RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is...

53
RE 7 Non Life & Health Les 1

Transcript of RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is...

Page 1: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

RE 7Non Life & Health

Les 1

Page 2: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Agenda

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 3: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Agenda

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 4: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Grootste risico om miljonair te worden?

Page 5: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

“Ik vind het risico te groot”

• Wat is je afweging?• Wat is je criterium?• Geldt dit ook voor je buurman?

Page 6: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Risico nader bekeken

Gebeurtenis

KansGevolg

Page 7: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Gebeurtenis

• Definitie gebeurtenis:Een verandering van toestand

• Voorbeelden:– Arbeidsongeschikt worden– Een aanrijding– Trouwen

Page 8: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Gevolg

• Een gebeurtenis is vanuit risicoperceptie pas interessantals er een negatief gevolg aanverbonden is

Page 9: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Kans

• Definitie kans:

Een kans wordt gedefinieerd als de theoretisch juiste mate waarin een gebeurtenis zich per eenheid voordoet

Page 10: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Risico

• Definitie: Een gebeurtenis met een onzekere mate van voorkomen en/of een onzekere uitkomst waardoor de kans op een nadelige situatie ontstaat

• Ofwel korter: Een risico is de mogelijkheid dat zich een onwelgevallige, voorstelbare gebeurtenis zich voordoet.

Page 11: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Wat kun je met risico’s?

• Aanvaarden• Vermijden• Verminderen• Overdragen

Page 12: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Agenda

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 13: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Verzekering

• Een verzekering is een overeenkomst tussen een verzekerde en een verzekeraar, waarbij de verzekeraar zich verplicht tegen ontvangst van een premie de verzekerde schadeloos te stellen wegens verlies, schade of gemis aan verwacht voordeel dat hij door de in de overeenkomst omschreven onzekere voorvallen zou kunnen lijden

Page 14: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Verzekeringsvormen

• Sommenverzekeringen• Naturaverzekeringen• Schadeverzekeringen

Page 15: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Indemniteitsbeginsel

• Kortweg: de vergoeding is niet meer dan de financiële schade

Page 16: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Andere begrippen

• Moral Hazard

• Anti-selectie

• Inloop / uitlooprisico

• Verzekerbaarheid

Page 17: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Pauze

Page 18: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Agenda

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 19: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment

• Plaatje dobbelsteen

• Gooi met een dobbelsteen en bij 6 betaal je € 600:

1 2 3 4 5 6

€0 €0 €0 €0 €0 -€600

Page 20: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Verwachtingswaarde

• Definitie:product van de kans op de gebeurtenis en het (gemiddelde) schadebedrag

• Experiment:Verwachtingswaarde = -€600*1/6

= -€100

Page 21: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment 2

• Ontvang altijd € 100

• Gooi met een dobbelsteen en bij 6 betaal je € 600:

1 2 3 4 5 6

€100 €100 €100 €100 €100 -€500

Page 22: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment 3

1 2 3 4 5 6

1 200 200 200 200 200 -400

2 200 200 200 200 200 -400

3 200 200 200 200 200 -400

4 200 200 200 200 200 -400

5 200 200 200 200 200 -400

6 -400 -400 -400 -400 -400 -1000

Page 23: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment 4

• Bij zes dobbelstenen is er een kans dat de uitkomst gelijk is aan de verwachtingswaarde.

• Deze kans is ongeveer 0.4• De kans op maximale schade is

enorm klein (1/6)^6 ≈ 0.00002

Page 24: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment 5

• Gooi met een munt en bepaal de frequentie “kop”

• Hou per worp bij wat de frequentie is

Page 25: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Grafische weergave

0

0.25

0.5

0.75

1

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100

1e experiment 2e experiment 3e experiment

Page 26: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Wet van de grote aantallen

• Bij een groot aantal keren herhalen experiment zal de gemiddelde uitkomst dichtbij de verwachte waarde liggen

Page 27: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord

ʘʘ ʘ

ʘ ʘ ʘʘ ʘ ʘ ʘ

ʘ ʘ ʘ ʘ ʘ

Galton bord

Page 28: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord

ʘʘ ʘ

ʘ ʘ ʘʘ ʘ ʘ ʘ

ʘ ʘ ʘ ʘ ʘ

Galton bord met één bal

Page 29: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord

ʘʘ ʘ

ʘ ʘ ʘʘ ʘ ʘ ʘ

ʘ ʘ ʘ ʘ ʘ

Galton bord met twee ballen

Page 30: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord

ʘʘ ʘ

ʘ ʘ ʘʘ ʘ ʘ ʘ

ʘ ʘ ʘ ʘ ʘ

Galton bord met drie ballen

Page 31: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord

ʘʘ ʘ

ʘ ʘ ʘʘ ʘ ʘ ʘ

ʘ ʘ ʘ ʘ ʘ

Galton bord met tien ballen

Page 32: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord (50 ballen)

0

5

10

15

20

25

30

35

1 2 3 4 5 6

Page 33: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Galton bord (nog meer)

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

Page 34: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Verzekeringsbegrippen

• Homogene risicoklasse

• Solidariteit:– Kans solidariteit– Subsidiërende solidariteit

Page 35: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Agenda

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 36: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Modellen

Page 37: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Individueel modelVerzekerde Schade Kans Kans*Schade

0 * 0.9 = 01

10 * 0.1 = 1

0 * 0.9 = 02

10 * 0.1 = 1

0 * 0.9 = 03

10 * 0.1 = 1

0 * 0.9 = 04

10 * 0.1 = 1

0 * 0.9 = 05

10 * 0.1 = 1 +

Verwachte schade 5

Page 38: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Collectief modelAantal Kans op Aantal Aantal

verzekerden schade schades schadesper *

verzekerde Gemiddeldeschadeals ereen

schadeis

5 * 0.1 = 0.5 =0.5*10

+

Verwachte schade 5

Page 39: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Individueel model IIVerzekerde Schade Kans Kans*Schade

0 * 0.912 = 01

8 * 0.088 = 0.704

0 * 0.9 = 02

9 * 0.1 = 0.9

0 * 0.9 = 03

10 * 0.1 = 1

0 * 0.9 = 04

11 * 0.1 = 1.1

0 * 0.892 = 05

12 * 0.108 = 1.296 +

Verwachte schade 5

Page 40: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Collectief model IIAantal Kans op Aantal Aantal

verzekerden schade schades schadesper *

verzekerde Gemiddeldeschadeals ereen

schadeis

5 * 0.099 = 0.496 =0.496*10

+

Verwachte schade 4.96

Page 41: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Korte pauze

Page 42: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Agenda

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 43: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Karakteristieken

• Schade– frequentie– Omvang

• Bij frequentie gaat het om het aantal schades per tijdseenheid

Page 44: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Aantallen autoschadesAantallen schades

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

januar

i

febr

uari

maa

rtap

rilm

ei juni

juli

augu

stus

sept

embe

r

okto

ber

nove

mbe

r

dece

mbe

r

Page 45: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment

• Gooi met een dobbelsteen en als er zes bovenkomt is er voor de desbetreffende polis een schade

Page 46: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Freqentieplot 1 polis

0

1/6

1/3

1/2

2/3

5/6

1

0 1

Page 47: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Experiment 2

• Niet één polis, maar 150.000:

Page 48: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Frequentie experiment 2

0

0.0005

0.001

0.0015

0.002

0.0025

0.003

24,250 24,375 24,500 24,625 24,750 24,875 25,000 25,125 25,250 25,375 25,500 25,625

Page 49: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Informatie

0

0.0005

0.001

0.0015

0.002

0.0025

0.003

24,250 24,375 24,500 24,625 24,750 24,875 25,000 25,125 25,250 25,375 25,500 25,625

E

S

Page 50: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Poisson verdeling

0

1/6

1/3

1/2

2/3

5/6

1

0 1 2

Page 51: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Schadeomvang

-

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

0.06

100 600 1,100 1,600 2,100 2,600 3,100 3,600 4,100 4,600 5,100 5,600

Page 52: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Samenvatting

• Inleiding schadeverzekeringen– Wat is risico– Wat is verzekeren– Wet van de grote aantallen

• Schade– Individueel en collectief risicomodel– Portefeuillekarakteristiek

Page 53: RE 7 Non Life & Health Les 1. Agenda •Inleiding schadeverzekeringen –Wat is risico –Wat is verzekeren –Wet van de grote aantallen •Schade –Individueel.

Vragen