Maar t 2011 • jaargang 10

01

Magazine met nieuws en informatie voor alle relaties van Sogeti Nederland B.V.

Alfons Biegstraaten over nieuwe datacenters

Met Sogeti samenwerken in de cloud

The app effecTvinT symposium dinsdag 7 juni

maart

2

3 Sogeti meest innovatieve leverancier UWV4 Sogeti sluit partnership met Applus RTD

8 Cloud computing geen hype, maar fenomeen10 Sogeti-school zorgt voor effectieve architectuur12 ICT-sector wijst de weg uit de crisis

16 Servicemanagement: Meer service, minder management18 Succesvolle herbouw kernsystemen Solveon

22 Nieuwe Media top 10 van VINT23 Sogetisten in Arctic Challenge Rally

alfons Biegstraaten werkt aan groen datacenter

hoogwaardige kennis in een notendop

Kwaliteitsverbetering apotheek amc

6

14

20

inhoud

“Met tevreden werknemers is het goed werken”

Hoofd redactie:

Ruud Poels

Redactie-adres:

Realit

Postbus 76, 4130 EB Vianen

redactie-realit@sogeti.nl

Vormgeving en productie:

Berg Kleijn Communicatie,

Den Haag

Drukwerk:

Chevalier, Hendrik Ido Ambacht

Aan dit nummer werkten mee:

Jaap Bloem

Joost Bijlsma

Menno van Doorn

Jelmer de Haas

Dave van Herpen

Nicolette Kleisterlee

Rene Maas

Hubert van Mastrigt

Metin Seven (coverillustratie)

colofon

realitRealit is een uitgave van Sogeti. Dit magazine bevat o.a. nieuws over onze dienstverlening en de samenwerking met onze klanten. Met de Realit hopen we u te informeren én inspireren. Heeft u vragen, interessante informatie of wilt u een bijdrage leveren aan Realit? Mail dan naar: redactie-realit@sogeti.nl.

gekozen tot software beheer partner voor de systemen die dag in en dag uit worden ingezet om de treinenloop, met het spoor-boekje als basis, bij te sturen. Met Applus hebben we een technologisch partnership gesloten over onderhoud en beheer van softwareontwikkeling voor technologie voor niet-destructief onderzoek, waarbij bijvoorbeeld installaties en leidingen worden gecontroleerd op slijtage, zonder dat het object beschadigd wordt.”“Na de crisis ontstaat er een andere ICT-wereld. Het komende jaar zetten we cloud computing op de kaart met een nieuw boek en een aantal seminars. Verder verwacht ik veel van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van BI en de ontwikkeling van Apps samen met ons mobile Apps-laboratorium in India. Naar al die onderwerpen kijken we heel breed. In ons eigen land zijn we bijvoorbeeld een samenwerking aangegaan op het gebied van Apps in Business met de universiteit van Nyenrode. Later dit jaar komt er nog een onderzoek van ons verkennings instituut over de impact van apps. Ik voorspel nu alvast dat die

invloed gigantisch wordt. De harde resultaten zullen gepresenteerd worden op het VINT-symposium op 7 juni.”

jeroen.versteeg@sogeti.nl

Het mooiste moment van de economische crisis is aangebroken, volgens CEO Jeroen Versteeg. Het terugkijken erop!

“We zijn de recessie als Sogeti goed door-gekomen zonder dat er ontslagen zijn gevallen. Dat maakt ons uniek in de ICT-wereld. Onze medewerkers hebben de open communicatie over hoe we er voor stonden zeer gewaardeerd en begrip op gebracht voor de beslissingen die we hebben genomen. Mede daardoor heeft Incompany ons voor het tweede achtereenvolgende jaar gekroond tot werkgever van het jaar.” “Met tevreden werknemers is het goed werken en dat zie je dan weer terug in de andere prijzen die we hebben gewonnen bij Computable, Management Team en Computerworld. En daar zijn we trots op.”“Gedurende de crisis hebben we ons als bedrijf verder versterkt en een substantieel marktaandeel gewonnen, waardoor we niet meer afhankelijk zijn van één of twee sectoren. Voorbeelden zijn de langdurige samenwerking die we zijn aangegaan met ProRail en Applus RTD. Bij ProRail zijn we

Jeroen Versteeg

3

What’S UP?

“UWV is een publieke organisatie met een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Onze primaire doelstelling is mensen zo snel als mogelijk aan het werk te helpen. We heb-ben hierbij te maken met een financiële taakstelling. In de praktijk komt dat bijna altijd neer op meer doen met minder. Nog nooit hebben we voor een grotere uitdaging gestaan dan juist nu. We moeten dus innova-tief te werk gaan”, aldus Niesert.“We verwachten van onze leveranciers een actieve betrokkenheid bij het realiseren van onze doelstellingen. In de eerste plaats wen-sen wij dat leveranciers zelf een bijdrage leveren aan ons primair proces door het aanbieden van werkervaringsplaatsen of bijvoorbeeld door het in dienst nemen van jonggehandicapten met een Wajong uitke-ring. Dat noem ik ‘social return’. Maar daar-naast willen wij ook dat onze leveranciers pro-actief met ons meedenken en initiatieven ontwikkelen.”In 2009 is UWV begonnen met het organiseren van een jaarlijkse leveranciersdag om een dialoog over de situatie bij UWV op gang te helpen met haar leveranciers. “We vinden eerlijk gezegd dat we toegevoegde waarde mogen verwachten van onze leveranciers”

stelt Niesert. “Daarom hebben we toen de zogenaamde UIL awards gelanceerd. Hiermee dagen wij leveranciers uit om in competitief verband actief een bijdrage aan onze doelstel-lingen te leveren. En dat is niet vrijblijvend” stelt Niesert nadrukkelijk. “Want wie daar niet of onvoldoende aan bijdraagt doet niet meer mee. Dan ben je als leverancier geen gespreks-partner meer. Wij willen als UWV een belang-rijke klant voor onze leveranciers blijven zijn.”

Sogeti is één van de partijen geweest die als eerste hebben laten weten de UIL serieus te nemen. “We willen de UIL winnen!” Maar gold dat ook voor alle leveranciers? Niesert aarzelt. “Niet iedereen heeft direct begrepen dat het ons menens is en dacht er wellicht iets te gemakkelijk over. Maar van de 51 leveranciers, met elkaar goed voor zo’n €600 van de €800 miljoen aan jaarlijkse uit-gaven, is een flink aantal zeer ambitieus aan de slag gegaan. Zij moesten eerst een inter-ne sponsor voor hun voorstellen zoeken om genomineerd te worden. Vervolgens zijn daar de winnaars uit geselecteerd.”De bijdrage van Sogeti sprong er uit, vond de jury. Niesert: “Het was duidelijk dat beide partijen – klant én leverancier – zich aan

sogeti meest innovatieve leverancier uWvDe allereerste Uil Award van het UWV voor de meest innovatieve

leverancier werd onlangs door plaatsvervangend bestuurs­

voorzitter David Jongen uitgereikt aan Sogeti. Hoofd Inkoop en

jurylid Annelies Niesert vertelt waarom.

Annelies Niessert: “Wij dagen leveranciers uit om in competitief verband actief een bijdrage aan onze doelstellingen te leveren. En dat is niet vrijblijvend.”

elkaar hebben blootgegeven en intensief hebben samengewerkt om een substantiële besparing te bereiken. En dat is zoals het moet. Natuurlijk doet het enerzijds ook pijn want uiteindelijk staat er tegenover de besparing ook ten dele een omzetdaling voor Sogeti. Maar anderzijds levert het ook een flinke marketingwaarde op.”

Sogeti was de enige ICT-dienstverlener die genomineerd is. Hoe komt dat? “Ik had van een aantal grotere leveranciers meer participatie en betrokkenheid ver-wacht. Dat mag ook wel als je bedenkt hoe-veel wij aan hun omzet bijdragen. Het is wat mij betreft opvallend dat juist onze kleinere leveranciers van buiten de ICT relatief veel inspanning leveren om zich te verdiepen in ons primaire proces. Een van hen bood bij-voorbeeld een jonggehandicapte een stage-plaats aan zodat zij meer inzicht konden krijgen in de specifieke problematiek rond dit soort werknemers.”De bijdrage van Sogeti is genomineerd van-wege het onderbrengen van verschillende werkstromen binnen UWV Gevensdiensten met behulp van een teststraat-aanpak. Door flexibele inzet van medewerkers en het vast-leggen en overdragen van benodigde kennis is, naast een forse kwaliteitsslag, een aan-zienlijke kostenbesparing gerealiseerd. “Het is moeilijk helemaal in geld uit te drukken maar bij elkaar gaat het om zo’n 37% effici-encywinst!” Niesert is zichtbaar nog steeds onder de indruk.

hubert.van.mastrigt@sogeti.nl

What’S neW?

4

Sogeti heeft ISAE3402 Sogeti Nederland heeft als eerste ICT diensten leverancier in Nederland een zogeheten Service Organisation Control Report Type II gebaseerd op ISAE3402 gekregen. Deze nieuwe standaard is door het NIVRA in Nederland geaccepteerd, als opvolger voor de SAS70 die in juni 2011 komt te vervallen. Het is een internationaal erkende standaard die een oordeel geeft over de effectieve en langdurige werking van de interne controle maatregelen. In de twee voorgaande jaren heeft Sogeti haar dienstverlening al onder de SAS70 standaard kunnen aanbieden. Het onderzoek naar de betrouwbaarheid van de controlemaatregelen en -processen van Sogeti is door de KPMG uitgevoerd gedurende een periode van 10 maanden in 2010.

Sogeti sluit partner ship met Applus RTD

VINT symposium in teken van Apps

Op 7 juni aanstaande vindt voor de veertiende keer het VINT Symposium plaats. Wie er bij wil zijn moet zich snel inschrij-ven, want er hebben zich al meer dan 500 mensen aangemeld. Het symposium wordt steeds populairder, en dat heeft onge-twijfeld te maken met het hoge niveau van de sprekers. Vorig jaar werd het symposium nog geopend door Herman Wijffels. Ook nu zullen top-sprekers op het podium verschijnen. Gerd Leonhard opent dit jaar. De Wall Street Journal noemt hem ‘One of the leading Media Futurists in the World. Hij zal spreken over zijn nieuwe boek ‘The App Economy’. De hele dag staat in het teken van ‘The App Effect’ en de vraag wat de impact is van de mobiele revolutie op de organisaties van de 21e eeuw. Mobile is booming! Iedereen heeft het over apps en steeds meer mensen doen er wat mee. Zo maar wat gegevens: In de Apple App Store bevinden zich meer dan 300.000 applicaties. Gezamenlijk zijn die meer dan 10 miljard keer gedownload. De net geïntroduceerde Windows Mobile Phone is al meer dan 1 miljoen keer verkocht. En de Android

Applus RTD, gespecialiseerd in niet-destructief onderzoek en inspectie-oplossingen, heeft met Sogeti Nederland een technologisch partnership gesloten over onderhoud en beheer van een deel van de softwareont-wikkeling. Het gaat om technologie voor niet-destructief onderzoek, waarbij bijvoorbeeld installaties en leidingen worden gecontroleerd op slijtage, zoals corrosie en lasbreuken, zonder dat het object beschadigd wordt. Het contract heeft een looptijd van tenminste drie jaar. Om een goede invulling te geven aan het contract, neemt Sogeti High Tech vier fte’s van Applus RTD over. Een substantieel deel van de werkzaamheden voor Applus RTD wordt bij Sogeti in India verricht. “Deze werkzaamhe-den passen uitstekend in het portfolio van Sogeti High Tech”, zegt direc-teur Wim Verheijen. “We worden steeds succesvoller in het uitvoeren

App-phones gaan in Amerika inmiddels al vaker over de toonbank dan de Apple iPhones. De hele wereld raakt hooked on apps. Analistenbureau Morgan Stanley voorspelt dat in de komende vijf jaar het mobiele web, het desktop web zal inha-len. De apparaten waarop we kunnen swipen en tappen zijn niet aan te slepen. Veel mensen hebben twee mobiele tele-foons, een zakelijk en een privé, en dan ook nog een tablet. Altijd online, altijd verbonden, via een klein beeldscherm met enorm veel intelligentie. Maar wat is het gevolg van al die nieuwe mogelijkheden? Moeten organisaties gewoon wat kleine aanpassingen door voeren? Is een beetje slimme app-strategie voldoende? Of is de verandering veel fundamente-ler en hebben we te maken met een transformatie? Wat is uiteindelijk het effect van deze App-beweging op organisa-ties? Op de website http://www.vintsymposium.nl kunt u zich inschrijven voor het VINT Symposium 2011 The App Effect. Door gebruik te maken van de klantcode AF14QCBE bent u verzekerd van een plaats.

5

William van Santen van Sogeti deed eind vorig jaar samen met zijn teamgenoot Joost Bosman mee aan de Amsterdam Dakar Challenge van de 3FM actie Serious Request. De tocht ging via het vaste land van Europa naar Marokko en van daaruit weer terug naar Nederland. “Het was een geweldige ervaring. Ik ben in Marokko op plekken geweest waar ik anders niet zou komen. Soms hadden we de lokale bevolking nodig, om te weten te komen of delen van de route wel begaanbaar waren, zoveel gaten zaten er soms in het wegdek. We hebben in de sneeuw gereden, en op andere momenten weer gekampeerd onder palmbomen. Met de auto is alles goed gegaan. We hadden heel veel reserveonderdelen bij ons, maar die hebben we niet nodig gehad. Er is maar een wagen van het konvooi van deelnemers gestrand. Verder is iedereen goed aangekomen in Nederland.” De twee deelnemers werden door Sogeti gesponsord in het kader van maatschappelijk verant-woord ondernemen, waarbij per kwartaal duurzame initiatieven van medewerkers financieel ondersteund worden. 3FM haalde met de actie 7.135.707 euro op.

3FM Challenge goed verlopen

Stichting ICTU, de ICT Uitvoeringsdienst van de overheid (ICTU), heeft met behulp van ICT-dienstverlener Sogeti Nederland de website www.webrichtlijnen.nl gemigreerd naar een nieuw platform. De webricht lijnen zijn een set van 125 richtlijnen die websites toeganke-lijker en duurzamer maken voor mens en (zoek)machine. Een aantal van deze richtlijnen zijn bijvoor-beeld het scheiden van opmaak en inhoud, het bieden van alternatieve teksten voor afbeeldingen en video’s en het gebruik van genoeg contrast in de vormgeving. Eind 2010 moeten ook alle websites van lagere overheden (gemeenten, provincies, water schappen) aan de Webrichtlijnen voldoen. Vanzelfsprekend voldoet de site zelf aan alle 125 richtlijnen en heeft daardoor ook het waarmerk behaald.

Nieuw jasje voor Webrichtlijnen.nl

WEBRICHTLIJNEN.NL

van projecten en het overnemen van processen op het gebied van embedded systemen en complexe, techni-sche software. Aan Applus RTD konden we dan ook tevre-den referenties overleggen van vergelijkbare projecten.” Eerder sloot Sogeti High Tech al een soortgelijke over-eenkomst met NEC-Philips over DECT en VoIP technolo-gie. ”Met de samenwerking met Sogeti verwachten wij onze software development activiteiten te professionali-seren teneinde de kwaliteit en de efficiency (time to mar-ket) van ons ontwikkelproces te vergroten”, aldus direc-teur Rienk de Vries van Applus RTD.

6

What’S next?

alfons Biegstraaten

werkt aan groen datacenter

Alfons Biegstraaten is Architect Infrastructure bij Sogeti. Vanuit Sogeti werkte hij onder andere aan grote projecten bij ING en Rabo-bank. Hij heeft een achtergrond in hardware en studeerde af aan de HTS elektronica. Kennis die volgens hem prima is te gebruiken in zijn huidige werk. “Door heel Nederland heb ik al computers gerepareerd tot ik over-stapte naar Sogeti, waar mijn eerste opdracht een grote migratie van Windows-machines bij ING was, zo’n tien jaar geleden. “In ruim een jaar hebben we die migratie gerealiseerd. Binnen de tijd en de resources. Daardoor viel ik op. Vanaf dat moment richtte ik me steeds meer op physical planning in het datacenter.”

Na deze klus was de stap naar Rabobank vrij klein. Ze hadden iemand nodig die een data-centervloer in kon richten voor Best en een nieuw datacenter in Boxtel. De aanwezige kennis in de organisatie was beperkt. “Dan

IK HOU VAN

STANDAARDISATIE

kom je terecht in een draaiende organisatie, mensen hebben ideeën en richten de data-centervloer volgens eigen inzichten in. Na twee dagen kreeg ik al de wind van voren. Ik ben het type van standaardisatie en toen had iedere afdeling zijn eigen leveranciers voor bijvoorbeeld kasten en bekabeling. Is er een probleem, dan heb je vier leveranciers die op de stoep staan en gaan discussiëren. Uiteindelijk hebben we twee leveranciers gekozen, een voor de kasten en een voor de kabels.”

Een andere slag die Biegstraaten sloeg was het invoeren van cold corridors. “Eerder D

it ar

tikel

is o

ok g

epub

licee

rd in

Dat

acen

terW

orks

“De ideeën ontstaan vanzelf.”

koelden we de hele ruimte, in Zeist gebeurde dat bijvoorbeeld. Daar was de temperatuur achttien graden. In Boxtel en Best plaatsten we nieuwe 19 inch-kasten zo dat die een cold corridors vorm-den. De temperatuur is daar twee- à drieëntwintig graden, dat levert geld op, omdat langer op vrije koeling kan worden gedraaid.” De EMC-omgevin-gen van het datacenter wijken af van de 19 inch-standaard. “Maar deze hebben we op dezelfde wijze in een rijtje gezet en overkapt, waardoor er rijen staan die ook een cold corridors vormen. Door deze actie is de temperatuur op de harddisken met zeven graden omlaag gegaan.” EMC heeft deze

Een geheel nieuw datacenter aanleggen biedt vrijheid.

Architect infrastructuur Alfons Biegstraaten kon zich dan ook

goed uitleven bij het ontwikkelen van een nieuw, geavanceerd

datacenter voor Rabobank. “Je voert de ontwikkeling uit met

velen en de ideeën ontstaan vanzelf.”

What’S haPPening?

Nadere informatie over het programma en locaties en de nieuwste events: evenementen.sogeti.nl.

maarT

april

mei

juni

7

AGENDA

23 maarT 2011seminar seize the cloudLocatie: Aviodrome luchthaven LelystadContactpersoon: ilona.faisst@sogeti.nl

29 maarT 2011smart security seminarLocatie: Van der Valk VianenContactpersoon: els.reinders@sogeti.nl

13 aprildutch testing conferenceLocatie: Spant BussumContactpersoon: michiel.rigterink@sogeti.nl

14-15 april 2011vnsg congresLocatie: Martini GroningenContactpersoon: nicolette.kleisterlee@sogeti.nl

12 mei 2011cloud seminarLocatie; volgtContactpersoon: els.reinders@sogeti.nl

31 mei 2011Tmap next topicsLocatie: Sogeti VianenContactpersoon: michiel.rigterink@sogeti.nl

7 juni 2011vinT symposium Locatie: Spant BussumContactpersoon: sander.duivestein@sogeti.nl

overkappingen geadopteerd. Ze zijn volgens Biegstraaten eenvoudig toepasbaar. “Het monteren gaat zonder op de kasten te boren, zodat je geen schade toebrengt aan de apparatuur.”

BRANDPREVENTIEEen ander streven was de beweging van mensen te minimaliseren. Daarvoor dacht Biegstraaten samen met een Rabobank collega een kabelinfrastructuur uit, waardoor in de rekken alleen lokaal de verbin-ding hoeft worden gelegd. “Bij andere centers moet je nog keer op keer de trunk-verbindingen leggen”, vertelt hij. “Bij ons kunnen we nu met een tiental mensen alle verbindingen patchen.” Een grote uitdaging is het invoeren van een oxy-reductiesysteem dat als brandpreventie moet wer-ken. Daar is Biegstraaten de laatste anderhalf jaar mee bezig. Technisch is het zeker haalbaar, de uitda-ging ligt in het overtuigen van de klanten en hun leveranciers. Biegstraaten legt uit: “Als het systeem in werking is, duurt het maar een half uur voordat je erbij kunt. Er moet eerst voldoende zuurstof op de datacentervloer komen. Maar de compressie om de oxyreductie weer op het lage niveau te krijgen, duurt tien uur. De mindset bij de klanten en hun leveranciers is moeilijk te veranderen.” Bij ING bleken ze een andere aanpak te hanteren, aldus Biegstraaten “Ze hebben het systeem gewoon aangezet. Pas na zes weken hoefde iemand de vloer op. Daarna heb-ben ze hiervoor een procedure geschreven.”

TRENDSDe belangrijkste trends van dit moment draaien volgens Biegstraaten om maatschappelijk verant-woord ondernemen. Met name gericht op energie-besparing. “Je ziet koelontwikkelingen door het verpakken van lucht met chimney-achtige systemen, waarmee je lucht meteen oppakt en afvoert naar de crack unit.” Een ander voorbeeld dat hij noemt is koeling door het gebruik van adiabatische koeling. De warme lucht wordt over een soort rivier gevoerd en is afgekoeld als deze aan het einde van de rivier is. In Brugge staat zo’n installatie. “Maar daar heb ik nog wel wat vragen over”, zegt Biegstraaten. “Hoe zit het met onderhoud? Hoe ga je bijvoorbeeld algen-groei tegen? Doe je dat met chemicaliën, dan is dat natuurlijk niet goed voor het milieu. Maar het is in ieder geval mooi om te volgen. Ik moet er zeker nog een keer heen.”

alfons.biegstraaten@sogeti.nl

8

What'S Working?

‘ de geest is uit de fles’

Jaco Monshouwer (staand) en Michiel Boreel, trots op het nieuwe boek Seize the cloud.

CLOUD COmpUTINg gEEN HypE, mAAR fENOmEEN

9

Cloud computing zet de wereld van ICT op zijn kop. Applicaties en data ver-huizen steeds vaker van de eigen apparatuur naar een virtuele omgeving (cloud). Deze verandering heeft grote consequenties. Die worden in de bran-che dan ook breed uitgemeten. CTO Michiel Boreel van Sogeti geeft grif toe dat een ware hype rond cloud computing is ontstaan: “Zo werkt dat nu een-maal in onze industrie: ineens breekt een technologie door en loopt iedereen er achter aan.” Niet zelden verleidt dit branchegenoten volgens directeur Solutions Jaco Monshouwer van Sogeti om de cloud er met de haren bij te slepen. “daarvoor is al een term: cloud washing.” Het is volgens hem belangrijk om je daar niet door te laten misleiden en te kijken wat dit fenomeen concreet voor jouw organisatie betekent.

Het zou volgens Boreel jammer zijn als de impact van cloud computing wordt onderschat. “Want we hebben het hier toch over een revolutionaire ontwikke-ling. Cloud computing maakt het mogelijk om flexibeler organisaties te bou-wen, kosten te besparen en efficiënter te werken. Als ik nu een klein bedrijf start, hoef ik er niet over twijfelen om zo veel mogelijk naar de cloud te bren-gen. Wie zet er tegenwoordig dan nog een e-mailserver neer?”, vraagt hij zich hardop af.

ZAK MET DATACloud computing heeft het volgens Boreel niet nodig om door de industrie gehyped te worden. Een wezenlijk verschil van de cloud met veel andere ICT-hypes is in zijn ogen dat gebruikers er om vragen. “Consumenten slaan al heel lang informatie op via Flickr.com of Gmail.com, waardoor ze overal toe-gang hebben. Ze vragen zich af: waarom kan dit op mijn werk eigenlijk niet?” Daar komt bij dat de drempel om met cloud computing te beginnen, bijzon-der laag is geworden. Boreel: “Wie een website wil starten, kan dat dezelfde dag nog via bijvoorbeeld Amazon.com doen. Natuurlijk moet je wel nadenken over bepaalde kwesties zoals datalocatie en compliance. Maar de meeste zorgen over veiligheid zijn koudwatervrees.” Boreel durft de stelling aan dat het voor het midden- en kleinbedrijf juist een verbetering van veiligheid en continuïteit kan betekenen. “Want: in de cloud managen professionals de data en niet die ene parttimer. Ik denk dat op het punt van veiligheid een omslag in het denken plaatsvindt. Vergelijk het maar met de financiële wereld. Een grote zak geld leg je niet onder een matras maar breng je naar een bank. Waarom zou voor een grote zak data niet precies hetzelfde gelden?” Bij bedrijven lijkt de schroom rond cloud computing verdwenen. Was het fenomeen een jaar of twee, drie geleden nog voorbehouden aan innovatieve organisaties, tegen-woordig wordt het steeds meer mainstream. Bedrijven experimenteren naar hartenlust met cloud-applicaties voor bijvoorbeeld e-mail of samenwerken. “De geest is uit de fles”, volgens Monshouwer. Je behoort niet meer tot de uitzonderingen als je ook bedrijfskritische systemen voor administratie of

klantbeheer onderbrengt in de cloud. Een bekend voorbeeld daarvan is Salesforce.com. Monshouwer: “Ik verbaas me erover dat bedrijven aan de ene kant bedenkingen hebben bij de veiligheid van cloud computing, terwijl ze aan de andere kant soms heel weinig moeite hebben hun klantengegevens aan de cloud toe te vertrouwen.”

BETALEN VOOR GEBRUIK Dat het met cloud computing zo hard gaat, komt volgens Monshouwer ook door de voordelen die het biedt. “Zo kun je kosten besparen door alleen voor gebruik te betalen. Denk aan sites met een hoog piekgebruik zoals die van televisieprogramma’s als The Voice of Holland of de site van het Nederlands Olympisch Comité. Waarom zouden zij de maximale capaciteit inkopen, ter-wijl ze die slechts kortstondig nodig hebben? Het is voor hen veel gunstiger om op basis van gebruik te betalen. Een ander treffend voorbeeld is testsoft-ware, zoals die van onze klant International Card Services, een aanbieder van credit cards. Wij hebben hun testomgeving bij wijze van pilot in de cloud geplaatst. Want de soft- en hardware wordt slechts een tijdje intensief gebruikt, terwijl het daarna weer een paar maanden rustiger is.” Boreel: “Over-capaciteit in hosting is eerder regel dan uitzondering. De gemiddelde bezet-tingsgraad van resources is minder dan twintig procent. Dat schreeuwt om betalen op basis van gebruik.” Monshouwer: “Van zulke kansen hoef je eigen-lijk niemand meer te overtuigen. Maar de praktijk is weerbarstig. Omschake-len naar betalen op basis van gebruik vereist een andere kijk op business, zowel bij de aanbieder als de inkoper. En de overgang van een oude naar een nieuwe situatie verloopt met horten en stoten. Bedrijven zijn druk bezig geweest met virtualiseren en standaardiseren. Toch zijn we nog vaak ver weg van het ideaal van een server die begint te zoemen, nadat je als gebruiker op een knopje in een portaal hebt gedrukt.”

LEERCURVESogeti helpt bedrijven bij het benutten van de mogelijkheden van de cloud. Boreel: “We proberen een open dialoog aan te gaan: wat kan cloud compu-ting bijdragen? Hoe kun je de efficiency van je rekencentrum verbeteren? Hoe kun je de time to market versnellen?” Volgens Monshouwer hebben klanten grote behoefte aan advies over migratie naar cloud-diensten. “Zo zie je velen overschakelen van in Microsoft-technologie ontwikkelde applicaties op eigen datacenter naar een Azure-platform.” Volgens Boreel snappen klanten de prin-cipes van cloud computing redelijk snel. “Zo begrijpen ze dat applicaties en opslag op andere servers draaien en dat ze moeten betalen voor gebruik. Wat ze lastiger vinden is: hoe manage ik een hybride situatie waar ik deels in de cloud werk? Voor welke applicaties is het geschikt? Kan ik dingen in en uit de cloud schuiven? Hoe monitor ik dat? Plaats ik alleen nieuwe of ook bestaande applicaties in de cloud? En wat voor impact heeft dit op mijn bestaande archi-tectuur?” Monshouwer: “In algemene termen geldt dat bedrijven die veel heb-ben gestandaardiseerd en/of die aan service oriented architecture hebben gedaan daar voordeel van hebben. Maar op de meeste vragen zijn geen alge-mene antwoorden mogelijk.” Boreel: “We stimuleren onze klanten daarom om kennis te delen met mensen die ook met de cloud bezig zijn, bijvoorbeeld in onze Azure Privilege Club, daar zitten tien klanten in. En we zijn al met een tweede club bezig. De filosofie is dat je sneller door je leercurve komt, als je leert van elkaar. Zo voorkom je dat je het wiel onnodig opnieuw hoeft uit te vinden.”

‘ EEN gROTE zAK gELD LEg JE NIET ONDER

EEN mATRAS mAAR BRENg JE NAAR EEN

BANK. WAAROm zOU VOOR EEN gROTE

zAK DATA NIET HETzELfDE gELDEN?’

Cloud computing maakt een onstuitbare opmars.

maar de wolken van de hype moeten eerst zijn

opgetrokken voordat de werkelijke impact

duidelijk is. michiel Boreel en Jaco monshouwer

spraken onlangs met elkaar over de zin en onzin

van dit verstrekkende fenomeen.

Seize the cloud: boek en seminar

Erik van Ommeren en Martin van den Berg van Sogeti schreven een toegankelijk boek over cloud computing. Managers die een strate-gie moeten bepalen, vinden in ‘Seize the cloud’ een roadmap. Dit boek legt duidelijk uit wat de issues bij cloud computing zijn. Het bevat allerlei cases bij organisaties zoals Shell, ING, hogeschool Windesheim en het Reinier de Graaf-ziekenhuis. Het wordt gepre-senteerd tijdens het Seize the Cloud-seminar op 23 maart 2011 in het Aviodrome in Lelystad. Gedurende het hele jaar houdt Sogeti seminars over cloud computing (bezoekers ontvangen het boek gratis). Kijk voor meer informatie op onze website www.sogeti.nl

10

What'S groWing?

Management consultant Marlies van Steen-bergen van Sogeti mocht op de DYA-dag terugkijken op tien jaar geschiedenis. Zij schetste, ondersteund door beelden, het ontstaan van DYA als een kiemplantje dat is uitgegroeid tot een volwassen tuin en nam de bezoekers mee vanaf het begin, via een aantal illustratieve anekdotes, naar het uitein-delijke succes. “Onze toenmalige divisiedirec-teur Jeroen Versteeg (nu CEO van Sogeti -red) heeft er eigenlijk voor gezorgd dat DYA ook daadwerkelijk op de kaart is gekomen. We stopten veel tijd en energie in ons eerste boek en hij zei, hier gaan we mee door.” Later, in 2006, kreeg DYA een tweede boost, herin-nert middagspreker op het congres en management consultant Martin van den Berg zich. “Bij Sogeti was jarenlang testen domi-nant en we wilden er een tweede groot vak-gebied bij. “In 2006 zijn we begonnen met een aantal DYA-dagen te programmeren. Dat werd een groot succes. Er kwamen steeds meer bezoekers en uiteindelijk is het gewor-den wat het nu is.”

KANSEN EN INNOVATIENa Van Steenbergen was het de beurt aan Hans van der Zwaag, directeur ICT en Facilitaire Diensten van PGGM. Hij maakte duidelijk dat DYA aantoonbaar een bijdrage heeft geleverd aan het succes van PGGM. Zo ondersteunt het actief de PGGM strategie

en stijgt dankzij IT de productiviteit, doet IT meer tegen lagere kosten en zorgt minder complexiteit en strakke architectuur voor meer kansen voor innovatie. Maar helemaal zonder slag of stoot is dat bij PGGM niet gegaan. Hans van der Zwaag: “DYA zorgt voor een helikopterview op je architectuur. De hele functionaliteit van de IT wordt mee-genomen in plaats van één knelpunt aan te pakken. Je kunt bijvoorbeeld je mainframe eruit gooien, maar wat los je dan eigenlijk op? Met DYA krijg je een goed totaalplaatje en dan kan het mainframe nog wel verdwij-nen, maar dan weet je waarom. Zo’n 80% van wat we aan het begin van het hele project met Sogeti hebben bedacht, staat nog over-eind.” De directeur heeft nog wel een waar-schuwing bij de implementatie. “Zorg dat je op collectief niveau het totaaloverzicht houdt. Het moet ook geen project worden van alleen maar slimme mensen in je organi-satie. Je kunt de mooiste zaken bedenken, maar de medewerkers moeten er wel mee kunnen werken.”

ZWARE JOBMartin van den Berg kan zich wel iets voor-stellen bij het verhaal van PGGM. “Als eind-verantwoordelijke voor architectuur binnen een grote organisatie, heb je een zware job. Je moet veel medewerkers en stakeholders overtuigen. Vaak spelen er ook nog politieke

DyA® viert zijn tienjarig bestaan. Realit kijkt terug

op de dag met twee betrokkenen van het eerste

uur en een belangrijke relatie.

TERUgKIJKEN Op TIEN JAAR DyA®

sogeti-school zorgt voor effectieve architectuur

Spreker Hans van der Zwaag op het podium.

Marlies van Steenbergen trapte af op de DYA-dag.

afwegingen. Architectuur wordt nog weleens gezien als overhead, omdat de waarde voor het bedrijf door sommigen niet meteen wordt gezien.” Het toenemende belang van architectuur, niet alleen bij PGGM, ziet hij met genoegen aan. “Als ik nu op kantoor werk, hoor ik om me heen veel collega’s over architectuur praten. Dat was tien jaar gele-den zeker niet het geval. Het is echt een bedrijfsfunctie geworden die er toe doet.”Eigenlijk kan een grote organisatie niet zon-der architectuur. “De mogelijkheden op IT-gebied nemen alleen maar toe. Denk bijvoorbeeld aan de cloud. Als je dat allemaal Te

kst:

Ruud

Poe

ls

11

DYA® is de visie van Sogeti op het omgaan met architectuur. Het gaat over de tot-standkoming en het onderhouden van de architectuur. DYA® is ontstaan op basis van ervaringen uit de praktijk over hoe met architectuur wordt omgegaan. DYA® is ondertussen uitgegroeid tot de-facto stan-daard voor het omgaan met architectuur.

Het boek DYA Software geeft de lezer: • Eenmanieromtebepalenhoegoeduw

architectuur is en waar de verbeterpunten zitten. Hierdoor wordt het duidelijk op welke stakeholders, ontwerpkeuzes en realisatietaken de architect zich moet focussen. De architect kan hiermee ook bestaande aanpakken effectief inzetten.

• Inzichtinhetarchitectuurredeneermodel;datarchitectenhelptbijhetnemen van onderbouwde beslissingen en bij het slaan van de brug tussen bedrijfsvoering, technologie en realisatieproces.

• Antwoordopdevraaghoesoftwarearchitectuurkanwordeningebedinhet ontwikkel- en beheerproces, zodat de architect de architectuur kan beheren en beheersen.

• Demogelijkheidomsoftwarearchitectuurtepositionerenbinnenenter­prisearchitectuur en die af te stemmen met andere architecturen.

• Ingrediëntenomgemeenschappelijkeeigenschappenvanapplicatiesteborgen en het faciliteren van de verschillen ertussen mogelijk te maken.

Het boek is een combinatie van visie en inspiratie en sluit aan op de DYA Suite van Sogeti. De modellen en voorbeelden uit het boek zijn breed toepasbaar en bieden een pragmatische leidraad door de wereld van architectuur. Architecten kunnen er, zonder lange studie vooraf, meteen mee aan de slag.

DYA Software (ISBN 9789075414318) is verkrijgbaar via Sogeti DYA-software@sogeti.nl of via de boekhandel. Via het Sogeti-adres zijn recensie-exemplaren aan te vragen. Het is ook mogelijk een afspraak met de auteurs te maken voor het geven van voordrachten over de inhoud van het boek. Meer weten over DYA®? Kijk dan op www.dya.info/Home

arie-jan.snel@sogeti.nl

Sogeti komt met praktisch boek over softwarearchitectuurBedrijfsprocessen waarin geen software wordt

gebruikt, bestaan bijna niet meer. maar hoe zorg

je ervoor dat die software optimaal functioneert?

In het nieuwe boek DyA Software beantwoorden

de experts Robert Deckers en Ruud Steeghs die

vraag. Beide auteurs zijn werkzaam bij Sogeti

Nederland en hebben jarenlange ervaring op het

gebied van softwarearchitectuur.

Evenement

DYA®-dag

De tiende DYA®-dag werd onlangs gehouden in het Spant! In Bussum. Ooit begonnen als klein evenement, inmiddels uitgegroeid tot een architectuur-happening voor professionals. Ruim 440 personen hadden zich aangemeld voor vier plenaire en acht parallelle presentaties, die werden geven door onze klanten: PGGM, ASR, ING, DUO, FrieslandCampina, KLM/Air France en SNS Reaal. De dag werd afgesloten door het komische duo Rol&co. Deze kregen op hun geheel eigen wijze de zaal binnen tien minuten ‘plat’ met een humoristische invulling van een nu al bijna klassieke iIPad/Business/Architectuur vraag.

arie-jan.snel@sogeti.nl

op zijn beloop laat, dan verlies je de samenhang en zijn de risico’s groot.”

ONTWIKKELINGENHoewel er op architectuurgebied open alternatie-ven als TOGAF zijn, ziet Van den Berg DYA de komende tien jaar zeker niet verdwijnen. “We blijven doorgaan met ontwikkelen van DYA. Het is een filosofie en denkwijze die zorgt voor een effectieve architectuurvisie. Je zou kunnen spreken van een Sogeti-school van architectuur.” Van Steenbergen: “We gaan er zeker mee door. Het blijft een levend product. Het is geen standaard stappenplan, want iedere organisatie is anders. Het gaat erom dat je iedere keer kijkt wat is er op deze plek nodig, wat werkt wel en wat niet. We beschikken inmiddels over heel veel best practices met bijbehorende tips. DYA kan nog zeker tien jaar mee.” Voor haar is er binnenkort ook nog een persoonlijk architectuur-succes te vieren. In juni promoveert ze op het onderwerp aan de universiteit van Utrecht. “In mijn proefschrift gaat het onder meer over hoe je archi-tectuur effectief maakt. Je kunt zeggen dat architec-tuur, zeker in de eindfase van het proefschrift, een onderdeel is van mijn leven.”

12

What'S the Story?

De sector heeft de ingrediënten voor de oplossing van de crisis in huis. Nieuwe con-cepten als de smart grid, social-CRM, het nieuwe werken, social-collaboration, e-health zijn allemaal puzzelstukjes waarmee we de echte crisis kunnen aanpakken. Socialisering van de bedrijfsprocessen zet de mens weer centraal en biedt een goede basis om nieuw vertrouwen op te bouwen. En hetzelfde geldt voor politieke processen of probleemoplos-singen op grote schaal. De manier waarop ‘organisaties organiseren’ is in een crisis belandt. Dat geldt voor vele sectoren, onder-wijs, banken en niet in de laatste plaats de energiesector. Anders organiseren van de economie in alle geledingen is voorwaarde om uit de crisis te komen. En ICT vervult een spilfunctie in al die nieuwe netwerken in alle sectoren in de maatschappij.

IBM gebruikt het woord ‘smart’ hiervoor.

Smart living, smart cities, smart grid. Het moet allemaal veel slimmer. Don Tapscott gebruikt in zijn nieuwe boek ‘Macrowikino-mics’ het woord ‘herindustrialiseren’. In het onderzoek van het Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie (VINT), van Sogeti, waar ikzelf bij betrokken ben hebben we de ver-schillende analyses over de huidige econo-mische crisis op een rijtje gezet. Het is opval-lend om te zien dat de visies van Tapscott en IBM door vele andere crisisdeskundigen gedeeld worden. Veel experts zeggen dat de huidige crisis geen economische dip is, maar een kantelpunt, een paradigmaverschuiving. Of, zoals George Colony, CEO van Forrester Research, het verwoordt: dit is een ‘gateway recession’. We komen straks heel anders uit de gateway van de recessie als we er in zijn gegaan. Mensen gaan heel andere vragen stellen aan organisaties en eisen stellen. Volgens Colony moeten we daarom ook af

ICT-SECTOR WIJST DE WEg UIT DE CRISIS

van het woord IT en hij doet een oproep aan alle spelers in de sector om te praten over BT: Business Technology in plaats van IT: Infor-mation Technology.

NIEUWE GENERATIEWij spreken in ons onderzoek over ‘Don’t Be Evil’ als kapstok of als strategie om uit deze gateway recessie te komen. De simpele en positieve boodschap is dat op alle fronten van het economisch stelsel verbeteringen zijn te realiseren. Beter voor de klant, de patiënt, de planeet, de medewerker: het kan allemaal. En het moet ook wel, want de druk zal worden opgevoerd om het allemaal veel beter te doen dankzij de webtransparantie en al de watchdogs op het internet. De meer complexe realiteit is dat een paradigmaver-andering niet een papieren exercitie is, maar een bewustzijns- en gedragsverandering die zich afspeelt tussen de oren. De nieuwe generatie medewerkers zullen daar minder moeite mee hebben dan het establishment. Zij zijn op zoek naar nieuwe wegen die pas-sen bij deze tijd. Maar om de crisisuitdagin-gen allemaal op het bordje van de nieuwe generatie te leggen is wel wat te gemakke-lijk. De weg uit de crisis loopt dus langs tech-nologie, nieuw denken en herindustrialisatie. Digitaal en duurzaam gaan daarbij hand-in-hand.

van iT naar BT

Subsidiekranen gaan dicht en de broekriem moet

worden aangetrokken. Bezuinigingen kunnen nodig

zijn, maar hoe moeten we het opheffen van het

metropole Orkest of het sluiten van Ned 3 rijmen met

het beslechten van de crisis. Over geen enkele van de

onderliggende oorzaken van de crisis wordt immers

meer gesproken. De ICT­sector zou zich dat aan moeten

trekken, vindt directeur VINT menno van Doorn, want

voor de oplossingen van de echte problemen speelt de

informatietechnologie een cruciale rol.

Dit

artik

el is

ook

ver

sche

nen

in A

utom

atis

erin

g G

ids

13

What meanS?

Mobile AppOriginalsIn het zogeheten TIME-landschap, de combinatie van Telecom, ICT, Media en Enter/Edutainment zijn multi-touch app-phones en tablets een nieuwe dominerende verschijning. Dat komt doordat deze succesvolle hardware/software-combi zo mooi aansluit bij ons natuurlijke gedrag. Het is de reden waarom digitale techno-logie nog nooit eerder zo is aangeslagen: in fysiek, functioneel, psychologisch en sociaal opzicht.

Volgens Booz & Company zal de omarming van apps in 2013 een download-omzet opleveren van 17 miljard euro wereldwijd. Juniper verwacht in 2015 een mobiele-appsmarkt van 30 miljard dollar. Tegen die tijd zijn er 25 miljard apps gedownload. Voor 2011 en 2012 schat Gartner de omzetgroei van mobiele apps, inclusief advertentie-inhoud, in op 15 en 25 miljard dollar. Dat is een ver-drie- en vervijfvoudiging ten opzichte van 2010.

Maar dat is niet het belangrijkste. Met mobiele apps denkt busi-ness-software-gigant SAP in 2015 drie maal zoveel gebruikers te kunnen bereiken dan nu, ofte wel 1 miljard mensen. Die trend geldt niet alleen voor SAP: elke organisatie is er mee bezig.

De auto-industrie richt zich momenteel op de Smartphone on Wheels en een indrukwekkend aantal transformatieve smart-initiatieven voor onder meer logistiek, gezondheid, energie en gebouwen moet in deze Decade of Smart vorm krijgen. De intieme relatie daarvan met app-phones en tablets ligt voor de hand. Het groei-ende belang van de digitale TIME-combi als generieke business-pijler zet dus overtuigend door met een focus op apps.

Het idee van een auto als Smartphone on Wheels is een fraai voor-beeld van wat we een AppOriginal toepassing kunnen noemen. AppOriginals zijn ingebed in bekende real-life value chains rond-om een set van basisthema’s. Denk aan gezondheid, zorg, vervoer, energie, verzekeren, winkelen, weer etcetera, die naar believen kunnen zijn aangekleed met of uitgewaaierd naar contextrelevante lifestyle- en businessdomeinen en -topics.

Waarom zouden we straks niet een app-combipakket van een entertainment-firma, een kruidenier, een verzekeraar en een telecomaanbieder – het is maar een voorbeeld – als tijdelijke aan-bieding geleverd krijgen bij de aanschaf van de een of andere Smartphone on Wheels inclusief natuurlijk een car-branded multi-touch tablet?

jaap.bloem@sogeti.nl

De weg naar de crisis is overigens net zo interessant. Op basis van historisch onder-zoek naar de grote economische crises van de afgelopen 250 jaar nemen we de stelling in dat de huidige crisis is veroorzaakt door de technologie. Aan alle crises met een hoofdlet-ter C ging immers een technologische door-braak met een hoofdletter T vooraf. Grote zaken zoals olie, staal, treinen, kanalen in Engeland. Infrastructuurtechnologieën waar-aan eerst dertig jaar gebouwd is voordat er een crisis kwam. En de dertig jaren na de crisis stonden in het teken van het in gebruik nemen van de infrastructuur die gebouwd is. In die analogie kunnen we zeggen dat data de nieuwe olie is en de kanalen in Engeland van de 18e eeuw is het Wereld Wijde Web nu. We zijn Wired for Innovation.

Data, de nieuwe olie.

GOUDEN PERIODEDe gouden periode voor de informatietech-nologie moet nog beginnen. De technologie is de belemmering niet, alleen ons voorstel-lingsvermogen. We kunnen de economie cradle-to-cradle inrichten, we kunnen het vertrouwen van de klant terugwinnen, mede-werkers veel productiever maken. Maar dat vereist wel een hele andere kijk op ICT-zaken. Als alles om ons heen zal gaan veranderen, kan het niet anders dat de ICT-sector zelf ook zal veranderen. De vraag is dan waar te beginnen? Misschien wel door als sector gezamenlijk een visie neer te zetten en per-spectief te bieden. Misschien wel door het simpele woordspelletje van George Colony over te nemen en het begrip ‘IT’ aan de kant te zetten. Wat het in ieder geval niet zou moeten zijn is vast houden aan oude waar-den en denkpatronen en daarmee de nood-zakelijke veranderingen in de weg staan. Dat zou pas echt “evil” zijn.

www.dont-be-evil.org.

menno.van.doorn@sogeti.nl

14

What'S Working?

Hugo Batema van Sogeti in de EMC kooi in Hilversum.

hoogwaardige kennis in een notendop

SOgETI HIgH TECH

Een belangrijke groeidivisie die unieke

en hoogwaardige kennis aan het

Sogeti dienstenpakket toevoegt. We

brengen een bezoek aan één van de

Delivery Centra van Sogeti High Tech.

In slechts een fractie van een seconde schiet een elektrische ontlading van 8000 Volt uit de tip van een speciaal daarvoor bestemd pistool. Het appa-raat waarop deze ontlading wordt afgeschoten blijft heel, maar dat is niet altijd het geval.“Dit is slechts één van de zware beproevingen waaraan we alle door ons ontworpen apparatuur blootstellen en daar kan wel eens iets bij kapot gaan”, zegt Hugo Batema, Senior Hardware Engi-neer bij Sogeti High Tech. Hij voert deze test uit om te bepalen of het apparaat wel voldoet aan de wettelijke eisen. “Het moet bijvoorbeeld blijven werken als de gebruiker ervan toevallig statisch geladen is en er een vonkje over springt. Zo’n ontla-ding mag dan niet de werking van het apparaat beïnvloeden, laat staan dat het ervan kapot gaat.”

EMC KOOIHet eigen onderzoekslaboratorium van High Tech waar dit soort testen worden uitgevoerd heeft zelfs een zogenaamde EMC1 kooi. Deze ruimte wordt gebruikt om het storingsgedrag van elektronische apparatuur te onderzoeken. Er kan niet alleen gemeten worden of een apparaat bestand is tegen storingen, maar ook of het apparaat zelf niet te veel storing veroorzaakt. De testen die op het ogenblik worden uitgevoerd, zijn ten behoeve van een voor-

15

Bovenstaande afbeelding van een eerste labmodel voor de Voice-Over IP hardware geeft in vogelvlucht een over-zicht van de technologieën en kennisgebieden die High Tech in huis heeft. Per project kunnen echter andere ken-nisgebieden nodig zijn en dat maakt Sogeti High Tech zo uniek, want alle relevante disciplines zoals hardware design, embedded software ontwikkeling en High Tech testen hebben we onder één dak. Bent u geïnteresseerd in High Tech en wilt u eens een kijkje komen nemen in één van onze Delivery Centra of samen met ons bepalen wat we verder voor u kunnen betekenen, neem dan contact met ons op. wim.verheijen@sogeti.nl

EINDPRODUCTHierna wordt in nauwe samenwerking met de klant het eindproduct nog eens uitgebreid in de praktijk getest. Het product is echter pas klaar voor serieproductie als het ook nog eens voldoet aan internatio-nale milieu- en wetgevingseisen. De producten moeten dus niet alleen werken zoals de klant dat heeft gespecificeerd, maar ze moeten ook veilig zijn, geen storing veroorzaken en aan steeds strengere milieu-eisen voldoen. Denk daarbij aan het slim verbeteren van het energieverbruik, gewichtsbesparing, de afwezigheid van verboden stoffen en de recyclebaarheid van het product. Ja, er komt heel wat kijken bij de ontwikkeling van een product. En dit was nog maar in vogelvlucht één van de projecten binnen High Tech. Het is echter zeker niet het enige. Zo wordt onder andere met Kverneland gewerkt aan een op GPS-navigatie gebaseerd sproei-systeem voor landbouwmachines, met Applus RTD aan een systeem voor niet destructief onderzoek en een nieuwe generatie melkrobots wordt samen met Fusion ontwikkeld. Het zijn slechts enkele van de vele voorbeelden, maar ze maken wel duidelijk dat binnen de verschil-lende Delivery Centra van onder meer: Rotterdam, Den Bosch en Amersfoort met enthousiasme wordt gewerkt aan de verdere groei en verbreding van de kennis en kunde van Sogeti High Tech.

rene.maas@sogeti.nl

1 Van het Engelse Electro Magnetic Compatibility.

onderzoek naar een nieuwe Voice Over IP gateway voor NEC Unified Solutions, een internationaal opererende leverancier van professionele ICT apparatuur.Als onderdeel van het uitgebreide Technology Partnership met deze klant ontwerpt High Tech zowel de software als hardware voor deze gateway. Voordat dit project echter klaar is, wordt een uitgebreid ont-wikkeltraject doorlopen, waarbij gebruik wordt gemaakt van unieke technologie. Om te zien wat er zoal komt kijken bij het ontwerpen van deze state-of-the-art gateway gaan we naar de thuisbasis van het pro-ject in Amersfoort.Sinds April 2009 heeft High Tech in Amersfoort een compleet hardware- en software Delivery Centre. Het eerste wat dan ook opvalt als we daar de vierde verdieping betreden, zijn de laboratoria en ruimtes met speci-alistische apparatuur. Jeroen van Amstel project manager voor de nieu-we gateway: “Bij de ontwikkeling van zo’n complex product als dit, komen zo’n beetje alle kennisdomeinen die we als Sogeti hebben samen. We ontwerpen hier zowel de software als de hardware van het product en dat betekent nog al wat. Naast de brede kennis en vaardig-heden die hiervoor nodig zijn, betekent het namelijk ook dat je een eigen laboratorium met een scala aan tools en meetapparatuur nodig hebt.”

EMBEDDED SOFTWAREBinnen het project wordt dan ook niet alleen ontwikkeld aan de com-plexe software die de functionaliteit en een webserver realiseert, maar ook aan embedded software die de verschillende IP protocollen moet afhandelen en alle hardware functies aanstuurt. Voor de ontwikkeling van de hardware heeft High Tech een Computer Aided Design systeem waarmee ze de elektrische schema’s van het ontwerp invoeren. Op basis van deze schema’s wordt een printplaat ontworpen waarvan vervolgens in kleine oplage modellen worden gefabriceerd. Deze modellen worden uitgebreid getest alvorens ze worden vrijgegeven voor serieproductie in de fabriek van de klant. De testen die door Sogeti engineers worden uitgevoerd dekken verschil-lende gebieden af. Zo zal de ontwerper van een elektronische schake-ling willen verifiëren of zijn ontwerp ook daadwerkelijk de beoogde functionaliteit biedt en of deze ook onder extreme en wisselende omgevingscondities blijft werken. De industriële testexpert van het project zal samen met de fabriek van de klant beoordelen of elk geproduceerd product straks ook volledig getest kan worden. Hierbij wordt in een vroeg stadium rekening gehou-den met zogenaamde ‘Design for Testing’ criteria. Tevens wordt er in het ontwerp van de printplaat gedacht aan de testbaarheid van het pro-duct in de fabriek. Iedere printplaat krijgt bijvoorbeeld een zogenaam-de Boundary Scan keten om geïntegreerde schakelingen, met vele honderden aansluitingen per chip, te kunnen testen en programmeren. Verder ondersteunt elke printplaat een ingebouwde zelftest en analyse-functies. Een andere belangrijke technologie die Sogeti nu in huis heeft is die van programmeerbare logica. Hiermee kan klantspecifieke functionali-teit direct in hardware worden geïmplementeerd. “We doen dat door de benodigde functionaliteit in VHDL te beschrijven, een hogere pro-grammeertaal die speciaal ontworpen is voor het modelleren van digi-tale hardware. Dit wordt vervolgens gesynthetiseerd naar echte hard-ware functies die direct in een programmeerbare chip komen. Deze technologie is zo krachtig dat we bij eventuele problemen in het veld zelfs de hardware op afstand kunnen downloaden en repareren”, aldus Hans Fennik, VHDL specialist binnen het project. Na de afzonderlijke ontwikkeltrajecten van de hardware, de programmeerbare logica en de software van de Gateway volgt een uitgebreid integratietraject.

16

What’S on my mind?

Servicemanagement is een prachtig vakgebied,

dat momenteel midden in een ware ‘paradigm

shift’ zit. Opereren op het grensvlak tussen

business en informatietechnologie wordt steeds

uitdagender met het groeiend belang van IT voor

het behalen van bedrijfsdoelstellingen.

Meer en meer IT-ontwikkelingen leiden direct tot productinnovaties, nieuwe bedrijfsmodellen en zelfs complete herstructureringen aan businesszijde. We zien een sterk vernieuwd interactiemodel ontstaan tussen business en IT, waarbij ontwikkelingen als social media, cloud computing en Het Nieuwe Werken de toon zetten. Het vakgebied servicemanagement kan hierin niet meer terugvallen op de aloude middelen, competenties en frameworks. The times they are a-changing...

Bespaar met Sogeti Testing Services

Binnen enkele weken lanceert Sogeti, marktleider in testen, Sogeti Testing Services (STS). Met STS biedt Sogeti de mogelijkheid om testdiensten als een service af te nemen. Dit zijn zowel services op het gebied van testen van functionaliteit als consultancy.

Voorbeelden hiervan zijn testen van performance, security en webtoegangkelijkheid en testproces-verbetering. Sogeti neemt hierbij de volledige verantwoordelijkheid voor het eindresultaat. Met deze services speelt Sogeti in op ontwikkelingen in de markt waarbij organisaties een kortere time-to-market en besparingen op hun IT-kosten willen realiseren.

Uniek aan STS is dat Sogeti een groot aanbod van services tegen een vaste prijs en doorloop tijd kan leveren. Binnen één werkdag na de aanvraag, ontvangt u een offerte met een heldere specificatie van de deliverables, doorlooptijd en kosten. Een compleet overzicht van de services, met een uitgebreide beschrijving, staat in de STS service-catalogus. STS biedt klanten volledige flexibiliteit in het afnemen van diensten. Bovendien is alle gebruik van tooling inbegrepen in de services. Hierdoor hoeft u niet te investeren in bijvoor- beeld de aanschaf van kostbare testtools. Een direct financieel voordeel dus. Omdat onze STS-profes sionals kennis hebben van de bekendste commerciële en open source tools kunnen, indien gewenst, ook uw eigen tools worden gebruikt.

STS voert haar services uit als onderdeel van het Delivery Center van Sogeti waarbinnen de processen volledig zijn ingericht volgens de bestaande kwaliteitssystemen.

Waar mogelijk hebben wij onze werkzaamheden geautomatiseerd. Dit zorgt voor een aanzienlijke tijdsbesparing in uw projecten. Hierdoor kunnen wij voor u besparingen op uw testkosten realiseren van 20% tot 80% ten opzichte van traditionele projecten en diensten.

marjolein.van.dongen@sogeti.nl

Dit

artik

el is

ook

ver

sche

nen

in C

ompu

tabl

e

meer service, minder management

17

WARE KRACHTDe ware kracht van servicemanagement zit vooral in het flexibel combineren van diverse componenten tot een logisch en betrouw-baar geheel, zodat dit waarde toevoegt aan de doelstelling van de afnemer van de IT-dienst. Dus flexibiliteit en ondernemer-schap zijn belangrijk, maar klantwaarde evenzo. Waar traditioneel de servicemanager vooral op het IT-technische terrein opereerde (applicaties, infrastructuur), zullen bewegin-gen als cloud en social computing steeds meer vragen om toegevoegde waarde van servicemanagement in het Informatievoor-ziening (IV)-domein. De focus zal steeds meer verschuiven naar ‘end-to-end’ dienstverlening en effectiviteit, waar op basis van business-kpi’s gemeten wordt. Deze worden benoemd en bestuurd vanuit business proces en informatie-management. Dit heeft zijn weerslag op traditionele processen en methodieken. Zo ook op configuration management. Er zal steeds meer behoefte zijn aan het vastleg-gen en vooral ook verbinden van informatie over het gehele it-domein. Het is dus gerechtvaardigd meer te gaan spreken over it information management, in plaats van configuration management. Dit dekt de lading gewoonweg niet meer en kan daar-naast onvoldoende antwoorden bieden op vraagstukken met betrekking tot (out)sour-cing, clouds en (big) data.

NIEUWE VRAAGSTUKKENHet grenst aan een Pavlov-reactie als service-management, bij het vinden van antwoor-den op nieuwe vraagstukken, snel terug-grijpt op het intensiveren van processturing en -management. Echter, de kunst van het

IMPACTSocial media hebben een immense impact op omgangsvormen, communicatie en machtsverhoudingen. Kijk alleen maar eens naar de invloed van social networks op de recente ontwikkelingen in Tunesië en Egypte. De IT-volwassenheid van de gemiddelde gebruiker gaat met enorme sprongen voor-uit, terwijl ontevreden klanten zich eenvou-dig en snel mobiliseren. Daarnaast eist de mobiele IT-gebruiker, in het kader van Het Nieuwe Werken, een steeds flexibeler IT-apparaat om te voorzien in haar locatie- en deviceonafhankelijkheid. Dit legt zicht-baar meer druk op de kwaliteit van de IT-dienstverlening. Hoewel cloud computing nog in de kinder-schoenen staat en verhoudingsgewijs nog slechts een gering deel van de IT-budgetten consumeert, is haar belofte er niet minder om. Of het nu gaat om Software, Platform of Infrastructuur as a Service, het gestandaardi-seerd aanbieden van IT-dienstverlening via abonnementstructuren vraagt om een nieuwe invulling van IT- en zeker ook service-managementactiviteiten. Zo verschuift hiermee de aandacht van change- naar verwachtings management, van applicatie-maatwerk naar interface-logica en van applicatiebeheer naar functioneel beheer. Als servicemanagement in deze verande-rende wereld in de kramp schiet en terugvalt op de traditionele middelen, zoals ISO-nor-meringen, COBIT-controls en ITIL-frameworks, of het intensiveren van processturing en managers, zal het haar toegevoegde waarde snel zien verliezen. Waar het vakgebied zich vooral op moet richten, is het ontwikkelen en stimuleren van competenties als verbinden en ondernemerschap.

weg- én loslaten is in vele gevallen een stuk succesvoller om de IT-dienstverlening aan ‘de nieuwe omstandigheden’ aan te passen. Hoewel Lean als methodiek niet onomstre-den is, en bij Toyota het nodige aan stof heeft doen opwaaien, is de essentie ervan zeer goed toepasbaar in IT. First time right en het weghalen van overbodige stappen vanuit het perspectief van de klantwaarde kunnen veel betekenen in het effectiever maken van IT-organisaties.

Naast het weglaten van overbodige stappen en activiteiten, zal er ook aandacht moeten zijn voor het kunnen loslaten. Denkwijzen als de chaostheorie en Rijnlands denken gaan uit van zelfsturende teams met decentraal ondernemerschap, waarbij vakmanschap belangrijker is dan het sturend mechanisme. Ook binnen servicemanagement kan dit zeer praktische handvatten bieden om in te spelen op de sterk aan chaos gerelateerde sociale revolutie. Door flexibele, op vertrouwen en beloning gebaseerde afspraken te maken met partners, in plaats van rigide sla’s en wurgcontracten. Of door de afzonderlijke ketenpartijen hun eigen aandeel in de end-to-end (business) kpi’s te laten benoemen en uitvoeren. Tot slot kan een flexibele inrich-ting van beheerprocessen en -tooling ruimte bieden tot context-gebaseerde dienstver-lening. Denk hierbij aan een situationeel gedefinieerde classificatie van incidenten of changes, waardoor meer aandacht is voor schuivende bedrijfsbelangen.Om het hoofd te kunnen bieden aan een sterk veranderende wereld, met steeds meer nadruk op business technologie (bt) dan de traditionele informatietechnologie (IT), kan ook servicemanagement niet langer op haar lauweren rusten. Het vakgebied met haar traditionele middelen en competenties zal zich verder moeten ontwikkelen om haar toegevoegde waarde te blijven bewijzen. Niet door te gaan overmanagen, maar door werkelijk meer service te gaan verlenen.

dave.van.herpen@sogeti.nl

OpEREREN Op HET gRENSVLAK TUSSEN BUSINESS EN INfORmATIE TECHNOLOgIE STEEDS UITDAgENDER

18

What'S cooking?

De relatie tussen Sogeti en Solveon is ouder dan Sogeti zelf. Al in 2000 voerde G&D (later Sogeti) het beheer van de kernsystemen Solide en Increase voor Solveon uit. Een goede relatie die door de jaren heen alleen maar steviger werd. Toen Solveon besloot om beide kernsyste-men te laten herbouwen tot één nieuw systeem, gingen ze niet over één nacht ijs. Sogeti heeft Solveon er uiteindelijk van overtuigd hier-voor dé partij te zijn door een bijzonder uitgebreid en gedegen voorstel met scenario’s te doen, en in augustus 2009 startte het project Solve-it.

INDIAHet project bestaat uit twee delen; het samenvoegen van 2 applicaties naar 1 en vervolgens de herbouw van die applicatie in .Net , tot één nieuwe applicatie ‘Solve-it’. Het project is gestart in Nederland: daar is door het beheerteam de samenvoeging van Increase en Solide uitge-voerd. Daarna is de nadruk op India komen te liggen. Naast de Functio-nele Acceptatie Testen van de samengevoegde applicatie, namen onze collega’s in Mumbai de complete herbouw naar .Net voor hun rekening. Na oplevering van het nieuwe systeem eind 2010 wordt ook het com-plete beheer ervan door Sogeti in India uitgevoerd. Dat past in het streven van Sogeti om grote projecten in samenwerking met India uit te voeren. Daarmee komt het kosten- en kennisvoordeel van onze collega’s immers pas echt goed uit de verf. Aan de herbouw van de Solveon applicatie werken zo’n 17 collega’s in India.

BEHEERHet project bevindt zich nu in de beheerfase.. De tevredenheid over de samenwerking en betrokkenheid tussen Solveon en Sogeti, zowel in Nederland als India was en is groot. Hierbij heeft het puur Nederlandse Solveon ervaren dat de communicatie in het Engels in de praktijk geen obstakel is. Bij de start van het project is uitgebreid stilgestaan bij een goede inrichting van de communicatielijnen en de positionering van medewerkers daarin. Een stabiel team was de sleutel tot het succes. Ingrid van Elderen, contractmanager van Sogeti: “Voorafgaand aan de start van het project heeft een aantal Indiase collega’s een introductie programma in Nederland bij Solveon gevolgd, om zo meer ‘feeling’ bij de klant en zijn dienstverlening te krijgen.”

Ahijeet Ghag, projectleider Sogeti India, “Wij vinden het fijn om te merken dat een opdrachtgever tevreden is. Door onze goede presta-ties zijn er zelfs in de loop van het project extra werkzaamheden naar India verschoven. Een groter compliment is er natuurlijk niet!”

VERTROUWENWij zijn in Nederland letterlijk en figuurlijk de sluis naar India. In India is men tenslotte verantwoordelijk voor de bouw en het beheer van het systeem, dan moet je het werk ook in die geest organiseren. In Neder-land faciliteren we het project. We zijn zogezegd het support team

succesvolle herbouw kernsystemen solveon

Sogeti kiest ieder jaar een project van het jaar.

Dit jaar is gekozen voor Solve­it, een nieuwe

applicatie in een moderne taal voor Solveon.

maatwerk waar meer dan anderhalf jaar aan

werd gewerkt en waar ongeveer 100 Sogetisten

bij betrokken waren.Het team van Solveon nam de prijs voor project van het jaar dankbaar in ontvangst.

19

voor India. De projectleiding ligt in India, het projectmanagement – de klant-contacten – zijn in ‘Nederlandse handen’. Dat vraagt om een nieuwe aanpak, gebaseerd op vertrouwen en dat blijkt uitstekend te werken, voor alle partijen!

“We hebben onze Indiase collega’s gevraagd welke informatie ze nodig heb-ben om hun werk goed te kunnen doen en aan de hand van hun input docu-mentatie laten vertalen. Dat klinkt logisch maar is nog geen gemeengoed, aldus Ingrid van Elderen.”

“Wat erg prettig is, is dat we in India ook betrokken worden bij zaken die indi-rect voor ons van belang zijn. Niet alleen de uitkomst van een discussie wordt met ons gedeeld, maar we worden ook actief bij discussies betrokken”, vult Ahijeet Ghag aan.

SUCCESHet project is succesvol afgerond, de betrokkenen zijn tevreden. Naast inten-sieve communicatie en sterke betrokkenheid is er nog een succesfactor die eruit springt: de stapsgewijze opbouw. Het project werd in delen (incremen-ten) getest en opgeleverd. Zo houden zowel Sogeti als Solveon continu grip op de voortgang en kan waar nodig eenvoudig en op tijd bijgestuurd worden. “De stapsgewijze opbouw is een belangrijke succesfactor. We hebben er bewust voor gekozen om met kleine eenvoudige delen te starten. Zo deden we ervaring op die we goed konden gebruiken bij de complexere delen die we daarna oppakten”, vertelt projectmanager Geerhard van Dijk.

Ahijeet Ghag: “Door de ‘toolbox’ voor de ontwikkelaars samen met Nederland te ontwerpen en te bouwen is er wederzijds vertrouwen ontstaan in de manier waarop wij in India de applicatie verder ontwikkelen.”

RESULTAATDe eerste ervaringen met India zijn Solveon uitstekend bevallen: Tijdens videoconferences en via webex stelden de Indiase collega’s goed doordachte inhoudelijke vragen. Daarnaast hebben ze grote indruk (op zowel de Neder-landse collega’s als op de klant) gemaakt, met de snelheid van kennisopbouw en het toepassen van de opgedane kennis. Als voorbeeld: tijdens een gede-gen uitgevoerde Gebruikers Acceptatie Test op een van de meest complexe processen van het systeem werden nauwelijks bevindingen gedaan. “Dit goed lopende project kan als voorbeeld dienen voor alle andere (grote) projecten. Ik zie veel kansen en grote mogelijkheden voor de groei van de samenwerking met India”, aldus Ingrid van Elderen.’”

Begin maart 2011 gaat Solve-it formeel live, en vanaf medio 2010 werkt Sol-veon al op het gefuseerde systeem (fase 1 van het project). De reacties over-troffen alle verwachtingen: nog nooit is de implementatie van een nieuw systeem zo soepel verlopen en er kwamen diverse positieve reacties van de gebruikers. Hiermee is de (technische) basis gelegd voor de verdere groei van Solveon, waarbij sneller nieuwe klanten bediend kunnen worden en de werk-zaamheden beter worden ondersteund. Gevolg: meer en tevredener klanten voor Solveon. En gezien de ervaringen uit het verleden, hebben wij er alle vertrouwen in dat ons beheer van Solve-it garant staat voor de tevredenheid van Solveon over de dienstverlening van Sogeti.

jaap.wust@sogeti.nl

SolveonSolveon Incasso B.V. is een zelfstandige dochteronder-neming van ABN AMRO. Het bedrijf werkt voor diverse opdrachtgevers en is het grootste incassobureau in de bancaire sector en in de financiële branche in Nederland.

Start van Internationale

Azure Privilege Club

Sogeti introduceert de Sogeti Azure Privilege Club. Met dit programma kunnen klanten, dankzij de ondersteu-ning en toewijding van Microsoft en Sogeti, hun eerste schreden op het gebied van cloud computing zetten. Het interactieve programma omvat tijdens de eerste fase 12 vooraanstaande klanten die zich inzetten om hun bedrijfsproces en prestaties te verbeteren door middel van cloud computing, en is mogelijk gemaakt door het Windows Azure-platform van Microsoft. Hierdoor kun-nen de deelnemende klanten, ondersteund door de technische en bedrijfsdeskundigen van Sogeti en Micro-soft, innovatieve cloud-oplossingen introduceren.

“Wij zijn ervan overtuigd dat voor een succesvolle invoering van cloud computing een duidelijke inzet van bovenaf benodigd is, naast het realiseren van con-crete initiatieven met een zichtbare waarde voor de onderneming”, aldus Luc-François Salvador, wereld-wijd Chairman en CEO van Sogeti. “Met de introductie van het Sogeti Privilege Club-pakket wordt dat idee voor een selecte groep voorkeursklanten werkelijk-heid. Dit belangrijke klanteninitiatief wordt mogelijk gemaakt door onze cloud-samenwerking met Microsoft en het robuuste Windows Azure-platform.”

Het afgelopen jaar hebben Microsoft en Sogeti een sterk samenwerkingsverband opgezet voor diensten op het gebied van cloud computing, zodat hun klanten de voordelen van deze diensten kunnen grijpen met behulp van een bewezen en duidelijke routekaart.

De Sogeti Azure Privilege Club is het tweede innova-tieve aanbod dat door Sogeti en Microsoft gezamenlijk op de markt is gezet. Daarnaast is eerder dit jaar de Sogeti Azure Jumpstart geïntroduceerd, waardoor klan-ten sneller gebruik kunnen maken van cloud-diensten via het Windows Azure-platform en een reeks vooraf geïnstalleerde toonaangevende ISV-oplossingen die als diensten beschikbaar zijn.

Deze cloud-samenwerking heeft al winst opgeleverd aan klanten met toonaangevende IT-kwaliteiten. Een voorbeeld van een casestudy over een vooraanstaande Azure-klant waarbij Microsoft en Sogeti betrokken zijn, kunt u vinden op www.soqeti.com/casestudies.

“De samenwerking van Sogeti en Microsoft op het terrein van cloud-diensten, in het bijzonder met het Windows Azure-platform, doorbreekt de huidige hype in cloud computing en biedt klanten concrete en innovatieve cloud-oplossingen”, aldus Zane Adam, algemeen directeur SQL Azure & Middleware bij Microsoft Corporation.

ron.moerman@sogeti.nl

20

What'S Working?

Applicatiebeheerder Robert van der Linde kan voorlopig vooruit in het AMC. In 2009 werd hij op projectbasis naar het AMC gede-tacheerd vanuit Sogeti. Maar die drie maan-den werden er dertien en nu zit hij er nog. ‘Er is meer dan genoeg te doen’, stelt hij, ‘de ideeën komen van alle kanten binnen.’ En hoewel hij werd binnengehaald om een paar dossiers binnen de apotheek van het ziekenhuis voor zijn rekening te nemen, beperken die ideeën zich al lang niet meer per se tot die ene afdeling. Door gefaseerd te werk te gaan – ook in verband met de bud-getten – kon de apotheek ervaren welke grote vorderingen konden worden gemaakt.

BESTELAGENDAHet begon allemaal met de oncologische bestelagenda en patiëntenplanning. ‘Het bereidingsproces voor cytostatica was volle-dig gebaseerd op papieren formulieren’, vertelt Van der Linde. ’Voor iedere dag bestond één bakje en afhankelijk van de toedieningsdag raadpleegde de productie-afdeling het betreffende bakje om te kijken welke bereidingen die dag moesten worden gemaakt. Heel veel handwerk dus en heel veel uitzoekwerk. Het kon niet anders of daarbij ging wel eens wat mis. Er was geen controle op het aantal gemaakte giften en op de vraag of deze waren afgeleverd.’ Apotheker Paul Kuks vult aan: ‘Het gaat hier-bij over behandeling van kankerpatiënten. Tijdsdruk speelt daarin een grote rol. Soms is de patiënt te ziek om de behandeling te ondergaan, dus wordt doorgaans eens opdracht gegeven tot aflevering van een

geneesmiddel waarvan de voorschrijver nog niet zeker weet of het ook toegediend gaat worden. Met de bereiding wordt dan ook tot het laatste moment gewacht, om te voor-komen dat je zulke dure geneesmiddelen ongebruikt moet weggooien en dat hoog risicogeneesmiddelen de verpleegafdeling of zelfs de patiënt bereiken. De applicatie die nu is ontwikkeld, samen met applicatiebe-heerder Wouter Feenstra, biedt de productie-afdeling veel sneller inzicht in de reële vraag. En bij een annulering van een aanvraag is direct zicht op de gegeven medicatie aan de patiënt.’ Om dit mogelijk te maken, is voor-zien in een bestelagenda die alle aanvragen ondervangt en in een elektronisch overzicht plaatst. De productieafdeling kan hierin per dag zien welke bereidingen moeten worden gemaakt. De bestelagenda controleert ook of giften nog wel bereid dan wel afgeleverd mogen worden. Is sprake van een aanvraag onder voorbehoud van laboratoriumdiagnos-tiekresultaten (OVV), dan mag de gift wel worden bereid, maar is het afleveren ervan alleen toegestaan na opheffing van de OVV-status. Ook als toedieningsdata worden verschoven of geannuleerd, wordt de pro-ductieafdeling hierover meteen geïnformeerd.’

WINSTToen deze klus was afgerond, had Van der Linde nog tijd over om te kijken op welke plekken binnen de apotheek informatisering nog meer slim kon worden toegepast om processen te verbeteren. Een goed voor-beeld werd gevonden in het aanvragen van nieuwe chemicaliën voor alle AMC-labo-

met de ontwikkeling van diverse applicaties zet de apotheek van

het Academisch medisch Centrum Amsterdam (AmC) enorme

stappen in efficiency en patiëntveiligheid. Het enthousiasme dat

dit losmaakt in de organisatie, zorgt ervoor dat steeds nieuwe

verbetervoorstellen ter tafel komen. En zo ontstaat bijna vanzelf

een kwaliteitscyclus met vele einddoelen, maar zonder einde.

KWALITEITSVERBETERINg ApOTHEEK AmC:

‘ het ene idee lokt het andere uit’

ratoria, ook tijdrovend en grotendeels hand-matig verlopend. ‘Een proces dat soms wel een week in beslag nam’, vertelt Van der Linde. ‘En bij een volume van 1.500 bestellin-gen op jaarbasis een proces waarin absoluut winst te boeken was.’ Het AMC ontwikkelde met Sogeti een applicatie die fungeert als webshop voor het bestellen van chemicaliën. Omdat deze valt onder de apotheekportal, kan gebruik worden gemaakt van de hier-voor geboden faciliteit. Een bestelling wordt – na eventuele goedkeuring door de budget-houder – automatisch doorgezet naar het ZIS en kan dan vervolgens het normale bestel-traject doorlopen. Chemicaliën die nog niet in het systeem bekend zijn, kunnen eenvou-dig worden toegevoegd. ‘Het proces vergt nu nog maar twee minuten werk voor de afde-ling inkoop en de bestelling is de volgende dag afgerond’, vertelt Van der Linde.

Met deze eerste successen groeide vanzelf het enthousiasme in huis om meer dingen geregeld te krijgen. Soms is de oplossing heel simpel, zoals het track and trace sys-teem voor de flessen met gesteriliseerd water voor de dialyseapparatuur. De afdeling kan nu zelf zien wat de status daarvan is en hoeft dus niet meer steeds te bellen met de vraag waar ze blijven. ‘Een heel mooi voor-beeld van een project vind ik de iZAAZ data-base’, vertelt Van der Linde. iZAAZ is een samenwerkingsverband van de acht UMC’s voor inkoop van geneesmiddelen. Door deze gezamenlijk of in subgroepen in te kopen, gaat het volume omhoog en kunnen de UMC’s dus voor een scherpere prijs inkopen. Van der Linde: ‘Tot voor kort werd hierbij gewerkt met Excellsheets. Dat leverde de nodige stress op. Het ging immers om acht UMC’s met 103 grote subgroepen aan geneesmiddelen plus nog eens diverse varia-ties per middel. Die lijsten moesten hand-matig worden uitgeplozen, met daarnaast de leverancierslijsten. Monnikenwerk. Nu beschikken we over een applicatie die alle gebruiksgegevens van de UMC’s kan verwer-ken en kan omzetten in offerteaanvragen. Leveranciers leveren hun informatie in vast formaat aan en de applicatie maakt per D

it ar

tikel

is o

ok g

epub

licee

rd in

ZN

etw

erk

21

groep geneesmiddelen inzichtelijk welke leveran-cier het benodigde geneesmiddel het goedkoopst kan aanbieden.’ Kuks vult aan: ‘Werken met dit sys-teem bespaart werk en geld en scheelt in het aantal fouten. En omdat we het over publiek geld hebben, hebben wij als ziekenhuis een verantwoordelijkheid om dit zo effectief mogelijk te besteden. Door op deze manier in te kopen, besparen we op jaarbasis 800.000 euro.’

LOGISTIEKVan der Linde zit nog vol met plannen en heeft 2011 uitgeroepen tot het jaar van de logistiek. ‘Alles wat we van leveranciers aangeleverd krijgen, wordt handmatig uitgepakt en gecontroleerd’, legt hij uit. ‘Dat is veel werk en het is logisch dat daarbij fouten kunnen worden gemaakt. We willen daarom per krat op barcode gaan scannen en slechts steekproefs-gewijs controles gaan uitvoeren, zodat bestellingen veel sneller naar de afdelingen kunnen. De leveran-ciers sturen hun facturen digitaal door zodat we deze automatisch tegen de door het AMC afgespro-ken prijzen kunnen vergelijken. Ook dat bespaart weer tijd.’ Kuks benadrukt hoe belangrijk het voor het ziekenhuis is fouten te voorkomen. ‘Denk bij-voorbeeld maar aan twee patiënten met dezelfde achternaam, die allebei verschillende geneesmid-delen nodig hebben. Je wilt echt niet dat die wor-den verwisseld’, legt hij uit. ‘Het is dus altijd goed extra controlestappen toe te voegen. Ook wil je

voorkomen dat een geneesmiddel wordt bereid, terwijl de behandelaar op het laatste moment beslist dat het toch iets anders moet zijn. Dus is voorzien in een extra con-trole bij uitgifte, om te voorkomen dat het verkeerde middel de patiënt bereikt.’ Deze stappen zijn niet alleen belangrijk in het dagelijkse proces op de apotheek, stelt Kuks, ze passen ook in de ontwikkelingen in de geneeskunde. Hij legt uit: ‘Het pakket aan geneesmiddelen waarmee de zorg werkt, wordt door personalized medicine steeds meer divers. Je moet over gerichte informatisering beschikken om dat proces op verantwoorde wijze aan te kunnen.’ Hiervoor zijn mensen met proceskennis nodig – zoals Van der Linde en Feenstra – maar afgezien daarvan is niet eens zo’n grote investering nodig om dit te bewerk-stelligen. ‘De software is doorgaans open source’, zegt Van der Linde, ‘En de standaard randapparatuur zoals computers en barco-descanners is allemaal al in huis. De kunst is wel om software zo te ontwikkelen dat die de gebruiker faciliteert en niet hindert. Dat is soms koorddansen. Wat je ontwikkelt, moet gebruiksvriendelijk zijn en echt binnen het proces vallen waarmee mensen in hun dage-lijks functioneren te maken hebben.’

Sogeti in de ZorgSogeti ondersteunt de Nederlandse Zorgmarkt breed met generieke ICT. Naast haar ruime ICT expertise heeft Sogeti kennis en ervaring op onder-meer terreinen als HL7, NEN7510-11-12, BSN in de Zorg, XIS, PACS en UZI. Sogeti heeft projecten uitgevoerd voor het ministerie van VWS en agentschappen zoals CIBG, VROM en CBG. Sogeti is actief bij Universitaire medische centra (inclu-sief de NFU) en een groot aantal ziekenhuizen en andere zorgaanbie-ders. Om dit te schetsen enkele voor-beelden: Voor het AMC borgt Sogeti kenniscontinuïteit op het gebied van onder andere projectleiders, informatie-analisten, infrastructuurspecialisten etc. Daarnaast heeft Sogeti een opdracht uitgevoerd op het gebied van pack-aging ten behoeve van desktop-applicaties. Voor het Albert Schweitzer Ziekenhuis heeft Sogeti op basis van procesarchitectuur zorgpaden uitge-werkt naar transmurale communicatie tussen poortspecialisten en radio-therapeuten. Verder besteedde de Nederlandse Zorgautoriteit onlangs het beheer van een belangrijk deel van haar applicaties uit aan Sogeti. Voor het CIBG werd naast tal van andere opdrachten ook het Nieuwe Donorregister gerealiseerd. En voor de Jeugdzorg werden dataconversies uitgevoerd en Sogeti ontwikkelde voor het Ministerie van VWS het Webloket ter ondersteuning invoering EPD en BSN, bekend als ‘infoepd.nl’, en heeft dat in beheer. Het CAK liet op basis van bestaande programmatuur functio-nele ontwerpen en technische docu-mentatie opstellen. Daarnaast is Sogeti key-player op het gebied van NEN7510-dienstverlening.

22

What'S the ranking?

NIEUWE mEDIA TOp 10 VAN VINT

2010 jaar van de (wiki)waarheid

De erkenning van Facebook kwam met de verkiezing van Mark Zuckerberg tot persoon van het jaar, de koningin erkende twitter door te gaan tweeten en De Telegraaf kocht hyves. Time Magazine, de koningin en De Telegraaf hebben van de grassroots-bewe-ging establishment gemaakt. En datzelfde establishment is extreem onder vuur geko-men door de beweging die wereldwijd nu zo omarmt wordt. Met Wikileaks en personen als Youp van ‘t Hek als de voormannen.

“Assange op nummer 1 mag geen verrassing heten”, aldus Menno van Doorn, directeur van VINT. “We staan nog maar aan het begin van wat we te weten gaan krijgen. De beste remedie voor organisaties en instituten om hier mee om te gaan, beschrijven we in ‘Don’t Be Evil’, het VINT-onderzoek dat we in 2010 publiceerden. De wereldwijde vertrouwens-

crisis kan alleen gekeerd worden als we fundamentele keuzes maken over de omgang met burgers en consumenten.”

2011Van Doorn: “Dit jaar zet de ‘device-revolutie’ door en we zullen extreme staaltjes van marketingexpansie gaan beleven. Het wordt een gevecht om de vinger van de consu-ment. Blijven die aan de iPads hangen of worden het toch de slates? Windt Android ons om de vinger of iPhonen we ons een weg naar de iTunes-store? Wie zich afvraagt wat het werkelijke effect zal zijn van al die App-toepassingen zal wel eens voor verras-singen kunnen komen te staan. Het open internet krijgt niet alleen te maken met de gesloten app-winkel van Apple of de ongooglebare wereld van facebook.”

TOP 10 VAN 2010

1 JAAR VAN DE WAARHEID: ASSANgE Asange maakt van wiki “what I know is” “what we know is” en schudt de wereld wakker over de vraag wie nou eigenlijk waarheidsbevinding moet doen. De hele wereld staat in zijn hemd, maar misschien nog wel het meest de journalistiek.

2 DE VINgERREVOLUTIE Computer die met de vinger wordt bediend en waarmee je kan grut-ten in een app-winkel waar inmiddels al meer dan een miljard dollar in omgaat. We stonden er massaal voor in de rij, de iPad.

3 BLACKBERRy TE VEILIg De encryptie van de Blackberry is té veilig en niet zomaar af te tap-pen door veiligheidsdiensten. Onder meer de Indiase overheid vond het een groot probleem.

4 KINECT de volgende generatie in spelcompu-ters. Geen controller meer nodig. Je doet alles zelf. Spannende dat nu gebeurt is het hacken van de kinect interface voor andere toepassin-gen.

5 yOUp: Youp van ‘t Hek nam het op tegen de helpdesk van T-Mobile en later tegen alle help-desks van Nederland. Jammer dat er uiteindelijk een oud medium als De Help kwam.

6 gERDI VERBEET die het overzicht kwijt is. Volgens de voorzitter van de Tweede Kamer wordt de stroom van meningen er met Twitter <http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Internet-Gadgets/276390/Virus-treft-Twitter-wereldwijd-inmiddels-onder-controle.htm> niet overzichte-lijker op. Ze riep parlementariërs op te staken met hun online gekwetter.

7 LIfTDECK Handig als het openbaar vervoer plat ligt. De website liftdeck helpt gestrande reizigers via geposte tweets aan een lift naar huis.

8 ONLINE RAmpTOERISmE Als gevolg van de aardbeving in Chili zou er een tsunami komen in Hawaii. Twitterazzi over de hele wereld zaten klaar om de zeebeving live te zien. Er kwam slechts een golf die een klein strandje over-spoelde. Frustratie alom: “Long boring day. The stupid tsunami which didn’t even happe-ned ruined my plan.”

9 THE SOCIAL NETWORK Bioscoophit; over het leven van Mark Zuckerberg, de oprichter van Facebook en jongste miljardair van de wereld. Zelf is hij minder gecharmeerd van de film. Werd wel man van het jaar bij Time.

10 SmARTpHONE ON WHEELS Tien jaar geleden deden Mercedes-Benz en BMW al manmoedige pogingen om internet in de autoradio te bren-gen op basis van GSM en WAP. Nu laten Alcatel-Lucent in samenwerking met Samsung en anderen laten zien hoe de ‘connected car’ er uit gaat zien.

Het afgelopen jaar was in alle opzichten het jaar van

de waarheid van en voor sociale media. zo blijkt uit de

nieuwe media top 10 over 2010 die het Verkenningsinstituut

Nieuwe Technologie (VINT) van Sogeti Nederland voor het

derde achtereenvolgende jaar samenstelde.

23

Who’S talking?

De Sogeti divisie EBS had twee teams ingeschreven voor de Arctic Challenge die verreden werd van 15 tot en met 22 januari. Het is beslist geen rally, het komt aan op behendigheid, goed navigeren en anticipe-ren. De start op zaterdag was indrukkwekend volgens de Sogetisten die reden in Audi Q7’s. Zestig teams stonden opgesteld om na het start-schot te vertrekken. Het publiek en media waren massaal uitgetrokken

medewerkers van Sogeti werken met passie

aan expertise en denken proactief mee om

uitdagingen bij de klant op te lossen.

Teamwork is een essentieel onderdeel om ICT

opdrachten tot een succesvol resultaat te

brengen. Deze eigenschappen heb je ook

nodig voor een succesvolle deelname aan

The Arctic Challenge Tour.

TEAmS SOgETI IN ARCTIC CHALLENgE

Teamwork en ontberingen

om de deelnemers toe te juichen. De teams kregen telefonisch en per SMS coördinaten in graden oosterlengte en noorderbreedte door over de locatie van de volgende checkpoints. De teams moesten zelf bepa-len hoe daar het snelst te komen. Ieder team had een track en trace-systeem in de auto om de wagen exact te lokaliseren. Met een frequen-te interval van een paar seconden werd de snelheid van de auto berekend. Te hard rijden is absoluut verboden en bij 30 km overschrij-ding over een traject van 90 seconden volgt diskwalificatie. Helaas heeft Team 1 met Ferdi Doelwijt en Patric van Geert hierdoor geen eervolle vermelding in het eindklassement gekregen, ondanks een zeer zorgvuldige tocht.

SLOPENDDe eerste etappe was slopend. Ruim 2400 km autorijden zonder onder-breking. Met dag en nacht doorrijden werd ons doorzettingsvermogen op de proef gesteld. In Noorwegen wachtten ons spekgladde wegen door onophoudelijke regen en vorst aan de grond. Stukken snelweg veranderden in rivieren. Twee teams konden hierdoor hun route niet voortzetten. Na een korte nachtrust wachtte de tweede bizarre etappe die ons via Noorwegen en Zweden naar Finland bracht met gekantelde vrachtwagens, ijswegen, sneeuwstormen en rendieren die de weg blokkeerden. Uitgebreid genieten van de prachtige omgeving was er niet bij omdat er naast geconcentreerd autorijden ook goed genavi-geerd moest worden. Op dag vier en vijf was het tijd voor sneeuw-scooters en sleetochten met Husky honden. Een welkome en bijzon-dere afwisseling. De prijsuitreiking was net als de start een groot feest. Helaas werd het podium niet gehaald maar hebben Koert Maas en Louis Simons van Team 2 een fantastische prestatie neergezet door in het eindklassement op een zevende plek te eindigen. Door fantas-tisch teamwork zijn alle uitdagingen en ontberingen overwonnen.

www.arctic-challenge.nl

Meer klantwaarde realiseren begint met beter luisteren.(En meestal is dat ook beter voor uw portemonnee)

Goed luisteren is volgens ons essentieel bij ICT-projecten. Dan lever je pas echt oplossingen waar een opdrachtgever behoefte aan heeft.

Ook dat maakt de mensen van Sogeti tot ideale partners. Of het nu gaat om ontwerpen, bouwen, implementeren of beheren. In testen en

architectuur lopen wij door onze aanpak zelfs voorop. Sogeti kan opdrachtgevers in alle sectoren verder helpen. Voor vandaag, morgen en

overmorgen. Dankzij mensen met Passie voor ICT.

Staat voor resultaat.sogeti.nl