Rebazi Azadi 692

ەریدەکاتی کوردستان د دیموکراتیالیستە حزبی سۆس سیاسییەکی هەفتەنامەیەری کوردستان ڕۆژنامەی جەماوwww.jamawarnews.com ڕەپە 12 • 31 • ساڵی692 • ژمارەینیی زای2012/02/28 کوردی •2711/شەمێ/ڕە9 مە سێشەموک: گشتی کشتوکاڵى کەرکبەرىڕێوە بەزار دۆنم زەویهە950 وک لە پارێزگای کەرکیاننەکانو بۆ خاوەتەڕێندراوە گەى کوردستان:کى یەکێتى مامۆستایانى سەرۆ جێگرهەزارى ئەو150 وەىوامە بۆ گەڕاندنەردەمان بە هەوڵەکانوەگرتوتیان وەریکایە کە مۆڵەتى دا مامۆستایانەىى کوردستان:ستى هاوپەیمان وتەبێژى لیودجەى هەزار پێشمەرگە لە بو70 ودجەى بواق دەدرێت گشتى عێرى کوردستان:مێکی پەرلەمان ئەندا بە خەڵکى عێراق دراوەتانەى کەزا ئەو ئیمتیاوەگرێتەرێمى کوردستانیش دەودجەدا، هە لە بوانى عێراق:وێنەر ئەندامێکی ئەنجومەنى نرێت نیشتمانى نابەست کۆنگرەى دیاله: پارێزگایومەنی ئەندامێکی ئەنجواوچەکەیانوە ن هێزى پێشمەرگە بێنەزیارنلە خوا پارێزگاى دیا خەڵکى، ئەندامى ئەنجومەنىیل ئیبراهیم جەل�ەر لیستى پ�ارێ�زگ�اى دی�ال�ە ل�ەسیدارێکىى کوردستان لە د هاوپەیمان ئ�ام�اژە دا~ تایبەتىگەیاندنى بەدواى ڕا« وە دەکات بەوە پارێزگاى دیالە ئەێم کردنى هەرە پارێزگارى مانگ3 ى زیاتر لە ماوەکەى کارە سەروە نەهاتۆتە دیالەدەزگاکانىیەک لەوە بۆشای بەوهۆیەڕێ�وەب�ردن�ى ب�ە و جێبەجێکردن.»وەست بوکەدا درو پارێزگاوە دەک��اتو هێما ب��ۆ ئ��ەوب��را ن��ا دیالە پارێزگاى کردنىبەهەرێم« وە ڕێگرىەن حکومەتى فیدراڵەی لە.» لێکراوە، ئەندامى ئەنجومەنىیل ئیبراهیم جەل~ پ�ارێ�زگ�اى دی�ال�ە ب�ە پارێزگاىیگەیاند: ئێستا خەڵکى ڕا پێشمەرگە هێزىزیارن خوا دیالەوەو بێنەن��ى پ�ێ�ش�وەک���و س��ا ووچە دابڕواوەتایبەتى نا ب ناوچەکەوەک�ورەک�ان و ن�اوچ�ە کێشە ل�ەس�ەو جەلەو نەفتخانەوتەپەورە قەون�ى��ی��ە، چ�ون�ک�ە ب�ەب�و س��ەع��دیۆرو تیر دەستى پێشمەرگە هێزىو.نە بڕابو لەوناوچاچییەکانژاوە ئاگەیاندنى وت�ی دواى ڕاروەه�ا ه�ەوە پارێزگاى دیالە ئەێم کردنى بەهەرە پارێزگارى مانگ3 ى زیاتر لە ماوەکەى کارە سەروە نەهاتۆتە دیالە دەزگاکانىیەک لەوە بۆشای بەوهۆیەڕێ�وەب�ردن�ى ب�ە و جێبەجێکردنەکو، بۆیە ووەست بوکەدا درو پارێزگایالە چەند پارێزگاى د ئەنجومەنى کردووەمان لەپارێزگاررێک داوا جاەى، چونکەر کارەک سەوە کەبگەڕێتەیەڵ ناکات ئەو بۆشایەکە قبو خەڵک بێت، ئێمەشردەوام کارگێڕیە ب��ە پارێزگاکە خەڵکىوێنەرى ن وەکسەروڵى چارەکرێت هەمان لێدە داوا ب��دەی��ن و ک��ردن��ى ئ��ەو کێشەیەوەبکرێتەەکو خۆى لێ بارودۆخەکە وستى هاوپەیمانىە ئێمەش لە لی بۆیدای�ن ئەووە کوردستان لەگەڵ ئ�ە بکرێت و یانس�ەر چ�ارە کێشەیەکەىرکارە سەوە بگەڕێتە پارێزگاربرێت وب کەىر کارە و یان لەسە ڕاپەڕاندنى ئەرکى ترەسێکى کاکە بگرێتە ئیش و کارەکانى پارێزگ3» ئەستۆ .بەرى گشتیڕێوە مەهدى کاکەى، بەیدارێکىوک لە د کشتوکاڵى کەرک ئاماژە دا~ تایبەتىوەىلە گەڕاندنە« وە دەک��ات ب�ەوک کەرک پارێزگاىیەکانى زەوی.»ونیش سودمەن بو تورکمانوە دەک��اتو هێما ب�ۆ ئ��ەوب��را ن��ا هەزار) 950 ( ى ئەووەگەڕاندنە« ژیانى لەوەیە پێکە زەوی دۆنمەکردنسەررەو چارە کەرکوکدا ب�ە یەکجار هەنگاوێکى ب����ردووە، بۆ هەنگاوێکیشەو، ب��ورنگ گ.»ى بارودۆخەکەوە ئاسایکردنەب�ەرىڕێ�وە م�ەه�دى ک��اک��ەى، ب�ە����وک ب�ە ک��ش��ت��وک��اڵ��ى ک����ەرک پارێزگاىگەیاند ڕا~ �ێ�ش�ەى م�وڵ�ک�دارى ک��وک ک��ەرکوی��ە زەەتایبەتى ل��ە ت�ێ�دای�ە بکى زۆرەیە ماوەندا کشتوکاڵییەکاورەوامە و کێشەیەکى گەردە بەنیوەى زیاتر لەوە، لەبەر ئەوە بو پارێزگاىە کشتوکاڵییەکانى زەویش��ى ش�ۆڤ�ی�ن�ى و��وک ت��و ک��ەرک،پاش هەوڵوە بارێکى گۆڕین بوەتایبەتى ب زۆرشێکى کۆش ووە140 ى م�ادەى لە لیژنەى ب�اە ئ��ەو ئەنجامەى�را بگەین ت�وان مانگى یەکىوەىون�ە ل�ە ک�ۆب�و ب��ڕی��ارى ژم��ارە2012 س��اڵ��ىردرا س�ەرج�ەم ئەو ب��ڕی��ا)29( ئەمەشوەشێتەوەرانە هەڵبو بڕیا دۆنم زەوىهەزار)950( نزیکەىوک لە پارێزگاى کەرک کشتوکاڵىخۆ دەگرێت. لە هەزار دۆنم)300( نزیکەى وتیشى لەبەروەتەکاڵى ماوەى کشتو زەو بۆ پەرلەمانى کراوەوانەوە ڕە ئە بڕیارى بە زوویىوەى عێراق بۆ ئەبکرێت.دنى دەرکرسەر چارەوک کەرک کشتوکاڵىبەرىڕێوە بە تورکمانیشوە دەک��ات ب�ە ئاماژەوەى ل�ە گ��ەڕان��ەونم�ەن�د ب��و س�ودیەو زەوییان ئەنەکان زەوى بۆ خاوەى کوردى موڵکو کشتوکاڵیانە هەموى ئەووەشاندنەڵوە تورکمانە، هە ووەن بوورنگ بواوێکى گرانە هەنگ بڕیاى کشتوکاڵى،نى کەرت هۆى پێشخستران چەند ساڵێکە جوتیاوە لەبەر ئەزارى ون لە خزمەتگووەش بوێب بانێمهێن لە بەرهوەۆسپێکیش بو کارێکى،هۆکوک کەرک پارێزگاى لە پەکخستنى ل�ەوە ب��ورنگیش گ6» ندا.ەى گوندەکاداکردنەو ئاوە سەرۆکى عەتا ئەحەمەد، جێگرى کوردستان مامۆستایانى یەکێتى~ رێکى تایبەتىیدا لە دوەىلە دواى ئە« وە دەکات بە ئاماژە پەسەند بۆ یاساکەى پەرلەمانکان دەستنساتى لقە کۆنفرا کردین.»کەین پێدەوە دەک��اتو هێما ب�ۆ ئ��ەوب��را ن��اوەى بۆ گەڕاندنە پێداوینیانبەڵێن« رى ئەو مامۆستایانەى کە هەزا150 هەیە، چونکەەتیانیکای مۆڵەتى دا دارایىەتدا وەزیرىو وەزار هەر لەنایەو پارەى پێداوین کە ئ�ە بەڵێن.» سەرف بکات سەرۆکى عەتا ئەحەمەد، جێگرى کوردستان مامۆستایانى یەکێتىگەیاند: نزیکەى ڕا~ بە لقەکانى کۆنفرانسى مانگە)4( وە،تون دوا کەو یەکێتى مامۆستایان دا ل�ە ڕێگەى ه�ەوڵ�ى زۆرم���اوە، و سەرۆکى پەرلەمانە کوتلەکان بەڵێنىى پەرلەمان سکرتێرجار دواوەىست پێکردنەاوین دواى دە پێدکان پەرلەمان بە زووىوەونە کۆبوکەمان بۆ کارەیەکى کورتداماوە و لەکەینش دەست دە تەواو بکەن ئێمەنسات. بە کۆنفرازارەى ه���ە150 ى ئ��ەو ب���ارە ل��ە پێدارو مۆڵەت مامۆستایانى کەوەو هێما بۆ ئەوب�را ن�ای�گ�رن وەرن داوە،ەڵێک هەوڵماکۆم« دەکات بە مافى ئەوزارە ه�ە)150( ئەوکۆکیشمانین، دا دەزان مامۆستایانەوە ڕێگایەکە لەچەند لێکردووندووە بۆ وەزارەت�ىومان ک�ر نوسرا کەوەمان کردووە و داواى ئە دارایىد چۆن پیادەیە لە بەغدا ئەو یاسا.» پیادە بکرێتت لێرەش وا دەکرێ چونکە داوە،یان بەڵێن وتیشىنابى وەزیرتدا جەو وەزارە هەر لەنایشمان هەوڵەکان داوە، بەڵێنىوەى،وام��ە ب�ۆ گ��ەڕان��دن��ەردە ب��ە ک��ە ئ�ەو ب��اوەڕی��ش��م��ان زۆرەوە بۆ بگەڕێنینەزارە ه��ە)150( 7» مامۆستایان. لیستى وتەبێژى تەیب، موئەیەد لەئەنجومەنىى کوردستان هاوپەیمانیدارێکى د ل�ە ع�ێ�راقەرانىوێن ن ئ�ام�اژە دا~ تایبەتىودجەى ئەمساڵبو« وە دەک�ات ب�ە بۆ هەرێمىوەدجە بوو باشترین بو.» کوردستانوە دەک��اتو هێما ب��ۆ ئ��ەوب��را ن��ا لەۆرستیەکان تیرڕێ��ک��خ��راوە« ک�ان�ى بەعس ق�اع�ی�دەو پ�اش�م�اوەوەىن ڕێگرى بکەن لەوڵ دەدە هەرێتبەستاد ب لوتکەیە لەبەغد ئەوو هەوڵێکى خۆیان هەمووە لەبەرئەەرێنىەیەکى نوەى وێنن بۆ ئە دەدە بێ و ناسەقامگیر عێراقێکى و.» بدەنتانە نیشانى ئەو و ئاسایش لیستى وتەبێژى تەیب، موئەیەد~ى کوردستان بە هاوپەیمانودجەى ئەمساڵ باشترینگەیاند بو ڕا کوردستان بۆ هەرێمىوەدجە بوو بو ک�ە لیستىک��اری��ان��ەى و ئ��ەو داواکەشى پێش کوردستان هاوپەیمانىیەکانىو تێبینلەمانى کرد هەمو پەرون،ى هەرێمى کوردستان بو حکومەتین بڵێینى دەتوانیەکى گشتشێوە بەودجەىیەکى زۆر لە بو ڕادە ئێمە تاەتى لەبەشیەتایبڵ ڕازین، ب ئەمساودجەى لەبو کوردستان هەرێمىکەوتانەىو دەست گشتى عێراقدا ئەڵ�دا بۆودج��ەى ئ�ەم�س�ا ک�ەل�ە ب��وهاتون وەدەست کوردستان هەرێمى70 ودج�ەىتیە لە پێدانى ب�و بریودجەى هەزار پێشمەرگەیە کە لە بو نادرێت، بەڵکو هەرێمى کوردستاناق دەدرێت. گشتى عێرودجەى لە بونى عێراقەى کۆنگرەى نیشتما لەبار بەستنى پێشوانرێت نات وت��ىیەنە ەبی کۆنگرەى لوتکەى عەر ئێستا تارێتبەست بقیەکان عێرادا زۆرنیەنەکان ێوان ناکۆکى لەنکە کۆنگرە ن�اوى لەسەرەنانەت تکات کە داوادەە، عێراقییە ناکۆکى هەی نیشتمانى کۆنگرەىکە ناوى کۆنگرەون دەڵێتوڵەتى قانم دە بێت، بەمانى بێت. ئەووەى نیشتونە با کۆبوەرانىوێن ن ئەنجومەنى ئەندامەىهیچ« وە دەک�اتق هێما بۆئە عێراوەىبی ب�وارى ئەرەوڵەتێکى عە دەتێکى تر نییە کێشەو گرفتەکانى وتەنکە ئەو وسەر بکات، چو چارە بەشدارى خۆیان کەبیانەشرە عە خۆیانان بەشیویکەن هەمو دە لوتکەق زیاتر لە عێرا کێشەیان هەیەو ئەگەر3» .» کەمتر نییە نەبێت پەرلەمانى ئەندامىەحمود م دلێرگەیاند ڕا~ کوردستان بەتیەدستان بریهاتى هەرێمى کور دا نەوتىى%17 یەى کە لەو پارە لەهاتى داروەهادێت هە عێراق وەدەستودجە لە عێراقتنى بوخۆ، دواکەو ناوە بە پەرلەمانى کوردستانەیوەندى پەادجەیەى کەلە بەغدود بو نییە، ئەو بۆ هەرێمى کوردستانى کراوە دیارەتى هەرێمىەزارەتى دارایى حکوم و وەزارەت��ىردستان بە هاوکارى کوتەکان پێى ڕاپۆرتى وەزارەان بەندان پ بۆدرێت دەنێر و دەکرێت ئامادە ئەنجومەنى وەزی���ران، ئەنجومەنىرێتى کرد دەینێ پەسەند وەزی��رانەش لە پەرلەمانان، ئێم بۆ پەرلەمکەین.ر دە گفتوگۆى لەسە بە دراوەتانەى کەزایشى ئەو ئیمتیا وتودجەدا، هەرێمى خەڵکى عێراق لە بو6» وە.گرێتە کوردستانیش دەفز، ئەندامى ئەنجومەنى عوزێر حا~ انى عێراق بەوێنەر ن کۆنگرەىڕن�اک�ەم ب�اوەگەیاند ڕارێت، چونکە لەمبەستیشتمان ب نوە دەچێتوایدا لە ڕۆژەى د چەند عێراقى نیشتمانى ک�ۆن�گ�رەیەکانىیشتن دوابخرێت بۆ دواى دانبى کەلەرەى لوتکەى عە کۆنگرەیەنى ،نجام دەدرێ��تاد ئە بەغدویەکى بو ب�ەش�دار کە عێراقییەەتیە کردوی حکومەتەرەک�ى س�ە ب�خ�رێ�ت�ە دواى م���ەرج ن�اب�ێ�ترەبى، عە لوتکەىەکانىیشتن دانرێت،یە نابەستو کۆنگرەزانم ئە وادەرێتبەست نیشتمانى ب کۆنگرەى گەریە کەو کۆنگرە نیم ب�ە گەشبین سیاسییەکانى کێشەوانێت بتسەر بکات.ق چارە عێرا ڕێکەوتننامەى ئ�ەگ�ەر وتیشى خاڵە هەر یەکە)22( هەولێر کەت پێویستبکرێنە جێبەجێ لەو خایەم کۆنگرە ناکات، ئە کۆنگرە بەوەى کۆنگرەىون�ە بۆ لەبیر چ�و6» ولێرە. هەێزترین پێکهاتەیەنى بەهڵمانیا خاوە ئە11» 8» …ڤی یۆگۆسەتی فیدراڵیت بە مۆدێلی کورد نابێ… وە بگەڕێنرێنەنى ئیشکەر مندا چۆن7» » 5 » 4 دن ڕووبەڕووی کۆمەڵگەی خۆسوتانوەتەوە کوردی بو کوردىوڵەتى دەیەڕێوە بەەت بە ~ تایبەت بە ~ تایبەت بە ~ تایبەت بە ~ تایبەت بە ~ تایبەت بە ~ تایب

description

Rebazi Azadi 692

Transcript of Rebazi Azadi 692

Page 1: Rebazi Azadi 692

هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

www.jamawarnews.com

سێشەممە 9/ڕەشەمێ/2711 کوردی • 2012/02/28 زایینی • ژمارەی 692 • ساڵی 31 • 12 الپەڕە

بەڕێوەبەرى گشتی کشتوکاڵى کەرکوک:

لە پارێزگای کەرکوک 950هەزار دۆنم زەوی گەڕێندراوەتەو بۆ خاوەنەکانیان

جێگرى سەرۆکى یەکێتى مامۆستایانى کوردستان:

هەوڵەکانمان بەردەوامە بۆ گەڕاندنەوەى 150هەزارى ئەو مامۆستایانەى کە مۆڵەتى دایکایەتیان وەرگرتووە

وتەبێژى لیستى هاوپەیمانى کوردستان:

بوودجەى 70 هەزار پێشمەرگە لە بوودجەى گشتى عێراق دەدرێت

ئەندامێکی پەرلەمانى کوردستان:

ئەو ئیمتیازاتانەى کە دراوە بە خەڵکى عێراق لە بوودجەدا، هەرێمى کوردستانیش دەگرێتەوە

ئەندامێکی ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

کۆنگرەى نیشتمانى نابەسترێت

ئەندامێکی ئەنجوومەنی پارێزگای دیاله:

خەڵکى پارێزگاى دیالە خوازیارن هێزى پێشمەرگە بێنەوە ناوچەکەیان

جەلیل ئیبراهیم، ئەندامى ئەنجومەنى لیستى ل��ەس��ەر دی��ال��ە پ��ارێ��زگ��اى هاوپەیمانى کوردستان لە دیدارێکى ئ��ام��اژە دا ~ تایبەتى بە ڕاگەیاندنى »دواى دەکات بەوە ئەوە دیالە پارێزگاى کردنى هەرێم ماوەى زیاتر لە 3 مانگە پارێزگارى کارەکەى سەر نەهاتۆتەوە دیالە لەدەزگاکانى بۆشاییەک بەوهۆیەوە ب��ەڕێ��وەب��ردن��ى و جێبەجێکردن

پارێزگاکەدا دروست بووە«.دەک��ات ئ���ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو دیالە پارێزگاى کردنى »بەهەرێم لەالیەن حکومەتى فیدراڵەوە ڕێگرى

لێکراوە«.جەلیل ئیبراهیم، ئەندامى ئەنجومەنى پ��ارێ��زگ��اى دی��ال��ە ب��ە ~ پارێزگاى خەڵکى ئێستا ڕایگەیاند: پێشمەرگە هێزى خوازیارن دیالە بێنەوە پ��ێ��ش��وو س��ااڵن��ى وەک���و

ناوچەکەو بەتایبەتى ناوچە دابڕواو وەک��و ل��ەس��ەرەک��ان کێشە ن��اوچ��ە جەلەوالو نەفتخانەو قەرەتەپەو س��ەع��دی��ی��ە، چ��ون��ک��ە ب��ەب��وون��ى تیرۆرو دەستى پێشمەرگە هێزى ئاژاوەچییەکان لەوناوچانە بڕابوو.

ڕاگەیاندنى دواى وت��ی ه��ەروەه��ا بەهەرێم کردنى پارێزگاى دیالە ئەوە

ماوەى زیاتر لە 3 مانگە پارێزگارى کارەکەى سەر نەهاتۆتەوە دیالە بەوهۆیەوە بۆشاییەک لە دەزگاکانى ب��ەڕێ��وەب��ردن��ى و جێبەجێکردن پارێزگاکەدا دروست بووە، بۆیە وەکو چەند دیالە پارێزگاى ئەنجومەنى کردووە لەپارێزگار داوامان جارێک کەبگەڕێتەوە سەر کارەکەى، چونکە خەڵکەکە قبوڵ ناکات ئەو بۆشاییە ئێمەش بێت، ب��ەردەوام کارگێڕیە پارێزگاکە خەڵکى نوێنەرى وەک داوامان لێدەکرێت هەوڵى چارەسەر و ب��دەی��ن کێشەیە ئ���ەو ک��ردن��ى بارودۆخەکە وەکو خۆى لێبکرێتەوە بۆیە ئێمەش لە لیستى هاوپەیمانى ئەو ئ��ەوەدای��ن لەگەڵ کوردستان یان و بکرێت چ��ارەس��ەر کێشەیە سەرکارەکەى بگەڕێتەوە پارێزگار و الببرێت کارەکەى لەسەر یان و ڕاپەڕاندنى ئەرکى تر کەسێکى ئیش و کارەکانى پارێزگاکە بگرێتە

ئەستۆ . «3

مەهدى کاکەى، بەڕێوەبەرى گشتی دیدارێکى لە کەرکوک کشتوکاڵى ئاماژە دا ~ تایبەتى گەڕاندنەوەى »لە دەک��ات ب��ەوە کەرکوک پارێزگاى زەوییەکانى

تورکمانیش سودمەن بوون«.دەک��ات ئ��ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو هەزار )950( ئەو »گەڕاندنەوەى لە ژیانى پێکەوە زەوییە دۆنمە چارەسەرکردن ب��ەرەو کەرکوکدا یەکجار هەنگاوێکى ب����ردووە، بۆ هەنگاوێکیشە ب��وو، گرنگ

بارودۆخەکە«. ئاسایکردنەوەى م��ەه��دى ک��اک��ەى، ب��ەڕێ��وەب��ەرى ک��ش��ت��وک��اڵ��ى ک����ەرک����وک ب��ە پارێزگاى ڕاگەیاند ~ک��ەرک��وک ک��ێ��ش��ەى م��وڵ��ک��دارى زەوی��ە ل��ە بەتایبەتى ت��ێ��دای��ە زۆرە ماوەیەکى کشتوکاڵییەکاندا گەورە کێشەیەکى و بەردەوامە لەنیوەى زیاتر ئەوە لەبەر بووە،

پارێزگاى کشتوکاڵییەکانى زەویە ک���ەرک���وک ت��وش��ى ش��ۆڤ��ی��ن��ى و هەوڵ بووە،پاش گۆڕین بارێکى بەتایبەتى زۆر کۆششێکى و 140وە م��ادەى ب��ااڵى لیژنەى لە ئەنجامەى ئ��ەو بگەینە ت��وان��را یەکى مانگى ک��ۆب��وون��ەوەى ل��ە ژم���ارە ب���ڕی���ارى 2012 س��اڵ��ى ئەو س��ەرج��ەم ب��ڕی��اردرا )29(

ئەمەش هەڵبووەشێتەوە بڕیارانە نزیکەى )950(هەزار دۆنم زەوى کەرکوک پارێزگاى لە کشتوکاڵى

لەخۆ دەگرێت.وتیشى نزیکەى )300( هەزار دۆنم لەبەر ماوەتەوە کشتوکاڵى زەوى پەرلەمانى بۆ کراوە ڕەوانە ئەوە عێراق بۆ ئەوەى بە زوویى بڕیارى

چارەسەرکردنى دەربکرێت.کەرکوک کشتوکاڵى بەڕێوەبەرى تورکمانیش دەک��ات ب��ەوە ئاماژە س��ودم��ەن��د ب��وون ل��ە گ��ەڕان��ەوەى زەوى بۆ خاوەنەکانیان ئەو زەوییە کشتوکاڵیانە هەمووى موڵکى کورد ئەو هەڵوەشاندنەوەى تورکمانە، و بڕیارانە هەنگاوێکى گرنگ بوون بووە هۆى پێشخستنى کەرتى کشتوکاڵى، لەبەر ئەوە چەند ساڵێکە جوتیاران و خزمەتگوزارى لە بوون بێبەش بەرهێمهێنان لە بووە کۆسپێکیش کەرکوک،هۆکارێکى پارێزگاى لە پەکخستنى ل��ە ب���ووە گرنگیش

ئاوەداکردنەوەى گوندەکاندا. «6

سەرۆکى جێگرى ئەحەمەد، عەتا کوردستان مامۆستایانى یەکێتى ~ تایبەتى دیدارێکى لە ئاماژە بەوە دەکات »لە دواى ئەوەى پەسەند بۆ یاساکەى پەرلەمان کردین کۆنفرانساتى لقەکان دەست

پێدەکەین«.ئ���ەوە دەک��ات ب��ۆ ن��اوب��راو هێما »بەڵێنیان پێداوین بۆ گەڕاندنەوەى 150 هەزارى ئەو مامۆستایانەى کە مۆڵەتى دایکایەتیان هەیە، چونکە هەر لەناو وەزارەتدا وەزیرى دارایى پارەیە ئ��ەو کە پێداوین بەڵێنى

سەرف بکات«.سەرۆکى جێگرى ئەحەمەد، عەتا کوردستان مامۆستایانى یەکێتى نزیکەى ڕاگەیاند: ~ بە لقەکانى کۆنفرانسى مانگە )4(یەکێتى مامۆستایان دوا کەوتووە، ڕێگەى ل��ە دا زۆرم����ان ه��ەوڵ��ى کوتلەکان و سەرۆکى پەرلەمانەوە، دواجار سکرتێرى پەرلەمان بەڵێنى پێداوین دواى دەست پێکردنەوەى زووى بە پەرلەمان کۆبوونەوەکان و لەماوەیەکى کورتدا کارەکەمان بۆ تەواو بکەن ئێمەش دەست دەکەین

بە کۆنفرانسات.ئ��ەو 150 ه���ەزارەى ب���ارەى ل��ە پێدارو مۆڵەت مامۆستایانى کە

ئەوە بۆ هێما ن��اوب��راو وەری��گ��رن داوە، دەکات »کۆمەڵێک هەوڵمان ئەو مافى بە ه��ەزارە )150( ئەو مامۆستایانە دەزانین، داکۆکیشمان ڕێگایەکەوە لەچەند لێکردوون وەزارەت��ى بۆ ک��ردووە نوسراومان دارایى و داواى ئەوەمان کردووە کە ئەو یاسایە لە بەغداد چۆن پیادە دەکرێت لێرەش وا پیادە بکرێت«. چونکە داوە، بەڵێنیان وتیشى هەر لەناو وەزارەتدا جەنابى وەزیر هەوڵەکانیشمان داوە، بەڵێنى ب���ەردەوام���ە ب��ۆ گ��ەڕان��دن��ەوەى، ئ��ەو ک���ە زۆرە ب��اوەڕی��ش��م��ان بۆ بگەڕێنینەوە ه��ەزارە )150(

مامۆستایان. «7

لیستى وتەبێژى تەیب، موئەیەد هاوپەیمانى کوردستان لەئەنجومەنى دیدارێکى ل��ە ع��ێ��راق نوێنەرانى ئ��ام��اژە دا ~ تایبەتى ئەمساڵ »بوودجەى دەک��ات ب��ەوە هەرێمى بۆ بووە بوودجە باشترین

کوردستان«.دەک��ات ئ���ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو لە تیرۆرستیەکان »ڕێ��ک��خ��راوە بەعس پ��اش��م��اوەک��ان��ى ق��اع��ی��دەو لەوەى بکەن ڕێگرى دەدەن هەوڵ ببەسترێت لەبەغداد لوتکەیە ئەو خۆیان هەوڵێکى هەموو لەبەرئەوە دەدەن بۆ ئەوەى وێنەیەکى نەرێنى بێ و ناسەقامگیر عێراقێکى و ئاسایش نیشانى ئەو واڵتانە بدەن«.لیستى وتەبێژى تەیب، موئەیەد هاوپەیمانى کوردستان بە ~ ڕاگەیاند بوودجەى ئەمساڵ باشترین بوودجە بووە بۆ هەرێمى کوردستان لیستى ک��ە داواک��اری��ان��ەى ئ��ەو و

پێشکەشى کوردستان هاوپەیمانى تێبینیەکانى هەموو کرد پەرلەمانى حکومەتى هەرێمى کوردستان بوون، بەشێوەیەکى گشتى دەتوانین بڵێین ئێمە تا ڕادەیەکى زۆر لە بوودجەى لەبەشی بەتایبەتى ڕازین، ئەمساڵ لەبوودجەى کوردستان هەرێمى دەستکەوتانەى ئەو عێراقدا گشتى ک��ەل��ە ب���وودج���ەى ئ��ەم��س��اڵ��دا بۆ وەدەستهاتون کوردستان هەرێمى 70 ب��وودج��ەى پێدانى لە بریتیە هەزار پێشمەرگەیە کە لە بوودجەى بەڵکو نادرێت، کوردستان هەرێمى لە بوودجەى گشتى عێراق دەدرێت.

عێراق نیشتمانى کۆنگرەى لەبارەى بەستنى پێش ناتوانرێت وت��ى الیەنە کۆنگرەى عەرەبی لوتکەى ئێستا تا ببەسترێت عێراقیەکان زۆرن الیەنەکاندا لەنێوان ناکۆکى کۆنگرەکە ن��اوى لەسەر تەنانەت ناکۆکى هەیە، عێراقییە داوادەکات کە ناوى کۆنگرەکە کۆنگرەى نیشتمانى دەڵێت قانون دەوڵەتى بەاڵم بێت،

با کۆبوونەوەى نیشتمانى بێت. ئەو نوێنەرانى ئەنجومەنى ئەندامەى »هیچ دەک��ات بۆئەوە هێما عێراق ئەوەى ب��وارى عەرەبی دەوڵەتێکى تر واڵتێکى گرفتەکانى کێشەو نییە واڵتە ئەو چونکە بکات، چارەسەر بەشدارى خۆیان کە عەرەبیانەش لوتکە دەکەن هەموویان بەشی خۆیان کێشەیان هەیەو ئەگەر لە عێراق زیاتر

نەبێت کەمتر نییە«. «3

پەرلەمانى ئەندامى مەحمود دلێر ڕاگەیاند ~ بە کوردستان بریتیە کوردستان هەرێمى داهاتى نەوتى 17%ى لە کە پارەیەى لەو داهاتى هەروەها وەدەستدێت عێراق عێراق لە بوودجە دواکەوتنى ناخۆ، پەیوەندى بە پەرلەمانى کوردستانەوە بەغداد کەلە بوودجەیەى ئەو نییە، کوردستان هەرێمى بۆ کراوە دیارى هەرێمى حکومەتى دارایى وەزارەتى وەزارەت��ى هاوکارى بە کوردستان پالندانان بە پێى ڕاپۆرتى وەزارەتەکان بۆ دەنێردرێت و دەکرێت ئامادە ئەنجومەنى وەزی���ران، ئەنجومەنى دەینێرێت کرد پەسەندى وەزی��ران پەرلەمان لە ئێمەش پەرلەمان، بۆ

گفتوگۆى لەسەر دەکەین.وتیشى ئەو ئیمتیازاتانەى کە دراوە بە

خەڵکى عێراق لە بوودجەدا، هەرێمى کوردستانیش دەگرێتەوە. «6

ئەنجومەنى ئەندامى حافز، عوزێر ~ بە عێراق نوێنەرانى کۆنگرەى ب��اوەڕن��اک��ەم ڕاگەیاند لەم چونکە ببەسترێت، نیشتمان دەچێت لەوە دوایدا ڕۆژەى چەند عێراقى نیشتمانى ک��ۆن��گ��رەی دانیشتنەکانى دواى بۆ دوابخرێت کەلە عەرەبى لوتکەى کۆنگرەى الیەنى دەدرێ��ت، ئەنجام بەغداد بوویەکى ب��ەش��دار کە عێراقییە کردویەتیە حکومەتە س��ەرەک��ى

دواى ب��خ��رێ��ت��ە ن��اب��ێ��ت م����ەرج عەرەبى، لوتکەى دانیشتنەکانى وادەزانم ئەو کۆنگرەیە نابەسترێت، گەر کۆنگرەى نیشتمانى ببەسترێت کە کۆنگرەیە ب��ەو نیم گەشبین سیاسییەکانى کێشە بتوانێت

عێراق چارەسەر بکات.ڕێکەوتننامەى ئ��ەگ��ەر وتیشى یەکە هەر خاڵە )22( کە هەولێر لەو خااڵنە جێبەجێبکرێت پێویست کۆنگرەیە ئەم ناکات، کۆنگرە بە کۆنگرەى چ��وون��ەوەى لەبیر بۆ

هەولێرە. «6

ئەڵمانیا خاوەنى بەهێزترین پێکهاتەیە

11» 8»

کورد نابێت بە مۆدێلی فیدراڵیەتی یۆگۆسالڤی… چۆن مندااڵنى ئیشکەر بگەڕێنرێنەوە …

7»

»5

»خۆسوتاندن ڕووبەڕووی کۆمەڵگەی 4

کوردی بووەتەوەدە وڵە تى کوردى

بەڕێوە یە

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

Page 2: Rebazi Azadi 692

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692بە ئامادە بوونى بە ڕێز محە مە دى حاجى مە حمود ڕێکخراوى ئاشتى خێرخوازى سێیە مین ساڵیادى دامە زراندنى کردە وە

وەفدێکى ئەنجوومەنى ڕێکخستنى ناوەندى سەردانى مەڵبەندى خانەقینى »حسدک«یان کرد

لەم هەفتەیەدا شەپۆلیكی باران بارین هەرێمی كوردستان دەگرێتەوە

كۆڕبەندی بازرگانیی هەرێمی كوردستان و بەریتانیا لە هەولێر دەستى پێ كرد

هاواڵتیانی هه رێم ده توانن تا كۆتایی مانگی نیسان، مامه ڵه ی قه ره بوی مادده ی 140 ئه نجام بده ن

سوپای توركیا ناوچه سنوورییه كانی هه رێم تۆپباران ده كاته وه

تە وارى لە هۆڵى 2012/2/26 رۆژ ى بە ئامادە بوونى سلێمانى ش���ارى و مە حمود حاجى بە ڕێزمحە مە دى و حزبى نوێنە رانى لە ژم��ارە ی��ە ک و سیاسى کە سایە تییە و حکومى شارى ڕۆشنبیرییە کانى و ئاینى کوردستان هە رێمى و سلێمانى سێ بە رزڕاگرتنى بۆ فێستیڤالێک ی��ە م��ی��ن س��اڵ��ی��ادى دام��ە زران��دن��ى ڕێکخراوى ئاشتى خێرخوازى سازکرا.سە رۆکى نە قشبە ندى دلێر سە رە تا ڕێ��ک��خ��راوى ئ��اش��ت��ى خ��ێ��رخ��وازى تیایدا پێشکە شکردو وت��ە ی��ە ک��ى کاروچاالکییە کانى سێ ساڵى ڕابردووى

باسى خستە ڕوو، ڕێکخراوە کە یانى ماوە یە دا لە و کە کرد هە واڵنە ى ئە و دە ستە بە رکردنى لە پێناو ناویانە

ئاشتى و کارى خێرخوازى. لە پاش ئە ویش لە الیە ن چە ندین کە س ڕۆشنبیرییە وە و سیاسى الیە نى و ڕێکخراوە کە ئ���ە داى ک���ارو وت���ارو

خرایە ڕوو.فێستیڤاڵە کە دا ت��رى بە شێکى لە خ��ە اڵت��ى ڕێ��زل��ێ��ن��ان ب��ە خ��ش��را بە سااڵنێکە کە کە سایە تى کۆمە ڵێک بوارە جیا جیا کاندا کار دە کە ن لە و ژمارە یە ک الیە نیش خە اڵتى خۆیان وە ک کرد ڕێکخراوە کە پێشکە شى

لە ماوە ى چاالکیانە ى ل��ە و ڕێزێک ئاشتى چە سپاندنى لە پێناو ڕابردوو و ناویانە کوردستان هە رێمى لە پێشکە شکردنى بە فێستیڤاڵە کە ش گۆڕانى و میوزیک پارچە چە ندین

کۆتایى هات.لە خێرخوازى ئاشتى ڕێکخراوى ئە ندامى دام���ە زراوە و 2009/2/16کار جیهانییە و ئاشتى ڕێکخراوى زیاترى دابینکردنى لە پێناو دە کات ئارامى و ئاشتى و سە قامگیرى لە نێوان برایانە ژیانى پێکە وە و نە تە وە جیاجیاکان و ئاین سە رجە م

لە هە رێمى کوردستاندا.

رۆژی 2012/2/25 هەڤاڵ ڕزگار و سیاسى مەکتەبى ئەندامى غەفور ڕێکخستنى ئەنجومەنى بەرپرسى ناوەندى و بەختیار کەریم ئەندامانى ئ��ەن��ج��وم��ەن��ى س��ەرک��ردای��ەت��ى و ب��ەرپ��رس��ى م��ەک��ت��ەب��ى ڕێ��ک��خ��راوە حزبى وجەماوەرییەکانى پیشەى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست خانەقینیان مەڵبەندى س��ەردان��ى لەالیەن و خانقین لەشارى ک��ردوو ب��ەرپ��رس��ى سعید جلیل ه��ەڤ��اڵ مەڵبەندە وە ئەندامانى مەڵبەندو

بەگەرمى پێشوازیان لێکرا. باس ک��ۆب��ون��ە وەی��ەک��دا لەمیانەى کوردستان سیاسى ل��ەب��ارودۆخ��ى ن��اوچ��ەک��ە ک���راو ئە و و ع��ێ��راق و گ��ۆڕان��ک��اری��ان��ەش ش��ی��ک��رای��ە وە کەناوچەکە بەخۆیە وە بنیویەتى

تیشکى غفور رزگ��ار هەڤاڵ دوات��ر ناوچەیە ئ��ەم گرنگى س��ەر خستە ل�����ەڕووى ج��وگ��راف��ی��او ف���راوان���ى س��ن��ورەک��ەی��ە وە ب��ەن��اوچ��ەی��ەک��ى زانى بەپێویستى وەسفکرد، گرنگى حکومەتى هەرێمى کوردستان زیاترو بداتە وە، ناوچەیە لەم ئاوڕ باشتر خەبات سەر خستە تیشکى پاشان سۆسیالیست حزبى تێکۆشانى و لە و باسى و کوردستان دیموکراتى حزبى کە کرد پڕسەروەریە مێژووە کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست لەماوەى زیاتر لە 35 ساڵى تەمەنى دا ت��ۆم��ارى ک���ردووە، ئ��ام��اژەى دا کارکردنەى میکانیزمە و شێواز بە و نوێى بەرنامەى لە ڕێکخستنەکان سۆسیالیست ح��زب��ى ک��ارک��ردن��ى دی��م��وک��رات��ى ک��وردس��ت��ان پ��ەی��ڕە و

دەکرێت و بەگرنگییە وە باسى لەڕۆڵ و خەبات وهە وڵى حزبى سۆسیالیست ئە و بۆ کرد کوردستان دیموکراتى چەسپاندنى بۆ ناویەتى هەنگاوانەى ئاشتى وئارامى لەهەرێمى کوردستان.دوات�����ر ه���ەڤ���اڵ ب��ەخ��ت��ی��ار ک��ری��م لەتە وەرێکى ترى دیدارەکەدا جەختى کردە وە لە گرنگى ڕێکخراوە پیشەیى ڕێکخراوەکانى و وجەماوەریەکان ک��ۆم��ەڵ��گ��اى م���ەدەن���ى وش��ێ��وازو س��روش��ت��ى ک��ارک��ردن��ى س��ەرج��ەم کوردستان لەهەرێمى ڕێکخراوەکان لەپێناو خزمەتکردن بەسەر جەم چین بەتایبەتیش کۆمەڵگا وتوێژەکانى زیاتر تا وئافرەتان الوان و گەنجان رێکخراوەکانە وە ڕێگاى لە بتوانن و بدەن خۆیان تواناکانى بە برەو

خزمەت بەگەلەکەیان بکەن . ئەندامانە وە ل��ەالی��ەن لەکۆتایدا لەسەر ک��را گفتوگۆ پ��ڕى ب��ەچ��ڕو لە کارکردن شێوازى و میکانیزم

سەرجەم دەزگاو ئۆرگانەکانى حزبدا، سەردانانە ئەم خواست هیواشیان ئە وانیش بۆئە وەى بێت ب���ەردە وام خ��زم��ەت ن��وێ��وە تینێکى ب��ەگ��ڕو حزبى و کوردستان بەجەماوەرى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست

بکەن .لە هەریەکە کۆبونە وەکە دوابەدواى بەختیار و غەفور ڕزگ��ار هەڤااڵن تەلەفزیونى س���ەردان���ى ک��ەری��م سۆسیالیست ح��زب��ى خانەقینى ک��ردو کوردستانیان دی��م��وک��رات��ى سەرجەم بەشەکانى تەلەفزیونەکەیان بەسەر کردە وە و پشتیوانى خۆیان بۆ تەلەفزیۆنى و ڕاگەیاندن مەکتەبى سۆسیالیست ح��زب��ى خانەقینى و دەرب��ڕى کوردستان دیموکراتى هاوکارییان زۆرت��ر و زیاتر بەڵێنى خزمەتى ئ���ە وەى بۆ دەرب��ڕی��ن بۆ و خانەقین سنورى بینەرى زیاترى

دە وروبەرى بکەن.

بەڕێوەبەری كەشناسی و بومەلەرزەی هەفتەیەدا لەم ڕایگەیاند: هەرێم هەرێمی بارین ب��اران شەپۆلیكی سەرەتاش و دەگرێتەوە كوردستان

باران لەپارێزگای دهۆك دەبارێت.ح��ەس��ەن وەه����اب ب��ەڕێ��وەب��ەری هەرێم ب��وم��ەل��ەرزەی و كەشناسی ڕایگەیاند، بەپێی پێشبینییەكان، لە دەكەوێتە كوردستان هەرێمی ئەمڕۆ ژێر شەپۆلێكی پاڵەپەستۆی نزم كە ناوەڕاستەوە دەریای لەخۆرهەاڵتی كوردستان هەرێمی دەك��ات��ە ڕوو كاریگەریی ب��ەه��ۆی وت��ی��ش��ی: و لەپارێزگای سەرەتا شەپۆلەكەوە لەڕۆژانی و دەبارێت ب��اران ده��ۆك شارەكانی شەپۆلەكە داه��ات��وش ك��ەرك��وك و وسلێمانی ه��ەول��ێ��ر دەگرێتەوە و لەناوچە شاخاویەكانیش

بەفر دەبارێت.هەرێم كەشناسی ب��ەڕێ��وەب��ەری ئەوەشی ڕاگەیاند: پێشبینی دەكرێت

مانگی ی 3 هەتا شەپۆلە ئ��ەو ڕیژەیەكی و بێت بەردەوام داهاتوو

بەرچاو باران ببارێت.

رۆژی 2012/2/27 كۆڕبەندی بازرگانیی بە بەریتانیا و كوردستان هەرێمی

و كۆمپانیا دەی���ان ب��ەش��داری هەرێمی ن��اوەخ��ۆی ب��ازرگ��ان��ی كوردستان و بەریتانیا دەستی بە

كارەكانی كرد.ئامادەبوونی ب��ە كۆڕبەندەكە سەرۆكی خ��ەی��ات جەلیل دارا و ب��ارزگ��ان��ی ژوورە یەكێتی هەرێمی پ��ی��ش��ەس��ازی��ی��ەك��ان��ی كوردستان و شاندێكی كۆمەڵەی رۆژهەاڵتی ناوەڕاست كە بازرگان و خاوەن كۆمپانیاكانی بەریتانیایی خۆ لە ناوەڕاست رۆژهەاڵتی لە دەگرێ، لەگەڵ دەیان بازرگان و كوردستان كۆمپانیاكانی خاوەن

بەشدار بوون.لە سەرەتادا خەیات لە گوتەیەكدا

كۆمەڵەی »ش��ان��دی گ��ەی��ان��د رای و بازرگان كە ناوەڕاست رۆژهەاڵتی خاوەن كۆمپانیاكانی بەریتانی لە خۆ دەگرێ لە 30 كەس پێك هاتووە كە خاوەن پتر لە 19 كۆمپانیای گەورەی بازرگانی بەریتانیایین و لە رۆژهەاڵتی

ناوەڕاست كار دەكەن«.

هەرێمی ئێستەدا »لە كردەوە روونی ك��وردس��ت��ان ل��ە ق��ۆن��اغ��ی دووب����ارە

پێویستییەكی بۆیە بنیاتنانەوەدایە، كۆمپانیاكانی و بازرگان بە زۆرم��ان واڵت��ی تایبەتیش ب��ە دنیا واڵت��ان��ی بەریتانیا هەیە كە ئەزموونێكی باش دا كاركردن و بازرگانی ب��واری لە

هەیە«.س��ەرۆك��ی مێشل دێ��ڤ��ی��د پ��اش��ان

گوتەیەكدا لە بەریتانیا شاندەكەی جگە »ش��ان��دەك��ەم��ان گەیاند رای خاوەن و بازرگان گ��ەورە 19 لە نوێنەری بەریتانی، كۆمپانیاكانی زانكۆكانی بەناوبانگترین لە 5

بەریتانیا لە خۆ دەگرێ«.گرینگە ئێمەوە الی بە »ئ��ەوەی پێوەندییە پەرەپێدانی چۆنیەتیی نێوان ئابوورییەكانی و بازرگانی هەرێمی كوردستان و بەریتانیایە، پێوەندییانە ئ��ەوە داه��ات��وودا لە بەرەو پێش دەچن و ژمارەیەك لە نیازن بە بەریتانیا كۆمپانیاكانی لە روو كاركردن بۆ داهاتوودا لە

كوردستان بكەن«.ه���ەروەه���ا گ��وت��ی »ل���ە ب���واری پەروەردە و تەندروستی و بازرگانی پیشەسازیی و ب��ی��ن��اس��ازی و هەرێمی ه��اوك��اری ئۆتۆمۆبێلدا و

كوردستان دەكەین«.ش��ای��ان��ی ب��اس��ه ب��ەه��ۆی ئ��ارام��ی ڕۆژ ب���ە ڕۆژ ک���وردس���ت���ان���ەوە و کۆمپانیا لەڕێگای دنیا واڵتانی لەهەرێمی ڕوو کونسوڵخانەکانیانەوە

کوردستان دەکەن.

باری ره گ��ه زن��ام��ه و به ڕێوه به رایه تی شارستانی سلێمانی رایده گه ێنێت، ئه و كه كوردستان هه رێمی هاواڵتیانه ی مامه ڵه ی قه ره بوی مادده ی سه د و چل مانگی كۆتایی تا ده توانن ، ده كه ن

نیسان، مامه ڵه كانیان ئه نجام بده ن.له ئاگادارینامه یه كدا كه كۆپیه كی دەست ~ کەوتووه ، به ڕێوه به رایه تی ره گه زنامه و باری شارستانی سلێمانی كه ده كات، هاواڵتیانه ئه و ئاگاداری و سه د م��ادده ی لیژنه ی بۆ مامه ڵه چل ده كه ن و تائیستا مامه ڵه كانیان

مامه ڵه كردن م��اوه ی نه بووه ، ت��ه واو مانگی 30ی ڕۆژی بۆ درێژكراوه ته وه

چواری داهاتوو.هه ر له ئاگادارینامه كه دا هاتووه ، رۆژی 22ی شوبات به نوسراوی ژماره 2311 پاسپۆرت گشتی به ڕێوه به رایه تی و كوردستان هه رێمی نشینگه ی و كاروباری شارستانی ، به ڕێوه به رایه تی ره گه زنامه ی سلێمانی ئاگاداركردۆته وه كۆتایی تا ده ت��وان��ن هاواڵتیان كه ئه نجام مامه ڵه كانیان نیسان، مانگی

بده ن.

رژێمی لەسەردەمی باسه شایانی بەعس دا زۆربەی گوند و ئاوایەکانی

کوردستان وێران کران. قەزاکانی ڕاگواستنی سەرباری ئەمە شارەزوور و پێنجوێن و پشدەر و هتد.لە پرۆژە یاسای بوودجەی ئەمساڵیشدا بڕی 1 تریلیۆن دینار دانرا بۆ 5 بوار کە یەکێک لەو بوارانە قەرەبووی زیان

لێکەوتوانی سەردەمی بەعسە. 17ی لە کەسێک هەر پێیەش بەو 2003/3/20 تاوەکو 1968 تەموزی زی��ان��ی ب���ەر ک��ەوت��ب��ێ��ت ق��ەرەب��وو

دەکرێتەوە. ئەو زیانەش دەسبەسەراگرتنی موڵکی گواستراوە و نەگواستراوە دەگرێتەوە. داه��ات��ی ل��ە 5%ی ب��اس��ه ش��ای��ان��ی دەخرێتە نەوت فرۆشتنی لە عێراق سندوقێکەوە بەناوی سندوقی قەرەبوو سوودمەندی کوەیت هاوواڵتیانی کە ی��ەک��ەم��ن ت��ی��ای��دا ب��ەه��ۆی ئ���ەوەی لەالیەن 1990 لەساڵی واڵتەکەیان حکومەتی ئەوسای عێراقدا داگیرکرا.داگیرکردنەشەوە ئەو بەهۆی هەر عێراق کەوتە ژێر بەندی 7ی ئاسایشی نێودەوڵەتی کە تاوەکو ئێستاش لەژێر

ئەو سزایانە دەرنەچووە.

بۆردو ومانی ده ستپێكردنه وه ی دوای توركیا سوپای جه نگییه كان، فڕۆكه ناوچه س��ه ر بۆ تۆپبارانه كانیشی كوردستان هه رێمی سنوورییه كانی

ده ستپێكرده وه .ئاژانسی هه واڵی »فورات« باڵویكرده وه تۆپخانه كانی 2012/2/27 رۆژی سوپای توركیا ده ستیانكردووه ته وه به ناوچه كانی ده وروبه ری تۆپبارانكردنی هه رێمی خ��واك��ورك-ی و سیده كان

كوردستان.رۆژی 2012/2/26 فڕۆكه جه نگییه كانی ده ستیانكرده وه توركیا س��وپ��ای سنوورییه كانی ناوچه به زاندنی به زاپیان ناوچه ی كوردستان و هه رێمی

به سه ختی بۆردومان كرد.

بوونی بیانووی بە تۆپبارانانە ئەم چ��ەن��دب��ارە پ.ک.ک چ��ەک��داران��ی ئاژانسەکانی پێشتریش دەبێتەوە.

سوپای لشکرکشی باسی ه���ەواڵ تورکیایانکرد بۆ سنوورەکانی هەرێمی

کوردستان.

Page 3: Rebazi Azadi 692

سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692 3 www.jamawarnews.comدیدار

لیستى داخ��وازی��ەک��ان��ى چەند *ت��ا بوودجەى لە کوردستان هاوپەیمانى

2012دا جێبەجێ کراون؟ ت��ەواف��وق ب��ە ب��وودج��ە ڕاستیدا ل��ە کوتلە ه���ەم���وو و پ��ەس��ەن��دک��را هەبوو داواکاریان کە سیاسیەکانیش ئێمە ، لەبەرچاوگیرا داواکاریەکانیان لەسەر بدەین گشتى ڕایەکى ئەگەر ئەمساڵ ب��وودج��ەى ئ��ەوا ب��وودج��ە هەرێمى بۆ ب��ووە بوودجە باشترین کوردستان و ئەو داواکاریانەى کە لیستى پێشکەشى کوردستان هاوپەیمانى تێبینیەکانى هەموو کرد پەرلەمانى بوون، کوردستان هەرێمى حکومەتى دارای��ی وەزارەت���ى تێبینیەکانى لە حکومەتى هەرێمى کوردستان بوون ، بەشێوەیەکى گشتى دەتوانین بڵێیین لەبوودجەى زۆر تاڕادەیەکى ئێمە

لەبەشی بەتایبەتى ڕازی��ن، ئەمساڵ بوودجەى لە کوردستان هەرێمى دەستکەوتانەى ئەو عێراقدا گشتى کەلە بوودجەى ئەمساڵدا بۆ هەرێمى کوردستان پێدانى بوودجەى 70 هەزار پێشمەرگەیە کەلە بوودجەى هەرێمى کوردستان نادرێت، بەڵکو لەبوودجەى گشتى عێراق دەدرێت، دەستکەوتێکى پرۆژە بۆ کە خاتمیەیە خەرجى تر و ک��ارەب��ا وەک ستراتیژیەکانى سووتەمەنى و بنیاتنان دابین دەکرێت و لەوەشدا بەشی هەرێمى کوردستان لەسەدا حەڤدەیە کەلە ساڵى ڕابردوو ئەو خەرجیە نەبوو، ئەگەر زیادەیەک کەوتە سەر بوودجەى عێراق لەوەشدا بەشی هەرێمى کوردستانى تیادا دەبێت و لە بوودجەى هەرێم و پارێزگاکاندا تیادایە، کوردستانى هەرێمى بەشی ئیتالفى لیستى گشتى بەشێوەیەکى ڕازى کوردستانیەکان فراکسیۆنە بوون بەدەنگدان بەبوودجەى ئەمساڵ ئ��ەرک��ەدا ل��ەو بڵێین ئەتوانین و

سەرکەوتووبووین.*وتوێژەکانى ئامادەکارى بۆ کۆنگرەى ع��ێ��راق��ی��ەک��ان الی��ەن��ە نیشتمانى سیاسیەکان الیەنە کوێ گەیشتۆتە کۆکن لەسەر بەستنى کۆنگرەکە پێش

لوتکەى واڵتانى عەرەبی؟پێش ناتوانرێت م��ن بەبۆچوونى کۆنگرەى عەرەبی لوتکەى بەستنى الیەنە عێراقیەکان ببەسترێت تائێستا زۆرن الیەنەکاندا لەنێوان ناکۆکى کۆنگرەکە ن��اوى ل��ەس��ەر تەنانەت داوادەک��ات عێراقییە هەیە ناکۆکى ک��ە ن���اوى ک��ۆن��گ��رەک��ە ک��ۆن��گ��رەى نیشتمانى بێت، بەاڵم دەوڵەتى قانون نیشتمانى کۆبوونەوەى با دەڵێت کارنامەى لەسەر زۆرە ناکۆکى بێت لەسەر کۆنگرەکە بەوەى کۆنگرەکە چی دەبەسترێت ئێمە ئەگەر ئەوەش 3 مانگى 29ى کە بگرین لەبەرچاو

واڵتانى لوتکەى بەستنى وادەى کەماوە ماوەیەى لەو بێت عەرەبی ناتوانرێت کۆنگرەى الیەنە عێراقیەکان نەماوە کات ئەوەى لەبەر ببەسترێت لوتکەى دواى دەکەوێتە کۆنگرەکە زۆرن ناکۆکیەکانیش و ع��ەرەب��ی عێراقیەو لیستى لەنێوان بەتایبەتى

لیستى هاوپەیمانى نیشتمانى .عێراقیە لیستى هەڕەشانەى *ئ��ەو چ��ی دەگ��ەی��ەن��ن ک��ە دەڵ��ێ��ت ئەگەر ک��ۆن��گ��رە پ��ێ��ش ل��وت��ک��ەى ع��ەرەب��ی نەبەسترێت ئەوان پرسە سیاسیەکان

دەخەنە بەردەم لوتکەى عەرەبی؟کۆنگرى ئ��ەگ��ەر ب��اش��ت��رب��وو زۆر لوتکەى پێش عێراقیەکان نیشتمانى وەک��و ئێمە ب��ب��ەس��ت��رای��ەو ع��ەرب��ی لیستى هاوپەیمانى کوردستان لەوەدا ڕاگ��ەی��ان��دووە، خ��ۆم��ان هەڵوێستى ئەگەر پێش لوتکەى عەرەبی کۆنگرە وێنەیەکى باشتردەبوو ببەسترایە عێراقی سیاسى پرۆسەى جوانترى فاکتەرێکیش دەبووە دەرەوە دەدایە ب��ۆ ه��ان��دان��ى دەوڵ��ەت��ان��ى ع��ەرەب��ی ک��ەب��ەش��دارى ل��وت��ک��ەک��ە ب��ک��ەن و لەئاستێکى کردنەکەشیان بەشدارى نەکرا ئەوە کە بەاڵم دەب��وو، ب��ااڵدا لەپێشدایە عەرەبی لوتکەى ئێستا باسی عێراقیە لیستى کە ئ��ەوەش لێوە دەکات و هەڕەشەى ئەوە دەکەن لوتکەى ن��او دەبەنە کێشەکان کە عەرەبیەوە بەڕاستى لوتکەى عەرەبی کە دەزانن واڵتانى عەرەبی و هەموو کێشەى ناوخۆی لەعێراقدا هەیە و هیچ واڵتانى بەردەم ناخەنە تازە شتێکى کێشەکانمان هەموو ئێمە عەرەبی، هیچ دەکەین باس ڕاگەیاندنەکاندا لە واڵتێکى عەرەبی نییە نەزانێت کێشەى نێوان شیعەو سوونە چییەو بارودۆخى لوتکەى ئێستاش تا چۆنە عێراق واڵتانى عەرەبی باسی پەیوەندى نێوان لەگەڵ کردووە عەرەبیەکانیان واڵتە

وەرداوە دەستى کەمتر یەکتریداو ل��ە ک��اروب��ارى ن��اوخ��ۆى واڵت��ەک��ان، کەپەیوەندى سووریا ئ��ەوەى تەنها شەڕ س��ووری��ادا کەلە هەیە ب��ەوەوە هەیەو کۆمکارى عەرەبی و ڕێکخراوى هەموو و یەکگرتووەکان ن��ەت��ەوە جیهانیش باسی دەکات، بەاڵم ئەوەى کە نییە ئ��ەوە هی هەیە لەعێراقدا و ع��ەرەب��ی��ەوە لوتکەى ن��او بچێتە عەرەبی دەوڵەتێکى هیچ ئەمڕۆش کێشەو بچێت نییە ئ��ەوەى ب��وارى چارەسەر تر واڵتێکى گرفتەکانى بکات، چونکە ئەو واڵتە عەرەبیانەش دەکەن لوتکە بەشدارى کەخۆیان کێشەیان خۆیان بەشی هەموویان نەبێت زیاتر عێراق لە ئەگەر هەیەو هەڕەشەکانى من بۆیە نییە، کەمتر

فشار بەکارتێکى زیاتر عێراقییە عەرەبی لوتکەى دەبێت و دەزان��م کارنامەى لوتکەکەش و ببەسترێت عێراقیش حکومەتى هەیەو خ��ۆى هەموو هەوڵەکانى خۆى خستۆتە گەڕ بەغداد لە لوتکەى عەرەبی بۆئەوەى ببەسترێت، بۆیە ئەگەر ئەو کێشانەش هیچ عەرەبیەوە لوتکەى ناو ببرێنە

کاریگەریەکان نابێت.*ئ��ای��ا پ��ێ��ت��ان وای���ە ل��ەگ��ەڵ ئ��ەو سەرانى ئاڵۆزەدا ئەمنیە بارودۆخە ع����ەرەب ئ���ام���ادەن ب���ەش���دارى ئ��ەو

لوتکەیە بکەن؟لەقاعیدەو تیرۆرستیەکان ڕێکخراوە دەدەن هەوڵ بەعس پاشماوەکانى لوتکەیە ئەو ل��ەوەى بکەن ڕێگرى لەبەرئەوەى ببەسترێت بەغداد لە

بۆ دەدەن خۆیان هەوڵێکى هەموو ئەوەى وێنەیەکى نەرێنى و عێراقێکى ناسەقامگیر و بێ ئاسایش نیشانى ئەو حکومەتى لەبەرامبەردا بدەن واڵتانە دەرەوە وەزارەت��ى لەڕێگەى عێراق پاراستنى کەگرنتى داوە بەڵێنى سەرکردانە ئ��ەو هەموو سەالمەتى عەرەبی لوتکەى کەبەشدارى دەکات سەرکردانەش ئەو لەبەغداد دەکەن کە دێنە بەغداد هاتوچۆى دەرەوەیان ئاسایشى دەتوانرێت بۆیە نابێت بەاڵم بکرێت دابین بۆ پێویستیان ڕێکخراوەکانى دژبە پرۆسەى سیاسی عێراق لەو ماوەیەدا هەموو هەوڵەکانى وایە پێم من گ��ەڕ دەخەنە خۆیان کردەوەى تیرۆریستى زیاتر دەبێت بۆ

شکست پێهێنانى ئەو لوتکەیە.

*ب��ۆچ��ی ه��اوپ��ەی��م��ان��ى ک��وردس��ت��ان لەئەنجومەنى پارێزگاى دیالە داواى بۆ دەک��ات پێشمەرگە هێزى هاتنى

ناوچە کوردنشینەکان؟وەکو ئاگادارین کە حکومەتى فیدراڵ ئەو گەیشتونەتە عێراقیش گەلى و هەر شوێنێک لە کورد کە ب��اوەرەى لەهیچ و دی��ارب��ووە جێگەى بوبێت پیادەکردووە کەدەسەاڵتى شوێنێکدا پێکهاتەکاندا ل��ەن��ێ��وان ج��ی��اوازى سەیرى بێالیەنی بە ن��ەک��ردووەوە ه��ەم��وو الی��ەن��ەک��ان��ى ک����ردووە لەو پارێزگاى خەڵکى ئێستا ڕوانگەیەوە پێشمەرگە هێزى خ��وازی��ارن دیالە وەکو سااڵنى پێشوو بێنەوە ناوچەکەو وناوچە داب���ڕوا ن��اوچ��ە بەتایبەتى قەرەتەپەو وەکو لەسەرەکان کێشە نەفتخانەو جەلەوالو سەعدییە، چونکە دەستى پێشمەرگە هێزى بەبوونى

لەوناوچانە ئاژاوەچییەکان تیرۆرو کەهێزى ب��ەداخ��ەوە ب��ەاڵم ب��ڕاب��وو، گەڕایەوەو لەسنوورەکە پێشمەرگە جارێکیتر گرتەوە شوێنیانى سوپا دەس��ت��ى ت��ی��رۆرس��ت��ان گ��ەڕای��ەوە بەتیرۆر کردەوە دەستیان ناوچەکەو و تۆقاندنى خەڵکى ناوچەکە بەگشتى

و کوردەکانى دانیشتووى ئەو ناوچانە کە دەزان���ن خەڵکیش بەتایبەتى دەزگا و پۆلیس و سوپا هێزەکانى کارەکانى پێویست وەکو ئەمنیەکان خۆیان ئەنجام نادەن بۆیە خەڵکەکە داوادەکەن کەهێزى پێشمەرگە بێنەوە و عێراقی هێزێکى وەکو ناوچەکەو

بەرگرى بێالیەنانە بەرگرى لە خەڵکى ئەو سنورانە بکەن.

هاوپەیمانى لیستی وەک��و *ئ��ێ��وە کوردستان ئەو داوایەتان بۆ خەڵکى سەرۆکایەتى ب��ۆ ک��ردۆت��ەوە ب���ەرز

هەرێم و حکومەتى هەرێم ؟هاوپەیمانى لیستى وەک���و ئێمە

داوامان بەفەرمى تائێستا کوردستان وەزارەتى یان هەرێم لەسەرۆکایەتى پێشمەرگە نەکردووە بۆ ڕەوانەکردنى ئەو بەپێی بەاڵم پێشمەرگە، هێزى کەلەالیەن وب��ەدواداچ��وون��ەى دی��دار ڕاگەیاندنەکانەوە کراوە لەگەڵ خەڵکى پەشێوى ئ��ەو دواى ئەوناوچانەدا ک��ەل��ەن��اوچ��ەک��ان��ى ت��ەق��ی��ن��ەوەى و ترى ناچەکانى سەعدییەو جەلەوالو ناوچەکە خەڵکى ڕووی���دا دی��ال��ەدا لەڕێگەى کەناڵە ڕاگەیاندنە کوردى و عەرەبیەکانەوە داوایان دەکرد کەهێزى لەدەستى ناوچەکەو بێتە پێشمەرگە تیرۆستان بیانپارێزێت، ئێمەش وەکو وەکو ناوچانە ئەو کوردى نوێنەرانى دیالە پارێزگاى ئەنجومەنى ئەندامى و هەرێم سەرۆکایەتى لە ئەوداوایە کەهێز دەکەین پێشمەرگە وەزارەتى ناوچانە ئ��ەو ڕەوان���ەى پێشمەرگە دەستى لە بڕیارەکە ب��ەاڵم بکەن، ناردنى بڕیارى بەڵکو نییە، ئێمەدا هێزى پێشمەرگە لەالى سەرکردایەتی بڕیارە ئەو ئەوان و کوردە سیاسی

دەردەکەن.هاوپەیمانى لیستى *هەڵوێستى کوردستان لەسەر ئەگەرى لەسەر کار

البردنى پارێزگارى دیالە چۆنە؟کردنى بەهەرێم ڕاگەیاندنى دواى پارێزگاى دیالە ئەوە ماوەى زیاتر لە 3 مانگە پارێزگارى دیالە نەهاتۆتەوە بۆشاییەک بەوهۆیەوە سەر کارەکەى ل��ەدەزگ��اک��ان��ى ج��ێ��ب��ەج��ێ��ک��ردن و دروست پارێزگاکەدا بەڕێوەبردنى ئەنجومەنى وەک����و ب��ۆی��ە ب����ووە پارێزگاى دیالە چەند جارێک داوامان بگەڕێتەوە کەیان کردووە لەپارێزگار قبوڵ خەڵکەکە یان سەرکارەکەى ناکات ئەو بۆشاییە کارگێڕیە بەردەوام خەڵکى نوێنەرى وەک ئێمەش بێت هەوڵى لێدەکرێت داوامان پارێزگاکە بدەین ئەو کێشەیە چارەسەر کردنى و بارودۆخەکە وەکو خۆى لێبکرێتەوە

هاوپەیمانى لەلیستى ئێمەش بۆیە ک��وردس��ت��ان ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەدای��ن ئەو یان و بکرێت چ��ارەس��ەر کێشەیە کارەکەى سەر بگەڕێتەوە پارێزگار و الببرێت کارەکەى لەسەر یان و ڕاپەراندنى ئیش ئەرکى تر کەسێکى و کارەکانى پارێزگاکە بگرێتە ئەستۆ.*م���ەس���ەل���ەى ب���ەه���ەرێ���م ک��ردن��ى

پارێزگاکە گەیشتۆتە کوێ؟پارێزگاى کردنى بەهەرێم مەسەلەى فیدراڵەوە حکومەتى لەالیەن دیالە ڕێگرى لێکراوە بۆ پەشیمان بونەوەش بڕیارى ناوەند حکومەتى بڕیارە لەو داب���وو دەس��ەاڵت��ى پ��ارێ��زگ��اک��ان و دی��ارى ب��ۆ پێویستیان ب��وودج��ەى بریارە ئ��ەو ئێستا تا ب��ەاڵم بکات پارێزگاى نەگەیشتۆتە بەفەرمى ئێمە بەپارێزگاریش سەبارەت دیالە داوامان کردووە ئەگەر لەماوەى یەک هەفتەدا نەیەتەوە سەر کارەکەى ئەوا

هەڵوێست وەردەگرین.ئ��ەم��س��اڵ��ى ب������وودج������ەى ل����ە *پ��ارێ��زگ��اک��ەدا چ��ی ب��ۆ ن��اوچ��ە ک��ورد

نشینەکان دەکرێت؟پارێزگاى لەئەنجومەنى هێشتا ئێمە پێشنیارکراوى ب��وودج��ەى دی��ال��ە دیالەمان پ��ارێ��زگ��اى ن��اوچ��ەک��ان��ى پەسەند نەکردووە، بەاڵم لەحکومەتى کردنى پەسەند لەگەڵ ن��اوەن��دەوە بوودجەى ساڵى 2012 دا بڕیار لەسەر ئەو پەنجاى ل��ەس��ەدا گ��ێ��ڕان��ەوەى پارانە دراوە کەلە ساڵى ڕابردوودا بۆ وەزارەتى دارایی ناوەند گەڕێنرابۆوە، ئەو هەنگاوە جێگەى دەست خۆشیەو پ��اران��ەو ب��ەو بتوانین ه��ی��واداری��ن و باش کارى ئەمساڵیش بوودجەى دیالەدا لەپارێزگاى ب��اش پ��رۆژەى کەموکوڕیەکان و ب��درێ��ت ئەنجام ه��ەوڵ ئێمەش بکرێن، چ��ارەس��ەر باشترین بوودجەو زۆرترین دەدەین نشینەکان ک��ورد ناوچە بۆ پ��رۆژە

تەرخان بکرێت.

ماوەى زیاتر لە 3 مانگە پارێزگارى دیالە نەهاتۆتەوە سەر کارەکەى بەوهۆیەوە بۆشاییەک لەدەزگاکانى جێبەجێکردن و بەڕێوەبردنى

پارێزگاکەدا دروست بووە

موئەیەد تەیب، وتەبێژى لیستى هاوپەیمانى کوردستان:

هیچ دەوڵەتێکى عەرەبی بوارى ئەوەى نییە، کێشەو گرفتەکانى واڵتێکى تر چارەسەر بکات

جەلیل ئیبراهیم، ئەندامى ئەنجومەنى پارێزگاى دیالە:

خەڵکى پارێزگاى دیالە خوازیارن هێزى پێشمەرگە بێنەوە ناوچەکەیان

دیمانە: عومەر عەبدوڵاڵ

دیمانە: ~

م��وئ��ەی��ەد ت��ەی��ب، وت��ەب��ێ��ژى لە کوردستان هاوپەیمانى لیستى لە عێراق نوێنەرانى ئەنجومەنى ~ تایبەتى دیدارێکى دا ئاماژە بەوە دەکات »بوودجەى ئەمساڵ باشترین بوودجە بووە بۆ

هەرێمى کوردستان«.دەکات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو لە تیرۆرستیەکان »ڕێ��ک��خ��راوە بەعس پاشماوەکانى قاعیدەو هەوڵ دەدەن ڕێگرى بکەن لەوەى ئەو لوتکەیە لە بەغداد ببەسترێت لەبەرئەوە هەموو هەوڵێکى خۆیان وێنەیەکى ئ���ەوەى ب��ۆ دەدەن ناسەقامگیر عێراقێکى و نەرێنى و بێ ئاسایش نیشانى ئەو واڵتانە

بدەن«.

ئەندامى ئیبراهیم، جەلیل دیالە پ��ارێ��زگ��اى ئەنجومەنى ه��اوپ��ەی��م��ان��ى لیستى ل��ەس��ەر تایبەتى دیدارێکى لە کوردستان ب��ەوە ئ���ام���اژە دا ~ڕاگ��ەی��ان��دن��ى »دواى دەک����ات دیالە پارێزگاى کردنى بەهەرێم مانگە 3 لە زیاتر م��اوەى ئ��ەوە پارێزگارى دیالە نەهاتۆتەوە سەر بۆشاییەک بەوهۆیەوە کارەکەى و جێبەجێکردن دەزگاکانى لە دروست پارێزگاکەدا بەڕێوەبردنى

بووە«.دەکات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبراو »بە هەرێم کردنى پارێزگاى دیالە فیدراڵەوە حکومەتى ل��ەالی��ەن

ڕێگرى لێکراوە«.

Page 4: Rebazi Azadi 692

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692

ئەمنى ب��ارودۆخ��ى دەت��وان��ی��ن عێراق وەک ئەو پشکۆیە وەسف ب��ک��ەی��ن ک��ە ل��ەژێ��ر پ���ووش و کاتێکدا لەهەموو پەاڵشێکدایەو هەڵگیرساندنەوەى ئ��ەگ��ەرى هەیە، ڕەوشى ئەمنى ئەم واڵتە خوێناوى شەپۆلێکى ناوبەناو دەبینێت بەخۆیەوە توندوتیژى لەگەڵ هاوکاتن هەموویان کە تەنگەژە سیاسییەکان و کێشەى هێزە ق���ەوارەو و الی��ەن نێوان گۆڕەپانەکەدا، سەر کاراکانى بەغداو ناو تەقینەوەى ن��ۆزدە پارێزگاکانى تر لەپێنج شەممەى ڕۆح��ى دەی���ان ک��ە خوێناویدا بێتاوانى دروێنە کرد یەکێکە لەو جارێکیتر ڕووداوان���ەى زنجیرە ماهیەتى سیاسەت و هەڵسوڕانى بۆ عێراقمان سیاسییەکانى

پێناسە دەکاتەوە.ئەمنیدا ڕووداوێکى هەر لەگەڵ بەرەو واڵتە ئەم ئاسایشى کە لێکترازان مەترسى ه��ەڕەش��ەو ئەتنیکى و تایفى جەنگى و زیاتر ی��ان پەیامێک دەب���ات، ناوەڕۆکەکەى کە دەخوێنرێتەوە ئاشکرایەو نێرەرەکەشى ئەوانەن الیەن ئەم الیەنگرى هاوسۆزو

سەر سیاسى ئ��ەوی��ت��رى ی��ان گ��ۆرەپ��ان��ە ع��ێ��راق��ی��ی��ەک��ەی��ە. یەکێک ک��ات��ەک��ان��دا ل��ەه��ەم��وو یەکتر لەکارتەکانى فشارى سەر عێراقەوە سیاسییەکانى لەالیەن ی��اری��ک��ردن ب���ووە ب��ەڕەوش��ى ه��اواڵت��ی��ان، گیانى و ئەمنى ناکۆکى ئەو هەموو بەڵگەشمان و تەنگەژە سیاسیانەى نێوانیانە خوێناویەکانیان کەدەرهاوێشتە

لەشەقامدا دەبینین.شەممەى پێنج ڕووداوەک��ان��ى ئەوەمان پێ دەڵێت کە ڕابردوو عێراق سیاسییەکانى سەرەڕۆیى بەرژەوەندى نەخوێندنەوەى و پێشێلکردنى واڵت و گەل بااڵى هاواڵتیانى سەرەکى خواستى کەهەمیشە واڵت��ەی��ە ئ��ەم ن��او دەستەبەرکردنى لەسەر جەخت دەکەنەوەو ئاسایش و ئارامى داوایان ئەوەیە کە سیاسییەکان سیاسى میکانیزمى و بەدیالۆگ نێوانیان کێشەکانى ژی��رى و ژیانى ن��ەک ب��ک��ەن چ��ارەس��ەر گەمەى بابەتى بکەنە ئ��ەوان بەمەبەستى سیناریۆکانیان ناو بەدیهێنانى ئامانج و مەرامەکانى

خۆیان.دۆسیەیەکى عێراق ئاسایشى الیەنێک بە بەتەنها ئ��اڵ��ۆزەو

چ���ارەس���ەر ن��اک��رێ��ت ب��ا ئ��ەو زۆرینەى و حکومەت الیەنەش دەزگ��ا و بێت پ��ەرل��ەم��ان ن��او سەربازییەکانیشى و ئەمنى ئەمە بەڵکو بەدەستەوەبێت، ک��ێ��ش��ەی��ەک��ە ئ��ەج��ێ��ن��دای��ەک��ى دەوێ��ت هاوبەشى نیشتیمانى الی��ەن��ە پێکهاتەو گ��ش��ت ک��ە سیاسییەکان بەشدارى تێدابکەن بزانن بەرپرسیار بە خۆیان و چ��ۆن وەک ل��ەب��ەرام��ب��ەری��دا، لەحوکم سیاسى ش��ەراک��ەت��ى زەرورەت��ى واڵت��دا دەسەاڵتى و س��ەق��ام��گ��ی��رى س��ی��اس��ی��ی��ە، شەراکەتى ئەمنیش بۆ گەڕانەوەى و شارەکان ناو بۆ سەقامگیرى هەمان توندوتیژى بنەبڕکردنى چونکە دەوێت، گرنگى و بایەخ لەم ئەمنى و سیاسى ڕەوش��ى و گ��رێ��دراون پێکەوە واڵت���ەدا گشت هەماهەنگى پاراستنیان

الیەنەکانى دەوێت.ئەوەى ئێستا بوونى هەیە دەزگاو دامەزراوە ئەمنییە ڕەسمییەکانى و ئاسایش س��وپ��او و ع��ێ��راق قەوارەیەک و الیەن کە پۆلیسە بەسەر ه��ەژم��وون��دارە زی��ات��ر پێکهاتەو ئەداى کاریانەوە، بگرە قەوارەیەک سەرۆکى شەخسى مالیکییە ن���ورى ب��ەڕێ��ز ک��ە

دەک��ان کارەکانیان ئاراستەى بەوەکالەت پۆستەکانیشیان و هێزە 80%ى دەب���ات، ب��ەڕێ��وە سەربە سوپا و ئەمنییەکان ئەو 20%ى ناوبراوەو پارتەکەى الیەنەکانیترە بە سەر هێزانە کە ک���وردى الی��ەن��ى ل��ە جگە پێشمەرگەى ه��ێ��زى خ��اوەن��ى خۆیەتى لەهەرێمى کوردستاندا. دەبێت سەرۆکى حکومەتى عێراق تەوافوقەى ئەو بۆ بگەڕێتەوە هەموو جومگە سیاسی و ئەمنى عێراقى کۆمەاڵیەتییەکانى و نوێى لەسەر بنیات نراوەو لەدوا لەهەولێر کە رێکەوتننامەشدا ک��راوەت��ەوە، دووپ��ات ئیمزاکرا الیەنى نەبوونى پابەند ب��ەاڵم دەسەاڵتدار لەبەغدا ئەو تراژیدیا خوێناویانەى بەدوادا هاتووە کە شەممەى لەپێنج نموونەکەى خوێناوى و ڕووداوەکانى پێشتردا

بەدى کراون.دەبێت بەخێرایى الیەن و قەوارە پێ ب��ەش��دارى سیاسییەکان دۆسیەى لەبەڕێوەبردنى بکرێن فەرمییەکانیان ئەرکە ئەمنیداو ئەمنییەکاندا دام���ەزراوە لەناو دی���ارى ب��ک��رێ��ت، ب��ەپ��ێ��ى ئ��ەو ئەو کە تەوافوقەش و ڕێکەوتن دامەزراوانەى بەسەر سێ پێکهاتە

دابەشکردووە سەرەکییەکەدا بەرپرسەکان دیارى بکرێن و چیتر لەالیەن ئەمنییەکان وەزارەت��ە کە بەڕێوەنەچن کەسەوە یەک ئەویش خودى سەرۆک وەزیرانە، بەڕێوەچوونەشدا ئەو لەماوەى کارو لەسەر پرسیار چەندین وەزارەتانە دەزگ��او ئەو ئ��ەداى لەسەر گومانیش بووەو دروست

بێالیەنى ئەوان هەیە.ماوەى ئەمنیانەى ڕووداوە ئەم ڕابردوو هۆکارى سیاسى خۆیان هەبووەو بەشێوەیەک لەشێوەکان سیاسییەکانى ب��ە پ��ەی��وەن��دى ئ�����ەم واڵت��������ەوە ه����ەب����ووە، بۆچوونى لێکدانەوەو ئەمەش تەوقیتى و ن��اوێ��ت ج��ی��اوازى ڕاستییەمان ئ��ەو ڕووداوەک���ان ب��ۆ دەس��ەل��م��ێ��ن��ێ��ت، ئ��ەم��ەش ئەو مەترسیدارى سەرەرۆییەکى بەئاییندەى کە سیاسیانەیە خەڵکى ژی��ان��ى و واڵت��ەک��ەی��ان حاڵەتە ئەم دەیکەن، عێراقەوە عێراقییەکانەوە لەالیەن تاسەر چارەسەر و نابێت قبوڵ مایەى لەتووڕەیى شەپۆلێک نەکردنى ب��ەدواى خەڵک ن��اڕەزای��ەت��ى و ئەمجارەیان کە دەهێنێت خۆیدا سیاسییەکان لەبەردەمیدا خۆیان

بۆ ڕاناگیرێت.

س���ە رە ڕاى ئ��ە وە ى ئ��ە و کتێب و لێکۆڵینە وانە ى ئاماژە یان بە وە داوە نە خشە ى وێنە کێشانى کاتى کە لە لە الیە ن ن��اوە ڕاس��ت��دا ڕۆژه��ە اڵت��ى بە ریتانیا و فەرەنساوە پاش جە نگى جیهانیى یە کە م گە لى کورد دۆڕاوى لە پرسە کە تیایدا ب��وو یە کە م چارە یە کى داواکردنى لە بنچینە دا لە ناو ک��ورد کێشە ى بۆ عادالنە دابە شیانکردووە دە وڵە تانە ى ئە و تورکیا ئە وانیش کە نە بوو ، زیاتر بوون. سوریا و عێراق ئێران و س��ە رک��ردای��ە ت��ی��ى س��ۆڤ��ی��ە ت��ى و سە رکردایە تییە ى ئ��ە م پ��اش��ان جۆرە هیچ ڕووس��ی��اش ئێستاى خۆخە ریککردنێکى بە و ئە نجامانە وە زانستیانە ئ��ە وک��ارە کە ن��ە ب��ووە ل��ێ��ک��ۆڵ��ی��ن��ە وە ک��ان/ و )ک��ت��ێ��ب سە رە ڕاى گە یشتوونپێى، وە رگێڕ( ئە وە ى کە ئە وانە لە الیە ن پە یمانگا لێکۆڵینە وە مە ڵبە ندى و زانکۆ و س��ت��رات��ی��ج��ی��ی��ە ک��ان��ى س���ە ر بە

دە وڵە تە کە شە وە کراون. دە ستگا ل��ە ڕۆژان�����ە ئ���ە م ج��ا ه���ە واڵ���گ���رە ڕووس��ی��ی��ە ک��ان��دا کە دە کرێت ئاشکرا تێبینییە کى هە ڵگۆڕان پە لە پە لى ئە و لە گە ڵ ئە مریکایى پێشبڕکێ گرژبوونى و خۆرهە اڵتى کە لە ڕووسسییە دا ���سە رنە کە وتنى و هە یە ناوە ڕاستدا بنیاتنانى لە یە کگرتووە کان واڵتە سیستە مێکى دیموکراتیدا لە عێراق ملیاران سە رفکردنى س���ە رە ڕاى ڕۆژن��ام��ە پ��ێ��ن��اوە دا، ل��ە و دۆالر ئە وە لە سە ر تە ئکید ڕووسیە کان ئێستا بە غدا دە سە اڵتى دە ک��ە ن، پۆلیسییانە ى دە سە اڵتێکى ل��ە

ئێران نییە زی��ات��ر دواک��ە وت��وو کە پڕکردۆتە وە بۆشاییە ى ئە و ی��ە ک��گ��رت��ووە ک��ان پاش والی��ە ت��ە وە بە جێیانهێشت. کشانە وە یان کوردیش قایل بووە بە ژیان لە گە ڵ ئاینییە کانى و خێڵگە لى پێکهاتە چوارچێوە ى ناو لە عێراق لە تر إتحادی. دیموکراتی، دە وڵە تێکى ڕاستیە ئە و بە اڵم تە عە ددودیدا. ه��ە ن��ووک��ە ی��ی��ە ى ه��ە ی��ە ئ���ە وە بە غدا دە سە اڵتى کە پیشاندە دات هە ر لە بنچینە وە باوە ڕى بە ڕە وایى مافى نە تە وە یى گە لى کورد نییە. جا لە م خاڵە وە هە ندێک لە نووسە ر سیاسییە ک���وردە ت��وێ��ژە رە و بۆ بانگەشە ڕووسیا دیارە کانى لە دە ستنە دانى ئە و هە لە مێژووییە دە کە ن کە لە بە ر ڕۆشنایى چە ندین دی���اردە ى گ��ۆڕان��ک��اری��ى ل��ە ب��ار و چۆنیە تى لە هاتۆتە پیش، ئاشکرا سە رکردایە تیى هە ڵسوکە وتکردنى تورکیاد لە گە ڵ هە رێمى کوردستانی لە یە کێک لە مبارە یە وە . عێراق ن��ووس��ە رە ڕووس��ە ک��ان ب��ە ن��اوى میخائیل سفیاتوف لە نووسینێکیدا بەهە موو واتایە ک بوێرانە لە یە کێک ئە لیکترۆنیەکاندا ماڵپە ڕە ل��ە دەکات کورد کێشە ى لە کەباس داواى ت��ی��ای��دا ب���اڵوک���ردۆت���ە وە. دە وڵە تى دە ستبە جێى بانگەشە ى ک���وردى دە ک����ات، ک��ە ن��ووس��ە ر بە الیە وە سە رە تاى سە ربە ستبوونى کوردستانى گە وە رە دە بێت بە هە ر کاتە دا لە م چوارپارچە کە یە وە ، ک��ە ه��ە ری��م��ى ک��وردس��ت��ان بۆتە ناوە ندی ڕاکێشان و گردبوونە وە ى ناوە وە ى لە چ کورد گە لى هێزى

کوردستان چ لە دە رە وە یدا.پاشگە زبوونە وە ى دە ڵێت نووسە ر

س��ە رک��ە وت��ووە ک��ان هاوپە یمانە یە کە م جیهانیى جە نگى ل��ە دواى فەرە نسا و بە ریتانیا بە تایبە تى و لە ئ��ە وە ى جێبە جێنە کردنى لە پە یمانى سیڤە ردا هە بوو سە بارە ت دامە زراندنى لە ک��ورد مافى بە وپاشان سە ربە خۆدا دە وڵە تێکى لە پە یمانى ئە وە خستنە پشتگوێى هۆى بووە ئە وە هە موو لۆزاندا، ئە وتۆ مێژوویى زۆردارێتییە کى کە زیانێکى گە ورە بە گە لى کورد واڵتە ناوخۆى بارى و بگە یە نێت ئالۆز بە سە ردابە شکراوە کانیشێ

ببێت. نووسە ر س��ە رس��وڕم��ان��ى ئ���ە وە ى کە ئە و ئ��ە وە ی��ە دە ورووژێ��ن��ێ��ت دە وڵ���ە ت���ان���ە ى ب��ە ره��ە ڵ��س��ت��ى ب��وون ک��وردس��ت��ان سە ربە خۆیى ک��ە ب��ە ری��ت��ان��ی��ا و ف��ەرە ن��س��ا و ت��ورک��ی��ا ب����وون ه���ە ر ئ��ە وان��ن یە کگرتووە کانى واڵ تە هە نووکە ئە مریکاشیان لە سە ر ئامادە ییان بۆ قوبووڵکردنى هە ڵکە وتنى دە وڵە تى ساڵى ل��ە ک���ورد س��ە رب��ە خ��ۆى هە روە ها پیشاندە دە ن. 2014دا واتا کە دە بینێت وا سڤیاتۆڤ جیۆ ��� سیاسییە کە ى دامە زراندنى بە الى سە ربە خۆ کوردستانێکى لە م ڕۆژئاواییە کانە وە دە وڵ��ە ت��ە خااڵنە ى خوارە وە دا کۆدە بێتە وە .

- ئە و سامانە سروشتییە زە بە الحە و هە یە کوردستاندا لە یە دە کە ى بە تایبە تى نە وت و گاز، کە زۆرترە

لە وە ى لیبیا هە یە تى بۆ نموونە ب��ە س��ەرداگ��رت��ن��ى دە س�����ت -نە وت گواستنە وە ى کۆڕێکخراوە ى نابوکۆ کۆڕێکخراوە ى وە ک گاز و

و هیترستراتیجییە پێگە ئە و هە روە ها -

گرنگە ى کوردستان هە یە تی. ئە وە لە سە ر تە ئکید نووسە رە کە بێگومانە ت��ورک��ی��ا ک��ە دە ک���ات کوردى. دە وڵە تى لەسە رهە ڵدانى لە گە ڵ پە یوە ندییە کانى لە بە رئە وە )ع��ێ��راق(دا کوردستان هە رێمى بە هێزدە کات. هۆى ئە وە ش ئە وە یە لە زیاتر کورد ملیۆن 25 لە کە هاتنى ب��ە وە ه���ە ن. ت��ورک��ی��ادا تورکیادا لە ک��ورد 2018 ساڵى هە ڵبژاردنى ڕێگاى لە دە توانێت ئ���ازاد و پ��اک��ە وە ل��ە ت��ورک��ی��ادا ب��ە رز مە نصە بە زۆرى زۆرب���ە ى کوردییە کان ناوچە وگرنگە کانى ئ��ە وە دواب����ە دواى بگرنە دە ست. بە دیهێنانى بۆ بکە ن ڕیفراندۆمێک ق���ە وارە ی���ە ک���ى ک�����وردی، وات���ە دە سە اڵتى خاوە ن ئۆتۆنۆمییە کى ف����راوان، ک��ە ل��ە پ��اش م��اوە ی��ە ک سە ربە خۆ. دە وڵە تێکى دە بێتە تورکیا سیناریۆیە ئە م بە پێێ جا ئە ندامییە تى بە بوون چاوە چاوى تواناى هەیە ئاوروپادا یە کێتى لە دامرکاندنە وە ى ئە و هە وڵە ى نابێت. بە اڵم تورکیا تواناى ئە وە ى دە بێت، دووربینیانە سیاسە تێکى ئە گە ر بە کاربەێنێت، کێشە ى پرسى کورد و بکات چارە سە ر ئاشتییانە بە ڕووبە رى واڵتە کە ی فراوانتر بکات و سامانە کانى بگە یە نێتە دە ستیشى

ناوچە کە . هە تا - ئ��ە وە ی��ە مە بە ستە کە ئێستا وتە هە ر هى سڤیاتۆڤە کە یە کبوونێکى تورکى کوردیى فیدراڵى دابمە زرێنرێت، کۆنفیدراڵى یان کە بە تە واوى بە رژە وە ندیى کوردى پاش ئە وسا ڕە نگبداتە وە ، تیادا ناو دە چێتە دە وڵە تە ئە و ئە وە ى دە ستکە وتى ئاوروپاوە یە کێتیى

زۆر بۆ کورد دە ستە بە ردە بێت. لە وانە یە دە ڵێت: نووسە ر ئینجا بە اڵم بێت! وا خە یاڵ وە ک ئە مە کە ڕە چاوبکرێت ئ��ە وە پێویستە کە سێک هیچ لە مە وپێش 10س��اڵ لە و باوە ڕە دا نە بوو سە رۆکى عێراق کوردێک بێت. وە سە رۆکى وە زیرانى ئەردوغان تە ییب ڕە جە ب تورکیا بە کوردستان هە رێمى سە ردانى یان بکات، فە رمى شێوە یە کى سە رکۆمارى ببێتە تر کوردێکى )بنە ماڵە ى چونکە ئازە رباییجان، لە و دە س���ە اڵت���دارن ک��ە عە لیف واڵتە دا( بنە چە یان کوردە . یان کێ دە یزانى بە شار ئە سە د دە ڕو وخێت! و بە وە هە ل بۆ کوردان هە ڵدە کە وێت مافى چارە نووسیان دە ستکە وێت و بە بنووسێت ڕۆژاوا کوردستانى لە گە ڵ ب��اش��وورە وە ؟ کوردستانى بە دواداهێنانى گە لێک ئە گە رى تر و دروستبوونى هە موویانە وە لە پێش

کوردستانى ئازاد. خۆى سە رسوڕمانى نووسە رە کە ڕووسیا سە یرى هە ڵوێستى لە سە بارە ت بە م پرسە پیشاندە دات، کە لە مە وپێش چاالکانە ڕۆڵى تیادا بوو الیە نێک کە کاتێک هە بوو، لە و الیە نانە ى لە جە نگى جیهانیى پە یمانى و سە رکوتن یە کە مدا ڕووسیا بە اڵم واژۆکرد. سیڤە ریان هە ر لە واژۆکردنى پە یمانى لۆزانە وە لە ساڵى 1922 دا هاوبە شیى تیادا نە کردووە هە تاوە کو ئە مڕۆ، هە موو سە رە تاوە کانى کارکردنە سە ر پرسى کوردى لێ ونبووە بە وە ى کە خۆى بە ڕژێمى لێبێزراو و دابڕاوى وە ک ڕژێمى و عێراق سە ددامى ڕژێمى

ئە سە دى سوریاوە خە ریککرد. ن: جودت هۆشیار

کەزۆر غوبارەى تۆزو چینە ئەو تەنها داپۆشیوە لەشارەکانى زیانى بۆ تەندروستى مرۆڤ نییە زیان کاریگەرى شێوە بەهەمان هەیە. کشتوکاڵ لەسەر بەخشى سەر دەکەوێتە زیانەکەش بڕى جۆرى ماددە پیسکەرەکەو جۆرى ژینگەیەکانى هۆکارە ڕووەکەکەو پلەى و شێ ڕادەى وەکو ترى باڵوکراوەى بەگوێرەى گەرمى. )Alabama( زان��ک��ۆک��ان��ى پیسکەرە )Auburn ( و

گازى یەکان دەبێتە هۆى زیان درەخ��ت بەدانەوێڵەو گەیاندن یەکان ج��وان��ک��ارى ڕووەک���ە و وگژووگیا ووردەکان بەبڕى زیاتر لەهەر دۆالر بلێۆن ی��ەک ل��ە

ساڵێکدا لەو پیسکەرانەش: ئۆزۆن

یەکە نایترۆجین، ئۆکسیدى پێکهاتە و کاربۆن ئۆکسیدى ئ��ەن��دام��ى ی��ە ب��ەگ��ازب��ووەک��ان ک��ەدەک��رێ��ن��ە ه����ەواوە ب��ەه��ۆى دەبنە سوتەمەنیەکان سوتانى ئۆزۆنى ب��وون��ى دروس���ت ه��ۆى هەوادا.ئۆزۆن لەبەرگە ژەهراوى

بەشى دەمیلەکانى لەڕێگەى ژێرەوەى گەاڵکانەوە دەچێتە ناو ڕووەکدا، لەزۆر جۆر ڕووەکەکان گەاڵ ڕوى لەسەر نیشانەکانى لەو دەردەکەوێت. بەتەمەنەکان )Chlorosis ( نیشانانەش ژەنگ و گەاڵکان ڕەنگى نەمانى هێنان و زەرد هەڵگەڕان و سور گەشە وەستانى و هەڵگەڕان وەزۆر جار برینداربوونى گەاڵکان کەو بوونەوەو بچوک ولەکۆتایدا

تنیان .لەنێوان گەاڵکانیش هەستیارى ڕووەکەکاندا جیاوازەکانى جۆرە

لەنێوان ت��ەن��ان��ەت دەگ��ۆڕێ��ت هەمان ج��ی��اوازەک��ان��ى چەشنە

جۆریش دا وەک یەک نى یە.دوانەئۆکسیدى گۆگرد

وێ��س��ت��گ��ە خ���ەڵ���وزى ی��ەک��ان، مس دەره��ێ��ن��ان��ى پیشەسازى و ئ��اس��ن، پ��ااڵوگ��ەگ��ان��ى ن��ەوت یە پ��ی��ش��ەس��ازى ک�����ردارە و هۆى دەبنە تر جۆربەجۆرەکانى دوانۆکسیدى ب��وون��ى دروس���ت سەرەکى کەبەشێوەیەکى گۆگرد گەاڵکانەوەلەڕێگەى دەچێتەناو شێوەى بەهەمان دەمیلەکانەوە ئۆزۆن. ئەنجامى ئەو زیانانەش

شانەى بەشێوەى دەردەکەوێت ناوبەناو، بونەوەى مردوو، ڕەش سپى هەڵگەڕان، زەرد هەڵگەڕان یان سور هەڵگەڕان لەدەوروبەرى وەهەندێک جار گەاڵکان دەمارى

بەدرێژایى قەراغى گەاڵکان.ڕووەک��ەک��ان ج��ی��اوازن ل��ەڕووى ه��ەس��ت��ی��اری��ان��ەوە: ک��ەل��ەرم، پیاز شامى، گەنمە ک���ەرەوز، بەاڵم دەکەن بەرگرى پەتاتە و : وەک ترى لەڕووەکەکانى زۆر زیاتر زۆر وێنجە توتن، جۆ، ئەم بەرکەوتنى بە هەستیارن

گازە .

تێڕوانینی هەڵە بۆ قەدەغەکردنی )ڕەنگی شین( لە ئایینی ئێزدی دا

ئایینی ئێزدی یەکێکە لە ئایینە دێرین لەو یەکێکیشە کوردستان. ڕەسەنەکانی و ئایینانەی، کە سەرباری دەوڵەمەندی لە ئەرک تا بەاڵم ئایینیدا، ڕەسمی و ڕێ و بنەما و ئاستێک سنوورداری لە دەسەاڵت و پەیڕەوانی لەگەڵ ئاستەشی ئەو تا ب��ووە، دیار پێوە دێرینی پەیام و بوونی پەیڕەوانیدا، بەاڵم بە بەرتەسکترین و داخراوترین ئایین ناسراوە لە مێژوودا، کە ئەوەش تا ئاستێک هەڵەیە. دیارە و ئەرک بۆ ڕاڤەکان وایکردووە ئەوەش هەر عەقالنی پێویست وەک الیەک لە بنەماکانی کەمترین دیکەوە الیەکی لە نەبن. بەهێز و لێکدانەوە و توێژینەوە بۆ ئەو ئایینە لە چاو ئەنجامبدرێت. تردا بیروباوەڕەکانی و ئایین یەکێکیش لەو ڕاڤەنەکردنانە بە لێکدانەوەیەکی زانستی ئایینی )تێڕوانینی ئێزدیییەکانە بووە ئەو لەسەر ئەوەش دیارە شین(. ڕەنگی بۆ ئەو بەکارهێنانی ئێزدییەکان کە ڕاستییەی، واتا یان قەدەغەکراو ڕەنگێکی بە ڕەنگەیان لەسەر چەند زانیووە، ئایینییەکەی )حەرام( خوارەوە لە کە ئایینی، تایبەتی بنەمایەکی

شیدەکەینەوە:یەکەم:- بە پێی باوەڕی ئەم ئایینە لە نێو تایبەت شین( )ڕەنگی ڕەنگەکاندا هەموو )ڕەنگی ئ��ەوەی وەک )ی���ەزدان(. بە ب��ووە سپی( تایبەت بووە بە بەندە پاک و پێشەوا بۆ تریش ڕەنگەکانی سەرجەم ئایینییەکان. هەموو بەندەکانی خودا بوون بە بێ جیاوازی ڕەگەز و باوەڕیان، بۆیە بۆ مرۆڤ و بەندەکانی لەبەر ئاسمانییە ڕەنگە ئەو نەبووە خ��ودا بکەن، بەاڵم ئاسایی بووە ڕەنگی تایبەت بە لەبەر پاکەکان بەندە و ئایینی پێشەوایانی بکەن، چونکە هەموویان لە بەندەکانی یەزدان

و دروستکراوەکانی ئەو بوون.ئاسمانەکان ڕەنگی شین ڕەنگی دووەم:- سەرجەم وەک ئێزدی ئایینی لە کە بووە، ئایینەکانی تری مێژووی مرۆڤایەتی لە )حەوت( و بەندە لەسەر بۆیە پێکهاتووە، ئاسمان باوەڕدارەکانی خودا قەدەغە بووە ئەو ڕەنگە پێداویستییەکانیان و پۆشاک بۆ ئاسمانییە تایبەت تەنیا ئ��ەوە چونکە بهێنن، بەکار شوێنەی ئەو و )ئاسمان( ڕەنگی بە بووە پایە و مەقامی پەروەردگاری لێیە. کەواتە بۆ بیکەنە یان بکەن لەبەری نەبووە بەندەکانی پێیان یان بۆ شێوەیەک لە شێوەکان بە کاری

بهێنن.سێیەم:- لەو ئایینەدا ڕەنگی شین ڕەنگێکی بەهەشتی و تایبەت بووە بەو بەندانەی خودا، کە لە ڕۆژی دوایی دا دەچنە بەهەشتەوە، بۆیە بۆ مرۆڤ و بەندەکانی خودا نەبووە ئەو ڕەنگە

لەسەر زەوی و لەم دونیادا بەکار بهێنن. لێرەوە و لەبەر ڕۆشنایی ئەو باوەڕانە و فەلسەفەی ئەو ئایینە بۆ ئەو ڕەنگە، لەسەر پەیڕەوانی قەدەغە و حەرام کراوە. هەر بۆیە ئەرکێکی بەجێهێنانی وەک پەیڕەوانیشی ئایینیان خۆیان لە بەکارهێنانی ئەو ڕەنگە بە دوور گرتووە. ئەوەش سەرباری بەجێگەیاندنی بە تا ب��ووە، ئ��ەوەش بۆ ئایینی ئەرکێکی باوەڕێکی پتەو و ڕوویەکی سوورەوە لەو دونیا بەهەشتەکەی بە و ی��ەزدان ب��ەردەم بچنەوە نەوە ساڵە ملیۆنەها بەهەشتەی ئەو بگەن. و بوون و دەکەن چاوەڕوانی نەوە دوای لە

ئایندەکەشی هەر الی یەزدانە.

د. كەیوان ئازاد

[email protected]

ئاسایشى عێراق لەنێوان خواستى خەڵک و سەرەڕۆیى سیاسییەکاندا

گومانی تێدا نییه کە دە وڵە تى کوردى بەڕێوە یە

گاریگەریەکانى پیسبونى هەوا لەسەر کشتوکاڵ

کامیل مەحمود

و: محەمەد عەبدە ئەمین

هێما کاوە

بیروڕا

ه‌کانوویی

مێژهه‌ڵه‌‌

Page 5: Rebazi Azadi 692

سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692 5 www.jamawarnews.com

ئاستى و ئافرەتان *ڕە وش��ى لە سە ریان لە توندووتیژیە کان

ئێستادا چۆن دە بینیت؟توندوتیژی لە هەموو شوینێکی دن���ی���ادا ه���ەر ه��ەی��ە و ه��ەت��ا هەر توندوتیژی بمێنێت مرۆڤ کەمەی ماوە ئەو بەاڵم دەبێت، دەرەوەی ل��ە کەهاتوومەتەوە کە دەک���ەم ب��ەوە هەست واڵت لەکەمی ڕوویان توندوتیژییەکان ب��وون��ەت��ەوە کەمتر و ک���ردووە لەکوردستان وئەوەندەش ئاگادارم زۆر ڕێ و شوێن هەن کەگیراونەتە چارەیەک رێگا دۆزینەوە بۆ بەر توندوتیژییەکان ئ���ەوەی ب��ۆ خۆم بۆ چونکە بکرێنەوە، کەم 15ساڵ لەهوڵەندا ژیاوم و دەزانم ب����ەردەوام ک��اردەک��را ک��ە چۆن کەمبکرێتەوە، توندوتیژییەکان

خەریکن کەلێرە ئ��ەوەی ب��ەس بدۆزرێتەوە میکانیزمێک چۆن هۆشیارکردنەوە مەسەلەی بۆ هۆشیار خ��ۆی ت��اک ه��ەت��اک��وو بێت توندوتیژیکەر واتا بکرێتەوە یان خود ئەو کەسەی توندوتیژی ئ��ەوەی بۆ دەک��رێ��ت، بەرامبەر ئەو لەگەڵ بتوانێت چۆن خۆی مەسەلەیەدا هەڵسووکەوت بکات. *ڕۆڵ�������ی پ����ەرل����ەم����ان ل���ەم ق���ۆن���اغ���ەدا چ��ی��ی��ەو ت���ا چ��ەن��د هەنگاو نراوە بۆ چارەسەرکردنی

لە چاو واڵتانی تر؟لێبێت ئاگام من ئ��ەوەن��دەى ب��ەاڵم دراوە هەوڵێک ه��ەم��وو کێشەکە لەوەدایە کەلە پەرلەماندا بەڵکوو چەند و نییە یەک الیەن الیەنێک هەیە و پێویستە هەموو ئەو لەسەر بن هاودەنگ الیەک میکانیزمە، خۆی کێشەکە لەسەر توندوتیژی ئایا نییە، ڕایەکە

گەڵیدایە ل��ە ک��ێ ی��ان هەبێت کێشەکە نییە، لەگەڵیدا کێ یان دەبێت کەدروست کاتێک هەموو میکانیزمی ش��ێ��وازی ل��ەس��ەر مەسەلەی ل��ەس��ەر ک��ردن��ە ک��ار ل��ەوەدای��ە کێشە ت��ون��دوت��ی��ژی، چ یاخود بن دەستبەکار چۆن

دابنرێت. میکانیزمێک *ک�����ێ ب����ەرپ����رس����ی����ارە ل���ەو بەرامبەر ک��ە توندوتیژیانەی

بەئافرەتان دەکرێت؟ئێمە باس لە کۆمەڵگای کوردی لەگۆڕانکارییەکی ئێمە دەکەین، بەردەوامداین، و خێرای و زۆر دڵنیاییەوە بە گۆڕانکارییانە ئەم هەڵچوونی تەنگەژەیی حاڵەتی دەروون���ی زۆر دروس��ت دەک��ات ئەمە تاکێک، ه��ەم��وو الی ل��ە شانی لەسەر بەرپرسیاریەتێکە ئەو بەپێى تاکوو الیەک هەموو وەکوو تێداین ئێمەی باردۆخەی

کورد مامەڵەی باش بکەین لەگەڵ ئەبێت تاکێک مەسەلەیەدا، ئەم خۆی بزانێت چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەو ئازادییانە بکات کەهەیەتی و پێویستی بەهۆشیاریی و ئەزمون لەئێستادا پێموابێت من هەیە. ئەوەی بۆ زۆرکەمە کاتمان ئێمە میللەتێک وەک���وو کەبتوانین دیموکراسییەک یان ک��ەئ��ازادی هەیە دەس��ت��م��ان��دا ب���ەر ک��ەل��ە و بکەین پیادەی چۆن بزانین و بکەین لەگەڵدا هەڵسووکەوتی

بەکاری بێنین. *ڕۆڵى ڕێکخراوە کانى ئافرتان وکاریگە ریان لە کۆمە ڵگادا چۆن چەند تا و هە ڵدە سەنگێنیت؟ لە خۆیان ڕەگ��ەزی توانیویانە

بپارێزن؟ توندوتیژییەکان بەشەکانی وەک��وو ئەوانیش بە پێویستیان کۆمەڵگا ناو تری هەموویان ناڵێم هەیە، ئەزمون ک���ەم ئ���ەزم���وون���ن، ل��ەوان��ەی��ە هەندێکیان کاری باشیان کردبێت،

بەاڵم ئەوەندە من ئاگام لێیە نین خەڵکانێک زۆربەیان

پێگەیشتنێکی ک��ە و ڕوون زۆر هەبێت ئاشکرایان

ب��ۆ م��ەس��ەل��ەی ئ���ەوەی ک��ە تۆ کە وال��ێ��دەک��ەی تاکێک چ��ۆن توندوتیژی لەسەر نەکرێت، ئەمە

لەگەڵ بڵێی نییە پرۆسەیەک توندوتیژی کار دەکەم تۆ ئەبێت لەگەڵ ئەوەی کەپاڵ بنێت بەوەوە نەبێت. دروست توندوتیژی کە کە هەیە کەمووکوڕیەش ئەو تەجروبەی نەیانتوانیوە و وەربگرن تر واڵتانی یەک لەسەر یاخود بکەن کار مەسەلە ت��اک��وو چ��ارەس��ەر خ��ۆی��ان ڕۆڵ���ی و کاریگەر تر بکەن.

بەڕاستی حەیفە ئەو جەستەیە بە سوتاندن لەناو ببرێت، لەبەر

چی یان بۆ کێ؟خوێندکاری ئەحمەد ناسکە چەند لەبەر ئافرەتان وتی: زانکۆ هۆیەک پەنا بۆ خۆسوتاندن دەبەن یەکەم ئەو باردۆخە سەختەی کەلە ناوماڵ یان دەرەوە بە هۆکاری جیا یان ئابووری هۆکاری وەکوو جیا پێشیان، دێتە کۆمەاڵیەتی...هتد نیشانیان لەبەرئەوەى ه��ەروەه��ا بەم ئێوە لەداخى من کەوا بدات

لەداخى ل��ەن��اودەب��ەم خ��ۆم ڕێگا ناوم پێوە پاڵى ه��ۆک��ارەى ئ��ەو لە بێت، هەرشتێک لەوانەیە کە یان برا یان بێت هاوسەرەکەیەوە بێت تر کەسێکى یان باوکیەوە ئافرەتان بێت، کۆمەڵگاکەى یان لە ب��ۆ ڕێ��گ��ا ت��اک��ە وای���ە پێیان ناوبردن و دەرباز بوون لەکێشەکان ئافرەت جار زۆر خۆسووتاندنە، لەو کەبیر دۆخ��ێ��ک��ەوە دەچێتە بەاڵم بکاتەوە خۆکوشتنە شێوازە ئەمەڕێگای چارەسەر نییە و کارێکی

هەڵە و نابەجێیە و تەنها بەم کارە و دێنێت خۆی بەژیانی کۆتایی بۆیە ناگۆڕێت، لەباردۆخەکە هیچ ئافرەتان دەبێت بەخۆیاندا بچنەوە کەبەڕاستی بکەنەوە ل��ەوە وبیر بە سوتاندن ئەو جەستەیە حەیفە لەبەر تەنها ب��ەس ببرێت لەناو ک��ۆم��ەڵ��ێ��ک ک��ێ��ش��ە ک��ەدڵ��ن��ی��ام ڕێگاش تاکە هەیە. چارەسەریان چارەسەرکردنی بۆ من بڕوای بە ئافرەتان بدەین هەوڵ ئەوەیەکە کەمەرج ب��ەوەى بکەین ڕۆشنبیر

هەوڵێکى کێشەیەک، ه��ەر نیە خۆسوتاندن و خۆکوشتنى لەدواوە بەوەلەناو نیە م��ەرج وات��ە بێت زیاتر کێشەکەت بەڵکو بچێت باڵودەبێتەوەو لەوانەشە دواى خۆت جێ بۆخۆت خ��راپ ناوبانگى ناو مەکەرەوە بیرلەوە بۆیە بهێڵیت، بە ڕێگا و بسوتێنیت خۆت قەد هیچ کەس مەدە کەپاڵنەر بێت بۆ

خۆسووتاندنت. زۆربەى ئەوقوربانیانانە لەکاتى قسەکردن پەشیمانى خۆیان لەوکارەیان دەردەبڕن

ئیمێرجنسی لەنەخۆشخانەى نەیویست کە »م.س« سلێمانى ئەو وت��ی بکرێت ئاشکرا ن��اوی ئ��اف��رەت��ان��ەی ک��ەدەی��ان��ه��ێ��ن��ن��ە یان سوتاندنیان ل���ەدوای ئێرە زۆربەیان و زۆرن خۆسوتاندنیان چ��ارەس��ەری��ان ب��ۆ ن��اک��رێ��ت کە بەوەش ئاماژەى زۆرەو ڕێژەیان قوربانیەکان ترسى بەهۆى کرد کێشەکانیان ل��ەئ��اش��ک��راب��وون��ى ئاماژە لەقوربانیەکان کەس کەم بەڕاستى خۆسوتاندنەکانیان دەکەن و هۆکارەکەى دەگەڕێتەوە بۆ شتى تایبەت لەناو ماڵ و خێزانەکانیاندا، دەکەین هەست کەئێمە لەکاتێکدا والمان ئاشکرایە کە ئەو قوربانیانە ه��ۆک��ارى و ب��ەن��زی��ن و ب��ەن��ەوت ت��ر خ��ۆی��ان س��وت��ان��دووە، ب��ەاڵم ڕاستەقینەکەباس هۆکارە ئ��ەوان ڕێ��ژەى ناتوانین ب��ۆی��ە ن��اک��ەن، بەهۆى خۆسوتاندنەکان ت��ەواوى خێزانیەوە و کۆمەاڵیەتى کێشەى زۆرب��ەى وتیشى بکەین، دی��ارى ئ��ەوق��ورب��ان��ی��ان��ان��ە ک��ەدەگ��ەن��ە ن��ەخ��ۆش��خ��ان��ەک��ەم��ان ل��ەک��ات��ى پەشیمانى لەگەڵیاندا قسەکردن

خۆیان لەوکارەیان دەردەبڕن.یاسا سزای داناوە بۆ

ئەو کەسانەی هاندەرن بۆ خۆسووتاندنی کەسەکە

سەبارەت ع��ارف ت��ارا پ��ارێ��زەر

کەسانەی ئەو بۆ سزا یاسای بە کەسی خۆسووتاندنی بۆ هاندەرن سزایەکى یاسا وتی: بەرامبەریان کەخۆیان دانەناوە کەسانە بۆئەو دەسوتێنن، خۆیان یان دەک��وژن کەهاندەریەتى ئەوکەسەى بەاڵم مادەى بەپێى بۆخۆسوتاندنەکەى عێراق یاسایى سزادانى )408( ى لەماوەى سزاکەشى و سزادەدرێت

)7( ساڵ زیاتر نابێت. گەورەترین تاوان لە

ئایینەکاندا ئەوەیە کە مرۆڤ خۆى لەناو ببات بە هەر

شێوەیەکمحەمەد جەالل مەال مامۆستا لەئاینى دەک���ات ب���ەوە ئ��ام��اژە هەرکەسێک کە هاتووە ئیسالمدا هەر یان بەهەرشێوەیەک بیەوێت ئامێرێک خۆى لەناو ببات و خۆى لەکاتى لەبەهەشتداو بکوژێت بەکۆڵیەوە ئەوشتە زیندوبونەوەیدا م��رۆڤ بۆیەکوشتنى دەب��ێ��ت، مەترسیدارترە خۆیەوە لەالیەن وتیشى تر. کەسێکى لەکوشتنى کاتێک ئافرەتێک خۆى دەسوتێنێت و تاوانبار دەبێت الى خواى گەورەوە

تاوانبار دەبێت دیسان ئەوکەسەش بووەبۆ ئافرەتەکە ه��ان��دەرى کە و گەورەترین بۆیە خۆسوتاندن لەئیسالمدا ت��اوان مەترسیدارترین لەناوببات خۆى مرۆڤ کە ئەوەیە بەهەرشێوەیەک بکوژێت خۆى و دەکات لەوە باس قەشەیەک بێت. ڕێنماییەک مەسیحیدا کەلەئاینى چونکە مەکوژە، کەدەڵێت هەیە بێت ب��ەه��ەرش��ێ��وەی��ەک ک��وش��ت��ن لەئاینى مەسیحدا قەدەغەو حەرامە دادەن��رێ��ت هەڵە بەگەورەترین و چونکە خۆت، خواوەندى بەرامبەر دەکوژێت تر کەسێکى کەسێک کە یان خۆى دەکوژێت بەهەر شێوازێکى خۆخنکاندن یان بێت خۆسوتاندن یان هەر شێوازێکى تر وەکوو ئەوە وایە کە تۆخۆت لەشوێنى خواوەند دادەنێیت کەئەوەش ناکرێت، چونکە تەنها خواوەند دەسەاڵت و گەورەیى لەمرۆڤەکان چی کە هەیە ئەوەى ب��س��ێ��ن��ێ��ت��ەوە، ئ��ێ��م��ەى م���رۆڤ بەخواستى خۆمان نەهاتوینەتە ئەم ژیانەوە هەرچەندە لەژیاندا ئازادین، نیە ئەوەمان مافى کەسمان بەاڵم

ژیان لەخۆمان بسێنینەوە.

دیمانە: ژاڵە محەمەد

ئا: بەندی کەالری

د. ڕوخۆش غەریب:

لە پەرلەماندا کێشە هەیە لەسەر مکانیزمی ڕووبەڕوو بوونەوەی توندوتیژی دژی ئافرەتان

خۆسوتاندن ڕووبەڕووی کۆمەڵگەی کوردی بووەتەوە

ئافرةتان

بوارە لە ئافرەتان کێشەکانی کۆمەڵگا ن��او جۆراوجۆرەکانی بە لەکوردستانیش ب��ەردەوام��ەو چارەسەر کێشانە ئەو تایبەتی غەریب، ڕوخ��ۆش د. ن��ەب��ووە. پیشەیی سایکۆلۆژی دکتۆرای دەخاتە تیشک دی����دارەدا ل��ەم سەر هۆشیاری کۆمەڵگا وپێیوایە هێشتا تاکەکانی کۆمەڵگا ماویانە کەموو و ببنەوە هۆشیار تاکوو کوڕی هەیە لەناو کۆمەڵگادا، هەر بەردەوامن توندوتیژییەکان بۆیە

و چارەسەری ئەوتۆ نەکراون.

توندوتیژییەکان بەرزبوونەوەى لەدژى ئافرەتان سااڵنە ژمارەیەکى زۆر لە ئافرەت و کچانى واڵتەکەمان دەکات خۆسووتاندن بە ناچار دەیبینین هەواڵەکاندا لە وەک دڵتەزێینمان هەواڵێکی نییە ڕۆژ پ���ەڕەی ی���ان لێنەبێت گ���وێ نەبینین و نەدین ال ڕۆژنامەیەک هۆکاری ب��ە کچێک ی��ان ژنێک س��ووت��ان��دووە خ��ۆی��ان جیا جیا لەوەش داوە. لەدەست وگیانیان کەس دوایین کەئەوە دڵنیاین بە کۆتایى شێوەیە کەبەو نییە ب��ەرەو خ��ۆى ی��ان دێنێت ژیانى نەخۆشخانەو و ناخۆش ژیانێکى ئەگەر هەروەها دەبات. دەرمان سەیرى ئامارەکانى خۆسووتاندنى 2011دا لەساڵى بکەین ئافرەتان 125 ئافرەت لە هەرێمى کوردستان ئێوە بەڕاى سووتاندووە. خۆیان چین پاڵنەرانە و ه��ۆک��ار ئ��ەو سووتاندنى ب��ەرەو ئافرەتان کە

ئەوکەسەى کەهاندەرە جەستەیان هان دەدەن؟بۆخۆسوتاندنی کەسی

بەرامبەر بەپێى مادەى )408( ى یاسایى سزادانى عێراق

بۆ ماوەى )7( ساڵ زیندانی دەکرێت

ناڵێم هەموو ڕێکخراوەکانی ئافرەتان و ئافرەت بەاڵم کۆمەڵێکیان وەکوو بەشەکانی تری ناو

کۆمەڵگا پێویستیان بە ئەزمون هەیە

Page 6: Rebazi Azadi 692

www.jamawarnews.com راپۆرت6 سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692

کورد بەشێکە لەچارەسەربەختیار کەریم، ئەندامى ئەنجومەنى سۆسیالیست حزبى سەرکردایەتى دیموکراتى کوردستان بە ~ هێزکانى کشانەوەى دواى ڕاگەیاندلە نێو لە لە عێراق قەیرانەکان ئەمریکا بەرەو عێراق سیاسییەکانى پێکهاتە چارەسەرکردنى ڕۆیشت. قوڵبوونەوە ئ��ەم ق��ەی��ران��ە ل��ەم ه��ەل��وم��ەرج��ەى ئێستادا ئەستەمە، پێموایە ڕێکەوتنى پ��ێ��ش��وەخ��ت ل��ە ن��ێ��وان ه���ەر سێ دەبێتە عێراقدا سەرۆکایەتییەکەى فاکتەرێکى سەرەکى لەدواى ڕێکەوتنى کۆنگرەى س��ەرۆک��ای��ەت��ی��ەک��ە س��ێ

نیشتمانى ببەسترێت.کاریگەرى ک��وردى الیەنى وتیشى پێشبردنى بەرەو لەسەر هەیە جدى کارەکانى کۆنگرەى نیشتمانى عێراق، بەاڵم پێویستە لە هەموو حاڵەکەتێکدا الی��ەن��ى ک���ورد ب��ەج��دى ج��ەخ��ت لە داواکارییەکانى بکاتەوە بۆ ئەوەى ئەو عێراقدا لە ئێستا کە هەلومەرجەى تێدەپەڕێت کورد زۆر سود مەند بێت

گرفتانەى ئ��ەو بتوانێت ئ��ەوەى بۆ لەم بکات. چ��ارەس��ەرى کەهەیەتى بەشێک کورد ئێستادا هەلومەرجەى نییە لەگرفتەکان بەشێکە لەچارەسەر

لە عێراقدا.عێراق بەرەو شەڕێکى مەزهەبى

دەڕواتد.م��ح��ەم��ەد ب��ازی��ان��ى، س��ەرۆک��ى س��ەن��ەت��ەرى ه���ودا ب��ە ~ کۆنگرەى ک��ە واتێنگەم ڕاگ��ەی��ان��د نیشتمانى قەیرانەکانى عێراق چارەسەر لەوە زۆر قەیرانەکە چونکە بکات، چارەسەر کۆنگرەیە بەم گەورەترە قوربانییەکان ڕۆژان��ەدا لەم بکرێت، بەڵگەیە ئەمەش ب��وون، زیاتر زۆر مەزهەبى شەڕێکى بەرەو عێراق کە دەڕوات، بە تایبەت لە نێوان سوننە و

شیعەى عەرب.دەتوانێت ک��ورد وتیشى بازیانى کێشەکانى نیشتمانى کۆنگرەى لە بخاتە ڕو بۆ ئەوەى چارەسەر بکرێ، بە دەستى دەستى مالیکى ب��ەاڵم لەگەڵ نییە ڕاس��ت دەک���ات، ک��ورد و هەرێم کێشەکانى چارەسەرکردنى حکومەت، بەاڵم دەبێت کورد سوربێت لەسەر سنورى جوگرافیاى کوردستان مادەى قۆناغەکانى جێبەجێکردنى و 140و یاساى نەوت و غاز و بوودجەى

کوردستان.ئەجنداى کۆنگرەى نیشتمانى جیاوازە لە ڕێکەوتننامەى هەولێر

وەس���ت���ا ڕەس�������وڵ، ئ��ەن��دام��ى نیشتمانى یەکێتى سەرکردایەتى ڕاگەیاند ب��ە~ کوردستان گەورەترە ل��ەوە عێراق کێشەکانى هیواى چارەسەرکردنیان لە کۆنگرەى کۆنگرەى بەاڵم بخوازرێت، بۆ وادا نیشتمانى سەرەتاى هەنگاوێکى باشە بۆ لێکگەیشتنى الیەنە سیاسییەکان.

وت��ی��ش��ى ب��ەس��ت��ن��ى ک��ۆن��گ��رە لە لەسەر قسەکردنە زۆرت��ر داه��ات��وودا

ئایندەى سیاسییەکانى ڕووداوە زۆرە ج��ی��اوازى عێراق و ناوچەکە هەم هەولێر ڕێکەوتننامەى لەگەڵ کاتەکەى جیاوازە هەم ڕووداوەکەش لە ئێستا گەورەترن. ئەجنداى کۆنگرەى ڕێکەوتننامەى لە جیاوازە نیشتمانى

هەولێر کۆنگرەى نیشتمانى نابەسترێت

عوزێر حافز ، ئەندامى ئەنجومەنى ن��وێ��ن��ەران��ى ع��ێ��راق ب��ە ~ کۆنگرەى ب��اوەڕن��اک��ەم ڕاگ��ەی��ان��د نیشتمان ببەسترێت، چونکە لەم چەند ڕۆژەى دوایدا لەوە دەچێت کۆنگرەی نیشتمانى عێراقى دوابخرێت بۆ دواى لوتکەى کۆنگرەى دانیشتنەکانى عەرەبى کەلە بەغداد ئەنجام دەدرێت، الیەنى عێراقییە کە بەشدار بوویەکى مەرج کردویەتیە حکومەتە سەرەکى دانیشتنەکانى دواى بخرێتە نابێت ئەو وادەزان����م ع��ەرەب��ى، لوتکەى کۆنگرەى گەر نابەسترێت، کۆنگرەیە

نیم گەشبین ببەسترێت نیشتمانى کێشە بتوانێت کە کۆنگرەیە ب��ەو سیاسییەکانى عێراق چارەسەر بکات.

ڕێکەوتننامەى بێتو ئەگەر وتیشى هەولێر کە )22( خاڵە هەر یەکە لەو بە پێویست جێبەجێبکرێت خااڵنە لە بۆ کۆنگرەیە ئەم ناکات، کۆنگرە

بیر چوونەوەى کۆنگرەى هەولێرە.کێشەى عێراق ئەوەندە قوڵە دەگەڕێتە بۆ سەردەمى مەلەکییەت

چاودێرى عەبدولخالق، مەسعود ڕاگەیاند ~ ب��ە سیاسى کێشەى عێراق ئەوەندە قوڵە دەگەڕێتە بۆ سەردەمى مەلەکییەت لەو کاتەوە کێشە کەڵەکە بووە کێشەى مەزهەبى و سیاسى نەتەوەى چارەسەر ناکرێت

بەو کۆنگرەیە.سەرکردایەتى پێویستە وتیشى ورد زۆر پالنێکى نەخشەو بە کورد بکات، نیشتمانى کۆنگرەى بەشدارى هەموو بانگى هەرێم سەرۆکایەتى

داوایان بکات کوردستان الیەنەکانى پاڵ ل��ە چیبکەین؟ ئێمە لێبکات هەموو لە و هەیە دەستوور ئ��ەوەى هەیە، دەستوور ئەزمە کە واڵتەکاندا کێشەکان هەموو ناتوانێت تەنها بە چارەسەر بکات، شانبەشانى دەستوور مۆر سیاسى نیشتمانى میساقێکى کوردى دەسەاڵتى پێویستە دەکرێت کێشەکانى بکات، تەرح میساقە ئەو تێدا ک��ورد وە بکرێت پێچارەسەر وەک میساقەدا، لەو بێت زەمانەت چۆن ئەو میساقەى لوبنان کەلە تایف

مۆر کرا. الیەنە سیاسییەکان متمانەیان بە

یەکتر زۆر الوازەڕەشید سۆفى ڕۆژنامەنوس لەسایتى سۆمەریە نیوز بە~ ڕاگەیاند: ساحەى ناو گرفتەکانى لە یەکێک سیاسى عێراق ئێستا ئەوەیە کەالیەنە سیاسییەکان متمانەیان بە یەکتر زۆر قیرانى کە وای��ک��ردووە ئ��ەوە الوازە

دروس��ت سیاسییەکاندا لەناو ق��وڵ ببێت، چونکە ئەقڵى سیاسى عێراقى قبوڵ یەکترى ئ��ەوەى نەگەشتۆتە عێراق ئێستا لەوەش بێجگە بکەن.

لە قۆناغى گواستنەوە تێدەپەڕێت.دەدات ئ��ەوە هەوڵى الی��ەک ه��ەر دەستبهێنێت بە زیاتر دەسکەوتى دیموکراتى دروشمی حسابى لەسەر و ی��اس��اى، ب��ەاڵم ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەش��دا ک���ردن���ەوەى دەرگ����ا و دان��وس��ت��ان پرۆسەى چونکە هەیە، گرنگى خۆى سیاسى و سیاسییەکان لە قۆناغێکى هەستیاردان تاوەکو بگەن بە توافوق ئارامى ب��ەرەو عێراق دەوڵ��ەت��ى کە

ببەن.ناوبراو وتیشی کوردیش لەم قۆناغەدا ئەو سیاسییەکانیش و تێگەشتووە ئەجەندەیەیان لەبەرچاوە، ئەگەر کورد هەڵوێست بەیەک و پرۆژەوە بەیەک ئەوا بکات کۆنگرەیە ئەو بەشدارى

هەڵویستیان بەهێزتر دەبێت.

بوودجەى عێراق لە %70 زیاترى بۆ بەکار بردنە

ئەندامى حەسەن، بایەزید د. بە عێراق نوێنەرانى ئەنجومەنى ب��وودج��ەى ~ ڕاگ��ەی��ان��د نزییەکەى عێراق خەرجییەکانى عێراقییە، دینارى )117(ترلیونى بەاڵم داهاتى عێراق ئەمساڵ )102( ترلیۆن )15( نزیکەى ترلیۆنە، لەوەش بێجگە هەیە، کەموکورتى بوودجەى عێراق بەگوێرەى ژمارەى دانیشتوان بەسەر پارێزگاکانى عێراق نەفەقاتى بەاڵم دەکرێت، داب��ەش مەسروفاتى ل��ە بریتیە س��ی��ادى

پەرلەمان و وەزی��ران ئەنجومەنى وەزارەتى و کۆمار سەرۆکایەتى و و ب��ەرگ��رى وەزارەت���ى و دەرەوە عێراق کەوا قەرزانەى ئەو لەگەڵ لەسەرێتى لەگەڵ لە 5% کەنزیکەى )4(ترلیۆن زیاتریشە لەگەڵ تێچون لەگەڵ نەوتدا دەرەوەى ناردنە و پارەى هەندێک کۆمپانیا کە ئیشیان لێى هەموو دەبێت ئەوانە کردووە دەرب��ک��رێ��ت ئ���ەو ک��ات��ە چ��ەن��دى کوردستانە، بۆ 17%ى لە مایەوە پارێزگاکاندا بەسەر ئەویتریشیان دوو بوودجەکەش دەکرێت، دابەش دەگوترێت پێى جۆرێکیان جۆرە

بۆ ب��ەزۆرى بەکاربردن بوودجەى حکومەت دامودەزگاکانى و موچە ڕێژەیەکى ئ��ەوە دەک��رێ��ت، دابین زیاترە، %70 کە دەگرێتەوە زۆری ئەوى تریش بوودجەى وەبەرهێنانە دەتوانین بوودجەکە بکەین بە سێ بەشەوە دوو بەشى بۆ بەکار بردنە و بەشێکیان بۆ وەبەرهێنانە، ئەمە واڵتێکەوەیە، هەموو بەپێچەوانەى ل��ە ه��ەم��وو واڵت��ێ��ک��دا ب��وودج��ەى پرۆژە کردنەوەى کەبۆ وەبەرهێنان و گەشەپێدان تەرخاندەکرێت زیاترە

لە بوودجەى بەکاربردن.نەوت »بەرمیلێک نرخى وتیشى

هەروەها 85دۆالر بە خەمڵێنراوە سەد ش��ەش و ملیۆن دوو ڕۆژن��ە بنێردرێتە ن��ەوت بەرمیل ه��ەزار

دەرەوە«.دراوە کە ئیمتیازاتانەى ئ��ەو بوودجەدا، لە عێراق خەڵکى بە

هەرێمى کوردستانیش دەگرێتەوەدلێر مەحمود ئەندامى پەرلەمانى کوردستان بە ~ ڕاگەیاند بریتیە کوردستان هەرێمى داهاتى 17%ى لە کە پ��ارەی��ەى ب��ڕە ل��ەو داهاتى زائ��ی��دەن ع��ێ��راق ن��ەوت��ى ناخۆ، دواکەوتنى بوودجە لە عێراق پەیوەدى بە پەرلەمانى کوردستانەوە

نییە، ئەو بوودجەیەى کە لە بەغداد دیارى کراوە بۆ هەرێمى کوردستان حکومەتى دارای�����ى وەزارەت������ى هاوکارى بە کوردستان هەرێمى وەزارەتى پالندانان بە پێى ڕاپۆرتى وەزارەت��ەک��ان ئ��ام��ادە دەک��رێ��ت و دەنێردرێت بۆ ئەنجومەنى وەزیران، کرد پەسەندى وەزیران ئەنجومەنى دەینێرێت بۆ پەرلەمان، ئێمەش لە پەرلەمان گفتوگۆى لەسەر دەکەین.ئیمتیازاتانەى ئ���ەو وت��ی��ش��ى لە عێراق خەڵکى بە دراوە کە کوردستانیش هەرێمى بوودجەدا،

دەگرێتەوە.

ئەندامێکی ئەنجومەنى سەرکردایەتى »حسدک«:

الیەنى کوردى کاریگەرى جدى هەیە لەسەر بەرەو پێشبردنى کارەکانى کۆنگرەى نیشتمانى عێراق

ئەو ئیمتیازانەى کە دراوە بەخەڵکى عێراق لە بوودجەدا، هەرێمى کوردستانیش دەگرێتەوە

ئا: عومەر غواڵمى

ئا: ~

ناکۆکییەکانى ب��ەردەوام��ى عێراق سیاسییەکانى الیەنە کۆمارى س��ەرۆک کە وایکرد بخاتە پ���رۆژەی���ەک ع��ێ��راق سیاسییەکان الیەنە بەردەمى ب����ۆ ئ�������ەوەى ک����ۆت����اى ب��ە نێوان لە بهێنێ قەیرانەکان عێراقیش سیاسییەکان، الیەنە ب��گ��ەڕێ��ت��ەوە ب��ارى ئ��اس��اى و بڕیاریشە لە ئایندەدا کۆنگرەى لە بدرێت ئەنجام نیشتمانى

بەغداد.

د. بایەزید حەسەن، ئەندامى عێراق نوێنەرانى ئەنجومەنى ڕاگ���ەی���ان���د ~ ب���ە بکەین عێراق بوودجەى »گەر بەشى دوو ب��ەش��ەوە سێ بە بەشێکیان و بردنە بەکار بۆ ب��ۆ وەب��ەره��ێ��ن��ان��ە، ئ��ەم��ە بە واڵتانی ه��ەم��وو پێچەوانەى واڵتێکدا هەموو لە دونیاوەیە، بۆ کە وەبەرهێنان بوودجەى کردنەوەى پرۆژە و گەشەپێدان

تەرخاندەکرێت زیاترە«.

*ف���ەرم���ان���ێ���ک ل��ەئ��ەن��ج��وم��ەن��ى وەزی���ران���ى ع��ێ��راق��ەوە دەرچ����ووە کێشەى بەچارەسەرکردنى تایبەت

موڵکدارى لەکەرکوک؟گومانى تێدا نییە پارێزگاى کەرکوک

کێشەى موڵکدارى تێدایە بە تایبەتى لە زەویە کشتوکاڵییەکان ماوەیەکى بەردەوام کێشەیەکى گەورە زۆر و نیوەى لە زیاتر ئەوە لەبەر بووە، پارێزگاى کشتوکاڵییەکانى زەوی��ە کەرکوک تووشى گۆڕینێکی شۆڤینى

کۆششێکى و ه��ەوڵ پ��اش ب��ووە، ب��ااڵى لەلیژنەى بەتایبەتى زۆر ئەو بگەینە 140وەت��وان��را م��اددەى مانگى کۆبوونەوەى لە ئەنجامەى ژم��ارە بڕیارى 2012 ساڵى یەکى )29( بڕیاردرا سەرجەم ئەو بڕیارانە

نزیکەى ئەمەش هەڵبووەشێتەوە )950(هەزار دۆنم زەوى کشتوکاڵى لە پارێزگاى کەرکوک لەخۆ دەگرێت.م��اوە ک��ام��ەى ک��ەرک��وک *زەوى

بگەڕێنرێتەوە بۆ خاوەنەکانیان؟لەئەنجومەنى کەوا بڕیارانەى ئەو خۆى کاتى بەعس سەرکردایەتى 1980 1975ب���ۆ ساڵى ن��ێ��وان ل��ە کە دەمێنێتەوە ئەوانە دەرچ��ووە، ئەوە دۆنمە هەزار )300( نزیکەى دەمێنێتەوە لەبەر ئەوە ڕەوانە کراوە ئ��ەوەى بۆ عێراق پەرلەمانى بۆ چارەسەرکردنى ب��ڕی��ارى ب���ەزووى

دەربکرێت.*ئ���ێ���س���ت���ا ب����ڕی����ارێ����ک ه��ەی��ە ب���ەم���ەب���ەس���ت���ى ن���ەخ���ش���ە ڕێ���گ���اى چ��ارەس��ەرک��ردن��ى ک��ێ��ش��ەى س��ن��ورى تاچەند ئەمە کەرکوک پارێزگاى پارێزگاکانى و کەرکوک پەیوەندى

تر ڕێکدەخاتەوە؟ئەم ب��ۆ گرنگە خاڵێکى ئ��ەوە بۆ دەبێت پاڵپشت ئەمە مەبەستە پارێزگاى سنورەکانى دیاریکردنى

کەرکوک.

300هەزار ئەو بن ئاگادار *گەر دۆن���م���ەزەوی���ەى خ��وێ��ن��دن��ەوەى بۆ

دەکرێت لە پەرلەمان؟ئێستا لە پەرلەمانە دەبێت بخرێتە ئەوەى بۆ پەرلەمانەوە کارنامەى دانیشتنى لەسەر بکرێت، بۆ ئەوەى

دەنگدانى لەسەر بکرێت.*گ�����رن�����گ�����ت�����ری�����ن ک���ێ���ش���ە ک��ش��ت��وک��اڵ��ی��ی��ەک��ان��ى پ��ارێ��زگ��اى

کەرکوک لە ئێستادا چییە؟کێشەى کێشەکانى گرنگترین موڵکدارییە، کێشەى ئاو گەورەترین کەرکوکدا، پارێزگاى لە کێشەیە ڕەوانەکردنى بۆ سایلۆش کەمى بە کشتوکاڵییەکان ب��ەره��ەم��ە کەمى و ج��ۆ و گەنم تایبەتى لەبەر ش��ام��ى گەنمە ک��ارگ��ەى شامى گەنمە ت��ری��ن زۆر ئ��ەوە پارێزگاى لە دەهێنرێت بەرهەم چەند پێویستیشمان کەرکوکدا، کۆمپانیایەک هەیە بۆ وەبەرهێنان لەبوارى کەرکوک پارێزگاى لە ئەوەى بۆ پێمانوایە کشتوکاڵیدا کەرتى کشتوکاڵ پەرە بسێنێت و

بەرەو پێشەوە بچێت پێویستمان بە وەبەرهێنانە لە بوارى کشتوکاڵیدا.

*م��ەس��ەل��ەى گ��ەڕان��دن��ەوەى ئەو )950( هەزار دۆنمە زەوییە پێکەوە یان ق��وڵ��ک��ردەوە کەرکوکى ژی��ان��ى

بەرەو چارەسەرى برد؟ب����ەرەو چ��ارەس��ەرب��ردن��ى ب��رد، ب��وو، گرنگ یەکجار هەنگاوێکى ئاسایکردنەوەى بۆ هەنگاوێکیشە

بارودۆخەکە.*ج��گ��ە ل���ە ک����ورد ت��ورک��م��ان��ی��ش س��ودم��ەن��دن ل��ە گ����ەڕان����ەوەى ئ��ەو

زەویانە؟سودمەندە تورکمانیش ب��ەڵ��ى تورکمانە، و کورد موڵکى هەمووى بڕیارانە ئ��ەو ه��ەڵ��وەش��ان��دن��ەوەى هۆى بووە بوون گرنگ هەنگاوێکى کشتوکاڵى، ک��ەرت��ى پێشخستنى لەبەر ئەوە چەند ساڵێکە جوتیاران و لەخزمەتگوزارى ب��وون بێبەش بەرهێمهێنان لە بووە کۆسپێکیش هۆکارێکى کەرکوک، پارێزگاى لە پەکخستنى ل��ە ب���ووە گرنگیش

ئاوەداکردنەوەى گوندەکان.

مەهدى کاکەى، بەڕێوەبەری گشتی کشتوکاڵی کەرکوک:

لە پارێزگاى کەرکوک 300هەزار دۆنم زەوى کشتوکاڵى ماوە بگەڕێنرێتەوە بۆ خاوەنەکانیانئا: ~

بەڕێوەبەرى کاکەى، مەهدى لە کەرکوک کشتوکاڵى گشتی دیدارێکى تایبەتى ~ دا ئ��ام��اژە ب��ەوە دەک��ات »لە گ����ەڕان����ەوەى زەوی��ی��ەک��ان��ى تورکمانیش کەرکوک پارێزگاى

سودمەن بووە«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات« گەڕاندنەوەى ئەو )950( هەزار دۆنمە زەوییە پێکەوە ژیانى لە چارەسەرکردن بەرەو کەرکوک یەکجار هەنگاوێکى ب��ردووە، هەنگاوێکیشە ب���وو، گ��رن��گ ب����ۆ ئ���اس���ای���ی���ک���ردن���ەوەى

بارودۆخەکە«.

Page 7: Rebazi Azadi 692

سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692 7 www.jamawarnews.comخوێندن والوان

* هۆکار چییە تا ئێستا کۆنفرانسی لقەکانتان ئەنجام نەداوە؟

بەندمان کۆمەڵێک کۆنگرە ل��ە یاسایەک بە ک��راوە ئەمەش گ��ۆڕى، کە پەرلەمان پێشتر لە یاساى ژمارە

ئەبوایە ک���ردووە، پەسەندى )4(دا بناردایە کردنەوەیەمان هەموار ئەم یاسا ئەم پەرلەمان و پەرلەمان بۆ نوێیەى پەسەند بکردایەتەوە، ئەوەبو دواک��ەوت��ن��ى هەندێک ل��ەپ��ەرل��ەم��ان بەسەردا هات، ئینجا پشووى زستانەى نزیکەى ب��ەس��ەرداه��ات، پەرلەمانى دوا کۆنفراساتەکانمان مانگە )4(کەوتووە، هەوڵى زۆرمان دا لە ڕێگەى

پەرلەمانەوە، سەرۆکى و کوتلەکان بەڵێنى پەرلەمان سکرتێرى دواج��ار پێکردنەوەى دەس��ت دواى پێداوین و بەزوویى پەرلەمان کۆبوونەوەکان بۆ کارەکەمان کورتدا ماوەیەکى لە تەواو بکەن ئێمەش دەست دەکەین بە

کۆنفراسات.ئ��ەو ک����ەى داوە *ب����ڕی����ارت����ان

کۆنفراساتە ببەستن؟

پەسەند یاساکە کاتەى ئ��ەو تا دەکرێت بە پێى ئەو بەڵێنەى کە پێمان کۆبونەوەکانى )3/1( ئەگەر داروە، لەماوەى دەستپێبکاتەوە پەرلەمان دوو هەفتەدا یاساکە پەسەند دەکرێت، ئێمەش لەدواى پەسەند کردنى یاساکە

کۆنفراساتەکان دەستپێدەکەین.مامۆستایان یەکێتى *هەوڵەکانى بەچى گەشتووە بۆ گەڕانەوەى )150( هەزارى ئەو مامۆستایانەى کە مۆڵەتى

دایکایەتیان هەیە؟کۆمەڵێک هەوڵمان داوە، ئەو )150( مامۆستایانە ئ��ەو مافى بە ه��ەزارە لێکردوون داکۆکیشمان وە دەزانین، لەچەند ڕێگایەکەوە نوسراومان کردووە بۆ وەزارەتى دارایى و داواى ئەوەمان بەغداد لە یاسایە کەئەو ک���ردووە پیادە لێرەش دەکرێت پیادە چۆن بکرێت، لە ڕێگاى لیژنەى پەروەردەوە ئەوانیش کوردستانەوە لەپەرلەمانى ئەوانیش بوون، مەسەلەکەوە بەدەم ن��وس��راوی��ان ک���ردووە ب��ۆ وەزارەت���ى دارایی، وەزارەتى دارایى تا ڕادەیەکى زۆر قەناعەتیان کردووە، بەاڵم هێشتا بنێن دان ت��ەواوەت��ى بە کە ماویانە بەوەدا کە )150( هەزارەکە سەرفبکەن مۆڵەتى کە مامۆستایانەى ئەو بۆ گۆڕانکاریەى ئەم هەیە، دایکایەتیان

کابینەى حکومەتى هەرێم بەشى خۆى کەمێک ئیشوکارەکان و خست دواى ڕاوەستاوە، ئومێدمان وایە دواى دانانى کابینەى نوێ ئەو مافە بۆ مامۆستایان

بگەڕێنینەوە.150هەزار ئەو دەکرێت *پێشبینى کە مامۆستایانەى ئ��ەو ب��ە ب��درێ��ت

مۆڵەتى دایکایەتیان هەیە؟لە ه��ەر چونکە داوە، بەڵێنیان بەڵێنى وەزیر جەنابى وەزارەت��دا ناو

بۆ بەردەوامە داوە،هەوڵەکانیشمان کە زۆرە باوەڕیشمان گەڕاندنەوەى، بۆ بگەڕێنینەوە ه��ەزارە )150( ئەو

مامۆستایان.*ه�����ۆک�����ارى ه��ەڵ��ک��وت��ان��ەس��ەر

مامۆستایان بۆچى دەگەڕێنیتەوە؟چونکە نییە، سەروەر یاسا یەکەم لەنیزامى خوێندندا هەیە، هى سەردەمى کۆنە نەک کەسێک تەعدا لە مامۆستا لەمامۆستا ه��ەڕەش��ەش بگرە بکات بکات، دەبێت سزا بدرێت، دووەم شت قوتایبان ڕێکخراوەکانى بۆ بەداخەوە ناحەق و ح��ەق بە خوێندکاران و زۆرجار داکۆکى دەکەن لەخوێندکاران زۆرجار خوێندکارەکان سەرپێچى یاسا هەمەهانگى بێن ئەوە لەبرى دەکەن و مامۆستا لەنێوان بکەن دروس��ت خوێندکاردا. لەگەڵ سەرۆکى پەرلەمان دانیشتنێکمان کرد و پێشنیارمان کرد ئەویش زۆرى پێباش بوو کە محاوەلە نوێ یاسایەکى نوێ بکەین سزایەکى دابڕێژن بۆ داکۆکیکردن لەمافى مامۆستا بە شێوەیەک کە هەرکەسێک هەڕەشە لە مامۆستا بکات و دەستدرێژى بکاتە بدرێت توند سزایەکى مامۆستا سەر بکرێتەوە، باڵو ئاشکرا بە سزاکە و خوێندکاران هۆشیار کرێنەوە بۆ ئەوەى

ئەو شتانە دووبارە نەبێتەوە.

و کێشە گەلێک سەردەمەدا لەم دیاردەى دزێوو نەشاز هەن کە وردە و گەورەبوون لەگەڵ هاوکات وردە تەشەنەکردنیاندا هەڕەشە لەئایندەى دواڕۆژى و دەک��ەن کۆمەڵگاکەمان مەترسیەکى دەخەنە نەوەکانمان دی���اردە ل��ەو یەکێک گ�����ەورەوە. هەستى بەئاشکرا ئەمڕۆ دزێوانەى مندااڵنى زۆرب��وون��ى پێدەکرێت واتایەکى بە یاخود سەرشەقامە، تر کارپێکردنى مندااڵنە لەتەمەنێکى بچووکدا. لەڕاستیدا ئەم دیاردەیە لە کۆمەڵگاى کوردەواریدا بەرئەنجامێکى تەمەنێکى بەڵکو نییە، تازە هێندە گ��ۆڕاوە ئ��ەوەى ب��ەاڵم خۆى هەیە، ئیشکەر مندااڵنى کەژمارەى ئەوەیە لە ئێستادا بە بەراورد لەگەڵ ژمارە ڕابردوودا سەردەمانى ئامارەکانى و جیاوازیەکى زۆر گەورەیان لەنێواندایە بەڵکو ناپێورێت، پێوەر بەیەک و پێویستە هەڵوێستەى جدى لەئاستدا پالنڕێژى و ب��ەرن��ام��ە و بکرێت بەئاراستەى بخرێتەگەڕ بۆ شیاوى ئەو بنبڕکردنى و چارەسەرکردن ئامارى دوایین بەپێى دی��اردەی��ە. لە زیاتر لە ئێستادا بوونى ڕەسمى )22000( منداڵى ئیشکەر لە هەرێمى کوردستاندا خۆى بۆ خۆى ژمارەیەکى هەڵوێستەکردنە و جێگەى ترسناک زیادبوونى قابیلى کە لەوەى جگە

بەردەوامیشە. کەسەبارەت پرسیارێک یەکەم دەکرێت ئیشکەر مندااڵنى بەپرسى ئەو سەرەکیترین ئایا ئەمەیە: هۆکارانە چین کەلە پشت زیادبوونى ڕێ����ژەى م��ن��دااڵن��ى ئ��ی��ش��ک��ەرەوە

دەوەستن؟

ل��ەڕاس��ت��ی��دا چ��ەن��دی��ن ه��ۆک��ارى ڕاس��ت��ەوخ��ۆ ون��اڕاس��ت��ەوخ��ۆ هەن و ه��ەژار زۆرب���ەى خێزانە بە پ��اڵ کەلە دەنێت کەمدەرامەتەکانەوە وبچوکدا سەرەتایى زۆر تەمەنێکى خوێندن ل��ەب��ەر م��ن��داڵ��ەک��ان��ی��ان دەردەهێنن و دەیانخەنە بەر قورسى بەرچاو شێوەیەکى بە و کارکردن شوێنکارەکان و شەقامەکان لەسەر دەبینرێن بازاڕەکاندا و دوک��ان و پارەى بڕێک دەستکەوتنى لەپێناو ڕۆژانەى قوتى دابینکردنى بۆ کەم لێرەدا بەاڵم وخێزانەکانیان، خۆیان سەرەکى لەمافێکى منداڵەکان درێژەپێدانى کە بێبەشکران خۆیان لەئەنجامى ب��ەڵ��ک��و خ��وێ��ن��دن��ە، لەتەمەنێکى س��ەرک��ارى چ��وون��ە تەنها مندااڵنە ئەو وبچوکدا ناکامڵ بۆ بژێوى دەستەبەرکردنى لەبەر بێ ئامرازێکى دەبنە خێزانەکانیان ئایندەیەکى بە بێهیوا والواز ئیرادە مردنى گشتى بەشێوەیەکى گەش. سەرپەرشتیارى ی��ان بەخێوکار باوک بۆخۆى تایبەتیش بە خێزان، خستنە بۆ سەرەکیە فاکتەرێکى سەرشەقامى ئەو مندااڵنە و ناچاریان ئابوورى فشارێکى لەژێر دەک��ات بدەنە ش��ان ن��اه��ەم��واردا بژێوى و لەپێناوى ڕەنجدان و کارکردن بەر باشترکردنى بژێوى خانەوادەکانیان. درێژەداپێدانى ئەم دیاردەیە کەڕۆژانە لەناو ه��ەم��ووم��ان��ەوە ب��ەب��ەرچ��اوى وچایخانە وشەقامەکان بازاڕەکان وکۆگاکاندا وشوێنکار وچێشتخانە ه��ەس��ت��ى پ��ێ��دەک��رێ��ت، ه���ەروەک دەشتوانین بڵێین لەگەڵ تێپەڕبوونى کاتدا بەشێوەیەکى نائاسایى هەست دەکرێت، ژم��ارەی��ان زۆرب��وون��ى بە و نێگەتیڤ ئ��ام��اژەی��ەک��ى ئ���ەوە ژیانى ئایندەى بۆسەر ناهەموارە

کەلە کوردستان منداڵى ه��ەزاران لەسەر پ��ەروەردەک��ردن��ی��ان جیاتى کورسى خوێندن و وەرگرتنى زانست تاوەکو سەردەمیانە مەعریفەى و بێت، پرشنگدار و گەش ئایندەیان ه��اوڕێ��ى دەب��ن��ە دەبینین ک��ەچ��ى الکۆاڵن و سەرشەقامەکان و بەهۆى دووچارى کارەکانیانەوە سروشتى الدان و خوڕەوشتى خراپ و ئاخاوتنى بەشێکى و دەب��ن ناشارستانیانە جوانى بەهایەکى لەچەند زۆری��ان مەخابن کە دادەماڵرێن مرۆڤایەتى لەگەڵ گەورەبونیشیاندا لەدەستدانى

ئەو بەهایانە دەبنە کەلێنێکى گەورە لە کەسێتیاندا.

دەرئەنجامە ئ��ەم ه��ەم��وو ک��ۆى دەبێتەهۆى بێگومان خراپانەش ناجۆری درووستبوونى و بارگرانى ه��ەروا چونکە کۆمەڵگەدا، لەناو لەگەڵ خۆیان ناتوانن ئاسانى بە کۆمەاڵیەتییەکاندا ب���ارودۆخ���ە ساڵ )15( لەدواى واتا بگونجێنن، یان )20( ساڵى تر دەبینین کاریگەرى ب��ەردەوام��ب��وون��ى ئ��ەم دی��اردەی��ە کۆمەڵگەکەمان بۆسەر چەندێک لەسەر پێویستە بۆیە خەتەرناکە.

پێش لە پەیوەندیدارەکان الیەنە ه��ەم��وش��ی��ان��ەوە وەزارەت���ەک���ان���ى پەروەردە و کارووبارى کۆمەاڵیەتى و دەستەى مافەکانى مرۆڤ و سەرجەم ڕێ��ک��خ��راوە پ��ەی��وەن��دارەک��ان بە منداڵ مافەکانى لە پارێزگاریکردن دەستەجەمعى بەشێوەیەکى کە کاربکەن تۆکمەوە بەبەرنامەى و ب��ۆ ق��ەاڵچ��ۆک��ردن��ى ئ��ەم دی���اردە ناشارستانیە و دانانى میکانیزمێکى لەپێناو سەردەمیانە و زانستیانە تایبەتیش بە چ��ارەس��ەرک��ردن��ى، بیمەى دابینکردنى ڕێ��گ��ەى ل��ە

ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى ب��ۆ خ��ێ��زان��ە ن��ەدار بۆ ه���ەوڵ���دان و ه���ەژارەک���ان و مندااڵنە ئەو سەرجەم گێڕانەوەى هەروەک خوێندن، پۆلەکانى بۆناو کوردستان پەرلەمانى پێویستیشە ئامانجدار گ��ون��ج��اوو یاسایەکى دیاردەى بنبڕکردنى بۆ دەربکات دووب����ارە و ئیشکەر م��ن��دااڵن��ى گ��ێ��ڕان��ەوەی��ان ب��ۆن��او پ��رۆس��ەى خ��وێ��ن��دن ئ���ەوی���ش ل��ەڕێ��گ��ەى خێزانەکانیان کردنى دەستگیرۆیی پێویستییەکانى دەستەبەرکردنى و

ژیان و گوزەرانیان.

بەڕێوەبەرى کارێکى ئاسان نییە، کەسانێک دەوێ��ت. بونى ماندوو کەتوانا بەڕێوەبەر بە ببن دەبێت ئەو بۆ دڵ��س��ۆزى و ش��ارەزای��ى و دەبات، بەڕێوەى کە هەبێت کارە کارەکەیدا لە داهێنان بتوانێت بکات و سەرنجى دەوروبەرى بۆالى کە کارەشى ئەو ڕابکێشێت، خۆى بەڕێوەبەرى وەک پێیدەسپێردرێت

دواتر بێت دیاریکراو ماوەیەکى بۆ بدرێت بە کەسانى تر .

بە دەک��رێ��ت کەسێک کاتێک کۆمەڵێک دەب��ێ��ت ب��ەڕێ��وەب��ەر لە دەبینین بێت ت��ێ��دا م��ەرج��ى ئێستادا لە کەسانێک کوردستاندا و نییە ت��ێ��دا مەرجەکانیشیان هەر ڕەنگە و بەرێوەبەر دەکرێنە

شیاوى ئەو جێگایەش نەبێ .لە ئێستا دەب��ی��ن��رێ��ت ئ���ەوەى هەندێک پ�����ەروەردە وەزارەت�����ى هەیە قوتابخانە ب��ەڕێ��وەب��ەرى

لە ب��ەڕێ��وەب��ەرن س��اڵ��ە چەندین بکەن داهێنانێک ناتوانن ئێستاشدا وەک کارەکانیان کارەکەیاندا لە واتە دەبن بەڕێوە ڕابردوو سااڵنى کارەکانیاندا لە بوونەوە دووب��ارە ب��ە ب���ەردەوام���ى ه��ەی��ە، دەک��رێ��ت وەزارەتى پەروەردە شیوازى دانانى ب��ەڕێ��وەب��ەر دی���ارى ب��ک��ات، م��ەرج ئەو بەڕێوەبەر. دانانى بۆ دابنێت چەندین کە ببات ال بەڕێوەبەرانە تریش کەسانى بەڕێوەبەرن، ساڵە ئەوەى بۆ بەڕێوەبەرى بۆ دابنێت

مامۆستاى تر مومارەسەى ئەو کارە بەڕێوەبەر دەبنە ئەوانەشى بکات، بۆ بکرێ، دی��ارى بۆ ماوەیەکیان سەرى بگەڕێنەوە دوات��ر ئ��ەوەى کۆتاى تا خۆیان مامۆستاى کارى بەڕێوەبەر خانەنشینیان تەمەنى

نەبن.هاتووە ئەوە کاتى ئێستاشدا لە کە کۆمەڵێک بەڕێوەبەرى قوتابخانە کە ماوەیەکى زۆرە وەک بەڕێوەبەر بەڕێوەبەرى لە دەست دەکەن کار هەڵگرن و بگەڕێنەوە بۆ مامۆستایى

بۆ ئەوەى داهێنان بکرێت لەو پیشە گرنگەدا، هەموو گۆڕانکاریەک جێگاى خۆى دەگرێ، بۆیە دەکرێت هەموو پ���ەروەردەوە لە گۆڕانکارییەکان دیموکراسى و پێبکات دەس���ت بگرێ، سەرچاوە پ���ەروەردەوە لە و قوتابخانە بەڕێوەبەرى دانانى بەسەردا گۆڕانکارى خوێندنگاکان بەڕێوەبەرەکان مانەوەى بهێنرێت، سلبى کاریگەرى زۆر ماوەیەکى بۆ پەروەردە، پرۆسەى لەسەر دەبێت و دەمرێت جێگەیەدا لەو داهێنان

کەسانى توانا شاردنەوەى دەبێتە بە هێز .

ب��ۆی��ە ل��ە ئ��ێ��س��ت��ادا چ��ەن��دی��ن لە ش��ارەزا تواناو بە مامۆستاى پێویستە هەیە پ��ەروەردەدا بوارى ئەوانیش بکرێتەوە بۆ ڕێگەیان ب��ت��وان��ن م��وم��ارەس��ەى ئ��ەو ک��ارە ب��ک��ەن، ئ��ەوان��ەش��ى م��اوەی��ەک��ى قوتابخانە ب��ەرێ��وەب��ەرى زۆرە بە بکرێنەوە خوێندنگاکانن و مامۆستا بۆ ئەوەى وانە بڵێنەوە لە

ناوەندەکانى خوێندندا.

دیمانە: زیرەک مەحمود

سابیر عەبدوڵاڵ کەریم

شاخەوان غەریب

جێگری سەرۆکی یەکێتی مامۆستایانی کوردستان:هەوڵەکانمان بەردەوامە بۆ گەڕاندنەوەى 150هەزارى ئەو مامۆستایانەی کە مۆڵەتی دایکایەتیان وەرگرتووە

چۆن مندااڵنى ئیشکەر بگەڕێنرێنەوە بۆناو پۆلەکانى خوێندن؟

کاتى ئەوە نەهاتووە دەست لە بەڕێوەبەرى هەڵگرن

عەتا ئەحمەد، جێگرى سەرۆکى کوردستان مامۆستایانى یەکێتى لە دیدارێکى تایبەتى ~ دواى »لە دەک��ات ب��ەوە ئاماژە بۆ یاساکەى پەرلەمان ئ��ەوەى کۆنفراساتى ک��ردی��ن پەسەند

لقەکان دەست پێدەکەین«.ن����اوب����راو ه��ێ��م��ا ب���ۆ ئ���ەوە بۆ پێداوین »بەڵێنیان دەک��ات ئەو ه��ەزارى 150 گەڕاندنەوەى مۆڵەتى ک��ە م��ام��ۆس��ت��ای��ان��ەى هەر چونکە هەیە، دایکایەتیان دارایى وەزیرى وەزارەتدا ناو لە پارەیە ئەو کە پێداوین بەڵێنى

سەرف بکات«.

لەگەڵ سەرۆکى پەرلەمان

دانیشتنێکمان کرد و پێشنیارمان کرد

ئەویش پێباش بوو یاسایەکى نوێ دابڕێژن بۆ داکۆکیکردن

لەمافى مامۆستایان

Page 8: Rebazi Azadi 692

www.jamawarnews.com 8 سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692

ڕۆژن���ام���ەى )دەی��ل��ى ت��ەل��ەگ��راف( سەبارەت تێروتەسەلى ڕاپۆرتێکى ب��ە ب���ارودۆخ���ى ک����ورد و ع��ێ��راق باڵوکردۆتەوە، داواش لە کورد دەکات

چاوەکانى بکاتەوە. ل���ە ڕاپ����ۆرت����ەک����ەدا دەرب������ارەى حکومڕانى سیستەمى دەرەنجامى ن��وس��ی��وی��ەت��ی: ب���ەع���س دواى دیموکراسیانەى »ب��ن��ی��ادن��ان��ەوەى دێتەبەرچاو بەشکستخواردوو عێراق هەر نەیانتوانی عێراقییەکان و دابڕێژن دەستورێک س��ەرەت��اوە لە و ب��ک��ات ڕازی الی���ەک ک��ەه��ەم��وو )60%(ى نزیکەى خواستەکانى

دانیشتوانى شیعەو نزیکەى )20%(ی دانیشتوانى کوردى عێراق بهێنێتەدى. ه���ەروەه���ا ڕاپ��ۆرت��ەک��ە ب��ەم��ج��ۆرە سیاسیەکانى ملمالنێ بۆ ئاماژەى کە شیعەکان ک���ردووە: عێراق ن��او لەالیەن تەواوەتیان پشتیوانییەکى لێدەکرێت، ئ��ێ��ران��ەوە حکومەتى دەوڵ��ەت��ى دەی��ان��ەوێ ڕۆژ ب��ە ڕۆژ ببەن. ئایینى ئاقارى بەرەو عێراق گەورەترین کە سیستانیش ئایەتوڵاڵ جۆرە ئ��ەم شیعەکانە، مەرجەعى زۆرترین دەیەوێ هەیەو ئینتیمایەى واڵتەکەدا بەسەر ئایینى دەسەاڵتى هەوڵ کوردیشە هەرچى بکات، زاڵ

دەدات دەسەاڵتە سەربەخۆکەى خۆى بپارێزێت کە بەجۆرێک لەجیاخوازیش

تۆمەتبار دەکرێن.بەپێ ى ڕاى ئەم ڕۆژنامەیە:»گرنگترین ترسە ع��ێ��راق، ب���ەردەم ئاستەنگى الیەنە ئەو خراپەکانى لەدەرئەنجامە س��ی��اس��ی��ان��ەى ح��ک��وم��ڕان��ى ع��ێ��راق کوردەکان دەب��ێ هەربۆیە ئەکەن، بەو تەنانەت کراوەبێت و چاویان نەبن ڕازى فیدراڵیەتەش مۆدیلە ئەو ه��ەب��وو، یۆگۆسالڤیادا لە کە فیدراڵیەتەى تائێستاش دەیان گۆڕى بەکۆمەڵ و ناکۆکى نەتەوەیى و ئایینى

لەپاش بەجێماوە«.

چاپی زەمانی تودەی ڕۆژنامەی ناوی لەژێر بابەتێکی تورکیا ئەمساڵ نەورۆزی پێشبینیەکانی 3/21 دەڵێت تێیدا نوسیووە دەیانەوێت کوردەکان ن��ەورۆزە سیاسی درووشمی بە ڕۆژە ئەو و خۆپێشاندان بەرنەسەر هەرچی دەوڵەتیشە دەزگاکانی و دام زۆری ژم��ارەی��ەک��ی م��اوەی��ەک��ە کەجەکەیان پەکەکەو الیەنگرانی گ��رت��وە ک��ە دەک��رێ��ت ئ��ەم��ە بە بدەینە زستانە ئۆپراسیۆنی بەر زیانانەی ئەو بەهۆی قەڵەم

ڕێکخستنەکانی کەوتوە چاودێران و سەرچاوەکانی نزیک لە پەکەکە هۆشیاری سەرهەڵدانی جەنگێکی خوێناوی دەدەن لە تورکیا ئەگەر چی پەکەکە لە نزیکەوە چاودێری بەاڵم دەکات سوریا بارودۆخی کە شەڕی ناگەیەنێت ئەوە ئەمە پەکەکە ت��ورک��ی��او دەوڵ���ەت���ی لەم سوریاوە بارودۆخی بەهۆی کۆما هەرچی ڕوونەدات بەهارەدا )کەجەکە( کوردستان جڤاکێ دەتوانێت ئایە کە نازانرێت یە بگۆرێت ن���ەورۆز ئاهەنگەکانی

خۆپێشاندانی دەستپێکردنی بە کوردیەکان ناوچە سەرتاسەری نزیکەکانی ڕێ��ک��خ��راوە ن��ا ی��ان شوبات 15ی پەکەکە لە نزیک دەستگیرکردنی ل��ەس��اڵ��ی��ادی پەکەکە زیندانیکراوی سەرۆکی نەیانتوانی ئ��ۆج��ەالن عەبدوڵاڵ لە فراوان گەورەو خۆپێشاندانی تورکیا بکەن دەکرێت ئەمە وەک ئەو کە لێکبدرێتەوە ئاماژەیەک کاریگەریانکردۆتە ئۆپراسیۆنانە باڵە پەکەکەو چاالکیەکانی سەر

جیاوازەکانی.

ئەمریکا ن��اس��راوى ڕۆژن��ام��ەن��وس��ى )Leslie.H.Gelb لیزلى گێڵب(بۆ جارى دووەم وتارێکى لە ڕۆژنامەى )The New York Tims(لە ئەمریکا ڕێگاچارەکانى لەبارەى

عێراق باڵوکردەوە.لەم وتارە هاوبەشەدا بەشێکى تایبەت کراوە بەڕۆڵى کورد لەعێراقدا و تیایدا هاتووە: »هەروەک چۆن بۆسنە دابەش سەربەخۆ، ناوچەیەکى چەند کرایە عێراقى لە پێویستە بیرۆکەیە ئەم یەکگرتووشدا پیادە بکرێت و دەرفەت بە کورد، عەرەبى شیعەو سوننە بدرێت بەڕێوەببەن. ک��اروب��ارەک��ان خۆیان بەمشێوەیەى عێراق هەرگیز چونکە نییەو بەڕێوەچوون شیاوى ئێستاى ئەگەر دابەش نەکرێت، ئەوا مەترسى خوێناوى پ��ارچ��ەپ��ارچ��ەب��وون��ێ��ک��ى

هەڕەشەى لێدەکات«.دەڵێن: بەشێکیتردا لە ه��ەروەه��ا ناوچەى سێ بۆ پێویستە »عێراق کوردستان، هەرێمى سەربەخۆى سوننەو شیعە دابەش بکرێت و پۆستە گرنگەکانیشیان بدرێتەدەست، تاوەکو ئانارشیزم ب��ەرەو دەوڵەتەکە چیتر

خاوەنى لەڕابردوودا چونکە نەڕوات. ئەم بارودۆخەى ئێستا بووە، هەربۆیە

بۆتە مەیدانى ملمالنێ ى خوێناوى ئەو نەتەوانەى تیایدا دەژین«.

کوردەکانى سوریا ئومێدەوارن حیزبى ب��ەع��س ل���ەم واڵت����ەدا چ��ارەس��ەرى کێشەکانیان بکات، ئەگەرنا ڕووبەڕووى

ملمالنێى خوێناوى کورد دەبێتەوە. )NEW PRESS( ڕۆژن��ام��ەى مافى سوریا »لەکاتێکدا ڕایگەیاند: هەزار )200( نزیکەى بە هاواڵتێتى کەس لە کۆى )1،5( میلیۆن کوردى کوردەکانى نەبەخشیوە، واڵت��ە ئەم مافە بەدەستهێنانى خوازیارى سوریا خۆپارێزى خۆیانن. مەشروعەکانى مافى بەخشینى لە سوریا دەوڵەتى هاواڵتیبوون بە کوردەکانى ئەم واڵتە، نەبوونى وەک کێشەى کۆمەڵێک بۆ ک��ارى دەستنەکەوتنى ناسنامەو کردووە. دروست کوردەکان هاواڵتییە ڕۆژان����ەش ب��ەه��ۆى ش���ەڕى ک���ورد و هەردووال لە کەس چەندین سوریاوە، ئەوەى حکومەتەکەى بەبێ دەکوژرێن بەشار ئەسەد بیر لە چارەسەر بکاتەوە.لە یەکێکە ح��ەب��ەش( )م��ح��ەم��ەد پەرلەمانى ئیسالمیەکانى ئەندامە کوردەکان وتى: لەمبارەیەوە سوریا مەشروعیان خواستێکى کۆمەڵە هەلومەرجى بەلەبەرچاوگرتنى هەیەو ئاڵوگۆڕەکانى ک��ەدواى نێودەوڵەتى خواستانە ئەم هاتۆتەئاراوە، عێراق

خراونەتەڕوو. چەندینجار ڕابردوودا سااڵنى لەماوەى گرتۆتەوە، س��وری��اى خۆپیشاندان دیارترینیان فڕاندن و کوشتنى )محەمەد مەعشوق غەزنەوى( بوو کە ڕۆحانییەکى کوردى سەرکردەیەکى ئیسالمگەراو واڵتەدا لەم گرژییەکانى بوو، سوریا زیاترکردو بووەمایەى هاتنەئاراى گرژى و پێکداپرژان لەنێوان هێزەکانى ئاسایش و

خۆپیشاندەراندا لە شارى )قامیشلى(. شارى گەورەترین قامیشلى ش��ارى کوردنشینى سوریایەو )680( کیلۆمەتر لە دیمەشقى پایتەختى سوریاوە دوورە.ماوەیەک لەمەوپێش نوێنەرانى حیزبە سوریا قەدەغەکراوەکانى کوردییە لەگەڵ هەندێ لەسەرۆک عەشیرەتەکانى ئەم خۆرهەاڵتى لەباکورى ع��ەرەب واڵتە کۆبوونەوە، ئەمەش بەمەبەستى زیاترو ئارامییەکى دروس��ت��ک��ردن��ى نێوان ناوخۆیى شەڕى لە ڕێگەگرتن عەشیرەتە کوردو عەرەبەکانى ناوچەکە

بوو.هێزە هاوبەشى بەیاننامەیەکى لە ئەم ل���ەدواى س��وری��ا کوردییەکانى خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ان��ەى ک��ە ت��ائ��ەم��رۆ بەردەوامە، نوسیویانە: ئێمە خوازیارى کوردەکانین کێشەى چارەسەرکردنى ڕۆژ کارەش ئەم گفتوگۆوە، لەڕێگەى تائێستا بەاڵم دەبێت گرنگتر بەڕۆژ وەاڵمێکى هیچ سوریا سەرکردەکانى ن��ەداوەت��ەوە، ئێمەى دڵخۆشکەرەى بزانێ ئەوە دەوڵ��ەت دەبێ بەتایبەت ل��ەن��او س��وری��ادا ک��ورد کێشەى ک��ە ناکرێت و چ��ارەس��ەر ئاسن ئاگرو بە ئەم دراوس��ێ��ش واڵت��ان��ى ئەزموونى بۆ تاکەڕێگا سەلماندووە، ڕاستییەى ڕێگەى کورد کێشەى چارەسەرکردنى بەخشینى ئاشتیخوازانەو گفتوگۆى کورد گەلى بە سەرەکییەکانە مافە مافە نەبەخشینى س���وری���ادا. ل��ە سەرەکییەکان بەکورد، کێشەى تر بۆ بە تەنانەت دەهێنێتەئاراوە، دەوڵەت کوشتن و فڕاندنى سەرکردەکانیش ئەم کێشەیە لەناو ناچێت، بەڵکو کوشتنى )محەمەد وەک کەسایەتییەکانى

م��ەع��ش��وق غ���ەزن���ەوى(ی���ش ڕۆح��ى کوردبوون و هەوڵدان بۆ بەدەستهێنانى تاکێکى هیچ لەبیر هاواڵتێتى مافى

کوردى ناباتەوە.س��وری��ا ی��ەک��ێ��ک��ە ل���ەو واڵت��ان��ەى لەگەڵ لەمێژینەى قوڵى ناکۆکییەکى هەیە، خۆیدا دراوسێکانى هەموو ئەمەش چانسێکى گونجاوە کە واڵتانى دراوسێ ى کارتى کورد وەک گوشارێک بۆسەر دەوڵەتى سوریا بەکاربهێنن. )%9( ن��زی��ک��ەى ک��ە ک���وردەک���ان پێکدەهێنن، سوریا دانیشتوانى ى هاواڵتێتى مافێکى ج��ۆرە لەهەموو خۆیان بەزمانى ناتوانن بێبەشن ب��خ��وێ��ن��ن، ک��ل��ت��ورەک��ەی��ان ب��ەه��ۆى س��ی��اس��ەت��ى دەوڵ����ەت����ەوە ب���ەرەو ل��ەن��اوچ��وون دەچ��ێ��ت. ه��ەرچ��ەن��دە کوردى ئۆپۆزسیۆنى حیزبێکى چەند بەجیابوونەوەن دژ کەبەتوندى هەن ل��ە س��وری��ا، ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەش��دا ئەم لەسەر جەخت هەمیشە سەرکردانە

مافەکانى کۆمەڵگاکەیان دەکەنەوە.دەوڵەتى سوریا یەکێکە لەو واڵتانەى لەلیستى ڕەشى پشتیوانانى تیرۆردان گۆڕانێکى ئەگەر ئەمریکا، ل��ەالى لەواڵتەکەیدا سیاسیانە بنەڕەتى نەکات ئەوا لەکاتى شەپۆلى سیاسەتى لە حوکم ڕژێمى گۆڕینى بۆ ئەمریکا سوریادا، زۆر دوور نییە کوردەکانیش بێنەسەر شەقامەکان و دژ بەدەوڵەتەکە و لەپێناو مافە سەرەتاییەکانى خۆیاندا خەبات بۆ ڕزگاربوون بکەن، بەتایبەت بەهۆى هەمیشە ناوچەکەیان ک��ە نەبوونى ماف و ئاسایشەوە لە حاڵەتى تەقینەوەى مەترسى نائاساییدایە و شۆڕش و خەباتى چەکداریى لێدەکرێت.

کورد نابێت بە مۆدێلی فیدراڵیەتی یۆگۆسالڤی ڕازی بێت

ئەم نەورۆزە چی ڕوودەدات؟

عێراق پێویستى بە دابەش بوونە

کوردەکانى سوریا خوازیارى چارەسەرن

کورد لە میدیاکانەوە

Page 9: Rebazi Azadi 692

سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692 9 www.jamawarnews.comکۆمەاڵیەتی

پێویستە کوڕان و کچان ماوەى خۆشەویستیان درێژ نەکەنەوە

ئەنوەر سابیر ،دەڵێت خۆشەویستى جوانترین هێمایە بۆ ڕەگەزى بەرامبەر چ بۆ کوڕ چ بۆ کچ، بەاڵم ئەوەى ئەم خۆشەویستییە ناشیرین دەکات ئەوەیە کە ڕاستگۆ نابێت لەگەڵ بەرامبەرەکەیدا بۆیە هەمیشە لە خۆشەویستیدا الیەک زیان دەکات و الکەى تر براوە نابێت،

نەبووە نەبێت ڕاستگۆ تەنها ئەوەندە لەگەڵ بەرامبەرەکەیدا، بۆیە پێویستە ئەو کەسانەى کە خۆشەویستى دەکەن درێژى خۆشەویستتیەکەیان م��اوەى بەیەک بگەن ئ��ەوەى بۆ نەکەنەوە هاوسەرگیرى پ��رۆس��ەى پێویستە

ئەنجام بدەن.زۆر لە عاشقان بەیەک ناگەن

پێویستە دەڵێت قەرەمان سەنگەر کە خۆشەویستى کوڕانەى و کچ ئەو بۆ یەکتردا لەگەڵ ڕاستگۆبن دەکەن ئەوەى بگەن بەیەکەتر، خواستەکانیان ئێستادا لە دەبینین بەاڵم دى، بێتە زۆر لە عاشقان بەیەک ناگەن ئەوەش نەبوونى ئ��اب��وورى ه��ۆک��ارى ل��ەب��ەر زۆرى و نیشتەجێبوون شوێنى لە زۆر بۆیە کچان خێزانى خواستى خۆشەویستان بەهۆى ئەم هۆکارانەوە

دادەبڕێن لە یەکترى.بەیەک کلیک خۆشەویستەکەت

دەبینیتئێستادا لە دەڵێت کامەران، شنە خۆشەویستى نێوان کوڕان و کچان زۆر ئاسان بووە دەتوانى بە کلیکێک ئەو کچەى کە خۆشت دەوێت لە دوورترین جێگابێت بیبینێت، بۆیە گرنگ ئەوەیە یەکتریان کە کچەى و کوڕ ئەو کە

خۆش دەوێت ئامانجیان ئەوە بێت کە هاوسەرگیرى پرۆسەى داهاتوودا لە

ئەنجام بدەن و پێکەوە بژین.خۆشەویستى کوڕان و کچان بۆ

کات بەسەر بردنەئ��ەوەى دەڵ��ێ��ت: سەعید ڕۆش��ن��ا ن��اوى ب��ە ک��چ��ان و ک���وڕان ئێستا من بەڕاى دەیکەن خۆشەویستیەوە کات بەسەر بردنە لەالی زۆر لە کوڕان هەر دەبینین ئەوە لەبەر کچان، و یەکەیان داواکارى قورسیان لەیەکترى کە دەک��ات وا ئەمەش ه��ەر هەیە، و کوڕان لە زۆر یان نەگەن، بەیەک دەکەن خۆشەویستى ئەوە بۆ کچان کە بڵێن کەپڵى هەیە و خۆشەویستى

هەیە.بنیاد نانى پرۆسەى هاوسەرگیرى

پێویستە لەسەر خۆشەویستى بێتچ��ی��م��ەن ب��ەخ��ت��ی��ار دەڵ���ێ���ت: لێک ب��ۆ ڕێگایەکە خۆشەویستى نزیک بوونەوە لە نێوان دوو ڕەگەزى ئایندەیەکى دروستکردنى جیاوازدا، ڕەگ��ەزەدا، دوو ئەو لەنێوان گەش پرۆسەى نانى بنیاد پێویستە بۆیە ه��اوس��ەرگ��ی��رى ل��ەس��ەر ب��ن��ەم��ای خۆشەویستى بێت لە نێوان و کوڕان

و کچاندا.

پیاوەکەم دەڵێت لە تۆ گەنجترمش��اگ��وڵ ع��زەدی��ن ژن���ى م��اڵ��ەوە

دەرمان وتى چۆن )30(س��اڵ تەمەن دەڵێت پێم پیاوەکەم بەکارنەهێنم وای��ە، پ��ی��رەژن وەک چ��اوت و دەم گەنجترم لەتۆ من دەڵێت پیاوەکەم مێردەکەم سەرنجى وادەک���ەم بۆیە هەمان بۆ هەر ڕابکێشم، بۆالى خۆم

پیاوانیشمان چونى ب��ۆ مەبەست وەرگرت کەئایاپیاوانیش گرنگى دەدەن بەدەم و چاویان بۆئەوەى نیشانەکانى

پیربونیان پێوەدیارنەبێت.خۆجوانکردن بۆ پیاوان لێکدانەوەى

ترى بۆ دەکرێت

)38( ت��ەم��ەن محەمەد دڵ��ش��اد ساڵ فەرمانبەر وتى ئافرەتان بۆ خۆ دەرمان جۆر چەندین کردنیان جوان پەیدادەکەن باشە بۆ ئافرەتان ڕەوایە بۆپیاون ب��ەاڵم ک���ردن، خ��ۆ ج��وان بۆ ل��ێ��ک��دان��ەوەى ت��ر بەشێوەیەکى

چرچ دەرمانى منیش بەڵێ دەک��رێ، و چاوپەیدادەکەم و دەم لۆچی و بەکارى دەهێنم دەرمانى سپێتى دەم و چاو وچەندین جۆر دەرمانى ترهەیە ولەدەم دەکەم سروشتیەتێکەڵى کە دڵنیام هەرچەندە دەدەم چاومى و ج��ۆرە ئ��ەم پسپۆڕیش پزیشکانى دەرمانانە بەباش و تەندروست نازانن و کاریگەرى خراپیشی بۆ دەم و چاو

هەیە.دەرمانى قەڵەوى دەم چاو بە کار

دەهێنمتەمەن ع��ەب��دوڵ��اڵ شێخ عباس )34(ساڵ وتى چەندین دەرمان هەیە لەدەرمان سازەکان وەرمگرتوە و بەکارم لەبەکارهێنانى بەردەوامیشم هێناوە لەسەر خراپیشی کاریگەرى وهیچ ڕوخسارم دروست نەکردوە من دەرمانى قەڵەوبونى دەم و چاویش بەکاردەهێنم و هەستیش دەکەم دەم و چاوم ئەو الوازیەى جارانى نەماوە کەلە ئاوێنەوە بەو ئێستا چاوما و ل��ەدەم دەم��دى

شێوەیە نایبینم .ئافرەتان چەندین جۆر دەرمان

بەکاردەهێننکۆمەاڵیەتى توێژەرى حەمە ئاوات

ژن وەه��ای��ە م��رۆڤ سروشتى وت��ى حەزدەکات ب��ەردەوام پیاو یان بێت ئیتر بێت ج��وان دەرەوەى ڕوک��ارى جل و بەرگ بێت یان دەم و چاوبێت مرۆڤێک هەموو قژبێت، مۆدێلی یان سەرزەمینە ئ��ەم س��ەر کەهاتۆتە تا تێپەڕیوە قۆناغەکاندا بەهەموو بەاڵم بوونە، پیر ئەویش قۆناغ دوا زانستى توێژینەوەى چەندین بەپێی کەسااڵنێکى پزیشکان و کەپسپۆڕان کردویانە بارەیەوە لەو درێ��ژ و دور زیاتر ئافرەتان لەپیربون دەترسن هەر زۆر گرنگى ڕۆشتن پیربون کەبەرەو بە ڕوکارى دەم و چاویان دەدەن یان چەندین جۆر دەرمان بەکاردەهێنن بۆ قەڵەوبونى دەم و چاویان یان الشەیان هەیە، هۆکارى چەندین ئەمیش ئیتر یەک لەوهۆکارانە ئەوەیە هەندێ پیاو بەرەو ژنەکانیان هەرکەزانیان هەیە زۆرگرنگیان ئیتر ڕۆشتون پیربون تر کەژنێکى دەدەن وهەوڵ پێنادەن ئەوەى بۆ ناچارن ئافرەتیش بهێنن بێت گەشاوە و جوان چاوین و دەم بەکاردەهێنن دەرم��ان جۆر چەندین خۆیان بۆالى پیاوەکانیان وسەرنجى

ڕابکێشن.

ژمارەى موبایلەکەم بە ناوى خۆمەوە نوسیوە

کەدووکاندارە پیاوەیە ئەو جبار، وخاوەنى )6( منداڵە لەساڵی 2004ەوە مۆبایلی بۆخۆى و خێزانەکەى کڕیوە بەاڵم کرد، بۆ ئاماژەى خۆى وەک لەیادنامێنێت کەسێکە زوو شتەکانى ژیانى پێداویستیەکانى هەرلەکڕینى

تاشتەتایبەتیەکانى خۆیەوە ڕۆژانەى بۆیە بۆچارەسەرکردنى ئەم ئارێشەیە دەکات یاداشتى مۆبایلەکەیدا لەناو وەهەروەها دەک��ات دواترسەیڤى و سەبارەت بەناوى خێزانەکەى ووتى فقدان توشی کرد پێشترباسم من خێزانەکەم ناوى بۆیە زاکیرەبووم خۆمەوە ب��ەن��اوى لەمۆبایلەکەمدا نوسیوە ، کردومە بە یەکەم ناو هیچ

شتیکى ترنییەلەپشت ئەوبابەتەوە.خێزانەکەم پێى وتوم کە

ژمارەکەى بەناوى خۆمەوە بنوسم لە ناو موبایلەکەمدا

ه���ۆش���م���ەن���د ف���ەرم���ان���ب���ەرە ئافرەت هاوڕێی لەفەرمانگەکەیدا ڕایگەیاندکە هەیە کوڕیشی و وکچ ک��ەوا پێیڕاگەیاندوە خێزانەکەى خێزانەکەى ن��اوى مۆبایلەکەیدا لە پیاوێکەوە بەناوى بەڵکو نەنوسێت چونکە نەزانێت، تر باکەسی بێت ڕێدەکەوێت کەژنەکەى تیلی بۆدەکات وکەسێکى نیە لێی ئاگاى ئەویش ئاشنادەبێت و دەگ��رێ��ت ترهەڵی

بەژمارەکەم.

لە ڕێگەى ژمارەى نەناسراوەوە خێزانەکەمیان بێزار دەکرد

فەتاح من خۆم ناوم فتاحە وناوى خۆمەوە هەربەناوى خێزانەکەشم ناکات گومان وکەسیش نوسیوە خێزانەکەى ناوى ناوە فەتاح کەئەم من بێت بۆیە وام نوسیوە چونکە یەک دووجار ئەم مۆبایلەم وون کرد کاتێک دۆزیمەوە زۆربەى زۆرى ژمارەکانیان س��ڕی��ب��وی��ەوە دوات��ری��ش ب���ەردەوام ن��ەن��اس��راوەوە مۆبایلی ژم���ارە ل��ە خ��ێ��زان��ەک��ەم��ی��ان ب���ێ���زاردەک���رد ئامۆزا و وخوشکەزا بێجگەلەخوشک وپورزاکانم وەمن چی ناوى کچەخزمم ئەو لەبەر پیاو هەیەکردومەبەناوى

هۆیەى کەباسم کرد.هەموو پیاوێک وانییە کەلەماناى

پیرۆزى مۆبایل تێنەگەیشتبێتتوێژەرێکى عبدالکریم وەک شادان بەم ئەوپرسە لەمەڕ کۆمەاڵیەتى لەگەڵ دەربڕى خۆى شێوەیەپەیڤى وەک وئامێرەکانى تەکنەلۆژیا هاتنى مۆیایل و کۆمپیتەر وئەنتەرنێت کە بۆ ڕاپەڕاندنى و مروڤایەتى کارئاسانى

کارەکانیان بەشێوەیەکى خێرا، بەاڵم دەبینین و دەیبیستین ولەوێ لێرە ئەم تێنەگەشتو کەسی کەهەندێک بۆمەرامى خشانە بە سود ئامێرە تایبەتى بەکاریدەهێنن و دواتر دەبێت بێت، ه��ەرچ��ی ب���دات باجەکەشی

ئەوەى باس دەکرێت چەند کەسانێکە پیاوێک هەموو وات��ە زۆرک��ەم��ە کە مۆبایل پیرۆزى ماناى کەلە وانییە ئ��ەوەى س���ەرەڕاى تێنەگەیشتبێت هەیە کەمى ڕۆشنبیرى کەئاستێکى ئەگینا بۆناوى خێزانەکەى وەک خۆى

نانوسێت بەڵکو یان ناوى خۆى یان ناوى پیاوێک یان بەناوێکى خوازرا و الوازە دەستیشى بەڵگەى دەنوسێت نەوەک وونى بکەم با ناوى خێزانەکەم نەکەوێتە ژێردەستى کەسانێک دواتر

بێزارمان بکەن.

باخان سەالح

پێگە محەمەد

دڵشاد ساڵح

بنیاد نانى پرۆسەى هاوسەرگیرى پێویستە لەسەر خۆشەویستى بێت

توێژەرێکى کۆمەاڵیەتى:

ئ��اف����رەت��ان زی��ات��ر ل��ەپ��ی��رب����وون دەترس���ن

پیاوان ژمارەى مۆبایلى هاوسەرەکانیان بە ناوى خوازراوەوە دەنوسن

باسى کاتێک خۆشەویستى بەشێوازێک تەنها لێدەکرێت دەک����ەوێ����ت����ە ب�����ەرچ�����او ل��ە کۆمەڵگاکەمان کە کارێکى سلبیە پێنەدراوە، ڕێگە و نەگونجاوە و خۆشەویستى ئ����ەوەى ب��ۆی��ە دەک����ات ل��ەگ��ەڵ ڕەگ���ەزەک���ەى بەترسەوە هەمیشە بەرامبەریدا نییە مورتاح ناخیدا لە و دەژى بگەیەنێت پەیامەکەى کەچۆن

بەبەرامبەرى.

پێی کۆمەاڵیەتی توێژەرێکى وایەکە ئافرەتان زیاترلەپیربوون وتیشى پیاوان، تاوەکو دەترسن ئافرەتان هەرکە چوونە تەمەنەوە پەنا دەبەنە بەر دەرمانى دەم و ڕوخساریان کردنى جوان و چاو پیاوەکانیان سەرنجى ئەوەى بۆ بۆالى خۆیان ڕابکێشن یان لەالیەن بەپیرناو دەستەخوشکەکانیانەوە ئەم ئافرەتانیش نەکەن، زەدیان دەڵێن دەزان��ن بەڕاست قسانە بەڵێ دەرمانى جوان کردنى دەم و چاو و قەڵەوبوون بەبەردەوامى ئەوەى بۆ تەنها بەکاردەهێنین پیاوەکانمان ئ���ارەزووى مەیلى

بۆالى خۆمانى ڕابکێشین.

ت��وێ��ژەرێ��ک��ى ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى وانیەتەنها »ه��ەم��ووپ��ی��اوێ��ک کەئاستى کەسانەنەبێت ئ��ەو ڕۆشنبیریان نزمەیان لەوەدەترسن مۆبایلەکانیان بکەوێتە ژێردەستی ک��ەس��ان��ێ��ک ژم��ارەم��ۆب��ای��ل��ى خ��ێ��زان��ەک��ەی��ان ب��ەش��ێ��وەی��ەک لەشێوەکان بەکاربهێنى بۆمەرامى

تایبەتى خۆیان«.

Page 10: Rebazi Azadi 692

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692

ل����ە ن���وێ���ت���ری���ن س��ی��س��ت��ەم��ى ماڵپەڕى لە خزمەتگوزارییدا، باڵویکردۆتەوە، خۆیدا فەرمى کۆمپانیاى مایکرۆسۆفت کۆمەڵێک سیستەمى دەخاتە ت��ازە زمانى وی���ن���دۆز)8(ەوە، کارپێکردنى لەپاڵ کوردیى، زمانى لەوانەش بەنجاب وەک دیکە زمانەکانى ئیگۆرى پاکستانى و سندى و

تاجیکى بیالڕوسیى و چینینى و و کینیاڕوانداى ڕوەندایى و لۆلۆفى

ئەسیوپی. تگرینى سەنیگالى و ب��ە وپ��ێ��ی��ەش ژم�����ارەى زم��ان��ە

بەکارهاتۆکانى ویندۆزى 8 دەگاتە 109 زمان.

ژمارەیک زاناى زانکۆى )ملبرۆن(ى ئوسترالیا ئاشکرایانکرد، کە لەڕێگەى دەتوانێت مێرولە بۆنکردنەوە هەستى دوژم��ن��ەک��ان��ى خ��ۆى خۆى و بناسێتەوە زانایانە ئ��ەو بپارێزێت.

ئاماژەیان لەلێکۆڵینەوەیەکدا بەوەشداوە، لەکاتێکدا کە مێرولە دەبێتەوە، مەترسى ڕووب��ەڕووى بۆنکردنەوە هەستى لەڕێگەى وێنە و قەبارەى ئەو مەترسیە لە و مێشکى خۆیدا دروست دەکات دەپارێزێت. لێ خۆى دواتریش

ئ���ەوەش���ی���ان خ���س���ت���ەڕوو کە مێرولە لەالى بۆنکردن هەستى پاراستن چەکى بەهێزترین بە دادەنرێت لە دوژمنەکانی، ئەمەش لەو جۆرەیە لێکۆڵینەوەى یەکەم هەستى گ��رن��گ��ى ل��ە ب��اس ک��ە

بۆنکردن بکات لەالى مێرولە.

ئەو ب��ۆ هۆڵەندی لێکۆڵەرانی ساتێکیش ب��ۆ ک��ە ک��ەس��ان��ەی جیانابنەوە، لەکۆمپیوتەرەکانیان دەس��ت��ی��ان ب��ەدروس��ت��ک��ردن��ی پەیوەندییەکی کە کرد پانتۆڵێک کۆمپیوتەردا لەگەڵ هەمیشەیی ئەم دیزاینەری دروس��ت��دەک��ات. ج��ل و ب��ەرگ��ە ن��وێ��ی��ە، ه��ەری��ەک )تیم ن��ی��ج��س( و )ئ��ی��ری��ک ل��ە دیزاینی لەکۆمپانیای ئەسمیت( )Nieuwe Heren(ن و پانتۆڵەکەش سەر ئامێرەکانی پ��ێ��ک��ه��ات��وون ل��ەک��ی��ب��ۆردێ��ک و کە دەنگی ئامێرێکی ماوسێک و پانتۆڵەکەوە سەرەوەی لەبەشی نوێیە پانتۆڵە ئ��ەم درواوە. هۆگرییە( )ج��وان��ی و ک��ەن��اوی جوڵەی ئاسانکردنی زیاتر بۆ دیزاین کۆمپیوتەر بەکارهێنەرانی دیزانەرانەش ئەم بەوتەی کراوە،

نییە، زۆر کێشی پانتۆڵە ئەم لەسەر ئامێرەشی ئەم هەرچەندە لەپانتۆڵی کەمێک تەنها دانراوە، ئاسایی کێشی قورسترە. سوودی بەکاربەر ئەوەیە کە پانتۆڵە ئەم پێویست ناکات زۆر نزیک بێتەوە هەروەها لەکۆمپیوتەرەکەیەوە، مۆدێلێکی ل��ەس��ەر پانتۆڵەکە جوانی ئەمڕۆ دووراوەو گیرفانێکی پانتۆڵێک بۆ هۆگرانی کۆمپیوتەر ل��ەپ��ش��ت��ەوە دروس���ت���ک���راوە بۆ سیمێکی ماوسەکە و هەڵگرتنی پەیوەستکردنی ب��ۆ الستیکی ئەم پەیوەندی بەکیبۆردەکەوە. بەشێوەی بەالپتۆپەوە دەزگایە ئامێرێکی ل��ەالی��ەن س��ی��م و ب��ی پێدەکرێت. ئیشی )USB(پانتۆڵەش ئ��ەم کۆتایی نرخی گەیشتە بازاڕیدا کەوتنە لەکاتی

)394( دۆالری ئەمریکی.

جۆرە هەموو پاکردنەوەی بۆ •پۆشاکێک، و جلوبەرگ پ��ەڵ��ەى لەسەر ددان دەرم��ان��ی کەمێک پ��اش داب��ن��رێ��ت و پ��ۆش��اک��ەک��ە

تێپەڕبونی ماوەیەک بشۆردرێت.

بۆ دەت��وان��رێ��ت ددان دەرم��ان��ی DVDی و CD پاککردنەوەی بەتایبەتی وەربگیرێت، لێ سودی دەتوانرێت کەوتبێت لەکار ئەگەر سەر بخرێتە ددان دەرمانی تۆزیک پاک پاشان و DVD CDیاخود

بکریتەوە.• دەرمانی ددان دەتوانرێت پارچە لەپاکردنەوەى

زی��وەک��ان��دا بەکاربهێنرێت بۆ ئەوەی لە بۆری و

ڕەشی بیپارێزێت.هەر لەشوێنی ددان دەرم��ان��ی •مرۆڤ لەشی سوتاوی ناوچەیەکی دابنرێت دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی چ��اک��ب��ون��ەوەی زوو و ئ�����ازار

سوتاوییەکە.لەیەک نینۆک و م��رۆڤ ددان��ی •دەتوانرێت بۆیە هاتوە پێک مادە

نینۆکەکانمان بەدەرمانی ددان پاک بکەینەوە.

ددان دەرم��ان��ی تۆزیک دانانی •ل���ەس���ەر ف��ڵ��چ��ەی ددان�����ی ت���ەڕ، جوان زۆر بەشێوەیەکی دەتوانرێت

پێاڵوە وەرزشیەکان پاک بکاتەوە.بۆ دەتوانرێت ددان دەرم��ان��ی •سودی دەستشۆرەکان پاکردنەوی لێ وەربگیرێت چونکە دەرمانی ددان چەند مادەیەکی بەهێزی دژە پیسیان بەشێوەیەکی بۆیە تێدایە زۆرب�������اش دەت���وان���ێ���ت پاک دەس��ت��ش��ۆرەک��ان

بکاتەوە.• دان��ان��ی ت��ۆزی��ک لە دەرمانی ددان بۆماوەی ل��ەس��ەر خ��ول��ەک 10شۆردنی پاشان و ئۆتۆمبێل الیتی

بەئاو الیتەکە پاکدەکاتەوە.• ش��ۆردن��ی دەس���ت ب��ە ت��ۆزی��ک دەرمانی ددان دەبێتە هۆی البردنی بۆنی وەک��وو دەس��ت پیسی بۆنی

پیاز و سیر و جۆرەکانی تر.

نابینایانی نیشتیمانی فیدراسیونی پێشکەش پ��ڕۆژەی��ەک��ی��ان ئەمریکا

تێیدا واڵتەکەیانکردووە، بەحکومەتی بۆ ئۆتۆمبێل لێخوڕینی داوایانکردبوو نابینایان بخرێتە بواری جێبەجێ کردنە وە

و ئێستاش بەیارمەتی ئۆتۆمبێلێک کە ئەلیکترۆنی ئامێری زۆر ژمارەیەکی دەتوانن نابینایان دروستکراوە، تێدا ئەم ب��دەن. ئەنجام شۆفێری ک��اری ئۆتۆمبێلە لەڕێگە دژواروو هەلومەرجە بۆیە تاقیکراوەتە وە، سەختەکانیشدا دەکرێت لێ ئ��ە وەی ئومێدی ساڵی چەند ل��ەم��اوەی بتوانرێت ئ��ای��ن��دەدا نابینا ک��ەس��ان��ی ئۆتۆمبێلە ئ���ەم بەشێوەیەکی فەرمی شەقامەکاندا بەسەر وەک������وو ک��ەس��ان��ی

ئاسایی لێبخوڕن.

خواردنى توور زۆر باشە بۆ ڕێگرتن لە تووش���بوون بە نەخۆشى شێرپەنجە و البردنى بەردى گورچیلە و بەهێزکردنى بینایى چاوو کەمکردنەوى ئیلتیهاب لە لەشدا و چارەس���ەرێکى زۆر باشیشە بۆ جومگەکانى قاچ و پش���ت ئێشە. مێژوونووسى بەناوبانگ هیرۆدۆس بەر لە زاین نووس���یویەتى ئەو کرێکارانەى

ئەهرامەکانى لەدرووستکردنى کە کاریانک���ردووە میس���ر

لەبرى کری���ێ کارەکانیان توور و پیاز و س���یریان پێ���دراوە! گرنگ���ى توور دەگەڕێتەوە ب���ۆ هەبوونى ڤیتامیناتى A-B-C و کبری���ت و یۆد و ئاس���ن و کالس���یۆم. دەرکەوتووە کە توورى س���پى یارمەتیدەرێکى زۆر باش���ە بۆ توواندن���ەوەى چ���ەورى و دابەزین���ى کێ���ش س���ەرەڕاى ئەوەش ک���ە توور کردنەوەى یارمەتى ئیشتیها دەدات بۆ ئەو کەس���انەى کە ن یا ئیش���تیها

کەمە.

مایکرۆسۆفت ویندۆزى 8 بەزمانى کوردى باڵو دەکاتەوە

مێرولە لەڕێگەى بۆنەوە دوژمەنەکەى دەناسێتەوە

پانتۆڵێک بۆ هۆگرانی کۆمپیوتەر

سودەکانى دەرمانی ددان

ئۆتۆمبیلێک بۆ نابینایان !!

خواردنى توور و سودەکانى

هەمەڕەنگ

جۆش و هه فته یه ئ��ه م ئه بێت و زۆر خرۆشت ک����ۆس����پ����ه ک����ان ل��ه ب��ه رده م��ت��دا الئ��ه چ��ن، هه رچه نده ڕۆمانسییه ت له م ماوه یه دا زاڵه به سه رتدا، به اڵم له ناوه ڕاستى هه فته دا به ئاگا به له هه ندێ

دڵه ڕاوکێ و دوودڵی.

هه فته دا سه ره تاى له ه��ێ��م��ن و ل��ه س��ه رخ��ۆ ئ�����ه ب�����ى و ئ����ه رک����ه گ��ه وره و پیشه ییه کان ئه م ئه بن، گوشاراوى باشت زۆر سۆزداریى م��ژده ى ماوه یه پێئه دات که بۆ دیدارو ژووانى سۆزداریى

گونجاون، ئه گه ر بۆت کرا سه فەر بکه .

ئ����ه گ����ه ر ک��ه وت��ی��ت��ه ن����او ن��اک��ۆک��ى ی��ان بێالیه ن ملمالنێیه که وه ب���ه ، ل��ه ن��اوه ڕاس��ت��ى گفتوگۆى ه��ه ف��ت��ه دا سۆزداریى یان پیشه یی هاوبه شییه کى گۆڕان چاوه ڕێى ئه مڕۆوه له ئه که یت به له بارى پیشه یدا، باشترین ڕۆژی تۆ

/4دووشه ممه یه .20

-3/21

وڕ ���ا

����ک�

هه ندێک هه فته یه ئه م پێویستت ب��اب��ه ت��ى یا ب���ه ه���اوب���ه ش���ى پ���ه ی���وه ن���دی���ی���ه ک���ى س����������ۆزداری����������ى ئ���ه ورووژێ���ن���ی���ت و پ��ێ��وی��س��ت��ت بە ڕابردوو له بیر هه یه و به خۆداچوونه وه ئه بێت خراپ حه وسه ڵه ت ئه که یته وه و

10به رامبه ر به کومه ڵێک کێشه ./20-9/21

وو راز

��ه ت�

5/20

-4/21

���ا �����

����گ��

ئ�����������ام�����������اده ى ڕووب���ه ڕووب���وون���ه وه ى ئه بیت، نوێیه کان شته هه ڵه ى باجى له وانه یه خه ڵکى تر بده یت، ئه م ماوه یه ئاماژه ى تیایه بۆ قووڵبوونه وه ى کارێکى دۆستایه تى و په یوه ندییه کى له که ئه ده یت، ئه نجام خێرخوازانه

/11به رژه وه ندی تۆدایه .20

-10/21

ک ش

وپدو

هه فته یه که شێکى ئه م سۆزداریى ڕۆمانسى و له وانه یه تێدایه و باشى سه رکردایه تى ڕۆڵێکى ناوه ڕاستى له ببینیت، هه فته دا سه رقاڵى الیه نێکى ته ندروستى خێزانى چاالکى ماوه یه ئه م ئه بیت، ئه نجامیان بده هه وڵ تێدایه ، گرنگى

/6بده یت.20

-5/21

�ە ن���

وواد

وری�����اب�����ه ت���ووش���ى سۆزداریى قه یرانێکى م��اوه ی��ه ئ��ه م ئه بیت ئ���ام���اژه ى ت��ی��ای��ه بۆ ه���ه ن���دێ ن��اک��ۆک��ى و سه رهه ڵدانه وه ى باسێکى کۆن و ده وروبه ر هه ندێ ب��ه دواى ئه که ن و پشتیوانیت سه رکه وتوو که ئه گه ڕێیت، زان��ی��ارى

12ده بیت له چاره سه ر کردنیان./20-11

/21

ن ه وا

ک���7/20

-6/21

ڵ ژا

��رق��

ئ�������ه م ه���ه ف���ت���ه ی���ه پڕ ڕووداوى دوو ڕۆم��ان��س��ی��ه ت��ن، ب��ه اڵم وریا که مێک پێویسته ناوه ڕاستى ل��ه بیت، ئه که وێت ده س پاره ت بڕێک هه فته دا هه ندێک تێدایه و گرنگى هه واڵێکى یان

په یوه ندى گرنگیش ئه نجام ئه ده یت.

1/20

-12/21

ک س

گی

له کاتى گونجاودا بڕیارى ئ��ه ده ی��ت، به اڵم ب��اش بکه و ڕه فتار دانایانه بده ، گونجاندن هه وڵى هه فته دا ناوه ڕاستى له هه لى دارایى باشت بۆ ئه ڕه خسێت و به ئاگابه له سه رکێشى و متمانه ى کوێرانه باش دارای��ی��ت ب��اری مه که ، به که س

/8ئه بێت.20

-7/21

�ر �ێ��

ش��

ئاماژه ى هه فته یه ئه م تیایه بۆ ده ستکه وتێکى دارای�������ى، ب����ه اڵم له هه فته دا ن��اوه ڕاس��ت��ى به اڵم ئه بیته وه ، ئارام پێنج شه ممه و سێ ڕۆژان��ى پێویسته ت��ون��دڕه وى، له ئاگابیت به شه ممه په یوه ندییه کى ماوه یه ئه م وانه یه له

/2سۆزداریت تووشى پچڕان ببێت.20

-1/21

ڵ ت��

��ه س

ئومێدى هه فته یه ئه م بۆنه ى نوێ و سۆزدارى ک��ۆم��ه اڵی��ه ت��ى ش��ادى ت��ێ��دای��ه و هێمنى و کۆسپه کان تێئه په ڕێت و متمانه ت به خۆته ، له ناوه ڕاستى هه فته دا ئه ده یت، دارای��ى بارى به بایه خ زیاتر چونکه هه لی باشت بۆ ئه ڕه خسێت له م

/9بواره دا.20

-8/21

ک ی��

ه رف��

پرۆژه یه کى وانه یه له بده یت، ئه نجام دارایى ل��ه گ��ه ڵ ه��اوب��ه ش یا بایه خ هاوسه ره که ت و به مه سه له یه کى دارایى ئاماژه ى ماوه یه ئه م ئه ده یت، خه رجى که شێکى نوێ و دۆستایه تى بۆ تیایه جۆراوجۆرى دیدارى ئه بێت و ڕۆمانسى

/3تیا ئه بێت.20

-2/21

گ ه ن��

ه��ن��ه

ژی��ان��ى م���رۆڤ ل��ە ژێ���ر دوو هێزدایە کە مرۆڤ بۆ خۆیان هێز ی��ەک��ەم دەک���ەن کێش ڕاکردنە لە بەرامبەر ناڕەحەتى ت���ام���ەزرۆى دووەم����ی����ان و

گەیشتنە بە خۆشی. ئانتونى ڕابینز

ن ژیا

یکان

ده ه ن

ه پل

کۆکراوەکەی دەربەند باسەڕە

ک��ۆک��راوەک��ەی دەرب��ەن��د ب��اس��ەڕە لە وێنەی نەخشەیەکدا، لەو وێنەیەدا دوو و ک��ردووە یەکدا بە باوەشیان کەس هەڵدەپەڕن، ئەمە نەخشێکی »لۆلۆ«یی بابەتی لە و ئێمەن باپیرانی یەکە و شێخان« و »ه��ۆری��ن نەخشەکەی »دەربەند بێ لوولە« و نەخشەکەی »سەر بانینی ئانۆ وێنەی کە زەهاوە« پێلی سەرۆکی لۆلۆییەکانە و هاوتەمەنی ئەم نەخشەیەی دەربەند باسەڕەیە، گرنگی ئەم نەخشەیە لەوەدایە کە دەستنیشانی هێز و دەسەاڵتی لۆلۆییەکان دەکات کە باپیرانی کوردن و لە چاخی 18 پێش

زاییندا حوکم بە دەست بوون.شوێنەواری گوندی شمشارە

ناوچەی دەکەوێتە شمشارە گوندی ئ��ەم گوندە ڕان��ی��ەوە، ش��وێ��ن��ەواری مێژوویەکی دێرینی کورد پیشان دەدات بۆ هەزارەی دووهەمی کە دەگەڕێتەوە دانیمارکی پرۆفیسۆری زایین، پێش »لەسۆی« لە سەر پەیکەرە قوڕینەکانی ڕانیەی دەشتی شمشارەی گوندی نوسیوە و سەلماندوویەتی کەلە ناوچەی ڕانیەوە دەوڵەتێکی کوردی هەبووە بە ناوی دەوڵەتی شمشارەوە و دەسەاڵت بە دەستی کوردانەوە بووە و پەیوەندی دراوسێکانیدا ل��ەگ��ەڵ دۆستایەتی

بەستووە.

*مێژونووس

لەیالن*

Page 11: Rebazi Azadi 692

سێشەممە 2012/02/28 ● ساڵی 31 ● ژماره 692 11 www.jamawarnews.com

ئینگلیزى لیڤەرپوڵى ی��ان��ەى پیشەگەرەکانى جامى نازناوى لە هێنا. بەدەست ئینگڵتەراى کۆتایى ی��ارى وێمبلى یاریگاى ئینگڵتەرا پیشەگەرەکانى جامى لەنێوان هەردوو یانەى لیڤەرپوڵ و یانەى کاردیف سیتى بەرێوەچوو. گۆل دوو بە یارییەکە تیایدا

پێهات ک��ۆت��ای��ى ه����ەردووال ب��ۆ الکەرەوە یەک لێدانى بە دواتر گۆل سێ بە لیڤەرپوڵ یانەى سەرکەوتنى گۆل دوو بەرامبەر یانەى گۆڵەکانى هێنا. بەدەست یاریزانان ڕێگاى لە لیڤەرپوڵ لە کاوت دیریک سکرتل، مارتن خولەکەکانى 60 ، 108 تۆمارکرا

ک��اردی��ف ی��ان��ەى گۆڵەکانى ،یاریزانان جۆى ڕێگاى لە سیتى ماسۆن ، تورنێر لە خولەکەکانى ب��ەم ت��ۆم��ارک��را. 118 ، 19لیڤەرپوڵ ی��ان��ەى ب��ردن��ەوەش مێژوویدا لە هەشتەم جارى بۆ پیشەگەرەکانى جامى نازناوى

ئینگڵتەراى بەدەست هێنا.

وەزیرانى برلسکۆنى سەرۆک سیلڤیۆ پێشووى ئیتاڵیا و خاوەنى یانەى ئەى دووپاتیکردەوە ئیتاڵى میالنى سى و ئیرەیى لە بەهێزترە تیپەکەى کە لێدوانەى ئەم بەدبەختى، و ستەم بەرامبەربوونى ل��ەدواى بیرلسکۆنى ی��ان��ەک��ەى ب���وو ب��ەرام��ب��ەر ی��ان��ەى خولى 25 ى هەفتەى لە یۆڤانتۆس هەرالیەک. بۆ گۆڵێک بە ئیتاڵیا : وتى لێدوانێکیدا لە بیرلسکۆنى یاریزان ڕاگرتنى بڕیارى بە ئێمە لە بەتایبەتى نەبووین ڕازى زالتان یانەیەک بەرامبەر بەهێز یارییەکى لەسەر دەک��ات میالن ملمالنێى کە زالتان هەڵەکەى چونکە نازناوەکە هەڵەیەکى گەورە نەبوو. لە یارییەکەدا یانەى دروستى گۆڵێکى ناوبژیوان میالنى نەژمارد دواى ئەوەى بۆفۆنى لەناو تۆپەکەى یۆڤانتس گۆڵچى لەمباریەوە دوورخ��س��ت��ەوە، گ��ۆڵ بەم س��ەب��ارەت : وت��ى برلسکۆنى

گۆڵە و نەژماردنى من زۆر نائۆمێدم گۆڵێکى ئێمە ، ت��وڕەم هەروەها و ناوبژیوان و تۆمارکرد دروستمان نەى ژمارد پێویست بە وێنە و ڤیدیۆ ناو لە الیەک هەموو چونکە ناکات

یاریگا دڵنیان لەدروستى گۆڵەکە. لە وتی: برلسکۆنى لێدوانەکەى کۆتایى میالن بەیانەى تەواوم متمانەى من هەیە چونکە زۆر بەهێزترە لە ئیرەیى و ستەم و تەنانەت لە بەدبەختیش.

و ت��ۆرێ��س فرناندۆ ئ���ەوەى دواى هەڵبژاردەى لەڕیزى ئەلبیۆل ڕاول سێرجیۆ دوورخ��ران��ەوە، ئیسپانیا دوو ئەو بۆ ڕامۆس دڵسۆزى خۆى ڕام��ۆس دووپ��ات��ک��ردەوە. هاوڕێیەى و بانگهێشتکراوەکانە یاریزانە لە درێسى بە خۆى 83ى ژم��ارە یارى ه���ەڵ���ب���ژاردەى م���ات���ادۆر ئ��ەن��ج��ام

فەرمى پێگەى لە ناوبراو دەدات، ( نوسییویەتی تویتەر لە خ��ۆى کەس کەم ، ناخۆشەکاندا کاتە لە لەچواردەورت ئەمێنێتەوە تەنیا ئەوانە نەبن کە بەڕاستى خۆشییان دەوێیت گەرم زۆر باوەشێکى دڵسۆزتن، و فرناندۆ بۆ خۆم زۆرى پاڵپشتى و

تۆرێس و ڕاول ئەلبیۆل دەنێرم( .

چێڵسی یانە ی خاوە نی ئە برامۆڤیچی ئینگلیزی، دە یە وێت لە هاوینی داهاتوودا ئە رجە نتینی م��اری��ای دی ئە نخیل ی��اری��زان��ی ی��ان��ە ی ری����اڵ م��ە دری��د ڕۆژنامە وانەییە کان راپۆرتە بکڕێت. کە کردووە ، ئاشکرایان لە ئینگلتە راوە یانە ی خاوە نی ئە برامۆڤیچی رۆم��ان زۆر گرنگییە کی ئینگلیزی چێڵسی پێکراوی ئە ستێرە ی ماریای ب��ە دی یانە ی ریاڵ مە دریدی ئیسپانی دە دات و هاوینە ی لە گواستنە وە ی دە ی��ە وێ��ت داهاتوودا گرێبە ستی لە گە ڵ ئیمزابکات. ئینگلیزی، میترۆی ت��ۆڕی بە پێی

بە چە ند دە دات ه��ە وڵ ئە برامۆڤیچ یانە کە ی بۆ بە هێزی گرێبە ستێک بگە ڕێنێتە وە ، ئە مە ش پاش ئە وە ی لە م نییە . پێویست وە ک ئاستی وە رزە دا ئە م هە وڵە ی یانە ی چێڵسی بۆ کڕینی دی ماریا لە کاتێکدایە ، کە ئە م ئە ستێرە بنە ڕە تی لە پێکهاتە ی ئە رجە نتینییە دە ستبە رداری قورسە مۆرینیۆدایە و ساڵ، 24 تە مە ن ماریای ببێت.دی بە نفیکای لە یانە ی 2010 لە ساڵی پورتوگالییە وە لە سە ر داواکاری خۆسێ مۆرینیۆ پە یوە ندی بە ڕیاڵ مە دریدە وە

کرد.

یانەى لیڤەرپوڵ نازناوى جامى پیشەگەرەکانى ئینگلتەراى بەدەست هێنا

بیرلسکۆنى: متمانەى تەواوی بە میالن هەیە

ڕامۆس دڵسۆزى خۆى بۆ تۆرێس و ڕاول ئەلبیۆل دەردەبڕێت

ئەبرامۆڤیچ دەیەوێت دى ماریا بباتە یانەى چێڵسیەوە

وةرزش

کێشەکانى تۆپی پێ لە هەرێمى کوردستان دا

ت��ۆپ��ی پ��ێ ئ���ەو وەرزش�����ەى کە ئەو بەهۆى دنیا لەهەموو ئێستا کە ه���ەوادارەى ه��ان��دەرو هەموو لەوەرزشە یەکێک بووەتە هەیەتى دنیادا لەهەموو و باوەکان هەرە وە پێدەردێت، زۆرى گرنگیەکى واڵتیشدا هەندێک ل��ە تەنانەت بەشێک لە بوودجەى ئەو واڵتە لە نمونەى وەردەگیرێت پێوە تۆپی ئەو واڵتانەش وەکو واڵتى بەرازیل وەرزش��ی وەزارەت���ى تەنانەت کە ت��ۆپ��ی پ��ێ��ی��ان ه��ەی��ە و ه��ەم��وو یاریزانى زۆر ژمارەیەکى ساڵێک لەناوەندەکانى واڵتە لەو بەتوانا و دەکرێن پ��ەروەردە پێدا تۆپی گرنگیان پێدەدرێت و پاش ئەوەى دەگەنە و بەرزدەبێتەوە ئاستیان یانە لەالیەن گونجاو تەمەنێکى زۆر بەپارەیەکى ئەوروپیەکانەوە باش داهاتێکى و دەک��ڕدرێ��ن ب��ۆ واڵت��ەک��ەی��ان پ��ەی��دا دەک��ەن واڵت��ەک��ەش��ی��ان وەن��اوب��ان��گ��ى و وەک عێراقیش ، بەرزدەکەنەوە واڵتێکى جیهان بەگشتى و هەرێمى ک��وردس��ت��ان ب��ەت��ای��ب��ەت��ى وەک��و بەشێکى دانەبڕاوە لەجیهان گرنگى داوە بەوەرزشی تۆپی پێ بەاڵم لە بەراورد بە نین پێویستدا ئاستى کردن بەواڵتانى جیهان تا ئێستاش ل��ەب��ەردەم هەیە کێشە چەندین نەبوونى نمونە بۆ وەرزشەدا ئەم وە گونجاو، و پێویست یاریگاى نەبوونى چەند ناوەندێکى وەرزشی تیادا کەیاریزانیان هەرێمەدا لەم جەستەی لەڕووى بکرێت دروست وە وەرزش����ی����ەوە، ه���ون���ەرى و بوودجەیەکى نەبوونى هەروەها وەرزش��ە ب��ەم تایبەت پێویست ت��ەواوەت��ى ب��ژێ��وى کەبتوانرێت بکات چەندین دەستەبەر یاریزانان ی���اری���زان ه���ەن ک��ەل��ەگ��ەڵ ئ��ەم بۆ ئەکەن تریش ئیشی وەرزشەدا کە ژیانیان بژێوى کردنى دابین وەرزشیەکانیان لەتوانا ئەمەش توانایەیان ئەو و دەکاتەوە کەم بوودجەى نەبوونى وە نامێنێت، هەروەها و یانەکان بۆ پێویست بەوانەى تەواوەتى نەدانى گرنگى خوێندندا ناوەندەکانى لە وەرزش وانەیەکى وەک تائێستاش ک��ە هەروەها ، دەکرێت سەیر الوەکى نەبوونى کەسانى پسپۆرو بە توانا ئاستی الوازى وە ب���وارەدا، ل��ەم چەندین ئەمانەو ناوبژیوانەکان. ه��ۆک��ارى ت��ر ک��ەب��وون��ەت��ە ه��ۆى نەتوانێت وەرزشە ئەم کە ئەوەى ببینێت بەخۆیەوە باش ئاستێکى چارەسەر بۆ دراوە هەوڵیش و هەوڵەکان پێویستە بەاڵم کردنى ناڵێین ئ��ەوەى بۆ بکرێن زیاتر ئەوروپا واڵت��ان��ى ئاستى بگاتە کە وەه��ا ئاستێکى بگاتە ب��ەاڵم یانە لەالیەن کوردیش یاریزانانى پێبدرێت گرنگیان ئەوروپیەکانەوە لە وە بکەن یارى یانەنەدا لەو و بە کورد وەرزش��ەوە ئەم ڕێگەى ئەمەش ، بناسێنن دنیا هەموو بەکردنەوەى دەکرێت چارەسەر بۆ وەرزش���ی ناوەندێکى چەند هەروەها و یاریزانان پێگەیاندنى گونجاو بوودجەى کردنى دابین و کردنەوەى خول و یاریزانان بۆ ۆرکشۆپ بۆ ناوبژیوانان و ناردنیان بەمەبەستى واڵت دەرەوەى بۆ ئەزموونى ل��ە وەرگ��رت��ن س��وود و ناوبژیوانان ساڵەى چەندین جیهان، ئەوروپاو لە وەرزشە ئەو هەرێمى حکومەتى ه��ی��واداری��ن و وەرزش وەزارەتى و کوردستان وەرزشە بەم زیاتر گرنگى الوان بیگەینێتە و بخات پێشی و بدات

ئاستێکى باش.

ئازاد ڕەحمان

فەرەنسى پێى تۆپى ئەفسانەى یەکێتى سەرۆکى پالتینى میشێل تۆپى پێى ئەوروپا ستایشى ئاستى ئێستاى هەڵبژاردەى ئەڵمانیاى کرد دۆستانەى یارى ئەنجامدانى پێش ئەڵمانیا هەڵبژاردەى هەردوو نێوان

چوارشەممەى ڕۆژى فەرەنسا و خۆئامادەکردنى میانى لە داهاتوو یارییەکانى بۆ هەڵبژاردە ه��ەردوو یۆرۆى 2012 لە هاوینى داهاتوو لە پۆلەندا. و ئۆکرانیا واڵتى هەردوو لەگەڵ لەچاوپێکەوتنێکدا پالتینى

زۆنتاگ(ى ئام )ڤیڵت ڕۆژن��ام��ەى حاڵى لە ئەڵمانیا : وتى ئەڵمانى هەڵبژاردەیە بەهێزترین ح���ازردا لەکیشوەرى ئەوروپا بە هۆى بوونى لە لێهاتوو الوى یاریزانى کۆمەڵێک ئەم هەروەها ئەڵمانیا پێکهاتەى لەدەست خاڵێکى هیچ هەڵبژاردەیە پ��ااڵوت��ن��دا. یارییەکانى ل��ە ن��ەدا ه���ەردوو ک��ە وای���ە پێى پالتینى ئیسپانیا و ئەڵمانیا هەڵبژاردەى پاڵێوراون بۆ بەدەست هێنانى جامى یۆرۆى 2012، لە بەرامبەردا پالتینى هەڵبژاردەى کە ک��ردەوە دووپاتى قۆناغێکى بە فەرەنسا واڵتەکەى دەرچوونى دواى تێدەپەڕێت تازە 2010 مۆندیالى یەکەمى قۆناغى لە لە ئەفریقیاى باشوور ، لەمبارەیەوە وتى : ئێمە خاوەن نەوەیەکى تازەى لە سەر پێویستە بۆیە لێهاتووین بۆ بەهێز ه��ەڵ��ب��ژاردەی��ەک��ى ن��وێ

فەرەنسا دروست بکەینەوە.

پالتینی: ئەڵمانیا خاوەنى بەهێزترین پێکهاتەیە

Page 12: Rebazi Azadi 692

با ڕێژەی ئافرەت لە کابینەی نوێدا زیاد بکرێت

هەمیشە کە کوردستان ئافرەتانی کوردستان شۆڕشەکانی بەشداری برا لەگەڵ شار و شاخ لە و بوون ڕۆڵی هاوسەنگەرەکانیان و خزم و جار هەزاران بۆیە بینیوە گرنگیان ڕووب����ەڕووی س��زای ل��ەس��ێ��دارەدان پێکردن سووکایەتی و ئەنفال و حزبی لەسەردەستی ب��وون��ەت��ەوە شەهیدبوونی ل��ەک��ات��ی ب��ەع��س باوکیان براو یان هاوسەرەکانیان منداڵەکانیان بەخێوکردنی ئەرکی ئ��ەو شێرە ئ��ەک��ەوت��ە س��ەرش��ان��ی زیندووی نمونەی زۆر ئافرەتە، ئەنفالمان پ��اش��م��اوەى ئ��اف��رەت��ی منداڵەکانیان ه��ەر ن��ەک هەیەکە بەباشترین ب��ەڵ��ک��و ب��ەخ��ێ��وک��رد ش��ێ��وەش پ��ەروەردەی��ان��ک��ردن و ئەمەش تەواوکردن پێ خوێندنیان خۆیان بۆ گەورەیە سەروەریەکی کورد ئافرەتانی وبنەماڵەکانیان زیاتر ڕووب���ەڕووی ل��ەوس��ەردەم��ەدا دەب��وون��ەوە لەچەوساندنەوەیەک چ���ەوس���ان���دن���ەوەى ن���ەت���ەوەى تاکێکی ه��ەر وەک ک���ورد وەک ه��ەروەه��ا کۆمەڵگایە ئ��ەم ت��ری ئەمە ڕەگ���ەزی چ��ەوس��ان��دن��ەوەى مرۆڤ چەوساندنەوەى سەرباری بوون، چونکە ناکرێت هیچ مرۆڤێک بەعسی گ��ەر ژیابێت عێراقدا لە نەب��ووب�بێت نەچ��ەوسێن��رابێت�ەوە 1991 ب��ەه��اری ڕاپ��ەڕی��ن��ی دوای نەمان ئەو چەوساندنەوانە بەشێکی بەتەواوى ئ��ەوەى سەرباری ئەمە کۆتایی ئافرەت چەوساندنەوەى ن��ەه��ات ه��ەرئ��ەم��ەش ب��ووە ک��اری ڕێکخراوەکانی تایبەت بەئافرەتان و مەسەلەی یەکسانی ڕەگەزی ئەوەى ئافرەتانە بەشداری گرنگە ئێستا کۆمەاڵیەتیەکان و سیاسی لەکایە الیەنەکان کە لەوکاتەدا بەتایبەت سەرقاڵی پێکهێنانی کابینەى نوێی بەرێز بەسەرۆکایەتی حکومەتن حزبە دەکرێت بارزانی نێچیرڤان کاندیدەکان دانانی لە سیاسیەکان بکەن ئافرەتان ڕێ��ژەى ڕەچ���اوی زۆری ژم��ارەی��ەک��ی ک��ە بەتایبەت ب��وارە لەهەموو بەتوانا ئافرەتی کەدەتوانرێت هەیە جیاجیاکاندا کوردستاندا دیموکراتیزەکردنی لە سیستەمی ببەسترێت پێ پشتیان ئابووری و پ��ەروەردەی و سیاسی ئافرەت ب��ەش��داری ب��وون��ی بەبێ تەبانییە السەنگە سیستەمێکی ل��ەگ��ەڵ م��ام��ەڵ��ەی م��ەدەن��ی��ان��ەو لەکوردستان ئێمە کە شارستانیانە ه���ەووڵ���ی ب���ۆ دەدەی������ن، ب���ەاڵم پۆست ئافرەتانەی ئەو پێویستە وەردەگ���رن گ��وێ ب��ۆ داواک���اری و بگرن ئ��اف��رەت��ان پێویستیەکانی یەک پیاو وەزیرێکی ئەگەر چونکە وەزیر وەک لەسەرشانبێت ئەرکی ئەوە وەزیرێکی ئافرەت دوو ئەرکی خۆی وەزیری ئەرکێکی لەسەرشانە وەفاداربوون و ڕەگەزی ئەرکێکی و بەرامبەر هاو ڕەگەزەکانیان دەکرێت جارێک مانگی ئافرەت وەزیرێکی سەردانی ئافرەتی پاشماوەى ئەنفال بکات گوێ بۆ خەم و دواکاریەکانیان لە گەڕەکێکدا لەهەر ی��ان بگرێت ئافرەتی لەگەڵ خوێندنگا بینای گوێ و ببێتەوە کۆ گ��ەڕەک��ە ئ��ەو هەروەها بگرێت داواکاریەکانیان بۆ نەخۆشخانە س��ەردان��ی دەک��رێ��ت بەسووتاوی تایبەت ئیمرجنسیەکانی ئەو باروودۆخی نزیکەوە لە و بکات ئافرەتە ببینێت کە سووتاون هەروەک گرتووخانەکانی س��ەردان��ک��ردن��ی ئافرەتان و نەخۆشخانە دەروونییەکان ئافرەت وەزیرێکی کە ترە کارێکی وەزیرێکی وات��ا بیکات دەتوانێت ئ��اف��رەت ل��ە دات���ای ڕووداوەک��ان��ی ئافرەتان و خەم و ناڕەحەتییەکانیان ئافرەتان ئ��ەوەى بەهیوای بزانێت لەکابینەى تازەدا ڕێژەیەکی بەرچاوو بن بۆ ئەوەى نەگوترێت هەموو شەڕ و کێشەکان پیاو دروستیان دەکات و

ئافرەت باجەکەی دەدات .

عيرفان ناميق

بەگوێرەی ڕاپۆرتە ڕۆژنامەوانییەکان قاوەخانەیەکی چین، لەخۆرهەاڵتی کە ک��رای��ەوە، بەدڵتەنگی تایبەت گەشتیارەکانی بۆ دەربڕینی هەستی دڵ��ت��ەن��گ��ی��ی��ان، دەت��وان��ن ب��ەدڵ��ی قاوەخانەیەدا لەو بگرین. خۆیان خواردنەوەت باشترین یەن بە)50( پێشکەش دەکەن، ئەمە جگە لەوەی ڕۆنی نەعنا بۆ کەمکردنەوەی ئازار و ئەوانەی بۆ س��ور بیبەری پیاز و دەیانەوێت فرمێسک لەچاویان بێت،

دەستدەکەوێت.

ل��ەق��اوەخ��ان��ەک��ەدا ب��ەب��ەردەوام��ی بۆ لێدەدرێت و غەمگین میوزیکی پەیوەندیی کەتووشی ئ��ەوان��ەش ب��وون، شکستخواردوو س���ۆزداری بوکەڵە دانراوە لەسەر شێوەی کچ، تا بەدڵی خۆیان بنەڕێنن بەسەریدا و بەتاڵکردنەوەی ب��ۆ هەندێکجار دەدەن. لێیشى ت��وڕەی��ی��ەک��ەی��ان بەگوێرەی هەواڵەکە، ئەو قاوەخانەیە بەدەستهێناوە، باشی سەرکەوتنی لەوانەی دێت جمەى بەبەردەوامی

خەریکی لوشکەلوشک و گریانن.

بەناوبانگى ئەستێرەى بێکهام دەیڤد باڵیۆزى و ئینگلیزی پێى تۆپى یونیسێف ڕێکخراوى باشەکانى نیازە هەڵمەتەدا ل��ەو ب��ەش��دارى بڕیاریدا لێقەوماوانى یارمەتیدانى بۆ بکات دەدرێت. ئەنجام ئەفەریقا کیشوەرى ماوەى ساڵییەى وشکە ئەو بەهۆى

کردووە، لەئەفەریقا ڕووى 60ساڵە بەهۆى منداڵ 300ه���ەزار نزیکەى بەدخۆراکییەوە دەناڵێنن. بەبەراورد ڕابردودا، ئێستا لەگەڵ چەند دەیەى ئەفەریقا بەگشتی و سۆماڵ بەتایبەتى و وشکەساڵی خراپترین ڕووب��ەڕووى

برسێتى بونەتەوە.

شاکیرا گۆرانییەک بۆ ئەنفال تۆمار دەکات

ئەنیشتاین...؟

قاوەخانە بۆ گرینۆکەکان

بێکهام داوای یارمەتى بۆ لێقەوماوانى ئەفریقا دەکات

خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحموددیزاین

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەر

پشدەر بابەکرجێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

[email protected] www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

ئا: ~

دڵدار: کێشمەکێشی هەڵبەستەکانى نالى و حاجى قادرى کۆیى

دەرگاى شاعیرى لێکردمەوەدڵ��دار، بە ن��اس��راو ڕەئ���ووف، یونس ناسراوەکانى هەرە لە شاعیرە یەکێکە کورد. ناوى تەواوى یونسى کوڕى مەال مەال کوڕى مەحمودى کوڕى ڕەئووفى ڕۆژى ئەلسجادەیەو خ��ادم سەعدى شارى لە 1918 ساڵى شوباتى 20ى کە سەردەمێکدا لە لەدایکبووە. کۆیە دا تورکەکان ژێردەستى لە واڵتە ئەم دەینااڵند و لە الیەکیشەوە بەهۆى ئەوەى لە شەڕى یەکەمى جیهانى دا شکابوو، بوو، گرانى تەواو پەرێشان و کەنەفت و قاتوقڕى و نەخۆشى و بێدەرەتانی، وەک هەموو واڵتێکى گیرۆدەى دەستى شەڕ و وێرانی، کوردستانیشى ئابڵۆقە دڵ��دار سەختەدا گێژاوە ل��ەو داب��وو. هاتۆتە جیهانەوە. باوکى فەرمانبەرێکى بچووک بووەو لە تاو هەژارى و نەبوونى نانێکى ژیان و گەڕان بە شوێن پاروە ماوەیەک پ��اش ب��ووە، ماندوو دازۆر سەرژمێرى فەرمانبەرى دەبێتە باوکى دڵدار ساڵیدا 10 تەمەنى لە و ڕانیە و یەک پۆلى قوتابخانەوەو دەخرێتە دووى سەرەتایى لە ڕانیە تەواودەکات. دڵدار لە بارەى ژیانى ڕانیەوە دەڵێت: ڕۆژ چ��وار و چ��اک ڕۆژێ��ک هەرچەند ن��ەخ��ۆش ب���ووم، س����ەرەڕاى ئ��ەوەش ڕانیەم هەر لەال خۆش بوو، بە تایبەتى کاتێ هەر ب��ووم. قوللە سەوداسەرى چاک بووبامایەوە، مەلەم لە ڕووبارەکەدا دەکرد و لەبن دار بییەکان ڕاوە چۆلەکەم باوکى کەم ماوەیەکى دواى دەک��رد. لەسەر فەرمانەکەى الدەبەن و ناچار بە ماڵەوە دەگەڕێنەوە بۆ کۆیە و خوێندنى دەک��ات. ت���ەواو لەکۆیە س��ەرەت��ای��ى چێژ و ه��ۆن��راوەى خولیاى ب��ارەى لە لێوەرگرتنى خۆیەوە دەڵێت: »هێشتا لە قوتابخانەى سەرەتایى دا بووم، کە زۆر لە دیوانەکەی حاجى قادرى کۆییم لەبەر کردبوو، هەمیشە بە وردى سەرنجم لە هەڵبەستەکانى عەونى و ڕاجى و عاسى لەبەریشم و حسێنى و هیرانى دەدا و نەبووم ب��ەوان��ەش داب��ی��ن دەک����ردن، دەستبکەوتایە هەرکەسێکم هەڵبەستى

دەک��ردن. لەبەریشم و دەمنووسیەوە بەتایبەتى هەڵبەستى وەفایی، کوردی، بێکەس، پێرە مێردم زۆر لەبەرکردن و دەکرد، بەوە هەستم ساڵەدا لەو هەر کە چێژ لە هەڵەبەست وەردەگرم و زۆر

گیرۆدەى بووم.«ه���ەروەه���ا ل���ە ب�����ارەى س���ەرەت���اى لە دەڵێت: شیعر بە خۆتاقیکردنەوە ناوەندیى دا 1935ز دا لە پۆلى یەکى ب��ەوردى زۆر نالیم دیوانى کە ب��ووم، خوێندەوە، هەڵبەستە جوانەکانى نالى حاجى ئاگرینەکانى هەڵبەستە لەگەڵ پێشەوایەتى ل��ەس��ەر کۆیى ق���ادرى بوو. شەڕیان دا مێشکم لە وێژەیى هونەرى دەرگ��اى کێشمەکێشمە ئەو

وام کەڵەى کەڵ لێکردمەوە، شاعیرى لە کەلەدا بوو حەزم دەکرد لە بۆتەى بەناو ئەوجا دای��ڕی��ژم. هەڵبەستەدا هەر ئیتر و باڵوبکەمەوە دا خەڵکیان یەکەمین دڵ��دار، تاقیکردەوە. خ��ۆم هۆنراوەى لە ساڵى 1935 دا داناوە و لە دا ز ژم��ارەى 2ى ساڵى 1935 لە کردۆتەوە. باڵوى دا ڕووناکى گۆڤارى کەرکوک شارى لە دا 1940 ساڵى لە قۆناغى دوان��اوەن��دى ت��ەواو دەک��ات و ئینجا ڕوودەکات بەغداو چۆتە کۆلێژى لە بکالۆریۆس ،1945 ساڵى یاساو پارێزەر. دەبێتە و وەردەگرێت یاسادا دڵدارى شاعیر لە تەمەنى )30( ساڵى لە 1948ز، ساڵی ژەهراویبوون دابە

شارى هەولێر کۆچی دوایى کردو سەرى زۆر دیارە دڵدار نایەوە. جوانەمەرگى فەلسەفە بەتایبەتى و زانین خولیاى بووە و لەتابلۆى ئەم ژیانە پڕ لەناسۆرو تەمەن کورتەى شاعیر، چەند ڕاستییەکى

ئ��اش��ک��رام��ان دەس��ت��دەک��ە وێ��ت خۆ شاعیرو تینوێتى ئە ویش،

لەسەرچاوەى ش��ارەزاک��ردن وێ�����ژەى ک��الس��ی��ک��ی��دا. ب��اس��دەک��رێ��ت وەک خ��ۆخ��ەری��ک��ک��ردن��ی دڵ��دار ب��ەب��ەرواوردى پ���ێ���ش���ە وای���ەت���ى و نالی لەنێوان ح��اج��ى ق���ادرى دوو کە کۆیی، پ���ێ���ن���ووس���ى شیعرى دی��اری ئە ویان ب��وون، ل��ەگ��ۆڕەپ��ان��ى دڵ������������داری ئ���ەم���ی���ان و تی یە ا تە و نە لەکۆمەاڵیەتى و ب����ەت����ە واوەت����ی

کردبوو. س��ەرق��اڵ خ��ۆ خ��ەری��ک��ک��ردن

ب������ەک������اروب������ارى دەرب��ارەى بەرهەمدانان

وێژەى زم��ان و فەلسەفە و خواستى ب��اس و و ک���وردی

ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ی و ئ���اب���ووری و بەسەرهاتى یاداشتى نووسینە وەى

و ب��ەک��وردی بنەماڵەکەى و خ��ۆی بە و ک��ەم��ەداو تەمەنە ل��ە و ع��ەرەب��ی، ناتە واوى هەموو ئە و بەدەم الوێتییە و تواناو نیشانەى نەخۆشیانە وە، ژیان و قوڵ و دڵسۆزانەى هەستێکى زیرەکیو شیعرى کۆمەڵێک دان��ان��ى دی���ارە. بەسۆزى نەتە وایەتی و زانست پەروەری و کۆمەاڵیەتی و دڵداری و فەلسەفی و دیکەى نیشانەیەکى ڕیالیزمی، بابەتى وەکوو: توانایەى شاعیرن بەهرە و ئە و

ئەى ڕەقیب )بەناوبانگترین ش����ی����ع����رى

دڵدار(، ف����ى ط��ری��ق��ى

الى معرفە الحقائق � انتقادات دەربارەى وتارێک البهائیین، قلب الى و ک��وردى زمانى خەییام، ع��وم��ەرى کۆمەاڵیەتیمان، نارکۆزى ئەدەبیات، اقتصادنا الوطنی، بیرەوەریەکانى یونس

ڕەئووف دڵدار.

)لە ئەنیشتاین ئاڵبێرت س��اڵ��ی 1879دای���ک���ب���ووە کۆچى 1955 لەساڵی –دوای����ى ک�����ردوە(، زان���اى و فیزیا بوارى بەناوبانگى بووە. تر زانستی گەلێک گ��ری��ن��گ��ت��ری��ن ب��ەره��ەم��ى بوو. پەیوەندى تیئۆریاى ئەنیشتاین خەڵکى ئەڵمانیا ب��وو ب���ەاڵم ل��ەب��ەر دۆخ��ى ل��ەو ئەڵمانیا ت��ای��ب��ەت��ى سەردەمە، کۆچى بۆ والیەتە یەکگرتووکانى ئەمەریکا کرد لەوێ ژیانى تاکۆتایى و 1907دا ساڵى لە مایەوە. وزە و یەکسانیى یاساى ئەو دۆزی��ی��ەوە، بارستایى

یاسایە دەڵێت: خێرایى دووج��اى X بارستایى = وزە ڕووناکی. بەپێى ئەم یاسایە دەتوانرێت ناو ج��ی��اک��راوى وزە ى چەندیەتیى

زانینى بە بدۆزرێتەوە یۆرانیۆم ناوکى بارستاییەکەى و لەسەر ئەم بنچینەیەش بۆمبى ناوکى و هەروەها بۆمبى ئەتۆمى

هەردوو خاوەنى ئەلبێرت دروستکران. تیئۆریاى بەشى تایبەتى کە باڵوکرایەوە تیئۆریاى ه��ەروەه��ا ،1905 ساڵى لە بەشى گشتی، ئەمیش لە ساڵى 1915دا باڵوکرایەوە، کە هەردووکیان لە بەرزترین بیردۆزى ئەنیشتاین ئاڵۆزیدان. ئاستى و فیزیا و بیرکارى بوارەکانى زۆر لە بیروبۆچوونى زۆر هەروەها و فەلەک کۆکردۆتەوە لە هەریەکە لەکات و شوێن یەکێک کێشکردن. هێزى و ڕووناکى و کارەبایی، دی��اردەى دۆزەرەوەکانى لە یان چ��وون��ەدەرەوە دی���اردەى ئەویش دەرپەڕینى ئەلێکترۆنەکان لەسەر ڕووى کانزا وە لە ئەنجامى بەرکەوتنى تیشکێک کە لەرەیەکى گونجاوى هەبێت لەگەڵی. وەک کاتەدا لەو تیشک کە سەلماندى تەن )Particle( هەڵسوکەوت دەکات.

دی��اری هونەرمەندی »شاکیرا«ی بەڕگەز ئەمریکی بێژی گ��ۆران��ی الوێکی ک��وڕە ل��ەگ��ەڵ کۆڵۆمبى گۆرانی سلێمانی لەدایکبووی »دی�����وت« ب��ۆ ئ��ەن��ف��ال��ک��راوان ت���ۆم���اردەک���ەن. ئ���ەو ک��وڕە کە س��ل��ێ��م��ان��ی الوەی خالید(ە و )هێمن ناوی )دۆشکا( بە ناسراوە لەسەماکار و یەکێکە بواری گۆرانیبێژەکانی ل��ەوی��الی��ەت��ە )ڕاپ( ی���ەک���گ���رت���ووەک���ان���ی لەئێستادا ئ��ەم��ری��ک��ا، ل��ەخ��ۆئ��ام��ادەک��ردن��دای��ە ب���ۆ ت��ۆم��ارک��ردن��ی ئ��ەو کچە لەگەڵ کە گۆرانیەی، بەنیازن شاکیرا هونەرمەند ب���ۆ ک���ارەس���ات���ی ئ��ەن��ف��ال لەو جیاواز شاکیرا بیچڕن.

هەرێمی سەردانی بەنیازە گۆرانییە قوتابخانەیەکی بکات و کودستانیش ئەرکی لەسەر نمونەیی خوێندنی مندااڵنی کورد دروستبکات. بۆ خۆی هێمن خالید ڕایگەیاند، شاکیرا کاتێک ناسیوە، یەکتریان ن��اوب��راو لەگەڵ نەدەزانی و ک��وردەوە لەبارەی هیچی نەهامەتیانەشی م��ەرگ��ەس��ات و ئ��ەو ک���ورددا ب��ەس��ەر ک��ە نەبیستبوو، هاتوون، ئەو هەمووی بۆ باسکردووە. دۆشکا باسی لەوەشکرد، ئەو گۆرانییە نوێکەیدا دی(یە )سی لەنێو دیوتە باڵودەبێتەوە، کە زۆرینەی هۆنراوەکانی لەالیەن )هیوا عەبدوڵاڵ(ەوە نوسراوە. لەدرێژەدا هێمن خالید )دۆشکا( وتی: یانکی( )دادی لەگەڵ من »ئەگەر ئەمریکا و سەماکاری ڕاپ��ەر و گ��ەورە ئینگلیزدا گۆرانیبێژی )ئ��ەن��ی��ا(ی بتوانم پێنەدەچوو نەوتایە، گۆرانیم

شاکیرا بناسم.

Rebazi Azadi 624

Rebazi Azadi 624

Rebazi Azadi 676

Rebazi Azadi 676

Rebazi Azadi 680

Rebazi Azadi 680

Rebazi Azadi 732

Rebazi Azadi 732

Rebazi Azadi 702

Rebazi Azadi 702

Rebazi Azadi 744

Rebazi Azadi 744

Rebazi Azadi 645

Rebazi Azadi 645

Rebazi Azadi 672

Rebazi Azadi 672

Rebazi Azadi 741

Rebazi Azadi 741

Rebazi Azadi 648

Rebazi Azadi 648

Rebazi Azadi 747

Rebazi Azadi 747

Rebazi Azadi 653

Rebazi Azadi 653

Rebazi Azadi 778

Rebazi Azadi 778

Rebazi Azadi 677

Rebazi Azadi 677

rebazi azadi 773

rebazi azadi 773

Rebazi Azadi 775

Rebazi Azadi 775

rebazi azadi

rebazi azadi

Rebazi AZADI 720

Rebazi AZADI 720

Rebazi Azadi 742

Rebazi Azadi 742

rebazi azadi 664

rebazi azadi 664