REALISATIES 2014-2019 - Cultuuroverleg Meetjesland · Bibliotheken (Regiobib Meetjesland), Erfgoed...

CULTUUR-WIJS MEETJESLAND!REALISATIES 2014-2019

REALISATIES COMEET 2014-2019 | 3

INHOUDSTAFELREALISATIES COMEET 2014-2019"Als directeur van het Cultuurcentrum Evergem ken ik COMEET als een onmisbare

partner om universele lokale verhalen ook regionaal weerklank te geven en dit dankzij hun uitgebreid netwerk van diverse spelers op het veld en hun deskundige

begeleiding. COMEET detecteert en werkt regionale thema’s uit die ze ons aanreikt zodat nieuwe lokale dynamieken alle kansen krijgen. Ook in de toekomst zal

COMEET een belangrijke schakel zijn in het ondersteunen bij de uitwerking van projecten met bovenlokale uitstraling die we willen realiseren. Wij weten als

geen ander dat kunst- en cultuurbeleving niet stopt aan de gemeentegrenzen."

Els Buelens, Cultuurfunctionaris-Directeur, Cultuurcentrum Evergem

0407

0915

CULTUURNETWERK MEETJESLAND

COMEET IN EEN NOTENDOPVOORWOORD

REALISATIES COMEET

4 | REALISATIES COMEET 2014-2019 REALISATIES COMEET 2014-2019 | 5

VOORWOORD

Beste Meetjeslandse cultuurvrienden,Tempus fugit… Als bestuur kwamen we aan het roer van

COMEET begin 2013, nu staat een nieuwe ploeg klaar om samen met het team het rijk geschakeerde en florerende cultuurleven in het Meetjesland verder

te ondersteunen en te stimuleren.Wellicht voelden we daarom de nood aan dit overzicht? Noem het zoals u wil: onze nalatenschap, onze geloofsbrieven, een reminder, een dankbare terugblik, een opstapje of heuse brug naar de volgende beleidsperiode die voor ons ligt.

Want wat een veelheid en rijkdom aan initiatieven hebben we samen als cultuurregio de voorbije jaren kunnen realiseren! Onze baseline 'Cultuur-wijs Meetjesland' heeft duidelijk nog niets aan kracht ingeboet. De Nacht van de Meetjeslandse Kerken ligt u waarschijnlijk nog vers in het geheugen, net zoals het schuunste Meetjeslandse dialectwoord ('verdesteleweren'), maar misschien mogen we u ook herinneren aan de opstart van de Regiobib Meetjesland, of aan het

vele foto- en filmmateriaal dat we op de erfgoedbank konden ontsluiten dankzij het project Boer zoekt erfgoed? Of het reuzenproject dat we konden uitrollen dankzij de Vlaamse Cultuurprijs?

Tal van acties, projecten, evenementen die zovele cultuurliefhebbers hier in de regio hebben samengebracht, verrast en geïnspireerd. Want dat blijft uiteindelijk het allerbelangrijkste, voor ons en allicht ook voor u: ontmoetingen in cultuur, nieuwsgierigheid en goesting in cultuur (doen) voelen, de steun van een cultuurnetwerk ervaren,…

Het werd door de auteurs van onze Ambitienota Cultuurwijs Meetjesland ook al geformuleerd: cultuur verbindt, activeert én rendeert.

Cultuurbeleving draagt essentieel bij tot de levenskwaliteit van burgers, en de return van een ambitieus cultuurbeleid voor het imago van een gemeente of stad valt niet te onderschatten.

Wij zijn intussen al lang overtuigd: de kracht van het cultuurnetwerk van COMEET zit in de vele en diverse schakels die stevig op

elkaar ingrijpen. Het is die samenwerking, dat vertrouwen en die dynamiek die we ten volle willen blijven waarderen en uitbouwen. Bedankt!

Stijn Coppejans, voorzitter COMEET, namens het voltallige bestuur 2013-2018

VOOR AALTER: Martine Bergez (ondervoorzitter)

en Patrick Bleyenberg

VOOR ASSENEDE: Chantal Bobelijn en Marc Bobelyn

VOOR EEKLO: Rita De Coninck (ondervoorzitter)

en Ann Eggermont

VOOR EVERGEM: Martine Willems

en Kathleen Pisman

VOOR KAPRIJKE: Stijn Coppejans (voorzitter)

en Yves Debaets

VOOR KNESSELARE: Herlinde Trenson (ondervoorzitter)

en Geert Arnaut

VOOR LOVENDEGEM: Gerrit Van Brabandt en Simonne Snoeck

VOOR MALDEGEM: Frank Sierens

en Arnout De Lille

VOOR NEVELE: Mia Pynaert en John Caron

VOOR SINT-LAUREINS: Robert Soberon

en Annick Willems

VOOR WAARSCHOOT: Nik Braeckman

en Bertrand De Craene

VOOR WACHTEBEKE: Evie Wuytack en Sanne Alexander

VOOR ZELZATE: Kristof Stevelinck en Brent Meuleman

VOOR ZOMERGEM: Dirk De Poorter

en Ronny Claeys


HET CULTUURNETWERK VAN COMEETAANGESLOTEN GEMEENTEN 2013-2018

SOCIAAL-CULTURELE

VERENIGINGEN, HEEMKUNDIGE KRINGEN,

KUNSTORGANISATIES, …

COLLEGAGROEPENbv. bibliothecarissen,

programmatoren,cubeco's, …

ONDERWIJS

WELZIJNS- SECTOR

RUIMTELIJKE ORDENING

TOERISME

STRUCTURELE PARTNERS NATIONAAL

bv. FARO, PACKED, publiq, VIAA,

Cultuurconnect, …

STRUCTURELE PARTNERS

REGIONAAL bv. Veneco,Regionaal landschap

Meetjesland, Toerisme Meetjesland, Meetjesman,

Plattelandscentrum, …

LOKALE BESTUREN

SUBSIDIËRENDE OVERHEDEN:

departement Cultuur, Jeugd en Media,

Agentschap Onroerend

Erfgoed

MEDEWERKERSBESTUUR

JEUGD

CULTUURHUIZEN EN ANDERE

bv. N9, galerieën,cultuurcentra,

bibliotheken, …


COMEET IN EEN NOTENDOP: HISTORIEK, WERKING & FINANCIERING

COMEET is het expertise- netwerk en samenwerkings- platform voor de cultuursector

in het Meetjesland. De Meetjeslandse gemeenten engageren zich in dit intergemeentelijk samenwerkingsverband en kennen een democratische afvaardiging in de Raad van Bestuur.

Dankzij de oprichting van COMEET in 2004 werden sporadisch overleg en ad hoc samenwerkingen tussen culturele actoren verder verduurzaamd, uitgewerkt en geprofessionaliseerd. Op die manier wil COMEET duurzame effecten en hefbomen voor een kwalitatief lokaal cultuurbeleid en het culturele kapitaal van de regio creëren. Dat doen we bijvoorbeeld door specifieke adviesverlening, maatwerk door

ondersteuning van lokale projecten en door onze expertiseopbouw via de netwerkfunctie, maar bijvoorbeeld ook door grote regionale acties en/of projecten te coördineren.

Dat werk werd opgemerkt: Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz bekroonde COMEET in 2016 met de Vlaamse Cultuurprijs voor Lokaal Cultuurbeleid.

Het werkingsgebied van COMEET bestrijkt het Meetjesland, een landelijke regio die sterk is in samenwerking, een lange traditie heeft van vrijwilligerswerk en een stevig sociaal weefsel kent.COMEET telt vier grote thematische lijnen die nooit los van elkaar staan, en bovendien de brug maken naar

andere sectoren (bv. welzijn, jeugd, toerisme…). COMEET is actief op deze beleidsdomeinen:Bibliotheken (Regiobib Meetjesland), Erfgoed (Erfgoedcel Meetjesland en IOED Meetjesland, in samenwerking met Veneco en Regionaal Landschap Meetjesland), Lokaal cultuurbeleid (cultuurdiensten, cultuurraden, vrijwilligers,…)en Meetjeslandse podia.

Daarnaast zet COMEET via 'UiT in het Meetjesland' in op regionale cultuur- en vrijetijdscommunicatie. Complementair aan dit communicatieluik wierp COMEET zich ook op als trekker van UiTPAS Meetjesland. COMEET fungeert dus als een regionaal steunpunt voor wie actief met cultuur bezig is.

10 | REALISATIES COMEET 2014-2019

ADVIESGROEPDAGELIJKS BESTUUR

RAAD VAN BESTUUR

• Erfgoedcel Meetjesland• Erfgoedoverleg• Projectwerk-

groepen

• Regiobib Meetjesland• Collegagroep bibliothecaris-

sen• Werkgroepen

• Collegagroep programmato-

ren

• IOED Meetjesland ism Veneco en

RLM• Stuurgroep• Feedbackgroep

• Collegagroep Cubeco’s• Collegagroep Cultuurraden

• Stuurgroep UiTPAS

• Collegagroep communicatie

• Expertise- uitwisseling

• Praktijk- ondersteuning

• Overleg- structuren

• Netwerk- momenten en

Cultuurhappe-ning

• Beleidsvoor- bereiding en

belangen- behartiging

• Afstemming

• Samenwerking in transversale bovenlokale

projecten

• Booktubes• Regionaal collectie-

beleidsplan• Samenaankoop• Mediacoaches

• UITSCHIETER• Afstemming programmatie en prijsafspra-

ken

• Advies en ondersteuning

• Expertisever-slagen

• Projectwerking

• Advies en ondersteuning

lokale erfgoed-projecten

• Subsidies• Erfgoedbank• Erfgoed-

educatie• www.meetjes.

land• Lokale projec-

ten: herdenking WOI, Meetjes-landse Mees-ters,...

• Memorandum: Ambitienota

Cultuurwijs Meetjesland• Denk- en

inspiratiedagen

• UITPAS Meetjesland

• UiT in het Meetjesland

• Regionale cultuur- en

vrijetijdscommunicatie

CULTUREELERFGOED

ONROERENDERFGOED BIBLIOTHEKEN LOKAAL

CULTUURBELEID PODIA UiT

EXPERTISEUITWISSELING EN OVERLEG

ONDERSTEUNING EN PROJECTWERKING


INKOMSTEN COMEET 2014-2020

2014 2015 2016 2017 2018 2019 TOTAAL %

WERKINGSTOELAGEN GEMEENTEN

57 042 € 57 179 € 57 449 € 57 644 € 57 933 € 58 000 € 345 248 € 11%

SUBSIDIE VLAAMSE GEMEENSCHAP

68 977 € 55 309 € 56 930 € 61 283 € 52 474 € 58 000 € 352 975 € 11%

SUBSIDIE VL. GEM. ERFGOEDCEL

294 569 € 243 629 € 245 352 € 246 016 € 243 143 € 252 000 € 1 524 709 € 47%

SUBSIDIES PROVINCIE OOST-VLAANDEREN

72 065 € 64 724 € 68 222 € 68 212 € 72 652 € 72 000 € 417 876 € 13%

IOED - - - - 43 718 € 73 000 € 116 718 € 4%

ANDERE INKOMSTEN 9 830 € 19 453 € 4 582€ 10 136 € 6 906 € 1 000 € 51 909 € 2%

EXTERNE SUBSIDIES 109 158 € 72 704 € 88 325 € 89 743 € 87 001 € 87 000 € 446 932 € 14%

TOTAAL 611 643 € 512 999 € 520 862 € 533 035 € 563 829 € 601 000 € 3 256 371 €

Voor de periode 2014-2019 werd door COMEET zelf € 498 842 aan extra inkomsten bijeengehaald en bijkomend in de cultuurregio geïnvesteerd. Deze inkomsten komen uit projectsubsidies van onder andere de provincie Oost-Vlaanderen, Leader/PDPO, Stichting Lezen, ... Deze subsidies worden toegekend per project en maken dus geen deel uit van de vaste financiering van COMEET.In de beleidsperiode 2014-2019 investeren de gemeenten € 0,3 per inwoner via COMEET. Dit is een cofinanciering van ongeveer 11%. Een Vlaamse benchmarking toont aan dat COMEET werkt met zowat de laagste structurele gemeentelijke bijdrage maar daarentegen wel een zeer uitgebreide werking uitdraagt. Door het wegvallen van de provinciale financiering vanaf 2020 zullen de bijdragen van de gemeenten moeten stijgen om minstens hetzelfde niveau van dienstverlening te kunnen aanbieden.

INKOMSTEN COMEET 2014-2019

WERKINGSTOELAGEN GEMEENTEN: 11%

SUBSIDIE VLAAMSE GEMEENSCHAP: 11%

SUBSIDIE VLAAMSE GEMEENSCHAP ERFGOEDCEL: 47%

SUBSIDIE PROVINCIE OOST-VLAANDEREN: 13%

IOED: 4%

ANDERE INKOMSTEN (NIET STRUCTUREEL): 2%

EXTERNE SUBSIDIES (NIET STRUCTUREEL): 14%

11%

11%

47%

13%

4%

2%14%


ONZE PLANNEN VOOR 2020-2025

Ook in de nabije toekomst wil COMEET meer dan ooit een essentieel kruispunt

en steunpunt zijn voor de culturele ontwikkeling van het Meetjesland en de gemeenten die er deel van uitmaken.Momenteel schrijven we volop aan onze visie en plannen voor de komende beleidsperiode.

Eén ding is duidelijk: met de komst van het nieuwe Decreet Bovenlokale Cultuurwerking valoriseert Vlaanderen de meerwaarde en impact van organisaties als COMEET en is er de mogelijkheid om onze werking nog verder te verdiepen. Voor het opstellen van onze plannen gaan we uiteraard te rade bij onze

partners & stakeholders. Met hun ideeën in het achterhoofd en de speerpunten van het nieuwe decreet als uitgangspunt, serveert COMEET eind 2019 een nagelnieuw plan voor de komende beleidsperiode.

DE REALISATIES VAN COMEET: VOEDINGSBODEM VOOR TOEKOMSTIGE

SAMENWERKING

In afwachting van onze plannen voor onze nieuwe beleidsperiode 2020 – 2025 geven we graag een overzicht van onze realisaties van 2014 tot nu. Een

smaakmaker voor wat mogelijk is vanaf 2020?

De kern van COMEET: samenwerking, ervaringsuitwisseling, expertise-opbouw en samenwerking via collegagroepen

De verschillende collegagroepen vormen de ruggengraat van COMEET. Het zijn platformen voor kennisdeling en ervaringsuitwisseling en broedplaatsen voor nieuwe projecten. Een belangrijk deel van de werking van COMEET bestaat uit het coördineren van deze netwerken en het uitvoeren van de daaruit voortvloeiende acties.

Structurele collegagroepen zijn onder meer: overleg medewerkers gemeentelijke cultuurdiensten, voorzitters & secretarissen cultuurraden, programmatoren Meetjeslandse podia, bibliothecarissen, erfgoedoverleg Meetjesland.Deze netwerken voeden de dagelijkse praktijk van de betrokkenen: er worden impulsen gegeven die lokaal verder opgenomen worden, maar er worden ook gezamenlijke initiatieven genomen.

Hierbij gaat ook veel aandacht naar transversale initiatieven: de collegagroepen zijn het forum bij uitstek om projecten op meerdere fronten aan te pakken of kennisdeling waar nodig gezamenlijk te organiseren. Een voorbeeld daarvan zijn de denkdagen, waarbij actoren uit de verschillende collegagroepen samen nadenken over bepaalde thema’s.


2014AN

NO

PROJECTEN EN REALISATIES PER JAAR

HIERONDER VINDT U EEN OPLIJSTING VAN ONZE PROJECTEN

EN REALISATIES PER JAAR.

WE LICHTEN ER PER JAAR OOK TELKENS EEN PAAR ITEMS UIT. GRAAG

MEER INFO? NEEM DAN ZEKER EEN KIJKJE OP WWW.COMEET.BE.

21 2014

2015

2016

2017

2018

66

35

51

201996

79

Sommige projecten liepen over meerdere jaren. In de titels worden deze aangeduid met het symbool:


BUURTEN MET ERFGOED

'Buurten met erfgoed' was een initiatief van het agentschap Onroerend Erfgoed, FARO, Canon Cultuurcel en Educatie voor Duurzame Ontwikkeling in samenwerking met Mooss vzw. Erfgoedcel Meetjesland zette een piloottraject op in het Meetjesland en onder impuls van de Erfgoedcel gingen zes basisscholen uit de gemeente Nevele enthousiast aan de slag met dit project.

De basisscholen organiseerden erfgoedactiviteiten voor hun leerlingen, zoals themawandelingen, een museumbezoek, samen neuzen in oude foto's of oude recepten uitproberen. De erfgoedexperts (heemkundige kring Het Land van Nevele, verzamelaars, museumbeheerders…) uit de gemeente stonden klaar om de leerkrachten een handje te helpen.

BEGELEIDINGSTRAJECT BLIK OP CULTUUR

De blik op cultuur, ontwikkeld door CultuurNet Vlaanderen, is een strategische toolkit waarmee je in vijf stappen tot een actieplan komt om meer potentiële participanten aan te spreken. De toolkit bouwt voort op de bevindingen van het grootschalig bevolkingsonderzoek naar de vrijetijdsparticipatie (2003, 2009 en 2014) in Vlaanderen. Doctoraatsonderzoek op deze datasets legde een aantal leefstijlprofielen van de Vlaamse participant bloot.Negen Meetjeslandse cultuurhuizen- en diensten schreven zich in voor dit traject dat door COMEET georganiseerd en gefinancierd werd. In enkele sessies leerden de Meetjeslandse cultuurhuizen zo de smaken, voorkeuren én drempels van hun potentiële participanten kennen om zo meer publiek aan te kunnen spreken. COMEET financierde en organiseerde dit traject voor de Meetjeslandse cultuurhuizen- en diensten.

▲ Buurten met erfgoed in Merendree

▲ Buurten met erfgoed in Landegem

▼ Begeleidingstraject Blik op Cultuur



UITSCHIETER

In 2010 startte COMEET met een collegagroep programmatoren waarin de verschillende Meetjeslandse Cultuur- en gemeenschapscentra vertegenwoordigd waren. Deze collegagroep werd later ook uitgebreid met andere spelers zoals Arscène en muziekclub N9.

De collegagroep lanceerde in 2012 een eerste gezamenlijk project: UITSCHIETER, een Meetjeslands kwaliteitslabel waarmee minder bekend maar absoluut kwalitatief podiumaanbod in de kijker gezet wordt.

Met dit concept wordt de Meetjeslander niet alleen uitgedaagd om zijn smaakpalet te verbreden in 'eigen huis',

maar ook om eens een kijkje te nemen in het programma van de buren. Het laat de deelnemende podia bovendien toe om zich binnen de regio gericht te profileren door een accent op theater, dans, muziek,… naar voor te schuiven.

De UITSCHIETERS worden in de kijker gezet in de programmabrochures van de deelnemende podia, online op www.uitschieter.be als onderdeel van www.uitinhetmeetjesland.be en in aparte UITSCHIETER brochures die een aantal keer per jaar verschijnen.

▲ UITSCHIETER brochures



BOER ZOEKT ERFGOED

Ruiters en oppers, ploegen met een paard, verse melk in een melkkan, … het zijn enkele dingen die we nu zelden nog zien, maar die een tijd geleden wel onze omgeving kleurden. Het Meetjesland heeft een rijk en buitengewoon interessant landbouwverleden.Reden genoeg voor Erfgoedcel Meetjes- land en de Landelijke Gilden Meetjes- land om hun schouders te zetten onder het project Boer zoekt ERFgoed! dat het landbouwerfgoed van onze regio in kaart bracht.

Voor het project gingen we twee jaar lang op zoek naar oude foto’s, filmmateriaal en verhalen. Landbouwers op rust deelden hun foto’s, anekdotes en verhalen. Het verzameld materiaal verscheen online en er werd een fototentoonstelling, een kleine publicatie en een herinneringskoffer voor gebruik in woonzorgcentra ontwikkeld.

▲ Slotmoment Boer zoekt ERFgoed

COMEET/Erfgoedcel Meetjesland kon hiervoor rekenen op financiële ondersteuning via middelen van het Europese subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling.


OPRICHTING REGIOBIB

"De visieontwikkeling rond en de begeleiding van het concept Regiobib

was één van de speerpunten van het Streekgericht Bibliotheekbeleid van de provincie Oost-Vlaanderen. Regiobib Meetjesland was daarbij

een zeer goede partner, die een voortrekkersrol kon opnemen in het Vlaamse bibliotheeklandschap. Het structureel samenwerken rond een

aantal gezamenlijke taken en diensten leidde in dit regionaal netwerk tot efficiëntie- en effectiviteitswinsten met een betere dienstverlening voor

de burger. De verdere uitbouw van de Regiobib zal dit nog versterken."

Joris Eeraerts & Patrick Van Damme, beleidsmedewerkers

bibliotheken, Vlaamse overheid

Vanuit het samenwerkingsverband Bibliotheken Meetjesland werd het voorstel gedaan om een 'Regiobib' uit te bouwen. De 14 Meetjeslandse

gemeenten stonden unaniem positief tegenover dit voorstel en onder de koepel van COMEET verenigden ze zich in de Regiobib Meetjesland. Met het innovatieve project nam regio Meetjesland in 2014 het voortouw in Vlaanderen. Het project kon op veel interesse rekenen, onder andere van minister van cultuur Sven Gatz en andere regio’s.

De Regiobib is een regionaal netwerk van openbare bibliotheken met een door-gedreven samenwerking en centralisering van voornamelijk backoffice taken. De basisdienstverlening van de gemeentelijke openbare bibliotheken werd dus behouden, maar kan dankzij efficiëntiewinsten geop-timaliseerd worden. Regiobib Meetjesland is dan ook geen nieuwe intergemeentelijke structuur of samenwerkingsverband. Het blijft een onderdeel van de werking van COMEET en groeide inmiddels uit tot een onderdeel van de reguliere werking. De Regiobib werkt onder andere rond het uitwerken van een gezamenlijk collectie-beleid, het beter opleiden en inzetten van bibmedewerkers en het optimaliseren van de dienstverlening voor gebruikers.

▲ Oprichting Regiobib Voor de financiering van het onderzoekstraject kon COMEET een beroep doen op subsidies vanuit het Europese programma Leader en de provincie Oost-Vlaanderen.


EXPO’S IN DE BIB

Met het bibliotheeksamenwerkingsverband zetten we in op extra educatief aanbod. Zo haalden we verschillende reizende tentoonstellingen naar het Meetjesland.In 2014 waren dat de tentoonstellingen 'Belgische filmaffiches van 1950 tot nu' en de tentoonstelling 'Den Draad', maar ook de succesvolle tentoonstelling 'De Kleren van de Keizer'.

Deze laatste toerde van februari 2014 tot mei 2016 langs de verschillende Meetjeslandse bibs dankzij de steun van de provincie Oost-Vlaanderen. De tentoonstelling zette specifiek de kledij in sprookjes in de kijker. Kledij speelt vaak een belangrijk element in de verhalen: denk maar aan het muiltje van Assepoester of de cape van Roodkapje. In de bibliotheek waren tijdens deze tentoonstelling échte kostuums te zien en illustraties van internationaal bekende illustratoren.Een voltreffer voor de vele tientallen bezoekende klasgroepen!

▲ Tentoonstelling De Kleren van de Keizer

Affiche tentoonstelling De Kleren van de Keizer ⊲

▲ Tentoonstelling De Kleren van de Keizer

28 | REALISATIES COMEET 2014-2019 REALISATIES COMEET 2014-2019 | 2928 | REALISATIES COMEET 2014-2018

HERDENKING 100 JAAR EERSTE WERELDOORLOG 2014-2018

In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit. Honderd jaar later werd dit eerste conflict op wereldschaal herdacht. In het Meetjesland zette COMEET een groot regionaal project op poten.

Sporen van de Eerste Wereldoorlog zijn nu nog steeds in het Meetjesland terug te vinden. Het bezette Meetjesland was onderdeel van het 'Etappengebiet', een rust– en bevoorradingsgebied tussen het front en het binnenland. Het confronteerde de bevolking met strenge regels en een beperkte bewegingsvrijheid.

Om het rijke oorlogsverleden van het Meetjesland in kaart te brengen werd allereerst werk gemaakt van een lijvig onderzoeksrapport. Daarvoor verzamelden Erfgoedcel Meetjesland, de

Meetjeslandse heemkundige kringen en onderzoeksbureau Artoria zoveel mogelijk historisch materiaal. Hiervan maakte Artoria een thematische synthese. Dit rapport vormde een inspiratie- en informatiebron voor verenigingen, gemeenten en andere actoren

om zelf een activiteit rond WOI op poten te zetten. Bovendien kon er gerekend worden op de ondersteuning van COMEET voor de organisatie van activiteiten. Een strategie die loonde: het leverde een rijk en gevarieerd activiteitenaanbod op met meer dan 90 activiteiten. Dit brede en gevarieerde activiteiten-

aanbod werd verspreid via de aanvullende communicatiekanalen die COMEET binnen dit project ontwikkelde: de aparte website www.eerstewereldoorlogmeetjesland.be, een halfjaarlijkse programmabrochure, aparte nieuwsbrief en facebookpagina, …

Het project zorgde voor een constante stroom aan initiatieven van 2014 tot en met 2018, met het zwaartepunt in het eerste en laatste projectjaar. Meer daarover kunt u bij het jaar 2018 terugvinden.

▲ Herdenking Wereldoorlog I - Bevrijding Zomergem

⊳ Spandoeken in elke gemeente

⊳ Bunker in Kaprijke

Samenwerking stond centraal in dit hele project. COMEET kon voor dit alles rekenen op financiële ondersteuning via middelen van het Europese subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling maar vooral ook op de vele vrijwilligers, van erfgoedverenigingen en Oud-strijdersverbonden tot programmatoren en cultuurmedewerkers van de gemeenten.


ENKELE INITIATIEVEN

• Publicatie '2014-18, de Oorlog verslaan', een poëtisch fotoboek met poëzie van Herman Leenders en foto’s van Grégoire De Poorter

• Publicatie 'Koken in bezet gebied' een oorlogskookboek met recepten en weetjes over eten tijdens de oorlogsjaren in samenwerking met het culinair genootschap Meetjesland

• Toeristische brochure: '100 jaar Eerste Wereldoorlog in het Meetjesland, doen, zien en beleven'

• Spandoeken met levensgrote historische foto’s in elke Meetjeslandse gemeente

• Toeristische kaart met tien WOI-activiteiten • E-expo op Erfgoedbank Meetjesland• De tentoonstelling 'Boter Bij De Vis', ontwikkeld

door het Centrum voor Agrarische geschiedenis rond thema’s als voedselverdeling, boeren, brouwers en vissers en de dagelijkse kost

• Educatieve website www.kindereninbezetgebied.be: een portaal op maat van leerkrachten en leerlingen over herinneringseducatie

GESUBSIDIEERDE ERFGOEDPROJECTEN IN 2014

Erfgoedcel Meetjesland ondersteunt cultureel-erfgoedprojecten via het subsidiereglement. De subsidies voor cultureel erfgoedprojecten in het Meetjesland dienen om een erfgoedproject te helpen realiseren en meer specifiek om organisatoren toe te laten innovatief en deskundig om te gaan met erfgoed. Deze erfgoedprojecten kregen een subsidie in 2014:

• 50 jaar gesubsidieerde Vlaamse film en de herinnering aan de dorpscinema (Evergem)• 50 jaar carnaval in Maldegem, verzamelwerk in boekvorm• Digitalisering archief Sleinse filmKlub / CC Evergem en partners• Een wandeling doorheen Zelzate tijdens WOI• Erfgoedtraject '(Over)leven in 2014-18' in Eeklo• Fietstocht langs de kleine oorlogsmonumenten om en rond het Schipdonkkanaal,

project van heemkundige kring Het Land van Nevele• Herdenkingplechtigheden WOI 1914-1918 in Zelzate• Infopad B-67 Ursel• Lokale WOI projecten• Publicatie boek: 'Hansbeke tijdens de Eerste Wereldoorlog, een dorp in Etappengebied!'• Speeldorp Pierlala Ursel• Tentoonstelling 'Door mensen bewogen' Bassevelde• Tentoonstelling Wachtebeke in WO I• Den Broaven goad uit

Publicatie 'Koken in bezet gebied' ⊲

▲ Publicatie '2014-2018, de Oorlog verslaan'


NOG MEER REALISATIES IN 2014

• Traject naar een erfgoeddepot in de Huysmanhoeve i.s.m. VVV Eeklo, Plattelandscentrum Meetjesland en provincie Oost-Vlaanderen

• Vorming: de Vrijwilligerswet. Wat zegt de wet over de inzet van vrijwilligers?• Regionale infosessie rond Open Monumentendag met info op maat van de regio • Opdrachten op kindermaat, per gemeente tijdens Open Monumentendag en gekoppeld aan een regionale fotowedstrijd• Start intergemeentelijk project Stroatluüebers • Ondersteuning aan de kerkfabrieken bij de opmaak en het beheer van een geactualiseerde en

gedigitaliseerde inventaris van hun erfgoedobjecten, i.s.m provincie Oost-Vlaanderen• Gebruikersonderzoek Bibliotheken Meetjesland• Realisatie van verschillende lokale publieksactiviteiten in de bibs, de bibliotheekweekverwendag, …• Regionale auteurslezing: Tommy Wieringa in auditorium Aalter• Opleiding e-books voor gebruikers (4 sessies) i.s.m. Vorming+• Delen van de resultaten van de haalbaarheidsstudie 'invoer UiTPAS in het Meetjesland' in een infosessie en in

presentaties op maat bij Welzijnsband, Meetjesman, RWOM, collegagroepen en de gemeenten Kaprijke en Aalter• Studiebezoek aan het STAM met de Meetjeslandse Cultuurambtenaren• Algemene vergadering Meetjeslandse Cultuurmedewerkers in PC Sint-Jan-Baptiste

in Zelzate: vorming over planning en timing van adviesverlening• Opleiding 'invoeren in de UiTdatabank' voor verenigingen in Assenede, Waarschoot en Wachtebeke• Regionale infosessie rond lokale netwerken vrijetijdsparticipatie i.s.m. Démos • Vervolg begeleidingstraject CultuurNet Vlaanderen 'Blik op Cultuur' • Vier UITSCHIETER-folders

2015AN

NO


DEN BROAVEN GOAD UIT

Twintig verenigingen, samen meer dan 300 vrijwilligers, werkten samen om het gedwongen sluiten van heel wat herbergen door de Duitse bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog op historisch verantwoorde wijze te evoceren. Dit deden ze in het project 'Den broaven goad uit'.

Tijdens het laatste weekend van augustus 2015 kon het publiek twintig herbergen bezoeken in Oosteeklo op de originele plaats van honderd jaar geleden, volledig in de stijl van de Eerste Wereldoorlog. Ze konden er meespelen met allerlei oude volksspelen, meezingen met de volkszangers en genieten van een velofanfare.

Heemkring 'De Twee Ambachten' uit Assenede won in 2016 de Provinciale Erfgoedprijs voor dit project. COMEET gaf financiële ondersteuning aan dit project en volgde het mee op.

▲ Den Broaven goad uit

▲ Den Broaven goad uit in Oosteeklo


STROATLUUËBERS

Binnen het project Stroatluuëbers, in samenwerking met Meetjesman, gingen jongeren en ouderen samen aan de slag met het dialecterfgoed uit hun streek of dorp. Het project bouwde zo een brug tussen de twee generaties. Gemeentelijke cultuurdiensten, jeugddiensten, bibliotheken, cultuurcentra en lokale verenigingen organiseerden zelf ook verschillende dialectactiviteiten zoals lezingen, graffitiworkshops, dialectzoektochten voor groot en klein, kunstwedstrijden en nog veel meer.

In Evergem werd 'Wie doe peet zij’n board af?' georganiseerd: drie rondes van rapbattles waarin een team ouderen 'd’au knoll’n' het tegen een team jongeren 'de joo’ veuln’s' opnam.In Assenede lieten kunstenaars zich inspireren door enkele opgegeven

dialectwoorden. De winnaars werden uitgenodigd om samen met een graffitikunstenares een ontwerp te maken voor een graffitimuur in de dorpskern van Assenede.

Meetjeslandse muzikanten konden zich in een samenwerking van vzw Plan B en de N9 aanmelden voor Laweitmoakers! Genoeg gebleit, meer laweit!. Tijdens een muzikaal traject maakten ze een eigen nummer in ’t dialect. De Laweitmoakers brachten hun liedjes live tijdens een concert in muziekclub N9.

In Deure en were lieten inwoners van Aalter en omstreken zich op Erfgoeddag inpalmen door het mooie Aalterse dialect tijdens een gegidste wandeling door het dorp.

Djakkeleuren! werd in Maldegem op poten gezet: tijdens de lokale kermissen werd er met een bakfiets rondgereden

waarop iedereen dialectwoorden mocht schrijven. Het Adegems volkstheater speelde in het dialect en het Davidsfonds organiseerde een dialectlezing en dialectquiz.

In Zelzate motiveerden de cultuurraad en de jeugddienst jongeren om op pad te gaan met een filmcamera en zelf een filmpje te maken over het dialect in Zelzate naar de formule van Man Bijt Hond.

V.U

. Ser

vaas

van

Eyn

de, H

ofbo

uwst

raat

1, Z

omer

gem

. / G

rafis

ch O

ntw

erp:

ww

w.jo

snot

tebo

om.b

e

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.

Untitled-1 v3.indd 1 7/11/14 10:32


DIALECTWEDSTRIJD ’T SCHUUNSTE DIALECTWOORD VAN ’T MEETJESLAND

"Bij het woord 'verdesteleweren' denk ik altijd aan mijn tante Maria, die dat woord heel vaak gebruikte. Ik vind het

ook gewoon een heel mooi woord, dat de titel ’t Schuunste Woord van

’t Meetjesland verdient. Daarom heb ik zelf een flyer gemaakt om de mensen op te roepen om erop te stemmen. Een week

lang deelde ik die briefjes uit aan het station in Aalter en tijdens verschillende

recepties en via de muziekvereniging. Ik ben heel blij dat er zo veel positieve

reacties kwamen op het woord en dat 'verdesteleweren' uiteindelijk de dialectwedstrijd gewonnen heeft."

Ria Maes, een van de personen die stemde op 'verdesteleweren'

Voor het project Stroatluuëbers zochten COMEET en Meetjesman samen naar ’t Schuunste dialectwoord van ’t Meetjesland. Tussen maart en juli 2014 konden alle Meetjeslanders hun favoriete dialectwoorden en –gezegden insturen. Uit de 700 inzendingen werd door medewerkers van het Woordenboek voor de Vlaamse Dialecten (Ugent) een selectie gemaakt van veertien dialectwoorden waar vervolgens door iedereen op gestemd kon worden.De wedstrijd werd een groot succes. Tussen september en december werden 4086 stemmen uitgebracht! Met maar liefst 1584 stemmen werd verdesteleweren (kapot maken) verkozen tot het winnende woord

van de dialectwedstrijd. Het woord komt van het oud-franse woord voor vernielen: destruire. Dat werd bij ons als destreweren uitgesproken, en in de loop der eeuwen veranderde het woord naar

het 'verdesteleweren' van vandaag. Op de tweede plaats in de wedstrijd stond 'dei' (zever)

met 1228 stemmen, op de derde plaats 'schaoverdijn' (schaatsen) met 760 stemmen. Andere populaire woorden waren djakkeleuren (ravotten), erlewoase (chaos), tsjeut (varken), toatjespap (aardappelen in karnemelk), goedsemoeds (opzettelijk), aoktepu (kikker), redekuul (boodschappentas/netzak), scherlewiep/scherlewiet (wijdbeens), flokhout (kurk), mennegat (oprit van een wei) en hemellawerke (leeuwerik).

Verdesteleweren▲ Graffitimuur in Assenede

▲ Graffitiworkshop

▲ Werkgroep Waarschoot


INSPIRATIEDAGEN EN INFORMATIESESSIES

COMEET organiseert regelmatig inspiratiedagen en informatiesessies om de het brede Meetjeslandse cultuurveld op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan informatiesessies over de waarde van erfgoed voor lokale besturen, het nieuwe decreet of inspirerend erfgoed. Sommige van deze sessies hebben een specifieke doelgroep en insteek terwijl andere, de zogenaamde denkdagen, een transversale benadering van een thema beogen. Er worden ook regelmatig studiebezoeken georganiseerd voor de cultuurmedewerkers van het Meetjesland die vooral dienen om te inspireren en kruisbestuiving te faciliteren.

COMEET organiseerde in 2015 de Denk- en inspiratiedag Meetjeslands Cultuurbeleid 3.0. in samenwerking met de VVC, LOCUSBibnet en de provincie Oost-Vlaanderen rond de

rol van cultuurinstellingen en cultuurprofessionals in een snel veranderende wereld. Hoe kunnen instellingen en professionals vanuit een eigen positie een bijdrage leveren, hoe kunnen ze elkaar versterken? Hoe ligt de verhouding tot andere sectoren? Voor deze denkoefening werden alle medewerkers van bibliotheken, cultuur- en gemeenschapscentra en cultuurdiensten uitgenodigd. De dag werd opgehangen aan 3 centrale begrippen: digitaal – delen – verbinden. De aanwezigen werkten in groepjes rond de verwezenlijkingen en plannen binnen hun eigen gemeente. Daarna stelden ze hun bevindingen en ideeën voor aan de groep.

Op 15 januari 2015 werd in Eeklo de ontmoetings- en inspiratiedag 'Over de drempel' georganiseerd voor iedereen die aan de slag wou met maatschappelijk kwetsbare groepen en vrije tijd.

▲ Denkdag Vrijetijdsbeleid


HERBESTEMMINGSTRAJECT ROEREND RELIGIEUS ERFGOED

De Sint-Barbarakerk in Rieme (Evergem) sloot in 2013 definitief haar deuren. Met het oog op een nieuwe bestemming voor het kerkgebouw werd ook naar een nieuwe bestemming gezocht voor het roerend erfgoed van deze parochiekerk.

Er werd een projectteam aangesteld bestaand uit afgevaardigden van de kerkfabriek en het centraal kerkbestuur, de gemeente Evergem, Erfgoedcel Meetjesland en de consulenten van de provincie Oost-Vlaanderen. Dit projectteam kwam op regelmatige basis samen, stippelde een plan van aanpak uit en besprak uitvoerig de inventaris van de roerende goederen van de parochiekerk. Voor de erfgoedobjecten uit de kerk werd gezocht naar een passende, bij voorkeur lokale of regionale bestemming.

Andere gebruiksgoederen die nog konden dienen vonden een nieuwe thuis in de naburige kerken of bij de gemeentelijke diensten. Voor een groot aantal kleinere voorwerpen met weinig erfgoedwaarde werd een buurtverkoop georganiseerd. Hieraan werd tevens een afsluitmoment gekoppeld waar de buurtbewoners herinneringen aan vroeger en aan hun kerk konden ophalen. Deze was een groot succes en kon op veel bijval rekenen van de buurtbewoners omwille van het sterke gemeenschapsvormende karakter. Vele Riemenaren vonden hun weg naar de kerk en kochten een klein aandenken. Meer dan 200 foto’s over de kerk, doopsels, huwelijken, processies en wijkfeesten werden ingescand met hulp van Erfgoedcel Meetjesland en nadien op Erfgoedbank Meetjesland gedeeld.

Vrijwilligers herbestemmingtraject roerend erfgoed kerk Rieme ▲

▲ Afsluitmoment herbestemmingstraject roerend erfgoed kerk Rieme


TABLETKLAS

"Het samenwerkingsverband Bibliotheken Meetjesland bewijst

met het aankopen van de tabletklas zijn cruciale rol als facilitator van

onderlinge samenwerking op vlak van mediawijsheid. Met de tabletklas tillen

we niet alleen onze instructies en rondleidingen naar een professioneler

niveau, maar we kunnen door het delen van digitale toepassingen

ook werken aan een heuse digital community onder de Meetjeslandse

bibliotheken. Een taak die bibliotheken op personeel en financieel vlak moeilijk alleen kunnen dragen."

Thomas De Groote, bibliothecaris van bibliotheek Maldegem en Mediacoach

Het samenwerkingsverband Bibliotheken Meetjesland van COMEET kocht, met steun van de provincie Oost-Vlaanderen, het nodige materiaal aan voor een uitgeruste tabletklas met 10 tablets. Deze zijn beschikbaar voor iedere Meetjeslandse bib met een klasbezoek of een project rond nieuwe media.

Bibliotheken Meetjesland was binnen de provincie het eerste bibliotheeksamenwerkingsverband dat zo’n uitgebreide tabletklas aankocht en ter beschikking stelde. De aankoop werd gedaan binnen de decretale opdracht rond media-wijsheid voor de bibliotheken.

In 2015 studeerden de eerste drie medewerkers van Meetjeslandse bibliotheken af als Mediacoach. De mediacoaches begeleiden de andere medewerkers van de Meetjeslandse bibs in hun projecten rond mediawijsheid en ontwikkelen educatieve toepassingen voor de tablets. In Maldegem werden de tablets voor het eerst gebruikt voor een klassieke bibliotheekintroduc-tie voor het 1ste en 2de leerjaar.




• Digitalisering archief Sleinse FilmKlub• Projectsubsidie en opvolging '750 jaar Floris ende Blancefloer van Diederic van Assenede 2014-2018'• 100 jaar Groote Oorlog: bezoek aan een bunker op kindermaat• 500ste verjaardag stichting klooster Arme Klaren te Middelburg in Vlaanderen• Digitalisering van collectie Debbaut (Evergem)• De Comerratten, een wijkcomité met geschiedenis (Sint-Laureins)• Erfgoedwandeling Wippelgem • Grenzeloos?! Sint-Laureins, gemeente boordevol erfgoed• Uit de oude doos, Waarschoots verleden in beeld gereconstrueerd• Groetn uit Waarschoot• Hansbeekse dubbelportretten nav 20 jaar Vlakaf, tweede reeks: fototentoonstelling en boek• Herdenking 100 jaar 'Ronde van Vlaanderen': aankomst op wielerpiste in Evergem• Met de fiets langs de grenzen van WOI (Zelzate)• Onvoltooid Verleden Tijd (Assenede)• Open Monumentendag in Zelzate• Posterreeks: het 'Meetjeslandschap' vroeger en nu (regionaal)• Uitgave 'Geschiedenis van Vinderhoute'• Wandelbrochure WOI (Zomergem)

"COMEET is een baken en een rustpunt in de wirwar van de hedendaagse moderne heemkunde en zorgt voor daadwerkelijke ondersteuning voor de vele organisatoren

in het Meetjesland. Een jong en dynamisch team helpt waar het kan en verbindt de vele actoren die het Meetjesland rijk is."

Frank Baete, Heemkundige kring De Twee Ambachten, Assenede


Quote: Als directeur van het Cultuurcentrum Evergem ken ik COMEET als een onmisbare partner om universele lokale verhalen ook regionaal weerklank te geven en dit dankzij hun uitgebreid netwerk van diverse spelers op het veld en hun deskundige begeleiding. COMEET detecteert en werkt regionale thema’s uit die ze ons aanreikt zodat nieuwe lokale dynamieken alle kansen krijgen. Ook in de toekomst zal COMEET een belangrijke schakel zijn in het ondersteunen bij de uitwerking van projecten met bovenlokale uitstraling die we willen realiseren. Wij weten als geen ander dat kunst- en cultuurbeleving niet stopt aan de gemeentegrenzen.

Els Buelens, Cultuurfunctionaris- Directeur, Cultuurcentrum Evergem

2016AN

NO


• Regionale infosessie over Open Monumentendag i.s.m. Herita en provincie Oost-Vlaanderen• 'De Lieve' project van Toerisme Meetjesland: inhoudelijke expertise Erfgoedcel Meetjesland• Digitalisering Urselse parochiebladen• Digitalisering en het vinden van een bewaarplaats van originele ontwerptekeningen van Leo Steel in samenwerking met KADOC• Regiobib: meerjarenactieplan en afsprakennota met besturen• Regiobib: proefprojecten samenaankoop en collectiebeleid strips• Regiobib: opleiding mediacoaches • Regiobib: project makkelijk lezen plek in elke bib• Regiobib: gemeenschappelijk vormingsaanbod (en communicatie) in de digitale week• Traject vrijwilligerswerking onder de loep: hoe je vrijwilligerswerking op punt zetten, in samenwerking met Heemkunde Vlaanderen• Algemene vergadering cultuurraden: 'Een dynamische en eigentijdse werking', met bijdragen Planidoo & De Wakkere Burger in Wachtebeke• Op de koffie met je culinair erfgoed: regionaal scanmoment in het kader van Week van de Smaak • UiTPAS Meetjesland: regionale infosessie n.a.v. mogelijkheid tot opstart nieuwe UiTPASregio’s, regionale rondvraag naar ambities met UiTPAS,

aanvullende infosessies op maat in Maldegem, Wachtebeke, Eeklo, Sint-Laureins, Assenede en Aalter maar ook bij RWOM en Meetjesman. Oprichting werkgroep met vertegenwoordigers van geïnteresseerde besturen.

• Begeleiding op maat Cultuurraden: specifieke begeleiding uitgewerkt op vraag van gemeente Nevele en Wachtebeke• Opleidingen 'invoeren in de UiTdatabank' in Wachtebeke en Knesselare• In kaart brengen publieksmobiliteit tussen verschillende Meetjeslandse podia • Meewerking aan contactdag CAG over de toekomst van agrarische collecties in Maldegem • Opleiding Digitaal documentbeheer (Publiek Centraal) voor lokale erfgoedverenigingen • Mia maakt scène: medewerking bij organisatie & inhoudelijke input van een sessie op het slotmoment in Eeklo • Verkenning IOED: sessie geven over nieuw decreet aan gemeentesecretarissen en theoretische voorstudie in samenwerking met Veneco en RLM• Vier UITSCHIETER-folders


• MEMORABEL MEETJESLAND Sinds 2016 beheert COMEET de account Memorabel Meetjesland op Instagram. Geregeld worden er beelden en leuke verhalen over het Meetjesland gepost: van historische foto’s uit de erfgoedbank Meetjesland tot beelden van specifieke Meetjeslandse locaties.

SAMENAANKOOP REGIOBIB

Op 1 januari 2016 ging de nieuwe samenaankoop voor de collecties van de 14 Meetjeslandse openbare bibliotheken van start. De voorbereiding van de samenaankoop voor de collecties was een van de belangrijkste actiepunten van 2015 en een volgende stap in de evolutie naar de Regiobib Meetjesland. De overheidsopdrachten voor deze samenaankoop namen ruim een jaar in beslag en werden nauwgezet uitgevoerd door een beperkte werkgroep met ondersteuning van een tweetal gemeentelijke aankoopdiensten en COMEET.Door de bundeling van maar liefst 14 deelnemende bibliotheken werden bij de leveranciers hogere kortingen

bedongen. Bovendien kregen de bibliotheken als grote klant meer impact op de werkwijze of bij eventuele betwistingen. Ook de tijdsbesparing bij het personeel is aanzienlijk vermits deze intensieve en tijdrovende procedures anders

voor elke bibliotheek afzonderlijk moesten gevoerd worden. Zeker voor kleinere bibliotheken is dit vaak een zware belasting.De samenaankoop was andermaal het bewijs van de efficiënte en kostenbesparende

intergemeentelijke samenwerking op de diverse domeinen die het Meetjesland als regio aangaat.

▲ Sint-Willibrorduskerk in Knesselare

▲ Dansfeest in Lembeke, jaren 1960

▲ Het Lembeekse gezin Matthys ▲ Gemeentelijke Openbare Bibliotheek in Zelzate, 1977

▲ Nacht van de Meetjeslandse Kerken


REGIOBIB: REGIONAAL COLLECTIEBELEIDSPLAN

"COMEET zorgt ervoor dat we aan projecten kunnen deelnemen

waarvoor we zelf niet over de financiële slagkracht of organisatorische middelen

beschikken. De personele inzet van COMEET zowel op vlak van planning,

organisatie en promotie vormt daarom een cruciale schakel tot de

professionalisering van onze werking."

Thomas De Groote, bibliothecaris, bibliotheek Maldegem

Ongeveer dertig Meetjeslandse bibliotheekmedewerkers kwamen in vijf verschillende werkgroepen tussen november 2015 en mei 2016 verschillende keren samen om hun kennis en ervaring rond collectievorming te bundelen tot een bruikbaar instrument voor een goed onderbouwd collectiebeleid. Het regionaal collectiebeleidsplan is het concrete resultaat van dit intensieve overleg en kan de basis vormen voor een echt gezamenlijk collectiebeleid.

Het belang van de inbreng van alle betrokken medewerkers kan niet genoeg benadrukt en geapprecieerd worden. Zonder hun kennis, hun oprechte inzet en engagement en hun kritische zin zou dit beleidsplan niet mogelijk geweest zijn.

Dankzij dit gezamenlijk collectiebeleids-plan is een strategische, geobjectiveerde aanpak en kwaliteitsbewaking mogelijk, zowel in elke afzonderlijke lokale bib als op regionaal vlak.

▲ Collegagroep bibliothecarissen

54 | REALISATIES COMEET 2014-2019 REALISATIES COMEET 2014-2019 | 55REALISATIES COMEET 2014-2018 | 55

ERFGOEDBORDEN EN MEETJES.LAND

De erfgoedborden bij de vele bijzondere erfgoedelementen in het Meetjesland zijn al meer dan 10 jaar een publiekslieveling, niet enkel voor toeristen maar ook voor iedereen met interesse in het eigen dorpsverleden.

COMEET en Toerisme Meetjesland namen in 2016 het initiatief om de 275 borden te herbestickeren. Samen met de 14 Meetjeslandse gemeenten, de vele erfgoedverenigingen, twee jobstudenten en enkele vrijwilligers werd de staat en de inhoud van de borden gecontroleerd en werden de teksten publieksvriendelijker gemaakt.

Er kwam ook een digitaal luik aan dit project: de website meetjes.land geeft een volledig overzicht van alle locaties met een erfgoedbord. Mobiele

bezoekers van de website krijgen via hun smartphone de dichtstbijzijnde erfgoedparel te zien en gemeenten en organisaties kunnen in samenwerking met de Erfgoedcel de website gebruiken om thematisch locaties te bundelen.

In 2017 werden alle bunkers in de regio nog toegevoegd alsook de verschillende herdenkingsmonumenten van WOI. Bovendien kregen ook alle kunstwerken in de openbare ruimte (denk maar aan de beelden in de straat, op rotondes enz.) een plaats op de kaart van Meetjes.land. ▲ Onze twee enthousiaste jobstudenten Eline De Maertelaere en Nancho De Rudder

Het herbestickeren van de erfgoedborden ⊲

56 | REALISATIES COMEET 2014-2019 REALISATIES COMEET 2014-2019 | 57REALISATIES COMEET 2014-2018 | 57

REGISTRATIE ROEREND RELIGIEUS ERFGOED

De provincie Oost-Vlaanderen en Erfgoedcel Meetjesland sloegen de handen in elkaar om de inven-tarissen van tien Meetjeslandse parochiekerken in Kluizen, Zelzate, Knesselare, Overslag, Wachtebeke, Waarschoot, Oostwinkel, Doornzele, Aalter en Eeklo te actualiseren.

Een inventaris is een goed gedocu-menteerd overzicht van het roerend erfgoed van de kerk (het aantal stoe-len, kazuifels, schilderijen, ...). In tien Meetjeslandse parochiekerken was deze inventaris helaas erg verouderd omdat de collectie na verloop van tijd van samenstelling veranderde door bijvoorbeeld bruikleen of nieuwe aan-kopen. En met het oog op de toekomst was het natuurlijk belangrijk om de in-ventaris digitaal beschikbaar te maken.

Voor het inventarisatiewerk konden we beroep doen op enthousiaste vrijwilligers uit de streek die zich met volle overgave inzetten voor het religieuze erfgoed van de kerken. Onder de vorm van enkele infosessies en workshops kregen de vrijwilligers meer uitleg over het fotograferen, herkennen van heiligen en de gebruiken achter religieuze voorwerpen die vandaag vaak niet meer gekend zijn. Met de nodige bagage gingen zij bijna drie jaar lang in kleine teams aan de slag in de kerken om er alle objecten te controleren, op te meten, te fotograferen en te documenteren. Na het werk ter plaatse, werden alle data ingegeven in de Vlaamse online databank www.erfgoedinzicht.be. Aan alle vrijwilligers: bedankt voor de grote inzet!

▲ Inventarisatie Overslag

▲ Vrijwilligers inventarisatie roerend erfgoed Doornzele

▲ Vrijwilligers inventarisatie roerend erfgoed Knesselare

▲ Vrijwilligers inventarisatie roerend erfgoed Zelzate


VLAAMSE CULTUURPRIJS LOKAAL CULTUURBELEID

"COMEET onderstreept het belang van samenwerking, ondersteuning, versterking en begeleiding van het lokaal

cultuurbeleid over verschillende gemeenten heen."

Sven Gatz, Vlaams Minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel

Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz bekroonde COMEET voor haar harde werk met de Vlaamse Cultuurprijs voor Lokaal Cultuurbeleid.

De jury loofde COMEET voor haar integrale en brede werking: "Het intergemeentelijk samenwerkingsverband neemt zijn verbindende en inspirerende opdracht naar de vele kleine cultuuractoren in de plattelandsregio sterk ter harte".COMEET werd daarnaast geprezen als inspirerend voorbeeld en model voor andere samenwerkingsverbanden.Stijn Coppejans, voorzitter COMEET: "Hoewel ons werkgebied vrij groot is, is de afstand met onze stakeholders altijd klein gebleven. Zowel het enthousiasme van de vele cultuurorganisaties, de raad van bestuur, onze lokale collega’s als de medewerkers heeft een cultuur van

vertrouwen, ambitie en creativiteit opgebouwd. Deze cultuurprijs Lokaal Cultuurbeleid behoort dan ook toe aan de honderden gangmakers uit de hele streek.”

Voor de besteding van deze prijs (ter waarde van 10 000 euro) lanceerde COMEET een oproep naar ideeën. Het idee dat als beste uit de bus kwam was het project 'Meetjesland Reuzenland' dat opgestart werd in 2017.

Foto: - Vlaamseprijslokaalcultuurbeleid_1.jpg- Vlaamseprijslokaalcultuurbeleid_2.jpg- Vlaamseprijslokaalcultuurbeleid_3.jp


De UiTPAS stimuleert de algemene vrijetijdsparticipatie en vormt zo een participatie-instrument dat inzet op gerichte communicatie en promotie van het vrijetijdsaanbod. De gebruiker spaart bij elke deelname punten die omgeruild kunnen worden tegen voordelen. Niet alleen wordt de pashouder beloond voor zijn deelname, het stimuleert de gebruiker om iets nieuws te proberen (verbreding), maar ook om vaker te doen wat ze graag doen (verdieping). De pas kan gebruikt worden voor zowel stedelijk of gemeentelijk aanbod, als voor particulier gesubsidieerd en commercieel aanbod. Mensen in armoede kunnen participeren tegen aangepaste tarieven op een niet-stigmatiserende manier.

Er is een UiTPAS voor iedereen, die er steeds hetzelfde uitziet. Mensen in armoede krijgen met hun UiTPAS een korting toegekend zonder dat ze daarvoor een apart pasje moeten bovenhalen.Daarnaast is UiTPAS een systeem dat de besturen toelaat om inzicht te krijgen in het participatiegedrag van hun inwoners. Op basis van anonieme gegevens geeft het systeem een overzicht van de deelnames, die kunnen helpen om een vrijetijdsbeleid op maat van de gemeente uit te werken. Bovendien kunnen de gebruikers ook gericht benaderd worden: het systeem maakt communicatie via segmenten mogelijk waardoor pashouders aanbiedingen op maat kunnen ontvangen.

UITPAS MEETJESLAND: EEN VRIJETIJDSPAS VOOR

IEDEREEN, MET BIJZONDERE AANDACHT VOOR MENSEN

IN ARMOEDE

"UiTPAS Meetjesland betekent heel veel voor mij. Ik heb een UiTPAS met kansentarief, waardoor ik niet alleen punten kan sparen en omruilen maar

ook recht heb op een aanvullende korting van 75%. Met mijn klein inkomen zou ik me anders veel meer isoleren van de buitenwereld. Nu kan ik toch meedoen

aan activiteiten zoals aerobic, concerten van De Sterrenparade, of een uitstap met

De Kring. Zo kan ik sociale contacten leggen en omringd zijn door vrienden. Zo voel ik me niet alleen en kom ik buiten."

Micheline Van Acker, gebruiker UiTPAS Meetjesland met kansentarief


Deelname aan cultuur is een recht voor iedereen, ook voor mensen in onze samenleving die het minder breed hebben. In dat kader ontwikkelde publiq in opdracht van minister Schauvliege de UiTPAS: een vrijetijdspas voor iedereen, met specifieke aandacht voor mensen in armoede. Dit initiatief werd met veel interesse gevolgd door COMEET. De UiTPAS maakte het immers mogelijk om een vrijetijdspas op maat van de regio uit te werken. UiTPAS is ook bij uitstek een communicatie-instrument dat een aanvulling biedt op de bestaande regionale vrijetijdscommunicatie 'UiT in het Meetjesland'. COMEET nam van in het begin een trekkende rol op in dit project dat een uitgebreid voortraject kende in de regio. In 2013-2014 werd er een uitgebreide haalbaarheidsstudie gedaan en in 2016

werd het dossier van Assenede, Eeklo en COMEET goedgekeurd. In 2016 werd ook werk gemaakt van de eigenlijke projectopstart. Een stuurgroep werd samengesteld, met vertegenwoordigers van de betrokken gemeenten, maar ook CultuurNet, Meetjesman, Wijkcentrum De Kring en ervaringsdeskundigen die het belang van mensen in armoede behartigen. De stuurgroep maakte werk van het formaliseren van de afspraken tussen de betrokken partijen en het afstemmen van de voorwaarden voor de kansenpas. COMEET zorgde voor de aanvraag van bijkomende middelen via LEADER. Na een intensief traject werd in september 2017 de UiTPAS gelanceerd in Assenede en Eeklo.



• Publieksvoorstelling boek 'Geschiedenis van Vinderhoute'• Digitalisatie pelliculearchief Sleinse FilmKlub• Segers zijn Ertvelde (digitalisering pellicule Sleinse FilmKlub)• Een muzikale en poëtische avond rond de Eerste Wereldoorlog (Zelzate)• Herzamelen (Eeklo) • Het leven zoals het was… en is! (Curieus Waarschoot) • Hulde aan de Olympiërs van Evergem • Mijn gedacht (Eeklo)• Museumnacht Boekhoute • Naar Leutemgemkermis! (Curieus Waarschoot)• Portretten 1880 – 2016 vzw Vliet (Assenede)



• Met 'Inspirerend erfgoed' werden de beste erfgoedprojecten ter inspiratie samen met de Oost-Vlaamse Erfgoedcellen en het STAM Gent

• Denk- en inspiratiedag 'Iedereen Mee-tjesland' over vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede• COMEET verhuist naar een nieuw kantoor • Regiobib: film over Regiobib Meetjesland• Regiobib: alle bibs schakelen over naar Vlaamse etiketstandaard• Regiobib: behoeftenonderzoek personeelscompetenties en vormingsplan• Regiobib: start werking mediacoaches: ontwikkeling educatief aanbod • Regiobib: bevraging onderwijs• Regiobib: opmaak lessen mediawijsheid voor klasbezoeken• Regiobib: opleiding 'Agressieve klanten, hoe ga ik ermee om?• Regiobib: gemeenschappelijke handleiding 'mijn bibliotheek'• Vormings- en ontmoetingsmoment voor de Meetjeslandse cultuurraden over vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede• Deelname aan de Vlaamse wedstrijd Wiki Loves Art met twee Meetjeslandse laureaten • COMEET trad op als belangenbehartiger voor de gemeente Kaprijke bij de toekenning van hun subsidie voor lokaal cultuurbeleid• Vooronderzoek Meetjesland Reuzenland • Leren archiveren voor verenigingen: tips en hands-on advies over archiefwerking voor lokale verenigingen,

met pilootsessie voor verenigingen uit Kaprijke en Eeklo, i.s.m. Archiefbank Vlaanderen• Vervolg traject 'Vrijwilligerswerking onder de loep' • Vier UITSCHIETER-folders , nu ook met aanbod Arscene• Voorbereidingen opstart IOED Meetjesland i.s.m. Veneco en Regionaal Landschap Meetjesland:

participatiemoment, stuurgroepvergaderingen, overlegmomenten en toelichtingen

2017AN

NO


CULTUURCONTENTEMENT

Naar aanleiding van de gemeenteraads-verkiezingen in 2018 werd er een burgerbevraging gelanceerd rond lokale cultuurtevredenheid door het Forum voor Amateurkunsten, de FOV (Federatie sociaal cultureel werk), het oKo (overleg kunstenorganisaties), het OCE (overleg Cultureel Erfgoed), de VVBAD (Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie), de VVC (Vereniging Vlaamse Cultuur- en gemeenschapscentra) en de VUB (Vrije Universiteit Brussel).

In de bevraging werd gepeild naar de appreciatie en verwachtingen rond ondersteuning van inwoners over heel Vlaanderen en Brussel. Wat vinden zij belangrijk als het gaat om cultuur en hoe waarderen zij de inzet van hun gemeente?

Ook COMEET was partner van dit project en koppelde aan deze bevraging een regionaal luik waarmee we meer inzicht kregen in het CultuurContentement in het Meetjesland. Elf gemeenten, waaronder Eeklo, hadden meer dan honderd respondenten en kregen een lokaal rapport. Voor de regio Meetjesland werd een regiorapport opgesteld.

Deze rapporten geven een goed inzicht in de deelname aan cultuur van de Meetjeslander, de tevredenheid over de bibliotheek, cultuur- en gemeenschapscentra, investeringen in erfgoed, burgerinitatieven en in het algemeen over het cultuuraanbod in zijn of haar gemeente. De rapporten zijn terug te vinden op onze website www.comeet.be.

COLLEGAGROEP CULTUURRADEN

Cultuurraden zijn een belangrijke partner in het lokaal cultuurbeleid. Een tweetal keer per jaar brengt COMEET de collegagroep voorzitters en secretarissen van de cultuurraden samen voor overleg, kennis- en ervaringsuitwisseling. Dit kadert ook in de ondersteuning van vrijwilligers binnen COMEET. Op de agenda staan gevarieerde thema’s zoals (subsidie)reglementen, afsprakennota’s, beleidsvoorbereiding, decretale wijzigingen, …

De leden delen een helikopterzicht op het gemeentelijke cultuurbeleid, staan – uiteraard - in heel nauw contact met diverse (sociaal-) culturele verenigingen en zijn vaak een spreekbuis voor het lokale cultuurveld. Door het

samenbrengen van de Cultuurraden wordt de aanwezige kennis en expertise in de regio maximaal gedeeld.

In 2017 trokken de cultuurraden mee aan de kar om de bevraging Cultuurcontentement in het Meetjesland tot een succes te maken. In 2018 waren zij de initiatiefnemers van het memorandum Ambitienota Cultuurwijs Meetjesland. Hun input en feedback is heel waardevol gebleken en werd door hen op hun beurt verwerkt in lokale versies die aan de nieuwe bestuurders werden overhandigd.

▲ De stad Eeklo stond met 102 respondenten in de Vlaamse top 11 en werd daarvoor gehuldigd in het Vlaams Parlement.

▲ Collagegroep Cultuurraden


LANCERING UITPAS MEETJESLAND

Na een intensief traject werd in september 2017 de UiTPAS gelanceerd in Assenede en Eeklo. Naast de regionale stuurgroep werden ook werkgroepen opgericht om de communicatie en IT in goede banen te leiden. COMEET nam de regionale coördinatie op zich en stond daarnaast ook in voor de ontwikkeling van regionale communicatie- en promotiemiddelen. Binnen het project staan afstemming en kennisdeling centraal, onder andere via een specifiek digitaal platform voor medewerkers van UiTPASge-meenten en een algemene UiTPAS-blog op de website van COMEET.

Een bijzondere focus lag op het betrek-ken van zoveel mogelijk verenigingen, onder meer door het invoeren van een aangepaste solidaire kostendeling (20% eigen bijdrage van verenigingen

in plaats van de gangbare 40%) en uit-gebreid aandacht te geven aan goede opleidingen voor deze verenigingen.

NIEUWE WEBSITE VOOR UiT IN HET MEETJESLAND

COMEET neemt sinds jaar en dag een rol op in de regionale communicatie van het cultuur- en vrijetijdsaanbod onder de noemer UiT in het Meetjesland. Een regionale vrijetijdswebsite die de UiTagenda’s van de Meetjeslandse gemeenten bundelt en activiteiten met bovenlokale uitstraling in de kijker zet vormt de spil van deze inspanningen.

In 2017 werd geïnvesteerd in een nieuwe website met uitgebreidere zoekmogelijk-heden en filters en een integratie met de functionaliteiten van UiTPAS Meetjesland. Daarnaast werden de mogelijkheden om activiteiten in de kijker te zetten uitgebreid en is er meer ruimte voor redactionele con-

tent. Er kunnen nu makkelijk aparte pagi-na’s aangemaakt worden om bijvoorbeeld nationale evenementen als Open Monu-mentendag of Erfgoeddag in de kijker te zet-ten en ook het Meetjeslandse podiumaan-bod met het kwaliteitslabel UITSCHIETER krijgt een prominentere plek. Het nieuwe platform geeft gedetailleerde statistieken, waardoor meer ingespeeld kan worden op de wens van de bezoeker en inspannin-gen beter geëvalueerd kunnen worden.

Naast de nieuwe website werd ook geïn-vesteerd in een algemene huisstijl die UiT in het Meetjesland en UiTPAS Meetjesland verbindt. De maandelijkse UiTmail, een nieuwsbrief met tips en info over het vrije-tijdsaanbod, kreeg een update en wordt nu via een platform verstuurd dat een meer gedetailleerde rapportering mogelijk maakt. Ook op sociale media leeft UiT in het Meetjesland! Op regelmatige basis worden er UiTtips gedeeld op facebook.com/uitinhetMeetjesland. Nieuwe website UiT in het Meetjesland ⊲

▲ Startmoment UiTPAS

REALISATIES COMEET 2014-2019 | 7170 | REALISATIES COMEET 2014-2018

MEETJESLAND REUZENLAND

"Het Plattelandscentrum droomde van een reus voor het Provinciaal Streekcentrum

Huysmanhoeve te Eeklo. Er was enkel een idee en een deadline, maar verder wisten we niet hoe dit te realiseren. Door contact op te nemen met COMEET kregen we informatie

over de erfgoedkundige achtergrond en konden we snel van start gaan. Daarnaast

bracht COMEET ons in contact met het Meetjeslandse Reuzencomité en met de makers van de reuzin Margriet van de

Voordestraat, die ons op hun beurt fantastisch geholpen hebben door ons op weg te zetten met de bouw van onze reus.

Mede dankzij de hulp van COMEET werden we ingewijd in de reuzenwereld en in de bijhorende rituelen, waardoor

we enkele maanden later onze eigen reus Bernard hebben kunnen laten dopen."

Ester Van den broeck,Projectmedewerker Plattelandscentrum

Meetjesland vzw

Na de overhandiging van de Vlaamse Cultuurprijs Lokaal Cultuurbeleid lanceerde COMEET een oproep voor de besteding van deze geldprijs (t.w.v. 10 000 euro). Het publiek koos er massaal voor om deze geldprijs te besteden aan een project rond de Meetjeslandse reuzen.

COMEET bracht de Meetjeslandse reuzenzorgers samen om ervaringen uit te wisselen en praktijken af te stemmen. Dankzij dit project konden ze rekenen op ondersteuning bij herstellingen aan de reuzen, begeleiding in hun communicatie, allerhande praktische zaken of het bepalen van een toekomstplan en digitalisering van bestaand film- en fotomateriaal.

COMEET bracht natuurlijk ook de Meetjeslandse reuzen in kaart. Zo telden we maar liefst meer dan 40

actieve reuzen die deel uitmaken van zo’n 20 reuzengroepen. Er werden heel wat verdwenen en slapende reuzen opgetekend in verhalen en foto’s en toegevoegd aan de Erfgoedbank Meetjesland. Enkele nieuwe reuzen zagen ook het levenslicht: Zuster Wilfrieda (Nevele), Vissersreuzen Eric en Patrick (Boekhoute), reus Bernard (Eeklo) en reuzin Klara (Maldegem).

Met het filmpje Meetjesland Reuzenland – de Kattestoet werden de verhalen van reuzendragers, organisatoren en vrijwilligers in beeld gebracht en het immateriële erfgoed geregistreerd. Hierdoor wordt dit erfgoed ook voor de toekomst bewaard.

Tijdens de zomer van 2017 werden in het Meetjesland tal van initiatieven en activiteiten georganiseerd rond de Meetjeslandse Reuzen: slapende reuzen


werden voor de gelegenheid wakker gemaakt, reuzen gingen bij elkaar op bezoek, schreven elkaar een brief of kregen een extra uitnodiging van een gemeente of vereniging om eens op bezoek te komen. Ondertussen zag je de door COMEET ontwikkelde mobiele infotentoonstelling in het Meetjesland verschijnen en zetten ook de Meetjeslandse bibliotheken het reuzenthema in de kijker tijdens een Reuzevoorleesweek en Kinderkunsten-dag. Enkele reuzen kwamen zelfs eens een kijkje nemen in de bibliotheek.

Dankzij het project konden de vele inspanningen van de reuzendragers gewaardeerd worden en door de uitgebreide aandacht die het project kreeg kunnen we zelfs spreken van een 'reuze' reuzen-revival in het Meetjesland. Een traditie om fier op te zijn!

REGIOBIB: BOOKTUBES

De mediacoaches van de Regiobib Meetjesland startten in 2017 een project rond Booktubes. Booktubes zijn boekbesprekingen door kinderen in de vorm van een YouTubefilmpje. Via een bestaand medium kunnen op deze manier nieuwe skills aangeleerd worden zoals digital storytelling en wordt er een breed spectrum aan vaardigheden aangesproken waarbij elk kind of jongere

zijn of haar inbreng kan geven. Deze alternatieve manier om boekbesprekingen te maken sluit vandaag de dag beter aan bij de leefwereld van kinderen en jongeren en maakt hen opnieuw enthousiast om met boeken aan de slag te gaan. De methodiek is toepasbaar op verschillende leeftijden in verschillende vormen, afhankelijk van de wensen van de bib en het doelpubliek.Met het project zette de Regiobib

Meetjesland in op leesbevordering voor kinderen en jongeren. Het project werd ondersteund via de partneroproep Mediawijze bibs van het Vlaams Kenniscentrum Mediawijsheid en kwam mede tot stand met medewerking van Mediawijs, Mediaraven en enkele scholen uit de regio Meetjesland.

▲ De reuzen op bezoek in de bibliotheek tijdens de voorleesweek

▲ De Comeratten


NACHT VAN DE MEETJESLANDSE KERKEN

Drie jaar lang sloegen COMEET en de provincie Oost-Vlaanderen de handen in elkaar om tien kerkraden in het Meetjesland te helpen met de opmaak van hun kerkinventaris. De kerkraden werden daarin bijgestaan door enthousiaste vrijwilligers van COMEET die hielpen bij de inventarisatie. Om het mooie werk van de vrijwilligers en de dagelijkse zorg van de kerkfabrieken voor hun patrimonium in de kijker te zetten organiseerden we de Nacht van de Meetjeslandse Kerken als afsluitmoment.Aan de kerkfabrieken uit de streek werd gevraagd om hun deuren open te zetten voor de nocturne. Met maar liefst 23 deelnemende

kerken mocht het resultaat er zijn! Bezoekers konden genieten van een grote variëteit in het aanbod: lezingen en debatten maar ook yogasessies, tentoonstellingen, rondleidingen en concerten werden georganiseerd.

COMEET ondersteunde de kerkraden in de communicatie rond dit project met onder andere een programmabrochure en affiches die samen met de provincie werden bekostigd. Daarnaast voorzag COMEET voor elke deelnemende kerk een kleine forfaitaire vergoeding voor algemene onkosten.



• Academie van de smaak (Eeklo)• De familie van Montmorency in het land van Nevele (Heemkundige Kring het Land van Nevele)• De terugkeer van de reuzen in Knesselare• Dorpscinema Astrid/Riva herleeft (Evergem)• Plattelandscentrum Meetjesland: Wolambacht in het Meetjesland• Erfgoedhuis/Zusters van Liefde 'Onsluiting van de historische archieven van Onze-Lieve-Vrouw-ten-Doorn te Eeklo (1832-1980)'• Tentoonstelling WOI (KA Zelzate)• Terechtstellung (Assenede)• Toen was het leven nog heel gewoon! Sterke vrouwen-straffe mannen-opmerkelijke verhalen (Curieus Waarschoot)• Digitalisering pellicule Sleinse FilmKlub xxx8 – xxx3



• 'Erfgoed leeft'-publicaties beschikbaar maken als e-book • Inventarisatie religieus erfgoed: kerk Doornzele, Sint Corneliuskerk Aalter, Sint Vincentiuskerk Eeklo• Regiobib: aankoop sets opnamemateriaal• Regiobib: lancering regionaal collectiebeleidsplan en studiedag regionaal collectioneren voor Vlaamse bibliotheeksector• Regiobib: eigen gebruikersonderzoek• Regiobib: infomoment voor de bibmedewerkers• Regiobib: opleiding 'werken met tablets'• Regiobib: opmaak nieuwe bibdraagtassen• Studiedag voor verenigingen: je organisatie of activiteit, ook online• Studiedag duurzaamheid voor brede culturele sector• Ondersteuning opmaak kerkenbeleidsplannen• 'Meetjeslandse Openbaring' infosessie gericht op Meetjeslandse kerkfabrieken over ontsluiting

kerkcollectie op www.erfgoedinzicht.be in samenwerking met de Provincie Oost-Vlaanderen• Studiebezoek cultuurmedewerkers aan De Krook in Gent • Twee UITSCHIETER-folders , nu ook met aanbod het SOCK

2018AN

NO


KLIMAATVRIENDELIJKE CULTUURSECTOR

De veertien gemeenten van het Meetjesland willen de komende jaren samen met Veneco en de provincie Oost-Vlaanderen werk maken van ambitieuze klimaatdoelstellingen. Met de regionale samenwerking Meetjesland Klimaatgezond willen we ook inwoners, bedrijven, verenigingen en anderen betrekken om een drastische vermindering van de CO2-uitstoot te realiseren en de effecten van de klimaatverandering in onze regio te verzachten.

De cultuursector is vaak een 'luidspreker of spreekbuis' voor maatschappelijke thema’s en debatten en kan daarbij gebruikmaken van een groot publieksbereik. In die zin is de actieve

betrokkenheid van de sector essentieel om de boodschap van de nood aan een duurzame samenleving te verspreiden. Tegelijkertijd kan de cultuursector zelf niet achterblijven qua inspanningen voor bijvoorbeeld energiebesparing en hernieuwbare energie. Vanuit COMEET willen we daarom samen met Meetjesland Klimaatgezond de nodige stappen ondernemen om de lokale en regionale cultuursector te betrekken bij dit klimaatverhaal en een actieplan uitwerken om bij te dragen tot de lokale klimaatdoelstellingen. Dit zal een transversaal onderdeel uitmaken van het nieuwe beleidsplanningstraject van COMEET. Duurzaamheid wordt ook als inhoudelijk werkpunt geïntegreerd in onze eigen organisatie en COMEET zelf zal permanent streven naar een zo laag mogelijke klimaatimpact.

MEETJESLANDS MEMORANDUM LOKAAL CULTUURBELEID

Om als cultuurregio nog verder te kunnen groeien en bloeien in de nieuwe legislatuur namen de Meetjeslandse cultuurraden het initiatief om naar analogie met de vorige verkiezingen een memorandum op te stellen naar aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018.

De aanzet tot dit memorandum werd gegeven in het najaar 2017 in twee sessies Come & Meet, waarbij we konden rekenen op de begeleiding van de vzw Dorpsbelangen en Koen Dewulf.De deelnemers vormden een mooie doorsnede van de cultuursector in de Meetjeslandse gemeenten. Niet alleen de socio-culturele verenigingen

werden betrokken bij de totstandkoming maar ook het brede cultuurveld in het Meetjesland met zowel professionele als vrijwillige cultuuractoren. Zij bundelden hun ideeën en voorstellen om een constructief, sterk en gedragen signaal te geven met deze ambitienota.Een aantal cultuurraden hield ook een inhoudelijke voorbereiding en verwerking met hun aangesloten verenigingen. Tot slot werd ook een toetsing van de sneuvelversie van de tekst voorzien door de deelnemers en een aantal collegagroepen.

COMEET zorgde voor coördinatie, inhoudelijke en logistieke ondersteuning. De Raad van Bestuur van COMEET fiatteerde deze ambitienota op 22 maart 2018. Het memorandum kun je vinden op onze website www.comeet.be.

▲ Sessie Come & Meet

▲ Sessie Come & Meet


▲ Historische evocatie van de bevrijding

▲ De bevrijding in Zomergem ▲ Historische evocatie van de bevrijding

HERDENKING EERSTE WERELDOORLOG: DE BEVRIJDING

"Wij willen COMEET bedanken voor alle hulp en ondersteuning bij de aanloop

naar de doortocht van de Colonne. Het was geen evidente opdracht

om onze werkgroep, laat staan alle werkgroepen samen, te motiveren, te trekken en vooral omhoog te duwen

zodat het eindresultaat geslaagd zou zijn. De tussenkomst van COMEET en de daaruit volgende aanpak en

ondersteuning was een echte verademing en heeft in grote mate bijgedragen

tot het geslaagde resultaat."

HALSBERGHE Pascal, Werkgroep bevrijding 2018

'De bevrijding 1918-2018' bracht het bevrijdingsoffensief onder de aandacht met een uitgebreide historische evoca-tie bestaande uit een colonne Belgische, Britse en Franse soldaten in volledige

uitrusting net zoals in 1918. In hun zog volgde een karavaan materiaal zoals veldkeukens, transportwagens, kanon-nen en nog veel meer. De historische colonne trok dwars door Vlaanderen langsheen diverse slagvelden uit het bevrijdingsoffensief, van Lo-Reninge via Torhout tot in Deinze en in het Meetjes-

land door Knesselare, Aalter, Zomergem en Nevele.

De tocht van herdenking en herbeleving in onze regio nam maar liefst drie volledige dagen in beslag: van vrijdag 17 augustus tot en met zondag 19 augustus 2018.Meer dan 1000 mensen kwamen kijken hoe de Bevrijding door het Meetjesland trok en namen deel aan de verschillende activiteiten zoals tentoonstellingen, wandelroutes, fietstochten, een grootse gebedsviering op domein Menas of het bevrijdingsbal.

COMEET bracht de organisatoren binnen de verschillende gemeenten samen en realiseerde een uitgekiende promotie-campagne met regionale uitstraling en aandacht voor de lokale inspanningen.

2014-18meetjesland


HERDENKING EERSTE WERELDOORLOG: DE DODENDRAAD

De dodendraad was een 322 kilometer lange draadversperring tussen het bezette België en het neutrale Nederland. De Duitse bezetter had deze levensgevaarlijke elektrische prikkeldraad aangelegd om zo te verhinderen dat deserteurs, smokkelaars en spionnen de grens overstaken. Meer dan 1000 mensen lieten hierbij het leven.

Honderd jaar na het afbreken van de dodendraad wou de stichting Verhalis samen met de grensgemeentes, hun ergoedcellen en de provincies Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Zeeland het traject van de dodendraad blijvend markeren in het landschap.Tijdens de Week van de dodendraad (7-14 oktober 2018) plantten kinderen uit de grensgemeenten een lint van krokussen langs het hele traject.

Zo wordt ieder voorjaar opnieuw dit stukje geschiedenis tot leven gebracht. In het Meetjesland werden krokussen gepland in Sint-Laureins, Maldegem, Assenede, Wachtebeke, Zelzate en Damme. COMEET werkte samen met Erfgoedcel Waasland aan de organisatie voor de Oost-Vlaamse deelnemers. COMEET ondersteunde verder de gemeenten financieel in dit project.

Foto

via

Stic

htin

g Ve

rhal

is

De dodendraad ▲

▲ Kindertekeningen markeren de plaats van de dodendraad in Zelzate

▲ Officieel startmoment in Zelzate van de dodendraad plantacties in Oost-Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen


START IOED

"De samenwerking tussen Veneco en COMEET is steeds vlot en

professioneel verlopen. We hopen ook in de toekomst onze deelnemende

gemeenten verder te ondersteunen en de samenwerking verder uit te bouwen."

Marieke Van Eyghen, Stafmedewerker streekontwikkeling, Veneco

In 2017 werden tien intergemeentelijke onroerend-erfgoeddiensten of kortweg IOED’s erkend. Ook voor het Meetjesland werd een IOED erkend, die in januari 2018 haar dienstverlening opstartte voor elf gemeenten in de regio (Aalter, Eeklo, Evergem, Knesselare, Lovendegem, Waarschoot, Wachtebeke, Zomergem, Sint-Laureins, Nevele en Maldegem).

Intergemeentelijke onroerenderfgoed-diensten of IOED’s zijn samenwerkings-verbanden die taken inzake archeologisch, bouwkundig of landschappelijk erfgoed voorbereiden of opnemen voor de aangesloten gemeentebesturen.De erkenningsaanvraag voor de IOED Meetjesland werd in 2016 al voorbereid door intercommunale Veneco, COMEET

en Regionaal Landschap Meetjesland. Samen met gemeentelijke vertegenwoordigers en experten uit het veld kreeg de werking van IOED Meetjesland vorm in een beleidsplan. Vlaanderen telt nu 23 erkende IOED’s, inclusief IOED Meetjesland. Honderdtweeënzestig gemeenten, goed voor meer dan de helft van de Vlaamse gemeenten, maken deel uit van een IOED en werken zo aan een onroerend erfgoedbeleid op lokaal niveau.

▲ Startmoment IOED in Maldegem


UITBREIDING UiTPAS MEETJESLAND NAAR MALDEGEM EN ONDERZOEK VRIJETIJDSPARTICIPATIE VAN MENSEN IN ARMOEDE

In 2018 stapte Maldegem als derde Meetjeslandse gemeente mee in het UiTPAS-verhaal. Zij werkten al eerder met kortingen voor mensen met een beperkt inkomen. Die inspanningen worden nu opgenomen in de UiTPAS. De toetreding van Maldegem betekent een forse uitbreiding van het aanbod én van het aantal potentiële pashouders.

Om het algemene thema van vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede hoog op de agenda te krijgen in de volgende beleidsperiode organiseerde COMEET een onderzoek en sensibilisering naar vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede. Bij het bespreken van initiatieven rond het toeleiden

van mensen in armoede naar het vrijetijdsaanbod worden vaak persoonlijke ervaringen veralgemeend, wat leidt tot aannames die niet altijd kloppen met de realiteit. Om daar een tegenwicht voor te bieden, maakte COMEET in 2018 werk van een kort traject in Nevele waarbij mensen in armoede via de Welzijnsschakel bevraagd werden over hun ervaringen en de drempels waar ze op stoten. Parallel daaraan werd er ook een gesprek aangegaan met de verenigingen in Nevele via een vorming van Wijkcentrum De Kring.

2019 wordt een belangrijk jaar: er komen wijzigingen in de financiering van initiatieven rond het thema door het wegvallen van het zelfgekozen aanbod en het belang van lokale netwerken wordt groter. Om de betrokken actoren te sensibiliseren organiseert COMEET in november 2019 een infosessie in samenwerking met Démos en publiq.

UiTPAS in Maldegem ▲


MEETJESLANDSE MEESTERS

Het project Meetjeslandse Meesters gaat over artistiek meesterschap, over kunstenaars die de geschiedenis in kunnen als Meesters van bij ons. Het gaat over de ontdekking van kwaliteit uit eigen streek, de streek als muze, het Meetjesland als bakermat voor creatief talent.

In samenwerking met erfgoedpartners en enkele experten stelden we een overzicht samen van kunstenaars die in de regio gewoond en/of gewerkt hebben. Dit erfgoedluik vormt het uitgangspunt voor een publiekscampagne en een activiteitenaanbod. We ontwikkelen dit van onderuit, in samenwerking met lokale en regionale partners. Ook vandaag heeft het Meetjesland immers heel wat te bieden op artistiek vlak. De vele kunstzinnige verenigingen, galeries, kunstacademies en ateliers

zijn dan ook de ideale partners binnen dit project.Wanneer zal het project geslaagd zijn? Als 'oude' kunst inspireert tot 'nieuwe' kunst en zo relevant blijft. Als het project tot nieuwe activiteiten leidt met kunst en kunstenaars in en van het Meetjesland. Als het project tot ontdekkingen leidt dankzij de inbreng van streekgenoten. Maar vooral: als kunst en kunstenaars in het Meetjesland zichtbaarder worden.

In 2018 werden reeds het logo, het campagne- beeld en de website gelanceerd. Op de website www.meetjeslandsemeesters.be zullen alle activiteiten die georganiseerd worden in 2019 gebundeld worden. Maandelijks wordt een nieuwsbrief verstuurd en ook via social media (facebook.com/MeetjeslandseMeesters) kun je op de hoogte blijven van het project.


BETROKKEN BIJ EEKLOOS ERFGOED: VVV EEKLO

De Eeklose Vereniging voor Vreemdelingenverkeer, kortweg VVV Eeklo, werd in 1968 opgericht om het toerisme in Eeklo te bevorderen. Het actieterrein van VVV Eeklo breidt zich snel uit naar culturele, sportieve, volkskundige en heemkundige activiteiten.

Met enthousiasme verzamelden de leden oude gebruiksvoorwerpen en ambachtelijk materiaal. Zo ontstond het plan om een heemmuseum op te richten. Tot 2012 kon je dit museum bezoeken in het Leen. Een deel van de collectie is nu te zien in de Huysmanhoeve, de resterende voorwerpen zijn opgeslagen in depot.

Samen met VVV Eeklo en andere betrokken partijen wil Erfgoedcel Meetjesland in 2018 en 2019 de collectie meer zichtbaarheid geven en helpen bij de verdere ontwikkeling van een duurzaam beleid. Erfgoedcel Meetjesland lanceerde bijvoorbeeld als piloot voor de hele regio een reeks pop-up tentoonstellingen met materiaal uit de collectie.We onderzoeken verder samen hoe er een dynamisch en duurzaam plan van aanpak kan opgemaakt worden voor de bijzondere en bijzonder uitgebreide collectie.

▲ Pop-up tentoonstelling Krüger

▲ Pop-up tentoonstelling Terug naar school! ▲ Meester Amedé opnieuw voor de klas



ÉÉN GEZAMENLIJK BIBLIOTHEEKREGLEMENT VOOR HET HELE MEETJESLAND

Sinds 1 januari 2018 kunnen alle inwoners van het Meetjesland in elke bibliotheek van de regio aan dezelfde voorwaarden gebruik maken van de fysieke en digitale dienstverlening dankzij het nieuwe gezamenlijke Bibliotheekreglement Regiobib Meetjesland. Dit is een concrete stap voorwaarts op de weg naar een regionaal afgestemd uitleenbeleid.Dankzij het gezamenlijke bibliotheekreglement kan de uitleenervaring voor de gebruiker zo eenvoudig en transparant mogelijk gemaakt worden. De gratis basisdienstverlening wordt daarbij ook maximaal uitgebreid.Anderzijds betekent dit voor de bibliotheken zelf intern een

vereenvoudiging en harmonisering van de procedures waardoor bijvoorbeeld regionale aftoetsing accurater kan gebeuren.

DIGICOACH ONDERSTEUNT ALLE BIBLIOTHEEK-MEDEWERKERS

Tussen januari en mei 2018 stond digicoach Joachim Leeman ter beschikking van alle bibliotheekmedewerkers. Tijdens een hele reeks van maar liefst 28 gepersonaliseerde opleidings- en ondersteuningsessies konden ze hun digitale skills aanscherpen. Zo kwamen onder andere thema’s als werken in de cloud, interne communicatiekanalen en het gebruiken van multimedia op de tablet of smartphone aan bod.Bibliotheken nemen steeds meer een prominente rol op in het stimuleren en bewust omgaan met mediawijsheid, in

het bijzonder naar kinderen en jongeren. Door de digicoach-sessies verhogen we de competenties van bibmedewerkers bij het uitvoeren van nieuwe taken.



• Honderdste verjaardag van de slag om Burkel en bevrijding Maldegem• Het Schipdonkkanaal tussen Deinze en Merendree (Heemkundige kring Het Land van Nevele)• 'Waarschoot in beeld.' Iconografie van een dorp (werkgroep Waarschoot in beeld)• Fietsroute WOI (Waarschoot)• Herdenking WOI 2018 Sint-Maria-Aalter• Reuzen van Slenne (kermiscommissie Sleidinge)• Digitalisering (Sleinse FilmKlub)• In Eecloosche Velden


▲ Digicoach Joachim Leeman



• Samenwerking werkgroep Waarschootstof, de gemeente en de Erfgoedcel Meetjesland voor het project 160 jaar textiel Waarschoot 2018

• GDPR informatiesessies voor erfgoedverenigingen in samenwerking met Heemkunde Vlaanderen• Herdenking Eerste Wereldoorlog: Brochure 'Nooit meer Oorlog' met alle najaarsactiviteiten in de regio • Inspiratiedag Duurzaam Cultuurbeleid• Erfgoedcel Meetjesland wordt partner in het project Meetjeslandse geschiedenissen• Project kiespijn in KA Zelzate waarbij een kunstenaar leerlingen ASO meeneemt om 'hun' gemeente in beeld te brengen• Regiobib: regionaal collectioneren: financieel analyse-instrument (nulmeting)• Regiobib: project makkelijk lezen: De WAANZINNIGE waarheid over je LICHAAM in samenwerking met de Gezinsbond • Regiobib: opleiding makerspaces voor cultuurmedewerkers• Regiobib: gebruikersonderzoek Regiobib Meetjesland• Studiebezoek cultuurmedewerkers CC Scharpoord in Knokke• Twee UITSCHIETER-folders

•

2019AN

NO

"COMEET was een essentiële schakel in de groei van ons initiatief naar een project met een uitgewerkte aanpak, concrete planning en georganiseerd geheel. COMEET leverde professionele ondersteuning in de aanvraag van de subsidiedossiers en begeleidde

ons bij de overgang van een groep losse vrijwilligers tot de samenstelling van een echte werkgroep. Zonder hen zou ons initiatief niet zo snel en minder goed gestructureerd geweest zijn. Het project zou zeker niet de draagwijdte kennen die het nu heeft."

Julie D'Aubioul, Initiatiefneemster project Waarschootstof


IN 2019 ZAL COMEET VOORAL ROND DEZE ACTIES WERKEN

Opmaak nieuwe beleidsplanning COMEET

• Voorbereiding van een Meetjeslandse klimaatmaand• Meetjeslandse Meesters: de zomer van de Meetjeslandse Meesters• IOED : actualisatieproject en opzetten waarderingskader• Regiobib: nieuwe samenaankoop• Regiobib: vorming duurzame bibs• Regiobib: infomoment voor bibmedewerkers• Regiobib: regionaal communicatie-instrument voor bibmedewerkers• Regiobib: games in de bib• Project Waarschootstof• Erfgoedbank Meetjesland : de erfgoedbank komt terug (na een korte afwezigheid in 2018) met

een nieuwe look, en vooral ook een nieuw concept om de enorme collectie beeldmateriaal van het Meetjesland van vroeger (om en bij de 7000 foto’s) te bewaren en te doorzoeken

• Project rond digitalisering van Kermisaffiches• Erfgoedcel Meetjesland startte in 2018 met de inventarisatie van de lokale historische archieven en werd partner binnen

Welzijnsband. In 2019 werken we een project uit om bepaalde collecties beter te bewaren, te digitaliseren en te presenteren. • Vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede: stimuleren opstart lokale netwerken• UiTPAS Meetjesland: optimalisatie systeem in de deelnemende gemeenten• Info-en netwerkmoment rond vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede in 2019

CULTUURHAPPENING

▲ Cultuurhappening 2016 in het SOCK in Kaprijke

▲ Cultuurhappening 2017 in de Kokorico in Zomergem

▲ Cultuurhappening 2018 in AZ Alma in Eeklo

▲ Cultuurhappening 2015 in CC de Herbakker in Eeklo

Jaarlijks organiseert COMEET de Cultuurhappening, hét ontmoetingsmoment voor

iedereen die meewerkt aan een Cultuurwijs Meetjesland.

▲ Cultuurhappening 2014 in de Sint-Medarduskerk in Ursel


BEDANKING AAN IEDEREEN

Kijk naar jouw gemeente: hoe weet je of COMEET actief is in jouw gemeente?

Staan er erfgoedborden?Is er de laatste jaren een vergeten reus wakker geworden?

Is de herdenking van 100 jaar WOI niet ongemerkt voorbijgegaan?Is uw dorp opnieuw bevrijd in 2018?

Zijn de digitale enen en nullen in de bibliotheek geslopen?Staat de UiTkalender op de website?Kreeg je een erfgoedprojectsubsidie?

Is er misschien al een UiTPAS of is hij in de maak?Staat een foto van jouw grootmoeder op de erfgoeddatabank?

HOE WEET JE OF COMEET ACTIEF IS IN JOUW GEMEENTE?

Staan er erfgoedborden?

Is er de laatste jaren een vergeten reus wakker geworden?

Is de herdenking van 100 jaar WOI niet ongemerkt voorbijgegaan?

Is uw dorp opnieuw bevrijd in 2018?

Zijn de digitale enen en nullen in de bibliotheek geslopen?

Staat het vrijetijdsaanbod van je gemeente op www.uitinhetmeetjesland.be?

Kreeg je een erfgoedprojectsubsidie?

Is er misschien al een UiTPAS of is hij in de maak?

Staat een foto van jouw grootmoeder op de erfgoeddatabank?

W il je meer weten of graag op de hoogte blijven? COMEET stuurt maandelijks een nieuwsbrief waarin belangrijk nieuws uit het Meetjesland en nationale

tendensen worden gesignaleerd. Schrijf je in via de website www.COMEET.be! Hier kun je ook nieuwsberichten vinden, sectorspecifieke informatie of verdere informatie over de projecten en werking van COMEET en de diverse deelsectoren.

www.comeet.bewww.erfgoedcelmeetjesland.bewww.uitinhetmeetjesland.bewww.ioedmeetjesland.bewww.meetjes.landwww.erfgoedbankmeetjesland.bewww.meetjeslandsemeesters.be

Deze brochure is een uitgave van COMEET, Cultuuroverleg Meetjesland. © COMEET, Pastoor de Nevestraat 8, 9900 EekloRedactie: COMEETGrafisch ontwerp: www.josnotteboom.beDruk: www.drukdemaertelaere.beVerantwoordelijke uitgever: Stijn Coppejans, voorzitter COMEET

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. In deze brochure werden foto’s opgenomen van derden, waaronder het archief van de Bibliotheek in Zelzate, Collectie Spanhove, Privécollectie Johan Gussé, Grégoire de Poorter, Stichting Verhalis, Jos Notteboom en anderen, waarvoor dank.

"COMEET maakt geen cultuur. We brengen cultuur dichterbij en met 'we' bedoel ik wij allemaal."

(Stijn Coppejans – Voorzitter COMEET 2013-2018)

COMEET is een samenwerkingsverband van de gemeenten en stad Aalter, Assenede, Eeklo, Evergem, Kaprijke, Lievegem, Maldegem, Nevele (Deinze), Sint-Laureins, Wachtebeke en Zelzate om een regionale meerwaarde te creëren op vlak van cultuurbeleid. COMEET is actief op de terreinen bibliotheken,

erfgoed, lokaal cultuurbeleid, podia en cultuurcommunicatie en wordt gesubsidieerd door de 11 gemeenten en de Vlaamse Gemeenschap.

REALISATIES 2014-2019 - Cultuuroverleg Meetjesland · Bibliotheken (Regiobib Meetjesland), Erfgoed...

Documents

Transcript of REALISATIES 2014-2019 - Cultuuroverleg Meetjesland · Bibliotheken (Regiobib Meetjesland), Erfgoed...