcych rwno obywateli wobec prawa.

Posowie nie powinni czerpa innych poytkw publicznych ni te otrzymywane

z Kancelarii Sejmu.

Celem technicznego umoliwienia gosowania rodzinnego kady obywatel miaby

dwa gosy w wyborach do Sejmu.

Gosy obywateli niepenoletnich byyby rwno dzielone midzy ich prawnych

opiekunw, za wyjtkiem opieki wykonywanej przez urzdnikw. Pozwalaoby

to uwzgldnia interesy modszego pokolenia przy decyzjach politycznych

i stanowioby niezbdny mechanizm rwnowacy proces starzenia si

spoeczestwa.

23

24

25

26

27

28

29

30

31

sejm1.3

11

Senat, wzorem I Rzeczypospolitej, skadaby si z przedstawicieli wadzy

wykonawczej. Ich zadaniem byoby wnoszenie do ustaw poprawek, ktre

weryfikowayby ich tre pod ktem wykonalnoci.

Sejm, wikszoci ponad poowy gosw penego skadu, mgby odrzuci ca

ustaw w brzmieniu uwzgldniajcym poprawki Senatu (gosowanie negatywne).

Do Senatu z urzdu wchodziliby przedstawiciele administracji centralnej

(prezydent, ministrowie, wojewodowie) oraz administracji samorzdowej (staroci).

Przedstawicieli administracji centralnej nie powinno by wicej, ni administracji

samorzdowej.

Swoich przedstawicieli w Senacie mieliby take obywatele prowadzcy

indywidualn dziaalno gospodarcz nieprzerwanie w cigu poprzedniej

kadencji Senatu. Ich liczba odpowiadaaby liczbie przedstawicieli administracji

samorzdowej. Dziki temu kada ustawa oceniana by bya pod ktem wpywu

na polsk przedsibiorczo.

32

33

34

35

senat1.4

12

Niepodzieln wadz wykonawcz sprawowaby Prezydent. Umoliwioby

to zakoczenie enujcych sporw kompetencyjnych, omieszajcych wadz

w spoeczestwie, a nasz kraj za granic.

Kadencje prezydenta i Sejmu pokrywayby si.

Naley precyzyjnie ustali zasady automatycznego obsadzania urzdu

prezydenta przez kolejnych przedstawicieli wadzy wykonawczej na wypadek

mierci gowy pastwa lub kolejnych jego nastpcw.

Prezydent powoywaby i odwoywa ministrw, wojewodw i ambasadorw.

Prezydent miaby prawo wydawania rozporzdze na podstawie i w granicach

upowanienia ustawowego. Ministrowie nie wydawaliby odtd rozporzdze.

Prezydent miaby prawo wetowania ustaw. Weto odrzucano by wikszoci

2/3 penego skadu Sejmu.

36

37

38

39

40

41

prezydent1.5

13

Rozstrzyganie sporw powierzy naley jednolitemu systemowi sdownictwa

z sdami gminnymi, ziemskimi, wojewdzkimi i Sdem Najwyszym na czele.

Oznaczaoby to istotne uproszczenie struktury sdownictwa w Polsce.

W ramach sdw funkcjonowayby wydziay waciwe dla pewnej kategorii

spraw, w tym administracyjnych czy wojskowych.

Sd byby urzdem sucym sdziom do rozstrzygania sporw. Przedstawiciel

wadzy wykonawczej mgby powoa na prezesa sdu, odpowiedzialnego

za jego techniczne funkcjonowanie, jedynie sdziego danego szczebla z 8-letnim

staem.

Kandydatem na sdziego, uprawnionym do orzekania w danym wydziale,

mgby zosta jedynie adwokat lub prokurator, ktry speniby wymg

niekaralnoci i okrelonego w ustawie dowiadczenia zawodowego.

Mieszkacy gminy (lub gmin, na terenie ktrych funkcjonowaby wsplny sd

gminny) wybieraliby sdziw w wyborach powszechnych.

Liczb sdziw wybieranych w poszczeglnych gminach ustalano by w drodze

ustawy.

Sdzia nie mgby rozpatrywa spraw w sdzie waciwym dla jednostki

terytorialnej, na obszarze ktrej ley gmina, gdzie zosta wybrany. Zastrzeenie

to dotyczy te ssiedniej jednostki terytorialnej.

Sdzia nie mgby rozpatrywa spraw z udziaem osb, ktre byy uprawnione

do jego wyboru.

Poszczeglne sprawy w danym sdzie rozpatrywaliby sdziowie wyonieni

w drodze losowania spord sdziw z caego kraju.

42

43

44

45

46

47

48

49

50

sdy1.6

14

Spraw w sdzie wyszej instancji rozpatrywaliby sdziowie o okrelonym

w ustawie dowiadczeniu w orzekaniu w sdzie niszej instancji.

Sdziw Sdu Najwyszego powoywaby spord sdziw w rwnej liczbie

Sejm, Senat i Prezydent.

Sd Najwyszy rozpatrywaby skargi kasacyjne oraz badaby zgodno

z Konstytucj i z aktami wyszego rzdu wszystkich aktw wadzy

ustawodawczej, wykonawczej i sdowniczej, tak krajowych, jak i zagranicznych.

Zgodno aktw prawa midzynarodowego z Konstytucj naley bada przed

ich ratyfikacj. Nie moe na terenie Polski obowizywa jakiekolwiek prawo

sprzeczne z Konstytucj i aktami wyszego rzdu.

W przypadku uznania niekonstytucyjnoci prawa, orzeczenia Sdu Najwyszego

powinny zawsze nakada obowizek penego naprawienia szkody i wszystkich

negatywnych skutkw od pocztku obowizywania uchylonego prawa. Wyroki

negatywnie oddziaywujce na interesy obywateli (przedsibiorcw, podatnikw)

dziaayby od daty ich ogoszenia.

51

52

53

54

15

Prezesa Najwyszej Izby Kontroli wyznaczaby kandydat na prezydenta, ktry

otrzymaby drugi wynik w wyborach. Dziki temu kontrola wadzy sprawowana

byaby przez przedstawiciela opozycji. Analogiczne izby funkcjonowayby

na poziomie jednostek samorzdu terytorialnego.

Potwierdzenie zarzutw izb kontroli w postpowaniu sdowym oznacza

powinno co najmniej 8-letni zakaz pracy w sektorze publicznym dla skazanych

osb.

Najwysza Izba Kontroli powinna weryfikowa take przedstawiane oceny

skutkw regulacji.

W zwizku z wprowadzeniem jednomandatowych okrgw wyborczych

faktycznymi rzecznikami praw obywatelskich staliby si posowie.

Prezesa Najwyszej Komisji Wyborczej wyznaczaby Prezes Sdu Najwyszego.

Analogiczne komisje funkcjonowayby na poziomie jednostek samorzdu

terytorialnego.

Prezesa Zarzdu Banku Rzeczypospolitej Polskiej wyznaczaby Prezydent

na okres swojej kadencji. 3 czonkw Rady Nadzorczej powoywaby Sejm,

3 czonkw Senat.

Partie polityczne nie powinny by finansowane z budetu pastwa.

Referendum krajowe wnioskowane przez 2 miliony obywateli byoby obligatoryjne

do przeprowadzenia, po prewencyjnej kontroli zgodnoci proponowanej ustawy

z Konstytucj.

55

56

57

58

59

60

61

62

pozostae organy1.7

16

Likwidacji ulegyby nastpujce organy konstytucyjne:

1) Naczelny Sd Administracyjny i odrbne sdy administracyjne,

2) Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji,

3) Krajowa Rada Sdownictwa,

4) Trybuna Konstytucyjny,

5) Trybuna Stanu,

6) Rzecznik Praw Obywatelskich,

7) Rzecznik Praw Dziecka,

8) Prezes Rady Ministrw,

9) Rada Ministrw jako organ kolegialny,

10) Zgromadzenie Narodowe,

11) Rada Bezpieczestwa Narodowego z Biurem,

12) Rada Gabinetowa,

13) ministrowie o oznaczonych zakresach.

Zmniejszeniu ulegaby liczba posw oraz senatorw, ktrych naleaoby wybra

na to stanowisko (przedstawiciele przedsibiorcw).

W wariancie dalej idcym mona by zlikwidowa Senat, dajc przedstawicielom

administracji centralnej i samorzdowej prawo przedkadania prezydentowi

zastrzee do proponowanych przez Sejm ustaw. Prezydent z kolei mgby mie

prawo zgaszania poprawek i weta. Osabioby to pozycj starostw

i przedsibiorcw, wzmocnio Sejmu.

63

64

65

likwidowane organy konstytucyjne

1.8

17

Organy wadzy wykonawczej powinny mie swobod kreowania struktur

organizacyjnych w ramach przyznanych przez prawodawc budetw.

Wraz z przekazywaniem kompetencji zgodnie z zasad pomocniczoci

oraz deregulacj konieczne bdzie zmniejszenie struktury organizacyjnej

pastwa. Dziki temu bdzie ono mogo lepiej funkcjonowa.

Do realizacji postanowie ustaw i polityki prezydenta wystarczy by mogo

7 ministerstw. Podporzdkowanie im obecnych dziaw przedstawia tabela 1.

Minister Bezpieczestwa Kraju koordynowaby funkcjonowanie sub

mundurowych, np. wojska i policji.

Minister Mecenatu Publicznego wsppracowaby z wyrniajcymi si

jednostkami, np. artystami i naukowcami.

Minister Polityki Gospodarczej kontaktowaby si z przedsibiorcami

funkcjonujcymi we wszystkich branach, od rolnictwa po informatyzacj.

Minister Polityki Spoecznej odpowiadaby za dziaalno dobroczynn pastwa

adresowan do masowego odbiorcy, np. chorych i ubogich.

Minister Spraw Skarbowych zarzdzaby finansami i majtkiem pastwa.

Minister Spraw Zagranicznych koordynowaby polityk pastwa wobec

podmiotw zagranicznych.

Minister Sprawiedliwoci i Administracji odpowiadaby za funkcjonowanie sdw

i pozostaych urzdw.

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

proponowana struktura ministerstw

1.9

18

Nowa struktura wymagaaby take pewnych przesuni midzy dziaami

administracji rzdowej. Wyodrbnienia wymagaj dziay energetyki i zasobw

naturalnych, dziki czemu dzia rodowisko dotyczyby jedynie jego ochrony,

a dzia gospodarka staby si bardziej spjny. Wszelkie kwestie zwizane

z klskami ywioowymi znalazyby si w sprawach wewntrznych, sprawy

majtkowe trafiyby do Skarbu Pastwa, kwestie zwizane z rejestrami

do administracji, a z emeryturami i rentami do zabezpieczenia spoecznego.

76

19administracja publicznasprawiedliwo

Prezes Rady Ministrw

Minister Polityki Spoecznej

Minister Spraw Skarbowych

Minister Spraw Zagranicznych

Minister Sprawiedliwoci

i Administracji

Uwaga: kursyw oznaczono nowe dziay. rdo: opracowanie wasne.

1.

5.

6.

7.

8.

2.

3.

4.

owiata i wychowaniepracaszkolnictwo wyszerodzinazabezpieczenie spoecznezdrowie

budetfinanse publiczneSkarb Pastwa

czonkostwo w Unii Europejskiejsprawy zagraniczne

Minister Bezpieczestwa Krajuobrona narodowasprawy wewntrzne

Minister

Mecenatu Publicznego

Minister

Polityki Gospodarczej

kultura i ochrona dziedzictwa narodowegokultura fizycznanaukaochrona rodowiskawyznania religijne oraz mniejszoci narodowe i etniczne

budownictwo, lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenneenergetykagospodarkagospodarka morskagospodarka wodnainstytucje finansoweinformatyzacjacznorolnictworozwj regionalnyrozwj wsirybowstworynki rolnetransportturystykazasoby naturalne

Tabela 1.Propozycja podporzdkowania dziaw administracji rzdowej

20

Sprawiedliwoi Administracja

Kady przepis obowizujcy w Polsce powinien podlega ocenie pod wzgldem

wpywu na przedsibiorczo, rodzin i wykorzystanie czasu.

Przepisy, ktre generuj wicej kosztw dla spoeczestwa ni korzyci powinny

by sukcesywnie eliminowane.

Jako dobr praktyk naley przyj, e kada nowa regulacja generujca jaki

obowizek powinna si wiza z ograniczaniem obowizkw w podwjnej

liczbie.

Eliminacja przepisw pozwoli na oszczdnoci czasu oraz na redukcj

administracji.

77

78

79

80

administracjazaoenia

22.12.1.1

}

21

Za urzdnika uwaa naley osob, ktra uczestniczy w przygotowaniu

rozstrzygni wadczych. Pozostali pracownicy sektora publicznego nie mieliby

takiego statusu.

Dyrektorzy urzdw otrzymaliby swobod zatrudniania pracownikw.

Urzdnikiem mogaby zosta osoba z wyszym wyksztaceniem. Dokumenty

zwizane z rekrutacj, jej wyniki i warunki pracy byyby jawne.

Krajowa Szkoa Administracji Publicznej zostaaby zlikwidowana.

Wynagrodzenia w sektorze publicznym nie powinny przewysza wynagrodze

w sektorze prywatnym zgodnie z zasad bogaty kraj, bogaci urzdnicy.

Tam, gdzie to moliwe, niektre funkcje pastwa (np. prowadzenie wizie

czy porednictwa pracy) powierzono by podmiotom prywatnym

(przedsibiorstwom, organizacjom pozarzdowym). Pozwoli to na optymalne

alokowanie zasobw.

Wielko administracji naley zmniejszy do rozmiarw sprzed rozpoczcia

transformacji z gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej.

Szczeglnym problemem jest rozrost administracji samorzdowej, skutkujcy

zbyt silnym wpywem czynnika politycznego na zatrudnienie.

Zmniejszanie zatrudnienia w administracji naley poczy z planem odpraw

dla zwalnianych urzdnikw.

81

82

83

84

85

86

87

88

urzdnicy2.1.2

22

Postpowanie administracyjne i podatkowe naley uczyni jednoinstancyjnym,

co je znacznie przyspieszy. Zgodnie z obowizujcymi przepisami decyzj

zaskara si do sdu za porednictwem organu administracji. Organy nadzoru

nadal miayby wic moliwo skorygowania jej.

Jednoinstancyjno postpowania pozwoli na likwidacj samorzdowych

kolegiw odwoawczych, utrudniajcych funkcjonowanie samorzdw i

przedsibiorcw.

Brak terminowej decyzji administracyjnej oznaczaby zgod organu

na rozstrzygnicie wnioskowane przez obywatela. Pastwu i jednostkom

samorzdu przysugiwaby wtedy regres w stosunku do urzdnika winnego

zaniedbania.

Po kadym ostatecznym uchyleniu decyzji administracyjnej sd badaby,

czy doszo do tego z powodu zej jakoci prawa, zego jego zastosowania

przez urzdnika czy te naduycia wadzy. Pozwolioby to prawodawcy

na korekt prawa, a wadzy wykonawczej na wycignicie konsekwencji

subowych lub karnych wobec urzdnikw.

Sposb realizacji kadej sprawy urzdowej powinien podlega ocenie

przez obywatela (telefon lub sms z prob o ewaluacj).

Wyniki tej ewaluacji, w szczeglnoci wzgldne na tle identycznych stanowisk,

powinny by jawne i dostpne on-line. Uwzgldniano by je take przy

wynagrodzeniach, premiach i awansach.

Urzdy byyby zobowizane do wystpowania do innych urzdw o wycigi

z dokumentw dotyczcych danej sprawy. Zdejmie to z obywatela ciar

zdobywania informacji, ktre pastwo i tak posiada na jego temat.

89

90

91

92

93

94

95

postpowanie administracyjne2.1.3

23

Poborem wszelkiego rodzaju danin na rzecz sektora publicznego powinna

zajmowa si jednolita administracja skarbowa. Dziki temu obywatele

kontaktowaliby si jedynie z urzdami skarbowymi, bez koniecznoci

odwiedzania urzdw gminy, ZUS, PFRON itp.

Po uproszczeniu systemu podatkowego zobowizania z tytuu danin

przedawniayby si po upywie 3 lat. Do tego okresu te ulegby skrceniu

wymg przetrzymywania dokumentacji.

Priorytetem administracji skarbowej byaby kontrola opacania podatkw

porednich (VAT, akcyzy), a nie bezporednich.

96

97

98

administracja skarbowa2.1.4

24

Obywatel bdzie mia moliwo kontaktowania si z administracj w formie

elektronicznej (mail, telefon) zamiast papierowej i osobistej. Elektroniczna forma

dorcze byaby standardow moliwoci w postpowaniu administracyjnym.

Taki poziom obsugi zapewniaj dzi banki.

Pastwo powinno mie jednolity system informatyczny i jednolity system

identyfikacji wizualnej. Obejmowaby on wszystkie organy wadzy publicznej ich

strony internetowe, papiery firmowe, wizytwki, herby, nazwy, loga itp..

Oprogramowanie niezbdne do kontaktowania si obywateli z urzdami bdzie

udostpniane nieodpatnie.

Bazy danych urzdw zostayby ujednolicone tak, by bez problemw mc by

czone. Pozwolioby to na zlikwidowanie rozbienoci midzy danymi

w dyspozycji rnych urzdw, np. w Centralnej Bazie Danych Ksig

Wieczystych, Gwnym Urzdzie Geodezji i Kartografii oraz wydziaach

finansowych jednostek samorzdu terytorialnego.

Wyniki wszystkich gosowa osb wybieranych w wyborach powszechnych,

w tym z posiedze komisji i podkomisji sejmowych, powinny by dostpne

w Internecie.

99

100

101

102

103

informatyzacja administracji2.1.5

25

Celem pastwa w obszarze sprawiedliwoci jest sprawiedliwe, ostateczne

i szybkie rozstrzyganie sporw oraz doprowadzenie do penego

zadouczynienia pokrzywdzonym i poszkodowanym.

Wszystkie przepisy karne powinny by zgromadzone w Kodeksie karnym.

Kary pozbawienia i ograniczenia wolnoci naley moliwie szeroko zastpowa

grzywnami i rekompensatami.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary powinno zosta zlikwidowane. Kary

za kade przestpstwo powinny by wykonywane niezalenie.

Odpowiedzialno karn naley moliwie szeroko zastpowa

odpowiedzialnoci cywiln.

Wypowiedzi nie powinny by penalizowane. W szczeglnoci dostawcy hostingu

nie powinni odpowiada za wypowiedzi uytkownikw Internetu.

Pozwy zbiorowe powinny sta si realnym narzdziem ochrony praw

podmiotowych.

Rosnce umidzynarodowienie Polski skutkuje koniecznoci profesjonalnej

reprezentacji procesowej naszego kraju. Postuluje si zmian Prokuratorii

Generalnej Skarbu Pastwa w Prokuratori Generaln Rzeczypospolitej Polskiej,

faktycznie zdoln do sprawowania efektywnego zastpstwa procesowego

wobec coraz bardziej zoonych wyzwa prawnych.

104

105

106

107

108

109

110

111

sprawiedliwozaoenia

2.22.2.1

26

Aplikacja sdziowska zostaaby zniesiona.

Za organizacj aplikacji w zawodzie prawniczym odpowiadaaby waciwa izba,

zrzeszajca minimum 100 czonkw.

Do egzaminu na trzyletni aplikacj prawnicz mgby przystpi kady, kto

skoczy prawnicze studia licencjackie.

Prokuratura powinna by podporzdkowana ministrowi.

Na czele prokuratury gminnej staliby prokuratorzy wybierani przez mieszkacw

danej gminy.

Prokuratorami wyszych szczebli mogyby zosta osoby dwukrotnie wybrane

na stanowisko prokuratora gminnego.

Notariusze otrzymaliby prawo przeprowadzania mediacji, prowadzenia

postpowa nakazowych i upominawczych, dokonywania wpisw do rejestrw,

w tym dziaalnoci gospodarczej i ksig wieczystych, wydawania numerw

identyfikacyjnych, nadawania klauzuli apostille oraz gromadzenia dokumentw

wymaganych do sporzdzenia czynnoci notarialnych.

Przedstawiciele zawodw prawniczych ponosiliby odpowiedzialno

za przekraczanie uprawnie i naduycie wadzy na zasadach obowizujcych

dzi notariuszy.

Maksymalne opaty komornicze naley obniy.

Wszelkie licytacje komornicze powinny podlega centralnej rejestracji

udostpnianej on-line z odpowiednim wyprzedzeniem.

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

zawody prawnicze2.2.2

27

Sdy gminne mogyby by waciwe dla kilku gmin. Rozstrzygayby one

w drobnych sporach cywilnych, sprawach o wykroczenia i tych sprawach

karnych, w ktrych nie wystpowano by o kar bezwzgldnego pozbawienia

wolnoci.

Sdy naley zwolni z obowizku prowadzenia rejestrw pastwowych

(Krajowego Rejestru Sdowego, Ksig Wieczystych, Zastaww).

Postpowania powinny by skoncentrowane celem ich przyspieszenia.

Naley stworzy centralny rejestr biegych na poziomie ministerstwa.

Strona kwestionujca przyczyn niestawiennictwa w sdzie osoby wezwanej

miaaby prawo do jej zbadania na swoje ryzyko.

W sdach drugiej instancji wymagano by profesjonalnej reprezentacji.

Kamstwo obciajce w procesie karnym powinno by karane.

122

123

124

125

126

127

128

praca sdw2.2.3

28

BezpieczestwoKraju

Bezpieczestwo kraju naley traktowa w sposb niepodzielny, co wymaga

faktycznej wsppracy wszystkich sub i odejcia od mylenia resortowego

na rzecz podejcia cakowitego.

Obecnie wsppraca ta jest iluzoryczna w zwizku z rozmyciem kompetencji

i odpowiedzialnoci rozmaitych organw pastwa.

Niezalenie od proponowanych zmian ustrojowych, naley stworzy jedno

Ministerstwo Bezpieczestwa Kraju, ktre bdzie nadzorowao dziaalno prawie

wszystkich sub mundurowych.

Poszczeglne suby powinny ulec poczeniu tak, by ich czna ilo zostaa

zmniejszona przykadowo funkcjonowayby:

1) Siy Zbrojne, odpowiedzialne za ochron caego pastwa przed

zagroeniem zewntrznym,

2) Siy Ochronne, odpowiedzialne za fizyczn ochron kluczowych obiektw

i wyznaczonych osb wewntrz pastwa

(obejmujce m. in. dotychczasow Stra Graniczn, Sub Wizienn,

Stra Ochrony Kolei i Biuro Ochrony Rzdu),

3) Siy Policyjne, odpowiedzialne za ciganie narusze prawa krajowego

(obejmujce te m. in. dotychczasow stra miejsk, Inspekcj

Transportu Drogowego i Agencj Bezpieczestwa Wewntrznego),

4) Suba Skarbowa, odpowiedzialna za zwalczanie przestpstw

gospodarczych (obejmujca m. in. Urzd Kontroli Skarbowej, Sub

Celn i Centralne Biuro Antykorupcyjne),

129

130

131

132

organizacja sub mundurowych

33.1 }

29

5) Suba Ratownicza, odpowiedzialna za wszelkie akcje ratunkowe

(koordynujca dziaania Stray Poarnej, Pogotowia Ratunkowego,

WOPR, GOPR, TOPR, Morskiej Suby Poszukiwania i Ratownictwa itp.),

6) Suba Wywiadowcza, odpowiedzialna za pozyskiwanie informacji

(stworzona na bazie Agencji Wywiadu i Suby Wywiadu Wojskowego),

7) Suba Wewntrzna, odpowiedzialna za kontrolowanie innych sub,

a w szczeglnoci za dziaalno kontrwywiadowcz (stworzona na bazie

m.in. Suby Kontrwywiadu Wojskowego i andarmerii Wojskowej).

Redukcja rodzajw sub i precyzyjne rozgraniczenie ich kompetencji

pozwoli na ich lepsz koordynacj.

Tylko Suba Wewntrzna podlegayby bezporednio Prezydentowi.

Pracownicy wszystkich sub mundurowych funkcjonowaliby na identycznych

zasadach. Struktura dowodzenia subami powinna by identyczna w czasie

wojny i w czasie pokoju.

onierzy i funkcjonariuszy naley obj powszechnym systemem emerytalnym.

Oznacza to bdzie konieczno renegocjowania wynagrodze tych grup

zawodowych tak, by za trud pracy z naraeniem ycia otrzymywali oni godziwe

wynagrodzenie od razu, a nie w czci dopiero w wieku emerytalnym.

Jeeli onierz i funkcjonariusz nie moe ju peni suby, powinien zosta

odpowiednio przeszkolony i dalej pracowa dla pastwa.

Sprawy sdowe onierzy i funkcjonariuszy powinny by prowadzone przed

sdami powszechnymi. Odrbne sdownictwo wojskowe zostanie zlikwidowane.

133

134

135

136

137

138

30

System bezpieczestwa powinien uwzgldnia i wykorzystywa naturaln

skonno obywateli do poprawy tego aspektu dziaalnoci pastwa.

Obywatel musi umie si broni przed rnymi zagroeniami, inaczej nie bdzie

wolny, a zdany na pomoc innych obywateli lub ask obcych pastw.

Konieczna jest odbudowa systemu powszechnych szkole dla obywateli,

zwizanych z ochron ycia, mienia i kraju.

System funkcjonowania Si Zbrojnych naley uzupeni o systematycznie

rozbudowywan Obron Terytorialn, funkcjonujc na bazie podziau

administracyjnego kraju.

Celem Obrony Terytorialnej bdzie biece szkolenie jej czonkw, zapewnienie

Siom Zbrojnym sprawnego poboru na wypadek konfliktw oraz prowadzenie

regularnych i skoordynowanych dziaa militarnych w razie ataku nieprzyjaciela.

Celem Obrony Terytorialnej nie bdzie prowadzenie dziaa partyzanckich

czy wzniecanie kolejnych powsta bez cznoci z trzonem Si Zbrojnych.

Obron Terytorialn, budowan na bazie Narodowych Si Rezerwowych, naley

systematycznie rozbudowywa, w oparciu kolejno o: ochotnikw, zwaszcza

pochodzcych z licznych w Polsce grup rekonstrukcyjnych, prywatne podmioty

dostarczajce usugi w obszarze bezpieczestwa, kolejne szkolone roczniki

obywateli.

Dla zwikszenia uytecznoci Obrony Terytorialnej naley stopniowo poszerza

dostp do broni przechowywanej w domu. Wymaga to wzrostu kultury

obchodzenia si z ni w oparciu o najlepsze wzorce europejskie.

Kady obywatel powinien zna zadania stojce przed nim w czasie

ewentualnego zagroenia. Zwikszy to poczucie wsplnoty oraz morale caego

spoeczestwa.

139

140

141

142

143

144

145

146

147

udzia obywateli3.2

31

Poza rozbudow obrony terytorialnej naley odbudowa kadry cywilne pracujce

dla systemu bezpieczestwa kraju. Funkcje cywilne nie mog by realizowane

przez onierzy penicych sub.

148

W pierwszej kolejnoci naley zwikszy wydatki na obronno do 2% PKB.

Powinny one obejmowa jedynie nakady na biece i przysze bezpieczestwo,

nie na przesze.

Wydatki przesze (czyli wydatki na emerytury i renty) powinny by ujmowane

albo jako wydatki z tytuu ubezpiecze spoecznych (w czci odpowiadajcej

standardowym emeryturom), albo jako wydatki z tytuu spaty zaduenia

(w czci wyszej ni standardowe emerytury).

Powikszanie wydatkw na obronno doprowadzi do urealnienia zanionych

wynagrodze, zwikszenia liczebnoci onierzy zdolnych do faktycznych

dziaa bojowych, polepszenia stanu wyszkolenia oraz przede wszystkim

polepszenia jakoci wyposaenia.

Liczebno korpusu oficerskiego zostanie zamroona.

Wydatki na sprzt powinny stanowi co najmniej poow wydatkw

na obronno narodow. Polska nie potrzebuje lotniskowcw, nie prowadzi te

rozbudowy arsenau jdrowego, a zatem w pozostaych obszarach powinna by

zdolna do odpowiedniego wyposaenia swojej armii na najwyszym poziomie.

149

150

151

152

153

finansowaniesi zbrojnych

3.3

32

Uzbrojenie Si Zbrojnych powinno podlega faktycznej i cigej modernizacji,

w moliwie duym stopniu opiera si na rozwijanej produkcji krajowej

lub produkcji zagranicznej, lokowanej w Polsce.

Stabilizacj warunkw produkcji na rzecz sub mundurowych mog umoliwi

wieloletnie kontrakty na dostawy, warunkowane biecym rozwijaniem

parametrw technicznych.

Dla zapewnienia korzyci skali konieczna jest wsppraca z sojuszniczymi

pastwami ssiednimi lub kluczowymi partnerami regionalnymi.

Naley postulowa wczenie do wydatkw UE moliwoci finansowania si

zbrojnych pastw biorcych na siebie ciar ochrony wewntrznych pastw Unii.

154

155

156

157

Podstawowym celem obrony jest ochrona ludnoci i terytorium Polski przed

zniewoleniem lub zniszczeniem.

Militarne zagroenia dla Polski zasadniczo odbiegaj od wyzwa stojcych przed

polskimi kontyngentami wojskowymi. Siy Zbrojne powinny by gotowe

do przeprowadzania prewencyjnych atakw uprzedzajcych (co wymaga zmian

w prawie) i do ich odparcia.

Polska musi by przygotowana do obrony przed pokazow, krtkotrwa

interwencj na jej terytorium, poczon z atakami niekonwencjonalnymi

(np. na systemy informatyczne).

158

159

160

siy zbrojne3.4

33

Do najpilniejszych zada stojcych przed Siami Zbrojnymi naley budowa

potencjau odstraszania, stworzenie tarczy antyrakietowej przeciwko pociskom

krtkiego i redniego zasigu, odbudowa systemu obrony przeciwlotniczej

i zdolnoci operacyjnych marynarki wojennej.

Naley odtworzy sprawnie dziaajcy system mobilizacji i przeszkolenia rezerw

oraz wydatnie zwikszy liczb zawodowych onierzy szeregowych.

W trakcie pokoju niezbdne jest rygorystyczne przestrzeganie dyscypliny

i procedur w codziennej pracy.

Udzia Polski w misjach powinien wynika wycznie z chci wypeniania

zobowiza sojuszniczych, poprawy komunikacji z jednostkami alianckimi

oraz przeszkolenia w warunkach bojowych oddziaw wojskowych, a zwaszcza

potencjalnej kadry dowdczej.

Polskie kontyngenty wojskowe powinny otrzymywa wsparcie prawnicze,

co pozwoli unikn sytuacji godzcych w dobre imi onierzy.

Siy Zbrojne musz by gotowe do sprawnego przeniesienia walk na terytorium

wroga celem minimalizacji strat wasnych (ludzkich lub materialnych caego

spoeczestwa).

Istotnym elementem odstraszania jest zdobycie zdolnoci do ataku na odlego,

np. dziki wykorzystaniu odpowiednio uzbrojonych okrtw podwodnych,

nowoczesnemu lotnictwu czy wojskom pancernym.

161

162

163

164

165

166

167

34

Polska powinna wspiera utrzymywanie zdolnoci NATO do szybkiego

reagowania, dbajc o realno i aktualno planw tego typu dziaa.

Zdolno t zwikszy poszerzenie NATO o pastwa regionu Szwecj, Finlandi

czy Modawi o ile te zechciayby przystpi do tej organizacji. Wspdziaajce

nordyckie siy powietrzne i morskie s w stanie zrwnoway inne siy w

obszarze Morza Batyckiego.

Naley dy do staej wsppracy wojskowej z armiami pastw ssiednich,

zwaszcza Niemiec, Czech, Biaorusi i Ukrainy.

Szczeglne wizi militarne, poza pastwami Grupy Wyszehradzkiej, powinny te

czy Polsk ze Szwecj, Rumuni i Turcj.

168

169

170

171

wsppraca regionalna3.5

35

Naley uproci procedur zgaszania przestpstw i wykrocze np. dziki

wykorzystaniu drogi elektronicznej lub skadaniu zezna w miejscu zamieszkania.

Wiek penej odpowiedzialnoci karnej powinien zosta obniony do 13 lat.

Prawo powinno by egzekwowane, a nie omieszane naduywaniem instytucji

znikomej szkodliwoci spoecznej.

Interwencje policyjne powinny by obowizkowo nagrywane. Ich podjcie bez

spenienia takiego wymogu traktowano by jako domniemanie przekroczenia

kompetencji przez funkcjonariuszy. Interwencje policji w zakrytych twarzach lub

bez widocznego numeru identyfikacyjnego powinny by zakazane.

Naley stworzy system powiadamiania o zagroeniach w oparciu o struktur

jednostek ochotniczych i sieci komrkowe, pozwalajce poinformowa wszystkie

osoby znajdujce si w danej lokalizacji.

Postuluje si likwidacj izb wytrzewie jako reliktw minionego systemu. Osoby

nietrzewe poddawane byyby procedurom ratowania zdrowia lub ycia na koszt

wasny.

Winiowie powinni obowizkowo pracowa.

172

173

174

175

176

177

178

sprawy wewntrzne3.6

36

Podniesienie dolnej granicy kary za przestpstwa korupcyjne oraz intensyfikacja

szkole dla prokuratorw z zakresu zwalczania przestpczoci gospodarczej

pozwol na uniknicie sytuacji, w ktrej jedynie 5% skazanych skorumpowanych

osb trafia do wizienia.

Obszar zagroenia korupcj ograniczy: minimalizacja zakresu decyzji

uznaniowych, oparcie prywatyzacji na licytacji, minimalizacja wielkoci dotacji

i przeciwdziaanie konfliktom interesw.

Popraw sytuacji gwarantuje poszerzanie zakresu zakupw z wolnej rki

przy penej jawnoci zawieranych umw.

Kada sprawa przegrana przez Skarb Pastwa wymaga postpowania

wyjaniajcego ze strony Najwyszej Izby Kontroli. W jego wyniku albo

uruchamiano by postpowanie regresowe wobec urzdnika, albo dokonywano

by zmian personalnych, albo formuowano by postulaty dotyczce zmiany prawa.

179

180

181

182

przestpstwa gospodarcze3.7

37

SprawyZagraniczne

Celem polskiej polityki zagranicznej powinno by zwikszanie podmiotowoci

pastwa polskiego, efektywna realizacja interesw polskich obywateli

oraz ochrona ich praw poza granicami, a take ksztatowanie adu

midzynarodowego zgodnie z polsk racj stanu.

Starzenie si spoeczestw oraz wzrost napi etnicznych i religijnych

w pastwach Zachodu skutkuje osabianiem si ich gospodarek i niechci

do angaowania konflikty.

Wielobiegunowy podzia wiata wymaga bdzie od Polski wszechstronnoci

wysikw dyplomatycznych, zorganizowanych w odmienny od dotychczasowego

sposb.

W polityce zagranicznej nie da si uciec od aspektw zwizanych z pooeniem.

Polska na zachodzie graniczy z najsilniejszym gospodarczo pastwem

kontynentu, na pnocy za z najsilniejszym militarnie pastwem kontynentu.

Atutem naszego kraju powinno si sta pooenie midzy fragmentem

najkrtszej linii czcej Morze Batyckie z Morzem Adriatyckim (SzczecinTriest)

oraz fragmentem najkrtszej linii czcej Morze Batyckie z Morzem Czarnym

(KaliningradOdessa).

183

184

185

186

187

cele, moliwocii ograniczenia

44.1 }

38

Niekorzystnie prezentuje si statystyka midzynarodowa naszego kraju.

Pod wzgldem liczby ludnoci Polska zajmuje 33 miejsce na wiecie (okoo 0,5%

ludnoci wiata, porwnywalnie z Kaliforni). Pod wzgldem produktu krajowego

brutto jest to 24 miejsce (okoo 0,7% produkcji finalnej wiata, okoo PKB

Kalifornii), systematycznie tracc szanse na wejcie do pierwszej dwudziestki.

Pod wzgldem poziomu PKB na mieszkaca Polska zajmuje dopiero 48 miejsce

na wiecie, jedno z ostatnich w UE, kilka pozycji za Rosj.

Podejcie do polityki zagranicznej i obecnoci Polski w UE powinien

determinowa realizm polityczny, uwzgldniajcy kondycj pastwa w jego

obecnym stanie.

Prowadzenie efektywnej polityki zagranicznej wymaga uporzdkowania polityki

wewntrznej pastwa, przywrcenia mu sterownoci, stabilnoci

i systematycznego obniania polskiego zaduenia.

188

189

190

39

Poszukiwanie dobra wsplnego w systemie wielobiegunowym wymaga oparcia

polskiej dyplomacji na szeregu zasad, podzielanych przez gwne siy polityczne

i t cz elit, ktra jest zaangaowana w polityk zagraniczn (funkcjonariuszy

publicznych, przedsibiorcw).

Zasada prymatu interesu pastwowego jest wica przy prowadzeniu polityki

zagranicznej.

Zasada optymalizacji polega na porwnywaniu korzyci z dziaa

dyplomatycznych z kosztami ich osignicia celem trafnego wykorzystywania

ograniczonych moliwoci.

Zasada poszanowania suwerennoci innych pastw oznacza nieingerowanie

w ich polityk wewntrzn celem minimalizowania obszaru sporw.

Zasada legalizmu, czyli opierania relacji na dobrowolnych umowach

z okrelonymi sposobami rozstrzygania sporw, pozwoli na uniknicie

emocjonalnego charakteru relacji.

Zasada wzajemnoci, czyli budowania relacji na poszanowaniu rwnoci stron,

umoliwi ich oparcie na faktycznie wyraonym obustronnym szacunku.

191

192

193

194

195

196

zasady4.2

40

Naley dokona przegldu wszystkich umw wicych Polsk, okreli

korzyci i koszty z ich funkcjonowania, zaproponowa metody rozstrzygania

sporw i dy do modyfikacji lub odstpienia od umw formalnie lub faktycznie

naruszajcych zasad wzajemnoci.

Polska powinna w szczeglnoci wypowiedzie umowy o wzajemnej ochronie

inwestycji jako systemowo niesymetryczne.

Ministerstwo powinno na bieco aktualizowa list organizacji midzynarodowych,

ktrych czonkiem jest Polska. Czonkostwo w wielu z nich jest niepotrzebne,

gdy ich cele realizuje UE.

Celem Polski powinna by budowa midzynarodowej koalicji na rzecz zmian

w ochronie patentowej i ochronie praw autorskich.

Obecna polityka zagraniczna, polegajca na turystyce na koszt podatnika,

powinna ulec zakoczeniu. rodki finansowe powinnimy kierowa na ochron

polskich interesw i praw Polakw.

197

198

199

200

201

dziaania4.3

41

Ministerstwo Spraw Zagranicznych powinno sta si orodkiem prowadzenia

polskiej polityki na arenie midzynarodowej, w szczeglnoci w obszarze

bezpieczestwa i promocji kraju, jego gospodarki i kultury.

Polityk tak uniemoliwiaj niskie zarobki dyplomatw, zwaszcza

wyjedajcych z rodzinami za granic, oraz zamykanie MSZ przed ekspertami

z innych dziedzin. Praca w polskiej dyplomacji powinna stanowi wyrnienie

nawet dla najlepszych specjalistw.

Naley zlikwidowa Instytut im. Adama Mickiewicza, a cao promocji szeroko

rozumianej kultury, a zwaszcza jzyka polskiego, powierzy istniejcym

instytutom polskim.

Wzorem sawnych instytutw zagranicznych instytuty te mogyby nosi miano

najbardziej znanego polskiego naukowca astronoma i ekonomisty Mikoaja

Kopernika.

Naley wczy w struktury ministerstwa najlepszych analitykw z obecnie

funkcjonujcych orodkw naukowo-badawczych, takich jak Instytut Europy

rodkowo-Wschodniej, Instytut Zachodni, Orodek Studiw Wschodnich i Polski

Instytut Spraw Midzynarodowych.

202

203

204

205

206

instytucje4.4

42

Podstawowym celem polskich placwek zagranicznych powinna by promocja

polskiej gospodarki i informowanie polskich przedsibiorcw o zasadach

prowadzenia dziaalnoci gospodarczej za granic.

Naley udostpnia oficjalne tumaczenia polskich aktw prawnych na jzyk

angielski.

Popieramy utrzymanie w UE jedynie ce antydumpingowych i jednostronn

eliminacj pozostaych ce przez Uni.

Naley sprzeciwia si harmonizacji podatkw na poziomie UE

lub midzynarodowym.

Prywatne inwestycje zagraniczne w Polsce bd tym wiksze, im lepsze warunki

dziaalnoci gospodarczej polskim przedsibiorcom zaoferuje nasz kraj.

MSZ powinno formuowa rekomendacje dotyczce wspierania rozwoju

gospodarczego kraju w oparciu o najlepsze dowiadczenia zagraniczne.

cignicie pastwowych inwestycji zagranicznych wymaga zintensyfikowania

nakadw na najwaniejszych odcinkach dla polskiej gospodarki przykadowo

w Chinach pracuje okoo tysica niemieckich urzdnikw i zaledwie dziesiciu

polskich.

207

208

209

210

211

212

213

relacje gospodarcze4.5

43

W interesie Polski ley popieranie reemigracji jej ludnoci.

Polacy mieszkajcy na Wschodzie powinni, pozostajc w cisych, ywych

i codziennych zwizkach z Polakami w Rzeczypospolitej, stanowi najlepsz

wizytwk naszego narodu w tej czci Europy.

Promowanie mody na uczestnictwo dzieci i modziey w wycieczkach na Ziemie

Zabrane bdzie stanowi autentyczn zacht do podtrzymywania tam ladw

polskoci oraz przyczyni si do poprawy statusu materialnego rodakw.

Naley przeciwdziaa prbom utosamiania Polakw za granic

z konkretn tamtejsz opcj polityczn Rzeczpospolita nie mone stawia

Polakw przed ryzykiem koniecznoci wyboru midzy lojalnoci wobec ich

kraju a lojalnoci wobec narodu.

Polacy wyjedajcy na Zachd powinni otrzymywa wsparcie polskich

placwek w egzekwowaniu warunkw pracy czy dostpie dzieci do edukacji

w jzyku polskim. To ostatni moment na stworzenie sieci polskich placwek

edukacyjnych adresowanych do dzieci emigrantw.

Powinnimy zbudowa baz genealogiczn, ktra setkom tysicy Amerykanw,

Argentyczykw, Biaorusinw, Brazylijczykw, Francuzw, Kanadyjczykw,

Litwinw, Niemcw (!), Rosjan czy Ukraicw pokae ich polskie korzenie.

Dotarcie do tych ludzi dugoterminowo zwikszy sympati do naszego kraju.

214

215

216

217

218

219

Polacy poza granicami4.6

44

Pi najwikszych pastw Europy rodkowej (Czechy, Polska, Rumunia,

Sowacja i Wgry), zamieszkiwanych przez ponad 80 milionw ludzi, cz

czsto wsplne interesy, ktre kade z nich moe godnie reprezentowa. Naley

zintensyfikowa pola wzajemnej wsppracy i wypracowa dla naszego kraju

pozycj lojalnego sojusznika regionalnych interesw.

Dokoczenie rozbudowy sieci przej granicznych z obwodem kaliningradzkim

Federacji Rosyjskiej to najlepsza metoda zblienia naszych spoeczestw.

Z tych samych powodw nalegamy na wdroenie analogicznej umowy o maym

ruchu granicznym z Biaorusi.

Postulujemy poszerzenie przez UE dopuszczalnej strefy takiego ruchu

na terytorium Europy do 100 km.

Zwolnienie obywateli Biaorusi, Modawii i Ukrainy z koniecznoci pacenia za wizy

do Polski pozwoli na intensyfikacj wzajemnych kontaktw.

Szczegln rol w zacienianiu relacji gospodarczych z Rosj moe peni

Biaoru, ktra jest w stanie stworzy warunki do dobrej wsppracy

przedsibiorcw z obu pastw.

Obserwowany wzrost znaczenia pastw nordyckich i ogromne moliwoci

stojce przed Turcj, uwarunkowane jedynie postpami pojednania z Kurdami,

stanowi dla Polski inspiracj do stworzenia pomostu infrastrukturalnego

czcego Batyk z pastwami basenu Morza Czarnego i Adriatyckiego, Pnoc

z Azj i Afryk.

Naley wspiera osiedlanie si w Polsce obywateli pastw bliskich nam

historycznie i kulturowo (Biaoru, Czarnogra, Macedonia, Modawia, Rosja,

Serbia, Ukraina).

220

221

222

223

224

225

226

227

wsppraca regionalna4.7

45

Dla dalszego funkcjonowania UE kluczowe znaczenie ma dalsza wsppraca

Francji i Niemiec. Dlatego naley intensyfikowa kontakty z tymi dwoma

pastwami i wykorzystywa formu trjkta weimarskiego do akcentowania

interesw pastw Europy rodkowo-Wschodniej.

W przypadku podziau pastw czonkowskich naley przyj, i ich czci

skadowe pozostan w UE, chyba e spoeczestwa tych pastw zadecyduj

inaczej.

Opowiadamy si za rozszerzeniem UE o kolejne pastwa europejskie, jeli tylko

zechc do niej przystpi, zwaszcza o Serbi, Czarnogr, Macedoni

i Modawi.

Polska w UE powinna dziaa na rzecz budowy infrastruktury w ukadzie

poudnikowym.

Podzielamy denia do odbiurokratyzowania UE i wspierania programw

oszczdnociowych, nie podzielamy natomiast obaw przed pogbianiem

integracji zgodnie z modelem rnych prdkoci.

UE potrzebuje gbokiej deregulacji, w wyniku ktrej nastpi weryfikacja caego

prawa unijnego pod ktem jego pomocniczoci, identyfikacji grup wspieranych

i faktycznego przybliania deklarowanych celw.

Oceny skutkw regulacji UE powinny by przygotowywane z uwzgl-dnieniem

wpyww na poszczeglne gospodarki pastw i krajw w pastwach

federalnych.

Przeciwstawiamy si stosowaniu praktyk monopolistycznych i ukrytej pomocy

przez niektre pastwa UE ze szkod dla wsplnego rynku, a zwaszcza

dla polskich przedsibiorcw.

228

229

230

231

232

233

234

235

Unia Europejska4.8

46

Postulowa naley zwikszanie swobody pastw czonkowskich

w dysponowaniu przyznanymi im rodkami z budetu UE, jeeli sprzyja

to bdzie redukcji ich zaduenia, pod warunkiem wbudowania mechanizmw

gwarantujcych trwao tego procesu. Przykadowo pastwo zaduone

mogoby mie zmniejszon skadk czonkowsk oraz pomoc unijn o kwot,

ktr zdecyduje si przekaza na spat wierzytelnoci.

Podobne zasady mogyby obowizywa przy przeznaczaniu rodkw na wzrost

zdolnoci obronnych UE przez pastwa peryferyjne.

Opowiadamy si przeciwko akcesji Polski do strefy euro tak dugo, a nasza

gospodarka nie stworzy z ni optymalnego obszaru walutowego (takiego

w ktrym ma miejsce swobodny przepyw czynnikw produkcji).

Data ewentualnej akcesji do strefy euro powinna by potwierdzona

w referendum.

236

237

238

239

47

SprawySkarbowe

Poprawa sytuacji finansowo-gospodarczej pastwa wymaga konsekwentnych

stara. Dotychczas przy podobnych ograniczeniach jak w Polsce udaa si

jedynie Nowej Zelandii.

Konstytucja powinna zawiera zakaz uchwalania niezrwnowaonych budetw

w jednostkach sektora finansw publicznych posiadajcych wasn osobowo

prawn.

Pastwo powinno wycofywa si z dziaalnoci produkcyjnej i ogranicza ilo

wydatkowanych pienidzy w stosunku do PKB.

Poniewa niektre obszary aktywnoci gospodarczej s cile kontrolowane

przez inne pastwa (energetyka, finanse, media, telekomunikacja czy sektor

zbrojeniowy), Polska powinna prowadzi w nich efektywn polityk regulacyjn

lub w zakresie eksploatacji zasobw naturalnych wacicielsk.

240

241

242

243

zaoenia 55.1 }

48

Naley stanowczo odrzuci tezy o dobroczynnych skutkach wzrostu cen. Celem

banku centralnego nie moe by psucie polskiego pienidza, lecz dbanie o jego

warto.

Jedynie stabilizacja cenowa zachci polskich przedsibiorcw i konsumentw

do zwikszenia liczby kredytw zaciganych w walucie krajowej, gdy przyczyni

si do spadku nominalnych stp procentowych oraz zmniejszenia ryzyka

niespacalnoci i obnienia realnych stp procentowych.

Bank centralny nie powinien zajmowa si promowaniem obcego pienidza,

w szczeglnoci euro.

Bank centralny nie powinien prowadzi akcji edukacyjnych, ktre ingeruj

w wolno mediw i wpywaj na opini publiczn.

Pena jawno informacji o rezerwach, polityce lokowania rodkw i zwizanych

z nimi transakcjach banku centralnego gwarantuje ich bezpieczestwo

i moliwo uczciwej oceny kierownictwa banku centralnego.

Naley sprowadzi do kraju polskie zoto zdeponowane za granic

oraz powiksza rezerwy kruszcowe kosztem innych aktyww.

244

245

246

247

248

249

pienidz5.2

49

Postulujemy konstytucyjne ograniczenie maksymalnej wielkoci danin

publicznych do 1/3 PKB.

System dochodw w moliwie minimalnym stopniu moe peni funkcje

pozafiskalne.

Wypaty rodkw z sektora finansw publicznych dla osb fizycznych

(wynagrodzenia, emerytury, renty, zasiki) bd naliczane i dokonywane

w kwotach netto, tzn. po potrceniu dzisiejszych skadek i podatkw

bezporednich. Pobieranie przez pastwo podatkw od siebie samego

to kuriozum.

Zmiany podatkowe powinny prowadzi do minimalizacji liczby podmiotw

zobowizanych do kontaktowania si z urzdami skarbowymi. Naley skoczy

z rozdzieleniem funkcji podatnika i patnika.

Uproszczenie prawa podatkowego pozwoli na jego kodyfikacj.

Wszystkie podatki s ze. Nie ma podatkw neutralnych. Najwiksz szkodliwo

spoeczn generuj daniny nakadane na prac, z ktrych dzi pochodzi

wikszo dochodw publicznych. Sytuacja ta powinna zosta zmieniona.

Maym przedsibiorcom naley da moliwo wyboru, czy chc by

opodatkowani na zasadach uproszczonych czy oglnych.

Podatek od budowli naley zmniejszy z 2% do 0,2% ich wartoci. Powinien by

te odliczany od innych podatkw.

250

251

252

253

254

255

256

257

dochody5.3

50

Trzeba skoczy z podtrzymywanym w Polsce zaoeniem o ekonomicznym

zwizku midzy wysokoci odprowadzanych skadek a wysokoci rent

i emerytur. Zwizek ten ma wycznie charakter prawny. ZUS i KRUS s coraz

bardziej dofinansowywane z budetu pastwa.

Utrzymywanie progresji podatkowej to te fikcja, gdy w praktyce podatki

o najwyszej stawce opacaj pracownicy sfery budetowej i spek skarbu

pastwa, czyli fiskus sam sobie.

Postulujemy likwidacj skadek na Fundusz Gwarantowanych wiadcze

Pracowniczych, Fundusz Pracy, Fundusz Ubezpiecze Spoecznych

(emerytalnych kilku rodzajw, rentowych dwch rodzajw, wypadkowych

i chorobowych), Narodowy Fundusz Zdrowia oraz likwidacj podatku

dochodowego od osb fizycznych.

Zmiana ta spowoduje, e wszystkie umowy z osobami fizycznymi byyby

podpisywane przez pracodawcw w kwotach netto, gdy te s wanie

punktem odniesienia dla pracownikw.

Wszystkie zlikwidowane daniny naley zastpi jednym podatkiem od wypat

na rzecz osb fizycznych i co roku je obnia z obecnych 62% pensji netto

do poziomu 25% pensji netto.

Obniki naley rozpocz od wynagrodze minimalnych tak, by jak najszybciej

kwota 1 680 brutto miesicznie staa si kwot 1 680 netto miesicznie,

bez strat dla przedsibiorcw.

Podatek od spadkw powinien zosta zlikwidowany.

258

259

260

261

262

263

264

daniny od osb fizycznych5.4

51

Naley zmniejszy opodatkowanie i uproci rozliczenia maych przedsibiorcw,

czyli okoo poowy wszystkich podmiotw prowadzcych dziaalno

gospodarcz. Przez maych przedsibiorcw mona rozumie podmioty,

ktre osigaj przychody wycznie z dziaalnoci krajowej i nie objtej akcyz

w wysokoci do 150 tysicy PLN netto rocznie (12,5 tysica PLN netto

miesicznie).

Docelowo naley zrwna opodatkowanie wszystkich osb uzyskujcych

przychody nieobjte podatkiem od wypat, w tym przedsibiorcw i rolnikw.

Mali przedsibiorcy opodatkowani na zasadach uproszczonych prowadziliby

jedynie ewidencj przychodw.

Zgodnie z zasadami uproszczonymi may przedsibiorca odprowadzaby

jedn danin zastpujc dotychczasowe skadki na Fundusz Pracy, Fundusz

Ubezpiecze Spoecznych i Narodowy Fundusz Zdrowia, a take podatek

dochodowy od osb fizycznych oraz podatek od towarw i usug.

Danina taka wynosiaby 20% przychodu, ale nie wicej ni 12 000 zotych

rocznie (czyli do 1 000 zotych miesicznie). Przedsibiorca o niskich

przychodach, np. 1 200 zotych miesicznie, paciby tylko 240 zotych

wszystkich danin, a nie tak jak to jest obecnie 1 000 zotych samych skadek

do ZUS.

Zasady uproszczone skutkowayby wystawianiem uproszczonych rachunkw

kwotach netto zamiast faktur VAT.

265

266

267

268

269

270

daniny od maych przedsibiorcw

5.5

52

Duzi przedsibiorcy to wszystkie podmioty, ktre nie s maymi przedsibiorcami.

Duzi przedsibiorcy prowadziliby pen ksigowo.

Obowizki fiskalne takich podmiotw obejmowayby VAT i akcyz, podatek

kwotowy i nowy podatek korporacyjny.

VAT opacany byby na obecnych zasadach.

Stawki akcyzy naley zmniejszy do najniszego z moliwych poziomw, jakie

wymaga Unia Europejska. Na forum UE bdziemy zabiegali o obnienie tych

stawek.

Stawka VAT powinna zosta ujednolicona na poziomie nie wyszym ni 20%.

Podatek kwotowy wynosiby 1 000 zotych miesicznie.

Nowy podatek korporacyjny miaby na celu opodatkowanie faktycznych zyskw

osb prawnych, z ktrych w chwili obecnej tylko 1/3 paci podatek dochodowy

od osb prawnych (CIT). Wrd nich s czsto spki z udziaem Skarbu

Pastwa.

Docelowo podatek korporacyjny mgby wynosi 1% przychodu ze sprzeday.

W okresie przejciowym CIT wynosiby nie mniej ni 0,5% przychodu.

W alternatywnym wariancie podatek korporacyjny naliczano by od przychodu

pomniejszonego o te koszty zatrudnienia, od ktrych odprowadzono podatek

od funduszu pac.

Wszyscy przedsibiorcy powinni mie pene prawo odliczania VAT

od zakupionego paliwa.

271

272

273

274

275

276

277

278

279

280

281

daniny od duych przedsibiorcw

5.6

53

Podstaw wydatkowania pienidzy rodkw publicznych powinna by pena

jawno.

Postulujemy stopniow i konsekwentn obnik wydatkw publicznych

do 1/3 PKB.

Tempo obniki wydatkw powinno by duo szybsze ni dochodw, dziki

czemu dug publiczny jak najszybciej zacznie male.

Dotowanie produkcji powinno zosta zakazane, poza wyjtkami wynikajcymi

z prawa unijnego.

Dziaalno informacyjna jednostek publicznych powinna odbywa si

co do zasady w Internecie. Jednostki te powinny mie zakaz wydawania

rodkw na reklam zewntrzn. Finansowanie prasy przez pastwo

i samorzdy to ingerencja w jej niezaleno.

Naley skoczy z pozabudetow alokacj rodkw i wczy fundusze celowe

do budetu.

Wydatki pastwa powinny zosta podzielone midzy szczegowo opisane

zadania, co pozwoli wprowadzi budet zadaniowy w kraju.

Budet powinien by uzupeniony o 4-letni projekcj. Niewykorzystane w danym

roku rodki kroczco przesuwano by na kolejny rok budetowy.

Jednostki sektora finansw publicznych powinny regulowa patnoci nie pniej

ni w terminie 30 dni.

Samorzdy powinny mie zagwarantowane rodki na oddoln realizacj zada

publicznych w oparciu o budety zadaniowe.

Sprawozdanie z wykonania budetw jednostek sektora finansw

publicznych powinny by poddawane niezalenemu audytowi.

282

283

284

285

286

287

288

289

290

291

292

system wydatkw5.7

54

Wysoko dugu publicznego powinna by w systematyczny sposb

redukowana, zgodnie z dugoterminowym harmonogramem, gdy zwikszy

to podmiotowo kraju, pozwoli na obnik podatkw, ktre obciaj

najuboszych i umoliwi naturalne zmniejszenie cen kredytu, dawicych dzi

inwestycje.

W pierwszej kolejnoci naley spaca dugi zagraniczne, wykorzystujc wzrost

wartoci zotego wynikajcy z dotacji z UE oraz transferw od emigrantw.

Moliwie szybko naley ograniczy dugi samorzdw i pozabudetowych

jednostek sektora finansw publicznych, w tym pastwowych osb prawnych.

Ewentualne transfery z OFE do ZUS powinny skutkowa automatycznym

obnianiem progu zaduenia w Konstytucji.

Zaciganie dugu powinno by ograniczone jedynie do stanu wyjtkowego,

wojennego lub wojny.

Naley ustali sprawiedliwy mechanizm wykupu przedwojennych obligacji

Skarbu Pastwa.

Informacje o wszelkich formach zaduenia i stanie zobowiza dugoterminowych

pastwa powinny by publicznie dostpne (kto, co, od kogo, na ile, za ile).

293

294

295

296

297

298

299

dug publiczny5.8

55

Kwestie reprywatyzacji powinny zosta ostatecznie zamknite.

Naley ustali zakres wszelkich roszcze reprywatyzacyjnych wobec podmiotw

publicznych.

Zobowizania pastwa trzeba zrealizowa w caoci; tam, gdzie to moliwe,

powinien nastpi zwrot mienia w naturze.

W pierwszej kolejnoci naley zakoczy sprawy wynikajce z amania prawa

obowizujcego w Polsce od 1944 roku, w tym ogranicze w wysokoci zwrotu

mienia zabuaskiego.

Kolejne kroki powinny dotyczy zwrotw mienia przejtego bez penych

odszkodowa.

Zakoczenie zwrotu majtku zwizkw wyznaniowych pozwoli na likwidacj

Funduszu Kocielnego.

300

301

302

303

304

305

reprywatyzacja5.9

56

Docelowo w rkach pastwa powinny pozosta tylko kluczowe strategiczne

przedsibiorstwa zwizane z infrastruktur.

Pozostae przedsibiorstwa i wybrane zakady budetowe naley prywatyzowa

wycznie przez aukcje lub gied, bez przywilejw.

W prawie UE powinna by przyjta zasada wzajemnoci dotyczca moliwoci

inwestowania podmiotw pozaunijnych w infrastruktur przesyow.

Wprowadzenie stabilnego systemu podatkw od zasobw naturalnych pozwoli

na prywatyzacj ich pozyskiwania z uwzgldnieniem interesu publicznego.

Rynek pocztowy wymaga deregulacji i prywatyzacji Poczty Polskiej.

Program Inwestycje Polskie naley zakoczy pastwo nie powinno na polu

gospodarczym konkurowa ze swoimi przedsibiorcami i obywatelami.

Tam, gdzie prawo UE na to pozwala, zamwienia publiczne naley realizowa

z wolnej rki, przy penej jawnoci wybranych ofert.

Warunki zamwie powinny umoliwia udzia maych przedsibiorstw, dziki

czemu skrci si acuch podwykonawcw.

Jeeli kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty w przetargu jest cena, to jego

zwycizca powinien otrzymywa wynagrodzenie rwne cenie z przedostatniej

najlepszej propozycji.

Naley stworzy centralny rejestr nieruchomoci publicznych wraz z

oznaczeniem umw dugoterminowo je obciajcych (np. najmu czy dzierawy).

306

307

308

309

310

311

312

313

314

315

majtek pastwa i zamwienia publiczne

5.10

57

Instytucja uytkowania wieczystego powinna zosta trwale zniesiona.

Zmniejszenie liczby pracownikw pozwoli na zmniejszenie kosztw porednich

funkcjonowania urzdw, w tym na minimalizacj liczby obiektw publicznych

i ich scalanie.

Naley automatycznie uruchamia wszelkie moliwe regresy wobec urzdnikw

i sdziw.

316

317

318

58

MecenatPubliczny

Gwnym zadaniem pastwa w obszarze kultury jest ochrona zabytkw i opieka

nad nimi. Naley dy do moliwie szerokiego wczenia zasobw zabytkowych

w realizacj innych dziaa publicznych, gdy utrzymywanie niewykorzystanych

budowli kosztuj zbyt duo.

Prowadzenie muzew powierzy naley podmiotom prywatnym, fundacjom

i stowarzyszeniom.

Brak chtnych do prowadzenia muzeum powinien skania do prezentowania

jego zasobw w formie czasowych wystaw oraz w Internecie.

Naley uchwali ustaw o miejscach pamici narodowej i przypisa

w niej opiek nad miejscami pamici oraz nad grobami i cmentarzami wojennymi

do zada wasnych gminy.

Groby polegych onierzy, niezalenie od narodowoci, powinny zosta otoczone

opiek na zasadach przyjtych w relacjach midzynarodowych.

Pomniki powicone pamici onierzy obcych armii powinny znale si

na cmentarzach, pozbawione dwuznacznych treci.

Dotacje do kultury nie powinny wspiera kultury najnowszej, ktra jest w trakcie

ksztatowania.

Instytucje publiczne powinny mie zakaz organizacji masowej rozrywki i jej

finansowania.

319

320

321

322

323

324

325

326

kultura 66.1 }

59

Naley odej od finansowania filmw szkalujcych dobre imi Polski i jej

ieszkacw. Wspieranie dziaalnoci filmowej bdzie ograniczone wycznie

do zamawiania dzie promujcych Polsk za granic.

Naley zmaksymalizowa liczb wydawanych koncesji radiowo-telewizyjnych

celem zwikszenia konkurencji na tym rynku.

W rkach rzdu moe zosta co najwyej jeden kana telewizyjny i jeden radiowy.

Abonament radiowo-telewizyjny zostanie zniesiony.

O ewentualne rodki na realizacj misji publicznej mogaby si ubiega kada

stacja za kady z programw j realizujcych.

Rada Ochrony Pamici Walk i Mczestwa powinna sta si czci Instytutu

Pamici Narodowej.

Pion prokuratorski IPN powinien by wczony do prokuratury.

Polska powinna wystpi o zwrot wszelkich archiww nalecych w przeszoci

do pastw polskich. Archiwa te naley zeskanowa, udostpni w Internecie

i sukcesywnie opracowywa take w formacie tekstowym.

327

328

329

330

331

332

333

334

60

Wydatki publiczne na kultur fizyczn powinny dotyczy promocji sportu wrd

dzieci i modziey do lat 18.

rodki publiczne dla dorosych powinny by uzalenione od osiganych

przez nich efektw.

Sektor sportu i sektor publiczny naley moliwie zdecydowanie rozdzieli.

Jednostki samorzdu terytorialnego nie powinny mie udziaw w spkach

sportowych. Publiczn infrastruktur sportow naley udostpnia klubom

na jawnych i niedyskryminujcych zasadach.

W szczeglnoci trzeba odci zwizki sektora publicznego ze wiatem piki

nonej. Ani pastwo, ani miasta nie powinny bezporednio ani porednio

finansowa osb, ktre indywidualnie zarabiaj miliony, ale razem przyczyniaj

si czsto do pogorszenia wizerunku naszego kraju.

Naley przywrci prawo do normalnej gry w pokera.

335

336

337

338

339

kultura fizyczna6.2

61

Przepisy dotyczce organizacji imprez masowych wymagaj liberalizacji

w kwestiach dotyczcych zabezpieczenia obiektu i zwikszenia elastycznoci

w dostpie do infrastruktury sportowej (np. dziki trybunom z miejscami

stojcymi).

Zmniejszenie wpywu i roli administracji pastwowej oraz policji przy organizacji

imprez masowych pozwoli na zmniejszenie kosztw organizacji imprez

masowych.

Naley stworzy warunki dla prowadzenia zorganizowanego dopingu

w trakcie imprez sportowych, wcznie z uyciem materiaw pirotechnicznych,

z zachowaniem procedur bezpieczestwa i odpowiedzialnoci stowarzysze

kibicw za ewentualne szkody.

Niekonstytucyjne przepisy ograniczajce prawa obywatelskie uczestnikw imprez

masowych (np. instytucja zakazu klubowego) zostan wyeliminowane.

340

341

342

343

imprezy masowe6.2.1

62

Pastwo moe ponosi wydatki na nauk, by korzysta z jej efektw

(np. wydatki zwizane z obronnoci) lub dla budowania prestiu i poczucia

wsplnoty.

Naley stworzy jasny model podziau pomidzy naukowcw i pastwo efektw

bada finansowanych za pomoc publicznych grantw lub stypendiw.

Wyniki bada nie zakoczone patentami bd umieszczane w Internecie.

Dysponentem publicznych rodkw na badania naukowe powinien by

naukowiec jako kierownik projektu. Naukowiec decydowaby, ile zapaci

wsppracownikom, z ktrego laboratorium czy biblioteki korzysta,

czy potrzebuje pracownikw administracyjnych i wonych do pomocy,

czy te nie.

Instytuty naukowe musiayby konkurowa o naukowcw jakoci obsugi

grantw, a nie pobiera haracz na rzecz utrzymania bezproduktywnych

pracownikw.

W efekcie wynagrodzenia naukowcw zdecydowanie wzrosyby, a liczba etatw

naukowych i administracyjnych zmniejszyaby si. Obecna sytuacja, w ktrej

naukowcy ze stopniem doktora zarabiaj okoo 2000 netto, skutkuje drenaem

intelektualnym kraju.

344

345

346

347

348

349

nauka6.3zaoenia6.3.1

63

Szkoy wysze nadawayby nastpujce stopnie akademickie: licencjata

(inyniera), magistra i doktora.

Habilitacja i profesura zostaaby zniesiona.

W zwizku ze zmian sposobu finansowania szk wyszych sztuczne

wyrnienia etatw wykadowcy, starszego wykadowcy czy docenta stayby si

niepotrzebne.

Stopie doktora nadawaaby Rada szkoy wyszej po zapoznaniu si

z recenzjami dorobku naukowego doktoranta, w tym rozprawy doktorskiej,

oraz pisemn odpowiedzi doktoranta na zarzuty. Obrona ustna zostaaby

zniesiona.

Dorobek naukowy doktoranta i jego odpowied na zarzuty publikowane byyby

w Internecie.

Recenzentw wybieraaby Rada szkoy wyszej spord listy chtnych doktorw

do oceniania prac z danej dziedziny.

Kady mgby wnie zastrzeenia do dorobku doktoranta.

350

351

352

353

354

355

356

stopnie akademickie6.3.2

64

Pastwo powinno dokona ostatecznego zwrotu majtku uznawanych przez

siebie kociow i zwizkw wyznaniowych.

Zamknicie tych kwestii pozwoli na likwidacj Funduszu Kocielnego.

Pastwo nie bdzie finansowa kociow ani organizacji religijnych z racji ich

statusu. Finansowanie dziaalnoci o charakterze kulturalnym, np. ochrony

zabytkw, czy edukacyjnym, prowadzonej przez kocioy i zwizki wyznaniowe,

odbywa si bdzie na zasadzie niedyskryminacyjnej wzgldem innych

podmiotw.

Wszystkie dialekty jzyka polskiego, w tym rne gwary lskie, zasuguj

na ochron. Zdecydowany sprzeciw budzi prba standaryzacji tych gwar,

rwnoznaczna z ich likwidacj w dugim okresie.

357

358

359

360

wyznania religijne oraz mniejszoci narodowe i etniczne

6.4

65

PolitykaSpoeczna

Celem pastwa w obszarze owiaty i wychowania jest zapewnienie wszystkim

dzieciom moliwoci zdobycia wyksztacenia, stwarzajcego szans na dalszy

rozwj.

Obowizek edukacji naley znie. W praktyce obowizek ten skutkuje

promowaniem do kolejnych klas nawet najgorszych uczniw, co przekada si

na systematyczny spadek poziomu nauczania.

Pastwo moe zapewnia finansowanie edukacji wycznie osobom

niepenoletnim.

Wszystkie wiadczenia publiczne zwizane z edukacj i wychowaniem naley

poczy.

Wyksztacenie dzieci nie moe zalee od kondycji polskiej klasy politycznej

i jej ideologicznie zmotywowanych wyborw. Ksztacenie dzieci to prawo i

obowizek rodzicw.

Wydatki na edukacj byyby rwne na kade dziecko i przekazywane rodzicom

w formie bonu z budetu pastwa.

Bon uprawniaby do finansowania wychowania dzieci oraz do kupowania

usug edukacyjnych od zorganizowanych placwek edukacyjnych lub innych

podmiotw, np. korepetytorw, szkek przydomowych, parafialnych

czy prowadzonych przez organizacje pozarzdowe.

W przypadku patologii orzeczonych sdownie bonem dysponowaby kurator

danego dziecka.

361

362

363

364

365

366

367

368

owiata i wychowanie77.1 }

66

Mienie suce do prowadzenia zaj zostaoby sprywatyzowane.

W okresie przejciowym w placwce publicznej dyrektora wybieraliby wycznie

rodzice dzieci uczszczajcych do tej placwki. Dobr kadry nauczycielskiej

zaleaby wycznie od dyrektora placwki publicznej.

Nauczyciele dostawaliby wynagrodzenia na podstawie indywidualnie

negocjowanych umw, ktrych podstaw byaby liczba godzin kontaktowych

z uczniem.

Stanowioby to zacht do organizowania przez placwki opieki nad dziemi w

okresie wakacyjnym.

Minimalizacji ulegaby liczba obowizkw sprawozdawczych nauczycieli.

Likwidacji ulegby przymus zatrudniania nauczycieli na etatach.

Karta Nauczyciela zostaaby zlikwidowana, a w okresie przejciowym dokonano

by rekompensaty utraty ewentualnych praw nabytych.

System ustawowego awansu zawodowego ulegby likwidacji.

Ministerstwo organizowaoby egzamin maturalny wedug wytycznych

ogoszonych na 4 lata przed terminem egzaminu.

369

370

371

372

373

374

375

376

377

67

Nauczyciel

Niech nauczyciel:

1) dostaje 50 PLN brutto brutto za 45 minut ZAJ,

2) prowadzi 6 godzin dziennie zaj (duo, ale dzi ma szko, korepetycje i kursy),

3) pracuje przez 5 dni w tygodniu,

4) pracuje przez 38 tygodni w roku (52 - 9 za VII i VIII - 2 zimowe - 1 BN - 1 Wielkanoc - 1 zapasu).

Koszt pracy nauczyciela signby 50 * 6 * 5 * 38 = 57 000 PLN rocznie, czyli 4 750 PLN przez

12 miesicy. Oczywicie pensja by bya wypacana przez 10 miesicy w kwocie 5 700,

aby wynagrodzenie nie byo wypacane za okres wolny od pracy, poza rokiem szkolnym.

W proponowanym systemie podatkowym dawaoby to 3 800 na rk. Dwoje rodzicw-nauczycieli

miaoby 7 600 na rk. Przy starym obcieniu 18 godzinami wychodzioby 2 280 netto na rk,

przy 20 godzinach 2532 netto.

6 godzin zaj dziennie to duo, bo do tego dochodz obowizki dodatkowe, przy czym konieczne

byoby zminimalizowanie biurokracji. Zaleta - zostaje sporo tygodni wolnych lub mniej zajtych.

Nauczyciele wiedz, e s pracownikami sezonowymi, i nikogo nie powinno obchodzi, jak pracuj

we wasnej firmie w czasie wolnym.

Wady - nie ma urlopw zdrowotnych, wczeniejszych emerytur, dodatkw, awansw, wysugi lat

itp. Jedyna moliwo poprawy to negocjacje stawki z dyrektorem lub wicej zaj.

Dyrektor

Teraz patrzmy od strony dyrektora. Musi sfinansowa wynagrodzenia swoje itp., nauczycieli,

koszty budynkw i koszty pomocy naukowych. Policzmy, ile trzeba na pokrycie wynagrodzenia

nauczyciela.

Niech:

1) klasa liczy 10 dzieci,

2) kade dziecko za godzin przynosi dyrektorowi 5 zotych,

3) dziecko ma 6 godzin zaj dziennie,

4) chodzi do szkoy przez 5 dni w tygodniu,

5) chodzi do szkoy przez 38 tygodni w roku.

Przykadowa koncepcja edukacyjna

68

Taka klasa przynosiaby 57 000 PLN rocznie, czyli 5 700 PLN od dziecka rocznie i 475 PLN

od dziecka przez 12 miesicy.

Przy klasie 20-osobowej mamy u dyrektora podwojenie tej kwoty, a przy 30-osobowej

(w jakiej kiedy wszyscy si uczyli) potrojenie.

10 uczniw gwarantuje wynagrodzenie 1 nauczyciela.

Finansowanie

Pastwo z samorzdami w 2011 roku wydao na owiat i wychowanie 58 mld PLN. W 2012 roku

nakady pewnie signy 60 mld PLN, z czego od pastwa ok. 41 miliardw (39 mld PLN subwencji

2012 + 2 mld innych wydatkw, jakie byy w 2011).

Dzieci do 18 roku ycia - wcznie z niemowltami! - byo w 2012 roku 7 066 768, co dawaoby

5 800 PLN na dziecko od samego pastwa rocznie. Czyli o 100 PLN wicej, ni trzeba.

Dodatkowo, rodziny dzieci w wieku poniej szkolnego te dostawayby 5 800 PLN rocznie

(483 zote miesicznie)!

rodki od pastwa wystarczaj wic na sfinansowanie 50 PLN za godzin zaj nauczyciela

w klasach 10-osobowych. Samorzdy za - ze rodkw wasnych i manipulujc liczb osb

w klasie - musiayby sfinansowa pozostae wydatki.

Etaty

W 2012 roku osb w wieku 6-18 byo w Polsce okoo 4 606 141. Oznaczaoby to zapotrzebowanie

na:

- 460 614 nauczycieli przy klasach 10-osobowych,

- 230 307 nauczycieli przy klasach 20-osobowych,

- 153 538 nauczycieli przy klasach 30-osobowych.

W 2011 roku w Polsce w szkoach podstawowych i dalszych zatrudniano 408 139 etatw

nauczycielskich. Czyli klasy powinny by 10-osobowe, ale takich nie mamy.

69

Celem pastwa w obszarze pracy jest stworzenie warunkw sprzyjajcych

uzyskaniu zatrudnienia osb, ktre nie chc na wasne ryzyko same prowadzi

dziaalnoci gospodarczej.

Najistotniejszym czynnikiem sucym zwikszeniu liczby miejsc pracy jest

obnika opodatkowania i oskadkowania pracy.

Pastwo nie jest w stanie efektywnie odpowiada za porednictwo pracy.

Zgodnie z obecn Konstytucj prawo do wiadcze zdrowotnych finansowanych

ze rodkw publicznych powinno by powszechne. Jego realizacja nie moe

zalee od uzyskania statutu zatrudnionego bd bezrobotnego.

Naley zlikwidowa marnotrawstwo rodkw publicznych zwizane z tzw.

aktywnymi formami zwalczania bezrobocia.

Naley zlikwidowa Centrum Partnerstwa Spoecznego Dialog im. Andrzeja

Bczkowskiego, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Instytut Rozwoju Sub

Spoecznych oraz Centralny Instytut Ochrony Pracy. Zadania naukowe powinny

przej katedry wyszych szk technicznych i ekonomicznych.

Dziaalno Ochotniczych Hufcw Pracy naley zakoczy.

Zwizki zawodowe powinny mie pene prawa przysugujce stowarzyszeniom.

Ich dziaalno, a zwaszcza etaty zwizkowe, utrzymywaliby wycznie

czonkowie.

Umowy cywilnoprawne i umowy o prac powinny by docelowo tak samo

opodatkowane najniej jak si da.

378

379

380

381

382

383

384

385

386

praca7.2

70

Celem pastwa w obszarze rodziny jest wzmacnianie i ochrona naturalnych wizi

spoecznych, jakie ksztatuj si w rodzinie.

Naley zlikwidowa wszelkie przepisy dyskryminujce dzieci z rodzin penych.

Obowizek alimentacyjny powinien zosta ograniczony do ukoczenia 18 roku

ycia.

Alimenty powinny by dochodzone jak wszystkie inne zobowizania,

a ich niepacenie karane jak niepacenie dugw.

Kady po uzyskaniu penoletnoci miaby 2 lata na wytoczenie rodzicom

powdztwa i udowodnienie, e rodzicom nie nale si od niego alimenty

na wypadek ich problemw finansowych. Wygrana taka oznaczaaby rezygnacj

z prawa do spadku po rodzicach. Pozwolioby to na uniknicie sytuacji, w ktrej

rodzice u kresu swych dni nie mog doprosi si pomocy od swych dzieci,

ktrymi rzekomo nie zajmowali si 40 lat wczeniej.

Ustawa o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie powinna zosta uchylona

w caoci.

Naley skoczy z dyskryminacj przez sdy rodzinne ojcw. W przypadkach,

w ktrych orzeczenie o rozwodzie nie stwierdza wycznej winy jednego

z maonkw, a nie ma jednoznacznych wskaza do powierzenia wadzy

rodzicielskiej jednej osobie, kwesti t powinno si rozstrzyga w drodze

losowania lub stosowa opiek naprzemienn.

Odbieranie dzieci z rodzin z powodu biedy rodzicw nie moe mie miejsca.

Domniemanie dziedziczenia dugw trzeba zlikwidowa. Dziedziczenie ustawowe

powinno obejmowa jedynie nadwyk majtku nad dugami zmarego

(tzw. dziedziczenia z dobrodziejstwem inwentarza).

387

388

389

390

391

392

393

394

395

rodzina7.3

71

Instytucja zachowku powinna zosta zlikwidowana.

Jednemu z rodzicw przysugiwaby dodatek rodzicielski w wysokoci 850

zotych miesicznie przez dwa lata od urodzenia dziecka, niezalenie od bonu

edukacyjnego.

396

397

72

Celem pastwa w obszarze szkolnictwa wyszego jest dostarczenie

specjalistycznej wiedzy moliwie szerokiej grupie modziey. Szkolnictwo wysze

wie si zatem z dziaalnoci dydaktyczn realizowan na odpowiednim

poziomie.

Gwarancj tego poziomu stanowi powinno powierzanie prowadzenia wykadw

i przeprowadzania egzaminw osobom ze stopniem doktora.

Uczelnie ze swej natury s korporacjami. W skad tej korporacji powinni

wchodzi studenci, absolwenci studiw, wypromowani doktorzy oraz aktualni

pracownicy tak, by wikszo gosw w organach uchwaodawczych naleaa

do osb ze stopniem doktora, ale nie do aktualnych pracownikw. Bez istotnego

wzmocnienia gosu absolwentw polskim uczelniom grozi dalsze obnianie

poziomu nauczania.

Pastwowe szkoy wysze naley sprywatyzowa, przekazujc wyej

zdefiniowanym korporacjom ich dotychczasowy majtek. Pastwu i jednostkom

samorzdu terytorialnego powinno przysugiwa prawo pierwokupu tego

majtku, gdyby dana uczelnia chciaa si jego pozby.

Uczelnie powinny mie zagwarantowan siln autonomi. Pastwo mogoby

formuowa jedynie zalecenia programowe dotyczce poszczeglnych

kierunkw studiw.

Kada uczelnia we wasnym zakresie przeprowadzaaby rekrutacj na studia.

398

399

400

401

402

403

szkolnictwo wysze7.4podstawy funkcjonowania uczelni7.4.1

73

Naley odej od faktycznego wspierania przez pastwo edukacji osb

pochodzcych z zamoniejszych rodzin. Dzi taka wanie modzie stanowi

wikszo studentw uczelni publicznych.

Trzeba skoczy z faktycznym dotowaniem przez Polsk innych pastw,

zwizanej z emigracj z Polski osb z wyszym wyksztaceniem.

Aby unikn tych negatywnych zjawisk naley oprze finansowanie studiw

na systemie kredytw.

Maksymaln kwot kredytu ustalano by w ustawie budetowej bez

zrnicowania kierunku studiw. Aby wyksztaci dobrych legislatorw

czy humanistw potrzebne s nie mniejsze rodki, ni do wyksztacenia dobrych

lekarzy czy inynierw.

Stopa oprocentowania kredytu byaby rwna stopie inflacji.

Masowe stypendia naukowe naley zlikwidowa. Wycen wiedzy powinien

zapewnia rynek pracy.

System stypendiw naukowych dla wybitnych studentw, pragncych zosta

naukowcami, mona powiza z finansowaniem nauki i uzaleni od dalszej

pracy w kraju przez ustalony z gry czas i na okrelonych warunkach.

Masowe stypendia socjalne naley zlikwidowa. Studenci co do zasady s

osobami dorosymi, w sile wieku, i albo sami powinni si utrzymywa,

albo traktowa studia jako inwestycj w zwikszenie swoich kwalifikacji.

czne wydatki na szkolnictwo wysze, zwaszcza w dobie kryzysu

demograficznego, naley istotnie zmniejszy, zwikszajc ewentualnie wydatki

na nauk.

404

405

406

407

408

409

410

411

412

finansowanie uczelni7.4.2

74

Naley upowszechnia publikowanie podrcznikw w wersji elektronicznej,

aby minimalizowa koszt dostpu do wiedzy dla studentw.

Naley zlikwidowa ustawowe regulacje dotyczce postpowa

dyscyplinarnych.

Prace uprawniajce do zdobycia stopnia akademickiego powinny by

udostpniane on-line na miesic przed ich nadaniem.

Funkcje dydaktyka i egzaminatora powinny zosta oddzielone.

Egzaminy komisyjne stay si na wielu uczelniach fars, kolejnym terminem

zdawania danego przedmiotu u agodniejszych wykadowcw. Egzamin

komisyjny powinien oznacza ocen nagrania z egzaminu ustnego albo

powtrn ocen pracy pisemnej przez niezalen od wykadowcy komisj.

413

414

415

416

417

postulaty sczegowe7.4.3

75

zaoenia7.5.1

Celem pastwa w obszarze zabezpieczenia spoecznego jest uchronienie

obywateli przed niezawinionym ubstwem.

Pastwo moe gwarantowa obywatelom co najwyej zapewnienie minimum

socjalnego. Obecnie tzw. minimum egzystencji w 4-osobowej rodzinie wynosi

okoo 450 zotych netto na osob. Tzw. minimum socjalne w 4-osobowej

rodzinie wynosi okoo 850 zotych netto na osob. Podobn warto ma

emerytura minimalna w KRUS i ZUS.

Przy rwnomiernej dystrybucji obecny poziom wydatkw socjalnych (248

miliardw PLN) wystarczyby na zapewnienie wszystkim niepracujcym minimum

socjalnego. Jeeli cz osb dysponuje znacznie mniejszymi kwotami

to znaczy, e inne osoby otrzymuj duo wysze przywileje socjalne.

Wszelkie przywileje socjalne naley docelowo zlikwidowa.

Pomoc ubogim nie moe by przerzucana na przedsibiorstwa, spdzielnie

mieszkaniowe czy wacicieli lokali, wobec ktrych osoby te zalegaj z opatami.

Ubstwo nie daje prawa do ograniczania prawa wasnoci przypadkowej grupy

ludzi.

System zabezpieczenia spoecznego powinien mie charakter powszechny.

Naley przeprowadzi weryfikacj zasadnoci przyznanych ju wiadcze.

Renty (poza rentami rodzinnymi) i zasiki nie przysugiwayby w razie odmowy

wiadczenia pracy w miejscu wskazanym przez wadze publiczne, o ile odmowa

ta nie miaaby uzasadnienia w stanie zdrowia. Wprowadzenie obowizku pracy

na rzecz spoeczestwa celem otrzymania wsparcia od niego jest koniecznoci.

418

419

420

421

422

423

424

zabezpieczenia spoeczne7.5

76

System emerytalny wymaga stanowczej reformy i ujednolicenia zasad

przy jednoczesnej ochronie praw nabytych.

Naley skoczy z fikcj finansowania emerytur i rent ze skadek

wiadczeniobiorcw. Skadki te ju dawno zostay wydane. Obecne wiadczenia

pochodz wycznie z budetu i skadek osb pracujcych.

Wszystkie emerytury wypacane przez pastwo powinny pochodzi z ogu

podatkw, tak jak dzi w przypadku emerytur mundurowych, sdziw

i prokuratorw. Pozwoli to na zmniejszenie obcie pracy.

Z dniem otwarcia nowego systemu zaprzestano by odprowadzania

i inwentaryzowania skadek emerytalnych.

Nowy system objby wszystkie osoby, ktre w roku jego otwarcia osignyby

wiek 18 lat.

Kada taka osoba mogaby otrzymywa emerytur, gdy znajdzie si

w grupie 1/7 najstarszych mieszkacw kraju.

Przyznanie emerytury nastpowaoby automatycznie.

Emerytura wynosiaby rwnowarto minimum socjalnego na osob

w 4-osobowej rodzinie (dzi 850 zotych netto). Emerytura byaby rwna

dla wszystkich.

W zwizku z radykaln obnik podatkw i likwidacj skadek kady mgby

zacz odkada rodki na emerytur.

Osoby, ktre w roku otwarcia nowego systemu miayby powyej

18 lat, otrzymywayby emerytur z dwch tytuw.

425

426

427

428

429

430

431

432

433

434

system emerytalny7.5.2

77

Pierwszym t