Rebazi Azadi 700

ەریدەکاتی کوردستان د دیموکراتیالیستە حزبی سۆس سیاسییەکی هەفتەنامەیەری کوردستان ڕۆژنامەی جەماوwww.jamawarnews.com ڕەپە 12 • 31 • ساڵی700 • ژمارەینیی زای2012/05/01 کوردی •2712/ن/گو12 مە سێشەم باڵیۆزخانەىەحمود سەردانى حاجى م بەڕێز محەمەدىاد لە بەغدمى ئێرانى کرد کۆمارى ئیسی کوردستان:ى لە پەرلەمانکاڵ و ئاودێر لیژنەى کشتو سەرۆکى پڕۆژەوکاڵى نەکرێت بەر دراوە زەوی کشت بڕیابکرێتاشمى دهرکات ه داوا دهسى تورکیاتى دیموکراى پارپرسێکى با بهر:»حسدک« گەیاندنى مەتەبى ڕا لێپرسراوىفعەت محەمەد، ڕەە مامەڵەیاننڕەوانیالیست میاگەیاندنەکانى سۆس ڕاوەکان کردوە لەگەڵ رووداانی عێراق:وێنەر ئەندامێکی ئەنجومەنی ن نییە140 دژی ماددەیشتمانی نیمانی هاوپەیهولێرى هکهوهونهڵهتى یاسا کۆبو دهوو وهسف دهکاتتو بهسهرکهوى هەرێمى کوردستان:زیرانى حکومەتنى وە سکرتێرى ئەنجومەى کوردستانگاتە پەرلەمان دەودجە بووهاتو هەفتەى داى ئ���ێ���وارەى ڕۆژی5 ک�ات�ژم�ێ�راد بەڕێز لەشارى بەغد2012/4/29 ەحمود سەردانى حاجى م محەمەدىمى ئێرانى باڵیۆزخانەى کۆمارى ئیس ئاغاى ن�ور بەخشیەن ک�رد و لە باڵیۆزخانەى یەکەمى سکرتێرىیدارێکدا پێشوازى لێکرا. لە دوە ئێرانە ک��ە ه��ەڤ��اڵ س�ام�ى سەعید جاف حاجىو بەڕێز محەمەدى ئامادەیبوتە سەر دواینەحمود تیشکى خس موچەکەو عێراق و ڕەوشى سیاسى ناان و ئەو پێشهات و هەرێمى کوردستوە و ڕووداوانەى شیکرانەنکاریى گۆڕاوەو کە ڕووب���ەڕووى ناوچەکە بۆتەەر پێویستى لەسى ک�ردەوە تەئکیدێستى و ی��ەک هەڵو ی��ەک ڕی��زى وەنە سیاسییەکانىی ێوان هەماهەنگى نور وماى دەستواق لەسەر بنە عێرراستنىکەتى هاوبەش لەپێناو پا شەرا ترى لەبەشێکىەوتەکان. دەستکیەکانىیوەندی باس لە پەکەدایدارە دمى ئێران ون ک�ۆم�ارى ئیس نێوان و عێراق کراو ڕۆڵى هەرێمى کوردستارخێنرا بەرز نمى ئێران کۆمارى ئیسنىى گەوەون�ەب�و لەکاتى ڕووب�ەڕوو ڕژێمىاق دژى ستەم و زۆردارى عێریە بەعس و هەماهەنگى و هاوکارییەکانىشەسازیى و بازرگانى و پی مرۆی دووب��ارەت��ە خ��رای��ەڕوو ل�ە ئ��ەو و عێراقىوەىوستکردنەوەو درانە بنیاتنراستنى ئەوو جەخت لەسەر پا تازەوەنە کرایەیوەندیاندى و پەرژەوە بەەوپێشبردنىان و بەر لەپێناو بەدیهێن و خزمەتکردنىتى هەردوو و زیاترویان بە هەمونەکانى دانیشتوا تەواووە.هاتەکانە پێک لیژنەى حاجى عەلى، سەرۆکىل جە لە پەرلەمانىکاڵ و ئاودێرى کشتو تایبەتىیدارێکى د لە کوردستانوە دەکات بە ئاماژە دا~ جۆرێک هیچ بەنداوەبڕیارێکما« نرێت کشتوکاڵى بە کار نەهێ زەوى.»انبەرهێن پڕۆژەکانى وە بۆوە دەک��اتو هێما ب��ۆ ئ���ەوب��را ن��ا حەوتەم کابینەىبەرنامەکەى« مەسەلەىنەکانىرنگیداێک لە گ یەک.»رى کشتوکاڵییە بوا لیژنەى حاجى عەلى،سەرۆکىل جە لە پەرلەمانىکاڵ و ئاودێرى کشتوگەیاند ڕا~ کوردستان بە چ��ەن��د م�ان�گ�ێ�ک ل��ەم��ەو پێش کشتوکاڵى لیژنەىیەکىوە کۆبونەوێژکارىن کرد لەگەڵ ڕا و ئاودێریما وەزی��ران��ى ئەنجومەنى س��ەرۆک��ىیەداوە کۆبونەو لەو کابینەى پێشوکەمان بڕیارەک��رد دەر بڕیارێکمان، کە بەیەک و گەشتاند بە هەمو کشتوکاڵى زەوى ج�ۆرێ�ک هیچ پڕۆژەکانىنرێت بۆ بە ک�ار نەهێان. بەرهێن وە پشتگیرىردەوامىوبراو وتیشى بە نایەک هیچ پڕۆژەکەین کەوە دە ئ�ەونۆ نیشتەجێبو کشتوکاڵى ب زەوى پڕۆژەى، هەتا بۆ نەکرێت تەرخانژیش بێت.راتی ست زەوىانى بەکارهێنب��ارەى ل��ە ک��ش��ت��وک��اڵ��ى ب���ۆ م��ەب��ەس��ت��ى لیژنەىدنى باخ سەرۆکىوستکر در لە پەرلەمانىکاڵ و ئاودێرى کشتووە دەکات کوردستان هێما بۆ ئ�ەیدا هەندێکوو ئیدارەلە کاتى د« مایانەم ئەو ڕێنو، بە ڕێنماى دەرچووە هیچىتەو ڕەتکراوە ئێستا هەموکى تێدایە، هەندێین ڕەسمى ن ئەوانەنی کەردەوی بە، زەان هەیە مۆڵەتیێت ئەگەرکراوە دەکرنوى تێدا نە خاەڵکى شینە بێت کە بە کیەک زەوی بدرێت م�ۆڵ�ەت نەبێت کشتوکاڵدا بکرێت و سەوز بکرێت، باخى تێجاوزە،نە زۆرى تە ئەو مەسەم بەیەکان ئەوداریمودەزگا ئیبێتە دا دە6»بەرن. وزانە تەجا لهپرسى باهق بهرمال زهیب نامیق کهه پارتێکىسى تورکیا کتى دیموکرا پارخنهى ڕهت�هی�ه ئۆپۆزسیۆنى ئ�هو وى و بڕیارهتهکهمهتى و توندى له حکو تهیب ئهردۆگانجهبکانى رهیهنه تاکوهى به مانههرامبهر ڕێگهدان گرت له ب کۆمارىى سهرۆکیق هاشمى جێگر تارشتن وار به دۆسیهى کووانبق و تا عێرا0تهکهیتیهکانى وۆرى هاو تیراشمى لهى هگهیاند: ئهوکاتهاو راشی ناوبرتى تورکیااته ویسان هى ن10 ڕێکهوتىى ئهبێت ونهکهى کات کهسهردایگهیاند ڕاپرسانى چاوپێکهوتنى لهگهڵ بهر دواى بۆوه ئهگهرێتهره ئهنقه حکومهتىى لهوه مانهمهرێمى کوردستان، به هنهکانىکى تریش لێدواتهکهمان و جارێ و هاشمىى کردن له بۆ پشتیوان ئهردۆگانتباره که تۆمههسێکردنه له کیک داکۆک�ى، وتیشىۆرس�ت ک����ردهوهى ت�ی�ر ب�هتى تورکیا دهراشمى له و ه پێویسته0 بکرێتى سهرۆکه نورى مالککى ترهویه له��هى توندى��ى ع�ێ�راق ڕهخ��ن وهزی��رانومهتهکهى کردستهى ئهردۆگان و حکرا ئا له تۆمهتبارێکزیان کردوههى پێشوا لهون داوهوڵ�دهی�ان داتهکهشیا و له وره ئهنقه حکومهتىهرامبهریشدا ب لههبىزهر ئهیهوێت لهڕێگهى مه جارێکى تى جیان بۆکێشانى سهرننى و ڕا سوهریهککانى هکى سیاسهته خۆى و نزی هاشمىمى عێراق که له حزبى ئیسو لهگهڵ پارتى سهرۆکى بویهک بۆ ماوه ترى داوه چانسێێکىو گهشهپێدان دادتى تورکیااشمى له وى هوه به مانهکردنىسهرتایى یاخود چارههتا هه بۆ هتهکهی.وه بۆ و دۆسیهکهى و گەڕانهف��ع��ەت م�ح�ەم�ەد، ل�ێ�پ�رس�راوى ڕەگ��ەی��ان��دن��ى ح�زب�ى م�ەک�ت�ەب�ى ڕاى کوردستان دیموکراتیالیست سۆس~ رێکى تایبەتىیدا لە د بەشەکانى« وە دەکات بە ئاماژە داگ��ەی��ان��دن��ى ح�زب�ى م��ەک��ت��ەب��ە ڕاى کوردستان دیموکراتیالیست سۆسوانە میانڕەوە ب��ووە ئ��ە ئامانجى بکات،نداوەکاە لەگەڵ ڕوودا مامەڵوە ڕوخانى ڕژێمى بەعسە لە دواى بوین ک�ەن�اڵ تاکە خۆشبەختانەوەک�����ان ل��ەگ��ەڵ س��ەرج��ەم ڕوودادنگەیانى ڕاترین دەزگاستگۆیانە ڕا.» بوین لە« وە دەکاتو هیما بۆ ئەوبرا ناندا حزبماگەیاندنەکانى ڕا دەزگ��اىو�ان�ە ک���ار ل��ەس��ەر ه�ەم�و ت�ون�ی�م.»ۆمەڵگا بکەینیەنەکانى ک ف��ع��ەت م�ح�ەم�ەد، ل�ێ�پ�رس�راوى ڕەگ��ەی��ان��دن��ى ح�زب�ى م�ەک�ت�ەب�ى ڕاى کوردستان دیموکراتیالیست سۆسگەیاند مەکتەبى ڕا~ بەیالیست سۆس ح�زب�ىگ��ەی��ان��دى ڕان ل��ەدواى�ى ک�وردس�ت�ا دی�م�وک�راتوەى ش�ەش�ەم�ەى ک�ۆن�گ�رە بەستنى ت�ێ�دا کران��ک��ارۆمەڵێک گ��ۆڕا کن��ک��اری��ان��ەت��ری��ن ئ���ەو گ��ۆڕا دی��ارگەیاندنىنى ڕام دەزگاکا کەلەسەرجە درا ئەنجامیالیست سۆس حزبىرەزا کەسى شاۆمەڵێکو کە بو ئەوراننى حزب دان دەزگاکاسپۆڕ لە و پاندنی حزب لە ڕاگەی بۆ گەشەکردنیدنگەیانش مەکتەبى ڕا دواى کۆنگرەرەو ب�ۆ ب��ەن�گ�اوى ج��دى ن��اوە ه�ەگەیاندنى ڕا دەزگاکانى پیشبردنىیالیست. حزبى سۆسو وت��ی��ش��ى دەزگ��اک��ان��ىوب���را ن���ا تەنهایالیست سۆسگ�ەی�ان�دن�ى ڕاماوەرە خزمەت کردنى جەجیان ئامانگەیاندنى حزبىنى مەکتەبە ڕا بەشەکاى کوردستان دیموکراتیالیست سۆسوانە میانڕەوە ب��ووە ئ��ە ئامانجى بکاتن�داوەک�اە لەگەڵ ڕوودا مامەڵیە بۆ ئێمە لە ئەمە مایەى شانازیوە ڕوخ�ان�ى ڕژێ�م�ى بەعسە دواىیەکى ڕاستى شێوەەختانە بە خۆشبن��داوەک��ا ڕوودا ل�ەگ�ەڵ مامەڵەمان ڕاستى، چونکە دی��وى ک����ردووەو هەمونداوە نیشا�م�انوەک�ان ڕووداگەیانى ڕا دەزگاکانى لەناواتێک ک کەلەندراوەوە نیشایالیست ئە سۆس3»دا ڕوویداوە. ڕاستی ئەنجومەنی ئەندامی، ش�ە عەلی ع��ێ��راق ل��ە لیستى��ەران��ی��وێ��ن نرێکى تایبەتىیداوڵەتى یاسا لە د دەوە دەک��ات ب��ە ئ��ام��اژە~ دژیشتمانی نیمانی کە هاوپەی« وەکو لەگەڵ ئە نییە بەڵ140 مادەیوە لێک گەیشتنەن کەلە ڕێگەی دایبەجێ عێراقییەدا جێادەرانی لەگەڵ بر.» بکرێتوەىمانە« وە دەکاتو هێما بۆ ئەوبرا نا پۆستەکەیدا ل��ە مالیکى ن��ورى کردنىسەر بۆ چارە تاکە ڕێگەیە.» کێشەکان ئەنجومەنی ئەندامی، ش�ە عەلیوڵەتى لیستى دەانی عێراق لەوێنەر نگ��ەی��ان��د ڕا~ ی��اس��ا ب��ەمانی هاوپەیرەک��ی س��ە ن�اک�ۆک�ی و140 ر م�ادەی کوردستانی لەسەستی لی لەگەڵاکۆکەکان ن ناوچەستی لی لەگەڵ نەکەدایە عێراقییشتمانی. نیمانی هاوپەیانیتییستە هاوتیشى پێووبراو و نامانین کە هاوپەیرد ئەو ڕاستیە بزان کو نییە140 دژی م��ادەیشتمانی نین کەلە ڕێگەیوە دایکو لەگەڵ ئە بەڵادەرانی بر لەگەڵوە گەیشتنە لێک لە بکرێت،بەجێ جێ عێراقییەدااکۆکەکان جێن ن�اوچ�ەوەی ب��ەرئ��ەن و پێگەیرن لەگەڵ شوێوسنو هاووە.سی ئەوانە سیانى مالیکى شە ب��ارەى گۆڕی لەوەى مانە« وە دەک�ات هیما بۆ ئ�ە پۆستەکەیدا ل��ە مالیکى ن��ورى کردنىسەر بۆ چارە تاکە ڕێگەیە مالیکى ن��ورى چونکە کێشەکان، ترى عێراقداکردەکانى لەچاو سەر زیاترى هێناوە دەنگىویان لە هەموشتمانی بەمانى نی ئەمڕۆش هاوپەیوەى لەسەر مانەیان کۆى دەنگ ڕاوەشە لە پۆستەکەیدا، جگە لە مالیکی ئێمەدا نییە کەاسی لە عورفى سیى بکەین لە هاوپەیماننە داوا بۆ نمو خۆى بگۆڕێت یانکردەکانى کە سەرن بڵێین دەبێتە بکەی داوا لە عێراقیی3» .»ى خۆتان بگۆڕنکردەکان سەروڵهتى یاساامێکى لیستى ده ئهندنێىکهى دوێوهونهیگهیاند: کۆبو ڕا عێراقییهکهک���رده س���هر پ�ێ�ن�جوڕێ�وهچ�وهولێر ب�هش�ارى ه ک�هل�هوه بۆی�هک�ى ب��اش ب��ووهون�ه ک�ۆب�ون، عێراقییهشىسهرى کێشهکا چارهی�هوێ�ت دهوهى ب���هکرد تۆمهتبار ئێستاى بهکێشهکانىردهوامى به عێراق بدات.ى ئهندامى لیستىیم مهنسور تهمی��گ��هی��ان��د: ڕاوڵ���هت���ى ی��اس��ا ده�ن�ێ�ى پێنجک��هى دوێوهون��ه ک��ۆب��وسییهکهى عێراق کهکرده سیا سهر لهشارى تاڵهبانى بهسهرۆکایهتىیهکىوهونه کۆبووڕێوه چوهولێر به هک�ردن�ىس�هروه ب�ۆ چ�اره ب��اش ب��ون عێراق. کێشهکایهنى یهکى وتیشى: ژمارهیم تهم کۆنگرهىق مهبهستیانهسى عێرا سیانداشیارێت لهناوی نیشتیمانى نهبهستیاندووهه که ڕایگه لیستى عێراقیی ئامادهکاریىوهىونه بهشدارى کۆبویمانى نابێت. بۆ کۆنگرهى نیشتی��هوێ��ت ده وت�ی�ش�ى: ع�ێ�راق�ی�ی�ه ئێستاى بهکێشهکانىردهوامى بهودیان لێهى سو عێراق بدات بۆ ئهو بگرێت. وهروره گ��ه کێشهیهکىدا لهئێستاس��ى ع��ێ��راق��ى پ���رۆس���هى س��ی��اهنه سیاسییهکانیشی وهو گرتۆتهوامن لهردهازى جۆراوجۆر به بهشێوان و بۆ کۆتایى هێنیانهوڵهکان هى کێشهکان.کردنسهر چاره سکرتیرىرەداغ���ى ق���ە م�ح�ەم�ەد حکومەتى وەزی��ران��ى ئەنجومەنى لیدوانێکى لە کوردستان هەرێمىگەیاند ڕا~ ب�ەایبەت تدا ئەنجومەنىوهاتو لە هەفەتەى دا�ەت�ى ه�ەرێ�م�ىەزی���ران���ى ح�ک�وم و2012 ساڵىودجەى بو کوردستان کوردستان پەرلەمانىراستەى ئا دەکات .ب��ەرىڕێ��وە ت��اری��ق ج��ەه��ەر ، ب��ەى کوردستان بەگەیاندى پەرلەمان ڕاک پەرلەمانیاند وە ڕاگە~ کەین دەودجەى گەشتنى بووەڕوان چاى بە زووترین و بە گەشتن بۆ پەرلەمانوە سەرۆکایەتى پەرلەمانەیەن کات لەوەى بۆ ئەى کارەوەێتە بەرنامە دەخرەشبکرێتوەى بۆ بکرێت و دابدنە خوێننیدا. بەسەر لیژنەى پەرلەما بکەینوەق کردنەرى عارەسە چۆن چارە9 » 8 » وەکانیەکگرتووە لە ڕێکخراوى نەتەوک مەسەلەى کەرکهەیەوە پێویستى بە پێداچونەروەردەیستەمى پە س7» » 5 » 4 میسرتیتان لە و ئافرەاساکانی دژ بە یێنێترە دەست پەتمانەوەى م مالیکى و لێسەندنە~ ەت بە تایب~ ەت بە تایب~ ەت بە تایب~ ەت بە تایب

description

Rebazi Azadi 700

Transcript of Rebazi Azadi 700

Page 1: Rebazi Azadi 700

هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

www.jamawarnews.com

سێشەممە 12/گواڵن/2712 کوردی • 2012/05/01 زایینی • ژمارەی 700 • ساڵی 31 • 12 الپەڕە

بەڕێز محەمەدى حاجى مەحمود سەردانى باڵیۆزخانەى کۆمارى ئیسالمى ئێرانى کرد لە بەغداد

سەرۆکى لیژنەى کشتوکاڵ و ئاودێرى لە پەرلەمانی کوردستان:

بڕیار دراوە زەوی کشتوکاڵى نەکرێت بە پڕۆژە

به رپرسێکى بااڵى پارتى دیموکراسى تورکیا داوا ده کات هاشمى ده ربکرێت

ڕەفعەت محەمەد، لێپرسراوى مەتەبى ڕاگەیاندنى »حسدک«:

ڕاگەیاندنەکانى سۆسیالیست میانڕەوانە مامەڵەیان لەگەڵ رووداوەکان کردوە

ئەندامێکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق:

هاوپەیمانی نیشتمانی دژی ماددەی 140 نییە

ده وڵه تى یاسا کۆبوونه وه که ى هه ولێر به سه رکه وتوو وه سف ده کات

سکرتێرى ئەنجومەنى وەزیرانى حکومەتى هەرێمى کوردستان:

هەفتەى داهاتوو بوودجە دەگاتە پەرلەمانى کوردستان

ڕۆژی ئ���ێ���وارەى 5ى ک��ات��ژم��ێ��ر بەڕێز بەغداد لەشارى 2012/4/29سەردانى مەحمود حاجى محەمەدى باڵیۆزخانەى کۆمارى ئیسالمى ئێرانى بەخش ن��ور ئاغاى لەالیەن و ک��رد باڵیۆزخانەى یەکەمى سکرتێرى ئێرانەوە پێشوازى لێکرا. لە دیدارێکدا جاف سەعید س��ام��ى ه��ەڤ��اڵ ک��ە حاجى محەمەدى بەڕێز ئامادەیبوو دواین سەر خستە تیشکى مەحمود و عێراق ناوچەکەو سیاسى ڕەوشى هەرێمى کوردستان و ئەو پێشهات و

ڕووداوانەى شیکرانەوە و گۆڕانکاریى بۆتەوەو ناوچەکە ڕووب���ەڕووى کە پێویستى لەسەر ک��ردەوە تەئکیدى و هەڵوێستى ی��ەک و ڕی��زى ی��ەک هەماهەنگى نێوان الیەنە سیاسییەکانى و دەستوور بنەماى لەسەر عێراق شەراکەتى هاوبەش لەپێناو پاراستنى ترى لەبەشێکى دەستکەوتەکان. پەیوەندییەکانى لە باس دیدارەکەدا و ئێران ئیسالمى ک��ۆم��ارى نێوان هەرێمى کوردستان و عێراق کراو ڕۆڵى کۆمارى ئیسالمى ئێران بەرز نرخێنرا

گەالنى ڕووب��ەڕووب��وون��ەوەى لەکاتى ڕژێمى عێراق دژى ستەم و زۆردارى هاوکارییە و هەماهەنگى و بەعس مرۆیى و بازرگانى و پیشەسازییەکانى ئ��ەو واڵت��ە خ��رای��ەڕوو ل��ە دووب���ارە بنیاتنانەوەو دروستکردنەوەى عێراقى ئەو پاراستنى لەسەر جەخت تازەو کرایەوە پەیوەندیانە و بەرژەوەندى بەدیهێنان و بەرەوپێشبردنى لەپێناو زیاترى هەردوو واڵت و خزمەتکردنى هەموو بە دانیشتوانەکانیان تەواوى

پێکهاتەکانەوە.

جەالل حاجى عەلى، سەرۆکى لیژنەى پەرلەمانى لە ئاودێرى و کشتوکاڵ تایبەتى دیدارێکى لە کوردستان دەکات بەوە ئاماژە دا ~جۆرێک هیچ بە »بڕیارێکمانداوە نەهێنرێت کار بە کشتوکاڵى زەوى

بۆ پڕۆژەکانى وەبەرهێنان«.دەک��ات ئ���ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو حەوتەم کابینەى »بەرنامەکەى مەسەلەى گرنگیدانەکانى لە یەکێک

بوارى کشتوکاڵییە«.جەالل حاجى عەلى،سەرۆکى لیژنەى پەرلەمانى لە ئاودێرى و کشتوکاڵ ڕاگەیاند ~ بە کوردستان

پێش ل���ەم���ەو م��ان��گ��ێ��ک چ��ەن��د کشتوکاڵى لیژنەى کۆبونەوەیەکى ڕاوێژکارى لەگەڵ ئاودێریمان کرد و وەزی��ران��ى ئەنجومەنى س��ەرۆک��ى کۆبونەوەیەدا لەو پێشوو کابینەى بڕیارەکەمان دەرک��رد بڕیارێکمان بە کە الیەک، هەموو بە گەشتاند کشتوکاڵى زەوى ج��ۆرێ��ک هیچ پڕۆژەکانى بۆ نەهێنرێت ک��ار بە

وەبەرهێنان.ناوبراو وتیشى بەردەوامى پشتگیرى پڕۆژەیەک هیچ کە دەکەین ئ��ەوە نیشتەجێبوون بۆ کشتوکاڵى زەوى پڕۆژەى بۆ هەتا نەکرێت، تەرخان

ستراتیژیش بێت.زەوى بەکارهێنانى ل��ەب��ارەى

ک��ش��ت��وک��اڵ��ى ب����ۆ م��ەب��ەس��ت��ى لیژنەى سەرۆکى باخ دروستکردنى پەرلەمانى لە ئاودێرى و کشتوکاڵ دەکات ئ��ەوە بۆ هێما کوردستان هەندێک ئیدارەیدا دوو کاتى »لە ڕێنماى دەرچوو، بەاڵم ئەو ڕێنمایانە هیچى ڕەتکراوەتەوە هەموو ئێستا ئەوانە ڕەسمى نین، هەندێکى تێدایە مۆڵەتیان هەیە، زەوی بەردەاڵنی کە خانوى تێدا نەکراوە دەکرێت ئەگەر کەڵکى بە کە بێت شینە زەوییەک بدرێت م��ۆڵ��ەت نەبێت کشتوکاڵ بکرێت، سەوز و بکرێت تێدا باخى بەاڵم ئەو مەسەالنە زۆرى تەجاوزە، ئەو ئیدارییەکان دامودەزگا دەبێتە

تەجاوزانە البەرن.«6

نامیق که مال زه یبه ق به رپرسى بااڵ له پارتى دیموکراسى تورکیا که پارتێکى ڕه خنه ى واڵت��ه ی��ه ئ��ه و ئۆپۆزسیۆنى توندى له حکومه تى واڵته که ى و بڕیاره تاک الیه نه کانى ره جه ب ته یب ئه ردۆگان گرت له به رامبه ر ڕێگه دان به مانه وه ى تاریق هاشمى جێگرى سه رۆک کۆمارى عێراق و تاوانبار به دۆسیه ى کوشتن و

تیرۆرى هاواڵتیه کانى واڵته که ی0ناوبراو راشیگه یاند: ئه وکاته ى هاشمى له ڕێکه وتى 10ى نیسان هاته واڵتى تورکیا ڕایگه یاند که سه ردانه که ى کاتى ئه بێت و

به رپرسانى له گه ڵ چاوپێکه وتنى دواى بۆ ئه گه رێته وه ئه نقه ره حکومه تى له مانه وه ى به اڵم کوردستان، هه رێمى واڵته که مان و جارێکى تریش لێدوانه کانى ئه ردۆگان بۆ پشتیوانى کردن له هاشمى داکۆکیکردنه له که سێک که تۆمه تباره وتیشى ت��ی��رۆرس��ت��ى، ک����رده وه ى ب��ه پێویسته هاشمى له واڵتى تورکیا ده ر

بکرێت0سه رۆک مالکى نورى تره وه له الیه کى توندى ڕه خ��ن��ه ى ع��ێ��راق وه زی��ران��ى ئاراسته ى ئه ردۆگان و حکومه ته که ى کرد

له وه ى پێشوازیان کردوه له تۆمه تبارێک داوه و داڵ��ده ی��ان واڵته که شیان له و ئه نقه ره حکومه تى به رامبه ریشدا له جارێکى تر ئه یه وێت له ڕێگه ى مه زهه بى الى بۆ سه رنجیان ڕاکێشانى و سونى هه ریه ک نزیکى سیاسه ته کانى و خۆى هاشمى که عێراق ئیسالمى حزبى له بۆ ماوه یه ک سه رۆکى بوو له گه ڵ پارتى دادو گه شه پێدان چانسێێکى ترى داوه تورکیا واڵتى له هاشمى مانه وه ى به بۆ هه تا هه تایى یاخود چاره سه رکردنى

دۆسیه که ى و گەڕانه وه بۆ واڵته که ی.

ڕەف��ع��ەت م��ح��ەم��ەد، ل��ێ��پ��رس��راوى م��ەک��ت��ەب��ى ڕاگ��ەی��ان��دن��ى ح��زب��ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست ~ تایبەتى دیدارێکى لە دا ئاماژە بەوە دەکات » بەشەکانى م��ەک��ت��ەب��ە ڕاگ��ەی��ان��دن��ى ح��زب��ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست میانڕەوانە ب��ووە ئ��ەوە ئامانجى بکات، ڕووداوەکاندا لەگەڵ مامەڵە بەعسەوە ڕژێمى ڕوخانى دواى لە بوین ک��ەن��اڵ تاکە خۆشبەختانە ل��ەگ��ەڵ س���ەرج���ەم ڕووداوەک������ان ڕاگەیاندن دەزگاى ڕاستگۆیانەترین

بوین«.لە « دەکات ئەوە بۆ هیما ناوبراو حزبماندا ڕاگەیاندنەکانى دەزگ��اى

ت��ون��ی��م��ان��ە ک���ار ل��ەس��ەر ه��ەم��وو الیەنەکانى کۆمەڵگا بکەین«.

ڕەف��ع��ەت م��ح��ەم��ەد، ل��ێ��پ��رس��راوى م��ەک��ت��ەب��ى ڕاگ��ەی��ان��دن��ى ح��زب��ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست مەکتەبى ڕاگەیاند ~ بە سۆسیالیست ح��زب��ى ڕاگ��ەی��ان��دى دی��م��وک��رات��ى ک��وردس��ت��ان ل���ەدواى ش��ەش��ەم��ەوە ک��ۆن��گ��رەى بەستنى کرا ت��ێ��دا گ��ۆڕان��ک��ارى کۆمەڵێک دی���ارت���ری���ن ئ���ەو گ��ۆڕان��ک��اری��ان��ە ڕاگەیاندنى دەزگاکانى کەلەسەرجەم درا ئەنجام سۆسیالیست حزبى شارەزا کەسى کۆمەڵێک بوو ئەوە و پسپۆڕ لە دەزگاکانى حزب دانران لە ڕاگەیاندنی حزب گەشەکردنی بۆ ڕاگەیاندن مەکتەبى کۆنگرەش دواى ه��ەن��گ��اوى ج��دى ن���اوە ب��ۆ ب��ەرەو

ڕاگەیاندنى دەزگاکانى پیشبردنى حزبى سۆسیالیست.

ن����اوب����راو وت��ی��ش��ى دەزگ���اک���ان���ى تەنها سۆسیالیست ڕاگ��ەی��ان��دن��ى جەماوەرە کردنى خزمەت ئامانجیان بەشەکانى مەکتەبە ڕاگەیاندنى حزبى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست میانڕەوانە ب��ووە ئ��ەوە ئامانجى بکات ڕووداوەک��ان��دا لەگەڵ مامەڵە لە ئێمە بۆ شانازییە مایەى ئەمە بەعسەوە ڕژێ��م��ى ڕوخ��ان��ى دواى ڕاستى شێوەیەکى بە خۆشبەختانە ڕووداوەک��ان��دا ل��ەگ��ەڵ مامەڵەمان ڕاستى دی���وى چونکە ک����ردووە، هەموو نیشانداوە ڕووداوەک��ان��م��ان ڕاگەیانى دەزگاکانى لەناو کاتێک کەلە نیشاندراوە ئەوە سۆسیالیست

ڕاستیدا ڕوویداوە.«3

ئەنجومەنی ئەندامی ش��ەال، عەلی لیستى ل��ە ع��ێ��راق ن��وێ��ن��ەران��ی دەوڵەتى یاسا لە دیدارێکى تایبەتى ~ ئ��ام��اژە ب���ەوە دەک��ات دژی نیشتمانی هاوپەیمانی کە «مادەی 140 نییە بەڵکو لەگەڵ ئەوە گەیشتنەوە لێک ڕێگەی کەلە داین لەگەڵ برادەرانی عێراقییەدا جێبەجێ

بکرێت«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات »مانەوەى پۆستەکەیدا ل��ە مالیکى ن���ورى کردنى چارەسەر بۆ ڕێگەیە تاکە

کێشەکان«.ئەنجومەنی ئەندامی ش��ەال، عەلی نوێنەرانی عێراق لە لیستى دەوڵەتى ڕاگ��ەی��ان��د ب��ە ~ ی��اس��ا هاوپەیمانی س��ەرەک��ی ن��اک��ۆک��ی

و 140 م��ادەی لەسەر کوردستانی لیستی لەگەڵ ناکۆکەکان ناوچە لیستی لەگەڵ نەک عێراقییەدایە

نیشتمانی. هاوپەیمانی هاواڵتیانی پێویستە وتیشى ناوبراو کورد ئەو ڕاستیە بزانن کە هاوپەیمانی نییە 140 م��ادەی دژی نیشتمانی بەڵکو لەگەڵ ئەوە داین کەلە ڕێگەی برادەرانی لەگەڵ گەیشتنەوە لێک لە بکرێت، جێبەجێ عێراقییەدا جێناکۆکەکان ن��اوچ��ە ب��ەرئ��ەوەی پێگەی و شوێن لەگەڵ هاوسنوورن

سیاسی ئەوانەوە. شەال مالیکى گۆڕینى ب��ارەى لە مانەوەى « دەک��ات ئ��ەوە بۆ هیما پۆستەکەیدا ل��ە مالیکى ن���ورى کردنى چارەسەر بۆ ڕێگەیە تاکە مالیکى ن��ورى چونکە کێشەکان، عێراقدا ترى سەرکردەکانى لەچاو

هێناوە زیاترى دەنگى هەموویان لە بە نیشتمانی هاوپەیمانى ئەمڕۆش مانەوەى لەسەر ڕایان دەنگ کۆى مالیکیە لە پۆستەکەیدا، جگە لەوەش کە نییە ئێمەدا سیاسی عورفى لە لە هاوپەیمانى بکەین نمونە داوا بۆ کە سەرکردەکانى خۆى بگۆڕێت یان داوا لە عێراقییە بکەین بڵێین دەبێت

سەرکردەکانى خۆتان بگۆڕن«. «3

یاسا ده وڵه تى لیستى ئه ندامێکى دوێنێى کۆبوونه وه که ى ڕایگه یاند: عێراقییه که س���ه رک���رده پ��ێ��ن��ج ب��ه ڕێ��وه چ��وو هه ولێر ک��ه ل��ه ش��ارى ک��ۆب��وون��ه وه ی��ه ک��ى ب��اش ب��ووه بۆ چاره سه رى کێشه کان، عێراقییه شى ده ی��ه وێ��ت ب���ه وه ى تۆمه تبارکرد ئێستاى به کێشه کانى به رده وامى

عێراق بدات.لیستى ئه ندامى ته میمى مه نسور ده وڵ���ه ت���ى ی��اس��ا ڕای��گ��ه ی��ان��د:

پێنج دوێ��ن��ێ��ى ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه ى که عێراق سیاسییه که ى سه رکرده له شارى تاڵه بانى به سه رۆکایه تى هه ولێر به ڕێوه چوو کۆبوونه وه یه کى ب��اش ب���ووه ب��ۆ چ��اره س��ه رک��ردن��ى

کێشه کان عێراق.الیه نى ژماره یه ک وتیشى: ته میمى سیاسى عێراق مه به ستیانه کۆنگره ى نیشتیمانى نه به سترێت له ناویشیاندا ڕایگه یاندووه که عێراقییه لیستى ئاماده کاریى کۆبوونه وه ى به شدارى

بۆ کۆنگره ى نیشتیمانى نابێت.وت��ی��ش��ى: ع��ێ��راق��ی��ی��ه ده ی��ه وێ��ت ئێستاى به کێشه کانى به رده وامى عێراق بدات بۆ ئه وه ى سوودیان لێ

وه ربگرێت.گ��ه وره کێشه یه کى له ئێستادا پ����رۆس����ه ى س��ی��اس��ى ع��ێ��راق��ى سیاسییه کانیش الیه نه گرتۆته وه و به شێوازى جۆراوجۆر به رده وامن له و هێنان کۆتایى بۆ هه وڵه کانیان

چاره سه رکردنى کێشه کان.

سکرتیرى ق���ەرەداغ���ى م��ح��ەم��ەد حکومەتى وەزی��ران��ى ئەنجومەنى لیدوانێکى لە کوردستان هەرێمى ڕاگەیاند ~ ب��ە تایبەت ئەنجومەنى داهاتوودا هەفەتەى لە وەزی���ران���ى ح��ک��وم��ەت��ى ه��ەرێ��م��ى 2012 ساڵى بوودجەى کوردستان کوردستان پەرلەمانى ئاراستەى

دەکات . ت��اری��ق ج��ەه��ەر ، ب��ەڕێ��وەب��ەرى بە کوردستان پەرلەمانى ڕاگەیاندى پەرلەمان ڕاگەیاند وەک ~چاوەڕوانى گەشتنى بوودجە دەکەین بۆ پەرلەمان و بە گەشتنى بە زووترین کات لەالیەن سەرۆکایەتى پەرلەمانەوە دەخرێتە بەرنامەى کارەوە بۆ ئەوەى خوێندنەوەى بۆ بکرێت و دابەشبکرێت

بەسەر لیژنەى پەرلەمانیدا.

چۆن چارەسەرى عارەق کردنەوە بکەین

9» 8»

مەسەلەى کەرکوک لە ڕێکخراوى نەتەوەیەکگرتووەکان سیستەمى پەروەردە پێویستى بە پێداچونەوەهەیە

7»

»5

»یاساکانی دژ بە ئافرەتان لە واڵتی میسر 4

پەرە دەستێنێتمالیکى و لێسەندنەوەى متمانە

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

Page 2: Rebazi Azadi 700

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700بەڕێز محەمەدى حاجى مەحمود چاوى بە بەڕێز عومەر

ئاغاى سورچى و ژمارەیەک کەسایەتى کەوت

بەیاننامەى مەڵبەندى هەڵەبجەى ) حسدک ( لەیادى 38 ساڵەى بۆردومانکردنى شارەکەدا

ساڵیادی ڕۆژنامەگەری کوردی لە دەربندیخان بەرز ڕاگیرا

کوه یت دوو کونسوڵگه ری له هه ولێر و به سره ده کاته وه

بەیاننامەى مەکتەبى ڕێکخراوە پیشەیى وجەماوەرییەکانى )حسدک( بەبۆنەى ڕۆژى جیهانى کرێکارانەوە

بەرپرسى ئەنجوومەنى ڕێکخستنى ناوەندى ) حسدک ( لەگەڵ مەڵبەندى سلێمانى کۆبوویەوە

بەڕێز محەمەدى ڕۆژی 2012/4/27 حاجى مەحمود لەبارەگاى تایبەتى خ���ۆى ل��ە گ��ون��دى گ��وڵ��ەخ��ان��ەى بە چاویکەوت ش��ارەزوور دەڤ��ەرى ب��ەڕێ��ز ع��وم��ەر ئ��اغ��اى س��ورچ��ى و ژمارەیەک کەسایەتى و پێشمەرگەى دێرین. لەدیدارێکدا باس لەڕەوشى ئ��ەم��ڕۆى ک��وردس��ت��ان و ع��ێ��راق خرایە تیشک ک��راو ن��اوچ��ەک��ە و کەلەئارادایە هەواڵنەى ئەو سەر

گ��وزارى وخ��زم��ەت چاکسازى ب��ۆ پارت لەڕۆڵى باس وەبەگرنگیەوە والیەنە سیاسیەکانى کوردستان کرا ناویانە هەنگاوانەى ئەو بەرامبەر لە وئارامى ئاشتى چەسپاندنى بۆ پاراستنى و کوردستان هەرێمى ڕۆڵى ه��ەروەه��ا دەستکەوتەکان. سیاسیانەى والی��ەن��ە ح��زب ئ��ەو کوردستان و عێراق بەرز نرخێندرا و ئاشتى گەڕانەوەى بۆ ناویانە کە

ئارامى و بانگهێشتکردنى سەرجەم الیەنەکان بۆ سەر مێزى گفتوگۆ بۆ لەڕێگاى کێشەکان چارەسەرکردنى دی��ال��ۆگ وی��ەک��ت��ر ق��ب��وڵ ک���ردن، پاراستنى لەسەر جەخت هەروەها دەستکەوتەکانى گەلەکەمان کرایەوە ئاڵۆزییەکانى ئەم دواییەى عێراق و کۆبوونەوەکانى سەرکردەعێراقیەکان هەرێمى پایتەختى هەولێرى لە کوردستان تەورێکى ئەو دیدارەبوو.

ش��ارەزورو ناوچەى ج��ەم��اوەرى �هەڵەبجەو هەورامانى تێکۆشەر

شارى بەزێنى دوژم��ن خەڵکى �هەڵەبجەى چەندجار شەهید

)4/26(38 ساڵ بەسەر بۆردومانى ناپاڵم چەکى بە هەڵەبجە ش��ارى وەک تێدەپەڕێت. قەدەغەکراو ى 1974-1970 سااڵنى لە ئاشکرایە ئ��ی��رادەى ب��ەه��ێ��زى ئەنجامى ل��ە الوازى و گ��ەل��ەک��ەم��ان ش��ۆڕش��ى حکومەتى سەردەمە، ئەو ڕژێمى مۆرکردنى ب��ە ن��اچ��ارب��وو ع��ێ��راق ڕێکەوتننامەى 11 ى ئازارى 1970، زۆر چاوەڕوانییەکى پ��اش ب��ەاڵم لەساڵى 1974 دا ڕژێم لە جێبەجێ ڕێکەوتننامەکە بەندەکانى کردنى ل��ەدژى ش��ەڕى ب��وی��ەوەو پاشگەز بۆیە هەر ڕاگەیاند، کورد شۆڕشى هەڵمەتى 1974/4/24 بەروارى لە بۆردومانى شارى قەاڵدزێ ى دەست کەئەو سلێمانى زانکۆى پێکردو ئامانج بویە بوو شارە لەو کات هاواڵتى خوێندکارو س��ەدان بە و ب��وون، بریندار شەهیدو بێدیفاع وەلە ڕۆژى 1974/4/25 فڕۆکەیەکى ئاسمانى بەسەر ج��ار 3 جەنگى پاشان سوڕایەوەو هەڵەبجە شارى کاتژمێر3.30 1974/4/26 لەڕۆژى ى پاشنیوەڕۆ لەالیەن فڕۆکە مەرگ بۆردومانى ڕژێمەوە هێنەرەکانى

ناپاڵم بەچەکى هەڵەبجە ش��ارى کراو زیاتر لە 57 شەهید و بەدەیان ئاوارەى کەس بەهەزاران بریندارو دوژم��ن ب��وون، ئێران سنورەکانى گەلەکەمان وخواستى بەویست دژ هەرچى یەکى پێکرابێت لەهەر کوێ درێغى بوبێت کوردستاندا یەکى نەکردووەو ئەوەى نەیکرد بۆى نەکرا. ستایشى پڕسۆیەدا یادە لەم بۆیە هەڵەبجە شارى بەشەرەفى خەڵکى بەردەوام پشت وپەناى دەکەین کە بۆ سەریان وهەرگیز بوون شۆڕش هەمیشە نەکردووەو نەوى دوژم��ن قوربانییەکان لە شێریان بەشى ئەم بەنێو لەکاتێکدا کەوتووە. بەر کوردستان دەکەین، گوزەر یادەدا بەبارودۆخێکى ناوچەکە و عێراق و بۆیە دەپەڕێت، تێ مژاویدا و تەم

الی��ەک گ��ش��ت ل��ەس��ەر پێویستە مامەڵەلە ک��وردان��ەوە گیانى ب��ە وهەنگاوى بکەین دۆخەکەدا گەڵ بوونمان سەربەخۆ و ب��ەرە جدى نێوماڵى بدرێت وەه��ەوڵ بنرێت، تۆڵتر توندو بەشێوازێکى ک��وردى کەلێنانەى وئ���ەو ڕێکبخرێتەوە کەهەستیان پێدەکرێت بن بێ بکرێن کاروبارەکانى حکومەت و شەفافانە خزمەت زیاتر لەپێناو ڕێکبخرێتەوە بەشەرەفى بەجەماوەرى گەیاندن لەکارنامەى ه��ەروەک کوردستان حکومەتى ح��ەوت��ەم��ى کابینەى ه��ەرێ��م داه���ات���ووە. ل��ەم ی���ادەدا هەڵەبجەو دەک��ەی��ن��ەوە دووپ��ات��ى هەڵەبجەییەکان و سەرجەم ناوچەى زۆر شایەنى هەورامان ش��ارەزوورو زی��ات��رن ل��ەوەى ک��ەک��راوە ل��ەڕووى ئاوەدانى وخزمەتگوزارى و گرنگیدان ئابورى خانى ژێ��ر ب��ەب��وژان��ەوەى

ناوچەکە. هەزاران ساڵو لەگیانى پاکى شەهیدانى هەڵەبجەو سەرجەم شەهیدانى کوردو کوردستان

سەرکەوتووبێت ئیرادەى پۆاڵینى گەلى کوردستان

مەڵبەندى هەڵەبجەح.س.د.ک

2012/4/25

لە یادى )114( ساڵەى ڕۆژنامەگەرى کوردیدا )بەشى ڕاگەیاندنى پەروەردەى دەربەندیخان( ڕێز لە ماندوبونى بەشێک سااڵنێکە کە دەگرێت قەڵەمانە لەو ک��وردى ڕاگەیاندنى ب��ە خزمەتیان دەربندیخان، شارۆچکەى لە ک��ردووە )م��ح��ەم��ەد ح��ەم��ە ح��ەس��ەن( وەک

ش��ارۆچ��ک��ەى ل��ە نوسێک ڕۆژن��ام��ە دەربندیخان ئەو ڕێزلێنانەى پێبەخشرا و لەو یادە پڕ شکۆیەدا وەک ئەندامى نوسینگەى گەرمیان ووتارێکى بە ناوى ڕۆژنامەنوسانى کوردستان - نوسینگەى گەرمیانەوە پێشکەشى ئامادەبوانى ئەو

مەراسیمە کرد.

له کوه یت باڵیۆزی موئمین، عه لی عیراق، ڕایگه یاند واڵته که ی به منزیکانه شاره کانی ل��ه کونسوڵگه ری دوو هه ولێر و به سره و چه ند ئۆفیسێکی باڵیۆزخانه له چه ند پارێزگایه کی عیراق

ده کاته وه .موئمین ڕۆژی 2012/4/30 له په راوێزی له ک��ه رب��ه ال ش��اری ب��ۆ سه ردانێکدا واڵته که ی ڕونیکردۆته وه لێدوانێکدا پالنی هه یه نوێنه رایه تی دیپلۆماتی خۆی له عیراق فراوانبکات و جه ختیکردۆته وه له سه ر پێویستی گه ڕانه وه ی په یوه ندیه دوقۆڵیه کانی نێوان عیراق و کوه یت بۆ

ئاستی جاران.ه���ه روه ه���ا ئ��اش��ک��رای��ک��رد ب��ڕی��اری ده رچ��وون��ی ع��ی��راق ل��ه ژێ��ر م��ادده ی بۆ یه کگرتووه کان نه ته وه حه وته می و ده گه ڕێته وه یه کگرتووه کان نه ته وه نه ته وه و نیه به کوه یته وه په یوه ندی یه کگرتووه کان له هه ڵسه نگاندنی خۆیدا

پشت به ڕاپۆرته کانی عیراق و کوه یت م��ادده ی ب��ه س��ه ب��اره ت ده به ستێت یه کگرتووه کان ن��ه ت��ه وه حه وته می

به تایبه ت مه سه له کانی دیاریکردنه وه ی سنوور و قه ره بووه کان.

جدی نیازێکی ب��ه وه ی ئاماژه شیکرد

بۆ عیراقه وه حکومه تی له الیه ن هه یه هه ڵپه سێراوه کانی دۆسیه داخستنی

نێوان هه ردو واڵت.

پیشەیى ڕێ��ک��خ��راوە م��ەک��ت��ەب��ى ح��زب��ى ج��ەم��اوەری��ی��ەک��ان��ى و سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان بەبۆنەى ڕۆژى جیهانى کرێکارانەوە ب���روس���ک���ەی���ەک���ى پ��ی��رۆزب��ای��ى کرێکارانى س��ەرج��ەم ئ��اراس��ت��ەى ک���ردو ج��ی��ه��ان و ک���وردس���ت���ان سەرجەم پێویستە ڕایدەگەیەنێت ئیمتیازاتیازاتەکانیان و م��اف کاردا یاساکانى چوارچێوەى لە دەق��ى ئ��ەم��ە بکرێت داب��ی��ن ب��ۆ یەکى بۆنەى بە بەیاننامەکەیە: کرێکارانەوە جیهانى ڕۆژى ئایار ئاراستەى پیرۆزبایى گەرمترین دەکەین، کوردستان کرێکارانى ئاشکرایە ڕۆژى یەکى ئایار ڕۆژێکى گەشە لە خەباتى چینى کرێکاراندا لە ساڵى پڕشنگدارە ڕۆژە لەم کە 1886 لە ڕوداوێکى گەورەو مێژوویدا کرێکاران بۆ بەدیهێنانى مافەکانیان و ژیانێکى شایستە ڕاپەڕین ودواتر لەالیەن بەرخودانە و ڕاپەڕین ئەم ڕێکخراوى نەتەوە یەکگرتوەکان کرا بە ڕۆژى جیهانى جەژنى کرێکاران.دیموکراتى سۆسیالیست حزبى ک��وردس��ت��ان ه���ەر ل��ەس��ەرەت��ای��ى بۆ کردوە خەباتى دامەزراندییەوە شێوازەکانى هەموو ڕەتکردنەوەى بەدیهێنانى و چ��ەوس��ان��دن��ەوە عەدالەتى و کرێکاران مافەکانى و خەبات ئ��ەم کە کۆمەاڵیەتى، بەرخودانەش لە ماوەى 36 ساڵەى حزبە ئ��ەم تێکۆشانى و خەبات

زۆرترین کرێکاران تێکۆشەرەدا لە ه���ەردەم ب���ۆداوە قوربیانیان بەرگریدا سەنگەرى پێشەوە ڕێزى مەرجى و لەهەل بەتایبەتى بوون هەژمونى و کوردستان نالەبارى دەس���ت���ەاڵت���ى ب��ەع��س ب���ە س��ەر ناسنامەى گۆڕینى کوردستانداو لەماف بێبەشکردنیان و کرێکاران پەڕەوکردنى و ئێمتیازەکانیان و الوازکردنى و بێکارى سیستەمى ب��ی��رى ن��ی��ش��ت��م��ان پ�����ەروەرى و بۆ دەرون��ى فشارى دروستکردنى سیاسەتى چەندین سەرکرێکاران دڕن���دان���ەى ت��ر ک��ە دەره����ەق بە

کرێکاران ئەنجامى داوە.ڕۆژى ی��ادى کاتێکدا لە ئەمڕۆش زۆر دەکرێتەوە کرێکاران جیهانى ماوە بەکرێکاران تایبەت گرفتى وەک نەکراون چارەسەر ئێستا تا پاراستنى سەالمەتى ژیانى کرێکاران لەو زۆری��ەک نەکردنى جێبەجى و

هاتوە کاردا لەیاساى کە بڕگانەى بنەمایەکى ببێتە دەتوانێت کە سەالمەتى ب��ە س��ەب��ارەت گ��رن��گ لە کار یاساکانى پەیڕوکردنى کارو بێکارى. بیمەى کارو الیەن خاوەن کوردستاندا لەهەرێمى ئەمرۆش حکومەتى و پەرلەمان سایەى لە کرێکاران ک��وردس��ت��ان��دا هەرێمى هەیە بەرچاویان کاریگەرى و ڕۆڵ کوردستان ئ��اوەدان��ک��ردن��ەوەى لە پێشخستنى و گۆڕانکاریەکان و لە کرێکارى ڕێکخراوەى خەباتى هەرێمى کوردستاندا و جێبەجێکردنى داوەکارییەکانیان. لەم یادە پیرۆزەدا دیموکراتى سۆسیالیست حزبى ک��وردس��ت��ان ج��ەخ��ت دەک��ات��ەوە داوا لە ک��ردن پشتگیرى لەسەر داکۆیکردن بۆ کرێکاران ڕەواکانى کردنى ئەو یاسایانەى دەبێتە زیاتر دەستەبەرکردنى مافەکانى کرێکاران دابینکردنى و خۆشگوزەرانى و ئاسودەبۆیان، ل��ەب��ارو ژیانێکى وەلەهەمان کاتدا ساڵو ڕێز دەنێرین بۆ سەرجەم ئەو کرێکارانەى کە لە پێناو ئاوەدانکردنەوە ڕوناکردنەوەى

کوردستاندا شەهید بوون.

لەگەڵ ڕێزدامەکتەبى ڕێکخراوە پیشەیى و

جەماوەریەکانىحزبى سۆسیالیست دیموکراتى

کوردستان 1ى ئایارى /2012

رزگار هه ڤاڵ 2012/4/28 ڕۆژی سیاسى مه کته بى ئه ندامى غه فور رێکخستنى ئه نجومه نى به رپرسى و به رپرسى به ئاماده بونى ناوه ندى له گه ڵ سلێمانى م��ه ڵ��ب��ه ن��دى مه ڵبه ندى بازنه کانى به رپرسى

سلێمانى کۆبۆوه .به ساتێک کۆبونه وه که سه ره تاى شه هیدان پاکى گیانى بۆ وه ستان ده س��ت��ى پ��ێ��ک��رد دوات����ر ه��ه ڤ��اڵ سه ر خسته تیشکى غه فور رزگار ک��وردس��ت��ان سیاسى ب��ارودۆخ��ى به تایبه تی ون��اوچ��ه ک��ه وع��ێ��راق ماوه یه که ک��ه ئ��اڵ��ۆزی��ان��ه ی ئ��ه و سیاسییه کانی الی��ه ن��ه ل��ه ن��ێ��وان ع��ێ��راق��دا دروس���ت ب���ووه ، دوات��ر ئاینده ى به ئه رکه کانى ئ��ام��اژه ى له سنورى ک��رد رێکخستنه کان ه��ه روه ه��ا سلێمانى، مه ڵبه ندى باسى له گرنگى و شێوازو سروشتى له سنورى ک��رد رێکخستنى ک��ارى ئه و بۆ وده وروب��ه رى، و سلێمانى به جێبه جێکردنى ئاماژه ى مه به سته بریارو ئه رکه کانیان کرد له سه رجه م

بازنه کاندا. ئه نجوومه نى به رپرسى هه روه ها له ب��اس��ى ن��اوه ن��دى رێکخستنى دروشمه کانى و په یام گواستنه وه ى دیموکراتى سۆسیالیست )حزبى

پێویسته ک��ه ک��رد ک��وردس��ت��ان( س���ه رج���ه م ک���ادی���ره ک���ان زی��ات��ر هه وڵه کانیان به هێز بکه ن بۆ چونه ئامانجى ستراتیژو جه ماوه رو ناو دیموکراتى سۆسیالیست حزبى و گه نجان تا بخه نه روو کوردستان سلێمانى شارى وئافره تانى الوان رێکخستنه کانه وه له بتوانن زیاتر خۆیان شاراوه کانى توانا به بره و زیاتر له رێگه ى گرنگى دانى بده ن به سه رجه م بواره کانى ژیانیان و ئه و پالن و به رنامانه ى که پێگه یه نه رى

خۆشیانه وه الى الوانه ، و گه نجان وئه ندامانى مه ڵبه ند ب��ه رپ��رس��ى بازنه کانى به رپرسى مه ڵبه ندو رێ��ک��خ��س��ت��ن��ى س��ل��ێ��م��ان��ى ح��زب��ى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست پێشنیارو سه رنجى خۆیان خسته روو چاالکییه کانى کارو باشترکردنى بۆ دیموکراتى سۆسیالیست حزبى پشتیوانی دا له کۆتایی کوردستان. رێکخستن مه کته بی پشتگیری و خزمه ت له پێناو دووپ��ات��ک��رای��ه وه

کردنی جه ماوه ری کوردستان .

Page 3: Rebazi Azadi 700

سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700 3 www.jamawarnews.comدیدار

لەدواى کۆنگرەى شەشەوە گۆڕانکارى لە مەکتەبى ڕاگەیاندن ئەنجام درا

دی����ارە م��ەک��ت��ەب��ى ڕاگ��ەی��ان��دى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى بەستنى دواى ل��ە ک��وردس��ت��ان کۆمەڵێک شەشەمەوە کۆنگرەى تێدا کرا دیارترین ئەو گۆڕانکارى سەرجەم کە ئەوە گۆڕانکاریانە حزبى ڕاگەیاندنى دەزگ��اک��ان��ى سۆسیالیست ئەنجام درا کۆمەڵک لە پسپۆڕ و ش���ارەزا کەسانى بۆئەوەى دانران حزب دەزگاکانى

ڕاگەیاندنى بەشەکانى سەجەم حزب گەشە بکات و بەرو پێشەوە ک��ۆن��گ��رەش دواى ل��ە ب��چ��ێ��ت، هەنگاوى ڕاگ��ەی��ان��دن مەکتەبى پیشبردنى ب��ەرەو بۆ ناوە جدى حزبى ڕاگەیاندنى دەزگ��اک��ان��ى هەوڵەکانیشمان سۆسیالیست، بەردەوامە لەپێناو خزمەت کردنی

راگەیاندنی کوردی .دەبێت لەگەڵ ڕووداوەکاندا

بگونجێنین خۆمان دروست تایبەت کەرتێکى چەند ب���ووە ک���ار دەک����ات ل��ە ب���وارى لێهاتووە واى دونیا ڕاگەیاندندا، خێراکاندا ڕوداوە لەگەڵ دەبێت مامەڵە بکەیت و خۆت بگونجێنیت. دیموکراتى سۆسیالیست حزبى کوردستان حزبێکى خاوەن مێژووە و خاوەنى خەباتە بۆیە مەکتەبى سۆسیالیست حزبى ڕاگەیاندى ب��ەردەوام کوردستان دیموکراتى ڕاگەیاندن بوارى بە داوە گرنگى ڕووداوەک��ان��دا لەگەڵ وهەمیشە ئێستاش وە گونجاندووە خۆی ئەو کارانەى کە لەبەردەستماندایە هەنگاوی ڕاگەیاندن مەکتەبى لە و ب��ردن پێش ب���ەرەو ب��ۆ نوێن

دەزگاکانمانە. گەشەکردنی دەزگاکانى ڕاگەیاندنى

سۆسیالیست تەنها ئامانجى خزمەت کردنى جەماوەرە

ڕاگەیاندنى مەکتەبی بەشەکانى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى بووە ئ��ەوە ئامانجى کوردستان م��ی��ان��ڕەوان��ە م��ام��ەڵ��ە ل��ەگ��ەڵ مایەى ئەمە بکات ڕووداوەک��ان��دا شانازییە بۆ ئێمە لە دواى ڕوخانى

خۆشبەختانە بەعسەوە ڕژێمى ت��اک��ە دەزگ������اى ڕاگ���ەی���ان���دن ڕاستى شێوەیەکى ب��ە ب��وی��ن ڕووداوەک��ان��دا لەگەڵ مامەڵەمان ڕاستى دی��وى چونکە ک���ردووە، هەموو نیشانداوە ڕووداوەکانمان کاتێک لەناو دەزگاکانى ڕاگەیاندنى سۆسیالیست ئەوە نیشاندراوە کەلە خۆشبەختانە ڕووی��داوە، ڕاستیدا دەزگاکانى هەموو شانبەشانى بەرەو توانیومانە تر ڕاگەیاندنى سەلماندنى بۆ بڕۆین پێشەوە گشتگیری ڕاس��ت��ی��ی��ەش ئ���ەو ب��ەرن��ام��ەک��ان��م��ان ل��ەب��وارەک��ان��ی وەرزشى و ڕۆشنبیرى و هونەرى ئەدەبی کۆمەاڵیەتی و سیاسى و بووە کارەکانمان رەنگدانەوەی ئامانج لە بوارانە ئەم هەرچەندە و پالنماندا هەبووە . زۆر جاریش هەڵەکانمان هوکاریکی تربوون بۆ

بەرەو پێش بردنمان.توانیومانە لە ڕێگاى

ڕاگەیاندنەکانمانەوە کار لەسەر دەسکەوت و قوربانییەکانى

بکەین میللەتەکەمان وەک ئامانجى حزبى سۆسیالیست دی��م��وک��رات��ى ک��وردس��ت��ان کە و نەتەویى و نیشتمانى حزبێکى بۆ پێناسەیە ئەمە ڕیفۆرمخوازە مەکتەبى وەک کەئێمە ئ��ەوەى تەعبیر ه��ەم��وک��ات ڕاگ��ەی��ان��دن ل��ەپ��اراس��ت��ن��ى دەس��ک��ەوت��ەک��ان��ى توانیومانە بکەین گەلەکەمان قوربانیەکانى و سەروەریەکانى دەزگ��اک��ان��ى ل��ە میللەتەکەمان ڕاگەیاندنى حزبمان بکەینەیەکێک

کارکردنمان. لەئامانجەکانی

لە ک��ە ناکۆکیانەی ئ��ەو *ل��ەگ��ەڵ هەیە سیاسیەکاندا کوتلە ن��ێ��وان نیشتمانی ک��ون��گ��رەی چ��ارەن��ووس��ی

چاوەڕوان کراو چی دەبێت؟کە نین ب��اوەڕەدا لەو ئێمە یەکەم برایان و ئێمە نێوان لە ناکۆکی هەبێت، دا کوردستانی هاوپەیمانی پەیوەندییەکی پ��ێ��چ��ەوان��ەوە ب��ە و لێدوان ئ��ەو هەیە، مێژووییمان مەسعود بەڕێز کە هەڵوێستانەش ڕاوبۆچونی بڕیون دەری ب��ارزان��ی ئەو لەگەڵ ئێمە ب��ەاڵم ڕێ���زدارن، ناگرینەوە، ی��ەک ڕاوب��ۆچ��وون��ان��ەدا هەمان کۆماریش فەخامەتی سەرۆک دەربڕیوە ئێمەی هەڵوێستەی ئەو ل��ەگ��ەڵ دا چاوپێکەوتنیکی ل��ە لەو دا. ئینگلیزی جەزیرەی کەناڵی باوەڕەدام هەموو ئەو شێوازی لێدوان و هەڵویستانە لە هەموو ئەو واڵتانەدا بەدی دەکرێت کەلە سەرەتای بنیات نانەوە و دروستکردنەوەی خۆیدا بێت. مێژوویی پەیوەندییە ئەو هیوادارین یەی کەلە نێوان الیەنە سیاسیەکاندا یە گشتی و هاوپەیمانی نیشتمانی و تایبەتی بە هاوپەیمانی کوردستانیدا ناکۆکی هەیە زاڵ بێت بە سەر هەر و ڕایەکی جیاوازدا کە دێتە پێشەوە.

ئێمە لەو باوەڕەداین کە ئەگەر باسی لەسەر نمونە ب��ۆ بکەین ناکۆکی دەبێ 140 ماددەی کردنی جێبەجی ئەوەباش بزانین کە ناکۆکی سەرەکی سەر لە کوردستانی هاوپەیمانی ناکۆکەکان ناوچە و 140 م��اددەی نەک عێراقییەدایە لیستی لەگەڵ لەگەڵ لیستی هاوپەیمانی نیشتمانی. بەاڵم لەوانەیە بەرژەوەندی هەنوکەیی

لەوەی کە ئێمە دڵنیاین بەاڵم بێت، بارزانی بەڕێز لەگەڵ پەیوەندیمان زۆر باشە و زۆر باشیش دەمێنێتەوە، بە هۆی هەندێ لێدوان لێرە و لەوێ سەردا بە گۆڕانی پەیوەندییە ئەو نایەت. مەسەلەکەی تریش ئێمە لەو فەخامەتی پیشنیارەکەی باوەڕەداین سەرۆک کۆمار بۆ کۆنگرەی نیشتمانی دەروازەیەکی باشە بۆ ڕزگاربوون لەو

قەیرانەی کە لە ئارادایە و پێویستە و ئیجابی هەڵویستی الیەک هەموو وەاڵمدانەوەی ئیجابی بۆ ئەو پێشنیارە دواکەوتنی باوەڕەشداین لەو هەبێت بۆ ئاماددەکاری کۆبوونەوەکانیی هەڵەیەکی نیشتمانی ک��ون��گ��رەی لەو ئاماددەبوون چونکە گەورەیە. کۆبوونەوانەی ئاماددەکاری بە مانای الیەنەکان هەموو کردنەوەی جەخت

دێت بۆ چارەسەرکردنی ناکۆکیەکان تێگەیشتنێکی لێک بە گەیشتن و کە کێشانەی ل��ەو نیشتمانیانە

ناکۆکیان لەسەرە.*ب������ەاڵم ن���اک���ۆک���ی���ەک���ان ل��ەس��ەر دواخستنی و جێبەجێ نەکردنی ماددە دەستووریەکان و ڕێکەوتنەکانن ئایا حکومەت بە کەمتەر خەم نازانن لە

جێبەجێ کردنی ئەو پرسیارانەدا؟و حکومەت لەگەڵ ناکۆکیانە ئەو چونکە دانین، حکومەت سەرۆکی لیستی و کوردستانی هاوپەمانی عێراقییەش بەشدارن لەو حکومەتەدا ئێمە هیچ کێشەیەکمان لەگەڵ ماددە تایبەتی بە نییە دەستووریەکاندا تری م��اددەک��ان��ی و 140 م���اددەی کوردستانەوە هەریمی بە پەیوەست الیەنی ل��ەگ��ەڵ کێشەکە بەڵکوو کە کاتێک ڕاستییە ئ��ەوە ت��ردای��ە دەیان عێراقییە لیستی برادەرانی م��اددەی��ەک��ی 140 م����اددەی وت و داونەتەوە وەاڵممان ئێمە مردووە چۆن 140 م��اددەی وتوون پیشمان م��اددەی��ەک��ی ک��ە کاتێک دەم��رێ��ت بوودجەی لە سااڵنە و دەستووریە تەرخان بۆ بڕەپارەیەکی فیدراڵیدا میکانیزمەکانی ڕاپەرینی بۆ دەکرێ بۆیە م��اددەک��ە. جێبەجێکردنی پێویستە کە باوەڕەداین لەو ئێمە هاواڵتیانی کورد ئەو ڕاستیە بزانن کە ماددەی دژی نیشتمانی هاوپەیمانی داین ئەوە لەگەڵ بەڵکو نییە 140کە لە ڕێگەی لێک گەیشتنەوە لەگەڵ برادەرانی عێراقییەدا جێبەجێ بکرێت جێناکۆکەکان ناوچە ئەوەی بەر لە پێگەی و شوێن لەگەڵ هاوسنوورن ڕای پێویستە ئ��ەوان��ەوە. سیاسی هەندێک بگیری چاو لەبەر ئەوانیش باسی ڕاگەیاندنیش کەناڵەکانی لە لێوە دەکەن کە گوایە لێک چوونێکی هاوپەیمانانی نێوان لە ه��اوب��ەش کوردستان و لیستی عێراقییەدا هەیە بۆ ناوچە جێ ناکۆکەکان و ماددەی هەواڵی بە هەڤااڵنە ئەو ئێمە 140

نادروست و فەنتازیایی دەزانین. کێشەکان کردنى چارەسەر *ئەگەر

و ک���ۆت���اى ه��ات��ن��ى ن��اک��ۆک��ی��ەک��ان بکرێت مالیکى ن��ورى گۆڕینى ب��ە هاوپەیمانى نیشتمانى و دەوڵەوتى

یاسا هەڵوێستیان چی دەبێت؟نورى مانەوەى کە باوەڕەداین لەو مالیکى لە پۆستەکەیدا تاکە ڕێگەیە بۆ چارەسەر کردنى کێشەکان چونکە سەرکردەکانى لەچاو مالیکى نورى دەنگى هەموویان لە عێراقدا ترى هاوپەیمانى ئەمڕۆش هێناوە زیاترى نیشتمان بە کۆى دەنگ ڕایان لەسەر پۆستەکەیدا، لە مالیکیە مانەوەى سیاسی عورفى لە ل��ەوەش جگە لە داوا نمونە بۆ کە نییە ئێمەدا هاوپەیمانى بکەین کە سەرکردەکانى عێراقییە لە داوا یان بگۆڕێت خۆى سەرکردەکانى دەبێت بڵێین بکەین هاوپەیمانى ی��ان ب��گ��ۆڕن خ��ۆت��ان نیشتمانى و دەوڵەتى یاسا ئێمە لەو دەگەڕێتەوە بڕیارە ئەو باوەڕەداین عێراق گەالنى ئەگەر ڕاى خەڵک بۆ هەڵبژارنى لە بویت مالیکیان نورى یان دەدەنەوە بۆ دەنگى داهاتوودا دەنگ بە لیستەکەى دەدەنەوە ئەگەر نادەنەوە بۆ دەنگى نەشیانەوێت سیاسیەت لە هەندێک داواک���ارى مەداران بە هەڵنەبژاردنەوەى مالیکى ئەگەر هەڵبژارندا ترى خولێکى لە ئەنجومەنى سەۆرکایەتى بەسەر دەبێت بکرێت جێبەجێ وەزی��ران��دا س��ەرۆک ت��رى پۆستەکانى بەسەر ک��ۆم��ار و س��ەرۆک��ى پ��ەرل��ەم��ان و تەنانەت و ه��ەرێ��م س��ەرۆک��ای��ەت��ى س��ەرۆک��ای��ەت��ى پ��ارێ��زگ��اک��ان��ی��ش دوو ب��ۆ تەنها ب��ا ه��ەم��ووی��ان ه��ەر هەبێت مافیان هەڵبژاردن خولى بنەماى لەسەر داواک��اری��ەک ئەگەر ئێمە ئ���ەوا بێت میکانیزمە ئ��ەو گەالنى ئەگەر ب��ەاڵم خۆشحاڵین، بدەنەوە دەنگەکان زۆرینەى عێراق بە نورى مالیکى و لیستەکەى وە لە سیاسیەت لە هەندێک کاتدا هەمان لە بزانن ن��اڕەوا بە ئ��ەوە م��ەداران ڕاستیدا ئەو بەڕێزانە دژى بنەماکانى بنەماى ل��ەس��ەر ک��ە دیموکراسین

ئازادى گەل دادەمەزرێت.

ڕەفعەت محەمەد، لێپرسراوى مەکتەبى ڕاگەیاندنى »حسدک«:

ڕاگەیاندنەکانى سۆسیالیست میانڕەوانە مامەڵەیان لەگەڵ ڕووداوەکان کردووە

عەلی شەال، ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق:

هاوپەیمانی نیشتمانی دژی ماددەی 140 نییە

دیمانە: ~

دیمانە: عومەر عەبدوڵاڵ

لێپرسراوى محەمەد، ڕەفعەت حزبى ڕاگ��ەی��ان��دن��ى م��ەک��ت��ەب��ى س��ۆس��ی��ال��ی��س��ت دی��م��وک��رات��ى تایبەتى دیدارێکى لە کوردستان ب���ەوە ئ���ام���اژە دا ~مەکتەبی بەشەکانى « دەک��ات سۆسیالیست حزبى ڕاگەیاندنى ئامانجى کوردستان دیموکراتى مامەڵە میانڕەوانە ب��ووە ئ��ەوە لە بکات، ڕووداوەک��ان��دا لەگەڵ بەعسەوە ڕژێمى ڕوخانى دواى دەزگ���ای ت��اک��ە خۆشبەختانە بوشێوەیکی ب��وی��ن ڕاگ��ەی��ان��دن ڕاس���ت���ی م��ام��ەڵ��ەم��ان ل��ەگ��ەڵ

ڕووداوەکانىکردوە«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات » لە حزبماندا ڕاگەیاندنەکانى دەزگاى هەموو لەسەر ک��ار توانیومانە

الیەنەکانى کۆمەڵگا بکەین«.

ع���ەل���ی ش������ەال، ئ��ەن��دام��ی لە عێراق نوێنەرانی ئەنجومەنی لستى دەوڵەتى یاسا لە دیدارێکى ئ��ام��اژە ~ ت��ای��ب��ەت��ى هاوپەیمانی کە « دەک��ات ب��ەوە نیشتمانی دژی ماددەی 140 نییە لە کە دای��ن ئ��ەوە لەگەڵ بەڵکو لەگەڵ گەیشتنەوە لێک ڕێگەی جێبەجێ عێراقییەدا ب��رادەران��ی

بکرێت«.دەکات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو لە مالیکى ن���ورى »م���ان���ەوەى بۆ ڕێگەیە تاکە پۆستەکەیدا

چارەسەر کردنى کێشەکان«.

لە دەزگاکانى ڕاگەیاندنى حزبماندا توانیومانە کار لەسەر هەموو الیەنەکانى

کۆمەڵگا بکەین ئامانجمان تەنها خزمەتکردنى جەماوەرى کوردستانە

لەو باوەڕەداین پیشنیارەکەی فەخامەتی سەرۆک کۆمار بۆ کۆنگرەی نیشتمانی دەروازەیەکی باشە بۆ ڕزگاربوون لەو

قەیرانەی کە لە ئارادایە

Page 4: Rebazi Azadi 700

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700

و کێشە ئ��ال��ۆزب��وون��ى ل��ەگ��ەڵ ئاستەنگەکانى زی��ادب��وون��ى فەرمانڕەوایی شێوازى بەردەم ن��ەم��ان��ى دواى ل��ەع��ێ��راق��ى دیکتاتۆریەت و حکومى زۆرینە، ئەم مەسەلەکانى بێت هەتا بە نەگەیشتن ب��ەه��ۆى واڵت��ە چ��ارەس��ەرێ��ک��ى ب��ن��ەڕەت��ى بۆ بەرەو قەیرانەکان، و تەنگژە ناجێگرى و هەستیارى لێوارى دەڕوات، بێگومان ئەم دۆخەش، بارێکى دووچ���ارى هاواڵتیانى خراپى دەروونى کردووە و لەڕووى زۆرى نائومێدى سایکۆلۆژیەوە الى تاکى عێراقى دروستکردووە و تاڕادەیەکى زۆر وایکردووە کە نیگەران بن بەرامبەر لیستەکان، هۆکارى بۆ بگەڕێینەوە ئەگەر سەرچاوەى بنەڕەتى و سەرەکى و لەلیست کەجگە گرفتەکان، پارتە سیاسیەکانى نێو پڕۆسەى هەموانى سەرنجى حکومڕانى، بۆالى خۆى ڕاکێشاوە، نەبوونى یەکدەنگى و ئیرادەیەکى بەهێزى لیستى ه���ەردوو س��ەرک��ردەک��ى

ئەلعێراقییە، و یاسا دەوڵەتى مەبەستەش ئەو بۆ هەرچەندە ب��ەاڵم دراوە، زۆر ه��ەوڵ��ى و دژایەتى شێوازەکانى هەموو فشار، کارتەکانى بەکارهێنانى دەستەکەوتێکى و سودێک هیچ ل��ێ��ن��ەک��ەوت��ۆت��ەوە، ب��ۆ ئ��ەوەى و بهێنرێ ڕەوش��ە بەو کۆتایی سیاسى ژیانى بۆ تروسکەیەک بگەڕێتەوە، هاونیشتیمانیان لەالیەکى ترەوە ئەوەى سەربارى و ک��ۆس��پ چەندین ه��ەب��وون��ى بە گەیشتن لەبەردەم بەربەست و هاوبەش خاڵى دۆزینەوەى پشێویە هەڵکێشانى لەڕیشە چەند م���اوەى س��ی��اس��ی��ەک��ان، لێسەندنەوەى مەسەلەى ڕۆژێکە متمانە لە نورى مالیکى سەرۆک ع��ێ��راق، ئێستاى وەزی���ران���ى لێکەوتۆتەوە ئیعالمى هەاڵیەکى بیروبۆچوونى هۆیەشەوە بەو و چەند ب��ەس��ەر عێراقیەکانى کە داب��ەش��ک��ردووە، بەرەیەکدا پرسە ئ��ەو باسکردنى ڕەنگە لەناواخندا بەاڵم بێت، ئاسان هەڵگرى چەندین ئەگەرى قورس وروژاندنى هەڵبەت مەحاڵە، و

هەیە پەیوەندى وەها کارێکى بۆ ئاڵۆزبوونەوەى جارێکى ترى و هەرێم ( نێوان ناکۆییەکانى نەبوونى پابەند بەهۆى ناوەند( بەبەڵێنەکانیەوە، مالیکى ب����ەاڵم ب���ۆ ئ�����ەوەش دەب��ێ��ت بیر سەرەتا الیەنەکان هەموو لە ئاخۆ ک��ەو بکەنەوە ل��ەوە کەسێکى شیعەکاندا ناوماڵى لەمالیکى ج��ی��اواز ه��ەی��ە ت��ر کە ب��اوەک��ەى قسە وەک ی��ا کەسەکان گۆڕینى دەوت��رێ��ت گۆڕینى بەڵکو نییە، گرنگ بیرکردنەوە و شێوازى ئایدیاکان و ناکۆیى گرێکوێرەى دەتوانێت بەهەرحاڵ بکاتەوە، ئاڵۆزیەکان ئەم لەناوخۆى ئێستا ئ��ەوەى بریتیە دەگ���وزەرێ���ت واڵت���ەدا لیستى ل��ەالی��ەک ک��ە ل���ەوەى الیەنێکى چ��ەن��د و ع��ێ��راق��ە دی��ک��ە، دەی��ان��ەوێ��ت س��ەرۆک بەکەسێکى بگۆردێت وەزی��ران سەوز گلۆپى ئ��ەوەش بۆ تر، هەڵکراوە تر کەسێکى هەر بۆ دیارى شیعەکانەوە لەالیەن کە بەاڵم لەمالیکى، جگە بکرێت پێیوایە هەیە تر بۆچوونێکى

مالیکى لیستەکەى لەبەرئەوەى ئیستیحقاقاتى ڕووى ل���ە دەنگى ه��ەڵ��ب��ژاردن��ەک��ان��ەوە، و بەدەستهێناوە پێویستى کاندیدى بەهێزى لیستى دەوڵەتى نیشتیمانى هاوپەیمانى و یاسا الوازە گریمانەیەکى بۆیە بووە، بۆ گەڕانەوە بێ بێتوو ئەگەر و هەڵبژاردن لەبەرچاوگرتنى سروشتى بیکردنەوەى شیعەکان، ه��ەرچ��ەن��دە ڕەوت���ى س���ەدر و حزبى فەزیلە دژایەتى سەرختى وەزی��ران��ن، س��ەرۆک کارەکانى ئاڵۆگۆڕى و الب��ردن لە ب��اس بەواتایەکى بکرێت، مالیکى الیەنەکان هەموو دەبێت ت��ر، م��ال��ی��ک��ى وەک ب��ۆ الب���ردن���ى لەبەرچاو ئەوەیان گریمانەیەک گۆڕینى هەرچەندە کە گرتبێت لەدەستوورى وەزی��ران سەرۆک ع��ێ��راق��دا، ب��ەپ��ێ��ى دەس��ت��وور یاساییە، و سروشتى کارێکى بەاڵم ئەو پڕۆسەیە کارێکى سانا کۆمەڵێک دەبێت بەڵکو نییە، یاسایی ه��ەن��گ��اوى و ڕێ��ک��ار سەرەتا ل��ەوان��ەش بنرێت، بۆ هەبێت داواک��اری��ەک پێویستە

ئەنجومەنی ئەندامانی لەالیەن گۆڕینی بۆ عێراق، نوێنەرانی وەزیران، ئەنجومەنی سەرۆکی دواتر ئەگەر هاتوو )ئەنجومەنی ن��وێ��ن��ەران( ئ��ەو ب��ڕوای��ەی لەال کەلێسەندنەوەی بوو دروس��ت ئەنجومەنی لەسەرۆکی متمانە مالیکی( ن���وری ( وەزی����ران ئەوا پێویستە، و ڕەوا کارێکی )5/1( ل��ەالی��ەن دەت��وان��رێ��ت ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران، یاخود سەرۆک کۆمار داواکاری بکات بۆ لێسەندنەوەی متمانە لە وەزیران، ئەنجومەنی سەرۆکی ئ��ەوەی دوای ئەگەر ه��ەروەک یاسایی نیسابی هاتوو ئەگەر لێسەندنەوەی ئ���ەوا ه��ەب��وو، پێویستی مالیکی لە متمانەکە ب��ە ن��ی��وە زی��ات��ر دەب��ێ��ت وات��ە ئەندامانی دەن��گ��ی )50+1(ی هەیە، نوێنەران ئەنجومەنی واتە دوای ئەوەی کەداواکاریەکە متمانە لێسەندنەوەی بۆ هەبوو درا، کارە ئەو لەسەر بڕیار و ئەوا بە زۆرینەی ڕەهای دەنگی نوێنەران ئەنجومەنی ئەندامانی

کارەکە سەرکەوتوو دەبێت .

2010 ی��ەک��ەم��ی تشرینی ل��ە کوردستان هەرێمى سەرۆکى ڕاگەیاند دەستپێشخەرییەکى چارەسەرکردنى بەمەبەستى تەنگەژەى سیاسى لەعێراق، ئەم هۆى بوویە دەستپێشخەرییە ئەو ڕەوشەکەو هێوربوونەوەى هات بەدوادا ڕێککەوتننامەیەى ناوەرۆکەکەى بەپێى کەدواتر ئەم کابینە حکومییەى ئێستاى مالیکى ن��ورى کە لێکەوتەوە

سەرۆکایەتى دەکات.ب����ەاڵم دوات����ر ب��ارودۆخ��ەک��ە گەڕایەوە سەر خاڵى دەستپێک ئێستاى تەنگەژەیەى ئ��ەم و ئەمەش هێنا، خۆیدا ب��ەدواى لیستى پابەندنەبوونى بەهۆى یاساو خودى سەرۆک دەوڵەتى وەزیرانى عێراقەوە، دواى ئەوەى سەرۆکایەتى پۆستى مالیکى حکومەتى وەرگرت و کابینەکەى کەوتە پێکهێنا بەنیوەناتەواو لەجێبەجێکردنى خۆدزینەوە تایبەتن م��ادان��ەى بڕگەو ئ��ەو ب��ەم��اف��ى ئ��ەوان��ی��ت��ر، ب��ەه��ۆى لیستى ج��ی��اوازى تەفسیرى دەوڵ���ەت���ى ی��اس��ا ب��ۆ ب��ڕگ��ەو ڕێککەوتننامەکە خاڵەکانى ج��ێ��ب��ەج��ێ��ک��ردن��ى زۆرب�����ەى بەهەڵپەسێردراوى بریارەکانى بەشەى ئ��ەو تەنها م��ای��ەوەو پ��ەی��ڕەو ک��را ک��ە پ��ەی��وەن��دى دەوڵەتى بەبەرژەوەندییەکانى یاساو نورى مالیکییەوە هەبوو،

ناوبراو دەستنیشانکردنى واتە حکومەت سەرۆکى پۆستى بۆ ع���ەالوى ئ��ەی��اد پێشتر ک��ە ئەلعێراقییە لیستى سەرۆکى

بەمافى لیستەکەى دادەنا.دەبوو ڕێککەوتننامەکە بەپێى بهێنرێت پێک ئەنجومەنێک نیشتیمانى ئەنجومەنى بەناوى ستراتیژییەکان سیاسەتە بۆ بکات، سەرۆکایەتى عەالوى و ب���ەاڵم س��ەرۆک��ى ح��ک��وم��ەت و بەهانەى بەچەندین لیستەکەى جۆراوجۆر بوونە ڕێگر لەبەردەم دەیانویست و پێکهێنانیدا بێ و کارتۆنى ئەنجومەنەکە بریتى تەنها و بێ سەاڵحیەت بێت لەئەنجومەنێکى ڕاوێژکارى، لیستى ل���ەالی���ەن ئ���ەم���ەش

عێراقییەوە ڕەت کرایەوە.پۆستە ئەنجومەنە ل��ەو جگە ئەمنییەکانیش کەدەبوو لەنێوان سەرەکییەکەى پێکهاتە سێ ع���ێ���راق���دا داب�����ەش ب��ک��رێ��ت شەخسى دەس��ت��ى ک��ەوت��ەوە ئێستاش تا و وەزیران سەرۆک ب��ەوەک��ال��ەت مالیکى ن���ورى دەزگاو ئەم دەبات، بەرێوەیان خستووەتە دام��ەزراوان��ەش��ى بەرژەوەندییەکانى خزمەتى

خۆى و لیستەکەى.ڕێککەوتننامەیەى ئەو بەپێى بەڕێوەبردنى دەب���وو هەولێر لەسەر واڵت��ەدا لەم دەس��ەاڵت بەشدارى و شەراکەت بنەماى قەوارەو پێکهاتە سەرەکییەکانى ع��ێ��راق ئ���ەدا ب��ک��رای��ە، ب��ەاڵم

ڕاب��ردوودا ساڵى دوو لەماوەى مالیکى بەڕێز هەنگاوەکانى ت���اک���ڕەوان���ەو ل������ەدەرەوەى مەبدەئى شەراکەت و تەوافوقى خۆى ب��ووەو نیشتیمانییەوە بووەتە خاوەنى بڕیارە گرنگ و هەستیارەکان، نەک تەنها پابەند بەڕێککەوتننامەکەى ن��ەب��ووە بەشێک بەڵکو ه��ەول��ێ��رەوە، لەکارەکانیشى بەپێى دەستوورى ع��ێ��راق ن��ەب��ووەو ڕووب����ەڕووى دەستووریى خواستى هەندێ ع��ەرەب��ى پێکهاتەى ه���ەردوو بووەتەوە، کوردیش سووننەو بەهەرێمبوونى دژایەتى وەک و موسڵ دیالەو پارێزگاکانى بەنەوت تایبەت مەسەلەکانى پەیوەندى ک��ە پێشمەرگە و

بەهەرێمى کوردستانەوە هەیە.پ��اب��ەن��دن��ەب��وون��ى س��ەرۆک��ى ح���ک���وم���ەت���ى ن�����اوەن�����دى هەولێرەوە بەڕێککەوتننامەى میسداقیەتى حکومەتەکەى الواز شەرعیەتى تەنانەت ک��ردووەو خستووەتە حکومەتەشى ئەم چونکە پ���رس���ی���ارەوە، ژێ���ر مالیکى ن��ورى حکومەتەکەى ناوبراو فەرمییەکەى پۆستە و ڕێککەوتننامەیە ئ��ەو بەپێى داراوەو ل���ەس���ەر ب���ڕی���ارى دەرەنجامى مالیکى کابینەکەى هەولێرە، تەوافوقییەکانى ئیمزا کاتێک سەرۆکى حکومەت خۆى دەدزێتەوەو لەپابەندییەکانى ڕێککەوتننامەکە ن��اوەرۆک��ى ب��ەک��ردەوە و دەک��ات پێشێل

ه���ەڵ���ی���دەوەش���ێ���ن���ێ���ت���ەوە، حکومەتەکەى خۆى کە لەڕەحمى ڕێ��ک��ک��ەوت��ن��ن��ام��ەى ه��ەول��ێ��ر هاتووەتە دەرێ لەبار دەچێت و سەرۆکایەتییەکەى شەرعیەتى ئەویش دەکەوێتە ژێر گومان و

پرسیارەوە.ب���ەڕێ���ز م��ال��ی��ک��ى ل���ەم���اوەى ک��ارو ڕاب�����ردوودا س��اڵ��ى دوو بەئاراستەیەکى هەنگاوەکانى هەوڵى و ڕۆیشتوون نێگەتیڤدا سیاسییەکانى شەریکە داوە لەڕێگاى پ��ەراوێ��زەوە، بخاتە عێراقییەوە ب���ااڵى دادگ����اى هاشمى ت��اری��ق ت��ەن��گ��ەژەى دەستتێوەردانەکانى خوڵقاندو هێزە س��وپ��او ک���اروب���ارى ل��ە ئ��ەم��ن��ی��ی��ەک��ان��ی��ش ک����وردى بەتایبەتى ک���رد، ن��ی��گ��ەران ل��ەن��اوچ��ە ج��ێ��ن��اک��ۆک��ەک��ان، بۆ فشارەکانیشیەوە لەڕێگاى کەیسى بەهۆى هەولێر س��ەر ه��اش��م��ی��ەوە وی��س��ت��ى واب���وو تەحەکوم ئەو کە بیسەلمێنێت و دەک��ات عێراقەوە بەهەموو حکومەت ئیرادەى ل��ەدەرەوەى ویست خۆیەوە بڕیارەکانى و بوونى ئەوانیتر ئ��ی��رادەى و

یاساییان نییە.ل����ەم����اوەى چ���ەن���د م��ان��گ��ى ڕاب������ردوودا پ��اب��ەن��دن��ەب��وون��ى بەڕێککەوتننامەکانەوەو مالیکى عێراقى تاکرەوانەکانى هەوڵە ن��ائ��ارام بارێکى خستووەتە ڕەوش��ى ناسەقامگیرەوەو و واڵتەدا لەم ئەمنى و سیاسى

گ��ەی��ش��ت��ووەت��ەوە جارێکیتر لەم م��ەت��رس��ی��دار، ئاستێکى هاوپەیمانەکانى ڕووەش����ەوە دەرکیان مالیکى نورى خودى ب����ەدۆخ����ى م���ەت���رس���ی���دارى ع���ێ���راق ک������ردووەو ه��ەن��دێ ڕەخنە کەوتوونەتە لەوانیش ل��ەس��ی��اس��ەت��ەک��ان��ى س��ەرۆک��ى موقتەدا لێدوانەکانى حکومەت، ئەم کۆبوونەوەکانى س��ەدرو لەسەرکردە هەندێ ڕۆژان���ەى بەڵگەى لەهەولێر عێراقییەکان دژوارى ڕەوشى سیاسى عێراقە.ڕێککەوتننامەى بۆ گەڕانەوە ه��ەول��ێ��ر ب���ۆ ئ���ەم ق��ۆن��اغ��ە نابێتە چارەسەرى درەنگوەختە چونکە کێشەکان، بۆ ت��ەواو هەندێ نوێیەکان پێشهاتە گ��رێ و ئ��اری��ش��ەى ت��ازەت��رى و ب��اب��ەت��ى ک��ەب��ڕی��ارى تیایە دەکرێت دەوێ��ت، هەنووکەیى عێراقى نیشتیمانى لەکۆنگرەى کە بڕیارە لەم نزیکانەدا ئەنجام عێراقییەکان الی��ەن��ە ب��درێ��ت ڕێککەوتننامەیەکى بگەنە ن��وێ و ل��ەس��ەر چ��ارەس��ەرى پێک واڵت���ە ئ��ەم کێشەکانى کە هەیە ئ��ەوەش ب��ەاڵم بێن، لەعێراقدا ڕێککەوتننامەکان و کەم پابەندییەکان و زۆرن دەگمەنن، بۆیە دەبێت زەمانەت ن��اوەرۆک��ى جێبەجێبوونى بۆ ئاییندە ڕێککەوتننامەکانى ئەزموونى و هەبێت ل��ەئ��ارادا ڕێککەوتننامەى شکستپێهێنانى

هەولێر دووبارە نەبێتەوە.

ک��رێ��ک��اران چ��ی��ن��ى زەح��م��ەت واڵتن گ��وزارى وخ��زم��ەت کێش وڕێزى ماف کە خۆیەتى ،جێى خ��ۆی��ان ب���ەک���ردەوە ب��درێ��ت��ێ، بەدوبارەکردنەوەى تەنها نەک دروشمەکانى سااڵنەیان لە)5/1(ناچێتە چونکەقسەودروشم دا، وتویانە پێشینانیش باخەڵەوەو شیرین دەم حەڵوا )بەحەڵوا سەندیکاش پێناسى (وبە نابێ باخەڵ گەرم نابێ، ئەمڕۆ جیهان زل کەناوى دەژى لەڕۆژگارێکدا بووە، زۆر تیادا وێرانى وشارى ودەس��ت��ەواژەى ڕازاوە قسەى کەناڵ هەموو لە وبریق باق پر ڕاگەیاندنەوە ئ��ام��ڕازەک��ان��ى و

پڕکراوە پێ خەڵکى مێشکى سەرقاڵ پێوە زۆرى وعالەمێکى ئەمڕۆ کوردستانیشدا کراوەلە دەی��ان وس���ەدان دەس��ت��ەواژەى داب ه���ەم���وو ب���ە ودژ ن��ام��ۆ کوردەوارى ڕەسەنى ونەریتێکى پیرۆزە ئاینیە بنەما وهەموو کان خراوەتە سەر زارى گەنج و الوى ئەم میللەتەکە هەریەکەیان ت��ەع��ب��ی��رل��ە ف��ی��ک��ر وڕێ��چ��ک��ەو بە دەک���ات تایبەت ڕێبازێکى ئیسالمەتى مۆرکى جۆرێک هیچ پێوە کوردایەتیشى تەنانەت و هەریەکەیان بەڵکو دی��ارن��ی��ە! یا کەسێک وه��ەڵ��ق��واڵوى زادە بەناوفەیلەسوف کەسانێکى وڕۆش��ن��ب��ی��رن، ک���ە ل����ەوواڵت وم��ەم��ل��ەک��ەت��ێ��ک��ى ئ��ەوس��ەرى

هەوایەکى و دون��ی��اوەل��ەک��ەش هێنانى بەدەست بۆ تایبەتدا سیاسى بەرژەوەندیەکى چەند بەرنامەیان فیکرەو ئەو تایبەت داڕشتوە. لە کاتێکا نە لە دوورو پەیوەندیان نزیکەوە لە نە و گەلى وەک گەلێکى واقیعى بە نیە! م��وس��ڵ��م��ان��ەوە ک����وردى تەعبیرلەواقیعى جۆرێک بەهیچ گرفتەکانى گیرو و گەلەکەمان وناتوانن ناکەن وکێشەڕەواکەى چ���ارەس���ەرى گ��ون��ج��اوی��ان بۆ کە ڕۆژەدا ل���ەو ب���دۆزن���ەوە. ک��رێ��ک��اران جیهانى ب����ەڕۆژى و ئاهەنگ ب��رى لە ناودەبرێن گەورەوبێ ودروشمى زەماوەند هەڵخەڵەتاندنى بۆزیاتر ناوەڕۆک هەق ئەوانە برى لە کرێکاران،

وکەس حیزب ئەو دادگایى وایە والیەنانە بکرێت کە بە ناوى مافى چەندین ب��ەدرێ��ژاى کرێکارەوە چەوساندەوە کرێکاریان س��اڵ پ��ی��رۆزەدا ن��اوە ئ��ەم لەژێر وە حیزب و ڕێکخراو دروست دەکەن کرێکارێکمان چ��ەن��د خ��ۆزگ��ە ببینیایە دا ڕیزەکانیان لەناو ه��ەرل��ە س���ەرەوە ت��ا خ���وارەوە، ماوەیەک بەرپرسەکانیان ی��ان بەکرێکارى بێت ئەگەرکەمیش خەڵک تا بگوزەراندایە ژیانیان دڵنیا بونایە کە ئەمانە بە ڕاستى لە داکۆکى وبەڕاستیش کرێکارن مافى کرێکاران دەکەن. داواکارین لەهێزوبازوى الیەک ڕۆژەدا لەم کرێکاران وڕەنجدەرانى کوردستان بۆ دان���ان بەسنور بکرێتەوە،

ڕێکخستنى وە ، ب��ازاڕ گرانى ک��رێ وم��اوەى ک��ارى ڕۆژان��ەی��ان وچ���ارەس���ەر ک��ردن��ى دی���اردەى ئ��اوارە هاتنى کەبە ک��ارى، بێ بوو خەستر قوڕەکە عەرەبەکان تەنها ئ���ەوەش ک��رێ��ک��اران. ب��ۆ چارەسەر یاسایەک بەسەروەرى بێت لێو ل��ێ��وان ک��ە دەک��رێ��ت کەتەنها کۆمەاڵیەتى لەدادگەرى لەپەیامى ئیسالم دا بەدى دەکرێ، پ��ەی��ام��ب��ەرى ئ��ی��س��الم دەس��ت��ى کرێکارێکى وبریندارى قڵیشاو بینى وماچى کردو فەرمووى: ئەم پێغەمبەرخۆشیان دەستەخواو فەرمویەتى: هەروەها وە دەوێ، )کرێ بدەنە کرێکار پێش ئەوەى ئارەقى ناوچەوانى وشک ببێتەوە(

وەک پێشترئاماژەى پێکرا .

السایی کردنەوەی کەلتووری هەڵەی واڵتانی بیانی

یەکێک لەو هەڵە مێژوویانەی ئێمەی کورد کردنەوەی السایی ڕاب��ردوودا دەیەی چەند لە کۆمەڵگا و گەل و نەتەوە هەڵەی و کەلتوور ئەو بەرجەستەکردنی واتە بووە. جیهانییەکان نەریت و کەلتوور و دیاردانە بووە، کە لەالیەن نەتەوە و گەل و کۆمەڵگا جیهانییەکانەوە کاری وەک دەکرێت. لەسەر کاری و ک��راوە لەسەر السایی کردنەوەی شێوازی دروستکردنی خانوو شمەکی و کەرەسە و ئەوان باڵەخانەکانی و و شەقام و کۆمپانیا ناونانی و ماڵەکان نێو شوێنە گشتی و گەشتیاری و باڵەخانە و ئوتێل ئەوانەوە. ناوی بە چێشتخانەکان و موتێل و و )شەقامی االوسط( الشرق وەک )کۆمپانیای و ئەستانبۆڵ( و )ناوچەی گەشتیاری لەندەن( و ڕۆتانا( )ئوتێلی و تایم( الف )باڵەخانەی )موتێلی شارقە( و )ڕیستۆرانتی پاریس(! دیارە ئەمەو جگە لە السایی کردنەوە لە )پۆشاک و شێوازی قژبڕین و گۆڕینی شێوەی لووت و چاو و گوێ و مل و دەست و قاچ و....ت��اد( کە هەموومانەوە بەرچاوی ڕۆژانە لەوانە یەک هەر باسەش ئ��ەم س��ەرەک��ی پرسیاری دەبینرێن بەرپرسانی و دەسەاڵتداران ئایا کە ئەوەیە، عەرەبی.... و ئەمریکی و )ئەوروپی واڵتانی تاد( ناوی شەقامێکیان بە ناوی )سلێمانی یان هەولێر و ئەزمڕ و پیرمام.....�تاد(ەوە نا؟ یان ناوی عەرەبی سەرمایەدارێکی و موڵک خاوەن ئوتێل و مۆتێلێکی نا )نالی و سالم و کوردی و ....�تاد(؟ یان خاوەن سەرمایە و هاواڵتییەکی ناونا )سلێمانی ناوی چێشتخانەکەی فەڕەنسی و بەردەرکی سەرا و چوارچرا و پیرەمێرد و .....کەواتە نەخێر، لەوان هیچ بۆ بێگومان تاد(؟ ئێمەی کورد بۆ وا دەکەین؟ یان بە درێژایی ئەو کارە لەو سوودێکمان چ ڕابردوو ساڵەی چەند وەرگرتووە؟ یان بە یەکێک لەو کارانە توانیمان سەرنجی واڵتانی هەرێمی و عەرەبی و ئەوروپی و ئەمریکی بۆ الی خۆمان ڕابکێشین؟ ئەی ئەگەر هیچ یەک لەوانەمان پێ نەکراوە، بۆ وا دەکەین؟ زاراوە هەموو ئەو تر مەرگەسات لەوانە یان نووسینەکانمان و قسە و کەرەسە لە بیانییە بایکۆت و )ئۆپۆزسیۆن وەک ئەوەش بۆچی؟ مۆتیل و ڕیستۆرانت و کۆمیتە و پرنسیپ و تەنیا ئەوانەش هەموو ....تاد(؟ و میوزیک و

لەبەر ئەوەی پێمان بڵێن )مثقف(! لە پەراوێزی ئەو ڕاستیانەی سەرەوەدا نابێت کردنەوەی السایی کە بگرین، نادیدە ئەوەش زمان و قسە و ناو و نازناو و نەریت و کەلتووری ئەو نەتەوە و گەل و کۆمەاڵنە، ئەگەر بە دیوێکدا سیستەمی خەسڵەتێکی و ئاسایی دیاردەیەکی نوێی جیهانی بێت، بەاڵم پێناچێت ئەو شێوازە نێو چووبێتە ئێستاش تا کردنەوە السایی لە ژیانی سیاسی و کۆمەاڵیەتی و ئابووری زۆربەی هەرە زۆری نەتەوە و گەل و کۆمەڵگانی جیهان. بۆ تاکێک هەر ئەگەر دیکەوە لەالیەکی ئەمەو )ئێران واڵتانی شارێکی هەر سەردانی ڕۆژێک و ئیسپانیا و ژاپۆن و ئیتاڵیا و تورکیا یان کە دەک��ات، ب��ەوە هەست کردبێت، ...ت���اد( بێتە یەکێک ئەگەر بەاڵم واڵتانە، ئەو چۆتە دەزانێت وا ئەوا کوردستان، هەرێمی شارێکی بەشێکە لە یەکێک لە شارەکانی واڵتانی )ئێران و تورکیا(، کە ئەوەش تاوانێکی گەورەیە. هەر بۆیە پرسیاری کۆتایی ئەم باسەش ئەوەیە، کە و نەریت السایی کوێرانە کورد ئێمەی تاکەی و و گەل نەتەوە ژیانی کۆمەاڵیەتی و کەلتوور ئەو ئەمە دەکەینەوە؟ جیهان تری کۆمەڵگانی پرسیارەیە تا ئێستاش الی ئێمە وەاڵمی نییە!

د. كەیوان ئازاد

[email protected]

مالیکى و لێسەندنەوەى متمانە

ئەزموونى شکستپێهێنانى ڕێککەوتننامەى هەولێر

چەند وتەیەک بۆ 1ی ئایار

ڕێبین حەسەن

کامیل مەحمود

مەال ئەحمەدی قامیشی

بیروڕا

ه‌کانوویی

مێژهه‌ڵه‌‌

Page 5: Rebazi Azadi 700

سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700 5 www.jamawarnews.com

بەشی دووهەم و کۆتایی

تەاڵق جۆرەکانى پێناسەى لێرەدا ئەو دەق��ى لەگەڵ ڕوو دەخەینە زیانەى ئەو ئەوەى لەبەر یاسایە دەکەوێت تەاڵقدراو ئافرەتى بەر لەوتاندنى ح��اڵ��ەت هەندێک ل��ە هۆى دەبێتە و بەکاردێت لەگەڵ

توندوتیژى لەدژ یان.

»تەاڵق«هاوسەرگیریە کۆتى هەڵگرتنى شەرع کە ڕاشکاوانە بەشێوەیەکى بەبێ لێبکات گ��وزارش��ت��ى یاسا دیاریکراو بەشێوازێکى بەستنەوە یان زمانێکى دیارى کراو بە کەوتنى ئەگەر ئافرەت یان مێرد لەالیەن یان ئەوە بۆ بریکار کردە یەکێکى سەرپشکى کرد لە دادوەرەوە بێت.

تەاڵقى پێش گواستنەوەپیاوگرێبەستێکى هاتوو ئەگەر گرێبەستێکى کرد ئافرەت لەگەڵ لەپێش تەاڵقیدا دوایى و دروست گ��واس��ت��ن��ەوەى ئ���ەوە ت��ەاڵق��ەک��ە بچووکەو جودایى ج��وداک��ەرەوەى ناگەڕێتەوە بۆالى تەنها بەگرێبەست ومارەیى نوێ نەبێت و بەیەک تەاڵق ئەژمار دەکرێت و ماوەى چاوەڕوانى

لەسەر نیە)العدە(.تەاڵقی دواى گواستنەوە

ب��ری��ت��ی��ە ل�����ەوەى ئ���ەگ���ەر پ��ی��او ئ��اف��رەت��ەک��ەى ت��ەاڵق��دا ل���ەدواى ئ���ەوە ڕەوا گ���واس���ت���ن���ەوەى بۆگێڕانەوەیى دەبێت هەمەجۆر وجوداکەرەوەیى بە دابەشى )بچوک وگەورە(و ماوەى بێنوێژى و بژێوى گرتنى وم��ی��رات نەشیاوى پێ و ئەگەرهاتوو دەبێت کەڵەکە لەسەر ئەگەرمێردەکە و بوو گێڕانەوەیى م���رد ئ��اف��رەت��ەک��ەش ل��ەم��اوەى بۆ ڕەچەڵەکى ئەوە بوو بێنوێژى بەتەواوى ومارەییشى دەسەلمێنێت

ئەدرێت.تەاڵقى گێڕانەوەیى

ب��ری��ت��ی��ە ل����ەوەى پ��ی��او ل���ەدواى گواستنەوە ئافرەتەکەى تەاڵق بدات بیگێڕێتەوە دوات��ر دوو یان یەک

پ��ێ��ش ک��ۆت��ای��ى ه��ات��ن��ى م���اوەى ومارەیى گرێبەست بەبێ بێنوێژى بەوە ئافرەتەکەى بەمەرجێک تازە

ڕەزامەندبێت.جودابوونەوەى جوداکەرەوەى گەورەبریتیە لەتەواوکەرى تەاڵقى سێهەم بە تەاڵقدا ئافرەتەکەى ئەگەرپیاو ح��ەرام لێى لەوکاتە ت��ەاڵق سێ تاکومێرد ناشێت بۆى و دەبێت بەکەسێکى تر دەکات مێردکردنێکى یاخود بدات تەاڵقى دواتر دروست جارێکى دەتوانێت ئەکات بمرێت

تربیهێنێتەوە.تەاڵقى پێوار

ئافرەتەکەى پیاو ل��ەوەى بریتیە بەویستى ب����دات ت����ەاڵق خ���ۆى ئاگادارى بەبێ خۆى تاکالیەنەى ئ��اف��رەت��ەک��ەى ی���ان ل��ەح��اڵ��ەت��ى

ئامادەنەبونى.جیاکردنەوەى دادوەرى

ئ��اف��رەت دان���ى ل��ەت��ەاڵق بریتیە یان دادگ��ا لەالیەن لەمێردەکەى لەمێردەکەى ئافرەت دانى تەاڵق ئەوە هەرچەندە دادوەر لەالیەن نەبێت مێردەکەش بەڕەزامەندى لەهۆکارە یەکێک بوونى بەمەرجى

یاساییەکان.

یاساى مافى ئافرەتى تەاڵقدراو لە نیشتەجێ بوون

)1983 ساڵى ى )77( ژم���ارە هەموارکراو

ماددەى یەکەم:

1 - ئەو دادگایەى تەماشاى داواى ئافرەت جیابونەوەى یان تەاڵقدان دەکات، بڕیارێک دەردەکات لەسەر بەمانەوەى ئافرەتەکە داواک���ارى جیابوونەوە یان ت��ەالق دواى لە خانوو ل��ەو مێردەکەى بەبێ بە پێکەوە ک��ە ئ��ەپ��ارت��م��ان��ەى ی��ان ئەگەر ب��وون نیشتەجێ تێیدا مێردەکەى بۆ هاتوو خاوەنداریەتى بڕیارە دەردەچێت وئەم بگەڕێتەوە یان تەاڵق بە دان حوکم لەتوێى

جیاکردنەوە.کەڵک ت��ەاڵق��دراو ئ��اف��رەت��ى - 2مافەى ئەو هەمان لە وەردەگرێت هاتووە ماددەیە ئەم لەبرگە)1(ى تاکو ئەگەر مێردەکەشى ئەو خانوو یان ئاپارتمانەى کە خاوەنداریەتى بەخشیە دەگ��ەڕێ��ت��ەو خ��ۆى ب��ۆ

کەسێکى تریش پێش تەاڵقدانى .ماددەى دووەم:

ئافرەتى ب��وون��ى نیشتەجێ - 1

تەاڵقدراو بە پێى ماددەى )یەکەم( بەبێ دەبێت ساڵ سێ ماوەى بۆ ک���رێ ب��ەپ��ێ��ى ئ���ەم م��ەرج��ان��ەى

خوارەوە:أ - خانوو یان ئاپارتمانەکە هەمووى

یان بەشێکى بە کرێ نەدات.ب - هیچ کەسێک لەگەڵ خۆى تێدا نیشتەجێ نەکات جگە لەو کەسانەى کە لەژێر سایەى دایەنیەتیدا بوون.ج - زیان بە خانوو یان ئاپارتمانەکە کە زیانانەى لەو جگە نەگەیەنێت ئاسایى بەکارهێنانى ولە س��ادەن

سەرهەڵدەدەن.)أ بڕگەى حوکمى لە بەدەر - 2یەکێک هەیە بۆى ئافرەت ب( ،خۆى لەگەڵ لەپێنەشیاوەکانى ب��ەم��ەرج��ێ��ک ب��ک��ات نیشتەجێ تەمەنى نەبێت تێدا مێینەیەکى لەناو تێپەڕاندبێت دایەنیەتى بەخێویان کەمێردەکەى ئەوانەى لە یان خانوو لە ئەوانەى دەکات ئاپارتمانەکە لەگەڵیان نیشتەجێن.

ماددەى سێیەمئافرەت بێبەش دەکرێت لەم مافە الى حاڵەتانەى ل��ەم یەکێک لە

خوارەوە:ه��ۆک��ارى ه���ات���وو ئ���ەگ���ەر - أ

تەاڵقەکە یان جیاکردنەوە ناپاکیى هاوسەرێتى یان السارى ئافرەتەکە

بێت.ب - ئەگەر ڕەزامەند بێت بە تەاڵق

یان جیابونەوە.ڕووی��دا جیابونەوە ئەگەر - ج ل��ە ئ��ەن��ج��ام��ى ج���وداب���ون���ەوەى

بەخوایشت.خانوو خاوەنداریەتى ئەگەر - د ئاپارتمانێکى نیشتەجێ بوون یان

بکات بەشێوەى سەربەخۆ.ماددەى چوارەم:

ڕێگا لەحوکمەکەدا بڕگەیەى ئەو دەدات تەاڵقدراوەکە ئافرەتە بە ئاپارتمانەکەدا ی��ان خ��ان��وو ل��ە لە دەکرێت جێبەجێ بمێنێتەوە جێبەجێکردنى بەڕێوەبەرایەتیى وف��ەرم��ان��گ��ە دار پ���ەی���وەن���دى لە چۆڵکردنى بە هەڵدەستێت نابێت کە ئەوانەش و مێردەکە لەوانە جگە نیشتەجێبن لەگەڵیدا بەخێویان کەمێردەکە نەبێت لەگەڵیاندا دەک���ات وپێشتر سێ وماوەى نیشتەجێبوون تێیدا چۆڵکردنەوە مێژووى لە ساڵەکە

دەست پێدەکات.ماددەى پێنجەم:

یەکێک ئ��اف��رەت��ەک��ە ئ��ەگ��ەر داڕێ��ژراو بۆ دەق لەمەرجەکانى یاسایە لەم )دووەم( لەماددەى هەیە مێرد بۆ نەکات جێبەجێ یان خانوو کردنى چ��ۆڵ داواى و بکات پێشکەش ئاپارتمانەکە لە بکرێتەوە ڕادەستى بەچۆڵى وئەگەر تێیدایە ئەوانەى هەموو ئەوە دەرچوو بەچۆڵکردن حوکم ترى ماوەیەکى مافى ئافرەتەکە

نابێت بەپێى ئەم یاسایە.ماددەى شەشەم:

لە ک��ەوت دوا مێردەکە ئ��ەگ��ەر دواى خ��ان��ووەک��ە چ��ۆڵ��ک��ردن��ى ئ���اگ���ادارک���ردن���ەوەى ل��ەالی��ەن جێبەجێکردنەوە بەرێوەبەرایەتیى پێى بە چۆڵکردنى بەپێویستى جێبەجێکردن یاساى حوکمەکانى ب��ڕی��ارێ��ک داد ج��ێ��ب��ەج��ێ��ک��ەرى بەسەد بژاردنى بەپێ دەردەک��ات دینار بۆ هەر ڕۆژێک لە ڕۆژەکانى وەردەگیرێت کەلێى دواک��ەوت��ن

بەجێ بەجێکردن.

ئافرەت لە ماوەى دووگیانیدا هەندێک دەروونى و جەستەیى گۆڕانکارى گرنگترینیان کە دێت س��ەردا بە دەبێت: خ��وارەوە مشێوەیەى بە بریتییە کە جەستەیى گۆڕانکارى بێنوێژى، خ��ول��ى وەس��ت��ان��ى ل��ە ه��ەرچ��ەن��دە زۆرب���ەى داب���ڕان یان وەستانى سوڕى مانگانەیەک ئاماژە بەڵکو دووگیانیبوون، بۆ نییە رێگایەکى دیکە هەیە بۆ دڵنیابوون لە بریتییە ئەویش سکپڕى، لە شیکارى یۆریا، بەرزبوونەوەى پلەى دووگیانەکان لە زۆرێ��ک گەرمى، و دەک���ەن ئێڵنجدان ب��ە هەست کۆئەندامى دەڕشێنەوە. بەیانیان گۆڕانکاریان میزکردنیش و هەرس چوونە شەوانە دێ��ت، س��ەردا بە دەبێت، زیاد میزکردن بۆ سەرئاو الدرقیە( )غدد رژێنەکان گالندە کێشى دەک���ات، زی��اد چاالکییان ملى دەبێت. زیاتر دووگیان ژنى م��ن��داڵ��دان ن��ەرم��ت��رو ق��ەب��ارەک��ەى بە وردە وردە تا دەبێت گەورەتر گەورەتر سک قەبارەى تەواوەتى ئاشکرا سکپڕییەکە و دەب��ێ��ت بە هەست دووگیان ئیدى دەبێت، جووڵەى کۆرپەلە دەکات لە مانگى لەم هەر تەمەنیدا، چوارى و سێ مانگەشدا وردە زیپکەو خاڵ لە سەر گۆى مەمکەکانى دایک دەردەکەون.جووڵەى پێنجەمدا، مانگى ل��ە کۆرپەلە زیاتر دەبێت ئیدى پزیشک

لە گوێى دەت��وان��ێ ت��ەواوەت��ى بە ترپەى دڵى کۆرپەلە بێت، لە مانگى هەندێک دووگیانیدا، شەشەمى دەموچاوى سەر لە تۆخ پەڵەى دەردەک�������ەوێ ک��ە ب��ە )م��اڵ��ە( لە ناسراوە، هەندێک هێڵى سپیش ئاکامى لە دەردەکەوێ سکى سەر گ��ەورەب��وون��ی��دا، و س��ک کشانى بە پزیشک و دای��ک مانگەدا لەم هەست دەست بە دەتوانن ئاسانى ب��ە ئ��ەن��دام��ەک��ان و ج��واڵن��ەوەى

بکەن، دایک سکى ناو کۆرپەلەى هەست دایک حەوتەمدا مانگى لە کێش دەک��ات، تەنگى هەناسە بە گ���ەورە زۆر س��ک��ى ق���ەب���ارەى و ئەوەندە گەورە منداڵدان و دەبێت پەنجە چوار دەگاتە کە دەبێت دووگیانەوە، ناوکى س��ەرووى لە لە دەکات سووتانەوە بە هەست گەدەیداو پرۆسەى هەرسکردنیشى هەشتدا مانگى لە تێکدەچێت، لە دەورى ناوکدا بازنەیەکى رەنگ

تۆخ دەردەکەوێت، دەمارى خوێن دەردەک��ەون قاچەکانى سەر لە لەوانەیە دەئاوسێن، تۆزێکیش و دووچ��ارى مانگەدا لەم دووگیان مایەسیرى و قاچ یەشە )دەوالى(هەفتەکانى دوا لە بەاڵم ببێت، سکپڕیدا، دووگیان زۆر بە ئەستەم دابنیشێت، یان بڕوات دەتوانێت زیاد زۆر زاووزێى ئەندامى رژێنى دەبێت، ملى منداڵدان بە تەواوەتى ن��ەرم��وش��ل دەب��ێ��ت��ەوە، ئ���ازارى

هەناسەدان دەدات، روو پشت کۆرپەلە چونکە دەبێت، ئاسانتر سکەوە، خ���وارووى دادەب��ەزێ��ت��ە دەروونییەکان گۆڕانکارییە بەاڵم بریتین لەوەى کە گۆڕانکارى زۆر و جیاواز روو دەدات، لە ژنێکەوە بۆ ژنى هەندێ دەگۆڕێت، تر ژنێکى دووگیان هەست بە خۆشى دەکەن و دەیانەوێ سەما بکەن و گۆرانى ئارەزووى و خەون چونکە بڵێن، منداڵ و دووگیانیبوون بۆ ئەوان دەتوانن و دى هاتۆتە خستنەوە لە بێننەدى، دایکایەتى خەونى هەن ژن هەندێک دیکەوە الیەکى بێزارى و خەمۆکى ب��ە هەست چونکە دەک����ەن، خ��ەم��ب��ارى و ب��ن و لە ن��ای��ان��ەوێ دووگ��ی��ان هەواڵى ناخۆشى و مەترسییەکانى دووگیان ژنانى مردنى و سکپڕى لەوە دەترسن ترسێنراون، هەیانە کە گوایە سکپڕى جوانى و رێکى دەشێوێنێت، ب��ااڵی��ان و ب��ەژن بە پ��ەروەردەک��ردن��ی��ش و منداڵ دەک��ات سەرقاڵیان ت��ەواوەت��ى الوى و قەشەنگى بە ناتوانن و بمێننەوەو کاتیان بۆ ئارایشتکردن دیکە ژنى هەندێک نامێنێتەوە، هەن ترسیان هەیە کە ببنە دایکى شێواو و کەمئەندام منداڵێکى و ق��ورس ئەرکى کە نەخۆش و دروست خێزانێک بۆ ماڵوێرانى دەکات، بۆیە ئەو ژنانە دووچارى خەمۆکى و ت��رس و دڵ��ەڕاوک��ێ دەبنەوەو پشێوى فشارى دەروونى

بێزاریان دەکات.

ئا: ژاڵە محەمەد

ئا: ~

تەاڵق کۆتای هاتنی قۆناغەکانی ژیانی هاوسەرێتی

ئافرەت لە ماوەى دووگیانیدا هەندێک گۆڕانکارى جەستەیى و دەروونى بە سەردا دێت

ئافرةتاندووەمین کۆنفرانسى نەتەوەیى ئافرەتان لە

22ى ئایار لە هەولێر بەڕێوە دەچێت

نەتەوەیى کۆنفرانسى ئامادەکارى کۆمیتەى 22ى لە کە دا بڕیاریان ک��ورد ئافرەتانى ئایارى 2012 دا دووەمین کۆنفرانسى نەتەوەیى ئافرەتان لە هەولێر ئەنجام بدەن. کۆمیتەى ئافرەتانى نەتەوەیى کۆنفرانسى ئامادەکارى کورد لە کۆنگرەیەکى ڕۆژنامەوانیدا لە هۆتێلى چوارچراى هەولێر ڕایگەیاند کە بڕیاریان داوە دووهەمین کۆنفرانسى نەتەوەیى ئافرەتان لە بکەن. ساز هەولێر لە 2012 ئایارى 22ى زانا لەیال ڕۆژنامەنووسیەکەدا کۆنگرە لە پەرلەمانتارى ئامەد دەستنیشانى کرد کە وەکو ئافرەتان کۆنفرانسى ئامادەکارى کۆمیتەى بڕیاریانداوە و ئەنجامداوە کۆبوونەوەیەکیان هەولێر ش��ارى ل��ە دووەم��ی��ن کۆنفرانسى دا یەکەم کۆنفرانسى وتی:»لە سازدەکرێت ئێمەى ئافرەتان هەنگاوێکمان بۆ یەکێتى کورد بە ئەنجام گەیاند و ئەم هەنگاوەش لە یەکێتى لەیال دەکاتەوە.« نزیکمان کورد نەتەوەیى زانا دەستنیشانى کرد کە ئەوان خوازیاربوون بدەن، ئەنجام کۆنفرانسەکە ڕاب��ردوو ساڵى کۆنفرانسەکە کوردەوە ڕەوشى بەهۆى بەاڵم بەتایبەتیش کورد وتی:»گەلى و پێکنەهات زۆرى ئازارێکى و ئێش ڕاب��ردوودا ساڵى لە سەخت شەڕى هەبوو، هەڵبژاردن چەشت، بوومەلەرزەى کارەساتى دواجاریش ڕوویدا، وان ڕوویدا، بۆ ئەوەش نەمانتوانى لە ساڵى پاردا کۆنفرانسەکەمان ئەنجام بدەین.« شایانى باسە یەکەمین کۆنفرانسى نەتەوەیى ئافرەتانى کورد لە ساڵى 2010 بە بەشدارى ئافرەتانى کورد لە هەرچوار بەشى کوردستان و لە شارى

ئامەد ئەنجامدرا. دادگا بڕیارى لەسێدارەدان بۆ بکوژى دوو

خوشکەکەى چەمچەماڵ دەردەکات

مانگ پێنج و ساڵێک تێپەڕبوونى دواى ش��ارى ل��ە خوشک دوو کوشتنى ب��ەس��ەر شادی(، و )شۆخان بەناوەکانى چەمچەماڵ لە 4/29 دادگاى تاوانەکانى کەرکوک گەرمیان حوکمى هەتاهەتایى و لە سێدارەدانى سەپاند بورهان خوشکەدا. دوو ئەو بکوژى بەسەر پارێزەرى کەیسى شۆخان و شادى محەمەد شادى و فازڵ شۆخان کەیسى ڕایگەیاند: فازڵ دەگەڕێتەوە بۆ بەروارى 2011/1/2، لەو کاتەدا سێ کەس بەتۆمەتى کوشتنى ئەو دوو خوشکە دەستگیرکران، یەکێک لەو تۆمەتبارە نەوجەوانانى دادگ���اى لە ب��وو ن��ەوج��ەوان کەرکوک گەرمیان ئازاد کرا بەحوکمى ئەوەى نەبووەوە، ساغ بەسەردا تۆمەتێکى هیچ ئەمڕۆش دوو تۆمەتبارى دیکە دادگایى کران بەڵگەیەکى هیچ تۆمەتبارەکان لە یەکێک و لەسەر نەبوو بۆیە دادگا بڕیارى ئازادکردنى دا، بەاڵم تۆمەتبارى دووەم بە ناوى )س( بەڵگەى لە بڕیارى دادگا بۆیە بوو، لەسەر ت��ەواوى سێدراەدانى بۆ دەرکرد. ناوبراو ڕونیشکردەوە کە ئەو تۆمەتبارەى کە تۆمەتەکەى بەسەردا کە پێگیراوە چەکەى ئ��ەو ب���ووەوە، س��اغ هەمان ئەو چەک بووە دوو خوشکەکەى پێ سەلمێنەرى بەڵگانە ئەو هەموو کوشتووە، ئەو ڕاستییە بوو کە تۆمەتبار بەماددەى 406 پێ تۆمەتبار بکرێت و حوکمى لە سێدارەدانى بۆ دەربچێت، بەاڵم حوکمەکە لە کوردستان حوکمى بۆ دەگۆڕدرێت و ناکرێت جێبەجێ

هەتاهەتایی.

یاساکانی دژ بە ئافرەتان لە واڵتی میسر پەرە دەستێنێت

ی��اس��ا و پ�����ڕۆژە دوو پ��ێ��ش��ک��ەش��ک��ردن��ى گفتوگۆکردنیان لە پەرلەمانى میسر گفتوگۆى زۆرى لێکەوتەوە. ئەو دوو پڕۆژە یاسایە کە جیهانیکانی ڕێکخراوە ناڕەزایی هۆی بووە ئافرەتانیش بریتین لەوەی کە یەکێکیان ماف لە کاتژمێر شەش دواى کە پیاوان دەدات��ە مردنى ژنەکانیان پەیوەندى سێکسیان لەگەڵدا ئەنجامبدەن ئەویتریشیان بۆ تەمەنى ئەو کچە لە پێکدەهێنن و هاوسەرگیر کە گەنجانەیە مۆڵەتى ساڵ 14 تەمەنى تا پڕۆژەیاساکەدا هاوسەرگیریان پێ دەدرێت. بەپێى هەواڵێکى العربیە، سەرۆکى کۆنسەى ژنى نەتەوەیى د. مەروات ال تەاڵوى، نامەیەکى بۆ سەرۆکایەتى پەرلەمان سەعات ال قەتاتنى ناردووە و تێیدا یاسایە پڕۆژە دوو ئەم کە لێکردووە داواى کاتدا هەمان لە میسردا. لە یاسا نەکرێنە کۆنسەى ئافرەتان لە نامەکەیدا دەستنیشانى قورئانى مسوڵمانەکان وەکیلە کە ک��ردووە بەکاردەهێنن و خۆیان بەرژەوەندى بۆ کەریم ڕێگا لە مافى پەروردە و کارى ئافرەتان دەگرن.

Page 6: Rebazi Azadi 700

www.jamawarnews.com راپۆرت6 سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700

کشتوکاڵى ل��ی��ژن��ەى وەک *ئ��ای��ا ل���ە پ���ەرل���ەم���ان���ى ک���وردس���ت���ان چ نەهێشتنى بۆ هەیە بەرنامەیەکتان زەوى بۆسەر ڕەوى زی��ادە دی��اردەى

کشتوکاڵى؟پێش ل���ەم���ەو م��ان��گ��ێ��ک چ��ەن��د کشتوکاڵى لیژنەى کۆبونەوەیەکى ڕاوێژکارى لەگەڵ کرد ئاودێریمان و وەزی��ران��ى ئەنجومەنى س��ەرۆک��ى کۆبونەوەیەدا لەو پێشوو کابینەى بڕیارەکەمان دەرک��رد بڕیارێکمان گشتاند بە هەموو الیەدا کە بە هیچ بەکار کشتوکاڵى زەوى ج��ۆرێ��ک نەهێنرێت بۆ پڕۆژەکانى وەبەرهێنان.ئەوە پشتگیرى ئێمە بەردەوامیش زەوى پڕۆژەیەک هیچ کە دەکەین کشتوکاڵى بۆ تەرخان نەکرێت هەتا

پڕۆژەى ستراتیجیش بێت.المانە زانیاریانەى ئ��ەو *بەپێى کەلە کەڵەوانان بازگەى بەرامبەر هەزار نزیکەى دەردەچیت سلێمانى بۆ دان��راوە کشتوکاڵى زەوى دۆن��م

پڕۆژەیەکى نیشتە جێبوون؟

ئەوە نوسراوێک کرابوو لەوەبەرهێنانى سلێمانییەوە بۆ کشتوکاڵى سلێمانى کشتوکاڵى ب��ەڕێ��وەب��ەرى ل��ەگ��ەڵ ئەویش ک��رد ق��س��ەم��ان سلێمانى ل��ەگ��ەڵ وەزارەت����ى خ��ۆی��دا قسەى بەم ڕەتکرایەوە کتابەیان ئەو کرد

ناوەدا لەو زەوییەک هیچ تازەییە دابیننەکراوە.

*مەبەست لە دیاریکردنى سنووری هێنانە ک���ۆت���اىی ب��ۆ گ��ون��دەک��ان بەدیاردەی زیادەڕەوی بۆ سەر زەوی

کشتوکاڵی ؟

2006دا ساڵى لە خۆیدا کاتى لە فراوانکردنى بۆ دەرکرد لیژنەیەکیان سنورى گوندەکان کاتى خۆى کە کە بووم کشتوکاڵ گشتى بەرێوەبەرى نەبووم، مەسەلەیەدا ئ��ەو لەگەڵ دەری��ک��ردووە پارێزگا ئ��ەوە ب��ەاڵم هەندێک بەرپرسیارە خۆى پارێزگا گوند هەیە پێویست ناکات، هەندێک گوندیش هەیە ڕەنگە پێویست بکات وە بێت ڕێنماى و یاسا بە دەبێت

سنوردار بێت.باخەوە دروستکردنى *بەبیانوى ک��ش��ت��وک��اڵ��ى زەوى ک���ۆم���ەڵ���ێ���ک ت��ێ��دا ڤ��ێ��الى ش����ار دەرەوەى ل���ە ئەم هەیە پالنتان دروس��ت��ک��راوە،

باخانە بەو شێوەیە نەبێت؟لە هەندێک نییە سیناریۆ ئ��ەوە کاتى خویداو لە کاتى دوو ئیدارەیدا ئەو بەاڵم ڕێنماى دەرچوو، هەندێک ڕێنمایانە ئێستا هەموو ڕەتکراوەتەوە هیچى ئەوانە ڕەسمى نین، هەندێکى تێدایە مۆڵەتیان هەیە، بەاڵم زۆربەى بەردەاڵنییە زەوى ئەوانەى زۆرى مەسەلەى خانوى تێدا نەکراوە زەوى ئەگەر دەکرێت ئەوە بۆ بەردەاڵنى کەڵکى کەبە بێت شینە زەوییەک بدرێت م��ۆڵ��ەت نەبێت کشتوکاڵ بکرێت، سەوز و بکرێت تێدا باخى بەاڵم ئەو مەسەالنە زۆرى تەجاوزە، ئەو ئیدارییەکان دامودەزگا دەبێتە

تەجاوزانە البەرن.*بەاڵم بە باخەکانەوە تەجاوزە؟

هەبێت ڕەسمى مۆڵەتى باخ ئەگەر تەجاوز نییە، ئێستا زۆر بەى زۆرى ئەوانە کراوە بە تەجاوز کراوە لەبەر مۆڵەتى گەر نییە، مۆڵەتى ئ��ەوە

نەبوو کەواتە یاسایى نییە.*بە پێى یاسا لە )5( دۆنم کەمتر

پێبدرێت ب��اخ��ى م��ۆڵ��ەت��ى ن��اب��ێ��ت زۆربەى ئەو باخانە لەو بڕە کەمترن؟ئ���ەوە پ��ەی��وەن��دى ب��ە گ��وێ��ن��ەدان مەفروز هەیە ڕێنماییەوە و بەیاسا کەسێکدا هەموو بەسەر یاسا وایە

جێبەجێبکرێت بە دادپەروەرى.*ل��ەخ��ول��ى پ��ێ��ش��ووى پ��ەرل��ەم��ان��دا تەملیک سەر لە دەرچ��وو یاسایەک کرد ئێوە بەدواداچونتان بۆ کردووە

بۆ جێبەجێکردنى؟ئەوە یاسایە یاسایەکى زۆر گشتگیرە ماوەیەکى زۆرى دەوێت وە پارەیەکى یاسایەکە ئ��ەوە دەوێ��ت، زۆریشى دەرچووە دەکرێت بە قۆناغ جێبەجێ

بکرێت.*بەرنامەتان چییە بۆ باشترکردنى ب��وودج��ەى ل��ە کشتوکاڵى ک��ەرت��ى

2012دا؟ح��ەوت��ەم کابینەى ب��ەرن��ام��ەک��ەى مەسەلەى گرنگیدانەکانى لە یەکێک ئاودێرى لیژنەى کشتوکاڵە، بوارى کوردستان پەرلەمانى لە کشتوکاڵى بۆ تەشریعییە لیژنەیەکى تەنها بەدواداچونمان و یاسا مەسەلەى هەیە، بەاڵم بۆ بوودجە ئێمە لەگەڵ کۆبونەوەمان کشتوکاڵ وەزارەت��ى کردووە پێش بوودجە چى پێویستە بۆ کشتوکاڵ بیکەین، چونکە یەکێک حەوتەم کابینەى خاڵەکانى ل��ە

گرنگیدانە بە کشتوکاڵ.ئێوە تەجاوزن کە باخانەى *ئەو وەک لیژنەى کشتوکاڵى داوا دەکەن

ئەو باخانە الببرێت؟و یاسا دامودەزگایەکدا هەموو لە دروستکردنى بۆ هەیە ڕێنماى خۆى هەوڵ گشتى بە ئێمە ئەبێت باخ هەموو ڕێنماى و یاسا بە بدەین

شتێک بکرێت

لە کرێکاران گرفتەکانى *کێشەو ئێستادا چین؟

ئەمساڵ بەهۆى دواکەوتنى بودجەوە بۆ بێکارى کێشەى گ��ەورەت��ری��ن و گشتى بە کوردستان کرێکارانى دروست تایبەتى بە شارى سلێمانى بووە دیارترین گلەییەکانیش لەالیەن کەناڵەکانى ل��ە ک��ە ک��رێ��ک��اران��ەوە لە دی��ارە ک��راون ڕاگەیاندنەکانەوە گلەییەکانیش هۆکارى و کراوە کێ دەگەڕێنێتەوە بۆ نەبوونى هەلى کار بودجەش دواکەوتنى ئێستادا لە ڕاگیرانى زۆربەى پڕۆژەو کارەکان کە لەسەر کاریگەرى ڕاستەوخۆ دیارە

ژیانى کرێکاران دروست کردووە.چەند تا سەندیکا وەک��و ئێوە *توانیوتانە بێن بە دەنگى کرێکاران و گلەیى و داواک����ارى کاتى ل��ە و ناڕەزاییەکاندا هەڵوێستان هەبێت؟

ئ��ێ��م��ە ت��وان��ی��وم��ان��ە ب��ەڕاس��ت��ى کوردستان کرێکارانى نوێنەرایەتى سااڵنى لە زیاتر ئەمساڵ و بکەین پێشوو ئێمەى کرێکاران و سەندیکاى لە دڵگرانین تەواوەتى بە کرێکاران لەبەر حکومەت لە و دەسەاڵتداران

لێ ئاوڕمان پێویست وەکو ئەوەى نەدراوەتەوە و ئیشیان بۆ نەکردووین داواک���اری���ان���ەى ئ���ەو ئ��ەگ��ەر وە پێشکەشى خاڵێکدا چەند کەلە پەرلەمانمان کردووە بۆمان جێبەجێ نەکەن ئێمە هەڵوێست وەردەگرین و

هەموو ڕێگایەک دەگرینە بەر.*داواک��اری��ی��ەک��ان��ت��ان چ��ی��ن ل��ەو پێشکەش ک���ە ی��اداش��ت��ن��ام��ەی��ەدا

پەرلەمانتان کردووە؟ داواکارییەکانمان دیارن و ئێمە هەر حکومەتى پێنجەمى کابینەى لە دەگاتە تا کوردستانەوە هەرێمى کابینەى حەوتەم تا ئێستا داواکارى حکومەت و پەرلەمان بە پێشکەش جێبەجێ ئێستا تا بەاڵم دەکەین، پێناو لە ل��ەم��ەودوا ئیتر ن��ەک��راون زامن کرێکاران مافەکانى ئ��ەوەى هەڵوێست و نابین بێدەنگ بێت داواکاریەکانیشمان و وەردەگ��ری��ن

کارە یاساى یەکەمیان کە دی��ارن هەموو پەرلەماندایەو لە ئێستا کە گرتووە لەخۆ کرێکارانى مافەکانى دەربچێت یاسایە ئەو دەکەین داوا و جێبەجێ بکرێت دووەمین داوامان بۆ ب��ێ��ک��ارى بیمەى ک��ە ئ��ەوەی��ە کە کرێکار بکرێت دابین کرێکاران دەتوانێت دەک��ات ک��ار هاویندا لە بەاڵم بکات، مسۆگەر خۆى ژیانى دەرام��ەت بێ ک��ارو بێ زستاندا لە کە داوادەک��ەی��ن بۆیە دەمێنێتەوە دیارى کرێکاران بۆ بێکارى بیمەى کردنى خانەنشین سێهەم بکرێت کرێکار داوادەکەین ئێمە کرێکاران پەنجا س��ەرو گەیشتە تەمەنى کە ساڵ خانەنشین بکرێت و موچەیەکى بۆ دیارى بکرێت، چونکە لەو تەمەنە و بکات کار ناتوانێت سەر ب��ەرەو خۆى بژیەنێت بۆ ئەوەش کە نەکەونە سەر شەقام و ژیانى خۆى و خێزانى نەکەوێتە مەترسیەوە وە ژیانى خۆى مەرگى کولە بە نەبێت خێزانى و بۆ خانەنشینى کە کردووە داوامان کرێکاران لە دواى تەمەنى 50 ساڵى

ببڕێتەوە.*مەسەلەى زۆرى کرێکارى بیانى و کاریگەرى عێراق ترى ناوچەکانى کار هەلى ب��وون��ەوەى ک��ەم لەسەر دروستکردووە بۆ کرێکارانى سلێمانى؟دروست زۆرى کاریگەرى بێگومان هەلى ک���ردووە ل��ێ واى ک���ردووە، نەماوە شارەکە کرێکارانى بۆ کار هێنانى بۆ سنورێک داوادەک��ەی��ن ک��رێ��ک��اران��ى زۆرەى ژم����ارە ئ���ەو دابنرێت عێراقى و تورکى ئێرانى هەلى پڕۆژەو ئەو دەمانەوێت ئێمە لەسەدا پێشەوە دێنە کە کارانەى شارەکەى کرێکارنى بۆ حەفتاى بە نابێت ناڵێین ئێمە و بێت خۆما هیچ شێوەیەک کرێکارانى دەرەوە و بەاڵم شارەکەوە، بێنە نابیت بیانى بێت پێویست گوێرەى بە دەبێت پسپۆرێکمان ئێمە ئەگەر نمونە بۆ بوو پێویست کارێکدا پ���ڕۆژە ل��ە

بیانى کرێکارنى دەکرێت کات ئەو بکەن پڕۆژەیەدا کارلەو و بهێنرێن کۆمەڵێک ل��ەگ��ەڵ��ی��دا ب��ەم��ەرج��ێ و دابنرێت خۆماڵیش کرێکارانى لەو ئێمە بکات پسپۆریەکەى فێرى دەکەین پشتگیریان نەک حاڵەتەدا

بەڵکو سوپاسیشیان دەکەین.* هەندێک لە کرێکارانى بیناسازى لە ئ��ەوە گلەیى ت��ر ب��وارەک��ان��ى و ئەندامانى سەندیکا دەکەن کە تەنها لە و چاویان لە هەوڵى خۆیاندان کرێکارانى ترەوە نییە لەدۆزینەوەى

هەلى کاردا؟گازندانە و گلەیى ئ��ەو ه��ۆک��ارى کەئیش ئ��ەوەى بۆ دەگەڕێنیەنەوە ئێمە نا ئەگەر بۆتەوە کەم وک��ار ن��ەدۆزی��وەت��ەوە کارێکمان هەرگیز بدەین، ئەنجامى خ��ۆم��ان ک��ەه��ەر ب��ەدواى ب��ەاڵم کاتێک خ��اوەن ک��ار کرێکاردادەگەڕێت ئەو ئازادە بە کێ دەڵێت و کێی دەوێت دیارە ئێمە کە

کارمان دەست دەکەوێت دەگەڕێتەوە بوارەکەدا لە زیاترمان شارەزای بۆ بۆ تەنها بێت هەوڵدانمان نەک و گلەییانەش و لێدوان ئەو خۆمان ڕاستیەوە، لە دوورن کەدەوترێت چونکە تا ئێستا هیچ خاوەن کارێک کارێکى پڕۆژە و سەندیکا نەهاتۆتە هەبێت کە ئێمە بۆى بکەین بەڵکو لە دەرەوەى سەندیکا کارێکمان دەست دەکەوێت دەگەڕێتەوە بۆ شارەزایى و

لێهاتووى ئێمە لە کارەکەدا.زیانێکى چ سەندیکا دوو *بوونى

بەکرێکاران گەیاندووە؟بیناسازانى کرێکارنى سەندیکاى کوردستان مۆڵەتى ڕەسمى هەیەو بە ڕەسمى ناسراوە، بەاڵم سەندیکایەکى هیچ نییە، مۆڵەتیان هەیەو کە تر دیارە ناکرێت. بۆ فەرمیان کارێکى سەندیکایەکیش هەر بوونى دروست کە بۆ خزمەت کردنى کرێکاران بێت لێگرتنە، ڕێز و خۆشحاڵى مایەى

پێویستە داوادەک��ەی��ن ئێمە ب��ەاڵم ل��ەب��ەر ب���ەرژەوەن���دى ک��رێ��ک��اران و خ��زم��ەت ک��ردن��ى ک��رێ��ک��اران بێ چەترى ژێر لە هەموومان جیاوازى و ببینەوە ک��ۆ س��ەن��دی��ک��ادا ی��ەک

داواکاریەکانمان بخەینەڕوو.جیهانى ڕۆژى لە *چاالکیەکانتان

کرێکاراندا چى دەبێت؟گلەییەک و ن���اڕەزاى وەک��و ئێمە حکومەت نەهاتنى بەدەنگەوە لە داواکاریەکانمان ب��ۆ دەس���ەاڵت و چاالکى شێوەیەک بەهیچ ئەمساڵ ڕۆژى یادکردنەوەى نادەین ئەنجام لەمڕۆدا دەکەینە گلەیى کرێکارانمان کەمتەرخەمى بەرامبەر توڕەیى و چینەى ئ��ەو ب��ەرام��ب��ەر حکومەت کەمترین چ��ەوس��اوەو هەمیشە کە یادەدا لەم ئێمەش هەبووە، مافى حکومەت پێشکەش داواکاریەکانمان و پەرلەمان دەکەین ئەگەر وەاڵممان

نەدەنەوە ڕێگاى تر دەگرینە بەر.

جەالل حاجى عەلى ، سەرۆکی لیژنەی کشتوکاڵ و ئاودێری پەرلەمانى کوردستان:

بڕیار دراوە زەوی کشتوکاڵى نەکرێت بە پڕۆژە

ئارام محەمەد فەرەج، سەرۆکى لیژنەى کرێکارانى بیناسازانى کوردستان:

کرێکارى بیانى کاریگەرى کردۆتە سەر کەمکردنەوەى هەلى کار بۆ کرێکارانى کوردستان

دیمانە: ~

دیمانە: ~

ج�����ەالل ح���اج���ى ع��ەل��ى، کشتوکاڵ لیژنەى س��ەرۆک��ى پەرلەمانى ل��ە ئ��اودێ��رى و ک��وردس��ت��ان ل��ە دی��دارێ��ک��ى تایبەتى ~ دا ئاماژە بە »بڕیارێکماندا دەکات بەوە کشتوکاڵى زەوى جۆرێک هیچ بە کار نەهێنرێت بۆ پڕۆژەکانى

وەبەرهێنان«.ن���اوب���راو ه��ێ��م��ا ب��ۆ ئ��ەوە ب��ەرن��ام��ەک��ەى « دەک�����ات لە یەکێک حەوتەم کابینەى مەسەلەى گرنگیدانەکانى

بوارى کشتوکاڵییە«.

ئ����ارام م��ح��ەم��ەد ف���ەرەج، کرێکارانى لیژنەى سەرۆکى لە ک��وردس��ت��ان بیناسازانى دیدارێکى تایبەتى ~ »داوامان دەکات بەوە ئاماژە بۆ خانەنشینى ک��ە ک���ردووە 50 تەمەنى دواى لە کرێکاران

ساڵى ببڕێتەوە«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات کاریگەرى بیانى »کرێکارى کەمکردنەوەى س��ەر کردۆتە هەلى کار بۆ کریکارانى هەرێمى

کوردستان«.

یاسای تەملیکردنی زەویە کشتوکاڵیەکان یاسایەکی گشت گیرە پارە و کاتی زۆری دەوێت

بۆیە دەکرێت قۆناغ بە قۆناغ جێبەجێ بکرێت

داوا دەکەین ئەو یاسای کارەی کە ئێستا لە پەرلەمانە هەموو

مافەکانی کرێکارانی

لە خۆ گرتووەدەربچێت

و جێبەجێ بکرێت

Page 7: Rebazi Azadi 700

سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700 7 www.jamawarnews.comخوێندن والوان

مامۆستاى زانکۆ هەیە زیاتر لە جارێک خانوو زەوى وەرگرتووە

زانکۆ مامۆستایانى وەک ئێمەش و گەنجین کە چینەین ئەو زیاتر هاوسەرگیریمان پ��رۆس��ەى ت��ازە کرێچیدا لە زۆربەشمان پێکهێناوە داواى خۆمان مافى وەک دەژی��ن ساڵ دوو ماوەى کردبوو ئەوەمان ئ��ەوەم��ان داواى ئێستا ل��ە ب��ەر زەویمان پارچەیەک کە کردبوو خ��ۆم��ان م��اف��ى وەک پ��ێ��ب��درێ��ت نیشتەجێبونى یەکەیەکى تاوەکو ل��ەس��ەر دروس���ت ب��ک��ەی��ن، ب��ەاڵم لە زۆر ڕێژەیەکى ئ��ەوە بەهۆى هەیە سلێمانى زانکۆى مامۆستای چینە لە مامۆستایانەن ئەو زیاتر واتە زانکۆن ناو دەسەاڵتدارەکانى یەکە ئیدارییەکانى ناو زانکۆ بەڕێوە لیژنەکان سەرۆکایەتى دەب��ەن یاساکانیان بەردەوام بۆیە دەکەن، ب��ەو ش��ێ��وازەدا ش��ک��ان��دۆت��ەوە لە

باشترین بێت خۆیان بەرژەوەندى چەند )ئ��ەو ئەمە ب��ۆ بەڵگەش دابەشیان پیشتر زانکۆیە خانووە( تەسەڕوفیان فرۆشتنەوە لە کرد پ��ێ��وەک��رد ف��ەرم��ان��ى ڕەس��م��ى وەزیران ئەنجومەنى سەرۆکایەتى هەیە کە بە شێوازى فرۆشتن پێیان بدرێت وە هەر مامۆستایەک پێشوتر خانوانە ئ��ەو بوبێت س��ودم��ەن��د وەرینەگرێت، و نەکات شمولى لەو ئێستا دەبینین ئێمە ب��ەاڵم داب��ەش��ک��راوە خ��ان��ووەى )140(جارێک لە زیاد تێدایە مامۆستاى زەوى وەرگرتووە مامۆستاى تێدایە لە زیاتر و خۆیدایە خانوى لە داوە، کرێی بە هەیە خانوییەکى کۆمەڵک لە ئەوەى هۆى بە بەاڵم کەسانى ناو زانکۆ نزیک بووە دیسان سودمەند خاڵخاڵێن سیستەمى بە وەرگرتووە، خانوانەى لەو ب��ووە نەچووەتە ئێستا دەبینین بۆیە لەو ڕێژەیەک تائێستا خانوانە ئەو خانوانە بەتاڵە و کەسى تێدا نییە.بێ هیوا بوین لەسەرجەم ئەو

هەواڵنەى کە داومانەمامۆستایانى وەک ئێمە ب��ۆی��ە مامۆستایانى وەک ی��ان گ��ەن��ج سلێمانى زانکۆى ناسودمەندبووى ئێستا پێش ونیوێک ساڵ ماوەى زانکۆ لەالیەن ڕەسمى لیژنەیەکى وە دروس��ت��ک��را، ت��ا ب��ەدواداچ��ون یەکەى بەدەستهێنانى بۆ بکات پارچەیەک ی��ان نیشتەجێبوون و هێنان سەرەتادا لە ئەمە زەوى لەم دەستپێکردن دەستاو و بردن فەرمانگە بۆ ئەو فەرمانگە بێ هیوا ئەو هەواڵنەى کە لەسەرجەم بوین بوو ئ��ەوە هەوڵمان دوا داوم��ان��ە مامۆستایانى پێشودا هەفتەى لە زانکۆ مانگرتنیان ڕاگەیاند لە ڕۆژى سێشەمە بۆ ماوەى سێ ڕۆژ دواتر بەڵێنمان پێدرا کە چاوپێکەتنێکمان

حکومەتى سەرۆکى لەگەڵ هەبێت وەزی��رى و ک��وردس��ت��ان هەرێمى کە ئ���ەوەى دواى ب��ااڵ خوێندنى هەموالیەک گەشتە پەیامەکەمان ڕۆژى ئەخالقى ئەرکێکى وەک شکاند مانگرتەکەمان شەممە دوو یەکشەممە ڕۆژى کە ئەوەى دواى لەگەڵ ئەنجامدا کۆبونەوەکەمان وەزی���ران ئەنجومەنى س��ەرۆک��ى پ��ارچ��ە ئ���ەو ئ����ەوەى گەشتینە رەیسى قولە ناوچەى لە زەوییەى کە دابینکراوە بە شێوازى خانووى مامۆستایان بە بدرێت وەبەرهێنان ل���ەو س��ی��س��ت��ەم��ەوە ب��گ��ۆڕێ��ت لە بگۆڕێت وەبەرهێنانەوە پ��ڕۆژەى زەوى شێوازى بە پ��ڕۆژەی��ەک بۆ مامۆستایاندا، بەسەر دابەشبکرێت ئەگەر هات لەوەوە ئەمەش بەاڵم نیشتە یەکەیەکى کەسێک بێت شمولى خ��ان��وان��ە ل��ەو ج��ێ��ب��وون

ئەوا بکات زانکۆ مامۆستایەکى نیشتە یەکەى ل��ەو یەکێک ه��ەر دەفتەر )11( نزیکەى جێبونە زۆر کاتێکدا لە دەک��ەوێ��ت دۆالر لەالیەکى کرێچین مامۆستایان بەى دیاریکراوە داهاتەکەمان تریشەوە بە هیچ شێوەیەک ناتوانین بەشدار سەرۆکى لە داوم���ان بۆیە بین. لە پڕۆژەیە ئەو کە کرد حکومەت زەوى بۆ بگۆڕێت وەبەرهێنانەوە بتوانن دواتر مامۆستایان تاوەکو پێشینەى لە وەرگ��رت��ن س��ود بە خ��ان��وب��ەرە ئ��ەو پ��ارچ��ە زەوی��ی��ە جێبوون، نیشتە یەکەیەکى بکەنە کە ئ��ەوەى دواى بەداخەوە بەاڵم لە باش ئەنجامێکى گەیشتبوینە نوێنەرى ک��ۆب��ون��ەوەک��ەدا کۆتاى یەکێکە کە خۆى زانکۆى سلێمانى لەو مامۆستایانەى سودمەند بووە لە وەرگرتنى زەوى و خانوو بابەتەکەى

پەیامێکى برد، تردا ئەقارێکى بە کرد حکومەت سەرۆکى گەیاندە ئەگەر بێت ئەو مامۆستایانە پارچە هەفتەى ئ��ەوا پێبدرێت زەوییان سودمەند مامۆستایانى داه��ات��وو ماندەگرن، سلێمانى زانکۆى بووى دواتر سەرۆکى ئەنجومەنى وەزیران تایبەتى کۆبونەوەیەکى ئاراستەى سلێمانى پارێزگارى لەگەل کردین و سەرۆکى دەستەى وەبەرهێنان تا دەتوانین ئێمە ئایا ڕێگەیەوە لەو بهێنین و ئەو پارچە زەوییە بەکار دواتر مامۆستایان خۆیان سودمەند تا ئەگەرێکە ئ��ەم��ە ل��ێ��ى؟ ب��ن ڕۆژى پێنچ شەممە و ڕۆژانى دواى نوێنەرى ئێمە دەکاتەوە، یەکالى کۆمەڵگاین و ئەو کێشانەى کە ئێمە

هەمانە کێشەى کۆمەڵگایە.بڕیاریان داوە داواى یاسایى تۆمار بکەن لەسەر نوێنەرى مامۆستایان

مامۆستایان بڕیارى ئەوەیاندا کە ڕۆژى لەسەر یاسایی داواى شەممە چوار بکەن تۆمار مامۆستایان نوێنەرى لێبکەنەوە سیقەى سەحبى داواى بەوەى نەیتوانى متمانەى نوێنەرایەتى خۆى بپارێزێت کە نوێنەرى سەرجەم مامۆستایان بێت بە تایبەتى نوێنەرى کێشەیان کە بێت مامۆستایانە ئەو بە دۆسییەکەى لەوێدا بەوەى هەیە هاوپیشەکانیدا و خۆى بەرژەوەندى بەکار هێنا بۆ ئەوەى دیسان سودمەند

ببنەوە.زیاتر لە 500مامۆستا واژۆیان کردووە

لە ئێستا کە مامۆستایانەى ئ��ەو پێشوو هەفتەى و سلێمانین زانکۆى واژومان کرد بۆ مانگرتن نزیکەى 400 دەرەوە چونەتە ئەوانەشى مامۆستا بەمەبەستى توانا سازى زیارە لە 100 )500( لە زیاترە تێکڕا بە مامۆستا خوێندکارانى لە جگە مامۆستاین، ماجستێر ئەوانیش نزیکە )200( کەس

دەبن.بەردەوام هەوڵ دەدەن بێنەوە ناو

پڕۆژەى نیشتەجێبوونیاسایی داواى تۆمارکردنى هۆکارى لەسەر زانکۆى سلێمانى لەبەر ئەوەى بۆ ئێمە هەنگاوەکانى لەسەرجەم ئەرقەلەى ناسودمەند مامۆستایانى لەالیەن دروستکراوە بۆ گەورەمان زانکۆوە هەر وەها ئەو مامۆستایانەى ب��ەردەوام ب��وون سودمەند پێشوتر پڕۆژەکانى ناو بینەوە دەدەن هەوڵ

نیشتەجێبوون.کێشەى کۆمەڵگایە

ئەو گەشتە ح��ک��وم��ەت س��ەرۆک��ى مامۆستایانى کێشەى تەنها باوەڕەى ئەمە بەڵکو نییە، سلێمانى زانکۆى کێشەى کۆمەڵگا و بە گشتى کێشەى لە بۆیە زانکۆکانە مامۆستایانى هەوڵدانى ئەوەدان پڕۆژەیەکى بنەڕەتى دابنێن بۆ چارەسەرکردنى ئەم کێشەیە

لەسەرجەم زانکۆکاندا.

چاالکییەکانى کارو درێژەى لە ن�����اوەن�����دى ش���������ارەزوورى ڕێ���ک���خ���راوى ب���زوت���ن���ەوەى خ��وێ��ن��دک��اران��ى ک��وردس��ت��ان خولى ک��ردن��ەوەى بە هەستا عەرەبى زمانى بەهێزکردنى ئامادەیى )12(ى پۆلى ب��ۆ شارەزابونى زیاتر بەمەبەستى بە و بابەتە لەو خوێندکاران لە ب��ەرز نمرەى دەستهێنانى ساڵ، کۆتایى تاقیکردنەوەى

ئیبراهیم، بارەیەوە سەالح لەو شارەزوورى ناوەندى بەرپرسى ڕێ���ک���خ���راوى ب���زوت���ن���ەوەى خ��وێ��ن��دک��اران��ى ک��وردس��ت��ان ڕاگ���ەی���ان���د ~ ب���ە بۆ ب��ەردەوام��ە هەوڵەکانمان زیاتر خزمەتکردنى خوێندکاران بە هەستاوین میانەیەشدا لەو بەهێزکردنى خولى کردنەوەى زمانى عەرەبى بۆ خوێندکارانى )12( ئامادەیى بەبێ بەرامبەر،

مامۆستاى لەالیەن خولەکەش پ���س���پ���ۆڕەوە دەوت���رێ���ت���ەوە ئەم ک��ردن��ەوەى لە مەبەست کە ئەوەیە بۆ خوالنە ج��ۆرە ئامادەیى )12( خوێندکارانى بەدەستبهێنن ب��ەرز ن��م��رەى ل��ە ت��اق��ی��ک��ردن��ەوەک��ان��دا، لە بابەتەکانى خولى داهاتویشدا ت���ری���ش دەک����ەی����ن����ەوە ب��ۆ خوێندکارانى )12(ى ئامادەیى

لە سنورەکەماندا.

گۆڕینى پرۆگرامەکان لە خوێندن پرۆگرامەکانى گۆڕینى

بوون دەرب��از و کوردستان هەرێمى ڕژێمى سەردەمى پرۆگرامەکانى لە زۆر کاریکى بەعس ن��اوچ��ووى ل��ە پرۆگرامى ل��ە ب��ەاڵم ب��وو، ئیجابى کە دەبینرێت ئەوەى خوێندندا نوێى هەڵەى پیتى تێدا دەبینرێت دەکرێت بە پیداچونەوە پ��ەروەردە وەزارەت��ى پرۆگرامەکانى بکات بۆ باشتر کردنى، پرۆگرامەکانى ق��ەب��ارەى ه��ەروەه��ا دەبێتە جار زۆر گەورەیە خوێندن و خوێندکاراندا ل��ەب��ەردەم گرفت گرفت بووەتە کە قورسە کێشەکەى کە بنەڕەتى خوێندکارانى لەبەردەم کێشەى پرۆگرامەکان، لەالیەکى ترەوە زۆرە پرۆگرامەکان الپەرەى ژمارەى ئاسان نییە کە لە ساڵیکى خوێندندا وەزارەت��ى پێویستە بکرێت، ت��ەواو پەروەردە گۆڕانکاری لە پرۆگرامەکاندا بکات لەم قۆناغەى ئێستا بە جۆرێک پرۆگرامەکان بگۆڕێ کە لەگەڵ قۆناغى

ئێستادا بگونجێ.بابەتەکان بە مامۆستاى پسپۆڕ

بوترێتەوەخۆشبەختییە ج��ێ��گ��اى ئ����ەوەى

خاوەنى کوردستاندا هەرێمى ل��ە زانکۆ دەرچوانى لە زۆر ژمارەیەکى و پەیمانگاین و سااڵنەش ئەم ڕێژەیە ڕوو لە زیاد بوون دەکات، بەشێکى زۆر لەو دەرچوانە دەبنە مامۆستا لە بوارە جیاجیاکاندا، بەاڵم تا ئێستا وەزارەتى لەو س��ود نەیتوانیوە پ����ەروەردە دەرچوانە وەربگرێت بە دامەزراندنیان ئەوەى بۆ خوێندن ناوەندەکانى لە وانە بڵێنەوە هەر ئەمە وایکردووە زۆر لە خوێندنگاکان مامۆستاى پێویستى زۆر لە یان وتنەوە وان��ە بۆ نەبێت مامۆستاى خوێندن ناوەندەکانى لە هەندێک لە پسپۆڕیەکان کەمە ئەمەش سیستەمى لەبەردەم گرفت دەبێتە سیستەمەکە کاتێک خوێندن، نوێى پ��ێ��ش دەک���ەوێ���ت ک��ە ب��اب��ەت��ەک��ان خوێندن ناوەندەکانى لەسەرجەم

مامۆستاى پسپۆڕ بیڵێتەوە.بیناى خوێندن و ژمارەى زۆرى

خوێندکارانسیستەمى جێبەجێکردنى دواى لە زۆر ژمارەکى سااڵنە خوێندن نوێى بەاڵم دەکرێتەوە، خوێندنگا لە باش

کردنەوەى خوێندنگاکان بە پێى زۆرى لە دەبینین بۆیە نییە خوێندکاران هەندێک خوێندنگا تا ئێستا سێ دەوامى

هەرماوە ئەمەش کاریگەرى دەبێت لە بەرەو پێش نەچونى سیستەمى نوێى خوێن و تەواو نەکردنى پرۆگرامەکان،

هەروەها گرفتى کەمى بیناى خوێندن لەبەردەمى گەورە گرفتێگى بووەتە

سیستەمى نوێى خوێندن.

دیمانە: زیرەک مەحمود

ئا: ~

شاخەوان غەریب

ئەندامێکى کەمپینى مامۆستایانى ناسودمەند لە زانکۆى سلێمانى:

داواى یاساى لەسەر زانکۆى سلێمانى تۆمار دەکەین

ناوەندى شارەزوورى ڕێکخراوى بزوتنەوەى خوێندکارانى کوردستان خولى بەهێزکردنى وانەى عەرەبى بۆ خوێندکارانى12 ئامادەیى دەکاتەوە

سیستەمى پەروەردە پێویستى بە پێداچونەوەیە

لەبەرامبەر وەرنەگرتنى زەوى و ژمارەیەک نیشتەجێبوون یەکەى ل���ە م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ى زان��ک��ۆى ڕاگەیاند مانگرتنیان سلێمانى کەریم، د.ئیدریس لەوبارەیەوە مامۆستایانى کەمپینى ئەندامى سلێمانى زانکۆى لە ناسودمەند لە دیدارێکى تایبەتى ~ مانگرتنى سەر تیشکدەخاتە دا و سلێمانى زانکۆى مامۆستایانى لە زیاتر « دەکات بەوە ئاماژە )500( مامۆستاى زانکۆى سلێمانى لەوەرگرتنى ن��ەب��وون سومەند

نیشتەجێبوون«. یەکەی

ناوەندى شارەزوورى ڕێکخراوى ب���زوت���ن���ەوەى خ��وێ��ن��دک��اران��ى بەهێزکردنى خولێکى کوردستان زمانى عەرەبى بەبێ بەرامبەر بۆ ئامادەیى ى )12( خوێندکارانى

کردەوە.

لە ک��ە گۆڕانکارییانەى ئ��ەو هەرێمى پ��ەروەردەى سیستەمى کۆنگرەى لە ک��را کوردستاندا باش هەنگاوێکى 2007دا ساڵى سیستەمى کردنى باشتر بۆ بوو بەاڵم کوردستاندا، لە خوێندن ئ��ەو گ��ۆڕان��ک��اری��ی��ان��ەى ک��ە کرا پێویست وەک ن��ەی��ت��وان��ی��وە خ��واس��ت��ى پ����ەروەردەک����اران و فێرخوازان بەدى بهێنێت، ئەوەش دەگەڕێتەوە بۆ چەند خاڵێک کە نزیکدا داهاتویەکى لە دەکرێت وەزارەتى پەروەردە کارى لەسەر گرفتە چارەسەرکردنى بۆ بکات

پەروەردەیەکان.

Page 8: Rebazi Azadi 700

www.jamawarnews.com 8 سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700

ڕۆژنامەى گاردیانى بەریتانی، وتارێکى دەربارەى الندۆى بارى ڕۆژنامەنووس چ��ارەن��ووس��ى ک��ورد و ک��ەرک��وک لە عێراقى ئێستا و ئایندەدا باڵوکردەوە.

لە سەرەتاى ئەو وتارەدا هاتووە:هەوڵداندان لە کورد سەرکردەکانى ڕێکخراوى لە کەرکوک مەسەلەى تا بخرێتەڕوو نەتەوەیەکگرتووەکاندا نێودەوڵەتییە ڕێ��ک��خ��راوە ئ��ەم ت��ا چارەسەرکردنى لە ناوبژیوان ڕۆڵى بگرێتەئەستۆ، م��ەس��ەل��ەی��ەدا ئ��ەم و ئەمریکا ک��ە م��ەس��ەل��ەی��ەى ئ��ەو )مەسەلەیەکى بە هاوپەیمانەکانی ناوچەیى( ناوخۆیى و قەیرانى لە پڕ

هەژمارى دەکات. س��ەرک��ردە ک��وردەک��ان ئ��ام��اژە بەوە کەرکوک مەسەلەى ئەگەر دەک��ەن چارەسەر نەکرێت، لەوانەیە کوردەکان ڕێگاى جیابوونەوە لە عێراق بگرنەبەر. چ��اودێ��ران��ى بەپێى ئ��اق��ارەوە ل��ەم چاالکییەکى دەب��وای��ە نێودەوڵەتی بارودۆخى ئارامکردنەوەى بۆ زۆر چونکە ب��درێ��ت، ئەنجام ک��ەرک��وک مەسەلەى ڕێگاچارەسەرەکانى ئەگەر قەیراناویتربوونى ب��ەرەو ک��ەرک��وک ب���ارودۆخ���ەک���ان ب��چ��ێ��ت، ل��ەوان��ەی��ە بدەن و جیابوونەوە بڕیارى کوردەکان ئەمەش بەهانەیەکە کە دەستوەردانى دەبێت. ب���ەدواوە تورکیاى ئێران و ڕێکخراوى لە داواى ک��ورد هەربۆیە ن��ەت��ەوەی��ەک��گ��رت��ووەک��ان ک���ردووە دۆزی��ن��ەوەى بۆ پترى ڕۆڵێکى کە لەپێناو گونجاو ڕێگاچارەسەرێکى

کەرکوک مەسەلەى چارەسەرکردنى بگرێتە ئەستۆ.

کوردییەکان پارتە دیکەوە لەالیەکى پێیان باشترە کە مەسەلەى کەرکوک دەستورى بەپێ ى و چوارچێوە لە نەتەوەیەکگرتووەکان ڕێ��ک��خ��راوى کە لەکاتێکدا ئ��ەوی��ش بخرێتەڕوو ناوەندەکان و ڕێکخراوە بەرپرسەکان لە عێراقدا نەتوانن ئەرکى چارەسەرکردنى ئایا بگرنەئەستۆ، مەسەلەیە ئ��ەم هەوڵەکانى هەموو عێراق حکومەتى چارەسەرکردنى تواناى خستۆتەگەڕو نەبووە، تاوەکو بمانەوێ ئەم مەسەلەیە نەتەوەیەکگرتووەکان ڕێکخراوى بۆ

بنێرین؟.ڕێکخراوى ک��ە ئ��ەم��ەى دەرب����ارەى بە سەبارەت نەتەوەیەکگرتووەکان خێراترى هەرچى چارەسەرکردنى مەسەلەى کەرکوک، لە چ ئاستێک و تا چ ئەندازەیەک دەتوانێ هاریکار بێت، تا نەتەوەیەکگرتووەکان ڕێکخراوى پۆزەتیڤى ڕۆڵێکى توانیویەتى ئەمڕۆ ئەوان کە کاتێک عێراقدا هەبێت و لە پۆزەتیڤیان ڕۆڵێکى نەیانتوانى لەهەمبەر عێراقدا هەبێت، چۆن دەبێ چاوەڕوانى ئەوە بین کە سەبارەت بە مەسەلەى کەرکوک ئەو ڕۆڵەى دەبێت. گروپى ئ��ەن��دام��ى لیپسنى هێلین هاملتۆنیش بیکەر- لێکۆڵینەوەیى عێراق ل��ە س��ەردان��ەک��ەی��دا لەکاتى دەرب������ارەى م��ەس��ەل��ەى ک��ەرک��وک ئەم ڕاپۆرتەکەماندا وت��ب��ووى:»ل��ە کە ک��ردووە ئاشکرا مەسەلەیەمان

مەسەلەیەکى ک��ەرک��وک مەسەلەى ه��ەل��وم��ەرج��ى ل���ە ئ���اڵ���ۆزەو زۆر نییە و چ��ارەس��ەر ش��ی��اوى ئێستادا عێراق ئێستاى سیاسى سیستەمى ئەو بتوانێ کە نییە دەسەاڵتەى ئەو دواى کە بکات کۆنتڕۆڵ هەلومەرجە ڕاگەیاندنى دەرەنجامەکانى ڕیفراندۆمى دوو چونکە دێ��ت��ەئ��اراوە، ک��ەرک��وک ئەگەر هەیە: ئەگەرى یەکەم و بەهێزتر بگەڕێندرێتەوە کەرکوک کە ئەوەیە دووەمیش ئەگەرى ک��وردەک��ان و بۆ

ژێر نەخرێتە کەرکوک کە ئەمەیە لەهەردوو کوردەکانەوە. دەسەاڵتى هەلومەرجەکەشدا ئەگەرى کەوتنەوەى دواى بارودۆخەکانى لە توندوتیژیى

ڕیفراندۆمدا زۆر بەرزە«.کە ک��ردب��وو ئ��اش��ک��راى ل��ە لیپسن بەپێ ى دەرەنجامە بەدەستهاتووەکانى ڕاپۆرتەکەى ئەنجامى شیکردنەوەى ئامادەگى هێشتا عێراقییەکان ئێمە، ڕووب�����ەڕووى ک��ە نییە ئ��ەم��ەی��ان ببنەوە. ی��ەک��الک��ەرەوە بڕیارێکى

سیاسییەوە ڕوان��گ��ەى لە بەمپێیە کە ئەوەیە دووربینانەتر ئاقاڵنەترو چارەسەرکردنى بۆ زۆرتر ماوەیەکى بکەین. تەرخان کەرکوک کێشەى ئەم لەسەر ئ��ەوان شیکردنەوەکانى ئەگەرچى کە بنیاتنراوە مەسەلەیە ساڵى )21( درێژایى بە کوردەکان ئەزموونێکى خ��اوەن��ى ڕاب�����ردوو بوون و جۆرە دادوەریى دیموکراسیانە دەستەبەر سیاسیان پێگەیشتنێکى عێراق گروپەکانیترى بەاڵم کردووە،

نییە و ئ��ەزم��وون��ەی��ان چەشنە ئ��ەو بەدەستهاتووەکانى ئەنجامە ناتوانن قبوڵ دیموکراسیانە ڕیفراندۆمێکى ببێتەهۆى ل��ەوان��ەی��ە ک��ە ب��ک��ەن کوردەکان. بۆ کەرکوک گێڕانەوەى ئەو بەلەبەرچاوگرتنى ئێمە بەمپێیە دیموکراسییانەى سیاسییە ڕەفتارە ساڵى )9( ماوەى لە کوردەکان کە داوای��ان داوە، ئەنجامیان ڕاب��ردوودا ل��ێ��دەک��ەی��ن ک��ە چ���ارەس���ەرى ئ��ەم

مەسەلەیە بە کاتێکیتر بسپێرن.«

تایمز(ى )فایننشاڵ ڕۆژن��ام��ەى هەواڵێکدا ڕاپۆرتە لە بەریتانى، کە دەگ��رێ��ت تورکیا ل��ە ڕەخ��ن��ە واڵتەکەیدا ل��ە ک��ورد مافەکانى پێشێل دەکات، لەالیەکی دیکەشەوە هەرێمى دژایەتى بۆ هەوڵەکانى

کوردستانیش خستۆتەگەڕ.تورکیا ئ��ەگ��ەر ن��وس��ی��وی��ەت��ى: خ���وازی���ارى ب��ەئ��ەن��دام��ب��وون��ە لە )10( لەماوەى ئەوروپا( )یەکێتى دوو تا پێویستە ئایندەدا، ساڵى ساڵیتر ئەشکەنجە نەهێڵێت، ئازادى بۆ هەنگاو بکات و بەرقەرار ئایینى سوپا دەس��ەاڵت��ى کەمکردنەوەى تائێستاش بەداخەوە بەاڵم بنێت، ئ��ەش��ک��ەن��ج��ەو چ��ەوس��ان��دن��ەوەى مەزهەبییەکان نەتەوەیى و کەمینە دی��ارەک��ان��ى سیما ل��ە یەکێکە ڕاپۆرتەکانى ئێستا. دەوڵ��ەت��ى وۆچ و ڕایتس هیومان ڕێکخراوى نێودەوڵەتییەکانیترى ڕێکخراوە بوارى مافى مرۆڤ بەئاشکرا باسیان کە کردووە قێزەونانە دیاردە لەو بە دژ تورکیا ئەمنییەکانى هێزە بەتایبەت دەیگرنەبەر، هاواڵتیان پتر ژمارەیان کە کورد نەتەوەى لە )18( ملیۆنە و تائێستاش هیچ

جۆرە مافێکى هاواڵتێتیان نییە.

هەروەها ئەم ڕۆژنامەیە ئاماژەى بۆ پێشێلکردنى هێشتا کردووە: ئەوە واڵت��ەدا لەو ک��ورد ملیۆنان مافى هەیە، تائێستاش هەنگاوێکى ئەوتۆ نەتەوە مافەکانى بەخشینى بۆ

کەمینەکانیتر ئەرمەن و کوردو بە نەدراوە، ئەمانەش هەموو لەمپەرن وەک واڵتێکى چوونى ل��ەب��ەردەم ئ��ەوروپ��ا. یەکێتى ب��ۆ ت��ورک��ی��ا بۆ جددى هەنگاوى تورکیا ئەگەر

مرۆڤ مافەکانى پەیڕەویکردنى ئەوروپا یەکێتى مەرجەکانى و لەماوەى ناتوانێ ئ��ەوا نەنێت، ئەندامێتى مافى ئایندەدا دەیەى ئەوروپا چونکە بهێنێت، بەدەست

ناتوانێ واڵتێک بۆ ئەندامێتى خۆى پەسەند بکات کە تائێستاش ئامادە بە یەکسان هاواڵتێتی مافى نییە بە یاخود ب��دات، دانیشتوانەکەى ڕێوشوێنى سەربازى و پەالماردانى سوپایى و فڕۆکەى جەنگى وەاڵمى واڵتەکەى ناو ناڕازییەکانى دەنگە پێویستە کەواتە بداتەوە. خۆى قۆناغدا یەکەمین ل��ە ت��ورک��ی��ا سیستەمى و دەس��ت��ور ڕیفۆرمى چونکە بکات، خ��ۆی حکومڕانى ئ��ەوروپ��ا یەکێتى م��ەرج��ەک��ان��ى لە هەموویان کە نین گران هێندە چوارچێوەى پیادەکردنى جاڕنامەى

جیهانى بۆ مافەکانى مرۆڤدان.ڕاپۆرتەدا ئەم دیکەى بەشێکی لە تورکیا هەڵوێستى بە سەبارەت کوردستاندا هەرێمى لەهەمبەر نوسیویەتی: دەوڵەتى تورکیا هەموو بۆ خستۆتەگەڕ خۆى هەوڵەکانى سڕینەوە و البردنى ماددەى )140( ش��ارى ب��ارودۆخ��ى تایبەتە ک��ە کەرکوک کە دەوڵەمەندە بە نەوت. تورکیاش ئاسایشى ئەنجومەنى بەتوندى نهێنی پیالنى بەچەندین م��اددەى البردنى لەسەر جەختى )140( کردۆتەوە، چونکە پێى وایە شارى دیمۆگرافیانەى ڕووخسارى

ک��وردەک��ان بەقازانجى ک��ەرک��وک تورکیا پیالنەدا لەم دەشێوێنێت. پێشنیازى ئەوەى کردووە هەر جۆرە یەکالکردنەوەى بۆ ڕاپرسییەک کاتێکى بۆ شارەکە، ب��ارودۆخ��ى ئەوا ئەگەرنا دوابخرێت، نادیار هیچ نابێت ڕازى تورکیا دەوڵەتى جۆرە دەستوەردانێک لە بارودۆخى بدرێت. ئەنجام شارەکەدا ناوخۆى تورکیا ئاسایشى ئەنجومەنى بەرپەرچى شێوەیەک بەهەموو هەر هەوڵێکى کوردەکان دەدەنەوە پێکهاتەى ب��ی��ان��ەوێ��ت ئ��ەگ��ەر دان��ی��ش��ت��وان��ى ش���ارى ک��ەرک��وک ئیدارییەوە لەڕووى یاخود بگۆڕن ئیدارەکانیانەوە، بە بیلکێننەوە ب��ۆ ئ���ەم م��ەب��ەس��ت��ەش ت��ورک��ی��ا ئاگادار لەو مەترسییە عەرەبەکانى لە هەڕەشە ئەمە کە ک��ردۆت��ەوە ئایندەى یەکپارچەیى خاکى عێراق

دەکات.هەواڵەکەشدا ڕاپۆرتە لەکۆتایى ئ���ام���اژە ب���ۆ ئ����ەوە ک�����راوە کە دەوڵ���ەت���ى ت��ورک��ی��ا ه��ەرج��ۆرە کوردەکان بەرەوپێشوەچوونێکى لەهەر ناوچەیەکدا بێت، بە مەترسی بەرژەوەندییەکانى بۆسەر دادەنێت

خۆى.

هۆڵبرۆک ت��ۆم��اس ڕۆژن��ام��ەن��ووس شارى چارەنووسى لەسەر وتارێکى وای��ە پێى ب���اڵوک���ردەوە، ک��ەرک��وک دووچ��ارى عێراق و کورد شارە ئەم

کێشمەکێشمێکى نوێ دەکاتەوە. لە وتارەکەیدا هاتووە:

لەسەر جەختى ع��ێ��راق دەوڵ��ەت��ى ئەوە، بەپێ ى کە کردەوە پڕۆژەیەک لە عەرەبانەى ل��ەو ک��ەس ه���ەزاران چوارچێوەى بەرنامەى سەدام حسێنى عێراق لەسەرکارالبراوى دیکتاتۆرى ناوچەى کوردەکانى دەرک��ردن��ى بۆ عێراق باکورى دەوڵەمەندى بەنەوت کرابوون، نیشتەجێ ناوچەیەدا لەم شوێنێکیتر ب��ۆ ک��ەرک��وک��ەوە ل��ە

بگوێزرێنەوە.ئ��ەگ��ەرچ��ى ل��ەب��ارەى ئ��ەم پ��ڕۆژان��ە یەکەمین بەاڵم هەیە، زۆر ئەگەرێکى گروپە پارت و لەالیەن نەک دژایەتى ناوخۆییەکانى عێراقەوە بەڵکو لەالیەن بەرپرسانى بااڵى ئەنقەرەوە خرایەڕوو.تورکەکان لەوبڕوایەدان جێبەجێکردنى دانیشتوانى پێکهاتەى پڕۆژەیە ئەم

ک��ەرک��وک ب��ەق��ازان��ج��ى ک��وردەک��ان مەسەلەیەش ئ��ەم ک��ە دەگ��ۆڕێ��ت فۆرمەڵەبوونى ببێتەهۆى دەتوانێ لەسەر ق��ەی��ران ن��وێ ى قۆناغێکى ناوچە کوردنشینەکانى باکورى عێراق

لەنێوان بەغدادو ئەنقەرەدا.شوێنگۆڕکێ ى پ����ڕۆژەى دان��ان��ى کەرکوک نیشتەجێ ى عەرەبەکانى عێراقەوە دادى وەزی���رى ل��ەالی��ەن ڕاگەیەندراو ئەو پاش ماوەیەک لەسەر

ئەو بڕیارە دەستى لەکارکێشایەوە.سەرکردەکانى گروپە ئۆپۆزسیۆنەکانى لەبارەى نیگەرانیان عێراق دەوڵەتى توندوتیژییە بەرزبوونەوەى ئەگەرى نەتەوەیى و مەزهەبییەکان لە عێراقداو توندبوونى ناکۆکییەکانى نێوان ئەهلى ئەم کوردەکانى شیعەکان و سوننەو جێبەجێکردنى ئەنجامى لە واڵت��ە تورکیا دەرب��ڕی��وە. پ��ڕۆژەی��ەوە ئەم پرۆسەى لە ڕەخنەى بەرلەمەش، ک��وردەک��ان کۆچى بەرفراوانبوونى ل��ە ن��اوچ��ەک��ان��ى ع��ێ��راق��ەوە ب��ەرەو هەنگاوەى ئ��ەم گرتبوو، ک��ەرک��وک

دانیشتوانى پێکهاتەى گۆڕینى بە ک��وردەک��ان بەقازانجى ش��ارە ئ��ەم کۆتایى ڕاپرسى بەڕێوەچوونى بەرلە ش��ارە ئ��ەم ئایندەى ب��ە س��ەب��ارەت هەژمار کردبوو کە بڕیارە لە ئایندەدا بەڕێوەبچێت. ئەنقەرە دەڵێت کەرکوک نەوتى ئەنبارى بەڕێژەى )6%(ى کە بەجۆرێک ل��ەخ��ۆگ��رت��ووە، جیهانى پێکهاتەى ک��ە ب��ەڕێ��وەب��ب��ردرێ��ت مێژووییەکەى کلتورییە نەتەوەیى و

بپارێزرێت. جەالل تاڵەبانى سەرۆک کۆمارى کوردى تەیب رەج��ەب بۆ پێشنیازى عێراق تورکیا وەزیرانى سەرۆک ئەردۆغانى نیگەرانییەکانى البردنى بۆ کردبوو تورکیاوە لەالیەن لیژنەیەک ئەنقەرە، لەنزیکەوە تا بنێردرێت کەرکوک بۆ ئەم ئ��اڵ��وگ��ۆڕەک��ان��ى شایەتحاڵى پێشوازى ئەردۆغان بێت. ناوچەیە لەم پێشنیازە کردو ڕایگەیاند لەالیەن

ئەنقەرەوە شرۆڤە دەکرێت.شارى مێژوویى کەرکوک کەمینەیەکى کە لەخۆگرتووە تورکمانى گ��ەورەى

پەیوەندییەکى نەتەوەییەوە لەڕووى هەیە. ت��ورک��ی��ادا ل��ەگ��ەڵ نزیکیان کەرکوک کەوتۆتە خوار هێڵى سنوریى کوردنشینى سەربەخۆى ن��اوچ��ەى پارێزگاکانى ک��ە ع��ێ��راق ب��اک��ورى ب���اک���ورى ع��ێ��راق ل��ەخ��ۆدەگ��رێ��ت. فەرمانڕەوایى شکستى لەسەردەمى ساڵ چ��وار نزیکەى لە س��ەدام��ەوە لەمەوپێشەوە دەیان هەزار کورد کە کەرکوک نیشتەجێ ى سەردەمانێک ب���وون، ب��ۆ ئ��ەم ش��ارە گ��ەڕان��ەوە. زۆرینەى کوردەکان ئێستا پێدەچێ لکاندنى بن و کەرکوک دانیشتوانى سەربەخۆى بەناوچەى ش��ارە ئەم ب��اک��ورى ع��ێ��راق��ەوە ل��ە ڕاپ��رس��ى دەنگ بەئاسانى ئەمساڵدا کۆتایى

بەدەستبهێنن.لە عێراقیش دەوڵ��ەت��ى ل��ی��ژن��ەى کۆبوونەوەکانى ڕابردوودا ڕەزامەندى لەو یەکێک ڕاس��پ��اردەى ل��ەس��ەر پێشنیازى کە دەربڕیبوو گروپانە لە عەرەبانەى ئەو کردبوو ئەوەى تەمموزى )1968(ەوە لەالیەن ڕژێمى

ناوچەکانیترى لە حسێنەوە سەدام نێردراون، کەرکوک بەرەو عێراقەوە دواى قەرەبووکردنەوەیان بگەڕێنەوە بۆ زێدە ڕەسەنەکەى خۆیان. شبلى کۆمیسیۆنى بەسەر چاودێریى کە بارودۆخى کەرکوکى لەئەستۆگرتبوو، شوێنگۆڕکێیە ئەم کردەوە جەختى ئ��ازادان��ەی��ەو ئ��ەوان��ەى کە ح��ەز بە بکەن کەرکوک لە چ��وون��ەدەرەوە )15( هەزار دۆالر و زەوییەکی قەرەبوو وەردەگ����رن. دەی��ان ه��ەزار ک��ورد و )80و60( دەیەکانى لە ناعەرەب جێبەجێکردنى بەهۆى زایینى ى کەرکوک بەعەرەبکردنى بەرنامەى لەالیەن ڕژێمى بەعسى عێراقەوە لەم شارە دەرپەڕێندراون. لەبرى ئەوان، لە دەوڵ��ەت الیەنگرى عەرەبەکانى کەرکوک نیشتەجێ کراون، بەاڵم دواى هێرشى هاوپەیمانان بەسەرکردایەتى ویالیەتەیەکگرتووەکان بۆسەر عێراق )2003(دا، ساڵى ئازارى مانگى لە بەرەو کوردەکان کۆچى پرۆسەى زۆرینەى بۆوە. پێچەوانە کەرکوک

ئەو کوردانەى بۆ کەرکوک گەڕانەوە شوێنێکیان بۆ نیشتەجێبوون جگەلە دەوڵەتییەکان بینا پ��ارک��ەک��ان و هەوڵیان هەندێک نەکەوت. دەست لەو عەرەبەکان دەرپەڕاندنى بە دا موڵکى کە سەردەمانێک خانووانەى ماڵوموڵکەکانى ب���ووە، خ��ۆی��ان خ��ۆی��ان س������ەرەڕاى دژای��ەت��ی��ی��ە سوننەکان و سەرکردە توندەکانى سیاسەتمەدارانى شیعە وەربگرنەوە.

ڕاپرسى لەئارادایە کە نیگەرانە ئەم کۆنتڕۆڵى سپاردنەوەى بە ئایندە بەرەیەکى بەکوردەکان، کەرکوک ن���وێ ى ت��ون��دوت��ی��ژى ل��ە ع��ێ��راق��دا ئەم داگیرکردنى دواى کە بکاتەوە

واڵتە هاتۆتەئاراوە. ل��ە م���اوەى ن��ۆ س��اڵ��ى ڕاب����ردوودا کۆچیان ک��ورد ه��ەزار )650.000(لەئەنجامدا کە کردووە کەرکوک بۆ شارەکە دانیشتوانى پێکهاتەى گ���ۆڕاوەو ک��وردەک��ان قازانجى ب��ە ڕاپرسى ئایندە دەچێتە ژێربارى ئەم

گۆڕانکاریانەوە.

کەرکوک لە ڕێکخراوى نەتەوەیەکگرتووەکاندا

تورکیا و مەترسی گەورەبوونى قەوارەى کورد

هەواى کەرکوک بەرەو ئاڵۆزى دەچێت

کورد لە میدیاکانەوە

Page 9: Rebazi Azadi 700

سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700 9 www.jamawarnews.com

ه��ون��ەر ه��ۆک��ارێ��ک��ى گ��رن��ک��ە بۆ بوارەکانى سەرجەم خزمەتکردنى ژیان و ناساندنى میللەتەکەمان بە دوونیاى دەرەوە، جێگاى خۆیەتى بە خزمەت هونەرەوە ڕێگاى لە ئەو بکەین میلەتەکەمان کەلتورى داب و نەریتانەى کە بە سودن بۆ کۆمەڵگا و کوردى پێدەناسرێتەوە و کورد جیا دەکاتەوە لە میللەتەکانى بە گرنگى زیاتر کە گرنگە تر الیەنى هونەرى بدەین لە سەرجەم بوارەکاندا بۆ ئەوەى پارێزگارى لە ژیانى و بکەین کوردى کەلتورى نیشانى میللەتەکەمان ڕاب��ردووى نەوەکانى ئەمڕۆى میللەتەکەمان و دونیاى دەرەوە بدەین کە کورد لە قوناغەکانى ڕابردوودا چۆن ژیاوە .

دەک��رێ��ت ل��ە ڕێ��گ��اى وەزارەت����ى ڕۆشنبیرى و الوانەوە گرنگى زیاتر ئەو و بدرێت هونەرى ب��وارى بە بەرهەمانە بەو گرنگى وەزارەت��ە ناساندنى بۆ کار زیاتر کە بدات کەلتورى کوردى دەکەن بە دونیاى بەرهەمە ئ��ەو ه��اوک��ارى دەرەوە پارێزگارى کە بکات هونەریانە و دەک���ەن ک���وردى کەلتورى ل��ە بکەن کار زیاتر کە بدات هانیان کەلتورى لە پارێزگاریکردن بۆ کەلتورە ئەو ناساندنى و کوردى بە دونیاى دەرەوە و نەوەى نوێى

میللەتەکەمان.بەجۆرێک ئێستادا لە بەداخەوە کەلتورى پاراستنى بە گرنگى زۆر ن���ادرێ���ت م��ی��ل��ل��ەت��ەک��ەم��ان

ل���ە ڕاگ��ەی��ان��دن��ەک��ان ب��ەره��ەم دێنن بیانى واڵتانى هونەرییەکانى دەرخ��واردى و دەکەن نمایشى و بینەرى کوردى دەدەن بە جۆرێک دوات���ر ڕاپ��ۆرت��ى ل��ەس��ەر دەک��ەن س���ەب���ارەت ب��ە ک��اری��گ��ەرى ئ��ەو کۆمەڵگەکەماندا ناو لە فلیمانە فەرامۆشکردنى دەبێتە ئەمە کە خۆمان هونەرییەکانى بەرهەمە و زاڵ��ب��ون��ى ب��ەره��ەم��ى ه��ون��ەرى و کۆمەڵگاکەماندا ناو لە بیانى بیانییەکان بەرهەمە جۆرێک بە ڕەفتار س��ەر کردۆتە کاریگەرى ژیانى لە گوفتارمان و ک��ردار و کاریگەرى هەروەها و ڕۆژانەماندا جلوبەرگى پۆشینى سەر کردۆتە خۆمان و نەوەکانمان تەنانەت زۆر

لە ڕۆڵەکانمان کە لە دایک دەبێت دەنێنین ناوى بیانییەوە ناوى بە دراما کارئەکتەرەکانى ناوى بە و سەر ل��ە پێویستە بیانییەکان حکومەتى ڕۆشنبیرى وەزارەت���ى بۆ سنورێک کوردستان هەرێمى کە دابنێت بیانییانە درام��ا ئەو ڕاگەیاندنەکانى لە بەخشدەکرێت هەروەها کوردستانەوە، هەرێمى هانى ئەو کەنااڵنە بدات کە دراماى بۆ بهێنێنن، ب��ەره��ەم ک���وردى داراماکانمانەوە ڕێگاى لە ئەوەى خ��زم��ەت ب��ە م��ێ��ژوو و خ��ەب��ات و بکەن میللەتەکەمان تێگۆشانى ل���ەو ڕێ��گ��ەی��ەش��ەوە ک��ەل��ت��ورى م��ی��ل��ل��ەت��ەک��ەم��ان ب��پ��اری��زی��ن و

بیناسێنین بە دونیاى دەرەوە. عومەر غواڵمى

کۆمەاڵیەتی

تەوقە کردن چیمان پێدەڵێت دەربارەى

تەندروستیمان؟

ئایا هەرگیز بیرت لەوە نەکردۆتەوە ک��ە ب��ت��وان��ی��ت ب��ە ش��ێ��وەی��ەک��ى توشبوون مەترسى ڕادەى ئاسان ب��ە ب��ی��رچ��وون��ەوە و ج��ەڵ��دە لە بکەیت. دیارى تەمەنتدا داهاتووى بەشێوەیەکى نوێیەکان لێکۆڵینەوە ڕادەگەێنن پێمان سەرسوڕهێنەر تاقیکردنەوەیەکى چەند بەڵێ کە سادە دەتوانن وەاڵمێکى گونجاومان

بدەنەوە.شێوازى تەوقە کردن:

تەوقە بەرامبەرەکەتدا لەگەڵ چۆن و گەرم کردنێکى تەوقە دەکەیت؟ دڵخۆشى نیشانەى بەتەنها گوێ بەڵکو نییە، ئ��ارام دەروونێکى و بۆ ئەوە دەکەن ئاماژە دکتۆرەکان باشترین ک��ردن تەوقە ڕەنگە کە بێت. تەندروستیشمان پێوانەى لە زی��اد ب��ۆم��اوەى لێکۆڵەرەوان لەسەر تاقیکردنەوەیان ساڵ 10نزیکەى2500 ژن و پیاو ئەنجام داوە، وە نوێترین ئەنجامیشیان خستە ڕوو کە لە یەکێک لە زانکۆکانى ئەمریکادا تیایدا کە گەیەنرابوو، بەئەنجام مەترسى کەمبوونەوەى ڕاددەى توشبوون بە بیرچوونەوە و جەڵدە و گەرم ڕاددەى بە دەبەستێتەوە گوڕى و توندى ئەو تەوقە کردنەوە هەبوو ئامادەبوواندا نێوان لە کە هەر لە سەرەتاى لێکۆڵینەوەکەوە.

و گ��وڕى و جۆش و گ��ەرم بوونى خرۆشێکى زۆر لەکاتى تەوقە کردندا بە ڕێژەى لە 42% مەترسى توشبوون بە جەڵدەى کەم کردبۆیەوە لە نێوان ئەو ئامادەبووانەدە کە تەمەنیان لە سەرو 65 ساڵەوە بوو، بە بەراوورد لەگەڵ ئەو بەشداربووانەى کە سارد

و سێ بوون لەو ساتانەدا.پەیوەندییەکە چییە؟

»ئەو بۆرییانەى کە خوێن بۆ مێشک دەبەن، بە چەند ڕێگایەکى جیاواز دەبێت«، درووس���ت بۆ ڕێگریان دکتۆر لێکۆڵینەوەکە بەڕێوەبەرى ئەو ک���رد، ب��ۆ ئ��ام��اژەى ئێریکا کە لەوەدایە گومانەکە « دەڵێت لە خرۆشێک و ج��ۆش نەبوونى هۆى ئەبێتە تەوقەکردندا، کاتى نیشانەیەک چ��ەن��د دەرک��ەوت��ن��ى لێدەکرێت ئ��ەوەی��ان ئ��ەگ��ەرى کە بۆرییەکان و دڵ سیستەمى کە ڕووب�������ەڕووى ج����ۆرە س��س��ت��ى و ناڕێکییەک ببنەوە لە کارەکانیاندا، بەاڵم ڕەنگە ڕاستەوخۆ کاریگەرییان

نەبێت لەسەر کەسەکە.«ڕێ ڕۆیشتن:

ڕۆیشتنێکى ڕێ ل��ە ح��ەزت ئایا بە حەزت کەسێکیت یان خیرایە لێکۆڵینەوە هەمان هەر پیاسەیە؟ کەسانەى ئ��ەو کە دەریخستووە خێرایە، ڕۆێشتنى ڕێ لە حەزیان بۆ هەیە کەمتریان مەترسییەکى وەک بیرچوونەوە بە توشبوون بەڕێدا کیسەڵ وەک کە لەوانەى

دەڕۆن.تەمەنێکى ل���ە ک���ە ئ���ەوان���ەى مامناوەنددان و بە خێراییەکى کەم بە ڕێدا دەڕۆن ئەوەندەو نیوێک زیاتر ئەگەرى توشبوون بە بیرچونەوەیان

لیدەکرێت.ڕۆیشتن »خ��ێ��را دەڵ��ێ��ت ئێریکا تاقیکردنەوەیەکى بکرێتە دەتوانرێ تواناى هەڵسەنگاندنى بۆ گرنگ لەبەر وە تەندروست، جەستەیەکى هەروا کارێکى ڕۆیشتن ڕێ ئەوەى ئاسان نییە )پێویستە خیرایى ڕێ ڕۆیشتنمان لەبەرچاو بێت و ئاگامان ڕێ لەکاتى بێت دەوروب��ەرم��ان لە ئەوکاتەى پێیە بەم ڕۆیشتندا(، پێوستە بۆئەوەى ئەم بیرکردنەوانە بکرێنە دەتوانرێ ک��ردار، بکرێنە هەڵسەنگێنەرێک بۆ هەڵسەنگاندنى مێشک ب��ەردەوام��ب��وون��ى ت��وان��اى کردارانە ئ��ەو جێبەجێکردنى بۆ کاتى ک��ردن��ى دەس��ت��ن��ی��ش��ان و

ماندوبوونەکەی«.

هاوڕێ فەریق

پرۆسەى هاوسەرگیرى پێویستى بە ئامادەکارى هەیە

پرۆسەى ئەنجامدانى بۆ نان هەنگاو پرۆسە ئەو ئەنجامدانى هاوسەرگیرى گرنگە پێویستى بە ئامادەکارى هەیە تا داهاتووى گەش و بەختەوەرى لێ بەرهەم بێت و دابڕان بە دواى خۆیدا لە بکرێت پەلە نابێت واتە نەهێنێ، ئەنجامدانى پرۆسەى هاوسەرگیرى هەر پەلە کردنێک لەو پرۆسە هەستیارەدا بۆیە داب��ڕان، لە دەبێ بونەوە نزیک مرۆڤ بوارەکاندا هەموو لە گرنگە خۆیان کچان و ک��وڕان تایبەتى بە ئامادە بکەن بۆ ئەنجامدانى پرۆسەى ئایندەیان ئ��ەوەى بۆ هاوسەرگیرى

بەختەوەر بێت.نزیکى لە ئاستى یەکتر

دەیانەوێت کە کچانەى و کوڕ ئەو پرۆسەى هاوسەرگیرى ئەنجام دەدەن پێویستە لە ڕووى ڕووخسار و ئاستى و کۆمەاڵیەتیی پێگەى و بڕوانامە تەمەنەوە لە یەک نزیک بن تاڕادەیەک یەکترى لە بەباشى زۆر ئ��ەوەى بۆ تێبگەن و ژیانیان درێژەى پێبدەن، بۆ ئەوەى بە ئاسانى لەیەک بگەن، کەواتە

زۆر گرنگە ئەو کەسانەى کە پێکەوە پرۆسەى هاوسەرگیرى ئەنجام دەدەن

لە ئاستى یەوە نزیک بن. گرنگە کوڕان خاوەن کاربن

زۆر گرنگە کە ئەو کوڕانەى کە پرۆسەى هاوسەرگیرى ئەنجام دەدەن کە داهاتى ئابووریى ئەوەیان هەبێت کە پێى بژین داهاتەکەیان لەو ئاستەدا بێت کە ژیانى ئەوەى بۆ بچێت بەڕێوە پێ خێزانى بەختەوەرى لە ژیان ژن و مێردا بێتە دەڵێت هەیە کوردیش پەندێکى دى بەشێکى ماڵە( ئاشتی پڕ )کاسەى

پێکەوە و خۆشگوزەرانى لە گرنگ ژیانى ئاسودەى سەرکەوتنى پرۆسەى زۆر ئابوورییە، داهاتى هاوسەرگیرى و بن ک��ار خ��اوەن��ى گەنجان گرنگە

داهاتى ئابووریان هەبێت.حکومەت دەتوانێت کار ئاسانى بکات

بۆ گەنجانلە پشتیوانى دەتوانێت حکومەت گەنجان بکات لە ئەنجامدانى پرۆسەى ه��اوس��ەرگ��ی��رى، ه��اوک��اری��ی��ەک��ان��ى ڕوو گەنجان کە دەکات وا حکومەت هاوسەرگیرى پرۆسەى لەئەنجامدانى

بکەن ئەمەش ئەو ڕاستییە کە ساڵى ڕابردوو لە بوودجەى 2011دا حکومەت گەنجان بۆ هاوسەرگیرى پێشینەى ملیۆن یەک لە بڕەکەى و کرد زیاد دینارەوە کردە پێنچ ملیۆن دینار کە بۆ تێدابوو گەنجانى هاندانێکى ئەمە چونە پێشەوە لە ئەنجامدانى پرۆسەى ئەوەشدا لەگەڵ هاوسەرگیرییەدا، زانکۆ دەرچوانى لە زۆر ژمارەیەکى ترى بڕوانەى خ��اوەن و پەیمانگا و دامەزراند کە ئەمەش هۆکارێکى باش پرۆسەیە، ئەو ئەنجامدانى بۆ بوو

پرۆسەیە ئ��ەو گەنجان ب��ۆئ��ەوەى ئەنجام بدەن پێویستیان بە حکومەتە لە دابینکردنى پێشینەى هاوسەرگیرى شوێنى و ک���ار داب��ی��ن��ک��ردن��ى و حکومەت کاتێک نیشتەجێبوون پرۆسەى ئەنجامدەرانى کرد ئەوەى دەبێت ک��ەم گرفتیان هاوسەرگرى هاوسەرگیرى پرۆسەى ئەنجامدانى دەبێت، بوون زیاد لە ڕوو بەردەوام هاوسەرگیرى پرۆسەى زیادبوونى بەپوەستە بە هاوکاریکردنى حکومەت

بەگەنجان.

زۆر عارەقێکى هاویندا ڕۆژان��ى لە دەکەینەوە و دەبێتە هۆى بێزارکردنمان، ئایا دەتوانین چارەسەرى ئەو کێشەیە پزیشکى ب��وارى پسپۆڕانى بکەین؟ وەاڵم���ى ئ��ەم پ��رس��ی��ارە ب��ەم ج��ۆرە دەدەنەوە: بەڵێ بە دڵنیاییەوە دەتوانین چارەسەرى ئەو کێشەیە بکەین کە زۆر بێزارمان دەکات بە تایبەتى لە ڕۆژانى پەیڕەوکردنى بە ئەویش هاویندا هۆى دەبێتە ک��ە ڕێ��گ��ای��ەک چەند ئەوەى لەشمان کەمتر عارەق بکاتەوە، سەرەتا لە خواردن و خواردنەوەکانەوە پەیوەندییەکى کە پێدەکەین دەست هۆڕمۆنەکانى بە هەیە ڕاستەوخۆیان لەشمانەوە، خواردنەوەى ئاو لە ڕۆژانى گەرمادا دەبێتە هۆى ئەوەى عارەقێکى چارەسەرى بکەینەوە ڕادەب��ەدەر لە بەوە دەکرێت کە نەخواردنەوەش ئاو وا ئەمەش بخۆینەوە، سارد چایەکى لە هۆڕمۆنەکانى جەستەمان دەکات کە کەمتر داواى ئاو بکەن، دوورکەوتنەوە : وەک ت��ون��ەک��ان��ى خ���واردن���ە ل��ە

)بیبەرى تون ، بەهارات (، هەروەها جۆرە ئەو چونکە شیرینەمەنییەکان، دەدەن هۆڕمۆنەکان هانى خواردنانە کە عارەقێکى زیاتر دەربدەن لە ڕێگاى دەرچەکانى پێستەوە، دوور کەوتنەوە ئەو و سورەوەکراوەکان خواردنە لە خواردنانەى کە گۆشتى تێدایە، چونکە زۆری��ان کالۆرییەکى خۆراکانە ئ��ەم جەستە گەرمبوونى هانى و تێدایە دەدەن و کاتێکى زۆریان دەوێت هەتا ناو گ��ەدەدا ه��ەزم دەب��ن، ئەمانە لە هۆکار و چارەسەرى خۆراکى بوون بۆ عارەق کردنەوە، بەاڵم چەند هۆکارێکى دیکەش هەیە وەک پۆشینى جلوبەرگ هەتا ڕەنگەکانى، و و شێوازەکانى و دەتوانین با ئەو پۆشاکانەى لە هاویندا لەبەریاندەکەین پێکهاتەى نایلۆنى تێدا خۆر تیشکى سپى ڕەنگى کەمبێت، کەم هەڵدەمژێت و زۆربەى تیشکەکە پۆشاک باشترین کەواتە دەدات��ەوە،

بریتییە لە پۆشاکى سپى.بریتییە سەرەکى دیکەى هۆکارێکى لە نەخۆشى، بۆ نموونە ئەو کەسانەى و شێرپەنجە و ش��ەک��رە نەخۆشى کەسێکى لە زیاتر هەیە غ��ودەی��ان

ئ��اس��ای��ى ع���ارەق دەک���ەن���ەوە بۆیە بین، تەندروستیمان ئاگادارى دەبێت

ئەگەر هاتوو لە ئاستى ئاسایى زیاتر سەردانى دەبێت ک��ردەوە عارەقمان

گشتى پشکنینى و بکەین پزیشک جەستەمان ئەنجامبدەین.

سەرکار قادر

و : هەوراز زایر

با بە هونەر خزمەتى کەلتورەکەمان بکەین

زیادبوونى ئەنجامدانى پرۆسەى هاوسەرگیرى پەیوەستە بە هاوکارى حکومەت

چۆن چارەسەرى عارەق کردنەوە بکەین لە هاویندا؟

لە ه��اوس��ەرگ��ی��ر ئەنجامدانى لە زی��ادی��ی��ە ل��ە ڕوو ئ��ێ��س��ت��ادا ئەوە بۆ ئەوەش کۆمەڵگاکەماندا دەگەڕێتەوە کە حکومەت هاندەرە الى پرۆسەیە ئەو ئەنجامدانى بۆ ئەم ئەنجامدانى بەاڵم گەنجان، هاندانى بە پێویستى پرۆسەیە

زیاترى حکومەتە.

Page 10: Rebazi Azadi 700

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700

ل��ەگ��ەڵ چاوپێکەوتنێکیدا ل��ە ت��ۆپ��ى پێى ی��ەک��ێ��ت��ى م��اڵ��پ��ەرى شاکیرا fifa بە ناسراو جیهانى جیهانى و بەناوبانگى هونەرمەندى بەرگرى هێلى ئەستێرەى هاورێى کرد، لەوە باسى پیکێ بەرشەلۆنە و پێ تۆپى بە سەرسامە زۆر کە بۆتە پێ تۆپى ئێستادا کاتى لە بەتایبەتى ئەو، ژیانى لە بەشێک و 2006 مۆندیالی لە ئەوەى پاش بەشدارى گۆرانیەک بەچەند 2010کردوە. شاکیرا زیاتر ڕوونى کردەوە تۆپى ئ��ارەزووى زۆر دایکیشى کە لە یەکێکە پێ تۆپى و دەکات پێ لە شاکیرا ئەو، گرنگترین شتەکانى کۆتایدا وتى: هەر کەسێک لە تۆپى بێت تێکەڵ و بێتەوە نزیک پێ لەگەڵ بوارى وەرزش ئەوە کەسێکى

زۆر بەتواناو زیرەکە.

لێکۆڵینەوە زانستیەکان ئەوە ئاشکرا جگەرە کەسانەى ئ��ەو کە دەک��ەن دەکێشن تووشی »25« جۆر نەخۆشى دەبنەوە، لەوانە نەخۆشیەکانى سینگ ودل وخوێن وشێرپەنجەى لێوو قورگ وسى یەکان. هەروەها دەبێتە هۆکار بۆ هەوکردن و تووشبون بە ڕەبۆ و ونەخۆشیەکانى سیەکان هەوکردنى کۆئەندامى هەناسەو و هۆکاریشە بۆ پرۆستات. نەخۆشى بە توشبوون وەک ئاشکرایە ڕێکخراوى تەندروستى ى 31 لە ساڵێک هەموو جیهانى دەردەکات هۆشیارى چەندین مەیدا کە ژەهرە ئەو ڕووبەڕووبونەوەى بۆ مەترسى لە زیاترە مەترسیەکەى پەتاى ئەنفلونزای باڵندە و بەراز کە ڕێکخراوێکى زۆرى پێوە سەرقاڵە بۆ هۆشیارى دانیان بەخەڵک لەسەر ئەم ڕاب��ردوو هەفتەى هەروەها پەتایە. لە جیهانی تەندروستی ڕێکخراوی کە دەرخست ئ��ەوەى ڕاپۆرتێکدا کەسانەى ئەو ڕێ��ژەى عێراقدا لە

بەهۆکارى کێشانى جگەرەوە دەمرن کە کەسانەى ئەو ڕێژەى لە زیاترە ج��ۆراوج��ۆرەک��ان ڕووداوە بەهۆى دەمرن. تەقینەوەکان وقوربانیانى تەندروستى ڕێکخراوى ه��ەروەه��ا جیهانى ئەوەى دەرخست کە ئێستا لە جیهاندا زیاتر لەیەک ملیارو سێ هەیەلە جگەرەکێش ه��ەزار س��ەد داهاتیان کە واڵتانەیە لەو 84%ى ناوەندیەوەیە خوار و ناوەندى لە هەرێمى تەنها نمونە ب��ۆ ئ��ەگ��ەر تەنها ئەگەر وەربگرین کوردستان بکێشێت جگەرە کەس ه��ەزار 300دۆالرێکى تەنها ڕۆژێ یەکەو هەر و هەزار 300.000 ڕۆژان��ە دابنێین بۆ دۆالر دەفتەر 30 ڕۆژانە واتا دۆالر هەر لەوەدانیە گومان ئەسوتێنرێت توشى بکێشێت جگەرە کەسێکیش ئەى دەبێت نەخۆش جۆر چەندین ئ��ەو ب��ڕە پ��ارەی��ەى کە ڕۆژان���ە بۆ جگەرە نەخۆشیەکانى چارەسەرى

خەرج ئەکرێت؟

ئابوری »ف��ۆرب��س«ی ب��اڵوک��راوەی ل��ەن��وێ��ت��ری��ن ڕاپ���ۆرت���ی خ��ۆی��دا »تۆیۆتا« کۆمپانیای باڵویکردووە، ئۆتۆمبێل کۆمپانیای دەوڵەمەنترین س����ازی ج��ی��ه��ان ب����ووە ل��ەس��اڵ��ی هەموو ک��ە ف��ۆرب��س ڕاب�����ردوودا. ساڵێک لیستی دوو هەزار کۆمپانیای باڵودەکاتەوە، جیهانی بەناوبانگی ل��ەن��وێ��ت��ری��ن ڕاپ���ۆرت���ی خ��ۆی��دا کارى بەدەوڵەمەندترین سەبارەت لەجیهاندا ئۆتۆمبێل دروستکردنى کە باڵویکردووەتەوە، تێیدا کۆمپانی تۆیۆتای ژاپۆنی بەزیاتر لە »358«

دەوڵەمەندترین وەک دۆالر ملیار دروستکردن ئۆتۆمبیل کۆمپانیای ه��ەروەه��ا دی��اری��ک��رد. لەجیهاندا ڤۆلکس گروپی کۆمپانیای هەردوو ئەڵمانی دایملەری ئەمریکی و واگنی »188.7 »328.7و ب��ەب��ڕی سێیەم دووەم و ل��ەڕی��زب��ەن��دی دەوڵەمەندترین کۆمپانیای ئۆتۆمبێل سازی دابوون، کۆمپانیاکانی »فۆرد، مۆتۆرز، جێنڕاڵ دەبلیو، ئێم بی هیۆندای« فیات و نیسان، هۆندا، لەڕیزبەندی چوارەم تاوەکو دەیەمی

لیستەکەدا هاتبوون.

بخۆ ڕەنگى سوور نان قاپێکدا لە ش��ێ��وازى ت��ازەت��ری��ن ئ��ەم��ە بێت بەپێى ئ���ەوەش الوازک��ردن��ە خ��ۆ م��ی��دی��اک��ان��ى ه��ۆڵ��ەن��دا ک��ە ب��ەم دوواییانە ڕاپۆرتێکیان باڵو کردەوە قاپى لە کەسانەى ئ��ەو دەڵێن %40 بەرێژەى ناندەخۆن سووردا ئاماژەیان هەروەها دەخۆن کەمتر لێکۆڵینەوەیەک چەند داوە بەوە کەس 41 لەسەر تاقیکردنەوەیان ک����ردووە ک��ە ل��ە ق��اپ��ى س���ووردا ن��ان��ی��ان خ������واردووە ب��ەڕێ��ژەى لە خ����واردووە کەمتریان %44لێکۆڵینەوەیەکى تردا لەسەر 109

کەسێکیان هەرچەند کراوە کەس خواردنیان جیاواز ڕەنگ قاپى لە ئەوانەى دەرکەوتووە دان��راوە بۆ خواردنەکەیان س��ووردا قاپى لە ڕەنگەکانى هەموو لە دان��راوە بۆ یەکیک خ��واردووە، کەمتریان تر دەڵێت ڕەنگ بوارى پسپۆڕانى لە سایکۆلۆژى هۆکارەکەى ڕەنگە زەینى ل��ە ئ���ەوەى ل��ەب��ەر بێت بە بەستراوە مرۆڤدا ڕەنگى سوور ئاگادارکردنەوە و سڵکردنەوە و بە شتێک هەر بۆ ئاماژەیە گشتیش قەدەغە بێت نیشانەیە بۆ وەستان

واتە بووەستە کەم بخۆ.

پزیشکی ت��وێ��ژی��ن��ەوەی��ەک��ی ل���ە ئەوکەسانەی دەرک���ەوت���وە، ن��وێ��دا پێویستە بەرزە، خوێنیان پەستانی Gڤیتامین کە بخۆن، ئەوخۆراکانە یارمەتی ئ��ەوەی لەبەر تێدایە، ی دەدات. خوێن پەستانی دابەزاندنی لەسەر شیکردنەوەیەک لەئەنجامی نێوان لە تەمەنیان کە ک��ەس 29دەرکەوتوە بوو ساڵیدا 74 بۆ 22

ئەوکەسانەی ڕۆژانە گرنگی بەخواردنی ڤیتامین »G« دەدەن بە بڕی »500« دابەزاندنی لە میلیگرام، سەرکەوتون دەکات وڕێگری خوێنیاندا پەستانی لەبەرزبونەوەی. جێگەی باسە سااڵنە کە ئەمەریکى کەسى سێ لەنێوان بەرزدەبێتەوە، خوێنیان پەستانی یەکێکیان بەوهۆیەوە توشی مەترسی

نەخۆشیەکانی دڵ دەبێتەوە.

شاکیرا: تۆپى پێ بووە بە بەشێک لەژیانم

تۆیۆتا دەوڵەمەندترینە

لە قاپى سووردا نان بخۆن

ڤیتامین G پەستانى خوێن دادەبەزێنێت

هەمەڕەنگ

ئ�������ەم ه���ەف���ت���ەی���ە س��ەرگ��ەرم��ى پ���ڕۆژەى پێشهاتى سەفەرێکیت لەوانەیە تێدایە، باشى رووب���ەرووى دەس��ەاڵت بەو گرژ ماوەیەکى چاوەڕێى ببیتەوەو هەندێک بۆ تیایە ئاماژەى ماوەیە ئەم

رووداوى پەیوەست بەهاورێکانت.

هەفتەدا ئەم لەماوەی دەبێت، ئاڵۆز مێشکت گرنگی زیاتر هەوڵبدە خۆت تەندروستی بە ئابوریت ب��اری بدێت، ببە، خێزانت ئ��اگ��اداری نابێت، باش هەوڵ بدە بیپارێزیت لە ناخۆشییەکان، کێشەکانەت هەفتەدا کۆتایی ل��ە

چارەسەر دەبێت.

خۆماندووکردن و کاتی راستەقینە ئیشکردنی خۆتی نزیکبووتەوە و دوو بکە و تەرخان بۆ دڵ مەبە لە کارەکانتدا، خۆشەویستەکەت فەرامۆش مەکە لە هەر هەفتە ڕۆژی باشترین بیت، قۆناغێکدا

بۆتۆ دووشەممەیە.

4/20

-3/21

وڕ ���ا

����ک�

ه��ەوڵ��ب��دە س��ەف��ەر ب���ک���ەی���ت ب������ەرەو ه���ەن���دەران، ت��ووش��ی خەمۆکی دەبیت، بەاڵم پەیوەندی بەستنی بە خۆشەویستییەوە ڕو لە باشی دەکەیت، یەک ب��ۆت��ۆ هەفتە ڕۆژی باشترین

شەممەیە.

10/20-9/21

وو راز

��ه ت�

5/20

-4/21

���ا �����

����گ��

هەفتەیەکی ئاڵۆز دێتە کێشەکانت پێشت، ب������ەرە و زی����ادب����وون دەڕۆن، ئاگات لە باری بێت، ت��ەن��دروس��ت��ی��ت باشترین ڕۆژی هەفتە بۆتۆ دووشەممەیە، هەوڵبدە بە دوای ژیانێکی نوێدا بڕۆیت .

11/20

-10/21

ک ش

وپدو

هەفتەیە کەشێکى ئەم سۆزداریى ڕۆمانسى و لەوانەیە تێدایەو باشى سەرکردایەتى ڕۆڵێکى ناوەڕاستى لە ببینیت، هەفتەدا سەرقاڵى الیەنێکى تەندروستى خێزانى چاالکى ماوەیە ئەم ئەبیت،

گرنگى تێدایە بۆ تۆ.

6/20

-5/21

�ە ن���

وواد

بایەخ بدە بە هەندێک داراییت، دەستکەوتى ب��اوەڕ خۆشبەختانە ب��ەخ��ۆب��وون��ت زی���اد ئاگابە بە دەکاتەوەو دەس��ەاڵت��داران و لەڕووبەڕووبوونەوی خۆشترین نهێنیەکان، کردنى ئاشکرا

ڕۆژی هەفتە بۆتۆ چوارشەمەیە.

12/20-11

/21

ن ه وا

ک���7/20

-6/21

ڵ ژا

��رق��

گرنگی زیاتر هەوڵبدە خۆت تەندروستی بە ئابوریت باری بدەیت، ئاگاداری نابێت، باش هەوڵ بە، خێزانەکەت لە ناخۆشییەکان، لە بیپارێزیت بدە چارەسەر کێشەکانت هەفتەدا کۆتایی

دەبێت.

1/20

-12/21

ک س

گی

لە سەرەتای هەفتەدا تەندروستیت ب��اری باش نابێت، سەردانی دوکتۆر بکە، باشترین بۆتۆ هەفتە ڕۆژی خۆشەویستەکەت شەممەیە، پێنج

دەگەڕێتەوە الت.

8/20

-7/21

�ر �ێ��

ش��

مەبە ب����اوەر خ���ۆش قسەیەک ه��ەم��وو ب��ە ک��ە ب���ۆت دەک��رێ��ت، ل���ەگ���ەڵ ک��ەس��ێ��ک��ی ه��ەس��ت ن��اس��ک ژی��ان دەگۆڕێت، ژیانت کە دەستپێدەکەیت بەخت رووت تێدەکات، هەوڵبدە تێبگەی تاکوو خۆشەویستەکەت کێشەکانی لە

/2چارەسەریان بکەی. 20

-1/21

ڵ ت��

��ه س

سەرکەوتنە مانگی هەفتەیەدا لەم بۆیە ل����ە وان���ەک���ان���ت���دا سەرکەوتن بە دەست دەهێنیت، دڵەڕاوکێت دەبێت، بەاڵم چاک دەبیت، باشترین

ڕۆژی هەفتە بۆتۆ شەممەیە.

9/20

-8/21

ک ی��

ه رف��

ئ�������ەم ه���ەف���ت���ەی���ە داواى ئەویندارەکەت دەکات، لێ یارمەتیت بەدەنگیەوە باشترە ب��چ��ی��ت و ه���اوک���ارى باشتر دارای���ى دەستکەوتى بکەیت، دەبێت، لەرووى سۆزداریەوە سەرکەوتوو دەبیت، باشترین ڕۆژی هەفتە بۆتۆ پێنج

/3شەممەیە.20

-2/21

گ ه ن��

ه��ن��ه

دڵۆپێک هەنگوین زیاتر لە قاپێک سرکە مێش لە دەورى خۆیدا

کۆدەکاتەوە. پەندێکى ئەمریکیبەهاى ئاو کاتێک دەردەکەوێ کە

کانیاوەکان ووشک بن.پەندێکى اسکتلندی

ناخۆشیەکانى ژیان لە بیر خۆت بەرەوەو بە ئامێزێکى کرایەوە بەرەو

پیرى ژیان بڕۆ. شکسپیر

ن ژیا

یکان

ده ه ن

ه پل

کانوارە

ێنەشو

ئاسەوارەکانى شارۆچکەى تەوێڵە

و مێژوویی شارۆچکەیەکی ئ��ەو تەوێڵە دێرینى کوردستانە بێگومان گەلێ ئاسەوارى لەبەرچاوى تیایە. ئەم شارۆچکەیە کەوتۆتە سەر سنورى دەست کردى نێوان پارچەکانى لەسەر کوردستان باشوورى و ڕۆژه��ەاڵت ش��ارەزوور ڕێگاى سەرە زەمەنیدا دەمێکى سێ دوو بەسەر تەوێڵە بوو خۆرئاسان و قواڵیى لە کە ک��راوە ست درو بەرزاییەوە و ه��ەڵ��چ��وون ئاسمان ب���ەرەو دۆڵ��ەک��ەوە لەناوراستى دۆڵەکەدا بازارێکى گەروەى تیادایە شارە شۆڕشگێرەکەى هەڵکەوتەى لە هەر و باکور کوردستانى لە دەک��ات بەدلیس خانوەکانى چین لەسەر چین بەرەو سەرەوە لەسەر ئەم دوو سێ بەرزاییە دروست کراون وەک ژێ���رەوە خانەوەکانى سەربانى وە وایە. دووەم چینى خانەوەکانى حەوشەى ئەم شێوازەشە لە دروست کردنى خانوەکانى ئاکرێ و ماردین دەکات. خانوەکانى تەوێڵە دروست چیاکان سەختى بەردى تاوێرە لە و شوێنەکەى ستراتیجى بە تەوێڵە کراون و ڕەنگین سەوزو باخاتى و باخ جوانى بە بە تەوێڵە خانوەکانى ناوبانگە، بە ڕازاوە دوو شێوە )وشکە کەڵەک و بیناى بەردین و قوڕ( دروست کراون ئەم خانوانە کە لە وشکە کەڵەک دروست کراون بە الش ناودەبرێن و لەبەرد و دێمەک دروست دەکرێن بێ ئەوەى قوڕ یاخود گەچ بخرێتە نێوان بەردەکاننەوە ئەم جۆرە خانوانە لە کۆندا لە تەوێڵە دروست جۆرە ل��ەو کەمێک ئێستا ب��ەاڵم دەک���ران، مزگەوتى لەوانە ماون تەوێڵەدا لە خانوانە باساکان و خانەوەکەى محەمەد سان ئەحمەد 1954ز ساڵى ئەمین محەمەد وەستا کە هەورامانى خانەوەکانى ک��ردووە دروستى تەختیش واتە بەشی هەورامانى ڕۆژهەاڵت لە کەڵەک وشکە لە هەر دێهاتەکانیدا زۆربەى شارى دێهاتەکانى لە وەک دەکرێن دروست هەورامان کە مەزارى پیرى شالیارى زەردەشت و چلەخانەى لێیەو دێی سەرپیر و کەمال و ڕووەوەرى و پڵنگان ئەمانەش هەر لە وشکە لە گەلێک هەروەها کراون، دروست کەڵەک لە هەر بیارەش شارۆچکەى دێهاتەکانى وشکە کەڵەک دروست کراون ئەو خانوانەى کە لەناو باخەکانى تەوێڵەدا دروست دەکرێت لە ک��راون دروس��ت کەڵەک وشکە لە ه��ەر شێوەى دوو ژوردا، بەاڵم ئەو خانوانەى کە لەناو باخەکانیان بۆ ماوەیەکى کاتى دروست دەکرێن بریتین لە یەک ژوور و پێیان ئەوترێ کێل ئەمانەش هەر لە وشکە کەڵەک دروست دروستکردنى دووەم���ى ش��ێ��وازى دەک��رێ��ن خانوەکانى شارۆچکەى توێڵە لە بەردو دێمەک دەخرێتە قوڕ کەمێک و دەکرێن دروس��ت لە بریتیە بەردەکانەوە دێمەک نێوان چینى ناوەوە دیوارەکانى دەخرێتە تەختە پارچە درێژاى کە خانوانە جۆرە ئەم دەرەوەى و هەر دێمەکێک دوو مەترەو بە ئەستوراى ئەو بەردانەش کە خانەوەکانى لێ دروست دەکرێن ئەم پارچە تەختانە بریتین لە تەختەى دارتوو یاخود دار گوێز ئەوەى شیاوى وتنە دێمەک کوردستاندا دیکەى شارۆچکەى گەلێک لە بەکار دەهێنرێت وەک لە خانوەکانى پێنجوێن ترین لەبەرچاو دەکرێن بەدى ماوەتیش و ئاسەوارى ناودار کە لە شارۆچکەى تەوێڵەدا سان محەمەد خانوەکەى دەکرێت ب��ەدى ئەحمەدە کە لە بەردو دیمەک دروست کراوە چوارگۆشەیەو 862مەترى ڕووبەرەکەى و بەکار تیا 500م��ڕۆڵ��ەش دێمەک لە جگە یەکەیان 400 ئەستوورایى هەر هێنراوە ەکە مزگەوتە دیکەش گرنگى ئاسەوارێکى سم. بەناوباگەکەى باساکانە کە لە وشکە کەڵەک لە وە ناودەبرێت الش بە و کراوە دروست

بەردو دێمەک دروست کراوە.

ئاسەوارەکانى شارى خانەقین گڕو شارى خانەقین نشینەکەى کورد شارە زێڕى ڕەش شارى خەبات و کۆڵ نەدان بەر لە دروست کردنى کاروان سەرا بوو بۆ حەوانەوەى نگینەوە ناوى خان بە ڕێبواران کاروانچی و بووە کە بەواتاى خانى فەڕونگین دێت، چونکە ئەو شوێنە کاروانى زۆرى بەسەردا تێپەڕدەبوو وە داهاتێکى زۆریان پەیدا دەکرد و بەرە بەرە ناوچەیە ئەم ئاوەکەیەوە سازگارى بەهۆى شیرینەى ش��ارە بەم تاکو ب��ووەو ئ��اوەدان تەعریبکاریەوە و تەعریب بەهۆى و ئێستا ناوەکەى لە خانى نگینەوە بووە بە خانەقین، شارى خانەقین لەم بەرەو لەو بەرى ڕووبارى ئەڵوەندا دروست کراوە ناودارترین شوێنەوراى کە بەناوبانگەکەیەتى پ��ردە ش��ارە ئ��ەم کچە و کراوە دروست ئەڵوەن ئاوى لەسەر شازادەیەکى کورد دروستى کردووە کە ناوى شازەنان بووە و ئەم پردە بریتیە لە 8 پایەو وەکو ئەڵێن بە هەزاران مەڕیان سەربڕیوە و بە گەچ و قسڵى تێکەڵ ئاوى سەروپێکەى ئەوەى بۆ کردووە پردەکە تاقەکانەو بیناى قایم و خۆڕاگر بێت بۆیەتا ئێستا بە قایمى

ماوەو نەڕوخاوە. *مێژونووس

لەیالن*

بریان ڕەدنبوشی پزیشک و بەڕێوەبەری ن���اوەن���دی ل��ێ��ک��ۆڵ��ی��ن��ەوەی زان��ک��ۆی »Wheeling Jesuit« لەویالیەتی خوێندکارەکانی خ��ۆی و ڤێرجینیا، کاریگەریی ل��ەس��ەر بەلێکۆڵینەوە گەیشتن، ئەنجامە بەو دارچین نەعناو

شۆفێرەکان گیایانە ئ��ەو کە

خەواڵویی ب��اردۆخ��ی لەهەلومەرج و شۆفیریدا، لەکاتی دووردەخ��ەن��ەوە دی��اردەی لەسەر باشیش کاریگەریی دروست شۆفێرەکان الی خەواڵویی دەکات. جێگەی باسە هەڵمژینی بۆنی کەمبوونەوەی ه��ۆی دەبێتە نەعنا، بەتێکەڵکردنی نیگەرانی، پەشێوی و کاریگەریی دارچینیش، لەگەڵ نەعنا بەرزبوونەوەی لەسەر هۆشیاری الی��ەن��ی

تاک دەبێت.

نەعناو دارچینی بۆ شۆفێران

ئەو کەسانەی جەگەرە دەکێشن تووشی 25 جۆر نەخۆشی دەبن

Page 11: Rebazi Azadi 700

سێشەممە 2012/05/01 ● ساڵی 31 ● ژماره 700 11 www.jamawarnews.com

لەخولى پاولیستاى بەڕازیل و لە یانەى کۆتا پێش قۆناغى یارى سانتۆس بە سەرکردایەتى نیمار یاریگاى دەرەوەى لە داسیلڤا س��او ب��ە شکستى 1-3 خ���ۆى پاولۆ هێنا و خۆى گەیاندە یارى کۆتایى خولەکە. هەر لە سەرەتاى نیمار 4 خولەکى لە و یارییەکە یەکەمى گۆڵى س��زا لێدانى بە نیوەى لە هەر دواتر تۆمارکرد، گۆڵی 32 خولەکى ل��ە ی��ەک��ەم نیوەى لە تۆمارکرد. دووەمیشى گۆڵێکى س��اوپ��اول��ۆ دووەم�����دا لە خولەکى نیمار تۆمارکرد بەاڵم دڵنیایى و سێیەم گۆڵى 78بەو هەر یارییەکەش و تۆمارکرد ئەنجامە بەکۆتاهات. لە یارییەکەى بە شکستى 1-3 گوارانى دیکەدا پۆنتى پریتا هێنا و بەمەش یارى کۆتایى خولەکە لە نیوان سانتۆس

و گوارانى بەڕێوەدەچێت.

گرفتەکانى و کێشە وادی����ارە کارلۆس تێڤیز لە یانەى مانچستەر ستى بە تەواوى چارەسەربوون و ئەو یاریزانە ڕایگەیاند دەیەوێت بۆ وەرزى داهاتوو لە مانچستەر ستى ئەوەى دواى کارلۆس بمێنێتەوە. مانگى لە کرد لێبوردنى داواى مانچستەر ستى بۆ گەڕایەوە دوو یارمەتى بۆنەیەکدا چەند لە و پەیڤێکدا لە ناوبراو یانەکەیدا. باشى ب��ە ه��ەس��ت زۆر وت���ی: گەڕاومەتەوە، لەوەتەى ئەکەم خۆشحاڵم و ئ���اس���وودەم زۆر یاریگاکان بۆ گەڕاومەتەوە کە دەکەم. مانچستەرستى بۆ ویارى باشە ڕاهێنەر لەگەڵ پەیوەندیم لەگەڵ مامەڵەى ب��اش زۆر ئ��ەو و ئاڵتوون وەک هەر کردووە من هیچ کێشەیەکم نیە. ئەو دەیەوێت

سەرکەوتن بۆ ئەم یانەیە بەدەست بهێنێت منیش هەوڵ دەدەم بتوانم یارمەتى بدەم. زۆر وترا و نوسرا، بەاڵم ئەوە بووە بەشێک لە ڕابردوو ئێستا هەموو یەک ئامانجمان هەیە ئومێدبەرزم. کەسێکى منیش و من لە سەرەتاى پڕۆژەکەوە لێرەم

و هەمان پەرۆشى شێخ مەنسوورم هەیە. کە ئەو زۆر کەسێکى باش ب���ووە ل��ەگ��ەڵ م��ن و دەم��ەوێ��ت بدەمەوە وەفایەى ئەو پاداشتى بمێنمەوە لێرە ماوە زۆرترین و ت��اوەک��و پ��ڕۆژەک��ە س��ەرک��ەوت��وو

بەردەوام بێت.

شکستى 0-7 بەرشلۆنە یانەی پیپ و هێنا ڤالیکانۆ ڕایۆ بە گواردیۆالش لەپرێس کۆنفرانسى ئ��ام��ادەب��وو. یارییەکەدا دواى گ����واردی����ۆال ل���ە ل��ێ��دوان��ێ��ک��دا دووپ���ات���ی���ک���ردەوە ب��ەرش��ل��ۆن��ە و دەمێنێتەوە بەبەهێزى ه��ەر سوپاسى هەمووالیەکیشى کرد بۆ لە ڕێزگرتنیان و ستایشەکانیان

بڕیارەکەی.پیپ وتی : پێکهاتەیەکى گەنجمان یاریزانەکان هەموو تیتۆ و هەیە من دواى دڵنیام دەناسێت باش بە ڕاهێنەرایەتى تیتۆ بەرشلۆنە دەمێنێتەوە. بەهێزى بە ه��ەر زۆر سوپاسى هەمووالیەک دەکەم ڕێزگرتنیان و ستایشەکانیان بۆ هەموو بەو پێویستى هەرچەندە

چونکە نەدەکرد، پێداهەڵگوتنە ب��ەردەوام هەر و ن��ەم��ردووم من دەب���م ل��ە ڕاه��ێ��ن��ەرای��ەت��ی. زۆر پێدرۆ ئاستى ب��ە خۆشحاڵم لەو ب��ووە یەکێک هەمیشە و یاریزانانەى کە پێى سەرسام بووم و من و پێدرۆ لە بەرشلۆنەى پلە چوارەوە تاوەکو یەکەم بەیەکەوە

دەستمان پێکرد.

دواى ئەوەى فرناندۆ تۆرێس یەکەم هاتریکى خۆى لەگەڵ یانەى چێڵسى

یانەکەیدا یارمەتى و تۆمارکرد تۆرێس گرنگ. سەرکەوتنێکى بۆ

سپۆرت سکاى بۆ لێدوانێکدا لە باسى لە بارودۆخى چێڵسى و ئەو : وتی نینۆ ئێل کرد. گۆڵە سێ هەفتەیەکى زۆر قورس بوو بۆ ئێمە هەروەها زۆر گرنگیش. سەرکەوتین بەسەر بەرشلۆنە و گەیشتینە یارى بەاڵم پاڵەوانەکان، خولى کۆتایى بەدەستهێنانى لەسەر س��ووری��ن وەرزى بۆ تاوەکو چ��وارەم پلەى خولەکە ل��ەو ب��ەش��دارى داه��ات��وو ئەو گشت دەمانەوێت بکەینەوە. بە م��اون کە ببەینەوە یارییانە تایبەت دواى دۆڕانەکەى نیوکاسڵ. زۆر خۆشحاڵم بەو سێ گۆلە و بەو بیت سەرەتا هاتریکە ئەم هیواى چێڵسى یانەى زیاتر. گۆڵى بۆ یارییە سێ ئەو بەوەیە پێویستى ئینگلیزى خولى لە کە بباتەوە ماویەتى و لە بەرامبەردا چاوەڕێى شکستى نیوکاسڵ و تۆتنهام بکات بۆ ئەوەى بتوانێت خۆى بگەیەنیتە وەرزى ب��ۆ پ��اڵ��ەوان��ەک��ان خولى

داهاتوو.

ئینگلیزى پێى تۆپى فیدڕاسیۆنى دەستى بە گفتوگۆییەکان کرد لەگەڵ بڕۆمێچ وێست یانەى ڕاهێنەرى ئالبیۆن ڕۆى هۆدسۆن بە مەبەستى ڕاهێنەرایەتى پۆستى وەرگرتنى س��ێ ش��ێ��رەک��ان. ف��ی��دڕاس��ی��ۆن��ى بە دەمێکە وواڵتە ئەو پێى تۆپى لە دەگ��ەڕێ��ت ڕاهێنەرێکدا دواى

کێشانەوەى کار لە دەس��ت دواى کاپێلۆ فابیۆ ئیتاڵى ڕاهێنەرى سەرۆکى لەگەڵ ناکۆکى دواى لە فیدڕاسیۆنەکە لەسەر کەیسە ڕەگەز دێڤد تێری. ج��ۆن پەرستیەکەى بێرنستاین ى سەرۆکى ئەو یەکێتیە لەگەڵ چاوپێکەوتنێکى لە دوێنێ ڕۆژنامەى گاردیان دووپاتى کردەوە

کەوا بە جددى دەستیان بە گفتوگۆ ووتى و هۆدسۆن لەگەڵ ک��ردووە سەرۆکى جێرمى سوپاسى “زۆر :یانەیە بڕۆم و کارگێڕى ئەو وێست ئێمە ی��ارم��ەت��ى چونکە دەک���ەم، شێوەیەکى بە ئ��ەوەى بۆ دەدەن هۆدسۆن لەگەڵ گفتوگۆ ئاسایى

ئەنجام بدەین”.

وەرزى ی��ۆڤ��ان��ت��ۆس ی���ان���ەى ل��ە خولى ب��ەش��دارى داه��ات��وو دواى دەک����ات پ��اڵ��ەوان��ەک��ان بۆ خولە ل��ەو دوورک��ەوت��ن��ەوەى ڕووداوە بەهۆى ساڵێک چەند کالچیۆ بە ن��اس��راو گ��ەورەک��ەى سەرۆکى پالتینى میشێل پۆلی. کە ئەوروپا پێى تۆپى یەکێتى لەسەردەمى یاریکردنیدا یاریزانى

ی��ۆڤ��ان��ت��ۆس ب����ووە ب��اس��ى لە بۆ کرد بیانکۆنێرى گەڕانەوەى هەروەها و پاڵەوانەکان خولى کرد، پێرلۆى ئەندریە ستایشى دەکات یۆڤانتۆس بیرى ئەوروپا بیرى یۆڤانتۆس چۆن ه��ەروەک یانەیە ئ��ەو ئ��ەوروپ��ا دەک���ات، بەهێز زۆر ڕوویەکەوە هەموو لە نهێنى پێرلۆش و ئەمساڵ بووە

سەرکەوتنەکانە، پیرلۆ زیاتر لە یاریزانێکە لە نێو یاریگا و بووەتە ئاستى ب��ەرزک��ردن��ەوەى ه��ۆى یاریزانەکانى چواردەورى پێم وایە ئەمساڵ ئەو جیاوازیى دروستکرد لە ئێستا ئ��ەوان یۆڤانتۆس. لە بەهێزن زۆر دەروون��ی��ەوە ڕووى هەروەک چۆن لە ڕووى تەکنیکى

و جەستەییەوە ئامادەن.

مەدرید ڕیال یانەى گۆڵپارێزى ئیکێر کاسایاس سەرکەوتنەکەیان گرنگ بە سیڤیلیا یانەى بەسەر دواى ئ��ەم��ەش ک���رد وەس����ف چامپیۆنزلیگ ل��ە دەرک��ران��ی��ان بایێرن یانەى دەستى لەسەر بالنکۆس لۆس کاپتنى میونشن. ووتى: “دەرچوون لە چامپیۆنزلیگ و ئێمەدایە ه��زرى لە ئێستا تا لەسەر بوو سەخت زۆر ساتێکى پێویستە ی��اری��زان��ەک��ان، گشت پێشەوە سەیرى و بین گەشبین بکەین وە خۆمان ڕازى بکەین بە نازناوى اللیگا کە ئەویش شتێکى گ��واردی��ۆال پیپ ن��ەب��وو، ئاسان و هەیە گ��ەورەى کەسایەتیەکى پێم وایە بەرشەلۆنە و تۆپى پێى جیهان ڕێز لەو کارانەى دەگرن”.

نیمار توانى بە هاتریکێک یانەکەى بگەیەنێتە یارى کۆتایى خولى پاولیستاى بەڕازیل

تێڤیز دەیەوێت لە مانچستەر سیتى بمێنێتەوە

گواردیۆال:بەرشە دواى منیش هەر بە بەهێزى دەمێنێتەوە

تورێس: سوورین لەسەر بەدەستهێنانى پلەى چوارەم

یەکێتی تۆپی پێی ئینگلتەرا دەستیان بە گفتوگۆ کردووە لەگەڵ ڕۆى هۆدسۆن بۆ وەرگرتنى ئەرکى ڕاهێنەرایەتى هەڵبژاردەى ئینگلتەرا

پالتینى : پیرلۆ نهێنى سەرکەوتنەکانى یۆڤانتۆسە

کاسیاس : گواردیۆال کەسایەتیەکى گەورەى هەیە و کارەکانى جێگەى ڕێزن

وةرزش

Page 12: Rebazi Azadi 700

یەکى ئایار ڕۆژى جیهانى کرێکاران

وەک ساڵێک هەموو ئایارى 1ى دیارى کرێکاران جیهانى ڕۆژى پێی ب��ە ڕۆژەدا ل��ەم ، ک��راوە سروشتى هەموو واڵتێک بەشێواز ئازارو ناخۆشی و ڕێگاى جیاواز و پێویستى و داواکارى چینێکى پیشاندەدرێت کۆمەڵگە گەورەى ئ���ەم���ڕۆش ک���ە ج��ی��ه��ان��گ��ی��رى گ��ەورەى چونێکى بەرەوپێش ت��ەک��ن��ەل��ۆژی��ا ب���ەدى دەک��رێ��ت و ئاسانى ک��ار فاکتەرى ئەمە کرێکارانە، ئازارى کەمبوونەوەى بەاڵم لەالیەکى تریشەوە لەوانەیە فاکتەرى گەورە بوونى بێکارى و و زۆر بوونى ڕیژەکەى بێت. ماف سروشتى و کرێکارى ئەرکى و کار لە واڵتێکەوە بۆ واڵتێکى کە کرێکارانى نمونە بە جیاوازە، کارگەیەکى دروست کردنى کاغەز لە ئەمەریکا کێشەکانیان جیاوازە کرێکارانى کێشەکانى لەگەڵ هیندستان لە چا کێڵگەیەکى ڕەنگە ئەمانەشدا هەموو لەگەڵ بە هەبێت گرنگ لەیەکچونێکى جگە کرێکاران داواک��ارى نمونە کۆمەاڵیەتى دەس��ت��ەب��ەرى ل��ە یاساکان ک��ردن��ەوەى هەموار و ب��ەرژەوەن��دى لەگەڵ بەجۆرێک هەروەک بگونجێت، کرێکاراندا کارکردن کەمکردنەوەى سەعاتى و کرێکار مافى پاراستنى و پاراستنى کەرامەتى خۆى و ماڵ

و منداڵى.کرێکاران کوردستانیشدا ل��ە کردنەوەى ئ��اوەدان بناغەى کە س���ەرچ���اوەى و ک��وردس��ت��ان��ن کەرەسەیەکیش بونیادنانەوەو بوونى بەسەرمایەدار بۆ ب��وون یاسا ئ��ەرک��ى خەڵک ه���ەزاران پەرت لە کۆمەڵگە کە ئەوەیە لە بپارێزێت چینایەتى و بوون کۆمەاڵیەتى دادپەروەرى ڕێگەى وە ڕێ��گ��رى ب��ک��ات ل��ە داب��ەش چینى و هەژار چینى بۆ بوونى دوو ئ��ەم چونکە دەوڵ��ەم��ەن��د، و ئابوورى ب��ەرژەوەن��دى چینە هەیە ج��ی��اوازی��ان کۆمەاڵیەتى بە ت��ر ئ���ەوە هەرچینێک وە مەترسی بۆ سەر خۆى دەزانێت ن��ەک ه��ەردووک��ی��ان خ��ۆی��ان بە ئەمڕۆ ب��زان��ن یەکتر ه��اوک��ارى هەندێک لە س��ەرم��ای��ەدارى کە ڕۆژ برسیەتیش وە قەیراندایە بە ڕۆژ زیاتر دەبێت دادپەروەرى پاراستنى بۆ ڕێگایە گرنگترین ئ��اس��ای��ش��ى ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى و وە چینەکان ئاشتبوونەوەى مەترسیەکان، لە تر یەکێکى سەقەتى یاساکان و هەندێک جار جێبەجێ نەکردنیانە، پێویستیشە کرێکارانى کەرتى تایبەت شان بە خانەنشین گشتى کەرتى شانى هۆکارى و بیانگرێتەوە ب��وون سەالمەتى گیانى کرێکاران گرنگى زیاترى پێبدرێت، چونکە ئەوەى لە ئەیبینین جۆرێک ئێمە ئێستا کەمتەرخەمی هەیە لەالیەن خاوەن کارەکانەوە چ کەرتى گشتى بن یان کارکردن هەروەک تایبەتى کەرتى بۆ ڕاهێنانى کرێکاران لەسەر ئامێر کە پێشکەوتوو تەکنەلۆژیاى و کرێکاراندا کارى لەگەڵ بتوانرێت نامۆبوون دروست نەکات بەجۆرێکى تر سوود لە ئەزموونى ئەو واڵتانە واڵتانى ئێستا ک��ە وەربگیرێت

پێشکەوتووى ئابوورین.پێش ب��ەرەو هەر نەچێت بیرمان بژێوی باشکردنی ل��ە چوونێک کرێکاران واتە فراژوبوونی ئابووری

زۆینەی خەڵک.

عيرفان ناميق

ئەو منداڵەی لەکارەساتی کیمیابارانی ش���اری ه��ەڵ��ەب��ج��ەدا ل��ەک��ەس��وک��ار و ماوەی »21« ساڵ دابڕا و خێزانەکەی لەژێر چاودێری کەسانێکى دیکەدابوو، سینەمایی و فیلمێکی چیرۆکی کرایە ڕۆژی هەشتی ئایار لەهۆڵی ڕۆشنبیری هونەرمەند نمایشدەکرێت. سلێمانی یەکێکە ک���ە ع���ەت���وف« »ش�����وان سینەماییەکەی فیلمە لەئەکتەرەکانی س��ووت��اوەک��ان«ە »هێالنە ب��ەن��اوی لەچیرۆکی باس فیلمەکە ڕایگەیاند، »عەلی« ونبووی کارەساتی کیمیابارانی وتیشی:»فیلمەکە دەک��ات، هەڵەبجە بەهاوبەشی لەالیەن وەزارەتی کاروباری هەرێمی ئەنفالکراوانی شەهیدان و خەرمەندار« »مەحمود کوردستان و »HD« بەسیستمی بەرهەمهێنراوە و

وێنەی گیراوە. لەبارەی بەشداریکردن و شوان هونەرمەند فیلمەکەوە زمانی عەتوف وتی: »نیوەی زیاتری دیالۆگی فیلمەکە بەزمانی کوردییە و بەشەکەی بەزمانی فیلمەکە دی��ال��ۆگ��ی ت��ری کوردەکانی هونەرمەندە فارسییە، »ژیان لە هەریەک فیلمەکەش نێو ڕۆڵی خ��ان« حەمەعەلی ئیبراهیم و دیکەش ئەکتەرەکانی دەگێڕن و تێدا حەقیقەت »ش��ەه��رام ل��ە ه��ەری��ەک دوست، سەحەری قوڕەیشی و مەسعود یوسفین«. فیلمی هێالنە سووتاوەکان لەسیناریۆ و دەرهێنانی »شەهرام غالب موزیکیشی ک��اری مەسلەخی«یەو ل��ەالی��ەن »ئ�����ەردەوان ک��ام��ک��ار«ەوە ن���وس���راوە و گ��روپ��ی ک��ام��ک��ارەک��ان

جێبەجێیانکردووە.

دادگ����اى ب���ااڵى ن��ی��وس��اوس وی��ڵ��زى بڕیاریکى ڕابردوو هەفتەی ئوسترالیا، چێشتخانەیەکی ب��ەس��ەر س��ەپ��ان��د 8.3 بەپێدانى واڵتە، ئەو بەناوبانگى ملیۆن دۆالر وەکو قەرەبوو، بەبنەماڵەی سەمعان«، »مۆنیکا بەناوی کچێک بەسەرچوو ژەمێکى خواردنى کەدواى دا 2005 لەساڵی لەچێشتخانەکە ب��ووەو زیانى ب��وون تووشى ژەه��راوى دواتریش گەیشتووە. بەمێشکى زۆر ڕۆیشتنیشى و ق��س��ەک��ردن ت��وان��اى لەدەستداوە، بەاڵم چێشتخانەکە داواى

دووبارەکردنەوەی دادگایەکی کردووە.

لە برۆکسلى پایتەختى بەلژیکا، سااڵنە بەشدارى پیاوان لە زۆر ژمارەیەکى لە پێشبڕکێى بەدەستهێنانى نازناوى ئەمساڵیش دەکەن. جوانترین سمیڵ ژم��ارەی��ەک��ى ب��ەرچ��او ل��ە پ��ی��اوان

بەشێوازى جۆراو جۆر بەشداریان لەو پێشبڕکێیەدا کرد، براوەى ئەمساڵی ئەو پێشبڕکێیەش هاوواڵتییەک بوو بەناوى جیف، وەک لە وێنەکەدا دەردەکەوێت

کە بڕوانامەکەى بەدەستەوەیە.

»هێالنە سووتاوەکان« لەسلێمانی نمایش دەکرێت

بەهۆی ژەمێکى بەسەرچوو 8 ملیۆن دۆالر قەرەبوو دەدەن

پێشبڕکێى جوانترین سمێڵ

خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحموددیزاین

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەر

پشدەر بابەکرجێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

[email protected] www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

محەمەد پاکژ، شاعیر: شیعر لەدەست دیلێتى ژیان و ناخی خۆم ئازادی کردم

*بەکێ دەڵێن شاعیر؟شاعیر ئەو کەسەیە خەمەکانى مرۆڤایەتى وەکوو هەمیشە دەزانێت، خۆی بەخەمی بۆ ڕووناکی خۆیەتى و بۆ سوتانى مۆم لەهەموو نییە مەرج مرۆڤ دەوروب��ەری، کات و شوێنێکدا شاعیر بێت، بەاڵم مەرجە هەمیشە شاعیرانە بیر بکاتەوە، شاعیرانە مرۆڤایەتى و کاروانى ن��ەزری ژیانى واتە

بەختەوەری مرۆڤەکان دەکات.*چۆن دەڕوانیتە شیعر؟

دەوەستێنێ، کەمن پرسیارەیە ئەو ئەمە هەر کات دەمانەوێت پێناسەیەک بۆ شیعر دابنێین هەرچی دەڵێین و دەنوسین، دواجار نەمانتوانیوە دەکەین هەست بەویژدانەوە مافی خۆی بدەینێ، هەر بۆیە ئاسان نییە شیعر بۆ خۆی ڕوانینى بتوانێت م��رۆڤ داگیر ئەو شیعر من بۆ بەاڵم دەربڕێت، کەرە جوانەیە لەدەست دیلێتى ژیان و ناخی

خۆم ئازادی کردم.دای���ک و ب��ۆ ت��ا ئێستا ش��ی��ع��رت *ئ��ای��ا

نیشتمان نوسیوە؟بەڵێ وا بزانم یەکەم شاعیرم کەدیوانێکی ئافرەت مەینەتیەکانى بەئازارو تایبەتم نوسیوە بەناوى ) ژنێک لەپێناسەى ئاودا( هەر لەم دیوانەشدا چەندین شیعری تایبەت بەدایک تێدایە وەکو وەفاو ڕێزێک بۆ دایکم و نیشتمانیش بۆ دونیا. دایکانى هەموو دیوانێکم هەیە بەناوى ) شەهید( کە کۆی نیشتمانى و سیاسی و شیعرەکانى شیعرە کیمیاباران و ئەنفال و بەشەهیدو تایبەت کارەساتەکانى ڕووداو ڕەوو کۆ ڕاپەڕین و

نەتەوەکەمی تێدایە.ئاشق و شێتە، تا چەند *دەڵێن شاعیر

ئەمە ڕاستە؟مرۆڤ دێوانەیە، یان شێتە یان شاعیر سەیر هەستێکی بەشاعیر دەبێت کاتێک هەستێک دەب��ێ��ت، دروس���ت لەناخیدا کەدەبێت نەلەکەس بچێت و نەکەسیش لەو

بچێت.لەسەر هەیە کاریگەری شاعیر *ک��ام

مامۆستا محەمەد؟هیچ ت��ەواوى کاریگەریی وابەستەى من شاعیرەو ه��ەر ب���ەاڵم ن��ی��م، شاعیرێک بەجۆرێکی جیاواز تام و چێژ لەشیعرەکانى دەکەم و سودیش لەهەموویان دەبینم، بەاڵم خوێنەری خۆمم و ڕێچکەى خاوەنى خۆم وریا و ئاشنا بەشیعری من دەتوانێ بەئاسانى

شیعرەکانم بناسێتەوە.*جوانترین شیعرت کامەیە؟

من زۆرینەى شیعرەکانم بەپێی قۆناغەکەى مرۆڤ نییە ئاسان دەزانم، بەجوان خۆی خۆی جگەرگۆشەکانى بۆ پلە بتوانێ منن، گۆشەى جگەر شیعرەکانم دابنێت ئ��اودا لەپێناسەى ژنێک شیعری ب��ەاڵم

وەفایەکی جوانە بۆ دایک.*ئایا باڵو کراوەت هەیە؟

و دیوانى شیعریی سیاسی بەڵێ چەندین تایبەت دیوانى خۆشەویستى و نیشتمانى و بەنیشتمان و ئەنفال و کیمیاباران و ڕاپەڕین و کۆڕەوو ژن و مناڵ دیوانى شیعری گۆرانیم منااڵن چیرۆکێکی لەچەند جگە هەیە، جەستەى چاپکراوانەم: ئەم خاوەنى و بۆ سفر کاتژمێر و کراو مۆمیا شارێکی کیمیابارانی هەڵەبجە، گومان بۆ کارەساتی ئەنفال، خەمی کۆچە ناوەختەکان و هەناسە تەزیوەکانى با، ماچ لەدەمی کەنارییەکاندا ڕەشەبا دەم درۆکانى خۆشەویستى، بۆ بۆ فریشتە بۆ خۆشەویستى و مرۆڤایەتى، مدنااڵن، دەرگا و لەتێ دڵ و شەوێک لەبەر باران بۆ شیعری لیریک، ژنێک لەپێناسەى مەینەتیەکانى ئ��ازارو بۆ شیعر – ئ��اودا هەڵمواسە لێوەکانتا دارەى بەسێ ژن، محەمەد هەناسەکانى شیعر، چوارینە –ماچ ئیمپراتۆری شیعر، هەناسە – پاکژ »دیوان«ی گەورەی خۆشەویستى، شەهید نیشتمانى و و سیاسی گ��ەورەى دیوانى نەتەوەیی، ئامادەکردنەوەى ڕێکەوتننامەى ئێوە ک��ورد، بەزمانى مناڵ مافەکانى پەپوولەو فریشتە بوون_ کارەساتى ئەنفال بەزمانى مناڵ، چاو گەشەکەم کارمەکە تۆ

بخوێنە- چیرۆکی پەروەردەیی بۆ منااڵن.کیمیاباران و ئ��ەن��ف��ال و شیعری *چ���ۆن

کۆڕەوت نوسی؟ن��ەت��ەوەک��ەم ک��ارەس��ات��ەک��ان��ى ڕووداوو مەینەت و ب��ەش نەتەوە ئ��ەم ناسنامەى شیعرانە ئەو نوسینى بۆیە کۆڵنەدەرەن، بۆ من هەم ئەرکی مرۆڤایەتى و نیشتمانى و نیشتمان و کە قەرزەیە ئەو دانەوەى هەم چونکە هەیانە، منەوە بەسەر نەتەوەکەم ئەوانەش خۆریانبم، خەم بڕیارمداوە من کارەساتەکانى م��ێ��ژووی م��ن م��ێ��ژوون،

نەتەوەکەم بەشیعر نوسیوەتەوە.*بۆچی پێت دەڵێن ئیمپراتۆری ماچ؟

ئەو نازناوە بۆ یەکەمین جار کاک حەسەن شێخ کتێبخانەى خاوەنى هەڵەبجەیی ڕەزای تاڵەبانى لێی نام، نەک هەر ئەوەندە لەزۆر شوێن وتویەتى ئەگەر عەربەکان نزار پاکژی حەمە کوردیش هەبێت قەبانیان

هەیە کەنزار قەبانى کوردە، ئەوەش لوتفی خۆیەتى، ئیمپراتۆری ماچ لەسەر داواى کاک حەسەن ناوى دیوانەکەشمە ) ئیمپراتۆری دەگەڕێتەوە ئەوە بۆ هۆکارەکەشی ماچ( من پارچەکانى ماچم کۆکردەوەو ماچ خۆیم پادشایەتى تەختى بەئیمپراتۆری کرد شیعر. واتە هیچ کەس نەوەکو من دیوانى منیش نەهێندەى هەیەو بەماچی تایبەت شیعری لەسەر ماچ نوسیوە، بەاڵم جێگەى ماچەکان لەڕۆحیەتى کەسانێک داخ��ە لەڕۆحدان ماچەکان نازانن تێنەگەشتون، هەندێکیان بۆ نیشتمان و مرۆڤایەتى دایک و

جگەر گۆشەو خۆشەویستن.* ت���ۆ ب��ەی��ەک��ێ��ک ل���ەه���ەرە ش��اع��ی��رە دیارەکانى شیعری گۆرانى ناسراوى، ئایە

خەسڵەتەکانى شیعری گۆرانى چین؟شیعری گۆرانیش وەکو هەر شیعرێکی تر

ناوى شیعرە، بەاڵم لەشیعری گۆرانیدا سەلیقەى وردتر، مەودای شیعری

گۆرانى زۆر کورتترە لەقەسیدە، ب��ۆی��ە ئ��ەو چ��ی��رۆک��ەى کە لەشیعرێکدا دەت���ەوێ���ت بینوسیت پێویستە کورت و سەرەتاو وات��ە بێت ت��ەواو دی��اری کۆتایی ن��اوەن��دو سادە بەزمانێکی هەبێت و نوسرابێت بۆ ئەوەى زۆرترین گوێگر لێی تێبگەن، هەروەها دانەرەکانیشمان لەئاواز زۆر حەز دەکەن شیعرەکان کێش و ی قافیە( وەزن و ( س��ەروا هەبێت بۆ ئەوان ئاسانتر کاری لەسەر دەکرێت، پاشان شیعری

تێیدا چیرۆکەکان زیاتر گۆرانى کورت دەکرێتەوە بۆ مەودایەک کە وەرگر ئارەزوی وەرگرتنى هەبێت.* ئ���ای���ا ت���ا ئ��ێ��س��ت��ا خ���ەاڵت

کراویت؟بە خەاڵتیان شوێنانە ئەم بەڵێ، نامەى گۆڤاری من بەخشیوە، ڕێز تیڕۆژی ئەهلی ساڵی 2001، پێنج ساڵ لەسەر یەک ڕێزنامەى نوسەری ڕێز لێنراو لەڕۆژنامەى ڕێبازی ئازادی. نامەى ڕێز لەساڵی 2003 – 2008، ڕێکخراوى ئازادی الوان ساڵی 2007، یەکێتى سلێمانى لقی نامەى ڕێز ژنانى کوردستان ساڵی 2008، ڕێز نامەى نوسەری نمونەیی ساڵ لە ڕۆژنامەى )ڕاستى( ئەهلی 2008،

پەروەردەی وەزارەتى نامەى ڕێز خەاڵت و نوسەری وەک���و ک��وردس��ت��ان، هەرێمی خەاڵتى ،2009 منااڵن ب��واری نمونەیی نمونەیى نوسەری وەکو سمۆرە، خانەى خەاڵت و ،2009 ساڵی منااڵن ئەدەبیاتى نامەى ڕێکخراوى ئاشتى خێر خوازی ڕێز هەڵوێستى س��روش��ت و لەسەر عێراقی، ئاشتى خوازانە و ئەو شیعرەى کە هەڵبژێردرا بۆ مارشی ڕێکخراوی ئاشتى خێر خوازی ڕۆژنامەى ڕێزنامەى ساڵی 2010، خەاڵت و )پارێزگاران( وەکو نوسەری نمونەیی ساڵی 2010، خەاڵتى بەڕێوەبەرێتى خانەى سمۆرە وەکو نوسەری نمونەیی لەبواری ئەدەبیانى منااڵندا ساڵی 2010، خەاڵت و ڕێز لێننانى ،2011 ساڵی کەمئەندامان خەمخۆرانى سەربەخۆیی ڕادیۆی ڕێزلێنانى بڕوانامەى مەدالیای ،2011 ساڵی پارێزگاران پارتى شیعری لەسەر ئاڵتونیی )خەبات(ى مارشی

نەوەیی 2011.

ئا: ~

گەڕیدەیەکم بەدواى نهێنییەکانى ژیاندا وێڵم، ژیان و ئاسودەیی خۆم مرۆڤەکان خۆشبەختى وابەستەى ئ��ازار بەئازارەکانیان ک���ردووە، دەک��ێ��ش��م و ل��ەگ��ەڵ ب��ەخ��ت��ەوەری ئەواندا ئاسودەدەبم، لەهیچ چرکە نیشتمانەکەمم نەتەوەو ساتێکدا ئەگەر بەجێنەهێشتوە، بەتەنیا ئەوا نەبووبم الی بەجەستەش هەڵمگرتووە. لەدڵمدا هەمیشە محەمەد مامۆستا وت��ەی ئەمە بەکرە کە ناسراوە بە »ئیمپراتۆری وەسمان بەکر محەمەد م��اچ«. لەدایک 1971 ساڵی لە »پاکژ« ب����ووە، دەرچ����وی ئ��ام��ادەی��ی��ە و م��ۆزەخ��ان��ەى ب��ەرپ��رس��ی ئێستا لەکۆتایی سلێمانیە. ئەتنۆگرافی هەوڵە ه��ەش��ت��اک��ان��ەوە س��ااڵن��ى پێکردووە، دەست شیعرییەکانی خێزانەکەیان ئ���ەوەى ب��ەه��ۆی نیشتمانپەروەر ش��ۆڕش��گ��ێ��ڕو سیاسی بەشیعری سەرەتا بوون، بەرەو دواتر و پێکردووە دەستی و هاتووە خۆشەویستى شیعری بە ک��راوە شیعری 150 لە زیاتر ەوە »1991« لەساڵی گۆرانی. ک��اری ڕۆژن��ام��ە ن��ووس��ی دەک��ات ڕادیۆ، »ڕۆژنامە، بوارەکانى لە کاری لەسەرەتای تەلەڤزیۆن« نووسەری سەر ئەهلیدا ڕۆژنامەى هەردوو گۆڤاری ئەهلی کۆمەاڵیەتى سااڵنى ب��ووە ئەلەند« »کریڤ، سێ خاوەنى ، »2002 – 2000«ئ���اوارەو ل��ەس��ەر فیلمە ک��ورت��ە مرۆڤ مافی کیمیاباران و ئەنفال و ڕاپۆرت و ڕێپۆرتاژو دەیان لەگەڵ وتار لەم بوارانەدا، بەهەموو ژیانی بەهیچ جۆرێک سازشی بۆ دووژمن لەبەرەى دێڕ بەیەک نەکردووە، ش��ەڕی ک��ورد ک��وژی��دا ن��ەب��ووە، بەڵکو بەهەر شێوازێک بۆیکرابێت

خزمەتى ئاشتیی کردووە.

37 م��اوەى ئ��وردن خەڵکى باوکێکى لەو و دەکات بەکچەکەى سواڵ ساڵە 3 باڵەخانەى 3 توانیویەتى ماوەیەدا نهۆمى دروست بکات و ژیانێکى خۆش بۆ خۆى و کوڕەکانى دابین بکات. ئەم

لەشەقامى زۆرى دەنگۆیەکى حاڵەتە ئەوەى دواى بەتایبەتى نایەوە ئوردنى لەو واز یەکجارى بە بڕیاریدا کچەکە ساڵە 37 م���اوەى ک��ە بهێنێت ک��ارە باوکى ئیستیغاللى ئەو دیاردەیە دەکات

لەوەى جگە دەوڵەمەندکردنى. خۆ بۆ هەیە گەورەى باڵەخانەى باوکەکە سێ لەهەمانکاتدا براکانى ئەو کچە سواڵکەرە مۆدیل دوا ئۆتۆمبێلى ه��ەری��ەک��ەو

لێدەخوڕن.

لە داهاتى سواڵکردنى کچەکەى سێ باڵەخانە دروست دەکات

Rebazi Azadi 778

Rebazi Azadi 778

Rebazi Azadi 677

Rebazi Azadi 677

Rebazi Azadi 761

Rebazi Azadi 761

Rebazi Azadi 696

Rebazi Azadi 696

Rebazi Azadi 726

Rebazi Azadi 726

Rebazi Azadi 709

Rebazi Azadi 709

rebazi azadi 776

rebazi azadi 776

rebazi azadi 713

rebazi azadi 713

Rebazi Azadi 716

Rebazi Azadi 716

Rebazi Azadi 645

Rebazi Azadi 645

rebazi azadi 664

rebazi azadi 664

Rebazi Azadi 624

Rebazi Azadi 624

rebazi azadi 773

rebazi azadi 773

Rebazi Azadi 742

Rebazi Azadi 742

rebazi azadi 667

rebazi azadi 667

Rebazi Azadi 654

Rebazi Azadi 654

Rebazi Azadi 670

Rebazi Azadi 670

Rebazi Azadi 708

Rebazi Azadi 708

Rebazi Azadi 744

Rebazi Azadi 744

Rebazi Azadi 644

Rebazi Azadi 644