Oktober 2009 • jaargang 8

03

Magazine met nieuws en informatie voor alle relaties van Sogeti Nederland B.V.

Martin Knobloch verslaat de hacker

De kunst van het uitzetten van systemen

Data De nieuwe olie

OKTOBER

Hoofd redactie:

Ruud Poels

Redactie-adres:

Realit

Postbus 76

4130 EB Vianen

redactie-realit@sogeti.nl

Vormgeving en productie:

Berg Kleijn Communicatie,

Den Haag

Drukwerk:

Chevalier,

Hendrik Ido Ambacht

Aan dit nummer werkten mee:

Jaap Bloem

Sonja Boelhouwer

Sander Bosma

Michel van den Brande

Robert Cornelisse

Menno van Doorn

Sander Duivestein

Bart Hendriks

Dave van Herpen

Martin Knobloch

Christiaan Lam

Els Reinders

Patrick Savalle

Metin Seven (coverillustratie)

Esther Treurniet

Wim van Uden

Peter van Wees

colofon

realitRealit is een uitgave van Sogeti. Dit magazine bevat o.a. nieuws over onze dienstverlening en de samenwerking met onze klanten. Met de Realit hopen we u te informeren én inspireren. Heeft u vragen, interessante informatie of wilt u een bijdrage leveren aan Realit? Mail dan naar: redactie-realit@sogeti.nl.

3 Windows 7, heeft u even?4 Systeembeheerder van het jaar en ander nieuws

7 Agenda8 De kunst van het uitzetten10 Kosten onder controle11 VINT symposium 200912 Geen recessie maar een transitie13 Column Jaap Bloem

16 Meer opleidingen op verzoek van klanten17 Professional kom van je eiland af!18 Outsourcen moet passen als een maatpak19 Engineeringworld 201020 Sogeti deelt expertise ook in boeken

23 Peter van Wees: ‘Ik ga knallen’

Martin Knoblochverslaat de hacker

Data als economisch wonderolie

‘open’ nieuw toverwoord?

6

14

21

inhoud

“We zijn er trots op dat we opnieuw zoveel waardering krijgen van onze klanten”, zegt chief sales officer Bart Hendriks. “Het onder-zoek van Giarte is maatgevend in onze bran-che.” Giarte onderzoekt jaarlijks de tevreden-heid over outsourcing-leveranciers bij klanten en contactpersonen. De outsour-cing-performance van dit jaar is met bijna 700 evaluaties en ruim 3,5 miljard euro aan contractwaarde wederom een bijzondere studie. “Het is een onafhankelijke en krachtige benchmark en daardoor van grote waarde.”

Giarte verwacht de komende jaren groei van de markt in outsourcing. Een markt die vol-gens de onderzoekers vaak geassocieerd wordt met problemen. Maar, zo zeggen ze, er gaan ook veel zaken goed. Het onderzoek van 2009 beschouwt de markt daarom van-uit een kritische opbouwende houding. Naast Sogeti laten ook andere dienstverle-ners verbeteringen zien. “Dat is goed voor de branche. Je merkt dat alle bedrijven werken aan verbeterpunten. Maar geen van onze concurrenten scoort al drie jaar op rij zo hoog in de lijst.”

Het is voor het zesde jaar dat het Giarte onderzoek verschijnt. “De markt neemt het onderzoek steeds serieuzer. Op basis van onze resultaten in het onderzoek, overtuigen we klanten”, zegt Bart Hendriks.

Als belangrijkste determinanten van klant-tevredenheid in de ICT-sector noemen de onderzoekers: het nakomen van afspraken, flexibiliteit en operationeel management. Vooral op dat laatste onderdeel scoort Sogeti goed. De score van 97% is voor Sogeti geen reden om tevreden achterover te leunen. “Verwachtingen van klanten worden steeds hoger, dus we kunnen niet stil staan. En dat doen we ook niet, want we blijven werken aan de kwaliteit van onze dienstverlening. We hebben namelijk de overtuiging dat kwaliteit leidt tot langdurige relaties met onze klanten”, besluit Bart Hendriks.

bart.hendriks@sogeti.nl

What’s in it?Sogeti komt opnieuw goed uit de bus in de ‘Outsourcing Performance 2009’, de benchmark van onderzoeksbureau Giarte. Zo’n 97% van onze klanten, beveelt ons aan als leverancier. De afgelopen jaren scoorde Sogeti 92 en 95% in het onderzoek.

“ SOGeti ScOOrt weer hOOG

in benchMarK Giarte”

CSO Bart Hendriks

windows 7, heeft u even?

Vooral de kritiek op de performance en hard-ware-eisen van Vista zijn in de opvolger ter harte genomen. In officiële statements gaat het om een drietal verbeteringen: produc-tivity anywhere, enhance security and control, streamline PC management. Samengevat komt dit neer op productivi teitsverhoging van de gebruiker en efficiënter beheer.

Maar wat voor waarde heeft dat nu in de markt en wie zit daar op te wachten? Windows Vista heeft een marktaandeel in Nederland van 12%, de rest is overwegend nog Windows XP. 12% lijkt weinig, maar is redelijk normaal als we terugkijken naar het begin van deze eeuw, toen er ook meerdere Windows versies (W98, NT, W2000) in pro-ductie waren. Door de levensduur van meer dan zes jaar van Windows XP (uit 2002), heeft 73% van de huidige CIO’s niet eerder een werkplekmigratie meegemaakt, een reden

voor koudwatervrees. Daarnaast heeft Micro-soft zelf vrij snel na de lancering van Win-dows Vista (2006) aangekondigd eind 2009 Windows 7 te introduceren. Hierdoor heb-ben veel organisaties besloten tijd te kopen en vaak was er ook geen directe aanleiding om afscheid te nemen van het vertrouwde Windows XP. Diezelfde organisa ties zijn nu zo’n drie jaar verder en merken dat hard-ware- en softwarefabrikanten inmiddels afscheid hebben genomen van XP als de standaard Windows versie en zich nu richten op Vista en Windows 7. Daarbij komt dat het twee versies achterlopen op een belangrijk product als Windows doorgaans tegen het (on)geschreven IT-beleid én gezond boeren-verstand in druist.

Het sentiment rond Windows 7 is aanzienlijk positiever dan dat van voorganger Windows Vista en volgens een recent onderzoek van

IDC beweert 50% van de zakelijke onder-nemingen tegen het eind van 2010 over te zijn naar Windows 7.

StrategiSche partnerSSogeti en Microsoft beschouwen elkaar als strategische partners en dit geldt ook op het gebied van infrastructuur. Zo is Sogeti in juni 2008 tot één van de zes wereldwijde ‘kam-pioenen’ op het gebied van applicatie com-pliancy benoemd, het ACF programma.Microsoft erkent en onderschrijft dat bij een Windows migratie de applicaties de meeste aandacht verdienen. Dankzij diensten als Sogeti Smart Desktop en InFraMe Applicatie Deployment en de brede ervaring die hier-mee is opgebouwd, Sogeti begeleidt nu al organisaties bij Windows 7 pilots.

robert.cornelisse@sogeti.nl

Windows 7 is vanaf 22 oktober verkrijgbaar.

het zal niemand ontgaan zijn dat er van alles te doen is rond de

opvolger van Vista, windows 7. Microsoft noemt deze nieuwe

versie vooral makkelijker en sneller in gebruik. Sogeti is een

van de vier launch partners in nederland.

Waarom nu?Dat een werkplekomgeving af en toe vernieuwd moet worden mag duidelijk zijn. Maar waarom zou dat nu moeten? Wat is nu eigenlijk de toevoegde waarde van Windows 7? Alhoewel deze veel­gestelde en terechte vraag situationeel beantwoord moet worden, gelden er ook een paar generieke rules of thumb. Wan­neer de huidige omgeving nog is geba­seerd op Windows XP of zelfs Windows 2000, loont het – zoals gezegd – al snel de moeite. Aan de andere kant is de toe­gevoegde waarde van uitsluitend een Windows desktop migratie aan de mage­re kant. Een dergelijke, toch al ingrij­pende, operatie kan het beste gecombi­neerd worden met aanvullende vernieuwingen zoals het Office systeem en liefst ook op de relevante serveromgeving. Op deze manier ervaart de organisatie krachtigere en rijkere functionaliteit in plaats van alleen een nieuw logo bij het opstarten van de PC.

www.microsoft.sogeti.nl

3

WhAT’S UP?

WhAT’S nEW

4

www.robocup2009.org

Beste systeembeheerder

nieuw magazine

Hij heeft wel veel ballen tegen gehouden, maar dat levert uiteindelijk geen punten op. De robot, door Sogeti samen met de technische universi­teiten ontwikkeld, is als gedeeld laatste geëin­digd in de groeps fase. Ieder jaar wordt er voor robots een dergelijk WK gehouden. In 2050 moet er een heus elftal van robots zijn dat het op kan nemen tegen de dan regerende wereldkam­pioen voetbal. “Voetbal is een complexe sport. Er zitten veel bewegingen in en daarom is het zo goed om een robot voetballer te ontwikkelen”, zegt Dr. Ir. Martijn Wisse van TU Delft. “We pro­beren mense lijke bewegingen na te maken. Als een robot kan voetballen, dan is hij ook geschikt voor huishoudelijke taken. Uiteindelijk is ons doel om goede bruikbare robots voor de maatschappij te ontwikkelen.”

Robot komt niet tot scoren op WK

relatiemagazine realit van Sogeti nederland heeft een gedaanteverwisse-ling ondergaan. het blad heeft een nieuwe redactieformule en een

moderner uiterlijk. Door de nieuwe vormgeving worden de artikelen toegankelijker gepresenteerd en krijgen lezers een beter beeld van

Sogeti. De restyling is niet zomaar gedaan. er is een uitgebreid onder-zoek onder lezers aan vooraf gegaan. op basis van die resultaten is

de redactieformule aangescherpt.

Lezers gaven aan meer te willen weten wat er bij Sogeti speelt. De korte nieuwsberichten op deze pagina zijn daar onder andere een

voorbeeld van. Lezers gaven ook aan meer de mensen van Sogeti te willen zien. Met interviews op pagina 6 en 7 en 23 komen we in dit

nummer aan die wens tegemoet. Pagina 3 is in iedere uitgave belangrijk, daar doen we verslag van belangrijke gebeurtenis­

sen, zoals nu de introductie van Windows 7. Met ruime aandacht voor het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie van Sogeti

bedienen we de lezers die meer over de toekomst willen lezen. De ver trouwde column van Jaap Bloem is gebleven. De cover moet het

nieuwe visitekaartje van Realit worden. Daarvoor is samenwerking gezocht met illustrator Metin Seven die ook actief is voor de game­industrie. De techniek die hij gebruikt is rendering. Dat is het genereren van een digitale afbeelding uit een driedimensionaal model met behulp van de computer. Voor de vormgeving tekent Berg Kleijn Communicatie. Wij wensen u veel leesplezier! Reacties horen we uiteraard graag.

Ruud Poels, redactie­realit@sogeti.nl

Twee masters in DEMO®

5

www.sysadminday.comwww.demo.nl

Sogeti Nederland BV heeft twee DEMO® masters in haar midden. Bert Noorman, serviceline mana­ger BPM (en geestelijk vader van Pronto®) en Jan Hoogervorst, management consultant, hebben bij het “DEMO kenniscentrum” hun master degree in DEMO® behaald. In Nederland zijn er ongeveer tien DEMO® masters. Met deze masters wordt een volgende stap gezet in de koppeling van DEMO®

en Pronto®. DEMO® wordt op diverse Uni­versiteiten en Hoge scholen onderwezen,

het is een degelijke en goed onder­bouwde theorie, die zich in de afgelo­

pen jaren ook in ruime mate in de prak­tijk heeft bewezen. Pronto® is ontstaan

vanuit de behoefte aan een Sogeti­speci­fieke manier van werken om de modellen

bij klanten te ontwikkelen. Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de afstemming tussen

DEMO® en Pronto®, zodat het beste van deze twee werelden (modelleren en wijze van werken) bij elkaar gebracht kan worden. Het aantal gebrui­kers van DEMO® en Pronto® groeit snel.

nominatie voorComputable awardSogeti is genomineerd voor een Computable Award in de categorie maatschappelijke verant­woorde ICT­onderneming van het jaar.

Duurzaamheid stond het afgelopen jaar hoog in het vaandel bij Sogeti. Zo rijdt inmiddels zo’n tien procent van alle medewerkers hybride en dat aantal loopt op. Om het aantal autokilometers verder te beperken, maken medewerkers van Sogeti in toenemende mate gebruik van moge­lijkheden om thuis te werken. En omdat veel medewerkers bij klanten van het bedrijf werken, worden ook daar afspraken mee gemaakt in het kader van het Nieuwe Werken. Verder heeft Sogeti een aparte dienst, Bewezen Uit, opgericht die klanten helpt om ingewikkelde ICT­landschappen te ontwarren en op die manier kosten te bespa­ren. “Dat kan heel goed door alle systemen en applicaties tegen het licht te houden en vast te stellen wat er niet meer nodig is”, zegt Rolf Crae­nen, Manager Enterprise Engineering van Sogeti Nederland.

rolf.craenen@sogeti.nl

John Eijgensteijn van Sogeti mag zich twaalf maanden lang ‘Sysadmin van het Jaar’ noemen. Hij is op dit moment gedetacheerd bij MAB, een vastgoed projectontwikkelaar in Den Haag. Op de 14e verdieping in het MAB­kantoor nam hij onlangs de oorkonde en de prijzen die daarbij horen in ontvangst. Voor het derde jaar op rij organiseerde Techworld in samenwerking met de Netwerk Gebrui­kers Groep (NGN) ‘De Sysadmin van het Jaar’. “Systeem beheerders maken het mogelijk dat we iedere dag weer gewoon aan het werk

kunnen. Hoe minder we ze zien en hoe minder we aan ze hoe­ven te denken, hoe beter ze hun werk doen”, zegt redactie­chef Sander van der Meijs van Techworld. Dit jaar zijn maar

liefst 285 systeembeheerders door hun gebruikers opgegeven voor de wedstrijd.

Beste systeembeheerder

Lectoraat aan Fontys hogescholen

Leo van der Aalst is namens Sogeti lector aan de Fontys Hoge scholen geworden. Zijn belang rijkste doel is het testvak onder de aan­dacht brengen van docen­ten en studenten van de HBO­informatica opleiding software engineering. Lec­tor word je niet zomaar en het is een eer om hiervoor

gevraagd te worden. Zowel voor Leo van der Aalst zelf, als voor Sogeti. “Het lectoraat is een erkenning voor het thought leadership van Sogeti op test gebied.” Het lectoraat duurt vier jaar en het doel is om docenten en studenten onderzoek te laten doen naar concrete ontwikkel­ en testaanpakken die in het midden­ en kleinbedrijf (MKB) kunnen worden gebruikt. De onderzoeken worden in nauwe samenwerking met LaQu­SO (Technische Universiteit Eindhoven) uitgevoerd. Andere partners zijn IBM en twee Duitse uni versiteiten. Na vier jaar wordt het resultaat geborgd in een expertise­centrum softwarekwaliteit, waar het MKB haar software­producten en ­processen kan laten certificeren. leo.van.der.aalst@sogeti.nl

WhAT’S nExT?

6

Martin Knobloch

verslaat de hacker Martin Knobloch is software-architect en security-consultant

bij Sogeti nederland. elke dag bindt hij de strijd aan met

hackers. Dat is hard nodig, want de hedendaagse hacker is

meestal onderdeel van een georganiseerd crimineel netwerk.

Vroeger vonden hackers het vooral een intel-lectuele uitdaging om computersystemen te kraken. Maar die tijd is voorbij. “Je hebt nog wel ideologen, die het een sport vinden om te kijken of applicaties goed beveiligd zijn, maar dat is een minderheid in de hackers-wereld”, zegt Knobloch.

De hedendaagse aanvaller is goed georgani-seerd en opereert namens een ‘volwassen industrie’, die grof geld verdient aan hacken. “Die georganiseerde criminele wereld ver-dient vermoedelijk met internetfraude meer dan met drugssmokkel. En het is eenvoudi-ger. Je hebt niet te maken met ingewikkelde logistiek en hoe groot is de kans dat een fraudeur uit bijvoorbeeld Rusland of China in Nederland voor de rechter komt?”

zoeken ze de systemen die ze willen aanvallen. Wat voor informatie kunnen ze onderscheppen? Bank-gegevens of andere persoonlijke gegevens? En hoe kunnen ze die informatie onderscheppen door in de applicaties in te breken? Knobloch: “Meestal zoeken ze naar een ‘achterdeur’, zoals ik het noem: een zwakke plek in de beveiliging van de applicatie of het computersysteem. Veel hackers maken gebruik van een ‘Trojan’, een programma dat met gratis applicaties nietsvermoedend geïnstalleerd wordt. Hackers proberen ook gebruikersnamen en paswoorden te onderscheppen, zodat ze namens een andere gebruiker illegale acties kunnen uitvoe-ren in een beveiligd computersysteem. Dat levert een hoop schade op als dat bij de verkeerde bedrij-ven “Banken, verzekeringen en overheden bieden steeds meer diensten aan via internet. De truck is dan om de applicatie op een manier te gebruiken waarvoor deze in eerste instantie niet bedacht is en vervolgens naar de eigen hand te zetten.”

“Een aanvaller is de meeste tijd bezig met het win-nen van informatie over de aan te vallen applicatie. Dit kan door legaal toegang tot een applicatie te krijgen, zoals de internetapplicatie van een bank. Veel informatie is ook op het internet te vinden en lijkt in eerste instantie niet belangrijk. Als een bedrijf op een banensite een specialist zoekt voor een bepaalde technologie, dan is al snel duidelijk dat een achterliggend systeem van deze organisa-tie gebruik maakt van deze technologie!”

“Ook geven de gebruikers steeds meer informatie op het internet beschikbaar”, vervolgt Knobloch. “Denk aan de sociale netwerken zoals Facebook en Hyves. Ook het downloaden en installeren van ‘handige’ applicaties van internet kan gevaren met

Martin Knobloch: “Bedenk welke informatie je verstrekt op internet.”

Veel nieuws over crimineel hacken blijft onder de pet. “De grote zaken halen het nieuws, maar er zijn talloze kleine fraudes, waarbij maandelijks kleine bedragen worden afgeschreven van bankrekeningen.” Knobloch kan niet in detail treden, maar er valt te denken aan geld dat verdwijnt rich-ting criminelen bij het omrekenen van bedragen van bijvoorbeeld dollars naar euro’s. “Als dat massaal gebeurt, levert dat veel geld op.”

hoe gaan ze te Werk?Hackers proberen computerapplicaties naar hun hand te zetten. Eerst bedenken ze of ze een aanval willen plegen op een persoon of een bedrijf. Bankaanvallen zijn populair bij hackers. Als ze de doelgroep weten, onder-D

it ar

tikel

is o

ok g

epub

licee

rd in

een

bijl

age

van

Med

iapl

anet

bij

de Te

legr

aaf.

oKtober

noveMber

DeCeMber

WhAT’S hAPPEning?

aanmelden en overige evenementen 2009: evenementen@sogeti.nlmeer informatie: www.sogeti.nl/evenementen

7

zich meebrengen. Niets is gratis en maar al te vaak zit er verborgen functionaliteit in een applicatie waar de gebruiker zich niet van bewust is. Zo zijn er applicaties die gebruikersnamen en wachtwoorden onderscheppen en doorsturen.”

Wat iS er te Doen tegen hackerS?Knobloch: “Bedenk welke informatie je verstrekt op internet aan bedrijven en instellingen. Wees zorg-vuldig met het geven van je persoonsgegevens, maar stel jezelf ook vragen als een site van je bank twee keer om je paswoord vraagt. Wat voor applica-ties installeer je op je computer? Is het een applica-tie van een betrouwbare bron? Goede virusbeveili-ging voor je computer is ook essentieel, maar dat spreekt voor zich.”

“Daarnaast moeten gebruikers van Windows pc’s nadenken hoeveel accounts er verbonden zijn aan hun computers of netwerk. Zorg in ieder geval voor één account dat de meeste rechten heeft, zodat je daarmee zelf applicaties en programma’s kunt installeren. De andere accounts mogen die rechten dan niet krijgen. Mensen moeten leren om bewuster met hun eigen computer en informatie om te gaan.”

Wat iS De toekomSt?De waarde van het internet wordt met het jaar groter. Steeds meer transacties gaan via internet en daarom zal het aantal hackers en criminelen die hier misbruik van willen maken alleen maar toenemen, denkt Knobloch. Hij is actief binnen de open com-municty ‘Open Web Application Security Project (OWASP.org), die zich inzet voor het spreiden van kennis en informatie voor het veilig ontwikkelen van (web) applicaties.

“Het is eigenlijk vrij gemakkelijk om het internet te misbruiken om winst te maken. Ik vind dat bedrijven en overheden nog te weinig doen tegen hackers. Ze proberen het wel, maar beveiliging tegen hackers is nog altijd niet vanzelfsprekend. Ze doen het vaak meer omdat het ‘moet’. Als je een auto koopt, wil je toch ook weten of hij veilig is? Maar zo’n gedachte-gang is er bij banken en bedrijven niet. Ik denk dat daar de komende jaren meer nadruk op moet lig-gen: veiligheid die vanzelfsprekend is.”

martin.knobloch@sogeti.nl

“ het iS eiGenlijK Vrij

GeMaKKelijK OM het

internet te MiSbruiKen

OM winSt te MaKen”

AGENDA

13 oKtober 2009 terug naar uw core business. breng uw it-organisatie in topvormHoofdkantoor Sogeti, VianenContactpersoon: irene.van.der.vijver@sogeti.nl

4 noveMber 2009Seminar Het nieuwe werken - Social - teampark - the CloudLocatie nog te bepalenContactpersoon: wim.hofland@sogeti.nl 5 noveMber 2009Seminar roi in HrM - de volgende stap in eHrM Hoofdkantoor Sogeti, VianenContactpersoon: louk.van.rijswijk@sogeti.nl

12 noveMber 2009Seminar De virtuele werkplekLocatie nog te bepalenContactpersoon: robert.corenlisse@sogeti.nl

17 noveMber 2009tMap Dag Locatie nog te bepalenContactpersoon: michiel.rigterink@sogeti.nl

19 noveMber 2009Seminar applicatie lifecycle managementLocatie nog te bepalenContactpersoon: wim.hofland@sogeti.nl

8 DeCeMber 2009Seminar applicatie experience Locatie nog te bepalenContactpersoon: robert.cornelisse@sogeti.nl

WhAT’S WORKing?

In de afgelopen decennia hebben organisa-ties allerlei applicaties ontwikkeld ter onder-steuning van hun bedrijfsprocessen. Veel van deze applicaties zijn als erfenis overgedragen aan de volgende generatie automatiseerders. Hoewel dergelijke applicaties dikwijls nog steeds een belangrijke bijdrage leveren aan het voortbestaan en de concurrentiepositie van de organisatie, worden ze vaak ervaren als een ongewilde nalatenschap. De beheerkos-ten zijn hoog en door de complexiteit zijn ze erg inflexibel. Daardoor is het niet of nauwe-lijks mogelijk om deze applicaties aan te pas-sen aan de inmiddels veranderde informatie-behoeften van de organisatie of uit te breiden met nieuwe functionaliteit. Bovendien hebben steeds meer bedrijven moeite gekwalificeerd IT-personeel te vinden met specifieke kennis van juist deze applicaties, terwijl de nog wel aanwezige kennis ‘vergrijst’. Dat veel van deze applicaties zich aan het einde van hun levens-cyclus bevinden, lijkt dan ook een gerecht-vaardigde conclusie. Maar waarom kunnen we dan toch maar zo moeizaam afscheid nemen van deze legacy-applicaties?

Wie kent haar niet: die robuuste mainframe-applicatie, die na jaren trouwe dienst in het ondersteunen van bedrijfskritische transacties

van al haar eigenwaarde is beroofd, de afgelo-pen jaren haar functionaliteiten overgenomen zag worden door fancy Java- en .NET-applica-ties en haar bestaansrecht alleen nog maar ontleent aan gebrekkige informatie bij IT-beheer over haar pijnlijke redundantie. Wer-keloos ziet zij toe hoe de rest van haar kamergenoten dagelijks zijn waarde voor de business bewijst, hopeloos wachtend op die ene IT-beheerder die haar uit haar lijden komt verlossen. Ontegenzeglijk een pijnlijke situatie, maar vooral ook een kostbare. Iedereen is het erover eens dat het uitzetten van dit soort IT-componenten veel geld kan besparen en niet meer dan logisch is, zeker in deze roe-rige tijden met een sterke focus op kosten-besparingen en een zo kort mogelijke time-to-market. Echter, de praktijk leert ons dat het lastig is om de stekker uit deze over-bodige applicaties te trekken. Gebrek aan de juiste informatie is hierbij cruciaal, maar het ontbreekt zeker ook aan een stevige dosis opportuniteit en daadkracht. Bovendien ontbreekt het vaak aan een (bij voorkeur bedrijfsbreed) programma, dat specifiek gericht is op het rationaliseren van het appli-catielandschap. Hierdoor blijven de aandacht en middelen toch vooral hangen bij vernieu-

wingen en niet bij het opruimen van het bestaande. De acht stappen in het kader geven een houvast om het applicatieland-schap succesvol en verantwoord te rationa-liseren. Hoewel deze stappen in meerdere volgorden en parallel aan elkaar kunnen worden doorlopen en de een wat minder moeite zal kosten dan de ander, zijn ze ieder wel cruciaal voor het slagen van een derge-lijke rationalisatieexercitie. Met andere woor-den, iedere organisatie is anders. Elementen als cultuur, organisatiestructuur en bedrijfs-strategie bepalen in hoge mate de organisa-tieidentiteit. Daarnaast is ieder applicatie-landschap uniek, met geheel eigen metrieken, processen en volwassenheids niveaus.

In iedere organisatie is echter wel sprake van een zekere hoeveelheid legacy- of verou-derde applicaties. En in iedere organisatie zwerven ongebruikte of onnodige functiona-liteiten, componenten of code rond. Hier daadwerkelijk de stekker uit te trekken en door rationalisatie de organisatie (veel) geld te besparen, blijkt een lastige horde voor veel organisaties. De hier beschreven acht stappen kunnen de basis zijn voor een cen-traal gecoördineerd rationalisatieprogram-ma, met het businessproces als insteek, pragmatiek als leidraad en kennisdeling als primaire driver. Zodoende kan iedere organi-satie winst boeken in deze roerige tijden.

Organisaties hebben vaak geen programma voor het rationaliseren van het applicatielandschap

De stekker uit een applicatie trekken kan iedereen. De kunst is,

zegt Dave van herpen, om dit gecontroleerd en verantwoord te

doen. en om daarbij gebruik te maken van een eenduidige set

architectuur principes en -richtlijnen. Zonder de benodigde

financiële middelen en managementaandacht is een rationali-

satieprogramma gedoemd te mislukken.

“ De buSineSScaSe

VerKOPen aan it Of

buSineSSManaGeMent

iS Geen Sinecure”

8

De kunst van het uitzetten

Dit

artik

el is

ook

gep

ublic

eerd

in A

utom

atis

erin

g G

ids.

1 BouW en verkoop één integrale BuSineSScaSeHet opstellen van een goede businesscase voor beheer- en onderhoudsprojecten is niet altijd eenvoudig, dat is op zich geen nieuws. Deze businesscase vervolgens verkopen aan IT- of businessmanagement is al helemaal geen sinecure, te midden van al het vernieuwingsge-weld en businessprioriteiten. Zeker in rationali-satievraagstukken hebben we te maken met diverse stakeholders binnen de business (busi-nessmanagement, proces- en applicatie-eige-naren) en binnen IT (CIO, beheer, ontwikkeling, programmamanagement, architectuur). Ieder van deze stakeholders heeft vaak zijn eigen (sub)belangen, die vanwege interne KPI-struc-turen met verve verdedigd worden. Eén solide businesscase en centrale funding voor het gehele rationalisatieprogramma helpen dit te voorkomen. Daarmee wordt aangetoond wat de bedrijfsbrede besparing is en kan boven-dien de businesscase centraal binnen de organisatie worden verkocht, dus op zo hoog mogelijk (directie)niveau.

2 Start Bij het BuSineSSproceSKansen voor rationalisatiewinst kunnen zeker vanuit IT worden gesignaleerd. Bijvoorbeeld via structurele portfolioanalyses verkrijgt IT immers inzicht in het applicatielandschap, de volwassenheid van de afzonderlijke applica-ties, relaties ertussen en de diverse busines-sprocessen die geraakt worden. Vooral een effectieve implementatie van de processen configuratiemanagement en de applicatie portfoliomanagement draagt hier maximaal aan bij. Maar met dit inzicht ben je er nog niet. De business zal aangemoedigd moeten worden ook zelf een rationalisatieslag te maken binnen de eigen businessprocessen. De kans dat ook hier aanzienlijke harmonisa-tiewinsten te behalen zijn, is immers zeer groot. Als meerdere businessprocessen met hetzelfde doel kunnen worden geharmoni-seerd, levert dat doorgaans enorm veel op aan kostenbesparing en efficiencyverhoging in de ondersteunende ITmiddelen. IT kan hierin nadrukkelijk een faciliterende rol spelen.

3 FocuS via programmaStructuurIn de aansturing van de ‘uit-projecten’ is een toegewijd programma essentieel voor het bereiken van de gewenste rationalisatieslag. Zolang er geen gerichte focus en drijfveer aanwezig is om de bestaande, overbodige applicaties en componenten daadwerkelijk uit te zetten, zal de aandacht blijven hangen bij de vernieuwende aspecten van de huidige programma’s. Een dedicated rationalisatiepro-gramma voorziet in de benoeming van ver-antwoordelijkheden en eigenaarschap, plan-ning en mijlpalen, doelstellingen en KPI’s,

maar ook concrete fallbackscenario’s. Vanuit dit rationalisatieprogramma worden tevens governance-acties geïnitieerd en worden andere programma’s aangehaakt om de rationalisatieslag zo breed mogelijk gedragen te krijgen.

4 neem concrete governance-actieSGovernance wordt al snel geassocieerd met uitvoerige en langdurige discussies over de besturing en verantwoordelijkheden binnen een organisatie. Maar dit maakt de noodzaak van governance niet minder. Vooral bij ratio-nalisatieprogramma’s is een gedragen en structureel belegd eigenaarschap van proces-sen en informatie absoluut onmisbaar. Een concrete en pragmatische invulling hiervan kan worden gezocht in het benoemen van de meest noodzakelijke informatieleveranciers en het maken van afspraken hierover. Daar waar nog geen proces-danwel informatie-eigenaars bekend zijn, dienen deze te worden aangewezen. Bij voorkeur structureel en definitief, maar in ieder geval voor de duur van het programma.

5 Stel een ‘uit-architectuur’ opErgens de stekker uittrekken kan iedereen. De kunst is om dit gecontroleerd en verantwoord te doen, daarbij gebruikmakend van een eenduidige set aan architectuurprincipes en -richtlijnen. Deze principes, beschreven in de ‘uit-architectuur’, geven richting aan het omgaan met zowel de bestaande applicatie-portfolio als de zogenaamde ‘uitmodellen’. Deze ‘uit-modellen’ tonen, op basis van een inventarisatie van de huidige businessproces-sen, de samenhang tussen de benodigde functionaliteiten binnen de informatievoor-ziening. Uiteindelijk moet de totale proceske-ten worden beschouwd om te bezien of de betreffende applicatie moet worden vervan-gen en of er nog andere (onderdelen van) applicaties binnen de procesketen kunnen ofmoeten worden vervangen.

6 DeFinieer reDuctieScenario’SOm te komen tot een gewenste mate van rati-onalisatie, zal bewust een weloverwogen keuze gemaakt moeten worden tussen de diverse reductiescenario’s. Zo kan direct wor-den gemigreerd naar het doelplatform, zon-der daarbij een nieuw informatiesysteem te implementeren. In de meeste gevallen wor-den diverse applicaties en hun functionalitei-ten echter herbouwd in nieuwe of bestaande informatiesystemen; vaak via een big-bang, soms stapsgewijs, in enkele gevallen via tijdelijke informatiesystemen. Bij al deze scenario’s is het uiteraard zaak om zorgvuldig

te evalueren welke ongebruikte (dode) functi-onaliteiten, componenten of code kunnen worden uitgezet. Om de keuze tussen deze scenario’s te vergemakkelijken kan met name gebruik gemaakt worden van verworven informatie over de technische en functionele waarde van de diverse applicaties in scope.

7 geBruik geSchikte toolingSuccesvol rationaliseren staat of valt bij de aanwezigheid van de juiste informatie over het applicatielandschap. Handmatig inventa-riseren is in veel gevallen nog noodzakelijk, zeker als het functionaliteiten en businesspro-cessen betreft. Op steeds grotere schaal is geautomatiseerde tooling voorhanden, die voorziet in een grondige, structurele en snelle inventarisatie van de diverse componenten binnen het applicatielandschap, inclusief onderlinge relaties en gelaagdheden. Door deze tooling tevens in te zetten gedurende de analysefase, kan de opgedane kennis snel en doeltreffend worden aangewend voor het benoemen en voorbereiden van rationalisa-tieprojecten. Om de waarde van deze infor-matie te maximaliseren en bovendien te voorkomen dat deze informatie na afloop van het rationalisatieprogramma verdwijnt, is het raadzaam een virtuele CMDB (Configuration Management Database) in te richten. Dit kan heel pragmatisch door diverse infor-matiebronnen aan elkaar te knopen, reeds aanwezige informatie zoveel mogelijk te hergebruiken en daarbij te zorgen voor ‘fit-for-purpose’- ontsluiting van de informatie.

8 think Big, Start SmallZonder de benodigde financiële middelen en managementattentie, is een rationalisa-tieprogramma gedoemd te mislukken. Door weliswaar centraal een businesscase op te stellen en te verkopen, maar vooral klein te beginnen kan snel worden aangetoond wat de toegevoegde waarde is van de rationalisa-tieslag. Managers zijn nu eenmaal makkelij-ker te overtuigen met feiten en resultaten dan met beloften en langetermijnplannen. Door een cluster van businessprocessen (bijvoorbeeld HR of Sales) te benoemen of te starten met een specifieke technologie of platform, kan een gezonde focus ontstaan voor een klein aantal behapbare ‘uit-projec-ten’. Benoemde quick wins kunnen direct de waarde van het programma bewijzen. Cruci-aal hierbij is vooral niet te wachten op hon-derd procent volledigheid van de informatie. Streven naar een ‘perfect score’ staat de noodzakelijke daadkracht en pragmatiek alleen maar in de weg.

dave.van.herpen@sogeti.nl

9

WhAT’S cOOKing?

10

Oracle application express (apex) is een web

development framework voor de Oracle

database en geschikt voor de realisatie van

webbased-applicaties. het framework is

standaard ingebouwd in de Oracle Database

(vanaf versie 9i). er zijn dus geen aparte

licentiekosten mee gemoeit. De in apex

ontwikkelde applicaties worden volledig in de

database opgeslagen. naast de database heb

je alleen nog een httP Server (apache) nodig

met de mod_plsql plug-in (zie schema).

De ontwikkeling van ApEx is begonnen in 2000, onder de naam Flows, met de intentie de realisatie van een interne webkalender voor Oracle. De achterliggende technologie is de Oracle PL/SQL Web Toolkit en bestaat al meer dan tien jaar. Dit concept is verder doorontwikkeld en uitgebreid met vele features. Ten opzichte van zijn directe voorgan-ger, Oracle HTML DB, is ApEx een grote stap voorwaarts. De features en mogelijkheden van het framework zijn een stuk uitgebreider, het gebruikers- en ontwikkelgemak is met de vele wizards sterk verbeterd en al met al ligt de productiviteit een stuk hoger.

Welke voorDelen zitten er aan Deze ontWikkeltool?Het belangrijkste kenmerk van ApEx is dat de ontwikkeling van data georiënteerde (web-)applicaties met een factor drie versneld kan worden. Door met name de standaard wizards en de intuïtieve ont-

Kosten onder controle wikkelomgeving is ApEx een tool waarmee sneller dan elke andere tool een kwalitatief hoogwaardige applicatie gerealiseerd kan worden. De resulterende applicatie is een lichtgewicht HTML en Javascript applicatie. Hierdoor is ook alleen een browser nodig om de applicatie te kunnen gebruiken. Daarnaast is het mogelijk om de geavanceerde webtechnieken (waaronder Ajax) te benutten door deze in de applica-tie te integreren. ApEx is een ‘no cost’ feature van de Oracle database (en in de laatste database versie 11g, zelfs standaard feature). Opstellingen zijn moge-lijk van geheel licentievrij (met een Oracle Express Edition database) tot een volledig schaalbare Database en ApplicatieServer Grid, waarmee grote hoeveelheden transacties afgehandeld kunnen worden.

ApEx is een tool waar developers en beheerders snel mee om kunnen leren gaan. Vooral voor diegenen die al een beetje thuis zijn in HTML en Javascript is ontwikkelen met ApEx in enkele dagen te leren. De applicatie is volledig opgeslagen in de Oracle database, wat betekent dat naast de kennis van ApEx geen platform specifieke kennis nodig is om de applicatie te onderhouden.

Wanneer iS apex geSchikt?ApEx is bij uitstek geschikt om lichtgewicht applicaties neer te zetten. Applicaties die voorheen in bijvoorbeeld Excel of Access werden gerealiseerd, kunnen nu eenvoudig in ApEx worden gemaakt. Hierbij wordt de oplossing direct gerealiseerd in een multi-user omgeving, wat grote voordelen biedt ten opzichte van bijvoorbeeld gedeelde werkmappen in Excel.

Naast vervanging van kantoorautomatiseringoplossingen is ApEx ook geschikt om zwaardere applicaties te realiseren. Het is goed mogelijk om legacy applicaties (zoals Oracle Forms) te herbouwen in ApEx. Er zijn zelfs migratietools die dit proces ondersteunen, zodat een groot deel van de functionaliteit uit de legacy omgeving wordt overgeno-men in de nieuwe ApEx omgeving.

De applicaties hoeven niet beperkt in omvang te blijven. Ook met grotere applicaties blijkt ApEx een ideale tool te zijn om mee te bou-wen. Met name voor transactiegerichte systemen blijft de snelheid en kwaliteit waarmee een (grote) applicatie ontwikkeld kan worden zeer gunstig.

Wat iS het trackrecorD van Sogeti?Sogeti heeft ervaring met de PL/SQL Web Toolkit sinds 1999. In de loop der jaren heeft Sogeti deze expertise ingezet en daardoor al de nodige ervaring opgedaan met de voorloper van Application Express. Met de komst van ApEx was het dan ook een logische stap om hier mee verder te gaan.

sander.bosma@sogeti.nl

“ aPex iS een tOOl waar DeVelOPerS

en beheerDerS Snel

Mee OM Kunnen leren Gaan”

11

WhAT’S ThE STORy?

De crisis is een ZegenVint SyMPOSiuM 2009

Het allerbeste wat er had kunnen gebeuren is dat er een wereldwijde economische crisis zou uitbreken. Fantastisch. De crisis is een zegen. Dat zegt Arnold Heertje, Nederlands bekendste econoom tijdens het VINT­symposium Fast Forward van Sogeti.

12

WhAT’S ThE STORy?

Michiel Boreel CTO van de Sogeti groep was (samen met Menno van Doorn, directeur van het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie) gastheer van het symposium.

Geen recessie maar een transitieDe meeste economen maken zich niet druk over de vraag

hoe economische groei wordt bereikt. als er maar meer

geïnvesteerd en geconsumeerd wordt. werk, werk, werk,

maar wat voor werk daar gaan ze niet over.

Heertje is het daar radicaal mee oneens en zegt: “Wij moeten mondiaal grootscheeps investeren en innoveren en voor werkgele-genheid zorgen, in alles wat met duurzaam-heid te maken heeft. En dat is een ongeloof-lijk uitgebreid programma, waarmee we voor jaren werk aan de winkel hebben. En het is tegelijkertijd dan de oplossing voor wat we dan noemen ‘de kredietcrisis’. En dat betekent ook dat je inspeelt op wat de behoeftes zijn van mensen nu en straks. En dat moet de essentie zijn. Dan is het werk dus ook zinvol en essentieel. Dan wordt werk afgeleid uit ‘ Waar doen we het voor?”

Heertje noemt de kredietcrisis een over-gangsfase. De maatschappij is in transitie, de wereld na de kredietcrisis is definitief anders dan ervoor. Een korte stemronde met de zaal toont dat 90% van de deelnemers het met professor Heertje eens is: we zijn in transitie.

Duurzame WaarDeUmair Haque, businessblogger voor Harvard Business geeft een meer concrete beschrij-ving van wat die transitie betekent. In zijn pleidooi over ‘Constructive Capitalism’ draait alles om authentieke, betekenisvolle, duur-zame economische waarde. ‘Thick value’ noemt Haque dit. Daarvoor is een revolutie nodig en die gaat zich volgens Haque ook aftekenen. Nieuwe instituten en toezicht-houders zullen zich wereldwijd veel nadruk-kelijker bemoeien met de wijze waarop we consumeren, produceren en samenwerken.

Don ‘WikinomicS’ tapScottOok Tapscott zet de hakbijl in de oude insti-tuten. “Al onze instituten zijn aan het einde gekomen van hun levenscyclus.” Don Taps-cott verkreeg wereldfaam door zijn boeken over de nieuwe digitale generatie en zijn boek ‘ Wikinomics’. In 1992 publiceerde hij over de paradigma verandering en noemde het toen de belofte van de informatietech-nologie (Paradigm Shift: The New Promise of Information Technology). Die belofte wordt nu ingelost.

TRANSITIEvan naarIncome OutcomeThin value Thick valueProductivity CreativityTransactions ConnectionsOld Institutions Institutional innovation

WhAT mEAnS?

Nico Baken, hoogleraar telecommunicatie aan de TU Delft en bij KPN verantwoordelijk voor innovatie en strategie. Hij pleitte in een van de breakout sessies voor radicale transformaties in Nederland. Door transsectoraal te denken en handelen kunnen de grootschalige veranderingen die noodzakelijk zijn worden doorgevoerd. De powerpoint presentatie is te bekijken via www.vintsymposium.nl/download/PresentatieNicoBakenFastForward.pdf

De virtualisering van de wereldParallel aan de conversatiemaatschappij1 ontwikkelt zich momenteel een collaboratie­economie op basis van simulatie en sociale media. Echt overtuigende voorbeelden van de gestaag groeiende equivalentie van media en individu, van ‘Me the Media’, vinden we tegenwoordig niet bij LinkedIn, Facebook, Twitter, Second Life, de Sims etcetera, maar in de ‘lifelike’ 3D productlife cycle­omgevingen van de maakindustrie.2 De echte Virtualise­ring van de Wereld begint bij be drijven als VW. Crash test dummies bijvoorbeeld zijn tegenwoordig helemaal digitaal, van binnen en buiten. Zo kunnen we bij een digitale klap van 75 km/h, afhankelijk van waar iemand in een bepaald type auto zit, perfect zien hoe erg de whiplash is en waar de organen een optater hebben gehad.3

Het huwelijk van conversatiemaatschappij en collaboratie­economie ontwikkelt zich vanuit de ‘Me the Media’­equivalentie bin­nen het spanningsveld van NBIC­convergen­tie,4 hyperrealiteit5 en de webweten schap6, die Tim Berners­Lee voorstaat. Om een lang verhaal kort te maken hebben we een en ander in een plaatje verwerkt. Weergegeven ziet u het kloppende hart van conversatie­maatschappij en collaboratie­economie. Links­onder, aan de economiekant, staat de ultieme belofte van een nieuwe People­Planet­Profit­verhouding en rechts, aan de maatschappij­kant, de dreiging van verzanden in gewauwel en narcisme. Gegeven alle gecombineerde uitdagingen in deze crisiseeuw moeten we het komende decennium de vruchten zien te plukken van een online ‘VW’­mix, die bij­draagt aan een uitweg uit de economische en ecologische malaise.7

Jaap Bloem

Noten 1 www.methemedia.com 2 www.3ds.c om/products/v6/welcome 3 www.forbes.com/forbes/2007/0813/068.html 4 en.wikipedia.org/wiki/NBIC 5 en.wikipedia.org/wiki/Hyperreality 6 www.webscience.org 7 www.21school.ox.ac.uk

“Iedereen die denkt dat we uit deze recessie komen en weer naar business-as-usual gaan, zit er goed naast. We hebben een nieuw medium van menselijke communica-tie, het Internet. En nu het veranderd is in web 2.0, is het niet meer een platform om content te presenteren, maar is het een wereldwijd computerplatform geworden.”

Tapscott ziet de crisis, net als Haque en Heertje als een omslagpunt. “De huidige economische crisis is meer dan een crisis van de economie: het is een historisch moment in de menselijke geschiedenis. Als we er op terug kijken na een paar decennia, zien we dat dit het moment was waarop we de economie moesten ‘resetten’. Dit was het punt waarop de industriële economie vol-ledig uitgeblust raakte.”

Volgens Tapscott is een leiderschapscrisis het meest voor de hand liggende wat er nu staat te gebeuren. Want de verwarring zal groot zijn en de oude en nieuwe ideeën over waar het heen moet gaan zullen met elkaar botsen.

heBBerigheiDDe laatste spreker was Rik Op den Brouw, directeur Rabobank Particulieren. Technologie speelt volgens Op den Brouw een belangrijke rol voor het vinden van oplossingen voor de echte issues van vandaag. Maar we mogen niet vergeten dat de hebberigheid die ten grondslag lag aan de crisis ook door de tech-nologie is gevoed. Volgens Op den Brouw is de beste aanpak van de crisis een terugkeer naar de basis, de coöperatieve gedachte.

menno.van.doorn@sogeti.nl

“ ieDereen Die DenKt Dat

we uit DeZe receSSie

KOMen en weer naar

buSineSS-aS-uaSual

Gaan, Zit er GOeD naaSt”

vint symposium op videoDe presentaties van Arnold Heertje, Umair Haque en Don Tapscott zijn op internet inte­graal te bekijken. Naast de volledige pre­sentatie is een kleine productie van de sprekers gemaakt “Penny for your thoughts”. Beide zijn te bekijken via het VINT videokanaal www.vimeo.com/user1923062/videos en terug te vinden op het vintblog www.vint.sogeti.nl

13

Dit

artik

el is

ook

gep

ublic

eerd

in IT

Exe

cutiv

e.

WhAT’S nExT?

14

Vuur en aarde waren bepalend voor de economische ontwikkelingen

in het landbouwtijdperk. in het industriële tijdperk zijn stoom, staal

en olie het economisch wondermiddel geweest. nu, in het huidige

informatie tijdperk, hebben computernetwerken gezorgd voor groei

en welvaart. Met de economie op zijn retour, rijst de vraag welk

ingrediënt ons uit het slop gaat trekken. Onze voorspelling is dat

een revolutionair gebruik en groei van data de welvaart weer op een

hoger plan gaat brengen.

cOMPuternetwerKen ZOrGen VOOr GrOei en welVaart

De groei van de welvaart gaat niet in een rechte lijn, maar in een golfbeweging naar beneden en verder omhoog. Verschillende economen hebben zich verdiept in deze golfbewegingen. De huidige visie is dat die bewegingen worden veroorzaakt door de basisgrondstoffen voor de economie. De stoommachine, staal en olie hebben hun impact gehad in alle hoeken en gaten van de economie, juist door hun brede inzetbaar-heid. Omdat er steeds weer een nieuw basis-ingrediënt wordt ‘ontdekt’ komen we uitein-delijk op een hoger plan. Maar voor we het hogere niveau bereiken zijn we door een recessie en depressie heengegaan.

Zo klom de economie na de grote depressie uit het dal door olie en bedrijven als Shell. Dankzij de olie-industrie floreerde de auto-industrie, de vakantie-industrie, de ijskastin-dustrie en noem-maar-op-industrie. Het basisingrediënt doet zijn werk in tal van sectoren.

Wie nu de stekker uit internet trekt legt de hele maatschappij plat. De economie heeft inmiddels de weg naar beneden ingezet en

de volgende golf in het informatietijdperk dient zich aan. Data vormen de nieuwe olie, Google is het nieuwe Shell. Economische impulsen zullen komen uit het gebruik en inzet van datavelden.

De clouD alS olievelDNet als het aanboren van olievelden , worden nu op steeds grotere schaal datavelden aangeboord. Gegevens van bedrijven, over-heden, individuen en objecten pompen we en masse het net op om vervolgens via aller-

Data als economische wonderolie

lei kanalen weer op een slimme manier af te kunnen tappen. Ook dit digitale spul moet net als olie worden verfijnd (geraffineerd), voordat het voor tal van toepassingen kan worden ingezet. De digitale variant van een olieveld of gasbel heet tegenwoordig data-cloud. Er wordt vandaag de dag gesproken over ‘cloud computing’ en werken ‘ in de cloud’ als gegevens in een wolk zijn opgesla-gen die vervolgens door verschillende men-sen kunnen worden aangeboord.

economiSche WonDerolieDe groei van de data-cloud is zelfs zo explo-sief, dat er in een jaar net zoveel data bijko-men als de hele geschiedenis van de mens-heid daarvoor heeft opgeleverd. In die zin zijn data letterlijk wonderolie, want bij gebruik van gewone olie blijft er naderhand minder van over, terwijl data oneindig keer kunnen worden (her)gebruikt en dan zijn er nog net zo veel over aan het eind.

Letterlijk leveren data geen energie uiter-aard, maar in zijn betekenis voor de econo-mie is het vergelijkbaar met wat olie voor de industrie heeft gedaan en vruchtbare grond

15

cOMPuternetwerKen ZOrGen VOOr GrOei en welVaart

“ burGerS wOrDen

GehOlPen DOOr

‘intuïtieleVerancierS’”

“ GOOGle SPeelt nu al

VOOr DiGitale artS”

Misschien is het Israëlische my6sense wel zo’n bedrijf dat over een paar jaar miljarden verdient. Ze tappen slim in op de datacloud en leveren de burger een zesde zintuig, zo in de broekzak, op de iPhone. Op basis van digi-taal gedrag leert my6sense de persoon ken-nen. Een makkelijke adviesdienst voor tal van zaken. Koopgedrag, zakelijke interesses, woorden die in Twitter of andere berichten worden gebruikt zijn de basis voor een ‘insightfull, flexible en not demanding’ adviesdienst die zo de telefoon binnen-stroomt. De basis waarop de burger in het datatijdperk zijn beslissingen neemt, zal bepaald worden door bedrijven als my6sense of andere ‘intuïtieleveranciers’.

BranDStoF voor De herSenenData zijn de brandstof voor de hersenen en het internet, zoals olie de energie levert voor de verbrandingsmotor en auto’s. We zijn afhankelijk van deze nieuwe brandstof voor het realiseren van kennisdoorbraken en uitvindingen voor het energievraagstuk, opwarming van de aarde en het tekort aan water en voedsel. De grenzen aan de groei van de aarde gaan niet opgelost worden met meer olie of staal, maar met meer kennis en innovatie. Daarvoor hebben we die giganti-sche datamachine nodig die nu aan het groeien is en tot een enorme wereldwijde kennisversnelling leidt.

Zo’n versnelling in kennis wordt door Ameri-kaans president Barack Obama zeer serieus genomen. Recent heeft hij zijn Chief Techno-logy Officer een speciale missie meegegeven om alle overheidsdata in een cloud onder te brengen (www.data.gov). Wetenschappelijke gegevens, economische data, geboorte- en sterftecijfers, alles wordt openbaar. Obama aast op een kennis- en creativiteitsversnel-ling dankzij deze strategie.

Bumpy roaD aheaDDe overgang naar het datatijdperk gaat niet zonder slag of stoot, net zoals de overgang van stoom naar staal en olie. Transformaties gaan gepaard met krakende economieën, faillissementen, bedrijven die de boot missen en misbruik van de nieuwe mogelijkheden. Econoom Joseph Schumpeter noemde dit proces’creatieve destructie’. Succesvolle toepassingen van nieuwe technieken, vernie-tigen de oude.

Het tijdperk dat we tegemoet gaan kent zoals ieder tijdperk zijn goede en slechte kanten. Het enthousiasme over staal in de vorige eeuw begon met treinen en reizen en even later bouwden we er een oorlogsindus-trie mee op. Olie is prachtig, maar vervuilt de aarde. De data-explosie levert de consument een betere service en de aarde een duur-zame toekomst, maar privacy is dood, en cybercriminaliteit en manipulatie van data kunnen dramatische gevolgen hebben.

Het ergste staaltje data-manipulatie hebben we net achter de rug. Datapakketjes met de snelheid van het licht werden overal ter wereld te koop aangeboden als financiële derivaten. Niemand die precies leek te begrij-pen hoe het zat en ondertussen zitten we met een kredietcrisis en werd de economie genadeloos onderuit gehaald. Naarmate we de potentie van data beter leren begrijpen, zullen we zien dat er nieuwe instituten komen, toezichthouders en stimulerings-maatregelen. Een nieuw soort Verenigde Naties, IMF of Wereldbank, maar dan als koersbepalers van het nieuwe informatietijd-perk. Met als belangrijkste missie het voorko-men van een volgende data-crisis en de optimale exploitatie van de kennisspiek in de 21ste eeuw.

jaap.bloem@sogeti.nl

menno.van.doorn@sogeti.nl

sander.duivestein@sogeti.nl

voor de landbouw. In het huidige tijdperk zijn ruwe data de grondstof die de economie omhoog zullen trekken en de samenleving opnieuw vorm zal geven. Door het koppelen van data en slim filteren ontstaan tal van nieuwe mogelijkheden. Tim Berners-Lee, de uitvinder van het World Wide Web, voorspelt dat aan dit digitale raffinageproces ontiege-lijk veel nieuwe dingen zullen ontspruiten.

Google groeide van scratch in tien jaar naar 30 miljard omzet. We zullen nog meer won-derbaarlijke groeiers zien. Sterk in opkomst zijn de bedrijven die iedere burger voor een paar honderd dollar van zijn eigen DNA-profiel voorziet. Microsoft, Intel, Google IBM en Cisco zijn nu al digitale arts aan het spe-len. Met deze nieuwe datatechnieken in handen komt het heil straks niet van de huis-arts, maar uit de datacloud. En hetzelfde staat te gebeuren met advies over bankzaken, carrière, of vakantie: slimme services rond datapakketjes gekoppeld aan uw digitale ik op het net, levert onafhankelijk en beter advies dan van het reisbureau of verzeke-ringsagent.

16

WhAT’S On my mind?

Professional kom van je eiland af!Daar waar we jaren geleden van mening waren dat het

ict landschap begon te lijken op een bord spaghetti,

moeten we nu onze ict specialisten tot de orde roepen.

Professional kom van je eiland af en ga bruggen bouwen

naar andere eilandjes, zegt esther treurniet. wat hebben

we van elkaar nodig om het ict landschap zo beheersbaar

en onderhouds vriendelijk mogelijk te maken? Zodat de

‘klanten’ van ict zo goed mogelijk ‘bediend’ kunnen

worden en dat ze het gevoel hebben ‘begrepen’ te worden.

meer opleidingen op verzoek van klantenDe divisie Software Control van Sogeti biedt haar klanten een uitgebreid aanbod van test­ en quality Assurance (QA) opleidingen. Deze opleidingen vinden plaats op basis van open inschrijving of in de vorm van incom­pany opleidingen op locatie van onze klanten.

Vanwege grote interesse en op verzoek van klanten, heeft Sogeti haar opleidingsaanbod elk jaar verder uitgebreid. Ook in het najaar van 2009 en in 2010 bieden wij u een com­pleet aanbod aan Test­ en QA­opleidingen. Deze opleidingen zijn absolute aanraders voor professionals die het ontwikkelen en het testen van informatiesystemen gestruc­tureerd, kwalitatief en daarmee kosten­bewust willen benaderen.

Op www.TMap.net treft u ons complete, actuele opleidingsaanbod aan, waaronder de nieuwe opleidingen en diner lectures op het gebied van ketentesten, security testen en business driven test management.

Daarnaast heeft Sogeti, als bron van TMap® en marktleider op het gebied van testen, opleidingstrajecten ontwikkeld die aanslui­ten bij de certificeringen TMap NEXT® Foundation en TMap NEXT® Advanced. Dit zijn officieel bij EXIN (het Exameninstituut voor ICT’ers) te behalen internationaal erkende certificaten.

Om u voor een van de opleidingen in te schrijven kunt u gebruikmaken van het online inschrijfformulier dat u vindt op www.TMap.net. U kunt ook een formulier aanvragen via sc­klantopleidingen@sogeti.nl Vanaf vijf á zes deelnemers kan Sogeti elke Test­ of QA­opleiding ook in de vorm van een incompany opleiding op uw locatie organiseren. Daarnaast bestaat de mogelijk­heid om voor uw organisatie een opleiding op maat samen te stellen. Bovendien biedt Sogeti praktijkgerichte coachingstrajecten aan.

De docenten die de diverse opleidingen verzorgen, zijn alle testprofessional bij Sogeti. Zij hebben ruime praktijkervaring opgedaan bij opdrachtgevers in verschil­lende sectoren, verzorgen al jarenlang klant­opleidingen en zijn TMap®­gecertificeerd.

sonja.boelhouwer@sogeti.nl

17

Professional kom van je eiland af!

Met andere woorden, anno 2009 is ICT vol-ledig verweven in ons dagelijks leven. Vol-gens mij is er helemaal niets meer, waar geen ICT voor wordt ingezet. En dagelijks zijn er duizenden ICT’ers aan de slag om dit soepel te laten verlopen.

In de wereld van ICT hebben we het over beheer, besturingssystemen, BI, CRM, ECM, development, ERP, infrastructuur, internet, netwerken, outsourcing, SaaS, security, SOA, storage, virtualisatie, etc. En dan ben ik vast wel een paar hippe termen vergeten. En zo hebben we ook allemaal ons eigen specia-lisme, of beter gezegd ‘eilandje’. Want over de muren van onze vakgenoten kijken, doen we zelden of nooit. Want je kunt nou eenmaal geen verstand hebben van alle genoemde onderdelen en ook nog eens de laatste trends bijhouden. Daarom is ICT zo ongelofe-lijk complex en wordt er steeds meer ver-wacht van een professional. Maar is dat wel zo realistisch? Heeft u zich weleens gerealiseerd wat er voor

nodig is om een factuur van uw energie leverancier aan u beschikbaar te stellen? Dat u daar, om te beginnen een computer voor nodig heeft, een internet verbinding en daar-voor weer een modem en om dat modem te installeren kwam een monteur langs. Wat u niet ziet is het ICT landschap wat door uw energie leverancier is opgezet om een cor-recte factuur beschikbaar te maken. Dat ICT landschap bestaat uit meerdere onderdelen. De infrastructuur waarop de systemen draai-en, het besturingssysteem, een ERP applicatie om de facturen juist te kunnen berekenen. Maar ook oplossingen om het efficiënter en goedkoper te maken.

ontWikkeling gaat maar DoorAls ik kijk naar mijn eigen vakmanschap, namelijk SAP HCM Consultant, dan wordt van mij verwacht dat ik kennis heb van SAP en HCM, kennis van testen, kennis van change management, kennis van implementatie en beheer, dat ik gebruikerstraining kan geven. Een en ander in ‘jip en janneke-taal’ kan uitleggen. Vervolgens staat mijn klant ook niet stil en zal ik mij verder moeten ontwik-kelen in SAP Portal, ESS en MSS en bijvoor-keur aangevuld met een behoorlijke dosis proceskennis. Maar dat is mijn perceptie van hoe ik naar ICT vakmanschap kijk. Een infra-structuurspecialist zal veel meer kijken naar operating systemen, netwerken, storage en databases. Waarbij onderscheid gemaakt kan worden in realisatie en exploitatie. Eenmaal in exploitatie komen zaken als documentatie, capaciteitsmanagement, monitoring, SLA’s en kennis aan de orde.

Maar waar is de verbinding tussen de boven-genoemde ICT’ers? De SAP HCM consultant verwacht dat het werkt en de infrastructuur-specialist kan dit leveren. En de infrastruc-tuur-specialist zal zich op zijn beurt zorgen maken over hoeveel transacties, gebruikers, groei en performance op de systemen werk-zaam zijn. Dit houdt in dat er duidelijkheid moet zijn wat je van elkaar mag verwachten en wat elkaars verantwoordelijkheden zijn.

raakvlakken BeSchrijvenHet blijft echter lastig om als infrastructuur-specialist je in te leven in een SAP HCM consultant en andersom. En dat hoeft ook niet. Noodzakelijk is het om de raakvlakken tussen beide specialismen duidelijk te beschrijven en dat je weet wat er geleverd wordt. Dat vereist vakmanschap. Je moet je als professional kunnen verplaatsen in een ander en desgewenst boven de materie kunnen staan. Professionals, zo is mijn erva-ring, zijn geneigd teveel de inhoud in te duiken en het overzicht te verliezen. Dat vereist naast de onmisbare technische kennis, zeker ook communicatieve vaardigheden.

Een moderne ict’er moet het vermogen hebben om anderen te begrijpen. En dit vervolgens te vertalen naar een transparant, onderhoudsvriendelijk ict-landschap. Als we dat kunnen, zijn we naar mijn mening nog beter in staat om klanten te helpen bij de ondersteuning van de ‘core-processen’. ICT’er, kom van je eiland af, zodat je nog beter in staat bent het ict-landschap beheersbaar en gebruikersvriendelijk te exploiteren.

esther.treurniet@sogeti.nl

“ annO 2009

iS ict

VOlleDiG

VerweVen

in OnS

DaGelijKS

leVen”

Dit

artik

el is

ook

gep

ublic

eerd

in C

ompu

tabl

e.

WhAT’S WORldWidE?

18

outsourcen moet passen als een maatpakOOK in DeZe tijD nOG Veel VOOrDeel te behalen

is outsourcen van projecten naar india in

deze economische tijd nu wel of niet een

goed idee en lopen de trajecten over het

algemeen goed? Dat ligt eraan. De deal kan

nooit een ‘confectiepak’ zijn, maar met een

‘maatkostuum’ is veel mogelijk.

Wie kent deze grap niet? Komt een man bij de dokter met een onver-klaarbare helse pijn in de linkerkant van zijn edele delen. De pijn wordt zo erg dat men tot de meest drastische maatregel moet over-gaan. Vervolgens gaat deze man naar zijn kleermaker die hem vraagt of hij links- of rechtsdragend is; immers als je als linksdragende een rechtsdragende broek draagt krijg je pijn … Hoe gek het ook klinkt, maar hier zit nu precies de kern waarom veel outsourcing projecten mislukken, simpelweg de organisatie heeft voor het verkeerde pak gekozen en dat knelt.

Outsourcing en het vaak hieraan gekoppelde offshoring blijken al een aantal jaren de sleutelwoorden te zijn voor het fors reduceren van de IT-kosten binnen grote organisaties. En in theorie klinkt het goed: als je standaard werk weet onder te brengen bij een gespeciali-seerd bedrijf in een lage-lonenland, dan kun je aanzienlijke kosten-besparingen realiseren. In het begin toonde iedereen begrip voor het feit dat medewerkers uit bijvoorbeeld Tsjechië of India de Westerse cultuur moeten leren kennen, voordat ze op de gewenste wijze zou-den werken. En dat het dus enige tijd duurde voordat de samenwer-king optimaal zou zijn. Helaas blijkt dit in de praktijk toch anders te werken en worden zelfs na gedegen opstart- en inwerkperiodes de doelstellingen niet gerealiseerd.

Doorgaan oF nietMoeten we dan nog doorgaan met al dit soort exercities? Een vraag die wel degelijk gesteld moet worden. Zeker in de huidige neergaan-de economie, waarin bij zo’n beetje ieder bedrijf alle budgetten onder druk staan en zelfs gedwongen ontslagen vallen. Het ant-woord is niet een simpele ja of nee.

Want ja, als er een tijd is dat outsourcen en offshoren zich zal lonen is het nu. Immers veel terugkerende standaard werkzaamheden kun-

nen uitstekend bij een externe specialist worden neergelegd, tegen een vooraf overeengekomen vaste prijs per eenheid. Hetzelfde geldt voor heldere en afgebakende projecten die door een leverancier worden uitgevoerd volgens een vaste prijs en tijd afspraak.

Maar nee, als er een tijd is dat je zoveel mogelijk werk door je eigen mensen moet laten uitvoeren dan is het nu. Veel bedrijven leggen het werk op dit moment liever intern neer, waardoor gedwongen ontslagen worden voorkomen. En daarnaast worden er vanwege kostenbesparing simpelweg vele innovatieprojecten gestopt en wordt gekeken op welke punten bezuinigd kan worden.

Op het oog een interessante patstelling, maar in werkelijkheid een zware rem op de ontwikkeling van het bedrijf. Momenteel worden er daadwerkelijk op veel plaatsen ‘nee-beslissingen’ genomen met op korte termijn het gewenste effect. Dit heeft echter op de (midden)lange termijn een averechtse werking.

Er is een groot risico dat eigen medewerkers hun motivatie verliezen bij het uitvoeren van standaard werk. Zij hebben zich de afgelopen jaren kunnen richten op nieuwe ontwikkelingen en innovaties van het bedrijf; nieuwe services en nieuwe technologie. Het bedrijf loopt dus het risico dat de goede mensen als eerste het bedrijf gaan verla-ten en die zijn juist hard nodig als de economie weer aantrekt. Daar-naast kan geen enkel bedrijf, ook niet ten tijde van een crisis, zich permitteren om één of wellicht meerdere jaren ‘stil te staan’. Het is nu juist de tijd om de positie in de markt te versterken.

vruchtBare SamenWerkingDe oplossing is toch echt outsourcen. Alleen dat moet dan wel op de juiste manier gebeuren, want daar hebben we de afgelopen jaren toch het nodige van geleerd. Aanzienlijke kostenreducties kunnen worden gerealiseerd door samen te werken met een goede outsour-cingspartij. Kennis kan uitstekend worden geborgd en er kan wor-den geprofiteerd van de vergaande professionalisering van gespeci-aliseerde bedrijven in bijvoorbeeld India en China. Door de kostenreductie tot 60 à 70% van het huidige kostenniveau, kunnen de noodzakelijke innovaties worden doorgevoerd en wordt het overall kostenniveau verlaagd. Twee vliegen in één klap dus.

Wat is dan de juiste manier? Om te beginnen moeten we ons goed beseffen dat er geen enkele standaardremedie is die past voor alle bedrijven en organisaties. Ieder bedrijf en iedere organisatie is uniek, als je daar een eensluidende oplossing voor de IT aanpak zou toe-passen dan gaat die oplossing knellen en pijn doen.

19

WhAT’S UP?

outsourcen moet passen als een maatpak

Door het topmanagement wordt een beslissing genomen om te outsourcen met één of meerdere doelstellingen als basis. Zoals kwali-teitsgarantie, flexibiliteit in capaciteit en natuurlijk kostenbesparing Vervolgens wordt op een ander niveau, bijvoorbeeld de afdeling inkoop, gezocht naar mogelijke toeleveranciers en starten de inkoop-pitches. Hier blijkt veelal te veel naar de netto prijzen gekeken te worden en zijn de oorspronkelijke doelstellingen (waarom outsour-cen) al niet meer in zicht.

Uiteindelijk wordt ergens een confectiepak aangeschaft en bij het aantrekken blijkt dit niet lekker te zitten. Om er maar niet over te spreken dat het pak knelt bij dagelijks gebruik. Dit heeft meestal niet te maken met het werk dat door de toeleveranciers wordt ver-richt, maar wel met de interne verwachtingen bij en in niet mindere mate met de invulling van het opdrachtgeverschap door de opdracht -gever zelf.

“ er iS een GrOOt riSicO Dat eiGen MeDe werKerS

hun MOtiVatie VerlieZen bij het uitVOeren

Van StanDaarD werK”

enGineerinGwOrlD 2010

6 februari 2010

groeiende productiviteit door volwassenheid

Het software engineering vakgebied wordt steeds volwassener. Voor een buitenstaander blijft de spectaculaire snelheid waarmee nieuwe technologieën, nieuwe devices en nieuwe ontwikkelingen elkaar opvolgen, ongekend. Kijk alleen al naar de grote hoeveelheid advertenties rondom de nieuw­ste generatie mobieltjes, navigatie devices en laptops. De software engineer weet wel beter.Naast ontwikkelingen op het gebied van de hardware, zit een heel groot deel van de kracht van de nieuwe ontwikkelingen in de software. De software wereld staat absoluut niet stil.

Het engineering vakgebied is volop in bewe­ging en gaat een nieuwe volwassen heidsfase in, waarbij de productiviteit zich enorm snel ontwikkeld.

Op zaterdag 6 februari 2010 geven de experts op dit vakgebied een kijkje in de keuken van de meest recente ontwikke­lingen. Een unieke kans om op één dag op de hoogte te zijn. Noteer nu alvast deze datum in de agenda en wilt u de uitnodiging niet missen? Stuur dan nu alvast een bericht aan engineeringworld@sogeti.nl

outSourcenHet outsourcen van werkzaamheden vergt namelijk ook een andere rol van de opdrachtgever. Het management en de inhoudelijke experts van de organisatie moeten op andere wijze gaan werken. Zo moeten ze veel minder uitvoerend gericht zijn en meer de rol inne-men van intermediair tussen de eigen business en de aannemer, zoals toezichthouder en controleur. Vaak wordt deze verandering niet als dusdanig gezien en al helemaal niet in gezet. Een outsour-cende partner heeft heldere doelstellingen en strakke deadlines nodig. Zonder budget- en planningsoverschrijding zijn tussen tijdse aanpassingen gewoon niet mogelijk. Het is dan ook vaak beter om kleinere projecten te definiëren en af te ronden, dan van meet af aan te praten over meerjarige contracten, waarin de inhoud van de pro-jecten onvoldoende helder is. De bood schap is dan ook: outsourcen is zeker in deze tijd van recessie waarin kostenbesparing een nood-zaak is, een praktisch instrument om de recessie te overleven en de be drijfsdoelstellingen te realiseren.

wim.van.uden@sogeti.nl

20

WhAT’S WRiTTEn

Sogeti staat, samen met haar Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT), ondernemingen al jaren bij in het volgen van nieuwe ontwikke-lingen op ICT-gebied. VINT beschrijft hiervoor nieuwe technologie op een pragmatische wijze en legt zoveel mogelijk de link met het moge-lijke gebruik in de praktijk.

De uitgave ‘Collaboration in the Cloud’ is daar een voorbeeld van. Het boek verkent en combineert twee trends die tegenwoordig hoog op de agenda van CIO’s staan. Eén trend is ‘cloud computing’, waarbij bedrij-ven steeds meer de computermogelijkheden van internet benutten (als dienstverlening) vanwege onder meer het kostenvoordeel, de eenvoud, het gebruiksgemak of de snelheid van levering. De andere trend is de drastische verandering in de manier waarop mensen en ondernemin-gen vandaag samenwerken, gebruikmakend van de vele beschikbare hulpmiddelen en diensten. En hoe ze grensoverschrijdend communice-ren en werken om een nog immer groeiende dynamische markt te bedie-nen. Het boek is een combinatie van visie en inspiratie.

teStenEen belangrijk expertisegebied van Sogeti is het testen van ICT-syste-men en het ontwikkelen van testmethodieken. Ook op dit gebied deelt Sogeti haar kennis en ervaringen. Nijs Blokland, Directeur Software Control bij Sogeti: “Sogeti staat voor vakmanschap. Het testen zit in ons bloed, in onze botten. Nederland vervult binnen de internationale Sogeti-groep op dit gebied een voortrekkersrol, en het voelt dan ook logisch dat wij het methodisch testen gestalte geven. De door ons ontwikkelde teststandaard TMap® is internationaal toonaangevend en we delen onze kennis graag met de rest van de wereld.”

Testen van ketens is allang geen luxe meer, maar een absolute nood-zaak, zo maakt Blokland duidelijk. “Steeds meer bedrijfsprocessen wor-den ondersteund door IT-technologie, en die ketens van processen en systemen worden elk jaar langer en gecompliceerder.”

Sogeti deelt expertise ook in boeken

Hij signaleert de risico’s die hieraan kleven: “Artsen beschikken op cruciale momenten niet over de juiste informatie en telecomproviders worden in consumentenprogramma’s op het matje geroepen omdat klanten spook-facturen ontvangen en van het kastje naar de muur worden gestuurd.”

De risico’s van een bedrijfsproces worden in kaart gebracht door middel van een zogenoemde ketentest. De noodzaak van dergelijke ketentesten staat voor Blokland als een paal boven water: “Als er binnen een keten iets fout gaat, raakt dat alle ketenpartijen, waarbij een of meerdere partners vaak aanzienlijke imagoschade oploopt. Met onze methoden leggen we zwakke plekken in de keten bloot voordat zij echt een probleem kunnen veroorzaken.”

toenemenDe vraagHet meest recente, concrete resultaat van de voortrekkersrol die Sogeti ver-vult op het gebied van testen is de nieuw verschenen titel ‘Testen van ketens met TMap NEXT®’, van Rob Smit en Rob Baarda, beide werkzaam bij Sogeti als senior testconsultant. Het boek beschrijft een complete aanpak voor de meest complexe testvorm en wil testprofessionals een handvat bieden bij ketentesten. Omdat er ook internationaal grote behoefte bestaat aan kennis op het gebied van ketentesten, verschijnt ‘Testen van ketens met TMap NEXT®’ tevens in het Engels.

michiel.rigterink@sogeti.nl

astrid.biersteker@sogeti.nl

Sogeti heeft de afgelopen jaren nationaal en inter-

nationaal veel kennis en ervaring opgebouwd op

het gebied van ict-technologie en -oplossingen.

Sogeti houdt die kennis niet voor zichzelf.

Onlangs werden twee boeken gepresenteerd:

‘collaboration in the cloud’ en ‘testen van ketens

met tMap next®’.

Dit

artik

el is

ook

gep

ublic

eerd

in A

utom

atis

erin

g G

ids.

21

WhAT’S UP?

De termen open source en open standaarden

worden steeds meer gebruikt. Of het nu gaat

over de laatste ontwikkelingen bij de over-

heid, discussies over compatibiliteit van

word documenten of de laatste tools, open

hoor je in diverse combinaties steeds meer.

‘open’ nieuw toverwoord?

Behalve de bekende termen open source en open standaarden kennen we veel meer open initiatieven die in meerdere of mindere mate te maken hebben met ons vakgebied van ICT. Het gaat bijvoorbeeld om het gebruik van intellectueel kapitaal van een organisatie; crowdsourcing en social networking zijn daar voorbeelden van.open content behelst het (semi-)publiekelijke beheer van informatie, waar portal-omgevingen op intranetten en Wikipedia voorbeelden van zijn (mits goed gebruikt en beheerd). En open metho-den zijn methoden, dan wel best practices die worden gebundeld als geheel maar waar iedereen informatie uit kan halen. TMap®, Prince II® en Team-park® kun je hieronder scharen. Uit de bovenstaande voorbeelden blijkt dat de term open dus op verschillende manieren gebruikt kan worden. Woordenboek Van Dale zegt het volgende: open: niet gesloten; niet dichtgemaakt, toeganke-lijk, niet afgedaan en niet bezet.

inzichtelijkHier zie je direct de belangrijkste voorwaarde om iets open (source, software, methode, standaard, etc) te mogen noemen. Het moet inzichtelijk en transparant zijn. Wat er gebeurt onder de spreek-woordelijke motorkap. Voor bijvoorbeeld een open standaard ben je hiermee klaar; die moet je in kunnen zien om te kunnen gebruiken, maar

22

aanpassen is niet handig (dan is het namelijk geen standaard meer).

Sommige leveranciers gebruiken deze voorwaarde van inzichtelijkheid ook om hun sofware open te noemen, maar dat is niet altijd de waarheid. Voor open source, content en methoden geldt dat het behalve inzichtelijk ook aanpasbaar moet zijn! Je moet er mee kunnen doen wat je wilt, zonder aan beperkingen vast te zitten of kosten te betalen.

licentieDe meest makkelijke manier om te bepalen of iets terecht open genoemd mag worden is of het een open licentie heeft. Licenties kennen overigens wel degelijk beperkingen of verplichtingen, bijvoor-beeld het verplicht verwijzen naar de originele auteur of het verplicht open source maken van de gehele applicatie waarin open source software wordt gebruikt. Meer gegevens over bekende licenties zijn te vinden op de site van open source.Het geheel aan open initiatieven geeft Sogeti de naam: pen ICT. Open ICT is het initiatief om de open proposities te bundelen en als integrale

dienstenportfolio naar de markt te brengen. In de geest van de open gedachten, kan dit als geheel of in gedeelten toegepast worden.Binnen Sogeti is op velerlei niveaus en binnen diver-se expertises kennis en ervaring aanwezig op het gebied van open ICT. Open source vind je overal, van Javaprogrammeurs en (embedded) Linux pro-fessionals tot tooling specalisten bij portals-, con-tent management- en testspecialisten. Binnen de softwareontwikkelstraten wordt open source gebruikt van besturingssysteem tot database en applicatieserver.Elke expertise heeft een contactpersoon die meedoet in het open ICT initiatief. Daarnaast kennen we (behalve het open ICT organisatorisch initiatief) diverse andere Sogeti overstijgende expertisegroe-pen. Zo is daar de FOS (Functioneel Open Source); de FOS is een expertisegroep van medewerkers, voor medewerkers. Aan de commerciële kant kennen we de OSCAR (Open Source Centrale Advies Raad) waar-in een aantal experts zitten die veel van open ource weten en advies geven aan relatie- en bidmanagers.

Bijna iedereen gebruikt open source, open stan-daarden, open methoden en/of meer zaken uit de open ICT propositie, alleen is het niet altijd als zodanig benoemd. De propositie is op dit moment uniek in Nederland, omdat het een com-pleet pakket is dat we kunnen aanbieden, gebun-deld vanuit bestaande expertises. Sogeti heeft

daarnaast partnerships en -relaties om garanties en zekerheid te kunnen bieden voor het aanbieden van totale ontwikkeltrajecten. Zo heeft Sogeti een goed contact of partnerschip met partijen als Red-Hat, Zend, Ingres, IBM en vele andere partijen op het gebied van open source. toekomSt Beweren dat Open ICT de ‘magic pill’ is die alle problemen tegelijkertijd oplost is aanlokkelijk, maar wat ver gezocht. Sogeti verwacht echter wel dat de toekomst van ICT projecten veel meer dan nu, open zal zijn. Innovaties gebeuren in communi-ties, waar mensen aan grote, nieuwe technologieën bouwen. Doordat kennis door open ICT aan elkaar wordt gekoppeld, zullen open ICT systemen meer uniform en interoperabel zijn. Op het gebied van open source kunnen klanten met behulp van open standaarden per laag kiezen wat voor hen de opti-male resultaten zal bieden. Het gebruik van de juiste (open) methoden biedt onze klanten die (delen van) processen die optimaal aansluiten bij hun werkwijzen en cultuur. Open innovatie en Teampark® kunnen leiden tot een beter gebruik van de intellectuele capaciteiten van alle werkne-mers ongeacht rang, stand of locatie, een grotere betrokkenheid bij de organisatie en flexibiliteit in onzekere tijden.

christiaan.lam@sogeti.nl

www.opensource.org

“ OPen ict iS het initiatief OM

De OPen PrOPOSitieS te

bunDelen en alS inteGraal

DienStenPOrtfOliO naar

De MarKt te brenGen”

“ De PrOPOSitie iS OP Dit MOMent

unieK in neDerlanD, OMDat het

een cOMPleet PaKKet iS Dat we

Kunnen aanbieDen, GebunDelD

Vanuit beStaanDe exPertiSeS”

23

WhO’S TAlKing?

trainingSprogrammaDankzij een intensief en goed begeleid trainingsprogramma is hij door de medische staf helemaal fit verklaard. Peter van Wees is met een alternatief trainingsprogramma sterker uit deze blessure periode geko-men en nu goed bezig met de voorbereiding voor de eerste zware World Cup kwalificatiewedstrijd. Er zijn voor het skeleton in totaal acht World Cup wedstrijden. Daarvan gelden er zes als kwalificatiewedstrijd van het NOC-NSF. Van Wees zal tijdens deze zes wedstrijden minimaal één keer een geschoonde top-8 moeten halen. De eerste World Cup wedstrijd is op 12 november op de Olympische baan van Salt Lake City.Skeleton is een sleesport in de bobslee baan, waarbij je met je buik op een sleetje ligt met het hoofd naar voren, waarbij de kin bijna over het ijs schaaft. Snelheden lopen op tot 140 km per uur en in de bochten ondergaat de atleet tot 5 G. In Nederland zijn slechts een beperkt aan-tal mensen serieus bezig met deze sport.Van Wees was ooit actief met bobsleeën. Nadat Van Wees was gestopt, om te gaan werken voor huidige hoofdsponsor en werkgever Sogeti, miste hij toch de ‘thril’ van de bobbaan. Toen hij skeleton uitprobeerde, is hij weliswaar bont en blauw gestuiterd, maar op slag verliefd gewor-den op de razendsnelle skeletonsport.

WerelDkampioenVan Wees is in de zomer in Groningen Wereldkampioen Skeletonstart geworden. Tijdens World Cup wedstrijden haalde hij een elfde plaats in Lake Placid. Ook behaalde hij een halve kwalificatie voor de Olympi-sche Spelen in Turijn, vier jaar geleden. “Maar deze keer wil ik een hele kwalificatie in huis halen, daar ga ik voor. Ik ga echt knallen en doe er alles voor om namens Nederland aan de winterspelen deel te nemen.” “Het zal een zware klus worden, maar het kan wel! Alles moet dan wel kloppen, maar daar heb ik alle vertrouwen in: Daar heb ik dan ook keihard voor gewerkt. Mijn werkgever Sogeti heeft mij vanaf vorige zomer in de gelegenheid gesteld mij voor de volle honderd procent op mijn sport te concentreren. Daar ben ik zeer dankbaar voor en het sterkt mijn vertrouwen dat kwalificatie voor de OS deze keer echt gaat lukken”, aldus Peter van Wees.

www.skeleton.nl

www.twitter.com/skeletonsport

www.youtube.com/skeletonsport

De nederlandse skeletonner Peter van wees

(36) uit Groningen is volledig fit en klaar voor

deelname aan kwalificatiewedstrijden voor de

Olympische Spelen. Van wees is de beste

skeletonner van nederland en wil uitkomen

op de Olympische Spelen in Vancouver

(canada) in februari.

PETER VAN WEES

Fit voor kwalificatie Olympische Spelen

‘ik ga knallen’

Peter van Wees, kampioen op de start en razendsnel naar beneden

Dat hij fit genoeg zou zijn leek twijfelachtig ,omdat hij vorig seizoen een her-senschudding opliep waardoor hij zijn kansen verspeelde op een vroege nominatie. Bovendien blesseerde hij in de lente ook nog eens eerst zijn linker en daarna zijn rechter achillespees, waardoor optimale voorbereiding en kwalificatie erg ver weg leek.

Voor wie tijdens de crisis wil investeren in plaats van stagneren, is Sogeti de ideale partner. Want Sogeti is niet zuinig met ICT-oplossingen. Wij ontwerpen, bouwen, implementeren en beheren. En lopen voorop op het gebied van testen en architectuur. Opdrachtgevers in alle sectoren helpen wij verder met toepassingen van morgen. Vakmanschap en passie voor ICT, dat maakt ons uniek.

sogeti.nl Staat voor resultaat

wie nu niet denkt in oplossingen, lost straks vanzelf op.Ga verder met ict van Sogeti.