Renal Transplantasyonda T¼rkiye'de G¼ncel Durum - T¼rk Nefroloji
Transcript of Renal Transplantasyonda T¼rkiye'de G¼ncel Durum - T¼rk Nefroloji
Renal Transplantasyonda
Türkiye’de Güncel Durum
Dr. Aydın Türkmen
İstanbul Tıp Fakültesi
Transplantasyon Yan Dal Okulu Amaçlarımız
• Temel bilgileri güncellemek,
• Tx nefrolojisi konusundaki yeni bilimsel gelişmeleri aktarmak,
• Yetişen her nefrologun transplantasyon hastası takibini her dönemde yönetebilecek bilgi ve beceri ile donanmasına katkı,
• Transplantasyon merkezleri ile periferde hizmet görecek nefrologların iletişimini sağlamak
• Renal transplantasyon öncesi ve sonrası hastalarımıza ideal sağlık hizmetini sunulmasına,
• Uzun dönem hasta ve graft sağkalımlarını artırılmasına,
• SDBY epidemisine karşı mücadeleye anlamlı katkı sağlamak
TEŞEKKÜRLER
• Novartis
• Roche
• Astellas
• Koçak
• Pfizer
• Figür Turizm
Türkiye’de ilk renal transplantasyon
• 1968 de İstanbul Tıp Fakültesi’nde
2 hasta*
• 1975 de ilk başarılı transplantasyon
Ankara - Prof. Dr. Mehmet Haberal
*Koçak N, Pekçelen Y, Barlas G, Vardar A, Özgür M, Kargı A, Or F, Özkanlı O.
Böbrek transplantasyonu alanında ilk çalışmalarımız.
Türk Tıp Cemiyeti Mecmuası, S: 648-659, 1968.
Yıllara göre yapılan renal tx sayıları
Tx hasta sayısı
Number of Tx patients
215
193 382
360
370
475
549
600
665
729
830
1316 1
710
2362
2545
364
0
1000
2000
3000
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Yıl / Year
Sayı
/ C
ount
**
*
2012 – 62 ruhsatlı merkez
Türkiye’ de RRT gerektiren SDBY sıklığı
Türkiyede RRT gören hasta sayısı
9658 13715 15017
18019
24348 26268 30223 32036
35983
42196
51856 50214 54048
57881
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Türkiyede 2010 sonunda RRT (TND kayıt sistemi)
Hemodiyaliz 79%
Periton Diyalizi 9%
Transplantasyon 12%
n=52111
Önümüzdeki 10 Yıla Projeksiyon
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
Yıllar
Ha
sta
sa
yıs
ı
Türk Nefroloji Derneği Renal Kayıt Sistemi Verileri
Donör tipi
Türkiye
Yıllar içinde kadavradan nakil oranları
2009 ABD’de Türkiye’de Bekleme listesinde hasta sayısı 90000 20000 Nakil olabilen hasta sayısı 16829 300-400
Kadavra donör sayısı milyon nüfus başına
– Türkiye 1-2
– İspanya – ABD 35-40
Yeni nakillerde kadavra böbreklerin çıkarıldığı merkezler
%75.5
%24.5
n=273
Başka merkezden çıkan kadavra Kendi merkezinden çıkan kadavra
Türkiye Tüm SDBY hasta sayısı 60000
Bekleme listesinde 20 000 – 30 000 Yıllık tx 2500-3000
Transplantasyon hastalarında primer etyoloji
0
5
10
15
20
25
30
35
Hipertansiyon Glomerülonefrit Piyelonefrit Diabetes mellitus Diabetes mellitus
Polikistik böbrek hastalıkları
Diğer Other Etyoloji bilinmiyor
15 16,2
9,3
5,8
4,4
12,5
30,8
Yü
zde
0
5
10
15
20
25
30
35
40
DM KGN HT PBH PN Diğer Bilinmeyen
Yüzd
e
1995 2001 2008 2009
Yeni hemodiyaliz hastalarında etyoloji
Yeni yapılan nakillerin yaş ve cinsiyet dağılımı
%62.1 %37.9
3,9
35,1
20,8
1,5 0
8,1
57,2
32,6
2,1 0
0
10
20
30
40
50
60
70
0–19 20–44 45–64 65–74 75+
Yüzd
e
Yaş Grubu
n=1164
Erkek Kadın
Canlı verici tipleri
80,7
11,7 7,6
71
19,5
9,5
64,7
20,1 15,2
82
22
6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Akraba Eş Diğer
Yüzd
e
2007 2008 2009 2010
Transplantasyon öncesi RRT tipi
69,9
16,4 12,7
1 0
10
20
30
40
50
60
70
80
Hemodiyaliz Periton diyalizi Preemptif transplantasyon
Transplantasyon
Yüzd
e
n=1134
Diyaliz süresinin hasta sağkalımına etkisi
75
80
85
90
95
100
105
1 2 3 4 5
Diyaliz
sür.<1 yıl
Diyaliz
sür.1-2 yıl
Diyaliz
sür.>2 yıl
Preemptif
İTF Serisi, n: 855 Yıllar
2010 yılı içinde yapılan nakillerde graft fonksiyonu
86
8 2,6 0,5 2,8
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Kreatinin <2 mg/dL Kreatinin >2 mg/dL Diyalize dönen Retransplantasyon Ölen
Yüzd
e
n=644
- Hemodiyaliz 22 644
- Periton diyalizi 22 350
- Transplantasyon 23 393 1. yıl
- Transplantasyon 10 028 2. yıl
TÜRKİYE’DE RENAL REPLASMAN
TEDAVİLERİNİN MALİYETİ (USD / YIL) *
*Erek E et al. NDT, 2002.
Transplantasyonda graft kaybı nedenleri
Ölüm Death 21%
Kronik allograft nefropatisi 25%
Orijinal hastalığın nüksü 3%
Tedavi uyumsuzluğu 6%
İrreverzibl akut rejeksiyon 3%
Primer non-fonksiyon 6%
Diğer 36%
Diğer 18%
n=1205
Hemodiyaliz merkez ve hastalarının kurumlara göre dağılımı
Sağlık Bakanlığı verisi
Büyük Merkezler ve Hasta Takibi
• Büyük merkezler (yıllık >100 tx) tüm Türkiye renal tx aktivitesinin % 75’ini gerçekleştirmekte – Üniversite 1
– Vakıf Üniversitesi 1
– Özel Hastane 5
• Hastaların önemli kısmı tx yapılan merkezde izlenemiyor !!!
• Lokal nefroloji takibinin önemi ve gereksinimi giderek artıyor !!!!!
Transplantasyon hastası takip ve sorumluluğu
• Deneyimli transplantasyon merkezleri; – Major sorunların çözümü
• Ciddi akut rejeksiyon atakları
• Mortal olabilecek infeksiyonlar
• Ciddi cerrahi girişimler
• Lokal nefroloji takibi; – Sorunsuz hastanın uzun dönem takibi
– Minor sorunlar
– Küçük cerrahi girişimler
Özel Sektör Yaklaşımı Sorunlar
• Ciddi bir sağlık sorununu çözmek için yaklaşım; SDBY epidemisini engelleme ya da azaltma misyonu ????
• Yalnızca iyi gelir getiren tek bir operasyon olarak görülmekte. Sonrası ????
• 1. sene, 3. sene, 5. senede neler oluyor ???
• Sonraki olası komplikasyonlarda hastaların sahiplenilmesi ciddi sorun,
• Sonraki her yatışın mali yükü büyük
Renal Transplantasyon
• Ekip işidir
– Diyaliz hekimi
– Nefrolog
– Cerrah
– Koordinatör
– İmmunolog
– Yoğun bakım – Gastroenterolog, Kardiolog, İnfeksiyon Hastalıkları Uzmanı,
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Transplantasyon Merkezlerinin Kontrolsüz Çoğalması
• Denetim zorlaşır
• Toplam kalite yönetimi sekteye uğrar
• Çirkin rekabet ortaya çıkar
• Hasta ve graft sağkalım oranları azalır
• Kısa sürede diyalize dönen büyük hasta kitleleri, hipersensitize hastalar oluşur
Astarı yüzünden pahalıya gelir
Senede yapılan 3000 renal tx’li hastayı gerektiği gibi izleyebilir miyiz ?
• Yeterli transplantasyon eğitimi verebilecek kurum sayısı
azalmakta ---Kamudan ----Özele kaçış
– Birkaç üniversite hastanesi – Yan Dal Öğrencisi çok az
– Devlet Hastaneleri – Yan Dal Öğrencisi çok – Tx Eğitimi ??
• Devlet Hastanelerinde eğitim alan nefroloji yan dal
öğrencilerine en az 6 aylık transplantasyon rotasyonu
zorunluluğu
Türkiye’de Transplantasyon Sonuçlar
• Renal transplantasyon sayıları yetersizdir. Artırılmalıdır.
• Sayı artarken kaliteden ödün verilmemelidir.
• Transplantasyon hastasını yönetebilecek yeterlikteki nefrolog sayımız azdır.
• Nefroloji eğitimi veren her kurumun bu konudaki sorumluluğunu yerine getirmesi gerekir.
Türkiye’de Transplantasyon Sonuçlar - II
• Kadavra donör sayısının artırılması için çalışmalar sürekli aynı yoğunlukta sürdürülmelidir
• Alıcı-verici kayıt sistemi zorunlu hale getirilmelidir
• Tx merkezleri objektif bir gözle değerlendirilmeli, gerektiğinde uygulanacak yaptırımlar etkili olmalı ve sonuçlar şeffaf olarak Sağlık Bakanlığı’nca ilan edilmelidir